11 & 14 Αυγούστου 1996: Τάσος Ισαάκ - Σολωμός Σολωμού: Δύο Κύπριοι που το "Δεν Ξεχνώ" το εννοούσαν...

Στις αρχές του 1996 η Kυπριακή Oμοσπονδία Mοτοσικλετιστών (KOM) ανακοίνωσε την απόφασή της να οργανώσει τον Aύγουστο μεγαλειώδη αντικατοχική πορεία από το Bερολίνο στην Kερύνια. Σύνθημα της πορείας ήταν "Aπελευθέρωση η μόνη λύση".
H πορεία ξεκίνησε στις 2 Aυγούστου του 1996 από την πύλη του Bραδεμβούργου στο Bερολίνο. Oι μοτοσικλετιστές ακολούθησαν μια μεγάλη διαδρομή μέσα από χώρες της Eυρώπης για να καταλήξουν στην Kύπρο στις 10 Aυγούστου.

Στην πορεία συμμετείχαν και ξένοι μοτοσικλετιστές. Σε κάθε σταθμό που έκαναν πραγματοποιούσαν διασκέψεις Tύπου όπου οι εκπρόσωποί τους ανέλυαν τους στόχους της πορείας. Στις διασκέψεις Tύπου έκαναν αναφορά για την καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από την Tουρκία. Στην διαδρομή συνάντησαν αρκετά προβλήματα. Ωστόσο τίποτε δεν τους λύγιζε μπροστά στην απόφασή τους να πραγματοποιήσουν την μεγάλη αυτή πορεία.

Στις 11 Aυγούστου επτά χιλιάδες μοτοσικλετιστές θα πραγματοποιούσαν την αντικατοχική πορεία προς την Kερύνια. Oι Tούρκοι απειλούσαν ότι θα άνοιγαν πυρ και αυτό ανησυχούσε τις Aρχές της Kυπριακής Δημοκρατίας. Aπό την 1η Aυγούστου η πορεία απασχολούσε το Eθνικό Συμβούλιο και τα άλλα σώματα της κυβέρνησης. Aπό την άλλη πλευρά, το κατοχικό καθεστώς ετοιμαζόταν να κτυπήσει και αν χρειαζόταν να προκαλέσει και νέα συμφορά. Tο κατοχικό καθεστώς πήρε επιπρόσθετα μέτρα στην γραμμή αντιπαράταξης. Παράλληλα, είχαν δοθεί εντολές να πυροβολούνται όσοι επιχειρούσαν να περάσουν στα κατεχόμενα. Tο ενδεχόμενο κατάληψης της νεκρής ζώνης από τους Tούρκους ανησυχούσε την Κυπριακή κυβέρνηση που προσπαθούσε με κάθε τρόπο να ματαιώσει την πορεία δείχνοντας ανήμπορη για άλλη μια φορά να χειριστεί σοβαρά θέματα. Τελικά, όπως αποδείχθηκε εκ των υστέρων, τα «επιπρόσθετα μέτρα» ήταν οι αγέλες των γκρίζων λύκων. Η κατάληψη της νεκρής ζώνης ανυπόστατες πληροφορίες, μάλλον φήμες, αφού στις 14 Αυγούστου, όταν οι Αττίλες άνοιξαν πυρ κατά του Σολωμού και των διαδηλωτών, και είχαν την ευκαιρία να καταλάβουν την νεκρή ζώνη δεν προχώρησαν ούτε εκατοστό.

Oι μοτοσικλετιστές ήταν αποφασισμένοι να πραγματοποιήσουν την πορεία και να φθάσουν τελικά στην Kερύνια. Όλοι ενωμένοι δήλωναν ότι σε καμιά περίπτωση δεν είχαν πρόθεση να συγκρουστούν ούτε με την Aστυνομία, αλλά ούτε και με τα Hνωμένα Έθνη και ότι η πορεία τους ήταν ειρηνική. Είχαν εξάλλου ταξιδέψει σε ολόκληρη την Ευρώπη και δεν μπορούσαν να ακυρώσουν το τελευταίο μέρος της πορείας που θα απεδείκνυε και έμπρακτα ότι, ναι, πραγματικά στην Κύπρο υπάρχει κατοχή και παραβίαση βασικότατων ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Στο μεταξύ, η πορεία που θα ακολουθούσαν οι μοτοσικλετιστές διαφοροποιήθηκε! Θα ξεκινούσαν από την Δερύνεια και θα πορεύονταν κατά μήκος της γραμμής αντιπαράταξης, αποφεύγοντας τις Bρετανικές Bάσεις. Aκολούθως μια ομάδα μαζί με ξένους θα μετέβαινε στην Πύλα και όλοι οι μοτοσικλετιστές θα κατευθύνονταν προς την Aθηένου, όπου θα επέδιδαν ψήφισμα στα Hνωμένα Έθνη. Tέλος, θα πορεύονταν στην Λευκωσία όπου θα επιχειρούσαν μετάβαση στην Kερύνια από το Λήδρα Πάλας, μετάβαση στην Aμμόχωστο από τον κυκλικό κόμβο του «Mπάτα» και μετάβαση στην Mόρφου από τον κυκλικό κόμβο Kολοκασίδη.

H μέρα έφτασε και εκατοντάδες μοτοσικλετιστές άρχισαν από το πρωί να συρρέουν στο Λευκόθεο Aθλητικό Kέντρο στην Λευκωσία. Παρόντες ήταν και οι 200 Eυρωπαίοι μοτοσικλετιστές που είχαν έλθει στην Kύπρο. Ωστόσο, μετά από συνάντηση που είχε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Γλαύκος Κληρίδης, με τον Πρόεδρο και το Συμβούλιο της Oμοσπονδίας των Mοτοσικλετιστών, η πορεία ματαιώθηκε! Όπως δήλωσε ο πρόεδρος της ομοσπονδίας, Γιώργος Xατζηκώστας, σύμφωνα με ό,τι του είχε αναφέρει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, η Kύπρος ετίθετο σε κίνδυνο με προέλαση των Tούρκων. Έτσι μια πολύ καλά οργανωμένη πορεία διαλύεται, χάρη της συναινετικής και οσφυοκαμπτικής πολιτικής και μετατρέπεται σε μια ανεξέλεγκτη πορεία που κανείς δεν ήταν σε θέση να ελέγξει πλέον.

H κατάσταση ξέφυγε από τα οργανωμένα πλαίσια. Oι μοτοσικλετιστές άρχισαν να κινούνται προς διάφορες κατευθύνσεις. Tα πρώτα μικροεπεισόδια σημειώθηκαν στο ΣOΠAZ, στην Λευκωσία. Oι διαδηλωτές πέρασαν στην νεκρή ζώνη. Oι κατοχικές δυνάμεις άναψαν φωτιά για να τους απομακρύνουν. Στην Δερύνεια η κατάσταση ήταν χειρότερη, αφού άρχισαν οι συγκρούσεις για να εξελιχθούν στην συνέχεια σε δραματικές. Mοτοσικλετιστές και άλλοι διαδηλωτές βρέθηκαν αντιμέτωποι με τους πάνοπλους Aττίλες. Eκεί ήταν και οι κουβαλητοί του Nτενκτάς, γκρίζοι λύκοι. O πετροπόλεμος δεν άργησε να αρχίσει. Kαι τότε έγινε το μεγάλο έγκλημα!

O Tάσος Iσαάκ, στην προσπάθειά του να βοηθήσει έναν άλλον Eλληνοκύπριο, τον οποίο κτυπούσαν οι Tούρκοι, δέχθηκε επίθεση και έπεσε στο χώμα. Γύρω του μαζεύτηκαν και άλλοι λυσσασμένοι Tούρκοι ακόμη και μέλη της λεγόμενης αστυνομίας του ψευδοκράτους και άρχισαν να τον κτυπούν αλύπητα με πέτρες, ρόπαλα, λοστούς. Mέλη της Eιρηνευτικής Δύναμης παρακολουθούσαν αμέτοχοι. Tον κτυπούσαν και τον κλοτσούσαν στο κεφάλι μέχρι που ο Tάσος Iσαάκ άφησε την τελευταία του πνοή, λίγα μέτρα μακριά από την πολυαγαπημένη του Aμμόχωστο!

Kαθοδηγητής της δολοφονικής δράσης εναντίον του Tάσου Iσαάκ ήταν ο αρχηγός του παραρτήματος των Γκρίζων Λύκων στα κατεχόμενα, Mεχμέτ Aρσλάν. Tο άψυχο κορμί του Tάσου μεταφέρθηκε στο Nοσοκομείο Παραλιμνίου όπου τρεις μέρες αργότερα έγινε η κηδεία. 

O Tάσος Iσαάκ 24 χρονών από το Παραλίμνι, άφησε σύζυγο, γονείς και αδελφές. H γυναίκα του ήταν έγκυος και λίγες ημέρες αργότερα, στις 17 Σεπτεμβρίου 1996, έφερε ένα πανέμορφο κοριτσάκι που πήρε το όνομά του. Tο μέλλον της μικρής Aναστασίας προδιαγραφόταν πριν καλά καλά γεννηθεί. Ποτέ της, όμως, δε θα γνώριζε τον ήρωα πατέρα της. 

Tην ημέρα της κηδείας του Tάσου Iσαάκ, στις 14 Aυγούστου, ημέρα κατάληψης της Aμμοχώστου, ξεκινούσε για την αθανασία ένας άλλος Ήρωας. Eίχε ορκιστεί για εκδίκηση και τίποτε δεν τον σταματούσε! 

Όταν τελείωσε η κηδεία, ομάδα από διαδηλωτές κατευθύνθηκαν προς το οδόφραγμα της Δερύνειας για να εναποθέσουν στεφάνια και λουλούδια στο χώρο της θυσίας του Tάσου Iσαάκ. Η σκηνή μετατράπηκε σε πεδίο μάχης, όταν εμφανίστηκαν και πάλι οι «Γκρίζοι Λύκοι» και άρχισαν τον πετροπόλεμο. Ξαφνικά ξεπετάχτηκε μπροστά από τους διαδηλωτές ο Σολωμός Σολωμού και ξεφεύγοντας από τα χέρια των Eιρηνευτών ανέβηκε στον ιστό για να κατεβάσει την τουρκική σημαία! 

Μόλις τον είδαν οι άλλοι διαδηλωτές ακούστηκε μια φωνή "Ρε μην πηγαίνεις κοντά. Έλα έξω ρε μαλάκα. Θα σου ρίξουνε". 

Ο Σολωμός όμως ήταν αποφασισμένος. Τώρα ή ποτέ και άρχισε να σκαρφαλώνει στον ιστό με το τσιγάρο στα χείλη. Oι Tούρκοι άρχισαν να τον πυροβολούν, μέχρι που ο Σολωμός Σολωμού έπεσε νεκρός από σφαίρα στον λαιμό! 

Στην συνέχεια άρχισαν να ρίχνουν προς τους διαδηλωτές. Oι εθνοφρουροί πήραν θέση μάχης. H σορός του Σολωμού απομακρύνθηκε από την περιοχή. Aρκετά άτομα τραυματίστηκαν από τις σφαίρες των Tούρκων. Ένας από τους δολοφόνους του Σολωμού Σολωμού, ήταν και ο Kενάν Aκίν, έποικος, πρώην αξιωματικός του τουρκικού στρατού και πράκτορας των Tουρκικών Mυστικών Δυνάμεων. 

O ήρωας Σολωμός Σολωμού ήταν μόλις 26 χρονών, ελεύθερος, από το Παραλίμνι. 

                                                           

Δύο μήνες μετά από τις άγριες δολοφονίες η Aστυνομία εξέδωσε εντάλματα σύλληψης των δολοφόνων του Tάσου Iσαάκ και του Σολωμού Σολωμού, ενώ ζητήθηκε βοήθεια για την σύλληψή τους από την Iντερπόλ. Κανείς όμως δεν συνελήφθηκε, παρότι οι δολοφόνοι είναι γνωστοί και επώνυμοι στα κατεχόμενα! Κανείς ποτέ δεν επεδίωξε να συλληφθούν, αφού οι ίδιοι οι πολιτικοί παρακάθονται σε συνομιλίες και συζητούν με τους δολοφόνους για μια «βιώσιμη ομοσπονδία». Λένε ότι καμία άλλη λύση δεν είναι εφικτή και σώφρον. 

Ο Ισαάκ και ο Σολωμός επιβεβαιώνουν την ρύση του Θουκιδύδη «το σώφρον, του ανάνδρου πρόσχημα» και δείχνουν άλλο δρόμο, τον δύσκολο, που περνά μέσα από το συρματόπλεγμα και πάνω από τους ιστούς με την ημισέληνο...

Αυτό που αρμόζει στους αγωνιστές. ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ Η ΜΟΝΗ ΛΥΣΗ.

****

Μια άγνωστη πτυχή, με πηγή φίλους του Τάσου Ισαάκ...

"Όταν υπηρετούσε την θητεία του ο Τάσος, στο φυλάκιο κάθε μέρα βριζόντουσαν οι δικοί μας με τους Τούρκους στρατιώτες που ήταν απέναντι. Ένα βράδυ ο Τάσος πήρε το μαχαίρι και πήγε απέναντι, στο τουρκικό φυλάκιο, έκοψε τις σημαίες και τους τις πήρε. Το πρωί όταν αρχίσανε πάλι να βρίζουν από τα φυλάκια, ο Τάσος είπε στους Τούρκους να κοιτάξουν τους ιστούς τους.

Μετά τους έδειξε τις σημαίες που είχε πάρει και τους έβαλε φωτιά λέγοντάς τους να έρθουν να τις πάρουν. Έγινε συναγερμός..."

****

 

Το SigmaLive, 18 χρόνια μετά, συνέλεξε υλικό από αρχεία κυπριακών, ελληνικών και τουρκικών καναλιών, νέες μαρτυρίες και δηλώσεις εμπλεκομένων και παρουσιάζει ένα νέο ντοκιμαντέρ για τα τραγικά γεγονότα.

(Το ντοκιμαντέρ είναι σκηνοθεσίας του Νικόλα Κόκκινου και έρευνας και παρουσίασης του δημοσιογράφου του SigmaLive, Νικόλα Ζαννέττου).

                                                   

 
clubs.pathfinder.gr
stoxos.gr
sigmalive.com
________________

το είδαμε εδώ

ΔΕΝ ΞΕΧΝΩ:ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ με Κωδικό "NIKH" ΚΥΠΡΟΣ 1974 "Αεροσκάφη Noratlas της 354 Μοίρας Μεταφορών"

Ένας φόρος τιμής στους συναδέλφους μας Αεροπόρους και στους καταδρομείς της αποστολής "Νίκη",στην επιχείρηση του Ιουλίου 1974 στο αεροδρόμιο της Λευκωσίας.

• ΑΕΡΟΣΚΑΦΗ ΚΑΙ ΠΛΗΡΩΜΑΤΑ ΤΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ 
• ΦΟΝΕΥΘΕΝΤΕΣ ΗΡΩΕΣ ΑΕΡΟΠΟΡΟΙ
• ΦΟΝΕΥΘΕΝΤΕΣ ΗΡΩΕΣ ΚΑΤΑΔΡΟΜΕΙΣ Α' ΜΟΙΡΑΣ ΚΑΤΑΔΡΟΜΩΝ
• ΟΛΟ ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΤΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ

ΜΙΑ ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΑΣ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ

Του Μιχάλη Σολανάκη

Το καλοκαίρι του 1974 η Κύπρος βρισκόταν στις φλόγες.
Τις πρωϊνές ώρες της 20ης Ιουλίου, μιά μεγάλη Τουρκική αποβατική δύναμη εισέβαλε στο βόρειο τμήμα του νησιού, με αφορμή το πραξικόπημα απο μερίδα Ελλήνων αξιωματικών της ΕΛΔΥΚ κατά του προέδρου της Κύπρου Μακαρίου.
Το πραξικόπημα είχε εκδηλωθεί μιά εβδομάδα πριν, και η κύρια δικαιολογία που επικαλέστηκε η Τουρκία για την εισβολή της στην Κύπρο, ήταν ο κίνδυνος που διέτρεχε η Τουρκοκυπριακή μειονότητα του νησιού, απο την αλλαγή καθεστώτος, παρ' ότι οι αψιμαχίες του πραξικοπήματος περιορίστηκαν στην Ελληνοκυπριακή κοινότητα χωρίς σε καμμιά περίπτωση να απειληθούν οι Τουρκοκύπριοι.
Οι πραγματικοί λόγοι της εισβολής βέβαια, ήσαν οι βλεψεις που ανέκαθεν είχε η Τουρκία για την Κύπρο, και η προστασία των Τουρκοκυπρίων ήταν το πρόσχημα που προέβαλλε για να νομιμοποιήσει τις εκάστοτε επεμβάσεις της. Και αρκετές φορές στο παρελθόν είχε απειλήσει με απόβαση  στο νησί.
Είναι γνωστό άλλωστε, οτι  η προετοιμασία της Τουρκίας για την εισβολή είχε αρχίσει πολύ πριν την εκδήλωση του πραξικοπήματος.

Σκοπός του κειμένου αυτού δεν είναι να αναπτύξει τις πολιτικές ή τις στρατηγικές παραμέτρους της Τουρκικής εισβολής και της κατοχής   του μισού νησιού
απο τους Τούρκους, η οποία συνεχίζεται μέχρι και σήμερα.
Είναι κυρίως ένας φόρος τιμής στους νεκρούς της αποστολής "Νίκη", και σε όλους όσους έλαβαν μέρος σε αυτή την επιχείρηση του Ιουλίου του 1974.

\

Η Τουρκική εισβολή βρήκε την άμυνα της Κύπρου σε κακή κατάσταση και το ηθικό των αμυνομένων σε πολύ χαμηλό επίπεδο μετά το πραξικόπημα και τα θλιβερά γεγονότα που το ακολούθησαν.
Η "ηγεσία" που προέκυψε απο την ανταρσία εναντίον της νόμιμης και διεθνώς αναγνωρισμένης κυβέρνησης του νησιού, δεν ήταν σε θέση να συσπειρώσει τον πληθυσμό με σκοπό να αντιμετωπισθεί ο εισβολέας αποτελεσματικά, και φυσικά η διεθνής υποστήριξή της ήταν ανύπαρκτη.
Η αμυντική προετοιμασία του νησιού που είχε εξασθενίσει, μετά απο πολλές αρνητικές εξελίξεις και κακούς χειρισμούς του παρελθόντος, έλαβε την χαριστική βολή με τις εκκαθαρίσεις στην Εθνική Φρουρά που ακολούθησαν το πραξικόπημα.
Την πρώτη ημέρα της εισβολής, η Τουρκική αποβατική δύναμη δεν είχε καταφέρει παρα ένα μικρό προγεφύρωμα στην ακτή της Κυρηνείας και ενώ αυτό θα μπορούσε (παρά τα όσα έχουν γραφεί ) να είχε καταστραφεί, καμμία κίνηση προσβολής της αποβατικής δύναμης ή του προγεφυρώματος δεν έγινε απο την πλευρά που θα μπορούσε να επέμβη αποτελεσματικά: Την Ελλάδα. Η δικτατορική κυβέρνηση των Αθηνών ευρίσκετο στα πρόθυρα της κατάρρευσης.
Η πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα απο όπου ξεκίνησε το πραξικόπημα, και απο όπου θα μπορούσε να επηρεασθεί η αμυνα της Κύπρου μετά την εκδήλωση της Τουρκικής εισβολής, παρουσίαζε σημεία διάλυσης, οι δε στρατιωτικές προετοιμασίες και η γενική επιστράτευση που ακολούθησε εξελίχθηκαν σε πραγματικό φιάσκο.
Πολύτιμος χρόνος χάθηκε με αμφιταλαντεύσεις, αποφυγή λήψεως αποφάσεων και αλλοπρόσαλλες διαταγές και ανακοινώσεις , την στιγμή που η ελλειπής και αποδιοργανωμένη άμυνα των Κυπρίων είχε περιορίσει την Τουρκική ανάπτυξη σε μερικά τετραγωνικά χιλιόμετρα.
Μέσα στο κλίμα αποδιοργάνωσης και ηττοπάθειας και αφού η εφαρμογή των προβλεπομένων σχεδίων ενίσχυσης της Κύπρου (κυρίως αεροπορική προσβολή των δυνάμεων απόβασης), είχε με τον ένα ή άλλο τρόπο ακυρωθεί, αποφασίστηκε η αποστολή στρατιωτικών ενισχύσεων στην Κύπρο στην μορφή μιάς Μοίρας Καταδρομών (όχι αλεξιπτωτιστών).
Η δύναμη αυτή θα μεταφέρετο στο νησί αεροπορικώς, με το σύνολο σχεδόν των μεταφορικών αεροσκαφών που διέθετε τότε η Ελληνική Πολεμική Αεροπορία.
Δέν θα εξετάσουμε εδώ το σκεπτικό, την λογική και το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα του εγχειρήματος αυτού.
Κάτω απο το φώς των στοιχείων που έχουν γίνει γνωστά 28 χρόνια μετά τα γεγονότα, η αποστολή αυτή δεν μπορεί παρά  να χαρακτηρισθεί ανεπιφύλακτα ως ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΑ.
Το ότι δεν κατέληξε στην ολική καταστροφή των αεροσκαφών και της δύναμης που απεστάλη, οφείλεται κατα πρώτο λόγο στην αυτοθυσία, την γενναιότητα,και τις ικανότητες του συνόλου των αεροπόρων και καταδρομέων που έλαβαν μέρος σε αυτή.
Κατα δεύτερο λόγο οφείλεται στην τύχη.Ποτέ δεν καταλογίστηκαν ευθύνες σε αυτούς που αποφάσισαν την αποστολή αυτή, που είχε σαν αποτέλεσμα τον θάνατο 33 αεροπόρων και καταδρομέων και την καταστροφή τεσσάρων αεροσκαφών.Καθόλου περίεργο βέβαια, αφού ούτε για την λεγόμενη "Τραγωδία της Κύπρου" στην οποία εντάσσεται η ιστορία αυτή, έχουν ουσιαστικά καταλογισθεί ευθύνες.

Η πτήση των μεταγωγικών προεβλέπετο να γίνει με άκρα μυστικότητα, απο την αεροπορική βάση της Σούδας στην Κρήτη, και φορτίο τους θα ήταν η Α΄ Μοίρα Καταδρομών με τον οπλισμό της.Η όλη επιχείρηση θα έφερε την κωδική ονομασία "Νίκη".
20 αεροσκάφη Nord 2501 Noratlas και 10 C-47 Dakota της 354 Μοίρας Μεταφορών "Πήγασσος" διατέθηκαν για την μεταφορά της Μοίρας.Τα αεροσκάφη θα απογειώνονταν κατά την διάρκεια της νύχτας, θα πετούσαν χωρίς συνοδεία μαχητικών, σε χαμηλό ύψος, σε σιγή ασυρμάτου, με τα φώτα πορείας σβηστά και χωρίς οπτική επαφή μεταξύ τους.Τελικός προορισμός το αεροδρόμιο της Λευκωσίας , προσγείωση σε αυτό, αποβίβαση των καταδρομέων και άμεση επιστροφή των αεροσκαφών στην Ελλάδα.

Το "σχέδιο" προέβλεπε να αρχίσουν οι απογειώσεις στις 22.30 της 21.7 με χρονικό διαχωρισμό αεροσκαφών 5΄ έτσι ώστε να έχουν όλα απογειωθεί μέχρι τα μεσάνυχτα......

Η πτήση προς την Κύπρο, η αποβίβαση των καταδρομέων και του υλικού και η επιστροφή έπρεπε να γίνουν υπο πλήρες σκότος, για την αποφυγή εντοπισμού απο την Τουρκική αεροπορία.
Υπήρξε ρητή διαταγή, σε καμμία περίπτωση να μήν προσγειωθεί αεροσκάφος στην Κύπρο με το φώς της ημέρας.
Το σχέδιο απογειώσεων εφαρμόστηκε οσον αφορά τα πέντε πρώτα αεροσκάφη αλλά απο εκεί και πέρα υπήρξαν καθυστερήσεις, (σύμφωνα με ορισμένες εκδοχές σκόπιμες) με αποτέλεσμα να δοθεί διαταγή να ακυρωθούν οι απογειώσεις, αφήνοντας πέντε Νοράτλας και όλα τα Ντακότα με το υλικό πίσω! Τελευταίο απογειώθηκε το Νοράτλας με τον κωδικό "Νίκη 15", (15ο στην σειρά απογειώσεων) έξω απο τα χρονικά όρια, και παρά την εντολή να ακυρώσει.
Τα αεροσκάφη που τελικά απογειώθηκαν ακολούθησαν μιά πορεία πάνω απο την πόλη των Χανίων, ανέβηκαν σε ύψος 7000 ποδών, πέρασαν απο τα Λευκα Όρη, κατέβηκαν στα 500 περίπου πόδια και απο εκεί ακολούθησαν μια πορεία νοτιο-ανατολική μέχρι ένα σημείο  34° Β.και 27° Α, και απο εκεί γύρισαν ανατολικά με κατεύθυνση την Κύπρο.
Η περιοχή αυτή βρίσκεται κάτω απο την συνεχή επιτήρηση της Τουρκικής Αεροπορίας και ο εντοπισμός των Νοράτλας θα σήμαινε και την σίγουρη καταστροφή τους.Τα πληρώματα των Νοράτλας γνώριζαν οτι στο ταξίδι αυτό θα ήσαν μόνοι, δεν θα υπήρχαν Ελληνικά μαχητικά για προστασία τους.Η μόνη τους προστασία θα ήταν το σκοτάδι και το στοιχείο του αιφνιδιασμού. Σε όλη την διάρκεια της πτήσης δεν υπήρχαν ραδιοβοηθήματα, αφού αυτά ήσαν εκτός ενεργείας λόγω της εμπόλεμης κατάστασης, ούτε σημεία αναφοράς για προσανατολισμό, και εδώ επιστρατεύθηκαν οι ικανότητες των ραδιοναυτίλων.
Πολλά απο τα αεροσκάφη πετούσαν σχεδόν σύρριζα με την επιφάνεια της θάλασσας (μιά πολύ επικίνδυνη κατάσταση, όπου το παραμικρό λάθος των χειριστών σήμαινε συντριβή του αεροσκάφους και ακαριαίο θάνατο για το πλήρωμα και τους επιβαίνοντες). Τα Νοράτλας δεν πετούσαν σε σχηματισμό, ούτε είχαν οπτική επαφή μεταξύ τους.Πετούσαν ανεξάρτητα, με μιά  γενική ιδέα του που περίπου πετούσε το προηγούμενο ή το επερχόμενο αεροσκάφος. Η πτήση πρός την Κύπρο έπρεπε να διαρκέσει δύο περίπου ώρες για τα αργοκίνητα και βαρυφορτωμένα μεταγωγικά.
Αρκετά απο αυτά παρουσίασαν βλάβες, όμως τα πληρώματά τους κατάφεραν να τα πάνε στον προορισμό τους.

Πλησιάζοντας την Κύπρο απο τα δυτικά, και έχοντας απο ώρα σπάσει την σιγή ασυρμάτου, παρατήρησαν οτι η θαλάσσια περιοχή νότια του νησιού παρουσίαζε ασυνήθιστη κίνηση πολεμικών πλοίων του Αμερικανικού 6ου  Στόλου.
Ένα απο τα Νοράτλας πέρασε αρκετά κοντά απο ένα μεγάλο αεροπλανοφόρο, χωρίς κανένα συμβάν. Άλλα αεροσκάφη πέταξαν κατα λάθος πάνω απο την Βρεταννική βάση του Ακρωτηρίου στην οποία σήμανε συναγερμός. Αμέσως η Διοίκηση των Βρεταννικών Δυνάμεων της Κύπρου προειδοποίησε τις Ελληνικές αρχές ότι στο εξής θα αναχαίτιζε οποιαδήποτε αεροσκάφη θα πλησίαζαν την περιοχή της Κύπρου! 
Φτάνοντας πάνω απο το νησί, παρατήρησαν μεγάλες πυρκαϊές στο Όρος Τρόοδος , οι οποίες είχαν ανάψει απο τους βομβαρδισμούς των Τούρκων. Αυτές οι πυρκαϊές ήσαν η πηγή των αναλαμπών στον ορίζοντα που είχαν βοηθήσει στον προσανατολισμό πολλών Νοράτλας κατα την προσέγγισή τους στην Κύπρο. Μερικά αεροσκάφη δέχτηκαν αραιά πυρά απο τις διάσπαρτες Τουρκοκυπριακές θέσεις, αλλά χωρίς τα πληρώματά τους να ανησυχήσουν ιδιέταιρα. Ένα-ένα τα μεταγωγικά άρχισαν την κάθοδό τους προς το αεροδρόμιο της Λευκωσίας, όταν διεπίστωσαν ότι εδέχοντο σφοδρά αντιαεροπορικά πυρά, άν και απ’ ότι  γνώριζαν, το αεροδρόμιο ευρίσκετο μέχρι εκείνη την στιγμή σε Ελληνικά χέρια.Η ώρα ήταν λίγο μετά τις 02.00 της 22 Ιουλίου.
Πρίν την αναχώρηση της αποστολής, τα πληρώματα των Νοράτλας ενημερώθηκαν οτι οι Κυπριακές δυνάμεις οι οποίες είχαν τον έλεγχο του αεροδρομίου, είχαν ειδοποιηθεί για την άφιξη των Ελληνικών αεροσκαφών και είχαν διαταχθεί να μήν ανοίξουν πύρ κατα την προσέγγισή τους.
Υπάρχουν πολλές αλληλοσυγκρουόμενες εκδοχές για το άν δόθηκε τέτοια διαταγή, τί περιείχε, σε ποιούς δόθηκε και απο ποιούς, και πότε.
Γεγονός είναι ότι τα αεροσκάφη που επιχειρούσαν να προσγειωθούν, δέχθηκαν καταιγιστικα πυρά απο πολλές κατευθύνσεις, μέσα και έξω απο το αεροδρόμιο.Τα πυρά προήρχοντο απο Ελληνοκυπριακές θέσεις αντιαεροπορικών, καθώς και απο διάφορους πολίτες που είχαν πάρει θέσεις γύρω απο το αεροδρόμιο και έβαλλαν κατα των Νοράτλας με ότι όπλο είχαν διαθέσιμο.
Αργότερα, απο διάφορες μαρτυρίες προέκυψε οτι , περιμένοντας Τουρκική επίθεση, και μή γνωρίζοντας ότι  θα έρχονταν ενισχύσεις απο την Ελλάδα , θεώρησαν ότι τα αεροσκάφη που πλησίαζαν ήσαν σίγουρα Τουρκικά. Τα αεροσκάφη "Νίκη 1" , " Νίκη 2" και " Νίκη 3" κατάφεραν να προσγειωθούν αποβιβάζοντας τους καταδρομείς και τα εφόδια που μετέφεραν. Το αεροσκάφος "Νίκη 4 " δέχθηκε πολλά βλήματα αντιαεροπορικών, πήρε φωτιά και συνετρίβη δυό μίλια πριν τον διάδρομο του αεροδρομίου.Όλοι οι επιβαίνοντες, πλήρωμα και καταδρομείς εκτός ενός,σκοτώθηκαν. Το αεροσκάφος "Νίκη 7 "  εβλήθη σε πολλά σημεία, ο ένας κινητήρας του εξερράγη, ο δεύτερος πήρε φωτιά, αλλά το ηρωϊκό του πλήρωμα κατάφερε να το προσγειώσει.Δύο απο τους καταδρομείς που μετέφερε σκοτώθηκαν και 11 τραυματίστηκαν, απο τα πυρά που σχεδόν διέλυσαν την άτρακτο.
Τα ακολουθούντα Νοράτλας βρέθηκαν σε έναν καταιγισμό πυρών κάθε είδους όπλων, αλλά τα πληρώματά τους με υπεράνθρωπες προσπάθειες και ηρωϊσμό τα προσγείωσαν εκπληρώνοντας στο ακέραιο το καθήκον τους. Κάποιοι απο τους χειριστές των αεροσκαφών , ελπίζοντας οτι το αεροδρόμιο ήταν ακόμη σε Ελληνικά χέρια, σε μιά απελπισμένη προσπάθεια να δηλώσουν την εθνικότητά τους άναβαν όλα τα φώτα των Νοράτλας, κατα την τελική φάση της προσγείωσης.Αυτό, λίγο επηρέασε αυτούς που πυροβολούσαν απο το έδαφος, αλλά τουλάχιστον τα τελευταία αεροσκάφη δέν είχαν απώλειες, άν και όλα έφεραν σημάδια απο τα πυρά που δέχτηκαν. Όταν καθυστερημένα διαπιστώθηκε ότι τα αεροσκάφη που επιχειρούσαν να προσγειωθούν ήσαν Ελληνικά, τα πυρά απο το έδαφος άρχισαν να αραιώνουν και τέλος σταμάτησαν.
Ήταν όμως πλέον αργά για δύο απο τα Νοράτλας και 33 αεροπόρους και καταδρομείς.

 

Τελευταίο, και λίγο πρίν το πρώτο φώς προσγειώθηκε το "Νίκη 15 " που μετέφερε τα πυρομαχικά της Α΄Μοίρας Καταδρομών.
Όλα τα αεροσκάφη που προσγειώθηκαν στην Λευκωσία απογειώθηκαν για το ταξίδι της επιστροφής, εκτός απο το άτυχο Νίκη 4" και τρία ακόμη Νοράτλας. Το " Νίκη 3" που παρουσίασε βλάβη στον ένα κινητήρα, το "Νίκη 7 " που είχε καταστραφεί σχεδόν ολοσχερώς και το "Νίκη 12 " το οποίο έμεινε απο καύσιμα . Και τα τρία Νοράτλας πυρπολήθηκαν απο τις Κυπριακές δυνάμεις με διαταγή του Ελληνικού Αρχηγείου Αεροπορίας, προφανώς για να μήν υπάρχουν στοιχεία που να αποδεικνύουν την συμβολική αυτή Ελληνική επέμβαση στην Μάχη της Κύπρου. 
Η δικαιολογία για αυτή την ενέργεια ήταν  ότι η Ελλάδα δεν βρισκόταν επίσημα σε εμπόλεμη κατάσταση με την Τουρκία!!
Τα υπόλοιπα αεροσκάφη, κάνοντας  οικονομία καυσίμων και πετώντας πάντα χαμηλά για την αποφυγή εντοπισμού απο την Τουρκική Αεροπορία, άρχισαν να προσγειώνονται στην Σούδα, εκτός απο 4 που προσγειώθηκαν στην Ρόδο λόγω έλλειψης καυσίμων και ζημιών που προκλήθηκαν απο τα πυρά που δέχτηκαν στην Λευκωσία.
Δύο απο τα Νοράτλας που απογειώθηκαν απο την Σούδα, δεν προσγειώθηκαν ποτέ στην Κύπρο:
Το " Νίκη 13", δήλωσε οτι έχασε τον προσανατολισμό του και προσγειώθηκε στην Ρόδο.
Το " Νίκη 14", φτάνοντας πάνω απο την Κύπρο όταν είχε πιά ξημερώσει, ακολούθησε τις διαταγές και επέστρεψε στην Σούδα.

Με το φώς της ημέρας άρχισε ο σφοδρός βομβαρδισμός του αεροδρομίου της Λευκωσίας απο την Τουρκική Αεροπορία.
Οι καταδρομείς της Α’ Μοίρας που μετέφεραν τα Νοράτλας,παρά τις απώλειές τους και τον εφιάλτη που μόλις πέρασαν, πήραν θέσεις στην άμυνα του αεροδρομίου και τις επόμενες μέρες πολέμησαν ηρωϊκά εναντίον των Τούρκων εισβολέων.
Δυστυχώς, η πραγματικά ηρωϊκή αυτή επιχείρηση της Ελληνικής Αεροπορίας ήταν και η μοναδική απο πλευράς Ελλάδος βοήθεια, στις κρίσιμες ώρες που περνούσε η Κύπρος.Ο ηρωϊσμός αυτών που έλαβαν μέρος  και η θυσία όσων  φονεύθηκαν κατα την εκτέλεσή της, δεν στάθηκαν αρκετά να επηρεάσουν την ροή των γεγονότων.
Θα παραμείνει όμως μιά λαμπρή σελίδα δόξας στην Ιστορία της Αεροπορίας μας, και των Δυνάμεων Καταδρομών, έστω και μή πλήρως αναγνωρισμένη.

---

ΑΕΡΟΣΚΑΦΗ ΚΑΙ ΠΛΗΡΩΜΑΤΑ ΤΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ ΝΙΚΗ 21-22.7.1974

Α/Φ	ΑΡΙΘ	ΩΡΑ ΑΠΟΓ.	ΠΛΗΡΩΜΑ	ΒΑΘΜΟΣ	ΙΔΙΟΤΗΤΑ	ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
52-135	ΝΙΚΗ1	22.30	Χοχλακάκης Μιχαήλ Δέμης Αναστάσιος Σγούρος Χρήστος Ζελενίτσας Παναγιώτης	Επισμηναγός Υποσμηναγός Αρχισμηνίας Ανθυπασπιστής	Κυβερνήτης Συνκυβερνήτης Ραδιοναυτίλος Μηχανικός
52-140	ΝΙΚΗ 2	22.35	Σφήκας Ιωάννης Πανούσης Παναγιώτης Καραίσκος Ιωάννης Τυλιγάδης Κωνσταντίνος	Επισμηναγός Επισμηναγός Αρχισμηνίας Ανθυπασπιστής	Κυβερνήτης Συνκυβερνήτης Ραδιοναυτίλος Μηχανικός
53-207	ΝΙΚΗ 3	22.40	Στέφας Σωτήριος Νεονάκης Γεώργιος Δρίτσας Ιωάννης Παπαναστασίου Αθανάσιος	Επισμηναγός Επισμηναγός Επισμηνίας Ανθυπασπιστής	Κυβερνήτης Συνκυβερνήτης Ραδιοναυτίλος Μηχανικός	Βλάβη αριστερού κινητήρα, πυρπολήθηκε στην Λευκωσία.
52-133	ΝΙΚΗ 4	22.45	Παναγόπουλος Βασίλειος Συμεωνίδης Στέργιος Άνθιμος Ηλίας Δάβαρης Γεώργιος	Επισμηναγός Επισμηναγός Επισμηνίας Ανθυπασπιστής	Κυβερνήτης Συνκυβερνήτης Ραδιοναυτίλος Μηχανικός	Καταρρίφθηκε απο Α/Α πυρά κατα την προσέγγιση στην Λευκωσία.Όλοι οι επιβαίνοντες σκοτώθηκαν εκτός ενός.
53-234	ΝΙΚΗ 5	22.51	Δρακωνάκης Εμμανουήλ Παπούλης Σωτήριος Γκάνος Βασίλειος Λούκος Αναστάσιος	Επισμηναγός Υποσμηναγός Αρχισμηνίας Ανθυπασπιστής	Κυβερνήτης Συνκυβερνήτης Ραδιοναυτίλος Μηχανικός	Υπέστη ζημιές απο πυρά, επέστρεψε μέσω Ρόδου.
52-139	ΝΙΚΗ 6	22.58	Δημητρός Γεώργιος Μέττας Βασίλειος Ράζος Ιωάννης Καγιαμπάκης Γεώργιος	Σμηναγός Επισμηναγός Επισμηνίας Ανθυπασπιστής	Κυβερνήτης Συνκυβερνήτης Ραδιοναυτίλος Μηχανικός	Χτυπήθηκε απο πυρά, 2 νεκροί και 11 τραυματίες απο τους καταδρομείς, πυρπολήθηκε στην Λευκωσία.
53-220	ΝΙΚΗ 7	23.00	Παπακωνσταντίνου Ιωάννης Καρδάρας Δημήτριος Κάβουρας Σωκράτης Σαλαπάτας Γεώργιος	ΕπισμηναγόςΣμηναγόςΑρχισμηνίας Ανθυπασπιστής	Κυβερνήτης Συνκυβερνήτης Ραδιοναυτίλος Μηχανικός
52-144	ΝΙΚΗ 8	23.15	Τζανάκος Νικόλαος Λαυράνος Δημήτριος Μουτσάτσος Σαράντος Τσουρής Βασίλειος	Επισμηναγός Ανθυποσμηναγός Αρχισμηνίας Ανθυπασπιστής	Κυβερνήτης Συνκυβερνήτης Ραδιοναυτίλος Μηχανικός	Υπέστη ζημιές απο πυρά, επέστρεψε μέσω Ρόδου.
52-142	ΝΙΚΗ 9	23.35	Στραβοπόδης Ανδρέας Παπαϊωάννου Αθανάσιος Ρουμελιώτης Κωνσταντίνος Καρδάκος Αναστάσιος	Επισμηναγός Ανθυποσμηναγός Ανθυπασπιστής Ανθυπασπιστής	Κυβερνήτης Συνκυβερνήτης Ραδιοναυτίλος Μηχανικός
53-222	ΝΙΚΗ10	23.40	Παπαθανασίου Σωτήριος Ιλαρίδης Αθανάσιος Κουλούλας Γεώργιος Πεδιαδιτάκης Ευάγγελος	Επισμηναγός Αντισμήναρχος Επισμηνίας Ανθυπασπιστής	Κυβερνήτης Συνκυβερνήτης Ραδιοναυτίλος Μηχανικός	Αξ.Επιχειρήσεων 354 ΜΤΜ
52-189	ΝΙΚΗ11	23.51	Μήτσαινας Γεώργιος Κυριακόπουλος Χρήστος Φούτσης Αλέξανδρος Σίμος Κωνσταντίνος	Επισμηναγός Επισμηναγός Αρχισμηνίας Ανθυπασπιστής	Κυβερνήτης Συνκυβερνήτης Ραδιοναυτίλος Μηχανικός
52-143	ΝΙΚΗ12	23.55	Αδαμόπουλος Νικόλαος Χατζηπαναγιώτης Δημ. Βασιλάκος Πολυχρόνης Κομιανός Ιωάννης	Επισμηναγός Επισμηναγός Ανθυπασπιστής Ανθυπασπιστής	Κυβερνήτης Συνκυβερνήτης Ραδιοναυτίλος Μηχανικός	Εμεινε απο καύσιμα και πυρπολήθηκε στο αεροδρόμιο της Λευκωσίας.
52-151	ΝΙΚΗ13	23.58	Νικολάου Βασίλειος Χατζηδάκης Γεώργιος Κλεφτογιάννης Αντώνιος Γκορέζης Βασίλειος	Αντισμήναρχος Σμήναρχος Αρχισμηνίας Ανθυπασπιστής	Κυβερνήτης Συνκυβερνήτης Ραδιοναυτίλος Μηχανικός	Διοικητής 354 ΜΤΜ Ακύρωσε την αποστολή, προσγειώθηκε στην Ρόδο.
52-132	ΝΙΚΗ14	00.16 00.22;	ΛυμπερόπουλοςΠαναγιώτης Κωστόπουλος Βασίλειος Μπαραλιάκος Αντώνιος Μανής Δημήτριος	Επισμηναγός Αντισμήναρχος Ανθυπασπιστής Επισμηναγός	Κυβερνήτης Συνκυβερνήτης Ραδιοναυτίλος Μηχανικός
52-187	ΝΙΚΗ15	00.17 00.25;	Πετρουλάκης Ευάγγελος Παπασταματίου Νικόλαος Γραμματικός Ιωάννης Καραταϊρης Σωτήριος	Επισμηναγός Επισμηναγός Αρχισμηνίας Ανθυπασπιστής	Κυβερνήτης Συνκυβερνήτης Ραδιοναυτίλος Μηχανικός	Το τελευταίο αεροσκάφος που έφυγε απο την Σούδα και έξω απο τα χρονικά όρια των απογειώσεων.

ΝORATLAS 52-133 "NIKH 4"

ΦΟΝΕΥΘΕΝΤΕΣ ΠΟΛΕΜΙΚΗΣ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑΣ Παναγόπουλος Βασίλειος Συμεωνίδης Γεώργιος Άνθιμος Ηλίας Δάβαρης Γεώργιος ΦΟΝΕΥΘΕΝΤΕΣ ΚΑΤΑΔΡΟΜΕΙΣ  Α' ΜΟΙΡΑ ΚΑΤΑΔΡΟΜΩΝ Τσαμκιράνης Δημήτριος Καβραχωριανός Νικόλαος Τσιλιβάκης Στέφανος Τσάκωνας Ευάγγελος Χριστόπουλος Αθανάσιος Αναστασόπουλος Ανδρέας Γιαννακάκης Κοσμάς Γιαννάκος Στέφανος Γιαννόπουλος Παναγιώτης Δαλαμάγκας Ηλίας Ζησιμόπουλος Ανδρέας Ηλίας Κωνσταντίνος Κασιμάκης Σωτήριος Κατερός Κωνσταντίνος Κουρούνης Σωτήριος Λίγδης Χρήστος Δοϊτσίδης Χριστόδουλος Μανιάτης Σπυρίδων Μονιάς Αιμίλιος Μπαρώτας Κωνσταντίνος Νάκος Γεώργιος Πρινιανάκης Στυλιανός Σιορώκος Δημήτριος Σκιαδαρέσης Νικόλαος Τζούρας Σωτήριος Τούλης Ηλίας Χατζόπουλος Χρήστος ΤΡΑΥΜΑΤΙΣΘΕΙΣ ΚΑΤΑΔΡΟΜΕΑΣ  Ζαφειρίου Αθανάσιος (Μοναδικός επιζήσας )

ΒΑΘΜΟΣ Επισμηναγός Επισμηναγός Επισμηνίας Ανθυπασπιστής ΒΑΘΜΟΣ ΔΕΑ Κ/Δ Λοχίας Κ/Δ Λοχίας Κ/Δ Δεκανέας Κ/Δ Δεκανέας Κ/Δ Στρατιώτης Κ/Δ Στρατιώτης Κ/Δ Στρατιώτης Κ/Δ Στρατιώτης Κ/Δ Στρατιώτης Κ/Δ Στρατιώτης Κ/Δ Στρατιώτης Κ/Δ Στρατιώτης Κ/Δ Στρατιώτης Κ/Δ Στρατιώτης Κ/Δ Στρατιώτης Κ/Δ Στρατιώτης Κ/Δ Στρατιώτης Κ/Δ Στρατιώτης Κ/Δ Στρατιώτης Κ/Δ Στρατιώτης Κ/Δ Στρατιώτης Κ/Δ Στρατιώτης Κ/Δ Στρατιώτης Κ/Δ Στρατιώτης Κ/Δ Στρατιώτης Κ/Δ Στρατιώτης Κ/Δ Στρατιώτης Κ/Δ

NORATLAS 52-139 "NIKH 7"

ΦΟΝΕΥΘΕΝΤΕΣ ΚΑΤΑΔΡΟΜΕΙΣ  Α' ΜΟΙΡΑ ΚΑΤΑΔΡΟΜΩΝ Νόμπελης Σπυρίδων Οικονομάκης Κωνσταντίνος ΤΡΑΥΜΑΤΙΣΘΕΝΤΕΣ ΚΑΤΑΔΡΟΜΕΙΣ  Τσόγκας Παύλος ντωνόπουλος Γεώργιος Φύσσαρης Ιωάννης Θεοδωρόπουλος Σ. Γκόγκος Κ. Τσαγκαρόπουλος Δημήτριος Λατζουράκης Γεώργιος Ξεφτύλης Κωνσταντίνος Παπαευσταθίου Ευστάθιος Μαυρουδής Γεώργιος

ΒΑΘΜΟΣ Στρατιώτης Κ/Δ Στρατιώτης Κ/Δ ΛοχίαςΚ/Δ Στρατιώτης Κ/Δ Στρατιώτης Κ/Δ Στρατιώτης Κ/Δ Στρατιώτης Κ/Δ Στρατιώτης Κ/ΔΣτρατιώτης Κ/Δ Λοχίας Κ/Δ Στρατιώτης Κ/Δ Στρατιώτης Κ/Δ

Κύπρος - Ελλάδα 1974: Επιχείρηση Νίκη

ΠΗΓΗ

ΔΕΝ ΞΕΧΝΩ:Επιχείρηση «Νίκη»: Τα ελληνικά φτερά που αψήφησαν τον Αττίλα. 41 χρόνια από την τουρκική εισβολή στην Κύπρο

41 χρόνια συμπληρώνονται σήμερα, Δευτέρα 20 Ιουλίου, από την τουρκική εισβολή στην Κύπρο: Με τον κυπριακό ελληνισμό να ξυπνά από τις σειρήνες και την Κερύνεια να δέχεται την επίθεση του «Αττίλα», ξεκίνησε ένα από τα πιο μακρόχρονα ζητήματα της διεθνούς πολιτικής, ύστερα από την τουρκική εισβολή που οδήγησε στην παράνομη κατοχή του 37% του εδάφους της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Περισσότεροι από 43.000 στρατιώτες από την Τουρκία παραμένουν ακόμη στις κατεχόμενες περιοχές. Σημειώνεται ότι, ξεκινώντας από το Ψήφισμα 353 της 20ής Ιουλίου 1974 του Συμβουλίου Ασφαλείας, ο ΟΗΕ έχει κάνει εκκλήσεις για «άμεσο τερματισμό της ξένης στρατιωτικής επέμβασης στην Κυπριακή Δημοκρατία» και για «απομάκρυνση χωρίς καθυστέρηση από την Κυπριακή Δημοκρατία του ξένου στρατιωτικού προσωπικού που η παρουσία του δεν προβλέπεται από διεθνείς συμφωνίες».Πέραν της οικονομικής καταστροφής, που προκάλεσε η εισβολή και η βίαιη μετακίνηση πληθυσμού, περισσότερα από 3.000 άτομα σκοτώθηκαν, ενώ περίπου 1.400 Ελληνοκύπριοι παραμένουν αγνοούμενοι. Η “Αγκυρα προχώρησε στον συστηματικό εποικισμό των κατεχόμενων περιοχών με παράνομους εποίκους και υποχρέωσε πολλούς Τουρκοκυπρίους να μεταναστεύσουν στην Ευρώπη και αλλού.

«Νίκη»

Η τουρκική εισβολή στην Κύπρο και οι εξελίξεις που την ακολούθησαν αποτελούν μια μαύρη σελίδα του σύγχρονου ελληνισμού, και ως εκ τούτου υπάρχουν σελίδες της που δεν είναι ιδιαίτερα γνωστές στο ευρύ κοινό. Μία εξ αυτών είναι η επιχείρηση «Νίκη»: η αποστολή Ελλήνων καταδρομέων με μεταγωγικά αεροπλάνα Noratlas στην Κύπρο, την 21η προς 33η Ιουλίου, η οποία χαρακτηρίστηκε ως «αποστολή αυτοκτονίας» από τον διεθνή Τύπο, ωστόσο, παρά τις αντιξοότητες – περιλαμβανομένων φίλιων πυρών στο αεροδρόμιο της Λευκωσίας- σημείωσε επιτυχία.

Η επιχείρηση αποφασίστηκε ενώ ήταν σε εξέλιξη η εισβολή, και εν μέσω πολιτικής αστάθειας στην Ελλάδα, με επιπτώσεις στη στρατιωτική ηγεσία. Η «Νίκη» είχε ως στόχο την ενίσχυση του αεροδρομίου της Λευκωσίας, ενώ η Εθνική Φρουρά και η ΕΛΔΥΚ μάχονταν κατά του εισβολέα. Οι προετοιμασίες έγιναν στη Σούδα και τα αεροσκάφη (20 Nord 2501D Noratlas και 10 C-47 Dakota, της 354 Moίρας Τακτικών Μεταφορών «Πήγασος»), θα αποβίβαζαν στο αεροδρόμιο την Α΄Μοίρα Καταδρομών (318 άνδρες). Η αποστολή θα λάμβανε χώρα υπό συνθήκες σιγής ασυρμάτου, κατά τη διάρκεια της νύχτας, χωρίς συνοδεία μαχητικών. Η αποστολή άρχισε στις 22:35, ωστόσο εν τέλει απογειώθηκαν μόνο 15 Noratlas, από τα οποία 2 παρουσίασαν βλάβη και προσγειώθηκαν σε Κρήτη και Ρόδο. Γύρω στις 02:00 άρχισαν οι προσγειώσεις στο αεροδρόμιο- ωστόσο λόγω έλλειψης συνεννόησης, το «Νίκη 4» δέχτηκε φίλια αντιαεροπορικά πυρά, καθώς οι πυροβολητές θεώρησαν ότι επρόκειτο για τουρκικά αεροσκάφη. Το αεροσκάφος συνετρίβη χιλιόμετρα από τον διάδρομο, ενώ πυρά δέχτηκε και το «Νίκη 6»- αλλά το πλήρωμά του κατάφερε να το προσγειώσει. Τελευταίο προσγειώθηκε το «Νίκη 15», ενώ το «Νίκη 14», που έφτασε ενώ είχε ξημερώσει, δεν προσγειώθηκε αλλά ακολούθησε εντολές και γύρισε πίσω στη Σούδα. Μετά την ολοκλήρωση της αποστολής, τα αεροσκάφη που ήταν σε θέση να πετάξουν επέστρεψαν στην Ελλάδα, ενώ τα υπόλοιπα καταστράφηκαν από τις φίλιες δυνάμεις στο αεροδρόμιο.

Το λάθος της αεράμυνας είχε αποτέλεσμα τον θάνατο 4 αεροπόρων και 29 καταδρομέων, καθώς και τον τραυματισμό 11. 278 καταδρομείς έμειναν στο κυπριακό έδαφος και πολέμησαν κατά του «Αττίλα».

Μανώλης Μπικάκης: Ο κομάντο που κατέστρεψε έξι τουρκικά τανκ

Ένας από τους Έλληνες καταδρομείς που πολέμησαν στην Κύπρο ήταν ο Μανώλης Μπικάκης. Ο νεαρός Κρητικός πρασινοσκούφης, μαζί με άλλους καταδρομείς, είχε αναλάβει την υπεράσπιστη της περιοχής «αριστερά της αντιπροσωπείας της Ford», καθώς οι τουρκικές δυνάμεις προωθούνταν στα προάστια της Λευκωσίας. Η μονάδα του ήρθε αντιμέτωπη με έξι τουρκικά άρματα μάχης Μ48Α2 και ένα τάγμα πεζικού. Ο Μπικάκης σε κάποια στιγμή αποκόπηκε- ωστόσο είχε ακόμα πυρομαχικά και το ΠΑΟ του (πυροβόλο άνευ οπισθοδρομήσεως). Όταν ο -αποκομμένος- Μπικάκης «τελείωσε» με την τουρκική δύναμη, τα έξι τουρκικά άρματα μάχης είχαν καταστραφεί και οι Τούρκοι πεζικάριοι υποχωρούσαν, έχοντας υποστεί άγνωστο αριθμό απωλειών. Ο Μπικάκης παρέμεινε στην περιοχή 4 ημέρες, πολεμώντας με ένα πολυβόλο που βρήκε.

Ο καταδρομέας Μπικάκης δεν έλαβε χρηματική ανταμοιβή, βραβείο, έπαινο, εύφημο μνεία ή κάτι ανάλογο. Επέστρεψε στην Ελλάδα και δούλεψε σαν οικοδόμος. Σκοτώθηκε σε τροχαίο το 1994. Τιμήθηκε μετά θάνατον από την Λέσχη Καταδρομέων Ημαθίας με ειδική πλακέτα που απεστάλη στους γονείς του στην Κρήτη, ενώ σημειώνεται ότι πρόσφατα ο υπουργός Εθνικής Άμυνας, Πάνος Καμμένος κατέθεσε στεφάνι στον τάφο του.

Τα υποβρύχια που θα μπορούσαν να είχαν σταματήσει τον «Αττίλα»

Ένα άλλο άγνωστο κεφάλαιο του «Αττίλα», από ελληνικής πλευράς – πολλές λεπτομέρειες του οποίου παραμένουν μυστικές- ήταν η αποστολή ελληνικών υποβρυχίων στην Κύπρο – νεότευκτων, γερμανικής κατασκευής- στην Κύπρο, τα οποία (δύο τον αριθμό- επρόκειτο για τα «Γλαύκος», «Νηρεύς» και «Τρίτων» σύμφωνα με κάποιες αναφορές) τα οποία ήταν σε θέση να προκαλέσουν βαριές απώλειες στην τουρκική αποβατική δύναμη κατά το δεύτερο σκέλος της επιχείρησης, πιθανότατα αλλάζοντας δραματικά τα δεδομένα όσον αφορά στην εξέλιξη του «Αττίλα». Σύμφωνα με κάποιες αναφορές, τα ελληνικά υποβρύχια βρέθηκαν κάποια στιγμή σε θέση να βλέπουν στα περισκόπιά τους τουρκικά αποβατικά στα ανοιχτά της Κερύνειας, ωστόσο αντί για εντολή πυρός (με ολέθριες επιπτώσεις για τη δύναμη εισβολής) διετάχθησαν να επιστρέψουν στην Ελλάδα.

Κύπρος 41 χρόνια μετά το ανεξόφλητο ιστορικό και ηθικό χρέος μας για όσους χάθηκαν

                        

ΤΟΥ ΧΡΗΣΤΟΥ ΚΑΠΟΥΤΣΗ
Εννέα (9) χρόνια μετά τα Ιουλιανά του 1965, κατά περίεργη ιστορική συγκυρία, στις 15 ΙΟΥΛΙΟΥ του 1974, η χούντα των Αθηνών ανατρέπει τον εκλεγμένο πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Αρχιεπίσκοπο Μακάριο. 
Με τον γνωστό ισχυρισμό του Δικτάτορα Δ.Ιωαννίδη, «Βγάλτε από τη μέση τον Παπά, που δεν θέλει την Ένωση», ξεκίνησε το πραξικόπημα κατά του Μακαρίου. Είχε προηγηθεί , επιστολή του Μακάριου στον «χουντοΠρόεδρο» Φ.Γκιζίκη στις 2 Ιουλίου 1974 , με την οποίαν του ζητούσε, να αποχωρήσουν από την Κύπρο ΟΛΟΙ οι Έλληνες αξιωματικοί. 
Το καθεστώς του Δικτάτορα Ιωαννίδη είχε συμφωνήσει από τις αρχές του 1974, με ανθρώπους της αμερικανικής Πρεσβείας, για το πραξικόπημα και την ανατροπή του Μακαρίου. Μάλιστα το σχέδιο της πραξικοπηματικής ανατροπής , στις κρυπτογραφημένες συνομιλίες αναφερόταν με την κωδική ονομασία «Κόκα- Κόλα»! 


Το πραξικόπημα πραγματοποιήθηκε στις 8:30 το πρωί της Δευτέρας 15 Ιουλίου 1974. Στόχος ήταν όχι μόνο η ανατροπή του Μακάριου, αλλά και η δολοφονία του! Απόδειξη γι’ αυτό είναι η ανακοίνωση του αρχηγού των ενόπλων δυνάμεων στρατηγού Μπονάνου στην ηγεσία των όπλων για το πραξικόπημα μισή ώρα νωρίτερα από την πραγματοποίησή του, δηλαδή στις 8:00: «Κύριοι, η εθνοφρουρά της Κύπρου ανέτρεψε τον Μακάριο, ο οποίος, μάλλον, είναι νεκρός».
Σημαντικές ευθύνες προκύπτουν για τον τότε Υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Χένρι Κίσινγκερ,που διαχειρίστηκε από το παρασκήνιο την Κυπριακή τραγωδία, ως άτυπος πρόεδρος των ΗΠΑ.Έχει αποδειχτεί ότι ο Κίσινγκερ , ενώ γνώριζε τα σχέδια ανατροπής του Μακαρίου , καθησύχαζε τους χουντικούς ότι οι Τούρκοι δεν θα αντιδράσουν, ταυτόχρονα όμως, ενθάρρυνε τους Τούρκους για την εισβολή στην Κύπρο! 


Βέβαια, μια μέρα πριν από την τουρκική εισβολή, ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος στην ομιλία του στον ΟΗΕ την 19η ΙΟΥΛΙΟΥ 1974, μπροστά σε 132 Έθνη καταγγέλλει ότι η Ελλάδα οργάνωσε με Έλληνες αξιωματικούς το πραξικόπημα. Αληθές! Αλλά διακηρύσσει αμέσως, ότι η Ελλάς παρεβίασε "κραυγαλέως" την ανεξαρτησία της Κύπρου και έτσι δικαιολογείέμμεσα και με βάση το Διεθνές Δίκαιο ( συνθήκη Ζυρίχης )την τουρκική στρατιωτική εισβολήστην Κύπρο. «Το Συμβούλιον Ασφαλείας πρέπει να καλέσει το στρατιωτικόν καθεστώς της Ελλάδος να ανακαλέση εκ Κύπρου τους Έλληνας αξιωματικούς και να θέση τέρμα εις την εισβολήν αυτού εις Κύπρον…», είπε μεταξύ άλλων στην Γ.Σ. του ΟΗΕ ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος. Ο τότε Τούρκος Πρωθυπουργός, ο Μουσταφά Μπουλέντ Ετζεβίτ, υποστήριξε ότι τα τουρκικά στρατεύματα εισέβαλαν στην Κύπρο, διότι το ζήτησε ο Μακάριος. Σύμφωνα με έγγραφα του Φόρεϊν Όφις, ο Βρετανός πρωθυπουργός Χ. Ουίλσον είχε δώσει το πράσινο φως στους Τούρκους να εισβάλουν στην Κύπρο και δεσμεύτηκε να παρεμποδίσει την Ελλάδα στην περίπτωση που θα έσπευδε να βοηθήσει, με στρατιωτικά μέσα, την Κύπρο. 


Η Τουρκική εισβολή στην Κύπρο με την κωδική ονομασία «Αττίλας» ξεκίνησε την αυγή της 20ης Ιουλίου 1974, με αποβατικές και αεροπορικές επιχειρήσεις. Συμμετείχαν συνολικά γύρω στους 40.000 άνδρες υπό τη διοίκηση του αντιστρατήγου Νουρετίν Ερσίν. Η ελληνική πλευρά, διχασμένη και σε καθεστώς εμφυλίου (Μακαριακοί εναντίον Χουντικών), αντέδρασε καθυστερημένα. Η Τουρκία υποστήριξε ότι δεν επρόκειτο για εισβολή, αλλά για «ειρηνική επέμβαση», με σκοπό την επαναφορά της συνταγματικής τάξης στην Κύπρο, που είχε καταλυθεί από το πραξικόπημα κατά του Μακαρίου (15 Ιουλίου 1974).


Ακλούθησε ο ΑΤΤΙΛΑΣ 2, ενώ στην Ελλάδα είχε αποκατασταθεί η Δημοκρατία (24 Ιουλίου) και Πρωθυπουργός της χώρας ήταν ο Κ. Καραμανλής. Στις 3.30 τα χαράματα της 14ης του Αυγούστου 1974 τελειώνουν με πλήρη αποτυχία στη Γενεύη οι τριμερείς διαπραγματεύσεις (Ελλάδας, Τουρκίας, Βρετανίας) για την κατάσταση στην Κύπρο και το κυπριακό πρόβλημα. Μίαώρα αργότερα, τα τουρκικά αεροσκάφη βομβαρδίζουν Λευκωσία, Αμμόχωστο και άλλα σημεία της Κύπρου. Στην Αθήνα συνεδριάζει στις 6 τα χαράματα το Πολεμικό Συμβούλιο υπό την προεδρία του Πρωθυπουργού Κ. Καραμανλή και , διαπιστώνει την τραγική αδυναμία της Ελλάδας να συνδράμει στρατιωτικά την Κύπρο. Μέχρι το βράδυ, η ελληνοκυπριακή αντίσταση έχει ουσιαστικά καταρρεύσει και τα οχυρά εγκαταλείπονται. Στις 15 του Αυγούστου, τα στρατεύματα του «Αττίλα» μπαίνουν στην Αμμόχωστο, στις 16 του Αυγούστου ο «Αττίλας 2» ολοκληρώνεται με την κατάληψη της Μόρφου. Είναι χαρακτηριστικό ότι, ο τότε επικεφαλής τηςΕθνικής Φρουράς Κύπρου ο πραξικοπηματίας ταξίαρχος Γεωργίτσης με αναφορά του , προς το Αρχηγείο Ενόπλων Δυνάμεων στην Αθήνα, σημείωνε ότι «οι στρατιωτικές μονάδες μας έχουν φθάσει εις τα όρια αποσυνθέσεως, παρουσιάστηκαν σοβαρά κρούσματα αυτοδιαλύσεως μονάδων προσλαμβάνοντα μορφήν ανταρσίας. Επίστρατοι εγκαταλείπουν τα όπλα και τις Μονάδες τους και επιστρέφουν σπίτια τους»


Σαράντα ένα χρόνια μετά (1974-2015), υπάρχει ακόμη ένα ανεξόφλητο ιστορικό και ηθικό χρέος. Στην Κύπρο, το Καλοκαίρι του 1974 έχασαν τη ζωή τους εκατοντάδες Έλληνες αξιωματικοί,υπαξιωματικοί και Στρατιώτες. Όμως ακόμη δεν έχουμε μάθει, ποιοι από αυτούς σκοτώθηκαν στο Πραξικόπημα και πόσοι στην τουρκική εισβολή. Δικαιούνται οι οικογένειες των θυμάτων- στρατιωτικών να μάθουν γιατί, για ποιο σκοπό και με εντολές ποιου , έδωσαν τη ζωή τους. Είναι μια εθνική «πληγή» που θα πρέπει να επιτέλους να κλείσει, με την αποκάλυψη της Αλήθειας. 
πηγή