Συναξαριστής της 27ης Μαίου

Ὁ Ὅσιος Ἰωάννης ὁ Ῥῶσος

Καταγόταν ἀπὸ τὴν Ῥωσία. Αἰχμαλωτίστηκε τὸ 1730 ἀπὸ τοὺς Τατάρους, οἱ ὁποῖοι τὸν πούλησαν σὰν δοῦλο σ᾿ ἕνα Τοῦρκο στὸ Προκόπι τῆς Καισαρείας.

Ὁ Τοῦρκος αὐτός, προσπάθησε ποικιλοτρόπως νὰ ἐξωμόσει τὸν Ἰωάννη, ὁ ὁποῖος ὅμως ἔμεινε ἀκλόνητος στὴ χριστιανική του πίστη. Μετὰ ἀπὸ πολλὲς θλίψεις καὶ ταλαιπωρίες, ποὺ ἀναγράφονται λεπτομερῶς στὴν ἐκτενέστερη βιογραφία του, κατόρθωσε νὰ ἐλευθερωθεῖ ἀπὸ τὸν ἀσεβὴ δεσπότη του καὶ ἀποσύρθηκε σὲ ἐρημικὸ μέρος ἀσκούμενος.

Ἔτσι θεάρεστα καὶ μὲ αὐστηρὴ ἄσκηση ἀφοῦ ἔζησε, ἀπεβίωσε εἰρηνικά, προβλέποντας μάλιστα - μὲ τὴν χάρη τοῦ Θεοῦ - καὶ τὸν θάνατό του (27 Μαΐου 1730).

Ἀκολουθία του ἐκδόθηκε στὴν Ἀθήνα τὸ 1849 καὶ 1897, καὶ στὴν Κωνσταντινούπολη 1899. Σήμερα εἶναι γνωστὸ σ᾿ ὅλη τὴν Ἑλλάδα, ὅτι στὸ Νέο Προκόπι Εὐβοίας, βρίσκεται ἀποθησαυρισμένο τὸ σκήνωμα τοῦ Ἁγίου Ἰωάννη τοῦ Ῥώσου (τοποθετήθηκε τὸ 1925) καὶ ἔγινε γνωστὸ ἀπὸ τὰ πολλὰ θαύματα ποὺ ἔγιναν ἐκεῖ.

Ἔτσι πλῆθος κόσμου συῤῥέει κατὰ τὴν ἡμέρα τῆς πανήγυρής του στὶς 27 Μαΐου, ἀλλὰ καὶ κάθε μέρα.

Ἀπολυτίκιον
Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.
Θείας πίστεως, τὸ φῶς κατέχων, πικρὰν ἤνεγκας, αἰχμαλωσίαν, Ἰωάννη καὶ ὁσίως ἐβίωσας· ὅθεν τὸ θεῖόν σου λείψανον Ἅγιε, θαυματουργίας πηγάζει ἐν Πνεύματι· ᾧ προστρέχοντες, ὑμνοῦμεν τὸν σὲ δοξάσαντα, τιμῶντες τὰ σεπτά σου προτερήματα.

Κοντάκιον
Ἦχος γ’. Ἡ Παρθένος σήμερον.
Εὐσεβείας δόγμασιν, ἐντεθραμμένος θεόφρον, ἀκλινῶς ὑπέμεινας, αἰχμαλωσίας τὰς θλίψεις. Ὅθεν σε, ὁ Ζωοδότης λαμπρῶς δοξάσας, δέδωκε, πιστοῖς τὸ τίμιον λείψανόν σου, ἀναβλῦζον Ἰωάννη, Πνεύματι θείῳ ῥεῖθρα ἰάσεων.

Μεγαλυνάριον
Ἄστρον ἐξ Ἑῴας ὤφθης λαμπρόν, μάκαρ Ἰωάννη, καταυγάζον τοὺς εὐσεβεῖς, χάριτι θαυμάτων, καὶ νῆσον τῆς Εὐβοίας, τῷ σῷ καθαγιάζεις, λειψάνῳ Ἅγιε.


------------------------------------------------------------------------------

Ὁ Ἅγιος Ἑλλάδιος

 

Ὁ Ἅγιος Ἑλλάδιος ἔζησε τὴν ἐποχὴ τῶν σκληρῶν διωγμῶν κατὰ τῆς Ἐκκλησίας. Τὴ ζωή του σὰν λαϊκοῦ χαρακτήριζε ἡ μεγάλη σωφροσύνη, γι᾿ αὐτὸ καὶ κλήθηκε στὸ ἀξίωμα τοῦ ἐπισκόπου.

Ἀπὸ τὴν θέση αὐτή, ὁ Ἑλλάδιος διακρίθηκε γιὰ τὴν σοφία μὲ τὴν ὁποία τακτοποιοῦσε τὰ διάφορα ζητήματα. Καὶ ἐπειδὴ ἡ θεία σοφία «διατείνει ἀπὸ πέρατος εἰς πέρας εὐρώστως καὶ διοικεῖ τὰ πάντα χρηστῶς», δηλαδή, ἐπεκτείνει μὲ δύναμη τὴν κυριαρχία της ἀπὸ τὸ ἕνα ἄκρο τοῦ κόσμου ὡς τὸ ἄλλο, καὶ διοικεῖ τὰ πάντα μὲ εὐεργετικὴ καλοσύνη καὶ ἀγαθότητα, ἔτσι καὶ ὁ Ἑλλάδιος, ποὺ εἶχε τὸ χάρισμα αὐτό, διοικοῦσε τὶς ψυχὲς τοῦ ποιμνίου του. Κατόρθωσε καὶ ἔφερε πολλοὺς εἰδωλολάτρες στὴ χριστιανικὴ πίστη.

Ἡ δράση του αὐτή, ὅμως, προκάλεσε τὸν εἰδωλολάτρη ἄρχοντα, ποὺ τὸν συνέλαβε καὶ πρότεινε στὸν Ἑλλάδιο νὰ ἀρνηθεῖ τὸ Χριστό, προκειμένου νὰ σώσει τὸ κεφάλι του. Μὲ ἀγανάκτηση ὁ Ἑλλάδιος δήλωσε ὅτι εἶναι ἀτιμία νὰ προτείνουν σὲ ἕνα χριστιανὸ ἐπίσκοπο τέτοιους τρόπους σωτηρίας. Τότε ἔσχισαν τὶς σάρκες του μὲ σιδερένια νύχια, ἀλλὰ θείᾳ χάριτι θεραπεύθηκε ἀμέσως. Τελικά, μετὰ ἀπὸ συνεχεῖς ῥαβδισμοὺς τὸν σκότωσαν, καὶ ἔτσι πῆρε τὸ ἀθάνατο στεφάνι τοῦ μαρτυρίου.

ἈπολυτίκιοἮχος πλ. α’. Τὸν συνάναρχον Λόγον.
Φερωνύμως ἐδέξω ὡς θεῖον ἔλαιον, ἱερουργίας τὴν χάριν, τῇ ἐπινεύσει Χριστοῦ, καὶ ἱέρευσας σοφῶς Πάτερ Ἑλλάδιε, καὶ Μαρτύρων κοινωνός, δι’ ἀγώνων ἱερῶν, γενόμενος Ἱεράρχα, καθικετεύεις ἀπαύστως, ἐλεηθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.

Ἕτερον Ἀπολυτίκιον Ἦχος δ’. Ταχύ προκατάλαβε.
Ὡς στύλος ἀκλόνητος, τῆς Ἐκκλησίας Χριστοῦ, καὶ λύχνος ἀείφωτος τῆς οἰκουμένης σοφέ, ἐδείχθης Ἑλλάδιε· ἔλαμψας ἐν τῷ κόσμῳ, διὰ τοῦ μαρτυρίου, ἔλυσας τῶν εἰδώλων, τὴν σκοτόμαιναν μάκαρ, διὸ ἐν παρρησίᾳ Χριστῷ, πρέσβευε σωθῆναι ἡμᾶς.

Κοντάκιο
Ἦχος πλ. δ’. Τῇ ὑπερμάχῳ
Ὥσπερ ἐλαία ἀνεβλάστησας κατάκαρπος Ἀθλητικὴν ἱερουργὲ νέμων χρηστότητα Τοῖς τὸ ἔλεος τοῦ Λόγου προσδεχομένοις. Ἀλλ’ ὡς Μάρτυς καὶ φωστὴρ λαμπρὸς τῆς πίστεως Καθοδήγησον ἡμᾶς πρὸς γνῶσιν ἔνθεον Τοὺς βοῶντάς σοι, χαίροις Πάτερ Ἑλλάδιε.

Μεγαλυνάριο
Ἔλεος Ἑλλάδιε θεϊκόν, ταῖς σαῖς εὐπροσδέκτοις, μεσιτείαις πρὸς τὸν Θεόν, βλῦσον Ἱεράρχα, τοῖς πίστει εὐφημοῦσι, τῶν σῶν ἀγωνισμάτων, τὴν θείαν ἄθλησιν.


------------------------------------------------------------------------------
 

Ὁ Ἅγιος Θεράπων

Ἦταν ἱερέας στὴν ἐκκλησία τῶν Σάρδεων. Κατὰ τὰ παραγγέλματα τοῦ ἀπ. Παύλου ἦταν πρᾶος, εἰρηνικός, ἐπιεικής, φιλόξενος, ἀφιλοχρήματος, διδακτικός, καὶ ἔτρεμε μήπως ἀπὸ ἀμέλειά του χανόταν ἢ καὶ στιγμιαῖα σκανδαλιζόταν ἔστω καὶ μόνο μία ψυχή.

Ὅταν συνελήφθη, διατάχθηκε νὰ ἀρνηθεῖ τὸν Ἰησοῦ. Αὐτὸς μίλησε στὸν εἰδωλολάτρη ἄρχοντα σὰν ἥρωας, ἐπιθυμῶντας νὰ βαδίσει στὸ μαρτύριο καὶ ὄχι νὰ τ᾿ ἀποφύγει. Ὁ ἔπαρχος Οὐαλεριανὸς τὸν βασάνισε σκληρά, καὶ τελικὰ τὸν ἀποκεφάλισε κοντὰ στὸν ποταμὸ Ἔρμο, ὅπου βρισκόταν ἡ ἐπισκοπὴ Σατάλων.
 

Ἀπολυτίκιον

Ἦχος δ’. Ταχύ προκατάλαβε.
Ἐκ γῆς ὁ καλέσας σε πρὸς οὐρανίους μονάς, τηρεῖ καὶ μετὰ θάνατον ἀδιαλώβητον τὸ σκῆνός σου ὅσιε. Σὺ γὰρ ἐν τῇ Ἀσία ὡς αἰχμάλωτος ἤχθης, ἔνθα καὶ ὠκειώθης τῷ Χριστῷ Ἰωάννη. Αὐτὸν οὖν ἱκέτευε, σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.


------------------------------------------------------------------------------
 

Ὁ Ἅγιος Εὐσεβιώτης (ἢ Εὔβιοτος)

Μαρτύρησε διὰ πυρός.


------------------------------------------------------------------------------
 

Ὁ Ἅγιος Ἀλύπιος

Μαρτύρησε ἀφοῦ συνέτριψαν τὸ κεφάλι του μὲ ὀγκόλιθο.


------------------------------------------------------------------------------ 
 

Ὁ Ὅσιος Θεράπων

Κτήτωρ Ἱ. Μονῆς Εὐαγγελισμοῦ, Ῥῶσος (+ 16ος αἰ.).


------------------------------------------------------------------------------
 

Ὁ Ἅγιος Bede (Ἄγγλος)

 

Ὁ Ὅσιος Βεδέας γεννήθηκε στὴ Νορθμπρία τῆς Ἀγγλίας τὸ 673 μ.Χ. Σὲ ἡλικία ἑπτὰ ἐτῶν εἰσῆλθε στὴ μονὴ τοῦ Γιάρροου, ὅπου σπούδασε καὶ παρέμεινε καθ’ ὅλο τὸν βίο του, χωρὶς ποτὲ νὰ ἀπομακρυνθεῖ ἀπὸ τὰ ὅρια αὐτῆς. Ὅπως ἐξάγεται ἀπὸ τὰ συγγράμματά του καὶ ἀπὸ ἄλλες μαρτυρίες, ἀνάλωσε τὸν βίο του καὶ ὅλη τὴν ἐνεργητικότητά του στὴν μελέτη τῶν Ἁγίων Γραφῶν, στὴν ἀκριβὴ τήρηση τῶν Κανόνων τῆς μοναχικῆς πολιτείας, τὴ διδασκαλία καὶ τὴ συγγραφή. Οἱ θεολογικές του ἐργασίες, κυρίως ἑρμηνευτικές, ἦσαν ἐμβριθεῖς καὶ ἐξετιμῶντο πολύ, ἀλλὰ ὁ Ὅσιος Βεδέας κατέστη περίφημος κυρίως ὡς ἱστορικός. Τὸ ὑπὸ τὸν τίτλο «Ἱστορία τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἀγγλίας καὶ τοῦ Ἀγγλικοῦ λαοῦ» ἔργο του, εἶναι ἡ σπουδαιότερη πηγὴ γιὰ τὴν πρὶν ἀπὸ αὐτὸν ἱστορικὴ περίοδο τῆς Βρετανίας καὶ τῆς Ἐκκλησίας αὐτῆς. Συνέθεσε, ἐπίσης, ὕμνους καὶ ἄλλα ποιήματα, ἐπιστολές, διάφορες ὁμιλίες καὶ συνέθεσε τὸ «Μικρὸν Μαρτυρολόγιον» μὲ ἱστορικὲς σημειώσεις.

Ὁ Ὅσιος Βεδέας ἦταν ὁ πρῶτος, ὁ ὁποῖος συνέγραψε στὴν ἀγγλικὴ γλώσσα. Ἐκτὸς τῶν προσόντων του αὐτῶν ἦταν πρὸ πάντων ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ, εὐλαβής, ταπεινός, ἁγνὸς στὴν ψυχή καὶ τὸ σῶμα.

Τὴν τελευταία ἡμέρα τῆς ζωῆς του, ὅταν πλέον εἶχε ἐντελῶς ἐξαντληθεῖ, ἕνας ἀπὸ τοὺς μαθητές του τοῦ ὑπενθύμισε ὅτι ἀπομένει τὸ τελευταῖο κεφάλαιο τοῦ Ἰωάννου πρὸς ἑρμηνεία. «Γράφε, τέκνον μου», εἶπε ὁ Ὅσιος καὶ ἄρχισε νὰ ὑπαγορεύει. Ὅταν τὸ κεφάλαιο τελείωσε, ὁ ἑτοιμοθάνατος ἀδελφὸς ἀποχαιρέτησε ὅλους τοὺς μοναχούς, στοὺς ὁποίους διένειμε μικρὰ δῶρα ὡς εὐλογία, στράφηκε πρὸς τὸ ναό, ὁπου καθημερινὰ προσευχόταν ἐπὶ ἑξήντα συναπτὰ ἔτη, πρόφερε τοὺς λόγους «Δόξα τῷ Πατρὶ καὶ τῷ Υἱῷ καὶ τῷ Ἁγίῳ Πνεύματι» καὶ παρέδωσε τὸ πνεῦμα του στὰ χέρια τοῦ Θεοῦ τὸ 735 μ.Χ.


------------------------------------------------------------------------------
 

Ὁ Ὅσιος Βασίλειος ἐκ Γεωργίας

 

Ὁ Ὅσιος Βασίλειος ἔζησε τὸν 11ο αἰώνα μ.Χ. στὴ Γεωργία καὶ ἦταν υἱὸς τοῦ βασιλέως Μπαγράτ. Κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη.


------------------------------------------------------------------------------
 

Ὁ Ὅσιος Μιχαὴλ ἐκ Γεωργίας

 

Ὁ Ὅσιος Μιχαὴλ Παρεκχέλι ἔζησε καὶ ἀσκήτεψε κατὰ τὸν 13ο καὶ 14ο αἰώνα μ.Χ. στὴ Γεωργία.Κοιμήθηκε ὁσίως μὲ εἰρήνη.


------------------------------------------------------------------------------
 

Ἀνακομιδὴ Τιμίων Λειψάνων Ἁγίων Ἰωνᾶ, Φωτίου καὶ Κυπριανοῦ Μητροπολιτῶν Μόσχας

Ἡ εὕρεσις καὶ μετακομιδὴ τῶν ἱερῶν λειψάνων τῶν ἁγίων Ἱεραρχῶν Ἰωνᾶ († 31 Μαρτίου), Φωτίου († 2 Ἰουλίου) καὶ Κυπριανοῦ († 16 Σεπτεμβρίου) ἔγινε στὶς 17 Μαΐου τοῦ 1472, κατὰ τὴν διάρκεια τῆς ἀνέγερσης τοῦ νέου ναοῦ τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου στὸ Κρεμλίνο, ἀπὸ τὸν Μητροπολίτη Μόσχας Φίλιππο Α’ († 9 Ἰανουαρίου καὶ 27 Μαΐου) καὶ τὸν μεγάλο πρίγκιπα Ἰβάν III.


------------------------------------------------------------------------------
 

Ὁ Ἅγιος Φίλιππος Α’ Μητροπολίτης Μόσχας

Ὁ Ἅγιος Φίλιππος ἔζησε τὸν 15ο αἰώνα μ.Χ. καὶ ἦταν ἀπὸ τὸ 1455 Ἐπίσκοπος Σουζδαλίας. Ἐπελέγη ἀπὸ τὸν Μητροπολίτη Μόσχας Θεόγνωστο καὶ τὸν μεγάλο πρίγκιπα Ἰβὰν Γ’ Βασίλιεβιτς (1462 – 1505), Μητροπολίτης Μόσχας τὸ 1464.
Ὁ νέος Μητροπολίτης ἄρχισε ἀμέσως τὸ θεοφιλὲς ἔργο του καὶ ξεκίνησε τὴν ἀνέγερση τοῦ καθεδρικοῦ ναοῦ τοῦ Οὐσπένσκι. Φρόντισε μὲ ἐπιμέλεια γιὰ τὴν ἐκπαίδευση τῶν κληρικῶν καὶ τὴν καλλιέργεια ἱερατικοῦ ἤθους σὲ αὐτούς. Ἀσθένησε στὶς 4 Ἀπριλίου 1473 καὶ κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη. Μετὰ τὴν κοίμησή του ἀποκαλύφθηκε ὁ ἀσκητικός του βίος, ἀφοῦ φοροῦσε ἐπάνω του γιὰ ἄσκηση βαριὲς ἁλυσίδες.


------------------------------------------------------------------------------
 

Ὁ Ὅσιος Λάζαρος τοῦ Πσκώφ

Ὁ Ὅσιος Λάζαρος γεννήθηκε τὸ 1733 ἀπὸ εὐσεβεῖς καὶ φιλόθεους γονεῖς καὶ μεγάλωσε στὴν πόλη Ὄποτσα κοντὰ στὴν περιοχὴ τοῦ Πσκώφ. Ἔγινε μοναχὸς στὴ μονὴ τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου τῆς Λαύρας τοῦ Πσκώφ καὶ ἀνέλαβε τὸ 1800 καθήκοντα οἰκονόμου τῆς μονῆς. Διακρίθηκε γιὰ τὴν εὐσέβεια καὶ τὸν ἀσκητικό του βίο καὶ κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ 1824.


------------------------------------------------------------------------------
 

Ὁ Ὅσιος Θεράπων ἡγούμενος τῆς Λευκῆς Λίμνης

 

Ὁ Ὅσιος Θεράπων, κατὰ κόσμον Θεόδωρος, γεννήθηκε τὸ 1337 στὴν πόλη Βολοκολάμσκ ἀπὸ τὴν εὐσεβὴ οἰκογένεια Ποσκόχιν. Οἱ γονεῖς του τὸν ἀνέθρεψαν μὲ παιδεία καὶ νουθεσία Κυρίου καὶ ἀπὸ τὴν παιδικὴ ἡλικία ἐξεδήλωσε τὴν κλίση καὶ τὴν ἀγάπη του πρὸς τὸν μοναχικὸ βίο. Γι’ αὐτὸ ἐκάρη μοναχὸς καὶ ἐγκαταστάθηκε βόρεια τῆς Λευκῆς Λίμνης μαζὶ μὲ τὸν Ὅσιο Κύριλλο († 9 Ἰουνίου), ὅπου ἀσκήτεψε ὡς ἐρημίτης ἀσκούμενος στὴ σιωπή. Ἡ ἁγιότητα τοῦ βίου του προσείλκυσε γύρω του μαθητὲς ποὺ ὀργάνωσαν ἕνα μοναστήρι, τὸ ὁποῖο ἀργότερα ἔλαβε τὸ ὄνομα τοῦ Ὁσίου.

Τὸ 1398 ὁ Ὅσιος ἀνοικοδόμησε μία ξύλινη ἐκκλησία ἀφιερωμένη στὸ Γενέσιον τῆς Θεοτόκου, ἐνῶ οἱ μοναχοὶ τὸν βοηθοῦσαν στὸ ἔργο αὐτὸ καὶ ἀσχολοῦνταν παράλληλα μὲ τὴν ἀντιγραφὴ ἐκκλησιαστικῶν βιβλίων. Ἀργότερα, περὶ τὸ 1500, στὸν τόπο αὐτὸ κτίσθηκε πέτρινος ναὸς φημισμένος γιὰ τὶς ἁγιογραφίες του, ἔργα τοῦ ἁγιογράφου Διονυσίου καὶ τῶν υἱῶν του Βλαδιμήρου καὶ Θεοδώρου.

Ὁ Ὅσιος ἀπὸ ταπείνωση παραιτήθηκε ἀπὸ τὴν θέση τοῦ ἡγουμένου τῆς μονῆς, ἐμπιστεύθηκε τὴν πνευματικὴ καθοδήγησή του σὲ ἕναν ἀπὸ τοὺς πατέρες αὐτῆς καὶ ἐπέστρεψε στὸν πνευματικὸ σύμβουλό του, Ὅσιο Κύριλλο.

Τὸ 1408 ὁ πρίγκιπας Ἀνδρέας Δημητρίεβιτς ζήτησε ἀπὸ τὸν Ὅσιο Θεράποντα νὰ ἱδρύσει ἕνα νέο μοναστήρι στὴν πόλη Μοζάϊσκ. Ἐκεῖ, στὸ λόφο Λοῦσχο, ὁ Ὅσιος ἀνήγειρε τὴ νέα μονὴ καὶ ἔλαβε τὸ ὀφφίκιο τοῦ ἀρχιμανδρίτου ἀπὸ τὸν Μητροπολίτη Μόσχας Φώτιο († 27 Μαΐου καὶ 2 Ἰουλίου). Ἐδῶ ὁ Ὅσιος ἀσκήτεψε γιὰ δέκα ὀκτὼ χρόνια καὶ κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ 1426.
Τὸ ἱερὸ λείψανό του ἐνταφιάσθηκε στὸ βόρειο κλίτος τοῦ ναοῦ τοῦ Γενεσίου τῆς Θεοτόκου καὶ βρέθηκε τὸ 1514.