Μὴ δῶτε τὸ ἅγιον τοῖς κυσίν· μηδὲ βάλητε τοὺς μαργαρίτας ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν χοίρων, μήποτε καταπατήσωσιν αὐτοὺς ἐν τοῖς ποσὶν αὐτῶν, καὶ στραφέντες ῥήξωσιν ὑμᾶς.

Σάββατο, Αυγούστου 04, 2012

“Θαρρσείτε! Εγώ ειμί. Μή φοβείσθε”.ΚΥΡΙΑΚΗ Θ΄ ΜΑΤΘΑΙΟΥ Αρχιμαννδρίτης Ιωήλ Κωνστάντατρος


ΚΥΡΙΑΚΗ Θ΄ ΜΑΤΘΑΙΟΥ

(Ματθ. ΙΔ΄, 22 – 34)

            Τα πλήθη είχαν χορτάσει από το καταπληκτικό θαύμα του πολλαπλασιασμού των πέντε άρτων και δύο ιχθύων, και τώρα ζητούσαν να κάνουν βασιλέα τους το μεγάλο Ραββί. Ο ενθουσιασμός ήταν τόσο ισχυρός, ώστε άρχισαν να επηρρεάζονται ακόμα και αυτοί οι μαθητές. Γι' αυτό ο Κύριος δίνει εντολή “ηνάγκασεν τους μαθητάς” να μπουν στο πλοίο να φύγουν και να τον περιμένουν στην απέναντι όχθη της Καπερναούμ.
            Ο Ευαγγελιστής Ματθαίος μας περιγράφει κατά συγκλονιστικό τρόπο τη νυκτερινή τους περιπέτεια και κυρίως αυτό το γεγονός που έζησε ο ίδιος ο Απ. Πέτρος και που έχει τόσα να πει στον καθένα μας.
            Τι ακριβώς συνέβη; Το πλοίο, μέσα στη νύχτα “ην βασανιζόμενον υπό των κυμάτων” λόγω του ότι ο άνεμος που ξέσπασε αιφνιδίως ήταν ενάντιος.
            Αλλά ας παρακολουθήσουμε κι εμείς με κομμένη την ανάσα τα περιστατικά, όπως ο ίδιος ο Ματθαίος τα έζησε και μας τα άφησε ως πολύτιμη παρακαταθήκη μέσα στο Ευαγγέλιό του.
            “Κατά την τετάρτη δε βάρδια της νύχτας (ώρα 3 έως 6) πήγε προς αυτούς ο Ιησούς περιπατώντας πάνω στη λίμνη. Και όταν οι μαθηταί τον είδαν να περιπατεί επάνω στα νερά της λίμνης, ταράχθηκαν νομίζοντας ότι είναι φάντασμα, και από το φόβο τους έβγαλαν κραυγή. Αμέσως δε ο Ιησούς τους μίλησε λέγοντας: Έχετε θάρρος! Εγώ είμαι. Μη φοβείσθε. Τότε ο Πέτρος του μίλησε και είπε: “Κύριε, εάν είσαι εσύ, διάταξέ με να έλθω σε σένα (περπατώντας) πάνω στα νερά”. Αυτός δε είπε: “Έλα”. Τότε ο Πέτρος κατέβηκε από το πλοίο και περπάτησε πάνω στα νερά, για να πάει στον Ιησού. Αλλά βλέποντας τον άνεμο ισχυρό φοβήθηκε, και αρχίζοντας να βυθίζεται φώναξε δυνατά και είπε: “Κύριε, σώσε με!”. Αμέσως δε ο Ιησούς άπλωσε το χέρι, τον έπιασε και του λέγει: “Ολιγόπιστε! Γιατί φοβήθηκες;” και όταν μπήκαν στο πλοίο, κόπασε ο άνεμος. Και όσοι ήταν στο πλοίο ήλθαν και τον προσκύνησαν λέγοντας: “Αληθινά είσαι Υιός του Θεού”. Έτσι, αφού διαπεραιώθηκαν, ήλθαν στην περιοχή της Γενησαρέτ” (Ματθ. ΙΔ΄, 25 – 34).
            Εντυπωσιάζει και γεμίζει την καρδιά μας πίστη και ελπίδα ο λόγος του Κυρίου: “Θαρρσείτε! Εγώ ειμί. Μή φοβείσθε”. Έχετε θάρρος! Εγώ είμαι. Μή φοβάστε.
            “Εγώ ειμί”!
            Αυτή τη φράση εάν θελήσουμε να την αναπτύξουμε σε όλο το βάθος και το πλάτος, θα πρέπει να γεμίσουμε ολόκληρα βιβλία, αφού περικλείει τόσο δογματική, όσο και πνευματική – ηθική αποκαλυπτική διδασκαλία!
            Τούτο μόνο σημειώνουμε τώρα στο “Εγώ ειμί”!
            Οι δύο αυτές λέξεις δεν είναι καθόλου τόσο απλές όσο ενδεχομένως ορισμένοι τις εκλαμβάνουν. Αποκαλύπτουν την Θεότητα και την πανταχού παρουσία του Κυρίου Ιησού Χριστού!
            Όταν αποκαλύπτεται ως άσαρκος Λόγος στην Παλαιά Διαθήκη, αποκαλύπτεται ακριβώς με το “Εγώ ειμί”. “Εγώ ειμί ο Ων”! (Εξ. Γ΄, 13 – 15).
            Εγώ είμαι Εκείνος δηλ. Ο Οποίος υπάρχει. Υπάρχω μόνος μου, χωρίς να εξαρτώμαι από κανέναν άλλον. Είμαι πάντα ο ίδιος!
            Αλλά και στον χώρο τώρα της Καινής Διαθήκης, όταν έδινε στους Ιουδαίους ο Κύριος τις ύψιστες μαρτυρίες περί του εαυτού Του, μεταξύ των άλλων είπε: “Αμήν αμήν λέω υμίν, πριν Αβραάμ γενέσθαι, εγώ ειμί” (Ιωάν. Η', 58). Δηλαδή εν πάση αληθεία σας λέγω ότι προτού να γίνει και να γενννηθεί ο Αβραάμ, Εγώ ειμί.(όχι ήμην, όχι υπήρχα) αλλά Εγώ υπάρχω. Εγώ είμαι. (Αϊδίως, συνεχώς και προ των αιώνων)!
            Αλήθεια, χρειαζόμαστε τρανότερες αποδείξεις περί της πανταχού παρουσίας του Κυρίου Ιησού; Ο ίδιος δίνει την μαρτυρία και αποκαλύπτει τη Θεϊκή του φύση.
            Και για να μην μείνει ουδεμία αμφιβολία περί της δογματικής αληθείας που μας αποκαλύπτει η φράση “Εγώ ειμί”, ας δώσουμε τον λόγο στον μαθητή της Αγάπης. Ας μας οδηγήσει στα ύψη της αποκαλύψεως ο Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος. “...μή φοβού, εγώ ειμί ο πρώτος και ο έσχατος” (Αποκ. Α΄, 17). “...και γνώσονται πάσαι οι εκκλησίαι ότι εγώ ειμί ο ερευνών νεφρούς και καρδίας, και δώσω υμίν εκάστω κατά τα έργα υμών” (Αποκ. Β΄, 23). “Εγώ το Α και το Ω, ο πρώτος και ο έσχατος, αρχή και τέλος” (Αποκ. ΚΒ΄, 13).
            Πόσο πράγματι, θα πρέπει να χαιρόμαστε, διότι ανήκουμε οργανικά στο Σώμα του Χριστού, στην Αγία μας δηλαδή Ορθόδοξη Εκκλησία, που διαφυλάττει αλλά και ερμηνεύει αυθεντικώς τον ζωντανό λόγο του Θεού, την Αγία Γραφή; Αλλά και πόσες απροσμέτρητες υποχρεώσεις συνεπάγεται για εμάς τώρα αυτή η όντως ουράνια ευλογία!
            Και ναι μεν η δογματική διδασκαλία είναι αυτή που εδράζει ακλινώς το όλον οικοδόμημα την Ορθοδόξου Πνευματικότητας. Διότι, εάν αλλοιωθεί η βάσις, το οικοδόμημα, αργά ή γρήγορα θα καταρρεύσει. Και η βάση δεν είναι άλλη από την πίστη στην Θεότητα του Κυρίου Ιησού Χριστού. Αυτό δηλαδή που ομολόγησαν όσοι ήσαν στο πλοίο λέγοντας: “Αληθώς Θεού Υιός ει”. Δηλαδή, είσαι Θεός. (Όπως ο Υιός του ανθρώπου είναι και αυτός άνθρωπος, έτσι και ο Υιός του Θεού, είναι Θεός).
            Αλλά ας περάσουμε τώρα να δούμε ένα δίδαγμα χρησιμότατο που ξεπροβάλλει μπροστά στους οφθαλμούς του νοός μας.
            Χωρίς αμφιβολία, δεν είναι πάντοτε ήρεμη και ακύμαντη η ζωή μας, όπως ακριβώς συμβαίνει και με τη θάλασσα. Ίσως μάλιστα, θα λέγαμε, ότι τις περισσότερες φορές η θάλασσα της ζωής υψώνει τα κύματά της για να μας καταπιεί και ελάχιστη είναι η γαλήνη κατά την οποία μπορεί να απολαμβάνει κανείς την ομορφιά και την ησυχία.
            Να αναφερθούμε σε περιπτώσεις και παραδείγματα προσωπικής, οικογενειακής και κοινωνικής αναταραχής που όντως ο άνεμος είναι ενάντιος; Μα, όλοι ζούμε μέσα στην κοινωνία και θέλοντας και μη βλέπουμε και αναλόγως τις ευαισθησίες μας, βιώνουμε τις φουρτούνες ή αλλοίμονο τα ναυάγια των συγγενών των φίλων και των γνωστών.
            Τι ασθένειες (ψυχικές και σωματικές), τι οικονομικές στενοχώριες, τι συκοφαντίες, τι θλίψεις, τι εθνικές επιπλέον περιπέτειες, που έρχονται νομοτελειακώς, όταν ξεφεύγουμε από το δρόμο τον ορθό... Αλλά εδώ ακριβώς χρειάζεται η γενναιότητα και το θάρρος που μας προστάζει ο Αρχηγός μας. Ναι, ο Αρχηγός μας. Διότι κάποιοι άλλοι, ίσως έχουν επιλέξει να έχουν ως αρχηγούς ανθρώπους, που τις περισσότερες φορές τους βλέπουν να έχουν χαρίσματα που ουσιαστικά είναι ανύπαρκτα. Αλλά ο άνθρωπος, όσο ισχυρός κατά κόσμο και να εμφανίζεται, δεν είναι επί της ουσίας, παρά ένας αδύναμος άνθρωπος που τρέμει “ως κάλαμος υπό ανέμου σαλευόμενος”, μπροστά στις ασθένειες και στο φοβερό μυστήριο του θανάτου.
            Εμείς όμως Αρχηγό μας έχουμε το Θεάνθρωπο Κύριο. Το Νικητή του θανάτου. Αυτόν διά του οποίου τα πάντα εγένοντο, όπως ομολογούμε και στο Ιερό Σύμβολο της Πίστεώς μας.
            Μόνο Αυτός μπορεί να μας εμπνεύσει θάρρος και να μας χαρίσει δυνάμεις για τον ομολογουμένως δύσκολο και σκληρό αγώνα της ζωής.
            Μόνο διά του Ιησού αισθανόμαστε ότι οι περιπέτειες και οι δοκιμασίες της ζωής είναι ζυγισμένες στα μέτρα μας και στις αντοχές μας και όχι παραπάνω από αυτές.
            Και μόνο όταν Τον αποδεχόμαστε, όπως πρέπει να τον αποδεχτούμε “κοπάζει ο άνεμος” των θλίψεων και των ταραχών.
            Αλλά για τους πιστούς που δοκιμάζονται στον αγώνα της καθημερινότητας, συμβαίνει και κάτι ακόμα υψηλότερο. Αυτοί γνωρίζουν, εκτός των άλλων, και ποιος είναι ο σκοπός αυτών των δοκιμασιών. Είναι σκοπός άγιος και κατά πάντα ωφέλιμος, έστω κι αν η μυωπική μας συνείδηση δεν μπορεί, στην αρχή τουλάχιστον, να διακρίνει τις ευλογίες που μας επιφυλάσσουν αυτές οι δοκιμασίες της ζωής και οι περιπέτειες του βίου. Και αυτή η ωφέλεια δεν είναι άλλη από την πρόοδο στην υπομονή. Από την προκοπή στο δρόμο των αρετών και γενικώς στην κατά Χριστόν ζωή, η οποία είναι αυτή για την οποία έχει δημιουργηθεί ο άνθρωπος.
            Είναι αυτή η οποία θα μας χαριτώσει και θα μας χαρίσει αυτό που πραγματικά ποθεί και λαχταρά η ψυχή μας. Δηλ. την χαρά και την ευτυχία. Το να είμαστε πάντοτε μαζί με τον Ιησού!
            Το θέμα λοιπόν, αγαπητοί, δεν είναι εάν θα έρθουν οι φουρτούνες και οι ενάντιοι άνεμοι. Αυτό είναι το μόνο βέβαιο, και ας είμαστε προετοιμασμένοι. Ούτε πάλι θα πρέπει να μας απασχολεί το τι είδους δοκιμασίες θα μας βρουν.  Αυτό είναι θέμα του Θεού.
            Εκείνο που θα πρέπει να μας απασχολεί είναι το να έχουμε τα ώτα των καρδιών μας ανοιχτά, στο να ακούμε πάντοτε την φράση του Κυρίου: “Θαρρσείτε! Εγώ ειμί. Μή φοβείσθε”!
            Ταυτοχρόνως δε το βλέμμα μας να είναι προσηλωμένο και αμετακίνητο σ' αυτό το βλέμμα του Κυρίου. Στο Θεανδρικό πρόσωπο του Ιησού, έστω κι αν κάτω από τα πόδια μας (όπως συνέβαινε και με τον Απ. Πέτρο) χάσκει η φοβερή άβυσσος έτοιμη να μας καταπιεί.
            Ναι, παντού και πάντοτε ας ακούμε τη θεία και γλυκυτάτη φωνή Του που στο άκουσμά της γαληνεύουν τα πάντα: “Θαρρσείτε! Εγώ ειμί. Μή φοβείσθε”!
            Και θα βρισκόμαστε πάντοτε μέσα στον λιμένα της αληθείας εάν συνειδητοποιήσουμε ότι: “Ο Χριστός, δεν αποτελεί υπόσχεση για τη μη δημιουργία θύελλας. Αλλά αποτελεί ασφάλεια μέσα στη θύελλα!”
Αμήν.









π. Ιωήλ Κωνστάνταρος
Κόνιτσα

Τα Θεομητορικά προσωνύμια των Παρακλητικών Κανόνων και η θεολογική τους ερμηνεία


πηγή

 
Πρωτοπρεσβυτέρου Δημητρίου Αθανασίου.
Το όνομα της αειπαρθένου Μαρίας, του ιεροτέρου ανθρωπίνου προσώπου της Ορθοδοξίας,συνοδεύεται από ένα μεγάλο αριθμό προσωνυμίων που της έχουν αποδοθεί.
Η Θεοτόκος κυρίως όμως αποκαλείται Παναγία.
Επίσης στον Μικρό και Μεγάλο Παρακλητικό κανόνα υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός θεοτοκωνυμίων, όπως φαίνεται στην αλφαβητική καταγραφή που δημοσιεύουμε.
Α.
Αγαθή
Αγαλλίαμα
Αγνή
Αειμακάριστος
Αειπάρθενος
Αντίληψις θερμή
Αντίληψις καταπονουμένων
Αντίληψις  ταχινή
Αντίληψις οξεία
Αντίληψις θλιβομένων
Απαλλαγή ασθενούντων
Αποτεκούσα Σωτήρα Χριστόν
Άσπιλος
Άχραντος.
———————————————————————————————————-
B.
Βακτηρία τυφλών
Βοήθεια ταχινή
Βοηθός ορφανών
Βοηθός  εν ταις θλίψεσι
Βοηθός των προστρεχόντων εκ πίστεως
Γ.
Γαλήνη χειμαζομένων
Γεννήσασα ευφροσύνης τον Αίτιον
Γεννήσσασα φώς
Γλυκασμός των Αγγέλων
Δ.
Δεξαμένη  της  χαράς το πλήρωμα
Δέσποινα του κόσμου
Διαλύουσα όχλον πειρασμών
Διώκτης της ζάλης του βίου
Δόξα των Παρθένων
Δοχείον  φωτός  καθαρόν και άμωμον
Δύναμις  αβοηθήτων
Ε
Ειρήνη πολεμουμένων
Ελαύνουσα επήρειαν δαιμόνων
Ελπίς απηλπισμένων
Ελπίς των πιστών.
Ενδοξοτέρα των Σεραφείμ
Εξαφανίσασα αμαρτίας την λύπην
Επίσκεψις  ασθενούντων
Ευφροσύνη εν ταις λύπαις.

Θ.
Θαύμα ακατανόητον
Θεογεννήτρια
Θεομακάριστος
Θεομήτωρ
Θεονύμφευτος
Θεόνυμφος
Θεοτόκος
Θησαυρός σωτηρίας
Θησαυρός αδαπάνητος.
Θρόνος ηλιοστάλακτος
Θύρα μετανοίας.
Ι.
Ιατρός νόσων
Κ.
Καθαρωτέρα  λαμπηδόνων ηλιακών
Καθέδρα Βασιλέως
Καταφυγή
Καταφύγιο  κόσμου
Καταφύγιο Χριστιανών
Καύχημα
Κεχαριτωμένη
Κλέος μητέρων
Κόρη
Κυήσασα  (Χριστόν, Θεόν, Σωτήρα, Λυτήρα νόσων, εύσπλαχνον και Σωτήρα)
Λ
Λαμπάς άσβεστος
Λιμήν εν ταις ζάλαις
Λοχεύτρια
Λυτρωσαμένη εκ της κατάρας
Λυχνία χρυσή.
Μ
Μεσιτεία αμετάθετος
Μεσίτρια
Μεταβολή θλιβομένων
Μήτηρ (Δεσπότου Θεού,Θεού,Λόγου,Λυτρωτού,Θεού Υψίστου,Κυρίου)
Μητροπάρθενος.
O.
Οδηγήτρια
Όπλο  σωτηρίας
Π.
Πάναγνος
Παναγία
Παναμώμητος
Πανάμωμος
Πανάχραντος
Πανύμνητος
Παράκλησις ξένων
Παράκλησις εν ταις Θλίψεσι
Παραμυθία
Παρθένος
Πηγή αφθαρσίας
Πηγή ελέους
Πλατυσμός εν ταις θλίψεσιν
Πόλις δωδεκάτειχος
Ποταμός ζωής
Πρεσβεία θερμή
Προστασία(ακαταίσχυντος,
ανθρωπίνη,θερμή,
πιστών,χριστιανών)
Προστατεύουσα (αεί,ταχέως)
Προστάτις (Χριστιανών,ζωής  αδικουμένων,εν τοις πειρατηρίοις)
Πύργος  χρυσοπλοκώτατος
Ποταμός ζωής
Πύλη Ευσπλαχνίας.
Ρ.
Ρύστις  εν τοις  κινδύνοις
Σ.
Σεμνή
Σκέπη κραταιά
Σκέπη θεία
Στάμνος  (θεία και μανναδόχος)
Στήριγμα
Συντριμμός του θανάτου
Συμμαχία ασθενών
Σωτηρία ψυχών
Σωτηρία των προστρεχόντων εκ πίστεως.
Τ.
Τείχος (απροσμάχητον, ακράδαντον, απόρθητον, καταφυγής)
Τεκούσα(αδιαφθόρως,την αιωνίαν λύτρωσιν,την ειρήνην την πάντα νούν υπερέχουσα,το φώς ,τον Κυβερνήτην)
Τετοκυία Φώς
Τιμιωτέρα  Χερουβείμ
Τροφή πενομένων
Υ.
Υπεραγία
Υψηλοτέρα ουρανών
Φ.
Φρουρά ασφαλεστάτη
Φυσίζωος.
Χ.
Χαρά θλιβομένων
Χαρά εν ταις λύπαις
Ω.
Ωράϊσμα μητέρων

Θεολογική Ερμηνεία των Θεοτοκονυμίων
(Απόσπασμα)
πρωτοπρεσβυτέρου Δημητρίου Αθανασίου
ΑΓΑΘΗ:
Ο ιερός υμνογράφος αποδίδει το θεοπρεπές αυτό κατηγόρημα στο Πρόσωπο της Θεοτόκου, σαν την κατά χάρη αγαθή, μετά τον κατά φύση αγαθό Θεό. Η Παναγία είναι κατά τους Αγίους της Εκκλησίας το τελειότερο δημιούργημα του Θεού, γι’αυτό και μπόρεσε να δανείσει σάρκα στον «Παντεχνήμονα Λόγο» του Θεού και Υιό της .
AΓΝΗ.
Αγνή σημαίνει καθαρή, άσπιλη, αμόλυντη. Ετυμολογικά η λέξη αγνός παράγεται από την λέξη άγος, με το οποίο χαρακτηρίζεται ό,τι αφιερώνεται στο θείο και επί προσώπων σημαίνει τον ηθικά καθαρό και άξιο του Θεού, εφόσον η λέξη χρησιμοποιείται για περιπτώσεις θείας τάξεως. Η Παναγία είναι η «Αγνή» και για την απόλυτη καθαρότητά της και για την ολοκληρωτική της αφιέρωση στο Θεό. 
ΑΕΙΜΑΚΑΡΙΣΤΟΣ.
Σύνθετη λέξη από το επίρρημα «αεί» που σημαίνει «πάντοτε, αιώνια, δια παντός» και το επίθετο «μακαριστός», που παράγεται από το ρήμα μακαρίζω. Ο Άγιος Γρηγόριος Νύσσης διευκρινίζει ότι «μακαριότης εστί περίληψις παντός αγαθού». Επομένως κατά κυριολεξία μακάριος είναι ο Θεός αλλά και κάθε ένας που κοινωνεί με το θείο. Η μέθεξη της μακαριότητας του Θεού πραγματοποιείται κατά το μέτρο της προσωπικής αγιότητας του ανθρώπου.
Η Θεοτόκος σαν  «Αγία αγών μείζων » μετέχει της θείας μακαριότητας στον  μεγαλύτερο βαθμό, επειδή δέχτηκε μέσα Της «παν το πλήρωμα  της θεότητος σωματικώς».
ΑΣΠΙΛΟΣ.
Σύνθετη λέξη :α+σπίλος(=κηλίδα). Σημαίνει αυτή που είναι χωρίς σπίλο, η καθαρή, η ακηλίδωτη, η αμόλυντος Παρθένος Μαρία.
ΑΧΡΑΝΤΟΣ.
Σύνθετη λέξη :α+χραίνω(=μιαίνω). Άχραντος είναι η αμίαντος, η καθαρή Θεοτόκος.
ΓΛΥΚΑΣΜΟΣ ΤΩΝ ΑΓΓΕΛΩΝ.
Η λέξη γλυκασμός παράγεται από το ρήμα γλυκάζω και σημαίνει γλυκύτητα.Τη λέξη αυτή χρησιμοποιούν οι Προφήτες  Αμώς(Aμ..θ,13) και Ιωήλ(Ιωήλ δ,18) για να περιγράψουν την γλυκύτητα που θα ρέει και θα ευφραίνει κάθε κτιστή ύπαρξη κατά την ημέρα Κυρίου, δηλαδή κατά τον καιρό και τον χρόνο που ο Θεός θα συντρίψει ολοσχερώς το κακό.Η Θεοτόκος χαρακτηρίζεται ως «γλυκασμός των αγγέλων», διότι με την σάρκωση του Θεού-Λόγου στη θεοδόχο γαστέρα Της, κατά κοινή και σύμφωνη γνώμη των Αγίων και αυτή η αόρατη κτίση δηλ.τα αγγελικά τάγματα απέλαβαν την ύψιστη δωρεά και χάρη από τον Θεό. Ενώ μέχρι τότε ήταν δύστρεπτα αλλά όχι και άτεπτα προς το κακό, κατέστησαν πλέον ακίνητα προς αυτό.Έγινε λοιπόν η Αειπάρθενος και για τους Αγίους Αγγέλους η αιτία ανείπωτης γλυκύτητας για την δωρεά του Θεού προς αυτούς, που έρρευσε από τα παρθενικά Της σπλάχνα.(Ιγνάτιος Θεοφόρος –Ιωάννης Δαμασκηνός P.G.94,872)
ΔΕΣΠΟΙΝΑ.
Σημαίνει την Κυρία, την Ηγεμονίδα, την Βασίλισσα. Και τούτο επειδή
-αναδείχθηκε Νύμφη Ανύμφευτη του Παντάνακτος Θεού. Νύμφη «εφόσον συνέλαβε  και εγέννησε, πράγμα που προϋποθέτει γάμο» και Ανύμφευτος εφόσον η σύλληψις του Υιού Της έγινε όχι φυσικώς αλλά εκ Πνεύματος Αγίου»
-αξιώθηκε να καταστεί Μητέρα του Παμβασιλέως Χριστού.
-υψώθηκε στην ύψιστη αξία και τιμή από κάθε άλλο κτίσμα της ορατής και της αόρατης κτίσης, γιατί υποτάχθηκε απόλυτα στη βουλή του Θεού και μετείχε κατά μοναδικό τρόπο στο μαρτύριο της απόλυτης ταπείνωσης του Υιού Της για την σωτηρία του κόσμου.
ΕΝΔΟΞΟΤΕΡΑ ΤΩΝ ΣΕΡΑΦΕΙΜ:
Τα Σεραφείμ είναι το τάγμα των αγγελικών Δυνάμεων,που ο Προφήτης Ησαίας είδε γύρω από το θρόνο του Θεού να ψάλλει μετά φόβου και τρόμου
τον Τρισάγιο ύμνο «Άγιος,Άγιος ,Άγιος Κύριος Σαβαώθ…». Σύμφωνα με τον Άγιο Διονύσιο τον Αρεοπαγίτη, τα Σεραφείμ είναι ιεραρχικά ο πρώτος αγγελικός χορός.Το όνομά τους σημαίνει «τα φλογερά, τα πύρινα» (Ησ.στ,1-3)
Η Θεοτόκος είναι ενδοξοτέρα των Σεραφείμ και κατά την φήμη («από του νύν μακαριούσι με πάσαι αι γενεαί») και κατά την μετοχή της στη θεία δόξα, όπως παρατηρεί ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς. «Είδες διαφορά της στάσεως. Μάθε από αυτήν και τη διαφορά της θέσεως. Πραγματικά γύρω από το Θεό είναι τα Σεραφείμ,  πλησίον δε δίπλα σ΄αυτόν τον ίδιο μόνη η παμβασιλίς, η οποία θαυμάζεται και εγκωμιάζεται από τον ίδιο το Θεό, που είναι σαν να την ανακηρύττει προς τις γύρω του δυνάμεις και να λέγει σύμφωνα με το γραμμένο στο Άσμα Ασμάτων , «πόση καλή είναι η πλησίον μου;» Είναι φαιδρότερη από το φως, περισσότερο ανθισμένη από τον Παράδεισο, καλλίτερα στολισμένη από όλο τον κόσμο, ορατό και αόρατο.»
(Ομιλία ΝΕ,34-ΕΠΕ)
.ΛΟΧΕΥΤΡΙΑ:
Λοχεύτρια είναι η λεχώ, η γυναίκα μετά τον τοκετό, η μητέρα.
Η Παναγία επονομάζεται ως «Θεού λοχεύτρια», επειδή είναι αληθινά Θεοτόκος ,Θεομήτωρ. Με το επωνύμιο αυτό τονίζεται ότι πραγματικά ο Θεός «σάρξ εγένετο» εκ της Αειπαρθένου Μαρίας, πέρα από κάθε φαντασία.Πρέπει να σημειωθεί ότι κατ’αναλογία προς την άσπορο σύλληψη του Κυρίου στην θεοδόχο μήτρα της Παρθένου και την άφθορη κύηση, εφόσον ετηρήθησαν «σώα τα σήμαντρα» της παρθενίας Της, και η λοχεία της Θεοτόκου υπήρξε αλόχευτος(οθ΄Κανόνας της ΣΤ Οικ.Συνόδου).
.ΘΕΟΝΥΜΦΟΣ –ΘΕΟΝΥΜΦΕΥΤΟΣ.
Η Θεοτόκος είναι νύμφη του Θεού αλλά και αυτή που νυμφεύθηκε τον Θεό.Ο Θεός αποκαλύπτεται στην Αγία Γραφή σαν Νυμφίος, που ζητά από την νύμφη(δηλ.τον λαό του) πιστότητα και αποκλειστικότητα.
Η Θεοτόκος, σαν αειπάρθενος, κατακύρωσε την πλήρη αφιέρωσή της στον Θεό και πραγματοποίησε στον ύψιστο βαθμό τον σκοπό της ορατής και αόρατης δημιουργίας,που είναι η θέωση.
ΘΡΟΝΟΣ ΠΥΡΙΜΟΡΦΟΣ.
Η φωτιά χρησιμοποιείται πολύ συχνά στην Παλαιά Διαθήκη σαν έκφραση της αγιότητας του Θεού και της δόξας Του.Στο βιβλίο του Δανιήλ ο Προφήτης βλέπει τον Άναρχο Θεό («Παλαιός των Ημερών») να κάθεται σε θρόνο και «ο θρόνος ωσεί φλόξ πυρός». Αυτό το θαυμαστό όραμα έχει στον νουν του ο υμνογράφος, όταν αποκαλεί την Θεοτόκο «θρόνο πυρίμορφο», διότι πραγματικά υπήρξε ο έμψυχος και αληθινός θρόνος του Θεού, εφόσον μέσα Της σαρκώθηκε ο Υιός και Λόγος του Θεού, στον οποίο κατοικεί σωματικά όλο το πλήρωμα της Αγίας Τριάδος.(Κολ.β,9)
ΘΡΟΝΟΣ ΗΛΙΟΣΤΑΛΑΚΤΟΣ.
Πρόκειται για επωνύμιο της Θεοτόκου, στο οποίο δεν κυριαρχεί η φωτιά αλλά το φως. Οι βιβλικές ρίζες του χαρακτηρισμού αυτού βρίσκονται στην θαυμαστή όραση του Προφήτη Ησαία, όπου είδε τον Θεό να κάθεται σε θρόνο «εκπάλγου δόξης», καθώς και στον ψαλμό πη στιχ.37, που αναφέρεται στην Βασιλεία του Δαβίδ η οποία διαιωνίζεται με τον Ιησού Χριστό. «Και ο θρόνος αυτού ως ο ήλιος». Η Θεοτόκος είναι θρόνος ηλιοστάλακτος του Θεού, γιατί αναπαύεται πλήρως πάνω Της η Θεότητα. Έτσι το πλήθος των θείων χαρισμάτων της σαν ηλιακές ακτίνες λαμπρύνουν υπερκοσμίως την πάνσεπτη μορφή Της και μέσω Αυτής διαχέονται στην ορατή και στην αόρατη κτίση.
Καθέδρα σημαίνει θρόνος. Η Παναγία είναι η καθέδρα πάνω στην οποία «κάθησε η Θεότητα», με την Ενσάρκωση του Χριστού και επιτέλεσε το έργο της σωτηρίας του ανθρώπου. «Όπου δε κάθηται ο βασιλεύς, εκεί ο θρόνος ίσταται»(Άγ,Γρηγόριος Παλαμάς,ομιλία ΝΓ 24,ΕΠΕ)
ΛΑΜΠΑΣ.
Η λαμπάδα σαν σύμβολο είναι συνώνυμη με την έννοια του φωτός. Οι βιβλικές ρίζες του επωνυμίου πρέπει να αναζητηθούν στα  προφητικά λόγια του Ησαία. «Για την Σιών πλέον δεν θα σιωπήσω και για την Ιερουσαλήμ δεν θα κρατηθώ, έως ότου η δικαιοσύνη μου λάμψει σαν φως και η σωτηρία  που θα της παράσχω θα ανάψει και θα φωτίσει σαν λαμπάδα.»(ξβ 1).»
Ο χαρακτηρισμός αυτός αποδιδόμενος στην Υπεραγία Θεοτόκο ερμηνεύεται ως εξής.
-Η Θεοτόκος υπήρξε λαμπάδα πάνω στην οποία με την σάρκωση του Υιού και Λόγου του Θεού άναψε το άϋλο και ανέσπερο φώς της θεότητας, «το φωτίζον και αγιάζον πάντα άνθρωπον ερχόμενον εις τον κόσμον»
-Η Θεοτόκος με την παναγία ζωή Της, σαν το πλέον εξαίρετο «τέκνο φωτός» σ΄ολόκληρη την λογική δημιουργία αποτελεί το απόλυτο το απόλυτο παράδειγμα της κατά Θεόν ζωής .Είναι το φως που δείχνει το δρόμο της σωτηρίας στον άνθρωπο, για να τον αναδείξει κάτοικο της Νέας Ιερουσαλήμ, της Βασιλείας του Θεού.
ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΘΕΡΜΗ.
Πρέσβυς είναι αυτός που αποστέλλεται για να διαμεσολαβήσει μεταξύ δύο πλευρών και να εξασφαλίσει τα άριστα.Ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης γράφει πως η Θεοτόκος «έλαβε την σοφία από τον Υιόν, ως Μήτηρ αυτού, δια να ηξεύρη να φιλιώνη τον ουρανόν με την γην και τον Θεόν με τον άνθρωπο». Η έννοια της πρεσβείας είναι συνώνυμη με αυτή της μεσιτείας, με την παρατήρηση ότι η δεύτερη είναι θεολογικά ισχυρότερη.
Στο κάθισμα εξαίρεται το μεσιτικό έργο της Δέσποινας του κόσμου και ιδιαίτερα η βοηθητική παρέμβασή της στη ζωή των πιστών τέκνων της, που μαστίζουν η θλίψη και η κακοπάθεια της ζωής.
Η Θεοτόκος τιμάται σαν θερμή προσευχή προς τον Υιό της για την σωτηρία των μελών της Αγίας Εκκλησίας του. Είναι τείχος προστατευτικό των πνευματικών τέκνων της, που δεν μπορούν να διαλύσουν οι επιθέσεις των δαιμονικών δυνάμεων και των εχθρών της πίστεως. Είναι πηγή, από την οποία αναβλύζει αγάπη και έλεος για τους πιστούς. Είναι το καταφύγιο του κόσμου, όπου προστρέχουν οι πιστοί, για να βρούν αναψυχή και σωτηρία στον δύσκλο αγώνα κατά της αμαρτίας. Είναι τέλος η ταχέως προστατεύουσα, η γοργοεπήκοος, που ακούει γρήγορα τις προσευχές που της  απευθύνονται και άμεσα σπεύδει να προστατέψει τους πιστούς από κάθε κίνδυνο που τους περιβάλλει και απειλεί να τους καταστρέψει.
ΠΑΝΑΓΝΟΣ
Σύνθετη λέξη από τα επίθετα παν + αγνός. Χαρακτηρίζεται έτσι με ιδιαίτερη έμφαση η απόλυτη καθαρότητα της Θεοτόκου και η ολοκληρωτική αφιέρωσή της στον Θεό.
ΤΙΜΙΩΤΕΡΑ ΤΩΝ  ΧΕΡΟΥΒΕΙΜ.
Η λέξη Χερουβείμ ερμηνεύεται σαν «ο ευλογών, ο μεσάζων, ο προσευχόμενος».Τα Χερουβείμ είναι ένα από τα εννέα αγγελικά τάγματα. Μνημονεύονται στην Αγία Γραφή σαν παραστάτες Θεού και διάκονοι του θελήματός Του. Ο Θεός μνημονεύεται ως «ο καθήμενος επί των Χερουβείμ». Την ασύλληπτη αυτή αξία και τιμή των Χερουβείμ, μόνη η Θεοτόκος έχει ξεπεράσει, εφόσον ο Θεός δανείστηκε σάρκα από τα αγνά αίματά της για να σκηνώσε σωματικά «παν πλήρωμα της θεότητας».
ΥΨΗΛΟΤΕΡΑ ΟΥΡΑΝΩΝ.
Με την λέξη ουρανοί στους ύμνους των Παρακλητικών Κανόνων χαρακτηρίζεται η ορατή και η αόρατη κτίση.Η Θεοτόκος, επειδή βρίσκεται στο σύνορο της κτιστής και της ακτίστου φύσεως, είναι υψηλοτέρα των ουρανών, δηλ.ανθρώπων και αγγέλων και ετυθύς μετά τον Θεό.
ΦΥΣΙΖΩΟΣ.
Πρόκειται για σύνθετη λέξη :φύω+ζωή. Φυσίζωος είναι αυτός που παράγει και δωρίζει τη ζωή.

Δύο σύγχρονοι άγιοι μιλούν για την Παναγία.(Άγιος Ιωάννης Μαξίμοβιτς-Άγιος Ιουστίνος Πόποβιτς)


πηγή


Ο σεβασμός προς την Παναγία κατά την επίγεια ζωή της (Αγίου Ιωάννη Μαξίμοβιτς)
Από τους αποστολικούς χρόνους και μέχρι τις μέρες μας όλοι όσοι πραγματικά αγαπούν το Χριστό αποδίδουν τιμή σε Αυτήν που τον γέννησε, τον μεγάλωσε και τον προστάτεψε κατά τη διάρκεια των παιδικών του χρόνων. Εάν ο Θεός-Πατέρας διάλεξε Αυτήν, ο Θεός-Άγιο Πνεύμα κατήλθε σε Αυτή και ο Θεός-Υιός ενοίκησε σ’ Αυτή, εάν υποτάχθηκε σε Αυτή κατά τη διάρκεια των παιδικών του χρόνων, εάν ανησύχησε γι’ Αυτήν όταν ήταν κρεμάμενος στο Σταυρό, τότε δε θα έπρεπε όλοι όσοι ομολογούν την Αγία Τριάδα, να την τιμούν;

Ακόμα και στις ήμερες της επίγειας ζωής της οι φίλοι του Χριστού, οι Απόστολοι, έδειξαν μεγάλο ενδιαφέρον και αφοσίωση προς τη Μητέρα του Κυρίου, ιδιαίτερα, ο Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος, ο οποίος, εκπληρώνοντας το θέλημα του Θεού και Υιού της, την πήρε στο κατάλυμά του, φρόντιζε γι’ Αυτή σαν να ήταν μητέρα του, από τη στιγμή που ο Κύριος του απηύθυνε από το Σταυρό τις λέξεις «Ιδού η μήτηρ σου».
Ο ευαγγελιστής Λουκάς ζωγράφισε έναν αρκετά μεγάλο αριθμό εικόνων της, ορισμένες μαζί με το προαιώνιο Βρέφος, άλλες δίχως Αυτό. Όταν τις πήγε και τις έδειξε στην Υπεραγία Παρθένο. Αυτή τις ενέκρινε και είπε «Είθε η Χάρις του Υιού μου να είναι μαζί τους» και επανέλαβε τον ύμνο που είχε ψάλλει στην οικία της Ελισάβετ· « Μεγαλύνει η ψυχή μου τον Κύριο και ηγαλλίασε το πνεύμα μου επί τω Θεώ τω σωτήρι μου.»
Παρ’ όλα αυτά, κατά τη διάρκεια της επίγειας ζωής της η Παρθένος Μαρία απέφευγε τη δόξα που της ανήκε ως Μητέρας του Κυρίου. Προτιμούσε να ζει στην ησυχία και προετοίμαζε τον εαυτό της για την αναχώρηση προς την αιώνια ζωή. Μέχρι την τελευταία ημέρα της επίγειας ζωής της φρόντιζε να φανεί άξια της Βασιλείας του Υιού της. Πριν το θάνατο προσευχήθηκε ώστε, αν Αυτός ήθελε, να γλυτώσει τη ψυχή της από τα μοχθηρά πνεύματα που συναντούν τις ανθρώπινες ψυχές στο δρόμο προς τον ουρανό και προσπαθούν να τις πάρουν μαζί τους στον Αδη. Ο Κύριος εισάκουσε την προσευχή της Μητέρας του και την ώρα του θανάτου της κατήλθε ο ίδιος από τον Ουρανό με πλήθος αγγέλων να παραλάβει τη ψυχή της.
Από τη στιγμή που η Θεοτόκος είχε επίσης προσευχηθεί να μπορέσει να αποχαιρετίσει τους Αποστόλους, ο Κύριος σύναξε στην Κοίμησή της όλους τους Αποστόλους, εκτός από το Θωμά. Ήρθαν με μία αόρατη δύναμη εκείνη την ήμερα στην Ιερουσαλήμ, από τα πέρατα του κατοικημένου κόσμου όπου κήρυτταν και ήταν παρόντες στην ευλογημένη της μετάσταση στην αιώνια ζωή.
Οι Απόστολοι επιδόθηκαν στην ταφή του πάναγνου σώματος της με ιερούς ύμνους. Την τρίτη ημέρα άνοιξαν τον τάφο για να αποδώσουν τιμές στα λείψανα της Μητέρας του Θεού μαζί με τον Απόστολο Θωμά ο οποίος είχε πια καταφθάσει στην Ιερουσαλήμ. Όμως δε βρήκαν το σώμα στο τάφο και με απορία επέστρεψαν στο κατάλυμά τους. Τότε, κατά τη διάρκεια του γεύματος η Μητέρα του Θεού εμφανίσθηκε μπροστά τους, χωρίς να πατά το έδαφος, αστράπτοντας με ουράνιο φως. Τους είπε ότι ο Υιός της είχε δοξάσει και το σώμα της. Αφού μετέστη, στεκόταν ενώπιον του θρόνου Του. Την ίδια στιγμή, τους υποσχέθηκε να είναι πάντα μαζί τους.
Οι Απόστολοι χαιρέτησαν τη Μητέρα του Θεού με μεγάλη χαρά και άρχισαν να την τιμούν όχι μόνο ως Μητέρα του αγαπημένου τους Διδασκάλου και Κυρίου, αλλά και ως την ουράνια βοηθό, ως προστασία των Χριστιανών και μεσιτεία όλου του ανθρώπινου γένους ενώπιον του Δίκαιου Κριτή. Παντού όπου το Ευαγγέλιο του Χριστού κηρύχθηκε, η Υπεραγία Μητέρα Του άρχισε και Αυτή να δοξολογείται.
πηγή: Αγ. Ιωάννης Μαξίμοβιτς, «Η τιμή της Θεοτόκου στην Ορθόδοξη Εκκλησία», εκδ. Μυριόβιβλος, σ. 25-27
———————————————————-
Η Υπεραγία Θεοτόκος στην Εκκλησία (τοῦ Ἁγίου Ἰουστίνου Πόποβιτς)


Μὲ τὴν ἁμαρτία τὸ θάνατο καὶ τὸ διάβολο οἱ ἄνθρωποι ξέπεσαν ἀπὸ τὸν Θεὸ καὶ ἀπομακρύνθηκαν. Ἀλλὰ ὁ Θεὸς καὶ Κύριος Ἰησοῦς Χριστὸς ἀπὸ ἀμέτρητη φιλανθρωπία ἔγινε ἄνθρωπος καὶ γιὰ πάντα παραμένει ἀνάμεσα στοὺς ἀνθρώπους ὡς Θεάνθρωπος ὡς Ἐκκλησία. Ἡ δὲ Ἐκκλησία μὲ τὴν δική του θεανθρώπινη οἰκονομία σώζει τοὺς ἀνθρώπους ἀπὸ τὴν ἁμαρτία, τὸν θάνατο καὶ τὸν διάβολο. Εἶναι Καινο- Διαθηκικὴ Πανευλογία. Ἡ Ἐκκλησία εἶναι τό σῶμα τοῦ Χριστοῦ.
Ἔτσι ἡ Ὑπεραγία Θεοτόκος ποὺ ἐγέννησε γιὰ ἐμᾶς τὸν Θεάνθρωπο Κύριο Ἰησοῦ Χριστὸ στὴν πραγματικότητα γέννησε τὴν Ἐκκλησία διότι ἔδωσε τὸ σῶμα τῆς Ἐκκλησίας. Εἶναι λοιπὸν ἡ Θεοτόκος ταυτοχρόνως καὶ Ἐκκλησιογεννήτρια· ἡ Θεομήτωρ εἶναι ταυτόχρονα καὶ Ἐκκλησιομήτωρ.
Γι’ αὐτὸ ἡ ἁγία προσευχόμενη σκέψη τῆς Ἐκκλησίας ὁμολογεῖ καὶ διδάσκει αὐτὴ τὴν Παν-ἀλήθεια ὅτι δηλαδὴ ἡ Θεοτόκος εἶναι τὸ Παν-φῶς τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Θεοῦ. Ὁλόκληρη ἡ Θεανθρώπινη οἰκονομία τῆς σωτηρίας γίνεται δι’ Αὐτῆς καὶ διὰ τοῦ δικοῦ Της Θεϊκοῦ Υἱοῦ.
Οἱ Θεοφόροι Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας κηρύττουν γιὰ Αὐτήν. Ὅθεν δικαίως καὶ ἀληθῶς Θεοτόκον τὴν Ἁγίαν Μαρίαν ὀνομάζομεν. Τοῦτο γὰρ τὸ ὄνομα ἅπαν τὸ μυστήριο τῆς οἰκονομίας συνίστησι.
Γιὰ τὴν προσευχόμενη καὶ παν-ἀληθή αἴσθηση τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστὸς καὶ ἡ δική του θαυμαστὴ Θεομήτωρ εἶναι δύο ἀχώριστες ὑπάρξεις. Στὴν ὀρθόδοξη ἐπίγνωση τῆς ΚαινοΔιαθηκικῆς πίστης τὸ σωτηριῶδες καὶ ἀπολυτρωτικὸ ἔργο τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ εἶναι ἀχώριστο ἀπὸ τό τῆς Παναγίας Ἀχράντου Ὑπερευλογημένης, ἐνδόξου Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου καὶ Ἀειπαρθένου Μαρίας.
Ἐὰν ὑπάρχει κάποιος στὸ ἀνθρώπινο γένος μετὰ τὸν Κύριο Ἰησοῦ Χριστὸ τότε Αὐτὴ εἶναι ἡ Θεοτόκος ἡ Παντελεία, Θεανθρώπινη Παν-ἀρετή. Δὲν ὑπάρχει ἀμφιβολία. Αὐτὴ εἶναι ἡ τελειοτάτη μορφὴ κάθε ἀπείρου καλοῦ. Διότι ὅταν δί’ Αὐτῆς ὁ Θεὸς εἰσῆλθε στὸν κόσμο ὡς ἄνθρωπος πῶς νὰ μὴν προέλθει ἐξ Αὐτῆς γιὰ τὸν ἄνθρωπο κάθε τι τὸ θεϊκό, κάθε τι τὸ ἐπουράνιο, κάθε τι τὸ εὐαγγελικό, κάθε τι τὸ εὐλογημένο, κάθε τι τὸ παραδεισένιο;
Γι’ αὐτὸ εἶναι ἡ Ὑπεραγία Θεοτόκος τιμιωτέρα τῶν Χερουβεὶμ καὶ ἐνδοξοτέρα ἀσυγκρίτως τῶν Σεραφείμ. Γι’ αὐτὸ εἶναι ἡ βασίλισσα τῶν Ἀγγέλων.
Ἀναμφίβολα ἡ Ὑπεραγία Θεοτόκος εἶναι ἡ μεγάλη καὶ πλουσιωτάτη Δωρο -δωρήτρια στὸ Ἀνθρώπινο γένος. Χάρισε σὲ ἐμᾶς, ἐγέννησε γιὰ ἐμᾶς τὸν Θεὸν ὡς ἄνθρωπο, ὡς Θεάνθρωπο· καὶ μὲ Αὐτὸν τὴν Αἰώνια Ἀλήθεια, τὴν Αἰώνια Δικαιοσύνη, τὴν Αἰώνια Ἀγάπη, τὴν Αἰώνια Ἀγαθότητα, τὴν Αἰώνια Ζωή.
Ἀσφαλῶς μὲ αὐτὰ ἔδωσε σὲ ἐμᾶς ὅ,τι αἰωνίως χρειαζόταν ἡ ἀνθρώπινη ὕπαρξη σὲ ὅλους τους κόσμους: τὴν σωτηρία, τὴν ἐνχρίστωση, τὴν Θεανθρωποποίηση, τὴν Θέωση, τὴ ἐντριαδοποίηση, δηλαδὴ ὅλα τὰ θεία μυστήρια καὶ ὅλες τὶς θεϊκὲς ἀρετές. Ἀλλὰ μαζί μέ ὅλα αὐτά  (μᾶς ἔδωσε) τὸ πολὺ ἀγαπητὸ θαῦμα ὅλων τῶν θεϊκῶν κόσμων, τὸν θαυμαστὸ καὶ παν- θαύμαστο Θεὸ καὶ Κύριο Ἰησοῦ Χριστὸ, τὸν Θεάνθρωπο.
Ἐξαιτίας ὅλων αὐτῶν εἶναι παναληθὴς καὶ θεόπνευστη ἡ ὁμολογία τοῦ ὁσίου καί θεοφόρου Πατρὸς ἡμῶν Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ: «οὐδεὶς ἂν ἔλθοι πρὸς Θεὸν εἰ μὴ δι’ Αὐτῆς (τῆς Θεοτόκου)…Δι’ Αὐτῆς μεθέξουσι ὅσοι δὴ μεθέξουσι Θεοῦ. Αὕτη καὶ τῶν πρὸ Αὐτῆς αἰτία καὶ τῶν μέτ’ Αὐτὴν προστάτις καὶ τῶν αἰωνίων πρόξενος. Αὕτη τῶν προφητῶν ὑπόθεσις, τῶν Ἀποστόλων ἀρχή, τῶν μαρτύρων ἑδραίωμα,  τῶν διδασκάλων κρηπίς… Αὕτη παντὸς ἁγίου κορυφὴ καὶ τελείωσις». [Δηλαδή: «Κανείς δέν μπορεῖ νά ἔλθει στόν Θεό παρά μόνο διά μέσου Αὐτῆς (τῆς Θεοτόκου)…Διά μέσου Αὐτῆς θά ἑνωθοῦν ὅσοι θά ἑνωθοῦν μέ τόν Θεό. Αὐτή εἶναι αἰτία, καί τῶν πρίν ἀπό Αὐτήν, καί προστάτις τῶν μετά ἀπό Αὐτήν καί αἰτία (πρόξενος) τῶν αἰωνίων (ἀγαθῶν). Αὐτή εἶναι ἡ ὑπόθεση (μέ αὐτήν ἀσχολοῦνται καί γι’ αὐτήν ὁμιλοῦν) τῶν Προφητῶν, ἡ ἀρχή τῶν Ἀποστόλων, τό στήριγμα τῶν μαρτύρων, ἡ κρηπίδα (βάση) τῶν διδασκάλων…Αὐτή εἶναι ἡ κορυφή καί ἡ τελείωση τοῦ κάθε Ἁγίου»)
Ἡ θεοδηγούμενη σκέψη τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου μεγαλύνοντας τὴν Ὑπεραγία Θεοτόκο ὁμολογεῖ: «Ἀνάμεσα στοὺς ἀνθρώπους δὲν μπορεῖ νὰ βρεθεῖ κανεὶς ὅπως ἡ Θεοτόκος Μαρία. Αὐτή εἶναι ἡ Μητέρα τῆς Σωτηρίας γιατί ἐγέννησε τὸν Σωτήρα».
Ὁ Θεόσοφος ὁμολογητὴς τῆς θεανθρώπινης ἀλήθειας γιὰ τὴν Ὑπεραγία Θεοτόκο Ἅγιος Κύριλλος Ἀλεξανδρείας ἑνώνει τὴν προσωπικότητα τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου μὲ τὴν ἔννοια τῆς Ἐκκλησίας. Ἡ Ἐκκλησία δὲν μπορεῖ οὔτε νὰ ἐννοηθεῖ, οὔτε νὰ ὑπάρξει χωρὶς τὴν Ὑπεραγία Θεοτόκο. Ἡ Ὑπεραγία Θεοτόκος εἶναι ἡ Ἐκκλησία καὶ ἡ Ἐκκλησία εἶναι ἡ Ὑπεραγία Θεοτόκος. Μὲ τὴν ἐπονομασία δὲ «Θεοτόκος», στὸ πρόσωπο τῆς Ἀειπαρθένου Μαρίας ἐκφράζεται ὅλο τὸ θεϊκὸ μυστήριο τῆς προσωπικότητας τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ναί, χωρὶς τὴν Ὑπεραγία Θεοτόκο δὲν ὑπάρχει ὁ Θεάνθρωπος, δὲν ὑπάρχει ἡ Ἐκκλησία, δὲν ὑπάρχει ἡ σωτηρία καὶ ὅλος ὁ κόσμος μετατρέπεται σὲ μία πολὺ ἀσυλλόγιστη φρίκη καὶ ὁ ἄνθρωπος σὲ μία φοβεροτάτη κόλαση.
-Γιὰ ποιὸ λόγο ἐδημιούργησε ὁ Θεὸς αὐτὸν τὸν κόσμο;
-Γιὰ νὰ γίνει ναὸς τοῦ Θεοῦ.
-Καὶ τὴν ζωὴν σὲ αὐτόν;
-Γιὰ νὰ γίνει Θεο-λειτουργικὴ.
-Καὶ τοὺς ἀνθρώπους σὲ αὐτὴν;
-Γιὰ νὰ γίνουν Θεολειτουργοί.
Ἀλλὰ οἱ ἄνθρωποι μετάλλαξαν αὐτὸ τὸν κόσμο σὲ εἰδωλεῖο καὶ κολαστήριο.
- Μὲ τί;
-Μὲ τὴν Ἁμαρτία. Διότι ἡ ἁμαρτία ὑπακούει στὸν διάβολο καὶ ὄχι στὸν Θεό. Ἔτσι καὶ ἡ ἀνθρώπινη ζωὴ ἀπὸ Θεὸ-λειτουργικὴ ἔγινε διαβολοειδὴς καὶ οἱ ἄνθρωποι ἀπὸ λειτουργοί τοῦ Θεοῦ μετασχηματίστηκαν σὲ ὑπηκόους τοῦ διαβόλου.


Ὁ Κύριος ὅμως Ἰησοῦς Χριστὸς ἦλθε στὸν κόσμο γιὰ νὰ τὸν ἁγιάση καὶ νὰ τὸν μεταμορφώση ἀπὸ κόλαση σὲ Θεο-λειτουργία καὶ αὐτὸ ὁ φιλάνθρωπος Χριστὸς τὸ πραγματοποίησε μὲ τὴν Ἐκκλησία. Διότι μὲ Αὐτὴν ὅλος ὁ Κόσμος ἔγινε ναὸς τοῦ Θεοῦ καὶ ἡ ζωὴ σύμφωνα μὲ τὸ θεῖο εὐαγγέλιο ὅλη Θεολειτουργική. Τὸ δὲ τέλειο παράδειγμα αὐτοῦ τοῦ γεγονότος εἶναι ἡ Ὑπεραγία Θεοτόκος, ἡ Ὁποία ἔζησε καὶ ἀσκήθηκε στὸ ναὸ, στὴν Ἐκκλησία. Ὅλη Της ἡ ζωή ἦταν μία ἀδιάκοπη Θεολειτουργία μὲ συνεχή ὑπακοὴ στὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ.

Συναξαριστής 4 Αυγούστου 2012


Οἱ Ἅγιοι Ἑπτὰ Παῖδες ἐν Ἐφέσῳ Μαξιμιλιανός, Ἐξακουστοδιανός, Ἰαμβιλίχος, Μαρτινιανός, Διονύσιος, Ἀντωνῖνος (κατ᾿ ἄλλους Ἰωάννης) καὶ Κωνσταντῖνος

 


Στὰ μέσα τοῦ 3ου αἰῶνα μ.Χ., ὅταν ὁ αὐτοκράτωρ Δέκιος ἄναψε τὸ καμίνι τῶν διωγμῶν καὶ χωρὶς καμιὰ διάκριση βασάνιζε καὶ σκότωνε νέους καὶ γέρους, τότε καὶ ἑπτὰ παῖδες, Μαξιμιλιανός, Ἐξακουστοδιανός, Ἰαμβιλίχος, Μαρτινιανός, Διονύσιος, Ἀντωνῖνος καὶ Κωνσταντῖνος, γιὰ νὰ μὴν ἀρνηθοῦν τὴν πίστη τους, ἀφοῦ διαμοίρασαν τὰ ὑπάρχοντά τους στοὺς φτωχούς, ἔφυγαν ἀπὸ τὴν πόλη καὶ κρύφτηκαν σὲ κάποια σπηλιά, μέχρι νὰ πάψει ὁ διωγμός.

 


Ἐπειδή, ὅμως, ὁ κίνδυνος ὁλοένα καὶ πλησίαζε στὴν κρυψῶνα τους, προσευχήθηκαν ὅλη τὴν νύκτα νὰ πάρει ὁ Θεὸς τὶς ψυχές τους, χωρὶς νὰ πέσουν στὰ χέρια τοῦ Δεκίου. Ὁ Θεὸς ἄκουσε τὴν δέησή τους, καὶ τὸ πρωὶ κοιμήθηκαν χωρὶς νὰ ξυπνήσουν.

Μετὰ 194 χρόνια, ἐπὶ Θεοδοσίου τοῦ Μικροῦ, στὴν Ἔφεσο κάποια αἵρεση διακήρυττε ὅτι δὲν ὑπάρχει ἀνάσταση νεκρῶν.

Ἐκείνη, λοιπόν, τὴν ἐποχή, κάποιο παιδὶ στὴν ἀγορὰ τῆς Ἐφέσου ψώνισε ψωμὶ μὲ τὸ νόμισμα τῆς ἐποχῆς τοῦ Δεκίου. Αὐτὸ προκάλεσε ἔκπληξη. Πῆραν, λοιπὸν τὸ παιδὶ καὶ τὸ ἀνέκριναν. Κατόπιν, πῆγαν στὴ σπηλιὰ καὶ βρῆκαν ζωντανὰ καὶ τὰ ὑπόλοιπα παιδιά.

Τότε ὅλοι κατάλαβαν ὅτι εἶναι θαῦμα Θεοῦ, γιὰ νὰ ἀποδειχθεῖ ὅτι «ἀνάστασιν μέλλειν ἔσεσθαι νεκρῶν, δικαίων τε καὶ ἀδίκων». Δηλαδή, ὅτι μέλλει νὰ γίνει ἀνάσταση νεκρῶν, καὶ τῶν δικαίων καὶ τῶν ἀδίκων.

 


Ἀπολυτίκιο
Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.
Θείῳ Πνεύματι, ἀφθαρτισθέντες, πολυχρόνιον, ἤνυσαν ὕπνον, οἱ ἐν Ἐφέσῳ ἑπτάριθμοι Μάρτυρες καὶ ἀναστάντες πιστοὺς ἐβεβαίωσαν, τὴν τῶν ἀνθρώπων κοινὴν ἐξανάστασιν· ὅθεν ἅπαντες, συμφώνως τούτους τιμήσωμεν, δοξάζοντες Χριστὸν τὸν πολυέλεον.

Κοντάκιον
Ἦχος δ’. Ὁ ὑψωθεὶς ἐν τῷ Σταυρῷ.
Οἱ τὰ τοῦ κόσμου ὡς φθαρτὰ παριδόντες, καὶ τὰς ἀφθάρτους δωρεὰς εἰληφότες, διαφθορᾶς διέμειναν θανόντες παρεκτός· ὅθεν ἐξανίστανται, μετὰ πλείονας χρόνους, ἅπασαν ἐνθάψαντες, δυσμενῶν ἀπιστίαν· οὓς ἐν αἰνέσει σήμερον πιστοί, ἀνευφημοῦντες, Χριστὸν ἀνυμνήσωμεν.

Μεγαλυνάριον
Δόγμα ἀκυροῦται νεκροποιόν· οἱ γὰρ θεῖοι Παῖδες, ἀναστάντες ἐκ τῶν νεκρῶν, ἐδήλωσαν πᾶσι, τὴν μέλλουσαν γενέσθαι, ἐν τῇ ἐσχάτῃ ὥρᾳ, βροτῶν ἀνάστασιν.

 

 

Ἡ Ὁσία Εὐδοκία καὶ ἡ ἀνακομιδὴ τῶν λειψάνων της

 


Καταγόταν ἀπὸ τὰ μέρη τῆς Ἀνατολῆς. Σὲ μία ὅμως ἐκστρατεία τους οἱ Πέρσες αἰχμαλώτισαν καὶ αὐτὴν καὶ τὴν μετέφεραν στὴν Περσία. Ἐκεῖ ὑποχρεώθηκε νὰ ὑπηρετεῖ τὴν οἰκογένεια ἑνὸς ἀξιωματικοῦ. Ἡ ζωὴ αὐτὴ δὲν δυσαρέστησε τὴν Εὐδοκία.

Πίστευε ὅτι παντοῦ, ὅπου κι ἂν τύχουμε, μποροῦμε νὰ ἔχουμε μεγάλη ἀποστολὴ ὑπὲρ τοῦ ἔργου τοῦ Θεοῦ καὶ τῆς ὠφελείας τοῦ πλησίον μας. Ἔτσι, εὐπειθής, πρόθυμη καὶ διακριτικὴ καθὼς ἦταν, ἀλλὰ καὶ μὲ πολλὴ φρόνηση καὶ λεπτότητα, κατάφερε αὐτὴ ἡ αἰχμάλωτη νὰ αἰχμαλωτίσει τοὺς κυρίους της.

Τὴν ἀγάπησαν ὅλοι καὶ ἔγιναν χριστιανοί. Κατόπιν, μὲ πυρῆνα τὸ σπίτι τοῦ ἀξιωματικοῦ, κατάφεραν νὰ ἐκχριστιανίσουν πολλὲς Περσίδες καὶ Πέρσες. Τὰ γεγονότα ὅμως αὐτὰ ἔφτασαν στ᾿ αὐτιὰ τῶν ἀρχόντων, ποὺ ἐξοργισμένοι συνέλαβαν τὴν Εὐδοκία καὶ τὴν μαστίγωσαν ἀλύπητα.

Ἔτσι πληγωμένη τὴν ἔριξαν στὴ φυλακή. Ἀλλὰ μετὰ δυὸ μῆνες τὴν ἔβγαλαν, ἔσχισαν τὶς σάρκες της μὲ ἀκανθωτὰ ραβδιά, τρύπησαν τὸ σῶμα της μὲ μυτερὰ καλάμια καὶ κατόπιν ἕσφιξαν τόσο τὸ σῶμα της μὲ σχοινιά, ὥστε πολλὰ κόκκαλά της ἔσπασαν. Ἀλλ᾿ ἐπειδὴ ἡ Εὐδοκία μὲ γενναῖο φρόνημα ἐξακολουθοῦσε νὰ ὁμολογεῖ τὸν Χριστό, τὴν ἀποκεφάλισαν, γιὰ νά λάβει ἔτσι τὸ ἀμάραντο στεφάνι τοῦ μαρτυρίου.

Ὁ Σ. Εὐστρατιάδης ὅμως, ἔχει ἄλλη ἄποψη γιὰ τὸ Συναξάρι αὐτὸ καὶ λέει τὰ ἑξῆς: «Ἐν τῷ Συναξαριστῇ τοῦ Νικοδήμου γίνεται σύγχυσις τῆς ἀνακομιδῆς τῶν λειψάνων τῆς μάρτυρος ταύτης, τῆς ἑορταζόμενης τὴν 1η Μαρτίου, πρὸς ἄλλην ὁμώνυμον μάρτυρα τῆς 4ης Αὐγούστου, ὅτι περὶ τῆς ἀνωτέρω πρώην πόρνης καὶ εἴτα ὁσιομάρτυρος Εὐδοκίας ὁ λόγος τῆς ἀνακομιδῆς, μαρτυρεῖ ὁ ἀρχαῖος Παρισινὸς Κῶδιξ 13, ὅστις ἐν φ. 356α περὶ τῆς ἑορτῆς τῶν ἐν Ἐφέσῳ ἑπτὰ παίδων καὶ τῆς ἀνωτέρω μάρτυρος Εὐδοκίας ταῦτα σημειοῖ: Ἴστεον ὅτι τινὰ τῶν Τυπικῶν κατὰ ταύτην τὴν ἡμέραν (ἤγουν τὴν 4ην Αὐγούστου) ἑορτάζουσι τοὺς ἁγίους τούτους (ἑπτὰ παίδας)· ἕτερα δὲ κατὰ τὴν β´ ἡμέραν τοῦ μηνός· κατὰ δὲ ταύτην τὴν ἁγίαν ὁσιομάρτυρα Εὐδοκίαν, ἣς ἀκολουθία ψάλλεται τὴν α´ τοῦ Μαρτίου μηνός, εἶγε ἐστὶν αὕτη καὶ οὐχ ἑτέρα· ἐπεὶ ἡ τῆς μάρτυρος ἀκολουθία ταύτην εἶναι παρίστησιν ἡμεῖς δὲ τῷ πλείονι τῶν ψήφων νικώμενοι, ἐνταῦθα τοὺς ἁγίους ἑπτὰ παίδας τεθείκαμεν ἐναπομένει δὲ εἰς τὴν διάκρισιν».

Πράγματι δὲ ἡ εἰς τὴν ἁγίαν Εὐδοκίαν ἀκολουθία τῆς ἀνακομιδῆς τῶν λειψάνων, ἡ σωζόμενη εἰς τοὺς Λαυριωτικοὺς Κώδικας Δ 17 φ. 31 καὶ Δ 14 καὶ εἰς τὸν Παρισινὸν 1575 φ. 186α τοῦ Θεοφάνους ποίημα, ἀναφέρεται εἰς τὴν πρώην πόρνην Εὐδοκίαν (της 1ης Μαρτίου) καὶ οὐχὶ εἰς τὴν ἀνωτέρω τῆς 4ης Αὐγούστου, ἣς τὴν μνήμην καὶ τὴν ἀνακομιδὴν συγχρόνως ἀναγράφει ὁ Νικόδημος. Φρονῶ, ὅτι ἡ Εὐδοκία αὐτὴ τοῦ Νικόδημου εἶναι φανταστικὸν πρόσωπον, ἐκλαμβανόμενη ἀντὶ τῆς μάρτυρος Ἴας, τὴν ὁποίαν πολλοὶ Συναξαρισταὶ κατὰ τὴν ἡμέραν ταύτην σημειοῦσιν, ἥτις ἔχει καὶ τὸ αὐτὸ ἀπαραλλάκτως ὑπόμνημα· φαίνεται ὅτι ὁ ἀντιγραφεὺς τὸ ὄνομα Ἴα ἐθεώρησε ἀκέφαλον καὶ συνεπλήρωσε αὐτὸ διὰ τῆς προσθήκης τῶν πέντε πρώτων γραμμάτων Εὐδοκ.

Ἢ τὸ καὶ πιθανότερον ἐπειδὴ κατὰ τὴν ἡμέραν ταύτην μνεία γίνεται τοῦ ὀνόματος τῆς Εὐδοκίας διὰ τὴν ἀνακομιδὴν αὐτῆς, καὶ μνεία τῆς μάρτυρος Ἴας, τὸ συναξάριον τῆς τελευταίας ταύτης ἀπεδόθη ἐκ συγχύσεως εἰς τὴν Εὐδοκίαν καὶ οὕτω προῆλθε νέα μάρτυς ἀνύπαρκτος Εὐδοκία· διότι δὲν ἐξηγεῖται ἄλλως τὸ κοινὸν Συναξάριον τῆς Ἴας τῶν Συναξαριστῶν καὶ τῆς Εὐδοκίας τοῦ Νικόδημου. (Πρβλ. Συναξαριστὴν Delehaye, σ. 868, 38 καὶ Νικόδημου, σ. 235-236, Ἀπριλίου 4).

 

 

Ὁ Ἅγιος Θαλουὴλ

Μαρτύρησε, ἀφοῦ τὸν κρέμασαν σὲ μία μηλιά.

 

 

Ἐγκαίνια τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Παντοκράτορος στὴν Κωνσταντινούπολη

Ἐγκαίνια Ἱεροῦ Ναοῦ Ἁγίου Προκοπίου
 

  Ἕκαστον μέλος τῆς ἁγίας σου σαρκός ἀτιμίαν δι' ἡμᾶς ὑπέμεινε τὰς ἀκάνθας ἡ κεφαλή ἡ ὄψις τὰ ἐμπτύσματα αἱ σιαγόνες τὰ ῥαπίσματα τὸ στό...