Μὴ δῶτε τὸ ἅγιον τοῖς κυσίν· μηδὲ βάλητε τοὺς μαργαρίτας ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν χοίρων, μήποτε καταπατήσωσιν αὐτοὺς ἐν τοῖς ποσὶν αὐτῶν, καὶ στραφέντες ῥήξωσιν ὑμᾶς.

Πέμπτη, Ιανουαρίου 07, 2016

Γέροντας ἀσκητής τοῦ Παγγαίου Ὄρους: Ἔρχονται πολλά δεινά στήν πατρίδα μας Ὁ νόμος πού νομιμοποιεί τόν κιναιδισμό καί ψηφίστηκε προσφάτως στήν Ἑλλάδα νοεῖται ὡς ἡ σταγόνα πού ξεχείλισε τό ποτήρι τῆς ὀργῆς τοῦ Θεοῦ

 
Τοῦ Διονύση Μακρῆ
 
Ἐάν ἐγκαταλίπωσιν οἱ υἱοί αὐτοῦ τόν νόμον μου, καί τοῖς κρίμασί μου μή πορευθῶσιν’ ἐάν τά δικαιώματά μου βεβηλώσωσι, καί τάς ἐντολάς μου μή φυλάξωσιν, ἐπισκέπτομαι ἐν ράβδῳ τάς ἀνομίας αὐτῶν, καί ἐν μάστιξι τάς ἀδικίας αὐτῶν. Τό δέ ἔλεός μου οὐ μή διασκεδάσω ἀπ’ αὐτῶν, οὐδ’ οὐ μή ἀδικήσω ἐν τῆ ἀληθείᾳ μου, οὐδ’ οὐ μή βεβηλώσω τήν διαθήκην μου, καί τά ἐκπορευόμενα διά τῶν χειλέων μου οὐ μή ἀθετήσω. (ψαλμ. 88)
 
 
«Θά ἦταν πολύ λιγότερα τά δεινά ἐάν ἡ Ἑλλάδα σκλαβωνόταν καί ζοῦσε ἕνα ζυγό ἀντίστοιχο μέ τόν ὀθωμανικό, ἀπό τά δεινά πού πρόκειται νά ἀκολουθήσουν μετά τή νομιμοποίηση τοῦ κιναιδισμοῦ στόν εὐλογημένο αὐτό ὀρθόδοξο τόπο. Ἡ ψήφιση τοῦ βλάσφημου γιά τόν τριαδικό Θεό νόμου πού καθιστά τήν ἁμαρτία καί μέ τή βούλα ὡς νόμιμη ἐπιλογή ζωῆς  ἔχει ἐνεργοποιήσει πολύ -πολύ βαθιά ...ρήγματα κι ὄχι μόνο. Οἱ συνέπειες γιά τόν ἀδιάφορο στήν πλειονότητά του ἑλληνικό λαό θά εἶναι τραγικές. Κοντά στά ξερά δυστυχῶς θά τήν πληρώσουν καί τά χλωρά!  Μή γένοιτο Θεέ μου!
Οἱ πρωταγωνιστές ἄμεσοι (βουλευτές, κίναιδοι κ. ἄ.) καί ἔμμεσοι (σιωπηλοί Ἱεράρχες καί ἀδιάφοροι πιστοί) θά νιώσουν πολύ σύντομα τί σημαίνει ἐπίσκεψη τοῦ Θεοῦ... γιά τίς ἀνομίες αὐτῶν, ὅπως ἀναφέρει ὁ ψαλμωδός Δαυίδ. Ὁ Κύριός μας δέν ἐμπαίζεται. Ὁ Κύριός μας ἐπεμβαίνει δυναμικά μόνο ὅταν ἐπιχειρεῖται ἀλλοίωση τοῦ λειτουργικοῦ συστήματος καί κατάργηση τῆς διαθήκης πού ἔχει συνάψει μέ τόν ἄνθρωπο. Οἱ ἐξελίξεις θά εἶναι ραγδαῖες.
Ἡ Ἀθήνα, πόλη ἀπό τήν ὁποία ἐκτοξεύθηκε γιά μία ἀκόμη φορά βέλος βλασφημίας ἐνάντια τοῦ Θεοῦ ὑπέγραψε τήν ὁριστική καταδίκη της. Διαγράφτηκε ἀπό τόν οὐρανό καί θά ἔχει τήν τύχη τῶν Σοδόμων καί τῆς Καπερναούμ. Οὔτε πουλί πετούμενο δέν θά περνᾶ πάνω ἀπ’ αὐτήν. Δέν γνωρίζω ἄν αὐτό γίνει σέ μία ὥρα ἤ σέ μία ἡμέρα ἤ σέ ἕνα μήνα ἤ σέ ἑκατό χρόνια. Τόν χρόνο τόν ὁρίζει ὁ Κύριός μας! Εἶναι ἀπολύτως  ὅμως βέβαιο πώς θά γίνει, ἐκτός κι ἄν στό μεταξύ οἱ κατοικοῦντες στήν ἑλληνική πρωτεύουσα μετανοήσουν καί νηστέψουν ὅπως ἀκριβῶς οἱ Νινευϊτες καί ἐκλιπαρήσουν τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ.
Τά βέλη τῆς ἀνομίας πού ἔριξαν πρός τό Θεό ὄχι μόνο οἱ 194 βουλευτές πού ψήφισαν ὑπέρ καί αὐτοί πού πονηρά ἀπουσίαζαν ἀλλά καί ὅσοι ψήφισαν κατά τοῦ νόμου κινούμενοι ἀπό ἰδιοτέλεια καί μόνο καί ὄχι ἀπό ὁμολογία πίστεως δέν θά ἀγγίξουν τό Θεό γιατί εἶναι πολύ ψηλά καί δέν τόν φθάνουν. Θά ἐπιστρέψουν γρήγορα στά κεφάλια τους τραυματίζοντάς τους θανάσιμα. Φοβᾶμαι ὅτι σ’ αὐτή τή Βουλή θά χυθεῖ μέ τή μορφή χειμάρρου πολύ αἷμα. Μή γένοιτο Θεέ μου, φώτισέ τους καί ὁδήγησέ τους στήν μετάνοια. Τήν ἴδια τύχη φαίνεται πώς περιμένει καί τούς ἀδιάφορους- κοιμώμενους καί φοβισμένους θρησκευτικούς μας ταγούς...  Νά τά γράψεις αὐτά ὅπως ἀκριβῶς στά εἶπα. Οἱ οὐράνιες δυνάμεις εἶναι θλιμμένες ἀπό τούς Ἕλληνες Ὀρθοδόξους. Ἡ Παναγία μας καί οἱ Ἅγιοί μας ὀδύρονται καί κλαίγουν γοερῶς γιά τήν πρωτοφανῆ γιά τό Ἔθνος μας κατάντια. Πέσαμε ἀμαχητί στήν καλοστημένη παγίδα τῶν ἐκφραστῶν τοῦ μυστηρίου τῆς ἀνομίας». Αὐτά εἶπε μεταξύ ἄλλων γνωστός γέροντας ἀσκητής τοῦ Παγγαίου Ὄρους. Καί πρόσθεσε: «Νιώθω προσωπικά πολύ ἔνοχος. Ἡ ἁμαρτωλότητά μου ἐμπόδισε τήν προσευχή μου νά φθάσει στό Θεό, ἔτσι ὥστε νά ἀποτρέψει τά σχέδια τῶν ἀνόμων. Τό τίμημα πού θά πληρώσουμε ὅλοι, ρασοφόροι καί λαϊκοί θά εἶναι βαρύ. Ὁ Κύριος νά μᾶς ἐλεήσει. Μή λησμονήσεις νά ἐνημερώσεις τούς πιστούς γιά τό συντονιστικό κέντρο πού δημιούργησε ὁ πονηρός προκειμένου νά παγιδεύει στά δίκτυα τῆς ἀνομίας μέ τό χρῆμα καί τή δόξα καί τούς ἐκβιασμούς κυβερνήσεις καί λαούς»!
Ναί, Χριστιανοί μου! Ὁ γέροντας ἀσκητής τοῦ Παγγαίου Ὄρους ἔχει δίκαιο. Ὑπάρχει ἕνα συντονιστικό κέντρο πού ἀποβλέπει νά στρώσει τό χαλί στόν Ἀντίχριστο μέσα ἀπό τήν ἐπιβολή μίας στυγνῆς δικτατορίας, τήν ὁποία πιπιλίζουμε ὅλοι ὡς παγκοσμιοποίηση. Μοναδικός ἐχθρός τοῦ κέντρου αὐτοῦ εἶναι ὁ Χριστός καί τό Εὐαγγέλιο. Αὐτό εὐθύνεται γιά τήν ἠθική κατάντια τῆς Εὐρώπης! Ἀλλά ἄς πάρουμε τά πράγματα ἀπό τήν ἀρχή.
Οἱ ἀπαρτίζοντες τοιοῦτο τό κέντρο συναντήθηκαν τό 1897 στή Βασιλεία τῆς Ἐλβετίας καί ἔλαβαν συγκεκριμένες ἀποφάσεις, τίς ὁποῖες σήμερα μέ τάχιστο ρυθμό ἐπιχειροῦν νά ἐφαρμόσουν. Οἱ ἀποφάσεις αὐτές διέρρευσαν τό 1901 ἀπό ἕνα Ρῶσο καί ἔγιναν γνωστές ὡς τά πρωτόκολλα τῶν Σοφῶν τῆς Σιών. Στό 10ο πρωτόκολλο ἀναφέρεται κατηγορηματικά ἡ ἐμμονή τους νά διαλύσουν καί νά καταστρέψουν τήν χριστιανική οἰκογένεια. Χωρίς νά μποῦμε σέ λεπτομέρειες ἀποδεικτικοῦ χαρακτήρα θά παρουσιάσουμε μόνο ὁρισμένα βήματα τοῦ συντονιστικοῦ αὐτοῦ κέντρου πού τή δεκαετία τοῦ 1950 ἔλαβε καί συγκεκριμένο ὄνομα γιά νά δρᾶ πιό εὔκολα καί ἀποτελεσματικά. Ἀναφερόμαστε στήν πρώτη συνεδρίαση τῆς μιαρῆς λέσχης Μπίλντερμπεργκ στήν ὁποία ἐπικεφαλῆς ἔχει τεθεῖ ὁ ἑβραϊκῆς καταγωγῆς μεγιστάνας τοῦ πλούτου, μεγαλοτραπεζίτης Ντέϊβιντ Ροκφέλερ.
Τότε λοιπόν ἀποφασίστηκε μεταξύ ἄλλων πολιτικῶν ἀποφάσεων καί ἡ χρηματοδότηση τοῦ κινήματος τοῦ φεμινισμοῦ μέ συγκεκριμένη προπαγάνδα πού περιελάμβανε σειρά πολιτικῶν ἀποφάσεων καί κατέληγε καί στά ἁπλά λαϊκά στρώματα καί εἶχε ὡς στόχο νά κτυπηθεῖ ὁ θεμέλιος λίθος τῆς χριστιανικῆς οἰκογένειας ἡ γυναίκα. Δέν εἶναι τῆς παρούσης στιγμῆς νά περιγράψουμε τό σύνολο τῶν ἀποφάσεων ( θά τό γράψουμε ἐν εὐθέτω χρόνῳ) ἀλλά θά ἀναφερθοῦμε ἁπλά στούς τρεῖς βασικούς στόχους.
1. Ὁ πρῶτος στόχος τῆς ἐξόδου τῆς χριστιανῆς γυναίκας ἀπό τό σπίτι καί τήν οἰκογένειά της εἶχε νά κάνει μέ τή δημιουργία μίας τεράστιας βιομηχανίας πού τήν εἶχε ὡς κέντρο καί τά κέρδη πού αὐτή θά ἐπέφερε... Ἔνδυση, ὑπόδηση, καλλυντικά κ.ο.κ. Ὅλα αὐτά συνδέονταν μέ τήν καλλιέργεια ἑνός ὑπέρμετρου ἐγωισμοῦ πού ἐκδηλωνόταν ὡς ἰσότητα τῶν δύο φύλων καί ὄχι μόνο.
2. Ὁ δεύτερος στόχος, ὁ ὁποῖος τελικά καί ἐπετεύχθη μέ τίς νέες οἰκογενειακές ἀνάγκες πού δημιουργήθηκαν εἶχε νά κάνει μέ τή δραστική μείωση τῆς τεκνογονίας. Ἐργαζόμενη ἡ γυναίκα σέ σκληρές  ἀντρικές ἐργασίες ἔφθανε κατάκοπη στό σπίτι καί ἐκ τῶν πραγμάτων δέν μποροῦσε νά ἀφιερώσει χρόνο γιά τό σύζυγό της -πού ἔγινε στό ὑποσυνείδητό της καί ἀνταγωνιστής καί στά παιδιά της. Ἔτσι οἱ χριστιανικές οἰκογένειες ἔπαψαν νά εἶναι πολύτεκνες, ὅπως παλαιά...
3. Ὁ τρίτος στόχος εἶχε νά κάνει μέ τό ἐλεύθερο πεδίο δράσης πού δημιουργεῖτο ἀπό τήν ἀπουσία της ἀπό τό οἰκογενειακό περιβάλλον καί ἀφοροῦσε τή διαπαιδαγώγηση τῶν παίδων. Μία ὁλόκληρη βιομηχανία στήθηκε γιά νά μεταδοθοῦν τά μικρόβια τῆς ἀνομίας στά χριστιανόπουλα. Μία βιομηχανία πού ξεκινοῦσε ἀπό τά γνωστά Μίκυ Μάους, τίς γνωστές ἀνόητες φιλοσοφικές ἰδεολογίες, τή μουσική, τήν τηλεόραση, τόν ἔλεγχο τῆς ἐκπαίδευσης (βλ. λ.χ. πόλεμο κατά τοῦ μαθήματος τῶν θρησκευτικῶν) ἀπό τά τοπικά παραρτήματα τῆς μιαρῆς λέσχης, δηλαδή τίς τεκτονικές στοές, τή διάδοση τῶν ναρκωτικῶν οὐσιῶν καί τοῦ ἀλκοόλ, τήν καλλιέργεια παθογόνων καταστάσεων, κ.ο.κ.
Τά ἀνωτέρω ἀποτελοῦν ξεχωριστά τό καθένα ὁλόκληρα κεφάλαια πού γιά νά ἀναλυθοῦν ἀπαιτοῦν πολλούς τόμων βιβλίων (βλ. καί βιβλίο Τυφώνας Παγκοσμιοποίηση ἔκδ. Ἀγαθός Λόγος).
Μετά τήν ἐπίτευξη τοῦ φεμινιστικοῦ κινήματος πού ἐξ ὁλοκλήρου ἀπευθύνθηκε μόνο σέ χριστιανικές κοινωνίες εἶχε ἤδη δημιουργηθεῖ τό κατάλληλο ἔδαφος γιά νά ἀκολουθήσουν πάλι σέ πολιτικό καί κοινωνικό ἐπίπεδο ἡ νομιμοποίηση τῆς πορνείας, τῆς μοιχείας καί τῆς ἔκτρωσης ἀλλά καί ἡ διαφημιστική καμπάνια πού συνόδευσε τίς κινήσεις αὐτές. Σέ δύο μόλις δεκαετίες αὐτές τοῦ ’70 καί τοῦ ’80  ψηφίστηκαν στό ὄνομα τῆς δημοκρατίας καί τῶν κατευθυνόμενων ἀνθρωπίνων δικαιωμάτων ἀπό ἐθνικά χριστιανικά κοινοβούλια συγκεκριμένοι νόμοι πού ἐπέτρεπαν ἐλεύθερα τήν ἀνάπτυξη τῆς πορνείας καί τῆς μοιχείας ἀλλά καί τήν ἔκτρωση. Ταυτόχρονα προωθοῦνταν διατάξεις καί ἀνάλογοι νόμοι διευκόλυνσης τῶν διαζυγίων καί ἐπιδότησης τῶν νέων μονογονεϊκῶν οἰκογενειῶν πού δημιουργοῦνταν...
Ἀκριβῶς τή δεκαετία τοῦ 1970 ξεκινᾶ ἀπό τά ἴδια ἀκριβῶς κέντρα πού δροῦν στίς σκλαβωμένες ἀπό τό κέντρο αὐτό τῆς ἀνομίας ΗΠΑ ἡ ἐκστρατεία ὑπέρ τῆς ὁμοφυλοφιλίας. Παρουσιάζουμε ἕνα χαρακτηριστικό ἀπόσπασμα τῆς ἔκθεσης τῆς παιδοψυχίατρου Καλλιόπης Προκοπάκη, πού πρῶτος πρίν ἀπό μία σχεδόν δεκαετία δημοσίευσε ἐξ ὁλοκλήρου ὁ «Στύλος Ὀρθοδοξίας» γιά νά διαπιστώσετε τό πῶς ἡ ἐκλαμβανόμενη ὡς ψυχασθένεια ἐδῶ καί 4000 ἔτη κατέστη ἀνθρώπινο δικαίωμα καί σεξουαλική διαφορετικότητα!
«Ἡ ὁμοφυλοφιλία συμπεριλήφθηκε ὡς ψυχιατρική διαταραχή (κοινωνικοπαθητική διαταραχή προσωπικότητας) στήν πρώτη ἔκδοση τοῦ Διαγνωστικοῦ καί Στατιστικοῦ Ἐγχειριδίου τῶν Ψυχιατρικῶν Διαταραχῶν (DSM-I) τῆς Ἀμερικανικῆς Ψυχιατρικῆς Ἑταιρείας, τό 1952. Στήν δεύτερη ἔκδοση (DSM-II) τό 1968, ἡ ὁμοφυλοφιλία συμπεριλήφθηκε στίς σεξουαλικές ἀποκλίσεις (πού δέν εἶναι δυνατόν νά ὑποκαταστήσουν τήν φυσιολογική συμπεριφορά). Τό 1973, μετά ἀπό μεγάλες πιέσεις ἀπό τό κίνημα τῶν ὁμοφυλοφίλων, ἀποφασίστηκε μέ ψηφοφορία στήν Ἀμερικανική Ψυχιατρική Ἑταιρεία καί 58% πλειοψηφία (περίπου 10.000 ψῆφοι) νά μήν θεωρεῖται πλέον ἡ ὁμοφυλοφιλία  ψυχιατρική διαταραχή. Ἔτσι, ἡ τρίτη ἔκδοση τοῦ Διαγνωστικοῦ καί Στατιστικοῦ ἐγχειριδίου τῶν Ψυχιατρικῶν Διαταραχῶν (DSM-III) τό 1980 περιελάμβανε μόνο τόν ὅρο «ἐγω-δυστονική» ὁμοφυλοφιλία, στήν γενική κατηγορία τῶν «ψυχοσεξουαλικῶν διαταραχῶν», ἐννοώντας ὅτι ἐφ’ ὅσον τό ἄτομο δέν ἐνοχλεῖται ἀπό τήν ὁμοφυλοφιλία του, δέν συνιστᾶ αὐτή ψυχιατρική διαταραχή. Στήν ἑπόμενη ἀναθεωρημένη ἔκδοση (DSM-III-R) τo 1987 καί ὁ ὅρος «ἐγω-δυστονική ὁμοφυλοφιλία» παύει νά ὑφίσταται. Γίνεται μόνο μία ἀναφορά σέ «σημαντική καί ἐπίμονη δυσφορία ὡς πρός τόν σεξουαλικό προσανατολισμό». To 1992 ἡ κατηγορία «ὁμοφυλοφιλία» ἀφαιρεῖται καί ἀπό τήν Διεθνῆ Ταξινόμηση τῶν Ἀσθενειῶν (ICD-10), τοῦ Παγκόσμιου Ὀργανισμοῦ Ὑγείας (WHO). Τό 1997 ἡ Ἀμερικανική Ψυχολογική Ἑταιρεία ὑποστήριξε τό δικαίωμα τῶν ὁμόφυλων γάμων (!!!). Τό 1998 καί τό 2000, ἡ Ἀμερικανική Ψυχιατρική Ἑταιρεία, μετά ἀπό πρόταση τῶν ὁμοφυλοφίλων καί ἀμφισεξουαλικῶν ψυχιάτρων τῆς ἑταιρείας, δημοσίευσε τήν ἀντίθεσή της σέ θεραπεῖες πού ἔχουν στόχο νά ἀλλάξουν τίς σεξουαλικές προτιμήσεις τῶν ὁμοφυλοφίλων, ἀποδεχόμενη ὅμως ὅτι σέ ὁρισμένες περιπτώσεις αὐτό εἶναι ἀπαραίτητο. Ὁρισμένοι ψυχίατροι φθάνουν στό σημεῖο ν’ ἀρνοῦνται τήν θεραπεία ἀκόμη καί ὅταν τούς ζητεῖται. Ἀντίθετα, μεγάλη μερίδα ψυχιάτρων θεωρεῖ τήν ἄρνηση αὐτή ἀνήθικη καί ἀντιδεοντολογική...»
Τό ἴδιο κέντρο τῆς ἀνομίας ἀπό τό 1989 καί ἐφεξῆς χρηματοδότησε μέ δισεκατομμύρια δολάρια τήν προπαγάνδα ὑπέρ τοῦ κιναιδισμοῦ. Ἀπό τά ἐλεγχόμενα ἐξ αὐτοῦ τοῦ κέντρου πλειονότητα τῶν ἀμερικανικῶν καί εὐρωπαϊκῶν Μέσων Μαζικῆς Ἐνημέρωσης κυρίως ὅμως τήν τηλεόραση προωθήθηκε ἡ παρουσία σέ τηλεοπτικές σειρές, σήριαλ ἀλλά καί κινηματογραφικές ταινίες κίναιδων καί ξεκίνησε ἡ πλύση ἐγκεφάλου. Τή δεκαετία τοῦ 1990 καί τοῦ 2000 συμπεριλήφθηκε ὁ κιναιδισμός, ἡ κτηνοβασία καί ἡ παιδεραστία ὑπό τό γενικό ὅρο τῆς σεξουαλικῆς διαφορετικότητας στό Εὐρωσύνταγμα ἀρχικά καί τή Συνθήκη τῆς Λισσαβόνας μετέπειτα καί ἔγιναν μέ συνοπτικές διαδικασίες ἀποδεκτά ἀπό τά χριστιανικά εὐρωπαϊκά κράτη. Κατόπιν αὐτῶν ἀρχῆς γενομένης ἀπό τήν Ὀλλανδία θεσμοθετήθηκε ὡς νόμος ἡ σύζευξη τῶν ἀνωμάλων πού ἀποτελεῖ ἕνα ἀκόμη κτύπημα στόν ἱστό τῆς χριστιανικῆς οἰκογένειας. Τό 2008 ὑπεγράφη ἀπό τόν τότε πρωθυπουργό τῆς χώρας ἡ Συνθήκη τῆς Λισσαβόνας καί ἔκτοτε ξεκίνησαν οἱ πιέσεις νομιμοποίησης τῆς ἀνωμαλίας μέ τή γνωστή σέ ὅλους μας κατάληξη. Σύντομα θά ἀκολουθήσει ἡ νομιμοποίηση τῆς κτηνοβασίας καί τῆς παιδεραστίας (θά μειωθεῖ τό ὅριο ἐνηλικίωσης ἀπό τά 18 στά 12 καί ταυτόχρονα θά πολυδιαφημιστεῖ ἡ στείρωση τῶν κοριτσιῶν ὡς μόδα...) Θά νομιμοποιηθοῦν ἐπίσης ἀρχικά τά λεγόμενα ὡς ἐλαφριά ναρκωτικά (χασίς καί μαριχουάνα) καί ἀργότερα τά πιό  σκληρά (ἡρωίνη καί κοκαΐνη κ. ἄ.) μέ τήν ἐπίκληση τῆς πάταξης τοῦ μαύρου χρήματος καί τῆς φοροδιαφυγῆς... Ἤδη κομματικά σχήματα στήν Ἑλλάδα καί ὁ πρώην πρωθυπουργός Γ. Παπανδρέου προπαγανδίζουν πρός τήν κατεύθυνση αὐτή.
Σέ ὅλη αὐτή τήν ἐξέλιξη στό ἔργο τῆς μιαρῆς λέσχης Μπίλντερμπεργκ συνέβαλαν τέλος ὁ ἔλεγχος καί τῆς διατροφικῆς ἁλυσίδας, τά φάρμακα, τά ἐμβόλια, οἱ ἀεροψεκασμοί, οἱ τεχνητές οἰκονομικές μάστιγες κ. ἄ.
Καλοί μου χριστιανοί ὀφείλουμε νά συνειδητοποιήσουμε ὅτι ἕνας νέος σκληρός διωγμός κατά τῆς χριστιανικῆς πίστης ἔχει ξεκινήσει ἐδῶ καί δεκαετίες. Ὁ Στύλος Ὀρθοδοξίας στό τεῦχος Ὀκτωβρίου παρουσίασε τά μυστικά σχέδια γιά τόν ἔλεγχο τῆς θρησκευτικῆς ἡγεσίας μας πού ἐκπόνησε ἡ μιαρή λέσχη κατά τή συνεδρίαση της τόν περασμένο Ἰούνιο στίς Αὐστριακές Ἄλπεις. Ἤδη οἱ προτεσταντικές καί ἡ Ρωμαιοκαθολική δοξασίες καί οἱ ἡγεσίες αὐτῶν τελοῦν ὑπό πλήρη ἔλεγχο. Δέν πέρασαν κἄν λίγοι μόνο μῆνες γιά νά διαπιστώσουμε ὅλοι τήν ἀδιαφορία καί τήν ἀδράνεια τῶν Ὀρθοδόξων Προκαθημένων στήν νομιμοποίηση τῆς ἐκτροπῆς ἤ ἀρχαία ἑλληνιστί χαυνοπρωκτίας ἀπό τήν ἑλληνική Βουλή. Ὁ Θεός νά βάλει τό χέρι Του.  



Συντάκτης: ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΜΑΚΡΗΣ
Πηγή: ΣΤΥΛΟΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2015

Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος και Βαπτιστής


 Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος και ΒαπτιστήςΟ τελευταίος και μεγαλύτερος από τους προφήτες της Παλαιάς Διαθήκης. Ονομάζεται «Πρόδρομος», γιατί με το κήρυγμα και με το έργο του εσήμανε τον ερχομό του Ιησού Χριστού και «Βαπτιστής», διότι βάπτιζε τους ανθρώπους στον Ιορδάνη ποταμό και εβάπτισε και τον Ιησού Χριστό. Το βάπτισμα του Προδρόμου ήταν μία συμβολική πράξη καθαρμού εκείνων, που πήγαιναν σ’ αυτόν να εξομολογηθούν, ήταν όμως και ο τύπος του βαπτίσματος του Ιησού Χριστού, γι’ αυτό και ο Ιωάννης έλεγε: «Εγώ μεν εβάπτισα υμάς εν ύδατι, αυτός βαπτίσει υμάς  εν Πνεύματι Αγίω» (Μάρκου α΄ 8).
Ο Ιωάννης (εξελληνισμένος τύπος του εβραϊκού ονόματος Γιοχανάν, που σημαίνει «παρά Θεώ εύρον χάριν») γεννήθηκε με θαυμαστό τρόπο από τον ιερέα Ζαχαρία και τη γηραιά Ελισάβετ. Ήταν συγγενής του Ιησού Χριστού από την πλευρά της μητέρας του και έξι μόλις μήνες μεγαλύτερός του. Έζησε ασκητικό βίο στην έρημο και δεν δίστασε να ελέγξει απερίφραστα και κατά πρόσωπο την αδικία και την ηθική υπόσταση των ανθρώπων της εποχής του. Αυτό έγινε αιτία να συλληφθεί και να φυλακισθεί από τον τοπάρχη της Ιουδαίας Ηρώδη Αντύπα, που συζούσε παράνομα με την Ηρωδιάδα, σύζυγο του αδελφού του Ηρώδη Φιλίππου. Η Ηρωδιάδα έπεισε την κόρη της Σαλώμη να ζητήσει την «κεφαλήν του Ιωάννου επί πίνακι» (Μάρκου στ΄25) ως δώρο γενεθλίων και ο Ηρώδης Αντύπας για να την ευχαριστήσει διέταξε τον αποκεφαλισμό του Ιωάννη.
Ο  Ιωάννης ο Πρόδρομος και Βαπτιστής είναι από τους δημοφιλέστερους αγίους στην Ελλάδα. Θεωρείται προστάτης και φύλακας της κουμπαριάς και των νοσούντων από ελονοσία. Το όνομά του αποτελεί ένα από τα πιο συνηθισμένα βαφτιστικά ονόματα και είναι παράγωγο πολλών επωνύμων. Μεγάλος αριθμός εκκλησιών και ξωκλησιών φέρουν το όνομά του, καθώς και εκατοντάδες οικισμοί. Η μνήμη του τιμάται από τον Χριστιανισμό έξι φορές τον χρόνο:
  • 7 Ιανουαρίου, Σύναξη του Τιμίου Προφήτου Προδρόμου και Βαπτιστού Ιωάννου.
  • 24 Φεβρουαρίου, Α' και Β' Εύρεσις της τιμίας κεφαλής του αγίου προφήτου, προδρόμου και βαπτιστού Ιωάννου.
  • 25 Μαΐου, Γ' Εύρεσις της τιμίας κεφαλής του αγίου προφήτου, προδρόμου και βαπτιστού Ιωάννου.
  • 24 Ιουνίου, Γενέθλιον του Τιμίου Προφήτου Προδρόμου και Βαπτιστού Ιωάννου. Την παραμονή της εορτής κυριαρχούν πυρολατρικά έθιμα (Φωτιές τ’ Αϊγιαννιού).
  • 29 Αυγούστου, Αποτομή της κεφαλής του Τιμίου Προφήτου Προδρόμου και Βαπτιστού Ιωάννου. Η ημέρα θεωρείται πένθιμη και συνδέεται με αυστηρή νηστεία.
  • 23 Σεπτεμβρίου, Σύλληψις Τιμίου Προδρόμου.

Απολυτίκιο

Μνήμη δικαίου μετ’ εγκωμίων· σοι δε αρκέσει η μαρτυρία του Κυρίου Πρόδρομε· ανεδείχθης γαρ όντως και Προφητών σεβασμιώτερος, ότι και εν ρείθροις βαπτίσαι κατηξιώθης τον κηρυττόμενον. Όθεν της αληθείας υπεραθλήσας, χαίρων ευηγγελίσω και τοις εν Άδη, Θεόν φανερωθέντα εν σαρκί, τον αίροντα την αμαρτίαν του κόσμου, και παρέχοντα ημίν το μέγα έλεος.

το είδαμε : εδώ

Τετάρτη, Ιανουαρίου 06, 2016

Ο ΑΓΙΟΣ IΩΑNNHΣ Ο ΠΡΟΔΡΟΜΟΣ-ΕΙΚΟΝΑ

Χρήστου Γκότση
ταν αὐτοκράτωρ τῆς Ρώμης ἦτο ὁ Τιβέριος, πλησίον τῶν ἐκβολῶν τοῦ Ἰορδάνου ποταμοῦ, τό 28 ἡ 29 μ·Χ·, ἕνας ἄνθρωπος ἄρχισε τό κήρυγμά του. Ἰωάννης ἦταν τό ὄνομά του. Οἱ προφῆται τῆς Παλαιᾶς διαθήκης εἶχαν μιλήσει γι’ αὐτόν καί ἡ γέννησίς του ἦταν θαῦμα καί θέλημα τοῦ Θεοῦ. Ἐπί πεντακόσια ἔτη δέν εἶχε φανῆ προφήτης τοῦ Θεοῦ εἰς τήν Παλαιστίνη. Γιά τοῦτο τό κήρυγμα τοῦ Ἰωάννου ἐπέσυρε τήν προσοχή τοῦ πλήθους.
Οἱ κατωτέρω στίχοι, πού ἀφιερώνουν Οἱ ἱεροί Εὐαγγελισταί εἰς τήν προσωπικότητα τοῦ Προδρόμου, θά μᾶς βοηθήσουν εἰς τήν κατανόησιν τῆς μεγάλης αὐτῆς μορφῆς, τῆς θέσεώς της εἰς τήν Ἐκκλησίαν καί τῆς ἁγίας εἰκόνος της.
«Ἀρχή τοῦ εὐαγγελίου Ἰησοῦ Χριστοῦ, Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ. Ὡς γέγραπται ἐν τοῖς προφήταις, ἰδού ἐγώ ἀποστέλλω τόν ἄγγελόν μου πρό προσώπου σου, ὅς κατασκευάσει τήν ὁδόν σου ἔμπροσθέν σου… ἐγένετο Ἰωάννης βαπτίζων ἐν τῇ ἐρήμῳ κηρύσσων βάπτισμα μετανοίας εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν… Ἦν δέ ὁ Ἰωάννης ἐνδεδυμένος τρίχας καμήλου καί ζώνην δερματίνην περί τήν ὀσφύν αὐτοῦ, καί ἐσθίων ἀκρίδας καί μέλι ἄγριον…Ἰδών δέ πολλούς τῶν Φαρισαίων καί Σαδδουκαίων ἐρχομένους ἐπί τό βάπτισμα αὐτοῦ εἶπεν αὐτοῖς… Ἤδη δέ καί ἡ ἀξίνη πρός τήν ρίζαν τῶν δένδρων κεῖται πᾶν οὖν δένδρον μή ποιοῦν καρπόν καλόν ἐκκόπτεται καί εἰς πῦρ βάλλεται… Ό… Ἡρώδης κρατήσας τόν Ἰωάννην ἔδησεν αὐτόν καί ἔθετο ἐν φυλακῇ διά Ἡρωδιάδα τήν γυναῖκα Φιλίππου τοῦ ἀδελφοῦ αὐτοῦ. Ἔλεγε γάρ αὐτῷ ὁ Ἰωάννης· οὐκ ἔξεστί σοι (=δέν σοῦ ἐπιτρέπεται) ἔχειν αὐτήν… Γενεσίων δέ ἀγόμενων τοῦ Ἡρώδου ὠρχήσατο ἡ θυγάτηρ τῆς Ἡρωδιάδος ἐν τῷ μέσῳ καί ἤρεσε τῷ Ἡρώδ· ὅθεν μεθ’ ὅρκου ὠμολόγησεν αὐτῇ δοῦναι ὅ ἐάν αἰτήσηται. Ἡ δέ… δός μοι, φησίν, ὧδε ἐπί πίνακι τήν κεφαλήν Ἰωάννου τοῦ βαπτιστοῦ… Καί πέμψας ἀπεκεφάλισε τόν Ἰωάννην ἐν τῇ φυλακῇ. Καί ἠνέχθη ἡ κεφαλή αὐτοῦ ἐπί πίνακι καί ἐδόθη τῷ κορασίῳ, καί ἤνεγκε τῇ μητρί αὐτῆς» (Μάρκ.1,1-6, Ματθ. 3, 7.10. 14, 3-11).
Ὅπως βλέπομεν εἰς τό ἀνωτέρω κείμενο, τό μήνυμα τῆς σωτηρίας πού ἔφερε ὁ Χριστός εἰς τόν κόσμον, συνδέεται μέ τήν ἐμφάνισι τοῦ Προδρόμου. Αὐτός εἶναι ὁ «ἄγγελος», δηλαδή ὁ ἀγγελιαφόρος, ὁ ὁποῖος συμφώνως πρός τήν προφητείαν τοῦ προφήτου Μαλαχίου (3, 1) ἀπεστάλη διά νά προετοιμάση τόν δρόμον τοῦ Κυρίου καί νά προπαρασκευάση τάς ψυχάς τῶν ἀνθρώπων πρός ὑποδοχήν Του. Εἶναι ἡ «ὡραία τρυγών καί χελιδών ἡδύλαλος», πού προεμήνυσε τήν θείαν ἄνοιξιν, δηλαδή τόν Χριστόν.
Καί ἄλλοι προφῆται μίλησαν διά τόν Μεσσία. Ὁ Τίμιος Πρόδρομος ὅμως εἶναι ὁ τελευταῖος, ὁ μεγαλύτερος καί ὁ σεβασμιώτερος τῆς ἡρωικῆς παρατάξεως τῶν προφητῶν. Εἶναι, ὅπως λέγει ὁ Ἅγιος Κύριλλος Ἱεροσολύμων (+386), «ὁ μέγιστος μέν ἐν προφήταις, ἀρχηγός δέ τῆς καινῆς διαθήκης, καί τρόπον τινά συνάπτων ἀμφοτέρας ἐν αὐτῷ τάς διαθήκας, παλαιάν τε καί καινήν» (Κατήχησις 10,19). Δέν κήρυξε ἁπλῶς τόν Χριστόν, ἀξιώθηκε νά Τόν δείξη εἰς τά πλήθη, νά Τόν βαπτίση καί νά Τόν κηρύξη εἰς τόν κόσμον τῶν νεκρῶν. Τέλος διά τόν νόμον τοῦ Κυρίου καί τήν ἀλήθειάν Του ἔχυσε καί τό αἷμα του. Δικαίως λοιπόν εἶπε δι‘ αὐτόν ὁ Κύριος: «Ἀμήν λέγω ὑμῖν, οὐκ ἐγήγερται ἐν γεννητοῖς γυναικῶν μείζων Ἰωάννου τοῦ βαπτιστοῦ» (Ματθ. 11,11).
Τήν θαυμαστήν ζωήν τοῦ Τιμίου Προδρόμου, τό κήρυγμά του διά τόν Κύριον, τόν ζῆλον του καί τήν παρρησίαν του παρουσιάζει ὡραιότατα τό τρίτον Κάθισμα τοῦ Ὄρθρου τῆς ἑορτῆς τῆς ἀποτομῆς τῆς τιμίας κεφαλῆς του (29 Αὔγουστου). Εἶναι τό τροπάριον τοῦτο μία σύντομος βιογραφία τοῦ Βαπτιστοῦ εἰς ποιητικήν γλῶσσαν καί ψάλλεται εἰς τόν πλ. δ’ἦχον:
«Ἐκ τῆς στείρας ἐκλάμψας ψήφῳ Θεοῦ καί δεσμά διαρρήξας γλώσσης πατρός, ἔδειξας τόν ἥλιον, ἑωσφόρον αὐγάζοντα· καί λαοῖς ἐν ἐρήμῳ τόν Κτίστην ἐκήρυξας, τόν ἀμνόν τόν αἵροντα τοῦ κόσμου τά πταίσματα· ὅθεν καί πρός ζῆλον βασιλέα ἐλέγξας, τήν ἔνδοξον κάραν σου ἀπετμήθης, ἀοίδιμε Ἰωάννη πανεύφημε. Πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ τῶν πταισμάτων ἄφεσιν δωρήσασθαι τοῖς ἑορτάζουσι πόθῳ τήν ἁγίαν μνήμην σου».
Ἡ θέσιςτοῦ Τιμίου Προδρόμου εἰς τήν Ἐκκλησίαν εἶναι τιμητική. Εἰς τάς δεήσεις καί τάς προσευχάς ἀναφέρεται μετά τήν Μητέρα τοῦ Κυρίου. Μέ αὐτήν πλαισιώνει τόν Παντοκράτορα Κύριον εἰς τήν εἰκόνα τῆς δεήσεως ἤ τοῦ Τριμόρφου. (Ἔτσι λέγεται ἡ εἰκών, πού παρουσιάζει τόν Χριστόν εἰς τό μέσον μέ τήν Θεοτόκον ἐκ δεξιῶν Του καί ἐξ ἀριστερῶν Του τον Ἅγιον Ἰωάννην τόν Πρόδρομον εἰς στάσιν δεήσεως). Ὁ Ἅγιος Πρόδρομος εἰκονίζεται παραπλεύρως τοῦ Κυρίου καί εἰς τό εἰκονοστάσιον ἤ τέμπλον, ὅπου τοποθετοῦνται καί οἱ εἰκόνες τῆς Θεοτόκου καί τοῦ Ἁγίου ἤ τῆς Ἁγίας τοῦ ναοῦ.
Τήν μεγαλωσύνην τοῦ Προδρόμου ἀναγνωρίζει ἡ Ἐκκλησία μέ τάς ἑορτάς, πού ἔχει ἀφιερώσει εἰς αὐτόν. Μία ἡμέρα τῆς ἑβδομάδος, ἡ Τρίτη, εἶναι ἐξ ὁλοκλήρου ἀφιερωμένη εἰς αὐτόν. «Αὐτόν λοιπόν τόν ἐπίγειο ἄγγελο καί τόν οὐράνιο ἄνθρωπο», γράφει ὁ Καθηγητής Ί. Φουντούλης, «ἐπαξίως τιμᾶ ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ. Ἑορτάζει τά μαρτυρούμενα ἀπό τήν Καινή διαθήκη γεγονότα τοῦ βίου του, πάλι σέ σύνδεσμο μέ τά ἀντίστοιχα γεγονότα τοῦ βίου τοῦ Σωτῆρος.Τήν σύλληψή του στίς 23 Σεπτεμβρίου, ἕξ μῆνες πρίν ἀπό τόν Εὐαγγελισμό, πού ἔγινε «τῷ μηνί τῷ κτῳ» ἀπό τήν σύλληψι τῆς Ἐλισάβετ τῆς μητρός τοῦ Προδρόμου. Τήν γέννησί του στίς 24 Ἰουνίου, ἕξ μῆνες πρίν ἀπό τά Χριστούγεννα. Ἴσως καί ἡ μνήμη τοῦ θανάτου του στίς 29 Αὐγούστου δέν εἶναι ἄσχετη πρός τήν ἑορτή τῆς Ὑψώσεως τοῦ Τιμίου Σταυροῦ… Γιατί ὄχι μόνο τήν σύλληψι καί τήν γέννησι τοῦ Βαπτιστοῦ ἡ Ἐκκλησία συνέδεσε μέ τό ρόλο τοῦ Ἰωάννου σάν προδρόμου τῆς συλλήψεως καί τῆς γεννήσεως τοῦ Χριστοῦ, ἀλλά καί σ’ αὐτόν τόν θάνατό του ἔδωσε προδρομικό χαρακτήρα. Ὁ Πρόδρομος πεθαίνει μαρτυρικά πρίν ἀπό τόν Σωτήρα προμηνύοντας, τρόπον τινά, τόν μαρτυρικό θάνατο τοῦ Χριστοῦ καί πηγαίνοντας πάλι πρόδρομός Του στόν Ἅδη».

Περιγραφή τῆς εἰκόνας
Ἡ εἰκών πού θά περιγράψωμεν, εἰκονίζει τόν Ἅγιον Ἰωάννην, ὅπως τόν παρουσιάζουν τά Εὐαγγέλια καί τόν ὑμνεῖ ἡ Ἐκκλησία.
Διά τήν Ἐκκλησίαν ὁ Πρόδρομος καί Βαπτιστής Ἰωάννης εἶναι ἄγγελος, Ἀπόστολος καί Μάρτυς.
Ὁ Ἅγιός μας εἶναι κατ’ ἀρχάς ἄγγελος διά δύο λόγους: Πρῶτον, λόγῳ τῆς ἀσκητικῆς ζωῆς του. Ἦτο «ἄνθρωπος μέν τῇ φύσει, Ἄγγελος δέ τόν βίον».
Ἔτσι ἀνεδείχθη εἰς «ἐπίγειον ἄγγελον καί οὐράνιον ἄνθρωπον». (Βλέπ. τροπάρια τοῦ Ἑσπερινοῦ τῆς ἑορτῆς τῆς Γεννήσεώς του).
Ὁ Τίμιος Πρόδρομος εἶναι, δεύτερον, ἄγγελος διότι ἔφερε τό μήνυμα τῆς Βασιλείας τῶν οὐρανῶν ὡς ἀγγελιαφόρος τοῦ Κυρίου. Αὐτός εἶναι ὁ λόγος πού ἡ εἰκών τόν παρουσιάζει ὡς ἕνα ἀσκητήν, πού φέρει πτέρυγας. «Ζωγραφίζεται δέ ὁ Ἅγιος κάτισχνος καί κεραμόχρους ἐκ τοῦ καύσωνος, φορῶν τό δέρμα τῆς καμήλου καί περιβεβλημένος ἐπάνωθεν ἱμάτιον.Ἡ κεφαλή του εἶναι λιπόσαρκος, μέ τό ὄμμα πλῆρες πίστεως καί ἐγκαρτερήσεως. Οἱ βόστρυχοι τῆς κόμης καί τοῦ γενείου του εἶναι ἀνατεταραγμένοι ἀπό τόν ἄνεμον τῆς ἐρήμου ὡς ὄφεις, Οἱ βραχίονες καί οἱ πόδες του εἶναι λεπτοί καί ἄσαρκοι ὡς τῶν πτηνῶν. Φέρει δέ πτέρυγας ὡς οἱ ἄγγελοι, κατά τήν ρῆσιν τοῦ προφήτου Μαλαχίου «Ἰδού ἐγώ ἀποστέλλω τόν ἄγγελόν μου πρό προσώπου σου, ὅς κατασκευάσει τήν ὁδόν σου ἔμπροσθέν σου». Τό ἱερόν τοῦτο ὄρνεον ἵσταται ἐπί ἀποτόμου βραχώδους κορυφῆς, ἐν τῷ μέσῳ φάραγγος μεταξύ δύο συντετριμμένων ὀρέων, δι’ ὧν ὑποδηλοῦται τό ἄγριον τῆς ἐρήμου» (Φ. Κόντογλου).
Ὁ Τίμιος Πρόδρομος, ἐκτός ἀπό ἄγγελος, εἶναι καί Ἀπόστολος. Ὅπως οἱ Ἀπόστολοι ἔτσι καί αὐτός ἔλαβεν ἀπό τόν Θεόν τήν ἐντολήν νά κηρύττη καί νά βαπτίζη τούς ἀνθρώπους. Ὅ,τι ἔπραξε καί ἐκήρυξε, τό ἔκαμε κατ’ ἐντολήν τοῦ Κυρίου, τοῦ Θεοῦ μας. Πρός αὐτόν εἶναι ἐστραμμένον τό βλέμμα τοῦ Βαπτιστοῦ. Ὁ Κύριος εἰκονίζεται ἐντός ἡμικυκλίου, πού συμβολίζει τόν οὐρανόν, εἰς τό ἄνω ἀριστερόν μέρος τῆς εἰκόνος. Μέ τήν δεξιάν Του χεῖρα εὐλογεῖ τόν Ἀπόστολόν Του καί μέ τήν ἀριστεράν κρατεῖ εἰλητάριον.
Εἰς τήν ἰδίαν στάσιν εὑρίσκεται καί ὁ Βαπτιστής. Ἡ δεξιά του χείρ εἶναι εἰς σχῆμα παρακλητικόν καί ἡ ἀριστερά του κρατεῖ εἰλητάριον, τό ὁποῖον γράφει:
«Ὁρᾷς οἷα πάσχουσιν, ὦ Θεοῦ Λόγε, οἱ πταισμάτων ἔλεγχοι τῶν βδελυκτέων. Ἔλεγχον καί γάρ μή φέρων ὁ Ἡρώδης,τέτμηκεν, ἰδού, τήν ἐμήν κάραν, Σῶτερ». δηλαδή: Βλέπεις, Κύριε, πού εἶσαι ὁ Λόγος τοῦ Θεοῦ, τί ὑποφέρουν ὅσοι ἐλέγχουν τά πταίσματα τῶν βδελυρῶν. Διότι καί ὁ Ἡρώδης, ἐπειδή δέν μποροῦσε νά βαστάση τόν ἔλεγχον (τῆς ἀνηθικότητός του), ἰδού, Σωτήρ μου, ἀπέκοψε τήν κεφαλήν μου.
Εἰς τήν δεξιάν γωνίαν τῆς εἰκόνος ζωγραφίζεται δρῦς, πού ἔχει μεταξύ τῶν κλάδων της μίαν ἀξίνην. Μᾶς ὑπενθυμίζει τούς ἀναφερθέντας λόγους τοῦ Βαπτιστοῦ πρός τούς Φαρισαίους καί Σαδδουκαίους: «Ἤδη δέ καί ἡ ἀξίνη πρός τήν ρίζαν τῶν δένδρων κεῖται…». Οἱ θρησκευτικῶς ἐντυπωσιακοί ἄρχοντες τῶν Ἰουδαίων καί οἱ ὅμοιοί των θά ἔχουν τήν τύχην τῶν ἄκαρπων, πού κόπτονται ὡς ἄχρηστα.
Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης εἶναι, τελευταῖον, καί ἕνας Μάρτυς. Τό βλέπομεν καί αὐτό εἰς τήν εἰκόνα. Μᾶς τό ὑπενθυμίζει ἡ ἀποτμηθεῖσα κεφαλή του, πού εἰκονίζεται ἐντός λεκάνης εἰς τό κάτω ἀριστερόν μέρος τῆς εἰκόνος. Φέρει εἰς τόν νοῦν τῶν πιστῶν τό μισητόν συμπόσιον τοῦ Ἡρώδου, πού ἔγινεν ἀφορμή νά διαπραχθῆ τό ἀνοσιούργημα τῆς ἀποτομῆς τῆς Τιμίας Κεφαλῆς τοῦ θεοκήρυκος Προδρόμου.
Ἡ εἰκών πού περιεγράψαμεν, εἰκονίζει τόν Τίμιον Πρόδρομον μέ τήν τριπλῆν του ἀποστολήν: τοῦ ἀγγέλου, τοῦ Ἀποστόλου καί τοῦ Μάρτυρος. Ἔτσι τόν ὑμνεῖ ὁ Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Γερμανός εἰς τό πρῶτον τροπάριον τῆς Λιτῆς τοῦ α’ ἤχου (29 Αγούστου):
«Τί σέ καλέσωμεν Προφήτα; Ἄγγελον, Ἀπόστολον ἤ Μάρτυρα; Ἄγγελον, ὅτι ὡς ἀσώματος διήγαγες· Ἀπόστολον, ὅτι ἐμαθήτευσας τά ἔθνη· Μάρτυρα δέ, ὅτι σοῦ ἡ κεφαλή ὑπέρ Χριστοῦ ἐτμήθη. Αὐτόν ἱκέτευε, ἐλεηθῆναι τάς ψυχάς ἡμῶν».
Ἀπό τό βιβλίο,
Ὁ μυστικός κόσμος τῶν Βυζαντινῶν εἰκόνων,
Ἔκδοσις Ἀποστολικῆς Διακονίας

Ο ΑΓΙΟΣ IΩΑNNHΣ Ο ΠΡΟΔΡΟΜΟΣ-ΕΙΚΟΝΑ

Χρήστου Γκότση
ταν αὐτοκράτωρ τῆς Ρώμης ἦτο ὁ Τιβέριος, πλησίον τῶν ἐκβολῶν τοῦ Ἰορδάνου ποταμοῦ, τό 28 ἡ 29 μ·Χ·, ἕνας ἄνθρωπος ἄρχισε τό κήρυγμά του. Ἰωάννης ἦταν τό ὄνομά του. Οἱ προφῆται τῆς Παλαιᾶς διαθήκης εἶχαν μιλήσει γι’ αὐτόν καί ἡ γέννησίς του ἦταν θαῦμα καί θέλημα τοῦ Θεοῦ. Ἐπί πεντακόσια ἔτη δέν εἶχε φανῆ προφήτης τοῦ Θεοῦ εἰς τήν Παλαιστίνη. Γιά τοῦτο τό κήρυγμα τοῦ Ἰωάννου ἐπέσυρε τήν προσοχή τοῦ πλήθους.
Οἱ κατωτέρω στίχοι, πού ἀφιερώνουν Οἱ ἱεροί Εὐαγγελισταί εἰς τήν προσωπικότητα τοῦ Προδρόμου, θά μᾶς βοηθήσουν εἰς τήν κατανόησιν τῆς μεγάλης αὐτῆς μορφῆς, τῆς θέσεώς της εἰς τήν Ἐκκλησίαν καί τῆς ἁγίας εἰκόνος της.
«Ἀρχή τοῦ εὐαγγελίου Ἰησοῦ Χριστοῦ, Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ. Ὡς γέγραπται ἐν τοῖς προφήταις, ἰδού ἐγώ ἀποστέλλω τόν ἄγγελόν μου πρό προσώπου σου, ὅς κατασκευάσει τήν ὁδόν σου ἔμπροσθέν σου… ἐγένετο Ἰωάννης βαπτίζων ἐν τῇ ἐρήμῳ κηρύσσων βάπτισμα μετανοίας εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν… Ἦν δέ ὁ Ἰωάννης ἐνδεδυμένος τρίχας καμήλου καί ζώνην δερματίνην περί τήν ὀσφύν αὐτοῦ, καί ἐσθίων ἀκρίδας καί μέλι ἄγριον…Ἰδών δέ πολλούς τῶν Φαρισαίων καί Σαδδουκαίων ἐρχομένους ἐπί τό βάπτισμα αὐτοῦ εἶπεν αὐτοῖς… Ἤδη δέ καί ἡ ἀξίνη πρός τήν ρίζαν τῶν δένδρων κεῖται πᾶν οὖν δένδρον μή ποιοῦν καρπόν καλόν ἐκκόπτεται καί εἰς πῦρ βάλλεται… Ό… Ἡρώδης κρατήσας τόν Ἰωάννην ἔδησεν αὐτόν καί ἔθετο ἐν φυλακῇ διά Ἡρωδιάδα τήν γυναῖκα Φιλίππου τοῦ ἀδελφοῦ αὐτοῦ. Ἔλεγε γάρ αὐτῷ ὁ Ἰωάννης· οὐκ ἔξεστί σοι (=δέν σοῦ ἐπιτρέπεται) ἔχειν αὐτήν… Γενεσίων δέ ἀγόμενων τοῦ Ἡρώδου ὠρχήσατο ἡ θυγάτηρ τῆς Ἡρωδιάδος ἐν τῷ μέσῳ καί ἤρεσε τῷ Ἡρώδ· ὅθεν μεθ’ ὅρκου ὠμολόγησεν αὐτῇ δοῦναι ὅ ἐάν αἰτήσηται. Ἡ δέ… δός μοι, φησίν, ὧδε ἐπί πίνακι τήν κεφαλήν Ἰωάννου τοῦ βαπτιστοῦ… Καί πέμψας ἀπεκεφάλισε τόν Ἰωάννην ἐν τῇ φυλακῇ. Καί ἠνέχθη ἡ κεφαλή αὐτοῦ ἐπί πίνακι καί ἐδόθη τῷ κορασίῳ, καί ἤνεγκε τῇ μητρί αὐτῆς» (Μάρκ.1,1-6, Ματθ. 3, 7.10. 14, 3-11).
Ὅπως βλέπομεν εἰς τό ἀνωτέρω κείμενο, τό μήνυμα τῆς σωτηρίας πού ἔφερε ὁ Χριστός εἰς τόν κόσμον, συνδέεται μέ τήν ἐμφάνισι τοῦ Προδρόμου. Αὐτός εἶναι ὁ «ἄγγελος», δηλαδή ὁ ἀγγελιαφόρος, ὁ ὁποῖος συμφώνως πρός τήν προφητείαν τοῦ προφήτου Μαλαχίου (3, 1) ἀπεστάλη διά νά προετοιμάση τόν δρόμον τοῦ Κυρίου καί νά προπαρασκευάση τάς ψυχάς τῶν ἀνθρώπων πρός ὑποδοχήν Του. Εἶναι ἡ «ὡραία τρυγών καί χελιδών ἡδύλαλος», πού προεμήνυσε τήν θείαν ἄνοιξιν, δηλαδή τόν Χριστόν.
Καί ἄλλοι προφῆται μίλησαν διά τόν Μεσσία. Ὁ Τίμιος Πρόδρομος ὅμως εἶναι ὁ τελευταῖος, ὁ μεγαλύτερος καί ὁ σεβασμιώτερος τῆς ἡρωικῆς παρατάξεως τῶν προφητῶν. Εἶναι, ὅπως λέγει ὁ Ἅγιος Κύριλλος Ἱεροσολύμων (+386), «ὁ μέγιστος μέν ἐν προφήταις, ἀρχηγός δέ τῆς καινῆς διαθήκης, καί τρόπον τινά συνάπτων ἀμφοτέρας ἐν αὐτῷ τάς διαθήκας, παλαιάν τε καί καινήν» (Κατήχησις 10,19). Δέν κήρυξε ἁπλῶς τόν Χριστόν, ἀξιώθηκε νά Τόν δείξη εἰς τά πλήθη, νά Τόν βαπτίση καί νά Τόν κηρύξη εἰς τόν κόσμον τῶν νεκρῶν. Τέλος διά τόν νόμον τοῦ Κυρίου καί τήν ἀλήθειάν Του ἔχυσε καί τό αἷμα του. Δικαίως λοιπόν εἶπε δι‘ αὐτόν ὁ Κύριος: «Ἀμήν λέγω ὑμῖν, οὐκ ἐγήγερται ἐν γεννητοῖς γυναικῶν μείζων Ἰωάννου τοῦ βαπτιστοῦ» (Ματθ. 11,11).
Τήν θαυμαστήν ζωήν τοῦ Τιμίου Προδρόμου, τό κήρυγμά του διά τόν Κύριον, τόν ζῆλον του καί τήν παρρησίαν του παρουσιάζει ὡραιότατα τό τρίτον Κάθισμα τοῦ Ὄρθρου τῆς ἑορτῆς τῆς ἀποτομῆς τῆς τιμίας κεφαλῆς του (29 Αὔγουστου). Εἶναι τό τροπάριον τοῦτο μία σύντομος βιογραφία τοῦ Βαπτιστοῦ εἰς ποιητικήν γλῶσσαν καί ψάλλεται εἰς τόν πλ. δ’ἦχον:
«Ἐκ τῆς στείρας ἐκλάμψας ψήφῳ Θεοῦ καί δεσμά διαρρήξας γλώσσης πατρός, ἔδειξας τόν ἥλιον, ἑωσφόρον αὐγάζοντα· καί λαοῖς ἐν ἐρήμῳ τόν Κτίστην ἐκήρυξας, τόν ἀμνόν τόν αἵροντα τοῦ κόσμου τά πταίσματα· ὅθεν καί πρός ζῆλον βασιλέα ἐλέγξας, τήν ἔνδοξον κάραν σου ἀπετμήθης, ἀοίδιμε Ἰωάννη πανεύφημε. Πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ τῶν πταισμάτων ἄφεσιν δωρήσασθαι τοῖς ἑορτάζουσι πόθῳ τήν ἁγίαν μνήμην σου».
Ἡ θέσιςτοῦ Τιμίου Προδρόμου εἰς τήν Ἐκκλησίαν εἶναι τιμητική. Εἰς τάς δεήσεις καί τάς προσευχάς ἀναφέρεται μετά τήν Μητέρα τοῦ Κυρίου. Μέ αὐτήν πλαισιώνει τόν Παντοκράτορα Κύριον εἰς τήν εἰκόνα τῆς δεήσεως ἤ τοῦ Τριμόρφου. (Ἔτσι λέγεται ἡ εἰκών, πού παρουσιάζει τόν Χριστόν εἰς τό μέσον μέ τήν Θεοτόκον ἐκ δεξιῶν Του καί ἐξ ἀριστερῶν Του τον Ἅγιον Ἰωάννην τόν Πρόδρομον εἰς στάσιν δεήσεως). Ὁ Ἅγιος Πρόδρομος εἰκονίζεται παραπλεύρως τοῦ Κυρίου καί εἰς τό εἰκονοστάσιον ἤ τέμπλον, ὅπου τοποθετοῦνται καί οἱ εἰκόνες τῆς Θεοτόκου καί τοῦ Ἁγίου ἤ τῆς Ἁγίας τοῦ ναοῦ.
Τήν μεγαλωσύνην τοῦ Προδρόμου ἀναγνωρίζει ἡ Ἐκκλησία μέ τάς ἑορτάς, πού ἔχει ἀφιερώσει εἰς αὐτόν. Μία ἡμέρα τῆς ἑβδομάδος, ἡ Τρίτη, εἶναι ἐξ ὁλοκλήρου ἀφιερωμένη εἰς αὐτόν. «Αὐτόν λοιπόν τόν ἐπίγειο ἄγγελο καί τόν οὐράνιο ἄνθρωπο», γράφει ὁ Καθηγητής Ί. Φουντούλης, «ἐπαξίως τιμᾶ ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ. Ἑορτάζει τά μαρτυρούμενα ἀπό τήν Καινή διαθήκη γεγονότα τοῦ βίου του, πάλι σέ σύνδεσμο μέ τά ἀντίστοιχα γεγονότα τοῦ βίου τοῦ Σωτῆρος.Τήν σύλληψή του στίς 23 Σεπτεμβρίου, ἕξ μῆνες πρίν ἀπό τόν Εὐαγγελισμό, πού ἔγινε «τῷ μηνί τῷ κτῳ» ἀπό τήν σύλληψι τῆς Ἐλισάβετ τῆς μητρός τοῦ Προδρόμου. Τήν γέννησί του στίς 24 Ἰουνίου, ἕξ μῆνες πρίν ἀπό τά Χριστούγεννα. Ἴσως καί ἡ μνήμη τοῦ θανάτου του στίς 29 Αὐγούστου δέν εἶναι ἄσχετη πρός τήν ἑορτή τῆς Ὑψώσεως τοῦ Τιμίου Σταυροῦ… Γιατί ὄχι μόνο τήν σύλληψι καί τήν γέννησι τοῦ Βαπτιστοῦ ἡ Ἐκκλησία συνέδεσε μέ τό ρόλο τοῦ Ἰωάννου σάν προδρόμου τῆς συλλήψεως καί τῆς γεννήσεως τοῦ Χριστοῦ, ἀλλά καί σ’ αὐτόν τόν θάνατό του ἔδωσε προδρομικό χαρακτήρα. Ὁ Πρόδρομος πεθαίνει μαρτυρικά πρίν ἀπό τόν Σωτήρα προμηνύοντας, τρόπον τινά, τόν μαρτυρικό θάνατο τοῦ Χριστοῦ καί πηγαίνοντας πάλι πρόδρομός Του στόν Ἅδη».

Περιγραφή τῆς εἰκόνας
Ἡ εἰκών πού θά περιγράψωμεν, εἰκονίζει τόν Ἅγιον Ἰωάννην, ὅπως τόν παρουσιάζουν τά Εὐαγγέλια καί τόν ὑμνεῖ ἡ Ἐκκλησία.
Διά τήν Ἐκκλησίαν ὁ Πρόδρομος καί Βαπτιστής Ἰωάννης εἶναι ἄγγελος, Ἀπόστολος καί Μάρτυς.
Ὁ Ἅγιός μας εἶναι κατ’ ἀρχάς ἄγγελος διά δύο λόγους: Πρῶτον, λόγῳ τῆς ἀσκητικῆς ζωῆς του. Ἦτο «ἄνθρωπος μέν τῇ φύσει, Ἄγγελος δέ τόν βίον».
Ἔτσι ἀνεδείχθη εἰς «ἐπίγειον ἄγγελον καί οὐράνιον ἄνθρωπον». (Βλέπ. τροπάρια τοῦ Ἑσπερινοῦ τῆς ἑορτῆς τῆς Γεννήσεώς του).
Ὁ Τίμιος Πρόδρομος εἶναι, δεύτερον, ἄγγελος διότι ἔφερε τό μήνυμα τῆς Βασιλείας τῶν οὐρανῶν ὡς ἀγγελιαφόρος τοῦ Κυρίου. Αὐτός εἶναι ὁ λόγος πού ἡ εἰκών τόν παρουσιάζει ὡς ἕνα ἀσκητήν, πού φέρει πτέρυγας. «Ζωγραφίζεται δέ ὁ Ἅγιος κάτισχνος καί κεραμόχρους ἐκ τοῦ καύσωνος, φορῶν τό δέρμα τῆς καμήλου καί περιβεβλημένος ἐπάνωθεν ἱμάτιον.Ἡ κεφαλή του εἶναι λιπόσαρκος, μέ τό ὄμμα πλῆρες πίστεως καί ἐγκαρτερήσεως. Οἱ βόστρυχοι τῆς κόμης καί τοῦ γενείου του εἶναι ἀνατεταραγμένοι ἀπό τόν ἄνεμον τῆς ἐρήμου ὡς ὄφεις, Οἱ βραχίονες καί οἱ πόδες του εἶναι λεπτοί καί ἄσαρκοι ὡς τῶν πτηνῶν. Φέρει δέ πτέρυγας ὡς οἱ ἄγγελοι, κατά τήν ρῆσιν τοῦ προφήτου Μαλαχίου «Ἰδού ἐγώ ἀποστέλλω τόν ἄγγελόν μου πρό προσώπου σου, ὅς κατασκευάσει τήν ὁδόν σου ἔμπροσθέν σου». Τό ἱερόν τοῦτο ὄρνεον ἵσταται ἐπί ἀποτόμου βραχώδους κορυφῆς, ἐν τῷ μέσῳ φάραγγος μεταξύ δύο συντετριμμένων ὀρέων, δι’ ὧν ὑποδηλοῦται τό ἄγριον τῆς ἐρήμου» (Φ. Κόντογλου).
Ὁ Τίμιος Πρόδρομος, ἐκτός ἀπό ἄγγελος, εἶναι καί Ἀπόστολος. Ὅπως οἱ Ἀπόστολοι ἔτσι καί αὐτός ἔλαβεν ἀπό τόν Θεόν τήν ἐντολήν νά κηρύττη καί νά βαπτίζη τούς ἀνθρώπους. Ὅ,τι ἔπραξε καί ἐκήρυξε, τό ἔκαμε κατ’ ἐντολήν τοῦ Κυρίου, τοῦ Θεοῦ μας. Πρός αὐτόν εἶναι ἐστραμμένον τό βλέμμα τοῦ Βαπτιστοῦ. Ὁ Κύριος εἰκονίζεται ἐντός ἡμικυκλίου, πού συμβολίζει τόν οὐρανόν, εἰς τό ἄνω ἀριστερόν μέρος τῆς εἰκόνος. Μέ τήν δεξιάν Του χεῖρα εὐλογεῖ τόν Ἀπόστολόν Του καί μέ τήν ἀριστεράν κρατεῖ εἰλητάριον.
Εἰς τήν ἰδίαν στάσιν εὑρίσκεται καί ὁ Βαπτιστής. Ἡ δεξιά του χείρ εἶναι εἰς σχῆμα παρακλητικόν καί ἡ ἀριστερά του κρατεῖ εἰλητάριον, τό ὁποῖον γράφει:
«Ὁρᾷς οἷα πάσχουσιν, ὦ Θεοῦ Λόγε, οἱ πταισμάτων ἔλεγχοι τῶν βδελυκτέων. Ἔλεγχον καί γάρ μή φέρων ὁ Ἡρώδης,τέτμηκεν, ἰδού, τήν ἐμήν κάραν, Σῶτερ». δηλαδή: Βλέπεις, Κύριε, πού εἶσαι ὁ Λόγος τοῦ Θεοῦ, τί ὑποφέρουν ὅσοι ἐλέγχουν τά πταίσματα τῶν βδελυρῶν. Διότι καί ὁ Ἡρώδης, ἐπειδή δέν μποροῦσε νά βαστάση τόν ἔλεγχον (τῆς ἀνηθικότητός του), ἰδού, Σωτήρ μου, ἀπέκοψε τήν κεφαλήν μου.
Εἰς τήν δεξιάν γωνίαν τῆς εἰκόνος ζωγραφίζεται δρῦς, πού ἔχει μεταξύ τῶν κλάδων της μίαν ἀξίνην. Μᾶς ὑπενθυμίζει τούς ἀναφερθέντας λόγους τοῦ Βαπτιστοῦ πρός τούς Φαρισαίους καί Σαδδουκαίους: «Ἤδη δέ καί ἡ ἀξίνη πρός τήν ρίζαν τῶν δένδρων κεῖται…». Οἱ θρησκευτικῶς ἐντυπωσιακοί ἄρχοντες τῶν Ἰουδαίων καί οἱ ὅμοιοί των θά ἔχουν τήν τύχην τῶν ἄκαρπων, πού κόπτονται ὡς ἄχρηστα.
Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης εἶναι, τελευταῖον, καί ἕνας Μάρτυς. Τό βλέπομεν καί αὐτό εἰς τήν εἰκόνα. Μᾶς τό ὑπενθυμίζει ἡ ἀποτμηθεῖσα κεφαλή του, πού εἰκονίζεται ἐντός λεκάνης εἰς τό κάτω ἀριστερόν μέρος τῆς εἰκόνος. Φέρει εἰς τόν νοῦν τῶν πιστῶν τό μισητόν συμπόσιον τοῦ Ἡρώδου, πού ἔγινεν ἀφορμή νά διαπραχθῆ τό ἀνοσιούργημα τῆς ἀποτομῆς τῆς Τιμίας Κεφαλῆς τοῦ θεοκήρυκος Προδρόμου.
Ἡ εἰκών πού περιεγράψαμεν, εἰκονίζει τόν Τίμιον Πρόδρομον μέ τήν τριπλῆν του ἀποστολήν: τοῦ ἀγγέλου, τοῦ Ἀποστόλου καί τοῦ Μάρτυρος. Ἔτσι τόν ὑμνεῖ ὁ Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Γερμανός εἰς τό πρῶτον τροπάριον τῆς Λιτῆς τοῦ α’ ἤχου (29 Αγούστου):
«Τί σέ καλέσωμεν Προφήτα; Ἄγγελον, Ἀπόστολον ἤ Μάρτυρα; Ἄγγελον, ὅτι ὡς ἀσώματος διήγαγες· Ἀπόστολον, ὅτι ἐμαθήτευσας τά ἔθνη· Μάρτυρα δέ, ὅτι σοῦ ἡ κεφαλή ὑπέρ Χριστοῦ ἐτμήθη. Αὐτόν ἱκέτευε, ἐλεηθῆναι τάς ψυχάς ἡμῶν».
Ἀπό τό βιβλίο,
Ὁ μυστικός κόσμος τῶν Βυζαντινῶν εἰκόνων,
Ἔκδοσις Ἀποστολικῆς Διακονίας

Ο ΑΓΙΟΣ IΩΑNNHΣ Ο ΠΡΟΔΡΟΜΟΣ-ΕΙΚΟΝΑ

Χρήστου Γκότση
ταν αὐτοκράτωρ τῆς Ρώμης ἦτο ὁ Τιβέριος, πλησίον τῶν ἐκβολῶν τοῦ Ἰορδάνου ποταμοῦ, τό 28 ἡ 29 μ·Χ·, ἕνας ἄνθρωπος ἄρχισε τό κήρυγμά του. Ἰωάννης ἦταν τό ὄνομά του. Οἱ προφῆται τῆς Παλαιᾶς διαθήκης εἶχαν μιλήσει γι’ αὐτόν καί ἡ γέννησίς του ἦταν θαῦμα καί θέλημα τοῦ Θεοῦ. Ἐπί πεντακόσια ἔτη δέν εἶχε φανῆ προφήτης τοῦ Θεοῦ εἰς τήν Παλαιστίνη. Γιά τοῦτο τό κήρυγμα τοῦ Ἰωάννου ἐπέσυρε τήν προσοχή τοῦ πλήθους.
Οἱ κατωτέρω στίχοι, πού ἀφιερώνουν Οἱ ἱεροί Εὐαγγελισταί εἰς τήν προσωπικότητα τοῦ Προδρόμου, θά μᾶς βοηθήσουν εἰς τήν κατανόησιν τῆς μεγάλης αὐτῆς μορφῆς, τῆς θέσεώς της εἰς τήν Ἐκκλησίαν καί τῆς ἁγίας εἰκόνος της.
«Ἀρχή τοῦ εὐαγγελίου Ἰησοῦ Χριστοῦ, Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ. Ὡς γέγραπται ἐν τοῖς προφήταις, ἰδού ἐγώ ἀποστέλλω τόν ἄγγελόν μου πρό προσώπου σου, ὅς κατασκευάσει τήν ὁδόν σου ἔμπροσθέν σου… ἐγένετο Ἰωάννης βαπτίζων ἐν τῇ ἐρήμῳ κηρύσσων βάπτισμα μετανοίας εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν… Ἦν δέ ὁ Ἰωάννης ἐνδεδυμένος τρίχας καμήλου καί ζώνην δερματίνην περί τήν ὀσφύν αὐτοῦ, καί ἐσθίων ἀκρίδας καί μέλι ἄγριον…Ἰδών δέ πολλούς τῶν Φαρισαίων καί Σαδδουκαίων ἐρχομένους ἐπί τό βάπτισμα αὐτοῦ εἶπεν αὐτοῖς… Ἤδη δέ καί ἡ ἀξίνη πρός τήν ρίζαν τῶν δένδρων κεῖται πᾶν οὖν δένδρον μή ποιοῦν καρπόν καλόν ἐκκόπτεται καί εἰς πῦρ βάλλεται… Ό… Ἡρώδης κρατήσας τόν Ἰωάννην ἔδησεν αὐτόν καί ἔθετο ἐν φυλακῇ διά Ἡρωδιάδα τήν γυναῖκα Φιλίππου τοῦ ἀδελφοῦ αὐτοῦ. Ἔλεγε γάρ αὐτῷ ὁ Ἰωάννης· οὐκ ἔξεστί σοι (=δέν σοῦ ἐπιτρέπεται) ἔχειν αὐτήν… Γενεσίων δέ ἀγόμενων τοῦ Ἡρώδου ὠρχήσατο ἡ θυγάτηρ τῆς Ἡρωδιάδος ἐν τῷ μέσῳ καί ἤρεσε τῷ Ἡρώδ· ὅθεν μεθ’ ὅρκου ὠμολόγησεν αὐτῇ δοῦναι ὅ ἐάν αἰτήσηται. Ἡ δέ… δός μοι, φησίν, ὧδε ἐπί πίνακι τήν κεφαλήν Ἰωάννου τοῦ βαπτιστοῦ… Καί πέμψας ἀπεκεφάλισε τόν Ἰωάννην ἐν τῇ φυλακῇ. Καί ἠνέχθη ἡ κεφαλή αὐτοῦ ἐπί πίνακι καί ἐδόθη τῷ κορασίῳ, καί ἤνεγκε τῇ μητρί αὐτῆς» (Μάρκ.1,1-6, Ματθ. 3, 7.10. 14, 3-11).
Ὅπως βλέπομεν εἰς τό ἀνωτέρω κείμενο, τό μήνυμα τῆς σωτηρίας πού ἔφερε ὁ Χριστός εἰς τόν κόσμον, συνδέεται μέ τήν ἐμφάνισι τοῦ Προδρόμου. Αὐτός εἶναι ὁ «ἄγγελος», δηλαδή ὁ ἀγγελιαφόρος, ὁ ὁποῖος συμφώνως πρός τήν προφητείαν τοῦ προφήτου Μαλαχίου (3, 1) ἀπεστάλη διά νά προετοιμάση τόν δρόμον τοῦ Κυρίου καί νά προπαρασκευάση τάς ψυχάς τῶν ἀνθρώπων πρός ὑποδοχήν Του. Εἶναι ἡ «ὡραία τρυγών καί χελιδών ἡδύλαλος», πού προεμήνυσε τήν θείαν ἄνοιξιν, δηλαδή τόν Χριστόν.
Καί ἄλλοι προφῆται μίλησαν διά τόν Μεσσία. Ὁ Τίμιος Πρόδρομος ὅμως εἶναι ὁ τελευταῖος, ὁ μεγαλύτερος καί ὁ σεβασμιώτερος τῆς ἡρωικῆς παρατάξεως τῶν προφητῶν. Εἶναι, ὅπως λέγει ὁ Ἅγιος Κύριλλος Ἱεροσολύμων (+386), «ὁ μέγιστος μέν ἐν προφήταις, ἀρχηγός δέ τῆς καινῆς διαθήκης, καί τρόπον τινά συνάπτων ἀμφοτέρας ἐν αὐτῷ τάς διαθήκας, παλαιάν τε καί καινήν» (Κατήχησις 10,19). Δέν κήρυξε ἁπλῶς τόν Χριστόν, ἀξιώθηκε νά Τόν δείξη εἰς τά πλήθη, νά Τόν βαπτίση καί νά Τόν κηρύξη εἰς τόν κόσμον τῶν νεκρῶν. Τέλος διά τόν νόμον τοῦ Κυρίου καί τήν ἀλήθειάν Του ἔχυσε καί τό αἷμα του. Δικαίως λοιπόν εἶπε δι‘ αὐτόν ὁ Κύριος: «Ἀμήν λέγω ὑμῖν, οὐκ ἐγήγερται ἐν γεννητοῖς γυναικῶν μείζων Ἰωάννου τοῦ βαπτιστοῦ» (Ματθ. 11,11).
Τήν θαυμαστήν ζωήν τοῦ Τιμίου Προδρόμου, τό κήρυγμά του διά τόν Κύριον, τόν ζῆλον του καί τήν παρρησίαν του παρουσιάζει ὡραιότατα τό τρίτον Κάθισμα τοῦ Ὄρθρου τῆς ἑορτῆς τῆς ἀποτομῆς τῆς τιμίας κεφαλῆς του (29 Αὔγουστου). Εἶναι τό τροπάριον τοῦτο μία σύντομος βιογραφία τοῦ Βαπτιστοῦ εἰς ποιητικήν γλῶσσαν καί ψάλλεται εἰς τόν πλ. δ’ἦχον:
«Ἐκ τῆς στείρας ἐκλάμψας ψήφῳ Θεοῦ καί δεσμά διαρρήξας γλώσσης πατρός, ἔδειξας τόν ἥλιον, ἑωσφόρον αὐγάζοντα· καί λαοῖς ἐν ἐρήμῳ τόν Κτίστην ἐκήρυξας, τόν ἀμνόν τόν αἵροντα τοῦ κόσμου τά πταίσματα· ὅθεν καί πρός ζῆλον βασιλέα ἐλέγξας, τήν ἔνδοξον κάραν σου ἀπετμήθης, ἀοίδιμε Ἰωάννη πανεύφημε. Πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ τῶν πταισμάτων ἄφεσιν δωρήσασθαι τοῖς ἑορτάζουσι πόθῳ τήν ἁγίαν μνήμην σου».
Ἡ θέσιςτοῦ Τιμίου Προδρόμου εἰς τήν Ἐκκλησίαν εἶναι τιμητική. Εἰς τάς δεήσεις καί τάς προσευχάς ἀναφέρεται μετά τήν Μητέρα τοῦ Κυρίου. Μέ αὐτήν πλαισιώνει τόν Παντοκράτορα Κύριον εἰς τήν εἰκόνα τῆς δεήσεως ἤ τοῦ Τριμόρφου. (Ἔτσι λέγεται ἡ εἰκών, πού παρουσιάζει τόν Χριστόν εἰς τό μέσον μέ τήν Θεοτόκον ἐκ δεξιῶν Του καί ἐξ ἀριστερῶν Του τον Ἅγιον Ἰωάννην τόν Πρόδρομον εἰς στάσιν δεήσεως). Ὁ Ἅγιος Πρόδρομος εἰκονίζεται παραπλεύρως τοῦ Κυρίου καί εἰς τό εἰκονοστάσιον ἤ τέμπλον, ὅπου τοποθετοῦνται καί οἱ εἰκόνες τῆς Θεοτόκου καί τοῦ Ἁγίου ἤ τῆς Ἁγίας τοῦ ναοῦ.
Τήν μεγαλωσύνην τοῦ Προδρόμου ἀναγνωρίζει ἡ Ἐκκλησία μέ τάς ἑορτάς, πού ἔχει ἀφιερώσει εἰς αὐτόν. Μία ἡμέρα τῆς ἑβδομάδος, ἡ Τρίτη, εἶναι ἐξ ὁλοκλήρου ἀφιερωμένη εἰς αὐτόν. «Αὐτόν λοιπόν τόν ἐπίγειο ἄγγελο καί τόν οὐράνιο ἄνθρωπο», γράφει ὁ Καθηγητής Ί. Φουντούλης, «ἐπαξίως τιμᾶ ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ. Ἑορτάζει τά μαρτυρούμενα ἀπό τήν Καινή διαθήκη γεγονότα τοῦ βίου του, πάλι σέ σύνδεσμο μέ τά ἀντίστοιχα γεγονότα τοῦ βίου τοῦ Σωτῆρος.Τήν σύλληψή του στίς 23 Σεπτεμβρίου, ἕξ μῆνες πρίν ἀπό τόν Εὐαγγελισμό, πού ἔγινε «τῷ μηνί τῷ κτῳ» ἀπό τήν σύλληψι τῆς Ἐλισάβετ τῆς μητρός τοῦ Προδρόμου. Τήν γέννησί του στίς 24 Ἰουνίου, ἕξ μῆνες πρίν ἀπό τά Χριστούγεννα. Ἴσως καί ἡ μνήμη τοῦ θανάτου του στίς 29 Αὐγούστου δέν εἶναι ἄσχετη πρός τήν ἑορτή τῆς Ὑψώσεως τοῦ Τιμίου Σταυροῦ… Γιατί ὄχι μόνο τήν σύλληψι καί τήν γέννησι τοῦ Βαπτιστοῦ ἡ Ἐκκλησία συνέδεσε μέ τό ρόλο τοῦ Ἰωάννου σάν προδρόμου τῆς συλλήψεως καί τῆς γεννήσεως τοῦ Χριστοῦ, ἀλλά καί σ’ αὐτόν τόν θάνατό του ἔδωσε προδρομικό χαρακτήρα. Ὁ Πρόδρομος πεθαίνει μαρτυρικά πρίν ἀπό τόν Σωτήρα προμηνύοντας, τρόπον τινά, τόν μαρτυρικό θάνατο τοῦ Χριστοῦ καί πηγαίνοντας πάλι πρόδρομός Του στόν Ἅδη».

Περιγραφή τῆς εἰκόνας
Ἡ εἰκών πού θά περιγράψωμεν, εἰκονίζει τόν Ἅγιον Ἰωάννην, ὅπως τόν παρουσιάζουν τά Εὐαγγέλια καί τόν ὑμνεῖ ἡ Ἐκκλησία.
Διά τήν Ἐκκλησίαν ὁ Πρόδρομος καί Βαπτιστής Ἰωάννης εἶναι ἄγγελος, Ἀπόστολος καί Μάρτυς.
Ὁ Ἅγιός μας εἶναι κατ’ ἀρχάς ἄγγελος διά δύο λόγους: Πρῶτον, λόγῳ τῆς ἀσκητικῆς ζωῆς του. Ἦτο «ἄνθρωπος μέν τῇ φύσει, Ἄγγελος δέ τόν βίον».
Ἔτσι ἀνεδείχθη εἰς «ἐπίγειον ἄγγελον καί οὐράνιον ἄνθρωπον». (Βλέπ. τροπάρια τοῦ Ἑσπερινοῦ τῆς ἑορτῆς τῆς Γεννήσεώς του).
Ὁ Τίμιος Πρόδρομος εἶναι, δεύτερον, ἄγγελος διότι ἔφερε τό μήνυμα τῆς Βασιλείας τῶν οὐρανῶν ὡς ἀγγελιαφόρος τοῦ Κυρίου. Αὐτός εἶναι ὁ λόγος πού ἡ εἰκών τόν παρουσιάζει ὡς ἕνα ἀσκητήν, πού φέρει πτέρυγας. «Ζωγραφίζεται δέ ὁ Ἅγιος κάτισχνος καί κεραμόχρους ἐκ τοῦ καύσωνος, φορῶν τό δέρμα τῆς καμήλου καί περιβεβλημένος ἐπάνωθεν ἱμάτιον.Ἡ κεφαλή του εἶναι λιπόσαρκος, μέ τό ὄμμα πλῆρες πίστεως καί ἐγκαρτερήσεως. Οἱ βόστρυχοι τῆς κόμης καί τοῦ γενείου του εἶναι ἀνατεταραγμένοι ἀπό τόν ἄνεμον τῆς ἐρήμου ὡς ὄφεις, Οἱ βραχίονες καί οἱ πόδες του εἶναι λεπτοί καί ἄσαρκοι ὡς τῶν πτηνῶν. Φέρει δέ πτέρυγας ὡς οἱ ἄγγελοι, κατά τήν ρῆσιν τοῦ προφήτου Μαλαχίου «Ἰδού ἐγώ ἀποστέλλω τόν ἄγγελόν μου πρό προσώπου σου, ὅς κατασκευάσει τήν ὁδόν σου ἔμπροσθέν σου». Τό ἱερόν τοῦτο ὄρνεον ἵσταται ἐπί ἀποτόμου βραχώδους κορυφῆς, ἐν τῷ μέσῳ φάραγγος μεταξύ δύο συντετριμμένων ὀρέων, δι’ ὧν ὑποδηλοῦται τό ἄγριον τῆς ἐρήμου» (Φ. Κόντογλου).
Ὁ Τίμιος Πρόδρομος, ἐκτός ἀπό ἄγγελος, εἶναι καί Ἀπόστολος. Ὅπως οἱ Ἀπόστολοι ἔτσι καί αὐτός ἔλαβεν ἀπό τόν Θεόν τήν ἐντολήν νά κηρύττη καί νά βαπτίζη τούς ἀνθρώπους. Ὅ,τι ἔπραξε καί ἐκήρυξε, τό ἔκαμε κατ’ ἐντολήν τοῦ Κυρίου, τοῦ Θεοῦ μας. Πρός αὐτόν εἶναι ἐστραμμένον τό βλέμμα τοῦ Βαπτιστοῦ. Ὁ Κύριος εἰκονίζεται ἐντός ἡμικυκλίου, πού συμβολίζει τόν οὐρανόν, εἰς τό ἄνω ἀριστερόν μέρος τῆς εἰκόνος. Μέ τήν δεξιάν Του χεῖρα εὐλογεῖ τόν Ἀπόστολόν Του καί μέ τήν ἀριστεράν κρατεῖ εἰλητάριον.
Εἰς τήν ἰδίαν στάσιν εὑρίσκεται καί ὁ Βαπτιστής. Ἡ δεξιά του χείρ εἶναι εἰς σχῆμα παρακλητικόν καί ἡ ἀριστερά του κρατεῖ εἰλητάριον, τό ὁποῖον γράφει:
«Ὁρᾷς οἷα πάσχουσιν, ὦ Θεοῦ Λόγε, οἱ πταισμάτων ἔλεγχοι τῶν βδελυκτέων. Ἔλεγχον καί γάρ μή φέρων ὁ Ἡρώδης,τέτμηκεν, ἰδού, τήν ἐμήν κάραν, Σῶτερ». δηλαδή: Βλέπεις, Κύριε, πού εἶσαι ὁ Λόγος τοῦ Θεοῦ, τί ὑποφέρουν ὅσοι ἐλέγχουν τά πταίσματα τῶν βδελυρῶν. Διότι καί ὁ Ἡρώδης, ἐπειδή δέν μποροῦσε νά βαστάση τόν ἔλεγχον (τῆς ἀνηθικότητός του), ἰδού, Σωτήρ μου, ἀπέκοψε τήν κεφαλήν μου.
Εἰς τήν δεξιάν γωνίαν τῆς εἰκόνος ζωγραφίζεται δρῦς, πού ἔχει μεταξύ τῶν κλάδων της μίαν ἀξίνην. Μᾶς ὑπενθυμίζει τούς ἀναφερθέντας λόγους τοῦ Βαπτιστοῦ πρός τούς Φαρισαίους καί Σαδδουκαίους: «Ἤδη δέ καί ἡ ἀξίνη πρός τήν ρίζαν τῶν δένδρων κεῖται…». Οἱ θρησκευτικῶς ἐντυπωσιακοί ἄρχοντες τῶν Ἰουδαίων καί οἱ ὅμοιοί των θά ἔχουν τήν τύχην τῶν ἄκαρπων, πού κόπτονται ὡς ἄχρηστα.
Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης εἶναι, τελευταῖον, καί ἕνας Μάρτυς. Τό βλέπομεν καί αὐτό εἰς τήν εἰκόνα. Μᾶς τό ὑπενθυμίζει ἡ ἀποτμηθεῖσα κεφαλή του, πού εἰκονίζεται ἐντός λεκάνης εἰς τό κάτω ἀριστερόν μέρος τῆς εἰκόνος. Φέρει εἰς τόν νοῦν τῶν πιστῶν τό μισητόν συμπόσιον τοῦ Ἡρώδου, πού ἔγινεν ἀφορμή νά διαπραχθῆ τό ἀνοσιούργημα τῆς ἀποτομῆς τῆς Τιμίας Κεφαλῆς τοῦ θεοκήρυκος Προδρόμου.
Ἡ εἰκών πού περιεγράψαμεν, εἰκονίζει τόν Τίμιον Πρόδρομον μέ τήν τριπλῆν του ἀποστολήν: τοῦ ἀγγέλου, τοῦ Ἀποστόλου καί τοῦ Μάρτυρος. Ἔτσι τόν ὑμνεῖ ὁ Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Γερμανός εἰς τό πρῶτον τροπάριον τῆς Λιτῆς τοῦ α’ ἤχου (29 Αγούστου):
«Τί σέ καλέσωμεν Προφήτα; Ἄγγελον, Ἀπόστολον ἤ Μάρτυρα; Ἄγγελον, ὅτι ὡς ἀσώματος διήγαγες· Ἀπόστολον, ὅτι ἐμαθήτευσας τά ἔθνη· Μάρτυρα δέ, ὅτι σοῦ ἡ κεφαλή ὑπέρ Χριστοῦ ἐτμήθη. Αὐτόν ἱκέτευε, ἐλεηθῆναι τάς ψυχάς ἡμῶν».
Ἀπό τό βιβλίο,
Ὁ μυστικός κόσμος τῶν Βυζαντινῶν εἰκόνων,
Ἔκδοσις Ἀποστολικῆς Διακονίας

Ο ΑΓΙΟΣ IΩΑNNHΣ Ο ΠΡΟΔΡΟΜΟΣ-ΕΙΚΟΝΑ

Χρήστου Γκότση
ταν αὐτοκράτωρ τῆς Ρώμης ἦτο ὁ Τιβέριος, πλησίον τῶν ἐκβολῶν τοῦ Ἰορδάνου ποταμοῦ, τό 28 ἡ 29 μ·Χ·, ἕνας ἄνθρωπος ἄρχισε τό κήρυγμά του. Ἰωάννης ἦταν τό ὄνομά του. Οἱ προφῆται τῆς Παλαιᾶς διαθήκης εἶχαν μιλήσει γι’ αὐτόν καί ἡ γέννησίς του ἦταν θαῦμα καί θέλημα τοῦ Θεοῦ. Ἐπί πεντακόσια ἔτη δέν εἶχε φανῆ προφήτης τοῦ Θεοῦ εἰς τήν Παλαιστίνη. Γιά τοῦτο τό κήρυγμα τοῦ Ἰωάννου ἐπέσυρε τήν προσοχή τοῦ πλήθους.
Οἱ κατωτέρω στίχοι, πού ἀφιερώνουν Οἱ ἱεροί Εὐαγγελισταί εἰς τήν προσωπικότητα τοῦ Προδρόμου, θά μᾶς βοηθήσουν εἰς τήν κατανόησιν τῆς μεγάλης αὐτῆς μορφῆς, τῆς θέσεώς της εἰς τήν Ἐκκλησίαν καί τῆς ἁγίας εἰκόνος της.
«Ἀρχή τοῦ εὐαγγελίου Ἰησοῦ Χριστοῦ, Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ. Ὡς γέγραπται ἐν τοῖς προφήταις, ἰδού ἐγώ ἀποστέλλω τόν ἄγγελόν μου πρό προσώπου σου, ὅς κατασκευάσει τήν ὁδόν σου ἔμπροσθέν σου… ἐγένετο Ἰωάννης βαπτίζων ἐν τῇ ἐρήμῳ κηρύσσων βάπτισμα μετανοίας εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν… Ἦν δέ ὁ Ἰωάννης ἐνδεδυμένος τρίχας καμήλου καί ζώνην δερματίνην περί τήν ὀσφύν αὐτοῦ, καί ἐσθίων ἀκρίδας καί μέλι ἄγριον…Ἰδών δέ πολλούς τῶν Φαρισαίων καί Σαδδουκαίων ἐρχομένους ἐπί τό βάπτισμα αὐτοῦ εἶπεν αὐτοῖς… Ἤδη δέ καί ἡ ἀξίνη πρός τήν ρίζαν τῶν δένδρων κεῖται πᾶν οὖν δένδρον μή ποιοῦν καρπόν καλόν ἐκκόπτεται καί εἰς πῦρ βάλλεται… Ό… Ἡρώδης κρατήσας τόν Ἰωάννην ἔδησεν αὐτόν καί ἔθετο ἐν φυλακῇ διά Ἡρωδιάδα τήν γυναῖκα Φιλίππου τοῦ ἀδελφοῦ αὐτοῦ. Ἔλεγε γάρ αὐτῷ ὁ Ἰωάννης· οὐκ ἔξεστί σοι (=δέν σοῦ ἐπιτρέπεται) ἔχειν αὐτήν… Γενεσίων δέ ἀγόμενων τοῦ Ἡρώδου ὠρχήσατο ἡ θυγάτηρ τῆς Ἡρωδιάδος ἐν τῷ μέσῳ καί ἤρεσε τῷ Ἡρώδ· ὅθεν μεθ’ ὅρκου ὠμολόγησεν αὐτῇ δοῦναι ὅ ἐάν αἰτήσηται. Ἡ δέ… δός μοι, φησίν, ὧδε ἐπί πίνακι τήν κεφαλήν Ἰωάννου τοῦ βαπτιστοῦ… Καί πέμψας ἀπεκεφάλισε τόν Ἰωάννην ἐν τῇ φυλακῇ. Καί ἠνέχθη ἡ κεφαλή αὐτοῦ ἐπί πίνακι καί ἐδόθη τῷ κορασίῳ, καί ἤνεγκε τῇ μητρί αὐτῆς» (Μάρκ.1,1-6, Ματθ. 3, 7.10. 14, 3-11).
Ὅπως βλέπομεν εἰς τό ἀνωτέρω κείμενο, τό μήνυμα τῆς σωτηρίας πού ἔφερε ὁ Χριστός εἰς τόν κόσμον, συνδέεται μέ τήν ἐμφάνισι τοῦ Προδρόμου. Αὐτός εἶναι ὁ «ἄγγελος», δηλαδή ὁ ἀγγελιαφόρος, ὁ ὁποῖος συμφώνως πρός τήν προφητείαν τοῦ προφήτου Μαλαχίου (3, 1) ἀπεστάλη διά νά προετοιμάση τόν δρόμον τοῦ Κυρίου καί νά προπαρασκευάση τάς ψυχάς τῶν ἀνθρώπων πρός ὑποδοχήν Του. Εἶναι ἡ «ὡραία τρυγών καί χελιδών ἡδύλαλος», πού προεμήνυσε τήν θείαν ἄνοιξιν, δηλαδή τόν Χριστόν.
Καί ἄλλοι προφῆται μίλησαν διά τόν Μεσσία. Ὁ Τίμιος Πρόδρομος ὅμως εἶναι ὁ τελευταῖος, ὁ μεγαλύτερος καί ὁ σεβασμιώτερος τῆς ἡρωικῆς παρατάξεως τῶν προφητῶν. Εἶναι, ὅπως λέγει ὁ Ἅγιος Κύριλλος Ἱεροσολύμων (+386), «ὁ μέγιστος μέν ἐν προφήταις, ἀρχηγός δέ τῆς καινῆς διαθήκης, καί τρόπον τινά συνάπτων ἀμφοτέρας ἐν αὐτῷ τάς διαθήκας, παλαιάν τε καί καινήν» (Κατήχησις 10,19). Δέν κήρυξε ἁπλῶς τόν Χριστόν, ἀξιώθηκε νά Τόν δείξη εἰς τά πλήθη, νά Τόν βαπτίση καί νά Τόν κηρύξη εἰς τόν κόσμον τῶν νεκρῶν. Τέλος διά τόν νόμον τοῦ Κυρίου καί τήν ἀλήθειάν Του ἔχυσε καί τό αἷμα του. Δικαίως λοιπόν εἶπε δι‘ αὐτόν ὁ Κύριος: «Ἀμήν λέγω ὑμῖν, οὐκ ἐγήγερται ἐν γεννητοῖς γυναικῶν μείζων Ἰωάννου τοῦ βαπτιστοῦ» (Ματθ. 11,11).
Τήν θαυμαστήν ζωήν τοῦ Τιμίου Προδρόμου, τό κήρυγμά του διά τόν Κύριον, τόν ζῆλον του καί τήν παρρησίαν του παρουσιάζει ὡραιότατα τό τρίτον Κάθισμα τοῦ Ὄρθρου τῆς ἑορτῆς τῆς ἀποτομῆς τῆς τιμίας κεφαλῆς του (29 Αὔγουστου). Εἶναι τό τροπάριον τοῦτο μία σύντομος βιογραφία τοῦ Βαπτιστοῦ εἰς ποιητικήν γλῶσσαν καί ψάλλεται εἰς τόν πλ. δ’ἦχον:
«Ἐκ τῆς στείρας ἐκλάμψας ψήφῳ Θεοῦ καί δεσμά διαρρήξας γλώσσης πατρός, ἔδειξας τόν ἥλιον, ἑωσφόρον αὐγάζοντα· καί λαοῖς ἐν ἐρήμῳ τόν Κτίστην ἐκήρυξας, τόν ἀμνόν τόν αἵροντα τοῦ κόσμου τά πταίσματα· ὅθεν καί πρός ζῆλον βασιλέα ἐλέγξας, τήν ἔνδοξον κάραν σου ἀπετμήθης, ἀοίδιμε Ἰωάννη πανεύφημε. Πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ τῶν πταισμάτων ἄφεσιν δωρήσασθαι τοῖς ἑορτάζουσι πόθῳ τήν ἁγίαν μνήμην σου».
Ἡ θέσιςτοῦ Τιμίου Προδρόμου εἰς τήν Ἐκκλησίαν εἶναι τιμητική. Εἰς τάς δεήσεις καί τάς προσευχάς ἀναφέρεται μετά τήν Μητέρα τοῦ Κυρίου. Μέ αὐτήν πλαισιώνει τόν Παντοκράτορα Κύριον εἰς τήν εἰκόνα τῆς δεήσεως ἤ τοῦ Τριμόρφου. (Ἔτσι λέγεται ἡ εἰκών, πού παρουσιάζει τόν Χριστόν εἰς τό μέσον μέ τήν Θεοτόκον ἐκ δεξιῶν Του καί ἐξ ἀριστερῶν Του τον Ἅγιον Ἰωάννην τόν Πρόδρομον εἰς στάσιν δεήσεως). Ὁ Ἅγιος Πρόδρομος εἰκονίζεται παραπλεύρως τοῦ Κυρίου καί εἰς τό εἰκονοστάσιον ἤ τέμπλον, ὅπου τοποθετοῦνται καί οἱ εἰκόνες τῆς Θεοτόκου καί τοῦ Ἁγίου ἤ τῆς Ἁγίας τοῦ ναοῦ.
Τήν μεγαλωσύνην τοῦ Προδρόμου ἀναγνωρίζει ἡ Ἐκκλησία μέ τάς ἑορτάς, πού ἔχει ἀφιερώσει εἰς αὐτόν. Μία ἡμέρα τῆς ἑβδομάδος, ἡ Τρίτη, εἶναι ἐξ ὁλοκλήρου ἀφιερωμένη εἰς αὐτόν. «Αὐτόν λοιπόν τόν ἐπίγειο ἄγγελο καί τόν οὐράνιο ἄνθρωπο», γράφει ὁ Καθηγητής Ί. Φουντούλης, «ἐπαξίως τιμᾶ ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ. Ἑορτάζει τά μαρτυρούμενα ἀπό τήν Καινή διαθήκη γεγονότα τοῦ βίου του, πάλι σέ σύνδεσμο μέ τά ἀντίστοιχα γεγονότα τοῦ βίου τοῦ Σωτῆρος.Τήν σύλληψή του στίς 23 Σεπτεμβρίου, ἕξ μῆνες πρίν ἀπό τόν Εὐαγγελισμό, πού ἔγινε «τῷ μηνί τῷ κτῳ» ἀπό τήν σύλληψι τῆς Ἐλισάβετ τῆς μητρός τοῦ Προδρόμου. Τήν γέννησί του στίς 24 Ἰουνίου, ἕξ μῆνες πρίν ἀπό τά Χριστούγεννα. Ἴσως καί ἡ μνήμη τοῦ θανάτου του στίς 29 Αὐγούστου δέν εἶναι ἄσχετη πρός τήν ἑορτή τῆς Ὑψώσεως τοῦ Τιμίου Σταυροῦ… Γιατί ὄχι μόνο τήν σύλληψι καί τήν γέννησι τοῦ Βαπτιστοῦ ἡ Ἐκκλησία συνέδεσε μέ τό ρόλο τοῦ Ἰωάννου σάν προδρόμου τῆς συλλήψεως καί τῆς γεννήσεως τοῦ Χριστοῦ, ἀλλά καί σ’ αὐτόν τόν θάνατό του ἔδωσε προδρομικό χαρακτήρα. Ὁ Πρόδρομος πεθαίνει μαρτυρικά πρίν ἀπό τόν Σωτήρα προμηνύοντας, τρόπον τινά, τόν μαρτυρικό θάνατο τοῦ Χριστοῦ καί πηγαίνοντας πάλι πρόδρομός Του στόν Ἅδη».

Περιγραφή τῆς εἰκόνας
Ἡ εἰκών πού θά περιγράψωμεν, εἰκονίζει τόν Ἅγιον Ἰωάννην, ὅπως τόν παρουσιάζουν τά Εὐαγγέλια καί τόν ὑμνεῖ ἡ Ἐκκλησία.
Διά τήν Ἐκκλησίαν ὁ Πρόδρομος καί Βαπτιστής Ἰωάννης εἶναι ἄγγελος, Ἀπόστολος καί Μάρτυς.
Ὁ Ἅγιός μας εἶναι κατ’ ἀρχάς ἄγγελος διά δύο λόγους: Πρῶτον, λόγῳ τῆς ἀσκητικῆς ζωῆς του. Ἦτο «ἄνθρωπος μέν τῇ φύσει, Ἄγγελος δέ τόν βίον».
Ἔτσι ἀνεδείχθη εἰς «ἐπίγειον ἄγγελον καί οὐράνιον ἄνθρωπον». (Βλέπ. τροπάρια τοῦ Ἑσπερινοῦ τῆς ἑορτῆς τῆς Γεννήσεώς του).
Ὁ Τίμιος Πρόδρομος εἶναι, δεύτερον, ἄγγελος διότι ἔφερε τό μήνυμα τῆς Βασιλείας τῶν οὐρανῶν ὡς ἀγγελιαφόρος τοῦ Κυρίου. Αὐτός εἶναι ὁ λόγος πού ἡ εἰκών τόν παρουσιάζει ὡς ἕνα ἀσκητήν, πού φέρει πτέρυγας. «Ζωγραφίζεται δέ ὁ Ἅγιος κάτισχνος καί κεραμόχρους ἐκ τοῦ καύσωνος, φορῶν τό δέρμα τῆς καμήλου καί περιβεβλημένος ἐπάνωθεν ἱμάτιον.Ἡ κεφαλή του εἶναι λιπόσαρκος, μέ τό ὄμμα πλῆρες πίστεως καί ἐγκαρτερήσεως. Οἱ βόστρυχοι τῆς κόμης καί τοῦ γενείου του εἶναι ἀνατεταραγμένοι ἀπό τόν ἄνεμον τῆς ἐρήμου ὡς ὄφεις, Οἱ βραχίονες καί οἱ πόδες του εἶναι λεπτοί καί ἄσαρκοι ὡς τῶν πτηνῶν. Φέρει δέ πτέρυγας ὡς οἱ ἄγγελοι, κατά τήν ρῆσιν τοῦ προφήτου Μαλαχίου «Ἰδού ἐγώ ἀποστέλλω τόν ἄγγελόν μου πρό προσώπου σου, ὅς κατασκευάσει τήν ὁδόν σου ἔμπροσθέν σου». Τό ἱερόν τοῦτο ὄρνεον ἵσταται ἐπί ἀποτόμου βραχώδους κορυφῆς, ἐν τῷ μέσῳ φάραγγος μεταξύ δύο συντετριμμένων ὀρέων, δι’ ὧν ὑποδηλοῦται τό ἄγριον τῆς ἐρήμου» (Φ. Κόντογλου).
Ὁ Τίμιος Πρόδρομος, ἐκτός ἀπό ἄγγελος, εἶναι καί Ἀπόστολος. Ὅπως οἱ Ἀπόστολοι ἔτσι καί αὐτός ἔλαβεν ἀπό τόν Θεόν τήν ἐντολήν νά κηρύττη καί νά βαπτίζη τούς ἀνθρώπους. Ὅ,τι ἔπραξε καί ἐκήρυξε, τό ἔκαμε κατ’ ἐντολήν τοῦ Κυρίου, τοῦ Θεοῦ μας. Πρός αὐτόν εἶναι ἐστραμμένον τό βλέμμα τοῦ Βαπτιστοῦ. Ὁ Κύριος εἰκονίζεται ἐντός ἡμικυκλίου, πού συμβολίζει τόν οὐρανόν, εἰς τό ἄνω ἀριστερόν μέρος τῆς εἰκόνος. Μέ τήν δεξιάν Του χεῖρα εὐλογεῖ τόν Ἀπόστολόν Του καί μέ τήν ἀριστεράν κρατεῖ εἰλητάριον.
Εἰς τήν ἰδίαν στάσιν εὑρίσκεται καί ὁ Βαπτιστής. Ἡ δεξιά του χείρ εἶναι εἰς σχῆμα παρακλητικόν καί ἡ ἀριστερά του κρατεῖ εἰλητάριον, τό ὁποῖον γράφει:
«Ὁρᾷς οἷα πάσχουσιν, ὦ Θεοῦ Λόγε, οἱ πταισμάτων ἔλεγχοι τῶν βδελυκτέων. Ἔλεγχον καί γάρ μή φέρων ὁ Ἡρώδης,τέτμηκεν, ἰδού, τήν ἐμήν κάραν, Σῶτερ». δηλαδή: Βλέπεις, Κύριε, πού εἶσαι ὁ Λόγος τοῦ Θεοῦ, τί ὑποφέρουν ὅσοι ἐλέγχουν τά πταίσματα τῶν βδελυρῶν. Διότι καί ὁ Ἡρώδης, ἐπειδή δέν μποροῦσε νά βαστάση τόν ἔλεγχον (τῆς ἀνηθικότητός του), ἰδού, Σωτήρ μου, ἀπέκοψε τήν κεφαλήν μου.
Εἰς τήν δεξιάν γωνίαν τῆς εἰκόνος ζωγραφίζεται δρῦς, πού ἔχει μεταξύ τῶν κλάδων της μίαν ἀξίνην. Μᾶς ὑπενθυμίζει τούς ἀναφερθέντας λόγους τοῦ Βαπτιστοῦ πρός τούς Φαρισαίους καί Σαδδουκαίους: «Ἤδη δέ καί ἡ ἀξίνη πρός τήν ρίζαν τῶν δένδρων κεῖται…». Οἱ θρησκευτικῶς ἐντυπωσιακοί ἄρχοντες τῶν Ἰουδαίων καί οἱ ὅμοιοί των θά ἔχουν τήν τύχην τῶν ἄκαρπων, πού κόπτονται ὡς ἄχρηστα.
Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης εἶναι, τελευταῖον, καί ἕνας Μάρτυς. Τό βλέπομεν καί αὐτό εἰς τήν εἰκόνα. Μᾶς τό ὑπενθυμίζει ἡ ἀποτμηθεῖσα κεφαλή του, πού εἰκονίζεται ἐντός λεκάνης εἰς τό κάτω ἀριστερόν μέρος τῆς εἰκόνος. Φέρει εἰς τόν νοῦν τῶν πιστῶν τό μισητόν συμπόσιον τοῦ Ἡρώδου, πού ἔγινεν ἀφορμή νά διαπραχθῆ τό ἀνοσιούργημα τῆς ἀποτομῆς τῆς Τιμίας Κεφαλῆς τοῦ θεοκήρυκος Προδρόμου.
Ἡ εἰκών πού περιεγράψαμεν, εἰκονίζει τόν Τίμιον Πρόδρομον μέ τήν τριπλῆν του ἀποστολήν: τοῦ ἀγγέλου, τοῦ Ἀποστόλου καί τοῦ Μάρτυρος. Ἔτσι τόν ὑμνεῖ ὁ Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Γερμανός εἰς τό πρῶτον τροπάριον τῆς Λιτῆς τοῦ α’ ἤχου (29 Αγούστου):
«Τί σέ καλέσωμεν Προφήτα; Ἄγγελον, Ἀπόστολον ἤ Μάρτυρα; Ἄγγελον, ὅτι ὡς ἀσώματος διήγαγες· Ἀπόστολον, ὅτι ἐμαθήτευσας τά ἔθνη· Μάρτυρα δέ, ὅτι σοῦ ἡ κεφαλή ὑπέρ Χριστοῦ ἐτμήθη. Αὐτόν ἱκέτευε, ἐλεηθῆναι τάς ψυχάς ἡμῶν».
Ἀπό τό βιβλίο,
Ὁ μυστικός κόσμος τῶν Βυζαντινῶν εἰκόνων,
Ἔκδοσις Ἀποστολικῆς Διακονίας

ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΒΑΠΤΙΣΤΗΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ – Απόστολος Παπαδημητρίου

Agios-ioannis
        Ο άγιος Ιωάννης ο πρόδρομος και βαπτιστής του Χριστού είναι λαϊκός άγιος, γι’ αυτό και πολύ διαδεδομένη η ονοματοδοσία, ώστε να υπάρχει και λαϊκή παροιμία, ασφαλώς άστοχη, «σπίτι δίχως Γιάννη προκοπή δεν κάνει»! Ο τρόπος, με τον οποίο προσεγγίζουμε τα προβαλλόμενα από την Εκκλησία μηνύματα, μέσω των ακολουθιών, κατά το δωδεκαήμερο από τα Χριστούγεννα ως τα Θεοφάνεια, δεν μας επιτρέπουν να σταθούμε στο πρόσωπο, το οποίο αποτελεί τον συνδετικό κρίκο μεταξύ Παλαιάς και Καινής Διαθήκης του Θεού προς τους ανθρώπους.
               Ο άγιος Ιωάννης υπήρξε καρπός προσευχών επί μακρόν ατέκνου ζεύγους. Όσοι δεν ζήσαμε τη λαχτάρα να αποκτήσουμε τέκνα, δεν είμαστε σε θέση να κατανοήσουμε αυτή. Σήμερα ο άκρατος ατομισμός οδηγεί στη θανάτωση πλήθους εμβρύων! Παράλληλα τα άτεκνα ζεύγη, παρά την επιστημονική πρόοδο που επέτυχε την τεχνητή γονιμοποίηση, αυξάνουν διαρκώς και αντιμετωπίζουν δυσχερέστατα στην επίλυσή τους προβλήματα στην προσπάθεια να υιοθετήσουν τέκνο. Και η κοινωνία, η άκρως υποκριτική, σπεύδει να καυτηριάσει επιδερμικά κάθε σκάνδαλο κυκλώματος παράνομης υιοθεσίας, στο οποίο εμπλέκονται φτωχοί γονείς, συνήθως πολύτεκνοι και περιθωριακοί, γιατροί, νοσηλευτές, νομικοί και συμβολαιογράφοι!
               Για τον άγιο προφήτευσε κατά τη γέννησή του ο πατέρας του, ο αρχιερέας Ζαχαρίας, τονίζοντας πως θα διήγε άκρως ασκητικό βίο χωρίς να γευθεί ποτέ οινοπνευματώδη. Στα Ευαγγέλια τον συναντούμε μετά παρέλευση 30 περίπου ετών, στην περιοχή του Ιορδάνη, να διάγει βίο ασκητικότατο. Αν κάποιος απομακρυνθεί λίγο από τις όχθες του εισέρχεται σε αφιλόξενη ερημική περιοχή χωρίς παρηγοριά. Ένδυμά του ήταν τεμάχιο από δέρμα καμήλας, το οποίο συγκρατούσε στο σώμα του δερμάτινη ζώνη. Τροφή του ήταν ακρίδες και μέλι άγριο. Για το πρώτο διίστανται  οι ερμηνευτές. Άλλοι δέχονται ότι τροφή του ήταν αποξηραμένα έντομα, ενώ άλλοι τρυφερές άκρες φυτών της περιοχής. Ό,τι από τα δύο δεχθούμε, δεν αποκλίνουμε από την άκρα ασκητικότητα του Προδρόμου.
               Ποιο το χαρακτηριστικό του Ιωάννου, που προσήλκυε πλήθος κατοίκων των Ιεροσολύμων αλλά και άλλων οικισμών; Προφανώς η αγνότητα και η αγιότητα του βίου. Ακόμη και σήμερα, που επιχειρείται άνευ προηγουμένου αποϊεροποίηση των πάντων, ο άγιος συγκινεί με τον συνεπέστατο βίο του. Ο απλός λαός, που πίστεψε ότι ο Ιωάννης ήταν απεσταλμένος από τον Θεό προφήτης βαπτίζονταν στα νερά του Ιορδάνη και ζητούσαν συμβουλές για την εναρμόνιση του βίου τους. Στους καλοκάγαθους, που ίσως βίωναν τη βεβαιότητα της σωτηρίας τους, μέσω της εφαρμογής όλων των διατάξεων του μωσαϊκού νόμου, ζητούσε κάτι, που εμείς οι χριστιανοί θέλουμε να αγνοούμε: «Ο έχων δύο χιτώνας μεταδότω τω μη έχοντι και ο έχων βρώματα ομοίως ποιείτω». Αυτό συνιστά σαφώς υπέρβαση του χρέους απόδοσης της δεκάτης, που όριζε ο μωσαϊκός νόμος, τόσο για τις τροφές, όσο και για τα ενδύματα. Σήμερα οι χριστιανοί, πονηρά σκεπτόμενοι, αρκούμαστε στην εφαρμογή του μη ισχύοντος πλέον μωσαϊκού νόμου, αν δεν παραβαίνουμε και εκείνου τις διατάξεις. Στην προσπάθειά μας προς αυτοδικαίωση μουρμουρίζουμε: Πώς είναι δυνατόν να συμβεί αυτό; Ο άγιος Ιωάννης δίνει αποστομωτική απόκριση: Με τη μίμηση του τρόπου βιοτής μου. Τότε εμείς στρέφουμε την πλάτη, όπως και κάποιοι μαθητές την έστρεψαν στον Χριστό, τονίζοντας: Σκληρός ο λόγος, ποιος μπορεί να τον ακούσει (για να τον εφαρμόσει);
               Εκκοσμικευόμενοι, με την πάροδο του χρόνου, οι μαθητές του Χριστού άρχισαν να αποδέχονται επιλεκτικά μέρος των ευαγγελικών εντολών, προκειμένου να απολαμβάνουν τα του βίου «αγαθά» και προκάλεσαν την ακραία κοινωνική αδικία (ναι οι «χριστιανοί»!), με συνέπεια τρομακτικό πλήθος συνανθρώπων μας να υποφέρει εξ  αιτίας της πλεονεξίας μας. Και είναι τόση η κατάπτωσή μας, ώστε, τώρα πλέον που δοκιμαζόμαστε ως λαός από τους άρπαγες, με τους οποίους συνοδοιπορούσαμε επί δεκαετίες, να έχει το θράσος να μας συμβουλεύει τη λιτότητα κάποιος υπουργός, που στον βίο του δεν τη γεύθηκε στο ελάχιστο! Τον θυμόμαστε; Δεν πέρασε παρά ένα μόνον έτος από τότε! Ο Απόστολος Παύλος είχε προφητεύσει ότι μετά πάροδο καιρού «γόητες προκόψουσιν επί τα χείρω πλανώντες και πλανώμενοι»!
               Στον Ιωάννη όμως προσέτρεχαν και άλλοι υπό το βάρος των ενοχών, όπως τελώνες εκμεταλλευτές και στρατιωτικοί καταπιεστές. Ζητούσαν και αυτοί συμβουλές. Και ο άγιος του Θεού χωρίς χρήση σκληρής γλώσσας, και αυτό είναι το άκρως εντυπωσιακό, αφού τους βάπτιζε, τους συμβούλευσε να μην είναι πλεονέκτες και άρπαγες. Θα επισημάνει ειρωνικά κάποιος: Και τον άκουγαν εκείνοι; Ασφαλώς όχι όλοι. Κάποιους όμως καθώς και πόρνες προετοίμασε, ώστε να συντρώγουν με τον Χριστό ακούγοντας και εφαρμόζοντας την απαράμιλλη διδασκαλία του. Ένας από αυτούς, ο Ματθαίος, έγινε στη συνέχεια μαθητής του Χριστού. Κάποιος άλλος, ο Ζακχαίος, ταπεινώθηκε σκαρφαλώνοντας σε δένδρο, για να αντικρίσει τον Χριστό. Και οι δύο έλαβαν σημαντικότατες αποφάσεις. Η μετάνοια, η ακατανόητη με το «πνεύμα» του κόσμου, είναι η πεμπτουσία της διδασκαλίας του Χριστού!
Επισκέπτονταν και οι Φαρισαίοι τον Ιωάννη. Όχι βέβαια επειδή αισθάνονταν την ανάγκη να ακούσουν λόγο παρηγοριάς και, προπάντων, φώτισης αυτοί που ζούσαν με την καύχηση της γνώσης και τήρησης του νόμου. Τους είλκυε η ζήλεια από τη συρροή του πλήθους, του πλήθους που ποτέ δεν είχαν καταφέρει οι ίδιοι να ελκύσουν παρά την εξουσία τους και τις κατά καιρούς απειλές για τιμωρία του Θεού! Ο άγιος γι’ αυτούς χρησιμοποιούσε εντελώς διαφορετική γλώσσα. Έφθασε να τους αποκαλέσει γεννήματα από οχιές, που ζούσαν με την ψευδαίσθηση ότι αναπαύουν με τα πλήρη υποκρισίας έργα τους τον Θεό. Αν και τους κάλεσε σε μετάνοια αυτοί παρέμειναν αμετανόητοι, ακόμη και όταν ο ίδιος ο Χριστός επανέλαβε τις επικρίσεις εναντίον τους, με συνέπεια το πάθος τους να τους οδηγήσει να τον παραδώσουν στους Ρωμαίους, που τόσο οι ίδιοι μισούσαν, με την κατηγορία της αντιποίησης αρχής!
Επισκέφθηκε τον Ιωάννη και ζήτησε να βαπτιστεί από αυτόν και ό ίδιος ο Λόγος του Θεού! Αυτό το μεγαλειώδες συμβάν ευτελίζεται στην «αναπαράστασή» του κατά τον αγιασμό των υδάτων παρουσία πλήθους αρχόντων, που εκτελούν αγγαρεία και οι οποίοι, αν και ψηφίζουν νόμους ενάντιους προς το θέλημα του Θεού, δεν ακούν το «ουκ εξεστί σοι»!
Ο Ιωάννης δεν δίστασε να στραφεί και κατά της κοσμικής εξουσίας, όταν αυτή προκλητικά παρέβη τον νόμο του Θεού. Το «ουκ εξεστί σοι» από την έρημο του Ιορδάνη έφθανε στα ανάκτορα του Ηρώδη και τάραζε τόσο τον ίδιο, όσο και την Ηρωδιάδα. Παρά την απόλυτη εξουσία, που ασκούσε, ως εντολοδόχος του αυτοκράτορα της Ρώμης, ο Ηρώδης δίσταζε να εκτελέσει τον φυλακισμένο Ιωάννη, που ο λαός θεωρούσε προφήτη. Στην έκβαση του δράματος προχώρησε η Ηρωδιάδα. Γι’ αυτήν η κεφαλή του προφήτη άξιζε περισσότερο από το μισό της επικράτειας του Ηρώδη. Πόσοι από τους ερμηνεύοντες τις ενέργειες των ανθρώπων με βάση τα οικονομικά κίνητρα στάθηκαν στο συμβάν της αποκεφάλισης του, για να συνειδητοποιήσουν ότι τα κίνητρα των ενεργειών των ανθρώπων απορρέουν από τις αρετές ή τα πάθη τους;
Αχ και να γέμιζαν και σήμερα οι φυλακές από εγκλείστους, επειδή ασκούν έλεγχο στην πάσης φύσεως εξουσία, η οποία αντιστρατεύεται το θέλημα του Θεού! Πόσο θα άλλαζε ο κόσμος!
                                                            «ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ»

Η Εκκλησία δεν με ξεχνά ποτέ...

  αρχιμ. Παύλος Παπαδόπουλος Με παρρησία (Ιερά Μητρόπολη Βεροίας)  -  εικ . Μέσα στην ησυχία του Αγίου Βήματος  αρχίζει το αόρατο μυστήριο· ...