πηγή
Τι είναι όμως ταπείνωση και ποιος ο ορισμός της ; Ταπείνωση θεωρείται να έχει κάποιος '' χαμηλή ιδέα για τον εαυτό του '' . Θεολογικά όμως μπορεί να ορισθεί ως η ειλικρινής και γεμάτη συντριβή αναγνώριση των ελαττωμάτων και αδυναμιών του πιστού , που συμπεριλαμβάνει και την επίγνωση του έλεους και της χάριτος του θεού. Ο άγιος Ιωάννης ο Σιναΐτης προχωρά περαιτέρω και λέει ότι ταπείνωση είναι να λησμονεί κάποιος συνεχώς τα κατορθώματά του. Και ο αββάς Ισαάκ ο Σύρος επισημαίνει ότι ταπεινός άνθρωπος είναι εκείνος '' όστις έχει εν τω κρυπτώ τι άξιον υπερηφανίας , και ουχ υπερηφανεύεται , αλλ`ως χουν έχει αυτό εν τω εαυτού λογισμώ ''. Αυτό είναι πολύ διαφορετικό από τη συνηθισμένη θεώρηση της '' μικρού βαθμού αυτοεκτίμησης ή της κοινής αίσθησης '' κατωτερότητας '' . Στη βιβλική παράδοση η ταπείνωση συνδέεται με την '' συντετριμμένην και τεταπεινωμένην καρδίαν '' . Είναι η αρετή των '' πτωχών τω πνεύματι '' , την οποία αναφέρει ο Κύριος στην επί του Όρους ομιλία.
Ο άγιος Σιλουανός μιλά για διάφορα είδη ταπείνωσης. Ένα είδος είναι η κατάσταση εκείνη κατά την οποία ο πιστός '' εις πάντα μέμφεται εαυτόν '' , αλλά και '' θεωρεί εαυτόν ως βδέλυγμα ενώπιον του Κυρίου '' . Αυτός ο ορισμός έχει ορισμένα κοινά στοιχεία με τη θεώρηση και ερμηνεία της φράσης '' πτωχοί τω πνεύματι '' . Ωστόσο , ο άγιος Σιλουανός αναφέρεται και σε μία άλλη , και μάλιστα ανώτερη μορφή ταπείνωσης , με την οποία ο πιστός γίνεται θεατής του βάθους της '' θείας ταπεινώσεως '' και πραότητας του Θεού. '' Αλλά άλλην ταπείνωσιν έχει εκείνος , όστις εγνώρισεν εν Πνεύματι Αγίω τον Κύριον . . . Όταν ίδη η ψυχή εν Αγίω Πνεύματι τον Κύριον, πόσον είναι πράος και ταπεινός , τότε και αύτη η ιδία ταπεινούται έως τέλους'' . Ο Γέροντας Σωφρόνιος αναφέρει τα δύο αυτά είδη ταπείνωσης ως '' ανθρώπινη '' και '' θεία '' ταπείνωση. Σε άλλο σημείο τα χαρακτηρίζει ως '' ασκητική '' και ''θεία'' . Ο άγιος Σιλουανός επισημαίνει επίσης ότι αυτή η υψηλότερη μορφή ταπείνωσης είναι τελείως απερίγραπτη και ότι μόνο το Άγιο Πνεύμα την κάνει γνωστή στον άνθρωπο. Στο συγκεκριμένο όμως πλαίσιο του πνευματικού αγώνα η έμφαση του αγίου Σιλουανού στην ταπείνωση γίνεται ακόμη μεγαλύτερη . Θεωρεί ότι ο αγώνας αυτός είναι μάχη εναντίον του πάθους της υπερηφάνειας. Στην αντιμετώπιση του πάθους αυτού η ταπείνωση έχει την υπέρτατη σημασία. Η υπερηφάνεια απωθεί τη χάρη του Αγίου Πνεύματος, ενώ η ταπείνωση είναι το μόνο αντίδοτό της. Ο άγιος Σιλουανός θεωρεί ότι η ταπείνωση έχει κεντρικό ρόλο στον πνευματικό πόλεμο , τον οποίο χαρακτηρίζει πολύπονο , αλλά και απλό. Και συνεχίζει · '' Εάν η ψυχή αγαπήση την ταπείνωσιν , τότε πάντα τα δίκτυα των εχθρών διαλύονται και τα οχυρά αυτών καταλαμβάνονται '' .
Σε αντίθεση με τη θεώρηση της ταπείνωσης ως γνωρίσματος του ασθενούς και αδύναμου θεωρείται αυτή ως πηγή τεράστιας ενίσχυσης και πνευματικής δύναμης. Μόνο με αυτήν εκμηδενίζεται η αποδυναμωτική ισχύς της υπερηφάνειας. Έτσι , όσο παράδοξο και αν φαίνεται , η ταπείνωση είναι μία από τις κραταιές δυνάμεις του πνευματικού πολέμου. Πράγματι , είναι δύσκολο να πληγώσει κανείς τον ταπεινό .
Η ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΖΩΗ
ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΣΙΛΟΥΑΝΟ ΤΟΝ ΑΘΩΝΙΤΗ
Ο άγιος Σιλουανός μιλά για διάφορα είδη ταπείνωσης. Ένα είδος είναι η κατάσταση εκείνη κατά την οποία ο πιστός '' εις πάντα μέμφεται εαυτόν '' , αλλά και '' θεωρεί εαυτόν ως βδέλυγμα ενώπιον του Κυρίου '' . Αυτός ο ορισμός έχει ορισμένα κοινά στοιχεία με τη θεώρηση και ερμηνεία της φράσης '' πτωχοί τω πνεύματι '' . Ωστόσο , ο άγιος Σιλουανός αναφέρεται και σε μία άλλη , και μάλιστα ανώτερη μορφή ταπείνωσης , με την οποία ο πιστός γίνεται θεατής του βάθους της '' θείας ταπεινώσεως '' και πραότητας του Θεού. '' Αλλά άλλην ταπείνωσιν έχει εκείνος , όστις εγνώρισεν εν Πνεύματι Αγίω τον Κύριον . . . Όταν ίδη η ψυχή εν Αγίω Πνεύματι τον Κύριον, πόσον είναι πράος και ταπεινός , τότε και αύτη η ιδία ταπεινούται έως τέλους'' . Ο Γέροντας Σωφρόνιος αναφέρει τα δύο αυτά είδη ταπείνωσης ως '' ανθρώπινη '' και '' θεία '' ταπείνωση. Σε άλλο σημείο τα χαρακτηρίζει ως '' ασκητική '' και ''θεία'' . Ο άγιος Σιλουανός επισημαίνει επίσης ότι αυτή η υψηλότερη μορφή ταπείνωσης είναι τελείως απερίγραπτη και ότι μόνο το Άγιο Πνεύμα την κάνει γνωστή στον άνθρωπο. Στο συγκεκριμένο όμως πλαίσιο του πνευματικού αγώνα η έμφαση του αγίου Σιλουανού στην ταπείνωση γίνεται ακόμη μεγαλύτερη . Θεωρεί ότι ο αγώνας αυτός είναι μάχη εναντίον του πάθους της υπερηφάνειας. Στην αντιμετώπιση του πάθους αυτού η ταπείνωση έχει την υπέρτατη σημασία. Η υπερηφάνεια απωθεί τη χάρη του Αγίου Πνεύματος, ενώ η ταπείνωση είναι το μόνο αντίδοτό της. Ο άγιος Σιλουανός θεωρεί ότι η ταπείνωση έχει κεντρικό ρόλο στον πνευματικό πόλεμο , τον οποίο χαρακτηρίζει πολύπονο , αλλά και απλό. Και συνεχίζει · '' Εάν η ψυχή αγαπήση την ταπείνωσιν , τότε πάντα τα δίκτυα των εχθρών διαλύονται και τα οχυρά αυτών καταλαμβάνονται '' .
Σε αντίθεση με τη θεώρηση της ταπείνωσης ως γνωρίσματος του ασθενούς και αδύναμου θεωρείται αυτή ως πηγή τεράστιας ενίσχυσης και πνευματικής δύναμης. Μόνο με αυτήν εκμηδενίζεται η αποδυναμωτική ισχύς της υπερηφάνειας. Έτσι , όσο παράδοξο και αν φαίνεται , η ταπείνωση είναι μία από τις κραταιές δυνάμεις του πνευματικού πολέμου. Πράγματι , είναι δύσκολο να πληγώσει κανείς τον ταπεινό .
Η ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΖΩΗ
ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΣΙΛΟΥΑΝΟ ΤΟΝ ΑΘΩΝΙΤΗ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Το «Ελληνικά και Ορθόδοξα» απεχθάνεται τις γκρίνιες τις ύβρεις και τα φραγγολεβέντικα (greeklish).
Παρακαλούμε, πριν δημοσιεύσετε το σχόλιό σας, έχετε υπόψη σας τα ακόλουθα:
1) Ο σχολιασμός και οι απόψεις είναι ελεύθερες πλην όμως να είναι κόσμιες .
2) Προτιμούμε τα ελληνικά αλλά μπορείτε να χρησιμοποιήσετε και ότι γλώσσα θέλετε αρκεί το γραπτό σας να είναι τεκμηριωμένο.
3) Ο κάθε σχολιαστής οφείλει να διατηρεί ένα μόνο όνομα ή ψευδώνυμο, το οποίο αποτελεί και την ταυτότητά του σε κάθε συζήτηση.
4) Κανένα σχόλιο δεν διαγράφεται εκτός από τα spam και τα υβριστικά