Μὴ δῶτε τὸ ἅγιον τοῖς κυσίν· μηδὲ βάλητε τοὺς μαργαρίτας ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν χοίρων, μήποτε καταπατήσωσιν αὐτοὺς ἐν τοῖς ποσὶν αὐτῶν, καὶ στραφέντες ῥήξωσιν ὑμᾶς.

Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Παναγιώτης Ανδριόπουλος. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Παναγιώτης Ανδριόπουλος. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Τρίτη, Σεπτεμβρίου 25, 2012

Η διαστροφή σύγχρονων οσιακών μορφών υπό των “ευσεβών χριστιανών”




24ΣΕΠ

 

Αναλογίζομαι το μαρτύριο του Αγίου Λουκά Αρχιεπισκόπου Συμφερουπόλεως και Κριμαίας, ενός αγίου του 20ου αι., και των σύγχρονων οσιακών μορφών, Παϊσίου του Αγιορείτου, Γέροντος Πορφυρίου και Αρχιμ. Ιάκωβου Τσαλίκη.
Αυτοί οι πατέρες δεινοπαθούν, στην κυριολεξία, μετά θάνατον, από τους “ευσεβείς χριστιανούς”.
Ο Άγιος Λουκάς έχει καταστεί υπόθεση εμπορική. Θεωρείται θαυματουργός και ως εκ τούτου οι σημερινοί “γεροντάδες” εκμεταλλεύονται τον εν αφθονία γύρω μας ανθρώπινο πόνο και θησαυρίζουν με απίθανους τρόπους στο όνομα του Αγίου. Δεν εννοώ μόνο χρήματα, αλλά και την επάρατη εξουσία επί του ποιμνίου, στο όνομα μιας κατασκευασμένης – φευ! – ελπίδας…
Ο Άγιος Λουκάς από την Κριμαία είναι πλέον πιο δημοφιλής κι από την Παναγία.
 Για παράδειγμα στον Μητροπολιτικό Ναό της Πάτρας έχει σαφώς υποσκελίσει την Ευαγγελίστρια. Αλλά και γενικά παντού στην Ελλάδα η “λατρεία” του ξεφυτρώνει εκεί που δεν το περιμένεις. Στον πρόσφατο έρανο της Αγάπης στην Αθήνα, μια κεντρική ενορία μοίραζε ως “αντίδωρο” στους πιστούς που προσέφεραν τον όβολό τους μια πλαστικοποιημένη εικόνα του Αγίου Λουκά!
Ούτε που το είχε φανταστεί ο Άγιος ότι θα “εισέβαλε” στην Ελλάδα του 21ου αι. και θα την κατακυρίευε κυριολεκτικώς!
Οι γέροντες Παϊσιος, Πορφύριος και λιγότερο ο Ιάκωβος, είναι στην ημερήσια διάταξη. Για ό,τι και να συμβαίνει στον εκκλησιαστικό ή κοινωνικό χώρο, οι “ευσεβείς” ανασύρουν από τα τεράστια σεντούκια τους κι από ένα τσιτάτο “του γέροντα” για την περίσταση. Θαρρεί κανείς πως αυτοί οι ασκητές δεν έκαναν τίποτε άλλο στη ζωή τους παρά να ομιλούν περί παντός επιστητού και …ανεπαισθήτου. Μίλησαν ακόμη και για την “μεταπατερική και συναφειακή” θεολογία και την κατακεραύνωσαν (!!!) ή ακόμη για το ότι ο καθαιρεθείς επίσκοπος Αρτέμιος της Σερβικής Εκκλησίας ήταν ο καλύτερος απ’ όλους τους Σέρβους ιεράρχες και άλλα παρόμοια απίθανα και παρανοϊκά. Εννοείται, επίσης, πως έχουν προφητεύσει όλα τα μελλούμενα κακά.
Σκέπτομαι πραγματικά αυτούς τους σύγχρονους …μάρτυρες. Τι τραβάνε στα χέρια των αδηφάγων “ευσεβών χριστιανών”, οι οποίοι τους κραδαίνουν ως δαμόκλειο σπάθη επί τας κεφαλάς πάντων και πασών!
Το δε εμπόριο γύρω απ’ αυτούς (χιλιάδες βιβλία, cd’s, εικόνες και άλλα απίστευτα) ούτε που θα το φαντάζοταν οι ταπεινοί γέροντες.
Ίσταμαι ενεός προ του μαρτυρίου το οποίο υφίστανται. Διαστροφή και εκμετάλλευση. Ό,τι ακριβώς λέει ο Ντοστογιέφσκι στη σκηνή του Μεγάλου Ιεροεξεταστή, που μας αποκαλύπτει πόσο ο χριστιανισμός μας απέχει πόρρω του Χριστού.
Π.Α.Α.

Δευτέρα, Απριλίου 09, 2012

Τὸ μέλος τῆς Μ. Ἑβδομάδος κατὰ τὸν Παπαδιαμάντη


Ἀνδριόπουλος Παναγιώτης


 



Τὴν Μεγάλη Παρασκευὴ ὁ ὑμνωδός, ἐκστατικὸς πρὸ τοῦ μεγαλείου τῆς θυσίας τοῦ Θεανθρώπου, ἀναφωνεῖ: «Ποῖα ἄσματα μέλψω τῇ σῇ ἐξόδῳ, οἰκτίρμον;» Ἡ ποίηση καὶ ἡ μουσική της Μεγάλης Ἑβδομάδος εἶναι σίγουρα ἡ κορύφωση τῆς Ὀρθόδοξης Ὑμνογραφίας, ποὺ προσφέρει στὸν ἄνθρωπο τὴν δυνατότητα βιώσεως τῆς σιωπῆς, τὴ δυνατότητα βιώσεως τοῦ μυστηρίου τῆς ἀνακεφαλαίωσης τῆς σωτηρίας ἀνθρώπου καὶ κόσμου, μέσα ἀπὸ τὴ λατρεία. Τὸ «σήμερον» τῆς θείας λατρείας, «σήμερον ὁ Χριστός παραγίνεται ἐν τῇ οἰκίᾳ τοῦ φαρισαίου», «σήμερον κρεμᾶται ἐπί ξύλου», «τὴν σήμερον μυστικῶς ὁ μέγας Μωϋσῆς προδιετυποῦτο», αὐτὴ ἡ ἀμεσότητα, ἡ παροντοποίηση τῶν σωτηριωδῶν γεγονότων ποὺ συνδέονται μὲ τὰ Πάθη τοῦ Χριστοῦ, πραγματοποιεῖται μὲ τὰ δρώμενα ποὺ προβλέπονται ἀπὸ τὸ Τυπικὸ τῆς Ἐκκλησίας - λιτάνευση τῆς εἰκόνας τοῦ Νυμφίου, τοῦ Σταυροῦ, τοῦ Ἐπιταφίου - ἀλλὰ κυρίως μὲ τὸ βασικότερο μέσον της ἐκκλησιαστικῆς μας λατρείας, τὸν λόγο τοῦ ὕμνου, καὶ τὸ μουσικὸ ἔνδυμά του. Ὁ θεολογικὸς καὶ πατερικὸς λόγος, γίνεται ποιητικός, γίνεται φωνὴ τῆς Ἐκκλησίας, περιβεβλημένος, μάλιστα, τὸ ἑλκυστικὸ ἔνδυμα τῆς μελωδίας.

Ἡ μελωδία ὑπάρχει γιὰ τὸν Λόγο, καὶ ὄχι ὡς αὐθυπόστατο καλλιτεχνικὸ μέσο. Σκοπός της δὲν εἶναι ἡ τέρψη ἢ ἡ συναισθηματικὴ διέγερση - τὴν Μεγάλη Ἑβδομάδα ἰδιαίτερα ἐλλοχεύει ὁ κίνδυνος τοῦ συναισθηματισμοῦ - ἀλλὰ ἡ ὑποβοήθηση τοῦ λόγου νὰ διεισδύσει στὰ βάθη τῆς ὑπάρξεως, δημιουργώντας διάθεση προσευχητική, κατάνυξη καὶ αὐτομεμψία. Δὲν εἶναι μουσικὴ ἀκροάματος, ἀλλὰ λειτουργική. Διακονεῖ τὸ μυστήριο του ἔνσαρκου Λόγου, ἐπενδύοντας τὸν θεολογικὸ λόγο, γιὰ νὰ μπορεῖ τὸ σῶμα τῆς Ἐκκλησίας νὰ «πλέκει» στὸν Θεὸ Λόγο «ἐκ λόγων μελωδίαν». Γι᾿ αὐτὸ καὶ δὲν βρῆκαν στὴν Ὀρθόδοξη Λατρεία ποτὲ θέση τὰ μουσικὰ ὄργανα. Στὴν Ἐκκλησία, «ὄργανο» γλυκύφθογγο τοῦ Ἁγίου Πνεύματος γίνεται ὁ πιστός, μὲ τὴν καθαρὴ καρδιά του. «Αὐτός ὁ ἄνθρωπος, ψαλτήριον γενόμενος», ὅπως λέει ὁ Μέγας Ἀθανάσιος. Ἀλλὰ οὔτε καὶ ἄλλες νεωτερίζουσες μορφὲς ἀποδόσεως τῶν ὕμνων ἔχουν θέση στὴν Ὀρθόδοξη Λατρεία.

Ὁ κυρ-Ἀλέξανδρος Παπαδιαμάντης, ἐραστὴς τῆς γνήσιας Βυζαντινῆς μουσικῆς, προβαίνει σὲ διάφορα ἔργα του (ἄρθρα, διηγήματα, «ἀποσπάσματα σκέψεων») στὴν διατύπωση καίριων παρατηρήσεων γιὰ τὰ μέλος τῆς Μεγάλης Ἑβδομάδος.

Στὰ 1893 ἔγραψε σὲ ἀθηναϊκὴ ἐφημερίδα γιὰ τὸ περιώνυμο τροπάριο τῆς Κασσιανῆς: «Κύριε, ἡ ἐν πολλαῖς ἁμαρτίαις περιπεσοῦσα γυνή...»:

«...Ὅσῳ λαμπρὸν καὶ ὑψηλὸν ἀπὸ ἄποψιν ποιήσεως, τοσούτῳ περιπαθές κ᾿ ἐν σεμνότητι εὔστροφον ὑπὸ ἔποψιν μέλους. Μέλος δ᾿ ἡμεῖς ἐννοοῦμεν τὸ Βυζαντινόν, διότι ἡ ποίησις καὶ ὁ ρυθμὸς αὐτὸς τοῦ τροπαρίου, ὡς καὶ ὅλων τῶν τῆς Μεγάλης Ἑβδομάδος, ἔχει τονισθεῖ ὑπὸ ἀρχαιοτάτου μουσικοσυνθέτου, συνδυάσαντος τὸν ρυθμὸν τῶν στίχων μὲ τοῦ μέλους τὴν ἀφελῆ χάριν. Δὲν χωρεῖ λοιπὸν εἰς ταῦτα οὐδεὶς νεωτερισμός, οὐδεμία καινοτομία τετραφωνική ἢ πολυφωνία, ὡς τὴν σήμερον ἀποπειρῶνται τοῦτο καινοτόμοι τινές. Δέν εἶνε δυνατόν νά τονίσῃ τις σήμερον αὐτὸ καλλίτερον ἢ ὁ ποιητὴς τοῦ τροπαρίου ὁ καὶ μελοποιὸς τυγχάνων. Ὥστε κατὰ τὰς ἡμέρας τουλάχιστον ταύτας ἄφετε τὴν μονοφωνίαν τῆς Βυζαντινῆς καὶ μὴ μιγνύετε ἐν αὐτῇ ξενισμούς, οἵτινες δὲν εἶνε ἄλλο παρά αὐτόχρημα βεβήλωσις τοῦ ἁγνοῦ θρησκευτικοῦ Βυζαντινοῦ μέλους...»

Ἡ Μεγάλη Ἑβδομάδα εἶναι ἴσως ἡ σημαντικότερη περίοδος τοῦ Λειτουργικοῦ ἔτους. Τὰ σωτηριώδη γεγονότα εἶναι φρικτά. Οἱ ὕμνοι τῆς Ἐκκλησίας ὁδηγοῦν τοὺς πιστοὺς σὲ κατάνυξη καὶ συντριβή. Γι᾿ αὐτὸ τὸ μέλος πρέπει νὰ εἶναι σεμνοπρεπές, λιτό, ἀλλὰ ταυτόχρονα καὶ δυναμικό, ὥστε νὰ δεσπόζει μέσα στὴ λατρεία. Ἀξίζει νὰ σημειωθεῖ ὅτι πολλὰ μέλη τῆς Μεγάλης Ἑβδομάδος φέρουν, στὰ μουσικὰ χειρόγραφα, τὴν ἔνδειξη «μέλος ἀρχαῖον». Κι αὐτὸ τὸ μέλος μᾶς πάει πολὺ πίσω καὶ μᾶς συνδέει μὲ ἤχους κι ἐποχὲς βυζαντινὲς καί, γιατί ὄχι, ἴσως καὶ πρωτοχριστιανικές, καθὼς πολλὰ στοιχεῖα τῆς ἀρχαίας Ἐκκλησίας διασώζονται μέχρι σήμερα στὴν Μεγάλη Ἑβδομάδα, ὅπως π.χ. τὰ ἀντίφωνα τῆς Μεγάλης Παρασκευῆς.

Στηριζόμενος ὁ Σκιαθίτης στὴν ἐκκλησιαστικὴ καὶ μουσική μας παράδοση ὑποστηρίζει ὅτι σὲ κάθε ἀρχαία καὶ σεμνὴ μουσικὴ «τό μέλος ἀνάσσει, ὁ δὲ ρυθμός ὑπουργεῖ». Ὁ Παπαδιαμάντης περιγράφει μὲ ἔνθεο ζῆλο τὴν μοναδικότητα τῆς Ἀκολουθίας τῆς Μεγάλης Παρασκευῆς:

«...Ἀλλὰ μετὰ προσοχῆς κατόπιν παρακολουθήσατε τοὺς ἀπαραμίλλους τῶν μελῳδῶν ὕμνους ψαλλομένους ἐξόχως κατανυκτικά, οἵτινες καὶ ὡς ποίησις καὶ ὡς μέλος θὰ παραμείνωσιν ἐσαεὶ ἀθάνατα μνημεῖα τῆς Βυζαντίδος μούσης. Ἡ τῆς Μεγάλης Παρασκευῆς ἀκολουθία εἶνε ἡ μόνη ἥτις περιλαμβάνει τόσην ποικιλίαν τροπαρίων ἁρμονικῶς καὶ μετὰ σπανίας χάριτος ἐναλλασσομένων τῶν ὀκτὼ ἤχων, οἵτινες ὅλοι ἀπόψε ψάλλουσιν ἐκθάμβως καὶ ἐπηρμένως ὑπὲρ τῆς Βυζαντινῆς μουσικῆς τὸν πειστικώτερον τῶν ρητορικῶν λόγων. Τὰ λεγόμενα Ἀντίφωνα σεμνοπρεπῆ καὶ κατανύττοντα, ἀναφερόμενα δὲ εἰς τὰ Πάθη τοῦ Σωτῆρος καθιστῶσι μελωδικωτάτην καὶ λίαν ἐπαγωγόν τὴν ἀκολουθίαν ταύτην, δεξιώτατα ποικίλλοντα εἰς ρυθμούς καὶ ἤχους καὶ μεταπίπτοντα ἐν μαγευτικῇ ἀντιθέσει ἀπὸ τοῦ χρωματικοῦ εἰς τὸ διατονικόν.

Μετὰ τὸ τέλος τοῦ ἐξοχωτέρου τῶν τροπαρίων «Σήμερον κρεμᾶται ἐπί ξύλου» ψάλλονται εἰς φαιδρόν ἦχον δ´ οἱ Μακαρισμοί, διότι ἐν τούτοις μεγάλην χαράν αἰσθανόμενος ὁ μελωδός, χαίρει ὅτι διὰ τῶν τοῦ Χριστοῦ παθημάτων ἐσώθη ὁ ἄνθρωπος καὶ μετ᾿ εὐφροσύνης ἀνακράζει: «Ἐσταυρώθης δι᾿ ἐμέ, ἵνα ἐμοὶ πηγάσης τὴν ἄφεσιν, ἐλογχεύθης τὴν πλευράν, ἵνα κρουνοὺς ἀφέσεως ἀναβλύσῃς μοι».

Οἱ ἀκολουθίες τῆς Ἐκκλησίας μας, διακρίνονται γιὰ τὴν ἔξαρση τὴν κατανυκτική, ἀλλὰ καὶ γιὰ τὴν σεμνὴ μεγαλοπρέπειά τους. Οἱ ὕμνοι τῆς Μεγάλης Ἑβδομάδος εἶναι γλυκεῖς, χωρὶς νὰ διέπονται ἀπὸ ὁποιονδήποτε συναισθηματισμό, εἶναι ἀβίαστοι ρυθμοῦ καὶ μέλους, χωρὶς αὐτὸ νὰ σημαίνει ὅτι δὲν ἀπαιτοῦν τὴν δέουσα προσοχὴ ἀπὸ τοὺς ψάλτες, εἶναι περιπαθεῖς, χωρὶς βέβαια νὰ ἐξάπτουν τὰ γήινα πάθη, ἀλλὰ νὰ διεγείρουν πρὸς πόθον τοῦ Πάθους τοῦ Χριστοῦ, εἶναι ποιητικότατοι, ἀλλὰ πάνω ἀπ᾿ ὅλα εἶναι θεόπνευστοι.

Ὁ Παπαδιαμάντης χαρακτηρίζει τοὺς ὕμνους τοῦ Ἐπιταφίου ὡς «παθητικά ἄσματα». Ἀκριβῶς διότι βιώνει τὸν λόγο τοῦ ἁγίου Ἰγνατίου τοῦ Θεοφόρου: «ὁ ἐμὸς ἔρως ἐσταύρωται». Καὶ μαζὶ μὲ τὸν ἄνθρωπο πάσχει καὶ ἡ φύσις «ἐν Σταυρῷ καθορῶσα τόν Κύριον». Γιὰ τὸν Παπαδιαμάντη τὴν ὥρα τοῦ Ἐπιταφίου «καὶ ἡ θάλασσα φλοισβίζουσα καὶ μορμύρουσα παρὰ τὸν αἰγιαλὸν ἐπαναλάμβανε «οἴμοι γλυκύτατε Ἰησοῦ!»

Ἐξαιρετικὰ σημαντικὲς εἶναι καὶ οἱ παρατηρήσεις τοῦ Παπαδιαμάντη γιὰ τὸν τρόπο τῆς ἐμμελοῦς ἀπαγγελίας τῶν ἀναγνωσμάτων ἀπὸ τοὺς ἱερεῖς καὶ τοὺς ψάλτες. Στὸ θέμα αὐτὸ σήμερα παρατηρεῖται μεγάλη ἀκαταστασία καὶ σύγχυση λόγω ἄγνοιας ἢ ἐπιδειξιομανίας. Ὁ Παπαδιαμάντης εἶναι πεπεισμένος ὅτι διὰ τοῦ λογαοιδικοῦ τρόπου τῆς ἐκκλησιαστικῆς μουσικῆς, «κατέστησαν γνωριμώτερα εἰς τὰς ἀκοάς καὶ τὰ λόγια τῶν θείων Εὐαγγελίων, ὡς καὶ τοῦ Ἀποστόλου. Ὁ λογαοιδικὸς οὗτος τρόπος τῆς ἀπαγγελίας, εἶναι ἀρχαιότατος ἐν τῇ Ἐκκλησίᾳ, καὶ εἶναι γνησίως Ἑλληνικός, ὅπως φαίνεται καὶ εἰς τὰ παλαιὰ δράματα.

Ὁ τρόπος οὗτος τῆς ἀπαγγελίας, διὰ τῆς παρατάσεως ὅλων μὲν τῶν συλλαβῶν, ἀλλὰ μάλιστα τῆς καταλήξεως ἑκάστης περιόδου ἢ ἑκάστου κώλου, σημαίνει καὶ μιμεῖται τὸ κήρυγμα, ἤτοι τὴν φωνὴν τοῦ κήρυκος, καὶ ἀνταποκρίνεται εἰς τὴν ἐντολὴν τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, «κηρύξατε τὸ Εὐαγγέλιον πάσῃ τῇ κτίσει».

Ἐθίζεται δὲ ν᾿ ἀπαγγέληται ὁ μέν Ἀπόστολος μετά τινος ποικιλίας τόνων καὶ φθόγγων, τὸ δὲ Εὐαγγέλιον ἁπλούστερον καὶ ὅλως ἀπερίττως».

Ἤδη ἀπὸ τὴν ἐποχὴ τοῦ Παπαδιαμάντη ἐμφανίσθηκαν κάποιοι «καινοτόμοι» ἱερεῖς, οἱ ὁποῖοι «κατήργησαν αὐθαιρέτως τόν λογαοιδικὸν τρόπον καὶ ἀπαγγέλλουσιν τὰς περικοπὰς τῶν θείων ρημάτων δι᾿ ἁπλῆς ἀναγνώσεως. Εἰς τοὺς τοιούτους ἱερεῖς πρέπει ν᾿ ἀπαγορευθῇ ἁρμοδίως ἡ καινοτομία αὕτη».

Γιὰ τὸν Παπαδιαμάντη πρωτοτυπία στὶς τέχνες τῆς Ἐκκλησιαστικῆς παραδόσεως, στὶς λειτουργικὲς τέχνες, σημαίνει νὰ μένει κανεὶς πιστὸς στοὺς πρώτους τύπους τῆς τέχνης αὐτῆς. Ἡ Ἐκκλησία γιὰ τὸν Παπαδιαμάντη ἔχει ἕνα παραδεδεγμένο τύπο, τὸν ὁποῖον κανεὶς δὲν μπορεῖ νὰ παραβεῖ «ἀποινεί», ἀφοῦ, «ρητῶς ἀπαγορεύεται πᾶσα καινοτομία εἴτε εἰς τὴν ἀρχιτεκτονικὴν καὶ γραφικὴν καὶ τὴν λοιπὴν τῶν ναῶν διακόσμησιν, εἴτε εἰς τὴν μουσικὴν καὶ τὴν ἄλλην λατρείαν».

Ὁ λόγος τοῦ κύρ-Ἀλέξανδρου, κατὰ τὴν ἀρχὴ τῆς Μεγάλης Ἑβδομάδος, εἶναι πατερικὸς καὶ προτρεπτικός. Καὶ σήμερα ἐπίκαιρος καὶ οὐσιαστικός: «...Ἀς ἀρθῶμεν ἀπὸ τῆς σήμερον ὑπὸ τῶν θείων τοῦ Νυμφίου μολπῶν ὑπὲρ τὸ ὑλιστικὸν πεδίον, ἐφ᾿ οὗ τὸν λοιπὸν βιοῦμεν χρόνον, καὶ κατανυσσόμενοι καὶ ἑνοῦντες τὴν φωνὴν τῆς ψυχῆς μας εἰς τοὺς λυρικοὺς τῆς Ἐκκλησίας ὕμνους τοὺς κατακηλοῦντας ἡμᾶς διὰ τῆς γλυκυτάτης βυζαντινῆς μούσας των, ἂς ἐνωτισθῶμεν τὴν μελαγχολικὴν κ᾿ ἐμπνέουσαν ἀκολουθίαν τοῦ Νυμφίου, ἐπιλαθόμενοι τοῦ γηΐνου κόσμου καὶ μετὰ τοῦ Θεοῦ συναδελφούμενοι.

Εἰσέλθωμεν εἰς τοὺς ναούς καὶ ἴδωμεν ἄλλον κόσμον, κόσμον Οὐράνιον. Ἑνωθῶμεν τοὐλάχιστον πνευματικῶς ἐκεῖ εἰς τὰς Ἐκκλησίας, γινόμενοι ὅλοι ἀδελφοί, ὅλοι ἴσοι ἀπέναντι τοῦ Ἐσταυρωμένου. Ἐκεῖ πρό τοῦ θυσιαστηρίου ἂς σιγήσουν τά πάθη, καὶ ἂς ὁμιλήσῃ ἡ καρδία, καὶ ἂς ἀκουσθῇ ἡ φωνὴ τῆς συνειδήσεως...».

Κυριακή, Μαρτίου 11, 2012

ΤΑ ΑΝΑΘΕΜΑΤΑ ΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΣΕΡΑΦΕΙΜ


Ιδιωτική Οδός

Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου

Το Συνοδικό της Ορθοδοξίας, περιλαμβάνεται στο λειτουργικό βιβλίο Τριώδιο και έχει τοποθετηθεί στο τέλος της ακολουθίας της Α' Κυριακής των Νηστειών, γιατί την ημέρα αυτή (11 Μαρτίου του 843 μ.Χ.) θεσπίστηκε με πρωτοβουλία της αυτοκράτειρας Θεοδώρας, η εορτή της Ορθοδοξίας εις ανάμνησιν του θριάμβου της Ορθοδόξου πίστεως, με την οριστική αναστήλωση και την τιμητική προσκύνηση των ιερών εικόνων.
Στο πρώτο και αρχικό κείμενο του Συνοδικού περιέχονται οι αποφάσεις της Ζ' Οικουμενικής Συνόδου (787 μ.Χ.), ονόματα της ενδημούσης Συνόδου του έτους 843 μ.Χ., και των μετέπειτα τοπικών συνόδων, αλλά και ονόματα των διαφόρων αιρετικών που είχαν προηγηθεί, όπως ο Άρειος, ο Νεστόριος, ο Σαβέλλιος, ο Ευτυχής κ.ά.
Σε μεταγενέστερα τμήματα του κειμένου καταδικάζονται από τοπικές συνόδους οι αιρέσεις και οι αιρετικοί που εμφανίσθηκαν κατά τους μετέπειτα αιώνες (10ο-14ο). Προφανώς έχουν περιληφθεί και τα κατά την περίοδο του Ησυχασμού (14ος αι.) Σε κάθε περίπτωση, η οριστική και τελική διαμόρφωση και σύνταξη του σημερινού κειμένου τοποθετείται στο β' μισό του 14ου αιώνος. Από τότε μέχρι σήμερα δεν υπήρξε καμμία προσθήκη. Λειτουργικά δε, πρέπει να σημειωθεί ότι δεν διαβάζεται ολόκληρο το Συνοδικό στους ναούς την Κυριακή της Ορθοδοξίας, αλλά ένα πολύ μικρό απόσπασμά του που είναι βέβαια η συμπερίληψη της Ορθοδόξου πίστεως. Πρέπει, επίσης, να υπογραμμίσουμε ότι δεν διαβάζονται στις μέρες μας τα "αναθέματα", τα οποία πρέπει να έχουν ατονίσει τουλάχιστον για ένα και πλέον αιώνα, μπορεί και παραπάνω (το θέμα χρήζει ειδικής έρευνας).
Ο Μητροπολίτης Πειραιώς Σεραφείμ φαίνεται πως έχει ολωσδιόλου διαφορετική άποψη. Θεωρεί πως το Συνοδικό παραμένει "ανοιχτό" και άρα μπορεί να προσθέτει "αναθέματα", όπως έκανε πανηγυρικά κατά την φετινή Κυριακή της Ορθοδοξίας. Μπορεί να μη διάβασε όλα τα αναθέματα του Συνοδικού, αλλά εκφώνησε γεγονυία τη φωνή τα δικά του "αναθέματα", για να δώσει την κατ' αυτόν "μαρτυρία της Ορθοδοξίας" σήμερα. Ας δούμε ποιούς αναθεμάτισε:
- Τω κανονικώς ανυποστάτω και εκπεσόντι αιρεσιάρχη Πάπα και Πατριάρχη Παλαιάς Ρώμης Βενεδίκτω τω 16ω και τοις αυτώ κοινωνούσι, Ανάθεμα, Ανάθεμα, Ανάθεμα.
- Τοις Μαρτίνω Λουθήρω, Ιωάννη Καλβίνω, Ουρλίχω Σβιγλίω και Ερρίκω τω 8ω δυσσεβή βασιλεί και τοις συν αυτοίς συγκροτήσασι τας αιρετικάς παραφυάδας της Διαμαρτυρήσεως, Ανάθεμα, Ανάθεμα, Ανάθεμα.
- Τοις αρνουμένοις και καθυβρίζουσι την Παναγίαν, Ομοούσιον, Αδιαίρετον και Ζωοποιόν Τριάδαν, Ραβίνοις του Ιουδαϊσμού, Ισλαμισταίς και μέλεσι της ανωνύμου φυλλαδικής Εταιρίας Σκοπιά του Πύργου, των Μαρτύρων του Ιεχωβά, Ανάθεμα, Ανάθεμα, Ανάθεμα.
- Τοις αρνουμένοις τας Αγίας 4ην, 5ην, 6ην και 7ην Οικουμενικάς Συνόδους Μονοφυσίταις, Μονοθελήταις και Μονοενεργήταις, Ανάθεμα, Ανάθεμα, Ανάθεμα.
- Τοις κηρύσσουσι και διδάσκουσι την παναίρεσιν του Διαχριστιανικού και Διαθρησκειακού Συγκρητιστικού Οικουμενισμού, Ανάθεμα, Ανάθεμα, Ανάθεμα.
Από τους παραπάνω "αναθεματισμούς" του Μητροπολίτου Πειραιώς προκύπτουν αβίαστα τα εξής συμπεράσματα:
Η Εκκλησία αιώνες τώρα δεν προσέθεσε αναθέματα για τους Παπικούς ή τους Προτεστάντες. Τα "αναθέματα" για τους Ιουδαίους Ραβίνους και τους Ισλαμιστές είναι μάλλον τελείως άσχετα, αφού πρόκειται για αλλοθρήσκους και όχι για χριστιανούς που έπεσαν στην αίρεση. Άρα, ο Πειραιώς θα έπρεπε να αναθεματίσει και όλες τις άλλες θρησκείες και όχι μόνο τις μονοθεϊστικές, για να είναι συνεπής με την ιδεολογία του περί αναθεμάτων. Τα αναθέματα των μονοφυσιτών περιττεύουν, αφού οι αρχηγοί των μονοφυσιτών συμπεριλαμβάνονται στο Συνοδικό.
Πάντως όλες οι προσθήκες του κ. Σεραφείμ δίνουν την εντύπωση του "διορθωτή" για να μην πούμε του παραχαράκτη του Συνοδικού της Κυριακής της Ορθοδοξίας.
Ειδικότερα, όσον αφορά στον αναθεματισμό του Πάπα Βενέδικτου 16ου και των σύγχρονων "παναιρετικών οικουμενιστών" αξίζει να παρατηρήσουμε τα εξής:
1. Η Εκκλησία της Ελλάδος, στην οποία ανήκει ο Μητροπολίτης Πειραιώς, ακολουθεί συνειδητά την Πανορθόδοξη γραμμή (έπειτα από σχετικές πανορθόδοξες αποφάσεις) και συμμετέχει στον Διάλογο με τους Ρωμαιοκαθολικούς. Ο αναθεματισμός του Πάπα από έναν ιεράρχη της Εκκλησίας της Ελλάδος δημιουργεί, έτσι κι αλλιώς, μείζον θέμα μεταξύ των δύο Εκκλησιών είτε τεθεί από τους Ρωμαιοκαθολικούς είτε όχι. Ο Μητροπολίτης Πειραιώς έχει, άραγε, εκφράσει το ανάθεμά του για τον Πάπα στην Ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδος; Δεν θα πρέπει να διαχωρίσει παντί τρόπω την θέση του από την "παναίρεση" του Διαλόγου;
2. Τα ίδια ισχύουν και για τους Προτεστάντες, αφού η Εκκλησία της Ελλάδος βρίσκεται σε Διάλογο και με αυτούς.
3. Για τους Ιουδαίους και τους Ισλαμιστές τα "αναθέματα" του Πειραιώς ισοδυναμούν με κήρυξη "ιερού πολέμου". Συνειδητοποιεί, άραγε, ο Σεβασμιώτατος σε τι περιπέτειες μπορεί να εμπλέξει την Εκκλησία της Ελλάδος;
4. Ο αναθεματισμός, τέλος, των “Οικουμενιστών” και όσων μετέχουν σε διαχριστιανικούς και διαθρησκειακούς διαλόγους από τον Μητροπολίτη Πειραιώς εγείρει μείζον εκκλησιολογικό και κανονικό πρόβλημα. Ο Μητροπολίτης Πειραιώς, μόνος αυτός, αναθεματίζει ουσιαστικά το Οικουμενικό Πατριαρχείο (που έχει την πρωτοβουλία και τον συντονισμό των διαλόγων), την Εκκλησία της Ελλάδος στην οποία ανήκει (και η οποία με πρόσφατη συνοδική της απόφαση επαναβεβαίωσε τη συμμετοχή της στους διαλόγους), τα πρεσβυγενή πατριαρχεία και όλες τις Ορθόδοξες Εκκλησίες που μετέχουν των διαλόγων και διδάσκουν, σύμφωνα με τον άγιο Πειραιώς, “την παναίρεσιν του Διαχριστιανικού και Διαθρησκειακού Συγκρητιστικού Οικουμενισμού”. Υπ’ αυτήν την έννοια ο Μητροπολίτης Πειραιώς βρίσκεται ουσιαστικά σε de facto σχίσμα με την καθ’ όλου Ορθοδοξία, στο μέτρο που την θεωρεί αιρετική και την αναθεματίζει με τον πιο επίσημο και πανηγυρικό τρόπο, και οφείλει να ξεκαθαρίσει τη θέση του επ’ αυτού του ζητήματος.
Αλλά υπάρχει κι ένα ακόμη θέμα με τον εορτασμό της Κυριακής της Ορθοδοξίας φέτος στον Πειραιά, όπου "εορτάσθη αυθεντικώς (!) η Κυριακή της Ορθοδοξίας" κατά τον βραβευθέντα υπό του Μητροπολίτου Πειραιώς π. Θεόδωρο Ζήση. Ο επίσης βραβευθείς κ. Ντε Τζιόρτζιο (της Ενώσεως "Κοσμάς Φλαμιάτος") στην αντιφώνησή του προς τον Μητροπολίτη Πειραιώς εκφράζει, μεταξύ άλλων, ευχαριστίες στον καθηρημένο από την Εκκλησία της Ελλάδος κληρικό Ευθύμιο Τρικαμηνά, βάλλει ανοιχτά εναντίον του συνεπισκόπου του Πειραιώς Μητροπολίτου Δημητριάδος Ιγνατίου και της "παναιρετικής Ακαδημίας Θεολογικών Σπουδών του Βόλου" και αναφέρει ευθαρσώς ότι πρέπει να γίνει διακοπή μνημόνευσης των Οικουμενιστών και Αποτείχιση!
Και ο Μητροπολίτης Πειραιώς βράβευσε τον ούτως λαλήσαντα!
Νομίζω ότι η Εκκλησία της Ελλάδος μπαίνει σε επικίνδυνες ατραπούς..., και προφανώς η σιωπή δεν μπορεί πλέον να αποτελεί την ενδεδειγμένη στάση. Τα πράγματα θα πρέπει να ξεκαθαρίσουν πριν να είναι πολύ αργά..., πριν, με άλλα λόγια, μπει σε περιπέτειες με το Οικουμενικό Πατριαρχείο και τις άλλες Ορθόδοξες Εκκλησίες, ή πριν εμπλακεί η πατρίδα μας σε περιπέτειες με τρίτες χώρες εξαιτίας αμετροεπών δηλώσεων και εκδηλώσεων ενός Μητροπολίτη έναντι του Ιουδαϊσμού και του Ισλάμ.

  Ἕκαστον μέλος τῆς ἁγίας σου σαρκός ἀτιμίαν δι' ἡμᾶς ὑπέμεινε τὰς ἀκάνθας ἡ κεφαλή ἡ ὄψις τὰ ἐμπτύσματα αἱ σιαγόνες τὰ ῥαπίσματα τὸ στό...