9 Απριλίου Συναξαριστής

 Εὐψυχίου Μάρτυρος, Αὐδιησοῦ Μάρτυρος καὶ τῶν σὺν αὐτῶ τριακόσιοι Μάρτυρες, Ἀκατίου Ὁσίου, Βαδίμου Ὁσιομάρτυρος, Μετακομιδὴ ἱερῶν λειψάνων Ἁγίας Μόνικας, τῶν Ἁγίων Ραφαήλ, Νικολάου καὶ Εἰρήνης Μαρτύρων.
Ὁ Ἅγιος Εὐψύχιος

Ὁ Ἅγιος Μάρτυς Εὐψύχιος ἔζησε κατὰ τοὺς χρόνους τοῦ δυσσεβοὺς αὐτοκράτορα Ἰουλιανοῦ τοῦ Παραβάτου (361-363 μ.Χ.) καὶ καταγόταν ἀπὸ τὴ χώρα τῆς Καππαδοκίας. Ἦταν ἄνθρωπος μὲ θεοφιλῆ βίο καὶ ἀγαθὴ κρίση καὶ εἶχε πολὺ πόθο γιὰ τὸν Χριστό.
Ὅταν στὴν Καισάρεια τῆς Καππαδοκίας ὁ Ἰουλιανὸς ἔχτισε ναὸ τῆς θεᾶς Τύχης, στὸν ὁποῖο θυσίαζαν οἱ εἰδωλολάτρες, ὁ Εὐψύχιος πῆρε μαζί του καὶ μερικοὺς ἄλλους θαρραλέους νέους καὶ γκρέμισαν τὸ ναὸ ἀπὸ τὰ θεμέλια καθὼς καὶ τὸ εἴδωλο τῆς θεᾶς.
Ὅταν ἔμαθε αὐτὰ ὁ βασιλέας ὀργίσθηκε ὑπερβολικὰ καὶ ἀπέστειλε στρατιῶτες γιὰ νὰ τοὺς συλλάβουν. Καὶ τοὺς ἄλλους, ἀφοῦ τοὺς στέρησε ἀπὸ τὴν περιουσία τους, τοὺς ὑπέβαλλε σὲ ποικίλα χτυπήματα καὶ τοὺς ἐξόρισε. Τὸν Μάρτυρα ὅμως, Εὐψύχιο, ἐπειδὴ κατὰ τὴν γνώμη του ὑπῆρξε ἡ αἰτία αὐτῆς τῆς ἐνέργειας, πρῶτα τὸν ἔκλεισε στὴ φυλακή, στὴν συνέχεια δὲ τὸν βασάνισε πολύ.
Ἐπειδὴ ὅμως δὲν κατάφερνε νὰ τὸν πείσει νὰ ἀρνηθεῖ τὴν πίστη του στὸν Χριστό, ἔδωσε ἐντολὴ καὶ τὸν ἀποκεφάλισαν. Ἦταν τὸ ἔτος 363 μ.Χ. Ἔτσι ὁ Μάρτυς Εὐψύχιος κέρδισε ἀντὶ τῆς φθαρτῆς ζωῆς, τὸν ἄφθαρτο στέφανο τοῦ μαρτυρίου.

Ἀπολυτίκιον. Ἦχος γ’. Τὴν ὡραιότητα.
Εὐψύχως ἤνυσας, δρόμον τὸν ἔνθεον, καὶ καταβέβληκας, ἐχθρὸν τὸν δόλιον, τὴν πανοπλίαν τοῦ Σταυροῦ, παμμάκαρ ἐνδεδυμένος ὅθεν συνηρίθμησαι, τῶν Μαρτύρων ταὶς τάξεσι, δόξαν αἰωνίζουσαν, κεκτημένος Εὐψύχιε. Ἀλλὰ μὴ διαλείπῃς πρεσβεύων, σώσαι ἠμᾶς τοὺς σὲ τιμώντας.



Ὁ Ἅγιος Αὐδιησοὺς ὁ Μάρτυρας καὶ οἱ σὺν αὐτῶ τριακόσιοι Μάρτυρες

Οἱ Ἅγιοι αὐτοὶ Μάρτυρες μαρτύρησαν κατὰ τοὺς χρόνους τοῦ βασιλέως τῶν Περσῶν, Σαβωρίου Β’ (325-379 μ.Χ.). Ὁ Σαβώριος ἐξεστράτευσε κατὰ τῶν Βυζαντινῶν καὶ κυρίευσε τὴν πόλη Βιζάδη. Ἀμέσως ἐκτέλεσε τοὺς στρατιῶτες ποὺ βρίσκονταν μέσα σὲ αὐτή, καθὼς καὶ ὅσους ἔφεραν ὅπλα, ἐνῷ στὸ λαό, τὰ γυναικόπαιδα καὶ τοὺς γέροντες, τὸν Ἐπίσκοπο Ἠλιόδωρο καὶ τοὺς Πρεσβυτέρους Δησὰ καὶ Μαριάβ, χάρισε τὴ ζωή.
Κατὰ τὸν χρόνο ἐκεῖνο, ἐπειδὴ ὁ Ἐπίσκοπος Ἠλιόδωρος προαισθάνθηκε τὸ τέλος του, χειροτόνησε Ἐπίσκοπο τὸν πρεσβύτερο Δησά. Ἐνῷ λοιπὸν γινόταν ἡ Ἀκολουθία στὸ ναό, ὁ ἀρχιμάγος Ἀδεφὰρ ἀνέφερε στὸν βασιλέα Σαβώριο ὅτι οἱ Χριστιανοί, τοὺς ὁποίους ἄφησε νὰ ζήσουν, ἐξέλεξαν γιὰ Ἐπίσκοπό τους κάποιον ὀνόματι Δησὰ καὶ καθυβρίζουν τὸ βασιλέα καὶ τὴν θρησκεία του.
Ἀμέσως τότε ὁ Σαβώριος ἔδωσε ἐντολὴ καὶ ὁδήγησαν ἐνώπιόν του τριακόσιους ἄνδρες Χριστιανοὺς καὶ τοὺς διέταξε νὰ προσκυνήσουν τὸν ἥλιο καὶ τὴ φωτιὰ καὶ νὰ θυσιάσουν στὰ εἴδωλα. Ἐκεῖνοι δὲν πειθάρχησαν στὴν προσταγὴ τοῦ βασιλέως, ἀλλὰ ἔμειναν ἀκλόνητοι στὴν πίστη τους. Τότε ἀποκεφαλίσθηκαν.
 Πέντε ὅμως ἀπὸ αὐτοὺς λιποψύχησαν. Ἀρνήθηκαν τὴν πατρῴα εὐσέβεια καὶ προσκύνησαν τὰ εἴδωλα μὲ ἀποτέλεσμα νὰ χάσουν τὴν σωτηρία τῆς ψυχῆς τους.
Ἕνας δὲ ἀπὸ τοὺς ἀποκεφαλισθέντες Μάρτυρες, ὁ Αὐδιησούς, ἐπειδὴ τὸ χτύπημα τοῦ ξίφους δὲν ἦταν θανατηφόρο, δὲν πέθανε μαζὶ μὲ τοὺς ἄλλους, ἀλλὰ ἔζησε καὶ κήρυττε μὲ παρρησία καὶ ἐνθουσιασμὸ τὸ λόγο τοῦ Θεοῦ. Γι’ αὐτὸ καὶ τὸν τελείωσαν μὲ μαχαῖρι. Ἔτσι οἱ Ἅγιοι Μάρτυρες εἰσῆλθαν στὴν αἰώνια ζωὴ τοῦ Θεοῦ στεφανωμένοι μὲ τὸ στέφανο τοῦ μαρτυρίου.



Ὁ Ὅσιος Ἀκάτιος Ἐπίσκοπος Ἀμίδης Μεσοποταμίας

Δὲν ἔχουμε λεπτομέρειες γιὰ τὸν βίο τοῦ Ὁσίου Ἀκατίου.





Ὁ Ἅγιος Βάδιμος ὁ Ὁσιομάρτυρας
Ὁ Ἅγιος Βάδιμος ἔζησε κατὰ τοὺς χρόνους τοῦ βασιλέως τῆς Περσίας Σαβωρίου Β’ (325-39 μ.Χ.). Ἦταν Πέρσης καὶ καταγόταν ἀπὸ εὐγενῆ καὶ πλούσια οἰκογένεια τῆς πόλεως Βηθλαπάτης. Ἀφοῦ καταφρόνησε τὴ δόξα τοῦ κόσμου καὶ τὰ πλούτη, ἔγινε μοναχὸς καὶ ἔπειτα ἀρχιμανδρίτης καὶ εἶχε κοντά του ἑπτὰ μαθητές.
 Ἐπειδὴ ὅμως κήρυσσαν τὸν Χριστό, καταγγέλθηκαν ὅτι ἀποσποῦν τοὺς Πέρσες ἀπὸ τὴν θρησκεία τῶν εἰδώλων καὶ συνελήφθησαν. Παρὰ τὶς πιέσεις καὶ τὰ βασανιστήρια ὁ Ἅγιος Βάδιμος καὶ οἱ μαθητές του ὁμολογοῦσαν συνέχεια μὲ παρρησία καὶ ἀνδρεία τὸ Ὄνομα τοῦ Ἁγίου Θεοῦ. Τότε παρεδόθησαν στὸν δήμιο Νηρσά, ὁ ὁποῖος μὲ τὸ σπαθί του θανάτωσε τὸν Ἅγιο καὶ ἀποκεφάλισε τοὺς μαθητές του.



Μετακομιδὴ τῶν ἱερῶν λειψάνων τῆς Ἁγίας Μόνικας εἰς Ρώμη
Ἡ μνήμη τῆς Ἁγίας Μόνικας, μητέρας τοῦ ἱεροῦ Αὐγουστίνου τιμᾶται τὴν 4η Μαΐου, ὅπου καὶ τὰ βιογραφικὰ στοιχεῖα της.
Λεπτομέρειες γιὰ τὸ γεγονὸς τῆς μετακομιδῆς τῶν ἱερῶν λειψάνων της, δὲν ἔχουμε.



Οἱ Ἅγιοι Ραφαὴλ ὁ Ἱερομάρτυρας, Νικόλαος ὁ Ὁσιομάρτυρας καὶ Εἰρήνη ἡ Παρθενομάρτυρας

Οἱ Ἅγιοι Ραφαήλ, Νικόλαος καὶ Εἰρήνη συγκαταλέγονται στὴ χορεία τῶν Νεοφανῶν Ἁγίων καὶ μάλιστα ἐκείνων ποὺ μαρτύρησαν σχεδὸν ἀμέσως μετὰ τὴν ἅλωση τῆς Κωνσταντινουπόλεως. Σχετικὰ μὲ τὸν βίο τοὺς γνωρίζουμε λίγα πράγματα.
Οἱ πρῶτες πληροφορίες γιὰ τὴν ὕπαρξη τῶν Ἁγίων ἱστοροῦνται μὲ θαυματουργικὸ καὶ ἀποκαλυπτικὸ τρόπο ἀπὸ τὸ ἔτος 1959. Ἀπὸ μία ἀνασκαφὴ ποὺ ἔγινε στὴ Θερμὴ τῆς Λέσβου, ἀνακαλύφθηκε ὁ τάφος ἐνὸς ἀγνώστου προσώπου, ποὺ ὅπως ἀποκαλύφθηκε σὲ συνεχῆ ὁράματα, ἀνῆκε στὸν Ἅγιο Ἱερομάρτυρα Ραφαήλ, ὁ ὁποῖος μαρτύρησε μαζὶ μὲ τὸν Ἅγιο Ὁσιομάρτυρα Νικόλαο καὶ τὴν Ἁγία Εἰρήνη. Ὁ τάφος καὶ τὸ λείψανο τοῦ Ἁγίου Νικολάου ἀνακαλύφθηκε στὶς 13 Ἰουνίου 1960.
Ὁ Ἅγιος Ραφαὴλ καταγόταν ἀπὸ τοὺς Μύλους τῆς Ἰθάκης καὶ γεννήθηκε τὸ ἔτος 1410. Τὸ κοσμικό του ὄνομα ἦταν Γεώργιος Λάσκαρῃς ἢ Λασκαρίδης καὶ ὁ πατέρας του ὀνομαζόταν Διονύσιος. Πρὶν γίνει κληρικὸς εἶχε σταδιοδρομήσει στὸ βυζαντινὸ στρατὸ καὶ ἔφθασε μάλιστα σὲ μεγάλο βαθμό.
Σὲ ἡλικία τριάντα πέντε ἐτῶν γνώρισε ἕνα ἀσκητικὸ καὶ σεβάσμιο γέροντα, τὸν Ἰωάννη, ὁ ὁποῖος τὸν προσείλκυσε στὴν ἐν Χριστῷ ζωή. Κάποια Χριστούγεννα ὁ γέροντας κατέβηκε ἀπὸ τὸν τόπο τῆς ἀσκήσεώς του, γιὰ νὰ ἐξομολογήσει καὶ νὰ κοινωνήσει τοὺς στρατιῶτες καὶ κήρυξε τὸν λόγο τοῦ Θεοῦ. Τότε ὁ ἀξιωματικὸς Γεώργιος, ὅταν ὁ γέροντας κατέβηκε πάλι τὰ Θεοφάνεια, ἀποχαιρέτισε τοὺς στρατιῶτες καὶ τὸν ἀκολούθησε.
Μετὰ τὴν κουρά του σὲ μοναχό, χειροτονήθηκε πρεσβύτερος, ἀλλὰ τιμήθηκε καὶ μὲ τὸ ὀφίκιο τοῦ ἀρχιμανδρίτη καὶ τοῦ πρωτοσύγκελου. Μαζὶ δὲ μὲ τὶς ἄλλες ἀποκαλύψεις, ὁ Ἅγιος Ραφαὴλ ἀποκάλυψε ὅτι ἀπεστάλη ἀπὸ τὸν Οἰκουμενικὸ Πατριάρχη στὴν Ἑσπερία, στὴν πόλη τῆς Γαλλίας ποὺ ὀνομάζεται Μορλαί, γιὰ νὰ ἐκπληρώσει τὴν ἐντολὴ ποὺ τοῦ ἀνατέθηκε. Τὸ γεγονὸς αὐτὸ ἔλαβε χώρα λίγο πρὶν ἀπὸ τὴν ἅλωση τῆς Κωνσταντινουπόλεως. Ἀκόμη ἀπεκάλυψε ὅτι κήρυξε τὸν λόγο τοῦ Εὐαγγελίου στὴν Ἀθῆνα, στὸ λόφο ποὺ εἶναι τὸ μνημεῖο τοῦ Φιλοπάππου.
Λίγα χρόνια πρὶν ἀπὸ τὴν ἅλωση τῆς Κωνσταντινουπόλεως, περὶ τὸ ἔτος 1450, ὁ Ἅγιος βρέθηκε μετὰ ἀπὸ περιπλανήσεις στὴν περιοχὴ τῆς Μακεδονίας καὶ μόναζε ἐκεῖ.
Κοντὰ στὸν Ἅγιο Ραφαὴλ βρισκόταν ἐκεῖνο τὸ διάστημα ὁ Ἅγιος Νικόλαος ὡς ὑποτακτικός. Ὁ Νικόλαος ἐκάρη μοναχὸς καὶ στὴ συνέχεια χειροτονήθηκε διάκονος. Θεωρεῖται Θεσσαλονικεὺς στὴν καταγωγή, ἂν καὶ ἀναφέρεται ὅτι γεννήθηκε στοὺς Ράγους τῆς Μηδίας τῆς Μικρᾶς Ἀσίας. Ὡστόσο μεγάλωσε καὶ ἀνδρώθηκε στὴ Θεσσαλονίκη.
Μόλις ἔπεσε ἡ Κωνσταντινούπολη στὰ χέρια τῶν Τούρκων, οἱ ὁποῖοι εἰσέβαλαν ὁρμητικὰ στὴ Θρᾴκη καὶ καταλύθηκε ὁριστικὰ ἡ βυζαντινὴ αὐτοκρατορία, ὁ φόβος γιὰ γενικοὺς διωγμοὺς κατὰ τῶν Χριστιανῶν στάθηκε ὡς ἀφορμὴ νὰ καταφύγει ὁ Ἅγιος Ραφαὴλ μὲ τὴν συνοδεία του ἀπὸ τὸ λιμάνι τῆς Ἀλεξανδρουπόλεως, στὴ Μυτιλήνη. Ἐκεῖ ἐγκαταστάθηκε μαζὶ μὲ ἄλλους μοναχοὺς στὴν παλαιὰ μονὴ τοῦ Γενεσίου τῆς Θεοτόκου, ἡ ὁποία στὸ παρελθὸν ἦταν γυναικεία καὶ ἦταν χτισμένη στὸ λόφο Καρυές, κοντὰ στὸ χωριὸ Θέρμη. Ἡγούμενος τῆς μονῆς ἐξελέγη στὴν συνέχεια ὁ Ἅγιος Ραφαήλ.
Ἔπειτα ἀπὸ μερικὰ χρόνια, τὸ ἔτος 1463, ἡ Λέσβος ἔπεσε στὰ χέρια τῶν Τούρκων, οἱ ὁποῖοι σὲ μία ἐπιδρομὴ τους στὸ μοναστῆρι, συνέλαβαν τὸν Ἅγιο Ραφαὴλ καὶ τὸν Ἅγιο Νικόλαο, τὴ Μεγάλη Πέμπτη τοῦ ἰδίου ἔτους. Ἀκολούθησαν σκληρὰ καὶ ἀνηλεῆ βασανιστήρια καὶ ὁ Ἅγιος Ραφαὴλ μαρτύρησε διὰ σφαγῆς μὲ πολὺ σκληρὸ τρόπο. Τὸν ἔσυραν βιαίως τραβώντας τὸν ἀπὸ τὰ μαλλιὰ καὶ τὴν γενειάδα, τὸν κρέμασαν ἀπὸ ἕνα δένδρο, τὸν χτύπησαν βάναυσα, τὸν τρύπησαν μὲ τὰ πολεμικά τους ὄργανα, ἀφοῦ προηγουμένως τὰ πυράκτωσαν σὲ δυνατὴ φωτιὰ καὶ τελικὰ τὸν ἔσφαξαν πριονίζοντας τὸν ἀπὸ τὸ στόμα.
Σὲ μερικὲς ἐμφανίσεις του ὁ Ἅγιος Ραφαὴλ φαίνεται νὰ συνοδεύεται ἀπὸ πολλούς, δορυφορούμενους τρόπον τινά, οἱ ὁποῖοι διάνυσαν πρὶν ἀπὸ αὐτὸν τὸν ἀσκητικὸ βίο στὴ μονὴ τῶν Καρυῶν, ὅπως εἶπε σὲ ἐκείνους ποὺ τὰ ἔβλεπαν αὐτά. Ἀποκάλυψε ἐπίσης, ὅτι ἡ μονὴ αὐτή, ἡ ὁποία εἶναι γυναικεία, ὑπέστη ἐπιδρομὴ ἀπὸ τοὺς αἱμοχαρεῖς πειρατὲς κατὰ τὸ ἔτος  1235 μ.Χ. Κατὰ τὴν ἐπιδρομὴ ἐκείνη ἀγωνίσθηκε μαζὶ μὲ τὶς ἄλλες μοναχὲς τὸν ὑπὲρ τοῦ Χριστοῦ καλὸ ἀγῶνα ἡ καταγόμενη ἀπὸ τὴν Πελοπόννησο ἡγουμένη Ὀλυμπία καὶ ἡ ἀδελφή της Εὐφροσύνη. Ἡ Ὀλυμπία τελειώθηκε ἀθλητικῶς στὶς 11 Μαΐου τοῦ ἔτους 1235, ἐμφανίσθηκε δὲ μαζὶ μὲ τὸν μεγάλο καὶ θαυματουργὸ Ἅγιο Ραφαήλ.
Ὁ Ἅγιος Νικόλαος πέθανε μετὰ ἀπὸ βασανισμούς, ἀπὸ ἀνακοπὴ καρδιᾶς, δεμένος σὲ ἕνα δένδρο.
Μαζὶ μὲ τοὺς Ἁγίους συνάθλησε καὶ ἡ μόλις δώδεκα χρονῶν νεάνιδα Εἰρήνη, θυγατέρα τοῦ Βασιλείου, προεστοῦ τῆς Θέρμης, ἡ ὁποία καὶ ἐμφανίζεται μαζί τους. Αὐτὴ μαρτύρησε ὡς ἑξῆς: Οἱ ἀσεβεῖς ἀλλόθρησκοι τῆς ἀπέκοψαν τὸ ἕνα χέρι καὶ ἀκολούθως τὴν ἔβαλαν σὲ ἕνα πιθάρι καὶ κατέκαυσαν τὴν ἁγνὴ αὐτὴ παρθένο, ὑπὸ τὰ βλέμματα τῶν δύστυχων γονέων της, οἱ ὁποῖοι καὶ θρηνοῦσαν γοερὰ γιὰ τὸν φρικτὸ θάνατο τοῦ παιδιοῦ τους.
Μὲ τοὺς Ἁγίους συνεμαρτύρησαν ὁ μνημονευθεῖς πατέρας τῆς Ἁγίας Εἰρήνης, Βασίλειος, ἡ σύζυγός του Μαρία, τὸ μόλις πέντε ἐτῶν παιδὶ τοὺς Ραφαήλ, ἡ ἀνεψιὰ τοὺς Ἑλένη, ὁ δάσκαλος Θεόδωρος καὶ ὁ ἰατρὸς Ἀλέξανδρος, τῶν ὁποίων τὰ ὀστὰ βρέθηκαν κοντὰ στοὺς τάφους τῶν Ἁγίων, μέσα σὲ ξεχωριστοὺς τάφους. Τὸ μαρτύριό τους συνέβη τὴν Τρίτη τῆς Διακαινησίμου, στὶς 9 Ἀπριλίου τοῦ ἔτους 1463.
Ἔπειτα ἀπὸ θαυματουργικὲς ὑποδείξεις τῶν Ἁγίων Ραφαήλ, Νικολάου καὶ Εἰρήνης, ἔγινε γνωστὴ ἡ ὕπαρξη τῶν λειψάνων τους καὶ ὑποδείχθηκαν τὰ σημεῖα ὅπου βρίσκονταν οἱ τάφοι τους.

Ἀπολυτίκιο. Ἦχος δ’.
Τὴ τῶν Μαρτύρων θαυμαστὴ προστασία, τῶν ἐν Θερμῇ ἠμὶν ἀρτίως φανέντων, ἀπὸ ψυχῆς προσπέσωμεν κραυγάζοντες, Ραφαὴλ μακάριε, καὶ Νικόλαε θεῖε, καὶ Εἰρήνη πάνσεμνε, πάσης ρύσασθε βλάβης, καὶ ἀναγκῶν καὶ πάσης ἀπειλῇς, τοὺς τὴ πρεσβεία ὑμῶν καταφεύγοντας

Το Ευαγγέλιο της Κυριακή 10 Απριλίου 2011.

Το Ευαγγέλιο της Κυριακή 10 Απριλίου 2011.

Ευαγγελιστής Μάρκος ι΄32, 45 Ε΄Νηστειών.

Κείμενο:

32 Ἦσαν δὲ ἐν τῇ ὁδῷ ἀναβαίνοντες εἰς Ἱεροσόλυμα· καὶ ἦν προάγων αὐτοὺς ὁ Ἰησοῦς, καὶ ἐθαμβοῦντο, καὶ ἀκολουθοῦντες ἐφοβοῦντο. καὶ παραλαβὼν πάλιν τοὺς δώδεκα ἤρξατο αὐτοῖς λέγειν τὰ μέλλοντα αὐτῷ συμβαίνειν, 33 ὅτι Ἰδοὺ ἀναβαίνομεν εἰς Ἱεροσόλυμα καὶ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου παραδοθήσεται τοῖς ἀρχιερεῦσι καὶ γραμματεῦσι, καὶ κατακρινοῦσιν αὐτὸν θανάτῳ καὶ παραδώσουσιν αὐτὸν τοῖς ἔθνεσι, 34 καὶ ἐμπαίξουσιν αὐτῷ καὶ μαστιγώσουσιν αὐτὸν καὶ ἐμπτύσουσιν αὐτῷ καὶ ἀποκτενοῦσιν αὐτὸν, καὶ τῇ τρίτῃ ἡμέρᾳ ἀναστήσεται. 35 Καὶ προσπορεύονται αὐτῷ Ἰάκωβος καὶ Ἰωάννης υἱοὶ Ζεβεδαίου λέγοντες· Διδάσκαλε, θέλομεν ἵνα ὃ ἐὰν αἰτήσωμεν ποιήσῃς ἡμῖν. 36 ὁ δὲ εἶπεν αὐτοῖς· Τί θέλετε ποιῆσαί με ὑμῖν; 37 οἱ δὲ εἶπον αὐτῷ· Δὸς ἡμῖν ἵνα εἷς ἐκ δεξιῶν καὶ εἷς ἐξ εὐωνύμων σου καθίσωμεν ἐν τῇ δόξῃ σου. 38 ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπεν αὐτοῖς· Οὐκ οἴδατε τί αἰτεῖσθε. δύνασθε πιεῖν τὸ ποτήριον ὃ ἐγὼ πίνω, καὶ τὸ βάπτισμα ὃ ἐγὼ βαπτίζομαι βαπτισθῆναι; 39 οἱ δὲ εἶπον αὐτῷ· Δυνάμεθα. ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπεν αὐτοῖς· Τὸ μὲν ποτήριον ὃ ἐγὼ πίνω πίεσθε, καὶ τὸ βάπτισμα ὃ ἐγὼ βαπτίζομαι βαπτισθήσεσθε· 40 τὸ δὲ καθίσαι ἐκ δεξιῶν μου καὶ ἐξ εὐωνύμων οὐκ ἔστιν ἐμὸν δοῦναι, ἀλλ' οἷς ἡτοίμασται. 41 καὶ ἀκούσαντες οἱ δέκα ἤρξαντο ἀγανακτεῖν περὶ Ἰακώβου καὶ Ἰωάννου. 42 ὁ δὲ Ἰησοῦς προσκαλεσάμενος αὐτοὺς λέγει αὐτοῖς· Οἴδατε ὅτι οἱ δοκοῦντες ἄρχειν τῶν ἐθνῶν κατακυριεύουσιν αὐτῶν καὶ οἱ μεγάλοι αὐτῶν κατεξουσιάζουσιν αὐτῶν. 43 οὐχ οὕτω δὲ ἔσται ἐν ὑμῖν, ἀλλ' ὃς ἐὰν θέλῃ γενέσθαι μέγας ἐν ὑμῖν, ἔσται ὑμῶν διάκονος, 44 καὶ ὃς ἐὰν θέλῃ ὑμῶν γενέσθαι πρῶτος, ἔσται πάντων δοῦλος.

Μετάφραση:

Ανέβαιναν προς τα Ιεροσόλυμα. Ο Ιησούς προχωρούσε μπροστά από τους μαθητές του, που ήταν κυριευμένοι από δέος. Ο κόσμος που ακολουθούσε αισθανόταν φόβο. Ο Ιησούς πήρε πάλι τους δώδεκα χωριστά κι άρχισε να τους λέει τα όσα ήταν να του συμβούν. «Ακούστε», τους έλεγε· «τώρα που ανεβαίνουμε στα Ιεροσόλυμα, ο Υιός του Ανθρώπου θα παραδοθεί στους αρχιερείς και στους γραμματείς, οι οποίοι θα τον καταδικάσουν σε θάνατο και θα τον παραδώσουν στους εθνικούς. Θα τον περιγελάσουν, θα τον μαστιγώσουν, θα τον φτύσουν και θα τον θανατώσουν. Ύστερα από τρεις μέρες όμως αυτός θα αναστηθεί». Πλησιάζουν τότε τον Ιησού ο Ιάκωβος και ο Ιωάννης, οι γιοι του Ζεβεδαίου, και του λένε: «Διδάσκαλε, θέλουμε να μας κάνεις τη χάρη που θα σου ζητήσουμε». «Τι θέλετε να κάνω για σας;» τους ρώτησε εκείνος. «Όταν θα εγκαταστήσεις την ένδοξη βασιλεία σου», του αποκρίθηκαν, «βάλε μας να καθίσουμε ο ένας στα δεξιά σου κι ο άλλος στα αριστερά σου». Ο Ιησούς τότε τους είπε: «Δεν ξέρετε τι ζητάτε. Μπορείτε να πιείτε το ποτήρι του πάθους που θα πιω εγώ ή να βαφτιστείτε με το βάπτισμα με το οποίο θα βαπτιστώ εγώ;» «Μπορούμε», του λένε. Κι ο Ιησούς τους απάντησε: «Το ποτήρι που θα πιω εγώ θα το πιείτε, και με το βάπτισμα των παθημάτων μου θα βαφτιστείτε· το να καθίσετε όμως στα δεξιά μου και στα αριστερά μου δεν μπορώ να σας το δώσω εγώ, αλλά θα δοθεί σ΄ αυτούς για τους οποίους έχει ετοιμαστεί». Όταν τ΄ άκουσαν αυτά οι υπόλοιποι δέκα μαθητές, άρχισαν ν΄ αγανακτούν με τον Ιάκωβο και τον Ιωάννη. Τους κάλεσε τότε ο Ιησούς και τους λέει: «Ξέρετε ότι αυτοί που θεωρούνται ηγέτες των εθνών ασκούν απόλυτη εξουσία πάνω τους, και οι άρχοντές τους τα καταδυναστεύουν. Σ΄ εσάς όμως δεν πρέπει να συμβαίνει αυτό, αλλά όποιος θέλει να γίνει μεγάλος ανάμεσά σας πρέπει να γίνει υπηρέτης σας· και όποιος από σας θέλει να είναι πρώτος πρέπει να γίνει δούλος όλων. Γιατί και ο Υιός του Ανθρώπου δεν ήρθε για να τον υπηρετήσουν, αλλά για να υπηρετήσει και να προσφέρει τη ζωή του λύτρο για όλους».

Σχόλια:

Ο ΔΡΟΜΟΣ ΤΟΥ ΑΛΗΘΙΝΟΥ ΜΕΓΑΛΕΙΟΥ.

«Ός εάν θέλη γενέσθαι μέγας εν υμίν, έσται υμών διάκονος».

ΜΙΑ ΑΠΟ ΤΙΣ επιθυμίες που γεννιούνται συχνά στην καρδιά πολλών ανθρώπων είναι να διακριθούν. Να ξεχωρίσουν από τους άλλους. Ν’ ανέβουν ψηλά. Να πρωτεύσουν στην άμιλλα και το συναγωνισμό που δημιουργείται μέσα στον κοινωνικό στίβο. Και όσο η επιθυμία αυτή παραμένει μια ευγενής φιλοδοξία – ευγενής ως προς τα κίνητρα και έντιμη ως προς τα μέσα που χρησιμοποιούμε -, θα μπορούσαμε να τη δούμε σα μια θεμιτή επιδίωξη. Όταν όμως μεταβάλλεται σε αρχομανία και μεγαλομανία, που τη υποδαυλίζει ένας άκρατος εγωισμός, και χρησιμοποιεί μέσα πονηρά και ανέντιμα, τότε είναι απαράδεκτη και κατακριτέα. Η σημερινή ευαγγελική περικοπή, τα όσα ο Κύριος μας διδάσκει στους μαθητές Του, έρχονται να φωτίσουν άπλετα το θέμα στο οποίο αναφερόμαστε. Μας υποδεικνύουν το δρόμο που οδηγεί στην πραγματική διάκριση και το αληθινό μεγαλείο.

Το αίτημα των δυο μαθητών.

Ο ΙΗΣΟΥΣ ΜΕ τους μαθητές Του ανεβαίνει για τελευταία φορά στα Ιεροσόλυμα. Και καθώς πλησιάζει ο χρόνος της σταυρικής Του θυσίας, ο Κύριος τους προετοιμάζει. Τους προλέγει όλα όσα έμελλε να ακολουθήσουν: τη σύλληψη και τη παράδοση Του στους αρχιερείς και τους γραμματείς, τη καταδίκη Του εις θάνατον, τα πάθη που θα υφίστατο, την τριήμερη Ανάσταση Του. Τι κρίμα όμως! Οι μαθητές, αφώτιστοι ακόμη από το Άγιο Πνεύμα, αδυνατούν να κατανοήσουν τα λόγια Του. Και όχι μόνον αυτό. Δυο απ’ αυτούς, ο Ιωάννης και ο Ιάκωβος, του ζητούν να καθήσουν δεξιά και αριστερά Του, όταν θα ανέβαινε, όπως λανθασμένα φρονούσαν, στον επίγειο βασιλικό θρόνο του Δαβίδ. Και οι άλλοι απόστολοι, ακούοντας το αίτημα τους, αρχίζουν να αγανακτούν εναντίον τους επειδή, αν ετιμώντο περισσότερο ο Ιωάννης και ο Ιάκωβος, οι ίδιοι θα παραγκωνίζονταν. Το περιστατικό δίνει την ευκαιρία στον Χριστό να διδάξει στους μαθητές Του μια καινούργια αντίληψη, αληθινά επαναστατική, για το πραγματικό μεγαλείο και την επιθυμία για διάκριση και ανάδειξη.

Ο ανέντιμος τρόπος ανάδειξης.

Ο ΚΥΡΙΟΣ, εν πρώτοις, απορρίπτει την επιβολή και την καταπίεση σαν μέσα αναδείξεως. Οι άρχοντες του κόσμου τούτου διακρίνονται και καταλαμβάνουν διάφορα αξιώματα με τη δύναμη ή την καταπίεση, με την τυραννία ή την ραδιουργία, με τη δημαγωγία και την κολακεία.

«Οίδατε ότι οι δοκούντες άρχειν των εθνών κατεξουσιάζουσιν αυτών». Ανάλογες πρακτικές ακολουθούμε δυστυχώς και σήμερα. Και όχι μόνο για την κατάληψη μεγάλων αξιωμάτων αλλά και για μια απλή διάκριση ή μια συνηθισμένη προαγωγή. Τα μέσα που μετερχόμαστε πολλοί είναι εγωιστικά, σκοτεινά και ανέντιμα. Μπροστά στη δική μας εξέλιξη παραβλέπουμε κάθε αξιοκρατικό κανόνα. Υποσκάπτουμε το καλό όνομα των άλλων. Καταπατούμε το δίκαιο. Παρανομούμε. Ο Κύριος αρνείται αυτές τις μεθόδους. Καταδικάζει αυτόν τον τρόπο αναδείξεως. Απορρίπτει αξιώματα, πρωτεία και τιμές που αποκτώνται με ανέντιμα μέσα, με την καταπίεση και την εκμετάλλευση. Ταυτόχρονα κατακρίνει και την εγωπαθή και τυραννική άσκηση αξιωμάτων που τυχόν αναλαμβάνουμε.

Ο ευαγγελικός δρόμος της ταπεινώσεως και της προσφοράς.

ΚΑΙ ΤΙ ΜΑΣ προτείνει, λοιπόν; Ποιό δρόμο μας συνιστά;

Ο Κύριος μας υποδεικνύει την εν αγάπη υπηρεσία των άλλων. Τη διακονία και την προσφορά χάριν των συνανθρώπων μας. «Εκείνος που θέλει να γίνει μεγάλος μεταξύ σας, πρέπει να γίνει υπηρέτης σας. Και όποιος από σας θέλει να είναι πρώτος, πρέπει να γίνει δούλος όλων». Στα λόγια αυτά του Χριστού μας συνοψίζεται η βαθιά αλλαγή που επέφερε στην αντίληψη των ανθρώπων για τα αξιώματα, τις τιμές και τα πρωτεία. Αληθινά μεγάλος δεν είναι αυτός που καταδυναστεύει κι εξουσιάζει, αλλά αυτός που αγαπά, και η αγάπη του αυτή τον κάνει να ταπεινώνεται και να γίνεται υπηρέτης των άλλων. Και πρώτος δεν γίνεται αυτός που κυριαρχείται από έναν άκρατο εγωισμό και τη μανία της φιλοδοξίας, αλλά αυτός που εν ονόματι της αγάπης καταδέχεται να γίνει δούλος των άλλων. Να θυσιάζεται για τους άλλους. Να προσφέρει τα πάντα για χάρη των άλλων. Για να γίνει αυτό όμως χρειάζεται να υπάρχει στην καρδιά μας η αγάπη και η ταπείνωση του Χριστού. Όποιος αγαπά πραγματικά, θυσιάζεται για τους άλλους. Και όποιος ταπεινώνεται χάριν των άλλων, αυτός πράγματι εξυψώνεται. «Ο ταπεινών εαυτόν υψωθήσεται» (Λουκ. 18, 14).

Ο Χριστός ζωντανό υπόδειγμα όλων μας.

Ο ΚΥΡΙΟΣ ΔΕΝ περιορίζεται σε μια θεωρητική τοποθέτηση. Δεν μας δίνει απλώς κάποιες συμβουλές. Μας υποδεικνύει προπάντων τον ίδιο τον εαυτό Του ως ζωντανό υπόδειγμα και σε αυτό το σημείο, υπόδειγμα που όλοι εμείς οι μαθητές Του οφείλουμε να ακολουθήσουμε. «Και γαρ ο υιός του ανθρώπου ουκ ήλθε διακονηθήναι, αλλά διακονήσαι και δούναι την ψυχήν αυτού λύτρον αντί πολλών». Ο Χριστός για χάρη μας έλαβε μορφή δούλου: «εαυτόν εκένωσε μορφήν δούλου λαβών» (Φιλ. 2, 7). Έγινε άνθρωπος για να μας υπηρετήσει. Να υπηρετήσει την αδυναμία και την πτωχεία μας. «Εγώ δε ειμί εν μέσω υμών ως ο διακονών» (Λουκ. 22, 27). Έδωσε τη ζωή Του, θυσιάστηκε για τη δική μας σωτηρία. Έχουμε χρέος, λοιπόν, να βαδίσουμε στα ίχνη του Κυρίου μας. «Ο Χριστός έπαθε για χάρη σας», γράφει ο απόστολος Πέτρος, «και σας άφησε παράδειγμα, για να ακολουθήσετε τα ίχνη Του» (Α’ Πετρ. 2, 21).

Αδελφοί μου, Ο δρόμος του αληθινού μεγαλείου είναι ο δρόμος της θυσίας. Υψώνεται κανείς όταν ταπεινώνεται. Διακρίνεται όχι όταν διεκδικεί εν ονόματι της φιλαυτίας και της φιλοδοξίας του, αλλά όταν προσφέρει στο όνομα της εν Χριστώ αγάπης. Πρωτεύει όταν μάθει να υπηρετεί με αυταπάρνηση και ανιδιοτέλεια τους άλλους.

Μορφές δαιμονικής και κοσμικής βίας σε σχέση με την κατά Θεόν βία, την πνευματική, με πρώτο παράδεινμα την Οσία Μαρία την Αιγυπτία

Ε' Νηστειών

Σήμερα η Εκκλησία μας χριστιανοί μου προβάλλει όπως κάθε χρόνο την πέμπτη Κυριακή των Νηστειών, το μεγαλύτερο υπόδειγμα μετανοίας όλων των αιώνων και όλων των εποχών, και αυτή είναι η Οσία Μαρία η Αιγυπτία.

Ονομάζεται Αιγυπτία διότι εγεννήθη στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, περίπου το τριακόσια σαράντα πέντε (345) μετά Χριστόν. Για είκοσι – εικοσιπέντε ολόκληρα χρόνια, τα πιο όμορφα χρόνια της ζωής της, τα έζησε μέσα στην διαφθορά, την ασωτία, την αμαρτία, την πορνεία και την ανηθικότητα. Γονείς και ιερείς, διότι ήσαν χριστιανοί, προσπάθησαν να την σωφρονίσουν αλλά εκείνη «ουκ ήθελε συνιέναι». Η πλούσια σωματική της ομορφιά και τα κάλλη της κατέστησαν για την πόλη της Αλεξανδρείας μέγιστος ηθικός πειρασμός. Εξαιτίας της ένα πολύ μεγάλο πλήθος ανθρώπων και ειδικότερα χριστιανών, όχι μόνον ειδωλολατρών, παρεσύρθησαν εις την ακολασίαν.
Έρχεται όμως κάποτε και η ώρα και η Χάρις του Αγίου Θεού. Μαζί με άλλες γυναίκες, όμοιές της βέβαια, απεφάσισαν να πάνε στα Ιεροσόλυμα. Χιλιάδες τότε χριστιανοί απ’ όλη την χριστιανοσύνη, εμαζεύοντο όπως κάθε χρόνο στα Ιεροσόλυμα, και κει στο Ναό της Αναστάσεως προσκυνούσαν και γιόρταζαν την Παγκόσμια Ύψωση του Τιμίου και Ζωοποιού Σταυρού στις δεκατέσσερεις Σεπτεμβρίου. Πίστευε πως θα εύρισκε εύκολα θύματα της αμαρτίας. Έτσι θέλησε όμως και από περιέργεια και αυτή να πάει να προσκυνήσει τον Τίμιο Σταυρό. Είπαμε ότι ήτο χριστιανή από μικρή.
Ξεκίνησε και μόλις έφτασε έξω από το Ναό, κι έκανε το επόμενο βήμα για να μπει να εισέλθει από την θήρα του νάρθηκα μέσα στο Ναό, κοκάλωσε. Προσπάθησε να κουνηθεί – ήταν αδύνατη. Είχε γίνει σαν μαρμαρωμένη κολώνα. Ξαναπροσπάθησε αλλά μια φοβερή δύναμις την έσπρωχνε προς τα πίσω. Γύρω της την προσπερνούσαν οι συγχριστιανοί, ο ένας πίσω από τον άλλον κατά εκατοντάδες, πήγαιναν μέσα, προσκυνούσαν τον Τίμιο Σταυρό και έφευγαν, αλλά αυτή ακίνητη. Σαν παγοκολώνα. Και τότε την κατέλαβε φόβος. Φόβος και τρόμος, μαζί και δέος. Πολλοί σέρνονται, μπαίνουν μέσα, και είδε και έβλεπε με τα μάτια της ένα πλήθος από παράλυτους, από χωλούς, από τυφλούς, από βουβούς, σιγά – σιγά, συγκρατούμενοι τις περισσότερες φορές από τους συγγενείς των, να μπαίνουν, να βρίσκουν γιατρειά και σωτηρία, και να εξέρχονται δοξάζοντες τον Πανάγιον Θεόν.
Και όλοι μαζί κλαίνε, κλαίνε με ελπίδα. Όχι γιατί βρήκαν τη γιατρειά τους, αλλά γιατί υπάρχει η ελπίδα Αναστάσεως. Άλλωστε ο Σταυρός αυτό δείχνει, αυτό φανερώνει, αυτό αποδεικνύει. Και μόνον αυτή η Μαρία ήταν καρφωμένη πάνω στη γη. Να μερικοί, προχωράνε, τώρα τους βλέπει και νάναι γονατιστοί. Και άλλοι να σέρνονται και μόνον η Μαρία η Αιγυπτία ήτανε ακίνητη στη θέση της.
Και τότε πληγώθηκε. Πληγώθηκε πολύ, πόνεσε, δάκρυσε. Κατάλαβε λοιπόν, κατάλαβε, ότι παραήταν αμαρτωλή, παραήταν. Πέφτει κάτω λοιπόν εκεί στον τόπο που ήταν ακίνητη, και κλαίει δυνατά, και υπόσχεται. Υπόσχεται να μην ξαναμολύνει, όχι μόνον το σώμα της, αλλά ούτε και την ψυχή της. Ούτε τα μάτια της, ούτε τις αισθήσεις της, ούτε το νού της, ούτε τη σκέψη της, ούτε το λογισμό της, ούτε τη καρδιά της. Να μην ξαναντροπιάσει τον ναόν του Παναγίου Πνεύματος που λέγεται σώμα ανθρώπινο. Και ξεκολάει αμέσως, με αυτή την υπόσχεση την εσωτερική που έδωσε με όλην της την καρδιά, ξεκολάει και προχωράει. Θα μπορούσαμε όλοι μαζί οι σημερινοί χριστιανοί να φωνάξομε όπως τη Μεγάλη Εβδομάδα, «Δόξα τη μακροθυμία Σου Κύριε!»
Μπαίνει στο Ναό της Αναστάσεως και κλαίγοντας, με λυγμούς και κλαυθμούς δυνατούς προσκυνά τον Τίμιο Σταυρό. Ποιος ξέρει πόση ώρα παρέμεινε εκεί πεσμένη και γονατιστή στα πόδια του Σταυρού.
Να λοιπόν που έγινε ο σεισμός, ο σεισμός της μετανοίας στην ψυχή της, σεισμός σωτήριος, σεισμός που τα συντρίμμια τα ξανακάνει παλάτιον του Ουρανού. Να λοιπόν μπροστά μας η αξία της μετανοίας με πρότυπο την Αγία, την Οσία Μαρία την Αιγυπτία.
Σε λίγο ξεπλένεται η ντροπή στο πετραχήλι ενός πνευματικού, αφού βγήκε βέβαια απ’ το Ναό, και με τις ευχές της Εκκλησίας, και με ένα καρβέλι ψωμί στη μασχάλη, περνά τον Ιορδάνη ποταμό, και μπαίνει πολύ βαθιά μέσα και χάνεται μέσα στην έρημο.
Σαρανταοκτώ ολόκληρα χρόνια σκληρός αγώνας με την άγρια φύση της ερήμου, με τα θηρία, με την πείνα, με τη δίψα, με την ίδια της τη φύση, με νηστεία, με αγρυπνία, με προσευχή, με κακοπάθεια, με αβάσταχτο πόνο, με βία πολλή – πού είναι η δική μας βία;
Η ψυχή και το σώμα που είχαν παραδοθεί στο πολυκέφαλο θηρίο της αμαρτίας, μέσα από το πλήθος των παθών της, το εξαγιάζει.
Το χαρακτηριστικό στοιχείο των μεγάλων αγώνων που έκανε η Οσία Μαρία η Αιγυπτία, ήτο η πνευματική και σωματική της βία ενάντια την ίδια της τη γυναικεία φύση, που από μόνη της, από φύση, οι αντοχές είναι λίγες. Γι’ αυτό και προβάλλεται από την Εκκλησία μας, κάθε χρόνο αυτήν την Κυριακή, την πέμπτη Κυριακή των Νηστειών. Κι αυτήν την μετάνοιαν καλούμεθα να την μιμηθούμε όλοι μας. Μετάνοια αληθινή. Μετάνοια που σημαίνει «απαρνούμαι την αμαρτία και αγκαλιάχω τον αγιασμόν», αλλά με δάκρυα, με πόνους, με πείνα, με δίψα, με προσευχή και νηστεία, με πόλεμο κατά των παθών, και με την κατά Θεόν βία.

Η θεοφιλής βέβαια βία, διότι «οι βιασταί αρπάζουσι την Βασιλεία των Ουρανών», δεν έχει καμιά σχέση με τη βία που χρησιμοποιεί ο κόσμος της αμαρτίας, με τη βία του πολέμου, που χρησιμοποιούν οι ισχυροί της γης, και οι τρελοί της γης, στο όνομα των όπλων της τελευταίας τεχνολογίας. Σ’ αυτή βέβαια την απάνθρωπη βία ισχύει πάντοτε το δίκαιον του ισχυροτέρου που όμως δεν είναι δίκαιον, αλλά είναι κατάφορος αδικία. Η βία του πολέμου γεννάει χιλιάδες καταστροφές και εκατομμύρια ανθρώπινα θύματα. Σύμμαχος η δαιμονική βία, για να οδηγηθούν τελικά όλοι οι αμαρτωλοί, και κάθε αμαρτωλός άνθρωπος, στην ατιμία, στη διάλυση, στην κατάκριση, στο έγκλημα, στις αρπαγές, και στην προδοσία, και τι δεν κάνουν. Το είδαμε βέβαια σ’ αυτά τα τελευταία γεγονότα που συμβαίνουν και εύχομαι να μην έρθουν στην πατρίδα μας.
Η ευλογημένη όμως και θεοφιλής βία των αγωνιζομένων πιστών χριστιανών, δεν έχει καμιά σχέση με την τρομοκρατική βία. Η πρώτη αποβλέπει στο να πολεμούνται τα πάθη μας, και να καλλιεργούνται οι αρετές, οι Ευαγγελικές αρετές, και η δεύτερη αποβλέπει στις καταστροφές και στη δολοφονία των αθώων ανθρώπων. Η θεοφιλής βία δεν έχει καμιά σχέση με την ψυχολογική βία της προπαγάνδας και της πλύσεως του εγκεφάλου, που επιχειρούν διάφορες ομάδες ανθρώπων, καταστρεπτικές ομάδες, όπως είναι όλες οι παραθρησκευτικές οργανώσεις, που κατά εκατοντάδες δρουν στην Ελλάδα μας, και πολλές φορές με την ανοχή του κράτους, εν ονόματι της δήθεν δημοκρατίας.
Δεν έχει η θεοφιλής κατά Θεόν βία, καμία σχέση με την βία του Μάρξ και του Λένιν, των Ινδουιστών και των γκουρουιστών και των διαφόρων αιρέσεων, και της σατανικής οργάνωσης των χιλιαστών. Υπάρχει η διαφημιστική βία, η βία της καταναλωτικής κοινωνίας, η βία που χρησιμοποιεί η γυναίκα για να σκοτώσει το έμβρυον και παιδί της που βρίσκεται στην κοιλιά της με την έκτρωση. Και δω βία χρησιμοποιεί. Βία που είναι δολοφονία. Γι’ αυτό και μόνον θα καταστραφεί η Ελλάδα, μόνον για τις τετρακόσιες χιλιάδες εκτρώσεις που γίνονται το χρόνο. Ο βιασμός των γυναικών, ο πληρωμένος βιασμός μικρών παιδιών με την παιδεραστία, είναι μορφές δαιμονικής βίας για την οποίαν θα δώσουμε λόγο όλοι μας. Επίσης υπάρχει η βία των συνειδήσεων. Η βία των σκληρών γονέων προς τα παιδιά, αλλά και η βία από τα άπονα και σκληρόκαρδα παιδιά προς τους αδυνάτους γονείς. Η βία στις πορείες από εξτρεμιστικά στοιχεία, των γνωστών αγνώστων αναρχικών, και η βία της κατευθυνομένης μάζας και του πλήθους που είναι από τις πλέον καταστρεπτικές. Η βία του όχλου όπως λέγεται. Καθημερινά είμεθα μάρτυρες βίας μέσα στην κοινωνία που ζούμε. Και όλες μαζί παλεύουν για να μας πετάξουν έξω από την Εκκλησία, και να μας γεμίσουν με τα μιάσματα της αμαρτίας. Επομένως όταν θα μας έρθουν σε λίγες μέρες, σε λίγους μήνες, σε ένα δυο χρόνια, τα φοβερά δεινά στην πατρίδα μας, δεν θα φταίει ο Θεός, αλλά εμείς όλοι, που τα ενενήντα εννιά τοις εκατό των Ελλήνων βρίζουν τα Θεία. Υπάρχει εξαπλωμένη εις ολόκληρη την Ελλάδα, πλήρης ανηθικότης.

Η θεοφιλής βία είναι ασκητική και έχει δυο μορφές, και την πνευματική και την σωματική. Στην κατά Θεόν βία υπάρχει μια απαράβατος αρχή. Ότι η θεοφιλής βία εφαρμόζεται μόνον στον εαυτό μας και ποτέ στους άλλους. Συνιστάται σαν μορφή αγώνος και άσκηση αλλά δεν επιβάλλεται. Όποιος θέλει, όποιος μπορεί, διαβάζει τα βιβλία, διαβάζει τη «Κλίμακα», διαβάζει την «Έκφραση της μοναχικής εμπειρίας», διαβάζει τον Αββά τον Σύρον, διαβάζει τα γεροντικά, διαβάζει τα λαυσαϊκά, διαβάζει τους Ευεργετινούς, διαβάζει τους βίους των Αγίων, διαβάζει τους Νεομάρτυρας και τον Κοσμά τον Αιτωλό και αποφασίζει, ποιά βία θα χρησιμοποιήσει για τον εαυτόν του, ανάλογα με τις σωματικές δυνάμεις που διαθέτει, και ποτέ δεν θα κάνει υποδείξεις στον άλλον τι θα χρησιμοποιήσει, και ποιόν αγώνα θα θελήσει να κάνει, είτε για να τηρήσει τις εντολές, είτε για να καλλιεργήσει τις αρετές, είτε για να εφαρμόσει το θέλημα του Αγίου Θεού. Αυτά μόνον για τον εαυτόν του. Τα άλλα θα τα αφήσει στην δύναμη της Αγίας Προσευχής. Θα μπορούσα βέβαια να αναφερθώ, στην χωρία των Πατέρων, που υπάρχουν εδώ μπροστά μου, και τα αντέγραψα χθες, αλλά η ώρα όμως περνάει, σήμερα αρχίσαμε λίγο αργότερα με την αλλαγή της ώρας…
Η (πνευματική) βία, όπως και η σωματική βία που λέγονται με μία λέξη, θεοφιλής βία, βγαίνει μέσα από το Ευαγγέλιο, βγαίνει μέσα απ’ την Καινή Διαθήκη, εξάγεται σαν συμπέρασμα από ολόκληρη την Αγία Γραφή και την Ιερά Παράδοση, και εφαρμόζεται κατά δύναμιν, σύμφωνα και με τις αποδείξεις πολλές φορές του πνευματικού, αλλά ποτέ ο ένας δεν γίνεται στον άλλον δάσκαλος. Δάσκαλος μόνον για τον εαυτό μας.
Εάν βιάσομε τον εαυτό μας τότε, από τώρα, από σήμερα, απ’ αυτή τη στιγμή, αρπάζουμε τη Βασιλεία των Ουρανών, και την ώρα του μεγάλου πειρασμού ο Θεός θα μας σώσει, «θα σε φυλάξω» λέει, την ώρα του μεγάλου πειρασμού που θα έλθει και πειράσαι ολόκληρον την Οικουμένην, θα σε φυλάξω, θα σε σώσω, και σένα, και τη γυναίκα σου, και τα παιδιά σου, και όλους τους δικούς σου, αρκεί να είσαι κοντά μου μέχρι την τελευταία στιγμή. Και «αρκεί να είσαι έτοιμος να χύσεις και το αίμα σου για μένα», λέει ο Χριστός, και να δώσεις την καλήν ομολογίαν. «Πάς όστις ομολογήσει εν εμοί έμπροσθεν των ανθρώπων, καγώ ομολογήσω αυτώ ενώπιον του Πατρός μου του εν Ουρανοίς».
Είστε έτοιμοι να δώστε τέτοια ομολογία; Και να τη δώσω πρώτος εγώ, που κάνω και το δάσκαλο; Ε, στην πράξη θα φανεί. Θα έρθει η ώρα της δοκιμής για μένα, θα έρθει η ώρα της δοκιμής και για σας. Για μένα μπορεί να ’ρθεί νωρίτερα, γιατί αύριο μπορεί να πεθάνω, και την ώρα που θα φεύγει η ψυχή μου, εκεί θα δώσω την καλήν ομολογίαν; Θα έλθει η Υπεραγία Θεοτόκος; Θα έλθουν οι Αρχάγγελοι Μιχαήλ και Γαβριήλ, ή θα έρθουν οι δαίμονες; …
Ξέρετε την ψυχή μου; Δεν την ξέρετε! Μόνο ο Θεός γνωρίζει. Αυτός ερευνά τις καρδίες των ανθρώπων. Αυτός ετάζει καρδίας και νεφρούς.
Λοιπόν αδελφοί μου, ταπεινά και ανάξια και τρισάθλια και ελεεινά, ως πατέρας και λειτουργός του Υψίστου προσεύχομαι για σας. Γι’ αυτό σας παρακαλώ, μη με ξεχνάτε και μένα κάθε βράδυ στις προσευχές σας, αλλά και όλον τον Ορθόδοξο κλήρο,

Αμήν.

Λάμπρος Σκόντζος, Το μεγαλείο και η δύναμη της μετάνοιας (Αναφορά στην Αγία Μαρία την Αιγυπτία)

ΤΟ ΜΕΓΑΛΕΙΟ ΚΑΙ Η ΔΥΝΑΜΗ ΤΗΣ ΜΕΤΑΝΟΙΑΣ



(Αναφορά στην Αγία Μαρία την Αιγυπτία)



Λάμπρου Σκόντζου, Θεολόγου - Καθηγητού



Η περίοδος του Τριωδίου και ιδιαίτερα της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, είναι για την Αγία μας Εκκλησία η ιερότερη χρονική διάρκεια του ενιαυτού. Είναι το νοητό στάδιο όπου ο κάθε πιστός καλείται να δώσει τον προσωπικό του αγώνα για την ψυχοσωματική του κάθαρση από τους ρίπους της αμαρτίας. Να βιώσει την ορθόδοξη πνευματικότητα, η οποία ταυτίζεται με την ανάκτηση της αυθεντικής του φύσεως, από τη φθορά και την αμαρτία, «εις μέτρον ηλικίας του πληρώματος του Χριστού» (Εφ.4,13). Η προπαρασκευή μας για τον εορτασμό του Πάσχα είναι ταυτόσημη με την πνευματική μας προαγωγή και ωρίμανση, ώστε να καταστούμε «σύμμορφοι της εικόνος του Υιού (του Θεού)» (Ρωμ.8,29). Ολόκληρο το πνευματικό κλίμα, οι ιερές ακολουθίες, τα τιμώμενα πρόσωπα και οι μνήμες γεγονότων είναι ένα συνεχές και κραυγαλέο κάλεσμα να έρθουμε «εις εαυτόν» (Λουκ.15,17).



Την ιερή αυτή περίοδο προβάλλονται ιδιαιτέρως ορισμένα ιερά πρόσωπα της Εκκλησίας μας, τα οποία διέπρεψαν στην αρετή, ως ζωντανά παραδείγματα για τους πιστούς. Ένα τέτοιο από αυτά τα ιερά πρόσωπα είναι και η αγία Μαρία την Αιγυπτία, η οποία κατέστη συνώνυμη με τη συντριβή και τη μετάνοια και που τιμάται την Ε΄ Κυριακή των Νηστειών. Προβάλλεται από την Εκκλησία μας ως λαμπρό παράδειγμα μεταστροφής αμαρτωλού ανθρώπου, αφού με την αποφασιστική της μετάνοια και τον πνευματικό της αγώνα έφτασε σε μεγάλα ύψη αγιότητας. Προβάλλεται ως πρότυπο στους πιστούς για να καταλάβουν ότι το μεγάλο πρόβλημα δεν είναι τόσο η αμαρτία, όσο μεγάλη και αν είναι, αλλά η εμμονή στην αμαρτία, η αμετανοησία, την οποία η Εκκλησία μας χαρακτηρίζει ως βλασφημία κατά του Αγίου Πνεύματος (Μάρκ.3,29)!



Το ιερό συναξάρι της αναφέρει πως έζησε τον 6ο μ.Χ αιώνα. Καταγόταν από την Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου και ασκούσε το επαίσχυντο επάγγελμα της πορνείας από τα δώδεκα κιόλας χρόνια της. Ήταν δε τόσο πωρωμένη στην αμαρτία ώστε ο επαγγελματισμός είχε δευτερεύουσα σημασία. Ασκούσε την πορνεία κυρίως για ηδονιστική απόλαυση, σε τέτοια ηθική κατάπτωση είχε περιέλθει!



Αναζητούσε συνεχώς πορνικούς πελάτες στα μεγάλα λιμάνια και τις πολυπληθείς πόλεις. Κάποτε πληροφορήθηκε πως στην Ιερουσαλήμ συγκεντρωνόταν πολύς κόσμος. Σκέφτηκε πως αν μετέβαινε εκεί θα έβρισκε πελάτες. Έτσι αποφάσισε να ταξιδέψει στην Παλαιστίνη. Βρήκε κάποιο πλοίο, πλήρωσε το ναύλο με το κορμί της και έφτασε στην Ιερουσαλήμ και οδηγήθηκε στον πανίερο ναό της Αναστάσεως. Επιχείρησε να εισέλθει στον ιερό αυτό χώρο, μήπως και έβρισκε εκεί εραστές. Μέχρι εκεί είχε φτάσει ο πορνικός της παραλογισμός.



Όμως μια αόρατη δύναμη την εμπόδιζε να εισέλθει στο ναό. Όσο και αν προσπαθούσε δε μπορούσε να μπει. Τέσσερις φορές απωθήθηκε μυστηριωδώς. Απόρησε και άρχισε για πρώτη φορά στη ζωή της να προβληματίζεται. Μια μυστική φωνή ακούστηκε στην ψυχή της, η οποία ξύπνησε τη ναρκωμένη από την αμαρτία συνείδησή της. Κατάλαβε πως αυτό που επιχειρούσε ήταν φρικτή ιεροσυλία και ανείπωτη ασέβεια. Προσπαθούσε να βεβηλώσει τον άγιο τόπο, που σταυρώθηκε, τάφηκε και ανέστη ο Κύριος Ιησούς Χριστός. Καυτά δάκρυα μετάνοιας άρχισαν να κυλούν από τα λάγνα μάτια της. Είναι ολοφάνερο πως εκεί την οδήγησε η θεία πρόνοια να σωθεί, διότι η ψυχή της, παρ’ όλη την πώρωσή της, ήταν δεκτική στη μετάνοια και τη σωτηρία. Εν ριπή οφθαλμού άλλαξε γνώμη. Ήθελε να εισέλθει στο ναό, όχι πια να συναντήσει πορνικούς εραστές, αλλά για να συναντήσει το Νυμφίο της ταλαίπωρης και βασανισμένης ψυχής της, το Σωτήρα Χριστό. Παρακαλούσε να παραμερισθεί το αόρατο εμπόδιο και να μπει, να προσκυνήσει τον Πανάγιο Τάφο του Κυρίου. Έτσι και έγινε. Ο Θεός της επέτρεψε να μπει και να προσκυνήσει.



Αυτή ήταν μια νέα αφετηρία για τη ζωή της. Έφυγε ευθείς για την έρημο της Ιουδαίας. Πέταξε τα προκλητικά πολυτελή ενδύματα και ντύθηκε τραχύ ασκητικό σάκο. Απαρνήθηκε τις απολαύσεις της ζωής και ακολούθησε το βίο της άσκησης. Κατόρθωσε να ανέλθει σε ύψη αγιότητας. Το πρώην αμαρτωλό σαρκίο της έγινε πλέον θεοφόρο σκήνωμα, κατοικητήριο του Θεού.



Ο διάβολος μεταχειρίζεται μύριους τρόπους να παρασύρει και να κρατήσει τους αμαρτωλούς στην αμαρτία. Ο πιο ύπουλος τρόπος και η πιο δόλια παγίδα είναι η μη συνειδητοποίηση της αμαρτωλότητας από τους «πεποιθότας εφ’ εαυτοίς ότι εισί δίκαιοι» (Λουκ. 18, 9). Ο πονηρός προκαλεί πνευματική αφασία στον αμαρτωλό, ώστε να μην έχει τη συναίσθηση της αμαρτίας και κατά συνέπεια να μην αισθάνεται την ανάγκη της μετάνοιας. Εκτός από τα φτηνά δέλεαρ του κόσμου για να μας παρασύρει στην αμαρτία, μεταχειρίζεται και τον δοκιμασμένο τρόπο της απογοήτευσης, υποβάλλοντας στον αμαρτωλό ότι η αμαρτία του είναι τόσο μεγάλη που δεν παίρνει μετάνοια. Η Εκκλησία μας όμως διατρανώνει το κάλεσμά Της σε κάθε άνθρωπο, με το στόμα του ιερού Χρυσοστόμου, πως «Όσον σπινθήρ προς πέλαγος, τοσούτον κακία προς την του Θεού φιλανθρωπίαν» ( Ε.Π. Migne 49, 336-337).



Η μετάνοια αποτελεί κορυφαίο κεφάλαιο της χριστιανικής μας πίστεως, διότι μέσα στην Εκκλησία έχει τη δυνατότητα ο πιστός να μετανοήσει και να επανέρθει στην «κατά φύσιν» ζωή του. Αποτελεί κατά τους Πατέρες τη διαρκή ανανέωση του χαρίσματος, που λαμβάνει ο νεοφώτιστος κατά το άγιο Βάπτισμα, να ανήκει ψυχοσωματικά στο μυστικό σώμα του Χριστού και να έχει τη δυνατότητα της σωτηρίας δια του Χριστού. Είναι η θεία διαδικασία η οποία μεταμορφώνει οντολογικά τον άνθρωπο σε νέα ύπαρξη.



Αναφέρονται άπειρα παραδείγματα από την ιστορία της Εκκλησίας μας όπου άνθρωποι απόλυτα αμαρτωλοί, μεταφέροντας στο είναι τους φρικτά εγκλήματα και βορβόρους ηθικών παρεκτροπών, μεταβλήθηκαν σε χαρισματικές και αγίες προσωπικότητες, προκαλώντας συχνά τα ειρωνικά σχόλια των εκτός της Εκκλησίας επικροτών Της. Όμως αυτή είναι η αποστολή της Εκκλησίας στον κόσμο, να ανασέρνει από τους δυσώδεις βόθρους της αμαρτίας πεσόντα ανθρώπινα πρόσωπα, να τα καθαρίζει από τους ψυχοσωματικούς των ρίπους και να τα καθιστά φωτεινές προσωπικότητες, αντάξιες της αξίας τους ως εικόνες του Θεού! Αυτό είναι το άφθαστο μεγαλείο της ειλικρινούς μετάνοιας. Αυτή είναι η αήττητη δύναμη, η οποία απορρέει από την προσωπική συντριβή και τη μεταστροφή και η οποία εξυψώνει τον άνθρωπο στη σφαίρα της θεώσεως.



Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε πως οι κρουνοί του θείου ελέους και της φιλανθρωπίας είναι ακένωτοι. Φτάνει να πάρουμε τη μεγάλη και συνάμα σωτήρια απόφαση να ανορθωθούμε από το βρώμικο δεσμωτήριο της αμαρτίας, όπου βρισκόμαστε δεμένοι, επειδή το θέλουμε εμείς! Το κλειδί των χειροπεδών μας το κρατάμε εμείς, όπως κρατάμε και το κλειδί της Βασιλείας του Θεού, που είναι η μετάνοιά μας! Ο μετανοών ληστής, ο πρώτος ένοικος του Παραδείσου, μπήκε σ’ αυτόν, «βαλών κλείδα το μνήσθητί μου»! Η άγια Μαρία η Αιγυπτία είναι ζωντανό παράδειγμα ειλικρινούς μετάνοιας, η οποία δείχνει το δρόμο της μεταμέλειας σε κάθε πιστό. Αποδεικνύει περίτρανα πως ο κάθε άνθρωπος, όσο αμαρτωλός και αν είναι, είναι καλεσμένος για σωτηρία, φτάνει να μετανοήσει ειλικρινά. Αυτό είναι το μεγαλείο και η ειδοποιός διαφορά του Χριστιανισμού από τα άλλα θρησκεύματα. Γι’ αυτό και η σεπτή και αγία μορφή της αγίας Μαρίας προβάλλεται και τιμάται αυτή την κατ’ εξοχήν περίοδο της μετάνοιας από την Εκκλησία μας.

Ὁμιλία εἰς τὴν Ε΄Κυριακὴν τῶν νηστειῶν

Ἅγιος Ἰουστῖνος Πόποβιτς

 

Εἰς τό Ὄνομα τοῦ Πατρός καί τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.

Ἰδού ἡ πέμπτη Κυριακή τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, ἡ Κυριακή [πού σφραγίζει τήν ἑβδομάδα] τῶν μεγάλων ἀγρυπνιῶν καί τῶν μεγάλων ἀσκήσεων, τήν ἑβδομάδα τῶν μεγάλων θρήνων καί ἀναστεναγμῶν, ἡ Κυριακή τῆς πιό μεγάλης μεταξύ τῶν ἁγίων γυναικῶν Ἁγίας, τῆς ὁσίας μητρός ἡμῶν Μαρίας τῆς Αἰγυπτίας...

Σαράντα ἑπτά χρόνια ἔκανε στήν ἔρημο, καί ὁ Κύριος τῆς ἔδωσε ἐκεῖνο πού σπάνια δίνει σέ κάποιον ἀπό τούς Ἁγίους. Χρόνια ὁλόκληρα δέν γεύθηκε ψωμί καί νερό. Στήν ἐρώτησι τοῦ ἀββᾶ Ζωσιμᾶ ἐκείνη ἀπάντησε: «Οὐκ ἐπ’ ἄρτῳ μόνῳ ζήσεται ἄνθρωπος» (Ματθ. δ΄ 4). Ὁ Κύριος τήν ἔτρεφε μέ ἕναν ἰδιαίτερο τρόπο καί τήν ὡδηγοῦσε στήν ἐρημητική ζωή, στούς ἐρημητικούς της ἀγῶνες.

Καί ποιό ἦταν τό ἀποτέλεσμα; Ἡ Ἁγία μετέτρεψε τήν κόλασί της σέ παράδεισο! Νίκησε τόν διάβολο καί ἀνέβηκε ψηλά στόν Θεό! Πῶς, μέ τί; Μέ τήν νηστεία καί τήν προσευχή, μέ νηστεία καί προσευχή! Διότι ἡ νηστεία, ἡ νηστεία μαζί μέ τήν προσευχή, εἶναι δύναμις πού νικᾶ τά πάντα. Ἕνας θαυμάσιος ὕμνος τῆς Μεγ. Τεσσαρακοστῆς λέγει: «ἀκολουθήσωμεν τῷ διά νηστείας ἡμῖν, τήν κατά τοῦ διαβόλου νίκην ὑποδείξαντι, Σωτῆρι τῶν ψυχῶν ἡμῶν». Μέ τήν νηστεία μᾶς ἔδειξε τήν νίκη κατά τοῦ διαβόλου... Δέν ὑπάρχει ἄλλο ὅπλο, δέν ὑπάρχει ἄλλο μέσον.

Νηστεία! Ἰδού τό μέσον γιά νά νικήσῃς τόν διάβολο, τόν κάθε διάβολο. Παράδειγμα νίκης, ἡ ἁγία Μαρία ἡ Αἰγυπτία. Τί θεία δύναμις ἡ νηστεία! Νηστεία δέν εἶναι τίποτε ἄλλο παρά νά σταυρώνῃς τό σῶμα, νά σταυρώνῃς τό σῶμα, νά σταυρώνῃς ὁ ἴδιος τόν ἑαυτό σου.

Ἐφ’ ὅσον ὑπάρχει σταυρός, ἡ νίκη εἶναι σίγουρη. Τό σῶμα τῆς πρώην πόρνης τῆς Ἀλεξανδρείας, τῆς Μαρίας, μέ τήν ἁμαρτία παραδόθηκε στήν δουλεία τοῦ διαβόλου. Ἀλλά ὅταν ἀγκάλιασε τόν Σταυρό τοῦ Χριστοῦ, ὅταν πῆρε αὐτό τό ὅπλο στά χέρια της, νίκησε τόν διάβολο. Νηστεία εἶναι ἡ ἀνάστασις τῆς ψυχῆς ἐκ νεκρῶν. Ἡ νηστεία καί ἡ προσευχή ἀνοίγουν τά μάτια τοῦ ἀνθρώπου, ὥστε νά ἀντικρύσῃ καί νά καταλάβῃ πραγματικά τόν ἑαυτό του, νά ἰδῇ τόν ἑαυτό του. Βλέπει τότε ὅτι κάθε ἁμαρτία στήν ψυχή του εἶναι ὁ τάφος του, ὁ τάφος, ὁ θάνατός του. Καταλαβαίνει ὅτι ἡ ἁμαρτία μέσα στήν ψυχή του δέν κάνει τίποτε ἄλλο ἀπό τό νά μετατρέπῃ σέ πτώματα ὅλα ὅσα ἀνήκουν στήν ψυχή: τούς λογισμούς της, τά συναισθήματά της καί τίς διαθέσεις της· σειρά ἀπό τάφους. Καί τότε..., τότε ξεχύνεται θρηνητική κραυγή ἀπό τήν ψυχή: «Πρίν εἰς τέλος ἀπόλωμαι, σῶσον με». Αὐτή εἶναι ἡ κραυγή μας κατά τήν ἁγία αὐτή ἑβδομάδα: Κύριε, προτοῦ χαθῶ τελείως, σῶσε με. Ἔτσι προσευχηθή¬καμε αὐτή τήν ἑβδομάδα στόν Κύριο, τέτοιες προσευχητικές ἀναβοήσεις μᾶς παρέδωσε στόν Μεγάλο Κανόνα του ὁ μεγάλος ἅγιος πατήρ ἡμῶν Ἀνδρέας Κρήτης.

«Κύριε, πρίν εἰς τέλος ἀπόλωμαι, σῶσόν με». Αὐτή ἡ κραυγή μᾶς ἀφορᾶ ὅλους, ὅλους ὅσους ἔχουμε ἁμαρτίες. Ποιός δέν ἔχει ἁμαρτίες; Εἶναι ἀδύνατον νά κυττάξῃς τόν ἑαυτό σου νά μή εὕρῃς κάπου, σέ κάποια γωνία τῆς ψυχῆς σου, νά μή ἐντοπίσῃς σέ κάποια ἄκρη της μία ξεχασμένη ἴσως ἁμαρτία. Καί... κάθε ἁμαρτία, γιά τήν ὁποία δέν ἔχεις μετανοήσει, εἶναι ὁ τάφος σου, εἶναι ὁ θάνατός σου. Καί ἐσύ, γιά νά μπορέσῃς νά σωθῇς καί νά ἀναστήσῃς τόν ἑαυτό σου ἀπό τόν τάφο σου, κρᾶζε μέ τίς προσευχητικές θρηνητικές κραυγές τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς: «Κύριε, πρίν εἰς τέλος ἀπόλωμαι, σῶσόν με».

Ἄς μή ξεγελᾶμε τόν ἑαυτό μας, ἀδελφοί, ἄς μή ἀπατώμεθα. Καί μία μόνο ἁμαρτία ἄν ἔμεινε στήν ψυχή σου, καί σύ δέν μετανοεῖς καί δέν τήν ἐξομολογεῖσαι ἀλλά τήν ἀνέχεσαι μέσα σου, αὐτή ἡ ἁμαρτία θά σέ ὁδηγήσῃ στό βασίλειο τῆς κολάσεως. Γιά τήν ἁμαρτία δέν ὑπάρχει τόπος στόν παράδεισο τοῦ Θεοῦ. Γιά τήν ἁμαρτία δέν ὑπάρχει τόπος στήν Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν. Γιά νά ἀξιωθῇς τῆς Βασιλείας τῶν Οὐρανῶν, φρόντισε νά ἀποδιώξῃς ἀπό μέσα σου κάθε ἁμαρτία, νά ξεριζώσῃς ἀπό μέσα σου διά τῆς μετανοίας κάθε ἁμαρτία. Διότι, τίποτε δέν γλυτώνει ἀπό τήν μετάνοια τοῦ ἀνθρώπου. Τέτοια δύναμι ἔδωσε ὁ Κύριος στήν Ἁγία Μετάνοια.

Κοίταξε! Ἀφοῦ ἡ μετάνοια μπόρεσε νά σώσῃ μία τόσο μεγάλη ἄσωτη γυναῖκα, ὅπως ἦταν κάποτε ἡ Μαρία ἡ Αἰγυπτία, πῶς νά μή σώσῃ καί ἄλλους ἁμαρτωλούς, τόν κάθε ἁμαρτωλό, καί τόν πιό μεγάλο ἁμαρτωλό καί ἐγκληματία; Ναί, ἡ Ἁγία καί Μεγάλη Τεσσαρακοστή εἶναι τό πεδίο τῆς μάχης, ἐπί τοῦ ὁποίου ἐμεῖς οἱ Χριστιανοί μέ τήν νηστεία καί τήν προσευχή νικᾶμε τόν διάβολο, νικᾶμε ὅλες τίς ἁμαρτίες, νικᾶμε ὅλα τά πάθη καί ἐξασφαλίζουμε στόν ἑαυτό μας τήν ἀθανασία καί τήν αἰώνιο ζωή. Στήν ζωή τῶν ἁγίων καί ἀληθινῶν Χριστιανῶν ὑπάρχουν ἀναρίθμητα παραδείγματα πού δείχνουν ὅτι ὄντως μόνο μέ τήν προσευχή καί τήν νηστεία ἐμεῖς οἱ Χριστιανοί νικᾶμε τούς δαίμονες, ὅλους ἐκείνους πού μᾶς βασανίζουν καί θέλουν νά μᾶς παρασύρουν στό βασίλειο τοῦ κακοῦ, στήν κόλασι. Αὐτή ἡ Ἁγία Νηστεία...! εἶναι νηστεία τῶν ἁγίων ἀρετῶν μας. Κάθε ἁγία ἀρετή ἀνασταίνει τήν ψυχή μου καί τήν ψυχή σου ἐκ τῶν νεκρῶν.

Προσευχή! Τί εἶναι ἡ προσευχή; Εἶναι ἡ μεγάλη ἀρετή πού σέ ἀνασταίνει καί μέ ἀνασταίνει. Σηκώθηκες μήπως γιά προσευχή, ἔκραξες πρός τόν Κύριο νά καθαρίσῃ τήν ψυχή σου ἀπό τίς ἁμαρτίες, ἀπό τό κάθε κακό, ἀπό κάθε πάθος; Τότε οἱ τάφοι σου καί οἱ τάφοι μου ἀνοίγουν καί οἱ νεκροί ἀνασταίνονται. Ὅ,τι εἶναι ἁμαρτωλό φεύγει, ὅ,τι σύρει πρός τό κακό ἐξαφανίζεται. Ἡ ἁγία προσευχή ἀνασταίνει τόν καθένα ἀπό μᾶς, ὅταν εἶναι εἰλικρινής, ὅταν φέρνει ὅλη τήν ψυχή στόν οὐρανό, ὅταν ἐσύ μέ φόβο καί τρόμο λέγῃς στόν Κύριο: Δές, δές τούς τάφους μου, ἀναρίθμητοι εἶναι οἱ τάφοι μου, Κύριε! Μέσα σέ κάθε ἕναν ἀπό αὐτούς τούς τάφους, νά’την ἡ ψυχή μου, νά’την νεκρή, μακρυά ἀπό Σένα, Κύριε! Εἰπέ λόγον καί ἀνάστησον πάντας τούς νεκρούς μου! Διότι, Σύ, Σύ, Κύριε, μᾶς ἔδωσες πολλές θεῖες δυνάμεις νά μᾶς ἀνασταίνουν διά τῆς ἁγίας Ἀναστάσεως, νά μᾶς ἀνασταίνουν ἀπό τόν τάφο τῆς ραθυμίας.

Ναί, μέ τήν ἁμαρτία, μέ τά πάθη μας, πεθαίνουμε ψυχικά. Ἡ ψυχή ἀποθνήσκει, ὅταν χωρίζεται ἀπό τόν Θεό. Ἡ ἁμαρτία εἶναι δύναμις πού χωρίζει τήν ψυχή ἀπό τόν Θεό. Καί ἐμεῖς, ὅταν ἀγαπᾶμε τήν ἁμαρτία, ὅταν ἀγαπᾶμε τίς ἁμαρτωλές ἡδονές, στήν πραγματικότητα ἀγαπᾶμε τόν θάνατό μας, ἀγαπᾶμε τούς τάφους, τούς δυσώδεις τάφους, μέσα στούς ὁποίους ἡ ψυχή μας ἀποσυντίθεται.

Ἀντίθετα, ὅταν ἀνανήψουμε, ὅταν μέ τόν κεραυνό τῆς μετανοίας χτυπήσουμε τήν καρδιά μας, τότε..., τότε οἱ νεκροί μας ἀνασταίνονται. Τότε ἡ ψυχή μας νικᾶ ὅλους τούς φονεῖς της, νικᾶ τόν κατεξοχήν δημιουργό ὅλων τῶν ἁμαρτιῶν, τόν διάβολο, νικᾶ μέ τήν δύναμι τοῦ Ἀναστάντος Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ.

Γι’ αὐτό, γιά μᾶς τούς Χριστιανούς δέν ὑπάρχει ἁμαρτία πιό ἰσχυρή ἀπό μᾶς. Νά εἶσαι βέβαιος ὅτι πάντοτε εἶσαι δυνατώτερος ἀπό κάθε ἁμαρτία πού σέ βασανίζει, πάντοτε εἶσαι δυνατώτερος ἀπό κάθε πάθος πού σέ βασανίζει. Πῶς; –ἐρωτᾶς. Μέ τήν μετάνοια! Καί τί εἶναι εὐκολώτερο ἀπό αὐτήν; Πάντοτε μπορεῖς μέσα σου, μέσα στήν ψυχή σου, νά κραυγάζῃς: «Κύριε, πρίν εἰς τέλος ἀπόλωμαι, σῶσόν με». Ἡ βοήθεια τοῦ Θεοῦ δέν θά σέ παραβλέψῃ. Θά ἀναστήσῃς τόν ἑαυτό σου ἀπό τούς νεκρούς καί θά ζῇς σ’ αὐτόν τόν κόσμο σάν κάποιος πού ἦρθε ἀπό ἐκεῖνον τόν κόσμο, πού ἀναστήθηκε καί ζῆ μία νέα ζωή, τήν ζωή τοῦ Ἀναστάντος Κυρίου, πού ὑπάρχουν μέσα του ὅλες οἱ θεῖες δυνάμεις, ἔτσι ὥστε καμμία ἁμαρτία πλέον δέν μπορεῖ νά σέ φονεύσῃ. Ἴσως νά ξαναπέφτῃς, ἀλλά πλέον γνωρίζεις, γνωρίζεις τό ὅπλο, γνωρίζεις τήν δύναμι μέ τήν ὁποία ἀνασταίνεσαι ἐκ τῶν νεκρῶν. Ἄν πενήντα φορές τήν ἡμέρα ἁμαρτή¬σῃς, ἄν πενήντα φορές ντροπιασθῇς, ἄν πενήντα τάφους σκάψῃς σήμερα, μόνο φώναξε: «Κύριε, δός μου μετάνοια. Πρίν εἰς τέλος ἀπόλωμαι, σῶσόν με».

Ὁ Ἀγαθός Κύριος, ὁ ὁποῖος γνωρίζει τήν ἀσθένεια καί ἀδυναμία τῆς ἀνθρωπίνης ψυχῆς καί τῆς ἀνθρωπίνης θελήσεως, εἶπε: Ἔλα, ἀδελφέ. Ἀκόμη κι ἄν ἑβδομηκοντάκις τήν ἡμέρα ἁμαρτήσῃς, πάλι ἔλα καί πές: ἥμαρτον (Ματθ. ιη΄, 21-22). Αὐτό ἐντέλλεται ὁ Κύριος σέ ἐμᾶς τούς ἀνθρώπους, τούς ἀσθενεῖς καί ἀδυνάτους. Συγχωρεῖ τούς ἁμαρτωλούς. Γι’ αὐτό καί δήλωσε ὅτι χαρά μεγάλη γίνεται ἐν τῷ οὐρανῷ ἐπί ἐνί ἁμαρτωλῷ μετανοοῦντι ἐπί τῆς γῆς (πρβλ. Λουκ. ιε΄ 7). Ὅλος ὁ οὐράνιος κόσμος ἀτενίζει σέ σένα, ἀδελφέ καί ἀδελφή, πῶς ζῆς στήν γῆ. Πέφτεις στήν ἁμαρτία καί δέν μετανοεῖς; Νά, οἱ Ἄγγελοι κλαῖνε καί θλίβονται στόν Οὐρανό ἐξ αἰτίας σου. Μόλις ἀρχίσῃς νά μετανοῇς, νά, οἱ Ἄγγελοι στόν Οὐρανό χαίρονται, καί σάν οὐράνιοι ἀδελφοί σου χορεύουν...

Νά ἡ σημερινή μεγάλη ἁγία, ἡ Μαρία ἡ Αἰγυπτία. Πόσο ἁμαρτωλή! Ἀπό αὐτήν ὁ Κύριος ἔκανε μία ἁγία ὕπαρξι σάν τά Χερουβίμ. Μέ τήν μετάνοια ἔγινε ἰσάγγελη, μέ τήν μετάνοια κατέστρεψε τήν κόλασι, στήν ὁποία βρισκόταν, καί ἀνέβηκε ὁλόκληρη στόν παράδεισο τοῦ Χριστοῦ. Δέν ὑπάρχει Χριστιανός ἀδύνατος σ’ αὐτόν τόν κόσμο, ἔστω κι ἄν τοῦ ἐπιτίθενται οἱ φρικωδέστερες ἁμαρτίες καί πειρασμοί αὐτοῦ τοῦ κόσμου. Ἀρκεῖ μόνο ὁ Χριστιανός νά μή ξεχάσῃ τά μεγάλα του ὅπλα: τήν μετάνοια, τήν προσευχή, τήν νηστεία· νά ἐπιδοθῇ σέ κάποια εὐαγγελική ἄσκησι, σέ κάποια ἀρετή: εἴτε στήν προσευχή, εἴτε στήν νηστεία, εἴτε στήν εὐαγγελική ἀγάπη, εἴτε στήν εὐσπλαχνία. Ἄς θυμηθοῦμε τούς μεγάλους Ἁγίους τοῦ Θεοῦ, ἄς θυμηθοῦμε τήν ἑορταζομένη σήμερα μεγάλη Ἁγία, τήν ὁσία Μητέρα μας Μαρία τήν Αἰγυπτία, καί ἄς εἴμαστε βέβαιοι ὅτι ὁ Κύριος θά εἶναι εὔκαιρος βοηθός μας. Ἡ ἁγία Μαρία ἐβίωσε τόσο θαυμαστή βοήθεια ἀπό τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο καί σώθηκε ἀπό τήν φοβερή της κόλασι, ἀπό τούς φοβερούς της δαίμονες. Ἡ Ὑπεραγία Θεοτόκος καί σήμερα καί πάντοτε μᾶς βοηθεῖ σέ ὅλες τίς εὐαγγελικές μας ἀρετές: στήν προσευχή, καί στήν νηστεία, καί στήν ἀγρυπνία, καί στήν ἀγάπη, καί στούς οἰκτιρμούς, καί στήν ὑπομονή, καί σέ κάθε ἄλλη ἀρετή. Εὔχομαι νά μᾶς βοηθῇ πάντα καί νά μᾶς καθοδηγῇ...

Γι’ αὐτό, ποτέ νά μήν ἀποκάμῃς στόν ἀγῶνα καί στόν πόλεμο μέ τίς ἁμαρτίες σου... Σέ ὅλες τίς δυσκολίες σου καί στίς πιό μεγάλες πτώσεις σου νά θυμᾶσαι τήν κραυγή αὐτῆς τῆς ἁγίας ἑβδομάδος, πού ἔχει τήν δύναμι νά σέ ἀναστήσῃ: «Κύριε, πρίν εἰς τέλος ἀπόλωμαι, σῶσόν με».

Τὸ πάθος τῆς φιλοπρωτίας (Μάρκ. ι΄32-45)

Ἰωὴλ Φραγκάκος (Μητροπολίτης Ἐδέσσης, Πέλλης καί Ἀλμωπίας)

‹‹Ὅς ἂν θέλῃ ἐν ὑμῖν εἶναι πρῶτος, ἔσται πάντων δοῦλος››

Ἡ τελευταία πορεία τοῦ Χριστοῦ στὰ Ἱεροσόλυμα ἦταν δραματικὴ ὄχι μόνο γι’ αὐτόν, ἀλλὰ καὶ γιὰ κείνους ποὺ τὸν ἀκολουθοῦσαν. ‹‹Ἦσαν ἐν τῇ ὁδῷ ἀναβαίνοντες εἰς Ἱεροσόλυμα›› (Μάρκ. 10,32). Ὁ Χριστὸς προπορευόταν καὶ ἀκολουθοῦσαν φοβισμένοι οἱ μαθητές. Ὁ Κύριος, ὅσο πλησιάζει τὸ πάθος του, τόσο πιὸ συχνὰ ὁμιλεῖ στοὺς μαθητὲς γι’ αὐτὸ καὶ γιὰ τὸ θάνατό του. Τοὺς μίλησε γιὰ τὸ ποτήριο τοῦ θανάτου καὶ γιὰ τὸ βάπτισμα τοῦ αἵματος. Τοὺς ἔκανε σαφὲς πὼς ἡ πορεία τους θὰ ἔχει πολλὲς ὁμοιότητες μὲ τὴ δική Του κατάληξη στὴ ζωή. Οἱ μαθητὲς φοβοῦνται. Μέχρι τώρα δὲν εἶχαν περάσει κανένα μαρτύριο. Σ’αὐτὲς τὶς δραματικὲς στιγμὲς δύο μαθητὲς Του Τοῦ ζητοῦσαν πρωτοκαθεδρίες, πράγμα ποὺ ἀνάγκασε τὸ Χριστὸ νὰ τοὺς πεῖ πὼς ὅποιος θέλει νὰ εἶναι πρῶτος, ὀφείλει νὰ εἶναι διάκονος καὶ δοῦλος ὅλων.


Ἡ ταπείνωση τοῦ Χριστοῦ

Ὁ Χριστός, ‹‹ὁ βασιλεὺς τῶν ἐπουρανίων δυνάμεων››, καταδέχθηκε νὰ γεννηθεῖ βρέφος μέσα σὲ φάτνη σπηλαίου, νὰ ἀνατραφεῖ ‹‹ἐν οἴκῳ τέκτονος καὶ μητρὸς πενιχρός››, κατὰ τὸ Μέγα Βασίλειο. Ἐπίσης νὰ βαπτισθεῖ ἀπὸ ἕνα δημιούργημά του, νὰ σταυρωθεῖ μὲ τὸν πιὸ φρικτὸ θάνατο. Τίποτε ἀπ’ αὐτὰ δὲν συγκινοῦν τοὺς μαθητές. Αὐτὸ συμβαίνει, γιατί ἡ φιλοπρωτία καὶ ἡ φιλοδοξία εἶναι πάθη τυραννικὰ καὶ πολὺ συχνὰ ἐνοχλοῦν πολλοὺς καὶ μάλιστα καὶ μεγάλους ἄνδρες. Ὁ Χριστὸς μιλοῦσε γιὰ τοὺς ἀγῶνες του κι ἐκεῖνοι ὀνειρευόντουσαν τιμὲς καὶ δόξες. Μπορεῖ νὰ εἶναι κάποιος μαθητὴς τοῦ Χριστοῦ, ἀλλά, ἐὰν δὲν εἶναι καλλιεργημένος, ἐνδέχεται νὰ εἶναι ὑποχείριο κάποιου πάθους. Στὰ ὕψιστα ἀξιώματα ἀνεβαίνουμε, ἀλλὰ τὰ πάθη μας παραμένουν ζωντανὰ μέσα μας. Οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας λέγουν πὼς τοῦ ἁμαρτωλοῦ ἡ μόνη φιλοδοξία εἶναι, ἐὰν μετανοήσει, νὰ ἀποτινάξει ἀπὸ πάνω του ‹‹πάντα τὰ ἑαυτοῦ πάθη››, δηλ. τὰ πάθη καὶ τὶς ἁμαρτίες του καὶ νὰ ζήσει τὴ χαρισματικὴ ζωὴ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ὁ πνευματικὸς νόμος ἔχει πιστοποιήσει, πὼς ὅποιος ἐπιζητήσει νὰ καταδυναστεύσει τοὺς ἄλλους καὶ νὰ τοὺς κάνει ὑποχείρια του, ἴσως γίνει ‹‹ἀτιμώτερος πάντων››, θὰ γίνουμε πιὸ ἄδοξοι καὶ μισητοὶ ἀπ’ ὅλους. Παράδειγμα ὁ διάβολος θέλησε νὰ γίνει πρῶτος καὶ κατάντησε τελευταῖος. ‹‹Ἄξιος τῆς δόξας δὲν εἶναι ἐκεῖνος ποὺ τὴν ἐπιδιώκει, ἀλλ’ ἐκεῖνος ποὺ τὴν περιφρονεῖ. Ἡ δόξα μοιάζει μὲ τὴ σκιὰ τοῦ ἀνθρώπου. Ὅσο τὴν κυνηγᾶς, τόσο περισσότερο ἀπομακρύνεται.


Τὰ φάρμακα τοῦ πάθους τῆς φιλοπρωτίας

Στὴν πληγὴ τῆς φιλοπρωτίας καὶ φιλοδοξίας ὁ Χριστὸς βάζει τὸ φάρμακο τῆς ταπεινώσεως. Ἐὰν ὁ μεγάλης βουλῆς ἄγγελος, δηλ. ὁ Χριστός, ταπεινώθηκε τόσο πολύ, τὸν ἴδιο δρόμο ὀφείλουμε νὰ ἀκολουθήσουμε καὶ ἐμεῖς, ‹‹Ἐταπείνωσεν ἑαυτὸν γενόμενος ὑπήκοος μέχρι θανάτου, θανάτου δὲ σταυροῦ›› (Φιλιπ. 2,8), θὰ τονίσει ἐμφαντικὰ ὁ ἀπόστολος Παῦλος. Ὁ ἄνθρωπος ὅσο πιὸ ψηλὰ ἀνεβαίνει, τόσο πιὸ πολὺ ὀφείλει νὰ ταπεινώνει τὸν ἑαυτό του καὶ μὴν ἐπαίρεται. Ἡ ἐξουσία τοῦ δόθηκε ὄχι γιὰ νὰ καταδυναστεύει, ἀλλὰ γιὰ νὰ ὑπηρετεῖ τοὺς ἄλλους. ‹‹Ὄχι μόνο νὰ τέμνει, ἀλλὰ καὶ νὰ περιποιεῖται τὰ τραύματα τῶν ἄλλων. Μόνο μὲ τὴν ταπείνωση ὁ ἡγέτης ἀποκτᾶ φυσιολογικὴ συμπεριφορὰ ἔναντι τῶν ἄλλων. Ἐμεῖς μὲ τὸ Θεὸ ἔχουμε συνάψει συνθήκη μετανοίας κι ὄχι ἐξουσίας, λέγει ὁ ὅσιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακας.


Ἡ συμπεριφορὰ τῶν σημερινῶν ἀρχόντων

Σήμερα αὐτοὶ ποὺ φαίνονται ἄρχοντες τῶν Ἐθνῶν κι ὅλοι ὅσοι ἔχουν κάποια ἐξουσία κινδυνεύουν νὰ πέσουν στὸ ἁμάρτημα τῆς φιλοπρωτίας καὶ τῆς καταδυναστεύσεως τῶν ἄλλων. Ὅλοι θέλουμε νὰ ἐξουσιάζουμε τοὺς ἄλλους. Στρατιωτικοὶ ἡγέτες, ἄνδρες, γυναῖκες, κληρικοὶ καὶ λαϊκοί, πολιτικοὶ ταγοὶ καὶ ὅλοι ὅσοι ἔχουν κάποια ἐξουσία, κινδυνεύουν νὰ γίνουν τυραννίσκοι τῶν ἄλλων. Ὁ ἡγέτης δὲν ἀνοίγει μόνον τὶς πληγές, ἀλλὰ περιποιεῖται καὶ τὰ τραύματα. Ἡ ἐξουσία νὰ ἀσκεῖται μὲ ταπείνωση, γιὰ νὰ ἔχει θετικὰ ἀποτελέσματα. Γιὰ μᾶς παράδειγμα εἶναι ὁ Κύριος ποὺ ταπεινώθηκε πολύ, γιὰ νὰ ὑψωθοῦμε ἐμεῖς μέχρι τὸν οὐρανό. Αὐτὸς εἶναι ὁ ἀσφαλὴς δρόμος τῆς ἐξουσίας. Ἡ ταπείνωση εἶναι τὸ φάρμακο τῆς φιλοπρωτίας

Φιλοδοξία καὶ ταπεινοφροσύνη (Μάρκ. ι΄32-45)

Ὁ Χριστὸς μιλάει προφητικὰ γιὰ τὸ πάθος Του. Προετοιμάζει τοὺς μαθητές του γιὰ τὶς σκληρὲς ὧρες τῶν δραματικῶν γεγονότων ποὺ θὰ ἀκολουθήσουν. Προλέγει τὸ ποτήριο τοῦ μαρτυρικοῦ θανάτου ποὺ θὰ πιοῦν καὶ τὸ βάπτισμα τῆς θυσίας τοῦ αἵματος ποὺ θὰ ὑποστοῦν. Ὅμως οἱ μαθητὲς ἀδιαφορώντας γιὰ τὴν καταλληλότητα τῆς στιγμῆς ζητοῦν πρωτεῖα καὶ τιμές. Ἡ ἀπάντηση τοῦ Χριστοῦ εἶναι σαφὴς καὶ κατηγορηματική, «οὐκ οἴδατε τί αἰτεῖσθε», δὲν ξέρετε τί ζητᾶτε. Κάτι ἀνάλογο συμβαίνει καὶ στὴν προσωπική μας ζωή, ὅταν τὰ αἰτήματά μας εἶναι μικροπρεπῆ. Ὅταν λαχταρᾶμε, διακρίσεις, χρῆμα, προβολὴ καὶ ἐπιβολὴ στοὺς ἄλλους. Καὶ τὸ τραγικὸ εἶναι ὅτι τὰ ζητᾶμε ἀπὸ τὸν Χριστό, ποὺ τὰ περιφρόνησε καὶ ἀποκάλυψε τὴ μηδαμινότητά τους.


Τὸ πάθος τῆς φιλοδοξίας

Τὸ φυσικὸ αἴτημα γιὰ ἄνοδο καὶ πρωτιὰ ἔχει τὶς ρίζες του στὴν ἀρχὴ τῆς δημιoυργίας, τότε ποὺ ὁ Θεὸς ἔδωσε τὴν ἐντολὴ στοὺς ἀνθρώπους «ἀρχέτωσαν ἐπὶ πάσης τῆς γῆς». Ἡ ἔμφυτη τάση τοῦ ἀνθρώπου νὰ ἀνεβαίνει ψηλὰ καὶ νὰ προοδεύει στὴν ἐπιστήμη, τὴν τεχνολογία καὶ σὲ ὅλα τὰ ἐπίπεδά τῆς ζωῆς βελτιώνει τὴν ποιότητά της καὶ προάγει τὸν πολιτισμό. Ἡ ἔμφυτη, ὅμως, αὐτὴ τάση διαστρέφεται ἀπὸ τὸν ἐγωισμὸ σὲ πάθος καὶ ἁμαρτία. Εἶναι ἡ συνέπεια τῆς πτώσης τῶν πρωτοπλάστων, τότε ποὺ τὰ πράγματα ἀντιστράφηκαν. Ὁ ἐγωισμὸς παραβίασε τὰ ὅρια τῆς φύσης καὶ τῆς ζωῆς. Ἂν ὁ ἄνθρωπος δὲν εἶναι προσανατολισμένος στὸν Θεό, γίνεται ἀναπόφευκτα ἐγωκεντρικὸς καὶ φιλόδοξος, πράγμα ποὺ σημαίνει ὅτι ὅλοι οἱ ἄλλοι γίνονται μέσα γιὰ τὴ δική του ἱκανοποίηση.

Ὁ πόθος τῆς φιλοδοξίας γίνεται πάθος ποὺ ἀναζητᾶ νὰ παραμερίσει, νὰ ὑποτάξει, νὰ καταδυναστεύει καὶ νὰ καταπιέσει τοὺς ἄλλους. Γι’ αὐτὸ ὁ φιλόδοξος εἶναι ἀδίστακτος καὶ σκληρός. Κατεβάζει τοὺς ἄλλους προκειμένου νὰ ἀνεβεῖ αὐτός. Ἐπιδιώκει ἀξιώματα ὄχι γιὰ νὰ ὑπηρετεῖ τοὺς ἄλλους, ἀλλὰ γιὰ νὰ τὸν ὑπηρετοῦν. Ἔτσι δηλητηριάζει τὶς διαπροσωπικές του σχέσεις καὶ τὶς ὁδηγεῖ σὲ ἀδιέξοδο. Γίνεται μισητὸς καὶ ἀτιμώτερος πάντων. Μέσα στὴ φιλαρχία του πνίγεται ἀπὸ τὴν ἰδιοτέλεια, τὴν κολακεία, τὴν ὑποκρισία καὶ καταλήγει στὸ πικρὸ κενό τῆς ματαιοφροσύνης. Ἔστω καὶ ἂν ἀναρριχηθεῖ σὲ ὑψηλὰ ἀξιώματα, ἔστω καὶ ἂν πετύχει τὶς ματαιόδοξες ἐπιδιώξεις του, παραμένει ἀχόρταγος, παραδομένος στὸ τυραννικὸ καὶ ἀνικανοποίητο πάθος του.


Τὸ μεγαλεῖο της ταπεινοφροσύνης

Ὁ Χριστὸς μᾶς προτρέπει νὰ ἀντιμετωπίσουμε τὴν ψυχικὴ ἀρρώστια τῆς φιλοδοξίας μὲ τὴ θεραπευτικὴ ἀγωγὴ τῆς ταπεινοφροσύνης. Στὴν πληγὴ τῆς φιλαρχίας μᾶς ὑποδεικνύει τὸ φάρμακο τῆς διακονίας καὶ τῆς θυσίας. Μὲ τὸν λόγο καὶ τὸ παράδειγμά Του φανερώνει τὸν ἀσφαλῆ δρόμο τῆς κατάκτησης τοῦ μεγαλείου. Ὁ Χριστὸς εἶναι ταπεινός, «μάθετε ἀπ' ἐμοῦ ὅτι πρᾶος εἰμι καὶ ταπειvoς τῇ καρδίᾳ» (Ματθ. 11,29) καὶ αὐτὸ εἶναι τὸ μεγαλεῖο καὶ ἡ δόξα Του. Μία δόξα ποὺ προέρχεται καὶ ἐκφράζεται μὲ τὴν ταπείνωση ἀνατρέπει τὴ συνηθισμένη ἀνθρώπινη λογική. Ἀκοῦμε τὸν Χριστὸ νὰ μιλάει γιὰ δόξα τὴ νύχτα τοῦ ἐξευτελισμοῦ καὶ τῆς ἀτίμωσης στὸν κῆπο τῆς Γεθσημανῆ «νῦν ἐδοξάσθη ὁ Υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου, καὶ ὁ Θεὸς ἐδοξάσθη ἐν αὐτῷ» (Ἰω. 13,31). Ἡ ταπείνωση γίνεται ἡ πηγὴ τῆς τελειότητας, ὁ μαγνήτης ποὺ ἑλκύει τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ· «Θεὸς ὑπερηφάνοις ἀντιτάσσεται, ταπεινοῖς δὲ δίδωσι χάριν» (Α' Πέτρ. 5,5).

Γιὰ τὰ μέτρα τοῦ κόσμου ἡ δύναμη μετριέται μὲ τὴν ἐξουσία καὶ τὴν ἐπιβολὴ στοὺς ἄλλους. Γιὰ τὰ σταθμὰ τοῦ Θεοῦ ἡ ἀξία ζυγίζεται μὲ τὴ διακονία καὶ τὴ θυσία γιὰ τοὺς ἄλλους. Ἄλλωστε ὁ ἴδιος ὁ Χριστὸς τονίζει ὅτι «οὐκ ἦλθε διακονηθῆναι, ἀλλὰ διακονῆσαι, καὶ δοῦναι τὴν ψυχὴν αὐτοῦ λύτρον ἀντὶ πολλῶν» (Μαρκ. 10,45). Ὁ σταυρικός Του θάνατος ὑπῆρξε τὸ ἀποκορύφωμα καὶ ἡ ἀπόδειξη τῆς διακονίας Του. Ὅταν διακονοῦμε τοὺς ἄλλους, ἐπιβεβαιώνουμε ὅτι ἀκολουθοῦμε τὸν Χριστὸ καὶ θεραπεύουμε ὅ,τι πονάει τὸν ἄνθρωπο. Κάθε φορὰ ποὺ ὑπηρετοῦμε τοὺς ἄλλους μᾶς διαπερνᾶ ἡ χάρη τοῦ Θεοῦ καὶ γινόμαστε ὁ πραγματικὸς ἐαυτός μας.

Ἀγαπητοί ἀδελφοί, τὸ μεγαλεῖο τῆς ταπεινοφροσύνης καὶ τῆς μέχρι θυσίας διακονίας πρὸς τὸν ἄλλον δὲν ἦταν ποτὲ καὶ δὲν εἶναι καὶ σήμερα ἀποδεκτὸ ἀπὸ τὸν κόσμο καὶ τὸν πολιτισμό του. Μία ἀκόμη ἀνατροπὴ καὶ ἀντίφαση μέσα στὶς τόσες πολλὲς στὸν ἀγώνα τῆς σωτηρίας. Φαίνεται ἰδεώδης καὶ ἀκατόρθωτη. Ὅμως ἂς μὴν ξεχνᾶμε «τὰ ἀδύνατα παρ' ἀνθρώποις δυνατὰ παρὰ τῷ Θεῷ ἐστι» (Λκ. 18,27). Γι’ αὐτὸ ἂς ἐμπιστευόμαστε τὸν Θεὸ καὶ ἂς προσπαθοῦμε. Ἂς κάνουμε ἐμεῖς τὴν προσπάθεια γιὰ νὰ βάλει ὁ Θεὸς τὸ ἀποτέλεσμα. Ἀμήν

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΑΤΡΩΝ - ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ

Μέ πρωτοβουλία τῶν μελῶν τῆς Κινήσεως Ἐνεργῶν Πολιτῶν γιά τήν ἀπελευθέρωση τοῦ θαλασσίου μετώπου τῆς πόλεως τῶν Πατρῶν, πραγματοποιεῖται τήν Κυριακή τῶν Βαΐων (17–4–2011) , μετά τήν θεία Λειτουργία, συγκέντρωση – συνάντηση στόν μόλο τῆς Ἁγίου Νικολάου, προκειμένου νά διατρανωθῇ ἡ ἀπαίτηση τοῦ Πατραϊκοῦ Λαοῦ γιά τήν ὑλοποίηση τῆς ἀπόφασης γιά τήν ἀπόδοση τοῦ θαλασσίου μετώπου τῆς Πάτρας, στόν Λαό.

Συνηγοροῦντες στήν κίνηση αὐτή γιά τόν ἐν λόγῳ σκοπό, συνιστῶμεν ὅπως, μέ τήν παρουσία σας στήν ὡς εἴρηται συγκέντρωση, συνεργήσετε πρός ἐπίτευξη τοῦ συγκεκριμένου στόχου.

Ἐκ τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως

__________________

Ἡ παροῦσα νά ἀναγνωσθῇ στό τέλος τῆς θείας Λειτουργίας, τήν Κυριακή 10 Ἀπριλίου ἐ.ἔ. καί νά ἀναρτηθῇ στόν πίνακα Ἀνακοινώσεων τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ.

134η ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ Ι.Μ.ΠΑΤΡΩΝ

---

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΑΤΡΩΝ

Ἐν Πάτραις τῇ 30ῇ Μαρτίου 2011

Ἀριθ. Πρωτ.: 268

ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ  134η

Πρός

τόν εὐσεβῆ Λαόν

τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Πατρῶν

 

 

Τό Ἅγιο Πάσχα πλησιάζει. Ὅλοι μας ἑτοιμαζόμαστε νά γιορτάσωμε τή μεγάλη γιορτή. Ὅμως κοιτᾶξτε, σᾶς παρακαλῶ, τήν φρικτή πραγματικότητα γύρω μας. Συνάνθρωποί μας, Ἕλληνες καί Μετανάστες πεινοῦν καί περιφέρονται μέ τόν πόνο ζωγραφισμένο στά πρόσωπά τους. Οἱ δυσκολίες τῶν καιρῶν, κτύπησαν νοικοκυριά, ἀφήρεσαν ἐργασίες, ἄφησαν συνανθρώπους μας στούς δρόμους.

Κάθε ἡμέρα γινόμαστε μάρτυρες θλιβερῶν σκηνῶν, ἐξ αἰτίας τῆς φτώχειας καί τῆς ἀνέχειας.

Ἴσως δέν περιμέναμε ποτέ, νά φτάσωμε μέχρις ἐδῶ. Ὅμως δυστυχῶς ἐκάναμε κακούς ὑπολογισμούς.

Τώρα εἶναι ἀνάγκη, νά ἑνώσωμε τίς δυνάμεις μας καί νά βροῦμε τρόπους, ὥστε νά ἀπαλύνωμε τόν πόνο τῶν συνανθρώπων μας, πού ὑποφέρουν.

Γι αὐτό σᾶς παρακαλῶ, νά ἔλθετε ἀρωγοί στήν προσπάθεια συγκεντρώσεως ἀγαθῶν πρώτης ἀνάγκης, τά ὁποῖα θά διανεμηθοῦν στούς ἐμπεριστάτους ἀδελφούς μας.

Σέ ὅλους τούς Ἱερούς Ναούς τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεώς μας, θά συγκεντρωθοῦν τρόφιμα, τά ὁποῖα ἀντέχουν ἐκτός ψυγείου, ὥστε μέσῳ τῆς Τραπέζης Τροφίμων καί μέσῳ τῶν Ἱερῶν Ναῶν, νά διανεμηθοῦν στούς ἐνδεεῖς ἀδελφούς μας, συντοπίτες μας ἤ καί ἄλλους πού εὑρίσκονται στήν πόλη μας, ἐξ’ αἰτίας δυσμενῶν συνθηκῶν στίς χῶρες τους.

Ἀπό σήμερα, ὅλοι πρέπει νά συστρατευθοῦμε σ’ αὐτή τήν πανστρατειά τῆς ἀγάπης. Πιστεύω, ὅτι κανείς δέν θά ὑπάρξῃ, ὁ ὁποῖος θά μείνῃ ἔξω ἀπό αὐτή τήν ἱερά προσπάθεια.

Πῶς θά ἀντέξωμε, ἀδελφοί μου, ἐμεῖς νά ἔχωμε φαγητό στό πασχαλινό τραπέζι καί συνάνθρωποί μας, νά προσπαθοῦν νά βροῦν τροφή στούς κάδους τῶν σκουπιδιῶν; Πῶς θά τό ἀντέξῃ αὐτό ἡ ψυχή μας; Τί λόγο θά δώσωμε στό Θεό;

Πιστεύω ἀκράδαντα, ὅτι καί αὐτή τή φορά θά ἀκούσωμε τήν πρόσκληση τοῦ Θεοῦ, γιά τήν ἔμπρακτη προσφορά τῆς ἀγάπης μας.

Εἶμαι βέβαιος, ὅτι οἱ Ἱεροί Ναοί μας θά γεμίσουν ἀπό τά ἀγαθά, τά ὁποῖα θά προσφέρετε ἀπό τήν καρδιά σας, ὥστε νά γιορτάσουν καί οἱ ἀδελφοί μας, οἱ ὁποῖοι δέν ἔχουν, ποῦ νά ἀκουμπήσουν τό κεφάλι τους. Οἱ ἀδελφοί μας πού δέν ἔχουν στόν ἥλιο μοῖρα.

Στόν πίνακα ἀνακοινώσεων τοῦ Ναοῦ σας, ἔχει ἀναρτηθῇ κατάλογος μέ τά εἴδη, τά ὁποῖα μπορεῖτε νά προσφέρετε.

Ἀδελφοί μου, ὁ Θεός ἁπλώνει τό χέρι Του, μέσα ἀπό τούς ἐμπεριστάτους συναθρώπους μας, καί μᾶς ζητάει ἐλεημοσύνη. Μᾶς ζητάει τήν ἀγάπη μας. Δέν προσφέρομε στούς ἀνθρώπους, στό Θεό προσφέρομε.

Σᾶς εὐχαριστῶ γιά ὅ,τι ἔχετε κάνει μέχρι τώρα καί γιά ὅ,τι θά κάνετε ἀπό ἐδῶ καί πέρα.

Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ

+Ο  Π Α Τ Ρ Ω Ν   Χ Ρ Υ Σ Ο Σ Τ Ο Μ Ο Σ

Υ.Γ. Ἡ παροῦσα νά ἀναγνωσθῇ κατά τήν Θείαν  Λειτουργίαν τῶν Κυριακῶν Ε΄ Νηστειῶν καί Βαΐων.

ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ

ΠΟΥ ΘΑ ΔΙΑΤΕΘΟΥΝ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΔΙΑΝΟΜΗ  ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ

ΑΠΟ ΤΗΝ ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΠΑΤΡΩΝ ΚΑΙ ΤΟΝ ΔΗΜΟ ΠΑΤΡΕΩΝ

ΣΥΜΦΩΝΩΣ ΜΕ ΤΗΝ 134 ΕΓΚΥΚΛΙΟ

 ΤΟΥ ΣΕΒΑΣΜΙΩΤΑΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΠΑΤΡΩΝ
κ.κ. ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ

·      ΖΥΜΑΡΙΚΑ

·      ΡΥΖΙ

·      ΛΑΔΙ

·      ΓΑΛΑ

·      ΝΤΟΜΑΤΟΠΟΛΤΟ

·      ΖΑΧΑΡΗ

·      ΠΑΣΧΑΛΙΝΑ ΚΟΥΛΟΥΡΙΑ κλπ.

Ἡ Ἱερά Σύνοδος τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος τάσσεται κατά τῆς ἀπελευθέρωσης τῶν τυχερῶν παιγνίων

Με Συνοδική Απόφαση, που υπογράφεται από τον Μακαριότατο Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμο, η Διαρκής Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος συνηγορεί υπέρ των θέσεων της Κίνησης Πολιτών για τον Περιορισμό των Τυχερών Παιγνίων.


Ἀριθμ. Πρωτ. 1060/969
Ἀθήνῃσι 22ᾳ Μαρτίου 2011

Πρός
Τόν Ἀξιότιμον
κ. Βασίλειον Θεοδώρου.
Ἐκπρόσωπον τῆς «Κινήσεως Πολιτῶν
γιά τόν περιορισμό τῶν τυχερῶν παιγνίων».
Ἐνταῦθα.

Ἀξιότιμε,
Συνοδικῇ Ἀποφάσει, ληφθείσῃ ἐν τῇ Συνεδρίᾳ τῆς Διαρκοῦς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς 15ης μηνός Μαρτίου ἐ.ἔ., καί κατόπιν τοῦ ἀπό 17ης μηνός Φεβρουαρίου ὑμετέρου ἐγγράφου, δι’ οὗ ὑποβάλλετε τάς θέσεις τῆς «Κινήσεως Πολιτῶν γιά τόν περιορισμό τῶν τυχερῶν παιγνίων», αἰτούμενος τήν συνδρομήν τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος πρός ἀντιμετώπισιν τοῦ ζητήματος αὐτῶν καί εἰδικώτερον ἐπί τοῦ Σχεδίου Νόμου περί ῥυθμίσεως τῆς ἀγορᾶς παιγνίων, γνωρίζομεν ὑμῖν, ὅτι ἡ Διαρκής Ἱερά Σύνοδος, ἐν τῇ ῥηθείσῃ Συνεδρίᾳ Αὐτῆς, ἤχθη εἰς τήν Ἀπόφασιν ὅπως ἐκθύμως συνηγορήσῃ ὑπέρ τῶν θέσεων τῆς Κινήσεως, ἥντινα ἐκπροσωπεῖτε.

Ἡ διεύρυνσις τῆς ἀγορᾶς τυχηρῶν παιγνίων καί ἀναλόγων διαδικτυακῶν ἱστοτόπων στοιχηματισμοῦ, ἤτοι παιγνίων μή ἀμιγῶς ψυχαγωγικῶν οὐδέ ἐπί τῷ ἀποκλειστικῷ σκοπῷ ἀσκήσεως ἤ ψυχαγωγίας, ἀλλ’ ἀποδιδόντων χρηματικόν ὄφελος, καί δή καί ἀθέμιτον κέρδος, δύναται ὅπως ἐπιφέρῃ τήν ἔξαρσιν ἐπιβλαβῶν παθῶν, ὡς ὁ μανιώδης ἐθισμός, τήν ἐκμετάλλευσιν τῶν ἐπιδιδομένων εἰς αὐτά, καί τήν ἐνίσχυσιν τῆς ἐγκληματικότητος διά τῆς δι’ αὐτοῦ τοῦ τρόπου διακινήσεως καί νομιμοποιήσεως κερδῶν ἐκ παρανόμων δραστηριοτήτων. Παραλλήλως θά ἀποβῇ ἰδιαιτέρως ἐπιδεινωτική τῆς οἰκονομικῆς κρίσεως διά τόν λαόν κατά τάς δυσμενεῖς παρούσας συνθήκας τοῦ κοινωνικοῦ ἡμῶν βίου.

Ὅθεν, ἡ Ἱερά Σύνοδος τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος ἐκθύμως συνηγορεῖ ὑπέρ τῶν θέσεων ὑμῶν κατά τῶν ψυχικῶς παθογόνων τυχηρῶν παιγνίων καί τοῦ διά τούτων παρανόμου, ἀθεμίτου καί εὐκόλου κέρδους.

Ἐπί δέ τούτοις, ἐπικαλούμενοι ἐφ' ὑμᾶς πλουσίαν τήν εὐλογίαν τοῦ Θεοῦ, ἐν οἷς πράττετε ἀγαθοῖς, διατελοῦμεν μετ’ εὐχῶν πατρικῶν.

† Ὁ Ἀθηνῶν Ι Ε Ρ Ω Ν Υ Μ Ο Σ, Πρόεδρος

Ὁ Ἀρχιγραμματεύς
† Ἀρχιμ. Μᾶρκος Βασιλάκης