Μὴ δῶτε τὸ ἅγιον τοῖς κυσίν· μηδὲ βάλητε τοὺς μαργαρίτας ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν χοίρων, μήποτε καταπατήσωσιν αὐτοὺς ἐν τοῖς ποσὶν αὐτῶν, καὶ στραφέντες ῥήξωσιν ὑμᾶς.

Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα π. Χερουβείμ Βελέντζας. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα π. Χερουβείμ Βελέντζας. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Σάββατο, Σεπτεμβρίου 02, 2017

Κυριακή Γ' Ματθαίου

Ματθ. 6, 22-33  



Την περασμένη Κυριακή είδαμε ότι ο Χριστός περιμένει από όλους μας να Τον ακολουθήσουμε, εγκαταλείποντας ει δυνατόν τα πάντα, ακόμα και τους ίδιους μας τους συγγενείς, αν είναι απαραίτητο. Και ίσως κανείς αναρωτηθεί “μα πώς θα ζήσουμε, αν αφήσουμε τα πάντα;” την απάντηση μας τη δίνει σήμερα ο ίδιος ο Κύριός μας, μέσα από το απόσπασμα της επί του Όρους Ομιλίας Του που μας μεταφέρει ο ευαγγελιστής Ματθαίος. Τα μάτια του ανθρώπου, μας λέει, είναι ο λύχνος δηλαδή το φως του σώματός του. Επομένως, αν τα μάτια του είναι φωτεινά, όλο το σώμα του είναι φωτεινό. Αντίθετα, αν τα μάτια είναι σκοτεινά, όλο το σώμα είναι σκοτεινό. Αληθινά, αναρωτιέται, αν το φως του σώματός μας είναι σκοτάδι, τότε το σκοτάδι πώς μοιάζει; Με τα λόγια αυτά θέλει να μας τονίσει ότι αν όντως ενδιαφερόμαστε να φωτίσουμε την ύπαρξη και τη ζωή μας, θα πρέπει να αφήσουμε πίσω οτιδήποτε αντιστρατεύεται στο θέλημα του Θεού, ότι οφείλουμε να μεριμνήσουμε για τον πνευματικό μας κόσμο και να μη φορτώνουμε τη ζωή μας με μέριμνες περιττές και ανούσιες. Και για να το καταστήσει πιο σαφές, συνεχίζει λέγοντας ότι δεν μπορεί να δουλεύει κανείς σε δύο κυρίους, στον Θεό και στον μαμμωνά. Ή τον ένα θα αγαπήσει και τον άλλο θα μισήσει, ή θα υπακούσει στις επιταγές του ενός και θα καταφρονήσει τον άλλο. Με τον όρο “μαμμωνά” υπονοεί ο Κύριος τόσο τον ίδιο το διάβολο και τα έργα του σκότους, όσο και τις βιοτικές μέριμνες, οι οποίες αποσπούν την προσοχή μας από τη μελέτη και εφαρμογή του θελήματος του Θεού. Γι αυτό σας λέω, συνεχίζει, μη μεριμνάτε και μην απασχολείτε την ψυχή σας με το τι θα φάτε ή τι θα πιείτε, ούτε το σώμα σας, με το τι θα ντυθείτε. Στα αλήθεια, η ψυχή δεν είναι παραπάνω από την τροφή και το σώμα από την ενδυμασία; κοιτάξτε τα πουλιά, δεν σπέρνουν, δεν θερίζουν, δεν αποθηκεύουν σε αποθήκες, και ο Πατέρας σας ο επουράνιος τα τρέφει. Δε νομίζετε ότι διαφέρετε τόσο πολύ από αυτά, ώστε ο Θεός να σας σκέφτεται ακόμα περισσότερο; ποιος μπορεί, όσο κι αν μεριμνήσει, να προσθέσει μια πιθαμή στο ύψος του; Και για την ενδυμασία σας τι αγωνιάτε; πάρτε μάθημα από τα κρίνα του αγρού, που δεν υφαίνουν ούτε γνέθουν, κι όμως είναι ντυμένα πιο λαμπρά κι από τον Σολομώντα. Αν επομένως ο Θεός ντύνει τόσο όμορφα τα αγριόχορτα, που σήμερα είναι και αύριο, σαν ξεραθούν, καίγονται στον κλίβανο, πόσο περισσότερο δεν θα ενδιαφερθεί για σας, ολιγόπιστοι; Μην μεριμνάτε λοιπόν, λέγοντας τι θα φάμε; ή τι θα πιούμε;ή τι θα ντυθούμε; διότι ο Πατέρας σας ο επουράνιος γνωρίζει τις ανάγκες σας. Αλλά να επιζητείτε πρώτα τη Βασιλεία του Θεού και την δικαιοσύνη Του, και όλα τα άλλα θα σας δοθούν. Ο Χριστός χρησιμοποιεί το παράδειγμα των άγριων πουλιών και λουλουδιών, που είναι εφήμερα κι όμως επιβιώνουν με την πρόνοια του Θεού, για να καταδείξει ότι ο άνθρωπος, που ως έλλογο ον έχει μεγαλύτερη αξία και σημασία, δεν μπορεί παρά να ελκύει και το ενδιαφέρον και την πρόνοια του Θεού. Γι αυτό και αποκαλεί ολιγόπιστους όλους εκείνους που θέτουν ως προτεραιότητα στη ζωή τους την κάλυψη των βιοτικών τους αναγκών. Η υπέρμετρη ενασχόληση με την εξασφάλιση της καθημερινής τροφής, με τα ενδύματα και με τα υλικά αγαθά, περιέχει τον κίνδυνο της εγκατάλειψης ή της περιφρόνησης του Θεού, σύμφωνα με τα όσα μας είπε ο Χριστός στην πρώτη συνάφεια της σημερινής περικοπής. Δείχνει έλλειμμα πίστεως, έλλειμμα εμπιστοσύνης στην αγάπη και στην πρόνοια του Θεού για τον άνθρωπο. Αν ο Θεός έστειλε τον Υιό Του τον μονογενή στον κόσμο, με σκοπό να θεραπεύσει και να αναστήσει τον έσω άνθρωπο, θα αφήσει άραγε κανέναν να χαθεί από έλλειψη των στοιχειωδών αγαθών; Κι όμως, στην καθημερινότητά μας λησμονούμε αυτή τη μεγάλη αλήθεια. Θεωρούμε τους εαυτούς μας πιστούς χριστιανούς, και παρόλα αυτά αναλώνουμε όλο το χρόνο μας στο κυνήγι των υλικών αγαθών, στην ικανοποίηση των βιοτικών μας αναγκών και μόνο. Οι συνθήκες του σύγχρονου τρόπου ζωής και οι συγκυρίες των τελευταίων ετών επιτείνουν αυτή τη μονοσήμαντη αγωνία μας και μας απορροφούν κάθε ικμάδα σωματική και ψυχική. Και όσο εξαρτάμε την ευτυχία μας από τα υλικά και τα γήινα, τόσο οι δυσκολίες της ζωής μάς οδηγούν σε όλο και μεγαλύτερη απελπισία και απόγνωση. “Ζητείτε πρώτον την βασιλείαν του Θεού”. Αυτή είναι η απάντηση του Χριστού, αυτή είναι η μόνη προοπτική για να ξεφύγουμε από τα απελπιστικά δεσμά του μαμμωνά, στον οποίο έχει υποδουλωθεί η ύπαρξή μας. Αυτή είναι η μόνη διέξοδος από κάθε ανθρώπινη κρίση, ιδιαίτερα σήμερα. Όσο κι αν αγωνιζόμαστε χωρίς Θεό, η ζωή μας και οι κοινωνίες μας θα σκοτεινιάζουν. Ας στραφούμε, επομένως, στην αναζήτηση του Θεού, ας Τον εμπιστευτούμε, και θα φροντίσει Εκείνος για τα υπόλοιπα. 




--- Πηγή: Απλά και Ορθόδοξα: http://xerouveim.blogspot.gr/2010/06/13-6-2010.html

Σάββατο, Μαρτίου 18, 2017

Ας κρατούμε σταθερή την ομολογία της πίστεως

'


Ἀδελφοί, ἔχοντες Ἀρχιερέα μέγαν διεληλυθότα τοὺς οὐρανούς, ᾽Ιησοῦν τὸν Υἱὸν τοῦ Θεοῦ, κρατῶμεν τῆς ὁμολογίας. Οὐ γὰρ ἔχομεν ἀρχιερέα μὴ δυνάμενον συμπαθῆσαι ταῖς ἀσθενείαις ἡμῶν, πεπειρασμένον δὲ κατὰ πάντα καθ᾽ ὁμοιότητα χωρὶς ἁμαρτίας. Προσερχώμεθα οὖν μετὰ παρρησίας τῷ θρόνῳ τῆς χάριτος, ἵνα λάβωμεν ἔλεον καὶ χάριν εὕρωμεν εἰς εὔκαιρον βοήθειαν. Πᾶς γὰρ Ἀρχιερεὺς ἐξ ἀνθρώπων λαμβανόμενος ὑπὲρ ἀνθρώπων καθίσταται τὰ πρὸς τὸν Θεόν, ἵνα προσφέρῃ δῶρά τε καὶ θυσίας ὑπὲρ ἁμαρτιῶν· μετριοπαθεῖν δυνάμενος τοῖς ἀγνοοῦσι καὶ πλανωμένοις, ἐπεὶ καὶ αὐτὸς περίκειται ἀσθένειαν· καὶ διὰ ταύτην ὀφείλει, καθὼς περὶ τοῦ λαοῦ, οὕτω καὶ περὶ ἑαυτοῦ προσφέρειν ὑπὲρ ἁμαρτιῶν. Καὶ οὐχ ἑαυτῷ τις λαμβάνει τὴν τιμήν, ἀλλὰ καλούμενος ὑπὸ τοῦ Θεοῦ, καθάπερ καὶ ὁ ᾽Ααρών. Οὔτω καὶ ὁ Χριστὸς οὐχ ἑαυτὸν ἐδόξασε γενηθῆναι ἀρχιερέα, ἀλλ᾽ ὁ λαλήσας πρὸς αὐτόν· Υἱός μου εἶ σύ, ἐγὼ σήμερον γεγέννηκά σε· καθὼς καὶ ἐν ἑτέρῳ λέγει· σὺ ἱερεὺς εἰς τὸν αἰῶνα κατὰ τὴν τάξιν Μελχισεδέκ. Τρίτη Κυριακή των Νηστειών σήμερα, και ο απόστολος Παύλος μάς προτρέπει να κρατούμε σταθερή την ομολογία της πίστεώς μας· προβάλλει δε για τον σκοπό αυτό, τον μέγα Αρχιερέα Χριστό. «Έχοντας λοιπόν», μάς λέει, «μέγα αρχιερέα τον Ιησού, τον Υιό του Θεού, ο οποίος έφτασε στους ουρανούς, ας κρατούμε την ομολογία της πίστεως.

Διότι δεν έχουμε αρχιερέα ο οποίος δεν δύναται να μάς συμπαθήσει εξαιτίας των ασθενειών μας, αλλά έχει δοκιμασθεί σε όλα όμοια με εμάς, εκτός από την αμαρτία. Ας προσερχόμαστε λοιπόν με θάρρος στον θρόνο της χάριτος του Θεού, ώστε να λάβουμε έλεος και να βρούμε χάρη προς βοήθειά μας στον κατάλληλο καιρό. Γιατί, κάθε αρχιερέας που προέρχεται από τους ανθρώπους εγκαθίσταται για να αναφέρεται προς τον Θεό υπέρ των ανθρώπων, για να προσφέρει δώρα και θυσίες για τις αμαρτίες τους· δύναται δε να είναι μετριοπαθής προς εκείνους που βρίσκονται στην άγνοια και στην πλάνη, επειδή και ο ίδιος περιβάλλεται από ασθένεια· και εξαιτίας αυτής οφείλει, όπως για τον λαό έτσι και για τον εαυτό του, να προσφέρει θυσίες για τις αμαρτίες. Και κανείς δεν λαμβάνει από μόνος του ετούτη την τιμή, αλλά αφού τον καλέσει ο Θεός, όπως κάλεσε τον Ααρών. Έτσι και ο Χριστός, δεν δόξασε ο ίδιος τον εαυτό του να γίνει αρχιερέας, αλλά τον δόξασε εκείνος που τού είπε “εσύ είσαι ο Υιός μου, εγώ σήμερα σε γέννησα”, όπως λέει και αλλού, ότι “εσύ είσαι ιερέας για πάντα κατά την τάξη του Μελχισεδέκ”». Ο Χριστός, μάς λέει ο απόστολος, είναι ο Μέγας Αρχιερεύς της σωτηρίας μας· είναι τέλειος άνθρωπος, όμοιος κατά πάντα με εμάς, εκτός από την αμαρτία, και ως άνθρωπος συμπαθεί κάθε άνθρωπο. Είναι επίσης Υιός του Θεού και τέλειος Θεός, ο οποίος ήλθε στον κόσμο, έπαθε και αναστήθηκε για την δική μας σωτηρία· προσέφερε τον εαυτό του ως θυσία για τις αμαρτίες όλου του κόσμου, και ανελήφθη στους ουρανούς αναβιβάζοντας ταυτόχρονα την ανθρώπινη φύση δίπλα στον θρόνο του Θεού. Εφόσον, επομένως, έχουμε έναν τόσο ισχυρό και αιώνιο μεσίτη προς τον Θεό, ο οποίος δεν μεταφέρει απλά τις ικεσίες μας αλλά προσφέρεται ο ίδιος και προσφέρει σε εμάς τα αναγκαία για την σωτηρία μας, ας κρατούμε σταθερή την πίστη μας, και ας προσερχόμαστε με θάρρος προς τον Χριστό, ο οποίος είναι η πηγή της χάριτος του Θεού για εμάς, ώστε να λαμβάνουμε την άφεση των αμαρτιών μας και την αναγκαία βοήθεια προκειμένου να διεξέλθουμε τις τρικυμίες του βίου. Οι λόγοι αυτοί του αποστόλου έχουν άμεση σχέση με τον Σταυρό του Κυρίου μας, τον οποίο σήμερα λιτανεύουμε στους ναούς και προσκυνούμε· γιατί ο Σταυρός είναι το όργανο και το σύμβολο της θυσίας του Χριστού, ο οποίος έπαθε εκουσίως προκειμένου να λυτρώσει από την φθορά και από την αμαρτία όλο το ανθρώπινο γένος. Η σταύρωση δεν ήταν ένα γεγονός αναπόφευκτο για τον Χριστό, αλλά επέλεξε να θυσιαστεί με αυτόν τον τρόπο· ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, ακολουθώντας την διδασκαλία της Εκκλησίας μας, λέει ότι δεν κατέβηκε από τον Σταυρό ο Χριστός όχι επειδή δεν μπορούσε, αλλά επειδή βιαζόταν να αναστηθεί. Αλλά και η δική μας ζωή δεν είναι άμοιρη δοκιμασιών· το άφησε να εννοηθεί ο Χριστός, όταν μάς κάλεσε κοντά του λέγοντας «εἴ τις θέλει ὀπίσω μου ἐλθεῖν, ἀπαρνησάσθω ἑαυτὸν καὶ ἀράτω τὸν σταυρὸν αὐτοῦ καὶ ἀκολουθείτω μοι» (ματθ. 16.24). Σταυρική είναι η πορεία μας προς τον ουρανό, γιατί δίχως σταυρό δεν υπάρχει ανάσταση· εάν δεν νεκρώσουμε τις αμαρτίες και τα πάθη τα οποία καταδυναστεύουν την καρδιά μας, δεν θα μπορέσουμε να ενδυθούμε την κατά Θεόν αγάπη ούτε να ενωθούμε με τον Χριστό, ο οποίος είναι η πηγή της ζωής· και οι όποιες αγαθοεργίες μας θα είναι εύθραυστες και επίπλαστες, γιατί θα λείπει η σταθερή και ακλόνητη βάση. Έχοντας, επομένως, διανύσει το μίσο της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, ας μη αποκάμουμε στον αγώνα μας τον πνευματικό, ας μη απελπιζόμαστε, ας μη εγκαταλείψουμε κάθε προσπάθεια. Είμαστε ασθενείς, είμαστε άνθρωποι με αδυναμίες, ίσως να μη κατορθώνουμε και πολλά, ίσως πάλι ο πειρασμός ή η συνήθεια να μάς καθηλώνουν στα γήινα και στα μικρά. Ας κρατήσουμε σταθερή την ομολογία της πίστεώς μας, ότι δηλαδή ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός είναι ο Θεός και λυτρωτής μας, ότι η σταυρική του θυσία αποτελεί το μέσο της συγγνώμης που σκόρπισε στον κόσμο, ότι συμπαθεί όλους τους κοπιώτας και πεφορτισμένους [1] και δίδει έλεος και χάριν σε όλους όσους προστρέχουν κοντά του. Αμήν.
π. Χ.Β.
——————-

[1] Βλ. Ματθ. 11.28: «Δεῦτε πρός με πάντες οἱ κοπιῶντες καὶ πεφορτισμένοι, κἀγὼ ἀναπαύσω ὑμᾶς».

Τετάρτη, Ιανουαρίου 04, 2017

Εις τα Άγια Θεοφάνεια

Εορτάζει σήμερα η αγία μας Εκκλησία την μεγάλη εορτή των Θεοφανίων, δηλαδή της Βαπτίσεως του Χριστού στον Ιορδάνη ποταμό από τον Πρόδρομο και Βαπτιστή Ιωάννη. Και ονομάζεται Θεοφάνεια τούτο το γεγονός, διότι φανερώνεται στον κόσμο ο Τριαδικός Θεός και η παρουσία του Χριστού επί της γης, με σκοπό την σωτηρία των ανθρώπων. Με τη Γέννηση του Χριστού έχουμε την απαρχή της παρουσίας του Θεού επί της γης, με τα Θεοφάνια όμως γίνεται η φανέρωση της παρουσίας Του και μετά τη Βάπτιση αρχίζει ουσιαστικά το σωτήριο έργο και η διδασκαλία του Χριστού. Έρχεται ο Ιησούς στον Ιορδάνη, εκεί που ο Ιωάννης ο Πρόδρομος κήρυττε μετάνοια και βάπτιζε το λαό, και του ζητά να βαπτίσει και τον ίδιο. Εκείνος όμως τον εμπόδιζε, λέγοντάς Του ότι ο ίδιος είχε ανάγκη από το βάπτισμα του Θεανθρώπου. Τότε ο Ιησούς του απάντησε ότι έτσι πρέπει να γίνει, και να μη φέρει αντιρρήσεις. Και τούτο, για να φανερωθεί στη συνέχεια η θεότητα του Ιησού. Υποχώρησε ο Ιωάννης, και μόλις ο Χριστός βαπτίστηκε, “ευθύς ανέβη από του ύδατος”, και ο Ιορδάνης “εστράφη εις τα οπίσω”, δείχνοντας με το θαύμα αυτό ότι όντως ο Χριστός ως μόνος αναμάρτητος δεν είχε ανάγκη το βάπτισμα της μετανοίας, ούτε τον συμβολικό εξαγνισμό του ύδατος. Παράλληλα, άνοιξαν οι ουρανοί και το Πνεύμα του Θεού, “εν είδει περιστεράς”, ήλθε επάνω από τον Χριστό, και ακούστηκε φωνή από τον ουρανό που έλεγε “ούτος εστίν ο Υιός μου ο αγαπητός, εν ώ ηυδόκησα”. Αυτή η φωνή του Θεού, έχει διπλό περιεχόμενο. Δηλώνει καταρχήν ότι όντως ο Χριστός είναι ο Υιός και Λόγος του Θεού, Θεός αληθινός εκ Θεού αληθινού, που σαρκώθηκε, δίδαξε, έπαθε, σταυρώθηκε και αναστήθηκε, “υπέρ της του κόσμου σωτηρίας”. Είναι ο Υιός του Θεού, στον οποίο το Πνεύμα του Θεού αναπαύεται, το Πνεύμα της αληθείας και της ειρήνης. Και δεύτερον ότι είναι ο Υιός του Θεού, στον οποίο ο Πατέρας “ευδόκησε”, δηλαδή συγκατατέθηκε με χαρά στο να πραγματώσει το έργο της σωτηρίας. Πρώτη φορά ακούμε τη λέξη αυτή στη Γέννηση του Χριστού, όταν οι άγγελοι ψάλλουν το “Δόξα εν υψίστοις Θεώ, και επί γης ειρήνη, εν ανθρώποις ευδοκία”, δηλαδή χαρά και ευφροσύνη για τους ανθρώπους, και απαλλαγή από τη θλίψη και την απελπισία. Σήμερα ο ίδιος ο Θεός Πατήρ δηλώνει ότι ευφραίνεται, διότι φανερώνεται επίσημα πλέον η παρουσία του μονογενούς του Υιού στη γη, και γίνεται πράξη η ελπίδα όλου του κόσμου. Ο Χριστός βαπτίζεται στον Ιορδάνη, και ταυτόχρονα τελειώνει το βάπτισμα του Ιωάννη, που ήταν βάπτισμα μετανοίας και αφέσεως αμαρτιών, και αρχίζει η περίοδος της χάριτος του Θεού, της αποκαταστάσεως της αγάπης στις καρδιές των ανθρώπων, του βαπτίσματος εν Αγίω Πνεύματι. Αυτά είναι και τα στάδια που οφείλει να ακολουθήσει η προσωπική μας πνευματική ζωή. Η μετάνοια, η εξομολόγηση και η πνευματική μας αναγέννηση με τη χάρη του Αγίου Πνεύματος. Όσο ο άνθρωπος παραμένει εγκλωβισμένος από το σκοτάδι της αμαρτίας και των προσωπικών του παθών, είναι αδύνατο να προσεγγίσει και να κατανοήσει τον Θεό. Χρειάζεται επομένως η μετάνοια, η αλλαγή δηλαδή του τρόπου με τον οποίο σκεπτόμαστε και στη συνέχεια η εξομολόγηση και η συγγνώμη. Δεν είναι τυχαίο που ο Χριστός, όταν αμέσως μετά την Βάπτισή Του στον Ιορδάνη άρχισε το δημόσιο κήρυγμά Του, χρησιμοποίησε τα ίδια ακριβώς λόγια του Ιωάννη του Βαπτιστή: “Μετανοείτε, ήγγικεν γαρ η Βασιλεία των Ουρανών”[1]. Μέσα πάλι από τα Ευαγγέλια βλέπουμε ότι ενώ δεν κατέκρινε τον αμαρτωλό, έδινε προτεραιότητα στη μετάνοια, στην επιστροφή του ανθρώπου κοντά στον Θεό, στην απαλλαγή του από την αμαρτία, στην πνευματική του μεταστροφή και μεταμόρφωση. Αλλά και κατά την Ανάληψή Του, λέει στους αγίους Αποστόλους να κηρύξουν την μετάνοια σε όλα τα έθνη[2]. Την ίδια προτροπή κάνει διαχρονικά σε όλους μας, σε όσους επιθυμούν ειλικρινά να Τον ακολουθήσουν, να Τον ενστερνιστούν, να Τον συμπεριλάβουν στη ζωή τους, να γίνουν μέτοχοι του σώματός Του και κοινωνοί της ζωοποιού χάριτος του Αγίου Πνεύματος. Ο ρόλος μας δεν είναι να παραμείνουμε απλοί θεατές του θαύματος, αλλά μέτοχοι του Βαπτίσματος, του Σταυρού και της Αναστάσεώς Του. Να αφήσουμε σε δεύτερη μοίρα τα βιοτικά, χωρίς βέβαια να σταματήσουμε να ασχολούμαστε με τα απαραίτητα, αλλά και χωρίς να τα θεωρούμε ως το βασικό σκοπό της ύπαρξής μας. Να βάλουμε “αρχή μετανοίας” στη ζωή μας, και να αναζητήσουμε στην καθημερινότητά μας την παρουσία Του και την ευλογία Του, που έχει τη δύναμη να μεταμορφώσει τη ζωή μας. Τότε μόνον θα έχουν αξία οι εορτές του Αγίου Δωδεκαημέρου, που ξεκινά από τα Χριστούγεννα και τελειώνει σήμερα, όταν έστω και λίγο αγγίξουν την ψυχή μας, όταν για την αγάπη του Θεού αποφασίσουμε να αναγεννηθούμε πνευματικά, όταν από αδιάφοροι θεατές γίνουμε γνήσιοι μαθητές του Χριστού.    ________________ 
[1]. Βλ. Ματθ. 4, 17. Μαρκ. 1, 15. [2]. Βλ.. Λουκ. 24, 47. -πηγή

Τρίτη, Αυγούστου 30, 2016

Κυριακή ΙΑ' Ματθαίου το έλεος και η συγγνώμη Ματθ. 18, 23-35

Τη σημασία της συγγνώμης μας παρουσιάζει σήμερα ο Χριστός, μέσα από την παραβολή που ακούσαμε από το κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο. Μοιάζει, μας λέει, η Βασιλεία των Ουρανών με έναν βασιλέα, ο οποίος αποφάσισε να τακτοποιήσει τους λογαριασμούς του με τους υπηρέτες του. Πρώτος παρουσιάστηκε ένας, ο οποίος του χρωστούσε δέκα χιλιάδες τάλαντα και επειδή δεν είχε να τα ξεχρεώσει, ο Κύριός του διέταξε να πουληθούν η γυναίκα του και τα παιδιά του και όλα του τα υπάρχοντα, ώστε να αποδοθεί το χρέος. Εκείνος έπεσε στα γόνατα και τον παρακαλούσε λέγοντας: “δείξε λίγη υπομονή, και θα στα ξεχρεώσω όλα”. Τότε ο άρχοντας τον συμπόνεσε, και του χάρισε το δάνειο. Φεύγοντας ο δούλος αυτός, συνάντησε ένα συνυπηρέτη του, ο οποίος του χρωστούσε εκατό δηνάρια, και τον άρπαξε από το λαιμό λέγοντάς του “δώσε μου αυτά που μου χρωστάς!”. Εκείνος τον παρακαλούσε να κάνει λίγο υπομονή, μέχρι να τον ξεπληρώσει, όμως αυτός τον έβαλε στη φυλακή, μέχρι να του αποδώσει την οφειλή. Βλέποντας οι υπόλοιποι υπηρέτες τα όσα είχαν συμβεί, λυπήθηκαν πάρα πολύ και εξιστόρησαν τα γεγονότα στον κύριό τους. Κι εκείνος, αφού τον κάλεσε, του είπε: “ δούλε πονηρέ, σου χάρισα όλο εκείνο το χρέος, επειδή με παρεκάλεσες. Δεν έπρεπε και συ να ελεήσεις τον συνυπηρέτη σου, όπως κι εγώ σε ελέησα;” Και θυμωμένος τον παρέδωσε στους βασανιστές, μέχρι να αποδώσει όλο το χρέος του. Ο Χριστός κλείνει την παραβολή λέγοντας “αυτό ακριβώς θα κάνει σε σας και Πατέρας μου ο Ουράνιος, αν ο καθένας σας δεν συγχωρεί τον αδελφό του μέσα από την καρδιά του”. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι απέναντι στο Θεό είμαστε όλοι δούλοι και οφειλέτες. Δούλοι επειδή είμαστε δημιουργήματά Του, φτιαγμένα να κοινωνούμε την αγάπη του Θεού, να την εφαρμόζουμε στην μεταξύ μας κοινωνία και να την αναπέμπουμε δοξολογικά προς Αυτόν. Και οφειλέτες γιατί καθημερινά στη ζωή μας δεν καταφέρνουμε να εκπληρώσουμε πλήρως την εντολή της αγάπης, γιατί αμαρτάνουμε και ως εκ τούτου υπολειπόμαστε έναντι του χρέους μας προς τον Θεό και προς τους συνανθρώπους μας. Παρόλα αυτά, ο Θεός είναι φιλάνθρωπος, και δεν μας εξουθενώνει. Περιμένει καρτερικά τη διόρθωσή μας, τείνει “ευήκοον ούς” στις προσευχές και τις παρακλήσεις μας, και είναι πρόθυμος, όταν Τον παρακαλέσουμε με ταπείνωση καρδιάς και με μετάνοια, να μας συγχωρέσει, να ξεχάσει κάθε οφειλή μας προς Αυτόν, όπως έκανε αρχικά με τον δούλο που Του χρωστούσε ένα αστρονομικό και δυσθεώρητο ποσό. Δεν ανέχεται όμως τη δική μας σκληροκαρδία. Αν παραγράφει τις οφειλές μας, το κάνει για να μας διδάξει ότι οφείλουμε κι εμείς να είμαστε φιλάνθρωποι, να βλέπουμε τον πλησίον μας με αγάπη και όχι σαν εχθρό μας, και να τον συγχωρούμε κι εμείς με τη σειρά μας σε ό,τι κι αν μας χρωστάει. Άλλωστε, αυτά τα οποία μας χρωστούν οι συνάνθρωποί μας είναι σταγόνα στον ωκεανό της δικής μας οφειλής προς τον Θεό. Για το λόγο αυτό, όταν ο Κύριος διαπίστωσε την σκληροκαρδία και τη μοχθηρία του ευεργετηθέντα υπηρέτη, άλλαξε την απόφασή του και δεν τον έβαλε απλά στη φυλακή, αλλά τον οδήγησε στα βασανιστήρια. Αυτό δεν αποτελεί εκ μέρους του Θεού πράξη εκδικητικότητας, αλλά γίνεται για να κατανοήσει ο μοχθηρός δούλος το μέγεθος της ευεργεσίας που αρχικά είχε απολάβει, αλλά στην ουσία απέρριψε με την πονηρή συμπεριφορά του. Η σημερινή παραβολή αποτελεί μια σημαντική αφορμή και ευκαιρία για να αναθεωρήσουμε την στάση μας έναντι του Θεού και των συνανθρώπων μας. Συχνά θεωρούμε ότι η πνευματική μας ζωή είναι ατομική μας υπόθεση, ότι δεν έχει καμία σχέση με τους συνανθρώπους μας, ότι δεν αφορά το κοινωνικό σύνολο. Κι όμως, τίποτα από όσα γράφει το Ευαγγέλιο, καμία από τις εντολές του Θεού δεν μπορούμε να εφαρμόσουμε από μόνοι μας. Γιατί η φιλανθρωπία, η συγγνώμη, η μακροθυμία, η υπομονή, η πραότητα, η ελεημοσύνη, η κάθε αρετή προϋποθέτει την παρουσία του πλησίον, γιατί αποτελεί απάντηση της καρδιά μας προς αυτόν και απόδειξη της αγάπης την οποία οφείλουμε να καλλιεργούμε προς τους συνανθρώπους μας, αν πράγματι θέλουμε να γνωρίσουμε και να αγαπήσουμε και τον Θεό. Γι αυτό και τονίζει στο τέλος ο Χριστός, ότι και ο Επουράνιος Πατέρας μας, τότε μόνο μας συγχωρεί, όταν κι εμείς δείχνουμε την ίδια διάθεση προς τους ανθρώπους που τυχόν μας έχουν βλάψει ή μας έχουν θίξει. Δεν μπορεί κάποιος να είναι εκδικητικός και παράλληλα να ζητά συγχώρεση από τους άλλους, πολύ δε περισσότερο από τον ίδιο το Θεό. Αυτό άλλωστε παρακαλούμε και και επιβεβαιώνουμε όταν στο “Πάτερ ημών” λέμε: “και άφες ημίν τα οφειλήματα ημών, ως και ημείς αφίεμεν τοις οφειλέταις ημών”. Δηλαδή, συγχώρησέ μας, Κύριε, όπως ακριβώς κι εμείς συγχωρούμε, με τον ίδιο ακριβώς τρόπο, με την ίδια αγάπη και φιλανθρωπία.
Πηγή

Σάββατο, Αυγούστου 27, 2016

Κήρυγμα εις την Αποτομή του Προδρόμου (29 Αυγούστου)

Εορτάζει σήμερα η αγία μας Εκκλησία το μαρτυρικό θάνατο του Ιωάννου του Προδρόμου, εκείνου δηλαδή που όχι μόνο βάπτισε στα νερά του Ιορδάνη τον Κύριο Ιησού Χριστό, αλλά και προετοίμασε τον δρόμο του ερχομού Του, κηρύσσοντας μετάνοια στον κόσμο και δίνοντας το παράδειγμα της ασκητικής ζωής του. Ο Ευαγγελιστής Μάρκος, από τον οποίο προέρχεται η σημερινή περικοπή, περιγράφει ότι ο Ηρώδης, ο ηγεμόνας της Ιουδαίας, είχε φυλακίσει τον Ιωάννη επειδή εκείνος τον έλεγχε για τον παράνομο γάμο που είχε κάνει με την γυναίκα του αδερφού του. Ωστόσο, αναγνώριζε ότι ο Ιωάννης ήταν άνδρας άγιος και δίκαιος, και γι αυτό δεν αποφάσιζε να τον τιμωρήσει, και μάλιστα με ευχαρίστηση άκουγε τα λόγια του. Ήρθαν και τα γενέθλια του Ηρώδη, και στη μεγάλη γιορτή που ετοίμασε χόρεψε η κόρη της γυναίκας του, στην οποία έταξε να της δώσει ό,τι κι αν του ζητήσει, μέχρι ακόμα και το μισό του βασίλειο. Τότε η κοπέλα ρώτησε τη μητέρα της, και η Ηρωδιάδα τη συμβούλεψε να ζητήσει το κεφάλι του Ιωάννη του Βαπτιστή. Στεναχωρημένος ο Ηρώδης, που δεν ήθελε να παραβεί τον όρκο του, έστειλε ένα δήμιο και εκτέλεσε την επιθυμία. Κι εκείνος, αφού αποκεφάλισε στη φυλακή τον Πρόδρομο, έφερε σε δίσκο το κεφάλι του και το έδωσε στο κορίτσι, κι εκείνη το πήγε στη μητέρα της. Τέλος, όταν οι μαθητές του Ιωάννη έμαθαν για το θάνατο του δασκάλου τους, πήγαν στη φυλακή, παρέλαβαν το άψυχο σώμα του και το ενταφίασαν.
Όπως ο Χριστός αργότερα, έτσι και ο Πρόδρομος θανατώθηκε από μίσος και φθόνο. Οι γραμματείς και οι φαρισαίοι προφασίστηκαν ότι συμφέρει να πεθάνει ένας για το καλό του λαού, και η παράνομη σύζυγος θεώρησε συμφερότερο γι αυτήν το θάνατο του ανθρώπου που την έλεγχε, παρά το μισό βασίλειο του άντρα της. Κι αυτό γιατί ο λόγος της Αληθείας δεν είναι πάντοτε ευχάριστος, μιας που οριοθετεί το σωστό από το λάθος και συνεπώς καλεί τον κάθε άνθρωπο να εξετάσει και να αναθεωρήσει την πορεία του. Η Μετάνοια όμως δεν είναι εύκολο αγώνισμα, και δεν είναι λίγοι εκείνοι που προτιμούν, σαν την Ηρωδιάδα, να φιμώσουν οριστικά το στόμα που λέει αλήθειες, παρά να αποδεχτούν τα σφάλματά τους.
Αλλά και όταν ακόμα ο λόγος της Αληθείας ακούγεται ευχάριστα, όταν δηλαδή συμφωνούμε και δεχόμαστε ως σωστά αυτά που ακούμε, πάλι υπάρχει απόσταση μέχρι την εφαρμογή τους. Το βλέπουμε αυτό στο παράδειγμα του Ηρώδη, ο οποίος άκουγε μεν με ευχαρίστηση τα λόγια του Βαπτιστή, όμως αυτό δεν τον απέτρεψε να γίνει εγκληματίας για χάρη μιας ανόητης υπόσχεσης. Άλλωστε, η υπόσχεσή του αφορούσε κάποιο δώρο, και όχι εγκληματική πράξη. Αλλά προτίμησε και ο ίδιος να φανεί αρεστός ανάμεσα στους συνδαιτυμόνες του, παρά στον ίδιο το Θεό.
Η ανθρώπινη Ιστορία, και ακόμη περισσότερο η ιστορία της Παλαιάς και της Καινής Διαθήκης αλλά και της Εκκλησίας μέχρι τις μέρες μας, έχει να μας παρουσιάσει αναρίθμητα ίσως παραδείγματα ανθρώπων που διώχθηκαν, βασανίστηκαν ή και θανατώθηκαν επειδή υπερασπίζονταν την Αλήθεια, δηλαδή το λόγο του Θεού. Ο προφήτης Ηλίας, οι άγιοι Μακκαβαίοι, οι Τρεις Παίδες, ο Πρωτομάρτυς Στέφανος, οι Μάρτυρες και Ομολογητές, ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, είναι ενδεικτικά μερικοί από αυτούς. Το παράδειγμά τους επαινείται και εκθειάζεται, και προβάλλεται σε όλους εμάς ως ορόσημο και ως πρότυπο ζωής, ώστε να μη δειλιάζουμε αλλά να υπερασπιζόμαστε την αλήθεια της πίστεώς μας με κάθε τίμημα.
Στην εποχή μας βέβαια, περισσότερο από ότι στο παρελθόν, παρατηρούμε μια απομάκρυνση της κοινωνίας από τις αξίες του Ευαγγελίου και μια μανιώδη προσκόλληση στο κυνήγι της ευημερίας, του χρήματος, του συμφέροντος, των υλικών αγαθών. “Τί θα οφελήσει, όμως, τον άνθρωπο, εάν κερδίσει όλο τον κόσμο, αλλά ζημιωθεί την ψυχή του;” μας λέει ο ίδιος ο Χριστός. Γιατί μεγαλύτερη αξία ακόμη και από όλα τα πλούτη του κόσμου έχει μία και μόνη ανθρώπινη ψυχή. Και αυτό, ασυναίσθητα και με τραγικό τρόπο, το επιβεβαίωσε σήμερα η Ηρωδιάδα, η οποία προτίμησε το θάνατο ενός ανθρώπου παρά τα πλούτη και τις εξουσίες.
Αυτό επομένως που όλοι μας οφείλουμε να κρατήσουμε, με την ευκαιρία της σημερινής εορτής, είναι πρώτα από όλα ο επανακαθορισμός των αξιών που θέτουμε στη ζωή μας, η ιεράρχηση της σπουδαιότητας των αναζητήσεών μας και η στροφή μας προς τα πνευματικά, σε πείσμα του κόσμου που καλλιεργεί τον υλιστικό και καταναλωτικό τρόπο ζωής. Έπειτα, ότι δεν αρκεί μόνο να είμαστε ευχάριστοι ακροατές του λόγου του Θεού, δεν αρκεί να τον ακούμε μόνο, αλλά και να αγωνιζόμαστε, ώστε να τον εφαρμόζουμε στη ζωή μας. Και τέλος, ότι δεν πρέπει να διστάζουμε, όταν χρειαστεί να πούμε την Αλήθεια, αλλά να την ομολογούμε με θάρρος και παρρησία, άσχετα αν κάποιο ενοχληθούν και κυρίως παρά τις όποιες συνέπειες ενδεχομένως θα έχει αυτή μας η ομολογία. Και τούτο διότι η μόνη Αλήθεια και η όντως Ζωή είναι ο ίδιος ο Χριστός, και χωρίς Αυτόν δεν υπάρχει ούτε ζωή ούτε Ανάσταση.
πηγή: εδώ

Σάββατο, Ιουνίου 25, 2016

Κυριακή Α' Ματθαίου [των Αγίων Πάντων]

Ματθ. 10: 32-33, 37-38, 19: 27-30  

Αποτέλεσμα εικόνας για ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΝΤΩΝ Γιορτάζει η αγία μας Εκκλησία και πανηγυρίζει σήμερα τους Άγιους Πάντες, όλους δηλαδή εκείνους τους συνανθρώπους μας που όχι μόνο πίστεψαν στο κήρυγμα του Χριστού, αλλά με τη ζωή τους έκαναν πράξη τις αλήθειες του Ευαγγελίου και με το παράδειγμά τους ενισχύουν και προτρέπουν όλους εμάς να συνεχίσουμε τον καλό αγώνα της πίστεως. Είναι οι αδελφοί μας οι γνωστοί και οι αφανείς, είναι οι προστάτες μας, εκείνοι που πρεσβεύουν στον Κύριο και για τη δική μας σωτηρία και θαυματουργούν όταν τους επικαλούμαστε με πίστη, είναι τα ζωντανά βιβλία της πίστεως, τα παραδείγματά μας και η απόδειξη ότι ο αγώνας μας και εφικτός είναι και δεν είναι άσκοπος αλλά το αντίθετο, σωτήριος και ζωοποιός. Γι αυτό και σήμερα ακούμε από τον Ευαγγελιστή Ματθαίο να μας μεταφέρει τα λόγια του Κυρίου μας Ιησού Χριστού: “ Κάθε έναν που θα με ομολογήσει ενώπιον των ανθρώπων, θα τον ομολογήσω κι εγώ μπροστά στον Πατέρα μου τον επουράνιο· και όποιον με αρνηθεί ενώπιον των ανθρώπων, θα τον αρνηθώ κι εγώ μπροστά στον Πατέρα μου. Εκείνος που αγαπά μητέρα ή πατέρα περισσότερο από εμένα, δεν μου είναι άξιος· και εκείνος που αγαπά τα παιδιά του περισσότερο από εμένα, δεν μου είναι άξιος. Κι εκείνος που δεν σηκώνει τον σταυρό του και δεν με ακολουθεί, δεν μου είναι άξιος”. Του λέει ο Πέτρος: Κύριε, ορίστε, τα έχουμε εγκαταλείψει όλα για να σε ακολουθήσουμε· τί λοιπόν θα κερδίσουμε; Ο Χριστός υπόσχεται ότι κατά την ημέρα της Δευτέρας Παρουσίας Του οι Απόστολοι θα καθίσουν δίπλα από τον θρόνο Του, και θα κρίνουν τις δώδεκα φυλές του Ισραήλ, “και ο καθένας που άφησε σπίτια ή αδελφούς ή αδελφές ή μητέρα ή πατέρα ή γυναίκα ή παιδιά ή αγρούς για χάρη του ονόματός μου, θα λάβει εκατό φορές περισσότερα και θα κληρονομήσει την αιώνιο ζωή”. Η ομολογία της πίστεως αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα στοιχεία για τη ζωή μας. Οι Άγιοι Πάντες το πέτυχαν αυτό, ομολόγησαν δηλαδή την πίστη τους στο Χριστό και Τον έθεσαν πρώτη προτεραιότητα στη ζωή τους, πάνω από κάθε τι ανθρώπινο και γήινο, γι αυτό και δοξάστηκαν από τον Θεό και τιμούνται από εμάς σήμερα. Και όταν μιλάμε για ομολογία πίστεως, έχουμε βέβαια στο νου μας τους άπειρους Μάρτυρες, που θυσίασαν ακόμα και τη ζωή τους προκειμένου να μην αρνηθούν την πίστη τους στον Χριστό. Δεν σκέφτηκαν τίποτα, δεν δείλιασαν μπροστά σε καμία απειλή, δεν κάμφθηκαν από τους πόνους και τα βασανιστήρια, δεν αρνήθηκαν τον Χριστό ακόμα και όταν οι τύραννοι θανάτωναν ενώπιόν τους τα αγαπημένα τους πρόσωπα, γονείς, παιδιά, συζύγους. Για τους Μάρτυρες της πίστεώς μας το μεγαλύτερο αγαθό, το οποίο δεν μπορεί κανείς να μας αφαιρέσει, είναι ο Χριστός, τον οποίο δεν αρνήθηκαν και γι αυτό τα ονόματά τους έχουν μείνει αιώνια γραμμένα στο βιβλίο της ζωής. Η ομολογία ωστόσο της πίστεως στον Χριστό δεν έχει να κάνει μόνο με το σωματικό μαρτύριο, αλλά με την όλη στάση του ανθρώπου, με τη διαρκή παρουσία του Χριστού στην καρδιά και στη ζωή του. Ομολογία πίστεως έδωσαν οι ασκητές της ερήμου, που θυσίασαν κάθε δικαίωμά τους και κάθε άνεση, ακόμα και την καθημερινή τους τροφή, για την αγάπη του Χριστού. Ομολογία πίστεως έδωσαν και οι Πατέρες της Εκκλησίας μας, ποιμαίνοντας τον λαό του Θεού με το παράδειγμά τους και με τα συγγράμματά τους, με τα οποία αγωνίστηκαν να μας μορφώσουν εν Χριστώ και να αντικρούσουν τις πλάνες των αιρέσεων. Ομολογία πίστεως έδωσαν και όλοι οι Άγιοι, ακόμα και εκείνοι που παραμένουν άγνωστοι σε εμάς και μόνο ο Θεός γνωρίζει. Ομολογία του Χριστού καλείται να δώσει ο κάθε πιστός σε κάθε εποχή και σε κάθε περίσταση, σε κάθε πτυχή και δραστηριότητα του καθημερινού του βίου, στην εργασία, στο σπίτι, στις συναναστροφές, στην κοινωνία, στον κάθε μας συνάνθρωπο. Ιδιαίτερα μάλιστα στην εποχή μας, που γίνεται προσπάθεια να περιοριστεί η πίστη στην ιδιωτική ζωή του ανθρώπου, που ο Χριστός και η πίστη μας βάλλεται με νέα μέσα και με πρόσχημα τα ανθρώπινα δήθεν δικαιώματα, ο λόγος του Κυρίου μας θα πρέπει να μας προβληματίσει ακόμα περισσότερο. Και τούτο επειδή, δυστυχώς, πολλές φορές παραθεωρούμε τον Χριστό και θέτουμε άλλες προτεραιότητες στη ζωή μας. Ασχολούμαστε με τα βιοτικά και τα καθημερινά, με την εργασία μας, με την οικογένειά μας, με τα θέλω μας, με το πώς θα γίνουμε αρεστοί και “επιτυχημένοι” στον κοινωνικό μας περίγυρο, και ξεχνάμε τον Χριστό ή δεν μιλάμε και πολύ γι' Αυτόν, μήπως και μας παρεξηγήσουν ή μας περιθωριοποιήσουν. Για να μη βρεθούμε στο περιθώριο της κοινωνίας, διαλέγουμε να θέσουμε τον Χριστό στο περιθώριο της ζωής μας, και να ασχοληθούμε με Αυτόν όταν οι άλλοι δεν θα μας βλέπουν, μυστικά και ιδιωτικά. Στο σύγχρονο αυτό πειρασμό ας μη λησμονούμε ότι καμία αρετή δεν έχει μεγαλύτερη σημασία, όσο από την δημόσια ομολογία της πίστης μας στον Χριστό, όχι απλά με λόγια, αλλά με τα έργα μας και με τις πράξεις μας. [Διαφορετικά, αν δεν κάνουμε πράξη όσα μας προτρέπει σήμερα ο Χριστός, θα εκπλαγούμε εκείνη την ημέρα, όταν θα φωνάζουμε “Κύριε, άνοιξέ μας” κι εκείνος απαντήσει “Αλήθεια, δεν σας γνωρίζω” (Ματθ. 25, 12).]

πηγή

Τρίτη, Αυγούστου 04, 2015

Κήρυγμα στη Μεταμόρφωση του Σωτήρος Ορώμεν τον Κύριον καθώς χωρούμεν «καὶ μετεμορφώθη ἔμπροσθεν αὐτῶν, καὶ ἔλαμψε τὸ πρόσωπον αὐτοῦ ὡς ὁ ἥλιος, τὰ δὲ ἱμάτια αὐτοῦ ἐγένετο λευκὰ ὡς τὸ φῶς» (Ματθ. 17.2)

                                         Ορώμεν τον Κύριον καθώς χωρούμεν 
        «καὶ μετεμορφώθη ἔμπροσθεν αὐτῶν, καὶ ἔλαμψε τὸ πρόσωπον αὐτοῦ ὡς ὁ                ἥλιος, τὰ   δὲ ἱμάτια αὐτοῦ ἐγένετο λευκὰ ὡς τὸ φῶς» (Ματθ. 17.2) 


                                                 
Η Mεταμόρφωση του Κυρίου μας αποτελεί ένα γεγονός αποκαλυπτικό και προφητικό. Αποκαλυπτικό, γιατί ο Χριστός φανέρωσε στους τρεις από τους μαθητές του, τον Πέτρο, τον Ιάκωβο και τον Ιωάννη, την δόξα της θεότητάς του. Προφητικό, επειδή κατά την διδασκαλία της Εκκλησίας μας η θέα του θείου φωτός αποτελεί τον κολοφώνα της χάριτος του Θεού προς τους αγωνιστές της πίστεως, οι οποίοι έκαναν πράξη την ένωση με τον Θεό και πύρωσε η καρδιά τους με την αγάπη του Χριστού. Δεν ήταν δυνατόν να φανερώσει διαφορετικά ο Χριστός την θεότητά του, αφού «ἦν τὸ φῶς τὸ ἀληθινόν, ὃ φωτίζει πάντα ἄνθρωπον ἐρχόμενον εἰς τὸν κόσμον» (Ιω. 1.9). Αποκάλυψε, επομένως, την φύση του και προφήτεψε, δηλαδή έδειξε, την λαμπρότητα κάθε ανθρώπου ο οποίος πληρούται από την χάρη του ακτίστου θείου φωτός. «Οὐκ ἔξωθεν ἡ δόξα τῷ σώματι προσεγένετο͵ ἀλλ΄ ἔνδοθεν ἐκ τῆς ἀῤῥήτῳ λόγῳ ἡνωμένης αὐτῷ καθ΄ ὑπόστασιν τοῦ Θεοῦ Λόγου ὑπερθέου θεότητος», θα πει ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός[1]. Δεν άστραψε σαν τον ήλιο επειδή εκείνη τη στιγμή προσέλαβε αυτό το υπερκόσμιο φως, αλλά έλαμψε φανερώνοντας το φως της καθ' υπόστασιν ενωμένης στο πρόσωπό του θεότητας. Και λάμπει η μορφή του όπως ο ήλιος, γιατί ο Χριστός είναι το φως το αληθινό· γι αυτό και ονομάζεται «ήλιος της δικαιοσύνης»[2]. Και ο ίδιος μεν είναι φως, και φανερώνεται στους αγωνιστές και φωτίζει τον έσω άνθρωπο και τον καθιστά φωτεινό. Και όπως ο Χριστός δεν έλαμψε από κάποιον έξωθεν φωτισμό, έτσι και ο άνθρωπος λάμπει από την έσωθεν έλλαμψη του θείου φωτός, όταν εργάζεται τις αρετές και μεριμνά για την καθαρότητα της καρδιάς του, η οποία γίνεται με τον τρόπο αυτό δεκτική της χάριτος του Θεού και κατοικητήριο της Αγίας Τριάδος. «Πάντα δὲ φωτεινὰ καὶ ὑπέρλαμπρα τοῖς δεκτικοῖς φωτὸς͵ καὶ μὴ τὴν ψυχὴν τῷ ῥύπῳ μεμολυσμένοις τῆς συνειδήσεως»[3]. Δεκτική, επομένως, του φωτός πρέπει να είναι η ψυχή, για να δεχθεί το φως· καθαρή από κάθε ρύπο ψυχής και σώματος, για να κατοικήσει μέσα της η υπέρλαμπρη θεότης. Δυσκολοκατόρθωτος άθλος η θέα του ακτίστου φωτός, ή μάλλον δώρο της χάριτος του Θεού στους βιαστές και πύκτες των πνευματικών παλαισμάτων. Δώρο ο θείος φωτισμός, που βοηθά την καρδιά να βλέπει τα κρύφια και να επιδίδεται σε σάρωση του οίκου της ψυχής. Όσο καθαίρεται, τόσο φωτίζεται· και όσο φωτίζεται, τόσο περισσότερο θεωρεί εαυτήν αναξία και ρυπαρή και επιδίδεται εκ νέου σε δάκρυα καθαρκτικά μετανοίας και σε προσευχή θερμή, κατακαίουσα κάθε ξύλον σεσηπός, και σε εργασία των αρετών και σε αγάπη Θεού και ανθρώπων. Όταν φωτισθεί με τον τρόπο αυτό η καρδιά, τότε φωτίζει και τον κόσμο γύρω της και ελέγχει με το παράδειγμά της και ελέγχεται η ίδια· γιατί, όπως λέει ο Μέγας Φώτιος, «πολύ περισσότερο θα ελεγχθούν (οι αμαρτωλοί) όταν λάμψουν οι αρετές μέσα από τα έργα μας, παρά εάν κάποιος με τα λόγια τούς ανακάλυπτε. Αλλά όλα τα έργα αυτών ελέγχονται πολύ περισσότερο από το φως του δικού μας βίου και αποκαλύπτονται και φανερώνονται, και όταν φανερωθούν φωτίζονται και μεταβαίνουν και μεταποιούνται προς το καλύτερο, διότι η φανέρωση των κρυφών (αμαρτημάτων) μέσα από την ενάρετη πολιτεία, προτρέπει σε επίγνωση, και η επίγνωση με τη σειρά της γίνεται αρχή επιστροφής, κι αυτή πάλι καταλήγει στην εργασία της αρετής, η οποία είναι φῶς, και πρόξενος του άνωθεν φωτός»[4]. Μια φωτισμένη καρδιά, πυρωμένη από την αγάπη του Θεού, θα ευεργετηθεί κάποια στιγμή με την θέα του θείου φωτός, στα μέτρα βέβαια που χωρεί: «Οὕτως ἔλαμψε τὸ πρόσωπον αὐτοῦ ὡς ὁ ἥλιος· οὐχ ὅτι μὴ τοῦ ἡλίου ὑπῆρχε λαμπρότερον͵ ἀλλ΄ ὅσον ἐχώρουν καθορᾷν οἱ βλέποντες»[5]. Τόσο εχώρουν οι μαθητές, τόσο τούς δόθηκε να ατενίσουν· ομοίως και οι άγιοι ασκητές, με κορυφαίο τον Άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά. Σε όλους εμάς, απόκειται η επιθυμία να ενωθούμε με τον Χριστό, η προθυμία να αποθέσουμε κάθε ρύπο και την αμαρτία, η διάθεση να αγωνιστούμε για να αποκαθάρουμε τον οίκο της ψυχής μας, η προσευχή προς τον Κύριο, ώστε να μάς φωτίζει για να βλέπουμε καθαρά τον έσω άνθρωπο, η απαρχή της λύτρωσης μετάνοια, η εργασία των αρετών, η ακλόνητος πίστη, η σταθερή ελπίδα, η έμπρακτη αγάπη και η ικεσία προς τον δωρεοδότη Κύριο: «Χριστέ, τὸ φῶς τὸ ἀληθινόν, τὸ φωτίζον καὶ ἁγιάζον πάντα ἄνθρωπον ἐρχόμενον εἰς τὸν κόσμον, σημειωθήτω ἐφ' ἡμᾶς τὸ φῶς τοῦ προσώπου σου, ἵνα ἐν αὐτῷ ὀψώμεθα φῶς τὸ ἀπρόσιτον, καὶ κατεύθυνον τὰ διαβήματα ἡμῶν πρὸς ἐργασίαν τῶν ἐντολῶν σου, πρεσβείαις τῆς παναχράντου σου Μητρός, καὶ πάντων σου τῶν ἁγίων. Ἀμήν»[6].

 π. Χερουβείμ Βελέτζας 
(Δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «ΕΦΗΜΕΡΙΟΣ»,  τχ. Ιουλίου – Αυγούστου 2015) 

                              ------------------- 
[1] Λόγος εἰς την Μεταμόρφωσιν, PG 96.548. 
[2] Πρβλ. Κοντάκιον των Χριστουγέννων. 
[3] Αγ. Ιωάννου του Δαμασκηνού, ό.π., PG 96.552.
 [4] Αγίου Φωτίου, ερμηνεία στην προς Εφεσίους Επιστολή.
 [5] Αγ. Ιωάννου του Δαμασκηνού, ό.π., PG 96.565.
 [6] Ευχή της Α' Ώρας.
Πηγή

Σάββατο, Ιουλίου 11, 2015

Κυριακή ΣΤ' Ματθαίου

Ματθ. 9, 1-8


Ένα ακόμα θαύμα του Χριστού μάς περιγράφει σήμερα ο ευαγγελιστής Ματθαίος, το οποίο αποτελεί συνέχεια της διήγησης της περασμένης Κυριακής, όπου είχε θεραπεύσει τους δύο δαιμονισμένους στη χώρα των Γαδαρηνών, και οι κάτοικοι της πόλης εκείνης αντί να Τον υποδεχτούν Τον παρεκάλεσαν να φύγει. Μπήκε ο Κύριος πάλι στο πλοίο και επέστρεψε στη Γαλιλαία. Εκεί του έφεραν έναν παράλυτο, κατάκοιτο στο κρεβάτι, και καθώς είδε ο Ιησούς την πίστη των ανθρώπων, λέει στον παράλυτο “έχε θάρρος, παιδί μου, οι αμαρτίες σου έχουν συγχωρεθεί”. Κάποιοι από τους γραμματείς σκέφτηκαν ότι ο Χριστός βλασφημεί και ο Κύριος, γνωρίζοντας τις σκέψεις τους, ρωτά “γιατί έχετε πονηρούς λογισμούς μέσα σας; τί είναι άραγε ευκολότερο να πει κανείς, συγχωρούνται οι αμαρτίες σου, ή σήκω και περπάτα; για να δείτε όμως ότι ο υιός του ανθρώπου έχει εξουσία να συγχωρεί στη γη αμαρτίες”, λέει στον παράλυτο: “σήκω, και πάρε το κρεβάτι σου και πήγαινε στο σπίτι σου”. Έτσι κι έγινε: σηκώθηκε ο ασθενής και επέστρεψε στο σπίτι του, ενώ ο κόσμος που είδε το θαύμα κυριευμένος από δέος δόξαζε τον Θεό, που δίνει τόσο μεγάλη εξουσία στους ανθρώπους. Παρά το σύντομο της σημερινής διήγησης, τα μηνύματα που αντλούμε από αυτή είναι πολλά και πλούσια. Και πρώτα από όλα, αντιπαραβάλλονται η πίστη των απλών ανθρώπων με την αμφισβήτηση των γραμματέων. Όπως πολλές φορές έχουμε δει, σχεδόν σε κάθε θαύμα που έκανε ο Χριστός, απαραίτητη προϋπόθεση αποτελεί η πίστη εκείνου που το ζητά. Τόσο ο παράλυτος της σημερινής περικοπής, όσο και οι άνθρωποι που τον μετέφεραν, είχαν πίστη μέσα τους, γι αυτό και ο Κύριος, πριν ακόμα εκφράσουν με λόγια την επιθυμία τους, σπεύδει να παράσχει την ίαση. Αυτή η πίστη, δυστυχώς, συχνά απουσιάζει από τις καρδιές μας, ακόμα και όταν παρακαλούμε στις προσευχές μας τον Θεό να επέμβει στη ζωή μας, να μας βοηθήσει, να κάνει ένα μικρό ή μεγαλύτερο θαύμα. Τα χείλη μας μπορεί να προσεύχονται, η καρδιά μας όμως διατηρεί αμφιβολίες ότι ο Θεός θα μας ακούσει ή ότι θα μας βοηθήσει. Και αυτό, άλλοτε μπορεί να αποτελεί δική μας πνευματική αδυναμία, και άλλοτε έναν από τους μεγαλύτερους πειρασμούς στη ζωή μας, που σκοπό έχει να αποδυναμώσει την προσευχή μας και ουσιαστικά να μας απομονώσει από τον Θεό. Πίστη όμως είναι η βεβαιότητα ότι για τον Θεό τα πάντα είναι δυνατά, ότι στο θέλημά Του τίποτα δεν μπορεί να σταθεί εμπόδιο, ότι ο Θεός νοιάζεται για τα πλάσματά Του και συντρέχει σε όσους Τον επικαλούνται με ταπείνωση και συντριβή καρδίας. Πίστη είναι η σιγουριά για πράγματα που δεν είναι ορατά με το ανθρώπινο μάτι, όπως η άφεση των αμαρτιών την οποία παρέχει σήμερα ο Κύριος στον παράλυτο. Ένα άλλο μήνυμα είναι ότι ο Χριστός είναι ο ιατρός όχι μόνο των σωμάτων, αλλά και των ψυχών μας. Θεωρεί τον άνθρωπο στο σύνολό του, και δεν περιορίζεται μόνο στη σωματική ασθένεια, γι αυτό και πρώτα ασχολείται με τη θεραπεία της ψυχής, με την συγχώρεση των αμαρτιών. Για τον Θεό δεν έχει τόσο μεγάλη σημασία η σωματική μας ακεραιότητα, όσο η πνευματική μας υγεία. Το κάθε θαύμα, ακόμα και όταν πρόκειται για αποκατάσταση μιας σωματικής ασθένειας, στοχεύει στην πνευματική μας προκοπή και τελείωση. Κι εδώ συχνά κάνουμε ένα μεγάλο σφάλμα, όταν παρακαλούμε στις προσευχές μας τον Κύριο να μας βοηθήσει σε πράγματα που έχουν σχέση είτε με την καθημερινότητά μας είτε με την σωματική μας υγεία. Καλά κάνουμε βέβαια και παρακαλούμε τον Θεό για όλα αυτά, όμως πρωτίστως οφείλουμε να ενδιαφερόμαστε και να Τον παρακαλούμε για την ψυχική μας θεραπεία, για τη συγχώρεση των αμαρτιών μας, για την καλλιέργεια των αρετών. Γι αυτό και σε αρκετές περιπτώσεις που νιώθουμε ότι ο Θεός δεν εισακούει τις προσευχές μας, αυτό οφείλεται στο ότι τα αιτήματά μας είτε δεν απευθύνονται με την δέουσα πίστη, είτε δεν ωφελούν την πνευματική μας υγεία, ειδικά όταν πρόκειται για υλικά αγαθά ή σωματική υγεία. Τέλος, το τρίτο μήνυμα που αντλούμε από τη σημερινή περικοπή είναι ότι ο Θεός δίνει την εξουσία στους ανθρώπους και της αφέσεως των αμαρτιών, και της σωματικής θαυματουργίας. Βέβαια, ο Χριστός δεν είναι ένας απλός άνθρωπος, είναι ο σαρκωθείς Υιός και Λόγος του Θεού, και δεν χρειάζεται να Του δοθεί η εξουσία αυτή. Τόσο όμως στην Παλαιά Διαθήκη, όσο και στην ιστορία της Εκκλησίας, αυτή η εξουσία έχει δοθεί στους ανθρώπους: οι Προφήτες, οι Απόστολοι, οι Άγιοι, αποτελούν τέτοια παραδείγματα, τα οποία δεν έχουν εκλείψει μέχρι τις μέρες μας. Ο Θεός θαυματουργεί στη ζωή μας, τόσο μέσα από ανθρώπους χαρισματικούς, όσο και μέσα από τα Μυστήρια της Εκκλησίας μας, κυρίως δε με την Εξομολόγηση και την Θεία Ευχαριστία, που αποτελούν το θεραπευτήριο της ψυχής μας. Πίστη επομένως στον Θεό, καρδιά χωρίς αμφιβολίες και μέριμνα πρωτίστως για τα πνευματικά αγαθά είναι αυτά που χρειαζόμαστε όλοι μας. Και ακόμη, ζωή Μυστηριακή, όχι ατομική θρησκευτικότητα, αλλά συνδεδεμένη με την Εκκλησία, η οποία αποτελεί το σώμα του Χριστού και προσφέρει στον καθένα μας το διαρκές θαύμα της σωτηρίας. 


π. Χερουβείμ Βελέντζας

Πέμπτη, Ιουλίου 09, 2015

Κυριακή ΣΤ' Ματθαίου

Ματθ. 9, 1-8

Ένα ακόμα θαύμα του Χριστού μάς περιγράφει σήμερα ο ευαγγελιστής Ματθαίος, το οποίο αποτελεί συνέχεια της διήγησης της περασμένης Κυριακής, όπου είχε θεραπεύσει τους δύο δαιμονισμένους στη χώρα των Γαδαρηνών, και οι κάτοικοι της πόλης εκείνης αντί να Τον υποδεχτούν Τον παρεκάλεσαν να φύγει. Μπήκε ο Κύριος πάλι στο πλοίο και επέστρεψε στη Γαλιλαία. Εκεί του έφεραν έναν παράλυτο, κατάκοιτο στο κρεβάτι, και καθώς είδε ο Ιησούς την πίστη των ανθρώπων, λέει στον παράλυτο “έχε θάρρος, παιδί μου, οι αμαρτίες σου έχουν συγχωρεθεί”. Κάποιοι από τους γραμματείς σκέφτηκαν ότι ο Χριστός βλασφημεί και ο Κύριος, γνωρίζοντας τις σκέψεις τους, ρωτά “γιατί έχετε πονηρούς λογισμούς μέσα σας; τί είναι άραγε ευκολότερο να πει κανείς, συγχωρούνται οι αμαρτίες σου, ή σήκω και περπάτα; για να δείτε όμως ότι ο υιός του ανθρώπου έχει εξουσία να συγχωρεί στη γη αμαρτίες”, λέει στον παράλυτο: “σήκω, και πάρε το κρεβάτι σου και πήγαινε στο σπίτι σου”. Έτσι κι έγινε: σηκώθηκε ο ασθενής και επέστρεψε στο σπίτι του, ενώ ο κόσμος που είδε το θαύμα κυριευμένος από δέος δόξαζε τον Θεό, που δίνει τόσο μεγάλη εξουσία στους ανθρώπους. Παρά το σύντομο της σημερινής διήγησης, τα μηνύματα που αντλούμε από αυτή είναι πολλά και πλούσια. Και πρώτα από όλα, αντιπαραβάλλονται η πίστη των απλών ανθρώπων με την αμφισβήτηση των γραμματέων. Όπως πολλές φορές έχουμε δει, σχεδόν σε κάθε θαύμα που έκανε ο Χριστός, απαραίτητη προϋπόθεση αποτελεί η πίστη εκείνου που το ζητά. Τόσο ο παράλυτος της σημερινής περικοπής, όσο και οι άνθρωποι που τον μετέφεραν, είχαν πίστη μέσα τους, γι αυτό και ο Κύριος, πριν ακόμα εκφράσουν με λόγια την επιθυμία τους, σπεύδει να παράσχει την ίαση. Αυτή η πίστη, δυστυχώς, συχνά απουσιάζει από τις καρδιές μας, ακόμα και όταν παρακαλούμε στις προσευχές μας τον Θεό να επέμβει στη ζωή μας, να μας βοηθήσει, να κάνει ένα μικρό ή μεγαλύτερο θαύμα. Τα χείλη μας μπορεί να προσεύχονται, η καρδιά μας όμως διατηρεί αμφιβολίες ότι ο Θεός θα μας ακούσει ή ότι θα μας βοηθήσει. Και αυτό, άλλοτε μπορεί να αποτελεί δική μας πνευματική αδυναμία, και άλλοτε έναν από τους μεγαλύτερους πειρασμούς στη ζωή μας, που σκοπό έχει να αποδυναμώσει την προσευχή μας και ουσιαστικά να μας απομονώσει από τον Θεό. Πίστη όμως είναι η βεβαιότητα ότι για τον Θεό τα πάντα είναι δυνατά, ότι στο θέλημά Του τίποτα δεν μπορεί να σταθεί εμπόδιο, ότι ο Θεός νοιάζεται για τα πλάσματά Του και συντρέχει σε όσους Τον επικαλούνται με ταπείνωση και συντριβή καρδίας. Πίστη είναι η σιγουριά για πράγματα που δεν είναι ορατά με το ανθρώπινο μάτι, όπως η άφεση των αμαρτιών την οποία παρέχει σήμερα ο Κύριος στον παράλυτο. Ένα άλλο μήνυμα είναι ότι ο Χριστός είναι ο ιατρός όχι μόνο των σωμάτων, αλλά και των ψυχών μας. Θεωρεί τον άνθρωπο στο σύνολό του, και δεν περιορίζεται μόνο στη σωματική ασθένεια, γι αυτό και πρώτα ασχολείται με τη θεραπεία της ψυχής, με την συγχώρεση των αμαρτιών. Για τον Θεό δεν έχει τόσο μεγάλη σημασία η σωματική μας ακεραιότητα, όσο η πνευματική μας υγεία. Το κάθε θαύμα, ακόμα και όταν πρόκειται για αποκατάσταση μιας σωματικής ασθένειας, στοχεύει στην πνευματική μας προκοπή και τελείωση. Κι εδώ συχνά κάνουμε ένα μεγάλο σφάλμα, όταν παρακαλούμε στις προσευχές μας τον Κύριο να μας βοηθήσει σε πράγματα που έχουν σχέση είτε με την καθημερινότητά μας είτε με την σωματική μας υγεία. Καλά κάνουμε βέβαια και παρακαλούμε τον Θεό για όλα αυτά, όμως πρωτίστως οφείλουμε να ενδιαφερόμαστε και να Τον παρακαλούμε για την ψυχική μας θεραπεία, για τη συγχώρεση των αμαρτιών μας, για την καλλιέργεια των αρετών. Γι αυτό και σε αρκετές περιπτώσεις που νιώθουμε ότι ο Θεός δεν εισακούει τις προσευχές μας, αυτό οφείλεται στο ότι τα αιτήματά μας είτε δεν απευθύνονται με την δέουσα πίστη, είτε δεν ωφελούν την πνευματική μας υγεία, ειδικά όταν πρόκειται για υλικά αγαθά ή σωματική υγεία. Τέλος, το τρίτο μήνυμα που αντλούμε από τη σημερινή περικοπή είναι ότι ο Θεός δίνει την εξουσία στους ανθρώπους και της αφέσεως των αμαρτιών, και της σωματικής θαυματουργίας. Βέβαια, ο Χριστός δεν είναι ένας απλός άνθρωπος, είναι ο σαρκωθείς Υιός και Λόγος του Θεού, και δεν χρειάζεται να Του δοθεί η εξουσία αυτή. Τόσο όμως στην Παλαιά Διαθήκη, όσο και στην ιστορία της Εκκλησίας, αυτή η εξουσία έχει δοθεί στους ανθρώπους: οι Προφήτες, οι Απόστολοι, οι Άγιοι, αποτελούν τέτοια παραδείγματα, τα οποία δεν έχουν εκλείψει μέχρι τις μέρες μας. Ο Θεός θαυματουργεί στη ζωή μας, τόσο μέσα από ανθρώπους χαρισματικούς, όσο και μέσα από τα Μυστήρια της Εκκλησίας μας, κυρίως δε με την Εξομολόγηση και την Θεία Ευχαριστία, που αποτελούν το θεραπευτήριο της ψυχής μας. Πίστη επομένως στον Θεό, καρδιά χωρίς αμφιβολίες και μέριμνα πρωτίστως για τα πνευματικά αγαθά είναι αυτά που χρειαζόμαστε όλοι μας. Και ακόμη, ζωή Μυστηριακή, όχι ατομική θρησκευτικότητα, αλλά συνδεδεμένη με την Εκκλησία, η οποία αποτελεί το σώμα του Χριστού και προσφέρει στον καθένα μας το διαρκές θαύμα της σωτηρίας. 
ΠΗΓΗ

Σάββατο, Ιουλίου 04, 2015

Κυριακή Ε' Ματθαίου

Ματθ. 8, 28 - 9,1


 Το περιστατικό της θεραπείας δύο δαιμονισμένων μας διηγείται σήμερα ο ευαγγελιστής Ματθαίος, οι οποίοι κατοικούσαν σε μνήματα, έξω από την πόλη των Γαδαρηνών, και αποτελούσαν κίνδυνο για τους διερχόμενους ταξιδιώτες. Μόλις είδαν τον Χριστό, φώναξαν: “Τί έχεις μαζί μας, Ιησού, Υιέ του Θεού; ήρθες εδώ πρόωρα για να μας βασανίσεις;”. Ήταν τα δαιμόνια που μιλούσαν, και παρακαλούσαν τον Χριστό, αν τα διώξει, να τους επιτρέψει να πάνε στο κοπάδι των χοίρων που έβοσκε εκεί κοντά. “Πηγαίνετε”, τους λέει ο Ιησούς, και αμέσως άφησαν τους ανθρώπους και πήγαν στους χοίρους, και ολόκληρο το κοπάδι έπεσε στη θάλασσα και αφανίστηκε στα νερά. Τότε οι βοσκοί των χοίρων γύρισαν στην πόλη και διηγήθηκαν όσα είχαν συμβεί. Και σύσσωμος ο λαός βγήκε από την πόλη όχι για να υποδεχτεί τον Χριστό, αλλά για να Τον παρακαλέσει να φύγει από τα σύνορά τους, όπως και έγινε. Η περικοπή αυτή περιέχει δύο παράδοξα και αλληλοσυγκρουόμενα γεγονότα. Από τη μία μεριά, οι δαίμονες αναγνωρίζουν την θεότητα του Ιησού Χριστού και Τον παρακαλούν να τους λυπηθεί, ενώ από την άλλη, οι κάτοικοι της πόλεως αρνούνται να Τον δεχτούν. Τα δαιμόνια δεν μπορούν να μην αναγνωρίσουν ότι μπροστά τους βρίσκεται ο Υιός και Λόγος του Θεού, γι αυτό και τρέμουν την δίκαια κρίση Του. Τον παρακαλούν να μην τα στείλει από τώρα στο αιώνιο σκοτάδι, αλλά να τους επιτρέψει να μπουν στην αγέλη των χοίρων. Τον παρακαλούν γιατί, όπως χαρακτηριστικά φαίνεται μέσα από την ιστορία του Ιώβ, δεν έχουν καμία εξουσία επάνω στην κτίση, ούτε βέβαια επάνω στους ανθρώπους, αν δε το επιτρέψει ο ίδιος ο Θεός, ο οποίος προσβλέπει και αποσκοπεί στη σωτηρία μας. Έτσι ο Χριστός το επιτρέπει, θέλοντας να δείξει σε όλους ότι εκεί που ενεργούν τα δαιμόνια, τα αποτελέσματα είναι καταστροφικά και πολλές φορές θανάσιμα, τόσο για την ψυχή όσο και για το σώμα. Από την άλλη μεριά, παρά την τόσο συγκλονιστική αποκάλυψη της θεότητας του Ιησού, παρά το θαύμα της θεραπείας των δύο δαιμονισμένων, ο λαός της πόλης αντί να δεχτεί τον Χριστό, όπως άλλοτε οι Σαμαρείτες, Του ζητάνε να εγκαταλείψει τα όρια της πόλης τους. Αντί να Του ζητήσουν να τους βοηθήσει θεραπεύοντας τους ασθενείς, όπως συνέβαινε σε κάθε τόπο από τον οποίο περνούσε, Του ζητάνε να φύγει χωρίς χρονοτριβή. Η στάση τους αυτή δεν μπορεί να ερμηνευτεί, παρά ως γεγονός πνευματικής τύφλωσης και αναλγησίας. Παρόλο που έχουν μπροστά τους το θαύμα, αδυνατούν να πιστέψουν στον Χριστό. Φαίνεται πως πιο πολύ τους ενόχλησε ο χαμός των χοίρων, των οποίον σημειωτέον η εκτροφή απαγορευόταν από το Μωσαϊκό νόμο, αντί να τους συνετίσει και να τους οδηγήσει σε μετάνοια. Με τον τρόπο που συμπεριφέρονται αποδεικνύουν ότι μπορεί να μην διακατέχονται από δαιμόνια, αλλά είναι συντεταγμένοι με τα έργα του σκότους, είναι συμβιβασμένοι με την αμαρτία και την ανομία, και δεν επιθυμούν την πνευματική τους θεραπεία, ούτε να αλλάξουν τρόπο ζωής. Διότι, αν δέχονταν τον Χριστό στην πόλη τους, αν Τον δέχονταν στην καρδιά τους, έπρεπε να μετανοήσουν και να ακολουθήσουν την διδασκαλία του Ευαγγελίου. Μη μας ξενίζει όμως το παράδειγμα των Γαδαρηνών. Ακούμε συχνά γύρω μας ανθρώπους να λένε, “αν δεν δω ένα θαύμα, δεν πιστεύω”, οι οποίοι στην ουσία αναζητούν άλλοθι για την δική τους απιστία έναντι του Θεού. Παρόλο που το θαύμα προϋποθέτει την πίστη, όπως βλέπουμε σε όλα όσα έκανε ο Χριστός, υπάρχουν ωστόσο περιπτώσεις θαυμάτων, σαν το σημερινό, που προσφέρονται για εκείνους που θέλουν να ενισχύσουν την πίστη τους. Κι όμως, ακόμα κι αν συμβεί στους ίδιους, στην πραγματικότητα δεν είναι διατεθειμένοι να πιστέψουν, γιατί δεν είναι διατεθειμένοι να αλλάξουν τρόπο ζωής. Και για τον λόγο αυτό, επειδή δεν μπορούν πλέον να δικαιολογηθούν, αρνούνται τον ίδιο το Χριστό και Τον εξορίζουν εντελώς από τη ζωή τους. Αλλά και στη δική μας, χριστιανική καθημερινότητα, συχνά δημιουργούμε στεγανά, είτε στον “προσωπικό” είτε στον εργασιακό μας χώρο, από τα οποία θεωρούμε ότι μπορούμε να περιορίσουμε τον Χριστό και να συμπεριφερθούμε όπως οι άλλοι των ανθρώπων. Αυτός είναι και ένας από τους μεγαλύτερους πειρασμούς της εποχής μας, το να θεωρούμε δηλαδή ότι τα θρησκευτικά μας καθήκοντα αρχίζουν και τελειώνουν μέσα στο Ναό, είτε τις στιγμές που μόνοι μας προσευχόμαστε. Και όλες τις άλλες ώρες, σαν τους Γαδαρηνούς, επιδιδόμαστε σε ασχολίες από τις οποίες απουσιάζει το πνεύμα του Θεού. Ας προσέξουμε, λοιπόν, τους εαυτούς μας, ενώ μέσα στο Ναό δοξολογούμε τον Θεό, βγαίνοντας από εδώ να μη γίνουμε σαν τους αφιλόξενους και αντίθεους ανθρώπους της σημερινής περικοπής. 
πηγή

Πέμπτη, Ιουλίου 02, 2015

Μνήμη Αγίου Αθανασίου του εν τω Άθω (5-7-2015) Ἀλλήλων τὰ βάρη βαστάζετε Γαλ. 5.22 – 6.2

Ἀλλήλων τὰ βάρη βαστάζετε Γαλ. 5.22 – 6.2 

Ἀδελφοί, ὁ καρπὸς τοῦ Πνεύματός ἐστιν ἀγάπη, χαρά, εἰρήνη, μακροθυμία, χρηστότης, ἀγαθωσύνη, πίστις, πραότης, ἐγκράτεια· κατὰ τῶν τοιούτων οὐκ ἔστι νόμος. Οἱ δὲ τοῦ Χριστοῦ τὴν σάρκα ἐσταύρωσαν σὺν τοῖς παθήμασι καὶ ταῖς ἐπιθυμίαις. Εἰ ζῶμεν πνεύματι, πνεύματι καὶ στοιχῶμεν. Μὴ γινώμεθα κενόδοξοι, ἀλλήλους προκαλούμενοι, ἀλλήλοις φθονοῦντες. ᾽Αδελφοί, ἐὰν καὶ προληφθῇ ἄνθρωπος ἔν τινι παραπτώματι, ὑμεῖς οἱ πνευματικοὶ καταρτίζετε τὸν τοιοῦτον ἐν πνεύματι πραότητος· σκοπῶν σεαυτόν, μὴ καὶ σὺ πειρασθῇς. 

᾽Αλλήλων τὰ βάρη βαστάζετε, καὶ οὕτως ἀναπληρώσατε τὸν νόμον τοῦ Χριστοῦ. 

Το αποστολικό ανάγνωσμα από την προς Γαλάτας επιστολή είναι αφιερωμένο σήμερα στον Άγιο Αθανάσιο τον Αθωνίτη, του οποίου την μνήμη εορτάζουμε. «Αδελφοί», μάς λέει, «ο καρπός του Αγίου Πνεύματος είναι αγάπη, χαρά, ειρήνη, μακροθυμία, χρηστότητα, αγαθωσύνη, πίστη, πραότητα, εγκράτεια· ενάντια σε αυτά δεν υπάρχει νόμος. Οι δε μαθητές του Χριστού σταύρωσαν το σαρκικό φρόνημα μαζί με τα πάθη και τις επιθυμίες. Εάν ζούμε με το Άγιο Πνεύμα, με το Πνεύμα και να συντασσόμαστε. Ας μη γινόμαστε κενόδοξοι, προκαλώντας και φθονώντας ο ένας τον άλλο. Αδελφοί, κι αν ακόμα συλληφθεί κάποιος άνθρωπος σε κάποιο παράπτωμα, σείς οι πνευματικοί να τον συμβουλεύετε με πνεύμα πραότητας· έχοντας κατά νου μήπως κι εσύ πειρασθείς. Να σηκώνετε ο ένας τα βάρη του άλλου, κι έτσι να εκπληρώσετε τον νόμο του Χριστού».   Μάς προτρέπει ο απόστολος Παύλος να σηκώνουμε ο ένας τα βάρη του άλλου, να σπεύδουμε σε βοήθεια, να αφήσουμε κατά μέρος την κατάκριση για τα σφάλματα ή για τις ατέλειες των αδελφών μας. Εάν ο Χριστός, ο μόνος Κριτής του κόσμου, δεν κατέκρινε την Σαμαρείτιδα ή την πόρνη ή τον ληστή, αλλά προσέφερε έλεος και λόγο παραμυθητικό και εποικοδομητικό στις καρδιές τους, γιατί σκοπός της επί γης παρουσίας του ήταν και συνεχίζει να είναι η σωτηρία του κόσμου, πολύ περισσότερο δεν επιτρέπεται σε εμάς να κρίνουμε ή να κατακρίνουμε τους αδελφούς μας, ακόμα και εάν συλληφθούν επ' αυτοφώρω να διαπράττουν κάποιο παράπτωμα. Χρέος μας είναι να σηκώσουμε το βάρος του αδελφού μας, να τον συμβουλέψουμε, πρόσωπο προς πρόσωπο, με πραότητα και επιείκεια, γιατί κι εμείς ως άνθρωποι μπορεί να πέσουμε στον ίδιο πειρασμό. Προτάσσει ο απόστολος αυτή τη στάση, επειδή η πραότητα, η ειρήνη, η μακροθυμία και η αγάπη είναι καρποί του Αγίου Πνεύματος, το οποίο ως μαθητές του Χριστού παρακαλούμε να φωτίζει και να γεμίζει τη ζωή μας. Δεν είναι καν αρετές, ούτε επιτεύγματα της προσωπικότητάς μας ή του πνευματικού μας αγώνα· όλα τα παραπάνω, μαζί με την πίστη, την χαρά, την χρηστότητα, την αγαθωσύνη και την εγκράτεια, αποτελούν δώρα του Θεού σε εμάς. Αν, επομένως εμείς έχουμε εγκράτεια, ας μη αγανακτούμε με τον αδελφό που ενδεχομένως δεν έχει, γιατί τότε αποδεικνύουμε ότι δεν έχουμε μακροθυμία ούτε αγάπη, άρα και η αρετή που νομίζουμε πως έχουμε δεν αποτελεί καρπό του Αγίου Πνεύματος αλλά νοθευμένη κατάσταση στην ψυχή μας. Γι αυτό ο απόστολος Παύλος τονίζει ότι εάν θέλουμε να ζούμε με το Άγιο Πνεύμα, να συντασσόμαστε με αυτό, δηλαδή να αγωνιζόμαστε ώστε όλοι οι καρποί του Αγίου Πνεύματος να ανθίζουν στην καρδιά μας χωρίς εξαιρέσεις. Αν μελετήσουμε τη ζωή των Αγίων της Εκκλησίας μας, θα δούμε ότι ήταν μεστή από τους καρπούς του Αγίου πνεύματος. Ομοίως και ο βίος του Αγίου Αθανασίου του εν τω Άθω. Τον κατέκριναν κάποτε οι μοναχοί, ότι έτρωγε περισσότερο από εκείνους· δεν θύμωσε αλλά μακροθύμησε και τούς δίδαξε με απλό και ήρεμο τρόπο να μη κατακρίνουν. Εργαζόταν περισσότερο από όλους στην ανοικοδόμηση της μονής Μεγίστης Λαύρας, σαν να ήταν ο χειρότερος εργάτης. Κατασκεύασε το πρώτο μηχανικό ζυμωτήριο στην ιστορία, για να ελαφρύνει τους αδελφούς από το εξαντλητικό ζύμωμα για μοναχούς και για εργάτες. Αλλά και στην διδαχή και καλλιέργεια των μοναχών, στον καταρτισμό του έσω ανθρώπου, ήταν ποιμήν και πατέρας και αδελφός, κάνοντας πράξη τα λόγια του Χριστού, ότι δηλαδή όποιος θέλει να είναι πρώτος, πρέπει να γίνει πάντων διάκονος. Αν τώρα παραβάλλουμε τη ζωή μας με τη ζωή των αγίων, σύμφωνα και με όσα μάς λέει σήμερα το αποστολικό ανάγνωσμα, πολύ φοβούμαι ότι θα βρεθούμε λειψοί. Η ζωή μας δεν έχει χαρά και ειρήνη Θεού, αγωνιζόμαστε να δείξουμε στον εαυτό μας και στους γύρω μας ότι είμαστε καλοί χριστιανοί, λησμονώντας ότι ο Χριστός έδωσε έμφαση στο έσωθεν του ποτηρίου. Το αποτελεσμα είναι ότι γινόμαστε κενόδοξοι, ποθώντας να διακριθούμε για αρετές που δεν έχουμε, οι οποίες ακόμα κι άμα τις είχαμε δεν αποτελούν ανθρώπινα επιτεύγματα αλλά δώρο και καρπό του Αγίου Πνεύματος, όταν αυτό κατοικεί μέσα μας. Όντας κενοί, γινόμαστε κενόδοξοι, γι αυτό φθονούμε και προκαλούμε τους αδελφούς μας με λόγια και με συμπεριφορές ανοίκειες προς το πνεύμα του Χριστού, με μισόλογα, με κατηγορίες, με συκοφαντίες, καλλιεργώντας μια επίφαση ευσεβείας στην οποία κυριαρχεί η αυτοδικαίωση και η επιμέλεια της εικόνας μας προς τα έξω. Γι αυτό και η ζωή μας διέπεται από άγχος, από ανασφάλεια πνευματική, από ταραχή, ιδίως άμα συναντήσουμε κάποιον «αμαρτωλό», ή κάποιον αδελφό μας που σκέφτεται λίγο διαφορετικά από εμάς. Τότε γινόμαστε οι τιμωροί, απαιτούμε να πέσει φωτιά από τον ουρανό να κάψει τους πάντες, και λησμονούμε προφανώς ότι ο Θεός δεν βρίσκεται στην φωτιά, ούτε στους κεραυνούς και στις βροντές, αλλά στην λεπτή αύρα, η οποία δροσίζει και ανακουφίζει τον άνθρωπο. Έχοντας αυτά κατά νου, ας τιμήσουμε τον σήμερα εορταζόμενο άγιο, μιμούμενοι την ζωή του. Ας είμαστε προσεκτικοί, σε διαρκή επιφυλακή της ψυχής και του νου μας, ώστε να αποφεύγουμε τους σκοπέλους του πονηρού. Ας αφήσουμε το Άγιο Πνεύμα να καρποφορήσει μέσα μας, έχοντας μετάνοια, προσευχή ζέουσα προς τον Θεό, μιμούμενοι σε όλα το παράδειγμα του Κυρίου μας. Ας σπεύδουμε να σηκώσουμε, εμείς που είμαστε πιο δυνατοί, τα βάρη των αδελφών μας, αποδεικνύοντας έμπρακτα ότι έχουμε στην καρδιά μας τον φωτισμό και τους καρπούς του Αγίου Πνεύματος. Και ο Θεός της ειρήνης θα γαληνέψει τον τρικυμισμένο βίο μας και θα μάς φωτίζει, ώστε να βλέπουμε τα δικά μας σφάλματα και να πορευόμαστε την ευθεία και βασιλική οδό. 

Αμήν.

π. Χ.Β.
 πηγή

Σάββατο, Ιουνίου 27, 2015

Συλλογική και πολιτική ευθύνη π. Χερουβείμ Βελέτζας

[ΔΙΕΥΚΡΙΝΙΣΗ: Τα κείμενα της κατηγορίας «Πολιτικά» ασχολούνται με την Πόλιν και αναζητούν το δίκαιον, σύμφωνα με τον ορισμό του Αριστοτέλη: «ἔστι δὲ πολιτικὸν ἀγαθὸν τὸ δίκαιον͵ τοῦτο δ΄ ἐστὶ τὸ κοινῇ συμφέρον͵ δοκεῖ δὲ πᾶσιν ἴσον τι τὸ δίκαιον εἶναι͵ καὶ μέχρι γέ τινος ὁμολογοῦσι τοῖς κατὰ φιλοσοφίαν λόγοις͵ ἐν οἷς διώρισται περὶ τῶν ἠθικῶν (τὶ γὰρ καὶ τισὶ τὸ δίκαιον͵ καὶ δεῖν τοῖς ἴσοις ἴσον εἶναι φασιν)͵ ποίων δὴ ἰσότης ἐστὶ καὶ ποίων ἀνισότης͵ δεῖ μὴ λανθάνειν» (Πολιτικά). Συνεπώς, πιθανή εντύπωση πολιτικολογίας, πολλώ δε μάλλον κομματισμένου λόγου, είναι έξω από τη σκέψη του γράφοντος.] 

Συλλογική και πολιτική ευθύνη 

 1. Η προκήρυξη δημοψηφίσματος – καλώς ή κακώς δεν κάνει διαφορά – συνεπάγεται κάποια ερωτήματα, τα οποία είναι αναγκαίο να απαντηθούν προκειμένου να αποφασίσουμε αληθινά: 

α'. Ποιο είναι το περιεχόμενο των προτάσεων και των δύο πλευρών; Πλήρες, χωρίς υποσημειώσεις, χωρίς πολιτικάντηκες προγνώσεις και «δημιουργικές ασάφειες». Με απλά, μπακαλίστικα μαθηματικά. 
β'. Με ποιο τρόπο η κυβέρνηση, στην περίπτωση που θέλει να ψηφίσουμε «ΟΧΙ», θα ανορθώσει την οικονομία; Με ποιο τρόπο θα εξασφαλίσει την έξοδο από την κρίση και την «εξεύρεση οριστικής λύσης για το ελληνικό πρόβλημα», όπως δηλώνει ότι ζητά στις διαπραγματεύσεις; 
γ'. Τι συνεπάγεται σε οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο η προοπτική ενός «ΟΧΙ»; (Για το ενδεχόμενο ενός «ΝΑΙ» μάς έχουν πείσει ότι είναι αντιλαϊκό και υφεσιακό). Γιατί πρέπει να είναι κανείς τουλάχιστον αφελής για να πιστεύει ότι σε κάθε περίπτωση «θα περάσουμε καλύτερα». 
δ'. Τι ακριβώς καλούμαστε να ψηφίσουμε; αν θέλουμε να ζούμε πιο άνετα ή αν θέλουμε να είμαστε λεύτεροι και τίμιοι (ναι, πάνε υποχρεωτικά μαζί); Γιατί άμα ένα «ΝΑΙ» ή ένα «ΟΧΙ» το ζυγιάζουμε στο παλάντζο της δικής μας εξατομικευμένης βολής, τότε οποιαδήποτε απάντηση θα είναι λάθος. 
ε'. Ποιο είναι αληθινά το διακύβευμα και ποιο το τίμημα καθεμιάς από τις επιλογές; Δείξε μου ακριβώς πού θέλεις να πάμε, πες μου και τον τρόπο, να σού πω άμα συμφωνώ ή όχι. Είναι ατιμία να ζητείται από τους Έλληνες πολίτες να ψηφίσουν ανάμεσα στη Σκύλλα και στη Χάρυβδη· το ζητούμενο δεν είναι να ζήσουμε σήμερα λιγότερο ή περισσότερο επώδυνα, αλλά ποιες προοπτικές έχει η κάθε απόφαση για το αύριο και σε ποια αποτελέσματα οδηγεί. Απαιτείται σχέδιο, καταστρωμένο με τιμιότητα και εκφρασμένο στους πολίτες με πάσα ειλικρίνεια. 

2. Εδώ έρχεται το ζήτημα της ευθύνης. Η κυβέρνηση επιρρίπτει την ευθύνη στους απέξω, οι απέξω στην κυβέρνηση και αυτή με τη σειρά της στον ελληνικό λαό. Στην συγκεκριμένη απόφαση επιρρίπτεται τεχνηέντως το βάρος της διαχρονικής αβελτηρίας πολιτικών και πολιτών όλων των 45 τελευταίων ετών και το μέλλον μιας ολόκληρης χώρας. Βολικότατο· ό,τι και να συμβεί αύριο, θα φταίνε οι Έλληνες πολίτες. Όλοι οι άλλοι, εγχώριοι και αλλοδαποί, Πόντιοι Πιλάτοι. Εξάλλου, οι πολιτικοί ανά πάσα στιγμή μπορούν να συνεχίσουν τη ζωή τους στο εξωτερικό. Και οι τραπεζίτες. 

Το δημοψήφισμα στήνεται στη βάση του λανθασμένου αισθήματος περί Δημοκρατίας και της ταύτισης της συλλογικής με την πολιτική ευθύνη (και με τις τρεις έννοιες, α) του πολιτικού που εκλέχτηκε για να λαμβάνει τις αποφάσεις, β) του πολίτη που η ψήφος του αποτελεί άσκηση πολιτικής, και γ) της περί της Πόλεως, για το κοινό συμφέρον της οποίας φροντίζει ο κάθε ελεύθερος πολίτης). Και τούτο, επειδή δεν είναι Δημοκρατία, τουλάχιστον όπως μάς τη δίδαξαν οι πρόγονοί μας, η έκφραση της βούλησης των πολιτών κάθε φορά που αποφασίζουν οι πολιτικοί να κάνουν εκλογές. Πολλώ δε μάλλον στην παρούσα πρόκληση, δεδομένου ότι οι Έλληνες δεν είμαστε Ελβετοί, ώστε να έχουμε παιδεία πολιτική πάνω στη διαδικασία και στη λειτουργία των δημοψηφισμάτων. Εν προκειμένω, τα όρια μεταξύ δημοκρατίας και λαϊκισμού συγχέονται, η κινδυνολογία θα ενταθεί από όλες τις πλευρές (πολιτικές παρατάξεις, μίντια, οργανωμένα συμφέροντα, ισχυρές χώρες κλπ) και είναι αμφίβολο αν η ψήφος μας θα είναι προϊόν ώριμης σκέψεως ή του επελθόντος φόβου.

 3. Η θεωρία της συλλογικής ευθύνης λέει ότι σε κοινωνίες όπου συνωστίζονται πολλοί άνθρωποι, όπως οι αστικοποιημένες πόλεις όλου του κόσμου, μπροστά σε ένα γεγονός έκτακτης ανάγκης (π.χ. τροχαίο ατύχημα ή διάπραξη εγκλήματος) οι περισσότεροι πολίτες μένουν άπραγοι θεατές· αυτό συμβαίνει επειδή επικρατεί υποσυνείδητα η λανθασμένη πεποίθηση ότι η ευθύνη για την αντίδραση ακόμα και στο πιο σοκαριστικό ερέθισμα, μοιράζεται σε ισόποσα ισχνά μέρη σε όλα τα μέλη της ομάδας που εμπλέκεται στο συμβάν. Αντί, δηλαδή, να λειτουργήσει η προσωπική ευθύνη του καθενός αθροιστικά, παράγοντας πολλαπλάσια δυναμική, αυτή διασπάται, οδηγώντας μαθηματικά σε αδράνεια και σε παθητική αποδοχή κάθε δυσάρεστου γεγονότος, αδικίας κλπ. Το αληθές είναι εντελώς διαφορετικό· η ευθύνη (ηθική, θρησκευτική, πολιτική) που αισθάνομαι μπροστά σε κάθε συμβάν είναι η ίδια είτε βρίσκομαι μόνος μου είτε με πολλούς. Συλλογικότητα δεν είναι να μοιράζομαι την ανευθυνότητα του συνόλου ή μερών του αλλά να ενώνω τη δική μου υπεύθυνη στάση με την εξίσου υπεύθυνη στάση όλων, παράγοντας δυναμική αντίσταση. Η διαίρεση αποδυναμώνει, η ένωση (κατ)ισχύει. 

Οι πολιτικοί, αλλά και όσοι επιδιώκουν ίδιους σκοπούς (βλ. Συνθήκη του Κιότο και χρέωση στο λογαριασμό ρεύματος για «εκπομπές CO2», ΜΚΟ, μίντια, πολυεθνικές, τραπεζίτες, ενίοτε και θρησκευτικοί ηγέτες), εκμεταλλεύονται τη θεωρία της συλλογικής ευθύνης και την αντιστρέφουν, προκειμένου να εξυπηρετήσουν τα κατά περίπτωση συμφέροντά τους. Αυτονόητο είναι ότι αυτά διαλανθάνουν της προσοχής, αφού οι προφάσεις που προβάλλονται είναι κατά κανόνα εντελώς διαφορετικές. Έτσι μετακυλύουν την ευθύνη που απορρέει από τη θέση ή το αξίωμα που κατέχουν, ποντάροντας στη βεβαιότητα ότι θα ισχύσει το δόγμα του «διαίρει και βασίλευε». 

Βασικός σύμμαχος τα μίντια, τα οποία επιχειρούν κάθε φορά να χειραγωγήσουν την «ψυχολογία της μάζας» (και συνήθως επιτυγχάνουν)· με δεδομένο ότι ο αστικοποιημένος πληθυσμός α) καθίσταται απρόσωπος και καθιστά εαυτόν ανεύθυνο και αδρανή και β) στην ασυνείδητη αναζήτηση διεξόδου τείνει να ασπάζεται τη γνώμη των πολλών, ρίχνονται στο παιχνίδι της προπαγάνδας, προκειμένου να επηρεάσουν την κοινή γνώμη προς την κατεύθυνση που εξυπηρετεί τα συμφέροντά τους. Όπλο αμφοτέρων η επιμελής απόκρυψη της αλήθειας επικεντρώνοντας σε αόριστες ή αναληθείς πληροφορίες, κουτσομπολιά, πολωτικές κατηγορίες, συνθήματα, καλλιέργεια αισθήματος φόβου ή ενοχής, με μια λέξη στην παραπλάνηση των πολλών.

 4. Μέσα σε αυτό το σκηνικό, το ερώτημα που τίθεται είναι: το συγκεκριμένο δημοψήφισμα αποτελεί προϊόν δημοκρατικής σκέψης ή ένα ακόμη παράδειγμα της «θεωρίας των παιγνίων»; Αποτελεί, και σε ποιο βαθμό, περίπτωση μετακύλισης της ευθύνης ή άσκηση Δημοκρατίας για τους ηγέτες και για τους πολίτες; Ενώπιόν μας βρίσκονται όλες οι εκδοχές. Η κυβέρνηση, ακόμα και εάν είναι πεπεισμένη ότι ένα «ΟΧΙ» εκφράζει την πλειονότητα των πολιτών, δεν αναλαμβάνει η ίδια το βάρος της απόφασης αλλά το εναποθέτει στην ψήφο των πολιτών. Οι πολίτες πάλι, αισθάνονται για πρώτη φορά μετά από πάρα πολλά χρόνια τον άμεσο αντίκτυπο που θα έχει η ψήφος τους στην πορεία των πραγμάτων. 

Η απάντηση στο ερώτημα, τόσο σε ότι αφορά τις προθέσεις και τους σκοπούς της κυβέρνησης όσο και στον τρόπο με τον οποίο θα λειτουργήσει η ψήφος των πολιτών, μπορεί να δοθεί προκαταβολικά μόνο εάν απαντηθούν με πλήρη αλήθεια τα ερωτήματα της πρώτης παραγράφου και κατόπιν εορτής, όταν κάποτε μαθευτεί η αλήθεια. Εάν οι απαντήσεις δοθούν τώρα, τότε η ψήφος των Ελλήνων πολιτών θα είναι αληθής, κατ' επίγνωσιν, με πλήρη συναίσθηση των όσων συνεπάγεται και με απόφαση για ενότητα και δράση που θα έχουν τα εχέγγυα για δύσκολη μεν αλλά αίσια έκβαση. 

5. Στο σημείο αυτό διακυβεύεται η Δημοκρατία· για να υπάρχει δημοκρατία στις δομές και στη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι απαραίτητο να λειτουργεί στην κοιτίδα της· πράγμα που απαιτεί να λειτουργήσει στον κάθε πολίτη. Η Δημοκρατία είναι άσκηση ελευθερίας και τρόπος του κατ' αλήθειαν ζην. Με άλλα λόγια, «ἔστι τις ἀρχὴ καθ΄ ἣν ἄρχει τῶν ὁμοίων τῷ γένει καὶ τῶν ἐλευθέρων. ταύτην γὰρ λέγομεν εἶναι τὴν πολιτικὴν ἀρχήν͵ ἣν δεῖ τὸν ἄρχοντα ἀρχόμενον μαθεῖν͵ οἷον ἱππαρχεῖν ἱππαρχηθέντα͵ στρατηγεῖν στρατηγηθέντα καὶ ταξιαρχήσαντα καὶ λοχαγήσαντα. διὸ λέγεται καὶ τοῦτο καλῶς͵ ὡς οὐκ ἔστιν εὖ ἄρξαι μὴ ἀρχθέντα. τούτων δὲ ἀρετὴ μὲν ἑτέρα͵ δεῖ δὲ τὸν πολίτην τὸν ἀγαθὸν ἐπίστασθαι καὶ δύνασθαι καὶ ἄρχεσθαι καὶ ἄρχειν͵ καὶ αὕτη ἀρετὴ πολίτου͵ τὸ τὴν τῶν ἐλευθέρων ἀρχὴν ἐπίστασθαι ἐπ΄ ἀμφότερα» (Αριστοτέλους, Πολιτικά). Πολιτική ευθύνη δεν είναι η ευθύνη των πολιτών, ούτε σαφώς η ψήφος υπό το πρίσμα της χειραγώγησης της συλλογικής ευθύνης, όπως αναπτύχθηκε πιο πάνω. Πολιτική ευθύνη είναι να έχει μάθει ο άρχοντας να ζει σαν αρχόμενος και ο κάθε πολίτης να γνωρίζει και να μπορεί να άρχει και να άρχεται· ώστε και ο ένας να αποφασίζει με γνώμονα το κοινό αγαθό και οι πολλοί να εκφράζουν τη βούλησή τους με την ευθύνη του πρώτου. 

Απαραίτητη προϋπόθεση για την άσκηση της Δημοκρατίας, η αλήθεια· «ἀλλ΄ ἐξ ὧν πόλις συνέστηκεν͵ ἐν τούτοις ἀναγκαῖον ποιεῖσθαι τὴν ἀμφισβήτησιν. διόπερ εὐλόγως ἀντιποιοῦνται τῆς τιμῆς οἱ εὐγενεῖς καὶ ἐλεύθεροι καὶ πλούσιοι. δεῖ γὰρ ἐλευθέρους τ΄ εἶναι καὶ τίμημα φέροντας (οὐ γὰρ ἂν εἴη πόλις ἐξ ἀπόρων πάντων͵ ὥσπερ οὐδ΄ ἐκ δούλων)· ἀλλὰ μὴν εἰ δεῖ τούτων͵ δῆλον ὅτι καὶ δικαιοσύνης καὶ τῆς πολιτικῆς ἀρετῆς. οὐδὲ γὰρ ἄνευ τούτων οἰκεῖσθαι πόλιν δυνατόν· πλὴν ἄνευ μὲν τῶν προτέρων ἀδύνατον εἶναι πόλιν͵ ἄνευ δὲ τούτων οἰκεῖσθαι καλῶς» (Αριστοτέλους, Πολιτικά). 

6. Η διενέργεια του δημοψηφίσματος δίνει σε όλους μας μια μοναδική ευκαιρία, αυτή της πολιτικής αφύπνισης από το κώμα του κομματισμού και κατά συνέπεια της εστίασης στο καλό της Πόλεως· ανάλογα με τον τρόπο αντιμετώπισης (ανεξάρτητα εάν η ψήφος των πολλών ή ενός εκάστου θα είναι θετική ή αρνητική), θα αποτελέσει έναυσμα γόνιμου εντός μας προβληματισμού ή ευκαιρία για διαιώνιση μιας αδράνειας που διαρκώς επικρίνει «τους άλλους», τους εντός και τους εκτός. Η Δημοκρατία δεν αποτελεί απλά αγαθό αλλά περισσότερο άσκηση του ζην, είναι ξένη προς τη «συλλογική ευθύνη», απηχεί δε μάλλον την ενότητα. Και για να επιτευχθεί ενότητα απαιτείται αλήθεια και ειλικρίνεια από όλους και για όλα και τίμιες αποφάσεις. 

π. Χερουβείμ Βελέτζας 

το είδαμε :εδώ

  Ἕκαστον μέλος τῆς ἁγίας σου σαρκός ἀτιμίαν δι' ἡμᾶς ὑπέμεινε τὰς ἀκάνθας ἡ κεφαλή ἡ ὄψις τὰ ἐμπτύσματα αἱ σιαγόνες τὰ ῥαπίσματα τὸ στό...