Eἰλικρινά λυπήθηκα διαβάζοντας κάποιους σχολιασμούς τοῦ ἄρθρου μου «Τό νέο ἔτος θά εἶναι χρόνος ἡμερολογίου ἤ ἑορτολογίου;», πού δημοσιεύθηκε στό Ἐνοριακό μας Περιοδικό «Ἐνοριακή Εὐλογία» (τόν Ἰανουάριο 2014, τεῦχος 137).
Οἱ σχολιασμοί προέρχονται ἀπό πιστούς ἀνθρώπους πού ἀκολουθοῦν, ὅμως, τό Ἀρχαῖο (Ἰουλιανό) ἡμερολόγιο καί ὡς ἐκ τούτου ἡ εὐαισθησία τους σέ κάποιες λέξεις, τούς ἀφαίρεσε τήν ψυχραιμία νά ἀξιοποιήσουν τό περιεχόμενο καί κυρίως, τό μήνυμα καί τόν σκοπό τοῦ ἄρθρου μου.
Σκοπός τοῦ ἄρθρου δέν ἦταν νά ὑποτιμήση οὔτε νά προσβάλη τούς ἀνθρώπους τοῦ Ἀρχαίου Ἡμερολογίου (τό ἀποκαλῶ ἔτσι γιά μιά νέα ἀρχή, ἀφοῦ ὁ προσδιορισμός Παλαιοημερολογῖται ἔχει φορτισθεῖ ἀρνητικά). Κάθε ἄλλο: Ἡ πορεία κάθε ἀνθρώπου εἶναι σεβαστή καί Κριτής ὅλων μας ὁ Θεός «ἐν τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ». Ἀντιθέτως, μάλιστα, ἐτόνισα ὅτι πρόκειται περί «πιστῶν ἀνθρώπων». Ὡστόσο ἡ φράση μου «ἔκαμαν ἀπό τοῦ 1924 Σχῖσμα, στήν Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος» ἦταν ἐκείνη πού πυροδότησε τήν ἀντίδραση καί ἀγανάκτησή τους.
Θεωρῶ, λοιπόν, ὅτι ἀπαιτοῦνται ἐκ μέρους μου μερικές ἐξηγήσεις, ὥστε ἀφ’ ἑνός μέν νά κατανοηθῆ τό πνεῦμα ἀλλά καί τό γράμμα τοῦ κειμένου μου καί, ἀφ’ ἑτέρου, νά τεθοῦν οἱ προϋποθέσεις γιά τή συνέχιση ἑνός γόνιμου διαλόγου μεταξύ μας, κάτι πού ἦταν ἀρχική ἐπιδίωξή μου, δεδομένου ὅτι τά τελευταῖα χρόνια ἔχω γνωρίσει κάποιους ἀξιόλογους ἀνθρώπους τοῦ Ἀρχαίου Ἡμερολογίου, οἱ ὁποῖοι θέλουν ἕνα γνήσιο θεολογικό διάλογο καί ὄχι ἁπλουστεύσεις καί ἄσχετους συσχετισμούς.
Ἐν πρώτοις, θέλω νά διευκρινήσω ὅτι οἱ ἐξηγήσεις πού θά καταθέσω δέν ἀποσκοποῦν μόνο στό νά διασαφηνίσουν κάποια ἐπίμαχα σημεῖα τοῦ συγκεκριμένου ἄρθρου μου, ἀλλά καί νά ὑποδείξουν τήν θεματολογία πού ἀπαιτεῖται, ὥστε ἕνας διάλογος μεταξύ πιστῶν τοῦ Ἀρχαίου καί τοῦ Νέου Ἡμερολογίου νά ἐλπίζη σέ κάποια θετικά ἀποτελέσματα.
Σημειώνω, λοιπόν, ὅτι:
Ἡ ἐπίμαχη παράγραφος τοῦ ἄρθρου μου, πού προκάλεσε τίς περισσότερες ἀντιδράσεις: «Πρέπει νά μᾶς προβληματίση τό γεγονός ὅτι τό Ἡμερολόγιο –ἀπό πλευρᾶς ὀπαδῶν– ὑπερισχύει τοῦ Ἑορτολογίου, ἀφοῦ ἀκόμη καί πιστοί ἄνθρωποι ἔκαμαν ἀπό τοῦ 1924 Σχῖσμα στήν Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος, ἀναγνωρίσαντες ψευδῶς ὡς πατέρα τοῦ Ἡμερολογίου τούς Ἁγίους Πατέρας(!), ἀντί τοῦ πραγματικοῦ του πατέρα, πού εἶναι ὁ εἰδωλολάτρης Ἰούλιος Καίσαρας!» περιγράφει μιά ἱστορική πραγματικότητα, ἕνα ἀδιαμφισβήτητο ἱστορικό γεγονός. Ποιός ἄραγε, ἀμφιβάλλει ὅτι ὑπάρχει μέσα στήν Πατρίδα μας ἀπό τό 1924 Σχῖσμα μεταξύ πιστῶν ἀνθρώπων μόνο καί μόνο ἐπειδή ἀκολουθοῦν διαφορετικά Ἡμερολόγια;
Ποιός, ἐπίσης, ἀμφισβητεῖ πλέον μετά τά τόσα χρόνια τοῦ Σχίσματος, ὅτι ἀποκλειστική αἰτία του (καί ὄχι ἁπλῆ ἀφορμή) ὑπῆρξε ἡ ἀλλαγή τοῦ Ἡμερολογίου τοῦ Ἑλληνικοῦ Κράτους; Ὅλα ὅσα προσετέθησαν ἐκ τῶν ὑστέρων χρειάζονται πολλή καί σοβαρή συζήτηση γιατί υἱοθετήθηκαν μέ βιασύνη ἀπό ὅσους τά ἀποδέχθηκαν, χωρίς βαθειά θεολογική καί ἱστορική ἐξέταση.
Ἡ ἀλήθεια, πού πρέπει ἀπό ὅλους μας νά γίνη ἀποδεκτή, εἶναι πώς ἄν δέν γινόταν ἡ ἀλλαγή τοῦ Ἡμερολογίου, δέν ἐπρόκειτο ποτέ νά γίνη ἐκκλησιαστικό Σχῖσμα, ἀσχέτως τῶν οἰκουμενιστικῶν καινοτομιῶν τοῦ Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως. Ἡ ἐκ τῶν ὑστέρων προβαλλομένη θεολογική ἐπιχειρηματολογία ἐνισχύει τούς ἰσχυρισμούς μου, ὅτι τό Σχῖσμα ἔγινε ἀποκλειστικά γιά τό Ἡμερολόγιο, κάτι πού σήμερα οἱ τοῦ Ἀρχαίου Ἡμερολογίου τό ἀρνοῦνται, παρ’ ὅτι ἐξακολουθοῦν νά τό ἀποκαλοῦν «Πάτριον», δίδοντάς του μέ αὐτόν τόν προσδιορισμό ἱερές προεκτάσεις.
Ἕνα εἶναι βέβαιο. Ὅτι μέ τήν ἀποχώρηση ἐκλεκτῶν πιστῶν ἀπό τήν «Θείαν Παρεμβολήν Παρατάξεως Κυρίου», ἀφ’ ἑνός μέν ἀποδυναμώθηκε ἡ μάχιμη μερίδα τοῦ Πιστοῦ Λαοῦ τοῦ Θεοῦ καί ἀφ’ ἑτέρου, οἱ ἀποχωρήσαντες διεσπάσθησαν καί αὐτοί σέ πολλές καί –κατά καιρούς– ἀντιμαχόμενες μερίδες, μέ ἀποτέλεσμα νά γίνουμε ὅλοι ἐπίχαρμα τοῦ διαβόλου!
Σήμερα, πού ὁ ἀποχριστιανισμός τῆς Πατρίδος μας βρίσκεται σέ ὁριακό σημεῖο καί ἀπειλεῖται μέ ἀφανισμό ἡ Ὀρθόδοξη Ἑλλάδα, ἔχουμε χρέος ὅλοι νά στραφοῦμε στό οὐσιῶδες καί ἀπό κοινοῦ, μέ φόβο Θεοῦ νά μελετήσουμε, νά συζητήσουμε καί νά συμφωνήσουμε κινούμενοι ἐπάνω σέ ἕνα βασικό ἄξονα. Νά συμφωνήσουμε, δηλαδή, ὅτι ὑπάρχει οὐσιώδης διαφορά μεταξύ τῶν ἀμετακινήτων Ὀρθοδόξων Δογμάτων (πού ὅλοι οἱ πιστοί ἔχουμε χρέος νά προασπισθοῦμε μέχρι θανάτου) καί τῶν, τυχόν, προσωπικῶν ἤ Ποιμαντικῶν ἁμαρτιῶν τῶν Ἐπισκόπων ἤ τῶν Προκαθημένων τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν. Αὐτό τό σημεῖο εἶναι καίριο ἀλλά ἀγνοήθηκε μέχρι σήμερα καί γι’ αύτό τά ἀποτελέσματα ἦταν ἕνας ἀσταμάτητος κατακερματισμός τοῦ Σώματος τῶν Πιστῶν.
Γιά νά μήν παρεξηγηθῶ ὅτι ἐπιχειρῶ σκόπιμες ἁπλουστεύσεις, δηλώνω ἀπερίφραστα ὅτι ὅλες σχεδόν οἱ αἰτιάσεις τῶν ἀκολουθούντων τό Ἀρχαῖο Ἡμερολόγιο κατά τῶν καινοτομιῶν τῶν Οἰκουμενιστῶν Ἐπισκόπων τοῦ Νέου Ἡμερολογίου ἀληθεύουν. Ἐξ ἄλλου, αὐτές, ἀλλά καί πολύ περισσότερες ἐκκλησιολογικές καί ποιμαντικές ἐκτροπές Νεοημερολογιτῶν ἔχουν κατακεραυνώσει κορυφαῖοι ἐκπρόσωποι τοῦ Νέου Ἡμερολογίου μέ ἐπικεφαλῆς τόν Ἅγιο Ἰουστῖνον Πόποβιτς καί τόν π. Ἐπιφάνιον Θεοδωρόπουλον. Δέν μπορεῖ, φερ’ εἰπεῖν, κανείς νά ἀρνηθῆ ὅτι παραμένει μέχρι σήμερα ἀσυναγώνιστος ὁ ἔλεγχος, πού δημόσια ἄσκησε ὁ π. Ἐπιφάνιος κατά τοῦ Πατριάρχου Ἀθηναγόρου καί συνάμα δίδει καί τό Ὀρθόδοξο στῖγμα, ἀλλά καί τό ἔναυσμα γιά νά ἀρχίση καί μιά ἄλλη συζήτηση –ἐξόχως ἐπείγουσα στίς μέρες μας– περί τοῦ ὅτι κανένα Πατριαρχεῖο δέν ἔχει πρωτεῖο Ἐξουσίας ἐπί τῆς Καθολικῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας!
Ἐπίσης, κανείς, νομίζω, δέν μπορεῖ νά ἀρνηθῆ ὅτι ἡ Δογματική τῆς Ἐκκλησίας μας εἶναι πλήρης καί γι’ αὐτό δέν ἐπιδέχεται προσθῆκες καί συμπληρώσεις. Ἡ Δογματική τῆς Ἐκκλησίας μας ἑρμηνεύεται μέ τό Πνεῦμα τῶν Ἁγίων μας στή διαλεκτική γλῶσσα κάθε ἐποχῆς ἀλλά δέν ἀλλοιώνεται οὔτε τροποποιεῖται.
Συνεπῶς, πρέπει νά ἐξαιρεθῆ ἀπό ἕνα μελλοντικό διάλογο μεταξύ πιστῶν διαφορετικῶν Ἡμερολογίων ὅλος ὁ κατάλογος τῶν αἰτιάσεων ἐκείνων πού θεμελιώνονται στήν θεολογικά σαθρή βάση ὅτι οἱ Οἰκουμενιστικές συμπεριφορές (συμπροσευχές μέ ἑτεροδόξους καί ἀλλοθρήσκους καί ἄλλες φαιδρές καί μέ πολιτικές σκοπιμότητες ἐνεργούμενες ἀσχήμιες καί ἀθεοφοβίες) Ἐπισκόπων ἤ Προκαθημένων Ἐκκλησιῶν μεταδίδουν αἵρεση καί σέ συλλειτουργούς τους! Οἱ ὁμόδοξοι συλλειτουργοί μετέχουν στήν Θεία Λειτουργία, δέν μετέχουν ὁ ἕνας στήν ψυχή καί στήν συνείδηση τοῦ ἄλλου. Καί –πολύ περισσότερο– δέν μεταδίδουν αἵρεση ὁ ἕνας στόν ἄλλον, ἐπειδή κάποιος ἀπό τούς δύο συμπροσευχήθηκε ἤ συλλειτούργησε μέ αἱρετικούς.
Ἡ αἵρεση δέν μεταδίδεται στήν Ἐκκλησία, οὔτε μεταδίδεται σέ πιστούς Ὀρθοδόξους Κληρικούς μέ φρόνημα καί βιοτή κατά πάντα ἐναρμονισμένα μέ τήν «Πίστιν τῶν Ὀρθοδόξων», ἡ ὁποία «τήν Οἰκουμένην ἐστήριξεν».
Ἡ αἵρεση δέν εἶναι ἴωση, εἶναι οἰκείωση τῆς πλάνης. Οἰκειοποιοῦνται τήν πλάνη ὅσοι Ἐπίσκοποι ἤ καί Πρεσβύτεροι συμπλέουν καί συμπροσεύχονται ἤ καί συγκοινωνοῦν μέ αἱρετικούς ἀλλά δέν μεταδίδουν, οὔτε ἔχουν δικαίωμα καί δυνατότητα νά μεταδώσουν τήν αἵρεσή τους στούς πιστούς Κληρικούς μέ τούς ὁποίους Ὀρθοδόξως συλλειτουργοῦν.
Ἐάν πιστεύσουμε ὅτι ἡ αἵρεση ἔχει τέτοια καταλυτική δύναμη νά στερῆ τήν Ἱερωσύνη καί ἐκείνων τῶν πιστῶν ἁγιοπατερικῶν Κληρικῶν πού ἁπλῶς συλλειτουργοῦν λόγῳ τῶν λειτουργικῶν τους ὑποχρεώσεων μέ συγκοινωνούς αἱρετικῶν, τότε δέν θά ἐχρειάζετο νά καθαιρεθοῦν οὔτε οἱ αἱρετικοί, ἀφοῦ ἡ αἵρεσή τους μεταδίδει τήν καθαίρεση ἀκόμη καί στούς κοινωνούς τῶν κοινωνούντων, ἔστω καί ἄν οἱ κοινωνοί αὐτοί εἶναι παντελῶς ἀθῶοι καί καταδικάζουν μετά βδελυγμίας τήν αἵρεση!
Ἔτσι ἐξηγεῖται τό γιατί δέν ἔγιναν Σχίσματα μεταξύ τῶν Πιστῶν Ὀρθοδόξων ἀνά τούς αἰῶνες, παρ’ ὅτι κατά διαστήματα ὑπῆρξαν ὄχι μόνο Ἐπίσκοποι συλλειτουργοί αἱρετικῶν ἤ αἱρετιζόντων ἀλλά καί Μάγοι Ἐπίσκοποι, δηλαδή Δαιμονολάτρες!
Ἡ μετάδοση τῆς αἱρέσεως δέν εἶναι μαγική ὑπόθεση ἤ κολλητική. Ἡ μετάδοση τῆς αἱρέσεως εἶναι συνειδητή ἀποδοχή τῆς πλάνης καί, γιά νά μιλήσουμε μέ εἰλικρίνεια, αὐτό συνέβαινε στό παρελθόν. Σήμερα, μετά τίς ἐξονυχιστικές ἀναλύσεις τῶν Ἁγ. Πατέρων, ὅσοι Ὀρθόδοξοι Ἐπίσκοποι συμπλέουν ἤ καί υἱοθετοῦν τίς αἱρέσεις (βαπτίζοντάς τις, μάλιστα, ἐκδοχές τῆς Ἀληθείας τῆς Ἐκκλησίας!), τό πράττουν, ὄχι γιατί θεωροῦν τίς αἱρέσεις ἀνώτερες τῆς Ὀρθοδοξίας, ἀλλά γιατί ἁπλούστατα δέν πιστεύουν κἄν οὔτε στήν Ὕπαρξη Συγκεκριμένου Θεοῦ! Ὑπηρετοῦν ἁπλῶς ὡς Κληρικοί–Πρίγκιπες τήν δόλια τακτική τῆς χειραγωγήσεως πιστῶν ἀνθρώπων στήν παγκοσμιοποιημένη δαιμονική τακτική τῆς ἐπιβεβλημένης Ὑποκειμενικότητος!
Πόσοι αἰῶνες εἶχαν περάσει ἀπό τῆς καταδίκης τοῦ Ἀρειανισμοῦ καί, ὑπῆρχαν ἀκόμη πυρῆνες Κληρικῶν, Πρεσβυτέρων καί Ἐπισκόπων, πού κρυφά ἐξακολουθοῦσαν νά πιστεύουν τήν Ἀρειανική πλάνη καί ὅμως συνυπῆρχαν μέ τούς Ὀρθοδόξους;
Πολλάκις συλλειτουργοῦσαν μέ Ὀρθοδόξους γιατί ἦταν ἀδύνατον νά ἐξιχνιασθῆ ἡ προέλευση καί ἡ συναναστροφή τοῦ καθενός, ἀλλά καί γιατί λειτουργικές ὑποχρεώσεις τῶν Πρεσβυτέρων δέν τούς ἐπέτρεπαν νά ἀποφύγουν τό συλλείτουργο μέ τόν Ἐπίσκοπό τους, ἄν καί ἐγνώριζαν ὅτι αὐτός ἐρωτοτροπεῖ μέ τούς Ἀρειανούς.
Ἡ πλέον, ὅμως, κραυγαλέα ἀπόδειξη τοῦ ὅτι ἡ αἵρεση δέν εἶναι μεταδοτική, δίδεται ἀπό τήν Σύνοδο τῆς Φερράρας. Πόσο διάστημα προηγήθηκε τῆς τελικῆς ἀρνήσεως τοῦ Ἁγίου Μάρκου τοῦ Εὐγενικοῦ νά ἑνωθῆ ἡ Ὀρθοδοξία μέ τήν Παπική πλάνη; Πόσοι Ἐπίσκοποι, ὁ ἕνας μετά τόν ἄλλον ὑπέκυπταν στήν Παπική αἵρεση; Πόσες συναλλαγές μεταξύ Ἐπισκόπων καί Πάπα καί, ὅμως, κανένα Σχῖσμα μεταξύ τῶν Ὀρθοδόξων! Γιατί ἔγινε αὐτό καί ὄχι ἕνα Σχῖσμα τοῦ Ἁγ. Μάρκου; Διότι Πίστη τῆς Ἐκκλησίας μας καί τῶν πιστῶν Της ἦταν καί εἶναι, πώς δέν μολύνεται ὁ Πιστός ἀπό κανέναν, ἄν ὁ πιστός δέν υἱοθετήση «ἐξ ὅλης ψυχῆς καί καρδίας καί διανοίας καί ἰσχύος του» τήν πνευματική μόλυνση τῆς αἱρέσεως, ἀρκεῖ νά μή διασπάση τήν ἑνότητα τοῦ Σώματος καί διαχωρίση τόν ἑαυτό του ἀπό τήν Ἀποστολική Διαδοχή τοῦ Σώματος τῶν Ἐπισκόπων, πού ἔχουν, ἀπό τόν Ἅγιο Ἰάκωβο τόν Ἀδελφόθεον, ἀδιάκοπη καί ἀδιατάρακτη Ἑνότητα μεταξύ τους.
Ἄν τότε εἶχε δημιουργήσει Σχῖσμα ὁ Ἅγιος Μᾶρκος ὁ Εὐγενικός, ἡ περιπέτεια πού θά ἐγνώριζε ἡ Ἐκκλησία μας θά εἶχε ἀπρόβλεπτες συνέπειες καί, ἀσφαλῶς, δέν εἶναι καθόλου βέβαιον ἄν θά ἦσαν οἱ Πατέρες μας εἰς θέσιν νά μᾶς μεταλαμπαδεύσουν μέχρι σήμερα ἀκεραία τήν Ὀρθόδοξη Πίστη μέσα σέ δύνη Σχισμάτων, ὅπως δέν κατόρθωσαν νά τήν μεταλαμπαδεύσουν στούς ἀπογόνους τους καί οἱ πατέρες ἄλλων λαῶν (ὅπως τῆς Κίνας, τῆς Ἰνδίας κ.ἄ.), παρ’ ὅτι δέν ἐγνώρισε αὐτή τήν περιπέτεια ἡ Ἐκκλησία!
Ἐάν ἕνας καί μόνος ἀληθινός Ἐπίσκοπος, ὁ ἅγιος Μᾶρκος, μέ τήν Ἀλήθεια Χριστός κατώρθωσε νά ἀποτρέψη τή συγχώνευση τῆς Ὀρθοδοξίας μέ τήν πλάνη, ἄν καί ἔμεινε «τῆς Πίστεως Μονομάχος», εἶναι δυνατόν ἐμεῖς νά ἀμφιβάλουμε ὅτι θά διατηρηθῆ καί σήμερα ἡ Ὀρθοδοξία μας ἀλώβητη, ἀφοῦ ὑπάρχουν στίς μέρες μας πολλοί περισσότεροι τοῦ ἑνός Ἐπίσκοποι τῆς Ἀληθείας καί ἀγωνισταί Κληρικοί καί λαϊκοί προασπιστές Της;
Μποροῦμε, ἄραγε, νά λησμονήσουμε ὅτι πρό τῆς Ἁλώσεως τῆς Βασιλευούσης ἔγινε πραγματικό καί ὁλοκληρωτικό συλλείτουργο Ὀρθοδόξων καί Παπικῶν καί, μάλιστα, στήν Ἁγία Τράπεζα τῆς Ἁγίας Σοφίας ἐνώπιον τοῦ Αὐτοκράτορος(!) καί, παρά ταῦτα, δέν ἔγινε Σχῖσμα πιστῶν. Δόθηκε μέν ὡς ἐπιτίμιο τοῦ Θεοῦ ἡ Ἅλωση τῆς Πόλεως τῶν πόλεων, ἀλλά τό Σῶμα τῶν Πιστῶν ἔμεινε ἑνιαῖο καί ἀρραγές. Γι’ αὐτό καί ἄντεξε τό Γένος μας στήν 400χρονη δουλεία καί διατήρησε ἀλώβητη τήν Πίστη του.
Ἄν μετά τό ἀνοσιούργημα τοῦ συλλείτουργου τῆς Ἁγιά Σοφιᾶς δέν ἔγινε Σχῖσμα, ποιός πραγματικά πιστός νομιμοποιεῖται νά τολμήση κάτι τέτοιο, ἔχοντας, μάλιστα, τό κουράγιο νά ἐπιστρατεύη καί θεολογικά ἐπιχειρήματα;
Πόσοι ἅγιοι Πατέρες ἀνεδείχθησαν μετά τήν Ἅλωση; Καί, ὅμως, κανείς ἀπό αὐτούς δέν κατηγόρησε τούς χριστιανούς τῆς Ἁλώσεως ἐπειδή δέν ἔκαμαν Σχῖσμα, γιατί ἐγνώριζαν πολύ καλά οἱ Πατέρες μας ὅτι ὅλα τά Σχίσματα ἔγιναν ἀπό αἱρετικούς καί γι’ αὐτό κανένα ἀπό αὐτά δέν ἔχει δικαιωθεῖ καθ’ ὅλη τήν 2000ετῆ Ἐκκλησιαστική μας Ἱστορία!
Ἀπευθύνουμε, λοιπόν, μέ ἀνυπόκριτη ἀγάπη τό Προσκλητήριό μας γιά πραγματικό Θεολογικό Διάλογο μεταξύ Πιστῶν, Κληρικῶν καί Λαϊκῶν τοῦ Ἀρχαίου καί τοῦ Νέου Ἡμερολογίου, ὅπως ἦταν καί ὁ ἀρχικός στόχος τοῦ προηγουμένου ἄρθρου μας.
Δέν ἔχουμε τήν μωρία νά πιστεύουμε ὅτι μέ αὐτόν τόν Διάλογο Ἀληθείας ἐλπίζουμε νά ἐπιτύχουμε περισσότερα ἀπό ὅσα ἐπέτυχαν προγενέστεροι Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας, μέ κορυφαῖον τόν π. Ἐπιφάνιον Θεοδωρόπουλον. Δέν ἔχουμε τόση μωρία ὥστε νά τό ἐλπίζουμε στηριζόμενοι στίς δυνατότητές μας, οἱ ὁποῖες καί χωρίς τήν χρήση ταπεινολογίας εἶναι μηδαμινές. Ἐλπίζουμε, ὅμως, σέ κατά Θεόν ἀποτελέσματα τοῦ προκηρυσσομένου Διαλόγου στηριζόμενοι στήν προεργασία πού ἔκαμε ὁ νέος «Μονομάχος (κατά τήν ἁγιοπνευματική ποιότητα) τῆς Πίστεως», μακαριστός Ἀρχιμανδρίτης Μᾶρκος Μανώλης, ἀλλά καί στήν πνευματική ποιότητα καί νηφαλιότητα πολλῶν πιστῶν τοῦ Ἀρχαίου Ἡμερολογίου, κάποιοι ἀπό τούς ὁποίους μαθήτευσαν πλησίον τοῦ συγχρόνου Ἁγίου μας, Πατρός Ἰουστίνου Πόποβιτς!
π. Βασίλειος Ε. Βολουδάκης
Φεβρουάριος 2014
