Μὴ δῶτε τὸ ἅγιον τοῖς κυσίν· μηδὲ βάλητε τοὺς μαργαρίτας ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν χοίρων, μήποτε καταπατήσωσιν αὐτοὺς ἐν τοῖς ποσὶν αὐτῶν, καὶ στραφέντες ῥήξωσιν ὑμᾶς.

Σάββατο, Σεπτεμβρίου 02, 2017

Θέλω να γίνω Χριστιανός (πραγματική ιστορία)



Τσο Σονγκ Αμ – Σεούλ Κορέας
Ξεκινήσαμε σχετικώς πρωί για τις φυλακές. Σε τρεις ώρες περίπου θα φτάναμε.
Σ’ όλη τη διαδρομή ήμουν ανήσυχος. Ήταν η πρώτη φορά που επισκεπτόμουν κορεατικές φυλακές και δεν ήξερα τι θα συναντούσαμε.

Σκεφτόμουν διάφορα. Ο κ. Κιμ, ο Κορεάτης οδηγός, δεν φαινόταν κι αυτός να ‘χε όρεξη για πολλές κουβέντες. Σιωπηλοί και σκεπτικοί διανύαμε τα χιλιόμετρα που μας έφερναν όλο και πιο κοντά στις φυλακές.
– Τι μπορεί, στ’ αλήθεια, να πάθει κανείς; Διέκοψε κάποια στιγμή την σιωπή. Να βρεθεί στα καλά καθούμενα στην φυλακή!
– Πώς έγινε; τον ρώτησα. Δεν ξέρω πολλές λεπτομέρειες. Ξέρω μόνον ότι ο καημένος ο Γιοχάν είναι αθώος.
– Ο Γιοχάν δεν είναι η μοναδική περίπτωση. Ξέρετε, πάτερ, πόσοι άνθρωποι βρίσκονται άδικα στη φυλακή μετά την τελευταία οικονομική κρίση που έπληξε την Κορέα1; Ένας από αυτούς είναι κι ο δικός μας Κατηχούμενος. Ήταν συνέταιρος, συνέχισε να μου εξηγεί ο κ. Κιμ, με κάποιον σε μία επιχείρηση.
Τελευταία οι δουλειές δεν πήγαιναν καλά. Η επιχείρηση φαινόταν πως οδηγούνταν στην διάλυση. Ο Γιοχάν έδειξε εμπιστοσύνη στον συνέταιρό του και την πάτησε. Εκείνος βλέποντας την άσχημη κατάσταση μπόρεσε, πλαστογραφώντας την υπογραφή του Γιοχάν, να πάρει όσα χρήματα είχαν στις Τράπεζες και να φύγει στο εξωτερικό. Έμεινε πίσω ο Γιοχάν να χρωστάει τεράστια ποσά. Έτσι, χωρίς να το καταλάβει, από την μία μέρα στην άλλη βρέθηκε στην φυλακή!
– Η οικογένειά του;
– Έπιασε, ευτυχώς, δουλειά η γυναίκα του και τα ψευτοβγάζουν…
Βυθισμένοι και πάλι στις σκέψεις μας μέναμε σιωπηλοί. Μέχρι που φτάσαμε έξω απ’ την τεράστια σιδερένια εξώπορτα της φυλακής.
– Κύριε Κιμ, πόσοι είναι οι κρατούμενοι;
– Πολλοί, μου απάντησε απρόθυμα. Δώσαμε τα στοιχεία μας και μπήκαμε στην λίστα αναμονής.
– Βλέπετε, πάτερ, μου λέει ο κ. Κιμ και μου έδειξε το γραφείο παραλαβής και ελέγχου αντικειμένων. Οι φύλακες κι όχι οι ίδιοι οι επισκέπτες, δίνουν στους κρατούμενους αυτά που τους φέρνουν. Οι φυλακισμένοι δεν έχουν καμιά σωματική επαφή με τους επισκέπτες τους.
Άρχισα να συνειδητοποιώ πόσο αυστηρά ήταν τα μέτρα ασφαλείας. Ήρθε η σειρά μας. Παραδώσαμε για έλεγχο ένα βιβλίο, λίγους ξηρούς καρπούς, ένα κομποσχοίνι και έναν μεταλλικό Σταυρό. Μας επέστρεψαν ως απαράδεκτα το κομποσχοίνι και τον Σταυρό!
– Αυτά δεν επιτρέπονται.
– Μα γιατί, διαμαρτυρήθηκα.
– Απαγορεύεται από τον Νόμο, μας εξήγησε με το γνωστό ασιατικό χαμόγελο μία ένστολη δεσποινίδα, που δεν άφηνε περιθώρια για περαιτέρω συζητήσεις.
– Πάτερ, μην επιμένετε, με συμβούλευσε ο κ. Κιμ. Φοβούνται τις αυτοκτονίες, που τον τελευταίο καιρό έχουν αυξηθεί δραματικά. Απαγορεύουν κάθε τι με το οποίο μπορεί κάποιος να αφαιρέσει την ζωή του.
– Κατάλαβα, είπα και κάθισα σε έναν πάγκο αμίλητος.
Μία σκέψη μόνο κυριαρχούσε έντονα στο μυαλό μου:
Οι επισκέψεις των πρώτων Χριστιανών στους κρατουμένους για την πίστη τους στον Χριστό. Με πόσες δυσκολίες τους επισκέπτονταν. Και με πόσες προφυλάξεις. Διακινδυνεύοντας την ίδια τους την ζωή, τους μετέφεραν την Θ. Κοινωνία!
Μετά από μίας ώρας αναμονή ήρθε η σειρά μας. Δρασκελίσαμε το κατώφλι της εξώπορτας με χαρά που θα βλέπαμε τον Γιοχάν, αλλά και με δυσαρέσκεια για την ολιγόλεπτη άδεια επισκέψεως.
– Τι να πρωτοπείς μέσα σε πέντε λεπτά; μουρμούρισα.
Διαβάστε εδώ:  Γιατί ο Θεός ανέχεται την αδικία;
Περάσαμε από τις πόρτες ασφαλείας και φθάσαμε σ’ έναν μεγάλο διάδρομο. Ένας τοίχος χώριζε τους κρατουμένους από τον έξω κόσμο. Από τη μέσα κι έξω μεριά του τοίχου υπήρχαν σ’ όλο το μήκος του κολλημένοι θαλαμίσκοι δύο ατόμων.
Στον εσωτερικό θάλαμο ο κρατούμενος με τον δεσμοφύλακα-πρακτικογράφο και στον εξωτερικό οι επισκέπτες. Στο ύψος του προσώπου μας ένα παράθυρο με χοντρές σιδεριές κι ένα παχύ τζάμι με μικρές τρύπες μόλις για να ακούγεται η συνομιλία. Καμιά άλλη δυνατότητα ανθρώπινης σωματικής επαφής.
Ο Γιοχάν ερχόμενος από μακριά, μόλις μας αντίκρυσε έκανε την γνωστή ασιατική υπόκλιση και το σημείο του Σταυρού. Συγκλονίστηκα. Η σκέψη μου έτρεξε ασυναίσθητα και πάλι τους πρώτους Χριστιανούς. Το ένιωθες πως δεν υπήρχε καμιά ουσιαστική διαφορά, εκτός απ’ αυτήν του χρόνου και του τόπου.
Ήταν συγκινημένος. Μετά από τα πρώτα λόγια επικοινωνίας μας εξέφρασε το παράπονό του. Καταλάβαμε πως περνούσε δύσκολες στιγμές. Η αδικία του συνεργάτη του τον είχε τσακίσει. Η πίστη του είχε κλονιστεί.
– Γιατί, ξέσπασε, να βασανίζομαι άδικα; Γιατί το επιτρέπει αυτό ο Θεός; Αφού είμαι αθώος. Γιατί…
Άρχισε να κλαίει απαρηγόρητα. Τέτοιες στιγμές καταλαβαίνεις την μεγάλη αξία που έχει η σωματική επαφή. Να μην μπορείς να σφίξεις το χέρι του συνανθρώπου σου για να του ζεστάνεις την καρδιά του!
Καθώς έκλαιγε σαν μικρό παιδί, ο δεσμοφύλακας-πρακτικογράφος σήκωσε τα μάτια του απ’ τα χαρτιά του και με κοίταξε κατάματα. Ένιωσα σαν να μου έλεγε:
– Ορίστε, λοιπόν. Για να δούμε τι απάντηση έχει η θρησκεία σου να δώσει στο πρόβλημα αυτού του ταλαίπωρου ανθρώπου!
Την ώρα που ο κ. Κιμ προσπαθούσε κάτι να πει για να δώσει λύση στην αμηχανία της στιγμής, μίλησα με τον Θεό. Του ζήτησα τον φωτισμό Του. Τον παρακάλεσα. Εκείνος να «μιλήσει», να «εξηγήσει»… Ύστερα πήρα το θάρρος και του είπα:
– Κάνε υπομονή. Μπορεί ο Θεός να επέτρεψε να βρεθείς στην φυλακή για να κάνεις γνωστό το όνομά Του σε κάποιες ψυχές που ψάχνουν αν Τον βρουν. Πού ξέρεις. Θυμήσου τις ιστορίες απ’ την ζωή των μαρτύρων. Θυμήσου τον Απόστολο Παύλο τι έγραφε μέσα από το κελί της φυλακής. Θυμήσου αυτά που λέγαμε πέρυσι στην κατήχηση.
– Σας ευχαριστώ, πάτερ. Χρειάζομαι βοήθεια. Είμαι αδύναμος στην πίστη. Η μοναξιά της φυλακής, ένα χρόνο τώρα, μ’ έφερε σε απελπισία. Συγγνώμη…
– Σε καταλαβαίνω. Είναι ανθρώπινο να κλονιστεί κανείς μετά από μία τέτοια αδικία, που την πληρώνει, μάλιστα, τόσο πολύ ακριβά. Στη θέση σου δεν ξέρω κι εμείς τι θα κάναμε. Σε παρακαλούμε, όμως, στο όνομα του Θεού της Αγάπης στον Οποίο πιστεύουμε, δείξε μεγαλοψυχία στον συνέταιρό σου.
Συγχώρα τον, μέσα από την καρδιά σου, για ό,τι σου έκανε. Έτσι θα ηρεμήσεις. Και μην ξεχνάς να προσεύχεσαι για την σωτηρία του. Αυτό δεν μας δίδαξε ο Χριστός πάνω στον Σταυρό; Προσπάθησε με το παράδειγμά σου να μιλήσεις για τον Χριστό στους συγκρατουμένους σου.
– Ποιος να καταλάβει από τέτοια, πάτερ, εδώ μέσα. Η φυλακή αγριεύει τον άνθρωπο. Άλλωστε, όπως ξέρετε, οι περισσότεροι εδώ μέσα είναι βουδδιστές ή άθρησκοι.
– Προσπάθησε εσύ και τ’ άλλα άφησέ τα στα χέρια του Θεού. Κάποιες φορές υπάρχουν άνθρωποι όχι μακριά μας, αλλά δίπλα μας, πολύ κοντά μας που αναζητούν τον αληθινό Θεό της Αγάπης και της Συγγνώμης. Διψούν για λίγη ζεστασιά και πρέπει εμείς οι Χριστιανοί να τους προσφέρουμε…
Καθώς μιλούσα, από την μία έβλεπα τον Γιοχάν να συνέρχεται, να ξαναβρίσκει την κλονισμένη πίστη κι εμπιστοσύνη του στον Θεό και απ’ την άλλη τον δεσμοφύλακα-πρακτικογράφο να γράφει και να με κοιτάζει περίεργα. Όταν συναντιόντουσαν οι ματιές μας έξυνε αμήχανα το κεφάλι του σαν να ήθελε να πει κάτι. Στο τέλος τ’ αποφάσισε και μίλησε.
– Θέλω να γίνω Χριστιανός! μας είπε.
– Τι;
– Ναι, χρόνια ψάχνω να βρω έναν Θεό που να διδάσκει την αγάπη, όπως την άκουσα από σας σήμερα…
Οι τελευταίες λέξεις του καλύφθηκαν από τον εκκωφαντικό θόρυβο της σειρήνας που ειδοποιούσε για την λήξη του πεντάλεπτου.
Καθώς φεύγαμε, αφήναμε πίσω μας τον Γιοχάν με το πρόσωπό του να λάμπει από χαρά και έναν «κρυπτοχριστιανό» -τον δεσμοφύλακα- να φωνάζει προστακτικά να περάσει ο επόμενος φυλακισμένος στον θαλαμίσκο του επισκεπτηρίου.
– Γιοχάν, πρόλαβα να πω με υπονοούμενα, τον δεσμοφύλακα και τα μάτια σου…

Σάββατο, Αυγούστου 26, 2017

Η μάχη του Μαντζικέρτ που σήμανε την αρχή του τέλους της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας


μάχη του Μαντζικέρτ

Το Μαντζικέρτ είναι πόλη της Ανατολικής Τουρκίας, κοντά στη λίμνη Βαν. Στα βυζαντινά χρόνια, είχε μεγάλη σημασία για την αυτοκρατορία. Η στρατηγική θέση της για την άμυνα του Βυζαντίου ενισχύθηκε με την εξαιρετική οχύρωση και την αξιόμαχη φρουρά της.
Υπήρξε στόχος των διαφόρων εχθρών του Βυζαντίου, ιδιαίτερα των Σελτζούκων Τούρκων κατά τον 11ο αιώνα. Προσπάθησαν να καταλάβουν την πόλη στα χρόνια του Κωνσταντίνου Θ’ του Μονομάχου (1042-1054), αλλά νικήθηκαν από τη φρουρά της πόλης έχοντας βαριές απώλειες. Ωστόσο, επανήλθαν. Ο σουλτάνος Αλπ Αρσλάν, μετά από αλλεπάλληλες στρατιωτικές επιτυχίες, κατέλαβε την πόλη Ανί (αρχαία πρωτεύουσα της Αρμενίας, η οποία καταστράφηκε από σεισμό το 1319 και μετά από συνεχείς προσπάθειες και το φρούριο του Μαντζικέρτ, το 1070. Αυτοκράτορας του Βυζαντίου, εκείνη τη χρονική περίοδο (1068-1071), ήταν ο Ρωμανός Δ’ Διογένης.
Ο ΡΩΜΑΝΟΣ Δ’ ΔΙΟΓΕΝΗΣ
Καταγόταν από αριστοκρατική οικογένεια της Καππαδοκίας. Είχε διακριθεί για τις εξαιρετικές στρατηγικές του ικανότητες και τη γενναιότητά του, ιδιαίτερα στις εκστρατείες εναντίον των Πετσενέγκων (Πατζινακών). Μετά τον θάνατο του αυτοκράτορα Κωνσταντίνου Ι’, η χήρα του, Ευδοκία, τον επέλεξε ως σύζυγό της, μετά τις εισηγήσεις των συμβούλων της. Στέφθηκε αυτοκράτορας την Πρωτοχρονιά του 1068. Ήταν γύρω στα 45, ωραίος και με εντυπωσιακό παράστημα.
Ήταν θαρραλέος, ευγενικός, αλλά και λίγο υπερόπτης. Το επίθετο Διογένης ίσως ήταν παραλλαγή του Διγενής. Από την αρχή της ανάληψης των καθηκόντων του, είχε να αντιμετωπίσει πολλά ανοιχτά ζητήματα, τα κυριότερα απ’ αυτά ήταν η εχθρότητα της οικογένειας Δούκα, που ένιωθε αδικημένη, γιατί θεωρούσε ότι έπρεπε κάποιο μέλος της να ανέβει στον θρόνο και η στάση του θεολόγου, φιλοσόφου και πολιτικού Μιχαήλ Ψελλού, ο οποίος στα χρόνια της βασιλείας του παλιού του συμμαθητή Κωνσταντίνου Ι’, αναδείχτηκε «παραδυναστεύων τω βασιλεί». Με την άνοδο του Ρωμανού στον θρόνο, προτίμησε να κρυφτεί σε ένα μοναστήρι, παρά να βοηθήσει το νέο αυτοκράτορα.
Ο Ρωμανός ξεκίνησε τη βασιλεία του με δύο χρόνια εκστρατειών στην Ανατολή, όπου είχε να αντιμετωπίσει, εκτός από τους Σελτζούκους και προβλήματα στις τάξεις του στρατού, που είχε φθάσει στα όρια της ανταρσίας.
Οι εκστρατείες του Ρωμανού στη Μικρά Ασία το 1068 και το 1069 δεν κατάφεραν παρά μόνο την ανάκτηση της Ιεράπολης. Αντίθετα, στο ίδιο χρονικό διάστημα, λεηλατήθηκαν από τους Σελτζούκους η Νεοκαισάρεια, το Αμόριο και το Ικόνιο.
Αφού υπόγραψε μια εύθραυστη εκεχειρία με τον Αλπ-Αρσλάν, επέστρεψε στην Κωνσταντινούπολη και φρόντισε να καταβληθούν χρήματα από τα οφειλόμενα στους στρατιώτες και να εκπαιδευτούν νέες μονάδες. Έτσι, συγκέντρωσε περίπου 70.000 στρατιώτες για μια μεγάλη εκστρατεία εναντίον των Σελτζούκων, που θα οδηγούσε τελικά στην απομάκρυνσή τους από την Ανατολία. Την Κυριακή της Ορθοδοξίας, 13 Μαρτίου 1071, ξεκίνησε από την Κωνσταντινούπολη γι’ αυτή τη μακρινή και δύσκολη εκστρατεία.
Να σημειώσουμε ότι ο Ρωμανός είχε εμπειρία στα στρατιωτικά ζητήματα, αλλά είχε ένα σοβαρό μειονέκτημα: την έλλειψη θεωρητικής κατάρτισης, που αποδείχτηκε σημαντικό μειονέκτημα.
Μετά από μελέτη διαφόρων σχεδίων, ο Ρωμανός και οι επιτελείς του αποφάσισαν να επιτεθούν στα βάθη των εδαφών που κατείχαν οι Σελτζούκοι.
Η ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ ΣΤΑ ΒΑΘΗ ΤΗΣ ΜΙΚΡΑΣ ΑΣΙΑΣ
Η εκστρατεία του Ρωμανού ξεκίνησε με προβλήματα. Άφησε πίσω του στην Κωνσταντινούπολη τον έμπειρο αξιωματικό Νικηφόρο Βοτανειάτη, επειδή τον υποψιαζόταν για προδοσία, και προτίμησε να πάρει μαζί του τον Ανδρόνικο Δούκα, πρωτότοκο γιο του Ιωάννη Δούκα, ενός από τους αντιπάλους του για τον θρόνο. Οι δύο ανώτατοι στρατηγοί ήταν ο Ιωσήφ Ταρχανειώτης, διοικητής της ανατολικής πτέρυγας του στρατού, και ο μάγιστρος Νικηφόρος Βρυέννιος, διοικητής της δυτικής πτέρυγας.
Επίσης, ένας Νορμανδός ιππότης, ο Ρουσέλιος ο Φραγκόπουλος, ήταν επικεφαλής ενός αποσπάσματος περίπου 500 «αιμοδιψών και απείθαρχων» Φράγκων μισθοφόρων, ενώ ως αντίπαλοι του ιππικού των Σελτζούκων υπηρετούσε μια ετερόκλητη ομάδα από Ογούζους, Τούρκους και Πετσενέγκους. Στην  εκστρατεία πήρε μέρος ως ανώτατος στρατοδίκης ο αξιωματικός και συγγραφέας Μιχαήλ Ατταλειάτης, το έργο του οποίου αποτελεί τη σημαντικότερη πηγή μας για την εκστρατεία αυτή.
Παράλληλα, ο Ρωμανός άρχισε να γίνεται όλο και πιο απόμακρος από τους στρατιώτες του. Έχοντας πολυτελή εξοπλισμό και εφόδια για τη δική του καλοπέραση, έδειχνε σαν να μην νοιάζεται καθόλου για τις κακουχίες που περνούσαν οι άνδρες του.
Στη διάρκεια της πορείας από τον Άλη ποταμό μέχρι τη Σεβάστεια, η φρουρά του Ρωμανού, την οποία αποτελούσαν Γερμανοί μισθοφόροι, οι Νεμιτζοί, υπέστησαν απώλειες από τον τοπικό πληθυσμό, καθώς λεηλατούσαν τις περιουσίες τους. Για να τους τιμωρήσει, τους έστειλε σε άλλη αποστολή, μακριά από τον χώρο της εκστρατείας.
Αλλά και στα μετόπισθεν ο Ρωμανός είχε αφήσει αξιόλογες δυνάμεις. Ένα απόσπασμα Βαράγγων στην Κωνσταντινούπολη κι ένα άλλο απόσπασμα Φράγκων ιπποτών, υπό τον Κρισπίνο στην Άβυδο. Στα δυτικά σύνορα της αυτοκρατορίας, ελλόχευε ο κίνδυνος επιθέσεων από τους Νορμανδούς και τους Ούγγρους, οπότε οι Νεμιτζοί ίσως στάλθηκαν εκεί.
Επιστρέφουμε στην εξιστόρηση της εκστρατείας.
Το τελικό σχέδιο των Βυζαντινών ήταν να καταλάβουν το Μαντζικέρτ και το Χλιάτ, μια πόλη νοτιότερα, κοντά στη λίμνη Βαν.
Εν τω μεταξύ, ο Αλπ-Αρσλάν κατευθυνόταν από την Παλαιστίνη στο Χαλέπι, καθώς οι Βυζαντινοί διέσχιζαν την Καππαδοκία με κατεύθυνση τη Θεοδοσιούπολη. Εκεί (στο Χαλέπι) τον συνάντησαν Βυζαντινοί πρεσβευτές με επικεφαλής τον Λέοντα Διαβατηνό και του διαμήνυσαν ότι ο Ρωμανός θα ξεκινούσε πόλεμο εναντίον του. Ο Αλπ-Αρσλάν έφυγε εσπευσμένα από το Χαλέπι μετά το γεγονός αυτό. Κατευθύνθηκε αρχικά προς τη Μοσούλη, έκανε μια στάση στην Άμιδα και κατέληξε στη Ματιανή Λίμνη (σημ. Urmia του Ιράν). Τελικά έφτασε περίπου 160 χλμ. ανατολικά των βυζαντινών δυνάμεων, επικεφαλής μιας δύναμης ιππικού 30.000 ανδρών και οι ανιχνευτές του παρακολουθούσαν συνεχώς τις κινήσεις των δυνάμεων του Ρωμανού…

ΤΑ ΜΕΓΑΛΑ ΛΑΘΗ ΤΟΥ ΡΩΜΑΝΟΥ ΠΡΙΝ ΤΗ ΜΑΧΗ
Οι βυζαντινές δυνάμεις έφτασαν στη Θεοδοσιούπολη (σήμερα Ερζερούμ). Τα στρατεύματα πήραν εντολή να συλλέξουν εφόδια για δύο μήνες. Μια σημαντική δύναμη Πετσενέγκων συμμάχων μαζί με τους Φράγκους υπό τον Ρουσέλ, πήραν εντολή να κατευθυνθούν προς το Χλιάτ, το οποίο ο Ρωμανός θεωρούσε δυσκολότερο από τους δύο αντικειμενικούς του στόχους.
Ο ίδιος με τα υπόλοιπα στρατεύματα κατευθύνθηκε προς το Μαντζικέρτ. Πριν όμως φτάσει εκεί, έστειλε άλλη μια σημαντική δύναμη, υπό τον Ταρχανειώτη, να ενισχύσει τους Πετσενέγκους και τους Φράγκους στην προσπάθεια κατάληψης του Χλιάτ.
Σύμφωνα με τον Μιχαήλ Ατταλειάτη, στις δυνάμεις του Ταρχανειώτη συμπεριλαμβανόταν η αφρόκρεμα του βυζαντινού στρατού, οι πιο εμπειροπόλεμες μονάδες, ανάμεσά τους και οι Βάραγγοι και ένα μεγάλο μέρος του αρμενικού πεζικού υπό τον δούκα της Θεοδοσιούπολης. Ο Ταρχανειώτης είναι μια ακόμα σκοτεινή μορφή εκείνης της περιόδου. Εικάζεται ότι ήταν άνθρωπος της οικογένειας Δούκα.
Όπως είδαμε παραπάνω, οι Σελτζούκοι είχαν φτάσει πολύ κοντά στα βυζαντινά στρατεύματα και παρακολουθούσαν τις κινήσεις τους. Αντίθετα, ο Ρωμανός και οι στρατηγοί του είχαν την εντύπωση ότι οι άνδρες του Αλπ-Αρσλάν (Ήρωας-Λιοντάρι) βρισκόταν ακόμα πολύ μακριά.
Έτσι, όταν οι δυνάμεις των Ρουσέλ και Ταρχανειώτη βρέθηκαν αντιμέτωποι με μια σημαντική εχθρική δύναμη, αιφνιδιάστηκαν και ακολούθησαν αντίστροφη πορεία, προς τη Μελιτηνή του Ευφράτη, χωρίς να ενημερώσουν τον Ρωμανό που βρισκόταν λιγότερο από 70 χιλιόμετρα μακριά τους.
Τελικά, τα αξιόμαχα αυτά βυζαντινά στρατεύματα δεν είχαν καμιά συμμετοχή στη συνέχεια των επιχειρήσεων, πράγμα καθοριστικό για την πορεία τους. Ίσως ο Ταρχανειώτης θέλησε με τον τρόπο του αυτό να αντιδράσει στην πράγματι λανθασμένη απόφαση του Ρωμανού, να χωρίσει τον στρατό του σε δύο τμήματα.
Αγνοώντας λοιπόν τα γεγονότα αυτά ο αυτοκράτορας κινήθηκε προς το Μαντζικέρτ. Ο Βρυέννιος με τους άνδρες του κατέλαβε χωρίς μεγάλη δυσκολία το φρούριο της πόλης, αφήνοντας ελεύθερους τους μουσουλμάνους που το υπερασπίζονταν.
Αυτό συνέβη πιθανότατα την Πέμπτη, 24 Αυγούστου. Την ίδια μέρα, μια ομάδα Βυζαντινών στάλθηκε προς το Χλιάτ για να συλλέξει τρόφιμα. Έπεσε όμως σε ένα έφιππο απόσπασμα Σελτζούκων και εξολοθρεύτηκε. Ο Ρωμανός έστειλε τότε τον Βρυέννιο, ο οποίος σύντομα αναγκάστηκε να ζητήσει ενισχύσεις. Ενοχλημένος ο Ρωμανός, έστειλε ένα ακόμα απόσπασμα υπό τον Αρμένιο στρατηγό Βασιλάκιο. Αυτός, αγνοώντας το πώς να αντιμετωπίσει ευκίνητους έφιππους, έπεσε σε ενέδρα, τραυματίστηκε και αιχμαλωτίστηκε.
Τότε μόνο ο Ρωμανός κατάλαβε ότι οι Σελτζούκοι ήταν πολύ κοντά και όταν λίγο αργότερα έφτασε ένας άνδρας του Βασιλάκιου που είχε γλιτώσει από την ενέδρα, συνειδητοποίησε την πραγματικότητα.
Στα μέσα του απογεύματος της 24ης Αυγούστου, οι Σελτζούκοι επιτέθηκαν εναντίον των ανδρών του Βρυέννιου, ο οποίος, όμως, με ψυχραιμία οργάνωσε το στράτευμά του, τρέποντας τους εχθρούς σε άτακτη φυγή. Αν και πληγωμένος ο Βρυέννιος, συνήλθε γρήγορα και την επόμενη μέρα ήταν σε θέση να πολεμήσει.
Το ίδιο βράδυ, έγινε μια ακόμα «καταδρομική» επίθεση των Σελτζούκων εναντίον του στρατοπέδου των Βυζαντινών, χωρίς αποτέλεσμα. Την επόμενη μέρα, οι άνδρες του Ρωμανού απέκρουσαν ένα απόσπασμα Σελτζούκων που προσπάθησε να καταλάβει την όχθη του ποταμού (παραπόταμου του Μουράτ Σου), όπου είχαν στρατοπεδεύσει οι Βυζαντινοί. Λίγο αργότερα, πολλοί Ογούζοι λιποτάκτησαν και εντάχθηκαν στις δυνάμεις των Σελτζούκων που ήταν μακρινά τους ξαδέρφια.
Αμέσως μετά έφτασε στο αυτοκρατορικό στρατόπεδο πρεσβεία του Αλπ-Αρσλάν με επικεφαλής τον χαλίφη αλ-Μουχαλμπάν από τη Βαγδάτη με προτάσεις για διαπραγματεύσεις. Ο Ρωμανός θεωρώντας ότι οι Σελτζούκοι ήθελαν απλώς να κερδίσουν χρόνο, απέπεμψε τους πρέσβεις και έδωσε εντολή στον στρατό να κινηθεί κατά του εχθρού το πρωί της Παρασκευής, 26 Αυγούστου 1071.


Η ΜΑΧΗ ΤΟΥ ΜΑΝΤΖΙΚΕΡΤ

Ο στρατός βάδισε σε δύο γραμμές βάθους 4-10 μέτρων η καθεμία, με δύο πτέρυγες να καλύπτουν τα πλευρά. Μπροστά πήγαινε έφιππος ο Ρωμανός με την αυτοκρατορική του φρουρά. Διοικητής της αριστερής πτέρυγας ήταν ο Θεόδωρος Βρυέννιος και της δεξιάς ο Θεόδωρος Αλυάττης. Μαζί του είχε και όσους Ογούζους και Πετσενέγκους δεν είχαν αυτομολήσει. Ο Ανδρόνικος Δούκας διοικούσε την οπισθοφυλακή. Η οργάνωση και το σχέδιο δεν ήταν άσχημα. Όμως δεν μπορεί να εξηγηθεί το γιατί ο Ρωμανός ξεκίνησε για τη μάχη ενώ του έλειπαν οι κατάφρακτοι άνδρες του Ταρχανειώτη.
Το έδαφος του πεδίου της μάχης ήταν επίπεδο και πετρώδες και εκτεινόταν από την πόλη του Μαντζικέρτ και το οχυρωμένο στρατόπεδο των Βυζαντινών δίπλα τους προς τα νότια και τα νοτιοανατολικά.
Ο Αλπ-Αρσλάν, που είχε παρατάξει τις δυνάμεις του σε σχήμα ημισελήνου, ανέγνωσε ένα μήνυμα του χαλίφη αλ-Καΐμ προς τα στρατεύματα, με το οποίο τα εξόρκιζε να πολεμήσουν για την πίστη του Αλλάχ, τη δικαιοσύνη των πιστών και τον παράδεισο των στρατιωτών. Ήταν, όπως αναφέραμε, Παρασκευή και οι μουσουλμάνοι μόλις είχαν ολοκληρώσει την προσευχή τους, όπως και οι Βυζαντινοί, οι οποίοι άκουσαν τον Ρωμανό να τους υπόσχεται οικονομικές, αλλά και πνευματικές ανταμοιβές και τους ιερείς τους να τους διαβεβαιώνουν για το δίκαιο του σκοπού τους.
Ο βυζαντινός στρατός άρχισε να προελαύνει με σταθερό βήμα και με τάξη. Οι Σελτζούκοι υποχωρούσαν, επίσης με τάξη, βάλλοντας με τόξα εναντίον των πτερύγων του βυζαντινού στρατού.
Ο Ρωμανός, με την «κεντρική γραμμή», συνέχιζε την πορεία του και στα μέσα του απογεύματος κατέλαβε το άδειο στρατόπεδο των Σελτζούκων. Ο αυτοκράτορας και οι άνδρες του ήταν πολύ κουρασμένοι, ενώ τα τρόφιμα και το νερό λιγόστευαν επικίνδυνα. Ο Βρυέννιος και ο Αλυάττης, έχοντας να αντιμετωπίσουν συνεχείς επιθέσεις με βέλη, είχαν μείνει πίσω, όπως και οι εφεδρείες του Ανδρόνικου Δούκα.
Κάποια στιγμή, αργά το απόγευμα, ο Ρωμανός αποφάσισε να κινηθεί προς το στρατόπεδό του. Ενώ όμως το κέντρο της παράταξης υποχωρούσε συντεταγμένα, κάποιοι αξιωματικοί και στρατιώτες της δεξιάς πτέρυγας εξέλαβαν εσφαλμένα το σήμα της υποχώρησης ως ένδειξη ότι ο αυτοκράτορας είχε σκοτωθεί στη μάχη.
Εκείνη τη στιγμή, οι Σελτζούκοι κατάφεραν ισχυρό πλήγμα στις δυνάμεις του Αλυάττη. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα την περικύκλωση των ανδρών του Ρωμανού.
«Ο βασιλιάς ολομόναχος, εγκατελειμμένος και στερημένος από κάθε ελπίδα, γύμνωσε το ξίφος του κατά του εχθρού, σκοτώνοντας πολλούς και αναγκάζοντας πολλούς άλλους να τραπούν σε φυγή. Κυκλωμένος από ένα πλήθος εχθρών, τραυματίστηκε στο μπράτσο… το άλογό του χτυπήθηκε από βέλη, γλίστρησε και έπεσε παρασύροντας μαζί και τον αναβάτη του», έγραφε αργότερα ο Βρυέννιος.
Ο Ρωμανός, αν και τραυματίας, συνέχισε να μάχεται γενναία. Εγκαταλείφθηκε όμως από τον στρατό του, αρχικά από τους Αρμένιους και στη συνέχεια από τις δυνάμεις της εφεδρείας υπό τον Ανδρόνικο Δούκα, ο οποίος δεν πήρε μέρος στη μάχη, είτε γιατί δεν ήθελε να ρισκάρει τις ζωές των ανδρών του, είτε, το πιθανότερο, γιατί ήθελε να «ξεφορτωθεί» τον Ρωμανό και τον άφησε κυριολεκτικά στο έλεος του Θεού.
Είχε νυχτώσει, όταν ο διοικητής της κύριας σελτζουκικής δύναμης Ταράγκι, που είχε απώλειες τουλάχιστον 4.000 ανδρών, έδωσε εντολή να σταματήσει η καταδίωξη των Βυζαντινών, οι οποίοι κατάφεραν να φτάσουν στο φρούριο του Μαντζικέρτ. Στο πεδίο της μάχης οι Βυζαντινοί άφησαν άφθονα λάφυρα. Το κυριότερο όμως είναι ότι στο πεδίο της μάχης παρέμενε τραυματισμένος ο αυτοκράτορας Ρωμανός!
Η ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΤΟΥ ΑΛΠ-ΑΡΣΛΑΝ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΡΩΜΑΝΟ
Ένας Σελτζούκος, που το επόμενο πρωί αναζητούσε λάφυρα, βρήκε τον αυτοκράτορα και τον οδήγησε μπροστά στον Αλπ-Αρσλάν. Ο αιχμάλωτος Βασιλάκιος επιβεβαίωσε ότι πρόκειται για τον Ρωμανό. Ο σουλτάνος διέταξε τον Ρωμανό να φιλήσει το έδαφος και πάτησε με το πόδι του τον αυχένα του σκυμμένου αυτοκράτορα… Αμέσως μετά όμως έδειξε ένα άλλο πρόσωπο.
Αγκάλιασε τον Ρωμανό και του είπε «αυτή είναι η ζωή». Του έδωσε φαγητό και τις επόμενες ημέρες του φέρθηκε μάλλον σαν να ήταν φιλοξενούμενος, παρά αιχμάλωτος. Ρώτησε τον Ρωμανό τι θα έκανε αν βρισκόταν στη θέση του. Εκείνος του απάντησε: «Θα σε βασάνιζα και θα σε σκότωνα και θα σε επιδείκνυα στους δρόμους της Κωνσταντινούπολης». Τότε ο Αλπ-Αρσλάν, ο οποίος να σημειώσουμε ότι παρακολουθούσε όλη τη μάχη από ένα ύψωμα της περιοχής, «απείλησε» ότι έχει μια χειρότερη τιμωρία γι’ αυτόν. «Σε αφήνω ελεύθερο», είπε στον έκπληκτο Ρωμανό! «Αλλ’ εγώ δε σε μιμούμαι, ως βλέπεις, κατά τούτο, και απορώ πώς πρεσβεύεις συ τα ενάντια, ενώ ακούω ότι και ο υμέτερος Χριστός ειρήνη υμίν νομοθετεί και αμνηστίαν κακών και τοις υπερηφάνοις αντικαθίσταται, ταπεινοίς δε δίδωσι χάριν», είπε ο Αλπ-Αρσλάν στη συνέχεια.
Ο Ρωμανός συμφώνησε αμέσως σε μια συνθήκη ειρήνης: άμεση ανταλλαγή αιχμαλώτων, ενάμισι εκατομμύρια χρυσά νομίσματα, ως λύτρα για τον αυτοκράτορα και επικύρωση της συμφωνίας με τον γάμο μιας κόρης του Ρωμανού με έναν από τους γιους του Αλπ-Αρσλάν.
Μόλις απελευθερώθηκε, ο Ρωμανός κατευθύνθηκε προς την Αρμενία, όπου ξεκίνησε να μαζεύει τα λύτρα που είχε συμφωνήσει. Μόλις έφτασε στην Κωνσταντινούπολη, πληροφορήθηκε ότι είχε εκθρονιστεί.
Ο ΜΙΧΑΗΛ Ζ’ ΔΟΥΚΑΣ ΣΤΟΝ ΘΡΟΝΟ – ΤΟ ΤΡΑΓΙΚΟ ΤΕΛΟΣ
Η οικογένεια Δούκα φρόντισε να ανεβάσει στον θρόνο τον Μιχαήλ Γ’, γιο του Κωνσταντίνου Ι’ και της Ευδοκίας. Η Ευδοκία συνελήφθη και εξορίστηκε σε μονή της νήσου Πρώτης. Ο Ρωμανός, με τα απομεινάρια του στρατού του, προσπάθησε να κερδίσει ξανά τον θρόνο, ωστόσο ηττήθηκε στα Άδανα από τον Ανδρόνικο Δούκα, τον άνθρωπο που πιθανότατα τον πρόδωσε στο Μαντζικέρτ. Η μετέπειτα συμπεριφορά του Δούκα προς τον Ρωμανό ήταν ελεεινή. Τον υποχρέωσε να ταξιδέψει περίπου 800 χιλιόμετρα ως το Κοτύαιο (σημ. Κιουτάχεια). Εκεί διέταξε να τυφλώσουν τον Ρωμανό, ο οποίος έζησε μόνο λίγες μέρες και έπειτα πέθανε.
Ηθικός αυτουργός της τύφλωσης του Ρωμανού ήταν μάλλον ο Μιχαήλ Ψελλός.
Ο Μιχαήλ Ζ’ έσκισε τη συνθήκη που είχε υπογράψει ο Ρωμανός με τον Αλπ-Αρσλάν, ο οποίος δολοφονήθηκε 13 μήνες μετά τη μάχη του Μαντζικέρτ. Ο γιος και διάδοχός του, Μαλίκ Σαχ, έστειλε χιλιάδες Τουρκομάνους σε ολόκληρο το μισό ανατολικό τμήμα της βυζαντινής αυτοκρατορίας και το κατέλαβε. Η περιοχή έγινε γνωστή πλέον ως σουλτανάτο του Ρουμ.
ΟΙ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΗΣ ΗΤΤΑΣ ΤΟΥ ΜΑΝΤΖΙΚΕΡΤ
Οι σύγχρονοι ιστορικοί (John C. Carr «Οι Πολεμιστές Αυτοκράτορες του Βυζαντίου», John Haldon «Οι Πόλεμοι του Βυζαντίου», δύο έξοχα βιβλία απ’ όπου αντλήσαμε πολύτιμες πληροφορίες για το σημερινό άρθρο), συμφωνούν ότι «η ήττα στο Μαντζικέρτ δεν υπήρξε η στρατιωτική καταστροφή που διατυμπανίζεται ότι ήταν και δεν αποτέλεσε το τέλος του βυζαντινού στρατού» (John Haldon).
Οι απώλειες των βυζαντινών δυνάμεων ήταν μεταξύ 10% και 20% των ανδρών. Η πραγματική καταστροφή ήταν πολιτικής φύσης, γιατί η αιχμαλώτιση του αυτοκράτορα επέδρασε καταλυτικά στην εικόνα του Βυζαντίου, καθώς έδειξε ότι δεν ήταν ο σταθερός και ακλόνητος παράγοντας που πίστευαν όλοι.
«… το αποτέλεσμα του Μαντζικέρτ ήταν ότι οι Σελτζούκοι Τούρκοι έγιναν κύριοι μεγάλου μέρους της Μικράς Ασίας και ότι η Βυζαντινή Αυτοκρατορία υπέστη ένα πλήγμα από το οποίο δεν θα συνερχόταν ποτέ» (John Carr).

Οι εμφύλιοι πόλεμοι που ακολούθησαν προκάλεσαν μεγαλύτερες απώλειες και ζημιές στον βυζαντινό στρατό, από τις συγκρούσεις του με εξωτερικούς εχθρούς.

Τετάρτη, Ιουλίου 19, 2017

Ὁ Προφήτης τῶν ἐσχάτων (Ἑσπερινή Ὁμιλία).


Αποτέλεσμα εικόνας για προφητης ηλιας εικονα


Μεγάλη μορφή ὁ προφήτης Ἠλίας. Ὁ μέγιστος τῶν προφητῶν τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης. Μεγαλύτερος ἀκόμη καί ἀπό τόν προφήτη Ἡσαΐα, τόν ὁποῖον ὠνόμασαν πέμπτο Εὐαγγελιστή. Καί ὅμως ὁ προφήτης αὐτός δέν ἔγραψε οὔτε μία προφητεία, οὔτε μία λέξη. Ἄλλοι ἔγραψαν γι᾿ αὐτόν. Ὑπῆρξε ὁ ἴδιος μία προφητεία. Ὁ τρόπος μέ τόν ὁποῖο ἔζησε καί ἔδρασε, ὁ τρόπος μέ τόν ὁποῖο ἔφυγε ἀπό τήν ζωή καί ἀνῆλθε στούς οὐρανούς, τό ὅτι ἐμφανίσθηκε στήν μεταμόρφωση τοῦ Κυρίου, δείχνουν ὅτι εἶναι μεγίστη φυσιογνωμία.
Ἔγραψαν πολλά γι᾿ αὐτόν στήν Παλαιά Διαθήκη. Τό Καρμήλιον ὄρος μέ τήν θαυμαστή θυσία, τό ὄρος Σινᾶ μέ τήν θεοπτεία, τό Θαβώρ μέ τήν ἐμφάνιση μαζί μέ τόν Κύριο κατά τήν Μεταμόρφωση, ἀποτελοῦν τρεῖς κορυφές ὀρέων, πού ἀναφέρονται στήν δική του δόξα.
Ἐμεῖς σήμερα θά μείνουμε σέ κάποια μικρά περιστατικά τῆς ζωῆς του, πού δίνουν τόν τύπο τῶν ἐσχάτων ἡμερῶν. Ἕνα ἀπό αὐτά εἶναι ἡ ζωή καί παραμονή του μέσα στό σπήλαιο, κοντά στόν χείμαρρο Χωράθ, ὅπως πολλές φορές βλέπουμε στήν εἰκόνα του. Μέ αὐτόν τόν προφήτη τό παραγκωνισμένο καί περιφρονημένο ὅσο καί παρεξηγημένο βιβλίο τῆς Ἀποκαλύψεως ἔρχεται στήν ἐπικαιρότητα. Τό βιβλίο αὐτό εἶναι γεμᾶτο προφητεῖες, ἀλλά καί παρηγορίες. Κι᾿ ἐμεῖς αὐτά πού θά ποῦμε σήμερα ἔχουν σχέση μέ τά ἔσχατα.
Ὁ Ἰσραήλ ἦταν ἕνας λαός ξεχωριστός, ὁ ἐκλεκτός τοῦ Θεοῦ, ὁ ἀγαπημένος τοῦ Θεοῦ. Ὁ Θεός τόν προστάτευε καί σκανδαλωδῶς τόν ἐπεριποιεῖτο. Τώρα ὅμως τόν 8ο π. Χ. αἰῶνα ὁ λαός αὐτός χωρίσθηκε σέ δύο βασίλεια. Τό βασίλειο τοῦ Ἰούδα μέ πρωτεύουσα τά Ἱεροσόλυμα καί τό βασίλειο τοῦ Ἰσραήλ μέ πρωτεύουσα τήν Σαμάρεια. Τό βόρειο βασίλειο ἀπεστάτησε ἀπό τόν Θεό. Οἱ βασιλεῖς του προσκυνοῦσαν τά εἴδωλα καί ἔδιναν κακό παράδειγμα, παρέσυραν στήν ἀποστασία καί τόν ἁπλό λαό. Τό κακό παράδειγμα εἶναι ἡ χειρότερη διδασκαλία. Γι᾿ αὐτό εἶπε ὁ Κύριος, ὅποιος καταλύσει, παραβεῖ μία ἀπό τίς ἐντολές καί διδάξει ἔτσι κακῶς τούς ἀνθρώπους,ἐλάχιστος κληθήσεται ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν.  Μάλιστα τί βάρος πέφτει, ὄχι στό ποιήσει ἀλλά στό διδάξει. Κάνω μιά ἁμρτία καί βαρύνει μόνο ἐμένα. Ὅταν τήν διδάξω καί στούς ἄλλους, ὅταν ὁδηγήσω καί ἄλλους στήν ἀμαρτία τό κακό πολλαπλασιάζεται, γίνεται σέ πολλούς.
Κάποτε κάποια γυναίκα ἀπό τήν Ἀθήνα πῆγε σέ ἕνα ὀρεινό χωριό γιά παραθέριση. Ἐκεῖ δίδαξε στίς γυναῖκες τοῦ χωριου τήν ἔκτρωση. Μεσα σέ δύο χρόνια δέν γεννήθηκε κανένα παιδί, ὅλες κατέφευγαν σέ ἔκτρωση, γέμιζαν τά δοχεῖα ἀπορριμάτων τῶν κλινικῶν καί τῶν νοσοκομείων. Κάποτε πέρασε ἀπό ἐκεῖνο τό χωριό ἕνας σπουδαῖος ἱεροκήρυκας καί μίλησε γιά τό μεγάλο ἁμάρτημα τῶν ἐκτρώσεων, πού εἶναι καθαρός φόνος ἀθώων καί ἀνυπεράσπιστων ὑπάρξεων. Ἔ, μέσα σέ δύο χρόνια σ᾿ ἐκεῖνο τό χωριό γεννήθηκαν 22 παιδιά. Ὄλες ἐκεῖνες τίς ψυχοῦλες ἡ κυρά τῶν Ἀθηνῶν τίς ἔχει κρεμασμένες στό λαιμό της.
Λοιπόν στήν ἐποχή τοῦ προφήτη Ἠλία βασιλιάς τοῦ βορείου βασιλείου ἦταν ὁ Ἀχαάβ. Ἕνας ἀσεβής καί πονηρός ἄνθρωπος, πού παρασυρόταν ἀπό τήν εἰδωλολάτρισσα βασίλισσα Ἰεζάβελ σέ ἀδικίες καί ἐγκλήματα. Παρακινούμενος ἀπό αὐτήν ἐγκτέλειψε τόν ἀληθινό Θεό καί προσκυνοῦσε τά εἴδωλα. Ἡ λατρεία τοῦ ἀληθινοῦ Θεοῦ περιφρονήθηκε. Ἄρχοντες καί λαός ἐλάτρευαν ἕνα ψεύτικο θεό, τόν Βάαλ, τόν Δία τῶν ἀρχαίων Ἑλλήνων. Σ᾿ αὐτήν τήν δύσκολη ἐποχή, τῆς γενικῆς ἀποστασίας φάνηκε ὁ προφήτης Ἠλίας ἤ μᾶλλον ὁ Θεός τόν παρουσίασε, τόν ἐφανέρωσε.
Κάποια φορά ἐμφανίζεται ξαφνικά μπροστά στόν βασιλιά Ἀχαάβ. Τό βλέμμα του ἦταν ἀστραπή καί ὁ λόγος του βροντή. Βασιλιά, τοῦ λέει, τό ἄν θά βρέξει ὁ Θεός τοῦ Ἰσραήλ ἤ ὄχι, ἐξαρτᾶται ἀπό τό δικό μου στόμα, τί θά πῶ ἐγώ. Πότε θά ἔρθει ἡ καταστροφή, τό τέλος, ἐγώ θά τό ἀποφασίσω, λέγει ὁ Κύριος. Καί αὐτό θά γίνει ὅταν δῶ, ὅτι γεμίζει τό ποτήρι τῆς ἁμαρτίας. Ὁ Θεός μπορεῖ νά περιμένει. Μακροθυμεῖ, ἀνέχεται, ἀλλά μή ἐκλάβουμε τήν ὑπομονή του, τήν καλωσύνη καί τήν ἀγαθότητά του ὡς ἀδυναμία. Ἔρχεται ἡ ὀργή τοῦ Θεοῦ ἐπί τούς υἱούς τῆς ἀπειθείας.
Μήπως, ἀγαπητοί μου, αὐτό πού λέει ὁ Θεός γιά τόν Ἰσραήλ ἰσχύει καί γιά μᾶς, γιά τήν δική μας πατρίδα; Ὁ προφήτης τά εἶπε στόν Ἀχαάβ, γιά νά μετανοήσει καί αὐτός καί ὁ λαός, ἀλλά δέν μετενόησαν. Σήμερα εἴμαστε σέ παράλληλες, σέ παρόμοιες καταστάσεις μέ ἐκεῖνες τοῦ βορείου Ἰσραήλ ὅσον ἀφορᾶ τήν ἀπιστία, τήν εἰδωλολατρεία, τήν ἀπομάκρυνση ἀπό τόν ἀληθινό Θεό. Ἡ πατρίδα μας πού ἔβγαλε τόσους πολλούς Ἁγίους, πού στήριξε καί διέδωσε τήν Ὀρθόδοξη Πίστη καί σέ ἄλλους λαούς, ἔγινε ἀγνώριστη. Ἔχει ἀλλάξει τό πρόσωπό της. Οἱ αἱρέσεις ὀργιάζουν. Ἡ εἰδωλολατρεία, τό δωδεκάθεο τοῦ Ὁλύμπου ξαναεμφανίζεται. Οἱ χριστιανοί ἔχουν χάσει τήν ζωντάνια καί τήν γενναιότητα, πού χαρακτήριζαν ἄλλες ἐποχές. Λείπει ὁ ἐνθουσιαμός, ἀπουσιάζει ἡ ὁμολογία τῆς πίστεως. Ξεθοριάζουμε χριστιανικά καί ὑποχωροῦμε πνευματικά. Οἱ ἡμέρες εἶναι κρίσιμες καί γιά μᾶς καί γιά ὅλους τούς λαούς. Αἱ ἡμέραι πονηραί εἰσί. Μᾶς περιμένουν δύσκολες καταστάσεις, πράγματα πού μέχρι τώρα δέν ἔγιναν, οὔτε μπορούσαμε ποτέ νά φαντασθοῦμε, ὅτι ὑπῆρχε περίπτωσις κάποτε νά συμβοῦν.
Ὁ προφήτης Ἠλίας ἔφερε τό μήνυμα τοῦ οὐρανοῦ, πού σάν ἀστροπελέκι ἔπεσε στούς βασιλεῖς καί στόν λαό: Βασιλιά, γιά τίς πολλές σου ἁμαρτίες καί ἐπειδή δέν μετανοεῖς, δέν διορθώνεσαι στήν πηγή πού λούζονται οἱ πόρνες, τά γουρούνια θά γλύψουν τό αἷμα σου. Κι᾿ ἐσένα πονηρή βασίλισσα, τά ἄλογα θά σέ ποδοπατήσουν, θά σέ λιώσουν καί τά σκυλιά θά φᾶνε τίς σάρκες σου. Ὅσο γιά σᾶς τίς γυναῖκες, πού ντύνεστε ἀκριβά, μεταξωτά καί δανδελωτά, ἄσεμνα καί προκλητικά φορέματα καί ἔχετε χρυσῆ ζώνη στή μέση σας, σάκκους-τσουβάλια θά φορέσετε. Ἀντί γιά χρυσῆ ζώνη, σχοινί θά δέσετε στή μέση σας καί ἔτσι δεμένες καί ξυπόλητες θά σᾶς ὁδηγήσουν στήν αἰχμαλωσία. Φοβερα λόγια. Αὐτά εἶπε καί ἐξαφανίσθηκε ἀπό προσώπου τοῦ βασιλέως. Τότε ἄρχισαν οἱ περιπέτειες τοῦ βορείου βασιλείου. Δέν ἄργησαν νά πραγματοποιηθοῦν οἱ οὐράνιες ἀποκαλύψεις,  ἀλλά καί οἱ περιπέτειες, τά βάσανα τοῦ προφήτη.
Ἐδῶ πρέπει νά ποῦμε, ὅτι ὅλες οἱ προηγούμενες προφητεῖες ἐπαληθεύθηκαν. Σέ μία μάχη πληγώθηκε σοβαρά ὁ βασιλιάς καί οἱ στρατιῶται του τόν μετέφεραν σέ μία πηγή νά τόν πλύνουν, ὅπου ἐλούζοντο οἱ πόρνες. Ἀπό τήν πληγή ἔτρεχε ποτάμι τό αἷμα κι᾿ ἐκεῖ ἦρθαν τά γουρούνια καί ἔγλυφαν τό αἷμα τοῦ Ἀχαάβ. Ὅσο γιά τήν βασίλισσα Ἰεζάβελ οἱ ἀντίπαλοι, ὅταν κατέλαβαν τά ἀνάκτορα, τήν συνέλαβαν καί τήν πέταξαν ἀπό τό παράθυρο κάτω στήν αὐλή καί σκοτώθηκε. Κατόπιν ἦρθαν τά ἄλογα καί τήν ποδοπάτησαν. Ὅταν εἶπαν, ἄς πᾶμε νά δοῦμε τί ἀπέγινε, βρῆκαν κάτω στήν αὐλή μόνο γυμνά κόκκαλα, γιατί πράγματι ἦρθαν τά σκυλιά καί κατέφαγαν τίς σάρκες τῆς βασίλισσας. Λίγο ἀργότερα ἔρχονται οἱ Ἀσσύριοι καί κατόπιν οἱ Βαβυλώνιοι καί σύρουν τόν λαό στήν αἰχμαλωσία. Ὅταν δέν τά πιστεύουμε, δέν τά καταλαβαίνουμε, ὅταν μᾶς τά λένε, θά τά καταλάβουμε ὅταν ἔρθει ἡ ὥρα καί γίνουν.
Ἔτσι συμβαίνει καί σέ πολλά ἄλλα θέματα. Δέν πιστεύουμε στήν μέλλουσα κρίση, στό φοβερό ἐκεῖνο δικαστήριο πού θά στηθεῖ. Δέν δεχόμαστε τήν ἀνάσταση τῶν νεκρῶν. Ὅμως ὅλα αὐτά θά γίνουν καί τότε θά χτυπιόμαστε καί θά λέμε, καλά μᾶς ἔλεγαν, ὅλα ἦταν σωστά κι᾿ ἐμεῖς δέν θέλαμε νά καταλάβουμε. Ὅλα θά γίνουν, ὅλα θά πραγματοποιηθοῦν, ὅλα θά τά ἀντιμετωπίσουμε καί θά κλαῖμε γιά τό μεγάλο λάθος, πού δέν δίναμε πίστη σέ ὅσα μᾶς ἔλεγε ἡ Ἐκκλησία.
Ἐφόσον οἱ προφητεῖες αὐτές ἐπαληθεύτηκαν, σημαίνει ὅτι καί ὁ Θεός τοῦ Ἠλία εἶναι ὁ ἀληθινός καί ἀληθεῖς οἱ λόγοι του. Αὐτό τό βλέπουμε καλύτερα στήν θαυμαστή θυσία πού ἔγινε στό Καρμήλιον ὄρος. Ἡ ἐποχή ἐκείνη ἦταν γενικῆς ἀποστασίας καί ἀπομακρύνσεως ἀπό τόν ἀληθινό Θεό. Ὁ προφήτης Ἠλίας φώναζε, μέχρι πότε θά κουτσαίνετε καί στά δυό σας πόδια; Ἐάν ὁ Βάαλ εἶναι ὁ ἀληθινός θεός, προσκυνῆστε τον. Ἐάν ὁ Κύριος εἶναι ὁ ἀληθινός Θεός, ἐπιστρέψτε πρός αὐτόν, προσκυνῆστε καί λατρεῦστε τον.
 Κάλεσε τούς ἱερεῖς τῆς αἰσχύνης καί ἔκανε μία συμφωνία. Θά ἑτοιμάσουν ἀπό ἕνα θυσιαστήριο καί ὅποιου ὁ θεός ρίξει φωτιά καί γίνει ἡ θυσία, αὐτός ὁ Θεός θά εἶναι καί ὁ ἀληθινός. Πράγματι ἑτοίμασαν ἀπό ἕνα θυσιαστήριο.  Περικύκλωσαν τό δικό τους οἱ ἱερεῖς τῶν εἰδώλων καί ἄρχισαν νά ἐπικαλοῦνται τόν θεό τους. Ἀλλά οὔτε φωνή, οὔτε ἀκρόασις. Ἄρχισε νά τούς κοροϊδεύει ὁ Ἠλίας. Κοιμᾶται ὁ θεός σας, τούς ἔλεγε. Ἔπεσε σέ ὕπνο βαθύ καί δέν σᾶς ἀκούει, φωνᾶξτε περισσότερο. Ἦρθε τό δειλινό, ἀλλά καί πάλι καμμία ἀπάντησις ἀπό τόν Βάαλ.
Τότε τούς ἔβαλε στήν ἄκρη. Ἑτοίμασε τό δικό του θυσιαστήριο μέ δώδεκα πέτρες, κατά τίς δώδεκα φυλές τοῦ Ἰσραήλ. Ἔσχισε ξύλα, ἔβαλε πάνω τά κρέατα καί εἶπε νά ρίξουν πάνω τους τρεῖς φορές μεγάλη ποσότητα νεροῦ. Ἔτσι σχηματίσθηκε  μία μικρή λίμνη νεροῦ γύρω ἀπό τό θυσιαστήριο. Γονάτισε ὁ Προφήτης Ἠλίας καί ζήτησε ἀπό τόν Κύριον νά ρίξει φωτιά, νά τελειωθεῖ ἡ θυσία, γιά νά καταλάβουν ὅλοι, νά πιστέψουν ὅτι αὐτός εἶναι ὁ ἀληθινός Θεός. Δέν πρόλαβε νά ἀποτελειώσει τά λόγια του. Ἔπεσε φωτιά ἀπό τόν οὐρανό καί κατέφαγε, ὄχι μόνο τά ξύλα καί τά κρέατα, ἀλλά ἀκόμη καί τίς πέτρες τοῦ θυσιαστηρίου. Νά ἡ μαρτυρία, ἡ τρανή ἀπόδειξις, ὅτι ὁ Θεός τοῦ Ἠλία, ὁ Θεός τόν ὁποῖο λατρεύουμε εἶναι ὁ μόνος ἀληθινός Θεός. Ἐάν αὐτό τό πιστεύουμε, ἐάν εἴμαστε βέβαιοι γι᾿ αὐτό, τότε δέν ἔχουμε καμμιά δουλειά, καμμία δικαιολογία  νά ἐρωτοτροποῦμε μέ ἄλλους θεούς καί ἄλλα θρησκεύματα. Ἔχουμε τήν ἀληθινή πίστη ἐν πολλοῖς τεκμηρίοις, μέ πολλές καί σοβαρές ἀποδείξεις.
Ἐπανερχόμεθα στόν προφήτη ἐνώπιον τοῦ βασιλέως Ἀχαάβ.
 Εἶπε ὁ προφήτης τά σκληρά ἐκεῖνα μά ἀληθινά λογια καί ἀνεχώρησε. Ὁ βασιλιάς σάν τἄκουσε ἔμεινε ἔκπληκτος καί πρίν προλάβει νά ἀντιδράσει, ὁ Ἠλίας ἐξαφανίσθηκε. Σάν βροντή παρουσιάσθηκε καί σάν ἀστραπή ἔφυγε. Σήκω καί φῦγε, τοῦ εἶπε ὁ Θεός. Πήγαινε νά κρυφτεῖς στόν χείμαρρο Χοράθ, πού χύνεται στόν Ἰορδάνη. Ἐκεῖ θά βρεῖς νερό καί τροφή ἀπό τά κοράκια.
Τά λόγια αὐτά εἶναι παμμεγίστης σημασίας. Δέν ἀφοροῦν μόνο τόν Προφήτη, ἀλλά καί ἐμᾶς. Εἶπε ὁ Θεός κρύψου. Αὐτά τά λόγια τοῦ Θεοῦ εἶναι σημεῖον γιά τόν λαό τοῦ Θεοῦ στίς δύσκολες ἡμέρες. Αὐτό μᾶς ὑπενθυμίζει ἐκεῖνο πού λέγει ὁ Θεός διά τοῦ προφήτου Ἡσαΐου:Βάδιζε λαός μου, εἴσελθε εἰς τό ταμιεῖον σου, ἀπόκλεισόν σου τήν θύρα, ἀποκρύβηθι μικρόν ὅσον ὅσον, ἕως ἄν παρέλθῃ ἡ ὀργή Κυρίου.
Ποῦ νά πάει νά κτυφτεῖ ὁ λαός τοῦ Θεοῦ; Κατ᾿ ἀρχήν ἔχουμε τήν συνείδηση, ὅτι εἴμαστε λαός τοῦ Θεοῦ; Ξεχωρίζουμε ἀπό αὐτό πού λέγεται κόσμος; Ἄν δέν ἔχουμε συνείδηση, ὅτι εἴμαστε λαός τοῦ Θεοῦ, τότε νά κλείσουμε τά αὐτιά μας στά παρακάτω, γιατί ὁ κόσμος πορεύεται πρός τήν καταστροφή. Ἄν ὅμως εἴμαστε λαός τοῦ Θεοῦ καί τό συνειδητοποιοῦμε, τότε, ἄς ἀνοίξουμε τά αὐτιά μας, νά ἀκούσουμε καλά τί μᾶς λέγει ὁ Κύριος.
 Μᾶς λέγει νά κρυφτοῦμε. Ἡ ζωή τοῦ προφήτου εἶναι ἕνα γεγονός καί ἕνας τύπος τῶν ἐσχάτων, ὅπως ὁ Ἀχαάβ, πού ἐδίωκε τόν προφήτη, εἶναι τύπος τοῦ ἀντιχρίστου. Ὁ Ἠλίας θά εἶναι παρών καί στίς ἡμέρες τοῦ ἀντιχρίστου, ἀφοῦ δέν ἀπέθανε, ἀλλά ζωντανός ἀνέβηκε πρός τόν οὐρανό μέ πύρινο ἅρμα καί κάπου τόν διατηρεῖ ὁ Θεός, μέχρι τήν συντέλεια τοῦ κόσμου. Στά ἔσχατα πάλι θά ἔρθει στή γῆ, γιά νά ἐλέγξει τόν ἀντίχριστο μέ τόν ἴδιο τρόπο, ὅπως τώρα τόν Ἀχαάβ.
Ἄς προσέξουμε τό καταπληκτικό: τριάμισι χρόνια ἐπέφερε ἀνομβρία ὁ προφήτης στόν Ἀχαάβ, τριάμισι χρόνια θά φέρει ἀνομβρία καί στόν ἀντίχριστο. Ἐρωτῶ τώρα, ἀγαπητοί μου, ὅταν ἔχουμε μπροστά μας τέτοια φοβερά πράγματα, εἶναι καιρός γιά νά κοιμώμαστε καί νά ἐφησυχάζουμε; Εἶναι ὥρα γιά νά γλεντοῦμε καί νά διασκεδάζουμε; Ἄς προσέξουμε, μή τήν πάθουμε, ὅπως μέ τούς συγχρόνους τοῦ Νῶε. Δέν πίστευαν στά λόγια του, μέχρι πού ἦρθε ὁ κατακλυσμός καί ἧρεν ἅπαντας, κατέστρεψε ὅλους καί τούς ἐξαφάνισε.
Ἄς ἀκούσουμε τί λέγει ἡ Ἀποκάλυψις στό 11 κεφάλαιο. Διαβάζουμε τήν μετάφραση: Θά δώσω ἐντολή στούς δύο μάρτυρές μου, (τόν προφήτη Ἠλία καί τόν δίκαιο Ἐνώχ), νά προφητεύσουν χίλιες διακόσιες ἑξῆντα ἡμέρες...Αὐτοί ἔχουν τήν ἐξουσία νά κλείσουν τόν οὐρανό, ὥστε νά μή βρέξει τίς ἡμέρες πού θά προφητεύσουν. (1260 ἡμέρες μᾶς κάνουν τριάμισι χρόνια)... Τριάμισι χρόνια τότε μέ τόν Ἀχαάβ, τριάμισι  χρόνια τώρα μέ τόν ἀντίχριστο.
Τό θηρίο πού θά ἀνεβεῖ ἀπό τήν ἄβυσσο θά κάνει πόλεμο ἐναντίον τους καί θά τούς θανατώσει. Τά πτώματά τους θά ἀφεθοῦν στόν κεντρικό δρόμο τῆς μεγάλης πόλης (τῆς Ἱερουσαλήμ), ὅπου σταυρώθηκε ὁ Κύριός τους καί θά τά βλέπουν τρεισήμισι μέρες ἄνθρωποι ἀπό ὅλους τούς λαούς, τίς φυλές, τίς γλῶσσες καί τά ἔθνη καί δέν θά ἐπιτρέψουν τήν ταφή τους.Ἡ φρᾶσις αὐτή εἶναι συνηθισμένη στήν Ἁγία Γραφή καί δηλώνει πολύ κόσμο, ὅλο τόν κόσμο. Τό κέντρο διακυβέρνησης τοῦ ἀντιχρίστου θά εἶναι τά Ἱεροσόλυμα. Ἐκεῖ στήν πλατεία θά φονεύσει τούς δύο προφῆτες τοῦ Θεοῦ.
Πῶς ὅλος ὁ κόσμος θά δεῖ τόν θάνατό τους; Ἀσφαλῶς ἀπό τήν τηλεόραση. Ὅταν ἔγραφε αὐτά ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Θεολόγος, πρίν ἀπό περισσότερα 1.900 χρόνια, μποροῦσε κανείς νά διανοηθεῖ, ὅτι ἐννοοῦσε τήν τηλεόραση; Ἐδῶ μποροῦμε νά σημειώσουμε δύο πράγματα. α) Ἀφοῦ ἤδη ἔχουμε τήν τηλεόραση, μήπως πλησιάζουμε στά ἔσχατα, μήπως εἶναι κοντά τό τέλος καί πρέπει νά ξυπνήσουμε; νά προετοιμαζώμαστε;  καί β). Μήπως αὐτή ἡ τηλεόραση θά μπεῖ στήν ὑπηρεσία τοῦ ἀντιχρίστου; Τό ὅτι ἤδη ἔχει μπεῖ τό βλέπουμε καί τό καταλαβαίνουμε. Τά περισσότερα πού προβάλλει εἶναι γιά νά προετοιμάσει τούς ἀνθρώπους γιά τόν ἐρχομό τοῦ ἀντιχρίστου. Ποιό εἶναι τό περιεχόμενο καί τά θέματα καί τά θεάματα μέ τά ὁποῖα ἀσχολεῖται; Διδάσκει ἀθεΐα, φόνους, κλοπές, ἐγκλήματα, ἀνηθικότητες καί παρουσιάζει τό μαῦρο σάν ἄσπρο καί τό ἄσπρο σάν μαῦρο. Ἐξαχρειώνει καί ἐξαγριώνει τούς ἀνθρώπους. Τούς κάνει νά ἀποδυναμωθοῦν καί νά χάσουν τίς ἠθικές δυνάμεις, μέ τίς ὁποῖες ἀντιστεκόμαστε στό κακό. Καί ὅλα αὐτά τώρα. Σκεφθεῖτε ποιό θά εἶναι τό ἔργο τῆς τηλεόρασης στά τριάμισι χρόνια τῆς τυρανίας τοῦ ἀντιχρίστου! Πόσο ζημιογόνο καί βλαβερό θά εἶναι. Στίς 31 Αὐγούστου τοῦ 2007 ἄκουσα καί τό σημείωσα, ἄκουσα ἀπό μεγάλο δημοσιογράφο πού ἐργάζεται στήν τηλεόραση νά λέει, ἡ τηλεόραση εἶναι χειρώτερη ἀπό τουαλέτα!
Λοιπόν στά τριάμισι χρόνια τῆς τυραννίας τοῦ ἀντιχρίστου ὁ λαός τοῦ Θεοῦ πρέπει νά κρυφτεῖ μικρόν ὅσον-ὅσον, γιά νά γλυτώσει. Τί νά γλυτώσει, τόν θάνατον; Καί τόν θάνατο νά ἀποφύγει, ἀλλά ὄχι μόνο τόν θάνατο, κυρίως τίς κακές ἐπιδράσεις αὐτῶν τῶν τριάμισι ἐτῶν. Εἶναι φοβερό νά βλέπουμε στήν ἐποχή μας χριστιανούς νά μή μποροῦν νά συγκρατηθοῦν καί νά ζοῦν μέ τό κομπιοῦτερ τῆς τηλεοράσεως στό χέρι. Εἶναι εὔκολο νά μαζέψουμε τούς νέους, τά παιδιά μας καί νά τά φέρουμε στήν ἐκκλησία; Ἐάν τούς ποῦμε κάτι, μᾶς ἀπαντοῦν, ἐσεῖς δέν ξέρετε, ἔχετε παλιές ἰδέες, σκουριασμένα μυαλά. Τά δικά τους εἶναι γυαλισμένα, ἀστραφτερά. Αὐτοί εἶναι ξύπνιοι καί προοσευτικοί. Ποιός τούς τά ἔκανε ἔτσι; Ἐν πολλοῖς ἀσφαλῶς ἡ τηλεόραση.
Ἀλλά μή τά βάζουμε μόνο μέ τά παιδιά. Ἐμεῖς οἱ μεγαλύτεροι δέν πᾶμε καλύτερα. Τήν ὥρα τῆς θείας Λειτουργίας, τήν ὥρα τοῦ κηρύγματος, τοῦ κατηχητικοῦ δέν ἀφήνουμε τό πρόγραμμα τῆς τηλεοράσεως, γιά νά πᾶμε στήν ἐκκλησία. Ἡ τηλεόραση μᾶς κλέβει τόν χρόνο, τό ἐνδιαφέρον γιά τά πνευματικά. ( Ἄς κάνουμε μία βόλτα στά σπίτια τῶν Γιαννιτσῶν αὐτήν τήν ὥρα. Σέ ὅλα οἱ τηλεοράσεις θά εἶναι ἀνοιχτές καί σέ λειτουργία). Ἀμφιβάλλετε;
Μετά τό ξενύχτι στήν τηλεόραση ἄντε νά διαβάσεις λίγο Εὐαγγέλιο, ἕνα καλό βιβλίο ἤ νά κάνεις προσευχή. Δέν ὑπάρχει διάθεσις γιά τέτοια πράγματα. Ὅταν ἔρθει ὁ ἀντίχριστος καί ἐπιβάλει πεῖνα, οἰκονομικό ἀποκλεισμό, ὅταν δέν θά μποροῦμε νά πουλᾶμε ἤ νά ἀγοράζουμε, τότε τί θά κάνουμε; Νά ἡ ἀξία τοῦ βιβλίου τῆς Ἀποκαλύψεως. Ἔρχεται γιά νά μᾶς ἐνημερώσει καί νά μᾶς προετοιμάσει. Ἡ προετοιμασία εἶναι καί μήνυμα καί ἄσκησις.
Ποῦ θά πρέπει νά ἀποκρυβεῖ ὁ λαός τοῦ Θεοῦ; Λαός τοῦ Θεοῦ εἶναι ἐκεῖνοι, πού δέν θά προσκυνήσουν τόν ἀντίχριστο. Θά κρυφτοῦν στήν ἐρημιά, ὅπως καί ὁ προφήτης Ἠλίας.
Πᾶμε στό 12ο κεφάλαιο τῆς Ἀποκαλύψεως:
 Ὅταν εἶδε ὁ δράκοντας πώς ρίχτηκε κάτω στή γῆ, ἄρχισε νά καταδιώκει τήν γυναίκα πού γέννησε ἀγόρι. Στήν γυναίκα ὅμως δόθηκαν οἱ δύο φτεροῦγες τοῦ μεγάλου ἀετοῦ, γιά νά πετάξει στήν ἔρημο, στόν τόπο της, καί νά ζήσει μακριά ἀπό τήν ἀπειλή του ὄφεως τριάμισι χρόνια. Ἔβγαλε τότε ὁ ὄφις ἀπό τό στόμα του νερό ποτάμι πίσω ἀπό τήν γυναίκα, γιά νά τήν παρασύρει τό νερό. Ἡ γῆ ὅμως βοήθησε τήν γυναίκα, ἄνοιξε ἡ γῆ τό στόμα της καί κατάπιε τό ποτάμι πού ἔβγαλε ὁ δράκοντας ἀπό τό στόμα του. Θύμωσε τότε ὁ δράκοντας μέ τήν γυναίκα, κι᾿ ἔφυγε γιά νά πολεμήσει μέ τούς ὑπόλοιπους ἀπογόνους της, μ᾿ ἐκείνους πού τηροῦν τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ καί μαρτυροῦν τήν πίστη τους στόν Ἰησοῦ.
Δόθηκαν στήν γυναίκα, δηλαδή στήν Ἐκκλησία, οἱ δύο φτεροῦγες τοῦ μεγάλου ἀετοῦ. Εἶναι ἡ προστασία τοῦ Μεγάλου Θεοῦ. Σημαίνει ὅτι ὁ Θεός προστατεύει τήν Ἐκκλησία Του. Ἀλλά αὐτή πρέπει νά πετάξει καί νά φύγει στήν ἔρημο, ἐκεῖ εἶναι ὁ τόπος της. Ὁ τόπος τῆς Ἐκκλησίας εἶναι ἡ ἔρημος. Ἀπό τήν ἔρημο ξεκίνησε ἡ Ἐκκλησία, ἐκεῖ πάλι θά καταλήξει. Ἡ Καινή Διαθήκη, ἡ Ἐκκλησία, ἀρχίζει μέ τό κύρηγμα τοῦ Ἰωάννου  στήν ἔρημο τοῦ Ἰορδάνου. Γράφει ὁ Εὐαγγελιστής Μᾶρκος: Φωνή βοῶντος ἐν τῇ ἐρήμῳ. Ἤγγικεν ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν. Ὁ Τίμιος Πρόδρομος ἔδειξε τόν Χριστό, πού ἦρθε, στήν ἔρημο. Ὁ ἀντίχριστος θά καταδιώξει τήν Ἐκκλησία, κι᾿ ἐκείνη θά καταφύγει στήν ἔρημο. Θά βγάλει νερό, γιά νά τήν πνίξει. Τί εἶναι τό νερό; Τά διάφορα κοινωνικά καί φιλοσοφικά συστήματα, πού θέλουν νά πνίξουν τόν σύγχρονο χριστιανό. Ὅταν σοῦ ὑπόσχεται ἕνα πιάτο φαγητό, ἐσύ τί πρέπει νά κάνεις; Νά ἀκολουθήσεις τό α κοινωνικό ἤ τό β οἰκονομικό σύστημα καί νά ἀπομακρυνθεῖς ἀπό τήν πίστη στόν ἀληθινό Θεό, νά γβεῖς ἔξω ἀπό τήν Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ. Ἔτσι μοιάζουμε πραγματικά μέ τόν Ἠσαῦ, πού ἀντί πινακίου φακῆς πούλησε τά πρωτοτόκια. Κι᾿ ἐμεῖς γιά ἕνα κομμάτι ψωμί χάνουμε τήν ψυχή μας καί τήν πουλᾶμε στόν διάβολο. Γιά κάποια οἰκονομικά ὀφέλη ξεπουλᾶμε, σάν τόν Ἰούδα, τόν Χριστό. Αὐτά τά συστήματα θά προσπαθήσουν νά πνίξουν τήν Ἐκκλησία καί δυστυχῶς πολλοί χριστιανοί θά τά ἀκολουθήσουν καί θά χαθοῦν. Μήπως δέν ὑπάρχουν καί δέν γίνονται καί σήμερα αὐτά;
Σέ πολλά μέρη τῆς πατρίδας μας, χτίστηκαν ἐργατικές κατοικίες. Χωριά ὁλόκληρα. Προέβλεψαν γήπεδα, πλατεῖες, πεδικές χαρές, τά πάντα. Σκέφθηκαν νά ἀφήσουν κάποιο χῶρο, γιά νά χτιστεῖ Ἐκκλησία; Ποτέ. Καί ὅταν ἀκόμη ζητήσαμε νά μᾶς δώσουν κάποιο μικρό ἔστω οἰκόπεδο γιά νά χτίσουμε ἐμεῖς Ἐκκλησία, μᾶς ἀπάντησαν ὅτι δέν ὑπάρχει χῶρος. Χῶρος πρασίνου πολύς. Χῶρος γιά Ἐκκλησία δέν ὑπάρχει. Τά διάφορα Ὑπουργεῖα ἔχουν τήν δυνατότητα νά δώσουν χρήματα, νά ἐνισχύσουν οἰκονομικά ὁποιονδήποτε φορέα, σύλλογο ἤ ὀργανισμό. Ἐκ τοῦ νόμου δέν προβλέπεται νά βοηθοῦν τήν Ἐκκλησία. Αὐτό δέν εἶναι διωγμός τῆς Ἐκκλησίας; τήν ἐξορίζουμε, τήν πετᾶμε στήν ἄκρη, τήν βγάζουμε σάν ἄχρηστη ἀπό τήν ζωή μας. Ἔ, τότε μή διερωτώμεθα, τί φταίει γιά τήν κακοδαιμονία μας καί γιατί τά πράγματα πηγαίνουν ἀπό τό κακό χειρώτερο. Ὅταν βγάζουμε τόν Θεό ἀπό τήν ζωή μας, αὐτή θά καταντήσει μαύρη καί ἄχαρη. Θά γίνει βαρειά σάν τά σίδερα τῆς φυλακῆς.
Ἄς προσέξουμε καί τό παρακάτω: Ὁ Εὐαγγελιστής Ἰωάννης ἔλαβε τήν ἐντολή νά μετρήσει μόνο τόν Ναό, ὄχι τήν αὐλή του. Τοῦ λέγει ὁ ἄγγελος νά μή μετρήσει τά ὑπόλοιπα. Αὐτά δόθηκαν νά πατηθοῦν ἀπό τά ἔθνη γιά 42 μῆνες, δηλαδή  πάλι τριάμισι χρόνια.  Ὁ Ναός, ἡ αὐλή καί ἡ πόλις κατά τούς Πατέρας συμβολίζουν πάντοτε τήν Ἐκκλησία. Ὅμως προσμετρᾶται μόνον ὁ Ναός καί τό θυσιαστήριο. Αὐτό σημαίνει, ὅτι θά σωθοῦν λίγοι, τό λεῖμμα, ἕνα μικρό κομμάτι τῶν χριστιανῶν. Αὐτό πάλι σημαίνει ὅτι κινδυνεύουμε. Ποῦ βρισκόμαστε, ποῦ ἀνήκουμε, ἀγαπητοί μου, στόν Ναό ἤ στήν αὐλή τοῦ Ναοῦ; Ἡ σχέση μας μέ τόν Χριστό εἶναι στενή, πραγματική, ἀληθινή, σωστή ἤ ἐπιπόλαιη, ἐπιφανειακή, ἐξωτερική; Ἐνθυμοῦμαι τόν μακαριστό Μητροπολίτη μας Καλλίνικο, πού διερωτᾶτο, ποῦ ἀνήκουμε, ποῦ εἴμαστε; μέσα στό Ναό ἤ παραμένουμε ἔξω στήν αὐλή; Αὐτό τό θέμα πρέπει νά μᾶς ἀπασχολήσει σοβαρά, γιατί εἶναι ζήτημα ζωῆς καί θανάτου. Θέλουμε νά παριστάνουμε τόν πιστό χριστιανό. Εἴμαστε ὅμως; Τό ὁμολογοῦμε, τό δείχνει ἡ ζωή μας; Δέν θά πρέπει νά εἴμαστε ἁπλῶς θρησκευτικοί ἄνθρωποι, ἀλλά ἄνθρωποι πνευματικοί.
Ὁ ἀντίχριστος καταδιώκει τήν Ἐκκλησία. Ἔρχονται τότε τά στοιχεῖα τῆς φύσεως, νά βοηθήσουν καί νά προστατεύσουν τήν Ἐκκλησία. Τά στοιχεῖα τῆς φύσεως βοηθοῦν, ὑπηρετοῦν, προστατεύουν καί διασώζουν τούς εὐσεβεῖς, ἐνῷ ἀντίθετα τιμωροῦν καί καταστρέφουν τούς ἀσεβεῖς. Πῶς διεπέρασε ὁ ἰσραηλιτικός λαός τήν Ἐρυθρά Θάλασσα καί διεσώθη; Ἔπνευσαν ἰσχυροί ἄνεμοι πάνω στήν θάλασσα καί ἄνοιξαν ἕνα διάδρομο ξηρᾶς, διά τοῦ ὁποίου διεπέρασε ὁ Ἰσραήλ.  Κατόπιν ἔπαυσε ὁ ἄνεμος, ἔκλεισε καί πάλι ἡ θάλασσα καί ἔπνιξε τούς Αἰγυπτίους.
Ἄλλο παράδειγμα: Ὁ Ἰωνᾶς κάθεται ἀπέναντι ἀπό τήν ἁμαρτωλή πόλη τῆς Νινευῆ καί περιμένει τήν καταστροφή της. Ὁ ἥλιος τόν χτυπάει κατά μέτωπο καί αἰσθάνεται ζέστη ἀφόρητη. Στενοχωρεῖται, λυπεῖται, προτιμάει νά μή ζεῖ, γιά νά ἀποφύγει τόν καύσωνα. Μέ τήν ἐντολή τοῦ Θεοῦ φυτρώνει μία μεγάλη κολοκυθιά μέ πολύ πλατειά φύλλα καί τόν σκιάζει. Δροσίστηκε καί εὐχαριστήθηκε ὁ προφήτης Ἰωνᾶς.
Ἠ Ἐκκλησία κρύφθηκε καί ὁ δράκων δέν  κατάφερε νά τῆς κάνει κακό. Οἱ λίγοι, οἱ πιστοί θά πάρουν τά βουνά καί θά κρυφτοῦν. Οἱ ἄλλοι, οἱ πολλοί θά μείνουν μέσα στίς πόλεις. Ὄχι ὅτι ἀνάμεσα σέ αὐτούς δέν θά ὑπάρχουν εὐσεβεῖς, ἀλλά θά ἔρθει ὁ διάβολος καί θά κάνει πόλεμο μέ αὐτούς. Αὐτοί θά ἀντιμετωπίσουν τήν ὀργή τοῦ ἀντιχρίστου. Θά ξεσπάσει ἐπάνω τους.
Πολλοί ἐρωτοῦν: Τριάμισι χρόνια μέσα στήν ἔρημο πῶς θά τά καταφέρουμε, πῶς θά ζήσουμε, τί θά τρῶμε; Ὁ προφήτης Ἠλίας τί ἔτρωγε μέσα στήν ἔρημο πού κρυβόταν; Οἱ κόρακες τοῦ ἔφερναν ψωμί τό πρωΐ καί κρέας τό βράδυ καί ἔπινε νερό ἀπό τόν χείμαρρο. Γιατί κοράκια κάνουν τόν σερβιτόρο στόν προφήτη καί ὄχι ἄνθρωπος; Γιατί ὁ ἄνθρωπος δέν θά ὑπάκουε στόν Θεό. Ἐπειδή ὑπῆρχε πεῖνα, θά ἔτρωγε ἐκεῖνος τό φαγητό καί δέν θά τό πήγαινε στόν Ἠλία. Πᾶνε κοράκια τό φαγητό, γιά νά φανεῖ καλύτερα τό θαῦμα. Ἡ περιοχή ἐκείνη ἀκόμη καί σήμερα ἔχει κοράκια. Τά εἴδαμε κι᾿ ἐμεῖς πολλές φορές, ὅταν ἐπισκεφθήκαμε στούς Ἁγίους Τόπους τήν Ἱερά Μονή Ἁγίου Γεωργίου τοῦ Χοζεβίτου, ὅπου ἐκεῖ ἐπάνω βρίσκεται τό σπήλαιο πού διέμενε ὁ προφήτης Ἠλίας. Τά σαρκοβόρα κοράκια, πού συνήθως τρῶνε σάπια κρέατα, ψοφίμια, θά μποροῦσαν νά φᾶνε τό κρέας. Δέν τό ἔτρωγαν ὅμως, τό πήγαιναν στόν προφήτη, γιά νά τονισθεῖ τό θαῦμα τῆς προστασίας τοῦ Θεοῦ.
Ἀλλά καί μέχρι σήμερα, ἀφοῦ ὁ προφήτης δέν πέθανε, κάπου τόν ἔχει ὁ Θεός, τόν συντηρεῖ καί τόν τρέφει αἰῶνες τώρα.
Παρόμοια θά τρέφεται ἡ Ἐκκλησία μέσα στήν ἔρημο ἐπί τριάμισι χρόνια, ὅσο καιρό θά ἐπικρατεῖ ὁ ἀντίχριστος στόν κόσμο. Πῶς θά μᾶς τρέφει ὁ Θεός; Ὅπως ἔτρεφε τόν Ἰσραηλιτικό λαό σαράντα χρόνια μέσα στήν ἔρημο. Δέν ἔσπερναν, δέν θέριζαν καί ὅμως κανείς τους δέν πέθανε ἀπό πεῖνα. Ὁ Θεός τούς ἔδινε καθημερινῶς μάνα καί ὀρτύκια.
 Κατά τά 300 ἔτη τῶν διωγμῶν πολλοί χριστιανοί κατέφευγαν στήν ἔρημο καί ἐτρέφοντο μέ τρόπο πού οἰκονομοῦσε ὁ Θεός. Ἡ ὁσία Μαρία ἡ Αἰγυπτία ἔζησε μέσα στήν ἔρημο σαράντα ἑπτά χρόνια, χωρίς νά δεῖ κανέναν ἄνθρωπο. Ὁ Θεός τήν φρόντιζε καί τήν διέτρεφε. Πέντε χιλιάδες ἄνδρες, χωρίς γυναικῶν καί παιδίων τούς ἐχόρτασε ὁ Χριστός μέ δύο ψάρια καί πέντε ψωμιά. Ὅταν χριασθεῖ δέν μπορεῖ νά τό ξανακάνει;
Καί σήμερα ὑπάρχουν στό Ἅγιον Ὄρος μεγάλοι ἀσκηταί, πού ζοῦν μόνο μέ τήν Θεία Κοινωνία, χωρίς καθόλου νά φᾶνε ἤ νά πιοῦν. Πολλά παραδείγματα θά μπορούσαμε ἀκόμη νά ἀναφέρουμε, ἀλλά αὐτά εἶναι ἀρκετά. Ἔτσι λοιπόν ὁ Θεός γνωρίζει, ἔχει πολλούς τρόπους γιά νά τρέφει τούς χριστιανούς στά ἔσχατα. Αὐτούς θά μᾶς τούς φανερώσει, ὅταν ἔρθει ἡ ὥρα. Ἐμεῖς δέν χρειάζεται νά τό ξέρουμε ἀπό τώρα. Ἕνα μόνο νά γνωρίζουμε, ὅτι πρέπει νά ἔχουμε ἐμπιστοσύνη στήν δύναμη τοῦ Θεοῦ, στήν ἀγαθότητα καί στήν πρόνοιά του. Δέν μᾶς ἀφήσει ἔκθετους, δέν θά μᾶς ἐγκαταλείψει, οὔτε θά μᾶς ρίξει στά χέρια τοῦ διαβόλου. Ὁ διάβολος θά μᾶς πολεμᾶ, μά ὁ Χριστός θά μᾶς προστατεύει, θά ἐνδιαφέρεται γιά τούς δικούς του. Ὁ Χριστός εἶναι ὁ παντοδύναμος. Μείζων ὁ ἐν ἡμῖν ἤ ὁ ἐν τῷ κόσμῳ.
Ἀγαπητοί μου,
Ὁ μέγιστος τῶν Προφητῶν Ἠλίας ὁ ἔνδοξος ἔζησε τόν ἱστορικό τύπο τῶν ἐσχάτων, γιά νά μᾶς δείξει, πῶς θά ζήσει καί ἡ Ἐκκλησία. Ἀπό ὅλη τήν ζωή τοῦ ἁγίου οἱ ἁγιογράφοι εἰκονίζουν τόν προφήτη νά κάθεται μέσα στήν σπηλιά καί ἀπό ἐκεῖ νά βλέπει τόν κόρακα, νά τοῦ φέρνει τροφή. Μέ αὐτό θέλει νά τονίσει ἡ Ἐκκλησία καί νά δείξει τόν Ἠλία σάν τύπο τῶν ἐσχάτων. Τί θά γίνει μέ τούς χριστιανούς, ὅταν ἔρθει ἡ ὥρα, δηλαδή τό τέλος τοῦ κόσμου.
Ὁ Προφήτης Ἠλίας θά δείξει τόν ἀντίχριστο, ἀλλά καί θά τόν ἐλέγξει φοβερά, ὅπως τότε τόν Ἀχαάβ, καθώς ἐπίσης θά ἐλέγξει καί τούς ἀπίστους. Ὅμως ὁ ἀντίχριστος θά τόν συλλάβει καί θά τόν κρεμάσει, θά τόν θανατώσει. Τό πτῶμα του, ὅπως καί τοῦ Ἐνώχ, θά τό βλέπουν καί δέν θά ἐπιτρέψουν τήν ταφή τους. Οἱ ἄπιστοι βλέποντες αὐτά θά χαίρωνται καί θά ἀνταλλάσσουν δῶρα μεταξύ τους, θά χαίρωνται γιατί ἐπί τέλους ἀπηλλάγησαν ἀπό αὐτόν πού τούς βασάνιζε μέ τά λόγια του. Αὐτή ἡ χαρά τῶν ἁμαρτωλῶν θά κρατήσει μόνο τρεισήμισι μέρες. Μετά ἀπό αὐτές τίς ἡμέρες θά τούς δοῦν καί πάλι νά ἀνασταίνωνται ἀπό τούς νεκρούς καί νά ἀνεβαίνουν στόν οὐρανό, μέσα σ᾿ ἕνα σύννεφο. Φόβος καί τρόμος θά  κυριεύσει τούς ἁμαρτωλούς τῆς γῆς. Ἀλλ᾿ ἐάν γι᾿ αὐτούς θά εἶναι φόβος, γιά τούς δικαίους θά εἶναι ἀληθινή εὐλογία, μεγάλη παρηγορία.
Τότε οἱ ἑπτά χιλιάδες πιστοί ἐχαίροντο, ὅταν ἔβλεπαν τόν Ἠλία νά ἐλέγχει τόν Ἀχαάβ. Ἦταν ἡ ἐλπίδα τους. Μέ χαρά καί ἐλπίδα θά τόν δοῦν καί οἱ δίκαιοι τῶν ἐσχάτων. Ὅταν θά κηρύττει στά Ἱεροσόλυμα, ὅλοι οἱ εὐσεβεῖς θά πανηγυρίζουν. Θά λένε ἦρθε ὁ Ἠλίας, ἦρθε ὁ Ἠλίας. Νά, ἐλέγχει τόν ἀντίχριστο, πού σημαίνει ὅτι τά βάσανά μας τελειώνουν. Ἀφοῦ ἦρθε ὁ Ἠλίας, ὅπου νἆναι ἔρχεται καί ὁ Κύριος. Αὐτός ὁ προφήτης τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, ὅπως λέει καί τό ἀπολυτίκιό του εἶναι ὁ δεύτερος πρόδρομος τῆς παρουσίας Χριστοῦ. Θά τόν δοῦν ὅλοι οἱ πιστοί καί οἱ ἄπιστοι. Οἱ εὐσεβεῖς καί οἱ ἀσεβεῖς. Θά τόν δοῦν ὅσοι ζοῦν, ἀλλά καί οἱ ἀπ᾿ αἰῶνος κεκοιμημένοι, πού θά ἀναστηθοῦν. Γράφει ὁ Εὐαγγελιστής Ματθαῖος, ὥσπερ γάρ ἡ ἀστραπή ἐξέρχεται ἀπό ἀνατολῶν  καί φαίνεται ἕως δυσμῶν, οὕτως ἔσται καί ἡ παρουσία τοῦ υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου. Ὁ Υἱός τοῦ Ἀνθρώπου θά ἔρθει τόσο φανερά, ὅπως ἡ ἀστραπή πού βγαίνει στήν ἀνατολή καί φαίνεται ὡς τή δύση... Θά ἐμφανιστεῖ στόν οὐρανό τό σημάδι τοῦ Υἱοῦ τοῦ Ἀνθρώπου καί θά θρηνήσουν ὅλες οἱ φυλές τῆς γῆς. Θά Τόν δοῦν νά ἔρχεται πάνω στά σύννεφα τοῦ οὐρανοῦ, μέ δύναμη καί λαμπρότητα μεγάλη...
Αὐτός , ἀγαπητοί μου, εἶναι ὁ μέγας Προφήτης, ὁ Προφήτης τῶν ἐσχάτων Ἠλίας ὁ ἔνδοξος. Ἄς πάρουμε πίστη ἀπό τήν πίστη του, ζῆλο ἀπό τόν ζῆλο του. Ἐνθουσιασμό ἀπό τόν ἐνθουσιασμό του. Ὅπως καί ἄν ἔρθουν τά πράγματα, ἐμεῖς νά μείνουμε προσκολλημένοι καί προσηλωμένοι στόν Ἰησοῦ Χριστό, ὥστε, ὅταν ἔρθει ὁ Κύριός μας, λίγο μετά τήν ἐμφάνιση τοῦ προφήτη Ἠλία, νά τόν προϋπαντήσουμε, νά τόν προσκυνήσουμε, νά περάσουμε ἀπό τό φοβερό ἐκεῖνο κριτήριο καί διά πρεσβειῶν τοῦ ἁγίου προφήτου, νά γίνει σέ ὅλους μας αὐτό πού λέγει ὁ ἀπόστολος Παῦλος: Οὕτω πάντοτε σύν Κυρίῳ ἐσόμεθα. Ἀμήν.-

  Ἕκαστον μέλος τῆς ἁγίας σου σαρκός ἀτιμίαν δι' ἡμᾶς ὑπέμεινε τὰς ἀκάνθας ἡ κεφαλή ἡ ὄψις τὰ ἐμπτύσματα αἱ σιαγόνες τὰ ῥαπίσματα τὸ στό...