Β΄ Κυριακὴ Νηστειών (Μάρκ. 2,1-12). Το ορατό και το αόρατο θαύμα! +Μητροπολίτης Φλωρίνης Αυγουστίνος

ΤΟ εὐαγγέλιο, ἀγαπητοί μου, σήμερα διηγεῖ­ται ἕνα θαῦμα. Ἕνα θαῦμα; λάθος κάνεις, δύο θαύματα ἔχει. Ἕνα ἢ δύο εἶνε; 
Ἐγὼ λέω ὅτι εἶνε δυὸ θαύματα. 
Τὸ ἕνα εἶνε μικρό, τὸ ἄλλο εἶνε μεγάλο· τὸ ἕνα εἶνε ὁρατό, τὸ ἄλ­λο ἀόρατο· τὸ ἕνα εἶνε σωματικό, τὸ ἄλλο ψυχικό. 
Καὶ τὸ δεύτερο εἶνε ἀπόδειξις τοῦ πρώτου. Καὶ τὸ σπουδαιότερο ποιό εἶνε· ὅτι τὸ πρῶτο, τὸ μεγάλο καὶ
ἀόρατο καὶ ψυχικὸ θαῦμα, μπορεῖ νὰ γίνῃ καὶ σ’ ἐμᾶς! 

Ἂς δοῦμε λοιπὸν τὸ πρῶτο θαῦμα. 
Σὲ μιὰ πόλι τῆς Γαλιλαίας, στὴν Καπερναούμ, βρέθηκε ὁ Χριστὸς σ᾽ ἕνα σπίτι. 
Μόλις τό ’μαθαν οἱ κά­τοικοι, μαζεύτηκαν ἐκεῖ ὅλοι, ἄντρες γυναῖ­κες παιδιά. Συνωστισμὸς μεγάλος, στρυμώχνονταν ὁ ἕνας πάνω στὸν ἄλλο μέχρι τὴν πόρ­τα· μῆλο νὰ ἔῤῥιχνες, δὲν θά ’πεφτε κάτω. 
Νὰ σταθοῦμε λίγο στὸ σημεῖο αὐτό. Πῆγε ὁ Χριστὸς σ᾽ ἕνα σπίτι, κι ἀμέσως τὸ σπίτι ἐκεῖνο γέμισε. Μὰ ἐρωτῶ· καὶ ὁ κάθε ὀρ­θόδοξος ναὸς τί εἶνε; Δὲν εἶνε οἶκος Θεοῦ; Σπίτι τοῦ Χριστοῦ εἶνε. «Ὡς φοβερὸς ὁ τόπος οὗτος· οὐκ ἔστι τοῦτο ἀλλ᾽ ἢ οἶκος Θεοῦ, καὶ αὕτη ἡ πύλη τοῦ οὐρανοῦ» (Γέν. 28,17). Συνε­πῶς τί ἔπρεπε νὰ γίνεται; Ὅπως τότε ἐκεῖ­νοι ἔτρεξαν καὶ γέμισε τὸ σπίτι, ἔτσι κ’ ἐμεῖς σήμε­­ρα ἔπρεπε νὰ τρέχουμε στὸ ναό, στὸ σπίτι τοῦ Θεοῦ. 
Ὅταν τελεῖται ἡ θεία λειτουργία, εἶ­νε πα­ρὼν ὁ ἴδιος ὁ Χριστός· διδάσκει, φωτί­ζει, προσ­­φέρει τὸν ἑαυτό του σὲ κάθε πιστὸ ὑπὸ τὰ εἴ­δη τοῦ ἄρτου καὶ τοῦ οἴνου. Μαζεύον­­ται ἐ­δῶ οἱ πιστοί; Δὲν γίνεται αὐτό. Ἂν μαζεύονταν ὅ­λοι οἱ Χριστιανοί, θά ’πρεπε νὰ χτιστοῦν πεν­ταπλά­σι­οι καὶ δεκαπλάσιοι ναοί. Ἀπὸ τοὺς 100 Χριστι­ανοὺς δυστυχῶς 2 μόνο ἐκκλησιάζον­ται· ἐκκλη­σιασμὸς δύο τοῖς ἑκατό (2%). Οἱ ὑπόλοιποι ποῦ εἶ­νε; Ἐμένα ρωτᾶτε; Εἶνε ἀπόντες ἀπὸ τὸ μεγάλο προσκλητήριο τοῦ οὐρανοῦ. Χτυπᾷ ἡ καμπάνα κι ἀκούγεται παν­τοῦ. Αὐτὲς οἱ καμ­πάνες θὰ μᾶς δικάσουν μιὰ μέρα. Πρῶτα στὴ σκλαβωμένη πατρίδα μας (τὴ Μικρὰ Ἀσία, τὸν Πόντο κ.ἀ.), δὲ χτυποῦσαν καμπάνες· δὲν ἄφηναν οἱ Τοῦρκοι. Κι ὅμως οἱ ἐκκλησιὲς ἦ­ταν γεμᾶτες. Τώρα, «στοῦ κουφοῦ τὴν πόρτα ὅσο θέλεις βρόντα». Ἔννοια μας ὅμως· δὲν ἀ­κοῦμε τὶς καμπάνες αὐτές; θὰ χτυπήσῃ ἄλ­λη, τρομερὰ καμπάνα… 
Ἂν πᾶτε στὸ Ἰσραήλ, τὸ Σάββατο ποὺ εἶνε ἡμέρα ἀργίας, δὲν κινεῖ­ται τίποτα στὸ δρόμο· μόνο τὸ αὐτοκίνητο τῆς ἀστυνομίας καὶ τοῦ ἰατροῦ. Ἐδῶ γεμίζουν οἱ μεγάλες ἀρτηρίες. Ἔτσι λοιπὸν οἱ κάτοικοι τῆς Καπερναούμ, ποὺ ἔτρεξαν καὶ γέμισαν τὸ σπίτι ἐκεῖνο καὶ τὸ ἔκαναν ἐκκλησιά, εἶνε ἔλεγχος τῆς δικῆς μας ἀπροθυμίας.Λοιπὸν τί συνέβη ἐκεῖ; Καθὼς δίδασκε ὁ Χρι­­στός, ξαφνικὰ σταμάτησε. Ἐπάνω ἀκούστηκε θόρυβος· σειόταν ἡ στέγη. Τί ἦταν, σεισμός; Κάτι ἄλλο περίεργο· κάποιοι ἀφαίρεσαν τὰ κε­ραμίδια καὶ τὰ ξύλα, καὶ κατέβασαν κάτω μὲ τὰ σχοινιὰ ἕναν ἄνθρωπο. Τί, νεκρό; Ζωντα­νὸς ἦταν, ἀλλὰ ἔμοιαζε μὲ νεκρὸ ἄταφο. Ἦ­ταν παράλυτος. Χέρια εἶχε καὶ χέρια δὲν εἶχε, πόδια εἶχε καὶ πόδια δὲν εἶχε· δὲ μποροῦσε νὰ περπατήσῃ καθόλου. Αὐτός, ὅταν ἄκουσε ὅτι ὁ Χριστὸς εἶνε στὴν Καπερναούμ, παρακά­λεσε νὰ τὸν πᾶνε. Βρέθηκαν τέσσερις σπλαχνικοὶ ἄνθρωποι, τὸν πήρανε στὰ χέρια καὶ τὸν πήγανε. Δὲν μπόρεσαν ὅμως νὰ περάσουν ἀπὸ τὴν πόρτα. Ἀπογοητεύθηκαν; Ὄχι. Τί κάνει ἡ ἀγάπη· τὸν ἀνέβασαν στὴ στέγη, κι ἀπὸ ᾽κεῖ τὸν κατέβασαν μέσα στὸ σπίτι! Καὶ νά τώρα ὁ παράλυτος μπροστὰ στὸ Χριστό. Καὶ ὁ Χριστὸς τί κάνει; Ἐδῶ εἶνε τὸ σπουδαῖο σημεῖο. Ὅλοι περιμένουν ν᾽ ἁπλώσῃ τὸ ἅγιο χέρι του, νὰ τὸν ἀγγίξῃ, κι ἀμέσως νὰ γίνῃ καλά. Τὸ κάνει αὐτὸ ὁ Χριστός; Δὲν τὸ κάνει ἀμέ­σως; Κάνει προηγουμένως κάτι ἄλλο σπουδαιότερο, ποὺ δὲν τὸ ἐκτιμοῦμε ἐμεῖς. Τί;Ὁ Χριστὸς δὲν δίνει ἀσπιρίνες. Ὁ καλὸς γιατρὸς ἀκούει βαθειά, κάνει διάγνωσι, βρίσκει τὴν αἰτία τῆς ἀσθενείας, καὶ τότε θεραπεύει. Καὶ ὁ Χριστὸς, ὁ ἄριστος ἰατρὸς τῶν ψυχῶν καὶ τῶν σωμάτων, τοῦ ἔκανε «ἀκτινογράφησι». Εἶδε, ὅτι ἡ παραλυσία προερχόταν ἀπὸ βαθυτέρα αἰτία, ἦταν ἀποτέλεσμα μιᾶς ἄλλης θλιβερᾶς καταστάσεως· εἶδε, ὅτι μέσα του ὑπῆρχε – τί; Μιὰ λέξις, ποὺ δὲ μᾶς προκα­λεῖ φόβο. Ἐὰν ἀκούσουμε τὴ λέξι «καρκίνος», ὅλοι φοβούμεθα. Ἀλλὰ χειρότερη κι ἀπ᾽ τὸν καρκίνο καὶ κάθε ἄλλη ἀσθένεια εἶνε ἡ φοβε­ρὰ ἀσθένεια ποὺ λέγεται ἁμαρτία. Αὐτή ἦταν ἡ ἑστία τοῦ κακοῦ, ἀπὸ ᾽κεῖ προερχόταν ἡ ἀ­σθένειά του. Οἱ ἁμαρτίες, ὤ οἱ ἁμαρτίες μας! Ἐὰν ἔλειπε ἡ ἁμαρτία, ἡ γῆ θὰ γινόταν παράδεισος· οὔτε φάρμακα, οὔτε κλινικὲς καὶ νοσοκομεῖα θὰ χρειάζονταν. Ἡ αἰτία τῆς παραλυσίας τοῦ σώματος εἶνε ἡ ἠθικὴ παραλυσία, αἰτία τῆς ἀσθενείας εἶνε ἡ ἁμαρτία. Γι᾽ αὐ­τὸ ὁ Χριστὸς τοῦ λέει· «Τέκνον ἀφέωνταί σοι αἱ ἁμαρτίαι σου», παιδί μου σοῦ συγ­χωροῦνται οἱ ἁμαρτίες σου (Μᾶρκ. 2,5). Τοῦ δίνει τὴ συγχώ­ρησι τῶν ἁμαρτημάτων. Αὐτὸ εἶνε τὸ ἕνα θαῦ­μα, τὸ μεγάλο. Μέσα ὅμως σ’ ἐκεῖνο τὸ πλῆ­θος ὑπῆρχαν καὶ κατάσκοποι· ἦταν οἱ γραμματεῖς καὶ φαρισαῖοι. Μόλις τ᾽ ἄκουσαν αὐτό, σκέφτηκαν· Μπᾶ, τί εἶνε τοῦτο ποὺ λέει; ποιός μπορεῖ νὰ συχωρέσῃ ἁμαρτίες; εἶνε ποτὲ δυνατόν;… Ἔκαναν λάθος. Τί λάθος; Τὸν ἔ­βλεπαν ὡς ἁπλὸ ἄνθρωπο· μὰ ὁ Χριστὸς εἶνε καὶ Θεός. Καὶ ὡς Θεὸς ἔχει δύναμι νὰ δίνῃ ἄφεσι, ἔχει ἐξουσία νὰ συγχωρῇ ἁμαρτίες. Θεὸς ὁ Χριστός! Αὐτὴ εἶνε ἡ μεγάλη ἀλήθεια, ἐδῶ εἶνε τὸ μέγα μυστήριο. Πῶς παραδέχεσαι τὸ Χριστό; Θεὸς εἶνε. Ποιός τὸ λέει; Τὸ φωνάζουν τὰ θαύματά του, τὸ φωνάζουν τὰ ἀνεκτίμητα λόγια του, τὸ φωνάζει ἡ ἁγιότης του, ὅλα τὸ φωνάζουν. Κι ἂν ἐμεῖς τὸ ἀρνηθοῦμε, σὰν τοὺς γραμματεῖς καὶ φαρισαίους, καὶ οἱ πέτρες ἀκόμα ποὺ πατοῦμε θὰ φωνάξουν· «Εἷς ἅγιος, εἷς Κύριος, Ἰησοῦς Χριστός, εἰς δόξαν Θεοῦ Πατρός· ἀμήν» (Φιλ. 2,11 καὶ θ. Λειτ.).Θεὸς λοιπὸν ὁ Χριστός, καὶ ὡς Θεὸς ἔδωσε τὴ συγχώρησι. Ἀλλ’ αὐτὸ εἶνε ἕνα πνευματικὸ γεγονός, ἕνα θαῦμα ποὺ γίνεται μέσα στὴν ψυχή· εἶνε ἀόρατο, δὲν φαίνεται ἐξωτερικά. Γιὰ νὰ δείξῃ λοιπὸν ποιός εἶνε, ὅτι πρά­γματι εἶνε Θεός, κάνει τώρα τὸ δεύτερο θαῦ­μα, ποὺ εἶνε ὁρατό, μποροῦν ὅλοι νὰ τὸ δοῦν. Λέει στὸν παράλυτο· «Ἔγειρε καὶ ἆρον τὸν κράβαττόν σου καὶ ὕπαγε εἰς τὸν οἶκόν σου» (Μᾶρκ. 2,12). Κ’ ἐκεῖνος ἀμέσως σηκώθηκε. Ἂς μὴν πιστεύουν οἱ ἄπιστοι, δικαίωμά τους· ἐ­μεῖς πιστεύουμε, ὅτι ὁ Χριστὸς εἶνε Θεὸς κι ὅτι ἔκανε, κάνει καὶ θὰ κάνῃ θαύματα μέχρι συντελείας τῶν αἰώνων. Συμπέρασμα. Ἀρρώστησες; ― καὶ ποιός δὲ θ᾽ ἀρρωστήσῃ― ἢ ἀρρώστησε ἄνθρωπος στὸ σπίτι σου; Τί μᾶς λέει τὸ Εὐαγγέλιο· θὰ πᾷς βέβαια στὸ γιατρό, θὰ πάρῃς φάρμακα· καὶ τὸ γιατρὸ καὶ τὰ φάρμακα ὁ Θεὸς τὰ ἔδωσε. Ἀλ­λὰ τὸ πρῶτο καὶ ἄριστο φάρμακο εἶνε ἡ πίστι στὸ Χριστό. Κοντὰ λοιπὸν στὰ ἄλλα φάρμακα νὰ ζητήσῃς τὴ βοήθεια τοῦ Χριστοῦ. Αὐτὸς εἶνε «ὁ ἰατρὸς τῶν ψυχῶν καὶ σωμάτων ἡ­μῶν» (θ. Λειτ.). Ὅπως τότε ἔκανε καλὰ τὸν παράλυτο, ἔτσι μέχρι σήμερα θεραπεύει θαυματουργι­κῶς. Εἶνε ὁ μεγάλος γιατρὸς τοῦ κόσμου. Ὅλοι λοιπόν, γιὰ ὁποιαδήποτε ἀρρώστια, ἂς καταφεύγουμε στὸ Χριστό.

Δὲν εἶπα ὅμως ἀκόμη τίποτα. Ὅλοι στὸ Χρι­στό. Μὰ παραπάνω ἀπ’ ὅλους ποιοί; Οἱ ἁ­μαρτωλοί, πρὸ παντὸς οἱ ἁμαρτωλοί· δηλαδὴ ὅλοι μας. Ποιός δὲν εἶνε ἁμαρτωλός; Κάθε ἁ­μαρτω­λὸς νὰ πάῃ στὸ Χριστό, νὰ γονατίσῃ μπροστά του. Μὰ ποῦ εἶνε ὁ Χριστός; Δὲν τὸ εἴπαμε; στὸ σπίτι του εἶνε. Τί εἶνε ἡ Ἐκκλησία; Οἶ­κος τοῦ Θεοῦ, τὸ σπίτι τοῦ Χριστοῦ. Καὶ ὄχι μό­νο σπίτι ἀλλὰ καὶ ἰατρεῖο. Ὅπως κάνουμε οὐρὰ στὰ ἰατρεῖα περιμένοντας νὰ ἐξετασθοῦ­με, ἔτσι καὶ στὸ Ἰατρεῖο τοῦ Χριστοῦ μας. «Τίς ὀδυνώμενος καὶ προσπίπτων, τῷ ἰατρείῳ τού­τῳ οὐ θεραπεύεται;» (Παρακλητική, ἦχος δ΄, ἀπόστ. κατανυκτ. Κυρ. ἑσπ.). Ἰατρεῖο, πιὸ συγκεκριμένα, εἶνε τὸ ἱε­ρὸ ἐξομολογητήριο. Τὴν ὥρα ποὺ ὁ ἄνθρωπος γονατίζει καὶ λέει τ᾽ ἁμαρτήματά του, δὲν τὰ λέει στὸν παπᾶ· τὰ λέει στὸ Χριστὸ καὶ παίρνει συγχώρησι ἀπὸ τὸν ἴδιο. Συνεπῶς ἐκεῖνο τὸ «Τέκνον, ἀφέωνταί σοι αἱ ἁμαρτίαι σου», δὲν τὸ ἄκουσε μό­νο ὁ παράλυτος· μπορεῖ νὰ τ’ ἀ­κούσῃ καὶ ὁ καθένας ἀπὸ μᾶς. Εἴτε μικρὸ παι­δὶ εἴτε μεγάλος, ἂς πάῃ στὸ ἰατρεῖο. Καὶ τότε ―δὲν εἶνε ψέμα, εἶνε θαῦμα― ἄγγελοι καὶ ἀρ­χάγγελοι θὰ ὑμνήσουν καὶ θ᾽ ἀκουστῇ ἀπ’ τὸν οὐρανὸ στὰ βάθη τῆς ψυχῆς του φωνὴ ποὺ θὰ τοῦ πῇ· «Τέκνον, ἀφέωνταί σοι αἱ ἁμαρτίαι σου». Ἐὰν δὲν τ᾽ ἀκούσῃς αὐτό, ὅλα εἶνε μάταια.

* * *

 Ἂν κάποιος, ἀδελφοί μου, ἕως σήμερα δὲν ἐξωμολογήθηκε, ἂν ἔμεινε ὣς τώρα ἀνεξομο­λόγητος, ἂς τρέξῃ τώρα στὸ ἰατρεῖο! Τὸ δὲ ἰατρεῖο εἶνε ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία, εἶνε τὸ ἐξομολογητήριο. Ἂς δοκιμάσῃ, καὶ τότε θὰ πεισθῇ ἐκ πείρας, ὅτι πράγματι ὁ Κύριος, ποὺ εἶ­πε «Τέκνον, ἀφέωνταί σοι αἱ ἁμαρτίαι σου», ὁ ἴδιος ἐξακολουθεῖ νὰ δίδῃ τὴν συγχώρησι. Εἴθε ὁ Χριστὸς νὰ μᾶς ἀξιώσῃ μιᾶς τέτοιας χαρᾶς καὶ νὰ ἑορτάσουμε τὴν ἔνδοξο ἀ­νάστα­σί του ἐν μετανοίᾳ καὶ ἐξομολογήσει· ἀμήν. 
 

† ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος

(ἱ. ναὸς Ἁγ. Φωτεινῆς ἢ Εὐαγγελισμοῦ Χαραυγῆς – Ἀθηνῶν 6-3-1977)

Το Ευαγγέλιο της Κυριακής 8 Μαρτίου 2015 - Κυριακή Β´ Νηστειών

᾿Εκεῖνος σηκώθηκε ἀμέσως,

πῆρε τὸ κρεβάτι του

καὶ μπροστὰ σ’ ὅλους βγῆκε ἔξω,

ἔτσι ποὺ ὅλοι θαύμαζαν

καὶ δόξαζαν τὸν Θεό.

(Μαρκ. β´ 1-12)

Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, εἰσῆλθεν ὁ ᾿Ιησοῦς εἰς Καπερναοὺμ, καὶ ἠκούσθη ὅτι εἰς οἶκόν ἐστι. Καὶ εὐθέως συνήχθησαν πολλοί, ὥστε μηκέτι χωρεῖν μηδὲ τὰ πρὸς τὴν θύραν· καὶ ἐλάλει αὐτοῖς τὸν λόγον. Καὶ ἔρχονται πρὸς αὐτὸν, παραλυτικὸν φέροντες, αἰρόμενον ὑπὸ τεσσάρων· Καὶ μὴ δυνάμενοι προσεγγίσαι αὐτῷ διὰ τὸν ὄχλον, ἀπεστέγασαν τὴν στέγην ὅπου ἦν, καὶ ἐξορύξαντες χαλῶσι τὸν κράβαττον, ἐφ᾿ ᾧ ὁ παραλυτικὸς κατέκειτο. ᾿Ιδὼν δὲ ὁ ᾿Ιησοῦς τὴν πίστιν αὐτῶν λέγει τῷ παραλυτικῷ· τέκνον, ἀφέωνταί σοι αἱ ἁμαρτίαι σου. ῏Ησαν δέ τινες τῶν γραμματέων ἐκεῖ καθήμενοι καὶ διαλογιζόμενοι ἐν ταῖς καρδίαις αὐτῶν· τί οὗτος οὕτω λαλεῖ βλασφημίας; Τίς δύναται ἀφιέναι ἁμαρτίας εἰ μὴ εἷς ὁ Θεός;

Καὶ εὐθέως ἐπιγνοὺς ὁ ᾿Ιησοῦς τῷ πνεύματι αὐτοῦ ὅτι οὕτως αὐτοὶ διαλογίζονται ἐν ἑαυτοῖς, εἶπεν αὐτοῖς· τί ταῦτα διαλογίζεσθε ἐν ταῖς καρδίαις ὑμῶν; Τί ἐστιν εὐκοπώτερον, εἰπεῖν τῷ παραλυτικῷ, ἀφέωνταί σου αἱ ἁμαρτίαι, ἢ εἰπεῖν, ἔγειρε καὶ ἆρον τὸν κράβαττόν σου καὶ περιπάτει; ῞Ινα δὲ εἰδῆτε ὅτι ἐξουσίαν ἔχει ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἀφιέναι ἐπὶ τῆς γῆς ἁμαρτίας — λέγει τῷ παραλυτικῷ· σοὶ λέγω, ἔγειρε καὶ ἆρον τὸν κράβαττόν σου καὶ ὕπαγε εἰς τὸν οἶκόν σου. Καὶ ἠγέρθη εὐθέως, καὶ ἄρας τὸν κράβαττον ἐξῆλθεν ἐναντίον πάντων, ὥστε ἐξίστασθαι πάντας καὶ δοξάζειν τὸν Θεὸν λέγοντας ὅτι οὐδέποτε οὕτως εἴδομεν.

Απόδοση σε απλή γλώσσα

Τόν καιρό ἐκεῖνο, μπῆκε πάλι ὁ ᾿Ιησοῦς στὴν Καπερναοὺμ καὶ διαδόθηκε ὅτι βρίσκεται σὲ κάποιο σπίτι. ᾿Αμέσως συγκεντρώθηκαν πολλοί, ὥστε δὲν ὑπῆρχε χῶρος οὔτε κι ἔξω ἀπὸ τὴν πόρτα· καὶ τοὺς κήρυττε τὸ μήνυμά του. ῎Ερχονται τότε μερικοὶ πρὸς αὐτόν, φέρνοντας ἕναν παράλυτο, ποὺ τὸν βάσταζαν τέσσερα ἄτομα. Κι ἐπειδὴ δὲν μποροῦσαν νὰ τὸν φέρουν κοντὰ στὸν ᾿Ιησοῦ ἐξαιτίας τοῦ πλήθους, ἔβγαλαν τὴ στέγη πάνω ἀπὸ κεῖ ποὺ ἦταν ὁ ᾿Ιησοῦς, ἔκαναν ἕνα ἄνοιγμα καὶ κατέβασαν τὸ κρεβάτι, πάνω στὸ ὁποῖο ἦταν ξαπλωμένος ὁ παράλυτος. ῞Οταν εἶδε ὁ ᾿Ιησοῦς τὴν πίστη τους, εἶπε στὸν παράλυτο· «Παιδί μου, σοῦ συγχωροῦνται οἱ ἁμαρτίες». Κάθονταν ὅμως ἐκεῖ μερικοὶ γραμματεῖς καὶ συλλογίζονταν μέσα τους· «Μὰ πῶς μιλάει αὐτὸς ἔτσι, προσβάλλοντας τὸν Θεό; Ποιός μπορεῖ νὰ συγχωρεῖ ἁμαρτίες; Μόνον ἕνας, ὁ Θεός».

᾿Αμέσως κατάλαβε ὁ ᾿Ιησοῦς ὅτι αὐτὰ σκέφτονται καὶ τοὺς λέει· «Γιατί κάνετε αὐτὲς τὶς σκέψεις στὸ μυαλό σας; Τί εἶναι εὐκολότερο νὰ πῶ στὸν παράλυτο· “σοῦ συγχωροῦνται οἱ ἁμαρτίες” ἢ νὰ τοῦ πῶ, “σήκω, πάρε τὸ κρεβάτι σου καὶ περπάτα”; Γιὰ νὰ μάθετε λοιπὸν ὅτι ὁ *Υἱὸς τοῦ ᾿Ανθρώπου ἔχει τὴν ἐξουσία νὰ συγχωρεῖ πάνω στὴ γῆ ἁμαρτίες» -λέει στὸν παράλυτο· «Σ’ ἐσένα τὸ λέω, σήκω, πάρε τὸ κρεβάτι σου καὶ πήγαινε στὸ σπίτι σου». ᾿Εκεῖνος σηκώθηκε ἀμέσως, πῆρε τὸ κρεβάτι του καὶ μπροστὰ σ’ ὅλους βγῆκε ἔξω, ἔτσι ποὺ ὅλοι θαύμαζαν καὶ δόξαζαν τὸν Θεό· «Τέτοια πράγματα», ἔλεγαν, «ποτὲ μέχρι τώρα δὲν ἔχουμε δεῖ!»

Ο Απόστολος της Κυριακής 8 Μαρτίου 2015 - Κυριακή Β´ Νηστειών

Πρέπει νὰ μένουμε

πιὸ σταθεροὶ

στὶς ἀλήθειες ποὺ ἀκούσαμε,

γιὰ νὰ μὴν ξεστρατίσουμε ποτέ.

(῾Εβρ. α´ 10 - β´ 3)

Κατ᾿ ἀρχάς σύ, Κύριε, τὴν γῆν ἐθεμελίωσας, καὶ ἔργα τῶν χειρῶν σού εἰσιν οἱ οὐρανοί· αὐτοὶ ἀπολοῦνται, σὺ δὲ διαμένεις· καὶ πάντες ὡς ἱμάτιον παλαιωθήσονται, καὶ ὡσεὶ περιβόλαιον ἑλίξεις αὐτούς, καὶ ἀλλαγήσονται· σὺ δὲ ὁ αὐτὸς εἶ, καὶ τὰ ἔτη σου οὐκ ἐκλείψουσι». Πρὸς τίνα δὲ τῶν ἀγγέλων εἴρηκέ ποτε· «Κάθου ἐκ δεξιῶν μου ἕως ἂν θῶ τοὺς ἐχθρούς σου ὑποπόδιον τῶν ποδῶν σου»; Οὐχὶ πάντες εἰσὶ λειτουργικὰ πνεύματα εἰς διακονίαν ἀποστελλόμενα διὰ τοὺς μέλλοντας κληρονομεῖν σωτηρίαν;

Διὰ τοῦτο δεῖ περισσοτέρως ἡμᾶς προσέχειν τοῖς ἀκουσθεῖσι, μή ποτε παραρρυῶμεν. Εἰ γὰρ ὁ δι᾿ ἀγγέλων λαληθεὶς λόγος ἐγένετο βέβαιος, καὶ πᾶσα παράβασις καὶ παρακοὴ ἔλαβεν ἔνδικον μισθαποδοσίαν, πῶς ἡμεῖς ἐκφευξόμεθα τηλικαύτης ἀμελήσαντες σωτηρίας; ἥτις ἀρχὴν λαβοῦσα λαλεῖσθαι διὰ τοῦ Κυρίου, ὑπὸ τῶν ἀκουσάντων εἰς ἡμᾶς ἐβεβαιώθη.

Απόδοση σε απλή γλώσσα

Ἀρχικά ἐσύ, Κύριε, στερέωσες τὴ γῆ κι ἔργο δικό σου εἶναι οἱ οὐρανοί. Αὐτοὶ θὰ ἐξαφανιστοῦν, ἐνῶ ἐσὺ αἰώνια παραμένεις. Τὰ πάντα θὰ παλιώσουνε σὰν ροῦχο. Σὰν μανδύα θὰ τοὺς τυλίξεις, καὶ θ’ ἀλλάξουν. ᾿Εσὺ ὅμως παραμένεις πάντα ὁ ἴδιος, τὰ χρόνια σου ποτὲ δὲν θὰ τελειώσουν. Σὲ κανέναν ἀπ’ τοὺς ἀγγέλους δὲν εἶπε ποτὲ ὁ Θεός· «Κάθισε στὰ δεξιά μου, ὡσότου ὑποτάξω τοὺς ἐχθρούς σου κάτω ἀπὸ τὰ πόδια σου». Δὲν εἶναι, λοιπόν, ὅλοι οἱ ἄγγελοι πνεύματα ποὺ ὑπηρετοῦν τὸν Θεὸ κι ἀποστέλλονται ἀπ’ αὐτὸν γιὰ νὰ βοηθήσουν ὅσους μέλλουν νὰ σωθοῦν;

Γι’ αὐτὸ κι ἐμεῖς πρέπει νὰ μένουμε πιὸ σταθεροὶ στὶς ἀλήθειες ποὺ ἀκούσαμε, γιὰ νὰ μὴν ξεστρατίσουμε ποτέ. Γιατί, ἂν ὁ λόγος ποὺ δόθηκε ἄλλοτε μέσω ἀγγέλων, ἀποδείχτηκε ἀληθινός, κι ὅσοι τὸν παρέβηκαν ἢ δὲν ὑπάκουσαν σ’ αὐτὸν δέχτηκαν τὴν τιμωρία ποὺ τοὺς ἔπρεπε, πῶς εἶναι δυνατὸν ἐμεῖς νὰ ξεφύγουμε, ἂν δὲν δώσουμε τὴν προσοχὴ ποὺ ταιριάζει σὲ μιὰ τόσο σπουδαία σωτηρία; Τὴ σωτηρία αὐτή, ποὺ ἄρχισε νὰ διακηρύττει ὁ Κύριος, μᾶς τὴ βεβαίωσαν ὅσοι ἄκουσαν τὸν λόγο του.

Ο ΑΓΙΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ Ο ΠΑΛΑΜΑΣ

 Παταπίου μοναχοῦ Καυσοκαλυβίτου

Ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς

Ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς[1] γεννήθηκε τό 1296 στήν Κωνσταντινούπολη καί ἦλθε στό Ἅγιον Ὄρος σέ ἡλικία εἴκοσι ἐτῶν, ὅπου ὑποτάχτηκε ἀρχικά στόν ἡσυχαστή Νικόδημο, σέ κελλί στά ὅρια τῆς μονῆς Βατοπαιδίου. Ἐκεῖ ἔζησε ἐν "νηστείᾳ καί ἀγρυπνίᾳ καί νήψει καί ἀδιαλείπτῳ προσευχῇ" ἐπί τρία χρόνια (1319-1322). Μετά τήν κοίμηση τοῦ γέροντά του καί τοῦ ἀδελφοῦ του Μακαρίου, εἰσῆλθε μαζί μέ τόν ἄλλο ἀδελφό του Θεοδόσιο στήν Μεγίστη Λαύρα τοῦ ὁσίου Ἀθανασίου (περί τό 1319), ὅπου παρέμεινε ἐπί τρία ἔτη. Κατόπιν ἀποσύρθηκε σέ ἐρημητήριο τῆς τότε Σκήτης Γλωσσίας (στήν περιοχή τῆς σημερινῆς Προβάτας), ὅπου παρέμεινε κοντά στόν διδάσκαλο τῆς "ἡσυχίας" "Γρηγορίῳ τῷ πάνυ", τόν Δριμύ[2].

   Τό 1325 λόγω τῶν τουρκικῶν ἐπιδρομῶν καταφεύγει μαζί μέ ἄλλους ἡσυχαστές -ἀνάμεσα στούς ὁποίους ἦταν ὁ Γρηγόριος Σιναΐτης μέ τούς μαθητές του, Ἰσίδωρο καί Κάλλιστο, μετέπειτα Πατριάρχες Κωνσταντινουπόλεως- στή Θεσσαλονίκη. Ἀπό τό 1326 καί γιά πέντε ἔτη, ἀσκήθηκε σέ ἐρημητήριο τῆς Σκήτης Βερροίας κοντά στόν Ἀλιάκμονα. Τό 1331, λόγω τῆς εἰσβολῆς τῶν Σέρβων στήν περιοχή τῆς Δυτικῆς Μακεδονίας, ἐπέστρεψε στό Ἅγιον Ὄρος καί ἐγκαταβίωσε στό Κάθισμα τοῦ Ἁγίου Σάββα, σέ ὕψωμα πάνω ἀπό τήν Μεγίστη Λαύρα. Περί τό 1335-6, προχειρίστηκε ἀπό τόν Πρῶτο Ἰσαάκ καί τήν Σύναξη, ἡγούμενος τῆς μονῆς Ἐσφιγμένου (1335-1338)[3]. Τόν Δεκέμβριο τοῦ 1337 ὁ ἅγιος Γρηγόριος ἔρχεται πάλι στή Θεσσαλονίκη, ὅπου καί ἀρχίζει τόν ἀγῶνα του κατά τῶν κακοδοξιῶν τοῦ ἐκ Καλαβρίας Βαρλαάμ. Τό 1340-1 ὑπό τήν ἄμεση καθοδήγηση τοῦ ἁγίου Γρηγορίου συντάχθηκε ὁ Ἁγιορειτικός Τόμος[4], τόν ὁποῖον ὑπέγραψαν ὅλοι οἱ πρόκριτοι τῶν μονῶν τοῦ Ἄθω. Πρόκειται γιά μία κορυφαία στιγμή τῆς ἁγιορειτικῆς πνευματικότητας. Τό 1347, κατόπιν πολλῶν ἀγώνων ἐναντίον τῶν αἱρετικῶν, ὁ ἅγιος Γρηγόριος, χειροτονημένος ἤδη Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης, ἐπιστρέφει στόν ἀγαπημένο του Ἄθωνα. Τήν ἐποχή ἐκείνη βρισκόταν στό Ἅγιον Ὄρος ὁ σέρβος κράλης Στέφανος Δουσάν, ὁ ὁποῖος ἀνάγκασε τόν Γρηγόριο νά ἀπομακρυνθεῖ ἀπό τόν τόπο, ἐπειδή ὁ δεύτερος δέν ἐνέδωσε στίς πιέσεις του νά ὑποστηρίξει τά σχέδιά του νά ἐγκαταστήσει Πρῶτο σερβικῆς καταγωγῆς. Ἀπό τότε, ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς δέν ἐπέστρεψε ξανά στόν Ἄθωνα. Ἐκοιμήθη ὡς μητροπολίτης Θεσσαλονίκης τό 1359, ἔχοντας δικαιωθεῖ γιά τούς πολλούς ὑπέρ τῆς Ὀρθοδοξίας ἀγῶνες του. Στή διαμόρφωση τῶν θεολογικῶν θέσεων τοῦ μεγάλου αὐτοῦ Πατέρα τῆς Ἐκκλησίας μας, ἀσφαλῶς θά συνετέλεσε πολύ ἡ προηγούμενη ἄσκησή του στόν ἱερό Ἄθω, ὅπου βρισκόταν σέ μεγάλη ἀκμή -τήν ἐποχή ἐκείνη ἰδιαίτερα- ὁ ἡσυχαστικός τρόπος ζωῆς, γιά τόν ὁποῖο ἄλλωστε ἐκεῖνος τόσο ἀγωνίστηκε[5]. Οἱ Σύνοδοι τῆς Κωνσταντινουπόλεως τῶν ἐτῶν 1341, 1347 καί 1351 ἀνεκήρυξαν τή θεολογία τοῦ ἁγίου Γρηγορίου ὡς θεολογία τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας. Τό ἔτος 1368 ὁ Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς κατατάχθηκε στό ἁγιολόγιο τῆς Ἐκκλησίας μας. 

Ἀπόσπασμα ἀπό τή μελέτη τοῦ συγγραφέα: 

Ἁγιορειτικές ὁσιακές μορφές στή Θράκη τοῦ 14^ου αἰ.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς. Τοιχογραφία τοῦ 1820 στή Λιτή τοῦ Κυριακοῦ τῆς σκήτης Καυσοκαλυβίων. Μητροφάνης μοναχός ζωγράφος

---

    [1] Γιά τόν Βίο του πού ἔγραψε ὁ ἅγιος Φιλόθεος Κόκκινος βλ. Τσάμη Δ., Φιλοθέου Κωνσταντινουπόλεως τοῦ Κοκκίνου, Ἁγιολογικά Ἔργα, Α΄Θεσσαλονικεῖς Ἅγιοι, Κέντρο Βυζαντινῶν Ἐρευνῶν, Θεσσαλονίκη 1985, σ. 425-590. Ἐπίσης, Παπαμιχαήλ Γ., Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς. Meyendorf J., Introduction à l’étude de Grégoire Palamas. Χρήστου Π., Γρηγορίου Παλαμᾶ Συγγράμματα, Θεσσαλονίκη 1966, 1970, 1985.Ἀναστασίου Ι., ‘‘Οἱ κοινωνικές ἀντιλήψεις τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ, στόν τόμο: Πρακτικά Θεολογικοῦ Συνεδρίου εἰς τιμήν καί μνήμηντοῦ ἐν ἁγίοις πατρός ἡμῶν Γρηγορίου ἀρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης τοῦ Παλαμᾶ, Θεσσαλονίκη 1986. σ. 197-209. Χρήστου Π., Τό Ἅγιον Ὄρος,σ. 160-166. Ζήσης Θ. πρωτοπρ., ‘‘Ἡ κοινωνική διδασκαλία τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ’’, Θεολόγοι τῆς Θεσσαλονίκης, Θεσσαλονίκη 1989, σ. 127-138. Γιά τόν Ἡσυχασμό στό Ἅγιον Ὄρος καί τήν θεολογική ἔριδα γύρω ἀπ’ αὐτόν, ἐκτός ἀπό ἀρκετές μελέτες στό προηγούμενο ἔργο βλ. Χατζησταύρου Θ., Αἱ περί τῶν ἡσυχαστῶν τῆς ΙΔ΄ ἑκατονταετηρίδος καί τῆς διδασκαλίας αὐτῶν ἔριδες, Λειψία 1905. Παπαμιχαήλ Γ., ‘‘Αἱ ἡσυχαστικαί ἔριδες τοῦ ΙΔ΄ αἰῶνος καί ὁ θρίαμβος Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ’’, Ε Φ 5 (1910), σ. 289-320, 385-425. Χρήστου Π., ‘‘Περί τά αἴτια τῆς ἡσυχαστικῆς ἔριδος’’, Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς 39 (1956) σ. 128-138. I. Clucas, The Heshychast Controversy in Byzantium in the Fourteenth Century: A Consideration of the Basic Evidence, Diss. Univ. of California, Los Angeles 1975. Θεοκλήτου μοναχοῦ Διονυσιάτου,Ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς. Ὁ βίος καί ἡ θεολογία του (1296-1359), Ἅγιον Ὄρος-Θεσσαλονίκη 1976. Ρωμανίδου Ἰ. πρωτοπρ., Γρηγορίου Παλαμᾶ, ‘Υπέρ τῶν ἱερῶς ἡσυχαζόντων, Τριάς Α΄ (Ρωμαῖοι ἤ Ρωμηοί Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας, τόμ. 1), Θεσσαλονίκη 1984, 1991² σ. 51-189. Ἐπίσης Δωροθέου μον., Τό Ἅγιον Ὄρος, σ. 66-77. Koυτσούρη, Σύνοδοι και θεολογία γιά τόν Ἡσυχασμό. Κουμπῆ Δ., ‘‘Ἡ ἡσυχαστική ἔριδα καί ἡ ἐμπλοκή της στίς πολιτικές ἐξελίξεις στή διάρκεια τοῦ δευτέρου ἐμφυλίου πολέμου (1341-1347)’’, Βυζαντιακά 19 (1998) σ. 235-281. Μανάφη Κ., ‘‘Τό ἱστορικόν πλαίσιον τῆς ἡσυχαστικῆς ἔριδος’’, Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς στήν ἱστορία καί τό παρόν, Πρακτικά διεθνῶν ἐπιστημονικῶν συμποσίων Ἀθηνῶν (12-15 Νοεμβ. 1998) καί Λεμεσοῦ (5-7 Νοεμβ. 1999), Ἅγιον Ὄρος 2000, σ. 525-539.

    [2] Χρυσοστόμου ἐπισκ. Ροδοστόλου, ‘‘Ἡ Ἡσυχαστική ζωή ὡς πρόγευση τῆς βασιλείας τοῦ Θεοῦ κατά τόν Ἅγιο Γρηγόριο τόν Παλαμᾶ’’, Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς στήν ἱστορία καί τό παρόν, ὅ.π., σ. 439.

    [3] Μαμαλάκης Ἰω., Τό Ἅγιον Ὄρος (Ἄθως) διά μέσου τῶν αἰώνων, Θεσσαλονίκη 1971, σ. 167.

    [4] «Ἁγιορειτικός Τόμος ὑπέρ τῶν ἱερῶς ἡσυχαζόντων διά τούς ἐξ ἰδίας ἀπειρίας καί τῆς πρός τούς ἁγίους ἀπειθείας ἀθετοῦντας τάς τοῦΠνεύματος μυστικάς ἐνεργείας, κρεῖττον ἤ λόγος ἐν τοῖς κατά πνεῦμα ζῶσιν ἐνεργουμένας καί δι’ ἔργων θεωρουμένας, ἀλλ’ οὐ διά λόγωνἀποδεικνυομένας», PG 150, στ. 1225-1236. Γι’ αὐτόν βλ. ἐπίσης Meyendorf, Introduction à l’ étude de Gregoire Palamas, ὅ.π., σ. 74-76.Δεντάκης Β., ‘‘Ἑπτά συμβολικά κείμενα περί Ἡσυχασμοῦ’’, Ἐπιστημονική Ἐπετηρίς Θεολογικῆς Σχολῆς Πανεπιστημίου  Ἀθηνῶν 22 (1975) σ. 719-722 καί 731-737. Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ Συγγράμματα, τ. 2, ὅ.π., σ. 551-553, 563-564 καί 567-578.

    [5] Ἁγιορειτικός Τόμος ὑπέρ τῶν ἱερῶς ἡσυχαζόντων, ὅ.π.,  στ. 1225 κ. ἑξ.

Όσιος Θεοφύλακτος επίσκοπος Νικομηδείας

Αυτός ο Άγιος Θεοφύλακτος καταγόταν από τα μέρη της Ανατολής, κατά το έτος 779, πηγαίνοντας δε στην Κωνσταντινούπολη, συνδέθηκε φιλικά με τον Ταράσιο, τον Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως, όταν ακόμη ήταν πρωτασηκρήτις, δηλαδή ήταν πρώτος ανάμεσα σε εκείνους που υπηρετούσαν στα βασιλικά αρχεία και γράμματα, οι οποίοι λατινικά ονομά­ζονται ασηκρήτες, και από αυτόν καλά διδάχθηκε τα θεία. Όταν δε με θεί­α ψήφο ανέβηκε ο Ταράσιος στον θρόνο της Κωνσταντινουπόλεως, αφού παραιτήθηκε θεληματικά από τον θρόνο ο Παύλος ο Κύπριος, που ήταν πριν από αυτόν, ο οποίος, επειδή έλαβε την αρχιερωσύνη από τους Εικονομάχους, ονόμαζε μόνος τον εαυτό του ανάξιο· τότε ο Μιχαήλ ο Συνάδων και αυτός ο ιερός Θεοφύλακτος, γίνονται Μοναχοί και στέλνονται από τον θείο Ταράσιο στο Μοναστήρι, που βρίσκεται στην είσοδο της Μαύρης Θάλασσας.

Έτσι μία φορά, τον καιρό του καλοκαιριού, που έκαμνε μεγά­λη ζέστη και διψούσαν υπερβολικά, τότε οι μακάριοι για εξάσκηση της δί­ψας και εγκράτειάς τους, άνοιξαν την χάλκινη κάνουλα της βρύσης και ά­φησαν και χυνόταν το νερό, χωρίς αυτοί να πίνουν καθόλου. Αυτοί οι Ά­γιοι ήταν παρόντες και στην αγία και Οικουμενική Έβδομη Σύνοδο και με έργα και λόγια την στόλισαν.

Επειδή όμως η αρετή των ανωτέρω δύο Πατέρων διαδόθηκε και άστραψε σαν φωτεινότατος αστέρας, για τον λόγο αυτόν κρίθηκαν από τον μέγα Ταράσιο, ότι ήταν άξιοι αρχιερωσύνης. Και αμέσως, ο μεν Μιχαήλ χειροτονήθηκε Επίσκοπος στα Σύνναδα (η οποία ήταν ένδοξη πόλις της μεγάλης Φρυγίας, περίφημη για τα θαυμάσια μάρμαρα που έβγαζε, έχοντας είκοσι Επισκόπους, τώρα όμως είναι γκρεμισμένη). Ο δε ιερός Θεοφύλα­κτος χειροτονήθηκε Επίσκοπος στην Νικομήδεια.

Όσα λοιπόν κατορθώματα κατόρθωσε εκεί ο μακάριος Θεοφύλα­κτος, το μαρτυρούν αυτά τα πράγματα. Διότι έκτισε Εκκλησίες και νοσο­κομεία· προστάτευε τα ορφανά και τις χήρες· ελεούσε τόσο υπερβολικά, ώ­στε γέμιζε μία φιάλη από ζεστό νερό και με αυτό έπλενε και καθάριζε με τα ίδια του χέρια ο συμπαθέστατος τους τυφλούς και χωλούς και τους άλλους ασθενείς, που είχαν ακρωτηριασμένα τα μέλη τους.

Αφού δε ο μέγας Ταράσιος πατριάρχευσε δέκα εννέα χρόνια, απήλθε προς τον Κύριο και, αφού έγινε Πατριάρχης ο πάνσοφος Νικηφόρος, τότε συνέβη μεγάλη ταραχή και συμφορά στην του Χριστού Εκκλησία. Διότι βασίλευσε ο Λέων ο Αρμένιος κατά το έτος 813, ο οποίος λύσσαξε κατά των αγίων εικόνων. Οπότε ο Άγιος Νικηφόρος έστειλε και έφερε τους εκλεκτούς και ελλόγιμους Αρχιερείς, δηλαδή τον Κυζίκου Αιμιλιανό, τον Σάρδεων Ευθύμιο, τον Θεσσαλονίκης Ιωσήφ, τον Αμορίου Ευδόξιο, τον Συνάδων Μιχαήλ και άλλους πολλούς, μαζί και αυτόν τον μακάριο Θεοφύλακτο. Παίρνοντας λοιπόν αυτούς όλους, πήγε στον δυσσεβή και απο­στάτη βασιλιά.

Έτσι προτείνοντας πολλές αποδείξεις από τις θείες Γραφές, οι οποίες παρουσιάζουν, ότι πρέπει να προσκυνούνται οι άγιες εικόνες, δεν μπόρεσαν να καταπείσουν τον ανόητο, διότι έμεινε αδιόρθωτος. Και οι μεν άλλοι Αρχιερείς, σιώπησαν, ενώ αυτός ο μακάριος Θεοφύλακτος, είπε στον βασιλιά· «Γνωρίζω, ότι καταφρονείς την μακροθυμία και την υπομονή του Θεού. Γνώριζε όμως, ότι θα έλθει επάνω σου ξαφνικά μεγάλος όλεθρος και αφανισμός και η καταστροφή σου θα είναι παρόμοια με την καταιγίδα, ώ­στε να μη βρεις κάποιον να σε λυτρώσει από τον κίνδυνο». Όταν άκουσε αυτά τα λόγια ο θηριώνυμος βασιλιάς, θύμωσε πολύ και αμέσως διατάζει να εξορισθούν όλοι οι ανωτέρω Αρχιερείς. Τότε ο μεν Άγιος Νικηφόρος, ε­ξορίσθηκε στην νήσο Θάσο.

Ο δε αοίδιμος Μιχαήλ Συνάδων εξωρίσθηκε στην Ευδοκιάδα, η οποία, λένε μερικοί, ότι είναι το τώρα λεγόμενο Τοκάτ, εξαιρετική πόλις της Καππαδοκίας και περίφημο εμπορικό κέντρο προς τον ποταμό Σάρο. Παρόμοια και άλλος Αρχιερέας εξωρίσθηκε σε άλλο μέ­ρος Αυτός δε ο μακάριος Θεοφύλακτος εξωρίσθηκε στον Στρόβηλο, το οποίο ήταν κάστρο παραθαλάσσιο, που βρίσκεται στο θέμα των Κυβερραιωτών. Εκεί λοιπόν αφού πέρασε ο αοίδιμος τριάντα χρόνια, και υπέμεινε γενναία την κακοπάθεια της εξορίας, απήλθε προς τον Κύριο. Κάι, όταν φονεύθηκε ο Λέων ο Αρμένιος κατά την νύκτα των Χριστουγέννων, ενώ ψαλόταν ο ειρμός· «Τω Παντάνακτος εξεφαύλισαν πόθω» και, αφού η Ορθοδοξία έλαμψε την εποχή της ευσεβέστατης βασίλισσας Θεοδώρας κατά το έτος 842, τότε ο αγιώτατος Πατριάρχης Μεθόδιος έφερε από την εξορία το τίμιο λείψανο του μακάριου αυτού Θεοφύλακτου και το απέθεσε στην Νικομήδεια, στον Ναό τον οποίον ο ίδιος οικοδόμησε.

(Αγ. Νικοδήμου Αγιορείτου, Συναξαριστής, τ. Δ΄, εκδ. Συνοδία Σπυρίδωνος Ιερομονάχου, Νέα Σκήτη-Άγιον Όρος, σ. 48-50)

Όσιος Παύλος ο Ομολογητής επίσκοπος Πλουσιάδος

Σάλπιγξ σιωπᾷ Παῦλος ὁ Πλουσιάδος, Σάλπιγγος ἠχὴν τὴν τελευταίαν μένων.

Ο Όσιος Παύλος έζησε κατά την περίοδο της εικονομαχίας (τέλη του 8ου και αρχές του 9ου αιώνα μ.Χ.) και εξελέγη Επίσκοπος Πλουσιάδος ή Προυσιάδος της Βιθυνίας, της καλουμένης πριν Κίερος. Διακρίθηκε μεταξύ των ακούραστων υπερασπιστών και ατρόμητων φρουρών και συνηγόρων της Ορθοδοξίας. Πλήθη ομοφρόνων του διώκονταν, εξορίζονταν, βασανίζονταν, φυλακίζονταν, σκοτώνονταν, άλλοι ήταν με κομμένη τη μύτη και τη γλώσσα· Ιερά θύματα του μαρτυρίου υπέρ των Εικόνων. Αλλά η πιθανότητα, ότι θα έπασχε και αυτός τα ίδια, δεν αναχαίτισε την ευσεβή ζέση του Παύλου. Πήγαινε λοιπόν σε διάφορα μέρη και ενεθάρρυνε την αντίσταση κατά των αυτοκρατορικών διαταγών. Δίδασκε, ότι οι χριστιανοί κανένα σεβασμό δεν οφείλουν και καμιά υπακοή σε Πατριάρχες και Επισκόπους εικονομάχους και διαμαρτυρόταν κατά της ανίερης ανατροπής, που ήθελαν να επιβάλουν στην Εκκλησία. Για τη διαγωγή του αυτή καταδιώχθηκε, φυλακίστηκε και εξορίστηκε. Αλλά αυτός έμεινε ακλόνητος στον τίμιο αγώνα του και παρέδωσε την πνοή του μαχόμενος μέχρι τελευταίας στιγμής.

Συναξη Των Εν Τη Λακωνια Διαλαμψαντων Αγιων

Την ημέρα των εγκαινίων του Ιερού Ναού Αγίου Νικολάου Σπάρτης, που έγιναν την 19ην Ιουνίου 1983 μ.Χ., ο Μητροπολίτης Μονεμβασίας και Σπάρτης κ.κ. Ευστάθιος, καθιέρωσε τον κοινό εορτασμό των εν τῃ Λακωνία διαλαμψάντων Αγίων, ορίσας εορτάσιμον ημέρα, την Β’ Κυριακή των Νηστειών. Την Ιερά Εικόνα των Λακώνων Αγίων, φιλοξενεί το βόρειο κλίτος του Ναού, το οποίο είναι αφιερωμένο στους Λάκωνες Αγίους. Στην χορεία των Λακώνων Αγίων, ανήκουν οι: - Όσιος Νίκων ὁ «Μετανοείτε» - Άγιος Θεόκλητος Λακεδαιμονίας - Άγιος Λεόντιος ο εκ Μονεμβασίας - Άγιος Μάξιμος ο Γραικός - Άγιος Γεώργιος ο εν Μαλεώ ασκήσας - Άγιος Γρηγόριος ο εκ Μυστρά - Αγία Υπομονή - Άγιος Θωμάς ο εν Μαλεώ ασκήσας - Άγιος Ηλίας ο Νέος - Άγιος Νεομάρτυς Ιωάννης Στην χορεία των Λακώνων Αγίων, προστέθηκαν αργότερα και οι εξής: - Όσιος Σεραπίων ο Σινδόνιος - Άγιος Πέτρος, επίσκοπος Μονεμβασίας (Β' Κυρ. Νηστειών) - Άγιος Θεοφάνης, επίσκοπος Μονεμβασίας (Β' Κυρ. Νηστειών) - Οσία Μάρθα Μονεμβασίας - Άγιος Παύλος, επίσκοπος Μονεμβασίας (Β' Κυρ. Νηστειών) - Άγιος Θεόδωρος Κυθήρων - Άγιος Ρωμανός επί την σκλέπαν (Β' Κυρ. Νηστειών) - Άγιος Ισίδωρος Βουχειράς, Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως (Β' Κυρ. Νηστειών) - Άγιος Φώτιος Μονεμβασίας, επίσκοπος Κιέβου - Άγιος Ρωμανός ο νεομάρτυς εκ Δημηνίτσης - Άγιος Γαλακτίων εξ Αναβρυτής (Β' Κυρ. Νηστειών) - Άγιος Νεόφυτος ο νεομάρτυς, Μητροπολίτης Λακεδαιμονίας (Β' Κυρ. Νηστειών) - Άγιος Μήτρος ή Δημήτριος ο Πελοποννήσιος - Άγιος Ιωάννης ο νεομάρτυς εκ Τουρκολέκα

Ἀπολυτίκιον Ἤχος πλ. α΄. Τὀν Συνάναρχον Λόγον. Μαργαρίτας τους θείους ἀνευφημήσωμεν, χαριτόπλοκον στέφος τους ἀπαρτίζοντας, ἁγιότητος τῇ αἴγλῃ λαμπρυνόμενον, ᾧ στεφθεῖσα ἡ κλεινή, Λακωνία νῦν βοᾷ τό κάλλος μου και ἡ δόξα∙ ὑμεῖς ἐστε οἱ τῷ φέγγει, τῷ τοῦ Χριστοῦ με καταυγάσαντες. Ἕτερον Ἀπολυτίκιον Ἤχος α΄. Τῆς ἐρήμου πολίτης. Τῶν Λακώνων Ἁγίων ἀνυμνοῦμεν την φάλαγγα, δι’ὧν δωρεῶν ἀνεκφράστων, ἐνεπλήσθημεν ἅπαντες, τον Νίκωνα, Ἠλίαν, Γεώργιον, Θωμᾶν, Θεόκλητον, Γρηγόριον, Μάξιμον, Λεόντιον σοφούς, Ἰωάννην νεομάρτυρα τον κλεινόν, συμφώνως ἀνακράζοντες. Δόξα τῶ ἐνισχύσαντι ἡμᾶς, δόξα τῶ στεφανώσαντι, δόξα τῶ ἐνεργοῦντι δι’ ὑμῶν, πᾶσιν ἰάματα. Ἕτερον Ἀπολυτίκιον Ἦχος πλ. α’. Τον Συνάναρχον Λόγον Πεπλησμένοι τοῦ θείου φωτός μακάριοι, τῆς Λακωνίας προστάται καί ὑποφῆται σοφοί, τῇ δυνάμει τοῦ Χριστοῦ λαμπρῶς ἐδείχθητε, Ἀρχιερέων ἡ ὁμάς, καί ὁσίων ἡ πληθύς, καί μάρτυρες ἀθλοφόροι, τά πλήθη τῶν Ὀρθοδόξων, ἀδιαλείπτως προστατεύοντες.

Όσιοι Λάζαρος και Αθανάσιος εκ Ρωσίας

Οι Όσιοι Λάζαρος και Αθανάσιος έζησαν μεταξύ 14ου και 15ου αιώνα μ.Χ. στη Ρωσία και ασκήτεψαν στην περιοχή Μούρμανσκ. Κοιμήθηκαν οσίως με ειρήνη

Ὁ Ἅγιος Ἑρμῆς ὁ Ἀπόστολος

Αὐτὸν ἀναφέρει ὁ ἀπόστολος Παῦλος στὴν πρὸς Ρωμαίους ἐπιστολή του (ιστ´ 14). Κατὰ τὴν παράδοση ἔγινε ἐπίσκοπος Δαλματίας καὶ ἀπεβίωσε εἰρηνικά. Στὸν Συναξαριστὴ Delehaye καλεῖται Ἑρμῦλος. Στὸν δὲ Παρισινὸ Κώδικα 13 φ. 296 ἡ μνήμη του φέρεται κατὰ τὴν 8η Ἀπριλίου μετὰ τοῦ Ἠρωδίωνος, Ἀσύγκριτου, Φλέγοντος, Ρούφου, Ἔπαφρα καὶ Ἀγάβου.

Συναξαριστής της 8ης Μαρτίου

Ὁ Ὅσιος Θεοφύλακτος ἐπίσκοπος Νικομήδειας

Ἔζησε τὸν 8ο αἰῶνα, στὰ χρόνια του αὐτοκράτορα Λέοντα τοῦ Δ´. Ἦταν ἀπὸ τὰ μέρη τῆς Ἀνατολῆς, καὶ ἡ μεγάλη του παιδεία τὸν ἔφερε στὴ Βασιλεύουσα.

Ἐκεῖ δημιούργησε φιλικὲς σχέσεις μὲ πολλοὺς ἐπισήμους, μεταξὺ αὐτῶν καὶ μὲ τὸν ἔπειτα Πατριάρχη Ταράσιο. Ὅταν πλέον ἔγινε Πατριάρχης ὁ Ταράσιος, παρακίνησε τὸ Θεοφύλακτο καὶ ἔγινε μοναχός. Εἰσῆλθε σ᾿ ἕνα μοναστήρι στὸν Εὔξεινο Πόντο. Μετὰ ἀπὸ λίγο, ἀναδείχθηκε ἐπίσκοπος Νικομήδειας. Στὴ νέα του θέση ὁ Θεοφύλακτος διέπρεψε σ᾿ ὅλα τὰ καθήκοντά του.

Διακρίθηκε κυρίως στὰ ἔργα τῆς ἐλεημοσύνης καὶ τῆς φιλανθρωπίας. Μὲ τὶς θερμές του προτροπὲς καὶ τὴν ἠθική του ἐπιβολή, ἵδρυσε πολλὰ νοσοκομεῖα. Δημιούργησε ταμεῖα γιὰ τὶς ἄπορες χῆρες καὶ τὰ ὀρφανά. Ἀκολουθώντας τὸ λόγο τοῦ Χριστοῦ «ὁ δὲ μείζων ὑμῶν ἔσται ὑμῶν διάκονος», δηλαδή, ἐκεῖνος ποὺ μεταξύ σας εἶναι μεγαλύτερος στὴ γνώση καὶ τὸ ἀξίωμα, πρέπει νὰ ὑπηρετεῖ τοὺς ἄλλους καὶ μὲ κάθε τρόπο νὰ γίνεται χρήσιμος καὶ ὠφέλιμος σ᾿ αὐτούς.

Ὁ Θεοφύλακτος πήγαινε πολλὲς φορὲς στὶς καλύβες τῶν δυστυχῶν οἰκογενειῶν καί, ἀφοῦ τὶς παρηγοροῦσε μὲ τὴν χριστιανικὴ ἐλπίδα καὶ μὲ τὴν παροχὴ χρηματικοῦ βοηθήματος, ἔκανε ὁ ἴδιος τὸν νοσοκόμο, περιποιούμενος τοὺς ἀῤῥώστους.

Ὁ Θεοφύλακτος γιὰ τοὺς ἀγῶνες του κατὰ τῶν εἰκονομάχων ἐξορίσθηκε στὸ Στρόβιλο, καὶ ἀπὸ τὶς πολλὲς κακουχίες παρέδωσε τὸ πνεῦμα του μετὰ 30 χρόνια ἐξορίας. Ἐπὶ βασιλίσσης ὅμως Θεοδώρας (842-857) καὶ πατριάρχου Μεθοδίου (842-846), μετακομίστηκε τὸ τίμιο λείψανό του στὴ Νικομήδεια καὶ κατετέθη στὸν Ἱερὸ νάο Κοσμᾶ καὶ Δαμιανοῦ, ποὺ ὁ ἴδιος εἶχε κτίσει.

---

Ὁ Ὅσιος Παῦλος ὁ Ὁμολογητὴς ἐπίσκοπος Πλουσιάδος

Ἔζησε καὶ αὐτὸς κατὰ τὴν περίοδο τῆς εἰκονομαχίας καὶ διακρίθηκε μεταξὺ τῶν ἀκούραστων ὑπερασπιστῶν καὶ ἀτρόμητων φρουρῶν καὶ συνηγόρων τῆς Ὀρθοδοξίας. Πλήθη ὁμοφρόνων του διώκονταν, ἐξορίζονταν, βασανίζονταν, φυλακίζονταν, σκοτώνονταν, ἄλλοι ἦταν μὲ κομμένη τὴν μύτη καὶ τὴν γλῶσσα ἱερὰ θύματα τοῦ μαρτυρίου ὑπὲρ τῶν Εἰκόνων.

Ἀλλ᾿ ἡ πιθανότητα, ὅτι θὰ ἔπασχε καὶ αὐτὸς τὰ ἴδια, δὲν ἀναχαίτισε τὴν εὐσεβὴ ζέση τοῦ Παύλου. Πήγαινε λοιπὸν σὲ διάφορα μέρη καὶ ἐνεθάῤῥυνε τὴν ἀντίσταση κατὰ τῶν αὐτοκρατορικῶν διαταγῶν. Δίδασκε, ὅτι οἱ χριστιανοὶ κανένα σεβασμὸ δὲν ὀφείλουν καὶ καμιὰ ὑπακοὴ σὲ Πατριάρχες καὶ Ἐπισκόπους εἰκονομάχους καὶ διαμαρτυρόταν κατὰ τῆς ἀνίερης ἀνατροπῆς, ποὺ ἤθελαν νὰ ἐπιβάλουν στὴν Ἐκκλησία.

Γιὰ τὴν διαγωγή του αὐτὴ καταδιώχθηκε, φυλακίστηκε καὶ ἐξορίστηκε. Ἀλλ᾿ αὐτὸς ἔμεινε ἀκλόνητος στὸν τίμιο ἀγῶνα του καὶ παρέδωσε τὴν πνοή του μαχόμενος μέχρι τελευταίας στιγμῆς.

---

Ὁ Ἅγιος Ἑρμῆς ὁ Ἀπόστολος

Αὐτὸν ἀναφέρει ὁ ἀπόστολος Παῦλος στὴν πρὸς Ρωμαίους ἐπιστολή του (ιστ´ 14). Κατὰ τὴν παράδοση ἔγινε ἐπίσκοπος Δαλματίας καὶ ἀπεβίωσε εἰρηνικά. Στὸν Συναξαριστὴ Delehaye καλεῖται Ἑρμῦλος. Στὸν δὲ Παρισινὸ Κώδικα 13 φ. 296 ἡ μνήμη του φέρεται κατὰ τὴν 8η Ἀπριλίου μετὰ τοῦ Ἠρωδίωνος, Ἀσύγκριτου, Φλέγοντος, Ρούφου, Ἔπαφρα καὶ Ἀγάβου.

---

Ὁ Ἅγιος Δίων

Μαρτύρησε διὰ μαχαίρας.

---

Ὁ Ὅσιος Δομέτιος

Ἀπεβίωσε εἰρηνικά.