ΚΥΡΙΑΚΗ Θ΄ ΜΑΤΘΑΙΟΥ ( Ματθαίου ιδ΄ 22 - 43 ) "Ο Χριστός περιπατών επί της θαλάσσης" Η ολιγοπιστία του Πέτρου, ...αλλά και η δική μας.

ΚΥΡΙΑΚΗ Θ΄ ΜΑΤΘΑΙΟΥ ( Ματθαίου ιδ΄ 22 - 43 ) "Ο Χριστός περιπατών επί της θαλάσσης"

Η ολιγοπιστία του Πέτρου,

...αλλά και η δική μας. 

     Το Ευαγγέλιο αυτής της Κυριακής, της 9ης εβδομάδας του Ματθαίου, της Κυριακής της 2ας Αυγούστου 2015, το οποίο αυτούσιο ακούγεται από τους ιερείς στις Ορθόδοξες εκκλησίες όλης της οικουμένης, αναφέρεται στην κατάπαυση της τρικυμίας η οποία βασάνιζε το πλοίο στο οποίο βρισκόταν οι Μαθητές. Και αυτή η κατάπαυση έγινε με την θαυματουργική ενέργεια του Χριστού.

     Ο Χριστός, μετά το θαύμα του πολλαπλασιασμού των πέντε άρτων, ανέβηκε στο όρος για να προσευχηθεί, ενώ στο πλοίο οι Μαθητές υπέφεραν από τα κύματα. Σε αυτήν την δύσκολη στιγμή ο Χριστός ήλθε περπατώντας πάνω στα κύματα και πρώτα θεράπευσε την ολιγοπιστία του Πέτρου και μετά κατέπαυσε τον άνεμο με αποτέλεσμα να ηρεμήσουν οι υπόλοιποι Μαθητές.

    Αν εμβαθύνουμε προσεκτικότερα στην Ευαγγελική περικοπή αυτή θα δούμε πολλούς τρόπους με τους οποίους μας βοηθά ο Χριστός, αλλά θα δούμε ότι και εμείς ανταποκρινόμαστε διαφοροτρόπως στην Χάρη Του. Πάντως όπως και να ερμηνεύσουμε τα λόγια αυτά του Ευαγγελιστού Ματθαίου, θα πρέπει να καταλάβουμε πως για να γίνει τελικά ή συνάντηση μας με τον Χριστό, θα πρέπει και εμείς να ανταποκριθούμε στο μόνιμο κάλεσμα Του προς εμάς, θα πρέπει δηλαδή να υπάρξει συντονισμός με τον Δημιουργό μας και πίστη για να κάνουμε την υπέρβαση, να περπατήσουμε τελικά πάνω στην φουρτουνιασμένη θάλασσα. Ο Χριστός θέλει από εμάς να έχουμε θάρρος για να μπούμε μέσα στην θάλασσα Του και πίστη  για να την διαβούμε μέχρι την αγκαλιά Του.

    Ο Χριστός κινείται με διαφορετικό κάθε φορά τρόπο προς εμάς. Άλλοτε μας κρίνει και αποσύρεται από την ζωή μας, αναστέλλει την Χάρη Του και μας αφήνει να δοκιμαστούμε, ώστε έτσι να καταλάβουμε την αδυναμία μας και με αυτόν τον τρόπο να εκφρασθεί και η ελευθερία μας. Υπάρχουν πολλές τέτοιες περιπτώσεις στην ζωή μας, που φαίνεται ότι τα προβλήματα είναι πολλά και στοιβιάζονται βουνό μπροστά μας, ενώ εμείς αισθανόμαστε πως είμαστε μόνοι, εγκαταλελειμμένοι και από αυτόν τον Ίδιο τον Θεό. 

    Άλλοτε πάλι ο Χριστός έρχεται μέσα στα κύματα της ζωής μας, στους πειρασμούς που μας βασανίζουν και μας ζητά να βγούμε από το πλοίο της ζωής μας, να βγούμε, δηλαδή, από την φιλαυτία και τον εγωϊσμό μας και να βαδίσουμε πάνω στα κύματα γιατί εκεί θα δοκιμασθεί η πίστη μας. Όμως εμείς, όπως ο Πέτρος, ολιγοπιστούμε, δεν έχουμε την ψυχική ανδρεία να βγούμε από το καταφύγιο του εαυτού μας, και κλεινόμαστε μέσα στην φυλακή του εγώ μας. 

   Και άλλοτε πάλι, ο Χριστός εισέρχεται μέσα στο πλοίο της ζωής μας, μπαίνει στην πονεμένη ζωή μας, φωλιάζει στην ματωμένη καρδιά μας, επουλώνει τα ψυχικά τραύματα μας και τότε έρχεται η μεγάλη γαλήνη και πολυαναμενόμενη ειρήνη. Ο Χριστός χρησιμοποιεί λοιπόν πολλούς τρόπους για να μας βοηθήσει και να μας σώσει.

   Αλλά και εμείς ανταποκρινόμαστε διαφορετικά σε κάθε κίνηση και ενέργεια του Χριστού. Άλλοτε απογοητευόμαστε από την φαινομενική απομάκρυνση Του, χωρίς να αντιληφθούμε πως εμείς οι ίδιοι τον διώχνουμε με την συμπεριφορά και τις πράξεις μας και έτσι χάνουμε το θάρρος μας η στρεφόμαστε ακόμα και εναντίον Του, χωρίς να καταλαβαίνουμε την σημασία αυτής της παιδαγωγικής ενεργείας του Χριστού. 

   Άλλοτε, ενώ Εκείνος μας καλεί να βγούμε από τον εαυτό μας, από τα πάθη μας και να ελευθερωθούμε από την δουλεία τους, εμείς δυσανασχετούμε και διαμαρτυρόμαστε. Λέμε: «Γιατί Θεέ μας ενοχλείς; Άφησε μας στην ησυχία μας. Δεν θέλουμε να σε ακολουθήσουμε». Ένα παράδειγμα: Χτυπά η καμπάνα την Κυριακή το πρωΐ και εμείς αποκαμωμένοι από την ολονύκτια έξοδο του Σαββάτου, ξενυχτισμένοι και αποκαμωμένοι στεναχωριόμαστε με το άκουσμα της, ενίοτε δε τα βάζουμε και με τον παπά και σε ακραίες και  μεμονωμένες περιπτώσεις καταγγέλλουμε και το γεγονός ως ενοχλητικό, μα ευτυχώς η πλειοψηφία του κόσμου νοιώθει ασφάλεια στο άκουσμα της καμπάνας από το καμπαναριό της εκκλησία του, νοιώθει το άδολο κάλεσμα της, που μόνο αυτή μπορεί πια να του απευθύνει και παραμένει ήσυχος, ακόμα και αν δεν ανταποκριθεί σε αυτό. 

        Και άλλοτε τον αφήνουμε να εισέλθει μέσα στο πλοίο της ζωής μας κάνοντας Τον μέρος της, να μπει και να κατοικήσει μέσα στο σπίτι μας σαν αρχηγός του και καθοδηγητής στην καθημερινότητα μας, να ζήσει μέσα  στην ψυχή μας και τέλος να γίνει μέλος της οικογενείας μας, οπότε και δοκιμάζουμε τότε την ευεργετική παρουσία Του.

  Πολλούς τρόπους χρησιμοποιεί ο Χριστός για να μας θεραπεύσει, αλλά και εμείς χρησιμοποιούμε πολλούς τρόπους για να τον αποδεχθούμε η να τον αρνηθούμε. Το ευτύχημα θα είναι να συντονιζόμαστε πάντοτε στον τρόπο που χρησιμοποιεί κάθε φορά ο Χριστός για να μας βοηθήσει, αν υπομείνουμε την "σιωπή" Του, αν ανταποκρινόμαστε στην κλήση του για έξοδο από την φυλακή των παθών και αν ανοίγουμε την καρδιά μας για να Τον δεχθούμε μέσα σε αυτήν. 

    Γιατί, αν Εκείνος προτιμά την σιωπή και εμείς θέλουμε εγωιστικά τον λόγο Του, αν Εκείνος ενδιαφέρεται για την ελευθέρωσή μας από τα πάθη και εμείς αρεσκόμαστε στην ζωή των παθών, αν Εκείνος θέλει να έλθει στην καρδιά μας και εμείς του το αρνούμαστε, τότε δεν μπορεί να γίνει η πολυπόθητη συνάντηση μας. 

   Ο Χριστός πάντα θα είναι δίπλα μας και θα μας λέει "...θαρσείτε, εγώ ειμί, μή φοβείσθε.", πάντα θα μας καλεί να πάμε κοντά Του "Ο δέ είπεν, ελθέ.", όμως πρώτα πρέπει να προηγηθεί η δική μας αίτηση, όπως έκανε ο Πέτρος, "Κύριε, ει σύ εί, κέλευσόν με προς σε ελθείν επί τα ύδατα."  Και όταν τελικά αφήσουμε τα πάντα πίσω μας, τους εγωισμούς, τις αμαρτίες και τα πάθη μας και κατευθυνθούμε μέσα στην "προσωπική τρικυμία" μας προς Αυτόν, πρέπει να μην ολιγοψυχήσουμε, να μην ολιγοπιστήσουμε, αλλά προσηλωμένοι στον δρόμο μας, να συντονιστούμε με το θέλημα του Κύριου μας και έτσι ποτέ, μα ποτέ δεν θα Τον ακούσουμε να μας λέει ...

"...ολιγόπιστε! Εις τί εδίστασας;"

ΚΥΡΙΑΚΗ Η΄ ΜΑΤΘΑΙΟΥ ( Ματθαίου ιδ' 14 - 22 ) Το θαύμα του πολλαπλασιασμού των άρτων "και έφαγον πάντες και εχορτάσθησαν..."

"και έφαγον πάντες και εχορτάσθησαν..."

       Το να αφήσει κάποιος το σπίτι του και τις εργασίες του και να τρέξει να βρει τον Ιησού Χριστό, είναι ενδεικτικό βαθύτατης πίστης. Και κάτι άλλο ακόμα. Το να κάθονται άνθρωποι, άνδρες, γυναίκες και παιδιά, από το πρωί ως το βράδυ να ακούν τη διδασκαλία του Ιησού είναι πράξη επίσης ενδεικτική πίστεως και αφοσίωσης μεγάλης. 

  Η εικόνα που μας παρουσιάζει το Ευαγγέλιο που ακούγετε από τους ιερείς μας, την Κυριακή Η΄Ματθαίου, είναι η εξής: Ο ήλιος κοντεύει να βασιλέψει και οι μαθητές προειδοποιούν τον Κύριο να αφήσει τους ανθρώπους να φύγουν για να αγοράσουν τροφές επειδή εδώ που βρίσκονται ο τόπος είναι έρημος.

 Η υπαίθρια Αρτοκλασία μας, στο παρεκκλήσι του Αγίου
Παχωμίου του Ευκαρπιώτου, στο Πανηγύρι του
 την 7η Μαΐου του 2015.

        Έχουν ξεχαστεί όλοι ακούγοντας μια διδαχή όλη την ημέρα, πράγμα που σημαίνει πως η διδαχή αυτή είναι πιο σημαντική και από το φαγητό και από τις άλλες, πιθανόν, οικογενειακές τους υποχρεώσεις και φαίνεται μάλιστα αυτή η διδαχή να τους έχει πραγματικά συνεπάρει. Γιατί η διδασκαλία του Ιησού έχει πληρότητα ζωής και σωτηρίας.

       Ο τόπος είναι έρημος, αλλά «ο τρέφων την οικουμένην παρέστιν». Ο Χριστός που είναι εκείνος που τρέφει και συντηρεί τα σύμπαντα θα μπορούσε άραγε να χορτάσει τους ανθρώπους που κρέμονται όλη μέρα από τα χείλη του;

       Για τούτο και προστάζει ο Ιησούς τους μαθητές του, φαινομενικά σαν να μην έχει επαφή με το περιβάλλον, να προσφέρουν ότι έχουν για να φάνε οι άνθρωποι. Οι μαθητές του έχουν 5 ψωμιά και δυο ψάρια. Ο Χριστός τα ευλογεί, οι μαθητές τα μοιράζουν στα πλήθη, όλοι κάθονται καταγής «και έφαγαν πάντες και εχορτάσθηκαν»και μάλιστα περισσεύουν και 12 κοφίνια πλήρη τεμαχίων άρτων.

  Στο θαύμα αυτό, του πολλαπλασιασμού των άρτων από τον Χριστό έγκειται και η ευλογημένη Ακολουθία της Εκκλησίας μας, η Αρτοκλασία όπως λέγεται, η οποία τελείτε από τους ιερείς μας με τις προσφορές του άρτου, του οίνου και του ελαίου των χριστιανών στην εκκλησία, συνήθως την ημέρα της ονομαστικής τους εορτής, αλλά και όποτε άλλοτε το θελήσουν για ευλογία στα σπιτικά τους, και που στο τέλος της Ακολουθίας αυτής ακούγονται από όλο το εκκλησίασμα, κλήρο και λαό, τα όμορφα και διδακτικά λόγια του ύμνου, τα οποία και συνάδουν απόλυτα με την σημερινή μας ανάρτηση στην ιστοσελίδα του ναού μας: «Πλούσιοι επτώχευσαν  και  επείνασαν, οι  δε  εκζητούντες τον Κύριον, ουκ ελαττωθήσονται παντός αγαθού». (κάντε κλικ στον σύνδεσμο, για να δείτε παλαιότερο άρθρο της ιστοσελίδας μας για την Ακολουθία της Αρτοκλασίας)

        Άς κάνουμε όμως τώρα μερικές παρατηρήσεις ή καλύτερα  εκτιμήσεις πάνω στο Ευαγγέλιο της Κυριακής της 26ης Ιουλίου 2015, το οποίο και θα ακούστεί στις εκκλησιές όλης της οικουμένης, όπου χτυπά Ορθόδοξη καρδιά, από τα χείλη των ιερέων μας:

       1) Όποιος είναι χορτασμένος πνευματικά με την επιλεγμένη τροφή της διδασκαλίας του Χριστού μας, που είναι και το σημαντικότερο όλων, χορταίνει και σωματικά με οποιαδήποτε τροφή του παρέχεται ή την κερδίζει. Η πνευματική πληρότητα, ο πνευματικός χορτασμός, που είναι ταυτόχρονα και υγεία και χαρά και ευχαρίστηση, είναι το ζητούμενο στην επίγεια ζωή μας.

       2) Δεν περισσεύουν ολόκληροι άρτοι αλλά τεμάχια, σύμφωνα με το κείμενο, που έμειναν από τους άρτους που έφαγαν οι πεινασμένοι, γεγονός που με αυτόν τον τρόπο επιβεβαιώνεται το θαύμα του χορτασμού των 5000 ανθρώπων.

      3) Η περισυλλογή από τα κομμάτια των άρτων και των ψαριών, τα οποία περίσσευσαν για μελλοντική χρήση, που γίνεται με παραγγελία του Ιησού, είναι πράξη συμβολική κατά της σπατάλης, ένα δίδαγμα πλήρως εναρμονισμένο και στις μέρες τις δύσκολες που περνάμε στην δύσμοιρη χώρα μας.

      4) Έχουμε δώδεκα κοφίνια, ένα για κάθε μαθητή για να διακονήσουν εξίσου και όλοι το θαύμα, με τη μεταφορά των περισσευμάτων του φαγητού, κατάλοιπα της θαυματουργικής υπέρβασης που μόλις έγινε.

Αρτοκλασίες για την Μικρή  Πανήγυρη στον Ναό μας
 στην εορτή της Κοιμήσεως της Αγίας Άνας
την 25η Ιουλίου 2014. 

       5) Και μια τελευταία παρατήρηση. "Χόρτασαν" χιλιάδες ανδρών, γυναικών και παιδιών, που δείχνει το γενικό ενδιαφέρον όλων να δουν, να γνωρίσουν, να ακούσουν, να δεχθούν την θεραπευτική ευλογία του Ιησού Χριστού.

       Ο άγιος ευαγγελικός λόγος είναι πάντοτε λόγος πνοής και ζωής, λόγος σοβαρός και πειστικός, ευλογημένος και θαυματουργός. Αυτό επιβεβαιώνεται ποικιλότροπα από το θαύμα του πολλαπλασιασμού των 5 άρτων και τον χορτασμό των χιλιάδων ακροατών του Ιησού καθώς και όλων των άλλων που είχαν προστρέξει κοντά του πάσχοντες από διάφορες ασθένειες, οι οποίοι μόλις αντίκριζαν τον Ιησού, θεραπεύονταν.

       Ο λόγος του Θεού, είναι δυνατός, παντοδύναμος, πληρώνει, γεμίζει δηλαδή, τις δικές μας ανθρώπινες αδυναμίες και συμβάλλει στο ξεπέρασμα των δυσκολιών της καθημερινότητας μας, και την λύση των προβλημάτων μας στην οικογένεια και στον χώρο της εργασίας μας, ακόμα και στις διακοπές μας τώρα το καλοκαίρι, όπου φροντίζουμε να μην απομακρυνόμαστε από την Εκκλησία του Χριστού μας. 

Αρτοκλασία κατά την ώρα των Αγρυπνίων
στον Ιερό Ναό μας

   Μπορεί να υπάρχουν προστριβές και αντιπαλότητες μέσα στην καθημερινότητα μας, να υπάρχει αυτή η επώδυνη νέα οικονομική και κοινωνική κρίση που μας επέβαλαν δια της βίας οι "φίλοι" μας, να ζούμε μέσα στην ανισότητα και την αδικία, αλλά με τη χάρη και την ευλογία του Θεού, πάντοτε, ειδικά εμείς οι Έλληνες, το ευλογημένο αυτό Έθνος, καταφέρνουμε να αποφεύγουμε τις εντάσεις, το κλίμα να γίνεται ηπιότερο, η ανεκτικότητα να συλλειτουργεί στην ζωή μας, η αλληλοκατανόηση να ανταποκρίνεται με τις πράξεις μας, η ειρήνη να επικρατεί μεταξύ μας, τα πρόσωπα να γαληνεύουν, τα μάτια να γελούν, η ζωή να γίνεται χαρά και ευχαρίστηση, αφού μέσα στην ζωή μας αφήνουμε χώρο για να εγκατασταθεί ο Χριστός και να μαλακώσει την σκληροκαρδία μας.

Καλή και ευλογημένη Κυριακή!!!

Ο ΠΡΟΦΗΤΗΣ ΗΛΙΑΣ ΚΑΙ Η ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ

Ο προφήτης Ηλίας και η λαογραφία.

        Στην φετινή μας ανάρτηση θα επικεντρωθούμε περισσότερο στην λαογραφία γύρω από το πρόσωπο του Προφήτη Ηλία, που είναι ιδιαίτερα αγαπητό και γεμάτο με παραδόσεις και ιστορίες, τις οποίες άλλες τις δημιούργησε η αγάπη του κόσμου και η ευλάβεια του γιαυτόν και άλλες τα θαύματα, μικρά και μεγάλα που έκανε και συνεχίζει να κάνει ο Προφήτης Ηλίας κάθε που πλησιάζει η γιορτή του.

*Εικονογράφηση-αγιογράφηση.

     Δύο εἶναι οἱ πιό συνηθισμένες ἀπεικονίσεις τοῦ προφήτη Ἠλία στίς τοιχογραφίες ἤ τίς φορητές εἰκόνες. Ἡ μία, βυζαντινῆς τεχνοτροπίας, τόν ἐμφανίζει νά κάθεται μέσα σέ σπηλιά, ἐπάνω στό ὄρος Χωρήβ.  Ἔχει στραμμένη τήν κεφαλή του δεξιά στό ἄνω ἀριστερό μέρος τῆς εἰκόνας, πρός τόν κόρακα ὁ ὁποῖος τοῦ φέρνει τροφή.

   Ἡ ἄλλη, νεότερης συνήθως καί λαϊκῆς τεχνοτροπίας, εἶναι ἐμπνευσμένη ἀπό τή σχετική διήγηση τοῦ Δ΄Βασιλειῶν γιά τήν ἁρπαγή τοῦ Ἠλία μέ πύρινο ἅρμα στόν οὐρανό. Ἐνῶ τό ἅρμα μέ τόν προφήτη ὑψώνεται πρός τόν οὐρανό, αὐτός ἀφήνει νά πέσει ἀπό πάνω του ὁ μανδύας (μηλωτή) γιά νά τόν πάρει ὁ μαθητής καί διάδοχός του στό προφητικό ἀξίωμα  Ἐλισαῖος.

   Μερικές φορές ἀπεικονίζεται ὄρθιος, μαζί μέ ἄλλους προφῆτες τῆς Π. Διαθήκης, φορώντας μακρύ ἑλληνικό χιτώνα καί ἀπό πάνω τή μηλωτή, εὐλογεῖ μέ τό δεξί χέρι καί κρατᾶ μέ τό ἀριστερό εἰλητάριο.

*Λαϊκές παραδόσεις.

   Πλουσιώτατες εἶναι οἱ λαϊκές παραδόσεις καί τά ἔθιμα, ὄχι μόνο μεταξύ τῶν ὀρθοδόξων Ἑλλήνων ἀλλά καί πολλῶν βαλκανικῶν καί κεντροευρωπαϊκῶν λαῶν. Παραθέτουμε μία σύντομη ἐπιλογή, ἔχοντας ὑπόψη μας τά ὅσα ἀναφέρονται ἐκτενέστερα στό σχετικό λῆμμα τῆς «Θρησκευτικῆς καί Ἠθικῆς Ἐγκυκλοπαιδείας» (τόμος ΣΤ΄, στ. 2426):

      •  Σέ πολλές περιοχές, ἰδιαίτερα στή Θράκη καί τή Μακεδονία, τή Σερβία καί τή Γερμανία (πιό πολύ κατά τό Μεσαίωνα) ὁ προφήτης Ἠλίας ἐθεωρεῖτο κύριος τῆς βροχῆς, τῶν βροντῶν καί τῶν κεραυνῶν. Αὐτό ἐξηγεῖται ἀπό τά γεγονότα πού ἐξιστοροῦνται στήν Παλαιά Διαθήκη γιά τήν ξηρασία πού ἐπέβαλε ὁ Ἠλίας καί τό μετά τριετία ἄνοιγμα τοῦ οὐρανοῦ γιά νά ξαναπέσει βροχή. Οἱ χωρικοί μάλιστα τῆς Βόρειας Θράκης, πού ἦρθαν στήν  Ἑλλάδα τό 1923 καί ἐγκαταστάθηκαν κυρίως στή Μακεδονία, πρόσφεραν στόν ἅγιο «κουρμπάνι». Δηλαδή ἔσφαζαν 1015 κριάρια γιά νά στείλει βροχή. Κι ἐπειδή τήν ἡμέρα τῆς μνήμης τοῦ προφήτη Ἠλία (20 Ἰουλίου) δέν ἦταν ἀπαραίτητη ἡ βροχή, πρόσφεραν τό «κουρμπάνι» μεταξύ τῆς ἑορτῆς τοῦ ἁγίου Γεωργίου καί τῆς ἀνακομιδῆς τοῦ λειψάνου τοῦ ἁγίου Ἀθανασίου (2 Μαΐου). Σέ πολλά ἐπίσης μέρη γινόταν παλαιότερα καί τό ἔθιμο τῆς «Περπερούνας», σέ περιόδους μεγάλης ξηρασίας. Οἱ κοπέλες τοῦ χωριοῦ στόλιζαν ἕνα ὀρφανό κορίτσι μέ πρασινάδες (χόρτα καί κλαδιά), πήγαιναν στό ποτάμι, βρέχονταν καί μ’ ἕνα μπακίρι γεμάτο νερό γύριζαν χορεύοντας καί τραγουδώντας τήν «Περπερούνα» στό χωριό.

            •  Ὅταν ἀστράφτει καί βροντάει πιστεύεται ὅτι ὁ προφήτης Ἠλίας κυνηγάει τό δράκο ἤ τό διάβολο μέ τό ἅρμα του στόν οὐρανό, χρησιμοποιώντας ὡς ὅπλο τόν κεραυνό. Στή Σωζόπολη μάλιστα τῆς Θράκης πίστευαν ὅτι ὅλο τό 24ωρο «ὁ ἉιΛιᾶς τριγυρνᾶ τόν κόσμο μέ τό ἅρμα του κι ὅταν βροντᾷ καί ἀστράφτει κυνηγᾶ διαβόλους». Ἐνῶ στήν Ἀδριανούπολη, ὅτι διασχίζει τούς οὐρανούς πάνω στό ἅρμα του πού σέρνουν τέσσερα πύρινα ἄλογα. Ὅταν τά χτυποῦσε μέ τό μαστίγιο ἀκούγονταν οἱ ἀστραπές· ἀπό τό ἅρμα ἀκούγονταν οἱ βροντές καί ὅταν οἱ τροχοί του ἔβρισκαν σέ πέτρες ἀκούγονταν κεραυνοί!

        •  Σέ ἄλλα μέρη τῆς Μακεδονίας ἡ δοξασία γιά τήν καταδίωξη τοῦ διαβόλου ἀπό τόν προφήτη συναντᾶται παραλλαγμένη: Ὁ Ἠλίας δέν κυνηγάει τό διάβολο ἀλλά τή «λάμια», ἡ ὁποία καταστρέφει τίς καλλιέργειες τοῦ ἀνθρώπου. Οἱ χριστιανοί στή Βουλγαρία πίστευαν ὅτι ὁ ἅγιος κυνηγάει τή «λάμια» καθισμένος πάνω σέ χρυσό ἅρμα καί καταδιώκει τό δράκο πού τρώει τά γεννήματά τους στά χωράφια. Μόλις ὁ προφήτης τόν δεῖ, ρίχνει ἐναντίον του τούς κεραυνούς. Οἱ ἀστραπές μάλιστα πού δέν συνοδεύονται ἀπό βροντές δέν εἶναι κεραυνοί, ἀλλά εἶναι οἱ φλόγες πού βγαίνουν ἀπό τά ρουθούνια τῶν ἀλόγων τοῦ ἅρματος καί ἡ λάμψη τῆς χρυσῆς λόγχης του. Σέ μερικά μέρη τῆς Βουλγαρίας πιστεύουν ὅτι ὁ Ἠλίας σκοτώνει τό δράκο πού στερεῖ τήν πόλη ἤ τό χωριό ἀπό νερό καί ἀπαιτεῖ κάθε φορά ὡς ἀντάλλαγμα μία παρθένο.

         •  Ἡ δοξασία πού ταυτίζει τόν προφήτη  Ἠλία με μετεωρολογικά φαινόμενα ἐπικρατεῖ στούς σλαβικούς, καί ὄχι μόνο, λαούς. Παραλήφθηκε δέ ἀπό τούς  Ἕλληνες. Ἔτσι στή Σερβία θεωροῦν ὅτι κάθε ἅγιος ἔλαβε ἕνα μερίδιο ἀπό τά στοιχεῖα τῆς φύσεως καί στόν  Ἠλία δόθηκε ἡ ἀστραπή καί ὁ κεραυνός. Στή Ρουμανία διηγοῦνται πώς μέ τήν ἀστραπή καί τή βροντή κυνηγάει τό διάβολο καί κεραυνώνει τίς γάτες καί τά σκυλιά στά ὁποῖα ὁ διάβολος προσπαθεῖ νά κρυφτεῖ.

      •  Ὁ προφήτης   Ἠλίας τιμᾶται στήν κορυφή λόφων, ὑψωμάτων καί βουνῶν («στά ψηλώματα»). Ἀκριβῶς γι’ αὐτό πολλές κορυφές φέρουν τό ὄνομά του καί οἱ περισσότερες ἔχουν ἐκκλησάκια ἤ εἰκονοστάσια ἀφιερωμένα σ’ αὐτόν. Ἕνα ἀπό τά γνωστότερα βρίσκεται στήν ψηλότερη κορυφή τοῦ Ταϋγέτου καί λέγεται «Ἁγιολιᾶς». Ἡ ἐξήγηση γιά τήν τιμή αὐτή «στά ψηλώματα», συνδέεται μέ διάφορες κατά περιοχές παραδόσεις τοῦ λαοῦ.  Ἔτσι,

     • Στήν Ἀχαΐα διηγοῦνται ὅτι «ὁ Ἁι Λιᾶς ἦταν ναύτης, καί ἐπειδή ἔπαθε πολλά στή θάλασσα καί πολλές φορές κόντεψε νά πνιγεῖ, βαρέθηκε τά ταξίδια καί ἀποφάσισε νά πάει σέ μέρος πού νά μή ξέρουν τί εἶναι θάλασσα καί τί εἶναι καράβια. Βάζει τό λοιπόν στόν ὦμο τό κουπί του καί βγαίνει στή στεριά. Ὅποιον συναντοῦσε τόν ρωτοῦσε τί εἶναι αὐτό πού βαστάει. Ὅσο τοῦ ἔλεγαν “κουπί” τραβοῦσε ψηλότερα, ὥσπου ἔφτασε στήν κορυφή τοῦ βουνοῦ. Ρωτάει τούς ἀνθρώπους πού βρῆκε ἐκεῖ τί εἶναι, καί τοῦ λένε “ξύλο”. Κατάλαβε λοιπόν πώς αὐτοί δέν εἶχαν δεῖ ποτέ τους κουπί καί ἔμεινε μαζί τους ἐκεῖ στά ψηλά».

    • Σύμφωνα μέ παραλλαγή τῆς παράδοσης αὐτῆς στήν Κεφαλονιά, ὁ ἅγιος «εἶναι στίς κορυφές, γιατί δέν πάτησε ποτέ στόν κάμπο, οὔτε σέ χῶμα τόν θάψανε. Γυρίζει μέ τό ἅρμα του στόν οὐρανό καί μονάχα στίς κορυφές στέκει καί ἀνασαίνει. Κι ὅταν ζοῦσε, ἔτσι τοῦ ἄρεσε νά βρίσκεται στά βουνά».

    •  Ἄλλες λαϊκές δοξασίες ἀναφέρουν ὅτι: «Ὁ Μωάμεθ κυνηγάει τόν Ἁι Λιᾶ καί στούς κάμπους τόν φτάνει, στά κορφοβούνια ὅμως δέν μπορεῖ νά τόν ἀκολουθήσει κι ὁ ἅγιος βρίσκει ἐκεῖ καταφύγιο. Γι’ αὐτό τοῦ ἔχουν τά ξωκλήσια στίς κορυφές τῶν βουνῶν» (Ἀργολίδα). «Γιά ν’ ἀποδείξει τήν πίστη του στό Θεό χτύπησε μέ τό ραβδί του τρεῖς φορές κι ἐβγῆκε νερό. Ἀπό τότε χτίζουνε τήν ἐκκλησία του στό ψηλότερο βουνό» (Κέα). «Ζεῖ καί κινεῖται ἀνάμεσά μας περιμένοντας τόν Ἀντίχριστο νά παλαίψει μαζί του» (Ναύπλιο). Ἀκόμα, οἱ μωαμεθανοί πιστεύουν ὅτι ὁ Ἠλίας καί ὁ Ἐνώχ (πού δέν πέθαναν ἀλλά ἀναλήφθηκαν στόν οὐρανό) ζοῦν γιά νά ράβουν τά ροῦχα τῶν πιστῶν πού ἔζησαν σύμφωνα μέ τό νόμο τοῦ Μωάμεθ καί θά πᾶνε στόν Παράδεισο.

   •  Ἀλλοῦ ὁ προφήτης Ἠλίας ἐρωτᾶται ἀπό τούς ἀνθρώπους γιά τό μέλλον καί τήν τύχη τους. Οἱ μαντεῖες αὐτές βασίζονται σέ παρατήρηση τοῦ σχήματος τῆς σταγόνας τοῦ λαδιοῦ ἀπέναντι στόν ἥλιο, τοῦ χρώματος τοῦ καπνοῦ ἀπό καιόμενο θυμάρι, τοῦ περιεχομένου τῶν πρώτων καρυδιῶν πού κόβουν τήν ἡμέρα τῆς γιορτῆς του κ.ἄ.

    •  Μέ τήν ἡμέρα τῆς γιορτῆς του (20  Ἰουλίου) συνδέονται καί ἄλλες δοξασίες καί ἔθιμα. Γίνονται νοσταλγικοί περίπατοι καί ἐκδρομές, λαϊκά προσκυνήματα καί πανηγύρια. Μερικοί ἀπ’ αὐτούς πού ἐπικαλοῦνται τή βοήθεια τοῦ ἁγίου γιά τή θεραπεία ἀσθενειῶν, ζώνουν τό ναό μέ λεπτό κέρινο νῆμα, μέ τό ὁποῖο ὕστερα δένουν κατά τή λειτουργία τό κεφάλι ἤ τό μέλος τοῦ σώματος πού πάσχει, μέ στάχυ, τό ὁποῖο κόβουν μετά τή Μεγάλη Εἴσοδο, «γιά νά κοπεῖ» καί ὁ πόνος. Ἤ δένουν πέτρα στόν κορμό τῆς ἐλιᾶς, γιά νά κρατήσει τόν καρπό της.

     •  Ἀρκετές ἐπίσης παροιμίες συνδέονται μέ τόν προφήτη Ἠλία, ὅπως:

*  Τ’ Ἁι Λιός, γυρίζει ὁ καιρός ἀλλιῶς.
     Ἀπού τ’ Ἁι Λιᾶ, μπαίνει τό λάδι στήν ἐλιά.

*  Τῆς Ἁγια Μαρίνας σύκα, καί τ’ Ἅι Λιός σταφύλι,
     καί τ’ Ἅγιου Παντελεήμονα γεμάτο τό μαντήλι.

*  Ἅγια Μαρίνα δός μου σύκα,
     κι Ἁι Λιᾶ ἅπλωσε καί ἔπαρε.

*  Τ’ Ἁι Πνευμάτου βάλ’ ὀρνό
     καί τ’ Ἁι Λιᾶ φάε σύκα.

*  Τ’ Ἁι Λιᾶ τό καρύδι,
    τοῦ Σωτῆρος τό σταφύλι,
    καί τῆς Παναγιᾶς τό σύκο.

     Αὐτός εἶναι ὁ βίος καί ἡ πολίτεία τοῦ ἁγίου ἐνδόξου προφήτου Ἠλιού τοῦ Θεσβίτου, τοῦ «ζηλωτοῦ καί τῶν παθῶν αὐτοκράτορος», τοῦ ὑψιπέτου καί «τῶν προφητῶν τό ἐγκαλλώπισμα», τοῦ «ἐν σώματι ἀγγέλου καί τοῦ ἀσάρκου ἀνθρώπου», «τοῦ φθαρτοῦ ἀνθρώπου» πού «ἀφθαρσίαν ἐνδέδυται», τοῦ οὐρανοδρόμου, «τοῦ ἐπόπτου ἀρρήτων μυστηρίων».

    Καί τίς μεσιτεῖες του ἄς ἐπικαλοῦνται στίς προσευχές τους οἱ πιστοί, κράζοντες μαζί μέ τόν ὑμνωδό του:

"Προφῆτα καί προόπτα τῶν μεγαλουργιῶν τοῦ Θεοῦ, Ἠλία μεγαλώνυμε, ὁ τῷ φθέγματί σου στήσας τά ὑδατόρρητα νέφη, πρέσβευε ὑπέρ ἡμῶν, πρός τόν μόνον Φιλάνθρωπον".

πηγή