Εὐαγγέλιον ΙΕ΄ Ματθαίου Ματθαίου κβ΄ 35-46 «Ἡ ἀγάπη πρός τόν Θεόν καί τόν πλησίον» Αρχιμανδρίτης Καλλίνικος Νικολάου

Μελετώντας κανείς προσεκτικά τά Ἱερά Εὐαγγέλια καί ἰδιαίτερα
ἐκεῖνα τά κεφάλαια πού ἀναφέρονται στήν δημόσια δράση τοῦ Κυρίου ἡμῶν
Ἰησοῦ Χριστοῦ, θά διαπιστώσει ὅτι τόν Κύριό μας τό ἀκολουθοῦσαν
συγκεκριμένες ὁμάδες ἀνθρώπων. Μία ἀπ’ αὐτές ἦταν καί ἡ ὁμάδα ἐκείνη ἡ
ὁποία ἀποτελοῦνταν ἀπό ἀνθρώπους πού ἀνήκαν σέ ὑψηλό κοινωνικό καί
θρησκευτικό ἐπίπεδο. Ἦταν  οἱ ἄνθρωποι ἐκεῖνοι οἱ ὁποῖοι δέν
ἀκολουθοῦσαν τόν Ἰησοῦ ἀπό ἱερό ζῆλο ἤ ἀπό ἐπιθυμία νά μάθουν καί νά
σωθοῦν ἀπό Αὐτόν ἀλλά ἀντιθέτως πίστευαν στόν ἑαυτό τους καί τήν
μόρφωσή τους καί ἤθελαν νά παγιδεύσουν τόν Κύριο καί νά τόν
ταπεινώσουν ἀπέναντι στίς Γραφές καί τόν νόμο.
Ἕνας τέτοιος ἄνθρωπος ἦταν καί ὁ νομικός τῆς Εὐαγγελικῆς
περικοπῆς, ὁ ὁποῖος γνώριζε καλά τίς Γραφές καί τίς μελετοῦσε μή
μπορώντας ὅμως νά διακρίνει τήν στείρα τήρηση τοῦ νόμου ἀπό τόν ἐρχομό
καί τήν ὕπαρξη τοῦ Μεσσία ὁ ὁποῖος θά ἔσωζε τό ἀνθρώπινο γένος.
Ὁ Κύριος μας  ὅμως συνδιαλέγεται μαζί τους καί τούς δίνει
ἀποστομοτικές ἀπαντήσεις πού τούς κάνουν ἀκόμα πιό ἐχθρικούς ἀπεναντί
του.
Στήν ἐρώτηση τοῦ νομικοῦ πρός τόν Ἰησοῦ γιά τό ποιά εἶναι ἡ
μεγαλύτερη ἐντολή ὁ Κύριος ἀπαντᾶ λέγοντας ὅτι ἡ ἀγάπη πρός τόν Θεόν
καί τόν πλησίον εἶναι οἱ σπουδαιότερες ἐντολές.
Βεβαίως ὁ Κύριος γνωρίζει ὅτι γιά τήν ὁμάδα τῶν Φαρισαίων καί τῶν
Σαδδουκαίων ἡ ἀγάπη πρός τόν Θεό σήμαινε τήν εὐσέβεια πρός τόν Θεόν
καί τήν τήρηση τῶν ἐντολῶν του. Ἄς δοῦμε ὅμως τήν σημασία της γιά ὅλους
ἐμᾶς πού θέλουμε νά λεγόμαστε μαθητές τοῦ Κυρίου.
Εἶναι γνωστή ἡ ἐντολή πού ἀναφέρεται σ’ αὐτήν τήν ὑποχρέωση τῶν
πιστῶν. Τήν ἐπανέλαβε ὁ Κύριός μας στούς μαθητές του. Τήν γνώριζε κι ὁ
ἐρωτῶν νομικός. Τήν ξέρουμε κι ἐμεῖς: «Νά ἀγαπήσεις Κύρον τόν Θεόν σου
μέ ὅλην τήν καρδίαν σου καί μέ ὅλη τήν ψυχή σου καί μέ ὅλη τήν δύναμη
σου καί μέ ὅλη τήν διάνοιά σου». Αὐτή λοιπόν εἶναι ἡ πρωταρχική καί
οὐσιαστική ὑποχρέωσή μας: Νά ἀγαπᾶμε τόν Θεόν μας. Τίθεται ὅμως τό
ἐρώτημα : Μέ ποιό τρόπο δείχνουμε τήν ἀγάπη μας πρός τόν Θεό;  Τήν
ἀπάντηση θά τήν λάβουμε ἀπό τήν Ἁγία Γραφή.
Λέγει ὁ Εὐαγγελιστής Ἰωάννης: «Ἀγάπη πρός τόν Θεόν εἶναι νά
τηροῦμε τίς ἐντολές » (Α΄ Ἰωάννου ε΄3). Αὐτός ἐπανέλαβε τήν ἐντολή πού
ἔδωσε ὁ ἴδιος ὁ Κύριός μας ὁ ὁποῖος εἶπε : «Ἐάν ἀγαπᾶτε με τότε ἐφαρμόστε
τίς ἐντολές μου» (Ἰωάνν. ιδ΄15). Νομίζω, ὅτι εἶναι τόσο σαφές αὐτό πού ζητᾶ
ὁ Κύριός μας ὥστε δέν χρειάζεται νά πῶ τίποτε περισσότερο.
Ἐκεῖνο ὅμως τό ὁποῖο ὀφείλω νά ὑπογραμμίσω εἶναι τοῦτο, ὅτι ὁ
Κύριος ζητώντας ἀπό μᾶς νά τηρήσουμε τίς ἐντολές του δέν ζητεῖ κάτι
ἀκατόρθωτο, κάτι δυσβάστακτο, ἀνώτερο τῶν δυνάμεών μας. Ἀντιθέτως μᾶς
διευκρίνησε ὅτι : «ὁ ζυγός μου εἶναι ἁπαλός καί τό φορτίο μου εἶναι ἐλαφρύ» (Ματθ. ια΄ 29). Οἱ ἐντολές τοῦ Χριστοῦ δέν εἶναι βαρειές, δέν εἶναι δύσκολες.
Ἀντίθετα μάλιστα ἡ τήρηση τῶν ἐντολῶν εἶναι εὐεργετική καί χαρίζει στόν
πιστό τιμή καί δόξα γιά τά κατορθώματά του. Ἡ τήρηση τῶν ἐντολῶν κάνει
τόν ἄνθρωπο εὐτυχισμένο. Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος λέγει: «Τίποτε
δέν δίνει φτερά καί δέν κάνει ἀνάλαφρη τήν ψυχή τόσο ὅσο ἡ ἀπόκτηση τῆς
δικαιοσύνης καί τῆς ἀρετῆς».
Ἀγάπη ὅμως πρός τόν Θεό εἶναι καί ἡ πίστη στόν Ἰησοῦ Χριστό ὅτι
εἶναι Θεός. Νά παραδεχόμαστε καί νά ἀναγνωρίζουμε τίς εὐεργεσίες τοῦ
Θεοῦ Πατέρα μας. Νά τόν δοξάζουμε γιά τήν ἀγάπη του γιά μᾶς καί τήν
δημιουργία του. Ἡ πρός τόν Θεόν ἀγάπη δέν ἔχει ὅρια, γιατί ἀπεριόριστα
μᾶς ἀγαπᾶ κι ὁ Θεός. Μάλιστα ὁ Κύριος ἐπεσήμανε ὅτι ὅποιος ἀγαπᾶ
περισσότερο ἀπό τόν ἴδιο κάτι ἄλλο πρόσωπο, πρᾶγμα, ἡδονή ὅ, τιδήποτε
πού δέν μπορεῖ νά τό ἀποχωρισθεῖ καί νά τό θυσιάσει αὐτός δέν δικαιοῦται
τήν αἰώνια ζωή.
Εἶναι ἐπίσης γνωστό, ὅτι ὁ Κύριός μας συνῆψε στήν πρός τόν Θεόν
ἀγάπη τήν πρός τόν συνάνθρωπο ἀγάπη μέ τήν ἐντολή: «Νά ἀγαπήσεις καί
τόν πλησίον σου σάν τόν ἑαυτό σου». Δέν ἀρκεῖ νά ἀγαπήσουμε τόν Θεόν
ἀκόμα καί νά θυσιασθοῦμε γι’ Αὐτόν γιά νά εἰσέλθουμε στήν αἰώνιο ζωή.
Πρέπει ἀπαραιτήτως νά ἀγαπᾶμε μέχρι θυσίας καί τόν συνάνθρωπό μας. Νά
ἔχουμε δηλαδή παρόμοια ἀγάπη μ’ αὐτήν πού ἔχει ὁ Θεός γιά μᾶς, πού
θυσιάσθηκε χάριν ἡμῶν.
Ἀγάπη πρός τόν πλησίον σημαίνει:
Νά ἀγαπᾶμε καί νά θυσιαζόμαστε γιά τούς ἄλλους ἀνθρώπους. Γιά τό
συζυγό μας, γιά τά παιδιά μας, γιά τούς συμπολῖτες μας, γιά τούς ξένους, γιά
ὅλους πού μᾶς ἀδικοῦν, γιά τούς ἐχθρούς μας, πρός ὅλους τήν ἴδια πλούσια
καί ἀπεριόριστη ἀγάπη.
Ὅταν ἀγαπᾶς συγχωρεῖς. Ὅταν  ἀγαπᾶς θυσιάζεσαι. Ὅταν ἀγαπᾶς
ταπεινώνεσαι. Ὅταν ἀγαπᾶς κουράζεσαι. Ὅταν ἀγαπᾶς στερεῖσαι. Ὅταν
ἀγαπᾶς ὑποχωρεῖς. Ὅταν ἀγαπᾶς δέν θυμώνεις. Ὅταν ἀγαπᾶς δέν κλέβεις.
Ὅταν ἀγαπᾶς σέβεσαι. Ὅταν ἀγαπᾶς δέν ἀδικεῖς, δέν ὑβρίζεις, δέν
κατηγορεῖς, δέν κατακρίνεις.
Χαίρεσαι καί λυπᾶσαι μαζί μέ τόν συνάνθρωπό σου. Ὅταν ἀγαπᾶς
δέν ἀδιαφορεῖς γιά τόν συνάνθρωπό σου σ’ ὅλες τίς ἀνάγκες. Ὅταν ἀγαπᾶς
μοιράζεσαι τά ἀγαθά σου μαζί του. Δέν εἶναι τίποτε δικό σου.
Μόνο ὅσοι ἀποκτήσουν τέτοια ἀγάπη θά δικαιοῦνται νά εἰσέλθουν
στήν αἰώνιο ζωή.
Ἀδελφοί μου
Ἄν δέν θεραπεύσουμε τήν ψυχή μας πού ἔχει προσβληθεῖ ἀπό τό
δαιμονικό ἐγωϊσμό δέν μποροῦμε νά ἀποκτήσουμε τήν τέλεια αὐτή ἀγάπη
πρός τόν Θεόν καί τόν συνάνθρωπο. Ἄς προσπαθήσουμε ὅλοι νά
ἀγαπήσουμε τόν Θεό ἔτσι ὅπως ἡ Ἁγία Γραφή μᾶς λέγει.
Νά ἀγαπήσουμε τόν Δημιουργό μας καί Σωτῆρα μας καί ἔτσι θά γλυκαθεῖ ἡ
ψυχή μας καί θά ἀγαπήσουμε καί τόν πλησίον μας ὁ ὁποῖος εἶναι ἡ εἰκόνα
τοῦ Θεοῦ. Ἄς βασιλέψει ἡ ἀγάπη στίς καρδιές μας καί νά εἶστε σίγουροι ὅτι ὁ
Θεός θά εἶναι μαζί μας, γιατί «ὁ Θεός ἀγάπη ἐστί» (Α΄ Ἰωάννου δ΄ 16)

Κυριακή ΙΕ' Λουκά (Ζακχαίου)- «Μία θαυμαστή ἀλλαγή» Αρχιμανδρίτης Καλλίνικος Νικολάου

Εὐαγγέλιον ΙΕ΄Λουκᾶ (Ζακχαίου) Λουκᾶ ιθ΄ 1-10

«Μία θαυμαστή ἀλλαγή»

«Ἦλθε γὰρ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ζητῆσαι καὶ σῶσαι τὸ ἀπολωλός » (Λουκᾶ ιθ΄ 10)

Ἡ θαυμαστή μεταστροφή ἑνός ἀρχιτελώνη εἶναι τό θέμα τῆς σημερινῆς  εὐαγγελικῆς περικοπῆς. Ἡ περίπτωση τοῦ Ζακχαίου ἀποδεικνύει πολύ  καθαρά καί ζωηρά τήν ἀλλαγή, πού εἶναι δυνατόν νά πραγματοποιηθεῖ στήν ψυχή ἑνός ἀνθρώπου. Μία ἀλλαγή πού μπορεῖ νά γίνει σέ κάθε ἄνθρωπο ἀρκεῖ νά πιστέψει  καί  νά θέλει νά σωθεῖ. Αὐτήν τήν μεταστροφή θα παρακολουθήσουμε στήν συνέχεια μέσα ἀπό τήν εὐαγγελική περικοπή.

α- Ὁ Ζακχαῖος πρίν συναντηθεῖ μέ τόν Κύριο.

Ὁ Ζακχαῖος ἕνας ἄνθρωπος μικροῦ ἀναστήματος καί σωματικοῦ ἀλλά  καί πνευματικοῦ ἦταν ἀρχιτελώνης. Τελῶνες ἦταν αὐτοί πού ἐνοικίαζαν ἀπό  τήν ρωμαϊκή διοίκηση τό δικαίωμα νά εἰσπράττουν τούς φόρους τῶν  ὑπηκόων. Πολλές φορές αὐτοί μεταβαλλόνταν σέ ἅρπαγες καί ἄδικους.

Διακρίνονταν γιά τήν ἀπληστία τους. Ὁ λαός τούς ἀπεστρεφόταν. Τούς  θεωροῦσαν ὡς χειρότερους τῶν ἀνθρώπων. Ὁ Ζακχαῖος ὡς ἀρχιτελώνης  εἶναι φυσικόν νά ὑπερέβαλε καί νά προεξῆρχε σέ ἁρπαγές καί πάσης φύσεως ἀδικίες γιά τήν συλλογή τῶν φόρων. Ἦταν πλούσιος καί ζητοῦσε νά δεῖ τόν Χριστό. Εἶχε ἐπιθυμία νά γνωρίσει τόν Χριστό. Αὐτή ἡ ἐπιθυμία φαίνεται, πώς ἦταν διακαής καί ἰσχυρός πόθος. Διότι, ἐπειδή ἦταν μικρόσωμος καί ἐμποδιζόταν ἀπό τόν ὄχλο νά δεῖ τόν Χριστό, ἔτρεξε καί ἀνέβηκε σέ ἕνα δέντρο, ὥστε νά ἐπιτύχει τό ποθούμενον. Αὐτή ἡ ἐπιθυμία ἀποδεικνύει, ὅτι μολονότι ἦταν ἀδίστακτος κλέπτης  καί ἄδικος εἶχε μέσα του μία σπίθα καλωσύνης, ἡ ὁποία συντηροῦνταν καί ἔγινε φανερή μέ τήν ἐπιθυμία ἤ καί τήν περιέργεια πού εἶχε νά γνωρίσει τόν μεγάλο Διδάσκαλο.

β-Ὁ Ζακχαῖος μετά τήν συνάντηση μέ τόν Χριστό.

Ὁ Ζακχαῖος  μετεβλήθει σέ φιλάνθρωπο καί ἐλεήμονα ἄνθρωπο. Ἐλευθερώθηκε ἀπό τήν φιλαργυρία του. Θέλησε τήν ἀποκατάσταση τῶν ἀδικηθέντων καί τήν ἀποζημίωση τῶν ληστευθέντων. Ἀπομακρύνθηκε ἀπό τήν ἀπληστία, τήν ἀδικία, τήν κλοπή, τόν ἐγωϊσμό, τήν φιλαυτία. Γεύθηκε τίς  ἄφθαρτες χάριτες ἀπό τήν πηγή τους. Ἔγινε ἕνας φιλότιμος ἄνθρωπος πού ἀγάπησε ἐκεῖνον πού κατέβηκε ἕως ἐμᾶς μέ σάρκα. Διακρινόταν γιά τήν βέβαιη γνώμη του, τήν σταθερή ἀπόφασή του. Ἐνῶ ζοῦσε ἀπομονωμένος καί κυνηγημένος ἀπό τούς ἀνθρώπους μεταβλήθηκε σ’ ἕνα εὐθαρσή καί μέ παρρησία ἄνθρωπο. Παρουσιάσθηκε δίκαιος καί διέλυσε τόν ὀνειδισμό τῶν γογγυσμῶν πρός τόν Κύριο πού ἔλεγαν, «ὅτι εἰσῆλθε νά διαμείνει στό σπίτι ἁμαρτωλοῦ ἀνθρώπου » ἀφοῦ ἀπέδωσε νομίμως τετραπλάσια τά μέ ἐκβιασμό συναχθέντα.

Ὁ Ζακχαῖος ἀπομακρύνθηκε ἀπό τό κακό, ἀλλά καί ἔπραξε τό ἀγαθό διανέμοντας τά ὑπάρχοντά του στούς πτωχούς. Ἔτσι ὁλοκλήρωσε τήν ἀλλαγή πού συντελέσθηκε κατά τήν συνάντηση του μέ τόν Κύριο.

γ- Ὁ Ἰησοῦς Χριστός ἐλευθερωτής καί τελειωτής τῶν ἀνθρώπων

Ὁ Ἰησοῦς Χριστός ἦταν ἐκεῖνος, πού προεκάλεσε αὐτή τήν θαυμαστή ἀλλαγή στόν χαρακτῆρα καί τήν ζωή τοῦ  Ζακχαίου. Ὁ Κύριος μας μέ τήν τακτική του, τήν ζωοποιό χάρη του ἐπέδρασε ἐπάνω στήν  ψυχή τοῦ Ζακχαίου. Αὐτός τόν ἐλευθέρωσε ἀπό τήν ἀπληστία του. Ὁ Χριστός τοῦ χάρισε τήν γενναιότητα νά προχωρήσει ταχύτατα στήν μεταστροφή του. Ὁ Χριστός τόν ἀνέδειξε σέ τηρητή τῶν ἐντολῶν τοῦ Θεοῦ. Θά πρέπει ὅμως νά ἀναγνωρίσουμε, ὅτι ὅλα αὐτά κατορθώθηκαν ἐπειδή στήν ψυχή τοῦ Ζακχαίου ὑπῆρχε ἡ μικρά ζωηρή φλόγα τῆς γνωριμίαςτου μέ τόν Χριστό. Μάλιστα, ὅπως παρατηρεῖ ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς ὁ Ζακχαῖος ἄν καί ποθοῦσε νά γνωρίσει τόν Χριστό ἐν τούτοις ἐμποδιζόταν, ἀναχαιτιζόταν ὑπο τῆς θείας χάριτος, ἐπειδή ἦταν συνεδεδεμένος μέ τόν πλοῦτο. Ὅταν ἐλευθερώθηκε ἀπό τήν προσήλωση του στόν πλοῦτο, ἡ ψυχή του δέχθηκε τήν θεία ἐπίσκεψη καί ἐκδηλώθηκε μέ πανηγυρικώτατο τρόπο ἡ μεταστροφή του.

Ἀδελφοί μου

Ἡ περίπτωση τοῦ Ζακχαίου εἶναι πρότυπο τῆς μεταστροφῆς κάθε ἀνθρώπου. Ἐξ αὐτῆς μποροῦμε νά ἐξαγάγουμε τά κάτωθι συμπεράσματα:

1. Γιά τήν μεταστροφή τοῦ ἀνθρώπου ὥστε ἀπό ἄνθρωπος ἁμαρτωλός νά μετατραπεῖ σέ ἄνθρωπο εὐσεβείας καί πίστεως εἶναι ἀπαραίτητη ἡ θεία χάρις καί ἡ συγκατάθεση τοῦ ἀνθρώπου.

2. Ὅσο ὁ ἄνθρωπος δέν ἀποκόπτεται ἀπό τήν ἁμαρτωλή συνήθειά του, τόσο καθυστερεῖ ἡ θεία χάρις νά συντελέσει τό θαυμαστό ἔργο της. Ὅσο ὁ ἄνθρωπος ἀπομακρύνεται ἀπό τήν ἁμαρτία καί τήν ἀρνεῖται καί δέν συγκατατίθεται, τόσο τόν πλησιάζει καί τόν καταλαμβάνει ἡ θεία χάρις.

3. Μόνο ὁ Χριστός ἔχει τήν δύναμη νά λυώνει τήν σκληρότητα τῶν ἀνθρωπίνων ψυχῶν νά τίς κάνει εὐαίσθητες καί δεκτικές τῆς ἀγάπης. Σ’ αὐτόν ἄς ἐμπιστευθοῦμε καί τήν δική μας ἀλλαγή ἐάν τό ποθοῦμε καί τό ἐπιθυμοῦμε. Τήν ἀλλαγή τῶν παγωμένων ἀπό τά πάθη καρδιῶν μας καί τήν μεταστροφή μας ὥστε τό μόνο πού θά ἐπιθυμοῦμε καί θά ποθοῦμε νά εἶναι ἡ παρουσία τοῦ Κυρίου στήν ζωή μας καί στήν ψυχή μας τό ὁποῖο καί εὔχομαι σέ ὅλους σας. 

πηγή

Κυριακή Θ΄ Λουκά - «Περί των πνευματικών ηδονών» Αρχιμανδρίτης Καλλίνικος Νικολάου

Λουκᾶ ιβ΄ 16-21

«ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΩΝ ΗΔΟΝΩΝ »“Ψυχή ἔχεις πολλά ἀγαθά κείμενα εἰς ἔτη πολλά,
ἀναπαύου, φάγε, πίε, εὐφραίνου”

Τόν ἄνθρωπο ἀγαπητοί μου ἀδελφοί πού εἶχε αὐτήν τήν ἐντύπωση, ὅτι ἡ ψυχή του μποροῦσε νά εὐφρανθεῖ ἀπό τίς ἀπολαύσεις καί ἡδονές τοῦ σώματος τόν χαρακτήρισε ὁ Κύριος «ἀνόητον». Γιατί ἄραγε;

Θά προσπαθήσουμε νά μάθουμε τήν ἀπάντηση, νά ἀποφύγουμε τόν κίνδυνο νά χαρακτηρισθοῦμε κι ἐμεῖς «ἀνόητοι».

1. «Τό μεικτόν ζῶον».

Ὁ ἄνθρωπος κατασκευάσθηκε ἀπό τόν Δημιουργό Θεό σύνθετος. Εἶναι ὄν, ὕπαρξη δηλαδή συντιθεμένη ἀπό ψυχή λογική, νοερά καί σῶμα ὑλικό. Ἄν καί τά δύο αὐτά στοιχεῖα εἶναι ἐκ διαμέτρου ἀντίθετα καί «ἐναντιώτατα» ἐν τούτοις ἀποτελοῦν μία ἑνότητα ἀσύγχυτη, χωρίς νά μπορεῖ τό ἕνα συστατικό νά μεταβάλλει τό ἄλλο. Ψυχή καί σῶμα ἀποτελοῦν μία ὑπόσταση, τό ἀνθρώπινο πρόσωπο. Καθένα ὅμως ἐκ τῶν συστατικῶν τοῦ ἀνθρώπου ἐνεργεῖ κατά τήν φύση του χωρίς νά διασπᾶται ἡ ἑνότητά του.

Τό ὑλικό σῶμα «ἐφίεται» τείνει καί προσκλίνει πρός τά ὅμοιά του ὑλικά στοιχεῖα. Τό σῶμα ὡς ὑλικό εἶναι «βαρύ» καί «βρίθει πρός τά κάτω» κλίνει δηλαδή πρός τά γήϊνα. Τά γήϊνα του εἶναι «προσφυή» καί «ἐράσμια» τοῦ ταιριάζουν καί τοῦ εἶναι ἀγαπητά γιά τήν ζωϊκή του φύση. Ἔτσι ἀναζητᾶ τήν ἀνάπαυση, τό φαγητό, τά ποτά κι ὅλες τίς ἄλλες σωματικές καί ὑλικές ἡδονές καί ἀπολαύσεις.

Ἀντιθέτως γιά τήν νοερά καί πνευματική ψυχή, ἐπειδή ἀκριβῶς εἶναι «νοερά οὐσία» ποθεῖ, ἐφίεται, ὀρέγεται καί ἐρωτεύεται τά ἀντίστοιχα της νοητά. Αὐτές τίς πνευματικές ἡδονές λαχταράει νά ἐπιτύχει καί νά ἀπολαύσει. Ποιές εἶναι αὐτές οἱ πνευματικές ἡδονές θά ἀναφερθοῦν κατωτέρω.

2. Ἡ ὑποδούλωση τοῦ νοός εἰς τά ὑλικά

Ὁ πρῶτος ἄνθρωπος, ὁ Ἀδάμ καί ἡ Εὔα δηλαδή, περιφρόνησαν τίς πνευματικές ἡδονές καί ἐστράφησαν πρός τίς ὑλικές ἡδονές. Σ’ αὐτές ὑποδούλωσαν τόν νοῦ τοῦ ἀνθρώπου ὥστε αὐτές νά ἐπιζητεῖ, σ’ αὐτές νά ἀναπαύεται, ἀπ’ αὐτές νά εὐφραίνεται. Ἡ ὑποδούλωση τοῦ νοῦ στίς σωματικές ἡδονές καί ἀπολαύσεις συνιστᾶ τήν πτώση τοῦ ἀνθρώπου καί τήν ἔκπτωσή του ἀπό τήν θέα τοῦ Θεοῦ καί τήν κοινωνία μαζί του,

Ἔτσι ὅλοι οἱ ἄνθρωποι κληρονομήσαμε αὐτή τήν ἴδια τάση. Γεννιόμαστε μ’ αὐτήν τήν φοβερή ἀσθένεια, ἡ ὁποία χαρακτηρίσθηκε ἀπό τόν Κύριό μας ὡς «ἀνοησία». Εἶναι πράγματι, ἀνόητο νά ζητᾶμε νά κάνουμε εὐτυχισμένη τήν ψυχή μας μέ ὑλικές ἡδονές, ἐνῶ ἄλλα εἶναι αὐτά πού τήν εὐφραίνουν, τά πνευματικά καί τά νοερά. Αὐτό τό λάθος ἔκανε ὁ ἄνθρωπος τῆς παραβολῆς μας. Ἀπ’ αὐτήν τήν ἀσθένεια εἴμαστε ὅλοι προσβεβλημένοι. Καί ὁ Χριστός ἦλθε νά μᾶς θεραπεύσει δείχνοντας μας πρός τά ποῦ πρέπει νά ζητᾶμε τήν πραγματική εὐτυχία καί ἀνάπαυση. Μᾶς ἔστρεψε πάλι πρός τά πνευματικά καί νοητά ἀπό τά ὁποῖα μποροῦμε νά ἀντλήσουμε κάθε χαρά καί εὐφροσύνη.

3. Οἱ πνευματικές ἡδονές

Ὁ Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης στό συμβουλευτικό ἐγχειρίδιο του παραθέτει αὐτόν τόν κατάλογο τῶν πνευματικῶν ἡδονῶν στίς ὁποῖες ὁ ἄνθρωπος μπορεῖ νά βρεῖ τήν ἀληθινή εὐτυχία καί τήν ἀληθινή ἀπόλαυση. Μ’ αὐτές μπορεῖ νά κορέσει τήν δίψα τῆς καρδιᾶς του. Μ’ αὐτές μπορεῖ νά πληρώσει, νά γεμίσει δηλαδή τήν ἄδεια ὕπαρξή του. Αὐτές τίς ἴδιες ἡδονές τριγοῦν καί οἱ νοερές οὐσίες οἱ Ἄγγελοι καί οἱ ἅγιοι στόν οὐρανό. Αὐτήν τήν ἀπόλαυση εἶχαν οἱ πρωτόπλαστοι πρό τῆς πτώσεως. Αὐτήν τήν οὐράνια τροφή ὁ Κύριος μᾶς χαρίζει ὥστε νά εἴμαστε «πεπληρωμένοι πάσης χαρᾶς καί εὐφροσύνης» : Λέγει λοιπόν ὁ Ἅγιος Πατέρας:

«Ἕξι, ὡς ὑποθέτω, εἶναι οἱ κυριώτερες πηγές καί τόποι καί ὕλες ἀπό τῶν ὁποίων γεννῶνται καί εἰς τούς ὁποίους ἐξαντλοῦνται αἱ ἡδονές τοῦ νοός

α) Ἡ ἐργασία τῶν θείων ἐντολῶν καί ἡ ἐκπλήρωση τοῦ θείου θελήματος

β) Ἡ ἀπόκτησις τῶν θεουργῶν ἀρετῶν

γ) Τά λόγια τῆς Ἁγίας Γραφῆς

δ) Οἱ λόγοι τῶν κτισμάτων

ε) Οἱ λόγοι τῆς ἐνσάρκου οἰκονομίας τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ καί

στ)Ἡ θεωρία τῶν προσόντων καί τῶν τελειοτήτων τοῦ Θεοῦ

Λυποῦμαι, διότι δέν μᾶς ἐπιτρέπει ὁ χῶρος οὔτε ἐν συντομία νά ἀναφερθοῦμε σ’ αὐτές. Μπορεῖτε ὅμως μόνοι σας νά ἀναζητήσετε καί νά ἐμβαθύνεται στό θέμα αὐτό.

Ὁ ἄφρων τῆς παραβολῆς μας, ἀλλά καί κάθε ἄφρων τῆς ἐποχῆς μας ζητοῦσε νά δώσει στήν ψυχή του ἀπολαύσεις πού δέν τῆς ταιριάζουν. Κι ὅσο ὁ ἄνθρωπος θά συνεχίσει αὐτήν τήν προσπάθεια θά ματαιοπονεῖ γιατί ἡ ψυχή μας δέν τρέφεται ἀπό τήν ἀνάπαυση τοῦ σώματος, οὔτε ἀπό τά φαγητά, οὔτε ἀπό τά ποτά, οὔτε ἀπό τούς ἔρωτες, οὔτε ἀπό τήν γήϊνη δόξα, οὔτε ἀπό τά ἄλλα μάταια καί ὑλικά.

Καί ὅσο ἡ ψυχή θά μένει πεινασμένη τόσο ὁ ἄνθρωπος θά αἰσθάνεται «ἄδειος» ἐντός του ἐνῶ κατέχει πολλά ἀγαθά.

Μία τέτοια ζωή εἶναι ἀνοησία γιά τόν Κύριο. Γι’ αὐτό ἀδελφοί μου

«Τά ἄνω φρονεῖτε, τά ἄνω ζητεῖτε μή τά ἐπί γῆς» (Κολ. γ΄ 1)

Κυριακή Ε Λουκά ,Λουκᾶ ιστ΄ 19-31 «Ἡ ἔλλειψη κοινωνίας »Αρχιμανδρίτης Καλλίνικος Νικολάου

Κυριακή Ε΄ Λουκά- «Η έλλειψη κοινωνίας »

Λουκᾶ ιστ΄ 19-31

«Ἡ ἔλλειψη κοινωνίας »

“Ἄνθρωπος δέ τις ἦν πλούσιος …πτωχός δέ τις ἦν ὀνόματι Λάζαρος”

Ἕνα φοβερό καί ἀποκρουστικό σύμπτωμα, ἀγαπητοί μου, ἀδελφοί, ταλαιπωρεῖ τήν σύγχρονη κοινωνία. Μία ἀσθένεια πού ἀφοῦ ἀπομονώσει τόν ἕνα ἀπό τόν ἄλλο ἐν συνεχείᾳ νεκρώνει τόν ἄνθρωπο σιγά-σιγά. Ἡ ἐπικίνδυνη αὐτή ἀσθένεια ὀνομάζεται «ἔλλειψη κοινωνίας», καί ἔχει προσβάλλει σέ μεγάλο βαθμό ὅλους μας. Σ’ αὐτήν τήν ἀπαίσια μάστιγα ἔστρεψε ὁ Κύριος μας τόν θεϊκό του λόγο, θέλοντας ὄχι μόνο νά στηλιτεύσει τό φαινόμενο, ἀλλά καί νά δείξει τίς προεκτάσεις καί συνέπειές του. Εἶπε τήν περίφημη παραβολή τοῦ πλουσίου καί τοῦ Λαζάρου, τήν ὁποία ἀνεγνώσαμε σήμερα στό Εὐαγγελικό ἀνάγνωσμα.

Ἄς θυμηθοῦμε τήν παραβολή.

«Κάποιος ἄνθρωπος, εἶπε ὁ Κύριος, ἦταν πλούσιος καί ἐνδυόταν πορφύρα καί μετάξι, ἐφραινόμενος καθημερινά λαμπρῶς». Ὅλη ἡ φροντίδα τοῦ πλουσίου ἦταν γιά τόν ἱματισμό του καί τό καλλωπισμό καί τήν πολυτέλεια τῶν ἐνδυμάτων του κι ἀκόμα γιά τά τραπέζια καί τά φαγοπότια καί τίς τρυφές. Ὑπῆρχε ὅμως ἕνας φτωχός πού ὀνομαζόταν Λάζαρος, ὁ ὁποῖος ἦταν πεσμένος κοντά στήν πύλη τοῦ σπιτιοῦ τοῦ πλουσίου γεμᾶτος πληγές καί ἐπιθυμοῦσε νά χορτάσει ἀπό τά ψίχουλα πού ἔπεφταν ἀπό τό τραπέζι τοῦ πλουσίου. Δέν ἔφταναν ὅλα αὐτά, ὅτι ἦταν φτωχός, γυμνός, ἄστεγος, πεινασμένος, πληγιασμένος, ἐρχόντουσαν καί τά σκυλιά καί ἔγλειφαν τίς πληγές του.

Ἐδῶ ὁ Κύριος μας παραστατικότατα ἀπεκάλυψε αὐτή τήν ἀπαίσια ἀσθένεια τοῦ πλουσίου πού κατατρώγει τίς σάρκες καί τῆς σημερινῆς κοινωνίας. Βλέπουμε τήν ἔλλειψη κοινωνίας τοῦ πλουσίου πρός τόν πτωχό Λάζαρο σέ ὅλα. Ὁ πλούσιος παραχόρταινε καθημερινῶς ἀπό τήν τράπεζα πού ἦταν γεμάτη παντοειδῆ φαγητά καί πολυτελῆ καρυκεύματα. Ὁ δέ Λάζαρος ἐπιθυμοῦσε νά χορτάσει καί ἀπό τά εὐτελέστατα πράγματα, διότι ποτέ δέν εἶχε χορτάσει. Ὁ πλούσιος ἔλαμπε ἀπό τήν πορφύρα καί ἀπό τό μετάξι πού φοροῦσε καί ἀπό τό ὑπερβολικό ἐξωραϊσμό τοῦ εὐρώστου σώματος. Ὁ δέ Λάζαρος εἶχε καί τά ξεσχισμένα ράκη του, γεμάτα μόλυνση καί δυσωδία βγάζοντας πληγές καί περιρρεόμενος ἀπό τό πῦο. Ἐκεῖνος ὁ πλούσιος καθόταν σέ ὑψηλό θρόνο περικυκλωμένος ἀπό τό πλῆθος τῶν ὑπηρετῶν του, ὁ Λάζαρος ἦταν ξαπλωμένος κάτω στό ἔδαφος κοντά στήν πύλη, μή ἔχοντας κάποιον οὔτε γιά νά ἀπομακρύνει τά σκυλιά.

Ποῦ ὁδήγησε αὐτή ἡ ἔλλειψη τῆς κοινωνίας τόν πλούσιο;

Στήν καταδίκη καί τόν βασανισμό του. Ἔλλειψη κοινωνίας στήν παροῦσα ζωή, ἔλλειψη κοινωνίας καί στήν ἄλλη ζωή. Καμμία κοινωνία, οὐδεμία συμμετοχή εἶχε ὁ πλούσιος στήν χαρά καί τήν εὐφροσύνη τοῦ πτωχοῦ.

Ἄς ἔλθουμε ὅμως καί στά δικά μας:

1) Ποῦ συναντᾶτε;

Ἡ ἔλλειψη κοινωνίας μεταξύ μας εἶναι ἕνα ἀπειλητικό καθολικό σχεδόν φαινόμενο. Δέν περιορίζεται μόνο στήν ἔλλειψη πλουσίου καί πτωχοῦ. Ἐπεκτείνεται ἀνησυχητικά. Ἔλλειψη κοινωνίας πλουσιωτέρων καί εὐρωστοτέρων κοινωνικῶν τάξεων πρός τίς ἀσθενέστερες. Ἔλλειψη κοινωνίας μεταξύ ἀδελφῶν καί οἰκογενειῶν. Παντοῦ συναντᾶτε ἡ ἔλλειψη διαθέσεως νά σηκώσουμε λίγα ἀπό τά προβλήματα τῶν συνανθρώπων μας. Ἀκούγεται μάλιστα καί ἐκεῖνο τό φρικτό «πρόβλημά σου» πού ἐκσφενδονίζεται καί δίνει τήν χαριστική βολή στόν ἔχοντα ὁποιοδήποτε πρόβλημα. Κανένας δέν εἶναι διατιθεμένος νά μοιρασθεῖ μέ τόν συνάνθρωπό του τά ἀγαθά, τά ὁποῖα κρατᾶ ἀποκλειστικῶς πρός ἴδιαν χρῆσιν καί ἀπόλαυση. Κανείς δέν εἶναι πρόθυμος νά δεχθεῖ τά προβλήματα τοῦ συνανθρώπου του καί νά τά ἀντιμετωπίσει μέ ἀγάπη καί φιλανθρωπία. Στό ἐρώτημά μας : ποῦ συναντᾶται ἡ ἔλλειψη κοινωνίας σήμερα, ἡ ἀπάντηση εἶναι : παντός καί ἐπί πάντας.

2) Σέ τί ὀφείλεται ;

Ἡ αἰτία μιᾶς τέτοιας ἀπάνθρωπης καί δαιμονιώδους συμπεριφορᾶς εἶναι τά πάθη τοῦ ἀνθρώπου. Συγκεκριμένα ὁ ἐγωϊσμός, ἡ φιληδονία, ἡ εὐσπλαχνία, ἡ ἀκράτεια καί ἄλλα φοβερά πάθη ἐνεργοῦσαν στόν πλούσιο ἐνεργοῦν καί σήμερα καί προκαλοῦν τήν ἔλλειψη κοινωνίας.

3) Πῶς θεραπεύονται;

Tήν θεραπεία τῆς φοβερᾶς αὐτῆς παλαιᾶς καί σύγχρονης ἀσθένειας τήν ὑπέδειξε ὁ Κύριος. Διά τῆς εὐσπλαχνίας καί ἐλεημοσύνης. Ὁ πλούσιος δέν καταδικάσθηκε ὡς ἅρπαγας. Φαίνεται, ὅτι νομίμως εἶχε ἀποκτήσει τά πλούτη του. Καταδικάσθηκε ὅμως ὡς ἄσπλαχνος καί φιλήδονος. Γι’ αὐτό τοῦ εἶπε ὁ Ἀβραάμ ὅτι ἐπειδή ἐπροτίμησες τόν ἀπολαυστικό καί ἄνετο βίο γιά τόν ἐγκρατή καί ἐλεήμονα τώρα δικαίως σέ κατέλαβε ὀδύνη, θλίψη καί στενοχώρια.

Μεταξύ τῶν ἀνθρώπων, διδάσκει ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία, ἰδιαίτερα μάλισταμεταξύ τῶν χριστιανῶν, πρέπει νά ἀναπτυχθεῖ τό πνεῦμα τῆς μεταδοτικότητας. Τοῦτο τό πνεῦμα δηλώνει ὁ Μέγας Παῦλος ὅταν γράφει στούς Κορινθίους καί ἀποκαλεῖ αὐτήν τήν μετάδοση κοινωνία πρός τούς ἁγίους : «τό περίσσευμα σας πρέπει νά καλύπτει τό ὑστέρημα ἐκείνων, ὥστε καί τό περίσσευμα ἐκείνων νά ἀντιστοιχήσει στό ὑστέρημά σας» (Β΄ Κορ. η΄14).

Διά τῆς ἐλεημοσύνης καί μεταδοτικότητας ὁ ἄνθρωπος δέν θεραπεύει μόνο μία ἐπικίνδυνη ἀσθένεια, ἀλλά καί ἔχει νά ἀποκομίσει ὀφέλη. Ποιά;

Τήν μεσιτεία τῶν πτωχῶν πού ἔχουν παρρησία ἕνεκα τῆς ἀρετῆς τους στό Θεό. Αὐτό ἀναφέρεται στό προηγούμενο χωρίο τοῦ Ἀποστόλου Παύλου ἀλλά καί στό λόγο τοῦ Κυρίου μας, ὁ ὁποῖος συμβουλεύει ὅλους ὅσους ἔχουν ἀγαθά καί πλούτη: «Κάμετε φίλους ἀπό τόν μαμωνά τῆς ἀδικίας, ὥστε ὅταν ἀποδημήσετε, νά σᾶς δεχθοῦν στίς αἰώνιες σκηνές» (Λουκᾶ ιστ΄ 9).

Ἀδελφοί μου

Ἄν πράγματι ἐπιθυμοῦμε νά θεραπεύσουμε αὐτήν τήν ἀσθένεια τῆς ἐλλείψεως κοινωνίας στίς ἀνάγκες, τίς ποικίλες ἀνάγκες, πνευματικές, ψυχικές καί ὄχι μόνο οἰκονομικές καί ὑλικές δέν ἔχουμε παρά νά μάθουμε ἀπό τόν Κύριό μας νά εἴμαστε εὔσπλαχνοι, οἰκτήρμονες, ταπεινοί, μεταδοτικοί, ἐλεήμονες. Ἄλλως θά καταδικασθοῦμε αἰωνίως γιά τήν φιληδονία καί τόν δαιμονικό ἐγωϊσμό.

«Ὑπό τήν θείαν Σκέπην » Αρχιμανδρίτης Καλλίνικος Νικολάου

“Της Σκέπης Σου, Παρθένε, ανυμνούμεν τας χάριτας”

Ἑορτή τῆς Ἁγίας Δεσποίνης Θεοτόκου

Λουκᾶ ι΄39-42, ια΄ 27-29

«Ὑπό τήν θείαν Σκέπην »

“Τῆς Σκέπης Σου, Παρθένε, ἀνυμνοῦμεν τάς χάριτας”

Ὑπάρχουν περίοδοι στήν ζωή τῶν ἀνθρώπων καί τῶν λαῶν ἤ Ἐθνῶν κατά τήν διάρκεια τῶν ὁποίων ἀντιμετωπίζουν θανάσιμους κινδύνους. Τό βάρος τέτοιων θλίψεων πού εἶναι πολλές, φορές πολύ μεγαλύτερο ἀπό τίς δυνάμεις πού διαθέτουν προκαλεῖ ἀπελπισία ἀκόμη καί γιά τήν ζωή. Κι ὅμως ὁ Θεός σώζει καί τούς ἀνθρώπους καί τά ἔθνη ἀπό τέτοιους θανάσιμους κινδύνους.

Ἀπολαμβάνοντας οἱ ἄνθρωποι καί τά ἔθνη τήν θεία σωτηρία, τήν σωτήρια ἐπέμβαση τοῦ Θεοῦ στήν ζωή τους, μποροῦν νά ἠσυχάζουν. Ὁμολογοῦν μέ παρρησία ὅτι: «ἐλεήμων ὁ Κύριος καί δίκαιος καί ὁ Θεός ἡμῶν ἐλεεῖ» (Ψαλμ. 114,4). Καί προσκαλοῦν τήν ψυχή τους : «Ἐπίστρεψον ψυχή μου εἰς τήν ἀνάπαυσιν σου, ὅτι Κύριος εὐεργέτησέ σε, ὅτι ἐξείλετο μέ ἐκ θανάτου, τούς ὀφθαλμούς μου ἀπό δακρύων καί τούς πόδας μου ἀπό ὀλισθήματος» (Ψαλμ. 114,6-7).

Ἔναντι ὅλων τῶν θείων δωρεῶν καί ἐνεργημάτων οἱ εὐεργετηθέντες διαλαλοῦν τά μεγαλεῖα τοῦ Θεοῦ. τήν φιλανθρωπία του, τήν δικαιοσύνη του, τήν παντοδυναμία του, τήν ἀλήθειά του καί τήν σοφία του. Αὐτό πράττομεν καί ἐμεῖς σήμερα. Τοῦτο ὀφείλουν νά πράττουμε πάντοτε εἰς τήν ζωή μας. Νά εὐχαριστοῦμε τόν Θεό καί Πατέρα μας «Πάντοτε καί γιά ὅλα». Θυμόμαστε τόν πειρασμό καί τήν δοκιμασία στήν ὁποία εἰσήλθαμεν «κρίμασιν οἷς Κύριος οἶδε» πρός 70 ἐτῶν περίπου. Θυμόμαστε τούς τρόπους μέ τούς ὁποίους ἡ Ὑπεραγία Θεοτόκος σκέπασε καί προστάτευσε τό εὐσεβές ἡμῶν Ἔθνος, ὅταν τό περικύκλωσαν ἐχθροί καί ἐπίβουλοι ἀπειλώντας το μέ ἀφανισμό. Ἀπ’ ὅλα αὐτά μᾶς ἔσωσε ὁ Κύριος, ἡ πρεσβεύουσα ὑπέρ ἡμῶν Παναγία Μητέρα του.
Γι’ αὐτό καί διερωτόμαστε : «Τί ἀνταποδώσωμεν τῷ Κυρίῳ περί πάντων» Καί ψάλλομεν μέ εὐχαριστίας «Τῆς σκέπης σου Παρθένε ἀνυμνοῦμεν τάς χάριτας».

Σήμερα ὅμως μᾶς δίνεται ἡ εὐκαιρία ὄχι μόνο νά ἀναπολήσουμε ἐκείνη τήν περίοδο τό ἔπος τοῦ 1940 ἀλλά καί νά διδαχθοῦμε ἀπ’ αὐτήν

α) Τούς πολέμους κι ὅλες τίς μεταξύ μας διαμάχες ἀπό καταβολῆς κόσμου καί μέχρι καί σήμερα, τούς προκαλεῖ ἡ πλεονεξία καί ἡ ἁμαρτωλότητα τῶν ἀνθρώπων. Ὅσο περισσότερο εἶναι ὑποτεταγμένοι εἰς τά πάθη τόσο πιό εὐάλωτοι καί πιό ἐπικίνδυνοι εἶναι γιά νά προκαλέσουν πολέμους νά σπείρουν τόν ὄλεθρον καί τήν καταστροφή. Πορνεία, φιλαργυρία, φιλαρχία, πλεονεξία κακία γεννοῦν ἀναντιρρήτως κατά τό πνεῦμα τοῦ Θεοῦ πολέμους καί ἔριδες καί στάσεις καί διαμάχες.

Αὐτή εἶναι ἡ γνώμη τῶν Πατέρων μας. Ἰδού: Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος λέγει: «Ἡ πλεονεξία εἶναι μητέρα τῶν πολέμων καί οἱ πόλεμοι γεννοῦν τούς φόρους πού εἶναι ἡ αὐστηρότερη καταδίκη» (ΒΕΠ 59, 141, 2).

Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος τόνίζει: «Τίποτε δέν συμβάλλει τόσο πολύ σέ μάχη καί πόλεμο ὅσο ὁ ἔρωτας γιά τά παρόντα, ὅσο δηλαδή ἡ ἐπιθυμία γιά δόξα, γιά χρήματα ἤ γιά καλοπέραση» (P.G. 55, 343).

β) Ἄν καί οἱ πολέμιοι καί ὅλες οἱ ἄλλες ἀκαταστασίες προκαλοῦνται καί ἔχουν τήν ρίζα τους στήν ἁμαρτία ἐντούτοις ὁ Θεός τούς ἐπιτρέπει νά ἀπειλοῦν τούς δίκαιους. Ἡ παραχώρηση τοῦ Θεοῦ καί ἡ συγκατάθεση του γιά νά πολεμηθοῦν οἱ δίκαιοι καί οἱ ἐνάρετοι δίδεται γιά νά δοξασθοῦν οἱ δίκαιοι μέ τήν ἀνδρεία, τήν ὑπομονή, τήν ταπείνωση, τήν πτωχεία καί τίς ἄλλες ἀρετές. Σ’ αὐτόν τό πειρασμό ὁ πιστός δέν ἐγκαταλείπεται ἀνυπεράσπιστος στούς ἐχθρούς του, ὡς λεία, ἀλλά ἐνισχύεται ὑπό τῆς θείας χάριτος. Ὁ ἀθλητής τοῦ Χριστοῦ ἔχει σύμμαχό τόν Θεό στήν ζωή του. Ἡ θεία συμμαχία καί ἡ παράταξις τοῦ Κυρίου εἰς τό πλευρό μας εἶναι τά ἀκαταμάχητα ὅπλα, ἡ ἀήττητος δύναμις, τό ἀπόρθητο τεῖχος, ἡ δύναμις πού μᾶς χαρίζει τήν νίκη.

γ) Αὐτή τήν ἴδια προστασία καί συμμαχία ἀπολαμβάνει ὁ πιστός ὄχι μόνο σέ καιρό πολέμου, ἀλλά πάντοτε. Οὐδέποτε ἐκλείπουν οἱ ἐχθροί πού τόν ἐπιβουλεύονται. Καί σήμερα καί στό μέλλον θά βρισκόμαστε ὡς ἔθνος ὑπό τήν θεία σκέπη, ὅταν ὅμως ζοῦμε μέ πίστη καί εὐσέβεια. Ἄν ἐγκαταλείψουμε τόν Θεό. Καί ὁ Θεός θά μᾶς ἐγκαταλείψει Εἶναι φοβερή ἡ ἀπειλή του : «ἰδού ἀφίεται ὁ οἶκος ὑμῶν ἔρημος».

Στήν Ἱερά ἱστορία τοῦ λαοῦ τοῦ Θεοῦ ὑπάρχουν καί περιπτώσεις θείας προστασίας καί βοηθείας ἀλλά καί ἐγκαταλείψεως. Ἔτσι ἔχει ἀποδειχθεῖ ὅτι ἰσχύει ἕνας δίκαιος πνευματικός νόμος ὁ ὁποῖος δρᾶ εἴτε θέλουμε εἴτε δέν θέλουμε ἀνεξαρτήτως. Ποιός; Ἑνωμένος ὁ ἄνθρωπος ἤ ὁ λαός ὅλος μέ τόν Θεό εἶναι φοβερός στούς ἐχθρούς.

Χωρισμένος ὁ ἄνθρωπος ἤ ὁ λαός ἀπό τόν Θεό, ὁ λαός παραδίδεται εἰς δουλεία καί ταπείνωση.

Ἐπειδή ἀδελφοί μου ζοῦμε σέ καιρούς δύσκολους, ὅπου πολλοί «κυκλόθεν οἱ ἐχθροί» ὁρατοί καί ἀόρατοι ἄς μήν λησμονοῦμε αὐτήν τήν πείρα.

Αὐτή πού μᾶς διεφύλαξε καί μᾶς ἐδόξασε στό παρελθόν. Αὐτή θά μᾶς διατηρήσει ἐλεύθερους καί σώους καί τώρα καί στό μέλλον; Νά εἴμαστε ἀρεστοί στόν Κύριο ὅσο ζοῦμε. Γι’ αὐτό ἰδιαίτερα θά πρέπει νά εὐχαριστοῦμε τόν Θεό, τούς ἁγίους πού πρεσβεύουν γιά μᾶς στόν οὐράνιο Πατέρα μας, κυρίως ὅμως τήν Θεοτόκον πού σκεπάζει τό εὐσεβές ἡμῶν γένος τῶν πιστῶν χριστιανῶν, τό εὐσεβές γένος τῶν Ἑλλήνων.

«ΤΗΣ ΣΚΕΠΗΣ ΣΟΥ ΠΑΡΘΕΝΕ ΑΝΥΜΝΟΥΜΕΝ ΤΑΣ ΧΑΡΙΤΑΣ»

Αρχιμ. Καλλίνικος Νικολάου. Ι.Μ Καισαριανής

Κυριακή ΣΤ ' Λουκά -«Οι Δαιμονοφόρητοι κατά το σώμα καί την ψυχή » Αρχιμανδρίτης Καλλίνικος Νικολάου

Λουκᾶ η΄ 27-39

«Οἱ Δαιμονοφόρητοι κατά τό σῶμα καί τήν ψυχή »

“Ὑπήντησεν τῷ Ἰησοῦ ἀνήρ τις ἐκ τῆς πόλεως, ὅς εἶχε δαιμόνια ἐκ χρόνων ἱκανῶν”

Ὑπάρχουν πολλοί ἄνθρωποι στήν ἐποχή μας, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, οἱ ὁποῖοι δέν πιστεύουν ὅτι ὑπάρχει διάβολος. Τό ἀποτέλεσμα αὐτῆς τῆς ἀπιστίας εἶναι ὅτι δέν προφυλάσσονται ἀπό τήν ἐπήρειά του καί τίς συμβουλές του ἤ τά ἔργα πού ὑποβάλλει στήν ἀνθρώπινη θέληση. Γι’ αὐτό ὁ Κύριος μας παρεχώρησε στόν διάβολο νά ὑπάρχουν καί κατά τό σῶμα δαιμονοφόρητοι, ὥστε δι’ αὐτῶν νά βεβαιώνονται οἱ δυσπιστοῦντες γιά τήν ὕπαρξη τῶν δαιμόνων.

Ἕνας τέτοιος δαιμονισμένος καί κατά τό σῶμα συναντήθηκε μέ τόν Κύριό μας στήν περιοχή τῶν Γαδαρηνῶν καί ὁ φιλάνθρωπος Δεσπότης μας Ἰησοῦς Χριστός τόν ἐλευθέρωσε τοῦ χαλεποῦ δαιμονίου. Ἔτσι ἐμεῖς λαμβάνουμε ἀφορμή γιά νά ἀναφερθοῦμε στίς δύο αὐτές καταστάσεις τῶν δαιμονισμένων καί κατά τό σῶμα καί κατά τήν ψυχή.

1) Οἱ δαιμονισμένοι κατά τό σῶμα.

Εἶναι δυστυχῶς ἄνθρωποι σάν αὐτόν τῆς σημερινῆς Εὐαγγελικῆς περικοπῆς γιά τόν ὁποῖο μᾶς πληροφορεῖ ὁ Εὐαγγελιστής Λουκᾶς ὅτι «δέν ἦταν ντυμένος μέ ροῦχα καί δέν ἔμενε σέ σπίτι, ἀλλά σέ μνήματα».

Ἀποκρουστικοί, ἀντικοινωνικοί, ἀπομωνομένοι καί ἐξαθλιωμένοι. Βίαιοι, ἐπιθετικοί, αὐθάδεις καί περιδεεῖς. Ὅταν εὑρίσκονται ὑπό τήν ἐπήρεια, τήν ἐνέργειαν τοῦ δαιμόνων πέφτουν στήν γῆ, στό νερό, στήν φωτιά. Κτυποῦν, ἀφρίζουν, ἐπιτίθενται. Κυριαρχοῦνται ἀπό μία πρωτόγονη καί ἀδάμαστη δύναμη. Σπάζουν ἁλυσίδες, πόρτες καί ἐξαφανίζουν κάθε ἐμπόδιο.

Ἄν οἱ ἄνθρωποι αὐτοί δέν ἐλευθερωθοῦν στήν ζωή τους ἀπό τούς δαίμονες πού τούς τυραννοῦν, ὅταν στό καιρό τοῦ θανάτου ἀποβάλλουν τό σῶμα, τότε ἀποβάλλουν καί τήν δαιμονική ἐπήρεια καί ἐνέργεια.

Ἐδῶ θά πρέπει νά θυμηθοῦμε ὅτι καί πολλές ἀσθένειες ὀφείλονται σέ δαιμονική ἐνέργεια ὅπως ἐκείνη τῆς συγκύπτουσας γυναίκας τήν ὁποία ὁ Κύριος ἀνόρθωσε θαυματουργικῶς μέσα στήν συναγωγή ἕνα Σάββατο.

2) Οἱ δαιμονισμένοι κατά τήν ψυχή

Ὅποιος εἶναι ἀπό τόν Θεό ἀκούει τά λόγια τοῦ Θεοῦ, λέγει ὁ Κύριος, δηλαδή ὑπακούει στίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ. Αὐτός μεταφέρει τούς λόγους σέ ἔργα ἀρετῆς. Ζεῖ καί πολιτεύεται κατά Θεόν. Ἐκτελεῖ τό θέλημα τοῦ οὐρανίου Πατρός. Γίνεται κληρονόμος τοῦ Θεοῦ καί συγκληρονόμος τοῦ Χριστοῦ.

Ὅποιος ὅμως παρακούει τόν Θεό διαπράττει τήν ἁμαρτία καί ἐπιδίδεται σ’ αὐτήν ἀμετανοήτως, εἶναι δοῦλος τῆς ἁμαρτίας καί δέν εἶναι ἀπό τόν Θεό, ἀλλά ἀπό τόν πονηρό, ἀφοῦ διά τῆς κακῆς προαιρέσεως μεταπλάττει τήν φύση πού ἔλαβε ἀπό τόν Θεό καί τήν ἐξομοιώνει μέ τόν Πατέρα τῆς ἀπωλείας. Γι’ αὐτό ἔλεγε πρός τούς Ἰουδαίους ὁ Κύριος «Σεῖς εἶσθε ἀπό τόν Πατέρα σας τόν διάβολο καί θέλετε νά ἐκτελεῖτε τίς ἐπιθυμίες αὐτοῦ» (Ἰωάν. η΄ 44).

Αὐτοῦ τοῦ εἴδους οἱ ἄνθρωποι εἶναι φοβερά ἀθλιώτεροι καί ἀπό τούς δαιμονισμένους, ἄν καί διαφεύγουν τήν προσοχή τῶν πολλῶν. Διότι οἱ μέν δαιμονισμένοι κατακόπτουν τά σώματά τους καί μερικές φορές βλάπτουν σωματικά ὅσους συναντοῦν, οἱ δέ ὡμοιούμενοι μέ τόν διάβολον διά τήν πονηρῶν ἐπιθυμιῶν καί πράξεων διαφθείρουν τίς ψυχές τίς δικές τους καί ὅσων τούς συναναστρέφονται ἀπρόσεκτα.

3) Ὁ Χριστός ἐλευθερώνει ἀπό τούς δαίμονες.

Ἐπειδή λοιπόν οἱ περισσότεροι ἄνθρωποι δέν μποροῦν νά ἀντιληφθοῦν τήν ἐναντίον μας μανία τοῦ διαβόλου ἀπό τίς κατά τήν ψυχή προσβολές ἐκείνου καί τήν συνέργειά του, στήν ἁμαρτία, παραχώρησε ὁ Θεός νά ὑπάρχουν καί κατά τό πνεῦμα δαιμονοφόρητοι, ὥστε ἀπό τούς σωματικούς δαιμονισμένους νά πληροφορηθοῦμε, πόση φοβερή εἶναι ἡ κατάσταση τῆς ψυχῆς πού διά τῶν πονηρῶν ἔργων ἔκαμε τόν διάβολο κατοικό της.

Ὁ Ἰησοῦς Χριστός, ὁ μονογενής Υἱός τοῦ Θεοῦ κινούμενος ἀπό ἀφάνταστο πέλαγος φιλανθρωπίας κατέβηκε στή γῆ, γιά νά μᾶς ἐλευθερώσει ἀπό τήν τυραννία τοῦ διαβόλου. Ἔτσι, ἐλευθερώνει καί τίς ψυχές κατά τόν ἴδιο τρόπο πού ἐλευθερώνει καί τά σώματα τῶν δαιμονισμένων. Ὅπως στήν περίπτωση τοῦ σωματικῶς δαιμονισμένου ὁ Χριστός ἐνεργεῖ φανερά τήν ἐλευθερία τοῦ ἀνθρώπου ἀπό τήν ἐξουσία τοῦ δαίμονος, ἔτσι καί ἐλευθερώνει κρυφά τήν ψυχή καί τήν θεραπεύει. Ὁ Ἰησοῦς Χριστός ἀπομακρύνει κατ’ ἐξοχήν τούς δαίμονες τῶν δαιμονιζομένων γιά νά πληροφορηθοῦμε ὅτι αὐτός εἶναι ἐκεῖνος πού τούς ἀπομακρύνει καί ἀπό τίς ψυχές μας καί μᾶς χαρίζει αἰώνια ζωή.

Ἡ φιλανθρωπία τοῦ Δεσπότου Χριστοῦ φανερώνεται κι ἀπό δύο ἀκόμα ἐνέργειες του κατά τό εὐαγγελικό περιστατικό.

α-Ἔρχεται αὐτόκλητα, χωρίς νά τόν παρακαλέσει κανείς. Κατευθύνεται ἀπό μόνος του πρός συνάντηση τοῦ δαιμονισμένου. Αὐτό δείχνει ὅτι ἀφ’ ἑνός μεν ὁ δαιμονισμένος καί κατά τό σῶμα καί κατά τήν ψυχή δέν πρόκειται ποτέ νά προσέλθει στόν Χριστό. Ὁ διάβολος δέν θά τόν ἀφήσει νά πλησιάσει τόν Χριστό γιά νά μήν θεραπευθεῖ. Αὐτό γνωρίζοντας ὁ Κύριος ἔρχεται ἀπό μόνος του. Ἔτσι δείχνει τήν ἀληθινή ἀγάπη του γιά μᾶς. Ἤλθε γιά νά μᾶς ἐλευθερώσει αἰώνίως ἀπό τήν καταστροφική ἐξουσία τοῦ διαβόλου.

β- Ἐπιτρέπει στά δαιμόνια νά εἰσέλθουν στήν ἀγέλη τῶν χοίρων καί νά γκρεμισθοῦν στήν θάλασσα. Ἔτσι μᾶς φανερώνει ὅτι τό ἴδιο θά ἔπρατταν οἱ δαίμονες καί στούς ἀμετανοήτως ἁμαρτάνοντας ἄν δέν τούς ἐμπόδιζε ὁ Χριστός. Ὁ διάβολος ἐπιδιώκει πρῶτα μέν νά μᾶς θανατώσει σωματικῶς ὕστερα δέ καί πνευματικῶς.

Ἀδελφοί μου

Ἄς φοβηθοῦμε τήν ἁμαρτία πού μᾶς ὑποδουλώνει στόν διάβολο. Ἄς ἀποφύγουμε τίς κακές ἐπιθυμίες, τίς ἁμαρτωλές πράξεις.

Ὁ Χριστός ἀναμένει τήν μετάνοια καί τήν ἐξομολόγησή μας γιά νά μᾶς δώσει ἄφεση ἁμαρτιῶν καί ζωήν αἰώνιον καί νά μᾶς ἐλευθερώσει ἐκ τῆς καταδυναστείας τοῦ διαβόλου.

Αρχιμ. Καλλίνικος Νικολάου , Ι.Μ. Καισαριανής

Κυριακή Γ΄ Λουκά – «Ποιος ευθύνεται ;» Αρχιμανδρίτης Καλλίνικος Νικολάου

Λουκᾶ ζ΄ 11-16

«ΠΟΙΟΣ ΕΥΘΥΝΕΤΑΙ; »

“Καί ἰδού ἐξεκομίζετο τεθνηκώς υἱόςμονογενής τῇ μητρί αὐτοῦ, καί αὕτη ἦνχήρα”

Καί στήν ἐποχή μας, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, ἕνα γεγονός παρόμοιο μέ αὐτό πού περιγράφεται στό σημερινό εὐαγγελικό ἀνάγνωσμα προκαλεῖ θερμότατη συγκίνηση. Μία χήρα γυναίκα χάνει τόν μονογενή της υἱό. Ἴσως σήμερα δέν μποροῦμε νά ἀντιληφθοῦμε μέ τί συνεπάγετο ἡ χηρεία γιά τίς γυναῖκες. Τό ὅτι ὅμως λαμβάνει συνεχῶς μέριμνα περί αὐτῶν ὁ θεῖος νόμος μᾶς βοηθᾶ νά καταλάβουμε ὅτι ἐπρόκειτο περίς τάξης ἀνθρώπων πού γίνονταν εὔκολα ἀντικείμενο ἀδικίας, ἀπειλῆς καί ἄλλων ἀτιμωτικῶν διαθέσεων. Ὅταν μία τέτοια γυναίκα χάνει καί τό μοναδικό στήριγμά της, τήν ἐλπίδα γιά νά ζήσει μέσα σ’ ἕνα κόσμο πού ἐκμεταλλευόταν καί ἀδικοῦσε τίς χῆρες γυναῖκες ἀσφαλῶς μποροῦμε νά ἀντιληφθοῦμε ὅτι τόν πόνο τοῦ θανάτου τοῦ παιδιοῦ της τόν αὔξανε ἀπελπιστικῶς ἡ πραγματικότητα, ὅτι θά ζήσει τόν ὑπόλοιπο βίο της μόνη χωρίς προστασία καί στήριγμα ἀνάμεσα σέ ἀνθρώπους πού δέν θά τήν συμπονοῦσαν ἀλλά καί θά τήν κατεδίωκαν.

Αὐτά τά ἀνέφερα γιά νά μπορέσουμε νά ἀντιληφθοῦμε τήν δυστυχία αὐτῆς τῆς γυναίκας, πού ἐδέχθη τήν ἐπίσκεψη τοῦ Θεοῦ ὁ ὁποῖος τῆς ἔδιωξε τήν λύπη χαρίζοντας της αἰδιοδοξία καί δύναμη γιά νά ζήσει.

Ἀνάλογα περιστατικά συμβαίνουν καί σήμερα. Γονεῖς νά χάνουν τά παιδιά τους. Καί μέ τόν θάνατο τους νά περιέρχονται σέ κατάσταση πλήρους ἀπαισιοδοξίας. Νά ἀρνοῦνται νά ζήσουν, ἐπειδή ἐξαφανίσθηκαν τά ὄνειρα πού εἶχαν καί ἔτρεφαν γιά τήν ζωή τῶν παιδιῶν τους. Ζοῦν μέσα στήν ἀπελπισία μέ μόνιμο σύντροφο τήν λύπη, τόν στεναγμό καί τίς ἀναμνήσεις. Κανένα παράθυρο στό φῶς. Καμμία ἐλπίδα. Καμμία χαρά.

Ζώντας ἔτσι μέσα σέ μία τέτοια ἀτμόφαιρα ἀρχίζουν νά ἐρευνοῦν μέ τήν λογική του καί νά ἀναζητοῦν τούς ὑπευθύνους τῆς δυστυχίας τους. Καί ἔχω ἀκούσει πολλές φορές φοβερό κατηγορητήριο ἐναντίον τοῦ Θεοῦ, ὁ ὁποῖος τούς ἅρπαξε τό παιδί τους καί τούς ὁδήγησε στήν δυστυχία. Εἶναι ὅμως ἄραγε ὁ Θεός ὑπεύθυνος γιά τήν δυστυχία; Ποιός τελικά εὐθύνεται γιά τίς τραγικές αὐτές καταστάσεις ἤ ἄλλες παρόμοιες;

Tό πρῶτο πού πρέπει ὅλοι νά θυμηθοῦμε εἶναι ὅτι: Ο ΘΕΟΣ ΔΕΝ ΕΚΑΝΕ ΤΟ ΘΑΝΑΤΟ. ΣΤΟΝ ΘΑΝΑΤΟ ΟΔΗΓΗΘΗΚΕ ΜΟΝΟΣ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ.

Ὁ θάνατος δέν εἶναι τό θέλημα τοῦ Θεοῦ. Γι’ αὐτό ἦλθε ὁ ἴδιος ὁ Θεός, στόν κόσμο ἀνάμεσά μας γιά νά μᾶς παράσχει ζωή, ἀνάσταση, ἀθανασία. Δέν εὐθύνεται ὁ Θεός πού πεθαίνουμε. Θά μπορούσαμε νά μήν πεθαίνουμε μά δέν τό θελήσαμε.

Παρά ταῦτα ὁ Θεός ἀπό φιλανθρωία κινούμενος δέν μᾶς ἄφησε νά τυρρανηθοῦμε ὑπό τόν θάνατον. Ἦλθε καί μᾶς ἔδωσε ζωή.

Ἔτσι λοιπόν ὁ Θεός ὄχι μόνο δέν ἐποίησε τόν θάνατο, στόν ὁποῖο μόνοι μας ὑποταχθήκαμε, ἀλλά καί μᾶς ἐλευθέρωσε ἀπό τόν θάνατο. Ἑπομένως εἶναι ἄδικος καί ἀχάριστος ὅποιος κατηγορεῖ τόν Θεό, ὅτι εἶναι ἐκεῖνος πού θανατώνει ἐνῶ ζωοποιεῖ καί ἀνασταίνει τόν ἄνθρωπο.

Τό δεύτερο πού ἐπίσης πρέπει νά μάθουμε εἶναι ὅτι ὁ Θεός «οὐδένα πειράζει». Αὐτό εἶναι διδασκαλία ἐπίσημη τῆς Ἁγίας Γραφῆς. Ἄλλος εἶναι ὁ πειρασμός, ὁ διάβολος. Πολύ σωστά ἔχει εἰσαχθεῖ στήν συνήθειά μας τόν διάβολο νά τόν ἀποκαλοῦμε καί «πειρασμό». Λέμε: «Μή εἰσενέγκης ἡμᾶς εἰς πειρασμόν ἀλλά ρῦσαι ἡμᾶς ἀπό τοῦ πονηροῦ». Ὁ διάβολος ἐπιθυμεῖ νά μᾶς ἀφαιρέσει κάθε χαρά στήν ζωή μας καί νά μᾶς ὁδηγήσει στήν λύπη.

Ἐπειδή ἴσως διερωτᾶσθε ἀπό ποῦ ἀντλεῖ ὁ διάβολος μία τέτοια καταστροφική ἐξουσία; Ποιός τοῦ δίδει τέτοια δικαιώματα; Ἡ ἀπάντηση εἶναι ὅτι ἐμεῖς φταῖμε γιά τήν ἐξουσία πού ἔχει πάνω μας ὁ διάβολος. Οἱ ἁμαρτίες μᾶς ὑποτάσσουν σ’ αὐτόν κι αὐτός μᾶς μεταχειρίζεται ἀπάνθρωπα. Ἀλλά κι ἐδῶ ὁ Θεός παρεμβαίνει ἀπό ἀγάπη καί φιλανθρωπία. Δέν ἀφήνει τόν διάβολο νά μᾶς κατεξουσιάσει. Δέν τοῦ ἐπιτρέπει νά μᾶς πειράξει περισσότερο ἀπό ὅσο μποροῦμε νά ἀντισταθοῦμε, ὥστε ἡ πάλη νά γίνεται ἐπί ἴσοις ὅροις. Καί τέλος κι ἄν ἥττηθοῦμε ὁ Θεός μέ στοργή μπορεῖ νά μᾶς ἀνορθώσει. Ὁ Χριστός στό Εὐαγγέλιό του αὐθόρμητα καί χωρίς καμμία πρόσκληση, χωρίς παρακλήσεις καί δεήσεις ἦλθε αὐτόκλητος νά λύσει ἕνα δράμα καί νά ἀποτρέψει μία ἀνθρώπινη δυστυχία γιά τήν ὁποία δέν εὐθύνεται ὁ ἴδιος, σέ τίποτε, οὔτε τήν προεκάλεσε.

Ὅπως τότε ἔτσι καί σήμερα προσέρχεται γιά νά λύσει δράματα καί νά διαλύσει τά νέφη τῶν λυπηρῶν. Προσέρχεται πρόθυμα νά μᾶς ἀνακουφίσει. Τό ἐρώτημα ὅμως εἶναι;

Πόσοι δεχόμαστε τήν παρηγορία τοῦ Χριστοῦ ; Πόσοι ἀφήνουμε τόν Χριστό νά γλυκάνει τόν πόνο μας ; Πόσοι εἴμαστε σέ θέση νά ἀντιληφθοῦμε αὐτό πού μᾶς προσφέρει ὁ Χριστός;

Πάντως μόνο εὐχαριστία καί δοξολογία θά πρέπει νά ἔχουμε καί νά ἐκφράζουμε γιά τόν Κύριό μας, συμφωνοῦντες μέ τό εὐαγγέλιο ὅτι «ὁ Θεός ἐπισκέφθηκε καί ἐπισκέπτεται συνεχῶς τόν λαόν».

Αρχιμ. Καλλίνικος Νικολάου, Ι.Μ. Καισαριανής

Κυριακή B΄Λουκά – «Η Χριστιανική τελειότητα»Αρχιμ. Καλλίνικος Νικολάου

Λουκ. στ΄31-36

«Η ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΤΕΛΕΙΟΤΗΤΑ»

  Οἱ πιστοί ἀποτελοῦν μία κοινωνία, εἶναι ὁ λαός τοῦ Θεοῦ. Οἰ ἄνθρωποι πού ζοῦν σύμφωνα μέ τόν τρόπο πού θέλει ὁ Θεός. Ὁ Κύριός μας ὁ Ἰησοῦς Χριστός ἦλθε στήν γῆ καί ἔγινε ἄνθρωπος γιά νά μᾶς δείξει μέ λόγια καί ἔργα πῶς ὁ Θεός θέλει νά ζοῦμε. Στό σημερινό εὐαγγελικό ἀνάγνωσμα καθορίζονται οἱ σχέσεις τῶν πιστῶν ὄχι μόνο μεταξύ τους, ἀλλά μέ ὅλους τούς ἀνθρώπους, πιστούς καί ἀπίστους. Τό θέλημα τοῦ Θεοῦ γιά τόν τρόπο τῆς ζωῆς μας καί τῆς συμπεριφορᾶς μας δίνεται μέ τρεῖς νόμους τούς ὁποίους ὀφείλουν οἱ πιστοί νά τηροῦν. Ὅταν τηροῦνται οἱ νόμοι αὐτοί τῆς νέας κοινωνίας πού ἐμπνέεται ἀπό τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ τότε ὁ πιστός ἀποδεικνύεται «υἱός τοῦ ὑψίστου» παιδί Θεοῦ.

  1) Ὁ πρῶτος νόμος τῆς νέας κοινωνίας εἶναι ὁ νόμος τῆς δικαιοσύνης «Νά φέρεσθε πρός τούς ἄλλους ὅπως θά θέλατε νά φερθοῦν σέ ἐσᾶς». Στήν κοινωνία μας πολλές φορές ἀνατρέπεται ὁ νόμος αὐτός. Οἱ ἄνθρωποι ἀξιώνουν ἀπό τούς ἄλλους νά τούς σέβονται, νά τούς συμπεριφέρονται μέ εὐγένεια, νά μήν τούς κακομεταχιερίζονται, νά τούς ἀγαποῦν, νά μήν τούς ἀδικοῦν, νά τούς ἀναγνωρίζουν αὐτό πού εἶναι. Δυσαρεστοῦνται καί ἀγανακτοῦν ὅταν συναντήσουν τήν ἀδικία, τό θράσος, τό μῖσος, τήν ἰδιοτέλεια, τήν κακή συμπεριφορά. Ὁ πιστός ὀφείλει πρός ὅλους νά συμπεριφέρεται δίκαια. Τό κριτήριο τῆς δίκαιας συμπεριφοράς συνοψίζεται ἐπιγραμματικά στό λόγο τοῦ Κυρίου μας: «Νά φέρεσθαι πρός τούς ἄλλους, ὅπως θά θέλατε νά φερθοῦν οἱ ἄλλοι σέ σᾶς».

Ζητᾶς ἀγάπη; Ἀγάπησε κι ἐσύ. Ἀγανακτεῖς στήν ἀδικία; Μήν ἀδικεῖς. Ἀναγνωρίζεις στόν ἑαυτό σου ἐλαφρυντικά γιά τά λάθη καί τόν συγχωρεῖς; Ἀναγνώρισε καί στόν ἄλλον τά ἴδια ἐλαφρυντικά. Ἀπαιτεῖς σεβασμό; Nά σέβεσαι πρῶτα ἐσύ τούς ἄλλους.

  2. Ὁ δεύτερος νόμος τῆς πνευματικῆς ζωῆς εἶναι ὁ νόμος τῆς προσφορᾶς.

 Τό φάσμα τῶν ἀνθρωπίνων σχέσεων στηρίζεται συνήθως στόν νόμο τοῦ «δοῦναι καί λαβεῖν». Δίνω καί παίρνω. Προσφέρω καί δέχομαι. Γιά τόν πιστό ὁ νόμος αὐτός θεωρεῖται ἀπό τόν Θεό ὡς ἀτελής. Ἡ τελειότητα τοῦ χριστιανοῦ φαίνεται στό ὅτι τίς σχέσεις του τίς ρυθμίζει ὁ νόμος τῆς προσφορᾶς. Δίνει χωρίς νά ἀποβλέπει στήν ἀνταπόδοση τῶν ἴσων. Μάλιστα δέν προσφέρει χωρίς νά ἐλπίζει ὅτι θά λάβει πίσω τήν προσφορά του.

  Ὁ Κύριος μας αὐτό τόν νόμο τόν παρουσίασε μέ τό παράδειγμα τοῦ δανεισμοῦ καί τῆς ἀγάπης. Ἀλλά θά πρέπει νά καταλάβουμε ὅτι ἀναφέρεται σ’ ὅλο τό εὕρος τῶν ἀνθρωπίνων σχέσεων. Ὁ πιστός ἀγαπᾶ ἔστω κι ἄν δέν ἀγαπᾶται. Βοηθᾶ κι αὐτούς πού δέν μποροῦν ἤ πού δέν εἶναι διατεθιμένοι νά τόν βοηθήσουν. Συγχωρεῖ κι αὐτούς πού δέν τόν συγχωροῦν.

  Παράδειγμα αὐτῆς τῆς συμπεριφορᾶς εἶναι ὁ Θεός. Ὁ Θεός πού εὐεργετεῖ ἀνεξαιρέτως ὅλους τούς ἀνθρώπους, ἀκόμη καί τούς ἀχαρίστους καί πονηρούς. Αὐτός ἀνατέλει τόν ἥλιον ἐπί δικαίους καί ἀδίκους. Ἡ προσφορά τοῦ Θεοῦ βεβαίως δέν περιορίζεται μόνο σέ φυσικά καί ὑλικά ἀγαθά ἀλλά ἐπεκτείνεται καί στά πνευματικά. Χωρίς αὐτά φανερώνεται ἡ ἀγάπη καί ἡ φιλανθρωπία τοῦ Θεοῦ. Τήν χάρη του καί τήν εὐλογία του τήν προσφέρει ἀφειδώλευτα σ’ ὅλους ἀνεξαιρέτως τούς ἀνθρώπους. Ὅλους τούς δέχεται, τούς ἀγαπᾶ, τούς συγχωρεῖ. Γιά ὅλους ἔχει ἑτοιμάσει τήν Βασιλεία του.

  Ἔτσι καί ὁ χριστιανός ἀγαπᾶ ὅλους κι εἶναι εὐεργετικός πρός ὅλους ἀκόμη καί σ’ ἐκείνους πού διάκεινται ἐχθρικῶς ἀπέναντί του.

  3. Καί τό τρίτο, εἶναι ὁ νόμος τῆς εὐσπλαγχνίας. Νά εἶσθε φιλεύσπλαγχνοι καθώς καί ὁ πατέρας σας εἶναι φιλεύσπλαγχνος.

  Ἡ εὐσπλαχνία ἀποτελεῖ μία ἀκόμη ἀπόδειξη καί προϋπόθεση τῆς τελειότητος στήν ὁποία πρέπει νά φθάσουν οἱ πιστοί μέσα στήν Ἐκκλησία. Εἶναι ἀπαίτηση τοῦ Κυρίου. Ἡ εὐσπλαγχνία εἶναι οὐσιαστικός ὅρος γιά νά εἰσέλθει κανείς στήν Βασιλεία τῶν οὐρανῶν. Εἶναι ἡ στοργή πού εἶχε ὁ καλός Σαμαρείτης γιά τόν πλησίον, γιά τόν δυστυχισμένο πού συνάντησε στό δρόμο του. Τήν ἴδια στοργή, τό ἴδιο ἔλεος, ὀφείλει νά ἔχει ὁ πιστός πρός ὅλους ἀκόμη καί πρός ἐκείνους πού τόν ἔβλαψαν. Ὁ πιστός εἶναι εὔσπλαχνος, διότι αἰσθάνεται τήν εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ πού τόν ἐλέησε. Αὐτή τήν εὐσπλαχνία ὀφείλει νά τήν δείχνει ὁ Χριστιανός μέ τήν συνείδηση ὅτι τήν ἐπιδεικνύει στό πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ.

Ἡ εὐσπλαχνία εἶναι ὁ ἀντίποδας τῆς εὐσπλαχνίας πού ἐπικρατοῦσε στόν εἰδωλολατρικό κόσμο ἕνεκα τῆς ὁποία ἐξαπελύθη ἡ ὀργή τοῦ Θεοῦ. Γι’ αὐτό ὁ χριστιανός ὀφείλει νά ἀγαπᾶ, νά ἔχει σύμπνοια στήν καρδιά του. Δέν πρέπει νά κλείνει τήν καρδιά στόν ἀδελφό πού βρίσκεται σέ ἀνάγκη. Ὁ εὐαγγελιστής Ἰωάννης μᾶς ὑπενθυμίζει ὅτι ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ μένει μόνο σ’ αὐτούς πού εἶναι εὔσπλαχνοι (Α΄ Ἰωάννου γ΄17).

  Οἱ τρεῖς αὐτοί νόμοι γιά τούς ὁποίους ἐκάναμε λόγο σήμερα, ἀγαπητοί μου, εἶναι ἀναγκαίο περισσότερο ἀπό κάθε ἄλλη ἐποχή στήν κοινωνία μας. Αὐτήν τήν κοινωνία πού τήν ἔχει φθείρει ἡ ἀδικία, τό συμφέρον, ἡ πλεονεξία, ἡ ἀστοργία.

  Ὅλοι κάποτε θά πληγωθήκαμε ἀπό ἀνάλογες συμπεριφορές. Ἄν λάβουμε ὑπ’ ὅψιν μας ὅτι χωρίς αὐτούς δέν μποροῦμε νά θεωρούμαστε τέλειοι ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ τότε ἀντιλαμβανόμαστε ἀκόμη περισσότερο τήν ἀναγκαιότητα τους.

  Μήν λησμονοῦμε στήν ζωή μας ὅτι ὁ Θεός μᾶς θέλει Δίκαιους, μέ πνεῦμα προσφορᾶς καί θυσίας, εὐσπλαχνικούς. Καί οἱ τρεῖς αὐτές ἰδιότητες καταλήγουν στήν ἀναγνώρισή μας ἀπό τόν Θεό. Μᾶς ἀναγνωρίζει ὡς παιδιά του.

  Ἄς ἀγωνισθοῦμε ὅλοι νά κατακτήσουμε αὐτό τόν τίτλο. Καί θά τόν ἀποκτήσουμε μέ τήν ἀρετή, τήν ὑπακοή καί τήν ὑπομονή μας εὐχόμενος σέ ὅλους νά τά ἔχετε πλούσια στήν ζωή σας.

Αρχιμ. Καλλίνικος Νικολάου, Ι.Μ. Καισαριανής

Κυριακή Α΄ Λουκά -«Ο ΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ» «Ἐπιστάτα, δι' ὅλης νυκτὸς κοπιάσαντες οὐδὲν ἐλάβομεν·» (Λουκᾶ ε΄ 5) , Αρχιμανδρίτης Καλλίνικος Νικολάου

Μέσα στήν πρόταση αὐτή ἀδελφοί μου, ἐκφράζεται ἡ ἀπογοήτευση ἑνός ἀνθρώπου γιά τούς ἀνύπαρκτους καρπούς τῆς ἐργασίας του. Ὁ Κύρίος μας πλησιάζει τέσσερες ψαράδες στήν παραλία τῆς λίμνης τῆς Γαλιλαίας. Κάθισε στό πλοῖο τους πρωΐ -πρωΐ καί ἄρχισε νά διδάσκει τούς συγκεντρωμένους. Κάποια στιγμή στρέφεται στόν Πέτρο καί τόν στέλνει νά ρίξει τό δίχτυ στήν θάλασσα. Ἐκεῖνος ἀπογοητευμένος τοῦ ἀπαντᾶ ὅτι, ὅλη τήν νύκτα ἐκοπιάσαμεν καί δέν πήραμε τίποτα, ἀφοῦ ὅμως τό ζητᾶς θά ρίξω τό δίχτυ.

Τό περιστατικό αὐτό θά μᾶς δώσει τήν ἀφορμή νά μιλήσουμε σήμερα γιά τήν ἐργασία καί τό κόπο της. Αὐτό πού συνέβει στόν Πέτρο συμβαίνει συχνά στούς ἀνθρώπους πού ἐργάζονται τήν γῆ. Ἐργάζονται καί ἡ ἐργασία δέν ἀποδίδει ἤ ἀποδίδει ἐλάχιστα. Γι’ αὐτό τό θέμα κάτι ἔχει νά μᾶς ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ.

1. Ἠ ἐντολή τοῦ Δημιουργοῦ.

Οἱ ἄνθρωποι ἔχουν μία προκατάληψη ἔναντι τῆς ἐργασίας. Νομίζουν ὅτι ἡ ἐργασία προέρχεται ἀπό ἁμαρτία. Ἡ ἀλήθεια ὅμως καί τό σωστό τοποθετοῦν τό θέμα τῆς ἐργασίας διαφορετικά. Ἡ ἐργασία εἶναι ἐντολή τοῦ Δημιουργοῦ, πού δόθηκε πρίν ἀπό τήν πτώση. Διαβάζουμε στήν Γένεση «Ἔλαβεν Κύριος ὀ Θεός ἡμῶν τόν ἄνθρωπον …καί ἔθετο αὐτόν ἐν τῷ παραδείσῳ τῆς τρυφῆς, ἐργάζεσθαι αὐτόν καί φυλάσσειν» (Γεν. β΄ 15).

Ἡ παραστατική παρουσίαση τῆς Δημιουργίας σέ ἕξι ἡμέρες ὑπογραμμίζει, ὅτι ἡ ἐργασία τοῦ ἀνθρώπου ἀνταποκρίνεται στό θεῖο θέλημα καί τήν παρουσιάζει σάν ἀνταύγεια τῆς δράσης τοῦ Δημιουργοῦ. Ἡ διήγηση τῆς δημιουργίας τοῦ σύμπαντος κόσμου μᾶς τονίζει, ὅτι ὁ Θεός δημιουργώντας τόν ἄνθρωπο κατ’ εἰκόνα του θέλησε νά τόν προσεταιρισθεῖ στό σχέδιό του καί ὅτι ἀφοῦ ἐδημιούργησε τό σύμπαν τό ἐμπιστεύθηκε στά χέρια τοῦ ἀνθρώπου μαζί μέ τήν ἐξουσία νά κατοικήσει στήν γῆ καί νά τήν ὑποτάξει.

Ὅσοι λοιπόν ἐργάζονται, ἔστω κι ἄν ὅλοι δέν διακρίνονται γιά τήν μόρφωσή τους ἤ γιά τήν κρίση τους, ὅλοι ὡστόσο, ὁ καθένας μέ τήν ἐργασία του ἤ τήν τέχνη του «στηρίζουν» τήν θεία δημιουργία. Ἔτσι ἡ ἐργασία τοῦ ἀνθρώπου συντελεῖ στήν ἄνθηση τῆς δημιουργίας τοῦ Θεοῦ καί εἶναι ἐκπλήρωση τῆς θελήσεώς του.

2. Ὁ καρπός τῆς ἐργασίας.

Διαπιστώσαμε προηγουμένως ὅτι ἡ ἐργασία εἶναι θεμελιώδες δεδομένο γιά τόν ἄνθρωπο. Ἡ ἐργασία γιά τόν πεπτωκότα ἄνθρωπο θίγεται ἄμεσα καί βαθειά ἀπό τήν ἁμαρτία. Μετά τήν πτώση ἡ ἐργασία γίνεται κοπιώδης -ἐπίπονη-πολλές φορές ἀναποτελεσματική, ὅπως στήν περίπτωση τοῦ Πέτρου τῆς σημερινῆς εὐαγγελικῆς διηγήσεως. Ὁ καθημερινός κόπος τοῦ ἀνθρώπου δέν εἶναι κατάρα τοῦ Θεοῦ, ἀλλά ἄσκηση τῆς ἐξουσίας τοῦ ἀνθρώπου, ἄσκηση τῆς ἰσχύος τοῦ δικαιώματος τοῦ ἀνθρώπου πού ἔχει ἀπό τόν Θεό νά ὑποτάξει τήν γῆ. Ἡ «ἐπικατάρατος γῆ» ἀντιστέκεται στήν ἐξουσία τοῦ ἀνθρώπου καί πρέπει νά δαμαστεῖ.

Αὐτό πού ὁ ἄνθρωπος θά τό ἔκανε μέ εὐκολία καί θά χαιρόταν τούς γλυκεῖς καρπούς τῆς θείας ἐντολῆς καί ἐξουσίας, τώρα εἶναι ὑποχρεωμένος νά τό κάνει μέ κόπο καί πόνο. Ἡ ἐργασία πού γίνεται ὀδυνηρά, συχνά ἄγονη, εἶναι ἕνας ἀπό τούς χώρους, ὅπου ἡ ἁμαρτία ξεδιπλώνει εὑρύτατα τήν δύναμή της. Αὐθαιρεσία, βία, ἀδικία, ἁρπακτικότητα καθιστοῦν σταθερά τήν ἐργασία ὄχι μόνο βάρος δυσβάστακτο, ἀλλά καί περιοχή μίσους καί διακρίσεων.

Στήν ἁγία Γραφή ἀναφέρονται ἁπτά παραδείγματα ἀπό τά ὁποία διαπιστώνεται ὅτι ἡ κατάσταση δέν ἔχει ἀλλάξει καί πολύ. Νά μερικά : Ἐργάτες ἀπογοητευμένοι ἀπό τό μισθό τους, χωρικοί γδαρμένοι ἀπό τούς φόρους, πληθυσμοί ὑποταγμένοι στήν ἀναγκαστική ἐργασία ἀπό τόν ἄρχοντα, δοῦλοι καταδικασμένοι στήν ἐργασία καί στά χτυπήματα. Ἄς ἐξετάσουμε τίς αἰτίες αὐτές πού προκαλοῦν αὐτά τά ἀποτρόπαια περιστατικά. Θά δοῦμε ὅτι δέν ὑπάρχει ἀνθρώπινο σφάλμα, δέν φταίει ἐκεῖνος πού ἀδικεῖται καί καταπιέζεται. Συμβαίνουν ὅλα αὐτά καί εἶναι ὁ συνήθης κόσμος τῆς ἐργασίας στό ἀνθρώπινο γένος. Δείχνουν τήν δύναμη τῆς ἁμαρτίας καί τίς συνέπειες μιᾶς ζωῆς ἀνυπότακτης στό Θεό.

3. Ἐπί τῷ ὀνόματι Ἰησοῦ Χριστοῦ.

Στήν σημερινή διήγηση ὅμως ὑπάρχει καί μία Τρίτη διάσταση τῆς ἐργασίας. Ὁ Πέτρος στέλνεται νά ἐργασθεῖ. Ρίχνει τό δίχτυ στό ὄνομα τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ καί γεύεται τούς πλούσιους καρπούς μιᾶς εὐλογίας.

Μέ τόν Ἰησοῦ Χριστό ἀλλάζουν τά δεδομένα. Ὁ ἄνθρωπος μπορεῖ νά ἐμπιστεύεται τόν Ἰησοῦ Χριστό στήν ἐργασία του καί νά εὐλογεῖται. Αὐτό πού μόνος δέν μπορεῖ νά ἐπιτύχει, νά ὑποτάξει τήν γῆ γιά νά παραγάγει τό ἐπιτυγχάνει μέ τήν θεία δύναμη.

Πόσοι ὅμως ἀπό ἐμᾶς ἐμπιστευόμαστε τόν Χριστό; Πόσοι ζητᾶμε τήν εὐλογία του; Πόσοι σεβόμαστε τίς ἐντολές του γιά νά μήν ἀδικοῦμε γιά νά μήν ἁμαρτάνουμε; Γιά νά μήν εἶναι «ἐπικατάρατος ἡ γῆ ἐν τοῖς ἔργοις μας;».

Ἀδελφοί μου

Ἡ ἐργασία στό ὄνομα τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ εἶναι εὐλογημένη καί ἀποτελεσματική. Γιά τήν ἄγονη ἐργασία εὐθύνεται ἡ ἁμαρτία, ἡ ἀδικία ἡ πλεονεξία, ἡ βία. Ὁ Χριστιανός πρέπει νά ἐργάζεται σεβόμενος τόν θεῖο νόμο καί ἡ ἐργασία του θά ἔχει τήν θεία εὐλογία καί σιγουριά.

Αρχιμ. Καλλίνικος Νικολάου, Ι. Μ . Καισαριανής

Κυριακή προ της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού – Σωτηρία – Ελευθερία από τα πάθη, Αρχιμαδρίτου Καλλίνικου Νικολάου

Ἰωάννου γ΄13-17 

ΣΩΤΗΡΙΑ –ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΑΠΟ ΤΑ ΠΑΘΗ

«Οὕτω γὰρ ἠγάπησεν ὁ Θεὸς τὸν κόσμον, ὥστε τὸν υἱὸν αὐτοῦ τὸν μονογενῆ ἔδωκεν, ἵνα πᾶς ὁ πιστεύων εἰς αὐτὸν μὴ ἀπόληται ἀλλ' ἔχῃ ζωὴν αἰώνιον» (Ἰωάννου γ΄ 15)

Πρός τήν θυσίαν τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ, ἀγαπητοί μου, στρέφει τόν νοῦν καί τήν προσοχή μας ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία, πού ὥρισε νά ἀναγινώσκεται ἡ περικοπή αὐτή ἐκ τοῦ κατά Ἰωάννην Εὐαγγελίου. Μᾶς ὑπενθυμίζει, ὅτι ἕνεκα τῆς μεγάλης ἀγάπης πού εἶχε ὁ Θεός πρός τούς ἀνθρώπους θυσίασε τόν Υἱόν του τόν Μονογενῆ, τόν Υἱόν του τόν Ἀγαπητόν, ὥστε ὅποιος πιστεύει σ’ αὐτόν νά σώζεται. Εἶναι ἑπομένως ἀνάγκη νά προσδιορίσουμε τί εἶναι σωτηρία, ὥστε νά καταλάβουμε καί νά ἐκτιμήσουμε τήν τόσο μεγάλη ἀγάπη τοῦ Θεοῦ.

α-Οἱ ἐπιτυχίες τοῦ ἐσταυρωμένου Κυρίου μας.

Εἶναι προφανές, ὅτι ὁμιλοῦμε περί τῆς σταυρικῆς θυσίας τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ, ἀφοῦ μέσα στήν ἑβδομάδα θά ἑορτάσουμε τήν ὕψωση τοῦ Τιμίου Σταυροῦ. Κατ’ αὐτήν θά προσκυνήσουμε καί αὐτόν πού καρφώθηκε ἐπάνω του ἀλλά καί αὐτόν τόν ἴδιο τόν τίμιο Σταυρό. Διότι οἱ Χριστιανοί ὀφείλουμε νά προσκυνοῦμε τόν τίμιο Σταυρό, ὅπως τόν Σωτῆρα Χριστόν κατά θεία παραγγελία καί διαταγή «Ὑψοῦτε Κύριον τόν Θεόν ἡμῶν καί προσκυνεῖτε τῷ ὑποπόδιῳ τῶν ποδῶν αὐτοῦ» (Ψαλ. 98, 5) καί αὐτήν «προσκυνήσωμεν εἰς τόν τόπον, οὑ ἔστησαν οἱ πόδες αὐτοῦ» (Ψαλ. ρλα΄ 7).

Προσκυνοῦμεν καί τιμοῦμεν τόν τίμιο Σταυρό, διότι δι’ αὐτοῦ ἐνίκησε ὁ Χριστός τόν διάβολον καί τόν θάνατον. Εἶναι ἡ δόξα τοῦ Χριστοῦ. Τό τρόπαιον πού θυμίζει τήν παντοτινήν αἰσχύνη τοῦ διαβόλου. Ἀκοῦτε πόσα κατόρθωσε ὁ Χριστός μέ τήν Στάυρωσή του: «μᾶς ζωοποίησε…καί μᾶς συγχώρησε ὅλες τίς ἁμαρτίες μας· ἀκύρωσε τό χρεωστικό μας ἔγγραφο μέ τίς διατάξεις του, τό ὁποῖο ἦταν ἐναντίον μας· τό πῆρε ἀπό τό μέσο καί τό ἐκάρφωσε στό Σταυρό· ἀπογύμνωσε δι’ αὐτοῦ (δηλ. τόν Σταυρόν) τίς ἀρχές καί τίς ἐξουσίες καί τίς διαπόμπευσε δημοσίως, σύρωντας αὐτές στήν θριαμβευτική πομπή του» (Κολ. β΄13-15). Ὅλα αὐτά σέ γενικές γραμμές μαζί μέ ἄλλα συμπεριλαμβάνονται καί ὑπονοοῦνται μέ τήν λέξη «σωτηρία», ὅτι ὁ Ἰησοῦς Χριστός μᾶς ἔσωσε.

β-Σωτηρία ψυχῆς εἶναι ἡ ἀπάθεια.

Ἐπειδή δέν εἶναι δύσκολο νά ἀναφερθοῦμε σ’ ὅλα αὐτά τά πολύ σπουδαῖα καί πολύ μεγάλα θέματα κι ἐπειδή κι ἄλλες φορές ἔχει γίνει λόγος γι’ αὐτά θά ἀναφερθοῦμε σέ ἕνα μόνο θέμα: Σωτηρία ψυχῆς εἶναι ἡ ἀπάθεια.

Οἱ Πατέρες ὁμοδοποίησαν τά πάθη καί τά κατέταξαν σέ 7 ἑνότητες. Ἔτσι τά καθολικώτερα ἀπό τά πάθη εἶναι: ἡ ὐπερηφάνεια, ἡ φιλαργυρία, ἡ πορνεία, ὁ φθόνος, ἡ γαστριμαργία, ὁ θυμός καί ἡ ἀμέλεια. Σέ κάθε μία ἑνότητα ἀνήκουν πολλά πάθη ὅπως π.χ. τῆς ὑπερηφάνειας ἐνέργεια καί ἀποτέλεσμα εἶναι : ἡ κενοδοξία, ἡ καύχηση, ὁ ἐγωϊσμός, ἡ ἀνυποταξία, ἡ εἰρωνία, ἡ ὑποκρισία, τό πεῖσμα, καί ἄλλα πού καί αὐτά ἀποτελοῦν πάθη.

Ὁ Χριστός λοιπόν μέ τήν σταυρική του θυσία νίκησε ὅλα τά πάθη καί μᾶς ἐλευθέρωσε ἀπ’ αὐτά. Κανένα ἀπό αὐτά δέν κυρίευσε, οὔτε ἐξουσίασε τόν Κύριό μας. Ὁ Χριστός ἦταν ἐλεύθερος ἀπό τά πάθη, ἀνώτερος ἀπ’ αὐτά. Μέ τήν σταύρωσή του τά νίκησε καί τά νέκρωσε ὥστε πλέον νά μήν ἐνεργοῦν σ’ Αὐτόν. Πέτυχε δηλαδή τήν ἀπάθειάν.

Αὐτά τά πάθη πού ἐνεργοῦν μέσα μας εἶναι πολύ σκληρά κατά τόν ἅγιον Ἰσαάκ καί δυσκαταγώνιστα δηλαδή δύσκολα μποροῦν νά νικηθοῦν. Καί πάντως γιά τόν ἄνθρωπον αὐτό εἶναι τελείως ἀκατόρθωτο. Ὅμως διά τοῦ Χριστοῦ μποροῦμε νά τά νικήσουμε καί νά τά νεκρώσουμε αὐτά τά πάθη ὥστε νά μήν ἐνεργοῦν. Ἔτσι καί ἐμεῖς μέ τήν δύναμη τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ μποροῦμε νά φθάσουμε στήν ἀπάθεια. Νά ἐλευθερωθοῦμε ἀπό τούς τυράννους μας δαίμονες οἱ ὁποῖοι μᾶς ἐξουσιάζουν διά τῶν παθῶν.

γ-Ὁ προσωπικός ἀγῶνας μας.

Τώρα ξέρουμε ὅτι τά πάθη δέν εἶναι κατά φύσιν ἐνέργειες τοῦ ἀνθρώπου. Εἶναι παρά φύσιν. Γι’ αὐτό καί πρέπει νά πολεμηθοῦν καί νά νεκρωθοῦν. Ξέρουμε ἀκόμη ὅτι μόνοι μας δέν μποροῦμε νά τό κατορθώσουμε ἀλλά μόνο διά τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Μάθαμε ἕνα λόγο γιά τόν ὁποῖο ὁ Κύριός μας Ἰησοῦς Χριστός ἐσταυρώθηκε. Ὁ Χριστός ὅμως μᾶς προσκάλεσε σέ προσωπικό ἀγῶνα γιά τήν νέκρωση τῶν παθῶν.

Τά πάθη μας μᾶς κάνουν ἐνόχους στήν δικαιοσύνη τοῦ Θεοῦ. Ὡς ἔνοχοι θά ὑποστοῦμε τιμωρία. Τά πάθη μᾶς χωρίζουν ἀπό τόν Θεό. Μᾶς ἀποξενώνουν καί μᾶς στεροῦν τίς θεῖες εὐλογίες. Γι’ αὐτό ὁ προσωπικός μας ἀγώνας πρέπει νά εἶναι συνεχής καί ἐπίμονος. Καμμία δικαιολογία θά ἔχουν ἐνώπιον τοῦ κριτοῦ Κυρίου ὅσοι δέν ἐλευθερωθοῦν ἀπό τά πάθη τους.

Ὁ προσωπικός ἀγῶνας κάθε πιστοῦ γίνεται μέ τήν καθοδήγηση ἔμπειρου πνευματικοῦ πατέρα, ὁ ὁποῖος γνωρίζει νά ἀντιμετωπίζει μέ τήν θεία χάρι τίς μεθοδίες τοῦ διαβόλου καί νά ἀχρηστεύει τίς παγίδες πού στήνει ὁ διάβολος γιά νά αἰχμαλωτίσει τήν ψυχή τοῦ πιστοῦ. Κι αὐτός ὁ ἀγῶνας γίνεται μέ συγκεκριμένο τρόπο, μέ καθορισμένη μέθοδο. Χρησιμοποιοῦμε τά μέσα πού θέτει στήν διάθεσή μας ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία, τά μυστήρια, τήν προσευχή, τήν νηστεία, κ.λπ. Πρέπει ἑπομένως νά προσέξουμε κι αὐτά τά θέματα. Στήν πνευματική ζωή δέν αὐτοσχεδιάζουμε. Ἀκολουθοῦμε τήν παράδοση καί τήν ἐμπειρία τῆς Ἐκκλησίας μας.

Ἀδελφοί μου.

Τώρα μποροῦμε νά ἀντιληφθοῦμε τό μέγεθος τῆς δωρεᾶς τοῦ Θεοῦ, τῆς εὐεργεσίας πού μᾶς ἔκανε ὁ Θεός. Ἀντιληφθήκαμε ὅτι ὁ Χριστός σταυρώθηκε γιά νά νεκρώσει τῆς σάρκας μας τά πάθη καί νά θεραπεύσει τήν πληγωμένη ἀπό τά τοξεύματα τοῦ διαβόλου ψυχή μας.

Γι’ αὐτό ὅταν μετά ἀπό λίγες ἡμέρες δεῖς τόν καρφωθέντα στόν Σταυρό Κύριο καί Δεσπότη σου καταπληγωμένο νά θυμηθεῖς τήν ὑπερβολική ἀγάπη, ὅπου ἔδειξε σέ σένα ὁ ἀγαπητός καί γλυκύς Ἰησοῦ Χριστός.

Θυμήσου τήν ἀγάπη του καί ρώτησε τον μαζί μέ τόν προφήτη Ζαχαρία: «Δέσποτα, Δέσποτα διά τινος ἀγάπην ἔλαβες τίς πληγές αὐτές;» «Καί ἐρῶ πρός αὐτόν τί αἱ πληγαί αὕται ἀνάμεσον τῶν χειρῶν σου» (Ζαχ. ιγ΄ 6). Θά σοῦ ἀποκριθεῖ μέ τόν ἴδιο πορφήτη τόν Ζαχαρία καί θά σοῦ πεῖ: «Ὅτι ἔλαβε τίς πληγές αὐτές εἰς τόν οἶκον τόν ἀγαπητόν του : δηλαδή διά τόν ἀγαπητόν λαό τῶν Χριστιανῶν του». «Καί ἐρεῖ ἅς ἐπλήγην ἐν τῷ οἴκῳ τῷ ἀγαπητῷ μου».

Ἄς ἀναλάβουμε μέ προθυμία τόν ἀγῶνα γιά νά νεκρώσουμε τῆς σαρκός τό φρόνημα καί τά κινήματα τῆς ἁμαρτίας. Αὐτήν τήν σωτηρία μᾶς ἐχάρισε ὁ Χριστός.