ΜΕΤΑΝΟΙΑ ΚΑΙ ΣΩΤΗΡΙΑ Αρχιμ. Κύριλλος

Στην ανθρώπινη δικαιοσύνη η απονομή χάριτος αποτελεί απόφαση της πολιτείας και απαιτείται να υποβληθεί το αντίστοιχο αίτημα από τον κατάδικο. Στην δικαιοσύνη του Θεού η παροχή χάριτος για τα αμαρτίες και τα εγκλήματα των ανθρώπων εξασφαλίσθηκε με την σταυρική θυσία του Χριστού, και δίνεται σε όλους τους ανθρώπους, σε κάθε αμαρτωλό, με την προϋπόθεση ότι θα την δεχθεί με μετάνοια και πίστη στον Χριστό. »Γιατί πράγματι με παροχή χάριτος έχετε σωθεί μέσω της πίστεως. Και αυτό δεν είναι επίτευγμα δικό σας. Είναι δώρο του Θεού» (Εφεσ. 2,8). Η θεία χάρη είναι δωρεά του Θεού προς όλους μας, αποτέλεσμα της μεγάλης αγάπης του Θεού για κάθε άνθρωπο αμαρτωλό, για την σωτηρία του οποίου προσέφερε τον Υιό Του τον Μονογενή για να μην χαθεί όποιος πιστεύει σε Αυτόν, αλλά να έχει ζωή αιώνιο (Ιω. 3,16). Ο Χριστός μας καλεί σε μετάνοια και σωτηρία. Ας δεχθούμε την μεγάλη δωρεά του Θεού και ας αφήσουμε την χάρη Του να πλημμυρίσει ολόκληρη την ζωή μας.

Όταν ο Ιησούς μεταμορφώθηκε ενώπιον των μαθητών στο όρος Θαβώρ συνέβη κάτι συγκλονιστικό. Ο Θεός Πατέρας εξέφρασε την ευαρέσκειά Του σε Εκείνον που ακολούθησε μέχρι τέλους την οδό της υπακοής και εκτελέσεως του θείου θελήματος. Και σήμερα ο Χριστός μπορεί να μεταμορφώσει την ζωή μας, να μας μεταδώσει την δική Του θεϊκή λάμψη εάν δεχθούμε το κάλεσμά Του και Τον ακολουθήσουμε με τέλεια υπακοή και συμμόρφωση στο θεϊκό θέλημα. Τότε θα δούμε την ζωή μας να αλλάζει και να πλησιάζει το πρότυπο του Χριστού. »Όλοι εμείς λοιπόν κοιτάζοντας με ακάλυπτο πρόσωπο τον καθρέπτη της δόξας του Κυρίου, μεταμορφωνόμαστε στην δική Του εικόνα, προχωρώντας από δόξα σε δόξα, έτσι ακριβώς όπως θα το πετύχαινε μόνον το Πνεύμα, ο Κύριος» (Β’ Κορ. 3,18).

Το πώς θα αντιμετωπίσουμε τις καταστάσεις εξαρτάται από το πώς θα τις δούμε. Όταν βλέπουμε τα πράγματα από κοντά μας φαίνονται μεγάλα και σημαντικά, όταν όμως τα εξετάσουμε από ψηλά, από μίαν άλλην πλευρά, από την πλευρά του Θεού θα μας φανούν μικρά και ασήμαντα. Έτσι αν υψωθούμε προς τον Κύριο με την προσευχή, θα βλέπουμε τις δοκιμασίες από ψηλά. Πόσο μικρά θα μας φαίνονται τότε τα προβλήματα όταν τα αντιμετωπίζουμε με την προοπτική την ουράνια, έχοντας συμπαραστάτη τον Χριστό! »Γιατί, πραγματικά, η πρόσκαιρη ελαφριά θλίψη μας δημιουργεί για μας σε ασύγκριτο βαθμό βάρος δόξας. Αφού εμείς  δεν αποβλέπουμε σε αυτά που φαίνονται, αλλά σε αυτά που δεν φαίνονται, γιατί αυτά που φαίνονται είναι πρόσκαιρα, ενώ αυτά που δεν φαίνονται είναι αιώνια» (Β’ Κορ. 4,17-18).

Ο μεγάλος στρατηγός της αρχαιότητας Αννίβας είχε καταγάγει σπουδαίες νίκες κατά των Ρωμαίων, όταν όμως βρισκόταν σε μικρή απόσταση 20 χλμ. από την Ρώμη δίστασε να την πολιορκήσει και απεφάσισε να υποχωρήσει. Τότε ένας από τους στρατηγούς του είπε: »Αννίβα, ξέρεις να νικάς, αλλά δεν ξέρεις να επωφελείσαι από τις νίκες σου». Το ίδιο μπορούμε να πούμε και για πολλούς χριστιανούς σήμερα. Οι άνθρωποι με την χάρη του Χριστού βγήκαν από την δουλεία της αμαρτίας και άρχισαν να κάνουν τα πρώτα βήματα για μία νέα πνευματική ζωή, αρχικά με ενθουσιασμό να βαδίζουν την οδό της πίστεως. Στην πορεία όμως άλλοι εγκατέλειψαν, πολλοί έχασαν τον αρχικό τους ζήλο και έγιναν χλιαροί, κάποιοι άλλοι έπεσαν πάλι σε αμαρτίες. Θλιβερές πτώσεις από έλλειψη υπακοής στο θέλημα του Θεού, συμβιβασμοί με τον κόσμο και άλλα αίτια, τους έκαναν να χάσουν τους καρπούς της πρώτης πνευματικής νίκης και να οπισθοχωρήσουν. Να προσέξουμε να μην συμβεί το ίδιο και σε μας. Μην αφήνουμε τον διάβολο να μας βγάλει από την πορεία μας και να χάσουμε την σωτηρία. Να προχωρούμε συνεχώς μπροστά με πίστη έχοντας οδηγό τον Χριστό, τον Υιό του Θεού, διατηρώντας την πίστη που ομολογούμε (Εβρ. 4,14).

Ο καλύτερος τρόπος να αντιμετωπίσουμε τον φόβο, τις δοκιμασίες, τις δυσκολίες της ζωής είναι να έχουμε εμπιστοσύνη στον Θεό. Οι εξωτερικές περιστάσεις, όποιες προκλήσεις και αν συναντήσουμε στο σπίτι, στην εργασία, στο σχολείο, ή αλλού, θα τις αντιμετωπίσουμε με απόλυτη εμπιστοσύνη στον Θεό. Η παρουσία Του στην ζωή μας έχει την δύναμη να μας καθοδηγεί με ασφάλεια και γαλήνη. Ας πούμε μαζί με τον ψαλμωδό » όταν με πιάνει τρόμος σε Σένα εγκαταλείπομαι. Στον Θεό που τον λόγο του εξυμνώ, στον Θεό ελπίζω, δεν φοβάμαι, τι θα μου κάνει ένας θνητός;» (Ψαλμ. 55,4-5).

Η ζωή μας μοιάζει με έναν αγρό που συνεχώς τον φροντίζουμε, τον καλλιεργούμε, τον ποτίζουμε, και περιμένουμε να απολαύσουμε τους καρπούς των κόπων και των προσπαθειών μας. Ό,τι σπείρουμε, ό,τι καλλιεργήσουμε, αυτό θα απολαύσουμε. Το ίδιο συμβαίνει και με τα πνευματικά πράγματα. Η συμπεριφορά και τα έργα μας αποτελούν μία συνεχής σπορά. »Μην γελιέστε, ο Θεός δεν εμπαίζεται, γιατί ό,τι σπείρει ο άνθρωπος, αυτό και θα θερίσει» (Γαλ. 6,7), μας λέει ο Παύλος στην προς Γαλάτας επιστολή. Αν επενδύσουμε στα έργα της σαρκός θα θερίσουμε φθορά και αμαρτίες. Αν σπείρουμε στο πνευματικά ζητήματα θα θερίσουμε αιώνια ζωή. Ο Χριστός μας καλεί να ζήσουμε από τώρα, εδώ στην γη, την ζωή που μας οδηγεί στην βασιλεία του Θεού. Καλούμαστε όλοι να ζήσουμε σύμφωνα με το θέλημα του Θεού και να αποκτήσουμε τους καρπούς μίας αγίας και πνευματικής ζωής, να απολαύσουμε τους καρπούς και τις δωρεές του Αγίου Πνεύματος. Ας μην αμελήσουμε να καλλιεργήσουμε μέσα μας τον καλό σπόρο, τον Λόγο του Ευαγγελίου, για να δούμε καρποφορία και ευλογία Χριστού στην ζωή μας.

Η χριστιανική ζωή είναι μία συνεχής πορεία με τον Χριστό, μία αδιάκοπη καθημερινή συναναστροφή με τον Σωτήρα μας Ιησού Χριστό. Χριστιανική ζωή σημαίνει σκληρή πορεία μέσα σε θλίψεις και δοκιμασίες, ένας καθημερινός σταυρός, μία καθημερινή άρνηση του εαυτού μας και του εγωιστικού μας θελήματος, παράδοση της ζωής μας στην αγάπη του Χριστού. Ο λόγος του Κυρίου είναι πάντοτε επίκαιρος και ας τον έχουμε κατά νου: »όποιος  θέλει να με ακολουθήσει, ας απαρνηθεί τον εαυτό του και ας σηκώνει τον σταυρό του και ας με ακολουθεί»(Λουκ. 9,23). Στην χριστιανική μας ζωή θα αντιμετωπίσουμε δυσκολίες, πειρασμούς και δοκιμασίες. Δεν πρέπει να εγκαταλείψουμε την προσπάθεια. »Μακάριος ο άνθρωπος που αντέχει στον πειρασμό, γιατί, αφού δοκιμασθεί, θα λάβει το στεφάνι της ζωής που υποσχέθηκε ο Κύριος σε εκείνους που Τον αγαπούν» (Ιακ. 1,12). Ο Χριστός μας προβάλλει αξεπέραστο παράδειγμα υπομονής, καθώς »υπέμεινε τον σταυρικό θάνατο χωρίς να λογαριάσει την ατίμωση και έχει καθίσει κατόπιν στα δεξιά του θρόνου του Θεού»(Εβρ. 12,2). Οι υποσχέσεις του Θεού είναι για όσους αγωνίζονται με υπομονή και επιμονή και δεν εγκαταλείπουν. »Έτσι λοιπόν και εμείς ας τρέχουμε με υπομονή να κερδίσουμε τον αγώνα που προβάλλει μπροστά μας, έχοντας στραμμένες τις σκέψεις μας στον Ιησού, τον αρχηγό και τελειωτή της πίστης μας» (Εβρ. 12,1-2) για να κατακτήσουμε »το βραβείο της ουράνιας κλήσης του Θεού μέσω του Χριστού Ιησού» (Φιλίππ. 3,13-14), ώστε να μπορέσουμε στο τέλος να ισχυριζόμαστε με καμάρι, όπως ο Παύλος: »τον καλό αγώνα αγωνίστηκα, τον δρόμο τελείωσα, την πίστη διατήρησα» (Β’ Τιμ. 4,7). Μην ξεχνάμε ότι ΄΄ο Θεός ανταμείβει εκείνους που Τον αναζητούν» (Εβρ. 11,6).

Κάθε μέρα που ξεκινάει γεμάτη υποχρεώσεις και μέριμνες είναι πολύ εύκολο να μας παγιδεύσει σε αυτόν τον ρυθμό ζωής ώστε να ξεχνάμε να διαθέτουμε χρόνο για προσευχή και πνευματική μελέτη. Έτσι ύπουλα και δόλια έρχεται ο διάβολος και μας ψιθυρίζει να βιαστούμε να πάμε στην δουλειά, στο μαγαζί, στο γραφείο, λέει στην νοικοκυρά να κοιτάξει τις δουλειές του σπιτιού, να ετοιμάσει τα παιδιά για το σχολείο, να μαγειρεύσει κ.οκ. Συνεχώς λοιπόν τρέχουμε και δεν έχουμε καιρό για ο,τιδήποτε άλλο. Να προσέξουμε την παγίδα αυτή. Βεβαίως και θα φροντίσουμε για τα αναγκαία, την εργασία, την οικογένεια, τα παιδιά, τις σπουδές μας, γιατί έχουμε σώμα που έχει ανάγκη τροφής. Ο Κύριος γνωρίζει τις βιοτικές μας ανάγκες και τις στηρίζει. Όσα όμως ισχύουν για το σώμα ,πολύ περισσότερο ισχύουν για την ψυχή, που έχει και αυτή ανάγκη της δικής της τροφής, που είναι ο Λόγος του Θεού. ΄‘Ο άνθρωπος δεν θα ζήσει μόνον με άρτο, αλλά με κάθε λόγο που βγαίνει από το στόμα του Θεού»(Ματθ. 4,4). Ας βάλουμε σωστές προτεραιότητες στην ζωή μας, να ξεκινάμε την ημέρα μας με προσευχή και ανάγνωση ενός σύντομου χωρίου από την Αγία Γραφή, για να βρούμε ενίσχυση για όλη την ημέρα, και στο τέλος της πάλι με προσευχή και μελέτη να ευχαριστούμε τον Κύριο και να γεμίζουμε την ψυχή μας με γαλήνη και χαρά που προέρχεται από την πνευματική μελέτη.

Πριν ο Χριστός περάσει στο σκοτεινό βασίλειο του θανάτου και μετά τρεις ημέρες να επανέλθει αναστημένος και θριαμβευτής, οι άνθρωποι αντιμετώπιζαν με τρόμο τον θάνατο γιατί γνώριζαν πως ήταν ένα ταξίδι χωρίς γυρισμό, ένα θλιβερό τέλος μίας σύντομης επίγειας ζωής. Με την Ανάσταση του Κυρίου η καρδιά μας γεμίζει με ελπίδα, ότι πέραν του τάφου υπάρχει μία άλλη πραγματικότητα, μία όμορφη ουράνια πατρίδα, μία ζωή αιωνιότητας κοντά στον Χριστό και τον Ουράνιο μας Πατέρα. Ο Χριστός μας υπόσχεται ότι »όποιος ζει και πιστεύει σε Μένα, αυτός δεν θα πεθάνει ποτέ. Το πιστεύεις αυτό;» (Ιω. 11,26). Καλούμαστε να πιστέψουμε στον Χριστό και να αναθέσουμε σε Αυτόν την ζωή μας με πίστη και ελπίδα, για να αξιωθούμε της αιωνίου ζωής.

Όταν δηλώνουμε πιστοί χριστιανοί, οφείλουμε να προσέχουμε την διαγωγή και τους λόγους μας, γιατί οι συνάνθρωποί μας κρίνουν και αξιολογούν την ζωή μας και την γνησιότητα της χριστιανικής μας πίστης.

Να βιώνουμε και να εφαρμόζουμε τις εντολές του Χριστού στην πράξη, »έτσι ώστε να φαίνεστε πως είστε επιστολή του Χριστού που την επιμεληθήκαμε εμείς. Μία επιστολή γραμμένη όχι με μελάνη, αλλά με το Πνεύμα του Ζώντος Θεού, όχι πάνω σε λίθινες πλάκες, αλλά σε πλάκες ανθρωπίνων καρδιών» (Β’ Κορ. 3,3). Οφείλουμε να είμαστε αντάξιοι του χριστιανικού ονόματος που φέρουμε και η διαγωγή μας να αποτελεί ένα συνεχές και ζωντανό Ευαγγέλιο, που να φωτίζει και να ελευθερώνει τους ανθρώπους από την σκοτεινή επίδραση του πονηρού.

Ίσως να έχετε δει μία εικόνα που παρουσιάζει τον Χριστό να στέκεται μπροστά σε μία πόρτα μιας οικίας και να χτυπά περιμένοντας να Του ανοίξουν από μέσα. Η σκηνή αυτή βασίζεται στο χωρίο της Αποκαλύψεως που εμφανίζει τον Κύριο να λέει: »Ιδού! Στέκομαι τώρα μπροστά στην θύρα και κρούω! Αν κανείς ακούσει την φωνή μου και ανοίξει την πόρτα, θα μπω στο σπίτι του και θα δειπνήσω μαζί του και αυτός μαζί μου» (Αποκ. 3,20). Την παραπάνω εικόνα πρόσεξε ένα μικρό παιδάκι που ρώτησε τον πατέρα του να του την εξηγήσει. Και τότε το παιδάκι με αφέλεια ρώτησε τον μπαμπά του :»Και πόσο καιρό θα στέκεται έξω και θα χτυπά; Γιατί δεν Του ανοίγουν την πόρτα;». Έχουμε και εμείς αναρωτηθεί γιατί ενώ ο Χριστός έρχεται στην ζωή μας και μας προσκαλεί, εμείς Τον αρνούμαστε, δεν Του ανοίγουμε, Τον αφήνουμε έξω από την ζωή και την καρδιά μας, Τον αποκλείουμε έξω και Τον αφήνουμε να περιμένει; Ας λάβουμε την απόφαση να ανοίξουμε την καρδιά μας στον Χριστό, να Του επιτρέψουμε να εισέλθει στην ζωή μας και να την αλλάξει ριζικά.

Έχουμε αξιοποιήσει στην ζωή μας το μεγάλο όπλο της προσευχής; Όσο αδύναμοι και μικροί να νοιώθουμε, έχουμε κάτι στο οποίο μπορούμε να στηριχθούμε, στα γόνατά μας. Γονατίζοντας στην προσευχή μπροστά στον Θεό, και καθώς η κραυγή της καρδιάς μας θα φθάνει στον θρόνο του Κυρίου, Εκείνος θα μας δίνει θαυμαστές απαντήσεις. Αν βλέπουμε όλα γύρω μας να σαλεύονται, αν ο εχθρός επιβουλεύεται την ψυχή μας, αν βλέπουμε τους άλλους και πιθανώς και τους εαυτούς μας να απομακρύνονται από τον Θεό, εμείς να προσευχόμαστε. Οι μεγαλύτερες μάχες έχουν κερδηθεί στα γόνατα της προσευχής. Με την προσευχή  προσκαλούμε το χέρι του Θεού να κινηθεί υπέρ μας. Όλα τα ζητήματα που μας απασχολούν να τα εμπιστευθούμε στον Κύριο, φροντίζοντας να βαδίζουμε ταπεινά στο δρόμο Του και να τελούμε το θέλημά Του. Τίποτε δεν είναι τόσο μεγάλο ή άλυτο για τον Παντοδύναμο Θεό.

Ο ουρανός δεν είναι τόσο μακριά, ώστε να μην μας ακούει ο Θεός όταν προσευχόμαστε. Κάθε δάκρυ μετανοίας, κάθε στεναγμός προσευχής φθάνει στον ουρανό. Ο Χριστός μας άνοιξε τον δρόμο για να μπορούμε να πλησιάζουμε τον θρόνο της χάριτος του Θεού και να Του λέμε τα προβλήματα και τις ανάγκες μας, με την βεβαιότητα ότι μας ακούει. »Ο Κύριος είναι κοντά σε όλους που Τον επικαλούνται, σε όλους που Τον καλούν ειλικρινά» (Ψαλμ. 144,18). Το μόνο που μπορεί να εμποδίσει την προσευχή μας να φθάσει στον Θεό είναι η ανεξομολόγητη αμαρτία. »Θαρρείτε πως το χέρι του Κυρίου δεν φθάνει να σας σώσει και πως το αυτί Του δεν μπορεί να σας ακούσει? Λάθος! Οι αμαρτίες σας όμως υψώνουν τείχος ανάμεσα σε σας και στον Θεό και οι ανομίες σας Τον έκρυψαν μακριά σας, τόσο που να σας ακούει»(Ησ. 59,1-2), μας λέει ο Προφ. Ησαΐας. Ας πλησιάσουμε τον Κύριο με μετάνοια και ταπεινή προσευχή και να είμαστε βέβαιοι πως θα μας ακούσει και θα μας βοηθήσει.

Ρώτησαν κάποτε μία πιστή χριστιανή που ήταν βαριά άρρωστη στο κρεβάτι, αν επιθυμούσε να πεθάνει ή να συνεχίζει να ζει. Εκείνη απάντησε: »Ό,τι θέλει ο Θεός, όχι ό,τι θέλω εγώ. Ό,τι θέλεις Εσύ, Κύριε, να γίνει». Αυτή πρέπει να είναι και η δική μας στάση στην χριστιανική μας ζωή, μία συνεχής συμμόρφωση και υπακοή στο θέλημα του Θεού. Να επαναλαμβάνουμε συνεχώς τον λόγο της Παναγίας:»ιδού η δούλη Κυρίου, γένοιτό μοι κατά το ρήμα σου!». Αν παραχωρήσουμε με εμπιστοσύνη ολόκληρη την ζωή μας στα χέρια του Θεού, Εκείνος που γνωρίζει καλύτερα από μας τι είναι το καλύτερο θα μας καθοδηγήσει. »Οδήγησέ με στην αλήθειά σου  και δίδαξέ με, γιατί Συ είσαι ο θεός μου που με σώζεις, σε Σένα ελπίζω κάθε μέρα…Εκείνος που τον Κύριο σέβεται διδάσκεται από Αυτόν τι δρόμο να διαλέξει» (Ψαλμ. 24,5 και 12).

Η πίστη μοιάζει με ένα σχοινί που μας ενώνει με τον Θεό και μας σώσει από τον χαμό. Για παράδειγμα,  δύο ναυαγοί βρίσκονται στην θάλασσα. Από το ναυαγοσωστικό τους ρίχνουν το σχοινί της διάσωσης. Ο ένας το αρπάζει και σώζεται. Ο άλλος επειδή έχει πιαστεί από μια σάπια σανίδα, νομίζει πως αυτή είναι ικανή να τον σώσει και τελικά χάνεται. Η σάπια σανίδα είναι οι προσπάθειες που κάνει ο άνθρωπος για να σωθεί μόνος του, αλλά δεν το κατορθώνει. Το πέλαγος της ζωής είναι μεγάλο και τα κύματα πανύψηλα. Με τις δικές μόνον δυνάμεις δεν μπορούμε να σωθούμε. Αρπάζοντας όμως το σχοινί της  σωτηρίας που μας ρίχνει ο Θεός μέσα από το Ευαγγέλιο ας πιαστούμε γερά και με πίστη από τον Σωτήρα Χριστό, και Αυτός θα μας χαρίσει την σωτηρία. »Γιατί με χάρη έχετε σωθεί μέσω της πίστεως. Και αυτό δεν είναι επίτευγμα δικό σας. Είναι δώρο Θεού»(Εφεσ. 2,8-9).

Η επικοινωνία με τον Ουράνιο Πατέρα μας μέσω της προσευχής, μας ανεβάζει στον ουρανό. Όπως διατηρούμαστε στην φυσική ζωή με την αναπνοή μας, έτσι και με το οξυγόνο της προσευχής ανανεώνουμε την πνευματική μας ζωή. Είναι απόλυτη ανάγκη να προσευχόμαστε! Χωρίς προσευχή δεν μπορεί να υπάρξει πνευματική ανάπτυξη και πρόοδος στην ζωή μας. Η αδύναμη χριστιανική ζωή οφείλεται πολλές φορές στην έλλειψη προσευχής. Για να προχωρήσουμε πνευματικά, οφείλουμε να δίνουμε την αναγκαία προσοχή στην προσευχή. Από τον Παντοδύναμο Θεό θα λάβουμε τις απαντήσεις στις προσευχές και τα αιτήματά μας, όταν Του τα ζητάμε καθημερινά με την προσευχή μας. »Γιατί ο καθένας που ζητάει λαμβάνει και εκείνος που γυρεύει βρίσκει και σε εκείνον που χτυπάει θα ανοιχθεί»(Λουκ. 11,10) Τότε θα δούμε  το πλήθος των ουράνιων ευλογιών να καλύπτουν την ζωή μας. »ας προσερχόμαστε λοιπόν με θάρρος στον θρόνο της χάριτος του Θεού, για να λάβουμε το έλεός Του και να βρούμε την χάρη που χρειαζόμαστε για βοήθεια στην κατάλληλη στιγμή» (Εβρ. 4,16).

πηγή