Η θεωρία της χιλιετίας: Πώς ερμηνεύονται τα χίλια έτη της Αποκάλυψης;

Η διατύπωση της θεωρίας περί χιλιετούς βασιλείας των Δικαίων οφείλεται σε εσφαλμένη ερμηνεία του εικοστού κεφαλαίου της Αποκάλυψης. Το δέκατο ένατο κεφάλαιο του ιερού βιβλίου κλείνει με τη ρίψη του Θηρίου και του Ψευδοπροφήτου στη λίμνη του πυρός ( Απ. 19,17-21). Στο εικοστό κεφάλαιο, που ακολουθεί, περιγράφεται η χιλιετής φυλάκιση του Σατανά και η βασιλεία των δικαίων γι’ αυτό το χρονικό διάστημα. Μετά τα χίλια έτη της βασιλείας των δικαίων, ο Σατανάς λύεται, συνάσσει τα έθνη Γωγ και Μαγώγ και επιτίθεται κατά της πόλης των Αγίων. Πυρ κατεβαίνει απ’ τον ουρανό και κατακαίει αυτόν και τα έθνη που συμμάχησαν μαζί του. Ο Σατανάς ρίπτεται στη λίμνη που καίγεται με πυρ και θείον. Αυτή ακριβώς η θέση της περικοπής στο κείμενο ξεγέλασε κάποιους ερμηνευτές που θεώρησαν πως τα γεγονότα που περιγράφονται στο 20ο κεφάλαιο θα συμβούν μετά τα όσα περιγράφονται στο 19ο κεφάλαιο. Παρερμηνεύοντας και άλλες αναφορές της Αγίας Γραφής, όπως π.χ. τις σχετικές με τη δεύτερη Ανάσταση ή τον δεύτερο θάνατο, και συνδυάζοντας διάφορα αγιογραφικά χωρία, υποστήριξαν την θεωρία περί εγκόσμιας χιλιετούς βασιλείας.

Ο πρώτος, που διετύπωσε τη θεωρία της χιλιετίας, ήταν ο αιρετικός Κήρινθος, αυτός, όμως, που τη διέδωσε ευρύτερα μέσα στους κόλπους της Εκκλησίας ήταν ο Παππίας. Σύμφωνα με τον Ευσέβιο, ο Παππίας, ενώ ήταν αρχαίος μαθητής, δεν ήταν ιδιαίτερα έξυπνος. Η μικρόνοιά του τον οδήγησε στη διατύπωση και κάποιων εσφαλμένων θέσεων, οι οποίες, λόγω της παλαιότητας και της θέσης του ως μαθητού των μαθητών του Χριστού, θεωρήθηκαν έγκυρες και διαδόθηκαν. Στη συνέχεια, ο Αιγύπτιος επίσκοπος Νέπως και άλλοι διετύπωσαν παρόμοιες θέσεις. Ωστόσο, πρέπει να επισημανθεί πως ποτέ η χιλιετία δεν υπήρξε η μόνη εσχατολογική θέση. Ακόμη και στους πρώτους εκκλησιαστικούς χρόνους, παράλληλα με τη θεωρία της χιλιετίας, κηρυσσόταν και η ορθή εσχατολογική διδασκαλία. Επίσης, δεν είναι άσκοπο να σημειωθεί πως η θεωρία της χιλιετίας διατυπώθηκε και ως αντίδραση σε διδασκαλίες που περιφρονούσαν την ύλη και το ανθρώπινο σώμα. Στην άποψη περί χιλιετίας αντέδρασαν, κυρίως, οι Ωριγένης, Άγιος Διονύσιος Αλεξανδρείας και, αργότερα οι Άγιοι Επιφάνιος, Αυγουστίνος, Ιερώνυμος αλλά και πολλοί άλλοι. Τελικά, η Εκκλησία απέρριψε την υπόθεση της χιλιετίας και, μάλιστα, διετύπωσε την ορθή διδασκαλία για το τέλος του κόσμου στο σύμβολο της πίστεως με την προσθήκη των λόγων « οὗ τῆς βασιλείας οὐκ ἔσται τέλος ».

Πολλά επιχειρήματα διατυπώθηκαν για να ανατρέψουν τη θεωρία της χιλιετίας. Κατ’ αρχήν, υποστηρίχτηκε πως δεν έχει ισχυρή αγιογραφική βάση. Στηρίζεται σε μία μόνο περικοπή, το εικοστό κεφάλαιο της Αποκάλυψης. Δεν υπάρχουν άλλες γραφικές μαρτυρίες που να την ενισχύουν. Σύμφωνα με άλλα χωρία της Αγίας Γραφής, η Βασιλεία του Θεού, που έρχεται με την Β΄ Παρουσία του Χριστού, δεν θα έχει τέλος. Η συντέλεια του κόσμου και η Β΄ Παρουσία του Κυρίου συμβαίνουν ταυτόχρονα και ακολουθεί η αιώνια Βασιλεία του Θεού.

Εξάλλου, για τη μοναδική περικοπή της Αποκάλυψης, στην οποία στηρίχτηκε η χιλιαστική δοξασία, τελικά, επικράτησε η αλληγορική ερμηνεία. Ο Άγιος Διονύσιος Αλεξανδρείας αγωνίστηκε κατά της χιλιαστικής ερμηνείας της Αποκάλυψης. Ο Άγιος Αυγουστίνος ανέτρεψε τη θεωρία της χιλιετίας στην Πολιτεία του Θεού. Ο Άγιος Ιερώνυμος στην διόρθωση της ερμηνείας του Αγίου Βικτωρίνου στην Αποκάλυψη παρέλειψε το κείμενο που αναφερόταν στη χιλιετία και το αντικατέστησε με άλλο που δίνει ορθόδοξη ερμηνεία των σχετικών χωρίων. Επίσης, σύμφωνα με την Πατερική Παράδοση, δεν μπορούμε να μιλάμε για χρονική διαδοχή των γεγονότων που περιγράφονται στην Αποκάλυψη. Αυτό είναι κάτι που επισημαίνουν οι άγιοι Βικτωρίνος και Ιερώνυμος και επαναλαμβάνεται στην Πατερική ερμηνευτική παράδοση της Αποκάλυψης. Βέβαια, ο Άγιος Βικτωρίνος, όπως ήδη αναφέραμε, ερμήνευσε χιλιαστικά τη συγκεκριμένη περικοπή. Ωστόσο, η χιλιαστική του ερμηνεία διορθώθηκε, για να παραθεωρηθεί τελείως στη συνέχεια.

Το βασικό σφάλμα των υποστηρικτών των χιλιαστικών δοξασιών είναι η εφαρμογή της κυριολεκτικής ερμηνείας σε μια περικοπή που είναι εμφανές πως πρέπει να ερμηνευτεί αλληγορικά. Ο Άγιος Εφραίμ, επικρίνοντας την πείσμονα επιμονή τους στην κυριολεκτική ερμηνεία των χιλίων ετών αυτής της περικοπής, επισημαίνει με κάποια αγανάκτηση πως αν τα περισσότερα, απ’ όσα γράφει ο Ιωάννης στην Αποκάλυψη, τα είπε « ἐν παραβολῇ καὶ αἰνίγματι », τότε και τα χίλια έτη τα ανέφερε συμβολικά. Και, απευθυνόμενος προς τους οπαδούς του χιλιασμού, γράφει: « Αλλά εσύ απαιτείς από μένα την αναφορά των χιλίων ετών; Και εγώ θα απαιτήσω από σένα τη λυχνία, τη λευκή ψήφο, τη χλιαρή πόση και τον εμετό που ανέφερε συμβολικά απευθυνόμενος στις επτά εκκλησίες. Αν μου ζητάς εξηγήσεις για την πρώτη ανάσταση των χιλίων ετών και εγώ θα σου ζητήσω εξηγήσεις για τον ωχριούντα ίππο… ». Και συνεχίζει: « Δὸς μοὶ τὰς ἑπτὰ φιάλας καὶ λάβε τὰ χίλια ἔτη. Ἀπόδειξον γυναίκα εἶναι πόλιν, καγὼ σοὶ περὶ τῶν χιλίων ἐτῶν παρέξομαι ἀπόδειξιν… Μὴ πόλις γεννᾶ; Μὴ γεννήσασα γίνεται Ἰερουσαλήμ; Μὴ θηρίον ἐστὶν ὁ ἄνθρωπος τῆς ἀνομίας; ».

Ένα άλλο πρόβλημα, που επισημαίνει ο Άγιος Εφραίμ, είναι πως, αν δεχθούμε αυτή τη θεωρία, δημιουργείται πρόβλημα και σε διάφορα άλλα θέματα από διδασκαλίες που σχετίζονται μ’ αυτήν. Σύμφωνα με τις χιλιαστικές αντιλήψεις, υπάρχουν δύο θάνατοι, δύο αναστάσεις και δύο ημέρες κρίσης. Άλλοι Χριστιανοί θα είναι στον ουρανό, άλλοι στον Παράδεισο και άλλοι στην Ιερουσαλήμ. Δημιουργείται ένα, πραγματικά, ευφάνταστο σενάριο.

Η σωστή ερμηνεία της περικοπής είναι η εξής: Το δέσιμο του Σατανά είναι η μείωση της δύναμης του Σατανά με την πρώτη Παρουσία του Κυρίου. Το λύσιμο είναι η έλευση του Αντιχρίστου. Στην ευρύτερη χριστιανική γραμματεία επαναλαμβάνεται η ίδια θέση, καθώς οι Οικουμένιος, Ανδρέας και Αρέθας, απορρίπτουν τη θεωρία της χιλιετούς βασιλείας των δικαίων. Η χιλιετής βασιλεία είναι το διάστημα που θα μεσολαβήσει μεταξύ της ενανθρώπησης του Κυρίου και της έλευσης του Αντιχρίστου. Ο Αρέθας Καισαρείας γράφει χαρακτηριστικά: « Ὅτι μὲν οὖν οὐδὲν τούτων ἡ Ἐκκλησία δέδεκται, περιττόν ἐστὶ καὶ λέγειν. Ἡμεῖς τοίνυν ἀκούοντες τοῦ Κυρίου πρὸς τοὺς Σαδδουκαίους λέγοντος, ὅτι ὡς ἄγγελοι τοῦ Θεοῦ ἐν οὐρανῷ, οὕτως οἱ δίκαιοι ἔσονται, καὶ τοῦ Ἀποστόλου φήσαντος, ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ οὐκ ἔστι βρῶσις καὶ πόσις, τὸν τοῦ Εὐαγγελικοῦ κηρύγματος χρόνον τὴν χιλιετίαν ἐξελάβομεν ».

Στην απόρριψη της θεωρίας της χιλιετίας συνέβαλε και το ότι οι οπαδοί της έδιναν σ’ αυτή μια μάλλον υλική διάσταση. Επίσης, η χιλιετία συνδέθηκε με χριστολογική αίρεση, που μείωνε το πρόσωπο του Ιησού Χριστού, αφού, σύμφωνα με πολλούς οπαδούς αυτής της αίρεσης, ο Χριστός, μετά το τέλος της χιλιετίας, θα έπαυε να βασιλεύει. Αυτή η σύνδεση υπήρξε και η κύρια αιτία της σχετικής αναφοράς στο σύμβολο της πίστεως. Τέλος, θεωρήθηκε πως η διδασκαλία της χιλιετίας προετοιμάζει και την έλευση του Αντιχρίστου.

( Απόσπασμα – χωρίς τις υποσημειώσεις – από το βιβλίο του Βασιλείου Ταμιωλάκη Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΝΤΙΧΡΙΣΤΟ ΣΥΜΒΟΛΗ ΣΤΗΝ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΕΣΧΑΤΟΛΟΓΙΑ )

πηγή

Οι Εβραίοι θα μετανοήσουν στους «έσχατους Χρόνους»!

Οι Ιουδαίοι θα πιστέψουν στον Ιησού Χριστό

ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ

Η επιστροφή του Ισραήλ στον Χριστό έχει σαφή και στέρεη αγιογραφική βάση και μαρτυρείται από πλήθος Πατέρων. Πιο συγκεκριμένα, η βιβλική βάση πάνω στην οποία οικοδομήθηκε η σχετική πατερική διδασκαλία είναι τα Ησ. 59,20-21 – επαναλαμβάνονται και από τον Παύλο στην προς Ρωμαίους –, Μαλ. 4,4, Ρωμ. 11,25-27, και Απ. 14,1. Η επιστροφή του Ισραήλ στην αλήθεια κατά τους έσχατους χρόνους στηρίζεται από κάποιους Πατέρες και στην αλληγορική ερμηνεία κάποιων λόγων του Κυρίου και στην τυπολογική θεώρηση και ερμηνεία κάποιων γεγονότων του βίου του.

Ο χρόνος εκπλήρωσης αυτής της προφητείας τοποθετείται την εποχή που εξετάζουμε, την εποχή του τέλους των καιρών. « Ἐν ἐσχάτοις καιροῖς », κατά τον Άγιο Κύριλλο Αλεξανδρείας, « κατὰ τὸν καιρόν τῆς παρουσίας τῆς δευτέρας καὶ τῆς συντελείας », κατά τον ιερό Χρυσόστομο. Πιο συγκεκριμένα, όμως, ο χρόνος της επιστροφής του Ισραήλ εξαρτάται από δύο παραμέτρους. Η πρώτη από αυτές είναι η σωτηρία του « πληρώματος των εθνών » και η δεύτερη είναι η έλευση του Προφήτη Ηλία, ο οποίος θα συντελέσει στην αποκατάσταση του Ισραήλ στην αρχική πνευματική του δόξα.

Η επιστροφή του Ισραήλ στην αλήθεια θα επισυμβεί μετά τη σωτηρία του πληρώματος των εθνών. « Πώρωσις ἀπὸ μέρους τῷ Ἰσραήλ γέγονεν ἄχρις οὗ τὸ πλήρωμα τῶν ἐθνῶν εἰσέλθῃ, καὶ οὕτω πᾶς Ἰσραήλ σωθήσεται », γράφει ο Απόστολος Παύλος. Ο Ισραήλ ήταν ο πρώτος λαός που κλήθηκε απ’ τον Θεό στη σωτηρία. Και επί αιώνες αυτός ήταν ο εκλεκτός του Θεού λαός, ενώ τα έθνη είχαν αποκλείσει τον εαυτό τους απ’ τη σωτηρία. Με την έλευση του Κυρίου στη γη, οι όροι αντιστρέφονται. Ο Ισραήλ αποκηρύττει τον Κύριο, απορρίπτει την σωτηρία, και τίθεται μόνος του μακράν της χάριτος του Θεού, με την εξαίρεση ενός « κατ’ ἐκλογὴν χάριτος λείμματος ». Το παράπτωμα του Ισραήλ σήμανε την αρχή της κλήσης των εθνών. Οι εξ εθνών προερχόμενοι Χριστιανοί συναποτελούν πλέον τό « ἔθνος ἅγιον », τον εκλεκτό λαό του Θεού. Όταν λήξει αυτή η πορεία της κλήσης των εθνών στη σωτηρία και της ένταξής τους στο λυτρωτικό σχέδιο του Θεού, τότε, και μόνο τότε, ο Ισραήλ στο σύνολό του θα επιστρέψει στην αλήθεια. « Μετὰ γὰρ τὸ καθίσαι τὸν Χριστὸν ἐπὶ τὰ ἔθνη, τότε ἥξουσι κακεῖνοι παραζηλοῦντες… », γράφει ο ιερός Χρυσόστομος. Όταν ο Ισραήλ δει τα είδωλα γκρεμισμένα και όλη την οικουμένη να έχει δεχτεί το Ευαγγέλιο του Χριστού, όταν δει « κεκλημένην τὴν ὑπ’ οὐρανόν », τότε θα « παραζηλώσει » και θα επιστρέψει. Ο Ισραήλ θα είναι ο τελευταίος λαός που θα δεχτεί τη λύτρωση που κήρυξε ο Χριστός. « Σωθήσεται δὲ Ισραὴλ ἔσχατος », γράφει ο Άγιος Κύριλλος Αλεξανδρείας. Η φυλή του Ισραήλ θα σωθεί « κατόπιν τρέχουσα τῶν ἐθνῶν ». Και, τότε, όλοι μαζί οι εξ εθνών και οι εξ Ιουδαίων Χριστιανοί θα αποτελέσουν « μίαν πόλιν ἁγίαν ».

Ένα άλλο σημείο το οποίο πρέπει να εξετάσουμε είναι, τί ακριβώς εννοούν ο Απόστολος Παύλος και οι Πατέρες της Εκκλησίας, όταν λένε « το πλήρωμα των εθνών »· αν εννοούν όλα τα έθνη, ή τη συντριπτική πλειοψηφία αυτών· και, αν το κάθε έθνος δεχτεί στο σύνολό του ή κατά ένα μόνο μέρος του την αλήθεια. Σχετική μ’ αυτό το θέμα είναι η φράση του Κυρίου « κηρυχθήσεται τὸ εὐαγγέλιον ἐν πᾶσι τοῖς ἔθνεσι », στην ερμηνεία της οποίας ήδη αναφερθήκαμε. Άλλο πράγμα είναι το κήρυγμα και άλλο η αποδοχή του κηρύγματος. Αυτά τα δύο συνδέονται αλλά δεν ταυτίζονται. Σχετίζονται, πάντως, μεταξύ τους.

Ένα εύλογο σχετικό ερώτημα είναι πώς είναι δυνατόν να συμβούν τα δύο γεγονότα, η επιστροφή του Ισραήλ στο Χριστό και η στήριξη του Ισραήλ στον Αντίχριστο την ίδια, περίπου, χρονική περίοδο.

Κατά τον Άγιο Κύριλλο Αλεξανδρείας, όπως δεν σώθηκαν όλοι οι εθνικοί, έτσι δεν θα σωθούν και όλοι οι Ισραηλίτες. Οι Ιουδαίοι που δεν θα πιστέψουν στον Χριστό θα είναι αυτοί που θα βοηθήσουν τον Αντίχριστο στην κατάληψη της εξουσίας. Εξάλλου, θα πρέπει να τονιστεί πως οι περισσότεροι Πατέρες δεν αναφέρονται στη χρονική σειρά με την οποία θα συμβούν αυτά τα γεγονότα. Απλά, λένε πως θα συμβούν στους έσχατους χρόνους. Σύμφωνα, πάντως, με τον Άγιο Αυγουστίνο, πρώτα θα έρθει ο Προφήτης Ηλίας και θα επιτύχει την επιστροφή του Ισραήλ στον Χριστό και, κατόπιν, θα έρθει ο Αντίχριστος. Πάντως, είναι χαρακτηριστικό ότι και ο Αυγουστίνος που αναφέρεται σ’ αυτό το θέμα διευκρινίζει πως εκθέτει την προσωπική του άποψη. Γράφει χαρακτηριστικά: « Ιδού τα τεκμήρια: η άφιξις Ηλία του Θεσβίτου, η μεταστροφή των Ιουδαίων, ο διωγμός του Αντιχρίστου, η κρίσις του Χριστού, η ανάστασις των νεκρών, ο χωρισμός των αγαθών από τους κακούς, η ανάφλεξις και η ανακαίνισις του κόσμου. Ας πιστεύσωμεν, ότι όλα αυτά θα συμβούν. Αλλά πώς; Κατά ποίαν τάξιν; Τούτο θα διδάξει η πείρα περισσότερον παρά η νόησις των ανθρώπων. Πάντως, φρονώ ότι ταύτα θα συμβούν καθ’ ήν τάξιν εξέθεσα ».

Συναφές ζήτημα με το προηγούμενο είναι το ποσοστό, ο αριθμός των Ιουδαίων που θα πιστέψουν στον Χριστό, ο προσδιορισμός του « πᾶς Ἰσραήλ ». Κατά τους Αγίους Ιωάννη Χρυσόστομο και Κύριλλο Αλεξανδρείας αλλά και κατά τον Θεοδώρητο Κύρου, ο « πᾶς Ἰσραήλ » που θα σωθεί στα έσχατα αντιδιαστέλλεται προς το « λεῖμμα κατ’ ἐκλογὴν χάριτος » των Εβραίων που έχει ήδη πιστέψει στον Χριστό. Η έκφραση « πᾶς Ἰσραήλ » σημαίνει την πλειοψηφία, την πλειονότητα των Ιουδαίων, το εβραϊκό έθνος στο σύνολό του. « Εἰ γὰρ ὅτε, φησί, προσέκρουσαν, τοσοῦτοι σωτηρίας ἀπήλαυσαν, καὶ ἐν τῷ ἐκβληθῆναι ἐκείνους, τοσοῦτοι ἐκλήθησαν, ἐννόησον, τί ἔσται, ὅταν ἐπιστρέψωσιν. Οὐ γὰρ εἶπε, πόσῳ μᾶλλον ἡ ἐπιστροφὴ αὐτῶν, οὐδὲ ἡ μεταβολὴ αὐτῶν, οὐδὲ τὸ κατόρθωμα αὐτῶν, ἀλλά, πόσῳ μᾶλλον τὸ πλήρωμα αὐτῶν, τουτέστιν, ὅτε πάντες εἰσιέναι μέλλουσι », γράφει ο ιερός Χρυσόστομος.

Οι ίδιες απόψεις αναφέρονται και στην ευρύτερη Χριστιανική γραμματεία. Ο Οικουμένιος επισημαίνει πως, ήδη απ’ την εποχή της Καινής Διαθήκης, οι Ιουδαίοι που πίστεψαν στον Χριστό ήταν « πολλοὶ καὶ ἀριθμὸν ὑπερβάλλοντες », και επικαλείται γι’ αυτό και τους σχετικούς λόγους των πρεσβυτέρων των Ιεροσολύμων προς τον Απόστολο Παύλο: « Θεωρεῖς, ἀδελφέ, πόσαι μυριάδες εἰσὶ τῶν πεπιστευκότων Ἰουδαίοι; ». Και, αν τους πρώτους χριστιανικούς χρόνους πίστεψαν μυριάδες Ιουδαίων στον Χριστό, είναι προφανές πως στα έσχατα αυτό θα συμβεί σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό.

Κατά τον Αρέθα Καισαρείας, οι 144.000 Ιουδαίοι που αναφέρονται στην Αποκάλυψη δηλώνουν τους Ιουδαίους που θα πιστέψουν κατά την εποχή των εσχάτων. Βέβαια, ο αριθμός δεν ερμηνεύεται κατά κυριολεξίαν αλλά κατά μεταφοράν. Ο αριθμός 144.000 που προκύπτει απ’ τον πολλαπλασιασμό του αριθμού 12 επί τον εαυτό του και στην συνέχεια επί τον αριθμό 1000, δηλώνει « τον πολλαπλασιασμό του αποστολικού σπόρου ».

Όπως, ήδη, αναφέραμε, η αποκατάσταση του Ισραήλ στην αλήθεια και τη σωτηρία συνδέεται άμεσα και με το πρόσωπο του Προφήτη Ηλία. Αυτός θα είναι το πρόσωπο που θα διαδραματίσει τον κύριο και πρωταγωνιστικό ρόλο σ’ αυτό το γεγονός. Αυτός θα φέρει εις πέρας την διαδικασία της αποκατάστασης της συμφωνίας μεταξύ των Ιουδαίων και των δικαίων προγόνων τους. Η επιστροφή του Ισραήλ στον Χριστό θα είναι προσωπική του επιτυχία.

( Απόσπασμα – χωρίς τις υποσημειώσεις – από το βιβλίο του Βασιλείου Ταμιωλάκη Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΝΤΙΧΡΙΣΤΟ ΣΥΜΒΟΛΗ ΣΤΗΝ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΕΣΧΑΤΟΛΟΓΙΑ )

 πηγή

Ποιοι θα πλανηθούν απ’ τον Αντίχριστο;

Αν η επαρκής θεωρητική και πρακτική γνώση του Χριστιανισμού είναι η αιτία της μη πλάνησης των πιστών Χριστιανών, η έλλειψη του ζεύγους πράξεως και θεωρίας θα είναι η αιτία της πτώσης των οπαδών του θηρίου. Αυτοί, λοιπόν, που θα πλανηθούν απ’ τον Αντίχριστο θα είναι:

1) Όσοι δεν θα έχουν θεωρητική θεολογική κατάρτιση.

2) Όσοι είναι ασταθείς και άστατοι στο νου.

Κατά τον Άγιο Ιωάννη τον Δαμασκηνό, θα εξαπατηθούν και θα χωριστούν απ’ τον ζωντανό Θεό αυτοί που θα έχουν σαθρή και αστήρικτη την βάση της διανοίας τους. Σύμφωνα με τον Θεοδώρητο Κύρου, στα ολέθρια δίχτυα του Αντιχρίστου δεν θα πιαστούν όλοι αλλά μόνο αυτοί που θα έχουν ασταθή και εύκολη στο να εξαπατηθεί γνώμη. « Οὐ γὰρ πάντας ἀγρεύσει – ὁ Ἀντίχριστος – πρὸς ὄλεθρον, αλλὰ τοὺς εὐρίπιστον καὶ εὐεξαπάτητον κεκτημένους τὴν γνώμην », σημειώνει ο επίσκοπος Κύρου.

3) Όσοι έχουν γήινο φρόνημα και είναι προσκολλημένοι στις γήινες υποθέσεις.

Κατά τον Όσιο Εφραίμ, αυτοί που είναι δεμένοι με την ύλη, ακόμη κι αν ακούσουν την αλήθεια, δεν θα πιστέψουν αλλά θα βδελύσσονται αυτόν που τους μιλάει. Κατά τον Άγιο Καισάριο Αρελάτης, θα ακολουθήσουν τον Αντίχριστο οι πλεονέκτες, οι φαύλοι και οι μοιχοί, όσοι ονομάζουν τους εαυτούς τους Χριστιανούς αλλά είναι τέτοιοι μόνο κατά το όνομα.

4) Όσοι, ούτως ή άλλως, δεν θα είναι άξιοι σωτηρίας.

Κατά τους ιερό Χρυσόστομο, Θεοδώρητο Κύρου, Άγιο Αυγουστίνο και Άγιο Θεοφύλακτο Βουλγαρίας, ο Αντίχριστος δεν θα επικρατήσει σε όλους αλλά μόνο σ’ αυτούς που από μόνοι τους είναι άξιοι απωλείας και θα στερούσαν τη σωτηρία απ’ τους εαυτούς τους ακόμη και χωρίς την παρουσία του Αντιχρίστου. Θα τον ακολουθήσουν οι απειθείς, αυτοί που θα κολάζονταν, ακόμη κι αν δεν ερχόταν ο Αντίχριστος.
Κατά τον Άγιο Αυγουστίνο, θα πλανηθούν αυτοί που θα είναι άξιοι να πλανηθούν, αυτοί που θα αφήσουν τους εαυτούς τους να πέσουν στην πλάνη. Ο Άγιος Θεόδωρος ο Στουδίτης, αναφερόμενος στους « Μοιχειανούς », όπως τους χαρακτηρίζει, λέγει: « Όσοι υποπέσουν σ’ αυτή την αίρεση – επικεντρώνει την προσοχή του στην υποταγή της Εκκλησίας στη θέληση της πολιτικής εξουσίας –, αν ζούσαν την εποχή του Αντιχρίστου, θα έπιπταν στην λατρεία του. Και όσοι μένουν όρθιοι και αγωνίζονται κατά της αίρεσης, αν ζούσαν την εποχή του Αντιχρίστου, θα τον νικούσαν με τη δύναμη του Χριστού ».

5) Όσοι θα έχουν εγκαταλείψει τον Θεό.

Ο Άγιος Θεοφύλακτος Βουλγαρίας, ερμηνεύοντας τον λόγο του Αποστόλου Παύλου « Καὶ πέμψει αὐτοῖς ἐνέργειαν πλάνης… », διευκρινίζει  πως δεν θα είναι ο Θεός υπεύθυνος της πλάνης των οπαδών του Αντιχρίστου αλλά οι ίδιοι. Γράφει χαρακτηριστικά: « Πρῶτον ἐκεῖνοι ἀπώσαντο τὴν ἀλήθειαν, καὶ τότε ἐγκατέλιπεν αὐτοὺς ὁ Θεός, καὶ ἐκράτησεν αὐτῶν τὸ ψεῦδος ». Κατά τον Άγιο Ιγνάτιο Μπριαντσιανίνωφ, « όποιος δε δέχτηκε μέσα του τη βασιλεία του Θεού δεν μπορεί ν’ αναγνωρίσει τον Αντίχριστο. Μ’ έναν ακατανόητο για τον ίδιο τρόπο, ανεπίγνωστα, θα γίνει σίγουρα οπαδός του ».  Θα δεχτούν την πλάνη όσοι δεν έμειναν στην αλήθεια. Κατά τον Άγιο Ιερώνυμο, θα πιστέψουν στο ψεύδος όσοι δεν δέχτηκαν την αγάπη και την αλήθεια, δηλαδή τον Χριστό, όσοι θα έχουν προετοιμάσει τους εαυτούς τους για τον πνευματικό όλεθρο.

6) Όσοι έχουν υπερήφανο φρόνημα.

Κατά τον ιερό Αυγουστίνο, όσοι επιδιώκουν τη δική τους δόξα, όπως και ο Αντίχριστος θα αποδίδει δόξα στον εαυτό του, κινδυνεύουν να οδηγηθούν στην παγίδα του θηρίου. Προφανώς, όντες όμοιοί του, θα τον συμπαθήσουν και θα τον ακολουθήσουν.

Στην ευρύτερη χριστιανική γραμματεία αναφέρονται παρόμοιες απόψεις. Η έλλειψη θεολογικής κατάρτισης θεωρείται πως θα είναι μια αιτία πλάνης των ανθρώπων. Κατά τον Αρέθα, θα εξαπατηθούν απ’ τον Αντίχριστο αυτοί που είναι κάλπικοι και ακούν τις προφητείες για την έλευση του Χριστού με ραθυμία. Θα τον ακολουθήσουν αυτοί που δεν θα έχουν διδαχθεί τη θεολογία της ιστορίας, δηλαδή πώς κυριαρχούσε ο Σατανάς πρίν την έλευση του Χριστού, πώς νικήθηκε με την Πρώτη Παρουσία Του και πώς θα ηττηθεί ξανά στους έσχατους χρόνους.
Τονίζεται, επίσης, πως ο υλόφρων βίος θα οδηγήσει στον Αντίχριστο. Σύμφωνα με τον συγγραφέα του Περί Συντελείας, θα ακολουθήσουν τον Αντίχριστο αυτοί που θα είναι δέσμιοι των βιωτικών υποθέσεων και δεμένοι με την επιθυμία του παρόντος αιώνος, της εφήμερης πραγματικότητας. Κατά τον Αρέθα Καισαρείας, θα πλανηθούν απ’ τον Αντίχριστο αυτοί που δεν θα δείχνουν καμία φροντίδα για την ουράνια δόξα αλλά θα είναι προσκολλημένοι στη γήινη « εστία » και θα έχουν υιοθετήσει ένα κτηνώδη τρόπο ζωής, όσοι θα άγονται και φέρονται στο παιχνίδι της ζωής φρονώντας τα γήινα.
Θα πλανηθούν όσοι είναι « χαλαροί » και « επιφανειακοί » Χριστιανοί. Κατά τον Κλήμεντα τον Αλεξανδρέα, θα πλανηθούν οι « κλητοί » και όχι οι εκλεκτοί. Το ίδιο γράφει και ο Αρέθας που σημειώνει πως απ’ τους Χριστιανούς θα ακολουθήσουν τον Αντίχριστο αυτοί που η κλήση του Χριστού δεν έφθασε μέχρι τα βάθη της καρδιάς τους αλλά τους άγγιξε μόνο επιφανειακά και ακροθιγώς, τόσο ώστε να συναριθμηθούν με τους Χριστιανούς. Θα πλανηθούν αυτοί που υπήρξαν μεν κλητοί αλλά δεν συναριθμήθηκαν με τους εκλεκτούς.

Γίνεται αναφορά και στο χάρισμα της διάκρισης των πνευμάτων. Ο Αρέθας σημειώνει πως οι περισσότεροι άνθρωποι θα πλανηθούν, διότι δεν θα έχουν συνηθίσει να διακρίνουν την αλήθεια από το ψεύδος· « διὰ τὸ μὴ ἔχειν διακριτικὴν ἔξιν ἀληθείας καὶ ψεύδους », αναφέρει χαρακτηριστικά.
Οι περισσότεροι Πατέρες δεν φαίνονται ιδιαίτερα αισιόδοξοι σχετικά με τους αριθμούς αυτών που θα αντισταθούν στον Αντίχριστο και αυτών που θα τον ακολουθήσουν. Οι δεύτεροι θα είναι περισσότεροι. Σύμφωνα με τη Διδαχή των δώδεκα Αποστόλων, « καὶ σκανδαλισθήσονται πολλοὶ καὶ ἀπολοῦνται ». Κατά τον Άγιο Ρωμανό τον Μελωδό, « πολλοὶ ὑπακούσονται καὶ ἀπελεύσονται πρὸς αὐτὸν ἀπατώμενοι ». Ο Αγιος Θεόδωρος ο Στουδίτης, εκφράζοντας την θλίψη του για τον μικρό αριθμό που συντάχθηκε με το δίκαιο στο γνωστό ζήτημα της εποχής του, γράφει πως κάτι ανάλογο θα συμβεί και στα έσχατα. Το ποσοστό, τόσο αυτών που στην εποχή του αντιστέκονταν στην ανομία, όσο και αυτών που θα αντισταθούν στον Αντίχριστο στο τέλος των καιρών, θα είναι μικρό.
Ο Άγιος Αυγουστίνος είναι πιο αισιόδοξος. « Πρέπει να πιστεύσωμεν επίσης, ότι θα ευρεθούν κατά τον χρόνον εκείνον πιστοί Χριστιανοί, και ότι πολλοί, έξωθεν προσερχόμενοι, βοηθούμενοι υπό της χάριτος του Θεού και των Γραφών, αίτινες προείπον το τέλος του κόσμου, του οποίου προησθάνθησαν ήδη την προσέγγισιν, θα είναι περισσότερο διατεθειμένοι να πιστεύσουν και ισχυρότεροι, όπως νικήσουν τον διάβολον, απαλλαγέντα των δεσμών του », γράφει στην Πολιτεία του Θεού.

( Απόσπασμα – χωρίς τις υποσημειώσεις – από το βιβλίο του Βασιλείου Ταμιωλάκη Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΝΤΙΧΡΙΣΤΟ ΣΥΜΒΟΛΗ ΣΤΗΝ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΕΣΧΑΤΟΛΟΓΙΑ )


 πηγή

Είναι σωστή η αναγγελία χρονολογίας έλευσης του Αντιχρίστου από τους Χριστιανούς;

ΠΑΡΑΝΟΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΑΡΕΡΜΗΝΕΙΕΣ ΣΤΟ ΖΗΤΗΜΑ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ ΕΛΕΥΣΗΣ ΤΩΝ ΕΣΧΑΤΩΝ

ΕΣΧΑΤΟΛΟΓΙΚΕΣ ΑΣΤΟΧΙΕΣ ΚΑΙ ΣΦΑΛΜΑΤΑ 

ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΚΑΙ ΑΙΤΙΑ

Ο Απόστολος Παύλος γράφει την Β΄ προς Θεσσαλονικείς επιστολή, ακριβώς, για να διαλύσει κάποιες παρερμηνείες πάνω σε εσχατολογικά ζητήματα. Φαίνεται πως κάποιος είχε κατασκευάσει πλαστή επιστολή του Παύλου και, δείχνοντάς την, έλεγε πως ήρθε η Β΄ Παρουσία. Στην Εκκλησιαστική κοινότητα προκλήθηκε αναστάτωση σε σημείο, ώστε κάποιοι να σταματήσουν να εργάζονται, περιμένοντας την Β΄ Παρουσία του Κυρίου. Ο Απόστολος Παύλος, για να δώσει ένα τέλος σ’ αυτή την αναστάτωση, γράφει τη σχετική επιστολή. Σ’ αυτήν τους προτρέπει να προσέχουν να μην εξαπατηθούν με κανένα τρόπο, ούτε με πλαστή επιστολή, ούτε με ψεύτικη προφορική μαρτυρία, ή ακόμη και με επίκληση πνευματικής εμπειρίας, και να μην πιστέψουν ότι ήρθε η Β΄ Παρουσία.
Ο Ιππόλυτος αναφέρει δύο περιπτώσεις ανθρώπων που νόμισαν πως ήρθε το τέλος του κόσμου και προκάλεσαν αναστάτωση την εποχή τους. Ο πρώτος ήταν « προεστώς » της τοπικής Εκκλησίας σε μια περιοχή της Συρίας. Εξ αιτίας της μη προσεκτικής ανάγνωσης των Γραφών, πλανήθηκε ο ίδιος και πλάνησε και πολλούς άλλους, πείθοντάς τους να εξέλθουν στην έρημο μαζί με τις γυναίκες και τα παιδιά τους, για να συναντήσουν τον Χριστό. Αυτοί περιπλανιόντουσαν στους δρόμους και τα βουνά, με αποτέλεσμα να συλληφθούν ως ληστές από τον ηγεμόνα και να κινδυνεύσουν να θανατωθούν. Τελικά, με την μεσολάβηση της συζύγου του ηγεμόνα, που ήταν Χριστιανή, αφέθησαν ελεύθεροι.
Κάποιος άλλος, προεστώς και αυτός Εκκλησίας στον Πόντο, δίνοντας περισσότερη προσοχή στα οράματα που έβλεπε παρά στις Γραφές, άρχισε να προφητεύει διάφορα πράγματα. Κάποτε, ανακοίνωσε στους Χριστιανούς ότι η συντέλεια του κόσμου θα γίνει μετά από ένα χρόνο. Αυτοί με κλαυθμούς και οδυρμούς προσεύχονταν νύκτα και ημέρα, έχοντας προ οφθαλμών τη μέλλουσα κρίση. Και σε τέτοιο φόβο και δειλία έβαλε τους Χριστιανούς, ώστε να εγκαταλείψουν τα χωριά και τους αγρούς τους, με αποτέλεσμα οι περισσότεροι να τα χάσουν. Και τους είπε με βεβαιότητα πως, αν δεν γίνουν τα πράγματα, όπως τα προφήτεψε, τότε, ούτε και στις Γραφές να πιστεύουν πλέον, αλλά να κάνει ο καθένας ό,τι θέλει. Όταν πέρασε ο χρόνος και τίποτε από όσα προφήτευε δεν πραγματοποιήθηκε, τότε, αυτός, μεν, καταισχύνθηκε, οι Γραφές, βέβαια, δεν διαψεύσθηκαν, αλλά πολλοί Χριστιανοί σκανδαλίσθηκαν, ώστε πολλές παρθένοι να παντρευτούν. Αυτοί που μόνοι τους είχαν πουλήσει τα κτήματά τους, βρέθηκαν, κατόπιν, να επαιτούν.

Όπως, χαρακτηριστικά, γράφει ο ιερός Αυγουστίνος, ένας άνθρωπος δεν σφάλλει όταν γνωρίζει πως δεν γνωρίζει κάτι, αλλά σφάλλει μόνο όταν νομίζει πως γνωρίζει κάτι που δεν γνωρίζει. Η τοποθέτηση του χρόνου της Β΄ Παρουσίας σε σύντομο χρονικό διάστημα, μπορεί σε κάποιες περιπτώσεις να οφείλεται σε υπερβάλλοντα ζήλο και πόθο για την έλευση του Ηγαπημένου Ιησού, είναι, όμως, πιθανόν να επιφέρει τεράστια καταστροφή στις ψυχές των ανθρώπων. Και αυτό γιατί, όταν κάποιος, που έχει πειστεί πως η Β΄ Παρουσία πρόκειται να έρθει σύντομα, δει στη συνέχεια πως αυτή καθυστερεί, είναι πιθανόν να οδηγηθεί στην απιστία και να θεωρήσει πως η Β΄ Παρουσία δεν πρόκειται να συμβεί ποτέ. Αλλά, ακόμη και αν οι πιστοί Χριστιανοί διατηρήσουν την πίστη τους και μετά από μια τέτοια διάψευση, θα υπάρξει μια αφθονία από χλευασμούς, προσβολές και λοιδορίες απ’ την πλευρά των εχθρών του Χριστιανισμού, οι οποίοι μπορεί να μεταστρέψουν πολλά ασθενή μέλη της Εκκλησίας απ’ τη Χριστιανική Πίστη, λέγοντας πως η υπόσχεση της Βασιλείας του Θεού είναι τόσο πλαστή, όσο και η προφητεία για την σύντομη έλευση του Σωτήρος.
Στο διάβα της Ιστορίας, πολλοί ανόητοι ψευδοπροφήτες ανήγγειλαν το τάχα επερχόμενο τέλος του κόσμου και πλάνησαν πολλούς. Πολύ χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του Ουίλιαμ Μίλερ, που έδωσε δύο ημερομηνίες της συντελείας, το 1843 και το 1844. Η διάψευσή του ονομάστηκε « η μεγάλη απογοήτευση ».

Και στην εποχή μας υπάρχουν παρόμοιες καταστάσεις ψευδοπροφητών που αναγγέλουν το τέλος του κόσμου « πλανώντες και πλανώμενοι ». Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η περίπτωση των Μαρτύρων του Ιεχωβά που έχουν διαψευσθεί πολλές φορές. Είχαν προφητεύσει πως το τέλος του κόσμου θα συμβεί το 1914, το 1915, το 1918, το 1925 και το 1975. Η οργάνωση συνιστούσε στα μέλη της να μην παντρεύονται. Και πράγματι πολλοί μάρτυρες του Ιεχωβά δεν παντρεύτηκαν, δεν σπούδασαν, δεν έκαναν καριέρα και  πούλησαν τις περιουσίες τους για να διαψευσθούν στο τέλος οικτρά. Αρκετές παρόμοιες περιπτώσεις ψευδοπροφητειών έχουν αναφερθεί και στους κύκλους των Πεντηκοστιανών.

Βέβαια, πρέπει να διακρίνουμε μεταξύ εσχατολογικής αστοχίας και συνδυασμού εσχατολογικής αστοχίας με αίρεση. Στις περιπτώσεις των μαρτύρων του Ιεχωβά και των ψευδοπροφητών που αναφέραμε στην εισαγωγή, έχουμε συνδυασμό εσχατολογικής αστοχίας με αίρεση. Περιπτώσεις μόνο εσχατολογικής αστοχίας αποτελούν Ορθόδοξοι Χριστιανοί που αναγγέλουν χρονολογίες έλευσης του Αντιχρίστου και της Β΄ Παρουσίας. 
Σύμφωνα με τον Άγιο Ιππόλυτο, αυτοί που αποτυγχάνουν στο ζήτημα της εξέτασης των σημείων των καιρών και της εσχατολογίας, είναι οι ανόητοι άνθρωποι. Όσοι δεν δείχνουν την απαιτούμενη προσοχή, ώστε να κατανοήσουν με ακρίβεια, τί λένε οι Θείες Γραφές, αλλά, αντίθετα, πείθονται με ευχαρίστηση, περισσότερο στις ανθρώπινες παραδόσεις, τις δικές τους πλάνες, τα όνειρα που βλέπουν, τους διάφορους μύθους και τους « γραώδεις λόγους » που κυκλοφορούν.

Ο Άγιος Ιππόλυτος εντοπίζει και μια ομοιότητα ανάμεσα σε όσους υποπίπτουν σε παρερμηνείες στα εσχατολογικά θέματα περιμένοντας την Β΄ Παρουσία πριν την ώρα της, και τους Ιουδαίους, που ακολούθησαν και αυτοί ανθρώπινες παραδόσεις εγκαταλείποντας τον Θείο Νόμο, ή και διάφορους αιρετικούς. Η ομοιότητα έγκειται στην πίστη σε ανθρώπινες παραδόσεις και την προτίμησή τους από την αλήθεια των Θείων Γραφών. Αυτή η παραβολή δεικνύει και την ιδιαίτερη σημασία που έδινε ο Άγιος Ιππόλυτος στο θέμα της τήρησης της σωστής στάσης πάνω στο θέμα της εσχατολογίας.
Πραγματικά, αν οι Ιουδαίοι δεν πείθονταν στην άνομη διδασκαλία των Φαρισαίων, και αν έδιναν περισσότερη προσοχή στις Θείες Γραφές παρά στις ανθρώπινες πλάνες, θα είχαν δεχτεί τον Ιησού Χριστό. Και, για να έρθουμε και στη σύγχρονη εποχή, αν οι οπαδοί π.χ. του Vernon Howel στο Γουάκο ή του Jim Jones στο Jonestown διάβαζαν την Αγία Γραφή και δεν ακολουθούσαν τις ανθρώπινες παραδόσεις του παράφρονα ηγέτη τους, θα είχαν διαφορετική κατάληξη. Αξίζει να σημειωθεί πως στην έρευνα που διεξήχθηκε απ’ τις κρατικές αρχές στo Jonestown μετά την ομαδική αυτοκτονία των μελών της αίρεσης, δεν βρέθηκε ούτε μία Αγία Γραφή.
Τελικά, πράγματι, η σωστή στάση στο ζήτημα της εσχατολογίας είναι ζήτημα σωτηρίας ψυχής. Όπως θα δούμε στη σχετική ενότητα, οι Πατέρες προφητεύουν ότι θα πλανηθούν απ’ τον Αντίχριστο όσοι δεν μελετούν με προσοχή τις μεσσιανικές και άλλες προφητείες.


( Απόσπασμα – χωρίς τις υποσημειώσεις – από το βιβλίο του Βασιλείου Ταμιωλάκη Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΝΤΙΧΡΙΣΤΟ ΣΥΜΒΟΛΗ ΣΤΗΝ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΕΣΧΑΤΟΛΟΓΙΑ )

 πηγή

ΓΙΑΤΙ Ο ΚΥΡΙΟΣ ΔΕΝ ΑΠΟΚΑΛΥΨΕ ΤΟΝ ΧΡΟΝΟ ΤΗΣ ΣΥΝΤΕΛΕΙΑΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ

Ο ίδιος ο Κύριος απέκρυψε τον χρόνο της συντελείας, αρνούμενος κατηγορηματικά να δώσει τον ακριβή χρόνο της. « Οὐχ ἡμῶν ἐστιν γνῶναι χρόνους ἤ καιροὺς οὕς ὁ Πατὴρ ἔθετο ἐν τῇ ἰδίᾳ ἐξουσίᾳ », είπε στους μαθητές του λίγο πριν την Ανάληψή Του. Το ίδιο αναφέρεται και σε άλλα χωρία της Αγίας Γραφής. Είναι στην εξουσία του Κυρίου, πότε θα γίνει η συντέλεια του κόσμου. Οι Πατέρες, αποφεύγοντας τον σκόπελο της προσπάθειας υπολογισμού του χρόνου της συντελείας, συνήθως, χρησιμοποιούν εκφράσεις, όπως « ὅταν ὁ σύμπας χρόνος πληρωθῇ », « κατὰ τὸν προσήκοντα ἔσται καιρόν », « ὅταν ἐπιστῇ ὁ ὡρισμένος αὐτῷ καιρός ».

Η προσπάθεια ακριβούς εντοπισμού του χρόνου της Β΄ Παρουσίας έρχεται σε τέλεια αντίθεση προς το θέλημα του Κυρίου. Και υπάρχει συγκεκριμένος λόγος για τον οποίο ο Κύριος δεν ήθελε να είναι γνωστή στους ανθρώπους η ακριβής ημέρα της Β΄ Παρουσίας. Το επισημαίνει ο ίδιος, το επαναλαμβάνουν και οι Πατέρες. Για να γρηγορούμε. Για να μεριμνούμε και να προσδοκάμε καθημερινά τον επουράνιο Νυμφίο. Αν γνωρίζαμε ότι θα αργήσει να έρθει, θα αμελούσαμε, θα « νυστάζαμε » και θα στερούμασταν την αιώνια ζωή. Ο Άγιος Ιππόλυτος γράφει χαρακτηριστικά: « Ἀλλ’ ἐρεῖ τις, καὶ πότε ταῦτα ἔσται;… Ἐπεζήτησαν ταῦτα μαθεῖν παρὰ τοῦ Κυρίου ὁμοίως καὶ οἱ μαθηταί, ἀλλ’ ἀπέκρυψεν ἀπ’ αὐτῶν τὴν ἡμέραν, ἵνα ἐγρηγόρους αὐτοὺς τε καὶ πάντας πρὸς τὰ μέλλοντα καταστήσῃ, ἀεὶ μεριμνῶντας καὶ προσδοκῶντας τὸ καθ’ ἡμέραν τὸν ἐπουράνιον νυμφίον, μὴ ποτε διὰ τὴν μακροημερίαν ἀμελήσαντες τῶν ὑπ’ αὐτοῦ προστεταγμένων, χρονίζοντος αὐτοῦ, ἀπονυστάξαντες οἱ ἄνθρωποι ἐκπέσωσιν τῆς ἐπουρανίου ζωῆς· γρηγορεῖτε γὰρ λέγει… ».

Ο Χριστός χρησιμοποίησε τέσσερις παραβολές, για να καταστήσει σαφές αυτό ακριβώς, ότι ο χρόνος της συντελείας δεν γνωστοποιήθηκε, ώστε οι άνθρωποι να γρηγορούν. Την παραβολή του κλέφτη που έρχεται μες στη νύχτα, την παραβολή του επιστάτη δούλου που οφείλει να είναι έτοιμος για την ξαφνική επιστροφή του κυρίου του, την παραβολή των δέκα παρθένων που δεν ξέρουν, πότε θα έρθει ο νυμφίος, και την παραβολή των ταλάντων. Χρησιμοποίησε, επίσης, δύο εικόνες. Δύο παρομοιώσεις απ’ την καθημερινή ζωή που είναι πολύ χαρακτηριστικές και περιγράφουν, τέλεια, το αιφνίδιον της Β΄ Παρουσίας. Η Συντέλεια θα έρθει ξαφνικά σαν αστραπή και σαν παγίδα. Όπως το ζώο, ξαφνικά, σε μια μόνο στιγμή πιάνεται στην παγίδα του κυνηγού και, όπως η αστραπή, ξαφνικά, χωρίς προειδοποίηση φαίνεται, έτσι και η Β΄ Παρουσία θα συμβεί ξαφνικά, και ούτε οι άγγελοι θα το γνωρίζουν αλλά μόνο Εκείνος. Και χρησιμοποίησε, τέλος, και δύο ιστορικά προηγούμενα. Τον κατακλυσμό του Νώε και την καταστροφή των Σοδόμων. Όπως την εποχή του Νώε οι άνθρωποι ζούσαν με άνεση, μέχρι την ώρα που μπήκε ο Νώε στην κιβωτό και πάλι δεν κατάλαβαν τίποτε μέχρι την ώρα που ήρθε ο κατακλυσμός, έτσι θα συμβεί και με την Β΄ Παρουσία. Ο Απόστολος Παύλος χρησιμοποιεί και άλλη μια παραβολή. Η Β΄ Παρουσία θα έρθει σε στιγμή που δεν θα την περιμένουν, όπως έρχονται οι ωδίνες στην έγκυο.

« Γρηγορεῖτε οὖν, ὅτι οὐκ οἴδατε ποίᾳ ὥρᾳ ὁ Κύριος ὑμῶν ἔρχεται ». Σ’ αυτή τη φράση ο Κύριος φανερώνει με τον καλύτερο τρόπο γιατί δεν δηλώνει τον χρόνο της Β΄ Παρουσίας. Διότι θέλει να κρατά τους ανθρώπους σε διαρκή ετοιμότητα, σε διαρκή αρετή. Όπως, χαρακτηριστικά, γράφει ο Άγιος Θεοφύλακτος Βουλγαρίας, « ἡ γὰρ ἄγνοια διεγηγερμένους ἡμᾶς ποιεῖ ».

Για τον ίδιο λόγο ο Κύριος δεν γνωστοποιεί στους ανθρώπους και τον χρόνο του θανάτου τους. Διότι, αν τον γνώριζαν, οπωσδήποτε θα έδειχναν προθυμία και φροντίδα μόνο εκείνη την ώρα. Για να μην προσέχουν λοιπόν μόνο εκείνη τήν ώρα αλλά κάθε ώρα, καθ’ όλη την διάρκεια της ζωής τους, γι’ αυτό δεν γνωστοποιεί ούτε τον χρόνο του τέλους του κόσμου, ούτε τον χρόνο του τέλους του κάθε ανθρώπου, διότι θέλει να τον περιμένουν πάντα, για να δείχνουν επιμέλεια πάντα.

Γι’ αυτό και ο Χριστός θα έρθει ξαφνικά και απροσδόκητα. Την στιγμή που κανείς δεν θα το περιμένει. Κατά τον Άγιο Νεόφυτο τον έγκλειστο, ακόμη και ο Προφήτης Ηλίας, όταν θα έρθει να κηρύττει, δεν θα γνωρίζει τον ακριβή χρόνο της συντελείας. Η προτροπή του Κυρίου για εγρήγορση απευθύνεται μέσω των μαθητών σε όλους τους πιστούς: « Ὅ δὲ ὑμῖν λέγω, πᾶσιν λέγω, γρηγορεῖτε ».

Βέβαια, οι Χριστιανοί θα έχουν κάποια σχετική γνώση του χρόνου της συντελείας. Η παραβολή της συκής το δείχνει αυτό πολύ χαρακτηριστικά: « Ἀπὸ δὲ τῆς συκῆς μάθετε τὴν παραβολήν. Ὅταν ἤδη ὁ κλάδος αὐτῆς γένηται ἁπαλὸς καὶ τὰ φύλλα ἐκφύη, γινώσκετε ὅτι ἐγγὺς τὸ θέρος. Οὕτω καὶ ὑμεῖς, ὅταν ἴδητε ταῦτα πάντα, γινώσκετε ὅτι ἐγγὺς ἐστὶν ἐπὶ θύραις », αναφέρεται πως είπε ο Χριστός στους μαθητές Του. Γράφει ο Άγιος Ιερώνυμος: « Ο Χριστός με το παράδειγμα του δένδρου δίδαξε την έλευση της συντελείας. Όπως, ακριβώς, όταν οι μίσχοι στο δένδρο της συκιάς γίνονται απαλοί και τα μπουμπούκια γίνονται λουλούδια, καταλαβαίνεις την έλευση του θέρους και την έναρξη του δυτικού άνεμου και της άνοιξης, έτσι και όταν δεις όλα τα πράγματα που είναι γραμμένα, μη νομίσεις πως η συντέλεια του κόσμου είναι ήδη παρούσα. Αντίθετα, συγκεκριμένα προοίμια και προάγγελοι έρχονται για να δείξουν πως είναι κοντά, “ επί θύραις ” ». Όπως σημειώνεται στο Λκ. 21,28, οι πιστοί, όταν δουν να συμβαίνουν τα σημεία του τέλους, θα καταλάβουν πως η συντέλεια πλησιάζει. « Ἀρχομένων δὲ τούτων γίνεσθαι ἀνακύψατε καὶ ἐπάρατε τὰς κεφαλὰς ὑμῶν, διότι ἐγγίζει ἡ ἀπολύτρωσις ὑμῶν… », είπε ο Κύριος στον εσχατολογικό του λόγο. Αλλά και ο Απόστολος Παύλος στην Α΄ Θεσσαλονικείς αναφέρεται στη γνώση που θα έχουν οι Χριστιανοί λόγω της εγρήγορσης. Θα πρόκειται, όμως, για σχετική γνώση. Κατά τον ιερό Χρυσόστομο, όπως η έγκυος γνωρίζει ότι θα γεννήσει σε εννέα μήνες από τη σύλληψη, αλλά, κάποτε, τυχαίνει να γεννήσει και νωρίτερα, σε επτά μήνες, έτσι και οι Χριστιανοί θα γνωρίζουν μεν απ’ την έλευση του Αντιχρίστουπως το τέλος πλησιάζει, δεν θα γνωρίζουν, όμως, πότε, ακριβώς, αυτό θα έρθει.

Πόσο κοντά είμαστε στην Έλευση του Αντιχρίστου;

Ο Απόστολος Παύλος αντιπαραβάλλει όσους ζουν με εγρήγορση προς αυτούς που ζουν στο σκότος της αμαρτίας. Όσοι ζουν με εγρήγορση, δεν θα ζημιωθούν σε τίποτε απ’ την Δευτέρα Παρουσία. Αντίθετα, όσοι κοιμούνται τον ύπνο της αμαρτίας θα πέσουν θύματα της ραθυμίας τους. Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, σχολιάζοντας την εικόνα του κλέπτη μέσα στη νύχτα, σημειώνει χαρακτηριστικά: « Ἐπὶ μὲν γὰρ τῶν ἐγρηγορότων καὶ ἐν φωτὶ ὄντων, κἄν γένηταί τις εἴσοδος ληστοῦ, οὐδὲν λυμήνασθαι δυνήσεται. Οὕτω καὶ ἐπὶ τῶν ὀρθῶς ζώντων. Ἀλλ’ ἐκείνους τοὺς καθεύδοντας πάντων γυμνώσας ἄπεισι, τοὺς ἐνδάδε θαρροῦντας ».

Στη σύγχρονη βιβλιογραφία ενδιαφέρον παρουσιάζει η άποψη του π. Σεραφείμ Rose, ο οποίος, τονίζοντας την ανάγκη για πνευματική εγρήγορση, γράφει: « Όλοι οι πρώτοι Απόστολοι έγραφαν στις επιστολές τους για την αναγκαιότητα του να σκεπτόμαστε ότι ο Χριστός είναι κοντά, για να προετοιμαζόμαστε, όντες, πρώτα απ’ όλα, πνευματικά έτοιμοι. Αν είμαστε σ’ αυτή την κατάσταση της προσμονής του να έρθει ο Χριστός σε μας με μια πνευματική έννοια, είτε στις ψυχές μας μέσω της χάρης είτε στον καιρό του θανάτου μας, τότε το ερώτημα πότε πρόκειται να έρθει σωματικά σ’ αυτή τη γη στο τέλος του κόσμου, δεν θα μας αναστατώνει σε τέτοια έκταση ώστε να προσχωρούμε σε κάποια νέα αίρεση που πηγαίνει στην κορυφή ενός βουνού και περιμένει να έρθει η ημέρα της κρίσεως. Δεν γνωρίζουμε την ημέρα και την ώρα. Η κύρια προτεραιότητα είναι η πνευματική προετοιμασία ».

( Απόσπασμα – χωρίς τις υποσημειώσεις – από το βιβλίο του Βασιλείου Ταμιωλάκη Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΝΤΙΧΡΙΣΤΟ ΣΥΜΒΟΛΗ ΣΤΗΝ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΕΣΧΑΤΟΛΟΓΙΑ )

 πηγή

ΓΙΑ ΝΑ ΕΡΘΕΙ Ο ΧΡΙΣΤΟΣ, ΠΡΕΠΕΙ, ΠΡΩΤΑ, ΝΑ ΕΡΘΕΙ Ο ΑΝΤΙΧΡΙΣΤΟΣ

Στον προτελευταίο στίχο της Αποκάλυψης ο Άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος λέγει: « Αμήν, έρχου Κύριε Ιησού ».Ερμηνεύοντας αυτό τον στίχο, ο Άγιος Βέδας λέγει πως έχουμε προσταχθεί να ζητούμε την Δευτέρα Παρουσία και να ευχόμαστε να έρθει. Και πράγματι. Όχι μόνο στην Αποκάλυψη αλλά και στην Κυριακή προσευχή με το « ελθέτω η βασιλεία σου » προσευχόμαστε και για την έλευση της Δευτέρας Παρουσίας του Κυρίου. Γράφει ο Άγιος Συμεών Θεσσαλονίκης: « Καί “ ελθέτω η βασιλεία σου ”, η τελευταία ημέρα, ότι πάντων βασιλεύσεις, και των εχθρών, και η βασιλεία σου έσται αιώνιος ».

Αυτή η προτροπή να προσευχόμαστε για την έλευση της βασιλείας του Χριστού είναι, βέβαια, ταυτόχρονα, όπως επισημαίνει ο Άγιος Κύριλλος Αλεξανδρείας, και προτροπή για να κάνουμε έργα δικαιοσύνης, αφού κανείς δεν θα προσευχόταν να έρθει η Κρίση, αν δεν ήταν έτοιμος γι’ αυτήν. Πάντως, είναι, γενικά, γνωστό πως η ευχή να επιστρέψει ο Κύριος κατά την Β΄ Παρουσία Του είναι συνεχής στην Εκκλησία ήδη απ’ τους πρώτους χριστιανικούς χρόνους.

Χαρακτηριστική είναι η αναφορά « Μαράν Αθά » ( ο Κύριος έρχεται ) στο Α΄ Κορ. 16,22 και στα διάφορα λειτουργικά κείμενα. Αξίζει να σημειωθεί και πως το ευαγγελικό ανάγνωσμα της Λειτουργίας του Αγίου Ιακώβου του αδελφοθέου αποτελείται από μέρος του εσχατολογικού λόγου του Κυρίου, συγκεκριμένα, τα Λκ. 21,20-28. Το κείμενο καταλήγει με τον λόγο « Αρχομένων δε τούτων γίνεσθαι ανακύψατε και επάρατε τας κεφαλάς υμών, διότι εγγίζει η απολύτρωσις υμών ». Η προσδοκία της Β΄ Παρουσίας του Κυρίου είναι εντονότατη στην Ορθόδοξη λατρεία αλλά και, γενικότερα, στην Πατερική Παράδοση. Χαρακτηριστική είναι και η φράση που αναφέρεται στη Διδαχή των Δώδεκα Αποστόλων:

« Ελθέτω χάρις και παρελθέτω ο κόσμος ούτος ». Ο Άγιος Γρηγόριος ο Μέγας σημειώνει: « Αυτοί που αγαπούν τον Θεό έχουν διαταχθεί να αγαλλιώνται και να χαίρονται για το τέλος του κόσμου. Σύντομα θα βρουν Αυτόν που αγαπούν, ενώ αυτό που δεν έχουν αγαπήσει θα πεθαίνει. Δεν θα έπρεπε οι καρδιές όλων των πιστών, που ποθούν να δουν τον Θεό, να θρηνούν για τα δεινά ενός κόσμου, ενώ γνωρίζουν πως και αυτά τα δεινά πρόκειται να τελειώσουν… Ο θρήνος για την καταστροφή του κόσμου ταιριάζει σ’ αυτούς, των οποίων οι καρδιές έχουν ριζωθεί στην αγάπη του, σ’ αυτούς που δεν αναζητούν τη μέλλουσα ζωή, που δεν αντιλαμβάνονται πως υπάρχει. Αλλά εμείς, που αναγνωρίζουμε τις αιώνιες χαρές της Ουράνιας Πατρίδας μας, θα έπρεπε να σπεύδουμε προς αυτήν με τη μεγαλύτερη ταχύτητα… Τι είναι ο θνητός βίος παρά ένας δρόμος; Εξετάστε προσεκτικά, φίλοι μου, τι είδους πράγμα είναι το να κουράζεται κάποιος απ’ τους μόχθους του δρόμου, και, ωστόσο, να είναι απρόθυμος να τελειώσει ο δρόμος! ».

Απ’ την άλλη, βλέπουμε πως οι Πατέρες της Εκκλησίας σε ορισμένα κείμενα αναφέρονται στην εποχή των εσχάτων και την έλευση του Αντιχρίστου με αποτροπιασμό. Κατά τον Άγιο Ιππόλυτο, θα πρέπει να προσευχόμαστε να μη ζούμε σ’ εκείνους τους καιρούς, μήπως και ατονήσουμε λόγω της μεγάλης θλίψεως και στερηθούμε την αιώνια ζωή. Ενώ θεωρεί την ανυπομονησία για την ταχεία έλευση της Β΄ Παρουσίας και της κρίσης σαν εκζήτηση του κινδύνου, σαν κάτι το αρνητικό. Γράφει χαρακτηριστικά: « Αλλά πάντως ζητείς περίεργος ων πόσα έτη περιλείπεται τω θηρίω, ίνα μεταρθή, μη νοών, ότι ταύτα ζητών εαυτώ τον κίνδυνον επιζητείς και τάχιον την κρίσιν ιδείν επιθυμείς. Ουαί, γαρ, φησίν, οι επιθυμούντες την ημέραν Κυρίου… ».

Οι Άγιοι Γρηγόριος Παλαμάς και Εφραίμ επαναλαμβάνουν την προτροπή του Χριστού: « Αγρυπνείτε ούν εν παντί καιρώ δεόμενοι, ίνα καταξιωθήτε εκφυγείν πάντα τα μέλλοντα γίνεσθαι, και σταθήναι έμπροσθεν του Υιού του ανθρώπου ». Κατά τον Άγιο Εφραίμ, πρέπει να δεόμαστε με δάκρυα και προσευχές, πέφτοντας γονατιστοί μπροστά στο Θεό νύχτα και ημέρα, για να σωθούμε από την θλίψη του Αντιχρίστου που έρχεται. Αν είναι δυνατόν, να μη δούμε το « θηρίον » ούτε να ακούσουμε τα φοβερά πράγματα που θα γίνουν. Και σε άλλο σημείο ο Άγιος Εφραίμ λέγει πως αισθάνθηκε το φυσιολογικό συναίσθημα του φόβου απέναντι στην τρομερή απειλή του Αντιχρίστου: « Εγώ δε εφοβήθην και εξ αυτής της μνήμης του δράκοντος », γράφει χαρακτηριστικά. Ο Άγιος Κύριλλος Ιεροσολύμων κήρυττε: « Καί λεγέσθω μεν ταύτα, μη γένοιτο δε ίνα εφ’ ημών πληρωθή ».

Στην ευρύτερη χριστιανική γραμματεία συναντώνται οι ίδιες θέσεις. Ο Ανδρέας Καισαρείας λέγει πως οι Χριστιανοί, έχοντας διδαχθεί απ’ τον Σωτήρα Χριστό να ευχόμαστε να μην εισέλθουμε σε πειρασμό – « κα? μ? ε?σενέγκης ?μ?ς ε?ς πειρασμόν » – θα πρέπει, έχοντας επίγνωση της ασθενείας μας, να κάνουμε εκτενή προσευχή να σωθούμε απ’ την πείρα των δεινών που έχουν προφητευθεί, και ούτε τήν έλευση του Αντιχρίστου να δούμε, ούτε την κίνηση των φιλοπόλεμων εθνών, ούτε τον θανατηφόρο κίνδυνο που θα επιχειρεί με τη βία να μας απομακρύνει απ’ τη σωτήρια πίστη. Αλλά, φυλάττοντας, όσο είναι δυνατόν, καθαρή τη μαρτυρία της συνειδήσεως και δείχνοντας διάπυρη αγάπη προς τον Χριστό με αγαθά έργα, να ελπίζουμε στην απόλαυση των αιωνίων αγαθών.

Τελικά, είναι ο χρονικός συνδυασμός των δύο αυτών γεγονότων ( έλευσης του Αντιχρίστου και Β΄ Παρουσίας του Κυρίου ) που μπερδεύει τα πράγματα. Όλοι – τουλάχιστον οι δίκαιοι – θέλουν να έρθει ο Χριστός και να εγκαταστήσει τη Βασιλεία Του. Αντίθετα, κανείς – δίκαιος πάλι – δεν θέλει να έρθει ο Αντίχριστος. Όμως, ο πρώτος δεν θα έρθει, αν δεν προηγηθεί ο δεύτερος. Για να έρθει ο Χριστός, πρέπει, πρώτα, να έρθει ο Αντίχριστος. Και είναι ευκταία η έλευση του Χριστού, απευκταία, όμως, η έλευση του Αντίχριστου· και ας γειτνιάζουν χρονικά· και ας προϋποθέτει η πρώτη την δεύτερη.

Απόσπασμα – χωρίς τις υποσημειώσεις – από το βιβλίο του Βασιλείου Ταμιωλάκη Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΝΤΙΧΡΙΣΤΟ ΣΥΜΒΟΛΗ ΣΤΗΝ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΕΣΧΑΤΟΛΟΓΙΑ
___

Στη σύγχρονη βιβλιογραφία ενδιαφέρον παρουσιάζει το σχόλιο του Umberto Eco για την ελπίδα και τον φόβο που, ταυτόχρονα, γεννά η ανάγνωση της Αποκάλυψης. Κατά τον Eco, οι Χριστιανοί « …συγκλονίζονται από μιαν ελπίδα κι έναν τρόμο: Ελπίδα, επειδή η Αποκάλυψη υπόσχεται μια τελική σωτηρία. Και τρόμο, επειδή ο δρόμος που οδηγεί στην οριστική κατάληξη της ιστορίας είναι γεμάτος απερίγραπτες φρικαλεότητες ( ο Ιωάννης δε διστάζει να τις περιγράψει όλες, χωρίς έλεος )… πριν την τελική λύση ένα τραγικό πρόβλημα…Έτσι, απ’ τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες, η Αποκάλυψη γεννάει άγχος κι ελπίδα. Άγχος επειδή τα χρονικά περιθώρια είναι στενά κι ελπίδα επειδή μας έχει δοθεί η υπόσχεση της σωτηρίας. Κατά παράδοξο τρόπο το όραμα της Πάτμου είναι το βιβλίο της σιγουριάς και ταυτόχρονα της αβεβαιότητας. Η ιστορία έχει τελικό σκοπό το θρίαμβο των δικαίων. Ο δρόμος που καταλήγει σ’ αυτό το σκοπό είναι γεμάτος τρομακτικά και καταστροφικά γεγονότα ».

Θα μπορούσαμε να αναφέρουμε και άλλη μια αιτία αυτής της αμφιθυμίας σχετικά με την έλευση της συντελείας. Στους Χριστιανούς υπάρχουν δύο συναισθήματα, φαινομενικά, αντίθετα μεταξύ τους. Υπάρχουν απ’ τη μια η επιθυμία για συμμετοχή στη Βασιλεία του Θεού, η γνώση της ανωτερότητας αυτής της νέας πραγματικότητας σε σχέση με τον εγκόσμιο βίο, η πίστη στο έλεος του Θεού, η δίψα και ο έρως για τον Ηγαπημένον Ιησούν. Απ’ την άλλη υπάρχουν και η συναίσθηση της αναξιότητας απέναντι στο μεγαλείο του Θεού, το αίσθημα της ταπείνωσης, της συντριβής και της αυτομεμψίας, ο κατά Θεόν « φόβος Κυρίου ».Αυτά τα δύο συναισθήματα υπάρχουν συμπληρωματικά το ένα προς το άλλο. Το πρώτο δεν αποκλείει το δεύτερο. Γι’ αυτό και στα πατερικά κείμενα συναντούμε αναφορές που δείχνουν πότε το ένα και πότε το άλλο συναίσθημα.

Πάντως, σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει η σκέψη της έλευσης του Αντιχρίστου να δημιουργεί αισθήματα φόβου στον Χριστιανό. Άλλωστε, η βασιλεία του θηρίου θα είναι εξαιρετικά βραχύχρονη, μια μικρή παρένθεση. Η δύναμη του Χριστού είναι αφάνταστα μεγαλύτερη. Και, σε τελική ανάλυση, η έλευση του Αντιχρίστου δεν θα βλάψει αλλά μάλλον θα ωφελήσει τους δίκαιους, αφού, κατά τον ιερό Χρυσόστομο,

« ο μεν γαρ γενναίως ήδη πεπηγώς καν μυρία τα κύματα καν μυρίοι οι χειμώνες επιώσιν, ου μόνον ουδέν παραβλάπτεται, αλλά και ισχυρότερος γίνεται ». Στην ευρύτερη χριστιανική γραμματεία ενδιαφέρον παρουσιάζει το σχόλιο του Οικουμενίου που γράφει: « Τοίς μεν νήφουσι και την ελπίδα έχουσιν επί τω Θεώ ου μόνον προς βλάβης – ο διάβολος – ου γεγένηται, αλλά και προς ωφελείας, διαγυμνάζων αυτούς ώσπερ παιδοτρίβης και τοις πειρασμοίς δοκιμωτέρους εργαζόμενος και στομών ίσα σιδήρω ».

(Απόσπασμα – χωρίς τις υποσημειώσεις – από το βιβλίο του Βασιλείου Ταμιωλάκη Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΝΤΙΧΡΙΣΤΟ ΣΥΜΒΟΛΗ ΣΤΗΝ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΕΣΧΑΤΟΛΟΓΙΑ ) 

πηγή

Πως θα προφυλαχθούμε από την πλάνη του Θηρίου;

Διακριτικά γνωρίσματα της Β΄ Παρουσίας του Κυρίου από την παρουσία του Αντιχρίστου

Αναφερθήκαμε στην πατερική προτροπή για θεωρητική κατάρτιση των Χριστιανών γύρω απ’ την υπόθεση του Αντιχρίστου. Κάθε Χριστιανός πρέπει να διδαχθεί ένα τρόπο που θα τον προφυλάξει απ’ την πλάνη του θηρίου.
Ένας εύκολος και απλούστατος τρόπος προφύλαξης απ’ την πλάνη του Αντιχρίστου αλλά και των διαφόρων ψευδοχρίστων που θα έρθουν πριν από Αυτόν, είναι η γνώση του τρόπου της Β΄ Παρουσίας του Κυρίου και η επισήμανση των σημείων στα οποία αυτή διαφέρει απ’ την παρουσία του Αντιχρίστου και των ποικίλων ψευδοχρίστων. Μ’ αυτό τον τρόπο ο Χριστιανός οδηγείται στην αναγνώριση του Αντιχρίστου αρνητικώς, με τη μέθοδο της εις άτοπον απαγωγής. Καταλαβαίνει ότι αυτός που έχει μπροστά του δεν είναι ο Χριστός. Επομένως, είναι κάποιος ψευδόχριστος ή ο Αντίχριστος.
Ο ίδιος ο Κύριος περιέγραψε στους μαθητές του τον τρόπο της Β΄ Παρουσίας Του. « Ὥσπερ γὰρ ἡ ἀστραπὴ ἐξέρχεται ἀπὸ Ἀνατολῶν καὶ φαίνεται ἕως δυσμῶν, οὕτως ἔσται καὶ ἡ παρουσία τοῦ Υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου », γράφεται στο κατά Ματθαίον. Στα πατερικά κείμενα επισημαίνεται πως ο Χριστός κατά την Β΄ Παρουσία Του θα έρθει « εν δόξη » απ’ τον Ουρανό, και θα εμφανιστεί μέσα σε μια στιγμή σ’ ολόκληρο τον κόσμο. Επομένως, όποιος δεν έρθει μ’ αυτό τον τρόπο, είναι πλάνος και απατεώνας.
Ως σημεία και κριτήρια αναγνώρισης της Β΄ Παρουσίας του Κυρίου τίθενται:

1) Το στοιχείο της εξ ουρανού ελεύσεως.

Ο Χριστός θα έρθει απ’ τον ουρανό και όχι απ’ τη γη, όπως ο Αντίχριστος. Οποιοσδήποτε παρουσιάζεται στη γη και ισχυρίζεται ότι είναι ο Χριστός είναι είτε κάποιος ψευδόχριστος είτε ο Αντίχριστος. Ο Άγιος Κύριλλος Ιεροσολύμων γράφει χαρακτηριστικά: « Οὗτος ὁ Ἰησοῦς ὁ ἀναβὰς Χριστὸς ἔρχεται πάλιν ἐξ οὐρανῶν, οὐκ ἀπὸ γῆς. Καὶ εἶπον, οὐκ ἀπὸ γῆς. Ἐπειδὴ πολλοὶ μέλλουσιν ἀντίχριστοι νῦν ἀπὸ γῆς ἔρχεσθαι. Ἤδη γὰρ, καθὼς ἐθεώρησαν, ἤρξαντο πολλοὶ λέγειν, ὅτι ἐγὼ εἰμὶ ὁ Χριστός. Καὶ μέλλει λοιπὸν ἔρχεσθαι τὸ βδέλυγμα τῆς ἐρημώσεως, ψευδῆ Χριστοῦ προσηγορίαν ἑαυτῷ προστιθέναι. Σὺ δὲ μοι τὸν ἀληθῆ Χριστόν, τὸν υἱὸν τοῦ Θεοῦ τὸν μονογενῆ, μηκέτι ἀπὸ γῆς ἐρχόμενον, ἀλλ’ ἐξ οὐρανῶν προσδόκα ».

Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΝΤΙΧΡΙΣΤΟΣΥΜΒΟΛΗ ΣΤΗΝ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΕΣΧΑΤΟΛΟΓΙΑ

2) Το στοιχείο της ταυτόχρονης παγκόσμιας παρουσίας.

Η Β΄ Παρουσία του Κυρίου δεν θα είναι τοπική αλλά παγκόσμια. Ολόκληρη η ανθρωπότητα θα δει τον Κύριο να κατεβαίνει απ’ τον ουρανό και θα συγκεντρωθεί σε μια στιγμή γύρω του. « Πώς φαίνεται η αστραπή; », ερωτά ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος. Και δίνει, αμέσως, ο ίδιος την απάντηση: « Δεν χρειάζεται κάποιον να την αναγγείλει, αλλά σε ολόκληρη την οικουμένη φαίνεται μέσα σε μια στιγμή, και σε όσους κάθονται στις οικίες και σε όσους βρίσκονται στους γυναικωνίτες. Έτσι, θα είναι και εκείνη η Παρουσία, θα φαίνεται παντού ταυτόχρονα απ’ τη λάμψη της Θείας Δόξης ». Αντίθετα, η παρουσία του Αντιχρίστου θα είναι τοπικά περιορισμένη. Ο Αντίχριστος δεν θα βρίσκεται σε δύο σημεία ταυτόχρονα.

3) Το στοιχείο της στιγμιαίας παγκόσμιας παρουσίας.

Η Β΄ Παρουσία του Κυρίου θα είναι αιφνίδια, άμεση και στιγμιαία. Θα συμβεί μέσα σε μία στιγμή, « ἐν ριπῇ ὀφθαλμοῦ », « ὡς ἡ ἀστραπή ». Αντίθετα, η παρουσία του Αντιχρίστου θα επιβληθεί σταδιακά, σε ένα μακρύ χρονικό διάστημα.

4) Το στοιχείο της δόξης.

Ο Χριστός θα έρθει περιβεβλημένος την καταπληκτική αίγλη της θεότητας, μέσα σε φωτεινές νεφέλες, δορυφορούμενος από μυριάδες αγγέλων. Κατά τον Άγιο Ιππόλυτο, θα έρθει « εὐδήλως καὶ προφανῶς μετὰ δυνάμεως καὶ δόξης πατρικῆς. Οὐ γὰρ οὕτως ἔσται ἡ Δευτέρα Αὐτοῦ παρουσία, ὁποία ἡ πρώτη ἐγένετο. Τότε γὰρ ὡς εὐτελὴς ἄνθρωπος μόνον ἐφαίνετο, νυνὶ δὲ κριτὴς τοῦ παντὸς κόσμου παραγίνεται ». Ο Χριστός δεν θα έρθει, όπως στην Πρώτη Του Παρουσία, στη Βηθλεέμ και σε μια μικρή γωνιά της Οικουμένης, χωρίς να τον γνωρίζει κανείς. Αλλά θα έρθει φανερά και με κάθε επισημότητα, έτσι ώστε να μην χρειάζεται κανένα να τον αναγγείλει. Αντίθετα, ο Αντίχριστος θα έρθει ως κοινός άνθρωπος. Κατά τον ιερό Χρυσόστομο, « οὐ μικρὸν δὲ τοῦτο σημεῖον τοῦ μὴ λανθανόντως παραγίνεσθαι ».

Στην ευρύτερη χριστιανική γραμματεία αναφέρονται οι ίδιες απόψεις. Στο αμφιβαλλόμενο έργο του Μ. Αθανασίου Προς Αντίοχον, αναφέρεται πως στη Β΄ Παρουσία ολόκληρη η ανθρωπότητα θα συγκεντρωθεί σ’ ένα τόπο και ο Κύριος θα βρίσκεται στο μέσον αυτής της συνάθροισης « ὑπὸ πάντων ὁρώμενος ». Επομένως, όποιος ισχυρίζεται ότι είναι ο Χριστός και δεν βρίσκεται ξαφνικά μέσα σε μια στιγμή σ’ ολόκληρο τον κόσμο είναι δίχως αμφιβολία ψευδόχριστος ή ο Αντίχριστος. Μ’ αυτό τον τρόπο ο κάθε Χριστιανός δύναται να προφυλαχτεί από την πλάνη.

( Απόσπασμα – χωρίς τις υποσημειώσεις – από το βιβλίο του Βασιλείου Ταμιωλάκη Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΝΤΙΧΡΙΣΤΟ ΣΥΜΒΟΛΗ ΣΤΗΝ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΕΣΧΑΤΟΛΟΓΙΑ )

 πηγή