Κήρυγμα γιά τήν ἑορτή τῶν Θεοφανείων

Σήμερα ἡ φύση τῶν ὑδάτων καθαγιάζεται. Σήμερα ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ βαπτίζεται στά ὕδατα τοῦ Ἰορδάνη, χωρίς νά ἔχει ἀνάγκη ὁ Ἴδιος νά ἐξαγνιστεῖ, ἀλλά προκειμένου νά ἐξαγνιστεῖ τό ἁμαρτωλο ἀνθρώπινο γένος ἀπό τόν ρύπο.

Σήμερα οἱ οὐρανοί ἀνοίγουν καί ἡ φωνή τοῦ Θεοῦ Πατέρα ἀκούγεται:

«οὗτός ἐστιν ὁ υἱός μου ὁ ἀγαπητός». Τό Ἅγιο Πνεῦμα κατέρχεται πάνω στόν Σωτήρα τοῦ κόσμου, ὁ Ὁποῖος στέκεται στόν Ἰορδάνη γιά νά ἐπιβεβαιώσει ὅτι πράγματι Αὐτός εἶναι ὁ ἐνσαρκωμένος Υἱός τοῦ Θεοῦ. Ἡ Ἁγία Τριάδα εὐκρινῶς φανερώνεται καί ἀποκαλύπτεται στόν κόσμο.

Τά ὕδατα τοῦ Ἰορδάνη καθοσιώνονται καί ταυτόχρονα ὅλα τά ὕδατα τῆς δημιουργίας, ἡ ἴδια ἡ φύση τοῦ ὕδατος. Τό ὕδωρ παρέχει τή δύναμη γιά νά ἐξαγνιστεῖ ὄχι μόνο τό σῶμα, ἀλλά καί ὁλόκληρη ἡ ψυχή τοῦ ἀνθρώπου· νά ἀναγεννηθεῖ ὁ ὅλος ἄνθρωπος σέ μιά καινή ζωή μέσω τοῦ Βαπτίσματος.

Μέσω τοῦ ὕδατος ὁλόκληρη ἡ φύση ἐξαγνίζεται· ἀπό τό ὕδωρ ἐξῆλθε ὁ κόσμος· τό ὕδωρ διεισδύει παντοῦ, διαποτίζει τά πετρώματα σέ κάθε μέρος τῆς γῆς ζωοποιώντας τά πάντα στή φύση. Χωρίς αὐτό οὔτε ζῶα οὔτε φυτά μποροῦν νά ὑπάρξουν.

Τά ὕδατα καθαγιάζονται καί μέσω αὐτῶν ὁλόκληρος ὁ κόσμος, σέ προετοιμασία τῆς ἀναγέννησης τῆς μέλλουσας αἰώνιας Βασιλείας τοῦ Θεοῦ.

Κάθε χρόνο αὐτή τήν ἡμέρα ἡ δόξα τοῦ Θεοῦ ἀποκαλύπτεται, ἐπαναλαμβάνοντας καί ἐπιβεβαιώνοντας ὅ,τι ἐπιτελέστηκε κατά τό Βάπτισμα τοῦ Χριστοῦ. Ξανά οἱ οὐρανοί ἀνοίγουν, ξανά τό Ἅγιο Πνεῦμα κατέρχεται. Δέν τό βλέπουμε μέ τά σωματικά μας μάτια, ἀλλά αἰσθανόμαστε τήν ἐνέργειά Του. Κατά τήν τελετή τοῦ Ἁγιασμοῦ, τά ὕδατα, τά ὁποῖα καθαγιάζονται ἀπό τό γεγονός τῆς καθόδου τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, μεταμορφώνονται· γίνονται ἄφθαρτα καί διατηροῦν τήν ἐνέργειά τους γιά πολλά χρόνια. Ὁ καθένας μπορεῖ νά τό ἀντιληφθεῖ αὐτό – πιστοί καί ἄπιστοι, σοφοί καί ἀγράμματοι.

Ἀπό ποῦ, ὅμως, τά ὕδατα ἀποκτοῦν αὐτή τήν ἰδιότητα;

Εἶναι ἐνέργεια τοῦ Ἁγίου Πνεύματος! Ἐκεῖνοι πού μέ πίστη πίνουν αὐτά τά ὕδατα καί χρίονται μ’ αὐτά λαμβάνουν ἀνακούφιση καί θεραπεία ἀπό πνευματικές καί σωματικές ἀρρώστιες. Οἱ κατοικίες καθαγιάζονται μέσω αὐτῶν τῶν ὑδάτων, ἡ δύναμη τῶν δαιμόνων καταστέλλεται, ἡ θεία Χάρη κατέρχεται σέ ὁ,τιδήποτε ραντίζεται μέ τά ὕδατα αὐτά. Μέσω τῆς καθοσίωσης τῶν ὑδάτων ἡ θεία Χάρη ξανά παρέχεται σέ ὁλόκληρο τόν κόσμο, καθαίροντάς τον ἀπό τίς ἁμαρτίες πού ἔχουμε διαπράξει καί προφυλάσσοντάς τον ἀπό τίς μηχανορραφίες τοῦ διαβόλου.

Σήμερα, τό Ἅγιο Πνεῦμα, μέ τήν κάθοδό Του στά ὕδατα ὅπου βυθίζεται ὁ σταυρός τοῦ Κυρίου, κατέρχεται σέ ὁλόκληρη τή φύση, ἐκτός ἀπό

τόν ἄνθρωπο ὁ ὁποῖος δέν τό ἐπιθυμεῖ.

Ἄς ἀνοίξουμε τίς καρδιές μας καί τίς ψυχές μας γιά νά λάβουμε Ἐκεῖνον καί μέ πίστη ἄς ἀναφωνήσουμε ἀπό τά βάθη τῆς ψυχῆς μας:

«Μέγας εἶ Κύριε, καί θαυμαστά τά ἔργα σου, καί οὐδείς λόγος ἐξαρκέσει πρός ὕμνον τῶν θαυμασίων σου».

(Ἁγίου Ἰωάννη Μαξίμοβιτς)

(Ἀπό το βιβλίο: Ὁ Ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ, ἅγιος Ἰωάννης Μαξίμοβιτς, ἐκδ. Μυριόβιβλος, σσ. 285-287)

ΓΙΑ ΤΙΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ του Αγίου Ιωάννου Μαξίμοβιτς

ΓΙΑ ΤΙΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ

του Αγίου Ιωάννου Μαξίμοβιτς

Τήρησε σθεναρά την πνευματική επιφυλακή, επειδή δεν γνωρίζεις πότε θα σε καλέσει ο Κύριος κοντά Του.

Κατά την επίγειο ζωή σου, να είσαι έτοιμος ανά πάσα στιγμή να Του δώσεις λογαριασμό.

Πρόσεχε να μην σε πιάσει στα δίχτυα του ο εχθρός, ή να σε ξεγελάσει, προκαλώντας σε να πέσεις σε πειρασμό. Καθημερινά εξέταζε την συνείδησή σου, δοκίμαζε την καθαρότητα των λογισμών σου, τις προθέσεις σου.

Κάποτε ήταν ένας βασιλιάς, ο οποίος είχε ένα γιο πονηρό. Έχοντας χάσει κάθε ελπίδα για αλλαγή προς το καλύτερο, ο πατέρας καταδίκασε τον γιο του σε θάνατο. Του έδωσε ένα μήνα περιθώριο για να προετοιμαστεί.

Πέρασε ο μήνας, και ο πατέρας ζήτησε να παρουσιασθεί ο γιος του. Προς μεγάλη του έκπληξη, παρατήρησε πως ο νεαρός ήταν αισθητά αλλαγμένος: το πρόσωπό του ήταν αδύνατο και χλωμό, και ολόκληρο το κορμί του έμοιαζε να είχε υποφέρει.

«Πώς και σου συνέβη τέτοια μεταμόρφωση, γιέ μου;» ρώτησε ο πατέρας.

«Πατέρα μου και κύριέ μου,» απάντησε ο γιος, «πώς είναι δυνατόν να μην έχω αλλάξει, αφού η κάθε μέρα με έφερνε πιο κοντά στον θάνατο;»

«Καλώς, παιδί μου», παρατήρησε ο βασιλιάς. «Επειδή προφανώς έχεις έρθει στα συγκαλά σου, θα σε συγχωρήσω. Όμως, θα χρειαστεί να τηρήσεις αυτή την διάθεση επιφυλακής της ψυχής σου, για την υπόλοιπη ζωή σου.»

«Πατέρα μου,» απάντησε ο γιος, «αυτό είναι αδύνατο. Πώς θα μπορέσω να αντισταθώ στα αμέτρητα ξελογιάσματα και τους πειρασμούς;»

Ο βασιλιάς τότε διέταξε να του φέρουν ένα δοχείο γεμάτο λάδι, και είπε στον γιο του: «Πάρε αυτό το δοχείο, και μετάφερέ το στα χέρια σου, διασχίζοντας όλους τους δρόμους της πόλεως. Θα σε ακολουθούν δύο στρατιώτες με κοφτερά σπαθιά. Εάν χυθεί έστω και μία σταγόνα από το λάδι, θα σε αποκεφαλίσουν.»

Ο γιος υπάκουσε. Με ανάλαφρα, προσεκτικά βήματα, διέσχισε όλους τους δρόμους της πόλεως, με τους στρατιώτες να τον συνοδεύουν συνεχώς, και δεν του χύθηκε ούτε μία σταγόνα.

Όταν επέστρεψε στο κάστρο, ο πατέρας τον ρώτησε: «Γιέ μου, τι πρόσεξες καθώς τριγυρνούσες μέσα στους δρόμους της πόλεως;»

«Δεν πρόσεξα τίποτε.»

«Τι εννοείς, ‘τίποτε’;» τον ρώτησε ο βασιλιάς. «Σήμερα ήταν μεγάλη γιορτή – σίγουρα θα είδες τους πάγκους που ήταν φορτωμένοι με πολλές πραμάτειες, τόσες άμαξες, τόσους ανθρώπους, ζώα…»

«Δεν είδα τίποτε απ’ όλα αυτά» είπε ο γιος. «Όλη η προσοχή μου ήταν στραμμένη στο λάδι μέσα στο δοχείο. Φοβήθηκα μην τυχόν μου χυθεί μια σταγόνα και έτσι χάσω τη ζωή μου.»

«Πολύ σωστή η παρατήρησή σου» είπε ο βασιλιάς. «Κράτα λοιπόν αυτό το μάθημα κατά νου, για την υπόλοιπη ζωή σου. Να τηρείς την ίδια επιφυλακή για την ψυχή μέσα σου, όπως έκανες σήμερα για το λάδι μέσα στο δοχείο. Να στρέφεις τους λογισμούς σου μακριά από εκείνα που γρήγορα παρέρχονται, και να τους προσηλώνεις σε εκείνα που είναι αιώνια. Θα είσαι ακολουθούμενος, όχι από οπλισμένους στρατιώτες, αλλά από τον θάνατο, στον οποίον η κάθε μέρα μας φέρνει πιο κοντά. Να προσέχεις πάρα πολύ να φυλάς την ψυχή σου από όλους τους καταστροφικούς πειρασμούς.»

Ο γιος υπάκουσε τον πατέρα, και έζησε έκτοτε ευτυχής.

«Γρηγορείτε, στήκετε εν τη πίστει, ανδρίζεσθε, κραταιούσθε» (Α’ Προς Κορινθίους 16:13).

Ο Απόστολος δίνει αυτή την σημαντική συμβουλή, για να στρέψει στην προσοχή τους προς τον κίνδυνο του κόσμου τούτου, να τους καλέσει σε συχνή εξέταση της καρδιάς τους, επειδή χωρίς αυτό, είναι εύκολο κανείς να καταστρέψει την καθαρότητα και το πάθος της πίστεώς του και χωρίς να το αντιληφθεί, να περάσει στην αντίπερα όχθη του πονηρού και της απιστίας.

Όπως είναι βασική μας μέριμνα να προσέχουμε εκείνα που μπορούν να ζημιώσουν την φυσική μας υγεία, έτσι οφείλουμε να έχουμε σαν πνευματική μας μέριμνα να προσέχουμε εκείνα που μπορούν να ζημιώσουν την πνευματική μας ζωή και το έργο της πίστεως και της σωτηρίας. Συνεπώς, πρέπει να ελέγχετε προσεκτικά και με προσήλωση τα εσωτερικά σας ορμέμφυτα: είναι εκ Θεού, ή από το πνεύμα του πονηρού; Να φυλάγεσθε από τους πειρασμούς του κόσμου τούτου, και από τους κοσμικούς ανθρώπους. Να φυλάγεσθε από τους κρυφούς εσωτερικούς πειρασμούς που προέρχονται από το πνεύμα της αδιαφορίας και απροσεξίας την ώρα της προσευχής εξ αιτίας της φθίνουσας Χριστιανικής αγάπης.

Αν στρέψουμε την προσοχή μας στον νου μας, θα παρατηρήσουμε ένα χείμαρρο αλλεπάλληλων λογισμών και ιδεών. Ο χείμαρρος αυτός είναι αδιάκοπος, τρέχει γοργά προς κάθε κατεύθυνση και κάθε στιγμή – στο σπίτι, στην εκκλησία, στην εργασία, όταν διαβάζουμε, όταν συζητούμε…

Συνήθως το ονομάζουμε «σκέψη», γράφει ο Επίσκοπος Θεοφάνης ο Έγκλειστος, αλλά στην πραγματικότητα είναι μια διαταραχή του νοός, ένα σκόρπισμα, μια έλλειψη συγκέντρωσης και προσοχής. Το ίδιο συμβαίνει και στην καρδιά. Έχετε ποτέ παρατηρήσει την ζωή της καρδιάς; Δοκιμάστε να το κάνετε, έστω για ένα μικρό διάστημα, και παρατηρήστε τι θα ανακαλύψετε: Προκύπτει κάτι δυσάρεστο, και ταράζεστε. Σας βρίσκει κάποια δυστυχία, και νοιώθετε λύπηση για τον εαυτό σας. Βλέπετε κάποιον που δεν συμπαθείτε, και αμέσως αναβλύζει μέσα σας η εχθρότητα.

Συναντιέστε με κάποιον ισότιμό σας, ο οποίος εν τω μεταξύ σας έχει προσπεράσει κοινωνικά, και αρχίζετε να τον φθονείτε. Αναπολείτε τα ταλέντα σας και τις ικανότητές σας, και αρχίζετε να νοιώθετε υπερηφάνεια…. Όλη αυτή η σαπίλα: ματαιοδοξία, σαρκική επιθυμία, λαιμαργία, ακηδία, κακία… η μία στοιβαγμένη πάνω στην άλλη, τελικά καταστρέφουν την καρδιά. Και όλα αυτά μπορούν να διαπεράσουν την καρδιά μέσα σε λίγα μόνο λεπτά. Για τον λόγο αυτό, κάποιος ασκητής που ασκούσε αυστηρό έλεγχο στον εαυτό του, είπε -πολύ σωστά- ότι «η καρδιά του ανθρώπου είναι γεμάτη από δηλητηριώδη φίδια. Μόνο οι καρδιές των αγίων είναι απαλλαγμένες από αυτά τα φίδια: τα πάθη.»

Τέτοια όμως απαλλαγή αποκτάται μονάχα μέσω μιας μακροχρόνιας και δύσκολης διαδικασίας αυτογνωσίας, προσωπικής ενασχόλησης και επιφυλακής προς την έσω ζωή μας, δηλαδή, την ψυχή.

Να είστε προσεκτικοί. Να είστε σε επιφυλακή για την ψυχή σας! Να στρέφετε τους λογισμούς σας μακριά από εκείνα που γρήγορα παρέρχονται, και να τους προσηλώνετε σε εκείνα που είναι αιώνια. Έτσι θα βρείτε την χαρά που ποθεί η ψυχή σας, και για την οποία διψά η καρδιά σας.

 Από  serafeimtousarof.blogspot.gr 

"Κάθε μέλος της Ορθοδόξου Εκκλησίας έχει ευθύνη για ολόκληρη την Εκκλησία" - Άγιος Ιωάννης Μαξίμοβιτς

                                    

Οι σύγχρονοι Άγιοι της Ρωσικής Διασποράς Ιωάννης Μαξίμοβιτς και Φιλάρετος

Ο Ευγένιος (μετέπειτα π. Σεραφείμ) και ο Γκλεμπ δούλευαν στην έκδοση του περιοδικού τους Ορθόδοξος Λόγος…. 

  …Όταν ο Γκλέμπ του εξήγησε τα περιεχόμενα του πρώτου υπό έκδοση τεύχους, ο αρχιεπίσκοπος Ιωάννης έδωσε αμέσως και ανενδοίαστα την έγκρισή του, λέγοντας με έμφαση: «Τυ­πωθήτω»! Όταν ζήτησαν την έγκριση του για τα επόμενα τεύχη, τα ενέκρινε αμέσως προτού καν οι αδελφοί του πουν τι περιείχαν.

Ο Γκλέμπ προβληματίστηκε. Γιατί άραγε δεν ήθελε ο αρχιεπίσκοπος να εξετάσει το κάθε τεύχος, εφόσον το περιοδικό εκδιδόταν στην περιοχή της επισκοπικής δικαιοδοσίας του; Η κατάπληξή του εντάθηκε όταν, μετά απ’ την έκδοση του πέμπτου τεύχους, ένας αναγνώστης εξοργίστηκε με κάποιο άρθρο που είχε γράψει ο Ευγένιος.

Το επίμαχο άρθρο, στη στήλη με τίτλο «Η Ορθοδοξία στο Σύγχρονο Κόσμο», σχολίαζε την ομιλία του πάπα Παύλου του VI στα Ηνωμένα Έθνη. Ο αναγνώστης, εκφράζοντας την αγανάκτηση του, επέστρεψε το τεύχος με αρκετά σχόλια στο περιθώριο των σελίδων. «Ιδού» - έγραφε - «ένα περιοδικό γεμάτο με τους θησαυρούς της Ορθόδοξης Πίστης, στο τέλος του οποίου ο αναγνώστης αντικρίζει ένα άρθρο στο οποίο ο πάπας συγκρίνεται με τον αντίχριστο! Μα ποιοι νομίζουν ότι είναι αυτοί "οι εκδότες της πεντάρας" που μπορούν να κάνουν τέτοιες αλλόκοτες δη­λώσεις για έναν παγκοσμίως αναγνωρισμένο πνευματικό ηγέτη»;

Πληγωμένοι από την πικρόχολη αυτή αντίδραση του αναγνώστη τους, οι αδελφοί ενημέρωσαν τον αρχιεπίσκοπο Ιωάννη για το συμβάν. Ο Γκλέμπ ανέλαβε πρωτοβουλία να τον ρωτήσει, ενώ ο Ευγένιος απλώς παρακολουθούσε τη συζήτηση: «Γιατί δεν ελέγξατε το τεύχος, ώστε να γνωρίζαμε προτού εκδοθεί, το τι θα επακολουθούσε»;!

Ο αρχιεπίσκοπος αφού άκουσε το περιεχόμενο του επίμαχου άρθρου, κοίταξε έντονα τον Γκλέμπ στα μάτια:

«Παρακολούθησες τα μαθήματα στο Ιεροδιδασκαλείο»; τον ρώτησε.

«Ναι», απάντησε ο Γκλέμπ.

«Και ολοκλήρωσες τον κύκλο σπουδών σου»;

«Μάλιστα».

«Είχες τον αρχιεπίσκοπο Αβέρκιο καθηγητή σου»;

«Μάλιστα».

«Δεν διδάχθηκες, ότι σε δύσκολους καιρούς ο κάθε Χριστιανός είναι ο ίδιος υπεύθυνος για τη Χριστιανοσύνη στο σύνολό της;

 Ότι κάθε μέλος της Ορθόδοξης Εκκλησίας έχει ευθύνη για ολόκληρη την Εκκλησία; 

Και ότι σήμερα η Εκκλησία έχει εχθρούς και διώκεται από έξω αλλά και από μέσα»;

«Ναι, το διδάχθηκα», παραδέχτηκε ο Γκλέμπ.

Όπως εξήγησε ο αρχιεπίσκοπος στους αδελφούς, αυτός ήταν και ο λόγος που σκοπίμως δεν έλεγχε τα τεύχη τα όποια εξέδιδαν. Ήθελε να είναι εκείνοι υπεύθυνοι για όσα έγραφαν. Αν έκαναν λάθη, όφειλαν οι ίδιοι να απολογηθούν ενώπιον του Θεού και να μην μπουν σε πειρασμό να επιρρίψουν αλλού την ευθύνη.

Σε τέτοιους χαλεπούς καιρούς, τους είπε, είναι απαραίτητο για να διατηρηθεί ο Χριστιανισμός, οι εργάτες της Ορθοδοξίας να εργάζονται για το Χριστό χωρίς να εξαρτώνται από άλλους σε κάθε βήμα τους. Είναι αξιέπαινοι όταν κάνουν δημιουργική εργασία, χωρίς να περιμένουν λεπτομερείς οδηγίες από άλλους.

«Άλλωστε», κατέληξε ο αρχιεπίσκοπος, «όσα έγραψες σ'’ αυτό το άρθρο είναι σύμφωνα με τις θέσεις του αρχιεπισκόπου Αβερκίου και τυχαίνει να συμφωνώ κι εγώ μαζί του».

Οι αμφιβολίες των αδελφών διαλύθηκαν. Ο Ευγένιος χαμογέλασε με το αποτέλεσμα το οποίο, σε τελική ανάλυση, ευθυγραμμιζόταν με το αμερικανικό πνεύμα της πρωτοπορίας. Από εκείνη τη στιγμή, ο Ευγένιος και ο Γκλέμπ ανέλαβαν πλήρως την ευθύνη. Αν και δεν ζητούσαν πια να ελέγχονται τα πάντα πριν από την έκδοση του κάθε τεύχους, εξακολούθησαν να συμβουλεύονται τον αρχιεπίσκοπο όποτε είχαν συγκεκριμένες ερωτήσεις κι εκείνος τις απαντούσε με αγάπη. Για απαντήσεις σε ερωτήσεις Θεολογικού περιεχομένου που ανέκυπταν, τους συμβούλευσε να γράφουν στον αρχιεπίσκοπο Αβέρκιο, με τον οποίον είχε απόλυτη ενότητα ψυχής.

Ως ποιμενάρχης των αδελφών, ο αρχιεπίσκοπος Ιωάννης τους έδωσε κάποιο βαθμό ελευθερίας αλλά τους έκανε να καταλάβουν την ευθύνη που συνεπάγεται αυτή η ελευθερία. Επιπλέον τους ξεκαθάρισε ότι είναι απαραίτητο η ελευθερία τους να παραμένει πάντοτε στο πλαίσιο της υπακοής προς την Ορθόδοξη Εκκλησία και την Παράδοσή της, μέσα από τις συμβουλές όχι μόνον του ιδίου, μα και άλλων γερόντων τους οποίους εμπιστευόταν.

 

ΠΗΓΗ: εδώ

Θεοτόκος, η Μεσίτρια του γένους των Χριστιανών

Η Παρθένος, έχοντας αφιερωθεί τελείως στο Θεό, παρόλο που απώθησε κάθε παρόρμηση προς αμαρτία, ένιωσε την αδυναμία της ανθρώπινης φύσης πολύ περισσότερο από άλλους και επιθυμούσε διακαώς την έλευση του Σωτήρα. Μέσα στην ταπείνωσή της θεωρούσε τον εαυτό της ανάξιο ακόμη και να διακονήσει την Παρθένο που θα τον κυοφορούσε. Για να μην την αποσπά τίποτα από την προσευχή και την εγρήγορση, η Μαρία έδωσε στο Θεό όρκο να μην νυμφευθεί, έτσι ώστε να ευχαριστεί μόνον Αυτόν σε όλη της τη ζωή. Ήταν αρραβωνιασμένη με τον ηλικιωμένο Ιωσήφ. Όταν η ηλικία της δεν Της επέτρεπε να παραμείνει στο Ναό, εγκαταστάθηκε στην οικία του στη Ναζαρέτ.

Εδώ η Παρθένος συγκατατέθηκε στον αρχάγγελο Γαβριήλ που της έφερε τα χαρμόσυνα νέα της γέννησης του Υιού του Υψίστου απ’ αυτήν· «Χαίρε, κεχαριτωμένη· ο Κύριος μετά σου· ευλογημένη συ εν γυναιξί… Πνεύμα Άγιον επελεύσεται επί σε, και δύναμις υψίστου επισκιάσει σοι· διό και το γεννώμενον άγιον κληθήσεται υιός Θεού».Η Μαρία αποδέχθηκε την αγγελική χαρμόσυνη είδηση ταπεινά και υποτακτικά. «Τότε ο Λόγος, με τρόπο γνωστό σε αυτόν, κατήλθε και, όπως Αυτός ο ίδιος θέλησε, εισήλθε στη Μαρία και κατοίκησε μέσα σε αυτή». «Όπως η αστραπή φωτίζει ό,τι είναι κρυμμένο, έτσι και ο Χριστός εξαγνίζει ό,τι είναι κρυμμένο στη φύση των πραγμάτων. Εξάγνισε και τη Μαρία και ύστερα γεννήθηκε, έτσι ώστε να δείξει ότι εκεί που είναι ο Χριστός, είναι εμφανής η αγνεία σε όλη της τη δύναμη. Εξάγνισε την Παρθένο, έχοντας ετοιμάσει αυτή με το Άγιο Πνεύμα, και τότε η κοιλία, έχοντας γίνει αγνή, Τον συνέλαβε. Εξάγνισε την Παρθένο όταν αυτή ήταν άθικτη διότι, έχοντας γεννηθεί, την άφησε Παρθένο. Δεν λέω ότι η Μαρία έγινε αθάνατη, αλλά ότι όντας φωτισμένη με τη χάρη, δεν ενοχλείτο από αμαρτωλές επιθυμίες». «Το Φως κατοίκησε σε αυτή, εξάγνισε το νου της, έκανε τις σκέψεις της καθαρές , αγνές τις ανησυχίες της, καθαγίασε την Παρθενία της». «Εκείνη που ήταν αγνή σύμφωνα με την ανθρώπινη λογική, Αυτός την έκανε αγνή κατά χάρη».

Η Μαρία δεν είπε σε κανένα για την εμφάνιση του αγγέλου, αλλά ο ίδιος ο άγγελος αποκάλυψε στον Ιωσήφ τη θαυμαστή σύλληψη της Μαρίας από το Άγιο Πνεύμα μετά τη γέννηση του Χριστού με πλήθος επουρανίων στρατιών των αγγέλων, το ανήγγειλε στους ποιμένες. Οι ποιμένες, ερχόμενοι να προσκυνήσουν το νεογέννητο, είπαν πως είχαν ακούσει γι’ Αυτό. Έχοντας προηγουμένως υπομείνει την υποψία με σιωπή, η Μαρία και τώρα άκουσε με σιωπή και συντήρησε στη καρδιά Της τα ρήματα σχετικά με τη μεγαλοσύνη του Υιού της. Σαράντα ημέρες αργότερα άκουσε τη δοξαστική προσευχή του Συμεών και την προφητεία σχετικά με τη ρομφαία πού θα διαπερνούσε τη ψυχή της. Αργότερα είδε πώς ο Ιησούς προόδευε στη σοφία· τον άκουσε σε ηλικία δώδεκα ετών να διδάσκει στο Ναό, και όλα τα συντήρησε στη καρδιά της.

Παρ’ όλο που ήταν κεχαριτωμένη, δεν είχε ακόμα καταλάβει σε τί θα συνίστατο το λυτρωτικό έργο και η μεγαλοσύνη του Υιού της. Οι Εβραϊκές αντιλήψεις για το Μεσσία τής ήταν οικείες και φυσιολογικά συναισθήματα την έκαναν να ανησυχεί γι’ Αυτόν, προστατεύοντάς τον από εργασίες και κινδύνους που μπορούσαν να φανούν υπερβολικοί. Επομένως, στην αρχή ακουσίως ευνοούσε τον Υιό της κάτι που προκάλεσε την υπόδειξή του για την ανωτερότητα της πνευματικής συγγένειας από τη σαρκική. «Ανησυχούσε βέβαια για την τιμή της Μητέρας του, αλλά πιό πολύ για τη σωτηρία της ψυχής της και τη σωτηρία των ανθρώπων, για τους οποίους είχε ενδυθεί τη σάρκα».

Η Παναγία το κατανοούσε αυτό και άκουσε το λόγο του Θεού και τον φύλαξε. Όπως κανείς άλλος άνθρωπος, είχε τα ίδια αισθήματα με το Χριστό· αγόγγυστα σηκώνοντας τον πόνο μιας μητέρας, όταν έβλεπε τον Υιό της να διώκεται και να υποφέρει συναγαλλόμενη την ημέρα της Αναστάσεως, ενδεδυμένη την ημέρα της Πεντηκοστής με «δύναμη εξ ύψους». Το Άγιο Πνεύμα που κατήλθε σε Αυτήν .Την δίδαξε τα πάντα, και «Την οδήγησε εις πάσαν την αλήθεια». Όντας φωτισμένη, ξεκίνησε να εργάζεται όλο και περισσότερο ενθουσιωδώς για να εκτελέσει ό,τι είχε ακούσει από τον Υιό της και Σωτήρα, έτσι ώστε να ανέλθει σ’ Αυτόν και να είναι μαζί Του.

Το τέλος της επίγειας ζωής της Υπεραγίας Θεοτόκου ήταν η αρχή της μεγαλοσύνης της. «Όντας κεκοσμημένη με θεία δόξα» στέκεται και θα στέκεται και την ήμερα της Κρίσεως και στον μέλλοντα αιώνα, στα δεξιά του θρόνου του Υιού της. Βασιλεύει μαζί με Αυτόν και έχει παρρησία προς Αυτόν ως η κατά σάρκα Μητέρα του και ως ένα πνεύμα με Αυτόν ως μία που έκανε το θέλημα του Θεού και δίδαξε άλλους. Ελεήμων και γεμάτη αγάπη, επιδεικνύει την αγάπη της προς τον Υίό της και Θεό, από αγάπη για το ανθρώπινο γένος. Μεσιτεύει γι’ αυτό ενώπιον του Ελεήμονος, και ασχολούμενη με τον κόσμο, βοηθάει τους ανθρώπους.

Έχοντας ζήσει όλες τις δυσκολίες της επίγειας ζωής, η Μεσίτρια του γένους των χριστιανών βλέπει κάθε δάκρυ, ακούει κάθε στεναγμό και ικεσία απευθυνόμενη προς Αυτή. Ιδιαίτερα κοντά της είναι όσοι εργάζονται στη μάχη κατά των παθών και ποθούν ένθερμα μια θεάρεστη ζωή. Αλλά ακόμα και για τις επίγειες έγνοιες είναι αναντικατάστατη βοηθός. «Πάντων θλιβομένων η χαρά, και αδικούμενων προστάτις και πενομένων τροφή , ξένων τε παράκλησις και βακτηρία τυφλών, ασθενούντων επίσκεψις, καταπονουμένων, σκέπη και αντίληψις και ορφανών βοηθός, Μήτερ του Θεού του Υψίστου, συ υπάρχεις Άχραντε»· «Η ελπίς και μεσιτεία και καταφύγιο των Χριστιανών». «Η εν πρεσβείαις ακοίμητη Θεοτόκος», «η κραταιά βοήθεια του κόσμου»· «ημέρας γαρ και νυκτός πρεσβεύεις υπέρ ημών και τα σκήπτρα της βασιλείας ταις σαις ικεσίαις κρατύνονται».

Δεν υπάρχει νους ή λόγια για να εκφραστεί το μεγαλείο Αυτής που γεννήθηκε στην αμαρτωλή ανθρώπινη φυλή αλλά έγινε «τιμιωτέρα των Χερουβείμ και ενδοξότερα ασυγκρίτως των Σεραφείμ».

Πηγή: Αγ. Ιωάννης Μαξίμοβιτς, «Η τιμή της Θεοτόκου στην Ορθόδοξη Εκκλησία», εκδ. Μυριόβιβλος, σ. 83-91

πηγή

Η τιμή των Ορθοδόξων προς τη Θεοτόκο

Η Ορθόδοξος Εκκλησία διδάσκει για την Παναγία ό,τι μας παραδίδει η Ιερά Παράδοση και η Αγία Γραφή, και καθημερινά την δοξάζει στους ναούς της, ζητώντας τη βοήθεια και προστασία της. Γνωρίζοντας ότι χαροποιείται μόνο από αυτούς τους αίνους που ανταποκρίνονται στην πραγματική της δόξα, οι Άγιοι Πατέρες και υμνογράφοι έχουν ικετεύσει Αυτήν και τον Υιό της να διδαχθούν πώς να την υμνούν.

«Τείχισόν μου τας φρένας Σωτήρ μου· το γαρ τείχος του κόσμου ανυμνήσαι τολμώ, την άχραντον Μητέρα σου». «Η Εκκλησία διδάσκει ότι ο Χριστός πραγματικά γεννήθηκε από την Αειπάρθενο Μαρία». Είναι απαραίτητο για εμάς να ομολογούμε ότι η Παναγία είναι πραγματικά Θεοτόκος, έτσι ώστε να μην υποπέσουμε σε βλασφημία· διότι εκείνοι που αρνούνται ότι η Αγία Παρθένος είναι πράγματι Θεοτόκος δεν είναι πλέον πιστοί, αλλά μαθητές των Φαρισαίων και των Σαδδουκαίων».

Από την Παράδοσή μας γνωρίζουμε ότι η Θεοτόκος ήταν η θυγατέρα των ηλικιωμένων Ιωακείμ και Άννας· ο Ιωακείμ καταγόταν από τη βασιλική γενιά του Δαυίδ, και η Άννα από ιερατική οικογένεια. Παρά την τόσο ευγενή καταγωγή τους, ήταν φτωχοί. Όμως, δεν ήταν αυτό που στενοχωρούσε αυτούς τους ενάρετους, όσο το γεγονός ότι δεν είχαν παιδιά και δεν μπορούσαν να ελπίζουν ότι οι απόγονοι τους θα έβλεπαν το Μεσσία. Και ιδού, κάποτε, όντας περιφρονημένοι από τους Εβραίους για την ατεκνία τους, με πόνο ψυχής και οι δύο προσέφεραν προσευχές στο Θεό· ο Ιωακείμ σε βουνό στο οποίο είχε αποσυρθεί όταν ο ιερέας δε θέλησε να προσφέρει τη θυσία του στο Ναό και η Άννα στον κήπο της κλαίγοντας για τη στειρότητα της -εκεί τους εμφανίστηκε άγγελος που τους γνωστοποίησε ότι θα γεννήσουν μία κόρη. Καταχαρούμενοι, υποσχέθηκαν να αφιερώσουν το παιδί τους στο Θεό.

Σε εννέα μήνες γεννήθηκε μία κόρη, ονομαζόμενη Μαρία, η οποία από τη πρώιμη παιδική ηλικία της επέδειξε τις μεγαλύτερες αρετές. Όταν ήταν τριών χρόνων, οι γονείς της, εκπληρώνοντας την υπόσχεση τους, με επισημότητα οδήγησαν τη μικρή Μαρία στο Ναό της Ιερουσαλήμ· ανέβηκε τα ψηλά σκαλιά, και από αποκάλυψη από το Θεό οδηγήθηκε στα Άγια των Αγίων, από τον Αρχιερέα που τη συνάντησε, πήρε τη χάρη του Θεού που αναπαυόταν επάνω της μαζί της στο Ναό που μέχρι τότε ήταν δίχως χάρη. Εγκαταστάθηκε στο κατάλυμα για τις παρθένες που υπήρχε στο Ναό, αφιέρωνε τόσο πολύ χρόνο για προσευχή στα Άγια των Αγίων που μπορεί να πει κάποιος ότι ζούσε σε αυτό. Όντας στολισμένη με όλες τις αρετές, επεδείκνυε εξαιρετικά αγνή ζωή. Ήταν υποτακτική και υπάκουη προς όλους, δεν προσέβαλε κανένα, δεν είπε καμία σκληρή λέξη σε κανένα, ήταν φιλική προς όλους και δεν αποδέχθηκε κανένα ρυπαρό λογισμό.

«Παρά την τίμια και άμεμπτη ζωή που ζούσε η Παναγία, η αμαρτία και ο θάνατος έκαναν την παρουσία τους σε αυτή. Δεν μπορούσαν παρά να εμφανιστούν. Αυτή είναι η ακριβής και πιστή διδασκαλία της Ορθοδόξου Εκκλησίας σχετικά με τη Θεοτόκο όσον άφορα το προπατορικό αμάρτημα και το θάνατο».

Ήταν ξένη σε κάθε πτώση προερχόμενη από την αμαρτία, «δεν ήταν ξένη προς τους αμαρτωλούς πειρασμούς». Μόνο ο Θεός είναι αναμάρτητος, ενώ ο άνθρωπος πάντα θα έχει μέσα του κάτι που θα χρειάζεται διόρθωση και τελειοποίηση για να εκπληρωθεί η εντολή του Θεού· “να είστε άγιοι, γιατί εγώ ο Κύριος, ο Θεός σας, είμαι άγιος”. Όσο πιό αγνός και τέλειος είναι κάποιος, τόσο πιό πολύ προσέχει τις ατέλειές του και θεωρεί τον εαυτό του ολοένα και περισσότερο ανάξιο.

Περί Να είστε σε επιφυλακή για την ψυχή σας! (Άγ.Ιωάννης Μαξίμοβιτς)

Τήρησε σθεναρά την πνευματική επιφυλακή, επειδή δεν γνωρίζεις πότε θα σε καλέσει ο Κύριος κοντά Του. Κατά την επίγειο ζωή σου, να είσαι έτοιμος ανά πάσα στιγμή να Του δώσεις λογαριασμό. Πρόσεχε να μην σε πιάσει στα δίχτυα του ο εχθρός, ή να σε ξεγελάσει, προκαλώντας σε να πέσεις σε πειρασμό. Καθημερινά εξέταζε την συνείδησή σου, δοκίμαζε την καθαρότητα των λογισμών σου, τις προθέσεις σου. 

   Κάποτε ήταν ένας βασιλιάς, ο οποίος είχε ένα γιο πονηρό. Έχοντας χάσει κάθε ελπίδα για αλλαγή προς το καλύτερο, ο πατέρας καταδίκασε τον γιο του σε θάνατο. Του έδωσε ένα μήνα περιθώριο για να προετοιμαστεί.  Πέρασε ο μήνας, και ο πατέρας ζήτησε να παρουσιασθεί ο γιος του. Προς μεγάλη του έκπληξη, παρατήρησε πως ο νεαρός ήταν αισθητά αλλαγμένος: το πρόσωπό του ήταν αδύνατο και χλωμό, και ολόκληρο το κορμί του έμοιαζε να είχε υποφέρει.  «Πώς και σου συνέβη τέτοια μεταμόρφωση, γιέ μου;» ρώτησε ο πατέρας.  «Πατέρα μου και κύριέ μου,» απάντησε ο γιος, «πώς είναι δυνατόν να μην έχω αλλάξει, αφού η κάθε μέρα με έφερνε πιο κοντά στον θάνατο;»  «Καλώς, παιδί μου», παρατήρησε ο βασιλιάς. «Επειδή προφανώς έχεις έρθει στα συγκαλά σου, θα σε συγχωρήσω. Όμως, θα χρειαστεί να τηρήσεις αυτή την διάθεση επιφυλακής της ψυχής σου, για την υπόλοιπη ζωή σου.»  «Πατέρα μου,» απάντησε ο γιος, «αυτό είναι αδύνατο. Πώς θα μπορέσω να αντισταθώ στα αμέτρητα ξελογιάσματα και τους πειρασμούς;»  Ο βασιλιάς τότε διέταξε να του φέρουν ένα δοχείο γεμάτο λάδι, και είπε στον γιο του: «Πάρε αυτό το δοχείο, και μετάφερέ το στα χέρια σου, διασχίζοντας όλους τους δρόμους της πόλεως. Θα σε ακολουθούν δύο στρατιώτες με κοφτερά σπαθιά. Εάν χυθεί έστω και μία σταγόνα από το λάδι, θα σε αποκεφαλίσουν.»  Ο γιος υπάκουσε. Με ανάλαφρα, προσεκτικά βήματα, διέσχισε όλους τους δρόμους της πόλεως, με τους στρατιώτες να τον συνοδεύουν συνεχώς, και δεν του χύθηκε ούτε μία σταγόνα. 

Όταν επέστρεψε στο κάστρο, ο πατέρας τον ρώτησε: «Γιέ μου, τι πρόσεξες καθώς τριγυρνούσες μέσα στους δρόμους της πόλεως;»  «Δεν πρόσεξα τίποτε.»  «Τι εννοείς, ‘τίποτε’;» τον ρώτησε ο βασιλιάς. «Σήμερα ήταν μεγάλη γιορτή – σίγουρα θα είδες τους πάγκους που ήταν φορτωμένοι με πολλές πραμάτειες, τόσες άμαξες, τόσους ανθρώπους, ζώα…»  «Δεν είδα τίποτε απ’ όλα αυτά» είπε ο γιος. «Όλη η προσοχή μου ήταν στραμμένη στο λάδι μέσα στο δοχείο. Φοβήθηκα μην τυχόν μου χυθεί μια σταγόνα και έτσι χάσω τη ζωή μου.»  «Πολύ σωστή η παρατήρησή σου» είπε ο βασιλιάς. «Κράτα λοιπόν αυτό το μάθημα κατά νου, για την υπόλοιπη ζωή σου. Να τηρείς την ίδια επιφυλακή για την ψυχή μέσα σου, όπως έκανες σήμερα για το λάδι μέσα στο δοχείο. Να στρέφεις τους λογισμούς σου μακριά από εκείνα που γρήγορα παρέρχονται, και να τους προσηλώνεις σε εκείνα που είναι αιώνια. Θα είσαι ακολουθούμενος, όχι από οπλισμένους στρατιώτες, αλλά από τον θάνατο, στον οποίον η κάθε μέρα μας φέρνει πιο κοντά. Να προσέχεις πάρα πολύ να φυλάς την ψυχή σου από όλους τους καταστροφικούς πειρασμούς.»  Ο γιος υπάκουσε τον πατέρα, και έζησε έκτοτε ευτυχής.  «Γρηγορείτε, στήκετε εν τη πίστει, ανδρίζεσθε, κραταιούσθε» (Α’ Προς Κορινθίους 16:13). 

Ο Απόστολος δίνει αυτή την σημαντική συμβουλή, για να στρέψει στην προσοχή τους προς τον κίνδυνο του κόσμου τούτου, να τους καλέσει σε συχνή εξέταση της καρδιάς τους, επειδή χωρίς αυτό, είναι εύκολο κανείς να καταστρέψει την καθαρότητα και το πάθος της πίστεώς του και χωρίς να το αντιληφθεί, να περάσει στην αντίπερα όχθη του πονηρού και της απιστίας.  Όπως είναι βασική μας μέριμνα να προσέχουμε εκείνα που μπορούν να ζημιώσουν την φυσική μας υγεία, έτσι οφείλουμε να έχουμε σαν πνευματική μας μέριμνα να προσέχουμε εκείνα που μπορούν να ζημιώσουν την πνευματική μας ζωή και το έργο της πίστεως και της σωτηρίας. Συνεπώς, πρέπει να ελέγχετε προσεκτικά και με προσήλωση τα εσωτερικά σας ορμέμφυτα: είναι εκ Θεού, ή από το πνεύμα του πονηρού; Να φυλάγεσθε από τους πειρασμούς του κόσμου τούτου, και από τους κοσμικούς ανθρώπους. Να φυλάγεσθε από τους κρυφούς εσωτερικούς πειρασμούς που προέρχονται από το πνεύμα της αδιαφορίας και απροσεξίας την ώρα της προσευχής εξ αιτίας της φθίνουσας Χριστιανικής αγάπης. 

Αν στρέψουμε την προσοχή μας στον νου μας, θα παρατηρήσουμε ένα χείμαρρο αλλεπάλληλων λογισμών και ιδεών. Ο χείμαρρος αυτός είναι αδιάκοπος, τρέχει γοργά προς κάθε κατεύθυνση και κάθε στιγμή – στο σπίτι, στην εκκλησία, στην εργασία, όταν διαβάζουμε, όταν συζητούμε…  Συνήθως το ονομάζουμε «σκέψη», γράφει ο Επίσκοπος Θεοφάνης ο Έγκλειστος, αλλά στην πραγματικότητα είναι μια διαταραχή του νοός, ένα σκόρπισμα, μια έλλειψη συγκέντρωσης και προσοχής. Το ίδιο συμβαίνει και στην καρδιά. Έχετε ποτέ παρατηρήσει την ζωή της καρδιάς; Δοκιμάστε να το κάνετε, έστω για ένα μικρό διάστημα, και παρατηρήστε τι θα ανακαλύψετε: Προκύπτει κάτι δυσάρεστο, και ταράζεστε. Σας βρίσκει κάποια δυστυχία, και νοιώθετε λύπηση για τον εαυτό σας. Βλέπετε κάποιον που δεν συμπαθείτε, και αμέσως αναβλύζει μέσα σας η εχθρότητα. Συναντιέστε με κάποιον ισότιμό σας, ο οποίος εν τω μεταξύ σας έχει προσπεράσει κοινωνικά, και αρχίζετε να τον φθονείτε. Αναπολείτε τα ταλέντα σας και τις ικανότητές σας, και αρχίζετε να νοιώθετε υπερηφάνεια…. Όλη αυτή η σαπίλα: ματαιοδοξία, σαρκική επιθυμία, λαιμαργία, ακηδία, κακία… η μία στοιβαγμένη πάνω στην άλλη, τελικά καταστρέφουν την καρδιά. Και όλα αυτά μπορούν να διαπεράσουν την καρδιά μέσα σε λίγα μόνο λεπτά. Για τον λόγο αυτό, κάποιος ασκητής που ασκούσε αυστηρό έλεγχο στον εαυτό του, είπε -πολύ σωστά- ότι «η καρδιά του ανθρώπου είναι γεμάτη από δηλητηριώδη φίδια. Μόνο οι καρδιές των αγίων είναι απαλλαγμένες από αυτά τα φίδια: τα πάθη.» 

Τέτοια όμως απαλλαγή αποκτάται μονάχα μέσω μιας μακροχρόνιας και δύσκολης διαδικασίας αυτογνωσίας, προσωπικής ενασχόλησης και επιφυλακής προς την έσω ζωή μας, δηλαδή, την ψυχή. 

Να είστε προσεκτικοί. Να είστε σε επιφυλακή για την ψυχή σας! Να στρέφετε τους λογισμούς σας μακριά από εκείνα που γρήγορα παρέρχονται, και να τους προσηλώνετε σε εκείνα που είναι αιώνια. Έτσι θα βρείτε την χαρά που ποθεί η ψυχή σας, και για την οποία διψά η καρδιά σας. 

Αγίου Ιωάννου Μαξίμοβιτς

πηγή 

Το είδαμε εδώ

O Άγιος Ιωάννης Μαξίμοβιτς συμβουλεύει για τους έσχατους καιρούς.”Κάθε χριστιανός είναι υπεύθυνος για το σύνολο της Χριστιανοσύνης

πηγή

Αγ.Ιωάννης Μαξίμοβιτς:Περι του μη επιτρεπτού να αγγίζουμε τις εικόνες με βαμμένα χείλη

Από εγκύκλιο σημείωμα του Αγ.Ιωάννη Μαξίμοβιτς προς τον κλήρο της αρχιεπισκοπής του:
«Σας αναθέτουμε το να υπενθυμίζετε στα άτομα που εισέρχονται στον ναό με βαμμένα χείλη να μην προσκυνούν τις εικόνες,το σταυρό και οτιδήποτε αγιασμένο για να μην αφήνουν επάνω τους ίχνη από κραγιόν.Να βάλετε αφίσες στην είσοδο της εκκλησίας και να υπενθυμίζετε στα κυρήγματά 
σας ότι αυτό είναι ασέβεια.
Επίσης να μην πλησιάζουν των αχράντων μυστηρίων χωρίς πρώτα να σκουπίσουν τα χείλη 
τους απο το κραγιόν».
πηγή

Ἡ λέξη ἀνάθεμα καί ἡ σημασία της.( Ἁγίου Ἰωάννου Μαξίμοβιτς)

Ἡ λέξη ἀνάθεμα καί ἡ σημασία της
ὑπό τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου (Μαξίμοβιτς),
Ἀρχιεπισκόπου τοῦ Σάν Φρανσίσκο

Ἡ ἑλληνική λέξη ἀνάθεμα, ἀποτελεῖται ἀπό δύο λέξεις: τήν ἀνά, πού εἶναι μία πρόθεση ἡ ὁποία δεικνύει κίνηση πρός τά ἄνω, καί τό θέμα, πού σημαίνει ἕνα ξεχωριστό τμῆμα ἀπό κάτι. Στή στρατιωτική ὁρολογία θέμα σήμαινε ἕνα ἀπόσπασμα· στήν πολιτική διακυβέρνηση, θέμα σήμαινε μία ἐπαρχία. Τώρα χρησιμοποιοῦμε τή λέξη «theme», πού προέρχεται ἀπό τό θέμα, γιά νά σημάνουμε μία συγκεκριμένη ἐνασχόληση [topic] μιᾶς γραπτῆς καί διανοητικῆς ἐργασίας.

Κυριολεκτικῶς τό ἀνάθεμα σημαίνει τήν ἀνύψωση κάποιου ξεχωριστοῦ πράγματος. Στήν Παλαιά Διαθήκη αὐτή ἡ ἔκφραση ἐχρησιμοποιεῖτο ἐξ ἴσου σέ ἀναφορά πρός αὐτό πού ἦταν ἀποξενωμένο ἐξαιτίας ἁμαρτωλότητος, ἀλλά παρομοίως καί πρός αὐτό πού ἦταν ἀφιερωμένο στό Θεό. Στήν Καινή Διαθήκη, στά κείμενα τοῦ Ἀποστόλου Παύλου χρησιμοποιεῖται ἅπαξ σέ συνδυασμό μέ τόμαράν ἀθᾶ, πού σημαίνει τήν ἔλευση τοῦ Κυρίου. Ὁ συνδυασμός αὐτῶν τῶν λέξεων σημαίνει χωρισμό μέχρι τήν ἔλευση τοῦ Κυρίου· μέ ἄλλες λέξεις – τό νά παραδοθεῖ κάποιος [ὡς ὑπόλογος] σέ Αὐτόν (Α΄ Κορ. 16, 22).

Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος χρησιμοποιεῖ τό ἀνάθεμα σέ ἄλλο μέρος χωρίς τήν προσθήκη τοῦ μαράν ἀθᾶ (Γαλ. 1, 8-9). Ἐδῶ τό ἀνάθεμα ἐκφωνεῖται ἐναντίον τῆς διαστρεβλώσεως τοῦ Εὐαγγελίου τοῦ Χριστοῦ ὅπως αὐτό κηρυσσόταν ἀπό τόν Ἀπόστολο, ἀνεξαρτήτως ἀπό ποιόν θά μποροῦσε αὐτή [ἡ διαστρέβλωση] νά διαπράττεται, εἴτε ἀπό τόν ἴδιο τόν Ἀπόστολο εἴτε ἀπό Ἄγγελο ἐξ οὐρανοῦ. Σέ αὐτήν τήν ἴδια ἔκφραση ἐπίσης ὑπονοεῖται: «Ἄς κατακρίνει ὁ ἴδιος ὁ Κύριος», διότι ποιός ἄλλος μπορεῖ νά κατακρίνει τούς Ἀγγέλους;

Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Θεολόγος στήν Ἀποκάλυψη (22, 3) λέγει ὅτι στή Νέα Ἱερουσαλήμ δέν θά ὑπάρχει ἀνάθεμα· αὐτό μπορεῖ νά κατανοηθεῖ μέ δύο τρόπους, δίνοντας στή λέξη ἀνάθεμα καί τά δύο νοήματα: 1) δέν θά ὑπάρχει καμμία ἀνύψωση στήν κρίση τοῦ Θεοῦ, διότι αὐτή ἡ κρίση ἔχει ἤδη ἔλθει εἰς πέρας· 2) δέν θά ὑπάρχει καμμία ἰδιαίτερη ἀφιέρωση στόν Θεό, διότι ὅλα τά πράγματα θά εἶναι τά ἱερά πράγματα τοῦ Θεοῦ, ἀκριβῶς ὅπως τό φῶς τοῦ Θεοῦ φωτίζει τούς πάντες (Ἀπ. 21, 23).

Στά πρακτικά τῶν Συνόδων καί τήν περαιτέρω πορεία τῆς τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίας τῆς Καινῆς Διαθήκης, ἡ λέξη ἀνάθεμα κατέληξε νά σημαίνει τέλειο διαχωρισμό ἀπό τήν Ἐκκλησία. «Ἡ Καθολική καί Ἀποστολική Ἐκκλησία ἀναθεματίζει», «ἀνάθεμα οὗτος ἔστω», ἤ «ἀνάθεμα τοῦτο ἔστω», σημαίνει τελεία ἀπόσχιση ἀπό τήν Ἐκκλησία. Ἀντιθέτως, σέ περιπτώσεις «διαχωρισμοῦ ἀπό τήν κοινωνία τῆς Ἐκκλησίας» καί ἄλλων ἐπιτιμίων ἤ κανόνων μετανοίας ἐφαρμοσμένων σέ ἕνα πρόσωπο, τό ἴδιο τό πρόσωπο παρέμενε μέλος τῆς Ἐκκλησίας, ἄν καί ἦταν περιορισμένη ἡ συμμετοχή του στήν πλήρη χάριτος ζωή Της. Παρά ταῦτα, αὐτοί πού παρεδίδοντο σέ ἀνάθεμαἀπεσχίζονταν τελείως ἀπό Αὐτήν, μέχρι τή μετάνοιά τους. Ἡ ἐπί γῆς Ἐκκλησία συνειδητοποιώντας, ἐν ὄψει τῆς ἰσχυρογνωμοσύνης καί σκληροκαρδίας τους, ὅτι δέν μπορεῖ νά κάνει τίποτε γιά τή σωτηρία τους, τούς ἀνυψώνει στήν κρίση τοῦ Θεοῦ. Αὐτή ἡ κρίση εἶναι ἐλεήμων πάνω στούς μετανοοῦντες ἁμαρτωλούς, ἀλλά φοβερή πρός τούς πείσμονες ἐχθρούς τοῦ Θεοῦ. «Φοβερόν τό ἐμπεσεῖν εἰς χεῖρας Θεοῦ ζῶντος … καί γάρ ὁ Θεός ἡμῶν πῦρ καταναλίσκον» (Ἑβρ. 10, 31. 12, 29).

Τό ἀνάθεμα δέν εἶναι τελεία καταδίκη: μέχρι τόν θάνατο εἶναι δυνατή ἡ μετάνοια. Τό ἀνάθεμαδέν εἶναι φοβερό ἐπειδή ἡ Ἐκκλησία εὔχεται συμφορές γιά ὁποιονδήποτε ἤ ἐπειδή ὀ Θεός ἐπιδιώκει τήν καταδίκη του. Ἐπιθυμοῦν [ὁ Θεός καί ἡ Ἐκκλησία] νά σωθοῦν ὅλοι. Ἀλλά εἶναι φοβερό νά ἵσταται κάποιος ἔμπροσθεν τῆς παρουσίας τοῦ Θεοῦ σέ κατάσταση ἀποσκληρυμμμένου κακοῦ: τίποτε δέν εἶναι κρυφό ἀπό Αὐτόν.

«Φοβερόν τό ἐμπεσεῖν εἰς χεῖρας Θεοῦ ζῶντος· οὗτος Κριτής ἐστιν ἐνθυμήσεων καί ἐννοιῶν καρδίας· μηδείς εἰσέλθῃ πειράζων τήν πίστιν τήν ἀμώμητον, ἀλλ’ ἐν πραότητι καί φόβῳ Χριστῷ προσέλθωμεν, ἵνα λάβωμεν ἔλεον καί χάριν εὕρωμεν εἰς εὔκαιρον βοήθειαν» (Στιχηρά τῶν Ἀποστίχων, Ἑσπερινός τῆς Κυριακῆς τῶν Βαΐων).

[Οἱ λέξεις στίς ἀγκύλες, ὄχι στίς παρενθέσεις, εἶναι προσθήκη τῆς μεταφράσεως]

ΠΗΓΗ (στά ἀγγλικά): Περιοδικό Orthodox Life, 1977, No. 2, σελ. 18

πηγή

ΠΙΣΤΕΥΩ ΣΤΗΝ ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΝΕΚΡΩΝ

ΠΙΣΤΕΥΩ ΣΤΗΝ ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΝΕΚΡΩΝ 
ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΜΑΞΙΜΟΒΙΤΣ 
Ό πόνος μας γιά τόν θάνατο των πλησίον μας θά ήταν άπαρηγόρητος καί άπέραντος εάν ο Κύριος δεν μας εΙχε δώσει τήν αιώνια ζωή. Η ζωή μας θά ήταν κενή νοήματος αν τελείωνε μέ τόν θάνατο. Τί όφελος, τότε, θα υπήρχε από την αρετή ή τις αγαθές πράξεις; Θα είχαν δίκιο αυτοί πού λένε: «Ας φάμε καί ας πιούμε, αύριο πεθαίνουμε!». Αλλά ο άνθρωπος δημιουργήθηκε για αιώνια ζωή, και δια του Αναστάντος Χριστού άνοιξαν οι πύλες της Ουράνιας Βασιλείας, της αιωνίας μακαριότητας, για εκείνους που πιστεύουν σ' Αυτόν και που ζουν ενάρετα. 
Η επίγεια ζωή μας είναι προετοιμασία για τη μελλοντική μας ζωή, και αυτή η προετοιμασία τελειώνει με τον θάνατό μας. «Καί καθ' όσον άπόκειται τοις άνθρώποις άπαξ αποθανείν, μετά δε τούτο κρίσις» (Πρός Έ6ραίους 9:27). Τότε ο άνθρωπος αφήνει πίσω όλες τις επίγειες φροντίδες του· το σώμα του διαλύεται για να εγερθεί ξανά κατά τη γενική ανάσταση. Η ψυχή του, ωστόσο, συνεχίζει να ζεί· ούτε για ένα λεπτό δε σταματάει να υπάρχει. 
Πολλές εμφανίσεις νεκρών μας έχουν επιτρέψει να γνωρίζουμε εν μέρει τί συμβαίνει στην ψυχή όταν αφήνει το σώμα. Όταν πια δε βλέπουμε με τα σωματικά μάτια, η πνευματική μας όραση είναι ενεργή . Αυτό συχνά συμβαίνει και πριν τον πραγματικό μας θάνατο· ενώ ο ετοιμοθάνατος βλέπει και ακόμα συνομιλεί με τους παρευρισκομένους, ωστόσο, βλέπει και κάτι που οι άλλοι δε μπορούν να δουν. Αφήνοντας το σώμα, η ψυχή βρίσκεται μεταξύ άλλων πνευμάτων, καλών καί κακών. Συνήθως, αγωνίζεται εναντίον εκείνων των πνευμάτων που ομοιάζουν περισσότερο πρός αυτήν: αλλά αν όσο βρισκόταν στο σώμα ήταν υπό την επίδραση συγκεκριμένων πνευμάτων, η ψυχή συνεχίζει να εξαρτάται απ' αυτά, ακόμα και όταν αφήνει το σώμα, ανεξάρτητα από το πόσο δυσάρεστη μπορεί να αποδειχθεί η συνάντηση της με τα πνεύματα. 
Για δυό μέρες η ψυχή απολαμβάνει σχετική ελευθερία και μπορεί να επισκεφτεί αγαπημένα της μέρη στη γη, αλλά την τρίτη μέρα παίρνει τον δρόμο προς άλλους κόσμους. Κατά τον χρόνο της τρίτης μέρας περνάει μέσα από ορδή μοχθηρών πνευμάτων, τα οποία εμποδίζουν τη διάβασή της και κατηγορούν την ψυχή για διάφορες αμαρτίες, μέσω των οποίων τα ίδια τα πνεύματα την είχαν εξαπατήσει. Σύμφωνα μ με αποκαλύψεις, υπάρχουν είκοσι τέτοια εμπόδια, ονομαζόμενα «φυλάκια διοδίων». Σε κάθε εμπόδιο η ψυχή ελέγχεται για μία συγκεκριμένη αμαρτία. Αφού περάσει το ένα εμπόδιο, πηγαίνει στο επόμενο, και μόνο όταν έχει επιτυχώς περάσει όλα τα εμπόδια μπορεί η ψυχή να συνεχίσει τον δρόμο της και να μην πέσει αμέσως στη γέεννα. Αυτοί οι δαίμονες και οι δοκιμασίες τους είναι τόσο φρικτά, ώστε ή Θεοτόκος η ίδια όταν πληροφορήθηκε από τον Αρχάγγελο Γαβριήλ για την επικείμενη ανάπαυση της, ικέτευσε τον Υιό της να την απαλλάξει από εκείνους τους δαίμονες και για να ανταποκριθεί στην προσευχή της, ο ίδιος ο Κύριος Ιησούς Χριστός φανερώθηκε από τον ουρανό για να πάρει την ψυχή της Υπεραγίας Θεοτόκου και να τη μεταφέρει στον ουρανό. Η τρίτη μέρα είναι τρομακτική για την ψυχή, η οποία ιδιαιτέρως εχει ανάγκη της προσευχής. 

Όταν Έχει περάσει με ασφαλή τρόπο από τα φυλάκια διοδίων και έχει υποκλιθεί ενώπιον του Θεού, η ψυχή τις επόμενες τριάντα επτά μέρες επισκέπτεται τις ουράνιες κατοικίες και τα χάσματα του Άδη, χωρίς να γνωρίζει που θα βρεθεί, και μόνο την τεσσαρακοστή μέρα προσδιορίζεται ο τόπος της αναμονής μέχρι τήν ανάσταση των νεκρών. Κάποιες ψυχές προγεύονται την αιώνια χαρά και μακαριότητα, ενώ κάποιες άλλες έχουν εμπειρία του φόρου των αιωνίων δαπανών, που θα αρχίσουν τελεσίδικα μετά τη φοβερή κρίση. Μέχρι εκείνη τη στιγμή, αλλαγές στη κατάσταση της ψυχής είναι ακόμα πιθανές, ιδιαίτερα μέσω της προσφοράς στ’ όνομά τους της Αναίμακτης Θυσίας (μνημόνευση κατά τή Θεία Λειτουργία) και ομοίως μέσω των προσευχών. Η σπουδαιότητα της μνημόνευσης κατά τη Θεία Λειτουργία καταδεικνύεται από το παρακάτω συμβάν. Πριν από το άνοιγμα του σκηνώματος του 
Αγίου Θεοδοσίου του Τσέρνιγκοφ (1896), ο ιερέας, που είχε ενδύσει με άμφια το σκήνωμα, κάθισε εξουθενωμένος κοντά στα λείψανα και αποκοιμήθηκε. Στον ύπνο του εμφανίστηκε ο ιεράρχης και του είπε: «Σ' ευχαριστώ που κοπιάζεις για χάρη μου. Σε παρακαλώ όταν ιερουργείς να μνημονεύεις τους γονείς μου» και έδωσε τα ονόματά τους, πρεσβύτερος Νικήτας και Μαρία. Ο ίερέας τον ρώτησε: «Μα πώς ζητάς εσύ, ένας Αγιος Ίεράρχης, τις προσευχές μου, όταν βρίσκεσαι στον ουράνιο θρόνο και χορηγείς στους ανθρώπους την ευλογία του Θεού;». «Αυτό είναι αλήθεια», απάντησε ο Αγιος. «Αλλά η ποοσφορά κατά τη Θεία Λειτουργία είναι πιο ισχυρή από τις δικές μου προσευχές». 
Οι αποθανόντες παρομοίως ωφελούνται από τις επιμνημόσυνες ακολουθίες και προσευχές που τελούνται γι’αυτούς στο σπίτι και επίσης από τις αγαθοεργίες που τελούνται στ’ όνομα τους, όπως για παράδειγμα, οι ελεημοσύνες και οι δωρεές προς τις εκκλησίες. Αλλά, ιδιαιτέρως ωφελούνται από τη μνημόνευσή τους κατά τη Θεία Λειτουργία. Πολλές έμφανίσεις κεκοιμημένων και άλλα περιστατικά επιβεβαιώνουν το μεγάλο όφελος που προκύπτει από τις επιμνημόσυνες δεήσεις. Πολλοί που έχουν αποβιώσει μετανοημένοι, αλλά δεν μπόρεσαν να το φανερώσουν κατά τη διάρκεια της ζωής τους, ανακουφίζονται από τις οδύνες και αναπαύονται. Στην εκκλησία προσφέρονται πάντοτε προσευχές για την ανάπαυση των κεκοιμημένων, ακόμη και τη μέρα της Καθόδου του Αγίου Πνεύματος - στις προσευχές της γονυκλισίας κατά τον Εσπερινό, διαβάζεται ιδιαίτερη παράκληση «γι' αύτούς που κρατούνται στον Άδη». Για τον καθέναν από μας που επιθυμεί να δείξει την αγάπη του προς τους αποθανόντες και να τους βοηθήσει ουσιαστικά, ο καλύτερος τρόπος για να το κάνει, είναι να προσεύχεται γι' αυτούς και, ιδιαιτέρως να τους μνημονεύει στη Θεία Λειτουργία όταν τα τεμάχια, τα οποία αφαιρούνται από τον Αμνό για τους ζωντανούς και τους κεκοιμημένους, τοποθετούνται στο Αίμα του Κυρίου με τα λόγια: “ Απόπλυνον, Κύριε, τα αμαρτήματα των ενθάδε μνημονευθέντων δούλων σου τω Αίματί σου τω αγίω». 

Δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα σημαντικότερο, τίποτα καλύτερο για τους κεκοιμημένους από το να προσευχόμαστε γι' αυτούς, δίνοντας τα ονόματά τους για μνημόνευση κατά τή Θεία Λειτουργία. Πάντοτε έχουν ανάγκη απ' αυτό και ιδιαιτέρως στην περίοδο της Μεγάλης Τεσσαρακοστής κατά την οποία η ψυχή των αποθανόντων παίρνει τον δρόμο της για τις αιώνιες μονές. Το υλικό σώμα δεν αισθάνεται τίποτα πια, δεν βλέπει τους πλησίον του που έχoυν συγκεντρωθεί, δεν μυρίζει την ευωδιά των λουλουδιών, δεν ακούει τους επικήδειους μονολόγους. Αλλά η ψυχή αισθάνεται τις προσευχές που προσφέρονται υπέρ αυτής και ευγνωμονεί εκείνους που τις προσφέρουν και είναι πνευματικά κοντά τους. 
Συγγενείς και αγαπημένοι φίλοι των αποθανόντων! Κάντε ό,τι είναι αναγκαίο γι' αυτούς και ό,τι εναπόκειται στη δύναμη σας. Αντί να δαπανάτε χρήματα σε εξωτερικούς στολισμούς του φερέτρου και του τάφου, βοηθήστε τους φτωχούς υπέρ της μνήμης των δικών σας κεκοιμημένων και ενισχύστε τις εκκλησίες, όπου προσφέρονται προσευχές υπέρ αυτών. Δείξτε ευσπλαχνία στους αποθανόντες και φροντίστε για το καλό της ψυχής τους. Απ' αυτό το μονοπάτι θα περάσουμε όλοι. Και τότε πόσο μεγάλη θα είναι η επιθυμία μας να μας θυμούνται στις προσευχές. Ας είμαστε ευσπλαχνικοί με τους κεκοιμημένους. Μόλις κάποιος αποβιώσει, καλέστε αμέσως έναν ιερέα, ο οποίος αναγιγνώσκει τη «Συγχωρητική ευχή μετά θάνατον». Καταβάλετε κάθε προσπάθεια προκειμένου η νεκρώσιμη ακολουθία να τελεστεί σε εκκλησία, ενώ εσείς μέχρι τη στιγμή εκείνη να αναγιγνώσκετε το Ψαλτήριο στο προσκέφαλο του αποθανόντος. Η νεκρώσιμη ακολουθία δεν χρειάζεται να είναι περίτεχνη, αλλά δεν πρέπει να είναι συντομευμένη· μη σκέφτεστε τον εαυτό σας και τη δική σας άνεση, αλλά τους αποθανόντες, τους οποίους θα αποχωριστείτε για πάντα. Εάν στην εκκλησία υπάρχουν πολλοί κεκοιμημένοι ταυτοχρόνως, μη προβάλλετε αντίρρηση να τελεστεί κοινή νεκρώσιμη ακολουθία. 

Είναι καλύτερο όταν μια νεκρώσιμη ακολουθία τελείται για δύο ή περισσότερους κεκοιμημένους ταυτοχρόνως, καθώς οι προσευχές όλων των οικείων τους συγκεντρώνονται και γίνονται πιο θερμές, παρά όταν η μία ακολουθία διαδέχεται την άλλη και συντομεύεται λόγω έλλειψης χρόνου και ενέργειας, επειδή η κάθε λέξη της προσευχής είναι για τον κεκοιμημένο όπως μία σταγόνα νερού για ένα διψασμένο. Παρομοίως, είναι σημαντικό να φροντίζετε για την καθημερινή μνημόνευση των αποθανόντων στη Θεία Λειτουργία κατά τή διάρκεια των πρώτων σαράντα ημερών. Συνήθως, στις εκκλησίες όπου έγινε η νεκρώσιμη ακολουθία τελούνται καθημερινές ακολουθίες, κατά τις οποίες οι αποθανόντες μνημονεύονται στη πορεία των σαράντα ημερών και περαιτέρω. 

Εάν, όμως, η νεκρώσιμη ακολουθία τελείται σε μία εκκλησία όπου δεν τελούνται καθημερινές ακολουθίες, οι οικείοι του αποθανόντος οφείλουν να ρυθμίσουν να μνημονεύεται τ’ όνομα του σα εκκλησία όπου τελούνται καθημερινές ακολουθίες. Επιπλέον, είναι καλό να αποστέλλεται τ’ όνομα του αποθανόντος για μνημόνευση σε μοναστήρια και στην Ιερουσαλήμ, σε ιερούς τόπους όπου αναπέμπονται αδιάποπες προσευχές. Είναι σημαντικό η επί σαράντα ημέρες μνημόνευση να αρχίζει αμέσως μετά τη κοίμηση του προσώπου, όταν η ψυχή έχει ιδιαιτέρως ανάγκη των ποοσευχών. 
Ας φροντίσουμε για εκείνους που έχουν προηγηθεί στον άλλο κόσμο και ας κάνουμε γι' αυτούς ό,τι μπορούμε, ενθυμούμενοι ότι: «μακάριοι οι ελεήμονες, ότι αυτοί έλεηθήσονται». 
ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ: "Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΜΑΞΙΜΟΒΙΤΣ"

πηγή

ΝΑ ΕΙΣΤΕ ΣΕ ΕΠΙΦΥΛΑΚΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΨΥΧΗ ΣΑΣ!

Του Αγίου Ιωάννου Μαξίμοβιτς

Τήρησε σθεναρά την πνευματική επιφυλακή, επειδή δεν γνωρίζεις πότε θα σε καλέσει ο Κύριος κοντά Του. Κατά την επίγειο ζωή σου, να είσαι έτοιμος ανά πάσα στιγμή να Του δώσεις λογαριασμό. Πρόσεχε να μην σε πιάσει στα δίχτυα του ο εχθρός, ή να σε ξεγελάσει, προκαλώντας σε να πέσεις σε πειρασμό. Καθημερινά εξέταζε την συνείδησή σου, δοκίμαζε την καθαρότητα των λογισμών σου, τις προθέσεις σου.   
Κάποτε ήταν ένας βασιλιάς, ο οποίος είχε ένα γιο πονηρό. Έχοντας χάσει κάθε ελπίδα για αλλαγή προς το καλύτερο, ο πατέρας καταδίκασε τον γιο του σε θάνατο. Του έδωσε ένα μήνα περιθώριο για να προετοιμαστεί.

Πέρασε ο μήνας, και ο πατέρας ζήτησε να παρουσιασθεί ο γιος του. Προς μεγάλη του έκπληξη, παρατήρησε πως ο νεαρός ήταν αισθητά αλλαγμένος: το πρόσωπό του ήταν αδύνατο και χλωμό, και ολόκληρο το κορμί του έμοιαζε να είχε υποφέρει.

«Πώς και σου συνέβη τέτοια μεταμόρφωση, γιέ μου;» ρώτησε ο πατέρας.

«Πατέρα μου και κύριέ μου,» απάντησε ο γιος, «πώς είναι δυνατόν να μην έχω αλλάξει, αφού η κάθε μέρα με έφερνε πιο κοντά στον θάνατο;»
«Καλώς, παιδί μου», παρατήρησε ο βασιλιάς. «Επειδή προφανώς έχεις έρθει στα συγκαλά σου, θα σε συγχωρήσω. Όμως, θα χρειαστεί να τηρήσεις αυτή την διάθεση επιφυλακής της ψυχής σου, για την υπόλοιπη ζωή σου.»

«Πατέρα μου,» απάντησε ο γιος, «αυτό είναι αδύνατο. Πώς θα μπορέσω να αντισταθώ στα αμέτρητα ξελογιάσματα και τους πειρασμούς;»

Ο βασιλιάς τότε διέταξε να του φέρουν ένα δοχείο γεμάτο λάδι, και είπε στον γιο του: «Πάρε αυτό το δοχείο, και μετάφερέ το στα χέρια σου, διασχίζοντας όλους τους δρόμους της πόλεως. Θα σε ακολουθούν δύο στρατιώτες με κοφτερά σπαθιά. Εάν χυθεί έστω και μία σταγόνα από το λάδι, θα σε αποκεφαλίσουν.»
Ο γιος υπάκουσε. Με ανάλαφρα, προσεκτικά βήματα, διέσχισε όλους τους δρόμους της πόλεως, με τους στρατιώτες να τον συνοδεύουν συνεχώς, και δεν του χύθηκε ούτε μία σταγόνα.
Όταν επέστρεψε στο κάστρο, ο πατέρας τον ρώτησε: «Γιέ μου, τι πρόσεξες καθώς τριγυρνούσες μέσα στους δρόμους της πόλεως;»
«Δεν πρόσεξα τίποτε.»
«Τι εννοείς, ‘τίποτε’;» τον ρώτησε ο βασιλιάς. «Σήμερα ήταν μεγάλη γιορτή – σίγουρα θα είδες τους πάγκους που ήταν φορτωμένοι με πολλές πραμάτειες, τόσες άμαξες, τόσους ανθρώπους, ζώα…»

«Δεν είδα τίποτε απ’ όλα αυτά» είπε ο γιος. «Όλη η προσοχή μου ήταν στραμμένη στο λάδι μέσα στο δοχείο. Φοβήθηκα μην τυχόν μου χυθεί μια σταγόνα και έτσι χάσω τη ζωή μου.»
«Πολύ σωστή η παρατήρησή σου» είπε ο βασιλιάς. «Κράτα λοιπόν αυτό το μάθημα κατά νου, για την υπόλοιπη ζωή σου. Να τηρείς την ίδια επιφυλακή για την ψυχή μέσα σου, όπως έκανες σήμερα για το λάδι μέσα στο δοχείο. Να στρέφεις τους λογισμούς σου μακριά από εκείνα που γρήγορα παρέρχονται, και να τους προσηλώνεις σε εκείνα που είναι αιώνια. Θα είσαι ακολουθούμενος, όχι από οπλισμένους στρατιώτες, αλλά από τον θάνατο, στον οποίον η κάθε μέρα μας φέρνει πιο κοντά. Να προσέχεις πάρα πολύ να φυλάς την ψυχή σου από όλους τους καταστροφικούς πειρασμούς.»

Ο γιος υπάκουσε τον πατέρα, και έζησε έκτοτε ευτυχής.

«Γρηγορείτε, στήκετε εν τη πίστει, ανδρίζεσθε, κραταιούσθε» (Α’ Προς Κορινθίους 16:13).
Ο Απόστολος δίνει αυτή την σημαντική συμβουλή, για να στρέψει στην προσοχή τους προς τον κίνδυνο του κόσμου τούτου, να τους καλέσει σε συχνή εξέταση της καρδιάς τους, επειδή χωρίς αυτό, είναι εύκολο κανείς να καταστρέψει την καθαρότητα και το πάθος της πίστεώς του και χωρίς να το αντιληφθεί, να περάσει στην αντίπερα όχθη του πονηρού και της απιστίας.

Όπως είναι βασική μας μέριμνα να προσέχουμε εκείνα που μπορούν να ζημιώσουν την φυσική μας υγεία, έτσι οφείλουμε να έχουμε σαν πνευματική μας μέριμνα να προσέχουμε εκείνα που μπορούν να ζημιώσουν την πνευματική μας ζωή και το έργο της πίστεως και της σωτηρίας. Συνεπώς, πρέπει να ελέγχετε προσεκτικά και με προσήλωση τα εσωτερικά σας ορμέμφυτα: είναι εκ Θεού, ή από το πνεύμα του πονηρού; Να φυλάγεσθε από τους πειρασμούς του κόσμου τούτου, και από τους κοσμικούς ανθρώπους. Να φυλάγεσθε από τους κρυφούς εσωτερικούς πειρασμούς που προέρχονται από το πνεύμα της αδιαφορίας και απροσεξίας την ώρα της προσευχής εξ αιτίας της φθίνουσας Χριστιανικής αγάπης.

Αν στρέψουμε την προσοχή μας στον νου μας, θα παρατηρήσουμε ένα χείμαρρο αλλεπάλληλων λογισμών και ιδεών. Ο χείμαρρος αυτός είναι αδιάκοπος, τρέχει γοργά προς κάθε κατεύθυνση και κάθε στιγμή – στο σπίτι, στην εκκλησία, στην εργασία, όταν διαβάζουμε, όταν συζητούμε…

Συνήθως το ονομάζουμε «σκέψη», γράφει ο Επίσκοπος Θεοφάνης ο Έγκλειστος, αλλά στην πραγματικότητα είναι μια διαταραχή του νοός, ένα σκόρπισμα, μια έλλειψη συγκέντρωσης και προσοχής. Το ίδιο συμβαίνει και στην καρδιά. Έχετε ποτέ παρατηρήσει την ζωή της καρδιάς; Δοκιμάστε να το κάνετε, έστω για ένα μικρό διάστημα, και παρατηρήστε τι θα ανακαλύψετε: Προκύπτει κάτι δυσάρεστο, και ταράζεστε. Σας βρίσκει κάποια δυστυχία, και νοιώθετε λύπηση για τον εαυτό σας. Βλέπετε κάποιον που δεν συμπαθείτε, και αμέσως αναβλύζει μέσα σας η εχθρότητα.

Συναντιέστε με κάποιον ισότιμό σας, ο οποίος εν τω μεταξύ σας έχει προσπεράσει κοινωνικά, και αρχίζετε να τον φθονείτε. Αναπολείτε τα ταλέντα σας και τις ικανότητές σας, και αρχίζετε να νοιώθετε υπερηφάνεια….Όλη αυτή η σαπίλα: ματαιοδοξία, σαρκική επιθυμία, λαιμαργία, ακηδία, κακία… η μία στοιβαγμένη πάνω στην άλλη, τελικά καταστρέφουν την καρδιά. Και όλα αυτά μπορούν να διαπεράσουν την καρδιά μέσα σε λίγα μόνο λεπτά. Για τον λόγο αυτό, κάποιος ασκητής που ασκούσε αυστηρό έλεγχο στον εαυτό του, είπε -πολύ σωστά- ότι «η καρδιά του ανθρώπου είναι γεμάτη από δηλητηριώδη φίδια. Μόνο οι καρδιές των αγίων είναι απαλλαγμένες από αυτά τα φίδια: τα πάθη.»

Τέτοια όμως απαλλαγή αποκτάται μονάχα μέσω μιας μακροχρόνιας και δύσκολης διαδικασίας αυτογνωσίας, προσωπικής ενασχόλησης και επιφυλακής προς την έσω ζωή μας, δηλαδή, την ψυχή.

Να είστε προσεκτικοί. Να είστε σε επιφυλακή για την ψυχή σας! Να στρέφετε τους λογισμούς σας μακριά από εκείνα που γρήγορα παρέρχονται, και να τους προσηλώνετε σε εκείνα που είναι αιώνια. Έτσι θα βρείτε την χαρά που ποθεί η ψυχή σας, και για την οποία διψά η καρδιά σας.
πηγή

Επιφυλακή!

Τήρησε σθεναρά την πνευματική επιφυλακή, επειδή δεν γνωρίζεις πότε θα σε καλέσει ο Κύριος κοντά Του. Κατά την επίγειο ζωή σου, να είσαι έτοιμος ανά πάσα στιγμή να Του δώσεις λογαριασμό. Πρόσεχε να μην σε πιάσει στα δίχτυα του ο εχθρός, ή να σε ξεγελάσει, προκαλώντας σε να πέσεις σε πειρασμό. Καθημερινά εξέταζε την συνείδησή σου, δοκίμαζε την καθαρότητα των λογισμών σου, τις προθέσεις σου.

Κάποτε ήταν ένας βασιλιάς, ο οποίος είχε ένα γιο πονηρό. Έχοντας χάσει κάθε ελπίδα για αλλαγή προς το καλύτερο, ο πατέρας καταδίκασε τον γιο του σε θάνατο. Του έδωσε ένα μήνα περιθώριο για να προετοιμαστεί.

Πέρασε ο μήνας, και ο πατέρας ζήτησε να παρουσιασθεί ο γιος του. Προς μεγάλη του έκπληξη, παρατήρησε πως ο νεαρός ήταν αισθητά αλλαγμένος: το πρόσωπό του ήταν αδύνατο και χλωμό, και ολόκληρο το κορμί του έμοιαζε να είχε υποφέρει.

«Πώς και σου συνέβη τέτοια μεταμόρφωση, γιέ μου;» ρώτησε ο πατέρας.

«Πατέρα μου και κύριέ μου,» απάντησε ο γιος, «πώς είναι δυνατόν να μην έχω αλλάξει, αφού η κάθε μέρα με έφερνε πιο κοντά στον θάνατο;»

«Καλώς, παιδί μου», παρατήρησε ο βασιλιάς. «Επειδή προφανώς έχεις έρθει στα συγκαλά σου, θα σε συγχωρήσω. Όμως, θα χρειαστεί να τηρήσεις αυτή την διάθεση επιφυλακής της ψυχής σου, για την υπόλοιπη ζωή σου.»

«Πατέρα μου,» απάντησε ο γιος, «αυτό είναι αδύνατο. Πώς θα μπορέσω να αντισταθώ στα αμέτρητα ξελογιάσματα και τους πειρασμούς;»

Ο βασιλιάς τότε διέταξε να του φέρουν ένα δοχείο γεμάτο λάδι, και είπε στον γιο του: «Πάρε αυτό το δοχείο, και μετάφερέ το στα χέρια σου, διασχίζοντας όλους τους δρόμους της πόλεως. Θα σε ακολουθούν δύο στρατιώτες με κοφτερά σπαθιά. Εάν χυθεί έστω και μία σταγόνα από το λάδι, θα σε αποκεφαλίσουν.»

Ο γιος υπάκουσε. Με ανάλαφρα, προσεκτικά βήματα, διέσχισε όλους τους δρόμους της πόλεως, με τους στρατιώτες να τον συνοδεύουν συνεχώς, και δεν του χύθηκε ούτε μία σταγόνα.

Όταν επέστρεψε στο κάστρο, ο πατέρας τον ρώτησε: «Γιέ μου, τι πρόσεξες καθώς τριγυρνούσες μέσα στους δρόμους της πόλεως;»

«Δεν πρόσεξα τίποτε.»

«Τι εννοείς, ‘τίποτε’;» τον ρώτησε ο βασιλιάς. «Σήμερα ήταν μεγάλη γιορτή - σίγουρα θα είδες τους πάγκους που ήταν φορτωμένοι με πολλές πραμάτειες, τόσες άμαξες, τόσους ανθρώπους, ζώα…»

«Δεν είδα τίποτε απ’ όλα αυτά» είπε ο γιος. «Όλη η προσοχή μου ήταν στραμμένη στο λάδι μέσα στο δοχείο. Φοβήθηκα μην τυχόν μου χυθεί μια σταγόνα και έτσι χάσω τη ζωή μου.»

«Πολύ σωστή η παρατήρησή σου» είπε ο βασιλιάς. «Κράτα λοιπόν αυτό το μάθημα κατά νου, για την υπόλοιπη ζωή σου. Να τηρείς την ίδια επιφυλακή για την ψυχή μέσα σου, όπως έκανες σήμερα για το λάδι μέσα στο δοχείο. Να στρέφεις τους λογισμούς σου μακριά από εκείνα που γρήγορα παρέρχονται, και να τους προσηλώνεις σε εκείνα που είναι αιώνια. Θα είσαι ακολουθούμενος, όχι από οπλισμένους στρατιώτες, αλλά από τον θάνατο, στον οποίον η κάθε μέρα μας φέρνει πιο κοντά. Να προσέχεις πάρα πολύ να φυλάς την ψυχή σου από όλους τους καταστροφικούς πειρασμούς.»

Ο γιος υπάκουσε τον πατέρα, και έζησε έκτοτε ευτυχής.

«Γρηγορείτε, στήκετε εν τη πίστει, ανδρίζεσθε, κραταιούσθε» (Α’ Προς Κορινθίους 16:13).

Ο Απόστολος δίνει αυτή την σημαντική συμβουλή, για να στρέψει στην προσοχή τους προς τον κίνδυνο του κόσμου τούτου, να τους καλέσει σε συχνή εξέταση της καρδιάς τους, επειδή χωρίς αυτό, είναι εύκολο κανείς να καταστρέψει την καθαρότητα και το πάθος της πίστεώς του και χωρίς να το αντιληφθεί, να περάσει στην αντίπερα όχθη του πονηρού και της απιστίας.

Όπως είναι βασική μας μέριμνα να προσέχουμε εκείνα που μπορούν να ζημιώσουν την φυσική μας υγεία, έτσι οφείλουμε να έχουμε σαν πνευματική μας μέριμνα να προσέχουμε εκείνα που μπορούν να ζημιώσουν την πνευματική μας ζωή και το έργο της πίστεως και της σωτηρίας. Συνεπώς, πρέπει να ελέγχετε προσεκτικά και με προσήλωση τα εσωτερικά σας ορμέμφυτα: είναι εκ Θεού, ή από το πνεύμα του πονηρού; Να φυλάγεσθε από τους πειρασμούς του κόσμου τούτου, και από τους κοσμικούς ανθρώπους. Να φυλάγεσθε από τους κρυφούς εσωτερικούς πειρασμούς που προέρχονται από το πνεύμα της αδιαφορίας και απροσεξίας την ώρα της προσευχής εξ αιτίας της φθίνουσας Χριστιανικής αγάπης.

Αν στρέψουμε την προσοχή μας στον νου μας, θα παρατηρήσουμε ένα χείμαρρο αλλεπάλληλων λογισμών και ιδεών. Ο χείμαρρος αυτός είναι αδιάκοπος, τρέχει γοργά προς κάθε κατεύθυνση και κάθε στιγμή – στο σπίτι, στην εκκλησία, στην εργασία, όταν διαβάζουμε, όταν συζητούμε… Συνήθως το ονομάζουμε «σκέψη», γράφει ο Επίσκοπος Θεοφάνης ο Έγκλειστος, αλλά στην πραγματικότητα είναι μια διαταραχή του νοός, ένα σκόρπισμα, μια έλλειψη συγκέντρωσης και προσοχής. Το ίδιο συμβαίνει και στην καρδιά. Έχετε ποτέ παρατηρήσει την ζωή της καρδιάς; Δοκιμάστε να το κάνετε, έστω για ένα μικρό διάστημα, και παρατηρήστε τι θα ανακαλύψετε: Προκύπτει κάτι δυσάρεστο, και ταράζεστε. Σας βρίσκει κάποια δυστυχία, και νοιώθετε λύπηση για τον εαυτό σας. Βλέπετε κάποιον που δεν συμπαθείτε, και αμέσως αναβλύζει μέσα σας η εχθρότητα. Συναντιέστε με κάποιον ισότιμό σας, ο οποίος εν τω μεταξύ σας έχει προσπεράσει κοινωνικά, και αρχίζετε να τον φθονείτε. Αναπολείτε τα ταλέντα σας και τις ικανότητές σας, και αρχίζετε να νοιώθετε υπερηφάνεια…. Όλη αυτή η σαπίλα: ματαιοδοξία, σαρκική επιθυμία, λαιμαργία, ακηδία, κακία… η μία στοιβαγμένη πάνω στην άλλη, τελικά καταστρέφουν την καρδιά. Και όλα αυτά μπορούν να διαπεράσουν την καρδιά μέσα σε λίγα μόνο λεπτά. Για τον λόγο αυτό, κάποιος ασκητής που ασκούσε αυστηρό έλεγχο στον εαυτό του, είπε -πολύ σωστά- ότι «η καρδιά του ανθρώπου είναι γεμάτη από δηλητηριώδη φίδια. Μόνο οι καρδιές των αγίων είναι απαλλαγμένες από αυτά τα φίδια: τα πάθη.»

Τέτοια όμως απαλλαγή αποκτάται μονάχα μέσω μιας μακροχρόνιας και δύσκολης διαδικασίας αυτογνωσίας, προσωπικής ενασχόλησης και επιφυλακής προς την έσω ζωή μας, δηλαδή, την ψυχή.

Να είστε προσεκτικοί. Να είστε σε επιφυλακή για την ψυχή σας! Να στρέφετε τους λογισμούς σας μακριά από εκείνα που γρήγορα παρέρχονται, και να τους προσηλώνετε σε εκείνα που είναι αιώνια. Έτσι θα βρείτε την χαρά που ποθεί η ψυχή σας, και για την οποία διψά η καρδιά σας.





Αγίου Ιωάννου Μαξίμοβιτς




(Αρχικό κείμενο από την Ρώσικη «Pravoslavnaya Rus») και στην Αγγλική απόδοση από το περιοδικό «ORTHODOX AMERICA», Τόμος 14, No. 2-3, Σεπτέμβριος-Οκτώβριος, 1993.
πηγή