Ο καρπός μιας νυχτερινής προσευχής

 

- Δι’ ευχών των αγίων Πατέρων ημών…, η φωνή του Αφυπνιστή* αντήχησε μέσα στην παγωμένη νύχτα του χειμώνα και ταυτόχρονα ένας ρυθμικός χτύπος ακούστηκε στην πόρτα του κελλιού. Ο μοναχός ξύπνησε. Κοίταξε γύρω του. Σκοτάδι απλώθηκε σ’ όλο το κελλί του. Η αμέλεια ρίχνει τα πρώτα βέλη της, για να λαβώσει τον αγωνιστή.
- «Είναι νωρίς ακόμη», του ψιθυρίζει. «Κοιμήσου λίγο να ξεκουραστείς και αργότερα με όρεξη… θα κάνεις τα πνευματικά σου».
Ο μοναχός όμως δε φαίνεται να συμφώνησε με το λογισμό.
- «Αμήν», απαντά αμέσως. Η πρώτη νίκη της νύχτας! Και ταυτόχρονα χαρά μεγάλη στον ουρανό. Οι άγγελοι χειροκρότησαν τον αγωνιστή. Αλλά ο δαίμονας της αμέλειας δεν αποθαρρύνεται.
- «Είναι νύχτα και έχει υγρασία. Πώς θα προσευχηθείς;»
Και είναι αλήθεια πως στον Άθω αυτή την εποχή έχει υγρασία. Το «δι’ ευχών» ακούγεται και πάλι έξω από την πόρτα.
- «Αμήν! Αμήν!», ξαναφώναξε ο Αδελφός. Δεν υπέκυψε στη φωνή του Πονηρού, που προσπαθούσε να τον δελεάσει με την πρόσκαιρη απόλαυση του ύπνου.
- «Ὥρα ἡμᾶς ἤδη ἐξ ὕπνου ἐγερθῆναι», ψέλισσε. Ύστερα επικαλέστηκε τον Κύριο: «Βοήθα με, Θεέ μου, να σηκωθώ». Ο φύλακας άγγελος της ψυχής, που αγρύπνησε όλη τη νύχτα στο κελλί του μοναχού, χαρούμενος τού έδωσε το χέρι, για να τον σηκώσει, κι έτσι ο αδελφός πετάχτηκε ολόρθος επάνω. Φόρεσε το μάλλινο χοντρό σκούφο του και ψηλαφώντας με τα ροζιασμένα χέρια του τους κρύους τοίχους, άναψε με δυσκολία το καντήλι.
Έπειτα σταυροκοπήθηκε με ευλάβεια αργά-αργά κι ατένισε διστακτικά και με φόβο προς το αμόλυντο πρόσωπο του Κυρίου. Ύστερα γύρισε προς την Κυρία του Όρους. Εκεί πήρε η έκφραση του προσώπου του ένα παρακλητικό ύφος. Τέλος στράφηκε και πάλι προς τον Παντοδύναμο με αποφασιστικότητα.
- «Εις το Όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος…», πρόφερε με τη βραχνή φωνή του και άρχισε την προσευχή του. Αυτό ήταν όλο. Έφυγε ο δαίμων της αμελείας σκυθρωπός και κατησχυμμένος.
Στο εικονοστάσι η εικόνα του Χριστού με το Ευαγγέλιο ανοιχτό. Ο αδελφός δεν μπορεί να διακρίνει τι γράφουν οι σελίδες του, μέσα στο ταπεινό φως του κελλιού του.
- «Θα προχωρήσω κοντά να διακρίνω τι λέει», σκέφτηκε.
«Δεῦτε πρός με πάντες οἱ κοπιῶντες καί πεφορτισμένοι κἀγώ ἀναπαύσω ἡμᾶς…».
«Αν βάλω εγώ ένα βήμα να πλησιάσω την εικόνα Του, θα βάλει κι Εκείνος άλλα εννέα, για να σώσει την εικόνα Του, την πανάθλια ψυχή μου. Αρκεί να δει την προσπάθειά μου. Αν διώξω την αμέλεια, θα μου δώσει προσευχή. Αν διώξω τον ύπνο, θα μου δώσει τη θεία Χάρη Του.
«Μας καλεί ο Χριστός να τον πλησιάσουμε. Να αφήσουμε τα γήινα, τις αναπαύσεις, τις απολαύσεις, τις υπερβολικές μέριμνες, το άγχος, τα πάθη μας, τις μικρότητές μας, τις ατέλειές μας, την οκνηρία μας, τον πόνο, τις θλίψεις μας και να κάνουμε ένα βήμα προς Αυτόν. Αυτό το λίγο, το ένα βήμα που θα κάνουμε, θα το πολλαπλασιάσει. Θα μας ανακουφίσει από ό,τι μας βαραίνει. Θα μας γεμίσει απ’ ό,τι έχουμε ανάγκη. Θα μας λυτρώσει από όποια θλίψη πιέζει την ψυχή και το σώμα μας».
Αυτά μονολόγησε κι έπειτα έμεινε για λίγο σιωπηλός.
Σε λίγο κοίταξε το εικόνισμα. Σαν να συνήλθε από τους λογισμούς του και άρχισε να γυρίζει το κομποσχοίνι. Το κομποσχοίνι μοιάζει με ιμάντα, ο οποίος κινεί τη μηχανή της ψυχής. Συνδέει το σώμα με την ψυχή. Σε λίγο, ενώ τραβούσε ρυθμικά το κομποσχοίνι, άρχισε να σκέφτεται τα ουράνια, να ανεβαίνει σε θεωρίες υψηλές, να σκέφτεται για τον Θεό, για τους Αγγέλους, για τη Δημιουργία του Σύμπαντος, για την Ενανθρώπηση του Λόγου του Θεού, για την Παγκόσμια Ανάσταση όλων στους εσχάτους χρόνους, για τη Δευτέρα Παρουσία, για την Κόλαση και τον Παράδεισο. Θυμήθηκε θαυμαστά γεγονότα που του συνέβησαν παλαιότερα, όπου η Χάρη του Θεού ήταν εμφανής. Έφερε στο νου του αγίους και εναρέτους άνδρες με τους οποίους συναναστράφηκε στο παρελθόν και συλλογίστηκε τον τρόπο με τον οποίο ζούσαν την εν Χριστώ ζωή ο καθένας. Όλα όμως αυτά ήταν εισαγωγικά για την προσευχή του.
- «Θα προσπαθήσω», λέει «να τα αφήσω όλα αυτά και να διώξω κάθε λογισμό». Του ήρθε στο νου η φράση του γέροντος απ’ το Γεροντικό «νουν τηρούμεν».
Συγκεντρώνει το νου του στα λόγια της ευχής του Ιησού «Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με…». Λέει την ευχή αργά, ρυθμικά και με νόημα. Ακόμη όμως δεν αισθάνεται τίποτε το διαφορετικό στην ψυχή του. Τίποτε το θεϊκό. Αν και δεν το ψάχνει με άγχος. Απλά και ήρεμα και ό,τι δώσει ο Θεός. Το μόνο που θέλει είναι να ενώσει το νου του με τον Θεό.
Κάποια στιγμή φαίνεται να επιμένει περισσότερο στην ευχή· αλλά καμιά αλλοίωση στην ψυχική του διάθεση. Κάτι δεν κάνει σωστά, κάτι ξέχασε. Πέρασαν ακόμη λίγα λεπτά, αλλά τίποτε. Τότε θυμήθηκε το γραφικό: «Ὁ Θεός ὑπερηφάνοις ἀντιτάσσεται, ταπεινοίς δε δίδωσι Χάριν». Του ήρθε μάλιστα εκείνη τη στιγμή, σαν αστραπή στο νου, το πάθημα του Αγίου Σιλουανού του Αθωνίτου, που δεν ταπεινωνόταν στην προσευχή του. «Λοιπόν, πρέπει να βάλω τον εαυτό μου κάτω από όλους τους ανθρώπους, σκέφτηκε, αφού τέτοιος είμαι· ο πιο αμαρτωλός άνθρωπος».
Τι το επέκεινα; Δεν παραβλέπει ο Θεός την προσπάθειά του, κι ενώ εκείνος τραβούσε ρυθμικά το κομποσχοίνι, άκουσε Εκείνος τη δέησή του και θέλησε να τον παρηγορήσει. Αφού ταπεινώθηκε τόσο και αγωνίστηκε τόσο, κάμφθηκε η ευσπλαχνία Του. Και τι συνέβη; Άρχισε να γεμίζει η ψυχή του από τη Χάρη του Θεού. Να αγαλλιάζει. Να ηρεμεί. Να λεπτύνεται ο νους του. Αισθάνθηκε στο νου του διαύγεια.
Του έφυγε η νύστα και η οκνηρία. Του ήρθε όρεξη για περισσότερη προσευχή. Μια χαρά ανεκλάλητος πότισε όλες τις φλέβες του. Του ήρθε μια αγάπη για τον Θεό, μια ανεξήγητη και απρόσμενη συμπάθεια προς τον πλησίον, προς όλους τους ανθρώπους. Πέφτει κάτω στο έδαφος, γονατίζει και χύνει δάκρυα· δάκρυα ασταμάτητα. «Ήμαρτον Θεέ μου», κραυγάζει με λυγμούς, «και ουκ ειμί άξιος ατενίσαι εις το ύψος του ουρανού». Δεν μπορεί να πει άλλα λόγια. Το μόνο που κάνει είναι το ότι προφέρει ακαταπαύστως τη μονολόγιστη ευχή του Ιησού. «Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με, Ιησού μου γλυκύτατε»…
Έχει προχωρήσει η νύχτα. Ξάφνου ακούγεται η καμπάνα που προειδοποιεί πως σε λίγο θα αρχίσει η ακολουθία. Δεν κατάλαβε πότε πέρασαν τόσες ώρες. Εγείρεται, και αρχίζει να ετοιμάζεται για τη νυχτερινή ακολουθία. Σε λίγο ακούγεται ο ρυθμικός χτύπος του ταλάντου.
- «Εξεγερθέντες του ύπνου προσπίπτομέν σοι, Αγαθέ…», κάποιος από τους αδελφούς στην Εκκλησία άρχισε να αναγινώσκει το Μεσονυκτικό. Οι Πατέρες ένας-ένας κατεβαίνουν στο καθολικό*. Ανάμεσά τους κι ο αγωνιστής αδελφός. Χαιρετούν τα εικονίσματα. Καταλαμβάνουν τα στασίδια σαν μέλισσες που μπαίνουν στις φωλιές τους. Εκεί θα συνεχίσουν την υπόλοιπη νύχτα πάλι με προσευχή. Το πνευματικό νέκταρ, που απήλαυσαν προ ολίγου στο κελλί τους, αυξάνεται. Αλλάζει χρώμα, γίνεται μέλι, γλυκαίνει το νου και τρέφει την ψυχή. Η ευχή του Ιησού τρέχει συνέχεια στο στόμα τους.
Ο αδελφός όρθιος ατενίζει την εικόνα του Παντοκράτορος στο τέμπλο. Έτσι προσηλωμένος στις θείες θεωρίες, ούτε κατάλαβε πότε έφθασε η ακολουθία στην Απόλυση.
- «Δι’ ευχών των αγίων Πατέρων ημών…». Ο εφημέριος με το βλέμμα προσηλωμένο κάπου βαθιά στο δάπεδο, στα τρία μέτρα, κάνει την απόλυση κι επισφραγίζει τη νυχτερινή ακολουθία. Ο αδελφός εξέρχεται μεταρσιωμένος, κρατώντας μια πνευματική ανθοδέσμη με άνθη ευωδιαστά. Είναι οι καρποί της χθεσινής νύχτας. «Δόξα σοι ο Θεός…», προφέρει το στόμα του και χάνεται μέσα σ’ ένα υπέροχο αγιορείτικο λυκαυγές, που άρχισε να απλώνει στον ορίζοντα τα θαυμάσια χρώματά του…

ελάχιστος μοναχός Α.Κ.
Άγιον Όρος

Έχουμε Άγγελο;

Τον Δεκέμβριο του 2006 βρέθηκε στην Ελλάδα ο διάσημος γερμανός σκηνοθέτης Βιμ Βέντερς. Σε μία αδιαφορούσα συνέντευξή του (ΒΗΜΑ, 24/12/06), γίνεται λόγος και για την ταινία του «Τόσο μακρυά. τόσο κοντά».
Η πρώτη σκηνή της ταινίας ξεκινά με λόγια από το κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο:
«Λυχνάρι για το σώμα είναι το μάτι. Αν λοιπόν το μάτι σου είναι καθαρό, όλο το σώμα σου θα είναι γεμάτο φως. Αν όμως το μάτι σου είναι χαλασμένο, τότε όλο το σώμα σου θα είναι βυθισμένο στο σκοτάδι». (Ματθ. 6, 22-23).
Ο Βέντερς γεμίζει την μουσική της ταινίας με διάφορες αγγελικές φωνές, που ψάλλουν στον Θεό. Πρόκειται για μορφές αγγέλων, τις οποίες ο σκηνοθέτης δεν τις παρουσιάζει σαν συμβολικές φιγούρες, αλλά σαν πραγματικούς αγγελιοφόρους του Θεού.
-Αν έκανα οτιδήποτε άλλο με αυτούς τους χαρακτήρες, θα πρόδιδα όλη μου την ύπαρξη, ομολογεί ο σκηνοθέτης και συνεχίζει:
-Δεν δέχομαι ότι οι άγγελοι είναι συμβολικές μορφές. Πιστεύω ότι υπάρχουν πραγματικά. Οπότε, έτσι έπρεπε να τους παρουσιάσω. Μιλούν μόνο για τον Θεό, και ως άγγελοι δεν είναι παρά μεσάζοντες. Το μήνυμά τους απέκτησε, λοιπόν, μεγαλύτερη σημασία από τους ήρωες της ταινίας.
Ένας τόσο κοσμικός άνθρωπος καταλήγει σε τόσο πνευματικές διαπιστώσεις. Και διακηρύσσει την πίστη του στην ύπαρξη και δράση των αγγέλων. Πόσο πιο φυσικό είναι, για μας, το σχετικό αίτημά μας στην θεία Λειτουργία:
-Άγγελον ειρήνης, πιστόν οδηγόν, φύλακα των ψυχών και των σωμάτων ημών, παρά του Κυρίου αιτησώμεθα.
Ζητάμε, λοιπόν, φύλακα – άγγελο. Και ο Θεός οπωσδήποτε μας τον στέλνει! Όμως με κάποιες προϋποθέσεις, όπως μας λέει ο άγιος Ισαάκ ο Σύρος:
-Όταν ο άνθρωπος ξεχνάει το πνευματικό καθήκον του ή δεν ενδιαφέρεται πια για το καθήκον (δηλ. έχει πάθει ηθική αναλγησία) τότε οδηγείται στην υπερηφάνεια. Τότε απομακρύνεται ο άγγελος φύλακας «ο πλησίον αυτού ο κινών την μέριμναν της δικαιοσύνης» (εκείνος που του λέει δηλ τί είναι το σωστό να κάνει), και πλησιάζει ο αλλότριος, ο ξένος «άγγελος», δηλ. ο δαίμονας. Και τούτο είναι πολύ φυσικό, αφού οι άγγελοι σιχαίνονται την υπερηφάνεια.
Γι’ αυτό και ονομάζουμε τον άγγελο, φύλακα των ψυχών πρώτα και των σωμάτων υστέρα, τον ονομάζουμε και «πιστόν όδηγόν» γιατί μας προφυλάσσει από τις πλάνες και τα σφάλματα στην ορθή πίστη του Χριστού.
Κάθε πιστός έχει τον δικό του φύλακα-άγγελο, όπως είχαν και οι άγιοι της Παλαιάς Διαθήκης. Αυτός ο άγγελος είναι και υπόδειγμα ζωής για μάς, εφόσον λέμε στο «Πάτερ ημών»: «Γενηθήτω το θέλημά Σου ως εν ουρανώ και επί της γης». Δηλαδή, να γίνει το θέλημά Σου πάνω στη γη (από εμάς), όπως γίνεται στον ουρανό (από τους αγγέλους). Ας φροντίζουμε, με περισσότερο ζήλο να επικαλούμαστε τον φύλακα άγγελο σε βοήθεια, αλλά ταυτόχρονα να αγωνιζόμαστε να καθαρίζουμε τους εαυτούς μας από κάθε μολυσμό σαρκός και πνεύματος. Ώστε να παραμένει με προθυμία κοντά μας ο φύλακας -άγγελος όλες τις ημέρες της ζωής μας.

(Αρχιμ. Νίκων Κουτσίδης, «Μαρτυρίες φωτός», εκδ Ι.Μ.Προφήτου Ηλιού-Πρέβεζα)

Περί της σπουδαιότητος της ιερωσύνης και του προς τους ιερείς οφειλομένου σεβασμού

Άγιου Ιωάννου του Χρυσοστόμου
Περί της σπουδαιότητος της ιερωσύνης 
και του προς τους ιερείς οφειλομένου σεβασμού
(Εκ της Γ’ Πραγματείας του περί Ιερωσύνης)
(Μετάφρασις Μιχ. Γαλανού, 1926)
πηγή: Εκδόσεις Ορθόδοξος Κυψέλη

Αναγινώσκω ότι πάσαν την κρίσιν έδωκεν ο Πατήρ τω Υιώ (Ιωάν. Ε’ 22). Βλέπω δε εξ άλλου ότι ο Υιός την κρίσιν ταύτην ενεχείρισεν ολόκληρον εις τους ιερείς… Χωρίς ιερωσύνην, ούτε την ψυχικήν μας σωτηρίαν δυνάμεθα να κατορθώσωμεν, ούτε τα αιώνια αγαθά να αποκτήσωμεν! Δεν ελέχθη ότι κανείς δεν ημπορεί να εισέλθη εις την βασιλείαν των Ουρανών, εάν δεν αναγεννηθή με το βάπτισμα του ύδατος και του πνεύματος; (Ιωάν. Γ’ 5). Δεν εγράφη ότι εκείνος, όστις δεν ήθελε τρώγει την σάρκα του Κυρίου και δεν ήθελε πίνει το αίμα του, χάνει την αιώνιον ζωήν; (Ιωάν, ΣΤ’ 54).

Αλλά και τα δύο αυτά, το μυστήριον του αγίου βαπτίσματος και το μυστήριον της θείας κοινωνίας δεν ημπορούν να τελεσθούν παρά μόνον με τα χέρια του ιερέως, πως, λοιπόν, χωρίς αυτά θα ημπορέση κανείς ν’ αποφύγη την κόλασιν ή να λάβη τους προωρισμένους δια την τήρησιν των θείων εντολών στεφάνους; Αυτοί οι Ιερείς είναι εκείνοι, οι οποίοι επιστατούν εις τον πνευματικόν μας τοκετόν δια του βαπτίσματος. Δι’ αυτών – των ιερέων – , με τας τρεις καταδύσεις και τας τρεις αναδύσεις, ενδυόμεθα τον Χριστόν και γινόμεθα μέλη της Εκκλησίας, η οποία Εκείνον έχει κεφαλήν. Οι Ιερείς, λοιπόν, ευλόγως πρέπει να μας είναι σεβαστότεροι από κάθε άλλον άρχοντα και τιμιώτεροι και άπ’ αυτούς τους γονείς μας, διότι αυτοί μεν μας εγέννησαν σωματικώς, εις δε τους ιερείς οφείλομεν την γέννησίν μας εκ του Θεού και την δια της θείας χάριτος υιοθεσίαν.
Οι Ιερείς των Ιουδαίων είχον την εξουσίαν να θεραπεύουν την λέπραν του σώματος, ή, ακριβέστερον, να πιστοποιούν μόνον την θεραπείαν αυτήν. Και όμως γνωρίζομεν πόσον ζηλευτόν και τιμημένον ήτο το αξίωμά των! Οι ιδικοί μας ιερείς έλαβον εξουσίαν όχι δια λέπραν σώματος, αλλά δια λέπραν ψυχής! Και όχι απλώς να εξετάζουν αν έγινε η θεραπεία, αλλά να ενεργούν αυτοί ό,τι χρειάζεται δια την πλήρη θεραπείαν! Ώστε εκείνοι, οι οποίοι ήθελον τους καταφρονεί, είναι κατά πολύ μιαρώτεροι και ανοσιώτεροι από τον Δαθάν και τους συντρόφους του (Αριθμ. ΙΣΤ’) και άξιοι μεγαλυτέρας τιμωρίας. Και το λέγω καθαρά. Δεν γνωρίζω τίποτα αθλιώτερον από ψυχήν, η οποία αρνείται τιμήν προς τους Ιερείς. Η ψυχή αύτη είναι γεμάτη από οίστρον δαιμονικόν.
Διατί οφείλομεν να τιμώμεν τους ιερείς, να πειθαρχώμεν εις αυτούς και να μη τους κακολογώμεν.
(Εκ της 86ης ομιλίας του εις το κατά Ιωάννην Ευαγγέλιον)
Οφείλομεν να περιβάλλωμεν με πολλήν τιμήν τους λειτουργούς της χάριτος του αγίου Πνεύματος. Διότι μέγα είναι το αξίωμα των Ιερέων. Το φανερώνει και μόνος ο λόγος του Χριστού, αν τίνων αφήτε τας αμαρτίας, αφίενται αυτοίς (Ιωάν. Κ’ 23). Δια αυτό και ο Παύλος λέγει: πείθεσθε τοις ηγουμένοις υμών και υπείκετε (Εβρ. ΙΕ’ 17). Εννοεί με αυτό ότι η τιμή μας προς τους ιερείς πρέπει να είναι πλήρης, ότι οφείλομεν προς αυτούς όχι σεβασμόν μόνον, αλλά και πειθαρχίαν και ύπακοήν.
Διότι συ μεν έχεις να μεριμνήσης μόνον δια την ιδικήν σου ψυχικήν σωτηρίαν. Διέθεσες καλώς τα κατ’ αυτήν; Σου είναι αρκετόν. Δια τον ιερέα όμως το πράγμα είναι πολύ διαφορετικόν. Δεν φθάνει να φροντίση δια τον εαυτόν του˙ οφείλει να μεριμνήση επιμελώς και δια την ψυχήν την ιδικήν σου. Και αν δεν ήθελε να το κάμη, πηγαίνει εις την κόλασιν μαζί με τους πονηρούς, όχι δια τα ιδικά του, τα προσωπικά του αμαρτήματα, αλλά δια τα αμαρτήματα του ποιμνίου του, καθ’ ην περίπτωσιν δεν έκαμεν ό,τι εξ αυτού εξηρτάτο, δια να το κατάρτιση καλώς˙ ένας επί πλέον λόγος, όχι μόνον δια να σέβεσθε τον Ιερέα, αλλά και δια να τον περιβάλλετε με πολλήν αγάπην και με μεγάλην συμπάθειαν.
Αυτό ηθέλησε να διδάξη και ο Παύλος, όταν έλεγεν ότι οφείλετε να πείθεσθε και να υπακούετε εις τους εν τη Εκκλησία ηγουμένους, διότι αυτοί αγρυπνούσιν υπέρ των ψυχών υμών και όχι αγρυπνούν απλώς, άλλ’ ως λόγον αποδώσοντες (Εβρ. ΙΓ’ 17). Ιδού, διατί πρέπει να φέρεσθε προς τους Ιερείς με πολύν σεβασμόν και πολλήν εύνοιαν.
Όταν τιμώμεν και όταν περιφρονώμεν τους ιερείς.
Οφείλετε ακόμη να έχετε ύπ’ όψιν σας ότι η κακή συμπεριφορά των ενοριτών προς τον Ιερέα των δύναται να επιφέρη πολλήν ψυχικήν και εκκλησιαστικήν ζημίαν. Ας λάβωμε το παράδειγμα από τον κυβερνήτην του πλοίου. Του αναγνωρίζουν οι επιβάται το αξίωμα και την αρχήν του και του αποδίδουν την οφειλομένην τιμήν και υπακοήν; Κυβερνά τότε με την απαιτουμένην επιστασίαν και καταβάλλει κάθε προσπάθειαν δια την ασφάλειαν του πλοίου και των επιβατών. Εάν όμως τον στενοχωρούν και τον ταράττουν με την εναντίον του κακολογίαν των, και αν ήθελαν τον παρακούει και τον περιφρονεί, τότε, χάνει και την αντοχήν του και την τέχνην του και, χωρίς να το θέλη, τους εκθέτει εις μυρίους κινδύνους.
Ομοίως συμβαίνει και με τους ιερείς. Εάν τους τιμάτε, θα ημπορέσουν να βοηθήσουν εις την ψυχικήν σας ασφάλειαν. Αν όμως, με την περιφρονητικήν προς αυτούς διαγωγήν σας και την καταλαλιάν σας, τους κάμνετε να αθυμούν, θα παραλύσετε την προθυμίαν των και θα επιφέρετε το ψυχικόν σας ναυάγιον.
Ας κάμωμεν προς τον ιερέα ό,τι και προς τον κοσμικόν άρχοντα.
Δεν βλέπετε τι γίνεται εις τους κοσμικούς άρχοντας; Ακόμη και εκείνοι, οι οποίοι, υπό πολλάς επόψεις, είναι καλύτεροί των, φέρονται προς αυτούς με πειθαρχίαν και υπακοήν και ανεξαρτήτως της προσωπικής αξίας των από σεβασμόν προς το αξίωμά των και προς το Κράτος, το οποίον αντιπροσωπεύουν. Πως, λοιπόν, προκειμένου περί ιερέως, οποίος είναι ο επιτετραμμένος του Θεού, όχι μόνον δεν τον σεβόμεθα και δεν τον ευλαβούμεθα, αλλά και τον καταφρονούμεν και τον κακολογούμεν, μερικοί δε και τον λούομεν με μυρίας ύβρεις; Πως, ενώ εμποδιζόμεθα από τον Χριστον να κρίνωμεν τους λαϊκούς, ακονίζομεν την γλώσσαν μας εις βάρος του ιερατείου; Πως δε θα δικαιολογηθώμεν δια την διαγωγήν μας αυτήν, όταν τα μεν τόσα ιδικά μας αμαρτήματα παρατρέχωμεν, σχολιάζωμεν δε πικρά το παραμικρόν αμάρτημα του άλλου; Δεν ηξεύρεις ότι με αυτό το κριτήριον, το τόσον εγωϊστικόν, το τόσον άνισον, το τόσον μισάδελφον, χειροτερεύεις ενώπιον του υπέρτατου Κριτού την ιδικήν σου θέσιν;
Δι’ όσους επικρίνουν τους ιερείς και δι’ όσους τους σέβονται.
Μ’ αυτά, τα όποια λέγω, δεν επιδοκιμάζω εκείνους, οι οποίοι διαχειρίζονται αναξίως την ιερωσύνην των, άπ’ εναντίας, τους οικτείρω πολύ και τους κλαίω. Άλλ’ όμως δεν θεωρώ δίκαιον να τους κρίνουν και να τους κατακρίνουν οι αποτελούντες το ποίμνιόν των, όπως το κάμνουν δυστυχώς τόσοι, ακόμη και οι περισσότερον απαίδευτοι και αμόρφωτοι και, επομένως, και ολιγώτερον κατάλληλοι εις το να κρίνουν τους άλλους.
Δι’ όλα, λοιπόν, αυτά και τον Θεόν ας φοβούμεθα και προς τους ιερείς ας δεικνύωμεν όλην την πρέπουσαν ευλάβειαν και τιμήν. Ο Θεός, τότε, θα μας ανταμείψη πλουσίως και δια τας ιδιαιτέρας αρετάς μας και δια τον σεβασμόν, με τον οποίον συμπεριεφέρθημεν προς τους πνευματικούς μας πατέρας.
Περί του μεγίστου κακού, το οποίον φέρουν αι κακολογίαι κατά των ιερέων και αι κοσμικοί επεμβάσεις εις την διοίκησιν της Εκκλησίας.
(Εκ του Β’ λόγου εις Ακύλαν και Πρίσκιλλαν)
Ο Παύλος, δια να παραστήση πόση ήτο η προς αυτόν αγάπη και αφοσίωσις των χριστιανών της εκκλησίας της Γαλατίας, έγραφε: μαρτυρώ γαρ υμίν ότι, ει δυνατόν, τους οφθαλμούς υμών εξορύξαντες αν εδώκατέ μοι (Γαλ. Β’ 30). Ποίοι θα ημπορούσαν να γίνουν περισσότερον μακάριοι από εκείνους, ποίοι δε περισσότερον άθλιοι από μερικούς σημερινούς χριστιανούς; Διότι εκείνοι μεν θα έδιδαν, αν ήτο ανάγκη, χάριν του διδασκάλου των, ό,τι πολυτιμότερον είχαν, τους οφθαλμούς των αυτούς, το αίμα των, την ζωήν των, ούτοι δε ουδέ με λόγον φροντίζουν να δείξουν ενδιαφέρον δια τους πνευματικούς των πατέρας, άλλ’ ενώ ακούουν να υβρίζωνται οι ιερείς και να τους κακολογούν ο ένας και ο άλλος, δεν τους εμποδίζουν, δεν τους αποστομώνουν, δεν κάμνουν καμμίαν παρατήρησιν!
Η καταλαλιά κατά των ιερέων μεγίστη πληγή της Εκκλησίας.
Και είθε εις την μεγάλην αυτήν αμαρτίαν να μη ήσαν ένοχοι και άνθρωποι, οι όποιοι κάμνουν τον ευσεβή! Δυστυχώς, περισσότερον ενίοτε και άπ’ αυτούς τους απίστους κακολογούν και ονειδίζουν τους ιερείς χριστιανοί εξ εκείνων, οι οποίοι λέγουν ότι ενδιαφέρονται δια την Εκκλησίαν και εμφανίζονται ως πιστοί. Και όμως τίποτε δεν ημπορεί τόσον να διαφθείρη και να κατάλυση μίαν Εκκλησίαν, με περισσήν μάλιστα ευκολίαν, όσον το να λείπη εις αυτήν ο στενός σύνδεσμος των μαθητών με τους διδασκάλους, των τέκνων με τους πατέρας, των αρχομένων με τους άρχοντας, του ποιμνίου με τους ποιμένας.
Ο κακολογών τους ιερείς ανάξιος να εισέλθει εις τον ναόν.
Και αν μεν κακολογήση κανείς τον αδελφόν του, κρίνεται ανάξιος και ν’ αναγινώσκη τας Αγίας Γραφάς. Ίνα τι αναλαμβάνεις την διαθήκην μου δια στόματός σου; λέγει ο Θεός (Ψαλμ. ΜΘ’ 16)• έπειτα, δηλώνων δια τι η τοιαύτη απαγόρευσις, προσθέτει, καθήμενος κατά του αδελφού σου κατελάλεις (Αυτόθι 20). Πως, λοιπόν, όταν καταλαλής τον πνευματικόν πατέρα σου, πως θεωρείς τον εαυτόν σου άξιον να πατήση εις τα ιερά πρόθυρα του ναού; Πως τολμείς να νομίζης ότι σου είναι το τοιούτο συγχωρημένον;
Όσοι κακολογούν τον πατέρα των ή την μητέρα των θεωρούνται από την Γραφήν άξιοι μεγίστης τιμωρίας. Ποία, λοιπόν, ποινή δεν θα έπρεπε να επιβληθή κατ’ εκείνου, ο οποίος κακολογεί τον Ιερέα; Δεν φοβείσαι μήπως άνοιξη η γη και σε καταπίη ή κεραυνός πέση άνωθεν και σε κατακαύση;
Δια τους λαϊκούς τους κρίνοντας τους ιερείς και επεμβαίνοντας εις την διοίκησιν της Εκκλησίας.
Δι’ αυτό παρακαλώ και συμβουλεύω να λείψη η πονηρά αυτή συνήθεια. Δια να μάθης δε καλά ότι, και αν ακόμη περιπίπτουν εις αμαρτήματα οι ιερείς, συ δεν δικαιολογείσαι να γίνεσαι παρήκοος, άκουσε τι λέγει δια τους συγχρόνους του άρχοντας των Ιουδαίων ο Χριστός Επί της Μωσέως καθέδρας εκάθησαν οι γραμματείς και οι φαρισαίοι πάντα ουν, όσα αν λέγωσιν υμίν ποιείν, ποιείτε˙ κατά δε τα έργα αυτών μη ποιείτε (Ματθ. ΚΓ’ 23).
Και όμως τι ημπορούσε να είναι χειρότερον από εκείνους, των οποίων τα πάθη διέστρεφαν τους μαθητάς των; Αλλά και πάλιν δεν ηθέλησε να εκμηδένιση το κύρος των και να συστήση εις τον λαόν να παρακούη. Και πολύ σωστά. Διότι, αν οι λαϊκοί ήθελαν λάβη τοιαύτην εξουσίαν, θα τους εβλέπατε να καταληφθούν από την μανίαν να καθαιρούν και να εκβάλλουν τους ιερείς από το άγιον βήμα.
…Όχι, δεν είναι επιτετραμμένον εις τους λαϊκούς, οφείλοντας υποταγήν, να εμφανίζωνται επικριταί των Ιερέων και να αξιούν ότι αυτοί είναι αρμόδιοι να διορθώσουν την Εκκλησίαν. Διότι, εάν ο ένας και ο άλλος, με πρόφασιν να διορθώσουν τα κακώς κείμενα, έκαμνον επέμβασιν εις τα Ιερατικά δικαιώματα, ούτε πρόφασις επεμβάσεως θα λείψη ποτέ, ούτε θα γνωρίζωμεν ποίοι είναι εις την Εκκλησίαν οι άρχοντες και ποίοι οι αρχόμενοι, αλλά θα επήρχετο γενικόν ανακάτευμα και θαλάσσωμα.
Οι δήθεν ευσεβούντες κατήγοροι των ιερέων άθλιοι υποκριταί.
Είναι, δυστυχώς, βέβαιον ότι πολλοί λαϊκοί αγαπούν να παραμεγαλώνουν μικρά σφάλματα, εις τα οποία ημπορεί να περιπέση και ο ιερεύς, ως άνθρωπος και αυτός, δεν λείπουν δε και οι πρόθυμοι συκοφάνται και διαβολείς των ιερέων.
Συ όμως θέλεις να είσαι πράγματι ευσεβής; Φυλάξου από το να ύβρίζης και κακολογής τους ιερείς, έστω και αν ήθελε να είναι ελαττωματικοί εις το ποιμαντικόν και διδακτικόν των έργον. Διότι, εάν δια τον σωματικόν γονέα λέγει ένας σοφός καν απολίπη σύνεσιν, συγγνώμην έχε (Σοφίας Σειράχ Γ’ 15), ήτοι, και αν καταντήση ανόητος, συ οφείλεις να τον συγχωρής, πολύ περισσότερον χρεωστούμεν να φυλάττωμεν τον νόμον αυτόν, προκειμένου δια τους πνευματικούς γονείς μας. Θα το φυλάττωμεν δε, εάν δεν κρίνωμεν τους ιερείς, αλλά κρίνωμεν τον εαυτόν μας, δια να μη ακούσωμεν κατ’ εκείνην την ημέραν, υποκριτά, τι βλέπεις το κάρφος το εν τω οφθαλμώ του αδελφού σου, την δε εν τω σω οφθαλμώ ου κατανοείς δοκόν; (Ματθ. Ζ’ 3).
Ενοχλείσαι, διότι σε είπα υποκριτήν;
Και όμως οφείλεις να το αναγνώρισης˙ Υποκριτής είσαι, όταν εις μεν τον ναόν φιλείς το χέρι του ιερέως και γονατίζεις εμπρός του και επιζητής τας προς τον Θεόν ευχάς του και, όταν χρειάζεσαι βάπτισιν, τρέχεις και τον αναζητείς, εις το σπίτι σου δε και εις τας διαφόρους συναναστροφάς σου τον λούεις με ύβρεις ή ανέχεσαι να κακολογούν και να καταλαλούν άλλοι τους περιβεβλημένους το ιερατικόν αξίωμα!
Η μεγαλύτερα βλάβη της Εκκλησίας.
Τίποτε δεν βλάπτει τόσον τας Εκκλησίας, όσον το νόσημα αυτό. Και όπως σώμα, του οποίου τα νεύρα είναι άτακτα, γεννά πολλάς ασθενείας και κάμνει αβίωτον τον βίον, τοιουτοτρόπως και μία Εκκλησία, όταν της λείπη η αρμονία και η τάξις και η αγάπη, περιπίπτει εις διχόνοιας και εσωτερικούς πολέμους και αυξάνει την οργήν του Θεού και εκτίθεται εις πολλούς πειρασμούς.
Προς αποφυγήν αυτών των κακών.
Δια να μη συμβαίνουν, λοιπόν, αυτά και δια να μη κινούμεν εναντίον μας την θείαν οργήν προς περισσοτέραν δυστυχίαν μας και αναπόφευκτον κόλασίν μας και δια να μη κάμνωμεν άχαριν και αηδή την ζωήν μας, ας αλλάξωμεν διαγωγήν. Αντί να κακολογή η γλώσσα μας τον πλησίον μας και να κρίνη και να λοιδορή τους ιερείς, ας την κάμωμεν εγκρατή και σεμνολόγον, ας αφήσωμεν να κρίνη τους άλλους ο παντογνώστης και δικαιοκρίτης Θεός και ας γίνωμεν κριταί μόνον δια τα ιδικά μας αμαρτήματα.
Αυτό είναι το δίκαιον και το εύλογον, αλλά και με τον τρόπον αυτόν θ’ αποφύγωμεν την αιώνιον τιμωρίαν. Διότι, όπως, όσοι πολυπραγμονούν δια τα ξένα αμαρτήματα, παραμελούν εντελώς τα ιδικά των, τοιουτοτρόπως, όσοι δεν εξοδεύουν τον καιρόν των εις το να παρατηρούν και να κρίνουν τους άλλους, αφιερώνουν τον χρόνον των και την προσπάθειάν των εις την εξέτασιν και διόρθωσιν των ιδικών των πλημμελημάτων. Και πρέπει να σας είπω ότι εκείνοι, οι οποίοι προσέχουν εις τα ιδικά των σφάλματα και υποβάλλουν εις δίκην τον εαυτόν των, θα έχουν, κατά την μεγάλην Κρίσιν, ευνοϊκόν τον Δικαστήν. Αυτό ηθέλησε να δήλωση και ο Παύλος όταν έλεγεν: Ει γαρ εαυτούς εκρίνομεν, ουκ αν εκρινόμεθα υπό του Κυρίου (Α’ Κορινθ. ΙΑ’ 31).
Περί κακολογίας και κακολόγων.
(Εκ της Γ’ ομιλίας του προς τον λαόν της Αντιοχείας και της ΚΓ’ εις το κατά Ματθαίον Ευαγγέλιον)
Ας νηστεύη και το στόμα από λόγια αισχρά και από κακολογίας. Διότι ποίον το όφελος, εάν απέχωμεν μεν από ψάρια και κρέατα κατά τας νηστευσίμους ημέρας, δαγκάνω μεν δε και κατατρώγωμεν τους αδελφούς μας; Όποιος κατακρίνει και κακολογεί, αδελφικά κρέατα τρώγει, την σάρκα του πλησίον του δαγκάνει. Δια αυτό και ο Παύλος λέγει: Ει δε αλλήλους δάκνετε και κατεσθίετε, βλέπετε μη ύπ’ αλλήλων αναλωθήτε (Γαλ. Ε’ 15).
Θα είπης ότι δεν έχωσες τα δόντια σου εις την σάρκα του άλλου; Έχωσες όμως την μαχαιροειδή γλώσσαν σου εις την ψυχήν του και με την κατάκρισίν σου επλήγωσες την υπόληψιν του πλησίον σου! Τι εκέρδισες μ’ αυτό; Έγινες εγκληματίας, άξιος δίκης και τιμωρίας!
Δια τους ζητούντας να δικαιολογήσουν τας κατακρίσεις των.
Και μη ζήτησης να δικαιολογηθής με το ότι: θα κατέκρινα, αν έλεγα ψεύματα. Εγώ όμως λέγω αληθινά, ώστε δεν κατακρίνω. Και εάν, αληθινά, κατακρίνης, και πάλιν εγκληματείς. Διότι και ο φαρισαίος ηλήθευεν, όταν κατέκρινε τον τελώνην, αλλά αυτό δεν τον ωφέλησε διόλου! Δια την κακολογίαν του έχασε και κάθε αξιομισθίαν του!
Ενδιαφέρεσαι πράγματι δια τον πλησίον σου; Λυπήσου τον ειλικρινώς, προσευχήσου υπέρ αυτού προς τον Θεόν, πήγαινε και εύρε τον κατ’ ιδίαν και συμβούλευσέ τον και παρακάλεσε τον να φροντίση δια την διόρθωσίν του.
Ημάρτησεν ο αδελφός σου; Δείξε του αγάπην, πείσε τον ότι ομιλείς δια το αμάρτημα του από αδελφικόν ενδιαφέρον, όχι δια να τον θεατρίσης και δείξε του με κάθε τρόπον την προς αυτόν στοργήν σου, αν, αληθινά, επιθυμής να τον ιατρεύσης.
Τοιουτοτρόπως κάμνουν πολλές φορές και οι ιατροί. Χαϊδεύουν τους άρρωστους, όταν είναι δύστροποι, και τους πείθουν με τας παρακλήσεις των και τας στοργικάς προτροπάς των να δεχθούν το ευεργετικόν φάρμακον. Όμοια κάμε και συ. Αντί να κατακρίνης, δια να πληγώνης, πείσε τον αμαρτήσαντα να δείξη την πληγήν του προς τον θεραπευτήν ιερέα. Τοιουτοτρόπως κάμνει όποιος ενδιαφέρεται δια τον άλλον και προνοεί και φροντίζει δι’ αυτόν.
Όταν κακολογούν άλλοι.
Δεν κακολογείς όμως εσύ. Είσαι αξιέπαινος, άλλ’ αυτό μόνον δεν αρκεί, οφείλεις ακόμη, όταν, επί παρουσία σου, κακολογούν άλλοι, να φράσσης τας ακοάς σου και να μιμήσαι τον προφήτην, ο οποίος λέγει, τον καταλαλούντα λάθρα τον πλησίον αυτού, τούτον κατεδίωκον (Ψαλμ. Ρ’ 5). Ημπορείς να είπης προς τον κακολόγον έχεις να επαινέσης και να εγκωμιάσης; Ανοίγω τα αυτιά μου, δια να δεχθώ τα μύρα, αν όμως θέλης να κακολογήσης, τα κλείω, δια να μη δεχθούν κόπρον και βόρβορον. Τι θα κερδίσω με το να μάθω ότι έκαμε πονηρά ο δείνα;
Ημπορείς, ακόμη, να του ειπής, ας φροντίσωμεν δια τα ιδικά μας, πως δηλαδή ν’ αποφύγωμεν τας μεγάλας ευθύνας των ιδικών μας αμαρτημάτων, και ας χρησιμοποιώμεν τον καιρόν μας εις εξέτασιν της ιδικής μας ζωής. Διότι τι θα απολογηθώμεν και πως θα συγχωρηθώμεν, όταν τα μεν ιδικά μας αμαρτήματα ούτε λογαριάζωμεν διόλου, λεπτολογούμεν όμως τόσον δια τα ξένα; Όπως είναι αίσχρόν να παρακύπτη ο διαβάτης μέσα εις τα ξένα σπίτια και να κρυφοκοιτάζη, τοιουτοτρόπως, και όποιος περιεργάζεται τι κάμνει ο ένας και ό άλλος, φανερώνει ότι του λείπει η καλή ανατροφή.
Μετά την προδοσίαν η δήθεν προστασία.
Να είπωμεν και το γελοίον εκείνο; Πολλές φορές, ο κακολόγος, αφού εδυσφήμησε τον άλλον με παντοίας αποκαλύψεις και διαβολάς, εις το τέλος, παρακαλεί τους ακροατάς του και τους εξορκίζει να μη ειπούν τίποτε εις κανένα!
Ερωτώ τον έντιμον αυτόν σπερμολόγον αντί να παρακαλής να κρατηθούν μυστικαί αι κακολογίαι σου, δεν ήτο προτιμότερον να μη τας ειπής διόλου; Τι δε θέλεις τώρα ν’ αποδείξεις; Ότι ενδιαφέρεσαι δια την υπόληψιν του θύματος σου; Υποκριτά! Τον επρόδωκες πρώτον και κατόπιν θέλεις τάχα να τον προστατεύσης!
Ήκουσες κακολογίαν; θάψε την.
Μερικοί ευρίσκουν ότι το κακολογείν είναι γλυκύ. Αληθινά, γλυκύ είναι το ν’ αποφεύγωμεν κάθε κακολογίαν. Ο κακολόγος υποπτεύεται πάντοτε και φοβείται ότι, αν ήθελον γίνει γνωσταί αι κακολογίαι του, θ’ ακούση και αυτός χειρότερα και θα εκτεθή, ίσως, και εις άλλους κινδύνους,ενώ, όποιος έχει εγκρατή γλώσσαν και κανένα δεν εκακολόγησε και εναντίον κανενός δεν εσπερμολόγησεν, ούτε τίποτε εψιθύρισεν, αυτός θα έχη την ευχαρίστησιν, την οποίαν θα του δίδη η συναίσθησις ότι και αξιοπρεπώς εφέρθη και κανείς δεν θα τον εκδικηθή, αφού δεν εκέντησε κανένα.
Δι’ αυτό σε συμβουλεύει ο σοφός της Γραφής, ήκουσες λόγον; εν αποθανέτω σοι (Εκκλησ. ΙΘ’ 10). Ήκουσες, λέγει, κακόν λόγον δια κανένα; Θάψε τον εντός σου. Οφείλεις μάλιστα και να φεύγης, όπου αρχίσουν να επικρίνουν και να κατακρίνουν και να κακολογούν! Αν όμως συνέβη να γίνη ποτέ κακολογία επί παρουσία σου, χώσε την εις τα κατάβαθα της ψυχής σου, σύμπνιξέ την, λησμόνησέ την, δια να μη γίνης όμοιος προς εκείνους, οι οποίοι μεταδίδουν τας σπερμολογίας και τας διαβολάς, και δια να μην εκτεθής εις τας ανησυχίας και τους κινδύνους, οι οποίοι, πολλές φορές, ευρίσκουν τους κακολόγους!
Δια την διόρθωσιν των καταλάλων.
Ας φιλοτιμηθώμεν δε και να γίνωμεν παιδαγωγοί των καταλάλων. Εάν ηθέλαμεν τους κάμει να αντιληφθούν ότι το καταλαλείν κινεί την αποστροφήν και ότι χάνουν εις την εκτίμησίν μας αυτοί και όχι εκείνοι, οι οποίοι καταλαλούνται, ποίος ηξεύρει αν δεν έλθουν εις συναίσθησιν και δεν παύσουν την πονηράν αυτήν συνήθειαν και γίνωμεν, τοιουτοτρόπως, σωτήρες των και ευεργέται των;
Άθλιαι συνέπειαι της κακολογίας.
Επαναλαμβάνω δε και πάλιν ότι, όπως ο καλός λόγος και ο έπαινος είναι αρχή φιλίας, τοιουτοτρόπως η κακολογία και η διαβολή φέρει έχθρας και μίση και γίνεται αιτία μυρίων κακών εις τας ανθρωπίνους κοινωνίας. Ότι προ πάντων μας κάμνει να αμελώμεν την ιδικήν μας διόρθωσιν, είναι αυτή η μανία του να πολυενασχολούμεθα με τα ξένα! Διότι αδύνατον είναι πολυπερίεργος και κακολόγος άνθρωπος να επιμεληθή ποτέ τον εαυτόν του. Απορροφημένος εξ ολοκλήρου από το να μανθάνη και να κρίνη τα των άλλων, θ’ αφήση, κατ’ ανάγκην, τα ιδικά του αφρόντιστα και αμελημένα. Και ερωτώ, όταν διαρκώς φροντίζης, δια να πληροφορήσαι και ομιλής δια τα ξένα σφάλματα και παραπατήματα, πότε θα φροντίζης δια τα ιδικά σου;
Δυστυχώς, πολλοί δεν προσέχουν διόλου εις το Ευαγγελικόν: Μη κρίνετε, ίνα μη κριθήτε (Ματθ. Ζ’ 1). Όχι μόνον κρίνουν, αλλά και γίνονται πικροί κριταί, ακόμη, και δια πράγματα, προς τα οποία ώφειλαν να είναι παραβλεπτικοί, αφού μάλιστα, αν επρόσεχαν εις τον εαυτόν των, θα εύρισκαν ότι αυτοί περιπίπτουν εις μεγαλύτερα σφάλματα!
Η μανία της κατακρίσεως προχωρεί και μέχρι του μοναχού! Λαϊκοί, οι οποίοι ζουν άσωτα ή διαπράττουν μυρίας άρπαγας και πλεονεξίας καθ’ εκάστην, κακολογούν τον μοναχόν, ο οποίος έχει κάποια βιωτικά μέσα και ενδύεται με κάποιαν ευπρέπειαν. Και σκανδαλίζονται οι σεμνότατοι άνθρωποι, εάν ένας καλόγηρος ήθελεν εξέλθει ενίοτε από την πολύ αυστηράν δίαιταν, να τον καταγγέλλουν ως επικούρειον, ενώ οι ίδιοι γαστριμαργούν και πίνουν ή και μεθύουν και κραιπαλούν συχνά! Δεν λαμβάνουν υπ’ όψιν των ότι, τοιουτοτρόπως, επιβαρύνουν τρομερά τα αμαρτήματά των και στερούν τον εαυτόν των από κάθε απολογίαν!
Ύστερον από την τοιαύτην διαγωγήν σου, πως θα ζήτησης από τον Θεόν να μη σε κρίνη αυστηρά; Εάν θέλης επιεική κρίσιν δια τον εαυτόν σου, διατί, τότε, συ κρίνεις τόσον πικρά τον πλησίον σου και είσαι τόσο ανηλεής δια τον ιερέα και δεν εννοείς να παράβλεψης ουδέ τα ελάχιστα σφάλματα του; Θα κριθής, λοιπόν, με τα ίδια σου μέτρα και δεν θα δύνασαι να παραπονεθής ότι σου ζητούνται βαρείαι ευθύναι! Ο Χριστός σου το φωνάζει. Διατί δεν τον ακούεις; ω μέτρω μετρείτε, αντιμετρηθήσεται υμίν (Ματθ. Ζ’ 1).

Υποκριτής ο καταλαλών. Το ιδικόν του δοκάρι.
Άκουσε και το άλλο τούτο: Υποκριτά (Ματθ. Ζ’ 5). Διατί η κραυγή αυτή του Ιησού εναντίον του καταλάλου; Διατί ο χαρακτηρισμός του ως υποκριτού; Διότι, όσον και αν προσπαθούμεν να παραστήσωμεν ότι κρίνομεν και κατακρίνομεν από ενδιαφέρον μας προς τον πταίστην ή από ενδιαφέρον μας προς την κοινωνίαν, η αλήθεια είναι διαφορετική. Υπό τα προσχήματα, τα οποία προβάλλομεν, κρύπτομεν χυδαία πάθη. Και δια τούτο τους καταλάλους υποκριτάς τους ωνόμασεν ο Χριστός.
Και ο έλεγχός του εξακολουθεί. Έκβαλε πρώτον την δοκόν εκ του οφθαλμού σου. Πολύ σωστά. Αφού δεν ανέχεσαι εις τους άλλους ουδέ τα μικρά σφάλματα, αλλά τους κρίνεις, πολλές φορές, και δια τιποτένια πράγματα, διατί επιτρέπεις εις τον εαυτόν σου τα πολύ μεγαλύτερα και βαρύτερα; Αφού ενδιαφέρεσαι δια τους άλλους και δια αυτό τους κρίνεις, ως βεβαιώνεις, διατί δεν κατακρίνεις πρωτίστως τον εαυτόν σου; Αφού καταγίνεσαι με τα ξένα αμαρτήματα, τα οποία δεν δύνασαι να γνωρίζης επακριβώς, διατί παρατρέχεις τα ιδικά σου, τα οποία ημπορείς να γνωρίζης καλύτερα; Θέλεις να απαλλαγή ο αδελφός σου από το μικροσκοπικό ξυλαράκι, το οποίον έχει εις τον οφθαλμόν του; Διατί δεν ελευθερώνεις τον ιδικόν σου οφθαλμόν από το εντός του δοκάρι; Εφ όσον δεν κάμνεις κατ’ αυτόν τον τρόπον, αυτοκαταγγέλλεσαι ότι κρίνεις τον αδελφόν σου όχι από ενδιαφέρον, αλλά διότι τον εχθρεύεσαι ή διότι αισθάνεσαι ηδονήν εις το να κακολογής και να εξευτελίζης τον πλησίον σου.
Με τι ομοιάζει οποίος καταλαλεί.
Ενόησέ το, λοιπόν, καλά. Εάν θα έπρεπε να κριθή όποιος αμαρτάνει, ο αρμόδιος να τον κρίνη δεν είσαι συ. Άλλ’ ο Χριστός έκρινε. Ναι, εκείνος όμως ήτο αναμάρτητος και είχε το αξίωμα του Κριτού. Εκτός τούτου, ο Χριστός δεν έκαμνε σπερμολογίας και καταλαλιάς και δεν ενησχολείτο με τας υπολήψεις των ατόμων και ιδιωτών, άλλ’ έκαμνε γενικούς ελέγχους προς κοινήν διδασκαλίαν και διόρθωσιν. Συ δε θέλεις να μάθης με ποίον ομοιάζεις;
Ομοιος είσαι με άρρωστον, ο οποίος, ενώ κατέχεται ο ίδιος από βαρεί αν υδρωπικίαν, αδιαφορεί δι’ αυτήν και έχει να κάμη με τα μικρά κρυολογήματα των άλλων. Και, κατά την παρομοίωσιν αυτού του Ιησού, ενθυμίζεις εκείνον, ο οποίος βλέπει το λεπτότατον ξυλαράκι εις τον οφθαλμόν του άλλου και αναισθητεί προς το μεγάλο ξύλο, που τυφλώνει τον ιδικόν του οφθαλμόν.
Ήδη είναι κακόν το να μη βλέπη τις τα ιδικά του αμαρτήματα. Άλλ’ είναι τρισχειρότερον, όταν και κρίνωμεν και κατακρίνωμεν τους άλλους, ενώ ημείς φέρομεν επάνω μας και περισσότερα και βαρύτερα παραπτώματα.
Περί τιμής και πειθαρχίας προς τον κλήρον και προς τους κρίνοντας Επισκόπους και Ιερείς.
(Εκ της Β’ ομιλίας του εις την Β’ προς Τιμόθεον)
Τα τέκνα οφείλουν να είναι φιλόστοργα προς τον πατέρα. Τοιουτοτρόπως οφείλουν και οι πιστοί να είναι φιλόστοργοι προς τους Ιερείς. Όχι δε μόνον φιλόστοργοι, αλλά υποτασσόμενοι. Πείθεσθε, λέγει ο Παύλος, τοίς ηγουμένοις υμών και υπείκετε, ειδότες ότι αυτοί αγρυπνούσιν υπέρ των ψυχών υμών, ως λόγον αποδώσοντες (Έβρ. ΙΓ’ 17).
Ειπέ μοι, λοιπόν αυτός μεν – ο Ιερεύς – είναι υπεύθυνος δια σε εις τόσον κίνδυνον. Διότι, και αν δεν τον βαρύνουν αυτόν τον ίδιον αμέσως προσωπικά του αμαρτήματα, η ευθύνη του είναι τρομερά, εάν δεν ήθελε φροντίσει να θέση και σε εν τάξει απέναντι του Θεού. Και σκέψου πόσον βαρύ είναι να έχη κανείς ευθύνας δια τόσας ψυχάς. Συ δε τι καλείσαι να δώσης προς τον ιερέα; Τιμήν, πειθαρχίαν εκκλησιαστική ν και κάποιαν υποστήριξιν δια την συντήρησίν του, αφού συ μεν και έμπορος δύνασαι να είσαι και άλλας εργασίας και επιχειρήσεις να αναλαμβάνης, εκείνος δε οφείλει να δουλεύη μόνον εις τον ναόν και εις τας θρησκευτικός υπηρεσίας. Έδωκες την τιμήν ταύτην, την υπακοήν, την υποστήριξιν; Και πάλιν μένεις υποχρεωμένος προς τον Ιερέα. Διότι ό, τι του προσφέρεις, είναι κατώτερον από ό, τι εκείνος σου έδωκε, και από τους κινδύνους, εις τους οποίους είναι εκτεθειμένος δια σε. Αλλά δεν δείχνει όσην έπρεπε προθυμίαν και δεν καταβάλλει όλον τον απαιτούμενον κόπον; Τότε μάλιστα να τον συμπαθήσης περισσότερον, διότι, εξ ιδικής σου αφορμής, κινδυνεύει να στερηθή την σωτηρίαν της ψυχής του.
Το μεγαλύτερον κακόν της Εκκλησίας.
Δυστυχώς, πολλοί αγαπούν να φιλονεικούν και να παρακούουν εις τους Ιερείς. Φυγαδεύεται τοιουτοτρόπως η αιδώς και ο σεβασμός του λαού προς τους άρχοντας της Εκκλησίας, δια να εισέλθη εις αυτήν η ανυποταξία και η αναρχία. Και τούτο είναι το κύριον αίτιον όλων των Εκκλησιαστικών κακών. Αυτό θα σας επαναλάβω και πάλιν πείθεσθε τοις ηγουμένοις υμών και υπείκετε. Δεν το κάμνω δε χάριν των Ιερέων, αλλά προς χάριν ιδικήν σας. Όποιος τιμά τον ιερέα, θα τιμήση και τον Θεόν. Όποιος εσυνήθισε να καταφρονή τους ιερείς, θα φθάση και εις την καταφρόνησιν του Θεού. Δι’ αυτό είπεν ο Χριστός, ο δεχόμενος υμάς εμέ δέχεται. Δια τούτο η Σοφία Σειράχ παραγγέλει: τους ιερείς εντίμως έχε. Όταν οι Ιουδαίοι κατεφρόνησαν τον Μωυσην, δεν εδυσκολεύθησαν να καταφρονήσουν και τον Θεόν.
Διατί δεν δικαιούσαι να κρίνεις τον ιερέα.
Αλλά λέγεις: Δεν έχω, λοιπόν, εγώ το δικαίωμα να κρίνω τον ιερέα; Όχι, δεν δικαιούσαι,.Εάν οι λαϊκοί είχον το δικαίωμα να ερευνούν τον βίον και την πολιτείαν των πνευματικών των ποιμένων, δια να αποφασίζουν αν πρέπη να πειθαρχούν εις αυτούς ή να ανταρτεύουν, τότε, οι αρχόμενοι θα έθεταν τον εαυτόν των επάνω από τους άρχοντας και το παν θα εγίνετο άνω κάτω, θα ήσαν άνω τα πόδια και κάτω η κεφαλή. Ή δεν ακούεις τον Χριστόν, ο οποίος λέγει: μη κρίνετε, ίνα μη κριθήτε; (Ματθ. Ζ’ 1), και τον Παύλον, ο οποίος μας φωνάζει, Συ τι κρίνεις τον αδελφόν σου; (Ρωμ. ΙΔ’ 10). Εάν τον αδελφόν σου έχεις καθήκον να μη κρίνης, πολύ περισσότερον οφείλης ν’ απέχης από του να κρίνης τον ιερέα. Ο Θεός σου το απαγορεύει. Πως το τολμάς εσύ;
Ύστερον από την μοσχοποιΐαν εις την έρημον οι περί τον Κορέ και τον Δαθάν και τον Αβειρών επανεστάτησαν κατά του αρχιερέως Ααρών. Τι έγινε τότε; ο Θεός τους κατέστρεψε. Ο καθείς, λοιπόν, ας κοιτάζη τα ιδικά του.

Δια τας διαφόρους αιτιάσεις κατά του επισκόπου και του ιερέως.
Αλλά δεν δίδει ο επίσκοπος, δεν δίδει ο ιερεύς προς τους πτωχούς και φρονείς, ως λέγεις, ότι δεν διοικούν καλά. Σ’ ερωτώ και εγώ: Είσαι απολύτως βέβαιος περί τούτου; Έχεις εξακριβώσει τα πράγματα, ώστε να μη σου μένη καμμιά αμφιβολία; Διατί, λοιπόν, μέμφεσαι; Φοβήσου τας ευθύνας. Και οφείλεις να μη λησμονής ότι πολλά οι άνθρωποι τα κρίνουν με τας υποψίας των ή παρασυρόμενοι ευκολόπιστα από τας υποψίας και τας σπερμολογίας των άλλων. Συ, λοιπόν, μιμήσου τον Θεόν. Άκουε τον, όπου λέγει: Καταβάς δέομαι, ει κατά την κραυγήν αυτών συντελούνται (Γεν. ΙΗ’ 21). Ηθέλησε να μας διδάξη δια τούτου ότι ακόμη και φωνή ολοκλήρου λαού ημπορεί να είναι πεπλανημένη και άδικος.
Επί τέλους περίμενε τον Κριτήν.
Εξήτασες όμως επιμελέστατα και επληροφορήθης ακριβέστατα και έχεις πεισθή πλέον τελείως; Και, αν τυχόν τοιουτοτρόπως είναι το πράγμα, το καθήκον σου και πάλιν είναι να περιμένης τον Κριτήν και να μη σπεύδης και αρπάζης την θέσιν του Χριστού. Εις Εκείνον ανήκει η κρίσις, όχι εις εσέ. Συ είσαι υπήκοος, όχι Κύριος. Και δεν σου αρμόζει να σφετερίζεσαι δικαιώματα, τα οποία ανήκουν εις την ανωτέραν διοίκησιν της Εκκλησίας και εις τον Θεόν.
Δια τους φρονούντας ότι αυτοί είναι καλύτεροι από τον ιερέα.
Άλλ’ ο ιερεύς, λέγει, οφείλει να είναι καλύτερος μου. Ώστε είσαι πεπεισμένος ότι συ είσαι καλύτερος από τον ιερέα! Ας υποθέσωμεν ότι είσαι πράγματι. Λησμονείς όμως ότι, όποιος καυχάται δια την αρετήν του, έχασε κάθε αξιομισθίαν! Νομίζεις ότι είσαι καλύτερος! Και δεν στενάζεις, λοιπόν, και δεν κτυπάς το στήθος σου και δεν κύπτεις κάτω και δεν μιμείσαι τον τελώνην; Τότε, ταλαίπωρε, κατέστρεψες τον εαυτόν σου, έστω και αν ήσουν αληθινά καλύτερος!
Είσαι καλύτερος; Σιώπα, δια να μείνης τοιούτος. Εάν το είπης, έχασες το παν! Και δεν αρκεί μόνον να μη το είπης, Δεν πρέπει ούτε η ιδέα να σου πέραση ότι είσαι καλύτερος. Ενώπιον του θεού κερδίζει όποιος φρονεί ότι είναι δυνατόν όλοι οι άλλοι να είναι καλύτεροι του. Τι ήτο χειρότερον από τον τελώνην; Και όμως, μόνον με το να είπη ο φαρισαίος ότι ουκ ειμί ώσπερ ούτος ο τελώνης, τα έχασε όλα! Συ λέγεις περί του εαυτού σου ότι δεν είσαι ως ούτος ο ιερεύς! Δυστυχή! Έχασες κάθε αρετήν σου, με την καύχησιν άφ’ ενός, με την κατάκρισιν εξ άλλου.
Υπέρ του μη καταλαλείν τον ιερέα.
Ας μη καταλαλώμεν, λοιπόν, παρακαλώ, τους ιερείς, και ας μη γινώμεθα αυστηροί εξετασταί των δια να μη ζημιώνωμεν τους εαυτούς μας. Μη λησμονής ότι ιερεύς σε εβάπτισε και σ’ έκαμε χριστιανόν και ότι προς τους ιερείς – τους πνευματικούς μας πατέρας – οφείλομεν όχι ολιγώτερον σεβασμόν από εκείνον, τον οποίον χρεωστούμεν προς τους σωματικούς γονείς μας.
Σεβάσου, λοιπόν, τον ιερέα, διότι αυτός κάθε ημέραν διακονεί και δι’ εσέ. Δι’ εσέ μεταβαίνει εις τον ναόν του Θεού και αναγινώσκει τας Γραφάς. Δι’ σε εύχεται και παρακαλεί τον Θεόν και τον καθικετεύει.
Δια σε, όπως και δια τον λοιπόν λαόν, είναι όλη η ιερατική του διακονία. Σεβάσου, λοιπόν, όλα αυτά, τήρει τα πάντοτε εις τον νουν σου και έχε την φρόνησιν και την ευγένειαν να φέρεσαι προς τον ιερέα με ευλάβειαν βαθυτάτην!
Εκδόσεις ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΚΥΨΕΛΗ
Θεσσαλονίκη

Θαυμαστή και ωφέλιμη διήγηση για την απλότητα της καρδιάς.

Διηγήθηκε ένας από τους Αγίους Πατέρες την ακόλουθη ιστορία που άκουσε στην έρημο της Θηβαϊδας. Συνέβηκε κάποτε και πέρασε από την έρημο ένας μεγάλος πνευματικός και στην αρετή περιβόητος. Τότε πολλοί από τους Πατέρες έτρεχαν και εξομολογούντο σ’αυτόν, μεταξύ τους δε πήγε και ένας απλός και άκακος άνθρωπος βοσκός στο επάγγελμα, που δεν ήξερε τι θα πει αμαρτία μόνη του δε επιθυμία ήταν πως να κερδίσει το παράδεισο. Ο πνευματικός τότε του είπε να κρατεί τον ίσιο δρόμο και θα φθάσει στο παράδεισο. Άκακος όπως ήταν ερμήνευσε κατά γράμμα τα λόγια του πνευματικού και περπατώντας τρεις μέρες έφτασε σ’ένα μοναστήρι και στον ηγούμενο τον πόθο του. Από τα λόγια του ο ηγούμενος εννόησε την απλότητα και ακεραιότητα του, τον δέχτηκε στο μοναστήρι και αφού τον έκαμε μοναχό τον έβαλε να «φιλοκαλή» την Εκκλησίαν, δηλαδή τον έκαμε νεωκόρο.
Μια μέρα όταν τον επεσκέφτηκε ο Ηγούμενος και τον νουθετούσε τα αναγκαία για τη σωτηρία του, πήρε και αυτός θάρρος και τον ρώτησε ποιός είναι αυτός που είναι κρεμμασμένος πάνω από το εικονοστάσιο και είναι συνέχεια νηστικός και διψασμένος, μη γνωρίζωντας ότι είναι ο Δεσπότης Χριστός. Αστεϊζόμενος τότε ο Ηγούμενος του είπε πως αυτός ήταν νεωκόρος πρωτύτερα και επειδή αμελούσε το «διακόνημα» του (υπηρεσία) τον ετιμώρησε να κρέμμεται επάνω στο σταυρό. Ο απλός τότε δεν είπε τίποτε, το βράδυ όμως σαν πήρε το φαγητό του, αφού έκλεισε της Εκκλησίας άρχισε να παρακαλεί τον κρεμασμένο να κατεβή να φάνε μαζί. Έβαζε μάλιστα μάρτυρα τον Θεό πως αν δεν κατέβει ούτε αυτός τρώει. Τότε ο πράος και ταπεινός Κύριος αυτός που κάθεται στις καρδιές των πραέων του απάντησε πως φοβάται να κατέβει μήπως το μάθει ο Ηγούμενος και τον τιμωρήσει. Ο απλός όμως και πάλι επέμενε και τότε του φάνηκε πως κατέβηκε και έτρωγαν και συνομιλούσαν μαζί. Αυτό συνέβαινε κάθε βράδυ (ω της πολλής σου φιλανθρωπίας Χριστέ) και ενώ οι άλλοι μοναχοί άκουαν ομιλίες στο ναό, όταν έμπαιναν μέσα έβλεπαν μόνο τον απλό που τους βεβαίωνε πως ήταν μόνος. Τότε έβαλαν ένα μοναχό πολύ αγαπητό στο νεωκόρο ο οποίος κατώρθωσε και έμαθε από τον απλό πως κάθε βράδυ κατεβαίνει ο φαινόμενος κατάδικος και συντρώγουν και του υπόσχεται πως γι’αυτο του το δείπνο, θα τον φιλεύση πλουσιοπάροχα στο σπίτι του πατέρα του. Όταν έμαθε ο ηγούμενός αυτά, κάλεσε τον απλό και αφού τον έπεισε να του πει αυτά που συμβαίνουν , τότε του είπε το επόμενο βράδυ να παρακαλέσει τον φαινόμενο και για τον ηγούμενο και να τον φιλεύση και αυτον στο σπίτι του πατέρα του. Πράγματι ο απλός παρακάλεσε το επόμενο βράδυ για τον ηγούμενο αλλα πήρε απάντηση πως αυτό δεν γίνεται και έτσι να μην τον ενοχλεί γιατί ο ηγούμενος δεν είναι άξιος ούτε για τα ψίχουλα που πέφτουν απ’εκείνο το τραπέζι. Σαν άκουσε το πρωί ο ηγούμενος την απόφαση λυπήθηκε άμετρα, ελπίζοντας όμως στο έλεος και τη φιλανθρωπία του Θεού με κλάματα παρακαλούσε τον απλό να επιμένει και να βιάζει τον αβίαστο να τον δεχθεί και αυτόν στο ουράνιο τραπέζι. Ο απλός συνέχισε να παρακαλεί το επόμενο βράδυ το Δεσπότη Χριστό αλλά ο Κύριος του είπε να μην επιμένει γιατί δεν γίνεται. Τότε η άπλαστη εκείνη ψυχή αποκρίνεται και του λέγει: «καλώς λέγεις ότι δεν είναι άξιος ο Ηγούμενος δια την άνωθεν τράπεζα× αλλά δια το ψωμί όπου μας έθρεφε τόσας ημέρας, όπου αν έλειπεν θα απεθάναμεν από την πείναν, καν δια ταύτην την καλωσύνην του δεν τον δέχεσαι;» Και ο Δεσπότης Χριστός «ας είναι είπε δια την αγάπη σου, και μόνον δια να μη σε λυπήσω, επειδή και τόσην αγάπη και φροντίδα έχεις και μεριμνάς πολύ δια τον πλησίον σου, ειπέ του λοιπόν να διορθωθή καλώς και μετά οκτω ημέρας να έλθητε αμφότεροι εις την ητοιμασμένη χαράν.»
Αφού έμαθε αυτά ο Ηγούμενος χάρηκε, έκαμε την πρέπουσα μετάνοια και αφού κοινώνησε των αχράντων μυστηρίων, αρρώστησε λίγο και παρέδωσε την ψυχή του στο Θεό μετά από οκτώ μέρες. Ο δε απλός εκεί που συνομιλούσε κατά τη συνήθεια με τον αγαπημένο του Δεσπότη πέταξε η μακαρία του ψυχή και μετέβησαν και οι δύο σ’εκείνη την ευτυχισμένη και ατελεύτητη ζωή, την οποία είθε και εμείς «χάριτι Θεού» να απολαύσουμε. Αμήν.
Επιμέλεια Ιερομόναχου ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΣΤΑΥΡΟΒΟΥΝΙΩΤΟΥ

Η Ιεραποστολική και διαφωτιστική διακονία των Αγίων αδελφών Κυρίλλου και Μεθοδίου(11 Μαίου

 

Shlenov, Dionisy, hegumen
Δημοσιεύουμε την εισήγηση του διευθυντή της βιβλιοθήκης της Θεολογικής Ακαδημίας Μόσχας, υφηγητή, ηγουμένου Διονυσίου (Shlenov), που διαβάστηκε στις 25 Μαΐου του 2010 στην ολομέλεια του επιστημονικού και πρακτικού συνεδρίου «Σλαβικός κόσμος: ενότητα και πολυμορφία»που πραγματοποιήθηκε στα πλαίσια της Πανρωσικής Εθνικής Συνόδου.
Παραδοσιακά, στο κέντρο των Ημερών των Σλαβικών Γραμμάτων και Πολιτισμού είναι οι Άγιοι Ισαπόστολοι Κύριλλος και Μεθόδιος, η μνήμη των οποίων εορτάστηκε ειδικά χθες, την ημέρα της επιφοίτησης του Αγίου Πνεύματος επί των αποστόλων. « Καὶ ἐπλήσθησαν ἅπαντες Πνεύματος ἁγίου, καὶ ἤρξαντο λαλεῖν ἑτέραις γλώσσαις καθὼς τὸ Πνεῦμα ἐδίδου αὐτοῖς ἀποφθέγγεσθαι».(Πραξεις 2,4) Ο προφητικός λόγος[1]των Αποστόλων σε άλλες γλώσσες έχει γίνει ένα ζωντανό κήρυγμα για τους παρόντες, το αποτέλεσμα του οποίου ήταν το γεγονός ότι την ίδια ημέρα περίπου 3000 άνθρωποι πίστεψαν στον Χριστό και βαπτίσθηκαν (Πράξεις 2, 41). Αυτή η σύμπτωση, αν και εξαιρετικά σπάνια – η οποία συνέβηκε την τελευταία φορά 109 χρόνια πριν, το 1901 [2]- είναι ριζικά συμβολική: η χάρη του Αγίου Πνεύματος άνοιξε το νου των Αγίων αδελφών, καθώς και την διάνοια των αποστόλων, για την κατανόηση άλλων γλωσσών, έτσι ώστε οι άνθρωποι- φορείς αυτών των γλωσσών να σωθούν.

Οι Άγιοι αδελφοί, οι οποίοι έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στον εκχριστιανισμό αμέτρητου αριθμού ανθρώπων, έζησαν στα μισά του ΙΧ αιώνα – σε μια εποχή καθοριστική όχι μόνο στην ιστορία του Βυζαντίου, αλλά και ολόκληρου του σλαβικού κόσμου. Η Βυζαντινή Αυτοκρατορία, πνευματικά ωρίμασε και ενισχύθηκε μετά από αιώνες οδυνηρού αγώνα για τον εθνικό και πνευματικό αυτοπροσδιορισμό, τόσο κατά των εξωτερικών εχθρών (Πέρσων, Αβάρων και Αράβων), καθώς και κατά των εσωτερικών, που αρνήθηκαν την εικονογραφία και τη χριστιανική παραστατικότητα, μπόρεσε, επιτέλους, να αναπνεύσει μια ανάσα ανακούφισης στα χρόνια του Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Φωτίου,του οποίου οι δραστηριότητες χαρακτηρίζονταν από εξαιρετική παραδοσιακότητα, εύρος και διαφάνεια. Ακριβώς ο Άγιος Φώτιος στο «εγκύκλιο μήνυμά του» του 867, ονόμασε την έβδομη Σύνοδο, οικουμενική, και σ’αυτή τη νέα εποχή του θριάμβου της Ορθοδοξίας, η Βυζαντινή Αυτοκρατορία καλούνταν να μοιραστεί απλόχερα τον πνευματικό και πολιτιστικό πλούτο της με τους γύρω λαούς, και πρώτ’ απ ‘όλα με τους Σλάβους οι οποίοι ήδη από το VI αιώνα άρχισαν να διεισδύουν στην Βυζαντινή Αυτοκρατορία είτε με τα εχθρικά μαχητικά αποσπάσματα των Αβάρων είτε ως ειρηνικοί μετανάστες. Αλλά τον IX αιώνα είχαν την τύχη, μέσω των Κωνσταντίνου-Κυρίλλου και Μεθοδίου- Μιχαήλ και των μαθητών τους να λάβουν την Ορθόδοξη πνευματικότητα και τον πολιτισμό τους.
Ο Κύριλλος και ο Μεθόδιος είναι Ισαποστολικοί άνδρες, ασκητές, ιεραπόστολοι, θεολόγοι, γραματείς με την καλύτερη έννοια του όρου τούτου και διπλωμάτες. Από τη μία πλευρά, έλαβαν μια άριστη εκπαίδευση, γνώρισαν πολύ καλά τους υψηλότατους κύκλους της κοσμικής και εκκλησιαστικής κοινωνίας: περίπου στα 845, ο Μιχαήλ (στο μέλλον Μεθόδιος), διορίστηκε διοικητής «Σκλαβονίας» μιας μεγάλης περιοχής στα βορειοδυτικά της Μικράς Ασίας, όπου ζούσαν πολλοί Σλάβοι. Αργότερα, στον Κωνσταντίνο ανατέθηκε η διαχείριση της Πατριαρχικής Βιβλιοθήκης στον Καθεδρικό Ναό της Αγίας Σοφίας. Από την άλλη πλευρά, μερικά χρόνια της ζωής τους οι Άγιοι Αδελφοί πέρασαν στην ερημιά των μοναστηριών της Μικράς Ασίας. Και αυτή η εμπειρία της μοναστικής ζωής, της ενατένισης, της αυτοσυγκεντρώσεως στην προσευχή και του πνευματικού διαφωτισμού θα γίνει, επίσης, ένα από τα πιο σημαντικά συστατικά στη διακονία των Αγίων Αδελφών για την διαφώτιση των Σλαβικών λαών. Επειδή το επίκεντρο της διακονίας τους -στο βαθμό που μπορεί να κριθεί από τους σλαβικούς βίους αγίων – ήταν στη ιερουργία, δεν ήταν τυχαίο το γεγονός ότι πρώτα μεταφράστηκαν λειτουργικά βιβλία και λειτουργικά αναγνώσματα της Γραφής. [3]
Με τη στενή έννοια, αποστολή σημαίνει μια ειδικά οργανωμένη δομή της Εκκλησίας, που έχει ως στόχο τον εκχριστιανισμό εκείνων που βρίσκονται έξω από αυτήν. Με πιο ευρύτερη έννοια είναι ένα κήρυγμα προς το παράδειγμα των Αποστόλων,οι οποίοι στηρίχθηκαν όχι τόσο σε εξωτερικό κύρος αλλά στη δύναμη του Ευαγγελικού Λόγο. Η ίδια η λατινική λέξη «missio» είναι μόνο μια μετάφραση της ελληνικής «ἀποστολή». Οι Άγιοι αδελφοί δίδασκαν αυτό που εκτέλεσαν οι ίδιοι, και ποτέ δεν φόρτιζαν δυσβάστακτα φορτία σ’εκείνους που δεν μπορούσαν να τα κουβαλάνε. Καθοδηγούνταν από το παράδειγμα του Χριστού, ο οποίος έλεγε: «ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου οὐκ ἦλθε διακονηθῆναι, ἀλλὰ διακονῆσαι» (Ματθαίος 20, 28). Το ιεραποστολικό και διαφωτιστικό έργο τους ήταν επιτυχές, ει μη τι άλλο, λόγω του γεγονότος ότι προτίμησαν το δρόμο της διακονίας παρά το δρομο της εξουσίας.
Της διαφωτιστικής δραστηριότητας μεταξύ των Σλάβων προηγήθηκε η ιεραποστολική-διπλωματική δραστηριότητα μεταξύ των Αράβων και των Χαζάρων, εκπροσώπων βασικών θρησκειών του κόσμου της εποχής εκείνης-του Ισλάμ και του Ιουδαϊσμού. Επιπλέον, έλαβαν χώρα οι λογομαχίες με τους ειδωλολάτρες [4] και με τον εικονοκλαστικό, πρώην πατριάρχη, Ιωάννη Γραμματικό[5]. Η εμπειρία της συζήτησης, της υπεράσπισης της γνώμης και του ατρόμητου κηρύγματος της πίστης ήταν απολύτως απαραίτητη και κατά την νέα διακονία στους σλαβικούς λαούς.
Συνήθως δείχνουν ότι το διαφωτιστικό έργο των Αγίων αδελφών μεταξύ των Σλάβων σημαδεύτηκε από:
- την εφεύρεση του αλφαβήτου,
- τη δημιουργία της γραφής και
- τον αυτοφυή πνευματικό πολιτισμό.
Δηλαδή, έπρεπε όχι απλώς να κηρύττουν στην δική τους γλώσσα ή στην ήδη υπάρχουσα ξένη γλώσσα, σαν κανονικοί ιεραπόστολοι, αλλά όπως οι απόστολοι την ημέρα Πεντηκοστής, να κηρύξουν στη νέα θεοαποκαλυφθείσα γλώσσα. Και το κήρυγμά τους δεν ήταν κήρυγμα των ψαράδων προς σοφούς, αλλά το κήρυγμα των χριστιανών φιλοσόφων σ’εκείνους που, όπως ένας καθαρός πίνακας, ήταν έτοιμοι να χωρέσουν τη γραφή της αιώνιας ζωής. Όποιο αλφάβητο και να δημιουργούσαν οι Άγιοι αδελφοί -γλαγολικό- που είναι πιο πιθανό- ή το κυριλλικό,αυτό το αλφάβητο δημιουργήθηκε για τη μεταβίβαση των χριστιανικών πνευματικών αξιών, για το ευαγγέλιο, για το Χριστό, για να γίνει μια αληθινή έξοδος από την ζοφερή έρημο της Αιγυπτιακής αιχμαλωσίας στη Γη της Επαγγελίας. Σε καθεμιά από τις δύο βασικές αφηγήσεις για την εφεύρεση της σλαβικής γραφής, ή σε σχέση μ’αυτήν, λέγεται ακριβώς για το Ευαγγέλιο:
1). Το 860, στο δρόμο προς την πρωτεύουσα των Χαζάρων, ευρισκόμενος στην Χερσόνησο της Κριμαίας,ο Κωνσταντίνος / Κύριλλος «βρήκε εκεί το Ευαγγέλιο και το ψαλτήρι, γραμμένο με τα Ρωσικά / Συριακά γράμματα, και συνάντησε έναν άνθρωπο που μιλούσε αυτή την γλώσσα και συζήτησε μαζί του, και κατανόησε την έννοια αυτής της ομιλίας, και συγκρίνοντάς την με τη δική του γλώσσα,ξεχώρισε φωνήεντα και σύμφωνα γράμματα, και προσευχόμενος στο Θεό, σύντομα άρχισε να διαβάζει και να τους εξηγεί, και πολλοί τον θαύμαζαν, επαινώντας τον Θεό[6].
2). Και το 862, όταν ο κυβερνήτης της Μεγάλης Μοραβίας, Ροστισλάβ ζήτησε από τον αυτοκράτορα Μιχαήλ να βαπτίσει τον λαό του και να τον κάνει συμμέτοχο στη χριστιανική γραφή και πολιτισμό[7], ο αυτοκράτορας ανέθεσε αυτό το μεγάλο έργο στον Άγιο Κύριλλο.[8] «Ο Κύριλλος υπάκουσε και μετά την προσευχή μαζί με τους συνεργάτες του (ή με τους ομοϊδεάτες του[9]), αμέσως άρχισε τη δουλειά. Και ο Θεός,ο οποίος ακούει τις προσευχές των δούλων Του, γρήγορα του αποκάλυψε (τη γραφή) και τότε εφηύρε τα γράμματα και άρχισε να γράφει το λόγο του Ευαγγελίου: «Ἐν ἀρχῇ ἦν ὁ Λόγος, καὶ ὁ Λόγος ἦν πρὸς τὸν Θεόν, καὶ Θεὸς ἦν ὁ Λόγος» (Ιω. 1, 1 ) και ούτω καθεξής».
Στην πρώτη, αρχική περίπτωση, ο Άγιος Κωνσταντίνος βλέπει ήδη γραμμένο από κάποιον το Ευαγγέλιο,στη δεύτερη ξεκινάει να ξαναγράφει τον Ευαγγελικό λόγο. Στην πρώτη περίπτωση αναφέρεται στην ακροαματική αφομοίωση μιας άγνωστης γλώσσας,στη δεύτερη, προτεραιότητα διατίθεται στο γραπτό λόγο. Ό τι και αν σήμαιναν στην πραγματικότητα για τη σλαβική φιλολογία αυτά τα πολύτιμα δεδομένα, τα οποία έχουν πολλαπλές και ενίοτε αντικρουόμενες ερμηνείες (είναι αρκετό να δούμε τη βιβλιογραφία του Κυρίλλου και Μεθοδίου που συντάχθηκε από τον Γ.Α. Ιλιίνσκι[10]), για την ιεραποστολή,η έννοιά τους είναι προφανής: η σλαβική γραφή δημιουργείται κατά κύριο λόγο ως ιερή γραφή. Το Ευαγγέλιο αποδείχνεται ακριβώς αυτός ο ακρογωνιαίος λίθος της πίστης, στον οποίο θα δημιουργηθεί η εθνική και παγκόσμια αυτοσυνείδηση των Σλάβων.
Και σ’αυτό και στο άλλο απόσπασμα από τον βίο του Κυρίλλου χρησιμοποιείται η λέξη «Ευαγγέλιο», που αντιγράφει ακριβώς την ελληνική λέξη εὐαγγέλιον,και το οποίο είναι ένα εξαιρετικό παράδειγμα λεξιπλασίας,δηλαδή εννοιών με τις οποίες οι Άγιοι αδελφοί εμπλούτιζαν τη Σλαβική γλώσσα. Στους σλαβικούς Βίους των Αγίων Κυρίλλου και Μεθοδίου -σε μια από τις πιο σημαντικές και αποκλειστικές στο είδος της αγιολογικές πηγές – η λέξη «евангелие» χρησιμοποιείται σε συνδυασμό 17 φορές. Εκτός από τις προαναφερθείσες δύο θα αναφέρουμε τις πιο σημαντικές υποθέσεις από το « Βίο του Κυρίλλου» με χρονολογική σειρά.
Το Ευαγγέλιο, ένα από τα κύρια εργαλεία του ιεραποστολικού κηρύγματος των Αγίων αδελφών, αμέσως έγινε θέμα της ιεραποστολικής συζητήσης στη λογομαχία με τους εκπροσώπους της μουσουλμανικής θρησκείας,οι οποίοι είχαν στόχο να επιβάλουν στους χριστιανούς το πάθος του πασιφισμού και της μη αντίστασης στον εχθρό. Σε απάντηση σ’αυτό ο Άγιος Κύριλλος έπρεπε να συσχετίσει τα Ευαγγελικά λόγια του Κυρίου «προσεύχεσθε ὑπὲρ τῶν ἐπηρεαζόντων ὑμᾶς » (Ματθ. 5, 44) με τα λόγια «μείζονα ταύτης ἀγάπην οὐδεὶς ἔχει, ἵνα τις τὴν ψυχὴν αὐτοῦ θῇ ὑπὲρ τῶν φίλων αὐτοῦ» (Ιω. 15, 13). «Για το καλό των φίλων μας έτσι κάνουμε για να μη γίνει αντικείμενο εκμετάλλευσης,εκτός από το σώμα και η ψυχή τους»[11]. Στην περίπτωση αυτή, ο Άγιος Κύριλλος είχε να εκφράσει την απολογία του δίκαιου αμυντικού πολέμου ( που είναι σκόπιμο να υπενθυμίσουμε σε σχέση με την 65η επέτειο της νίκης στο Μεγάλο Πατριωτικό Πόλεμο), ο οποίος, ωστόσο, δεν έχει μόνο γήινους δίκαιους στόχους. Αυτοί που υπερασπίζουν τα σύνορα της πατρίδας, αγωνίζονται όχι μόνο για το σώμα αλλά και για τις ψυχές των προστατευομένων τους,υπερασπίζουν τα πνευματικά σύνορα.
Κατά την επιστροφή από την αποστολή στην Χαζαρία, ο Κύριλλος κάλεσε τους κατοίκους της πόλης Φούλας, της Κριμαίας, οι οποίοι ζούσαν ακόμα στη δυαδικότητα της θρησκείας, στην ανοιχτόκαρδη και πλήρη λήψη «του Ευαγγελίου της Καινής Διαθήκης του Θεού». Φιλώντας το Ευαγγέλιο, «οι άνθρωποι της Φούλας» έκοψαν τη βελανιδιά, συγκολλημένη με την κερασιά, την οποία λάτρευαν,και την οποία ονόμαζαν με το ανθρώπινο όνομα, Αλέξανδρος[12]. Αυτό το επεισόδιο είναι επίσης πολύ χαρακτηριστικό.Η διακονία στον Θεό και στον Μαμωνά είναι ασυμβίβαστη. Ο Θεός απαιτεί απ’ αυτούς που Τον ακολουθούν την θυσία των προκαταλήψεών τους, την άρνηση από οποιουδήποτε είδους άμεση ή έμμεση ειδωλολατρία. Μπορούμε μόνο να υποθέσουμε ότι η ανάγνωση του συγκεκριμένου επεισοδίου που περιγράφτηκε στον «Βίο του Κυρίλλου», συνέβαλε στο γεγονός ότι οι πρόγονοί μας εξάλειψαν πνευματικά την δική τους δυαδικότητα της θρησκείας, κόβοντάς την με το σπαθί της πίστης και της προσευχής.
Κατά τη σλαβική αποστολή η μεγαλύτερη σύγκρουση ξέσπασε με τους Γερμανούς κληρικούς, που αντιπροσώπευαν εξαιρετικά στενή προσέγγιση: ο Θεός «έχει επιλέξει μόνο τρεις γλώσσες – την εβραϊκή,την ελληνική και τη λατινική, με τις οποίες πρέπει να δοξάζουμε το Θεό»[13]- η οποία ονομάστηκε από τους Αγίους αδελφούς αίρεση της τριγλωσσίας. Αυτή η σύγκρουση ήταν ενδεικτική. Όπως είναι γνωστό, η αρχή της τριγλωσσίας, στην πράξη, για τους Σλάβους σήμαινε μονογλωσσία, επειδή η εβραϊκή γλώσσα δεν συζητιόταν σοβαρά, και για την Ελληνική γλώσσα τα Λατινικά ήταν πραγματική και πολύ ισχυρή εναλλακτική λύση.«Ο Κωνσταντίνος τους νίκησε με τα λόγια της Αγίας Γραφής», και αναφερόμενος στην Παλαιά Διαθήκη και στο Ευαγγέλιο[14], υπερασπίζοντας όχι την φιλολογική εφευρετικότητα του μυαλού,όχι την προσωπική φιλοδοξία, αλλά την ελευθερία αυτοέκφρασης των σλαβικών λαών, χωρίς την οποία δεν θα μπορούσε να υπήρχε ο πολιτισμός, ριζωμένος στο εθνικό πνεύμα, ούτε κήρυγμα, ούτε εκκλησιασμός.
«Έτσι και στο Ευαγγέλιο ο ίδιος ο Κύριος λέει:« ὅσοι δὲ ἔλαβον αὐτόν, ἔδωκεν αὐτοῖς ἐξουσίαν τέκνα Θεοῦ γενέσθαι» (Ιω. 1, 12). Και αλλού: «Οὐ περὶ τούτων δὲ ἐρωτῶ μόνον, ἀλλὰ καὶ περὶ τῶν πιστευόντων διὰ τοῦ λόγου αὐτῶν εἰς ἐμέ, ἵνα πάντες ἓν ὦσιν, καθὼς σύ, πάτερ, ἐν ἐμοὶ κἀγὼ ἐν σοί» (Ιω. 17, 20-21). Και στο Κατά Ματθαίον: «Ἐδόθη μοι πᾶσα ἐξουσία ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπὶ γῆς. Πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τὰ ἔθνη, βαπτίζοντες αὐτοὺς εἰς τὸ ὄνομα τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ ἁγίου Πνεύματος, διδάσκοντες αὐτοὺς τηρεῖν πάντα ὅσα ἐνετειλάμην ὑμῖν· καὶ ἰδοὺ ἐγὼ μεθ’ ὑμῶν εἰμι πάσας τὰς ἡμέρας ἕως τῆς συντελείας τοῦ αἰῶνος. Ἀμήν». (Ματθ. 28, 18-20). Και στο Ευαγγέλιο κατά Μάρκον: «Πορευθέντες εἰς τὸν κόσμον ἅπαντα κηρύξατε τὸ εὐαγγέλιον πάσῃ τῇ κτίσει. Ο πιστεύσας καὶ βαπτισθεὶς σωθήσεται, ὁ δὲ ἀπιστήσας κατακριθήσεται· Σημεῖα δὲ τοῖς πιστεύσασι ταῦτα παρακολουθήσει· ἐν τῷ ὀνόματί μου δαιμόνια ἐκβαλοῦσι· γλώσσαις λαλήσουσι καιναῖς·»(Μκ.16,15-17).
Τέλος, λίγα λεπτά πριν από το θάνατό του στη Ρώμη, ο Άγιος Κύριλλος προσευχόταν θερμά για τους νεοφώτιστους Σλάβους: «… έμπνευσε στην καρδιά τους τα λόγια της διδασκαλίας Σου. Είναι το δώρο Σου, και αν δέχθηκες εμάς, ανάξιους του κηρύγματος του Ευαγγελίου του Χριστού Σου, να επιδιώκουμε τα καλά έργα και να κάνουμε ό τι είναι αρεστό σε Σένα, αυτό που μου έδωσες, ως δικό Σου σε Σένα προσφέρω…»[15]. Αλλά τι σημαίνουν αυτά τα λόγια; Τι ακριβώς σκόπευε να επιστρέψει στο Θεό ο Κύριλλος σαν κάτι που ανήκει σ’Αυτόν; Ο Θεός έδωσε το ιερό Ευαγγέλιο στα αδέλφια, το οποίο ευαγγελίζονταν με αφοσίωση, αλλά έδωσε, επίσης, και τους Σλαβικούς λαούς, στους οποίους απευθυνόταν το ευαγγελικό κήρυγμα. Εδώ δεν υπάρχει καμία διαφορούμενη έννοια και πολύ λιγότερο αντίφαση: ο Θεός έδωσε στους Αγίους αδελφούς τους σλαβικούς λαούς η καρδιά των οποίων, ακούγοντας τα λόγια του ευαγγελίου, έγινε ένα ζωντανό αχειρόγραφο βιβλίο, φορέας ευαγγελίου το οποίο θα παραμένει ακόμα και όταν όλα τα βιβλία θα εξαφανιστούν.
Αλλά τα ιερά βιβλία δεν καίγονται. Μετά το θάνατο του Αγίου Κυρίλλου, όμως, πολύ πριν από το θάνατο του Αγίου Μεθοδίου, ο Πατριάρχης Ιγνάτιος απέστειλε προς τους προγόνους μας Ρώσους έναν επίσκοπο με κλήρο. Ο Βυζαντινός χρονογράφος, διάδοχος του Θεοφάνους, αναφέρει ένα θαύμα, που έγινε μετά την προσευχή ενός ιερέα, και το οποίο έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην επιλογή της χριστιανικής πίστης και της βάπτισης.Οι Ρώσοι «ζήτησαν να ριχτεί στη φωτιά που έκαναν, το ίδιο το Βιβλίο της χριστιανικής πίστης, το θείο και ιερό Ευαγγέλιο, και αν παραμείνει άθικτο και άκαφτο, τότε θα στραφούν στο Θεό που διακηρυσσόταν. Μετά από αυτά τα λόγια ο ιερέας ύψωσε τα μάτια και τα χέρια προς το Θεό και είπε: «Δόξασε το όνομα Σου, Ιησού Χριστέ, Θεέ μας στα μάτια αυτής της φυλής» – και αμέσως πέταξε στη φωτιά το βιβλίο του Αγίου Ευαγγελίου.Πέρασε αρκετή ώρα και όταν έσβησε η φλόγα διαπίστωσαν ότι ο ιερός τόμος ήταν άθικτος και δεν έπαθε ζημία από τη φωτιά, έτσι ώστε οι κρόσσοι των κλειδαριών του βιβλίου δεν χάλασαν και δεν είχαν αλλάξει. Είδαν αυτό οι βάρβαροι, έμειναν κατάπληκτοι από το μεγαλείο του θαύματος και χωρίς αμφιβολία άρχισαν να βαπτίζονται »[16]. Αυτό το γεγονός, το οποίο θεωρείται, από τους επιστήμονες, ένα από τα περιστατικά του πρώτου βαπτίσματος των Ρως, μας δείχνει πολλά πράγματα: την ύπαρξη της γλώσσας επικοινωνίας μεταξύ του Ιερέα και των Ρώς, την σταθερή πίστη, παρόμοια με την πίστη των πρώτων μαρτύρων, η αμοιβή για την οποία ήταν το θαύμα του κηρύγματος, όταν ο λόγος του Ευαγγελίου οχι μόνο δεν κάηκε στην εξωτερική φωτιά, αλλά ήταν σε θέση να σβήσει την εσωτερική φωτιά της απιστίας, καθώς και την απλότητα και αφέλεια των προγόνων μας, οι οποίοι αθώα παρέδωσαν τον εαυτό τους στο Θεό, εμπιστευόμενοι στο θείο θαύμα. Με το φως αυτής της πίστης ήταν εμποτισμένο το ευαγγέλιο των αγίων αδελφών και παρά τα εμπόδια και τους διωγμούς μέχρι τώρα είναι καθοριστικό για την πνευματική παράδοση των σλαβικών, καθώς και όλων των χριστιανικών λαών.
Παρά τους τρομερούς παγκόσμιους κατακλυσμούς, παγκόσμιους πολέμους, παρ ‘όλες τις σύγχρονες διαδικασίες της παγκοσμιοποίησης, οι οποίες έχουν όχι μόνο θετικές αλλά και πολύ αρνητικές συνέπειες, οι σλαβικοί λαοί διατηρούν το ευαγγέλιο που κηρύχτηκε από τους ισαποστόλους αδελφούς, καθώς και τα κείμενα της Αγίας Γραφής και της λατρείας. Οι σύγχρονα μάρτυρες, νεομάρτυρες και ομολογητές επιβεβαίωσαν και επιβεβαιώνουν ότι αυτές οι αλήθειες της Ορθοδοξίας είναι ανεξολόθρευτες. Όμως αυτό που δεν μπορεί να κάνει ένας εχθρός, μπορεί να κάνει η λήθη. Από δω,ο άφθαρτος ρόλος της γιορτής μας,η οποία σε καιρό ειρήνης υπενθυμίζει ότι το κήρυγμα ή η αντίληψη της αλήθειας της Ορθοδοξίας είναι ένα κατόρθωμα που απαιτεί την έντονη προσπάθεια όλων των δυνάμεων, που οδηγεί στην μεταμόρφωση.
[1] Οι απόστολοι μίλησαν σε διάφορες γλώσσες σε απάντηση του προφητευόμενου από τον προφήτη Ιωήλ για τις τελευταίες μέρες, οι οποίες ήταν αντιληπτές απ’αυτούς ως οι μέρες του ερχομού του Χριστού: «ἐν ταῖς ἡμέραις ἐκείναις ἐκχεῶ ἀπὸ τοῦ Πνεύματός μου, καὶ προφητεύσουσι».(Πράξεις 2, 18).Η προφητεία είναι προόραση της Καινής Διαθήκης στην Παλιά, είναι η υπέρβαση του παρελθόντος για την συνάντηση με τον Χριστό. Και οι Άγιοι αδελφοί, επίσης προφητικά αντιλαμβάνονταν την Παλαιά Διαθήκη, όπως φαίνεται από το «Βίο του Κυρίλλου» 12, όπου μετά από δύο αποσπάσματα από τους προφήτες της Παλαιάς Διαθήκης (Ησαΐας 66, 18-19 και Ιερ. 16, 16),λέγεται: «Αυτό είναι το Ευαγγέλιο της Καινής Διαθήκης του Θεού »(τσιτάτο από: Ν. Ταχίαος A.-E. Άγιοι Κύριλλος και Μεθόδιος, φωτιστές των Σλάβων.Αγ.Π, 2005. σελ. 284. Περαιτέρω, σε παρόμοιες αναφορές στο βίο του Αγίου Μεθοδίου και Κυρίλλου θα δοθούν μόνο σελίδες αυτού του βιβλίου) .
[2] Το 1942 και το 1953 η γιορτή του Αγίου Κυρίλλου και Μεθοδίου, συνέπεσε με την ίδια την ημέρα της Αγίας Τριάδος.
[3] Βίος του Μεθοδίου 15: «Νωρίτερα, μαζί με τον Κωνσταντίνο φιλόσοφο έχουν μεταφραστεί μόνο το Ψαλτήριο, Ευαγγέλιο,ο Απόστολος, και επιλεγμένες εκκλησιαστικές ακολουθίες» (σ. 311).
[4] Βίος του Κυρίλλου 12 (σελ. 283 – 285).
[5] Βίος του Κυρίλλου 5 (σελ. 264-267).
[6] Βίος του Κυρίλλου 8 (σελ. 272).
[7] Ταχιάος A.-E. Ν. Άγιοι Κύριλλος και Μεθόδιος φωτιστές των Σλάβων. Αγ.Πετρ, 2005. Σελ. 97-98.
[8] Βίος του Κυρίλλου 14 (σελ. 285-289)
[9] Με εκείνους «οι οποίοι είχαν τις ίδιες σκέψεις, καθώς και αυτοί» (Βίος του Μεθοδίου 5. σελ. 304).
[10] Ιλιίνσκι Γ.Α. «Εμπειρία συστηματικής βιβλιογραφίας των Κυρίλλου και Μεθοδίου». Σόφια, 1934. Σελ. 115-122.
[11] Βίος του Κυρίλλου 6 (σελ. 269).
[12] Βίος του Κυρίλλου 12 (σελ. 284).
[13] Βίος του Κυρίλλου 15 (σελ. 289).
[14] Σύγρ.Βίος του Κυρίλλου 16 (σελ. 291-292).
[15] Βίος του Κυρίλλου 18 (σελ. 296).
[16] Theophan. Continuat. Chronograph. 6, 1997 / Εκδ. Ι. Bekker. Βόννη, 1838. Π. 344:4-18. TLG 4153 / 1 [Corpus scriptorum Historiae Byzantinae] ρως. μεταφρ.: Διάδοχος του Θεοφάνη. Βιογραφία των βυζαντινών αυτοκρατόρων / Μετάφραση, άρθρα, σχόλια Γ.Ν. Λουμπάρσκι Αγ.Π., 1992. Σελ. 142-143.
πηγη.http://www.bogoslov.ru/en/

Ἐπιστολὴ π. Σεραφείμ Ρόουζ στοὺς γονεῖς του

Σεραφείμ Ρόουζ (Ἱερομόναχος)

(Στὶς 14 Ἰουνίου τοῦ 1964, μία ἑβδομάδα ἀφότου κατέθεσε τὴ διπλωματική του ἐργασία, ὁ π. Σεραφείμ Ρόουζ ἔγραψε στοὺς γονεῖς του αὐτὸ τὸ γράμμα μὲ σκοπὸ νὰ τοὺς ἐξηγήσει τοὺς λόγους γιὰ τὸ σχέδιό του)



«Ἀγαπητοὶ γονεῖς,

Εἶναι μία καυτὴ μέρα - γιὰ τὸ Σὰν Φρανσίσκο μοιάζει πολὺ μὲ καλοκαίρι. Κατάφερα νὰ τελειώσω τὴν μεταπτυχιακὴ ἐργασία μου καὶ τὴν παρέδωσα τελικὰ τὴν προηγούμενη Παρασκευή, ἀλλὰ συνήθως γιὰ κάποιο λόγο δὲ στέλνουν τοὺς βαθμοὺς πρὶν ἀπὸ τὸ Σεπτέμβριο. Ἀσχολοῦμαι ἀκόμα μὲ τὰ κινέζικα, βοηθάω τὸν Κινέζο πρώην καθηγητή μου [Τζὶ-Μὶνγκ Σιὲν] νὰ μεταφράσει ἕνα ἄρθρο (ἀπὸ τὰ κινέζικα) μὲ θέμα τὴν κινέζικη φιλοσοφία, γιὰ ἕνα περιοδικὸ φιλοσοφίας. Ἢ ὑποκρισία τοῦ ἀκαδημαϊκοῦ κόσμου δὲν ὑπῆρξε ποτὲ τόσο ἀπροκάλυπτη ὅσο στὴν περίπτωσή του. Ὁ καθηγητής μου γνωρίζει περισσότερα γιὰ τὴν κινέζικη φιλοσοφία, ἀπὸ ὁποιονδήποτε ἄλλο στὴν χώρα καὶ ἔχει σπουδάσει δίπλα σὲ ἀληθινοὺς φιλοσόφους καὶ σοφοὺς στὴν Κίνα.

Ὅμως δὲν μπορεῖ νὰ βρεῖ δουλειὰ σὲ κανένα ἀμερικανικὸ πανεπιστήμιο, ἐπειδὴ δὲν εἶναι πτυχιοῦχος ἀμερικανικοῦ πανεπιστημίου καὶ ἐπειδὴ δὲν ἀναλώνεται σὲ δημόσιες σχέσεις - μὲ δύο λόγια, ἐπειδὴ παραεῖναι τίμιος ἄνθρωπος!

Εἶναι ἀλήθεια ὅτι στὴν ἀρχὴ ἐπέλεξα τὴν ἀκαδημαϊκὴ ζωή, διότι ὁ Θεός μοῦ ἔδωσε ἕνα μυαλὸ γιὰ νὰ Τὸν ὑπηρετῶ καὶ ὁ ἀκαδημαϊκὸς κόσμος εἶναι ὁ κατεξοχὴν χῶρος στὸν ὁποῖον ὑποτίθεται ὅτι χρησιμοποιεῖται τὸ ἀνθρώπινο μυαλό. Ὅμως πλέον, μετὰ ἀπὸ ὀκτὼ ἢ ἐννέα χρόνια στὰ πανεπιστήμια, ξέρω καλὰ τί γίνεται ἐκεῖ. Λίγοι ἐκτιμοῦν καὶ σέβονται τὸ μυαλὸ καὶ αὐτοὶ εἶναι καθηγητὲς τῆς «παλιᾶς σχολῆς», οἱ ὁποῖοι σύντομα θὰ ἐκλείψουν.

Γιὰ τοὺς ὑπόλοιπους εἶναι ζήτημα ἐξασφάλισης χρημάτων καὶ μιᾶς σταθερῆς θέσης στὴν ζωὴ - χρησιμοποιοῦν τὸ μυαλὸ σὰν ἕνα εἶδος παιχνιδιοῦ, κάνουν ἔξυπνα τρὶκ μὲ τὸ μυαλὸ καὶ πληρώνονται γι' αὐτὸ ὅπως οἱ κλόουν στὸν τσίρκο. Στὶς μέρες μας ἔχει ἐκλείψει ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους ἡ ἀγάπη γιὰ τὴν ἀλήθεια καὶ αὐτοὶ ποὺ διαθέτουν μυαλό, πρέπει νὰ ἐκπορνεύουν αὐτὸ τὸ τάλαντό τους γιὰ νὰ τὰ βγάζουν πέρα. Ἐγὼ δὲν μπορῶ νὰ κάνω κάτι τέτοιο, διότι ἡ ἀγάπη μου γιὰ τὴν ἀλήθεια εἶναι πολὺ μεγάλη. Γιὰ μένα ἡ ἀκαδημαϊκὴ σταδιοδρομία εἶναι ἁπλῶς μία δουλειὰ δὲν πρόκειται νὰ γίνω δοῦλος σ' αὐτήν. Δὲν ὑπηρετῶ τὸ Θεὸ στὸν ἀκαδημαϊκὸ κόσμο, ἁπλῶς κερδίζω τὸν ἐπιούσιο. Ἂν πρόκειται νὰ ὑπηρετήσω τὸ Θεὸ σ' αὐτὸν τὸν κόσμο καὶ ν' ἀποφύγω ἔτσι νὰ κάνω τὴ ζωή μου μία πλήρη ἀποτυχία, θὰ πρέπει νὰ τὸ κάνω ἐκτὸς τῶν ἀκαδημαϊκῶν κύκλων.

Ἔχω ἀποταμιεύσει ἕνα μικρὸ ποσὸν καὶ ἐλπίζω νὰ κερδίσω λίγα χρήματα ἀκόμα μὲ καμιὰ δουλίτσα. Πιστεύω ὅτι θὰ τὰ βγάλω πέρα οἰκονομικὰ γιὰ ἕνα χρόνο, κάνοντας αὐτὸ ποὺ ὑπαγορεύει ἡ συνείδησή μου: νὰ γράψω ἕνα βιβλίο γιὰ τὴν πνευματικὴ κατάσταση τοῦ ἀνθρώπου σήμερα - θέμα γιὰ τὸ ὁποῖο, μὲ τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ, γνωρίζω ὁρισμένα πράγματα. Τὸ βιβλίο μᾶλλον δὲν θὰ πουλήσει καθότι οἱ ἄνθρωποι δὲν θέλουν νὰ θυμοῦνται τὰ πράγματα ποὺ ἔχω νὰ τοὺς πῶ· προτιμοῦν νὰ βγάζουν χρήματα, παρὰ νὰ λατρεύουν τὸ Θεό.

Εἶναι ἀλήθεια ὅτι αὐτὴ ἡ γενιὰ εἶναι μπερδεμένη. Τὸ μόνο πρόβλημα μὲ μένα εἶναι ὅτι δὲν εἶμαι μπερδεμένος καὶ γνωρίζω πολὺ καλὰ ποιὸ εἶναι τὸ καθῆκον τοῦ ἀνθρώπου: νὰ λατρεύει τὸ Θεὸ καὶ τὸν Υἱό Του καὶ νὰ προετοιμάζεται γιὰ τὴ ζωὴ στὸν ἐπερχόμενο κόσμο ὄχι νὰ ζεῖ ἄνετα κι εὐτυχισμένα σ' αὐτὸν τὸν κόσμο ἐκμεταλλευόμενος τὸν συνάνθρωπό του καὶ ξεχνώντας τὸ Θεὸ καὶ τὴ Βασιλεία Του.

Ἂν ὁ Χριστὸς ἐρχόταν σήμερα σ' αὐτὸν τὸν κόσμο, ξέρετε τί θὰ Τοῦ συνέβαινε; Θὰ Τὸν ἔκλειναν σὲ ψυχιατρεῖο καὶ θὰ Τὸν ὑπέβαλαν σὲ ψυχοθεραπεία καὶ τὸ ἴδιο θὰ ἔκαναν στοὺς ἁγίους Του. Ὁ κόσμος θὰ Τὸν σταύρωνε σήμερα ἀκριβῶς ὅπως τὸ ἔπραξε πρὶν ἀπὸ δύο χιλιάδες χρόνια, διότι ὁ κόσμος δὲν ἔχει μάθει τίποτα πέρα ἀπὸ τὸ νὰ κατεργάζεται ἀκόμη δολιότερες μορφὲς ὑποκρισίας.

Καὶ τί θὰ συνέβαινε ἂν σὲ κάποια ἀπὸ τὶς τάξεις μου στὸν πανεπιστήμιο, ἔλεγα στοὺς φοιτητές μου ὅτι ὅλη ἡ μόρφωση τοῦ κόσμου εἶναι ἀσήμαντη, συγκρινόμενη μὲ τὸ καθῆκον μας νὰ λατρεύσουμε τὸ Θεό, ν' ἀποδεχτοῦμε τὸ Θεάνθρωπο ὁ Ὁποῖος πέθανε γιὰ τὶς δικές μας ἁμαρτίες καὶ νὰ προετοιμαστοῦμε γιὰ τὴ ζωὴ στὸν ἐπερχόμενο κόσμο; Τὸ πιθανότερο εἶναι ὅτι θὰ γελοῦσαν σὲ βάρος μου καὶ φυσικὰ οἱ ὑπεύθυνοι τοῦ πανεπιστημίου, ἂν τὸ μάθαιναν, θὰ μὲ ἀπέλυαν - διότι εἶναι ἀντίθετο μὲ τὸ νόμο τὸ νὰ κηρύσσει κάποιος τὴν Ἀλήθεια στὰ πανεπιστήμιά μας. Λέμε ὅτι ζοῦμε σὲ χριστιανικὴ κοινωνία, ἀλλὰ αὐτὸν δὲν ἰσχύει. Ζοῦμε σὲ μία κοινωνία πιὸ εἰδωλολατρικὴ καὶ πιὸ ἐχθρικὴ πρὸς τὸ Χριστό, ἀπὸ ἐκείνη στὴν ὁποία ὁ ἴδιος γεννήθηκε. Πρόσφατα ἕνας καθολικὸς Ἱερέας, στὸν Πανεπιστήμιο τῆς Καλιφόρνια στὸν Λὸς Ἄντζελες, τόλμησε νὰ πεῖ ὅτι τὸ πανεπιστήμιο εἶχε παγανιστικὴ ἀτμόσφαιρα καὶ οἱ ἰθύνοντες τοῦ πανεπιστημίου τὸν χαρακτήρισαν «φανατικὸ» καὶ «παράφρονα». Ἔλεγε τὴν ἀλήθεια ἀλλὰ οἱ ἄνθρωποι μισοῦν τὴν ἀλήθεια καὶ γι' αὐτὸν εὐχαρίστως θὰ ξανασταύρωναν τὸ Χριστὸ ἄν ἐρχόταν ἀνάμεσά τους.

Εἶμαι Χριστιανὸς καὶ θὰ προσπαθήσω νὰ εἶμαι ἕνας ἔντιμος Χριστιανός. Ὁ Χριστὸς εἶπε νὰ χαρίσουμε ὅλα μας τὰ χρήματα καὶ νὰ Τὸν ἀκολουθήσουμε. Ἐγὼ ἀπέχω πολὺ ἀπ’ αὐτόν. Ὅμως θὰ προσπαθήσω νὰ μὴ βγάζω παραπάνω χρήματα ἀπ’ ὅσα χρειάζομαι γιὰ νὰ ζήσω. Ἂν τὸ καταφέρω, ἐργαζόμενος ἕνα ἢ δύο χρόνια κάθε φορὰ σὲ κάποιο πανεπιστήμιο, τότε ἐντάξει. Τὸν ὑπόλοιπο καιρὸ ὅμως σκοπεύω νὰ ὑπηρετήσω τὸ Θεὸ μὲ τὰ τάλαντα ποὺ Ἐκεῖνος μοῦ ἔδωσε. Φέτος ἔχω τὴν εὐκαιρία νὰ τὸ κάνω καὶ θὰ τὸ κάνω. Ὁ καθηγητής μου [ὁ Μποῦντμπεργκ] ὁ ὁποῖος εἶναι Ρῶσος, (ἡ ἀγάπη γιὰ τὸ Θεὸ μοιάζει νὰ εἶναι πιὸ βαθιὰ ριζωμένη στοὺς Ρώσους παρὰ σὲ ἄλλους λαούς), δὲν προσπάθησε νὰ μὲ ἐμποδίσει νὰ ἐγκαταλείψω γιὰ ἕνα χρόνο τὸν ἀκαδημαϊκὸ κόσμο- γνωρίζει πολὺ καλὰ ὅτι ἡ ἀγάπη γιὰ τὴν ἀλήθεια καὶ γιὰ τὸ θεὸ εἶναι ἀπείρως πιὸ σημαντικὴ ἀπ’ τὴν ἀγάπη γιὰ τὴν ἀσφάλεια, τὰ χρήματα, τὴ φήμη.

Μπορῶ μόνο νὰ ἀκολουθήσω τὴ συνείδησή μου. Δὲν μπορῶ νὰ κοροϊδέψω τὸν ἑαυτό μου. Ξέρω ὅτι κάνω τὸ σωστό. Ἂν αὐτὸ ποὺ κάνω μοιάζει ἀνόητο στὰ μάτια τοῦ κόσμου, μπορῶ μόνο νὰ ἀπαντήσω μὲ τὰ λόγια τοῦ ἀποστόλου Παύλου: ὅλη ἡ σοφία αὐτοῦ τοῦ κόσμου, δὲν εἶναι παρὰ μωρία στὰ μάτια τοῦ Θεοῦ. Αὐτὸ εἶναι κάτι ποὺ ξεχνᾶμε πολὺ εὔκολα.

Πρέπει ὅμως νὰ ἐπιστρέψω στὸν κινέζικο κείμενο ποὺ μεταφράζω. Τοὺς χαιρετισμούς μου στὴν Ἀϊλήν.

Μὲ ἀγάπη,

Εὐγένιος

Παρηγορητικὸς στοὺς μοναχοὺς ποὺ θλίβονται

Ἅγιος Ἰγνάτιος Brianchaninov

«Παιδί μου», λέει ἡ Γραφή, «ἂν ἔρχεσαι νὰ ὑπηρετήσεις τὸν Κύριο, τὸν Θεό, ἑτοιμάσου γιὰ δοκιμασίες. Ἴσια νὰ ἔχεις τὴν καρδιά σου καὶ ὁπλισμένη μὲ κουράγιο… Ὅ,τι κι ἂν σὲ βρεῖ, δέξου το· καὶ στὶς ἀλλεπάλληλες ἀναποδιές, ποὺ θὰ σὲ ρίξουν χαμηλά, δεῖξε ὑπομονὴ» (2).

Οἱ θλίψεις ἦταν πάντοτε σημάδι καὶ ἀπόδειξη εὔνοιας τοῦ Θεοῦ. Οἱ θλίψεις ἦταν πάντοτε καὶ τὸ γνώρισμα τῆς εὐαρεστήσεως τοῦ Θεοῦ ἀπὸ τοὺς πατριάρχες, τοὺς προφῆτες, τοὺς ἀποστόλους, τοὺς μάρτυρες, τοὺς ὁσίους. Ὅλοι οἱ ἅγιοι πέρασαν ἀπὸ τὸν στενὸ δρόμο τῶν δοκιμασιῶν καὶ τῶν θλίψεων (3), καὶ μὲ τὴν ὑπομονὴ τους πρόσφεραν τὸν ἑαυτὸ τους θυσία εὐπρόσδεκτη ἀπὸ τὸν Θεό. (4)

Μὲ παραχώρηση τῆς θείας πρόνοιας, διάφορες συμφορὲς βρίσκουν καὶ τώρα τὶς ἅγιες ψυχές, γιὰ ν’ ἀποκαλυφθεῖ ἡ ἀγάπη τους στὸν Θεὸ μὲ τὸν πιὸ ξεκάθαρο τρόπο.

Τίποτα δὲν συμβαίνει στὸν ἄνθρωπο δίχως τὴ συγκατάθεση καὶ τὴν παραχώρηση τοῦ Θεοῦ.

Ὅποιος ἐπιθυμεῖ νὰ ἀκολουθήσει τὸν Κύριό μας Ἰησοῦ Χριστὸ καὶ νὰ γίνει «κατὰ χάριν» παιδὶ τοῦ Θεοῦ, ἀναγεννημένο ἀπὸ τὸ Πνεῦμα, πρῶτα ἀπ’ ὅλα πρέπει νὰ ἐπιβάλει στὸν ἑαυτό του ὡς κανόνα καὶ ὡς ἀναμφισβήτητη ὑποχρέωση τὸ νὰ ὑπομένει καλόψυχα ὅλες τὶς θλίψεις, ὅλους τοὺς σωματικοὺς πόνους, ὅλες τὶς ἀνθρώπινες ἀδικίες, ὅλες τὶς δαιμονικὲς ἐπιθέσεις, ἀκόμα καὶ ὅλες τὶς ἐπαναστάσεις τῶν ἴδιων του τῶν παθῶν.

Ὁ χριστιανὸς ποὺ ἐπιθυμεῖ νὰ εὐαρεστήσει τὸν Θεό, πάνω ἀπ’ ὅλα χρειάζεται ὑπομονὴ καὶ σταθερὴ ἐλπίδα σ’ Ἐκεῖνον. Τὰ ὅπλα αὐτὰ πρέπει νὰ τὰ κρατάει συνεχῶς στὰ νοερὰ χέρια τῆς ψυχῆς του, γιατί ὁ πονηρὸς ἐχθρός μας, ὁ διάβολος, μὲ κάθε μέσο πασχίζει στὸν καιρὸ τῆς θλίψεως καὶ τοῦ πόνου νὰ μᾶς ρίξει στὴν ἀκηδία καὶ ν’ ἁρπάξει ἀπὸ μέσα μας τὴν ἐλπίδα στὸν Κύριο.

Ὁ Θεὸς ποτὲ δὲν ἀφήνει τοὺς πιστοὺς δούλους Του νὰ δοκιμαστοῦν πάνω ἀπὸ τὶς δυνάμεις τους. «Ὁ Θεός, ποὺ κρατάει τὶς ὑποσχέσεις Του», γράφει ὁ ἅγιος ἀπόστολος Παῦλος, «δὲν θὰ ἐπιτρέψει σὲ κανέναν πειρασμὸ νὰ ξεπεράσει τὶς δυνάμεις σας· ἀλλά, ὅταν ἔρθει ὁ πειρασμός, θὰ δώσει μαζὶ καὶ τὴ διέξοδο, ὥστε νὰ μπορέσετε νὰ τὸν ἀντέξετε» (5).

Ὁ διάβολος, πλάσμα τοῦ Θεοῦ κι αὐτός, ποὺ ἦταν πρῶτα δοῦλος Του, κάνει στὴν ψυχὴ ὄχι ὅσο κακὸ θέλει, ἀλλὰ ὅσο τοῦ ἐπιτρέπει ὁ Θεός.

Οἱ ἄνθρωποι γνωρίζουν πόσο βάρος μπορεῖ νὰ σηκώσει ἕνα ζῶο. Πολὺ περισσότερο ἡ ἄπειρη Σοφία τοῦ Θεοῦ γνωρίζει πόσο βαριὲς δοκιμασίες μπορεῖ νὰ σηκώσει μία ψυχή.

Ὁ κεραμοποιὸς γνωρίζει καὶ τὴν ἔνταση τῆς φωτιᾶς καὶ τὸν χρόνο ποὺ πρέπει νὰ μείνουν σ’ αὐτὴν τὰ πήλινα σκεύη, γιὰ νὰ ψηθοῦν σωστὰ γιατί, ἂν παραψηθοῦν, σπάζουν, κι ἂν πάλι μισοψηθοῦν, εἶναι ἀκατάλληλα γιὰ χρήση. Πολὺ περισσότερο ὁ Θεὸς γνωρίζει πόσον καιρὸ πρέπει νὰ βαστήξει ἡ φωτιὰ τῆς δοκιμασίας καὶ πόσο δυνατὴ πρέπει νὰ εἶναι αὐτὴ ἡ φωτιά, ὥστε τὰ λογικά Του σκεύη, οἱ χριστιανοί, νὰ γίνουν ἱκανοὶ γιὰ τὴν εἴσοδο στὴ βασιλεία τῶν οὐρανῶν.

Τὰ παιδιά, λόγω τῆς ἀδυναμίας καὶ τῆς ἀπειρίας τους, δὲν εἶναι ἱκανὰ γιὰ τὴν ἄσκηση ἐπαγγέλματος, γιὰ τὴν ἀνάληψη οἰκογενειακῶν εὐθυνῶν, γιὰ τὴν καλλιέργεια τῆς γῆς καὶ γιὰ κάθε ἄλλο βιοτικὸ ἔργο. Ἔτσι συχνὰ καὶ οἱ ψυχές, ἔχοντας δεχθεῖ τὴ χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ἀλλὰ μὴν ἔχοντας δοκιμαστεῖ μὲ τὶς θλίψεις, βρίσκονται ἀκόμα σὲ νηπιακὴ πνευματικὴ ἡλικία καὶ εἶναι, θὰ λέγαμε, ἀνίκανες γιὰ τὴ βασιλεία τῶν οὐρανῶν. «Ἂν δὲν ἔχετε παιδαγωγηθεῖ», λέει ὁ ἀπόστολος, «τότε εἶστε παιδιὰ νόθα καὶ ὄχι γνήσια» (6).

Οἱ δοκιμασίες καὶ οἱ θλίψεις στέλνονται στὸν ἄνθρωπο γιὰ τὴν ὠφέλειά του. Παιδαγωγημένη μ’ αὐτὲς ἡ ψυχή, γίνεται δυνατή, ἔμπειρη, ἄξια νὰ τιμηθεῖ ἀπὸ τὸν Κύριο. Ἂν ὑπομείνει ὅλα τὰ βάσανα ὥς τὸ τέλος μὲ ἐλπίδα στὸν Θεό, δὲν θὰ στερηθεῖ τὰ ἀγαθὰ ποὺ μᾶς ἔχει ὑποσχεθεῖ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα καὶ τὴν τέλεια ἀπελευθέρωση ἀπὸ τὰ πάθη.

Οἱ ψυχὲς ποὺ δοκιμάζουν διάφορες θλίψεις, εἴτε φανερές, ἀπὸ τὶς ἐνέργειες μοχθηρῶν ἀνθρώπων, εἴτε ἀφανεῖς, ἀπὸ τὴν ἐπανάσταση αἰσχρῶν λογισμῶν μέσα στὸν νοῦ, ἤ ὑποφέρουν ἀπὸ σωματικὲς ἀσθένειες, ἂν ὑπομείνουν ὡς τὸ τέλος, θὰ ἀξιωθοῦν νὰ στεφανωθοῦν ὅπως οἱ μάρτυρες καὶ ν’ ἀποκτήσουν ὅση κι ἐκεῖνοι παρρησία ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ.

Οἱ μάρτυρες βασανίστηκαν ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους καὶ παρέδωσαν ὁλοπρόθυμα τὸν ἑαυτό τους στὰ μαρτύρια, δείχνοντας ὥς τὸν θάνατο γενναιόψυχη ὑπομονή. Ὅσο πιὸ πολυβάσανος καὶ πολυώδυνος ἦταν ὁ ἀγώνας τους, τόσο μεγαλύτερος ἦταν ὁ δοξασμός τους, τόσο μεγαλύτερη ἦταν ἡ παρρησία τους ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ.

Οἱ μοναχοὶ βασανίζονται ἀπὸ τὰ πονηρὰ πνεύματα. Ὅσο πιὸ σκληρὲς ἐπιθέσεις δέχονται ἀπ’ αὐτά, τόσο πιὸ πολὺ παρηγοροῦνται ἀπὸ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα ἐδῶ, στὴν ἐπίγεια ξενιτιά τους καὶ στὴ διάρκεια τῶν δοκιμασιῶν τους, ἀλλὰ καὶ τόσο πιὸ πολὺ θὰ δοξαστοῦν ἀπὸ τὸν Θεὸ στὸν μελλοντικὸ κόσμο, στὴν οὐράνια πατρίδα μας.

Στενὸς καὶ γεμάτος θλίψεις εἶναι ὁ δρόμος ποὺ ὁδηγεῖ στὴν αἰώνια ζωή. Λίγοι τὸν βρίσκουν καὶ τὸν ἀκολουθοῦν (7), ἀλλὰ εἶναι ἀπαράγραπτος καὶ ἀναπόφευκτος κλῆρος ὅλων ὅσοι θέλουν νὰ σωθοῦν. Γι’ αὐτὸ δὲν πρέπει νὰ τὸν ἀποφεύγουμε! Κάθε δοκιμασία, ἀπ’ ὅπου κι ἂν προέρχεται, ἂς τὴν ὑπομένουμε σταθερὰ καὶ ἀμετάπτωτα, προσβλέποντας μὲ τὰ μάτια τῆς πίστεως στὴν ἐπουράνια ἀνταπόδοση.

Ὅσες θλίψεις κι ἂν δοκιμάζουμε στὴν παροῦσα ζωή, αὐτὲς δὲν μποροῦν νὰ συγκριθοῦν μὲ τὰ ἀγαθὰ ποὺ μᾶς περιμένουν στὴν αἰωνιότητα, ἀλλὰ οὔτε καὶ μὲ τὴν παρηγοριὰ ποὺ ἀπὸ ἐδῶ κιόλας μᾶς χαρίζει τὸ Ἅγιο Πνεῦμα, εἴτε μὲ τὴν ἄφεση τῶν ἀναρίθμητων ἁμαρτημάτων μας εἴτε μὲ τὴν ἀπαλλαγή μας ἀπὸ τὴν τυραννία τῶν παθῶν —αὐτὰ εἶναι τὰ νομοτελειακὰ ἀποτελέσματα τῆς ἤρεμης ὑπομονῆς στὶς θλίψεις.

«Αὐτὰ ποὺ τώρα ὑποφέρουμε», λέει ὁ ἀπόστολος, «δὲν ἰσοσταθμίζουν τὴ δόξα ποὺ μᾶς ἐπιφυλάσσει ὁ Θεὸς στὸ μέλλον» (8).

Μὲ ἀνδρεία ἂς τὰ ὑπομείνουμε, λοιπόν, ὅλα γιὰ χάρη τοῦ Κυρίου, ὅπως οἱ ἀνδρεῖοι πολεμιστὲς ὑπομένουν τὶς κακουχίες τοῦ πολέμου γιὰ χάρη τοῦ βασιλιᾶ τους, ἀδιαφορώντας ἀκόμα καὶ γιὰ τὸν θάνατο.

Γιατί δὲν δοκιμάζαμε τόσες καὶ τέτοιες πίκρες, ὅταν ἤμασταν μέσα στὸν κόσμο καὶ τὶς βιοτικὲς μέριμνες; Γιατί τώρα, ποὺ ἤρθαμε νὰ ὑπηρετήσουμε τὸν Θεό, μᾶς βρίσκουν ποικίλες συμφορές; Μάθε το: Γιὰ τὸν Χριστὸ πέφτουν ἐπάνω μας σὰν τὰ βέλη οἱ θλίψεις. Ὁ ἐχθρός μας, ὁ διάβολος, μᾶς τὰ ρίχνει αὐτὰ τὰ βέλη, γιὰ δυὸ λόγους- πρῶτον, ἐπειδὴ φθονεῖ τὸν καλὸ ἀγώνα ποὺ κάνουμε γιὰ ν’ ἀποκτήσουμε τὰ αἰώνια ἀγαθὰ· καὶ δεύτερον, ἐπειδὴ ἐπιδιώκει νὰ ἑξασθενίσει τὶς ψυχές μας μὲ τὴ λύπη, τὴν ἀθυμία καὶ τὴν ὀκνηρία, ἐλπίζοντας ἔτσι ὅτι θὰ μᾶς στερήσει τὴ μακαριότητα ποὺ προσδοκοῦμε.

Ὁ Χριστὸς ἀόρατα μάχεται γιά μᾶς. Αὐτὸς ὁ παντοδύναμος καὶ ἀκατανίκητος Ὑπερασπιστὴς μᾶς ἐξουδετερώνει ὅλες τὶς παγίδες καὶ τὶς πανουργίες τοῦ ἐχθροῦ μας.

Αὐτὸς ὁ ἴδιος, ναί, Αὐτὸς ὁ ἴδιος ὁ Κύριος καὶ Σωτήρας μας βάδιζε σ’ ὅλη τὴ διάρκεια τῆς ἐπίγειας παρουσίας Του στὸν στενὸ καὶ γεμάτο θλίψεις δρόμο —σὲ κανέναν ἄλλο!—, ὑπομένοντας συνεχεῖς διωγμούς, χλευασμούς, προσβολὲς καὶ ἐπιθέσεις, ὥσπου τελικὰ γεύθηκε καὶ τὸν ἀτιμωτικὸ σταυρικὸ θάνατο ἀνάμεσα σὲ δυὸ κακούργους.

Ἂς ἀκολουθήσουμε τὸν Χριστό! Ἂς ταπεινωθοῦμε, ὅπως ταπεινώθηκε Ἐκεῖνος! Ἂς μὴν ἀρνηθοῦμε νὰ θεωρηθοῦμε πλανεμένοι ἤ καὶ τρελοί, ὅπως θεωρήθηκε Ἐκεῖνος! Ἂς μὴ λογαριάσουμε τὴν ὑπόληψή μας! Ἂς μὴν κρύψουμε τὸ πρόσωπό μας, ὅταν μᾶς φτύνουν καὶ μᾶς χτυποῦν! Ἂς μὴν ἀποζητήσουμε τὴ δόξα, τὴν ὀμορφιὰ καὶ τὴν ἀπόλαυση, ποὺ ἀνήκουν σ’ αὐτὸν τὸν κόσμο. Ἂς τελειώσουμε τὸ ταξίδι μας στὴ γῆ ὅπως οἱ ξένοι, οἱ περαστικοὶ καὶ πρόσκαιροι (9), οἱ ὁποῖοι δὲν ἔχουν ποῦ νὰ γείρουν τὸ κεφάλι. Ἂς δεχθοῦμε τὶς προσβολές, ἂς δεχθοῦμε τοὺς ἐξευτελισμούς, ἂς δεχθοῦμε τὴν περιφρόνηση τῶν ἀνθρώπων —αὐτὰ εἶναι τὰ χαρακτηριστικὰ γνωρίσματα τοῦ δρόμου ποὺ διαλέξαμε. Θὰ παλέψουμε ὄχι μόνο φανερὰ μὲ τὶς θλίψεις ἀλλὰ καὶ κρυφὰ μὲ τοὺς λογισμοὺς τῆς ὑπερηφάνειας. Μ’ ὅλες μας τὶς δυνάμεις ἂς ἀπομακρύνουμε αὐτοὺς τοὺς λογισμοὺς τοῦ παλαιοῦ ἁμαρτωλοῦ ἑαυτοῦ μας, ποὺ ζητάει νὰ διατηρήσει ζωντανὸ καὶ ἀκέραιο τὸ ἐγώ του μὲ διάφορες εὐλογοφανεῖς προφάσεις. Ἂν τὸ κατορθώσουμε, ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ, ποὺ εἶπε, «Θὰ κατοικήσω μέσα τους καὶ θὰ πορεύομαι μαζί τους» (10), θὰ ἐμφανιστεῖ στὴν καρδιά μας καὶ θὰ μᾶς χαρίσει τὴν ἐξουσία καὶ τὴ δύναμη νὰ δέσουμε τὸν ἰσχυρὸ (διάβολο) καὶ ν’ ἁρπάξουμε τὰ πράγματά του (11), νὰ πατήσουμε πάνω σὲ φίδια, στὴν ἀσπίδα καὶ τὸν βασιλίσκο (12), καὶ νὰ τὰ ἀφανίσουμε.

Ἂς ἀποδιώξουμε τὴ βαρυγγώμια, ἂς ἀποδιώξουμε τὴ μεμψιμοιρία, ἂς ἀποδιώξουμε τὴν κατήφεια καὶ τὴ λύπη —ἀπ’ αὐτὲς ὑποφέρουν περισσότερο οἱ ἀδύναμες ψυχὲς παρὰ ἀπὸ τὶς ἴδιες τὶς θλίψεις. Ἂς ἀποδιώξουμε καὶ κάθε σκέψη ἐκδικήσεως, κάθε σκέψη ἀνταποδόσεως τοῦ κακοῦ. «Δική μου εἶναι ἡ ἐκδίκηση, ἐγὼ θὰ ἀνταποδώσω», εἶπε ὁ Κύριος (13).

Θέλεις νὰ ὑπομείνεις τὶς θλίψεις εὔκολα καὶ ἄνετα; Πόθησε τὸν θάνατο γιὰ τὸν Χριστό! Αὐτὸς ὁ θάνατος ἂς βρίσκεται παντοτινὰ μπροστὰ στὰ μάτια σου —ὁ θάνατος ὡς πρὸς τὴν ἁμαρτία καὶ τὰ πάθη. Νέκρωσε τὸν ἑαυτό σου μὲ τὴν καθημερινὴ ἐγκράτεια ὡς πρὸς ὅλες τὶς ἁμαρτωλὲς ἐπιθυμίες. Νέκρωσε τὸν ἑαυτό σου μὲ τὴν ἀπάρνηση τοῦ δικοῦ σου θελήματος καὶ τὴν ἀποφυγὴ τῆς αὐτοδικαιώσεως· γιατί τὸ θέλημα καὶ ἡ αὐτοδικαίωση προέρχονται ἀπὸ τὴν πονηρὴ συνείδηση τοῦ παλαιοῦ ἁμαρτωλοῦ ἑαυτοῦ σου καὶ ἀπὸ τὴν πλάνη ποὺ ψεύτικα ὀνομάζεται λογική. Νέκρωσε τὸν ἑαυτό σου, παρουσιάζοντάς του ζωντανὰ καὶ περιγράφοντάς του παραστατικὰ τὸν ἀναπόφευκτο θάνατό σου. Μᾶς δόθηκε ἐντολὴ νὰ ἀκολουθήσουμε τὸν Χριστὸ σηκώνοντας τὸν σταυρὸ μας (14). Αὐτὸ τί σημαίνει; Ὅτι ὀφείλουμε νὰ εἴμαστε πάντοτε ἕτοιμοι νὰ πεθάνουμε γιὰ τὸν Χριστὸ μὲ χαρὰ καὶ εὐφροσύνη. Μὲ τέτοια ἐσωτερικὴ κατάσταση, μὲ τέτοια προθυμία καὶ ἑτοιμότητα, εὔκολα θὰ σηκώνουμε κάθε φανερὴ καὶ ἀφανῆ θλίψη. Ὅποιος ἐπιθυμεῖ νὰ πεθάνει γιὰ τὸν Χριστό, ποιὰν ἐπίθεση καὶ ποιὰ προσβολὴ δὲν θὰ σηκώσει μεγαλόψυχα;

Μᾶς φαίνονται βαριὲς οἱ θλίψεις μας, ἐπειδὴ ἀκριβῶς δὲν εἴμαστε πρόθυμοι νὰ πεθάνουμε γιὰ τὸν Χριστό, δὲν εἴμαστε πρόθυμοι νὰ περιορίσουμε μόνο σ’ Αὐτὸν ὅλες τὶς ἐπιθυμίες μας, ὅλες τὶς ἐλπίδες μας, ὅλη τὴ λογική μας, ὅλη τὴν περιουσία μας, ὅλη τὴν ὕπαρξή μας.

Ὅποιος θέλει νὰ ἀκολουθήσει τὸν Χριστὸ καὶ νὰ κληρονομήσει μαζί Του τὶς θεῖες δωρεές, ὀφείλει νὰ μιμηθεῖ πρόθυμα τὰ παθήματα Ἐκείνου. Ὅποιος ἀγαπᾶ τὸν Χριστό, ἀποδεικνύει τὴν ἀγάπη του ὅταν ὑπομένει κάθε θλίψη ὄχι μόνο μὲ γενναιοψυχία, ἀλλὰ καὶ μὲ ζῆλο καὶ μὲ χαρὰ καὶ μὲ εὐγνωμοσύνη, ἀποθέτοντας σ’ Ἐκεῖνον ὅλες τὶς ἐλπίδες του.

Μία τέτοια ὑπομονὴ εἶναι χάρισμα, εἶναι δῶρο τοῦ ἴδιου τοῦ Χριστοῦ. Κι αὐτὸ τὸ ἀνεκτίμητο πνευματικὸ δῶρο τὸ παίρνει ὅποιος, πρῶτον, τὸ ζητάει ἀπὸ τὸν Κύριο μὲ ταπεινὴ καὶ ἀκατάπαυστη προσευχὴ καί, δεύτερον, ἀποδεικνύει ὅτι ἐπιθυμεῖ εἰλικρινὰ τὴν ἀπόκτησή του μὲ τὴν ἄσκηση ἔμπονης βίας στὴν ἀπρόθυμη γιὰ ἐγκαρτέρηση καρδιά του.



1. Τὸ κείμενο εἶναι βασισμένο στὸν λόγο Περὶ ὑπομονῆς καὶ διακρὶσεως (κεφ. 13-18) τοῦ ὁσίου Μακαρίου τοῦ Μεγάλου.

2. Σοφ. Σειρ. 2:1-2, 4

3. Πρβλ. Ματθ. 7:13-14.

4. Πρβλ. Ρωμ. 12:1.

5. Α' Κορ. 10:13.

6. Ἑβρ. 12:8.

7. Πρβλ. Ματθ. 7:13-14.

8. Ρωμ. 8:18.

9. Πρβλ. Α' Πέτρ. 2:11.

10. Β' Κορ. 6:16.

11. Πρβλ Ματθ. 12:29.

12. Πρβλ Ψαλμ. 90:13.

13. Ρωμ. 12:19.

14. Βλ Μάρκ. 8:34.

Όργιο Αμερικανών πρακτόρων στην Φλώρινα

του Κώστα Χαρδαβέλλα
Για πρώτη φορά αποκαλύπτονται μέσα από μυστικές αναφορές της ΚΥΠ (που φέρνει αποκλειστικά στη δημοσιότητα σήμερα το newsbomb.gr), το όργιο των Αμερικανών διπλωματών και πρακτόρων της CIA στην περιοχή της Φλώρινας, για την στήριξη μειονοτικών σλαβόφωνων κινημάτων στην ευαίσθητη περιοχή των συνόρων με τα Σκόπια.
Με προσωπική εντολή του Ανδρέα Παπανδρέου (στα τελευταία χρόνια της πρωθυπουργίας του), ο Κώστας Τσίμας αρχηγός της ΚΥΠ είχε θέσει υπό στενή παρακολούθηση το Αμερικανικό Προξενείο Θεσσαλονίκης, καθώς είχαν ήδη παρατηρηθεί στα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του ’90 τα εξής:
1) Τακτικές επαφές Αμερικανών διπλωματών και πρακτόρων με μειονοτικούς παράγοντες της Φλώρινας, που οργάνωναν σλαβόφωνο κίνημα χρηματοδοτούμενο από τα Σκόπια.
2) Μεταφορά χρημάτων από το Αμερικανικό Προξενείο της Θεσσαλονίκης σε παράγοντες του λεγόμενου «Μακεδονικού Κινήματος» της Φλώρινας για ενίσχυση των ανθελληνικών στόχων τους.
3) Συναντήσεις κάτω από απόλυτη μυστικότητα στην ορεινή περιοχή της Φλώρινας ειδικών απεσταλμένων του Αμερικανικού Προξενείου της Θεσσαλονίκης με παράγοντες των Σκοπίων που εισέδυαν στον ελληνικό χώρο για οργάνωση «Μακεδονικού Κινήματος» στην Ελλάδα.
Ο Κώστας Τσίμας έχει συντάξει εξασέλιδη μυστική έκθεση που αναφέρει τις κινήσεις των Αμερικανών Πρακτόρων και των μειονοτικών της Φλώρινας και τους τρόπους με τους οποίους η ελληνική ΚΥΠ εμπόδιζε τις συναντήσεις αυτές.
Η υπεραπόρρητη αυτή έκθεση παραδόθηκε στον Ανδρέα Παπανδρέου, ο οποίος έδωσε αμέσως εντολές σε δυνάμεις του στρατού και της αστυνομίας στην περιοχή της Φλώρινας διακριτικά να παρακολουθούν κάθε κίνηση των Αμερικανών πρακτόρων, ενώ για το θέμα αυτό είχε μιλήσει με λεπτομέρειες ο Κώστας Τσίμας, πριν φύγει από τη ζωή, στον Κώστα Χαρδαβέλλα

Μήνυμα από το Ιερό Κοινόβιο Οσίου Νικοδήμου Πενταλόφου Γουμένισσας: “τό Γένος μας εἶναι Χριστός καί Ἑλλάδα”

Ἐνθουσιώδης ὑπῆρξε ἡ ἀνταπόκριση τοῦ κόσμου γιά συμμετοχή στήν ἐκδήλωση πού διοργάνωσε τό Ἱερό Κοινόβιο Ὁσίου Νικοδήμου Πενταλόφου Γουμένισσας γιά τό φλέγον θέμα τῆς «Κάρτας τοῦ Πολίτη». Τήν Κυριακή τό ἀπόγευμα, 8 Μαΐου 2011, ἑκατοντάδες ἄνθρωποι συναθροίστηκαν στό μεγάλο Ἀρχονταρίκι τοῦ Ἱεροῦ Κοινοβίου γιά νά μάθουν «τί ἑτοιμάζεται γι᾿ αὐτούς χωρίς αὐτούς». Τήν ἐκδήλωση τίμησε μέ τήν παρουσία του ὁ Ἀντιδήμαρχος Παιονίας κ.Κωνσταντῖνος Σιωνίδης.
Ὁμιλητές ἦταν ὁ Ὁσιολογιώτατος Μοναχός π.Ἀρσένιος τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Ἁγίου Ἀρσενίου τοῦ Καππαδόκου, Διδάκτωρ Θεολογίας καί πτυχιοῦχος Φιλοσοφίας καί ὁ κ.Στάθης Ἀδαμόπουλος, οἰκονομολόγος- ἐκπαιδευτικός, πού μετέσχε στήν ἐκδήλωση ὡς Ἐκπρόσωπος Πρωτοβουλίας Ἀντιρρησιῶν Ὀρθόδοξης Συνείδησης (γνωστῆς καί ὡς «ΠΡ.Α.ΟΣ»), ἡ ὁποία καί συλλέγει τίς ὑπογραφές κατά τῆς «Κάρτας τοῦ Πολίτη».
 Ἕως τώρα ἔχουν συγκεντρωθεῖ περισσότερες ἀπό 65.000 ὑπογραφές, οἱ ὁποῖες καθημερινῶς αὐξάνονται. Σέ ὅλους τούς παρευρεθέντες μοιράστηκαν ἐνημερωτικά φυλλάδια.
Ἀμφότεροι οἱ ὁμιλητές ἐπεσήμαναν ὅτι μέ τήν «Κάρτα τοῦ Πολίτη» εἰσαγόμεθα σιγά σιγά στήν ἐποχή τῆς ἠλεκτρονικῆς διακυβέρνησης καί τῆς ἀσφυκτικῆς ἠλεκτρονικῆς παρακολούθησης. Εἰσαγόμεθα στή «Νέα Ἐποχή», ὅπου ἐκουσίως καλούμεθα ἀπό τίς «ἀρχές καί ἐξουσίες τοῦ κόσμου τούτου» νά ἐκχωρήσουμε τήν θεόσδοτη ἐλευθερία μας καί νά ἀφήσουμε νά ὑψωθοῦν γύρω μας τά τείχη μιᾶς ἀόρατης ἠλεκτρονικῆς φυλακῆς. Κάποιοι παρουσιάζονται ὡς παντοδύναμοι γιά νά μᾶς φοβίσουν καί νά μειώσουν τίς ἀντιστάσεις μας. Μόλις ὅμως ἀντιληφθοῦν ὅτι ὁ κόσμος ἐπαγρυπνεῖ, θά ὑποχωρήσουν. Τό ἐλπιδοφόρο μήνυμα λοιπόν τῆς ἐκδηλώσεως ἦταν ὅτι «μείζων ὁ ἐν ἡμῖν ἢ ὁ ἐν τῷ κόσμῳ».
Τήν ἐκδήλωση ἔκλεισε ὁ Καθηγούμενος τοῦ Ἱεροῦ Κοινοβίου Πανοσιολογιώτατος Ἀρχιμανδρίτης π. Χρυσόστομος ἐπισημαίνοντας ὅτι τό πρῶτο πού χρειάζεται νά κάνουμε εἶναι νά μάθουμε νά γονατίζουμε καί νά ὑψώνουμε τά χέρια μας πρός τόν Θεό. Μέ τή βοήθεια τοῦ Θεοῦ θά ἀντισταθοῦμε στά ἄνομα σχέδια κάποιων σκοτεινῶν ἀνθρώπων. Δέν παραλαμβάνουμε τήν «Κάρτα τοῦ Πολίτη». Ὅ,τι κι ἄν αὐτοί ἀπεργάζονται κατά τῆς Πατρίδας μας, τό Γένος μας θά ἐπιζήσει. Καί τό Γένος μας εἶναι Χριστός καί Ἑλλάδα.

Αφησε τον γάμο της Κανά για...

LinkWithin

         

  Ο σήμερον εορταζόμενος (με το νέο ημερολόγιο) απόστολος εκ των 12 , Σίμων ο ζηλωτής είναι , σύμφωνα με την παράδοση, ο νυμφίος του γάμου της Κανά εκεί όπου ο Ιησούς ξεκίνησε την δημόσια δράση Του, κάνοντας υπακοή στην εντολή της Μητέρας Του και μετατρέποντας το νερό των υδριών σε κρασί άριστης ποιότητας.
Μετά από το θαύμα, ο άγιος απόστολος Σίμων άφησε και τη νύφη και τους γάμους και τα πανηγύρια και ακολούθησε τον Χριστό στην τρίχρονη επίγεια μεσσιανική Του διαδρομή.
Μετά την Πεντηκοστή πήγε στην Βορειοδυτική Αφρική και την Μ.Βρεττανία όπου κήρυξε το Ευαγγέλιο και όπου βρήκε μαρτυρικό τέλος.
Μια σημαντική παρατήρηση που θα μπορούσε να γίνει σχετικά με τον βίο του αγίου Αποστόλου είναι πως στην Εκκλησία όλα κρίνονται εκ του αποτελέσματος. Γι αυτό και ενώ γενικά ο γάμος θεωρείται αδιάλυτος , υπάρχουν αρκετές περιπτώσεις στις συναξαριακές διηγήσεις όπου σύζυγοι εγκατέλειψαν τις/τους  συζύγους τους αλλά και τα παιδιά τους, για χάρη εντονοτέρου πνευματικού αγώνος και στο τέλος αγίασαν.
Επίσης μια ακόμη σημείωση είναι πως και στην περίπτωση του αγίου Σίμωνος φαίνεται πως στις περιοχές δράσης του δεν ίσχυσε το «πύλαι Άδου ου κατισχύσουσιν αυτής», καθώς και στη Μαυριτανία και στη Λιβύη αλλά και στη Μ.Βρεττανία η Ορθόδοξη Εκκλησία εξαφανίστηκε για πολλούς αιώνες...
  Αυτό θα μπορούσε να είναι μάθημα και για εμάς τους νεοέλληνες , που θεωρούμε εαυτούς σαν κάποιο είδος «νέου περιούσιου λαού τού Θεού», που θα είμαστε οι προνομιούχοι της Θείας Πρόνοιας ανεξαρτήτως της δικής μας συμπεριφοράς...