ΤΗΣ ΕΝ ΝΙΚΑΙΑ Α΄ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗΣ ΣΥΝΟΔΟΥ . Ιω ΙΖ ΄1-13
Σήμερα εορτάζομε την επέτειον της συγκροτήσεως της Α΄. Οικ. Συνόδου , οι Κανόνες της οποίας, όπως και των άλλων έξι, έχουν κύρος αλάθητον. Ας δούμε λοιπόν το ιστορικόν αυτής της Συνόδου για να μην είμαστε αγράμματοι , γιατί αυτό σημαίνει όχι μόνον φτώχεια γνώσεων αλλά και εκτροχιασμόν της πορείας ζωής ,της δικής μας και των παιδιών μας που θαμπώνονται από τις γνώσεις πολύ διαβασμένων Αιρετικών που είναι πολύ επικίνδυνο.
Το ιστορικον της συγκροτήσεως Συνόδου που για πρώτη φορά να ονομάζεται Οικουμε -νική είναι το εξής: Κατά τας αρχάς του 4ου αιώνος , ένας πρεσβύτερος (ιερέας ) της Αλεξάν- δρείας ,αυστηρός μεν κατά τα ήθη, αλλά περισσότερο προσκείμενος εις τον Πλάτωνα παρά εις το Ευαγγέλιο και Άρειος ονομαζόμενος, εκήρυττεν ότι ο Υιός εκτίσθη υπό του Πατρός, ίνα δι΄ αυτού ως εργαλείου πλασθεί ο κόσμος. Συνέγραψε δε και το σύγγραμμα ((ΘΑΛΕΙΑ)).
Τις πλατωνικές αυτές θεωρίες του Αρείου, η Εκκλησία τις καταδίκασε ωςαντιευαγγελικές . Αλλά ο Άρειος φρονών ότι μόνον δια των θεωριών του ήτο δυνατόν να σωθεί η Χριστιανική Μονοθεΐα ,όχι μόνον εξακολούθησε να εμμένει εις τις ατομικές του ιδέες , αλλά και με ποιήματα και με τραγούδια …τις διέδιδε παντού.
Επειδή ο κύκλος διευρίνετο και η Εκκλησία κινδύνευε να διασπασθεί, ο Μέγας Κων/νος συνεκάλεσεν εν Νικαία τω 325 μεγάλη Σύνοδον ,ητις ως αντιπροσωπευομένη εκ πάντων των μερών της Οικουμένης, ονομάσθηκε Οικουμενική. Τα ειδικά χαρακτηριστικά των Αγίων οικουμενικών Συνόδων, είναι τα εξής τέσσερα;
1ον Να συγκαλούνται δια προσταγών Βασιλικών, και όχι Πατριαρχικών.
2ον Να εκδίδεται απόφασις και όρος δογματικός, δηλ. αλάθητος.
3ον Να είναι πάντα τα εκτιθέμενα δόγματα (κανόνες) ευσεβή και σύμφωνα με τας θείας Γραφάς και τας προλαβούσας Συνόδους . και
4ον δε και τελευταίον, το να συμφωνήσουν και να αποδεχθούν τα παρά των Οικουμενικών συνόδων διορισθέντα και κανονισθέντα άπαντες οι ορθόδοξοι Πατριάρχες και Αρχιερείς της καθολικής Εκκλησίας .
Διεκρίνοντο σε αυτή την Σύνοδο άνδρες επί πολυμαθεία και αρετή διαπρέποντες και άλλοι για την ασκητική ζωή τους και έτεροι για τα στίγματα του μαρτυρίου και άλλοισημαιοφόροι και θαυματουργοί: Ενδεικτικά , αναφέρουμε τον άγιο Σπυρίδωνα , τονάγιο Νικόλαο… αλλά υπερείχε όλων κατά την Θεολογική δεινότητα ο μέγας Αθανάσιοςδιάκονος ακόμη του επισκόπου Αλεξανδρείας . Τότε για πρώτη φορά εμφανίστηκαν οι όροι:
ΘΕΟΦΟΡΟΙ ΠΑΤΕΡΕΣ και ΣΥΝΟΔΟΣ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗ.
Ας δούμε λοιπόν τι σημαίνουν οι όροι αυτοί :
Πατέρες λέγονται οι από του Δ΄. αιώνος , κατά τους αγώνας της εκκλησίας αγωνισθέντες εναντίον των μεγάλων Αιρέσεων, εκείνοι των αρχαίων εκκλησιαστικών συγγραφέων, αδιάφορον αν επίσκοποι η ου, οίτινες διεκρίθησαν α) επί συγγραφική δεξιότητι β) επί ορθοδόξω διδασκαλία αναγνωρισθείση υπό της Εκκλησίας και γ) επί αγιότητι βίου.
Ενώ οι στερούμενοι μιας τουλάχιστον από τις τρεις ιδιότητες ονομάζονται απλώς Εκκλησιαστικοί συγγραφείς .Για παράδειγμα ο Ωριγένης. (απόλυτος προορισμός ) Εγκ/παίδεια Πυρσός τ.ΙΘ΄σελ. 781 (λ. ΠΑΤΗΡ) .
Το κυριότερο μέσον μεταφοράς , διαχρονικά είναι το πλοίον (Πλωτοί κολοσσοί). Όλα όμως εξαρτώνται από ένα κομμάτι επίπεδης πλάκας που λέγεται ΠΗΔΑΛΙΟ. Χωρίς αυτό μένουν ακυβέρνητα και τελικά καταποντίζονται.
Το ίδιο και η εκκλησία του Χριστού, η νοητή ναύς , είναι η νοητή κιβωτός της Σωτηρίας , που προτυπώνεται από την Κιβωτό του Νώε. Σαν νοητό πλοίο πλέει μέσα στον χειμαζόμενο κόσμο με ασφάλεια, γιατί είναι αγιοπνευματική, παρ΄ όλο ότι χτυπιέται από τα κύματα της αθεΐας και των αιρέσεων.
Κάποτε ο Ιούλιος Καίσαρας (του οποίου το ειδωλολατρικό Ημερολόγιο συντηρούν ακόμα οι Παλαιοημερολογίτες με το όνομα Ιουλιανό) βγήκε σε θαλάσσιο περίπατο με έναν έμπειρο ναυτικό σαν κυβερνήτη. Στην θάλασσα σηκώθηκε τρικυμία και το πλοιάριο κινδύνευε να βυθισθεί. Ο ναυτικός τρομοκρατήθηκε, αλλ΄ ο Καίσαρας απαθής του είπε: τι δέδιας Καίσαρα φέρεις. Είναι μια προτύπωσις της τρικυμίας στη θάλασσα της Τιβεριάδος με τον Πέτρο ((ολιγόπιστε εις τι εδίστασας )) .
Το πλοίο όμως της Εκκλησίας έχει ανάγκη όπως όλα τα πλοία από πηδάλιο για να μη χάνει την ρότα της, την πορεία προς την Βασιλεία. Έτσι το Πνεύμα το Άγιον εφώτισε δυο ορθόδοξους λογίους Μοναχούς ,τον Νικόδημο και τον Αγάπιο (επι Νεόφυτου Ζ΄), το 1800 και συγκέντρωσαν τις ΟΜΟΦΩΝΕΣ αποφάσεις σε ένα βιβλίο που το ονόμασαν :ΠΗΔΑΛΙΟΝ ΤΗΣ ΝΟΗΤΗΣ ΝΗΟΣ , ΤΗΣ ΜΙΑΣ ΑΓΙΑΣ ΚΑΘΟΛΙΚΗΣ ΚΑΙ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ .
Περιέχει σε παράλληλες διατάξεις : Όλους τους ιερούς Κανόνες των αγίων Αποστόλων και των οικουμενικών Συνόδων και την ερμηνεία αυτών. Εκείνο που έχει κύρος αλάθητον είναι οι ίδιοι οι Κανόνες, όχι η ερμηνεία , ούτε η συμφωνία, πολύ δε λιγότερο οι υποσημειώσεις, πράγμα που επισημαίνει τόσο το ίδιο το Πηδάλιο ,όσο και ο συγγραφέας του ο άγιος Νικόδημος ο αγιορείτης .…ημίν ου μέλλει ,τι είπαν, η τι εφρόνησαν μερικοί Πατέρες ,αλλά τι λέγει η Γραφή ,και αι οικουμενικοί Σύνοδοι, και η κοινή των Πατέρων δόξα. Ου γαρ Δόγμα συνιστά η γνώμη τινών εν τη Εκκλησία. Ει δε άλλως λέγουσιν, ο τε Πατριάρχης Νικόλαος και αι Νομικαί Διατάξεις , αλλ΄ ούτοι ουκ εισί Νομοθεσία καθολική της εκκλησίας εν τοις τοιούτοις αλλά τα των Άγίων Τυπικά.
( Σχόλιο εις το τέλος του Πηδαλίου).
Αλλά και στη σ.7 στην υποσημείωση του Ε΄ κανόνος των Αγίων Αποστόλων εκεί αναφέρεται εις την κατάλυσιν ελαίου σε όλο το Πεντηκοστάριο.
Ύστερα από αυτά βγάζουμε το συμπέρασμα ότι όταν μιλάμε εκ μέρους του Πηδαλίου πρέπει να διαβάζουμε όλο το Πηδάλιο και όχι μόνο μερικές υποσημειώσεις .
ΑΜΗΝ
Σήμερα εορτάζομε την επέτειον της συγκροτήσεως της Α΄. Οικ. Συνόδου , οι Κανόνες της οποίας, όπως και των άλλων έξι, έχουν κύρος αλάθητον. Ας δούμε λοιπόν το ιστορικόν αυτής της Συνόδου για να μην είμαστε αγράμματοι , γιατί αυτό σημαίνει όχι μόνον φτώχεια γνώσεων αλλά και εκτροχιασμόν της πορείας ζωής ,της δικής μας και των παιδιών μας που θαμπώνονται από τις γνώσεις πολύ διαβασμένων Αιρετικών που είναι πολύ επικίνδυνο.
Το ιστορικον της συγκροτήσεως Συνόδου που για πρώτη φορά να ονομάζεται Οικουμε -νική είναι το εξής: Κατά τας αρχάς του 4ου αιώνος , ένας πρεσβύτερος (ιερέας ) της Αλεξάν- δρείας ,αυστηρός μεν κατά τα ήθη, αλλά περισσότερο προσκείμενος εις τον Πλάτωνα παρά εις το Ευαγγέλιο και Άρειος ονομαζόμενος, εκήρυττεν ότι ο Υιός εκτίσθη υπό του Πατρός, ίνα δι΄ αυτού ως εργαλείου πλασθεί ο κόσμος. Συνέγραψε δε και το σύγγραμμα ((ΘΑΛΕΙΑ)).
Τις πλατωνικές αυτές θεωρίες του Αρείου, η Εκκλησία τις καταδίκασε ωςαντιευαγγελικές . Αλλά ο Άρειος φρονών ότι μόνον δια των θεωριών του ήτο δυνατόν να σωθεί η Χριστιανική Μονοθεΐα ,όχι μόνον εξακολούθησε να εμμένει εις τις ατομικές του ιδέες , αλλά και με ποιήματα και με τραγούδια …τις διέδιδε παντού.
Επειδή ο κύκλος διευρίνετο και η Εκκλησία κινδύνευε να διασπασθεί, ο Μέγας Κων/νος συνεκάλεσεν εν Νικαία τω 325 μεγάλη Σύνοδον ,ητις ως αντιπροσωπευομένη εκ πάντων των μερών της Οικουμένης, ονομάσθηκε Οικουμενική. Τα ειδικά χαρακτηριστικά των Αγίων οικουμενικών Συνόδων, είναι τα εξής τέσσερα;
1ον Να συγκαλούνται δια προσταγών Βασιλικών, και όχι Πατριαρχικών.
2ον Να εκδίδεται απόφασις και όρος δογματικός, δηλ. αλάθητος.
3ον Να είναι πάντα τα εκτιθέμενα δόγματα (κανόνες) ευσεβή και σύμφωνα με τας θείας Γραφάς και τας προλαβούσας Συνόδους . και
4ον δε και τελευταίον, το να συμφωνήσουν και να αποδεχθούν τα παρά των Οικουμενικών συνόδων διορισθέντα και κανονισθέντα άπαντες οι ορθόδοξοι Πατριάρχες και Αρχιερείς της καθολικής Εκκλησίας .
Διεκρίνοντο σε αυτή την Σύνοδο άνδρες επί πολυμαθεία και αρετή διαπρέποντες και άλλοι για την ασκητική ζωή τους και έτεροι για τα στίγματα του μαρτυρίου και άλλοισημαιοφόροι και θαυματουργοί: Ενδεικτικά , αναφέρουμε τον άγιο Σπυρίδωνα , τονάγιο Νικόλαο… αλλά υπερείχε όλων κατά την Θεολογική δεινότητα ο μέγας Αθανάσιοςδιάκονος ακόμη του επισκόπου Αλεξανδρείας . Τότε για πρώτη φορά εμφανίστηκαν οι όροι:
ΘΕΟΦΟΡΟΙ ΠΑΤΕΡΕΣ και ΣΥΝΟΔΟΣ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗ.
Ας δούμε λοιπόν τι σημαίνουν οι όροι αυτοί :
Πατέρες λέγονται οι από του Δ΄. αιώνος , κατά τους αγώνας της εκκλησίας αγωνισθέντες εναντίον των μεγάλων Αιρέσεων, εκείνοι των αρχαίων εκκλησιαστικών συγγραφέων, αδιάφορον αν επίσκοποι η ου, οίτινες διεκρίθησαν α) επί συγγραφική δεξιότητι β) επί ορθοδόξω διδασκαλία αναγνωρισθείση υπό της Εκκλησίας και γ) επί αγιότητι βίου.
Ενώ οι στερούμενοι μιας τουλάχιστον από τις τρεις ιδιότητες ονομάζονται απλώς Εκκλησιαστικοί συγγραφείς .Για παράδειγμα ο Ωριγένης. (απόλυτος προορισμός ) Εγκ/παίδεια Πυρσός τ.ΙΘ΄σελ. 781 (λ. ΠΑΤΗΡ) .
Το κυριότερο μέσον μεταφοράς , διαχρονικά είναι το πλοίον (Πλωτοί κολοσσοί). Όλα όμως εξαρτώνται από ένα κομμάτι επίπεδης πλάκας που λέγεται ΠΗΔΑΛΙΟ. Χωρίς αυτό μένουν ακυβέρνητα και τελικά καταποντίζονται.
Το ίδιο και η εκκλησία του Χριστού, η νοητή ναύς , είναι η νοητή κιβωτός της Σωτηρίας , που προτυπώνεται από την Κιβωτό του Νώε. Σαν νοητό πλοίο πλέει μέσα στον χειμαζόμενο κόσμο με ασφάλεια, γιατί είναι αγιοπνευματική, παρ΄ όλο ότι χτυπιέται από τα κύματα της αθεΐας και των αιρέσεων.
Κάποτε ο Ιούλιος Καίσαρας (του οποίου το ειδωλολατρικό Ημερολόγιο συντηρούν ακόμα οι Παλαιοημερολογίτες με το όνομα Ιουλιανό) βγήκε σε θαλάσσιο περίπατο με έναν έμπειρο ναυτικό σαν κυβερνήτη. Στην θάλασσα σηκώθηκε τρικυμία και το πλοιάριο κινδύνευε να βυθισθεί. Ο ναυτικός τρομοκρατήθηκε, αλλ΄ ο Καίσαρας απαθής του είπε: τι δέδιας Καίσαρα φέρεις. Είναι μια προτύπωσις της τρικυμίας στη θάλασσα της Τιβεριάδος με τον Πέτρο ((ολιγόπιστε εις τι εδίστασας )) .
Το πλοίο όμως της Εκκλησίας έχει ανάγκη όπως όλα τα πλοία από πηδάλιο για να μη χάνει την ρότα της, την πορεία προς την Βασιλεία. Έτσι το Πνεύμα το Άγιον εφώτισε δυο ορθόδοξους λογίους Μοναχούς ,τον Νικόδημο και τον Αγάπιο (επι Νεόφυτου Ζ΄), το 1800 και συγκέντρωσαν τις ΟΜΟΦΩΝΕΣ αποφάσεις σε ένα βιβλίο που το ονόμασαν :ΠΗΔΑΛΙΟΝ ΤΗΣ ΝΟΗΤΗΣ ΝΗΟΣ , ΤΗΣ ΜΙΑΣ ΑΓΙΑΣ ΚΑΘΟΛΙΚΗΣ ΚΑΙ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ .
Περιέχει σε παράλληλες διατάξεις : Όλους τους ιερούς Κανόνες των αγίων Αποστόλων και των οικουμενικών Συνόδων και την ερμηνεία αυτών. Εκείνο που έχει κύρος αλάθητον είναι οι ίδιοι οι Κανόνες, όχι η ερμηνεία , ούτε η συμφωνία, πολύ δε λιγότερο οι υποσημειώσεις, πράγμα που επισημαίνει τόσο το ίδιο το Πηδάλιο ,όσο και ο συγγραφέας του ο άγιος Νικόδημος ο αγιορείτης .…ημίν ου μέλλει ,τι είπαν, η τι εφρόνησαν μερικοί Πατέρες ,αλλά τι λέγει η Γραφή ,και αι οικουμενικοί Σύνοδοι, και η κοινή των Πατέρων δόξα. Ου γαρ Δόγμα συνιστά η γνώμη τινών εν τη Εκκλησία. Ει δε άλλως λέγουσιν, ο τε Πατριάρχης Νικόλαος και αι Νομικαί Διατάξεις , αλλ΄ ούτοι ουκ εισί Νομοθεσία καθολική της εκκλησίας εν τοις τοιούτοις αλλά τα των Άγίων Τυπικά.
( Σχόλιο εις το τέλος του Πηδαλίου).
Αλλά και στη σ.7 στην υποσημείωση του Ε΄ κανόνος των Αγίων Αποστόλων εκεί αναφέρεται εις την κατάλυσιν ελαίου σε όλο το Πεντηκοστάριο.
Ύστερα από αυτά βγάζουμε το συμπέρασμα ότι όταν μιλάμε εκ μέρους του Πηδαλίου πρέπει να διαβάζουμε όλο το Πηδάλιο και όχι μόνο μερικές υποσημειώσεις .
ΑΜΗΝ