Ἅγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς: «Ποιὲς εἶναι οἱ αἰτίες τοῦ μελλοντικοῦ πολέμου»..

 

Ἀπὸ τὸ βιβλίο «Πόλεμος καὶ Βίβλος», τοῦ Ἁγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς, ἐκδόσεις Παῤῥησία

Ἡ κουλτούρα ὡς εἴδωλο ἀνήκει στὶς μέρες μας στὰ πιὸ τυφλὰ εἴδωλα. Ἀπορρίπτοντας τὸ Θεὸ πού εἶναι ὁ μοναδικὸς ἐμπνευστὴς καὶ ὑποκινητὴς τοῦ πλέον εὐγενοῦς πολιτισμοῦ τόσο τῆς ψυχῆς ὅσο καὶ τοῦ σώματος, οἱ ἀθεϊστὲς ἄρχισαν νὰ λατρεύουν τὰ ἔργα καὶ τὶς κατασκευὲς τους τὰ ὅποια ὀνομάζουν μὲ μία λέξη - κουλτούρα. Ὅμως τὸ νὰ λατρεύεις τὰ ἀνθρώπινα ἔργα εἶναι τὸ... πλέον μισητὸ πράγμα ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ. Ἀφοῦ ὁ Θεὸς στὶς ἐντολὲς Του ἀπαγόρευσε αὐστηρὰ στοὺς ἀνθρώπους νὰ λατρεύουν τὰ ἔργα καὶ τὴν κτίση Του, ἀπὸ τὰ ὅποια καὶ τὸ πλέον ἀσήμαντο εἶναι τελειότερο ἀπὸ τὴν τελειότερη ἀνθρώπινη κουλτούρα. Καὶ ἐφόσον ὁ πολιτισμὸς τοποθετήθηκε σὲ ἐξάρτηση μὲ τὰ ὑπόλοιπα εἴδωλα πού ἀναφέραμε ἐδῶ, ἰδιαίτερα μὲ τὰ ὑλικὰ ἀγαθά, εἶναι ἐπειδὴ κι αὐτὸς ὑπηρετεῖ δυναμικὰ τὴν κουλτούρα τῶν πολεμικῶν μικροβίων πού πρὶν ἢ μετὰ ὁδηγοῦν στὴ γέννηση τῆς πολεμικῆς ἀνάφλεξης.

Ἀπὸ αὐτὰ τὰ πέντε εἴδωλα τὰ δύο μποροῦν νὰ ὀνομαστοῦν ἀνόητα καὶ τὰ τρία ὑποκριτικά. Ἀνόητα εἶναι ὁ ἐθνικισμὸς καὶ ἡ κουλτούρα, ἐπειδὴ πολλοὶ φωνάζουν καὶ αὐτοδηλώνονται, ἐνῶ ὑποκριτικοὶ εἶναι ὁ ὑλισμός, ὁ ἰμπεριαλισμὸς καὶ ὁ ἐγωισμός, ἀφοῦ κρύβονται καὶ ψεύδονται παρουσιαζόμενοι κάτω ἀπὸ ἄλλα ὀνόματα. Ὅλα αὐτὰ τὰ εἴδωλα θὰ μποροῦσαν νὰ ἀποκαλεστοῦν στὴ γλώσσα τοῦ Ντοστογιέφσκι μανιακά.

Φυσικὰ αὐτὰ καὶ τὰ πέντε κάποτε ἀποτελοῦσαν πραγματικὲς ἀξίες καὶ πάλι θὰ μποροῦσαν νὰ γίνουν. Αὐτὲς εἶναι πραγματικὲς ἀξίες, ὅταν φωτίζονται ἀπὸ τὴν πίστη στὸ Θεό, τὸν Ἕναν καὶ Ζῶντα καὶ ὅταν βρίσκονται ὑπὸ τὸ νόμο τοῦ Θεοῦ, μὲ μία λέξη, ὅταν τελοῦν στὴν ἀπόλυτη ὑπεξουσιότητα τοῦ Θεοῦ καὶ ὑπηρετοῦν τὴ δόξα τοῦ ὀνόματος τοῦ Θεοῦ. Ἡ ὅλη προέρχεται ἀπὸ τὸ Θεὸ καὶ δόθηκε στοὺς ἀνθρώπους γιὰ νὰ τοὺς ὑπηρετεῖ καὶ ὄχι γιὰ νὰ κυριαρχεῖ στὶς ψυχές τους. Αὐτοκρατορίες παρέχει ὁ Θεὸς σὲ κάποιους χαρισματικοὺς λαοὺς πού ὡς δυνατότεροι ἀδελφοὶ ὑπηρετοῦν τοὺς πιὸ ἀδύναμους καὶ λιγότερο χαρισματικοὺς λαούς, ὅπως ὁ δυνατότερος ἀδελφὸς τὸν ἀσθενέστερο. Τὸ ἔθνος εἶναι ἕνα περιορισμένο, ἀλλὰ ἐξαιρετικὰ ὄμορφο καὶ ὀρθὸ πεδίο ὑπηρεσίας πρὸς τὸ Θεὸ καὶ τοὺς ἀνθρώπους. 

Τὸ πρόσωπο (τὸ ἐγὼ) εἶναι δηλαδὴ μία λογικὴ ψυχή, τὸ δώρισε ὁ Θεος σὲ κάθε ἄνθρωπο ὥστε μὲ τὴ διακονία καὶ τὴν ἀγάπη νὰ τὸ ὑψώσει στὸ καθ’ ὁμοίωση μ’ Αὐτόν, τὸ δημιουργό του. Τὴν κουλτούρα ὁ Θεὸς τὴν ἐμπνέει, ὥστε μέσω αὐτῆς ἡ ἀνθρώπινη ψυχὴ νὰ ἐκφράσει τὴν κυριαρχία της πάνω στὸν ὑλικὸ κόσμο καὶ τὴν ὑποταγή της στὴν ὑπηρεσία τοῦ Θεοῦ. Καὶ τὰ πέντε αὐτά λαμβάνουν ἀγγελικὸ πρόσωπο μέσω τῆς διακονίας καὶ τῆς ἀγάπης ὅπως διευθέτησε καὶ πρόσταξε ὁ Κύριος Χριστός. Ἀλλὰ ὅμως, ὅπως τὸ σεραφεὶμ πού ἔπεσε ἀπὸ τὸ Θεό, κάποτε ὀνομαζόταν Ἑωσφόρος καὶ μεταμορφώθηκε ἀκαριαία σὲ διάβολο, ἔτσι κι ὅλες αὐτὲς οἱ πέντε ἄξιες ἀποκομμένες ἀπὸ τὸ Θεὸ καθίστανται εἴδωλα καὶ μανίες.

Προσέξτε τώρα πῶς ὁ σχετικὸς κορεσμὸς αὐτῶν τῶν πέντε εἰδώλων ὁδηγεῖ τοὺς ἀνθρώπους ὡς τὴν ὀκνηρία, τὴν ἀλλοίωση, τὴ σήψη καὶ τὴν ἀπέχθεια πρὸς ὅλα, τὴν ἀνοησία καὶ τὴν αὐτοκτονία (ὅπως καὶ λίγο πρὶν τὸ τέλος τῆς Ρωμαϊκῆς αὐτοκρατορίας). Μὰ ὅμως αὐτὴ ἡ ἀδηφαγία ὁδηγεῖ τοὺς ἀνθρώπους μέχρι τὰ ἔσχατα τῆς πικρίας, τῆς ζήλιας, τῆς μεμψιμοιρίας, τῆς ἀσυνειδησίας καὶ τῆς κάθε εἴδους βίας καὶ πάλι στὴν αὐτοκτονία. Καὶ στὶς δύο περιπτώσεις ὅλα τὰ εἴδωλα ἀποπνέουν μίσος καὶ περιφρόνηση γιὰ τὸν πράο καὶ ἀγαθὸ Κύριο Χριστὸ καὶ συνεπῶς ὁδηγοῦν τοὺς ἀνθρώπους στὸν πόλεμο.

Καλύτερα νὰ μὴν εἰσέρθουμε στὴν ἀπαρίθμηση ὅλων τῶν βαριῶν τραυμάτων πού ἄνοιξε στὸν ὀργανισμὸ τῆς Εὐρώπης καὶ τῆς Ἀμερικῆς αὐτή ἡ πενταπλὴ εἰδωλολατρία, γιατί θὰ ἐπαναλαμβάναμε μέρα μὲ τὴ μέρα αὐτὸ πού ἐπαναλαμβάνεται στὶς στῆλες ἐγκλημάτων καὶ ἐγκλημάτων, καθὼς καὶ σὲ ἄλλες στῆλες πού θὰ μποροῦσαν νὰ ἀποκαλεστοῦν: ἀδιαφορία γιὰ τὸ Χριστὸ καὶ τὶς ἐντολές Του. Εἶναι σαφὲς ἀπὸ ὅσα μέχρι τώρα εἴπαμε, ὅτι οἱ χριστιανικοὶ λαοὶ οἱ ὅποιοι βρίσκονταν σὲ πνευματικὸ γάμο μὲ τὸ Χριστό, ἀπίστησαν καὶ παραδόθηκαν σὲ χαμηλοὺς δεσμοὺς μὲ τὴ μηδαμινότητα, μὲ τὴ σκόνη, μὲ τὶς στάχτες καὶ τὶς σκιές. 

Ὅμως καθένας πού ἀπιστεῖ δὲ ζεῖ ἄραγε ὑπὸ συνεχῆ φόβο καὶ στὴν ἀνησυχία γιὰ τὴν ὑπεράσπιση καὶ τὴν ἐξασφάλιση τῆς ζωῆς του; Αὐτή εἶναι ἡ εἰκόνα καὶ ὁ καρπὸς τῆς σύγχρονης εἰδωλολατρίας - ὁ φόβος, καὶ λόγω τοῦ φόβου ὁ ἀκραῖος ἐγωισμός, ἡ σπασμωδικὴ προσκόλληση στὴν ὅλη καὶ ἡ ἁρπαγὴ τῶν ὑλικῶν ἀγαθῶν. Καὶ ἐπειδὴ γιὰ τὸ ἕνα καὶ τὸ ἴδιο ὑλικὸ ἀνταγωνίζονται πολλοὶ αὐτὸ ἀναπόφευκτα σημαίνει σύγκρουση καὶ πόλεμο.

Ἅπαντα Ὀρθοδοξίας

 

πηγή:  orthodoxia-ellhnismos.gr

το μεταφέρουμε από εδώ

Ποια νηστεία μισεί ο Θεός!

  

«Βρωμάτων νηστεύουσα ψυχή μου, καί παθῶν μή καθαρεύουσα, μάτην ἐπαγάλλῃ τῇ ἀτροφίᾳ∙ εἰ μή γάρ ἀφορμή σοι γένηται πρός διόρθωσιν, ὡς ψευδής μισεῖται παρά Θεοῦ, καί τοῖς κακίστοις δαίμοσιν ὁμοιοῦσαι, τοῖς μηδέποτε σιτουμένοις∙ μή οὖν ἁμαρτάνουσα, τήν νηστείαν ἀχρειώσῃς, ἀλλ’ ἀκίνητος, πρός ὁρμάς ἀτόπους μένε, δοκοῦσα παρεστάναι ἐσταυρωμένῳ τῷ Σωτῆρι, μᾶλλον δέ συσταυροῦσθαι, τῷ διά σέ σταυρωθέντι, ἐκβοῶσα πρός αὐτόν∙ Μνήσθητί μου Κύριε, ὅταν ἔλθῃς ἐν τῇ βασιλείᾳ σου» 

(Ἀπόστιχα τῶν Αἴνων, Ἰδιόμελον, ἦχος α΄).

(Ψυχή μου, μέ τό νά νηστεύεις ἀπό φαγητά, ἀλλά νά μή καθαρίζεσαι ἀπό τά πάθη σου, μάταια χαίρεσαι πού δέν τρῶς. Διότι ἄν ἡ νηστεία δέν σοῦ γίνεται ἀφορμή γιά διόρθωσή σου, προκαλεῖ τήν ἀποστροφή τοῦ Θεοῦ ὡς ψεύτικη, κι ἐσύ γίνεσαι ὅμοιος μέ τούς δαίμονες, οἱ ὁποῖοι δέν σιτίζονται καθόλου. Μήν ἐξαχρειώσεις λοιπόν τή νηστεία μέ τίς ἁμαρτίες σου, ἀλλά μένε ἀκίνητος, χωρίς να στρέφεσαι πρός τίς ἄτοπες ὁρμές. (Κι αὐτό θά τό καταφέρεις) μέ τή σκέψη ὅτι βρίσκεσαι μπροστά στόν Ἐσταυρωμένο Σωτήρα Χριστό, ἤ μᾶλλον ὅτι εἶσαι σταυρωμένος μαζί μ’ Ἐκεῖνον πού σταυρώθηκε γιά σένα, φωνάζοντας δυνατά πρός Αὐτόν: Μνήσθητί μου, Κύριε, ὅταν ἔλθῃς ἐν τῇ Βασιλείᾳ Σου).

Τό συγκεκριμένο τροπάριο εἶναι ἀπό τά πιό συγκλονιστικά ὅλου τοῦ Τριωδίου. Ὁ ὑμνογράφος μέ κρυστάλλινη διαύγεια καί ἀμεσότητα, μέ προφητική δύναμη πού θυμίζει τούς παλαιούς μεγάλους Προφῆτες τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, τονίζει τόν ἀληθινό χαρακτήρα τῆς νηστείας, ἡ ὁποία ὄχι μόνον δεν ἐξαντλεῖται στόν περιορισμό τῶν τροφῶν ἤ και στήν ἀποχή ἀπό αὐτές, ἀλλά γίνεται ἀποδεκτή ἀκριβῶς στόν βαθμό πού ὁδηγεῖ στή διόρθωση τῆς ζωῆς τοῦ ἀνθρώπου, ὡς ἀπομάκρυνση  καί κάθαρσή του ἀπό τά ψεκτά πάθη τοῦ ἐγωισμοῦ καί τῆς φιλαυτίας∙ πού θα πεῖ ὅτι, ἀφοῦ διορθώνει τον ἄνθρωπο, γίνεται τό μέσον γιά στροφή του πρός τόν Θεό, ἄρα πρός ἀπόκτηση περισσότερης ἀγάπης. Ἄν δέν κατανοηθεῖ ἔτσι ἡ νηστεία τοῦ πιστοῦ, τότε ἀφενός προκαλεῖ την ἀποστροφή τοῦ Θεοῦ ὡς ψεύτικη και φαρισαϊκή, ἀφετέρου ἐξομοιώνει τόν ἄνθρωπο μέ τούς ἴδιους τούς δαίμονες, ἀφοῦ κι ἐκεῖνοι ἀπέχουν ὁλιωσδόλου ἀπό φαγητά. Τί προτείνει λοιπόν ὁ ὑμνογράφος ὡς στόμα τῆς Ἐκκλησίας; Νά κρατάει ὁ πιστός τήν ἀληθινή νηστεία, ἀποφεύγοντας τίς ἁμαρτίες καί μένοντας σταθερός σ’ αὐτό πού ἔχει κληθεῖ ὡς μέλος Χριστοῦ: νά εἶναι πάντα ἐνώπιον τοῦ Ἐσταυρωμένου, πού σημαίνει νά βλέπει τόν ἑαυτό του συσταυρωμένο μέ Ἐκεῖνον. Στήν πνευματική αὐτή κατάσταση τό μόνο πού ἀπαιτεῖται εἶναι νά φωνάζει κι αὐτός σάν τόν ληστή πάνω στόν Σταυρό: «Μνήσθητί μου, Κύριε, ὅταν ἔλθεις στή Βασιλεία Σου». Εἶναι περιττό βεβαίως νά σημειώσουμε ὅτι ὁ ὑμνογράφος, μολονότι μᾶς διδάσκει καί μᾶς καθοδηγεῖ, δέν γίνεται καθόλου ἀπόμακρος ἤ ἀποκρουστικός, γιατί ἀπευθύνεται πρωτίστως στόν ἑαυτό του καί τήν ψυχή του, ὁπότε ὁ λόγος του ἀποκτᾶ τή δραματική ἔνταση τοῦ πιστοῦ πού πάσχει κι ἀγωνίζεται κατά τῆς ἁμαρτίας καί τῶν διαστροφῶν της.

π. Γεώργιος Δορμπαράκης -Ακολουθείν

Το μεταφέρουμε από εδώ

π.Γεώργιος Κάλτσιου, γιά τήν Ὀρθοδοξία, τόν Οἰκουμενισμό, τήν Μασωνία, τά Ἔθνη.

 

Αποσπάσματα μίας συνέντευξης και μίας ομιλίας του π. Γεωργίου Κάλτσιου για επίκαιρα θέματα που μας αφορούν.

Ερώτηση: Πάτερ, κατά τη γνώμη σας, μπορεί ένας Χριστιανός, ένας Μουσουλμάνος και ένας Εβραίος να ζήσουν μαζί ειρηνικά και αρμονικά, και αν ναι, τότε ποιο θα είναι το μυστικό;

π. Γεώργιος Κάλτσιου: Ο αμοιβαίος σεβασμός. Είναι η μόνη ένδειξη καλής αρμονίας. Σε καμμία περίπτωση δεν είναι η συμμετοχή στην κοινή προσευχή ή σε κοινές λειτουργίες. Αυτό θα έρθει σε αντίφαση με τα διαφορετικά δόγματα ή θρησκείες.

Ερ.: Λατρεύουν όλοι τον ίδιο Θεό;

π. Κάλτσιου: Όχι πάντα (γελάει).. Εμείς γνωρίζουμε μόνο τον Ένα (Τριαδικό) Θεό που μας αποκαλύφθηκε και λατρεύουμε μόνο Αυτόν. Άλλες μορφές (θεών) είναι στρεβλωμένες ή ψεύτικες.

Ερ.: Βοηθήστε μας παρακαλώ να καταλάβουμε σωστά τον ακόλουθο στίχο: «ότι πάντες οι θεοί των εθνών δαιμόνια» (Ψαλμ. 95, 5).

π. Κάλτσιου: Ναι. Διότι όλοι εκείνοι που λατρεύονταν ήτανε είδωλα… Είχαν οφθαλμούς αλλά δεν είδαν, είχαν στόμα αλλά δεν μίλησαν και αυτιά αλλά δεν άκουσαν, όπως είπε ο ψαλμωδός. Ήταν λοιπόν όλα είδωλα, και είδωλα είναι αυτά που είναι κατ’ εικόνα του διαβόλου. Δεν είναι δύσκολο να το καταλάβει κανείς αυτό.

Ερ.: Ποιος πιστεύετε ότι είναι ο μεγαλύτερος πειρασμός που αντιμετωπίζει σήμερα ένας πιστός Ορθόδοξος;

π. Κάλτσιου: Ο οικουμενισμός.

Ερ.: Η επόμενη ερώτησή μου ήταν αν συμφωνείτε με τον οικουμενικό διάλογο αλλά…

π. Κάλτσιου: Όχι. Απολύτως όχι. Διότι ο οικουμενισμός είναι μία πιο απαλή μορφή της μασωνίας. Η μασωνία προσπαθεί να καταργήσει την Ορθόδοξη πίστη και τον Χριστιανισμό γενικά. Ο οικουμενισμός προσπαθεί να κυριαρχήσει μέσα από κάποια ιδανικά τα οποία μπορεί να φαίνονται πολύ γενναιόδωρα: ‘Γιατί να έχουμε διαφωνίες αναμεταξύ μας;’ ‘Ας ζήσουμε σαν αδέλφια’, ‘Ας αγαπάμε ο ένας τον άλλον’, ‘Μπορούμε να λατρεύουμε μαζί και να προσευχόμαστε μαζί’. Πράγματα τα οποία δεν επιτρέπονται στην Ορθοδοξία. Όλες οι 7 Οικουμενικές Σύνοδοι απαγορεύουν την συμπροσευχή με εκείνους που βρίσκονται έξω από την Ορθόδοξη πίστη. Εάν δεν υπακούσουμε σε αυτούς τους Κανόνες, εάν υποταχθούμε στον οικουμενισμό, στις πιέσεις και στις υποσχέσεις της Δύσης -που είναι όλα μάταια ψέματα- σημαίνει ότι παραβαίνουμε όλους τους Κανόνες της Ορθόδοξης Εκκλησίας, της πραγματικής Οικουμενικής Εκκλησίας.

Ερ.: Πάτερ, είπατε ότι η μασωνία δεν έπαιξε ρόλο. Σημαντικό να πω;

π. Κάλτσιου: Όχι. Διότι πάντοτε διαστρέβλωνε την αλήθεια…

Ερ.: …έπαιξε όμως κάποιο ρόλο στην ιστορία…

π. Κάλτσιου: Δηλαδή;

Ερ.: Στην ανεξαρτησία των εθνών!

π. Κάλτσιου: Τα κράτη δημιουργήθηκαν, καθορίστηκαν, βάσει των δικών τους αρχών / αξιών. Η μασωνία δημιούργησε την Γαλλική επανάσταση όπως και την Ρωσσική επανάσταση αλλά κατά τη διάρκεια όλης αυτής της ιστορικής περιόδου όταν η μασωνία χρειαζόταν να εκλέξει κάποιον στην εξουσία. Στην αρχή υποστήριζε τους βασιλιάδες αλλά αργότερα τους εκθρόνισε με σκοπό να δημιουργήσει τα κράτη για να συντελέσει αργότερα στην πτώση τους. Και τώρα προσπαθεί να δημιουργήσει μία ενιαία Αυτοκρατορία όπου λίγοι ‘χρισμένοι’, από ποιόν δεν ξέρω, θα πρέπει να είναι οι ηγέτες του κόσμου.

Ερ.: Και αναφέρατε ότι η μασωνία έχει σχέδιο.

π. Κάλτσιου: Οπωσδήποτε έχει, και το σχέδιό τους είναι να υποδουλώσουνε όλον τον κόσμο.

Ερ.: Λέγεται ότι οι ΗΠΑ είναι δημιουργία της μασωνίας.

π. Κάλτσιου: Πολύ πιθανό να είναι αλήθεια.

Ερ.: Πως νοιώθετε για την ανάμειξη των ΗΠΑ σε αυτό;

π. Κάλτσιου: Η Αμερική είναι πολύ αναμεμειγμένη διότι οι περισσότεροι πρόεδροι των Ηνωμένων Πολιτειών ήταν μασώνοι. Ο Μπους ανήκει στο αποακαλούμενο ‘Κρανίο και Οστά’ και μπορείς να καταλάβεις τι σημαίνει αυτό.

Ερ.: Αλλά και ο πατέρας του ήταν αναμεμειγμένος…

π. Κάλτσιου: Ναι ήταν.

Ερ.: Και ποια ήταν η εμπειρία σας όταν τον συναντήσατε; [τον Μπους τον πρεσβύτερο]

π. Κάλτσιου: Ήταν στην πτώση του κομμουνισμού, στην ‘επανάσταση’ (απ’ τον Δεκ. του ’89) όταν με κάλεσαν στον Λευκό Οίκο. Με είχε καλέσει και ο Ρέιγκαν παρεμπιπτόντως. Ο Μπους δεν είχε τίποτε το ιδιαίτερο. Για τον Ρέιγκαν ένοιωσα ότι δεν ήταν μασώνος. Είχε ένα χάρισμα το οποίο μπορεί να ήταν αποτέλεσμα των ρόλων που έπαιζε (ηθοποιός) αλλά αναλύοντας τα πράγματα εκ των υστέρων πιστεύω ότι ο Θεός είχε επενδύσει κάτι στον Ρέιγκαν. Ο Μπους (ο πρεσβύτερος) δεν είχε τίποτα το ιδιαίτερο. Ο γιός του όμως έχει αλλά από την κακή πλευρά. Οι Αμερικανοί έχουν μεγάλο ζήλο για την χώρα τους, υπερβολικό ορισμένες φορές.

Ερ.: Έχει γίνει δηλαδή αντικείμενο εκμετάλλευσης;

π. Κάλτσιου: Σίγουρα, αυτή η αρετή έχει γίνει αντικείμενο εκμετάλλευσης. Ο Μπους ταΐζει την Αμερική με το γνωστό σλόγκαν ότι η Αμερική είναι η καλύτερη χώρα, η πιο δυνατή, η πιο σωστή, η πιο δημοκρατική και ότι η αποστολή είναι να διαδώσει την δημοκρατία σε όλον τον κόσμο. Η ψυχή έχει σημασία, όχι η δημοκρατία.

***

Ομιλεί ο π. Γεώργιος Κάλτσιου

Ένα πνεύμα προβάλλει στην Ευρώπη και γενικά στον κόσμο. Ένα νεοεποχίτικο πνεύμα το οποίο αλλάζει συχνά την μορφή του και την ρητορεία του, χτυπώντας τον Χριστιανικό κόσμο απ’ όλες τις πλευρές. Έχει ευγενή εικόνα και λόγο ελκυστικό αλλά ύπουλο σκοπό. Αυτό το πνεύμα μπορεί να μιλήσει με όμορφα λόγια για την οικογένεια αλλά ο σκοπός του είναι να την εξοντώσει. Μπορεί επίσης να μιλήσει για την Εκκλησία με ‘αγάπη’ για όλους, ένα είδος θρησκευτικού συγκρητισμού, αλλά το βασικό κίνητρο είναι να διασπάσει την Ορθοδοξία. Μπορεί να μιλήσει για τα έθνη και τις πατρίδες τους, σα να είναι κάτι που θέλει να στηρίξει, αλλά σκοπός του είναι να καταστρέψει και την Εκκλησία και τα έθνη.

Αυτό το πνεύμα ονομάζεται οικουμενισμός.

Και όλο αυτό το ‘όμορφο’ κήρυγμα, το οποίο παίρνει πολλές μορφές, έχει έναν μοναδικό σκοπό: την καταστροφή όλων των εθνών, την διάλυση κυρίως της Ορθόδοξης Εκκλησίας και την εγκαθίδρυση μίας ομάδας ηγετών, χρισμένοι από δεν ξέρω ποιον, για να υποτάξουν όλα τα έθνη στο πνεύμα τους, να τα μυήσουν σε καθορισμένα κοινωνικά, πολιτικά και θρησκευτικά συστήματα έτσι ώστε να μπορούν να κατευθύνουν τις παγκόσμιες εξελίξεις.

Αδελφοί. Ας μην απατώμεθα. Ζω ανάμεσα σε αυτούς που διαδίδουν αυτές τις νεοεποχίτικες ιδέες που έχουν σκεπάσει τον κόσμο και αισθάνομαι την καρδιά τους. Δεν έχουν καλό σκοπό για την Εκκλησία μας. Κάτω από το πρόσχημα της Χριστιανικής αγάπης, της Χριστιανικής ειρήνης, κρύβουν τις ύπουλες προθέσεις τους.

Ήρθα εδώ να σας πω να μην παρασυρθείτε. Παρατηρώ μία έντονη οικουμενική τάση εντός της Ορθοδόξου Εκκλησίας, τόσο δυνατή που επηρεάζει κληρικούς και πιστούς.

Έχετε ακούσει για το Ταϊζέ; Το Ταϊζέ ήταν το κέντρο αυτής της καταστροφικής οικουμενικής κίνησης. Ήταν το κέντρο της νέας εποχής όπου σε ένα μυστικιστικό περιβάλλον ο αδελφός Roger εμφανίστηκε ντυμένος στα λευκά όπως ο πάπας ή ο Χριστός και παιδιά έκατσαν κάτω με σταυρωμένα πόδια ενώ λικνίζονταν στον ρυθμό μιας απόκρυφης τελετουργίας. Δεν υπήρχε καμμία ιερότητα σ’ εκείνο το μέρος. Ήταν μία ιεροσυλία.

Σε αυτό το νεοεποχίτικο πνεύμα που αναφέρομαι δεν υπάρχει τίποτα ως απόλυτη αξία. Διότι σκοπός τους είναι να καταστρέψουν όλα τα στοιχεία της Πίστεως, τα ευγενή κοινά στοιχεία πάνω στα οποία βασιζόμαστε. [Αυτό γίνεται] από τη στιγμή που δεν υπάρχει απόλυτη αξία. Η αλήθεια κατά την άποψή τους είναι αυτό που εγώ κατέχω [υποκειμενική αλήθεια]. Συνεπώς, όταν ο γείτονάς μου είναι λάθος εγώ δεν μπορώ να του πω ότι πλανάται ούτε κι εκείνος μπορεί να μου πει ότι λανθάνω, διότι είμαστε αυθύπαρκτες οντότητες. Έχουμε τις απόψεις μας οι οποίες είναι μεν [για εμάς] αδιαμφισβήτητες αλλά μπροστά στους άλλους δεν έχουν καμμία αξία.

Αυτό το παιχνίδι με το κρυφτούλι της αλήθειας είναι πονηρή επινόηση του Σατανά. Στους καιρούς μας οι δόλιες σκοπιμότητες αποκρύπτονται.

Τονίζουν την ιδέα της ‘παγκόσμιας αγάπης’.

Προσφέρουν υποτροφίες στη θεολογία. Σπουδάζεις στη Δύση και επιστρέφεις με οικουμενι(στι)κές αρχές.

Χρηματοδοτούν Εκκλησίες.

Και είσαι έτοιμος για οποιονδήποτε συμβιβασμό διότι σε εκπαιδεύουν σε αυτό το πνεύμα του συμβιβασμού που έχει πολλά πρόσωπα, σαν έναν δράκο που αλλάζει συνέχεια μορφές για να αποπλανήσει.

Γι’ αυτό λέω, να λυπάστε εκείνους που θα παρασυρθούν από τον οικουμενισμό και να τιμάτε εκείνους που θα κρατηθούν (στην ορθή πίστη) ως το τέλος.

***

Μετάφραση Φαίη για το ιστολόγιο ΑΒΕΡΩΦ.

Η ομιλία του π. Γεωργίου έγινε το 2005, ένα έτος πριν την κοίμησή του.

πηγή

Ηθικισμός στην Ορθοδοξία; Όχι ευχαριστώ!

 

Η «αλλεργία στο χριστιανισμό»

Έτσι γεννήθηκε ο νεώτερος αθεϊσμός όλων των αποχρώσεων [από τη βεβαιότητα ότι δεν υπάρχει Θεός (που συχνά εκφράστηκε επιθετικά, όπως στα κομμουνιστικά καθεστώτα) μέχρι την απλή αδιαφορία για σχέση με το Θεό, άσχετα αν υπάρχει ή όχι]. Γεννήθηκε από τη λανθασμένη ταύτιση του χριστιανισμού με τις νοσηρές δυτικές παραχαράξεις του (καθολικισμό και προτεσταντισμό), που ήταν φανερά αντίθετες στη διδασκαλία του Ιησού, όπως διατυπώνεται στην Καινή Διαθήκη, και συχνά έγιναν αφορμή να φερθούν με σκληρότητα στους ανθρώπους κάποιοι δήθεν «καθαροί», που τιτλοφορήθηκαν «αντιπρόσωποι του Θεού».

Ωστόσο, η «αλλεργία» που πιάνει το σύγχρονο άνθρωπο (και μάλιστα το νέο) όταν ακούει για χριστιανισμό και παπάδες, οφείλεται στην άγνοια στοιχείων του αρχαίου (των πρώτων χιλίων ετών) και του ορθόδοξου χριστιανισμού, όπως:

Ότι σκοπός του χριστιανικού ηθικού αγώνα δεν είναι η αποφυγή αμαρτωλών πράξεων (αφήνοντας την ψυχή να βράζει από καταπιεσμένες επιθυμίες, που γεννούν παθολογικές καταστάσεις και κάποτε εκρήγνυνται), αλλά η «νέκρωση των παθών», δηλαδή των εξαρτήσεων που, ριζωμένες στα βάθη της ψυχοσωματικής μας ύπαρξης (όχι μόνο στο σώμα ή μόνο στην ψυχή), εμποδίζουν τον άνθρωπο να ανοιχτεί με αγάπη προς το Θεό, το συνάνθρωπο και τα άλλα πλάσματα της δημιουργίας· στην πραγματικότητα, η «νέκρωση» αυτή δεν είναι ακρωτηριασμός της ανθρώπινης προσωπικότητας, αλλά μεταμόρφωση των ψυχοσωματικών δυνάμεων από εμπαθείς σε απαθείς, δηλαδή σε δυνάμεις που προωθούν την αγάπη προς τον άλλο (Θεό, συνάνθρωπο, άλλα όντα) αντί να συστρέφουν τον άνθρωπο προς τον εαυτό του.

Κατά τον άγιο Ιωάννη το Σιναΐτη (6^ος αι. μ.Χ.), συγγραφέα της Κλίμακος και κατ’ εμέ πατέρα της επιστήμης της ψυχολογίας, τα πάθη δεν είναι «φυσικά στην ψυχή», αλλά εμείς μεταβάλαμε σε πάθη «τα φυσικά χαρακτηριστικά της». Αυτά δεν είναι κακά από μόνα τους, αφού «ο Θεός δε δημιούργησε τίποτα κακό», αλλά γίνονται κακά όταν χρησιμοποιούνται λάθος. Έτσι η «σπορά» (η εκσπερμάτωση και, κατ’ επέκτασιν, η σεξουαλική πράξη) διαστράφηκε σε πορνεία, ο θυμός, που προορίζεται κατά του όφεως (διαβόλου), στράφηκε κατά του πλησίον, ο ζήλος, αντί για τις αρετές, απευθύνεται στο κακό, η επιθυμία της δόξας, αντί για την ουράνια δόξα («δοξασμός» = μετοχή στο θείο Φως, γιατί «δόξα του Θεού» στη Βίβλο = το θείο Φως, εκ του εβραϊκού νεφές Γιαχβέ), στράφηκε προς την ανθρώπινη δόξα κ.ο.κ. (Κλίμαξ, Λόγος ΚΣΤ΄, Περί διακρίσεως – Β΄, 41). Βλ. Ιωάννου του Σιναΐτου, Κλίμαξ, έκδ. Ιεράς Μονής Παρακλήτου, Ωρωπός Αττικής 1994, σελ. 318. Βλ. επίσης π. Νικ. Λουδοβίκου, «Να μην χάσουμε τα πάθη. Να τα μεταβάλουμε», Αντί, 13.1.2007.

Αγνοεί επίσης όποιος πάσχει από την παραπάνω αλλεργία ότι το αποτέλεσμα αυτού του αγώνα δεν είναι κάποια «μετά θάνατον» ανταμοιβή, έναντι της ασκητικής στέρησης κάθε απόλαυσης στην παρούσα ζωή (πράγμα εξαιρετικά ύποπτο, αφού έτσι «η Εκκλησία σου πουλάει κάτι, που δε μπορείς να το ελέγξεις παρά μόνο μετά το θάνατό σου»), αλλά η εδώ και τώρα μεταβολή του ανθρώπου σε θείο ον, που μπορεί να συμβεί στον καθένα –με προσπάθεια φυσικά–και να επαληθευτεί άμεσα με έρευνα στους γνωστούς ζώντες αγίους κάθε γενιάς.

Ότι χαρακτηριστικό αυτού του αγώνα δεν είναι η πειθήνια αποδοχή κάποιων αυθαίρετων κατασκευασμένων «δογμάτων», άνωθεν επιβαλλόμενων με τη βία ή την προπαγάνδα, όπως συνέβη στη μεσαιωνική δύση, αλλά η άμεση γνώση του Θεού, συσσωρευμένη μέσα στους αιώνες και ελεγμένη τόσο προσεχτικά, όσο η γνώση σε κάθε άλλο τομέα, όσο κάθε επιστήμη ελέγχει τη γνώση που αποκτάται με τις μεθόδους της· «πίστη», στην ορολογία της Βίβλου και των αγίων χριστιανών διδασκάλων, δε σημαίνει αποδοχή της ιδέας ότι υπάρχει Θεός (σημασία που έλαβε ο όρος στην εποχή μας), αλλά εμπιστοσύνη στο Θεό (για τον οποίο γνωρίζουμε με βεβαιότητα και δεν πιστεύουμε μόνον ότι υπάρχει) ότι η επαγγελία για τη μέλλουσα βασιλεία Του είναι αληθής.

Ότι οι εντολές του Θεού δεν είναι «νόμος», που η παράβασή του επιφέρει την (ανελέητη μάλιστα και αιώνια) τιμωρία του παντοδύναμου νομοθέτη προς τον αδύναμο παραβάτη, αλλά «αποκάλυψη στον κόσμο του τρόπου ζωής του Θεού» (της αγάπης) και οδηγίες προς τον άνθρωπο για μίμηση αυτού του τρόπου [βλ. π. Σωφρονίου(Σαχάρωφ), Οψόμεθα τον Θεόν καθώς εστί, Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου, Έσσεξ Αγγλίας 1996, σελ. 112. Ο τίτλος του έργου («θα δούμε το Θεό όπως είναι») προέρχεται από την Α΄ επιστολή Ιωάννου, 3, 2]. Η μίμηση αυτή θα θεραπεύσει τον άνθρωπο από τη μεγάλη ασθένεια, το θάνατο, φέρνοντάς τον σε ενότητα με το Θεό (παράδεισος), αντί του χωρισμού από αυτόν, που προκαλεί την απερίγραπτη οδύνη, την οποία ονομάζουμε κόλαση. «Πρέπει να ξέρουμε ότι ο Θεός δεν κολάζει κανένα, αλλά ο καθένας κάνει τον εαυτό του επιδεκτικό της μετοχής στο Θεό. Η μετοχή στο Θεό είναι απόλαυση και η αμεθεξία στο Θεό κόλαση» (άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός, PG 94, 1573C).

[Αναλυτική παρουσίαση του θέματος, με πλήθος βιβλικών και πατερικών παραπομπών, βλ. στον τόμο Θάνατος, Ανάσταση και Αιώνια ζωή, εκδ. Ετοιμασία, ιερά μονή Τιμίου Προδρόμου, Καρέας 2005. Βλ. ακόμη π. Γ. Δ. Μεταλληνού, τ. κοσμήτορα της Θεολογικής Σχολής του πανεπιστημίου Αθηνών, «Παράδεισος και Κόλαση στην ορθόδοξη παράδοση», Ν. Μ., «Ο Θεός ως πυρ και φως», Αλέξανδρου Καλόμοιρου (1931-1990) Ο Πύρινος Ποταμός, μτφρ. Π. Μπότση, Ζέφυρος, Θεσσαλονίκη 1995].

Μιλώντας για «Εκκλησία» η νεώτερη και σύγχρονη διανόηση, δυτική και εκδυτικισμένη (βέβαιη για την ανωτερότητά της έναντι των προηγούμενων και των μη δυτικών χώρων του ανθρώπινου πνεύματος), φαντάζεται σταυροφόρους, ιεροεξεταστές, ιησουΐτες, άτεγκτους εξομολόγους που κραδαίνουν απειλητικά το γράμμα του νόμου, ακόμη και δουλεμπόρους, αποικιοκράτες και κονκισταδόρες, δηλαδή τις απάνθρωπες διαστρεβλώσεις του χριστιανισμού, που όχι μόνο συνιστούν αιρέσεις, αλλά και συχνά έπεσαν θύματά τους οι ίδιοι οι ορθόδοξοι χριστιανοί, δηλαδή οι πνευματικοί πατέρες τουλάχιστον εκείνων των σύγχρονων διανοητών που προέρχονται από τις χώρες της ευρωπαϊκής ανατολής. Κάνει λάθος, γιατί η ορθόδοξη παράδοση μπορεί να είναι ένας απλός παπάς, μια αγράμματη γιαγιά, ένας έφηβος που γίνεται άγιος, επειδή αγαπάει το Θεό και το συνάνθρωπό του. Η Ορθόδοξη Εκκλησία δεν είναι «θεσμός», αλλά ζωντανός οργανισμός, ανθρώπινη κοινωνία – με πολλούς αμαρτωλούς, αλλά δεν έχουμε κανέναν για πέταμα.

Η ορθόδοξη αγία Όλγα η Μαία, ιθαγενής της Αλάσκας, 1916-1979 (από εδώ)

Κανένας για πέταμα

Ακόμη κι αν δε λάβουμε υπόψιν μαρτυρίες όπως του Ευσέβιου Καισαρείας για την αυτοθυσία, με την οποία περιέθαλπαν οι χριστιανοί τους ειδωλολάτρες ασθενείς, που είχαν πετάξει στο δρόμο οι δικοί τους στο φονικό λοιμό του 251 μ.Χ., και έθαβαν τους έκθετους νεκρούς διακινδυνεύοντας τη ζωή τους (και συχνά κολλούσαν οι ίδιοι το λοιμό και πέθαιναν ενώ είχαν σώσει άλλους), και το παράπονο του Ιουλιανού του παραβάτη πως το μαγικοθρησκευτικό του όραμά αποτύγχανε, επειδή οι χριστιανοί φρόντιζαν και τους εθνικούς, άρα γίνονταν ηθικά ακαταμάχητοι [1], πάλι γίνεται φανερό το αυθεντικό χριστιανικό ήθος.
Γίνεται φανερό από περιπτώσεις, όπως του αγίου Βονιφάτιου, που ήρθε αντιμέτωπος με την αρχαία γερμανική θρησκεία, μια θρησκεία ανθρωποθυσιών, και θυσιάστηκε οικειοθελώς το καλοκαίρι του 754, αρνούμενος να αμυνθεί μαζί με τους συντρόφους του, όταν δέχτηκε επίθεση των εξαγριωμένων πολεμιστών μιας ειδωλολατρικής φυλής στα δάση πέραν του Ρήνου. Ακολούθησε έτσι το παράδειγμα των αρχαίων χριστιανών μαρτύρων και έδωσε το ειρηνόφιλο μήνυμα του χριστιανισμού, που δε φοβάται το θάνατο. Αλλά και των αγίων Αναργύρων (γιατρών που δεν έπαιρναν αργύρια, ως γνωστόν [2]), του αγίου Παυλίνου, επισκόπου Καμπανίας (5ος αι. μ.Χ.), που, αφού δαπάνησε τα χρήματα της Εκκλησίας και τα δικά του εξαγοράζοντας αιχμαλώτους των Βανδάλων, αντάλλαξε και τον εαυτό του με έναν ακόμη απ’ αυτούς, των αγίων Ρώσων πριγκίπων Μπόρις και Γκλεμπ, που παραδόθηκαν οικειοθελώς στον αδερφό τους Σβιατοπόλκο και θανατώθηκαν το 1015 μ.Χ., για να μη βάλουν τους στρατιώτες τους να πολεμήσουν για χάρη τους, του αγίου Διονυσίου, στη μονή Αναφωνήτριας, στη Ζάκυνθο, γύρω στο 1600, που συγχώρησε το φονιά του αδερφού του σώζοντάς τον από τα χέρια της αστυνομίας, αλλά και των μεγάλων αγίων της φιλανθρωπίας, όπως οι άγιοι Ταβιθά της Ιόππης, Βασίλειος ο Μέγας, Ιωάννης ο Χρυσόστομος, Ιωάννης ο Ελεήμων, Γενεβιέβη των Παρισίων, Μελάνη η Ρωμαία κ.ά., και στα νεώτερα χρόνια Φιλοθέη η Αθηναία, Κοσμάς ο Αιτωλός (εξαγόρασε εκατοντάδες κοπέλες ελευθερώνοντάς τις από μουσουλμανικά χαρέμια), Ιωάννης της Κρονστάνδης, Ελισάβετ Θεοδώροβνα, Μαρία Σκόμπτσοβα (μετά από πολυσχιδή ανθρωπιστική δράση, ιδίως στη Γαλλία, πέθανε στο ναζιστικό στρατόπεδο συγκέντρωσης Ράβενσμπουργκ, παίρνοντας μάλλον τη θέση κάποιας άλλης για να τη σώσει), Γαβριηλία Παπαγιάννη (μια αγιασμένη νοσοκόμα που ακροβολίστηκε στην Ινδία θέλοντας να υπηρετήσει εκείνους που θεωρούσε πιο βασανισμένους ανθρώπους του πλανήτη) και πολλοί άλλοι, λιγότερο γνωστοί.

Αγία Μαρία Σκόμπτσοβα, νεομάρτυρας των ναζιστικών στρατοπέδων (από εδώ)

Το αυθεντικό χριστιανικό ήθος όμως το αντιλαμβάνεται σαφέστατα όποιος μελετήσει το ορθόδοξο αγιολόγιο. Εκεί θα βρει, καταγεγραμμένους ως αγίους, κάθε είδους περιθωριακούς ανθρώπους, αναλφάβητους, ζητιάνους, ανάπηρους (που δε θεραπεύτηκαν, όπως η σύγχρονη αγία Ματρώνα η αόμματη), νόθα παιδιά, ορφανά, δούλους, και φυσικά πόρνες και τελώνες, καθώς και ανθρώπους που διέπραξαν ποικίλα αμαρτήματα, υπήρξαν φονιάδες, δήμιοι, βασανιστές αγίων, μάγοι, ανελέητοι άρχοντες, βιαστές κ.τ.λ. Έχουν ωστόσο ένα κοινό μεταξύ τους και, θα έλεγα, μια μεγάλη διαφορά από εμάς: μετανόησαν ειλικρινά, σοβαρά και βαθιά. Γι’ αυτό αγίασαν.
Ένας ουμανιστής ηθικός άνθρωπος ή ηθικολόγος εδώ συνήθως αναρωτιέται: μήπως λοιπόν το αγιολόγιο είναι μια βίβλος αποθέωσης της διαφθοράς; Πώς ο χριστιανισμός διδάσκει ότι ο Θεός συγχωρεί τόσο γενναιόδωρα αποτρόπαιους αμαρτωλούς; Τι θα πει «μετανόησαν»; Η δικαιοσύνη απαιτεί να πληρώσουν!
Ανάλογη ερώτηση διατυπώνουν πολλοί, ακόμη και βαφτισμένοι ορθόδοξοι χριστιανοί, πνευματικά όμως αρχάριοι, σκανδαλισμένοι που ο Ιησούς δικαιώνει με τέτοιο τρόπο τον άσωτο υιό στην παραβολή του Λουκ. 15, 11-32 – όλοι βέβαια ταυτίζουν τον εαυτό τους με το «δίκαιο» μεγάλο αδελφό, όχι με τον άσωτο, κι αυτό δεν τους επιτρέπει να νιώσουν ανακούφιση, που η παραβολή τους δίνει ελπίδα σωτηρίας.
Κι όμως η παρουσία τόσων αμαρτωλών στα συναξάρια φανερώνει πως ο χριστιανισμός δεν είναι ηθικιστικός· δεν πετάει στα σκουπίδια τον αμαρτωλό, ούτε καταξιώνει την αμαρτία (κατά την παρερμηνεία άλλων, που νομίζουν πως για να γίνει άγιος κάποιος πρέπει οπωσδήποτε να έχει διαπράξει πολλές ή βαριές αμαρτίες), αλλά τον προσκαλεί σε σωτηρία μέσω της μετάνοιας, που είναι η μεταβολή του νου – "ούτε εγώ σε κατακρίνω· πήγαινε και μην αμαρτάνεις πια" είπε ο Ιησούς στη μοιχαλίδα που έσωσε από το λιθοβολισμό (κατά Ιωάννην, 8, 11).
Η σωτηρία του ανθρώπου που μετανοεί οφείλεται στο ότι η μετάνοια προκαλεί άνοιγμα της νοερής καρδιάς, που ήταν κλειστή από τα πάθη, τα οποία οδηγούσαν τον άνθρωπο στην αμαρτία, και επιτρέπει να μπει μέσα της η θεία χάρη, η ενέργεια του Θεού που αγιάζει, δηλαδή σώζει, τον άνθρωπο. Όσο εντονότερη είναι η μετάνοια, τόσο μεγαλύτερο γίνεται το άνοιγμα της καρδιάς και συνεπώς αφθονότερη η είσοδος της θείας χάριτος. Γι’ αυτό η «συντετριμμένη καρδία» οδηγεί και το μεγαλύτερο αμαρτωλό στην αγιότητα.
Όποιος δεν αντέχει να συνυπάρχει με τους αμαρτωλούς (νομίζοντας – ή κοροϊδεύοντας τον εαυτό του – ότι ο ίδιος «είναι αναμάρτητος» ή λιγότερο αμαρτωλός από τους άλλους ή εφοδιασμένος με μεγαλύτερα ελαφρυντικά) δύσκολα θα συμπαθήσει το χριστιανισμό. Εδώ δεν είναι μια ενάρετη ελίτ, όπως ίσως θα ήθελε για να ενταχθεί πανηγυρικά σ’ αυτήν, αλλά ένα νοσοκομείο, στο οποίο προσέρχονται άνθρωποι ηθικά ασθενείς με σκοπό να γίνουν υγιείς.

[1] Ευσεβίου Εκκλησιαστική Ιστορία, 20 688-689. Ιουλιανός, «προς τον Αρσάκιο, αρχιερέα της Γαλατίας», μτφρ. στο: Ιουλιανός, Άπαντα, #4 (σειρά «Οι Έλληνες» #277), Κάκτος, Αθήνα 1993, σελ. 275 και 277.

[2] Καταγεγραμμένοι ως ανάργυροι είναι οι άγιοι Κοσμάς και Δαμιανός οι εκ Ρώμης, Ασίας και Αραβίας (τρία ζεύγη αδελφών με τα ίδια ονόματα), Παντελεήμονας και Ερμόλαος, Κύρος και Ιωάννης, Σαμψών και Διομήδης, Θαλέλαιος και Τρύφωνας, Μώκιος και Ανίκητος, οι Ρώσοι Αγαπητός ο Ιαματικός και Λουκάς ο Ιατρός (†1961), καθώς και οι αγίες γυναίκες γιατροί Ερμιόνη, Ζηναΐδα, Νεονίλλα και Σοφία η Ιαματική.

πηγή 

Προετοιμασία γιὰ τὰ Χριστούγεννα

 

Ἡ περίοδος μέχρι τὰ Χριστούγεννα εἶναι ἰδιαίτερα εὐλογημένη ἀπὸ τo Θεό, γιατί μᾶς ὁδηγεῖ λειτουργικὰ καὶ ἑορταστικὰ πρὸς τὴν κυρία ἡμέρα, ὅπου ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία ἑορτάζει τὸ γεγονὸς τῆς γεννήσεως τοῦ Χριστοῦ. Ὅπως ὅλες οἱ γιορτὲς τῆς Ἐκκλησίας μας ἔτσι καὶ τὰ Χριστούγεννα δὲν ἔχουν ἕνα χαρακτήρα μόνο ἀναμνηστικό, ἀλλὰ κύριος σκοπὸς εἶναι νὰ μετάσχει ὁ ἄνθρωπος μέσα σ’ αὐτὴ τὴ χάρη, ποὺ δίνει ὁ Θεὸς διὰ τῶν ἑορτῶν τῆς Ἐκκλησίας μας.

Εἶναι παρατηρημένο μέσα ἀπὸ τὴν πείρα τῶν Ἁγίων καὶ τῶν Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας μας ὅτι αὐτὲς οἱ μέρες διακρίνονται γιὰ τὴν ὑπερβάλλουσα χάρη ἡ ὁποία διαχέεται ἀπὸ τὸν Θεὸ καὶ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα στοὺς πιστοὺς καὶ εἶναι σταθμοὶ μέσα στὴ ζωή μας ἀπὸ τοὺς ὁποίους μποροῦμε νὰ ἀντλήσουμε αὐτὴ τὴ χάρη καὶ τὴν κοινωνία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.

Βέβαια, καθημερινὰ ἑορτάζουμε τὸ μυστήριο τῆς γεννήσεως τοῦ Θεοῦ Λόγου καὶ μετέχουμε σὲ ὅλη τὴ ζωὴ τοῦ Κυρίου μὲ τὴν τέλεση τῆς Θείας Εὐχαριστίας.

Ἡ Ἐκκλησία μας μᾶς παρέδωσε κάποια πράγματα τὰ ὁποῖα τηρώντας τα βοηθούμαστε νὰ προχωρήσουμε πνευματικά. Πρῶτα μᾶς ἑτοιμάζει μὲ τὴν περίοδο τῆς νηστείας. Ἡ νηστεία βοηθᾶ τὸν ἄνθρωπο νὰ ξεκολλήσει τὸ μυαλό του ἀπὸ τὰ γήινα πράγματα, βοηθᾶ τὸν νοῦ του στὴν προσευχή, σπρώχνει τὴν καρδία στὴν ἀναζήτηση τῆς Θείας Χάριτος, κινεῖ τὴν καρδία εἰς προσευχὴ καὶ ἕνωση μετὰ τοῦ νοός, καθαρίζει τὸ σῶμα ἀπὸ τὶς ροπὲς πρὸς τὰ πάθη καὶ τὴν ἁμαρτία. Γενικὰ ὡς μέσο, τὸ ὁποῖο ὁ ἴδιος ὁ Χριστὸς μᾶς παρέδωσε, θεωρεῖται ἀπὸ τοὺς Πατέρες ὅτι εἶναι ἀπὸ τὰ πρῶτα καὶ βασικὰ ὅπλα στὸν πνευματικὸ ἀγώνα. Βέβαια, νηστεία δὲν εἶναι μόνο τῶν φαγητῶν. Εἶναι ἡ νηστεία ἀπὸ ὅλες μας τὶς ἐπιθυμίες, στὰ ἔξοδα, ἐνδύματα, ἐκδηλώσεις, στὸ τί ἀκοῦμε καὶ στὸ τί βλέπουμε.

Ἐφόσον εἶναι καιρὸς νηστείας εἶναι καὶ καιρὸς ἐλεημοσύνης. Οἱ πρῶτοι χριστιανοὶ κατὰ τὴ νηστεία διέθεταν τὸ ὑπόλοιπο τῶν χρημάτων ποὺ τοὺς περίσσευε ἀπὸ τὰ καθημερινὰ πράγματα γιὰ ἐλεημοσύνη.

Ἄλλο πνευματικὸ ὅπλο εἶναι, ἡ ἐξομολόγηση. Προσερχόμαστε στὸ μυστήριο τῆς Ἐξομολογήσεως, γιὰ νὰ καθαρίσουμε τὴν ψυχή μας ἀπὸ ὅλα ὅσα ὡς ἄνθρωποι ἔχουμε προσλάβει μέσα στὰ καθημερινά μας γεγονότα καὶ τὶς περιπέτειες τῆς καθημερινῆς μας ζωῆς. Ὁ Θεὸς δὲν ἀπαιτεῖ νὰ γίνουμε ἀναμάρτητοι, γιατί αὐτὸ εἶναι ἔξω ἀπὸ τὴ φύση μας. Μέσα στὴν ἀδυναμία μας βρισκόμαστε ἀντιμέτωποι μὲ πάθη, ἁμαρτίες, ἀδυναμίες καὶ τὶς ἐλλείψεις μας. Γιατί ἁμαρτία δὲν εἶναι μόνο ἡ παράβαση τοῦ νόμου τοῦ Θεοῦ, ἀλλὰ εἶναι καὶ ἡ ἔλλειψη τῆς ἀγάπης μας πρὸς τὸν Θεό, ἡ βίωση τῆς στροφῆς τῆς ψυχῆς μας πρὸς τὸν Θεό. Τὸ ὅτι δηλαδὴ καλούμεθα νὰ ἀγαπήσουμε ἀπόλυτα τὸν Θεὸ καὶ ὅμως δὲν μποροῦμε νὰ ἀνταποκριθοῦμε εἶναι ἡ οὐσία τῆς ἁμαρτίας μας.

Πέραν τῆς νηστείας, ἐλεημοσύνης καὶ ἐξομολόγησης ἕνα ἄλλο πνευματικὸ ὅπλο εἶναι ἡ προσευχή. Αὐτὸ τὸ διάστημα ἂν ὁ χριστιανὸς γεμίσει τὸν χρόνο του μὲ προσευχὴ , κυρίως μὲ τὴ μονολόγηστη τῆς νοερᾶς προσευχῆς καὶ τὴν ἐπίκληση τοῦ ὀνόματος τοῦ Χριστοῦ, θὰ ἔχει συνεχῆ κοινωνία μὲ τὸν Θεό, ἡ ὁποία ἑτοιμάζει τὴν καρδία πρὸς τὴν κοινωνία μὲ τὴ χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.

Πνευματική πατρότητα καὶ ποιμαντικές ἀρχές

1. Εἰσαγωγικὰ

Στὶς μέρες μας, ὅταν γίνεται λόγος γιὰ πνευματικὸ πατέρα ἐννοεῖται ὁ ἐξομολόγος κληρικός. Ὅμως, στὴν ἐκκλησιαστικὴ παράδοση ἡ ἔννοια τῆς πνευματικῆς πατρότητας εἶναι πολὺ εὐρύτερη. Πατέρας εἶναι μόνο ὁ Θεὸς1. Ὁ Χριστὸς ἐπίσης, ποὺ εἶναι ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ, ἀποκαλύπτεται καὶ ὡς πατέρας τῶν ἀνθρώπων φανερώνοντας στὸ κόσμο τὴν ἀγάπη τοῦ Πατρός. Ἡ πατρικὴ ἰδιότητα τοῦ Χριστοῦ γίνεται ἐντονότερα αἰσθητὴ κατὰ τὴν Ἀνάληψή του. Οἱ μαθητὲς προαισθάνονται τὴν πνευματικὴ ὀρφάνια καὶ διακατέχονται ἀπὸ ἀπερίγραπτη ὀδύνη. Ὁ Κύριος δὲν τοὺς ἀφήνει ὀρφανούς. Ἀποστέλλει τὸ Ἅγιο Πνεῦμα ποὺ τοὺς ὁδηγεῖ εἰς «πᾶσαν τὴν ἀλήθειαν»2.

Οἱ ἀπόστολοι διὰ τοὺ Ἁγίου Πνεύματος γεννοῦν πνευματικὰ τέκνα καὶ μεταδίδουν τὸ χάρισμα στοὺς ἐπισκόπους, κι αὐτοὶ στοὺς διαδόχους τους. Πολλοὶ ἀπὸ αὐτοὺς ἀναγνωρίσθηκαν ὡς Πατέρες. Ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία εἶναι ἀποστολική, ἀλλὰ καὶ Ἐκκλησία τῶν Πατέρων3. Στοὺς νεότερους χρόνους ἡ λέξη «πνευματικὸς» ἀποτελεῖ συντόμευση τῆς φράσης «πνευματικὸς πατέρας». Ὅμως, εἶναι ἀμφίβολο ἐὰν μὲ τὸν ὅρο «πνευματικὸς» νοεῖται ἐκεῖνος ποὺ φωτιζόμενος ἀπὸ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα συμβάλλει στὴν καλλιέργεια τῆς χάριτος καὶ θεμελιώνει τὴν πνευματικὴ ζωὴ τῶν χριστιανῶν στὸ πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ. Συνήθως «πνευματικὸς» θεωρεῖται ὁ καθοδηγητὴς τῆς ἐξωτερικῆς συμπεριφορᾶς, ὁ σύμβουλος, ὁ «ψυχολόγος τῆς θρησκείας», ὁ φύλακας νόμων καὶ κανόνων ἤ ἁπλῶς ὁ ἐξομολόγος καὶ χορηγός της ἄφεσης τῶν ἁμαρτιῶν.


2. Πνευματικὴ πατρότητα

Ἂς ἀναζητήσουμε ὅμως τὸ βαθύτερο νόημα τῆς πνευματικῆς πατρότητας στὴν βιβλικὴ καὶ ἐκκλησιαστικὴ παράδοση. Γράφει ὁ Ἄπ. Παῦλος: «Ἐὰν γὰρ μυρίους παιδαγωγοὺς ἔχητε ἐν Χριστῷ, «ἀλλ' οὐ πολλοὺς πατέρας∙ ἐν γὰρ Χριστῷ Ἰησοῦ διὰ τοῦ εὐαγγελίου ἐγώ ὑμᾶς ἐγέννησα»4. Σὲ ἄλλο σημεῖο τονίζει: «Τεκνία μου...πάλιν ὠδίνω, ἄχρις οὗ μορφωθεῖ Χριστὸς ἐν ὑμῖν»5. Ὁ Ἀπ. Παῦλος γεννᾶ διὰ τοῦ εὐαγγελίου τέκνα καὶ ὀδυνᾶται νὰ μορφωθεῖ ὁ Χριστὸς στὸ ἀνθρώπινο εἶναι.

Στὶς Διαταγὲς τῶν Ἀποστόλων (4ος αἵ.) ἀναφέρεται ὅτι ὁ Θεὸς διὰ τῶν ἐπισκόπων χαρίζει τὴ θεία υἱοθεσία. Γὶ αὐτὸ ὡς πνευματικοὺς γονεῖς «τιμᾶν αὐτοὺς καὶ στέργειν», «τοὺς δι’ ὕδατος ἀναγεννήσαντας (βάπτισμα), τοὺς τῷ ἁγίῳ πνεύματι πληρώσαντας (χρίσμα-ἐπίθεση χειρῶν), τοὺς τῷ λόγῳ γαλακτοτροφήσαντας, τοὺς ἐν τῇ διδασκαλίᾳ ἀναθρεψαμένους (κήρυγμα), τοὺς ἐν ταῖς νουθεσίαις στηρίξαντας (κατ' ἰδίαν διδαχή), τοὺς τοῦ σωτηρίου σώματος καὶ τοῦ τιμίου αἵματος ἀξιώσαντας, τοὺς τῶν ἁμαρτιῶν λύσαντας (μετάνοια-ἄφεση) καὶ τῆς ἁγίας καὶ ἱερᾶς εὐχαριστίας μετόχους ποιήσαντας (κοινωνία)»6.

Ἀνάλογες θέσεις ἀπαντοῦν καὶ στὰ κείμενα τοῦ Ἰγνατίου Ἀντιοχείας.Ἔτσι, τόσο τὰ ἀποστολικὰ ὅσο καὶ τὰ μεταποστολικα κείμενα προσδίδουν στὴν πνευματικὴ πατρότητα ἐκκλησιολογικό χαρακτήρα. Ὁ ἐπίσκοπος ὡς «τύπος τοῦ πατρός7» δὲν εἶναι ὑπεύθυνος μόνο τοῦ «δεσμεῖν καὶ λύειν» τὶς ἁμαρτίες, ἀλλά ἀναγεννᾶ μὲ τὸ βάπτισμα, τρέφει μὲ τὴ διδασκαλία καὶ τὶς νουθεσίες καὶ παρέχει τὸ μυστήριο τῆς Εὐχαριστίας. Ἡ μετάνοια κατὰ τοὺς χρόνους αὐτοὺς εἶναι κυρίως προβαπτισματική.

Μὲ τὴν ἄνθιση τοῦ μοναχικοῦ βίου παρατηρεῖται καὶ ἐκεῖ ἀνάλογη ἀνάπτυξη τῆς πνευματικῆς πατρότητας. Ἡ λέξη ἀββᾶς, ποὺ προέρχεται ἀπὸ τὰ σανσκρητικά καὶ ἐκφράζει τὴ νέα σχέση τῶν Χριστιανῶν μὲ τὸν Θεό, χρησιμοποιήθηκε παράλληλα μὲ τὴ λέξη Γέρων κυρίως γιὰ τοὺς χαρισματούχους ἀσκητές καὶ μοναχούς. Πατέρας στὴ μοναχικὴ παράδοση εἶναι ὁ διακριτικὸς μοναχός, ὁ θεοδίδακτος, ὁ γέρων, ὁ ἀββᾶς, ὁ στάρετς. Ἐκεῖνος ποὺ μέσῳ τῆς κάθαρσης ἀξιώθηκε τοῦ θείου φωτισμοῦ καὶ τῆς θέωσης. Ἡ πατρότητα αὐτὴ δὲν πηγάζει ἀπὸ κάποιο Ἱερατικὸ λειτούργημα, εἶναι χαρισματικὴ καὶ συνήθως ἔχει προσωπικὸ χαρακτῆρα. Τὸ χάρισμα ὅμως ἀναπτύσσεται ἐντός της ἐκκλησίας. Συχνὰ οἱ ἐπίσκοποι ἀπευθύνονται σὲ αὐτούς, γιὰ νὰ ζητήσουν τὴ συμβουλὴ καὶ τὴ βοήθεια τους8. Ἀντίστοιχα γιὰ τὶς γυναῖκες, μητέρες τῆς ἐρήμου, ποὺ διακρίθηκαν γιὰ τὰ πνευματικά τους χαρίσματα καὶ βοήθησαν καὶ ἄλλους στὴν κατὰ Χριστὸν ζωή, ἀπαντᾶ ὁ ὅρος «ἀμμᾶς-ἀμμάδες»9.

Κατὰ τὸν 4ο αἰώνα ὑπῆρχαν ὁρισμένοι, οἱ ὁποῖοι θεωροῦσαν ὅτι ὁ ἐπίσκοπος καὶ ὁ πρεσβύτερος ἦσαν ἴσοι ὡς πρὸς τὴν πνευματικὴ πατρότητα. Ἀπαντώντας καὶ ἐλέγχοντας τὴν πλάνη αὐτὴ ὁ Ἐπιφάνιος Κύπρου γράφει ὅτι ἡ «τάξις» τοῦ ἐπισκοποῦ εἶναι « τάξις πατέρων γεννητική». Ὁ ἐπίσκοπος μὲ τὴ χειροτονία «πατέρας γὰρ γεννᾷ τῇ Ἐκκλησίᾳ», ἐνῷ ἡ «τάξις» τοῦ πρεσβυτέρου, ἐπειδὴ δὲν μπορεῖ νὰ γεννήσει πατέρες, «διὰ τῆς τοῦ λουτροῦ παλλιγγενεσίας τέκνα γεννᾷ τῇ Ἐκκλησίᾳ»10. Βαπτίζει δηλαδὴ τοὺς χριστιανοὺς καὶ τοὺς καθιστᾷ παιδιὰ τοῦ Θεοῦ. Σὲ ἔκτακτες περιπτώσεις, ὅπως συνέβη μετὰ τὸ διωγμὸ τοῦ Δεκίου, οἱ ἐπὶσκοποι εἰσάγουν τὸ θεσμὸ τοῦ «ἐπὶ τῆς μετανοίας πρεσβυτέρου», ὁ ὁποῖος στὴ συνέχεια ἀτόνησε.

Ὁ Συμεὼν ὁ Νέος Θεολόγος (956-1036) ἀναφέρει ὅτι ἡ πνευματικὴ ἐξουσία τοῦ «δεσμεῖν καὶ λύειν» δόθηκε ἀρχικά ἀπό τους ἁγίους ἀποστόλους στοὺς ἀρχιερεῖς. Μὲ τὴν πάροδο τοῦ χρόνου, ἀπό τους ἀρχιερεῖς μεταβιβάσθηκε στοὺς ἰερεῖς, οἱ ὁποῖοι διακρίνονταν γιὰ τὴν ἁγιότητα τοῦ βίου τους, καὶ ἐν συνεχείᾳ στοὺς μοναχούς. Δύο ἦταν οἱ σημαντικότεροι λόγοι ποὺ συνέβαλαν στὴν ἐξέλιξη τῆς μετάδοσης τοῦ χαρίσματος στοὺς μοναχούς. Πρῶτον ἡ ραγδαία διάδοση τοῦ χριστιανισμοῦ καὶ ἡ αὔξηση τῶν χριστιανῶν καὶ δεύτερον ἡ ἀλλοτρίωση καὶ σχετικοποίηση τῆς χριστιανικῆς ζωης τῶν ἀρχιερέων καὶ ἰερέων. Ἡ ἴδια ἀσθένεια ὅμως προσέβαλε καὶ τοὺς μοναχούς, ὑπὸστηρίζει ὁ Συμεών, καὶ ἔγιναν καὶ αὐτοὶ «μοναχοὶ πάμπαν ἀμόναχοι»11. Ἡ αὐστηρὴ κριτικὴ τοῦ Συμεὼν τοῦ Νέου Θεολόγου, καθὼς καὶ τοῦ κύκλου τῶν μαθητῶν του δὲ σημαίνει ἄμφισβητηση ἤ ὑποτίμηση τῆς θεσμικῆς διάστασης τῆς Ἐκκλησίας. Ἀποσκοπεῖ στὴν ἀναγέννηση τῆς μοναχικῆς καὶ εὐρύτερα τῆς ἐκκλησιαστικῆς ζωῆς καὶ τὴν καλλιέργεια τοῦ ἁγιοπνευματικοῦ χαρίσματος τῆς πνευματικῆς πατρότητας.

Οἱ θέσεις αὐτὲς τοῦ Συμεὼν τοῦ Νέου Θεολόγου γιὰ τὴν ἱκανότητα τῶν μοναχῶν νὰ ἀσκοῦν τὸ διακὸνημα τῆς πνευματικῆς πατρότητας ἀμφισβητήθηκαν ἔντονα, κυρίως ὠς πρὸς τὸ «δεσμεῖν καὶ λύειν». Ἔτσι ὁ Βαλσαμών ἕναν αἰώνα ἀργότερα διακρίνει σαφέστατα τὴ διακονία νὰ ἀναδέχονται οἱ μοναχοί τους λογισμοὺς καὶ νὰ δίδουν συμβουλές, ἀπὸ τὴν ἐξουσίαν «τοῦ ἀφιέναι ἁμαρτίας», ποὺ δίδεται ἀπό τούς ἐπισκόπους μόνο στοὺς ἐξουσιοδοτημένους πρεσβυτέρους12. Πιὸ κατηγορηματικὸς εἶναι ὁ Συμεὼν Θεσσαλονίκης (1429). «Ἐπίσης καὶ τὸ λειτούργημα τῆς πνευματικῆς πατρότητος δὲν πρέπει νὰ παραχωρεῖται σὲ ἁπλούς μοναχούς, ποὺ δὲν ἔχουν χειροτονία. Καὶ τοῦτο, γιατί εἶναι τόσο ἱερὸ αὐτό, ὥστε εἶναι ἔργο μόνο τῶν ἐπισκόπων καὶ ὄχι τῶν ἱερέων, ὅπως ὁρίζουν οἱ κανόνες. Οἱ πρεσβύτεροι τὸ ἀσκοῦν μόνο κατ' ἀνὰγκην καὶ ὅταν δὲν εἶναι παρὼν ὁ ἐπίσκοπος, ἀλλά ἀπών. Τὰ δὲ μεγαλύτερα ἀπὸ τὰ ἐγκλήματα, δηλαδὴ ἡ ἄρνηση τῆς πίστεως, ἡ ἁμαρτία τοῦ φόνου καὶ τὰ παραπτώματα τῶν ἱερέων, πρέπει νὰ ἀναφέρονται στὸν ἐπίσκοπο, καθὼς ἐπίσης καὶ ὅσα διαφεύγουν τὴν γνώση τοῦ πνευματικοῦ. Ὅλα δὲ νὰ γίνονται μὲ γνώμη τοῦ ἐπισκόπου, γιατί ἡ μετάνοια εἶναι δικό του ἔργο, τοῦ ἐπισκόπου. Καὶ τοῦτο γίνεται φανερὸ ἀπὸ τὴν χορήγηση προτρεπτικοῦ γράμματος»13.

Παρόλα αὐτά, σὲ νομοκανονικὲς συλλογὲς τῆς τουρκοκρατίας, λόγῳ τῆς ἔλλειψης ἱκανῶν ἱερέων, προτρέπονται οἱ ἀρχιερεῖς νὰ δίδουν ἐνταλτήριο γράμμα, ὥστε νὰ ἀσκοῦν τὸ διακόνημα τῆς πνευματικῆς πατρότητας καὶ μοναχοί. Ὁ ὅσιος Νικόδημος Ἁγιορείτης διαφωνεῖ μὲ τὴν παραπάνω ἄποψη. Ἔτσι ἐπικαλούμενος τὴν προγενέστερη ἐκκλησιαστικὴ παράδοση γράφει ὅτι: «Ἀνίεροι δὲ καὶ μοναχοὶ δὲν πρέπει νὰ ἐξομολογοῦν, οὔτε μοναχαί, παρὰ κανόνας γὰρ τοῦτο»14. Ἐπίσης, τὸ Ἐξομολογητάριον ἀναφέρεται διεξοδικὰ στὸ ἔργο τοῦ πνευματικοῦ πατρὸς καὶ στὴν ἐφαρμογὴ καὶ συμφωνία τῶν ἱερῶν κανόνων. Τὴν πνευματικὴ πατρότητα πρέπει νὰ ἀναλαμβάνουν καὶ νὰ ἀσκοῦν μόνον ἐκεῖνοι ποὺ ἔφθασαν μὲ τὴν ἄσκηση στὴν ἀπάθεια. Αὐτὴ εἶναι ἡ ἀκρίβεια τῆς Ἐκκλησίας. Ταυτόχρονα ὅμως, ἐπειδὴ γνωρίζει τὶς ἀνάγκες καὶ τὶς ἐλλείψεις τῆς ἐποχῆς του, συνιστᾶ στοὺς ἀρχιερεῖς νὰ ἐπιλέγουν τουλάχιστον τοὺς ἐμπειρότερους καὶ γεροντοτέρους «καὶ τούτους νὰ καθιστῶσι Πνευματικούς∙ ἐπειδὴ αὐτοί διὰ τὴν ἡλικίαν, εἶναι καὶ ἐμπειρότεροι εἰς τὴν γνῶσιν, καὶ τὰ πάθη ἔχουν ὁπωσοῦν καταδαμασμένα»15. Δὲν ἀπὸκλείει καὶ τοὺς νεοτέρους, ἂν αὐτοἰ διαθέτουν ἀρετή καὶ φρόνηση γεροντική. Υἱοθετεῖ ἀκόμη τὴν ἄποψη νὰ γίνονται πνευματικοί, «οἱ ἐν γάμῳ ἱερεῖς ὄντες, δηλ. καὶ κατὰ τὰ ἄλλα ἄξιοι, πάρεξ οἱ παρθένοι καὶ ἄγαμοι ἱερομόναχοι»16.


3. Οἱ ποιμαντικὲς ἀρχὲς καὶ ἡ διάκριση

Ὁ κληρικὸς στὴν ὀρθόδοξη χριστιανικὴ παράδοση δὲν νοεῖται ὠς ἁπλός θρησκευτικὸς λειτουργός, ὅπως ἀπαντᾶ σὲ νομικὰ κείμενα ἀλλά καὶ σὲ ἄλλες θρησκεῖες. Στὶς πηγὲς ὑπάρχει ποικιλία ὅρων μὲ τοὺς ὁποίους ἐκφράζεται τὸ ἔργο τοῦ ποιμένα, ποὺ ἀρχίζει ἀπὸ τὴν ἱερουργία τῶν μυστηρίων. Εἶναι ἱερεύς, καθὼς ἐπίσης καὶ προεστῶς ἤ προϊστάμενος, πρόεδρος, ἡγούμενος, διδάσκαλος, μυσταγωγός, ἰατρὸς τῶν ψυχῶν, οἰκονόμος τῶν μυστηρίων17. Στοὺς ἕλληνες Πατέρες καὶ ἰδιαίτερα στὸν ἅγιο Γρηγόριο τὸ Θεολόγο, ἐκτὸς τῶν ἄλλων ὁ κληρικὸς εἶναι θεραπευτής18, ὑπηρέτης καὶ συνεργὸς στὴν πορεία πρὸς τὴ θὲωση19.

Ὑπάρχουν κάποιες θεμελιώδεις ἀρχές, μὲ βάση τὶς ὁποῖες ἡ Ἐκκλησία μέσα στὴν ἱστορία ποιμαίνει τὸ λαὸ τοῦ Θεοῦ. Ἐὰν ὁ πνευματικὸς τὶς ἀγνοεῖ, διατρέχει τὸν κίνδυνο τῆς αὐθαιρεσίας. Οἱ γενικὲς ποιμαντικὲς ἀρχὲς εἶναι ἡ ἀκρίβεια καὶ ἡ οἰκονομία20. Ὡς ἀκρίβεια ὁρίζεται ἡ ἀπαρέγκλιτη τήρηση τῶν εὐαγγελικῶν ἐντολῶν καὶ τῶν ἱερῶν κανόνων ἐνῶ ὡς οἰκονομία ἡ πρόσκαιρη παρέκκλιση ἀπὸ αὐτή. Εἰδικότερες ποιμαντικὲς ἀρχές εἶναι ἡ ἀναλογία (μὲ διπλὴ ἔννοια), ἡ ἱστορικότητα καὶ ἡ προσαρμογὴ στὶς κοινωνικὲς συνθῆκες καθὼς καὶ ἡ ἰδιαιτερότητα τοῦ προσώπου. Γιὰ τὴν ἐφαρμογὴ τῆς οἰκονομίας ἡ Ἐκκλησία ἐν Συνόδῳ, ὁ ἐπίσκοπος ἤ ὁ πνευματικὸς ἀνάλογα μὲ τὴ βαρύτητα τοῦ θέματος, λαμβάνουν ὑπόψη τὶς παραπάνω ἀρχές. Θεμέλιο ὅλων αὐτῶν εἶναι ἡ εὐαγγελικὴ ἀλήθεια, οἱ ἀποφάσεις τῶν Οἰκουμενικῶν Συνόδων καὶ ἡ συμφωνία τῶν Πατέρων, τὸ consensus patrum. Ἂν ἀγνοοῦμε τὴ θεολογία καὶ τὴν πράξη τῆς ἐκκλησίας, ἡ ποιμαντικὴ κινδυνεύει νὰ μείνει μετέωρη ἤ νὰ προσλάβει κανονιστικὸ καὶ ἀφιλάνθρωπο χαρακτῆρα. Χρειάζεται ὅμως οἱ πνευματικοὶ πατέρες ὡς ὑπεύθυνοι ποιμένες νὰ γνωρίζουν τὴν ἐκκλησιαστικὴ ἀκρίβεια γιὰ νὰ μποροῦν νὰ ἐφαρμόζουν τὴν οἰκονομία, διότι δὲν εἶναι σπάνιο τὸ φαινόμενο περιπτωτικὲς καὶ γιὰ λόγους οἰκονομίας ἀποφάσεις τῆς Ἐκκλησίας νὰ ἐκλαμβάνονται ὡς ἀκρίβεια. Καὶ τὰ ἐπιτίμια ἔχουν θεραπευτικό, ἐκκλησιολογικό, παιδαγωγικὸ καὶ φιλάνθρωπο χαρακτήρα. Δὲν εἶναι ποινὲς ἐξιλέωσης, ὅπως στὴ δυτικὴ θεολογία.

Ἡ πνευματικὴ ἀνακαίνιση, ποὺ εἶναι καρπὸς τῆς Χάριτος τοῦ Θεοῦ, τῆς ποιμαντικῆς φροντίδας τοῦ πνευματικοῦ πατέρα καὶ τῆς ἐλεύθερης βούλησης τῶν ἀνθρώπων, προϋποθέτει ὠδίνες καὶ κόπους. Οἱ δυσκολίες καὶ οἱ πνευματικοὶ πόνοι ἀπορρέουν ἀπὸ τὶς ἀδυναμίες, τὶς πτώσεις, τὴν ἀμετανοησία, τὴ σκληροκαρδία, τοὺς πειρασμοὺς καὶ τὶς ἐγκαταλείψεις τῆς πατρικῆς ἑστίας ἐκ μέρους τῶν πνευματικῶν τέκνων. Κοπιώδης ὅμως προσπάθεια καὶ ἄσκηση χρειάζεται προκειμένου νὰ ἀνακαλύπτει καὶ ὁ ποιμένας σὲ κάθε περίπτωση «τί τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ, τὸ ἀγαθόν, τὸ εὐάρεστον καὶ τέλειον»21. Διότι, ἂν ἀκολουθεῖ τὴ δική του γνώμη, ἑπόμενο εἶναι νὰ γίνονται λάθη καὶ σφάλματα. «Πᾶσαι αἱ συμφοραί ἐπέρχονται εἰς ἡμᾶς, διότι δὲν ἐρωτῶμεν τους πνευματικοὺς πατέρας οἵτινες ἐτέθησαν, ἵνα καθοδηγοῦν ἡμᾶς∙ οἱ δὲ ἱεράρχαι καὶ πνευματικοί, διότι δὲν ἐρωτοῦν τὸ Κύριον πῶς πρέπει νὰ ἐνεργήσουν», διδάσκει ὁ ἅγιος Σιλουανὸς ὁ Ἀθωνίτης22.

Ἡ ὀρθὴ ποιμαντικὴ χειραγώγηση διασφαλίζεται, ὅταν ὁ πνευματικὸς πατέρας ἔχει τὴν ἱκανότητα νὰ διακρίνει τὶς θεῖες ἀπὸ τὶς δαιμονικὲς ἐνέργειες. Ἡ διάκριση θεωρεῖται στὴ νηπτικὴ παράδοση ἀπὸ τὶς σπουδαιότερες ἀρετές. Ὁ ἅγιος Κασσιανὸς ὁ Ρωμαῖος διηγεῖται ὅτι στὴ σκήτη τῆς Θηβαΐδας εἶχαν συγκεντρωθεῖ πολλοὶ γέροντες καὶ συζητοῦσαν γιὰ τὴν τελειότητα τῆς ἀρετῆς καὶ πὼς μπορεῖ νὰ φυλαχθεῖ ὁ μοναχὸς ἀπὸ τὶς παγίδες τοῦ πονηροῦ γιὰ νὰ προσεγγίσει τὸν Θεό. Ὁ καθένας κατέθετε τὴ δική του γνώμη δίδοντας τὴν πρώτη θέση σὲ κάποια ἀρετή. Ἄλλοι πρόβαλαν τὴ νηστεία καὶ τὴν ἀγρυπνία, ἄλλοι τὴν ἁγνότητα, τὴν ἀκτημοσύνη καὶ τὴν καταφρόνηση τῶν ὑλικῶν ἄγαθων, ἐνῶ ἄλλοι τὴν ἐλεημο-σύνη καὶ διάφορες ἄλλες ἀρετές. Ὅταν πέρασε τὸ μεγαλύτερο μέρος τῆς νύχτας μὲ τὴ συζήτηση, τελευταῖος μίλησε ὁ Ἀββᾶς Ἀντώνιος. Ὅλες οἱ ἀρετές εἶναι ἀπαραίτητες εἶπε, ἀλλά δὲν ἐπιτρέπεται νὰ δώσουμε σὲ αὖτες τὰ πρωτεῖα, διότι πάντα ὑπάρχει ὁ κίνδυνος τῆς πλάνης, εἴτε ἀπὸ τὴν ὑπερβολὴ εἴτε ἀπὸ τὴν ἔλλειψη. Ἡ διάκριση ὡς «ὀφθαλμὸς τῆς ψυχῆς»,«πάσας τὰς ἐνθυμήσεις καὶ τὰς πράξεις τοῦ ἀνθρώπου διερευνῶσα, διαστέλλει καὶ διαχωρίζει πᾶν φαῦλον καὶ ἀπαρέσκον Θεῷ πρᾶγμα καὶ μακρὰν αὐτοῦ ποιεῖ τὴν πλάνην»23. Χωρὶς τὸ χάρισμα τῆς διακρίσεως καμιὰ ἀρετή δὲν μπορεῖ νὰ εἶναι ἀσφαλἠς μέχρι τέλους. Ἔτσι ἡ διάκριση «πασῶν τῶν ἀρετῶν γεννήτρια καὶ φύλαξ ὑπάρχει». Μὲ τὴ γνώμη τοῦ ὁσίου Ἀντωνίου συμφώνησαν καὶ οἱ ὑπόλοιποι πατέρες24. Ἡ ἀρετή τῆς διάκρισης πρέπει νὰ κοσμεῖ ἰδιαίτερα τὸν πνευματικὸ πατέρα.


4. Συμπερασματικὰ

Ὁ πνευματικὸς μὲ βάση τὶς γενικὲς καὶ εἰδικὲς ποιμαντικὲς ἀρχές ἀλλά καὶ τὴ διάκριση πρέπει νὰ κάνει σωστὴ διάγνωση τῆς πνευματικῆς κατάστασης τοῦ μετανοοῦντος. Ἔτσι θὰ μπορέσει νὰ βοηθήσει μὲ κάθε τρόπο στὴν πνευματικὴ καρποφορία ἀξιοποιώντας τὸ χάρισμα τοῦ καθενός. Σκοπὸς τῆς ποιμαντικῆς χειραγώγησης δὲν εἶναι ὁ πειθαναγκασμὸς τοῦ πιστοῦ σὲ ὁποιαδήποτε σκοπιμότητα, ἀλλά ἡ καθοδήγησή του στὴν ἐν Χριστῷ ἐλευθερία. Γιὰ νὰ γίνει αὐτό, πρέπει ἡ πνευματικὴ πατρότητα καὶ ἡ πνευματικὴ υἱότητα νὰ καλλιεργοῦνται μέσα στὸ πνεῦμα τῆς ἐν Χριστῷ ἐλευθερίας, τῆς κοινῆς ἀναφορᾶς καὶ τῆς ὑπακοῆς στο θέλημα τοῦ Θεοῦ. Μόνο ὅταν διασφαλίζεται ἡ ἐλευθερία τῶν ἄνθρωπων γεννιοῦνται ὑγιῆ πνευματικὰ τέκνα, ὁλοκληρωμένα πρόσωπα. Ὁ πνευματικὸς δὲν εἶναι κανονοφύλακας, ἀλλά χαρισματικὸς νομοθέτης καὶ μυσταγωγὸς στὴ ζωὴ τοῦ Πνεύματος.

Καὶ ἡ ὑπακοὴ εἶναι ἄθλημα πνευματικό, ποὺ βοηθᾶ στὴν ὡρίμανση καὶ τὴ χειραφέτηση. Σὲ ἀντίθετη περίπτωση πίσω ἀπὸ τὸ μυστήριο τῆς μετανοίας καὶ τὸ πρόσχημα τῆς ὑπακοῆς μπορεῖ νὰ κρύπτονται δικανικὲς ἀντιλήψεις, αὐτοδικαιωτικὲς νοοτροπίες, ψυχοπαθολογικὲς ἐξαρτήσεις, ποὺ ἀφοροῦν κατὰ κύριο λόγο στοὺς πνευματικοὺς πατέρες ἀλλά καὶ στὰ πνευματικὰ τέκνα.




1. «Καὶ πατέρα μὴ καλέσητε ὑμῶν ἐπὶ τῆς γῆς∙ εἰς γὰρ ἔστιν ὁ πατὴρ ὑμῶν, ὁ ἐν τοῖς οὔρα-νοῖς» (Μάτθ. 23,9).
2. Πρβλ. Ἰωαν. 16,13
3. Βλ. π. Γ. Φλορόφσκυ, Ἁγία Γραφή, Ἐκκλησία, Παράδοσις, μετάφρ. Δ. Τσάμη, Πουρναρᾶς, Θεσσαλονίκη 1975, σ. 147.
4. Α' Κόρ. 4,14.
5. Γάλ. 4,12.
6. Αἰαταγαὶ Ἀποστόλων, 2,33, ΒΕΠΕΣ τόμ. 2, ἔκδ. Ἀπ. Διακονίας, Ἀθῆναι 1955, σ. 38-39.
7. Ἰγνατίου Ἀντιοχείας, Μαγνησιεῖς 6,1 PG 5, 669AB∙ Τραλλιανοῖς 3 PG5, 677AB.
8. Παῦλος Εὐδοκίμωφ, «Ἡ πνευματικὴ πατρότητα», μτφρ. Γ. Κυθραιώτης, στὸ συλλογικὸ ἔργο, Ὀρθοδοξος μοναχισμός, ἐκδ. Ἁρμός, σ. 53.
9. Παλλαδίου, Λαυσαϊκή Ἱστορία α', τόμ. 1, μετάφραση-εἰσαγωγὴ-σχόλια, Ν.Θ. Μπουγάτσου - Α.Μ. Μπατιστάτου, ἔκδ. Τῆνος, Ἀθήνα χ.χ., σ. 182.
10. «Καὶ ὅτι μὲν ἀφροσύνης ἔστι τὸ πᾶν ἔμπλεων, τοῖς σύνεσιν κεκτημένοις τοῦτο δῆλον τὸ λέγειν αὐτὸν ἐπίσκοπον καὶ πρεσβύτερον ἴσον εἶναι. Καὶ πῶς ἔσται τοῦτο δυνατόν; Ἡ μὲν γὰρ ἔστι πατέρων γεννητικὴ τάξις∙ πατέρας γὰρ γεννᾷ τὴ Ἐκκλησίᾳ ἡ δὲ πατέρας μὴ δυναμένη γεννᾶν, διὰ τῆς τοῦ λουτροῦ παλιγγενεσίας τέκνα γεννᾶ τῇ Ἐκκλησίᾳ, οὐ μὴν πατέρας καὶ διδασκάλους». Κατὰ αἱρέσεων 3,1, 55,4 PG 42, 508CD.
11. Βενιζέλου Χριστοφορίδη, Ἡ πνευματικὴ πατρότης κατὰ Συμεὼν τὸν Νέον Θεολόγον, Θεσσαλονίκη 1977, σ. 52-53.
12. Β. Χριστοφορίδη, ὅ.π.,σ.57.
13. Περὶ μετανοίας, μτφρ. Ἰ. Φουντούλη, Τὸ ἱερὸν μυστήριον τῆς μετανοίας, Εἰσηγήσεις-Πορίσματα Ἱερατικοῦ Συνεδρίου τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Δράμας ἔτους 2002, Δράμα 2002, σ. 407.
14. Πηδάλιον σ. 313.
15. Ἐξομολογητάριον, σέλ. 12.
16. Ὅπ.π., σελ 13.
17. John H. Erickson, The challenge of our past, Studies in Orthodox Canon Law and Church History, St. Vladimir's Seminary Press, NY 1991, σ. 54.
18. Ἀπολογητικός τῆς εἰς Πόντον φυγῆς, 21, PG 35, 492C.
19. Ἀπολογητικός τῆς εἰς Πόντον φυγῆς, 26, PG 35, 436ΑΒ.
Βλ. J. Erickson, ὅπ. π., σ. 56.
20. Βλ. περισσότερα γιὰ τὸ θέμα στὴ μελέτη μας Μεθοδολογικὰ πρότερα τῆς ποιμαντικῆς, Λεντίῳ ζωννύμενοι, σ. 73 κ.ε. ὅπου καὶ σχετικὴ βιβλιογραφία.
21. Ρωμ. 12,2.
22. Ἀρχιμ. Σωφρονίου (Σαχάρωφ), Ὁ Ἅγιος Σιλουανὸς ὁ Ἀθωνίτης, Ἔσσεξ Ἀγγλίας 1995, σ. 505.
23. Ἀγίου Κασσιανοῦ τοῦ Ρωμαίου, Πρὸς Λεόντιον Ἡγούμενον, Φιλοκαλία τόμ. Α', ἐκδ. Παπαδημητρίου, Ἀθήνα 1982, σ. 86.
24. Ἀγίου Κασσιανοῦ τοῦ Ρωμαίου, ὁ.π, σ. 87. Στὴ συνέχεια ὁ ὅσιος Κασσιανὸς διηγεῖται διάφορα παραδείγματα μοναχῶν ποὺ πλανήθηκαν, διότι δὲν εἶχαν τὴν ἀρετή της διάκρισης. Εἶναι ἀξιοπρόσεκτη ἡ περίπτωση τοῦ ἀσκητή Ἤρωνα, ὁ ὁποῖος ἐνῶ νήστευε καὶ ἐγκρατευόταν μὲ αὐστηρότητα, ἔφθασε στὸ σημεῖο ἀκολουθώντας τὸ λογισμό του νὰ μὴ συνεορτάζει τὸ Πάσχα μὲ τοὺς ἄλλους ἀδελφούς γιὰ νὰ μὴ διακόψει τὸν «κανόνα του». Ἀπατημένος ὅμως ἀπὸ τὸ «ἴδιον θέλημα» καὶ τὸν διάβολο τὸν προσκύνησε ὡς ἄγγελο φωτός. Ἔτσι μὲ σκοτισμένο νοῦ ἔπεσε ἑκούσια σὲ πηγάδι πιστεύοντας τὰ λόγια τοῦ Σατανᾶ, ὅτι θὰ βγεῖ ἀπὸ ἐκεῖ σῶος. Οἱ πατέρες μὲ πολὺ κόπο τὸν ἔβγαλαν μισοπεθαμένο καὶ μετὰ τρεῖς μέρες ξεψύχησε. Ὁ ἀββᾶς Παφνούτιος φιλάνθρωπα φερόμενος δὲν τοῦ στέρησε τὰ μνημόσυνα καὶ τὶς προσευχὲς ποὺ γίνονται στοὺς κεκοιμημένους, διότι θὰ μποροῦσε νὰ χαρακτηρισθεῖ ὁ θάνατος τοῦ ὡς αὐτοκτονία. Ὅ.π., σ. 87.

πηγή

Ὁ πόνος καὶ oἱ θλίψεις στὴν ζωή μας

Τὸ μονοπάτι τῆς ζωῆς εἶναι ὅλο πόνος καὶ δάκρυ· ὅλο ἀγκάθια καὶ καρφιά· παντοῦ φυτρωμένοι σταυροί· παντοῦ ἀγωνία καὶ θλίψη. Κάθε βῆμα καὶ μία Γεθσημανή. Κάθε ἀνηφοριὰ καὶ ἕνας Γολγοθάς. Κάθε στιγμὴ καὶ μία λόγχη. «Ἂν μπορούσαμε νὰ στίψουμε τὴν γῆ σὰν τὸ σφουγγάρι θὰ ἔσταζε αἷμα καὶ δάκρυα».

«Ἄνθρωπος ὡσεὶ χόρτος αἱ ἡμέραι αὐτοῦ, ὡσεὶ ἄνθος τοῦ ἀγροῦ οὕτως ἐξανθήσει», λέγει ὁ ψαλμωδός.

Τὸ τριαντάφυλλο βγάζει ἀγκάθι καὶ τὸ ἀγκάθι τριαντάφυλλο. Τὰ ὡραῖα συνοδεύονται μὲ πόνο, ἀλλὰ κι ὁ πόνος βγάζει στὴ χαρά. Συνήθως τὸ οὐράνιο τόξο ὑψώνεται ὕστερα ἀπὸ τὴν μπόρα. Πρέπει νὰ προηγηθοῦν οἱ καταιγίδες γιὰ νὰ ξαστερώσει ὁ οὐρανός.

Ἡ διάκριση - φωτισμένη ἀπὸ τὴν χριστιανικὴ πίστη καὶ φιλοσοφία - βλέπει. Ἔχει τὴν ἱκανότητα μὲ τὴν ἐνόραση νὰ βλέπει πολὺ βαθιὰ ἀπ' τὰ φαινόμενα. Μέσα ἀπὸ τὸν πόνο βλέπει τὴν χαρὰ καὶ τὴν ἐλπίδα, ὅπως ὁ θρίαμβος τοῦ Χριστοῦ βγῆκε μέσα ἀπὸ τὸν πόνο τοῦ Πάθους καὶ τοῦ Σταυροῦ.

Τὰ πιὸ θαυμάσια ἀγάλματα ἔχουν τὰ περισσότερα κτυπήματα.. Οἱ μεγάλες ψυχὲς ὀφείλουν τὴν μεγαλοσύνη τους στὰ κτυπήματα τοῦ πόνου. Τὰ χρυσὰ καὶ βαρύτιμα κοσμήματα περνοῦν πρῶτα ἀπ' τὴν φωτιά.

Συγκλονίζει τὴν ἀνθρώπινη ὕπαρξη ὁ πόνος. Εἶναι φωτιὰ, καμίνι ποὺ καίει καὶ κατακαίει. Εἶναι καταιγίδα καὶ τρικυμία. «Τὰ σπλάχνα μου καὶ ἡ θάλασσα ποτὲ δὲν ἡσυχάζουν», λέει ὁ Σολωμός. Εἶναι στιγμὲς ποὺ οἱ δοκιμασίες ἔρχονται ἀπανωτές, ἡ μία μετὰ τὴν ἄλλην ἢ καὶ ὅλες μαζί. Πολὺ βαρὺς τότε ὁ σταυρός. Ἡ ἀγωνία κορυφώνεται. Ἡ ψυχὴ φορτίζεται τόσο, ὥστε εἶναι ἕτοιμη νὰ λυγίσει. Ὅλα φαίνονται μαῦρα· παντοῦ σκοτεινά. Παντοῦ ἀδιέξοδα. Λέει ὁ ἅγ. Γρηγόριος ὁ Θεολόγος: «Τὰ καλὰ φύγανε, τὰ δεινὰ εἶναι γυμνὰ καὶ προκλητικά, τὸ ταξίδι γίνεται μέσα στὴ νύχτα, φάρος δὲν φαίνεται πουθενὰ καὶ ὁ Χριστὸς φαίνεται νὰ κοιμᾶται».

Καρφιὰ καὶ μαχαίρια εἶναι τῆς ζωῆς οἱ θλίψεις. Μαχαίρια καὶ καρφιὰ ποὺ σκίζουν ἀνελέητα καὶ τρυποῦν τὶς καρδιές. Τὶς πυρακτώνουν καὶ τὶς παραλύουν ἐξουθενωτικά.

Τὸ μόνο ποὺ ἀπομένει σὲ τοῦτες τὶς στιγμὲς εἶναι ἡ κραυγὴ ποὺ σὰν παράπονο ἱκεσίας ἀπευθύνεται στὸ Θεό. «Ἐλέησόν με Κύριε.... Ἡ ψυχή μου ἐταράχθη σφόδρα...ἐκοπίασα ἐν τῷ στεναγμῷ μου...ἐγενήθη ἡ καρδία μου ὡσεὶ κηρὸς τηκόμενος... Ἐλέησόν με Κύριε ὅτι θλίβομαι...ἐξέλιπεν ἐν ὀδύνῃ ἡ ζωή μου καὶ τὰ ἔτη μου ἐν στεναγμοῖς...ἐπελήσθην ὡσεὶ νεκρός...ἐγενήθην τὰ δάκρυά μου ἐμοὶ ἄρτος ἡμέρας καὶ νυκτός...ἵνα τί περίλυπος εἶ ἡ ψυχή μου, καὶ ἵνα τί συνταράσσεις με;»

Ὁ ἄνθρωπος εἶναι ὁ βασιλιὰς τῆς δημιουργίας, ἀλλὰ τὸ στεφάνι του εἶναι ἀπὸ ἀγκάθια. Ἡ πορεία του εἶναι ἄλλοτε τραγούδι καὶ συμφωνία χαρᾶς, τὶς περισσότερες ὅμως φορὲς εἶναι ἕνα θλιβερὸ καὶ ἀσταμάτητο πένθιμο ἐμβατήριο.

Μεγάλο καὶ αἰώνιο τὸ πρόβλημα τοῦ πόνου. Τὸ μελέτησαν φιλόσοφοι καὶ κοινωνιολόγοι καὶ ψυχολόγοι καὶ ἄλλοι πολλοί. Τὴν αὐθεντικότερη ὡστόσο ἀπάντηση τὴ δίνει ὁ χριστιανισμός, ἡ πίστη, ὁ νόμος τοῦ Θεοῦ. Καὶ ἡ ἀπάντηση εἶναι διπλή. Θεολογικὰ εἶναι συνέπεια τῆς πτώσεως, ὅπως ὅλα τὰ κακά.. Εἶναι ἀποτέλεσμα τῆς κακῆς χρήσεως τῆς ἐλευθερίας. Εἶναι καρπὸς τῆς παρακοῆς. Ἠθικὰ εἶναι εὐκαιρία καὶ μέσον ἀρετῆς καὶ τελειώσεως.

Θὰ σέβομαι πάντα τὸν Θεὸ- λέγει ὁ Θεολόγος Γρηγόριος - ὅσα ἐνάντια καὶ ἂν ἐπιτρέπη νὰ μὲ βροῦν. Ὁ πόνος γιὰ μένα εἶναι φάρμακο σωτηρίας. Ὁ δὲ μέγας Βασίλειος λέγει: «Ἐφ' ὅσον μᾶς ἑτοιμάζει ὁ Θεὸς τὸ στεφάνι τῆς βασιλείας Του, ἀφορμὴ γιὰ ἀρετὴ ἂς γίνει ἡ ἀσθένεια». Οἱ θλίψεις θὰ πεῖ καὶ ὁ ἱερὸς Χρυσόστομός μᾶς φέρνουν πιὸ κοντὰ στὸ Θεό. Καὶ ὅταν σκεφτόμαστε τὸ αἰώνιο κέρδος τῶν θλίψεων δὲν θὰ στεναχωριόμαστε.

Ὁ ἅγιος Ἀπόστολος Παῦλος, ὁ τόσο διωγμένος καὶ πονεμένος καὶ κατάστικτος ἀπὸ τὰ «στίγματα τοῦ Κυρίου», διδάσκει ὅτι, ὁ Θεὸς ἀφήνει τὸν ἄνθρωπο νὰ πονέσει μὲ τὶς θλίψεις, « ἐπὶ τὸ συμφέρον, εἰς τὸ μεταλαβεῖν τῆς ἁγιότητος αὐτοῦ».

Χιλιάδες τρόπους ἔχει ὁ Θεὸς γιὰ νὰ σὲ κάμει νὰ ἰδεῖς τὴν ἀγάπη Του. Ὁ Χριστὸς μπορεῖ νὰ μετατρέψει τὴν δυστυχία, σὲ μελωδικὸ δοξολογητικὸ τραγούδι. «Ἡ λύπη ὑμῶν εἰς χαρὰν γενήσεται» εἶπε ὁ Κύριος.

Τέτοια μάχη, τέτοια νίκη. «Στὴν ἀγορὰ τ' οὐρανοῦ δὲν ὑπάρχουν φτηνὰ πράγματα». Οἱ στιγμὲς τοῦ πόνου καὶ τῆς θυσίας εἶναι στιγμὲς εὐλογίας. Κοντὰ σὲ κάθε σταυρό, εἶναι καὶ μία ἀνάσταση. Τί κι' ἂν τώρα πονᾶμε καὶ κλαῖμε ἀσταμάτητα; «Τὸ γὰρ παραυτίκα ἐλαφρόν τῆς θλίψεως ἡμῶν καθ' ὑπερβολὴν εἰς ὑπερβολὴν αἰώνιον βάρος δόξης κατεργάζεται ἡμῖν», λέει ὁ Παῦλος.

Ὁ ἄνθρωπος τοῦ πόνου εἶναι ὁ ἄριστος ἀθλητὴς τῆς ζωῆς μὲ τὶς ἔνδοξες νίκες. Θ' ἀκριβοπληρωθεῖ μὲ τὰ αἰώνια βραβεῖα, «ἃ ὀφθαλμὸς οὐκ οἶδε καὶ οὖς οὐκ ἤκουσε καὶ ἐπὶ καρδίαν ἀνθρώπου οὐκ ἀνέβη, ἃ ἠτοίμασεν ὁ Θεὸς τοῖς ἀγαπῶσιν αὐτόν», λέει πρὸς Κορινθίους ὁ Παῦλος.

Ὅποιος ἀτενίζει καὶ ἀντιμετωπίζει τὸν πόνο μὲ τὸ πρίσμα τῆς αἰωνιότητος, εἶναι ἤδη ἀπὸ τώρα νικητής. Εἶναι ὁ ἐκλεκτὸς ποὺ μὲ τὴν ἀκατάβλητη πίστη στὸ Θεὸ ἔφθασε στὴν χαρά. Γεύτηκε τὴν χρηστότητα τοῦ Κυρίου καὶ εἶναι ὑποψήφιος στεφανηφόρος. Μπορεῖ νὰ ἐπαναλάβει τοῦ Ἀπ., Παύλου τὴν νικηφόρα κραυγή: «τὸν ἀγώνα τὸν καλὸν ἠγώνισμαι, τὸν δρόμον τετέλεκα, τὴν πίστιν τετήρηκα, λοιπὸν ἀποκείταί μοι ὁ τῆς δικαιοσύνης στέφανος, ὅν ἀποδώσει μοι ὁ Κύριος ἐν ἐκείνῃ τῇ ἡμέρᾳ».

Μὲ τέτοιες μεταφυσικὲς διαστάσεις ἡ ὑπέρβαση τοῦ πόνου καὶ ἡ μεταμόρφωσή του σὲ χαρὰ λυτρωτική, εἶναι πραγματικότητα, Εἶναι ἀλλοίωση ποὺ ὀφείλεται στὴ δύναμη τοῦ Θεοῦ. Εἶναι μετακαίνωση - παράλογο γιὰ τὸν ἄνθρωπο τοῦ ὀρθοῦ λόγου - φυσικὴ συνέπεια τῆς χριστιανικῆς πίστεως. Εἶναι γιὰ τὸν ἄνθρωποι τῆς πίστεως, τὸ μέγα θαῦμα τῆς ἀλλοίωσης τοῦ Θεοῦ. Ἡ μεταφυσικὴ βίωση τοῦ πόνου ὁδηγεῖ στὴ λύση τοῦ μεγάλου προβλήματος. Ὁδηγεῖ ἀπὸ τὸ σκοτάδι στὸ φῶς.

Ὀφείλουμε λοιπόν, ν' ἀποδεχόμαστε τὸν πόνο ποὺ μᾶς ἐπισκέπτεται, σὰν μιὰ εὐλογία τοῦ Θεοῦ. Τὸ σιτάρι συμπιέζεται καὶ λιώνει μέσα στὴ γῆ, ἀλλὰ τότε καρποφορεῖ τὴν ζωή. Πλούσια καὶ εὐλογημένη τοῦ πόνου ἡ συγκομιδή. Μεγάλη ἡ εὐλογία τοῦ Θεοῦ στὸν ἀγρὸ τῶν δακρύων. Εὐλογία ποὺ τὴν βιώνουν ὅσοι μὲ τὸ χάρισμα τῆς διακρίσεως ἀληθινὰ πιστεύουν.

Εὐλογία Θεοῦ καὶ ἔλεος ὅσοι διῆλθαν τὸ καμίνι τοῦ ποικίλου πόνου μὲ θεϊκὴ δύναμη καὶ ἐπίγνωση. Τοὺς περιμένει ἡ αἰώνια, ἡ ἀθάνατη, ἡ πανευτυχὴς ἀνάπαυσις ἐν τῷ Θεῶ. Ἀμήν.
πηγή

Η αχαλίνωτη γλώσσα

Γράφει ο Αριστείδης Π.Δασκαλάκης

Εδώ και καιρό, πολλοί αδελφοί μας, έχουν αποτελέσει στόχο απειλών από μερίδα του κλήρου.
Ποιον κλήρο; Αυτή τη μερίδα που υπηρετεί την πλήρη εκκοσμίκευση της εκκλησίας, με υποταγή στη νέα τάξη πραγμάτων και στο τέρας του οικουμενισμού.
Είναι αποδέκτες απειλών από κληρικούς, ότι θα αποτελέσουν αντικείμενα κατάρας από μέρους τους.

Κατά κοινή ομολογία απειλούν και δια άμβωνος και κατ’ ιδίαν, με κατάρες το λαό, όταν δεν συμμορφώνεται με τη πορεία και τις αποφάσεις της διοικούσας εκκλησίας. Μάλιστα με επίταση υποστηρίζουν, ότι η κατάρα του επισκόπου ενεργεί.

Βέβαια σε αυτό το αμάρτημα υποπίπτουν και πολλοί λαϊκοί. Είναι μεγάλο ατόπημα, μεγάλη αμαρτία να εύχεσαι το κακό του συνανθρώπου σου.
Βέβαια δε σημαίνει ότι πάντα πιάνει τόπο η «ευχή».
Μια λαϊκή παροιμία λέει σχετικά ότι: «Αν άκουε ο Θεός τα κοράκια, κάθε μέρα θα ψοφούσε ένα γαϊδούρι». 

Για να καταλάβουμε όμως το βάθος του ατοπήματος, ας δούμε τι είναι κατάρα και τις αιτιάσεις που οδηγούν σ’ αυτή.

Κατάρα ή αρά είναι η ισχυρή επιθυμία, που εκφράζεται με λόγια, για να συμβεί κάποιο κακό σε ένα ή και περισσότερα πρόσωπα. Μπορεί να εκφράζεται από άνθρωπο ή και από ολόκληρο το λαό. Κυρίως όμως από ένα άτομο που εύχεται το κακό κάποιου. Πολλές φορές η κατάρα συνοδεύεται από συμβολική χειρονομία ή επιδεικνύεται με κάποιο συμβολικό αντικείμενο.

Η κατάρα είναι μια μορφή γητείας, που έχει σκοπό να επιφέρει κακοτυχία, αρρώστια, κακό, ακόμα και τον θάνατο σε όποιον πέσει επάνω. Αποτελεί την πιο τρομακτική μορφή μαγείας και είναι παγκόσμιο φαινόμενο.

Δεν είναι ένα μέσο μαγικό μόνο για τους μάγους και τους γητευτές. Ο καθένας μπορεί να ξεστομίσει μια κατάρα, με το να εκδηλώσει μια έντονη επιθυμία του, ώστε να βλάψει με όποιο τρόπο μπορεί κάποιον άλλον. Όμως, η επιτυχία της κατάρας, εξαρτάται από τη κατάσταση στην οποία βρίσκεται αυτός που καταριέται και την στάση του.

Υποβολέας της, είναι το μίσος κατά του συνανθρώπου, ενώ οι αναστολές του καταρώμενου είναι μηδενικές, λόγω απουσίας της πίστης και της αγάπης. Δεν θα μπορούσε με σαφήνεια να απαντηθεί κατά πόσο «πιάνουν» οι κατάρες. Το αποτέλεσμα κρίνεται από το κατά πόσο το «θύμα» της κατάρας φέρει την πανοπλία της πίστης στον Άγιο Τριαδικό Θεό.

Ας δούμε όμως κάποιες διηγήσεις άγιων γερόντων της ορθοδοξίας περί κατάρας :
Μας διηγείται μια ιστορία περί κατάρας ο γέροντας Εφραίμ ο Φιλοθεϊτης :

«Είχα πάει κάποτε σε ένα νησί της πατρίδας μας. Εκεί στο χωριό συνάντησα μια μητέρα και την νύφη της, οι όποιες ήταν μαυροφορεμένες. Και οι δύο γυναίκες πενθούσανε, γιατί είχε σκοτωθεί το παιδί της μητέρας, πού ήταν άνδρας της νύφης της. Τί είχε συμβεί; Το παιδί της όταν ήταν μικρό, ήταν άτακτο και έπαιρνε κρυφά το όπλο του θείου του και πήγαινε και κυνηγούσε. Ή μητέρα το συμβούλευε να μην παίρνει το όπλο, γιατί υπάρχει ο κίνδυνος να πάθει κακό και ότι δεν είναι σωστό να παίρνει κρυφά το όπλο από τον θείο του.

Όμως το παιδί απειθαρχούσε και συνέχιζε να παίρνει το όπλο. Μια μέρα η μάνα, πάνω στο φόβο και στην στενοχώρια της, να μην πάθει τίποτα το παιδί της, του είπε: Παιδί μου, εφόσον με παρακούς και με στενοχωρείς, από το όπλο να πάθεις! Πέρασαν χρόνια και το παιδί της παντρεύτηκε. Κάποια μέρα πήγε το παιδί της για κυνήγι, αλλά δεν επέστρεψε! Ή μάνα ανησύχησε δικαιολογημένα, γιατί ή συνείδηση της, την έλεγχε, για εκείνα τα λόγια πού είχε πει κάποτε στο παιδί. 
Έτσι το δειλινό σηκώθηκε και πήγε να ψάξει στα βουνά το γιο της, αλλά πού να το βρει… Επέστρεψε άπραγη, και την άλλη μέρα, χαράματα, πήγε ξανά να τον ξαναψάξει. Ψάχνοντας βρήκε το σκυλί του παιδιού της και αυτό την οδήγησε στο σκοτωμένο παιδί της. Είχε πάθει εμπλοκή το όπλο και στην προσπάθεια το παιδί να το επανορθώσει, αυτοτουφεκίστηκε! Από την ήμερα εκείνη, μάνα και νύφη μέσα στα μαύρα, έχοντας βαρύ πένθος.

Γι’ αυτό πρέπει να προσέχουμε πάρα πολύ τα λόγια μας και πάντα να ευλογούμε και να μην καταραζόμαστε, όπως μας παροτρύνει Απόστολος Παύλος.»

O Άγιος Παϊσιος διηγείται:  (1)

Με ρώτησε κάποιος: «Αυτό που ψάλουμε την Μεγάλη Σαρακοστή, το “Πρόσθες αυτοίς κακά, Κύριε, τοις ενδόξοις της γης“, γιατί το λέμε, αφού είναι κατάρα;
Όταν κάνουν επιδρομή οι βάρβαροι, του είπα, και πάνε να καταστρέψουν στα καλά καθούμενα έναν λαό και ο λαός προσεύχεται να τους βρουν κακά, δηλαδή να σπάσουν τα αμάξια τους, και τα άλογά τους να πάθουν κάτι, για να εμποδισθούν, καλό είναι ή κακό; Αυτό εννοεί. Να τους έρθουν εμπόδια. Δεν είναι ότι καταριούνται».

– Γέροντα, πότε πιάνει η κατάρα;

– Η κατάρα πιάνει, όταν υπάρχει στη μέση αδικία. Αν λ.χ. κάποια κοροϊδέψει μια πονεμένη ή της κάνει ένα κακό και η πονεμένη την καταραστεί, πάει, χάνεται το σόι της. Όταν δηλαδή κάνω κακό σε κάποιον και εκείνος με καταριέται, πιάνουν οι κατάρες του. Επιτρέπει ο Θεός και πιάνουν, όπως επιτρέπει λ.χ. να σκοτώσει ένας κάποιον άλλον. Όταν όμως δεν υπάρχει αδικία, τότε η κατάρα γυρνά πίσω σε αυτόν που την έδωσε.

– Και πως απαλλάσσεται κάποιος από την κατάρα;

– Με την μετάνοια και την εξομολόγηση. Έχω υπόψιν μου πολλές περιπτώσεις. Άνθρωποι που ταλαιπωρήθηκαν από κατάρα, όταν το κατάλαβαν ότι τους καταράστηκαν γιατί είχαν φταίξει, μετάνιωσαν, εξομολογήθηκαν και τακτοποιήθηκαν. Αν αυτός που έφταιξε πει: «Θεέ μου, έκανα αυτό και αυτό, συγχώρεσέ με…» και εξομολογηθεί με πόνο και ειλικρίνεια, τότε ο Θεός θα τον συγχωρήσει. Θεός είναι.

– Και τιμωρείται μόνον αυτός που δέχεται την κατάρα ή και αυτός που την δίνει;

– Αυτός που δέχεται την κατάρα, βασανίζεται σε αυτήν την ζωή, θα βασανίζεται και στην άλλη, γιατί ως εγκληματίας θα τιμωρηθεί εκεί από τον Θεό, αν δεν μετανοήσει και δεν εξομολογηθεί. Γιατί, εντάξει, μπορεί κάποιος να σε πείραξε. Εσύ όμως με την κατάρα που δίνεις, είναι σαν να παίρνεις το πιστόλι και να τον σκοτώνεις. Με ποιο δικαίωμα το κάνεις αυτό; Ό,τι κι να σου έκανε ο άλλος, δεν έχεις δικαίωμα να τον σκοτώσεις. Για να καταραστεί κανείς, σημαίνει ότι έχει κακία. Κατάρα δίνει κανείς, όταν το λέει με πάθος, με αγανάκτηση…

Να ξέρετε, η κατάρα των γονέων πιάνει πολύ, ακόμη και η αγανάκτησή τους. Και να μην το καταραστεί ο γονιός το παιδί, αλλά μόνο να αγανακτήσει μαζί του, το παιδί δεν βλέπει άσπρη μέρα, η ζωή του είναι όλο βάσανα.

Ταλαιπωρείται πολύ σ’ αυτήν την ζωή. Φυσικά, στην άλλη ζωή ξελαφρώνει, γιατί ξοφλάει εδώ μερικά. Γίνεται αυτό που λέει ο Αββάς Ισαάκ: “Τρώει την κόλαση”(2), λιγοστεύει δηλαδή την κόλαση με τις ταλαιπωρίες εδώ, σ’ αυτήν την ζωή. Δηλαδή, όταν λειτουργούν οι πνευματικοί νόμοι, αφαιρείται λίγο από την κόλαση, από τα βάσανα.
Αλλά και οι γονείς που στέλνουν τα παιδιά τους στον «έξω απ’ εδώ», τα τάζουν στον διάβολο και έχει δικαιώματα μετά ο διάβολος. “Μου το ’ταξες”, σου λέει.»

Ο άγιος γέροντας Θεοφύλακτος  Νεοσκητιώτης σε διδαχές για τ’αποτελέσματα της σκληροκαρδίας ως “Δικαίος” το 1960 έλεγε: (3)

«Τα μεγάλα μοναστήρια του Αγίου Όρους παλαιά, είχαν πολλούς εργάτες. Πολλοί έρχονταν δια τον επιούσιον και μόνο και είναι ζήτημα αν περίσσευε να στείλουν και κάτι στην οικογένεια τους. Η φτώχεια έφερνε και την κακομοιριά και συχνά μεταξύ των εργατών υπήρχαν παρεξηγήσεις. Έτσι σε ένα αγιορείτικο κοινόβιο, από πειρασμό; ζήλεια; φθόνο; ποιος ξέρει; Ένας εργάτης έκλεψε από έναν άλλο συνεργάτη του ένα τσουβάλι αλεύρι που θα το είχε προφανώς για να το στείλει στην οικογένεια του. Στενοχωρημένος τότε αυτός που έχασε το αλεύρι, έδωσε κατάρα! Δυστυχώς όταν κοιμήθηκε ο κλέπτης, δεν ξέρουμε πως τον έκρινε ο Θεός, αλλά κατά την ανακομιδή του, μετά τα τρία χρόνια, κατά τη τάξη της εκκλησίας μας ήταν άλιωτος! Η είδηση στενοχώρησε όλους αλλά και τους πατέρες της Μονής. Έφθασε και στα αυτιά του αδικημένου εργάτη. “Καλά έπαθες, γιατί μου έκλεψες το αλεύρι!”

Αυτόν τον λόγο του τον έμαθε και ο Ηγούμενος της Μονής και στο τέλος του λέγει: Αν σου δώσουμε το αλεύρι εμείς, θα τον συγχωρέσεις; Και βέβαια θα τον συγχωρέσω, απήντησε. Έδωσαν λοιπόν το αλεύρι στον εργάτη και τον συγχώρεσε με όλη του την καρδιά. Τότε αμέσως το σώμα του κλέπτου διαλύθηκε στα εξ ων συνετέθη!

Πόσο προσεκτικοί πρέπει να είμεθα στα λόγια μας! Να ευλογούμε πρέπει και να μην καταρώμεθα, ούτε για αστείο! »

Κληρικοί λοιπόν, απειλούν συγκεκριμένα πρόσωπα, ότι θα προβούνε σ’ αυτή την ανίερη πράξη ή αναπτύσσουν ρητορική για την ισχύ ή την αναγκαιότητα της κατάρας από μέρους τους.
Είναι το ανάθεμα (όχι βέβαια με την έννοια των Αναθεμάτων της Κυριακής της Ορθοδοξίας) προς ένα πρόσωπο, να το «στέλνουμε στον διάβολο» κοινώς.

Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος μας λέει: «Τι λοιπόν, είναι αυτό το ανάθεμα που λες; Δε σημαίνει αυτός να πάει στο διάβολο, να χάσει τη δυνατότητα σωτηρίας και να αποξενωθεί από το Χριστό; Αυτό είναι το έργο της εξουσίας και της μεγάλης δυνάμεως του Θεού… Γιατί, λοιπόν, ανέλαβες εσύ ένα τέτοιο έργο; »

Δεν ακούτε τον αδελφόθεο Ιάκωβο που βοά στην επιστολή του για την αχαλίνωτη γλώσσα; 
«ἐν αὐτῇ εὐλογοῦμεν τὸν Θεὸν καὶ πατέρα, καὶ ἐν αὐτῇ καταρώμεθα τοὺς ἀνθρώπους τοὺς καθ’ ὁμοίωσιν Θεοῦ γεγονότας· 
ἐκ τοῦ αὐτοῦ στόματος ἐξέρχεται εὐλογία καὶ κατάρα. οὐ χρή, ἀδελφοί μου, ταῦτα οὕτω γίνεσθαι.» (Ιακ. 3-9,10) 
(«Εκτρέπεται εις τας μεγαλυτέρας αντινομίας και αντιθέσεις· διότι με αυτήν δοξολογούμεν τον Θεόν και Πατέρα, αλλά και με αυτήν καταρώμεθα τους ανθρώπους, που έχουν πλασθεί καθ’ ομοίωσιν Θεού.
Από το ίδιο στόμα βγαίνει ευλογία και κατάρα. Αλλά, αδελφοί μου, δεν πρέπει να γίνονται αυτά έτσι, διότι δεν είναι δυνατόν στο αυτό στόμα να αναμιγνύονται κατάραι και ευλογίαι.»)

Δεν ακούσατε τα λόγια του προφήτη, που μιλώντας για την ευλογία που ο Ιακώβ παίρνει απ’ τον Ισαάκ, λέει: 
«καὶ δουλευσάτωσάν σοι ἔθνη, καὶ προσκυνησάτωσάν σοι ἄρχοντες· καὶ γίνου κύριος τοῦ ἀδελφοῦ σου, καὶ προσκυνήσουσί σε οἱ υἱοὶ τοῦ πατρός σου. ὁ καταρώμενός σε ἐπικατάρατος, ὁ δὲ εὐλογῶν σε εὐλογημένος.» (Γεν. 27,29)
(«Λαοί να σε υπηρετήσουν και άρχοντες να σε προσκυνήσουν· να γίνεις κύριος του αδελφού σου, και θα σε προσκυνήσουν οι απόγονοι του πατρός σου. Εκείνος που θα σε καταρασθεί να είναι κατηραμένος και εκείνος που θα σε ευλογεί, να είναι ευλογημένος από τον Θεόν»)

Οι άγιοι ευλογούσαν αυτούς που τους αδικούσαν και πονούσαν για την πτώση τους. Δεν είχαν προσμονή για τιμωρία, ούτε τους διέκρινε μνησικακία.

O Άγιος Ισαάκ ο Σύρος, συμβουλεύει “Να ευλογείς πάντα και να μην καταριέσαι, γιατί η ευλογία γεννά ευλογία και η κατηγορία, κατηγορία”.

Πιστεύεται στον Θεό και στους Αγίους; Ακολουθείται την Αγία Γραφή: Κι αν ναι, την ερμηνεύεται κατά Θεόν; Ακολουθείτε τις παραπάνω συμβουλές;
Ή το μέλημά σας είναι να υπερβείτε με κάθε ανίερο τρόπο, τα εμπόδια που στήνουν λαϊκοί, στην επέλαση του οικουμενισμού;

Μπορείτε να καταριέστε όσο θέλετε λαϊκούς, που σας ελέγχουν για αίρεση και εκτροπή απ’ τον πατερικό δρόμο. Η κατάρα σας σ’ αυτή την περίπτωση γίνεται ευχή. Κλείνω με μια φράση που έχει ειπωθεί απ’ τον Γουίλιαμ Μπλέικ (4): «Η κατάρα αφυπνίζει, η ευλογία χαλαρώνει».
Ευχόμεθα ο καλός Θεός να σας φωτίσει να ανανήψετε και να εξέλθετε  μέσα απ’ τη γέεννα της κακοδοξίας και του οικουμενισμού.

• (1) Από το βιβλίο «Με πόνο και αγάπη για τον σύγχρονο άνθρωπο» – ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ – ΛΟΓΟΙ Α’
• (2) Ισαάκ Σύρου, Ασκητικά, Λόγος ΝΕ’, έκδ. Βασ. Ρηγοπούλου, Θεσσαλονίκη 1977, σ. 219
• (3) Ιερομονάχου Προδρόμου, «Ο Γέρων Θεοφύλακτος ο Νεοσκητιώτης, Το ευωδέστατον άνθος της Χάριτος», Έκδοσις Ιεράς Καλύβης «Σύναξις των Αγίων Aναργύρων» Νέα Σκήτη – Άγιον Όρος, 2007. (Μέρος 7ον, Ψυχοφελείς διηγήσεις του Γέροντος Θεοφυλάκτου, σελ. 210-215)
• (4) Άγγλος ποιητής και ζωγράφος