ΦΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΣΠΟΡΑ
«Εἶπεν ὁ Κύριος τὴν παραβολὴν ταύτην. Ἐξῆλθεν ὁ σπείρων τοῦ σπεῖραι τὸν σπόρον αὐτοῦ» (Λουκ. 8,5)
ΣΗΜΕΡΑ, ἀγαπητοί μου, δὲν εἶνε μία μόνο ἑορτή. Εἶνε πρῶτα – πρῶτα Κυριακή, ἡ ἑορτὴ τῆς ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου. Εἶνε ἔπειτα ἑορτὴ ὄχι ἑνὸς ἁγίου ἀλλὰ πολλῶν, ἑκατοντάδων ἡρώων τῆς πίστεως καὶ τῆς ἀρετῆς, ἑορτὴ τῶν πατέρων καὶ διδασκάλων τῆς Ἐκκλησίας, τῶν ὁποίων τὰ πόδια δὲν εἴμεθα ἄξιοι ν’ ἀσπασθοῦμε ἐμεῖς οἱ σύγχρονοι ἱεράρχαι. Εἶνε ἡ Κυριακὴ τῶν Πατέρων τῆς Ἑβδόμης (Ζ΄) Οἰκουμενικῆς Συνόδου, οἱ ὁποῖοι ἀγωνίσθηκαν ὑπὲρ ἀναστηλώσεως τῶν εἰκόνων.
Ἂν πᾶτε σὲ φράγκικη ἐκκλησία, εἰκόνα δὲ βλέπετε· ἀγάλματα βλέπετε, ὅπως τῶν ἀρχαίων εἰδωλολατρῶν. Ἂν πᾶτε σὲ προτεστάντικη ἐκκλησία, δὲ βλέπετε τίποτα· γυμνοὶ οἱ τοῖχοι. Ἡ Ἐκκλησία μας στολίζεται μὲ εἰκόνες· καὶ ἂν ἔχουμε σήμερα εἰκόνες, τὸ ὀφείλουμε στοὺς ἀγῶνες τῆς Ἑβδόμης Οἰκουμενικῆς Συνόδου.
Καὶ σήμερα, τὴν ἅγια αὐτὴ ἡμέρα, ὡρίστηκε νὰ διαβάζεται σὲ ὅλους τοὺς ναοὺς τῆς Ὀρθοδοξίας ἡ παραβολὴ τοῦ σπορέως. Τί εἶνε παραβολή; Εἶνε ἕνα εἶδος τοῦ λόγου, ποὺ καὶ ἄλλοι χρησιμοποίησαν, εἴτε ἀρχαῖοι (ὅπως ὁ Αἴσωπος) εἴτε σύγχρονοι λογοτέχναι. Ἀλλὰ στὸ εἶδος αὐτὸ ἀριστοτέχνης ἀνεδείχθη ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός· οἱ παραβολὲς ποὺ εἶπε εἶνε ἄφθαστες. Στὴν παγκόσμια λογοτεχνία, δὲν βρίσκουμε ὅμοιες. Κάθε παραβολὴ τοῦ Χριστοῦ εἶνε ἕνα θαῦμα. Ἐγὼ δὲ θαυμάζω τόσο τὰ ἄλλα θαύματα· θαυμάζω περισσότερο αὐτὰ τὰ λόγια τοῦ Χριστοῦ, ποὺ εἶνε ὄντως θαύματα, ἄλλου εἴδους θαύματα.
Ἡ παραβολὴ τοῦ σπορέως εἶνε ἕνα θαῦμα. Ὁ Κύριος δὲ φιλοσοφεῖ ὅπως ὁ Πλάτων καὶ ὁ Ἀριστοτέλης. Δὲν παίζει μὲ τὶς λέξεις, δὲν κάνει θόρυβο μὲ ἀδολεσχία· παίρνει εἰκόνες ἀπὸ τὴ φύσι, παραδείγματα ἀπὸ τὴν καθημερινὴ ζωή, καὶ μὲ τὰ ὁρατὰ διδάσκει τὰ ἀόρατα.
Ὁμιλεῖ ἐδῶ γιὰ ἕνα γεωργὸ ποὺ σπέρνει στὸ χωράφι του τὸ σπόρο. Αὐτὴ ἡ εἰκόνα εἶνε ἄγνωστη στὶς πόλεις. Παιδιά, ποὺ ζοῦν μαντρωμένα σὲ πολυκατοικίες, δὲ γνωρίζουν τίποτε ἀπ’ αὐτά. Ξέρουν μόνο νὰ τρῶνε τὸ ψωμί· δὲν ξέρουν τί ἱδρῶτες ἢ καὶ αἵματα χύνονται γιὰ νὰ γίνῃ τὸ ψωμί. Ἡ εἰκόνα ὅμως τοῦ γεωργοῦ ποὺ σπέρνει εἶνε γνωστὴ σὲ γεωργικὲς περιοχές, ὅπως ἡ δική μας.
Χθὲς περνοῦσα ἀπὸ τὴν Κέλλη, ὀρεινὸ χωριὸ τῆς μητροπόλεώς μας, καὶ εἶδα, ἐκεῖ στὶς πλαγιές της μὲ τὸ λιγοστὸ χῶμα, τὸ γεωργὸ τὸν ἥρωα! Ναὶ ἥρωα, ποὺ τώρα περιφρονεῖται μὰ θά ’ρθῃ ὥρα ποὺ θὰ πέσουν ὅλοι νὰ τὸν προσκυνήσουν. Εἶδα λοιπὸν τὸ γεωργὸ νὰ σπέρνῃ τὸν πολύτιμο σπόρο στὴ γῆ.
Ἀπὸ τὸ σπόρο αὐτὸ βγαίνει τὸ ψωμί, ποὺ ὅλοι, ἀπὸ τὸ μικρότερο ἕως τὸ μεγαλύτερο, γευόμεθα. Ἀλλοίμονο ἂν ὁ σπόρος δὲ φυτρώσῃ καὶ τὰ σπαρτὰ δὲν ἀνθίσουν καὶ καρποφορήσουν· ὅλοι θὰ πεινάσουμε. Καὶ φοβοῦμαι πὼς θὰ γίνῃ αὐτό, στὴ γενεὰ αὐτῶν τῶν παιδιῶν ποὺ τίποτα δὲ σέβονται, ἀφήνουν τὰ σχολεῖα καὶ κάνουν διαδηλώσεις, καὶ τὴν Κυριακὴ δὲν ἐκκλησιάζονται. Δὲν εἶνε μακριὰ ἡ ἡμέρα ποὺ οἱ μὲν τράπεζες θ’ ἀναστενάζουν ἀπὸ τὶς καταθέσεις, ἀλλὰ στὶς ἀποθῆκες δὲ θὰ βρίσκεται οὔτε κουκκί· καὶ τότε, γιὰ μία ἀκόμη φορά, θὰ ἐκπληρωθῇ ἡ προφητεία τοῦ Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ «μιὰ φούχτα ἀλεύρι – μιὰ φούχτα χρυσάφι». Θὰ πληρώσουμε μὲ τόκο καὶ ἐπιτόκιο τὰ ἐγκλήματά μας, ἕνα ἐκ τῶν ὁποίων εἶνε ἡ περιφρόνησι τῆς γεωργίας.
«Ἐξῆλθεν ὁ σπείρων τοῦ σπεῖραι τὸν σπόρον αὐτοῦ» (Λουκ. 8,5). Βγῆκε ὁ γεωργὸς νὰ σπείρῃ τὸ σπόρο του. Ἀπὸ τὴν εὐλογημένη ζωὴ τοῦ γεωργοῦ παίρνει τὴν ἔξοχο εἰκόνα του ὁ Χριστός. Λίγα λόγια περὶ τοῦ σπόρου θὰ πῶ. Ὅποιος θέλει νὰ μελετήσῃ βαθύτερα τὴν παραβολή, τοῦ συνιστῶ νὰ διαβάσῃ τὸ βιβλίο τοῦ ἀρχιμανδρίτου Σεραφεὶμ Παπακώστα «Αἱ παραβολαὶ τοῦ Κυρίου».
Ἂν πᾶτε σὲ φράγκικη ἐκκλησία, εἰκόνα δὲ βλέπετε· ἀγάλματα βλέπετε, ὅπως τῶν ἀρχαίων εἰδωλολατρῶν. Ἂν πᾶτε σὲ προτεστάντικη ἐκκλησία, δὲ βλέπετε τίποτα· γυμνοὶ οἱ τοῖχοι. Ἡ Ἐκκλησία μας στολίζεται μὲ εἰκόνες· καὶ ἂν ἔχουμε σήμερα εἰκόνες, τὸ ὀφείλουμε στοὺς ἀγῶνες τῆς Ἑβδόμης Οἰκουμενικῆς Συνόδου.
Καὶ σήμερα, τὴν ἅγια αὐτὴ ἡμέρα, ὡρίστηκε νὰ διαβάζεται σὲ ὅλους τοὺς ναοὺς τῆς Ὀρθοδοξίας ἡ παραβολὴ τοῦ σπορέως. Τί εἶνε παραβολή; Εἶνε ἕνα εἶδος τοῦ λόγου, ποὺ καὶ ἄλλοι χρησιμοποίησαν, εἴτε ἀρχαῖοι (ὅπως ὁ Αἴσωπος) εἴτε σύγχρονοι λογοτέχναι. Ἀλλὰ στὸ εἶδος αὐτὸ ἀριστοτέχνης ἀνεδείχθη ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός· οἱ παραβολὲς ποὺ εἶπε εἶνε ἄφθαστες. Στὴν παγκόσμια λογοτεχνία, δὲν βρίσκουμε ὅμοιες. Κάθε παραβολὴ τοῦ Χριστοῦ εἶνε ἕνα θαῦμα. Ἐγὼ δὲ θαυμάζω τόσο τὰ ἄλλα θαύματα· θαυμάζω περισσότερο αὐτὰ τὰ λόγια τοῦ Χριστοῦ, ποὺ εἶνε ὄντως θαύματα, ἄλλου εἴδους θαύματα.
Ἡ παραβολὴ τοῦ σπορέως εἶνε ἕνα θαῦμα. Ὁ Κύριος δὲ φιλοσοφεῖ ὅπως ὁ Πλάτων καὶ ὁ Ἀριστοτέλης. Δὲν παίζει μὲ τὶς λέξεις, δὲν κάνει θόρυβο μὲ ἀδολεσχία· παίρνει εἰκόνες ἀπὸ τὴ φύσι, παραδείγματα ἀπὸ τὴν καθημερινὴ ζωή, καὶ μὲ τὰ ὁρατὰ διδάσκει τὰ ἀόρατα.
Ὁμιλεῖ ἐδῶ γιὰ ἕνα γεωργὸ ποὺ σπέρνει στὸ χωράφι του τὸ σπόρο. Αὐτὴ ἡ εἰκόνα εἶνε ἄγνωστη στὶς πόλεις. Παιδιά, ποὺ ζοῦν μαντρωμένα σὲ πολυκατοικίες, δὲ γνωρίζουν τίποτε ἀπ’ αὐτά. Ξέρουν μόνο νὰ τρῶνε τὸ ψωμί· δὲν ξέρουν τί ἱδρῶτες ἢ καὶ αἵματα χύνονται γιὰ νὰ γίνῃ τὸ ψωμί. Ἡ εἰκόνα ὅμως τοῦ γεωργοῦ ποὺ σπέρνει εἶνε γνωστὴ σὲ γεωργικὲς περιοχές, ὅπως ἡ δική μας.
Χθὲς περνοῦσα ἀπὸ τὴν Κέλλη, ὀρεινὸ χωριὸ τῆς μητροπόλεώς μας, καὶ εἶδα, ἐκεῖ στὶς πλαγιές της μὲ τὸ λιγοστὸ χῶμα, τὸ γεωργὸ τὸν ἥρωα! Ναὶ ἥρωα, ποὺ τώρα περιφρονεῖται μὰ θά ’ρθῃ ὥρα ποὺ θὰ πέσουν ὅλοι νὰ τὸν προσκυνήσουν. Εἶδα λοιπὸν τὸ γεωργὸ νὰ σπέρνῃ τὸν πολύτιμο σπόρο στὴ γῆ.
Ἀπὸ τὸ σπόρο αὐτὸ βγαίνει τὸ ψωμί, ποὺ ὅλοι, ἀπὸ τὸ μικρότερο ἕως τὸ μεγαλύτερο, γευόμεθα. Ἀλλοίμονο ἂν ὁ σπόρος δὲ φυτρώσῃ καὶ τὰ σπαρτὰ δὲν ἀνθίσουν καὶ καρποφορήσουν· ὅλοι θὰ πεινάσουμε. Καὶ φοβοῦμαι πὼς θὰ γίνῃ αὐτό, στὴ γενεὰ αὐτῶν τῶν παιδιῶν ποὺ τίποτα δὲ σέβονται, ἀφήνουν τὰ σχολεῖα καὶ κάνουν διαδηλώσεις, καὶ τὴν Κυριακὴ δὲν ἐκκλησιάζονται. Δὲν εἶνε μακριὰ ἡ ἡμέρα ποὺ οἱ μὲν τράπεζες θ’ ἀναστενάζουν ἀπὸ τὶς καταθέσεις, ἀλλὰ στὶς ἀποθῆκες δὲ θὰ βρίσκεται οὔτε κουκκί· καὶ τότε, γιὰ μία ἀκόμη φορά, θὰ ἐκπληρωθῇ ἡ προφητεία τοῦ Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ «μιὰ φούχτα ἀλεύρι – μιὰ φούχτα χρυσάφι». Θὰ πληρώσουμε μὲ τόκο καὶ ἐπιτόκιο τὰ ἐγκλήματά μας, ἕνα ἐκ τῶν ὁποίων εἶνε ἡ περιφρόνησι τῆς γεωργίας.
«Ἐξῆλθεν ὁ σπείρων τοῦ σπεῖραι τὸν σπόρον αὐτοῦ» (Λουκ. 8,5). Βγῆκε ὁ γεωργὸς νὰ σπείρῃ τὸ σπόρο του. Ἀπὸ τὴν εὐλογημένη ζωὴ τοῦ γεωργοῦ παίρνει τὴν ἔξοχο εἰκόνα του ὁ Χριστός. Λίγα λόγια περὶ τοῦ σπόρου θὰ πῶ. Ὅποιος θέλει νὰ μελετήσῃ βαθύτερα τὴν παραβολή, τοῦ συνιστῶ νὰ διαβάσῃ τὸ βιβλίο τοῦ ἀρχιμανδρίτου Σεραφεὶμ Παπακώστα «Αἱ παραβολαὶ τοῦ Κυρίου».
* * *
«Ἐξῆλθεν ὁ σπείρων τοῦ σπεῖραι τὸν σπόρον αὐτοῦ». Δύο εἴδη σπόρου ὑπάρχουν, ἀγαπητοί μου· φυσικὸς καὶ πνευματικός.
Ὁ φυσικὸς σπόρος εἶνε γνωστός. Ὑπάρχουν σπόροι πολὺ μικροί, τί δύναμι ὅμως ἔχουν! Μέσα ἀπ’ αὐτοὺς βγαίνουν λουλούδια, σπαρτά, θάμνοι, δέντρα, δάση ὁλόκληρα. Ἕνας σπόρος φτάνει ν᾽ ἀποδείξῃ ὅτι ὑπάρχει Θεός. Ἡ ἐπιστήμη δὲν κατώρθωσε νὰ φτειάξῃ σπόρο. Τί εἶνε ὁ σπόρος; Ἕνα χημικὸ ἐργοστάσιο, μέσα ἀπ’ τὸ ὁποῖο ξεπηδᾷ ἡ ζωή. Πῶς; Μυστήριο. «Ὡς ἐμεγαλύνθη τὰ ἔργα σου, Κύριε· πάντα ἐν σοφίᾳ ἐποίησας» (Ψαλμ.103,24). Στὴν Αἴγυπτο ἀρχαιολόγοι μέσα στὸν τάφο ἑνὸς βασιλιᾶ, ποὺ ἦταν θαμμένος τρεῖς χιλιάδες χρόνια, βρῆκαν καὶ ἕνα ἀγγεῖο μὲ σιτάρι. Ἔσπειραν ἀπ’ αὐτὸ καὶ φύτρωσε! Τέτοια εἶνε ἡ ζωτικὴ δύναμις τοῦ σπόρου. Μικρὸ θαῦμα εἶνε αὐτό;
Ὑπάρχει ὅμως καὶ πνευματικὸς σπόρος. Καὶ αὐτός, ὅπως ἐξηγεῖ ὁ Κύριος, εἶνε «ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ» (ἔ.ἀ. 8,11), τὰ λόγια ποὺ εἶπε ὁ Χριστός. Αὐτὸς εἶνε ὁ σπορεύς, ποὺ ἦρθε ἀπὸ τὸν οὐρανὸ καὶ ἔσπειρε ἐδῶ στὴ γῆ τὴ διδασκαλία του· κατ’ ἀρχὴν ὁ ἴδιος, καὶ ἐν συνεχείᾳ κατ’ ἐντολήν του οἱ ἀπόστολοι. Ἀπὸ τὸ σπόρο αὐτὸ βγῆκαν ἅγιοι, μάρτυρες, ὁμολογηταί, πατέρες. Ὅ,τι ἅγιο, ὅ,τι μέγα καὶ ὑψηλὸ ὑπάρχει καὶ μένει στὸν κόσμο, εἶνε ἡ σπορὰ τοῦ Ναζωραίου. Ἔσπειραν καὶ ἄλλοι, ἀλλὰ ποιός μπορεῖ νὰ παραβληθῇ κοντά του; «Οὐδέποτε οὕτως ἐλάλησεν ἄνθρωπος, ὡς οὗτος ὁ ἄνθρωπος» (Ἰωάν. 7,46). Μεταξὺ σπόρου φυσικοῦ καὶ σπόρου πνευματικοῦ ὑπάρχουν ὁμοιότητες. Ποιές;
⃝ Μία ὁμοιότης εἶνε ὅτι, ὅπως ὁ φυσικὸς σπόρος ἔχει ζωτικὴ δύναμι, ἔτσι καὶ ὁ πνευματικὸς σπόρος ἔχει θαυμαστὴ δύναμι.
⃝ Ἄλλη ὁμοιότης. Στὴ φύσι, καὶ ὁ καλύτερος ἀκόμη σπόρος δὲ φέρνει ἀποτέλεσμα, ἐὰν δὲ βρῇ κατάλληλο ἔδαφος. Ἀλλὰ καὶ ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ χρειάζεται κατάλληλο ἔδαφος. Ἐὰν ὁ σπόρος πέσῃ στὸ δρόμο ποὺ περνοῦν τ’ ἁμάξια, πάει χαμένος· θά ᾽ρθουν τὰ πουλιὰ καὶ θὰ τὸν ἁρπάξουν. Ἐὰν πέσῃ σὲ γῆ μὲ πολλὲς πέτρες, θὰ φυτρώσῃ, ἀλλὰ ἡ ἔλλειψι ὑγρασίας καὶ οἱ καυστικὲς ἀκτῖνες τοῦ ἥλιου θὰ τὸν ξηράνουν προώρως. Ἐὰν πέσῃ σὲ ἔδαφος γεμᾶτο ἀγκάθια, θὰ φυτρώσῃ, ἀλλὰ τ᾽ ἀγκάθια θὰ τὸν πνίξουν. Καὶ μόνο ἐὰν ὁ σπόρος πέσῃ σὲ γῆ καλή, καθαρὴ ἀπὸ ἀγκάθια καὶ πέτρες, θ’ ἀποδώσῃ ἀλλοῦ μὲν τριάντα ἀλλοῦ ἑξήντα, κι ἀλλοῦ ἑκατό. Ἡ πρώτη κατηγορία, ὁ πατημένος δρόμος, εἶνε οἱ ἀδιάφοροι. Οἱ ἄλλοι, τὸ πετρῶδες ἔδαφος, εἶνε οἱ ἐπιπόλαιοι. Τὸ δὲ ἀκανθῶδες ἔδαφος εἶνε οἱ ἄνθρωποι μὲ τὶς πολλὲς μέριμνες. Τρία εἶνε τὰ χειρότερα ἀγκάθια τοῦ διαβόλου· πρῶτον ἡ φιληδονία – ὁ πανσεξουαλισμός, δεύτερον ἡ φιλοδοξία – ἡ μανία γιὰ ἀξιώματα καὶ τιμές, καὶ τρίτο καὶ φοβερώτερο ἡ φιλαργυρία – τὰ τριάκοντα ἀργύρια τοῦ Ἰούδα. Ἐφ᾽ ὅσον στὴν καρδιὰ ὑπάρχει κάποιο ἀπὸ αὐτά, τὸ ἔδαφος εἶνε ἀκατάλληλο. Ἀλλὰ δόξα τῷ Θεῷ ὑπάρχει καὶ ἡ τετάρτη κατηγορία, ἡ ἀγαθὴ γῆ· εἶνε αὐτοὶ ποὺ ἔχουν καλὴ διάθεσι, ἀκοῦνε τὸ λόγο τοῦ Θεοῦ, τὸν μελετοῦν καὶ τὸν μηρυκάζουν σὰν τὸ πρόβατο, τὸν αἰσθάνονται, τὸν ἐφαρμόζουν οἱ ἴδιοι, καὶ τὸν μεταδίδουν στοὺς γύρω τους.
⃝ Μία ὁμοιότης λοιπὸν ἡ δύναμις, δευτέρα ὅτι ἀπαιτεῖται κατάλληλο ἔδαφος, καὶ τρίτη ὅτι ἡ ἐνέργεια τοῦ σπόρου δὲν ἐπηρεάζεται ἀπὸ τὸν σπορέα. Ὁ σπόρος τῆς γῆς φυτρώνει, ὅποιος καὶ ἂν τὸν σπείρῃ, εἴτε ἀκάθαρτος εἴτε ἀράπης. Καὶ ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ, εἴτε αὐτὸς ποὺ τὸν κηρύττει εἶνε ἅγιος εἴτε ὄχι, δὲν χάνει τὴν ἀξία του. Εἶνε ὅπως ἡ χρυσῆ λίρα, ποὺ τὴ δέχεται κανεὶς ἀκόμη κι ἀπ’ τὰ χέρια ἑνὸς μολυσμένου κ’ ἑνὸς φθισικοῦ. Ἡ ἐπιτυχία τοῦ κηρύγματος ἐξαρτᾶται κυρίως ἀπὸ τοὺς ἀκροατὰς ποὺ τὸ δέχονται.
Ὁ φυσικὸς σπόρος εἶνε γνωστός. Ὑπάρχουν σπόροι πολὺ μικροί, τί δύναμι ὅμως ἔχουν! Μέσα ἀπ’ αὐτοὺς βγαίνουν λουλούδια, σπαρτά, θάμνοι, δέντρα, δάση ὁλόκληρα. Ἕνας σπόρος φτάνει ν᾽ ἀποδείξῃ ὅτι ὑπάρχει Θεός. Ἡ ἐπιστήμη δὲν κατώρθωσε νὰ φτειάξῃ σπόρο. Τί εἶνε ὁ σπόρος; Ἕνα χημικὸ ἐργοστάσιο, μέσα ἀπ’ τὸ ὁποῖο ξεπηδᾷ ἡ ζωή. Πῶς; Μυστήριο. «Ὡς ἐμεγαλύνθη τὰ ἔργα σου, Κύριε· πάντα ἐν σοφίᾳ ἐποίησας» (Ψαλμ.103,24). Στὴν Αἴγυπτο ἀρχαιολόγοι μέσα στὸν τάφο ἑνὸς βασιλιᾶ, ποὺ ἦταν θαμμένος τρεῖς χιλιάδες χρόνια, βρῆκαν καὶ ἕνα ἀγγεῖο μὲ σιτάρι. Ἔσπειραν ἀπ’ αὐτὸ καὶ φύτρωσε! Τέτοια εἶνε ἡ ζωτικὴ δύναμις τοῦ σπόρου. Μικρὸ θαῦμα εἶνε αὐτό;
Ὑπάρχει ὅμως καὶ πνευματικὸς σπόρος. Καὶ αὐτός, ὅπως ἐξηγεῖ ὁ Κύριος, εἶνε «ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ» (ἔ.ἀ. 8,11), τὰ λόγια ποὺ εἶπε ὁ Χριστός. Αὐτὸς εἶνε ὁ σπορεύς, ποὺ ἦρθε ἀπὸ τὸν οὐρανὸ καὶ ἔσπειρε ἐδῶ στὴ γῆ τὴ διδασκαλία του· κατ’ ἀρχὴν ὁ ἴδιος, καὶ ἐν συνεχείᾳ κατ’ ἐντολήν του οἱ ἀπόστολοι. Ἀπὸ τὸ σπόρο αὐτὸ βγῆκαν ἅγιοι, μάρτυρες, ὁμολογηταί, πατέρες. Ὅ,τι ἅγιο, ὅ,τι μέγα καὶ ὑψηλὸ ὑπάρχει καὶ μένει στὸν κόσμο, εἶνε ἡ σπορὰ τοῦ Ναζωραίου. Ἔσπειραν καὶ ἄλλοι, ἀλλὰ ποιός μπορεῖ νὰ παραβληθῇ κοντά του; «Οὐδέποτε οὕτως ἐλάλησεν ἄνθρωπος, ὡς οὗτος ὁ ἄνθρωπος» (Ἰωάν. 7,46). Μεταξὺ σπόρου φυσικοῦ καὶ σπόρου πνευματικοῦ ὑπάρχουν ὁμοιότητες. Ποιές;
⃝ Μία ὁμοιότης εἶνε ὅτι, ὅπως ὁ φυσικὸς σπόρος ἔχει ζωτικὴ δύναμι, ἔτσι καὶ ὁ πνευματικὸς σπόρος ἔχει θαυμαστὴ δύναμι.
⃝ Ἄλλη ὁμοιότης. Στὴ φύσι, καὶ ὁ καλύτερος ἀκόμη σπόρος δὲ φέρνει ἀποτέλεσμα, ἐὰν δὲ βρῇ κατάλληλο ἔδαφος. Ἀλλὰ καὶ ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ χρειάζεται κατάλληλο ἔδαφος. Ἐὰν ὁ σπόρος πέσῃ στὸ δρόμο ποὺ περνοῦν τ’ ἁμάξια, πάει χαμένος· θά ᾽ρθουν τὰ πουλιὰ καὶ θὰ τὸν ἁρπάξουν. Ἐὰν πέσῃ σὲ γῆ μὲ πολλὲς πέτρες, θὰ φυτρώσῃ, ἀλλὰ ἡ ἔλλειψι ὑγρασίας καὶ οἱ καυστικὲς ἀκτῖνες τοῦ ἥλιου θὰ τὸν ξηράνουν προώρως. Ἐὰν πέσῃ σὲ ἔδαφος γεμᾶτο ἀγκάθια, θὰ φυτρώσῃ, ἀλλὰ τ᾽ ἀγκάθια θὰ τὸν πνίξουν. Καὶ μόνο ἐὰν ὁ σπόρος πέσῃ σὲ γῆ καλή, καθαρὴ ἀπὸ ἀγκάθια καὶ πέτρες, θ’ ἀποδώσῃ ἀλλοῦ μὲν τριάντα ἀλλοῦ ἑξήντα, κι ἀλλοῦ ἑκατό. Ἡ πρώτη κατηγορία, ὁ πατημένος δρόμος, εἶνε οἱ ἀδιάφοροι. Οἱ ἄλλοι, τὸ πετρῶδες ἔδαφος, εἶνε οἱ ἐπιπόλαιοι. Τὸ δὲ ἀκανθῶδες ἔδαφος εἶνε οἱ ἄνθρωποι μὲ τὶς πολλὲς μέριμνες. Τρία εἶνε τὰ χειρότερα ἀγκάθια τοῦ διαβόλου· πρῶτον ἡ φιληδονία – ὁ πανσεξουαλισμός, δεύτερον ἡ φιλοδοξία – ἡ μανία γιὰ ἀξιώματα καὶ τιμές, καὶ τρίτο καὶ φοβερώτερο ἡ φιλαργυρία – τὰ τριάκοντα ἀργύρια τοῦ Ἰούδα. Ἐφ᾽ ὅσον στὴν καρδιὰ ὑπάρχει κάποιο ἀπὸ αὐτά, τὸ ἔδαφος εἶνε ἀκατάλληλο. Ἀλλὰ δόξα τῷ Θεῷ ὑπάρχει καὶ ἡ τετάρτη κατηγορία, ἡ ἀγαθὴ γῆ· εἶνε αὐτοὶ ποὺ ἔχουν καλὴ διάθεσι, ἀκοῦνε τὸ λόγο τοῦ Θεοῦ, τὸν μελετοῦν καὶ τὸν μηρυκάζουν σὰν τὸ πρόβατο, τὸν αἰσθάνονται, τὸν ἐφαρμόζουν οἱ ἴδιοι, καὶ τὸν μεταδίδουν στοὺς γύρω τους.
⃝ Μία ὁμοιότης λοιπὸν ἡ δύναμις, δευτέρα ὅτι ἀπαιτεῖται κατάλληλο ἔδαφος, καὶ τρίτη ὅτι ἡ ἐνέργεια τοῦ σπόρου δὲν ἐπηρεάζεται ἀπὸ τὸν σπορέα. Ὁ σπόρος τῆς γῆς φυτρώνει, ὅποιος καὶ ἂν τὸν σπείρῃ, εἴτε ἀκάθαρτος εἴτε ἀράπης. Καὶ ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ, εἴτε αὐτὸς ποὺ τὸν κηρύττει εἶνε ἅγιος εἴτε ὄχι, δὲν χάνει τὴν ἀξία του. Εἶνε ὅπως ἡ χρυσῆ λίρα, ποὺ τὴ δέχεται κανεὶς ἀκόμη κι ἀπ’ τὰ χέρια ἑνὸς μολυσμένου κ’ ἑνὸς φθισικοῦ. Ἡ ἐπιτυχία τοῦ κηρύγματος ἐξαρτᾶται κυρίως ἀπὸ τοὺς ἀκροατὰς ποὺ τὸ δέχονται.
* * *
Καὶ τίθεται τώρα, ἀγαπητοί μου, τὸ ἐρώτημα. Ἀκούσατε τόσο πολλά· δεχθήκατε ἀφθονία κηρύγματος, γραπτοῦ καὶ προφορικοῦ. Τί εἶστε λοιπόν; πατημένος δρόμος, πετρῶδες ἔδαφος, χωράφι μὲ ἀγκάθια, ἢ γῆ καλή; Εἴθε, Θεέ μου, ποὺ γνωρίζεις ὅτι κηρύττω μὲ ὅλη τὴν ψυχή μου, νὰ ὑπάρχῃ ἡ κατάλληλος ἀνταπόκρισις. Ἂν δὲν πίστευα, θὰ ἔσπαζα τὴν ἀρχιερατικὴ ῥάβδο ποὺ κρατῶ καὶ θὰ προτιμοῦσα νὰ γίνω ἐργάτης νὰ βγάζω ἔτσι τὸ ψωμί μου. Ἀλλὰ πιστεύω, ὅτι ὑπὸ τὸν ἥλιο καὶ τὸν οὐρανὸ δὲν ὑπάρχουν ἄλλα λόγια ἀληθέστερα καὶ θειότερα ἀπὸ τὰ λόγια τοῦ Χριστοῦ. Αὐτὰ κηρύττουμε. Ἀλλὰ ποῦ πέφτουν; Εὔχομαι, ὅλοι νὰ εἶστε γῆ ἐκλεκτὴ ποὺ ἀποδίδει στὸ ἕνα τριάντα, στὸ ἕνα ἑξήντα, στὸ ἕνα ἑκατό, πρὸς δόξαν τοῦ Κυρίου.
Σήμερα δέ, ποὺ ἀνοίγουν τὰ κατηχητικὰ σχολεῖα, στρέφομαι πρὸς τὸν κάθε ἱεροκήρυκα, κάθε κατηχητὴ καὶ κατηχήτρια, καὶ λέγω· Μὴν ἀπελπίζεσαι. Κι ἂν ἕνας μόνο σὲ ἀκούσῃ, ἀξίζει γι’ αὐτὸν νὰ κάνῃς τὴ σπορά. Ἀλλὰ κι ἂν κανένας δὲν ἀκούσῃ, ἐσὺ πές· Εἶπα καὶ ἐλάλησα, ἁμαρτίαν οὐκ ἔχω.
Σήμερα δέ, ποὺ ἀνοίγουν τὰ κατηχητικὰ σχολεῖα, στρέφομαι πρὸς τὸν κάθε ἱεροκήρυκα, κάθε κατηχητὴ καὶ κατηχήτρια, καὶ λέγω· Μὴν ἀπελπίζεσαι. Κι ἂν ἕνας μόνο σὲ ἀκούσῃ, ἀξίζει γι’ αὐτὸν νὰ κάνῃς τὴ σπορά. Ἀλλὰ κι ἂν κανένας δὲν ἀκούσῃ, ἐσὺ πές· Εἶπα καὶ ἐλάλησα, ἁμαρτίαν οὐκ ἔχω.
† ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος
Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία του Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αυγουστίνου Καντιώτου, ἡ ὁποία ἔγινε στὸν ἱ. ναὸ ῾Αγ. Παντελεήμονος Φλωρίνης τὴν 17-10-1976.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Το «Ελληνικά και Ορθόδοξα» απεχθάνεται τις γκρίνιες τις ύβρεις και τα φραγγολεβέντικα (greeklish).
Παρακαλούμε, πριν δημοσιεύσετε το σχόλιό σας, έχετε υπόψη σας τα ακόλουθα:
1) Ο σχολιασμός και οι απόψεις είναι ελεύθερες πλην όμως να είναι κόσμιες .
2) Προτιμούμε τα ελληνικά αλλά μπορείτε να χρησιμοποιήσετε και ότι γλώσσα θέλετε αρκεί το γραπτό σας να είναι τεκμηριωμένο.
3) Ο κάθε σχολιαστής οφείλει να διατηρεί ένα μόνο όνομα ή ψευδώνυμο, το οποίο αποτελεί και την ταυτότητά του σε κάθε συζήτηση.
4) Κανένα σχόλιο δεν διαγράφεται εκτός από τα spam και τα υβριστικά