Ιερά Μητρόπολις Κυδωνίας και Αποκορώνου-Κυριακή θ΄ Ματθαίου.«Μη φοβείσθε, εγώ ειμί»

«Μη φοβείσθε, εγώ ειμί»

Το πλοίο βρίσκεται μαζί με τους μαθητές του Χριστού στη μέση της θάλασσας «βασανιζόμενον υπό των κυμάτων ην γαρ εναντίος ο άνεμος». Οι μαθητές φαίνεται να περνούν ώρες κρίσιμες. Ο Χριστός τους υποχρέωσε λίγο πριν να μπουν στο πλοίο χωρίς οι ίδιοι να το θέλουν τώρα καταποντίζονται. Ποιοι διαλογισμοί ταράσσουν και συγκλονίζουν την καρδιά τους. Ο δάσκαλός τους ήθελε να τους πνίξει; Είναι βέβαιο ότι παρά την καθαρότητα της ψυχής των και την απλότητα τους και την πίστη τους, τα πράγματα τους σπρώχνουν σε ακραίες σκέψεις γιατί όχι και μη αγαθούς λογισμούς.

Την προηγούμενη μέρα στην έρημο, εκεί που δεν περίμεναν πέρασαν καλά με το θαύμα του πολλαπλασιασμού των άρτων. Στη θάλασσα της Γαλιλαίας που τη γνωρίζουν καλά κινδυνεύουν να καταποντισθούν. Γιατί να μην πέρασε από το νου τους έστω και για μια στιγμή ότι τους εγκατέλειψε ο Θεός. Είναι απίθανα βιώματα αυτά για όλους μας. Πολλές φορές όμως συμβαίνει κι αυτό. Μέσα στη βεβαιότητα μας να νοιώθουμε ότι ο Θεός μας εγκαταλείπει ή νοιώθουμε κάποια οργή του Θεού για μας , όλα αυτά είναι λάθος μας. Γιατί ο Θεός δεν μας εγκαταλείπει ποτέ. Εμείς αρνούμαστε το Θεό. Ο Θεός δεν μας αρνείτε ποτέ. Ο Θεός δεν οργίζεται εναντίον μας και δεν μπορούμε να του αποδίδουμε ανθρώπινες αδυναμίες. Ο Θεός μας αγαπά. Δεν έχει καμιά από τις αδυναμίες μας. Δεν εκδικείται. Δεν τιμωρεί. Είναι στοργή και αγάπη. Είμαστε η αγάπη Του.

Για τούτο μη φοβείσθε.

«Τετάρτη φυλακή της νυκτός», μέσα στα άγρια μεσάνυχτα έρχεται ο Ιησούς προς τους μαθητές του περπατώντας πάνω στα μανιασμένα κύματα όπου κλυδωνίζεται η βάρκα των μαθητών και οι ίδιοι τρέμουν βλέποντας από στιγμή σε στιγμή να καταποντίζονται. Περπατεί ο Χριστός, δεν τρέχει, δεν έρχεται άμεσα όπως θα μπορούσε. Ο Χριστός κάνει τον περίπατό του.

Δεν βιάζεται ο Θεός. Έρχεται. Με την αίσθηση αυτή οικοδομείται η γενναία υπομονή. Η σταθερή προσήλωση. Η τυφλή εμπιστοσύνη. Ο Χριστός περπατεί πάνω στα κύματα. Τον βλέπουν οι μαθητές του. Ο Δαβίδ τον βλέπει να περιπατεί «επί πτερύγων ανέμων».

Και εμείς λέμε δεν υπάρχουν φραγμοί στη στράτα του Θεού. Κανένα εμπόδιο δεν υπάρχει που να μπορεί να ανακόψει την πορεία του Θεού προς τον άνθρωπο. Στο υπερώο των Ιεροσολύμων εισήλθεν «των θυρών κεκλεισμένων». Όλη η φύση και η κτήση βρίσκεται κάτω από την απόλυτη εξουσία του Θεού και όλα τα χρησιμοποιεί για τον άνθρωπο.

«Και ιδόντες αυτόν οι μαθητές επί την θάλασσαν περιπατούντα εταράχθησαν» και δικαιολογημένα.

Η νύκτα, το σκοτάδι, η θαλασσοταραχή, ο φόβος, όλα αυτά αυξάνουν την αγωνία των μαθητών  μάλιστα όταν βλέπουν το Δάσκαλό τους να κάνει βόλτες πάνω στα κύματα.

Είναι σημάδι που προαναγγέλλει τον πνιγμό τους;

Πέθανε ο Χριστός και βλέπουν το πνεύμα του;

Γι’ αυτό και κραυγάζουν κραυγές φόβου, βοήθεια, πνιγόμαστε.

Για να τους έλθει η ηρωική απάντηση.

«Μη φοβείσθε, εγώ ειμί».

Τα πράγματα ξεκαθαρίζουν. Οι μαθητές αναγνωρίζουν το δάσκαλο, προπάντων όμως αναγνωρίζουν ότι είναι Υιός του Θεού.

Αυτός είναι ο στόχος του Ιησού. Να πείσει τους μαθητές του για τη θεότητα του. Ένα θαύμα μέσα στα άγρια μεσάνυκτα κάνει φωτεινότερη και από την ημέρα τη Θεϊκή παρουσία. Το μήνυμα είναι σαφές και κρυστάλλινο. Στη ζωή μας αντιμετωπίζουμε φουρτούνες και καταιγίδες και δεχόμαστε κτυπήματα.

Κάποιες στιγμές νοιώθουμε να καταποντιζόμαστε, να χανόμαστε, να χάνουμε το έδαφος ή το νερό κάτω από τα πόδια μας και ότι δεν μας μένει τίποτα άλλο από το θάνατο.

Σε όποια κατάσταση και αν βρισκόμαστε να ξέρουμε και να είμαστε βέβαιοι ότι ο Χριστός έρχεται, ο Θεός έρχεται. Πάντοτε υπάρχει ελπίδα.

Ο Χριστός είναι η ελπίδα μας.

Να μην την χάνουμε.

Και οι χειρότερες δοκιμασίες μαζί με το Θεό έχουν κι αυτές τη γλύκα και την ομορφιά τους.

Πρωτ. Στυλιανός Θεοδωρογλάκης

Ὁ νοῦς χωρὶς τὴ νήψη βλέπει φαντάσματα

Κορναράκης 'Ιωάννης (Ὅμότιμος Καθηγητής Ποιμαντικῆς Ψυχολογίας καὶ Ἐξομολογητικῆς Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν)

Οἱ μαθητὲς τοῦ Κυρίου, ὅπως ἔδειξαν σὲ κάποιες περιπτώσεις κατὰ τὴ διάρκεια τῆς τρίχρονης σχέσεώς τους μαζί του, δὲν διέθεταν πάντοτε τὴν ἀναγκαία νήψη, προκειμένου νὰ ἀντιληφθοῦν κάποια σημαντικὰ γεγονότα ἢ νὰ κατανοήσουν ὀρθῶς κάποιους λόγους του ἢ ἐνέργειές του! Αὐτὸ συνέβη καὶ ὅταν τὸν εἶδαν κάποτε νὰ περιπατεῖ στὴν φουρτουνιασμένη θάλασσα.

Μετὰ τὸ θαῦμα τοῦ πολλαπλασιασμοῦ τῶν ἄρτων, ὁ Κύριος ἀνάγκασε, εὐθὺς ἀμέσως, τοὺς μαθητές του νὰ ἀνεβοῦν στὸ πλοῖο, γιὰ νὰ πᾶνε στὸ ἀπέναντι μέρος τῆς λίμνης τῆς Τιβεριάδος, νὰ τὸν περιμένουν ἐκεῖ, μέχρις ὅτου ἀπολύσει τὰ πλήθη τοῦ λαοῦ νὰ ἐπιστρέψουν στὰ σπίτια τους. Ἐκεῖνος ὅμως, ἀφοῦ ἔφυγαν οἱ πολλοὶ αὐτοὶ ἄνθρωποι, ἀνέβηκε στὸ ὄρος γιὰ νὰ προσευχηθεῖ.

Ἀλλά, ὅταν πλέον εἶχε ἀρχίσει νὰ νυκτώνει, τὸ πλοῖο μὲ τοὺς μαθητὲς βρέθηκε ξαφνικὰ στὸ μέσον τῆς θαλάσσης, βασανιζόμενον ὑπὸ τῶν κυμάτων, λόγω τοῦ σφοδροῦ θαλάσσιου ἀνέμου. Ἐπειδὴ δὲ ὁ Κύριος εἶδε τὴν ταλαιπωρία αὐτὴ τῶν μαθητῶν του, πλησίασε κατὰ τὰ χαράματα, πρὶν ἀκόμα τὸ φῶς τῆς ἡμέρας φωτίσει τὰ πάντα, περιπατῶν ἐπὶ τῆς θαλάσσης.

Ποιὰ ἦταν ἡ πρώτη ἀντίδραση τῶν μαθητῶν σ' αὐτὴ τὴν παρουσία τοῦ Κυρίου τους στὴν καρδιὰ τῆς θαλασσοταραχῆς ποὺ τοὺς ταλαιπωροῦσε; Ἐχάρησαν καὶ ἠρέμησαν; Ὄχι βέβαια! Ἀντίθετα, ἐπειδὴ δὲν μποροῦσαν ποτὲ νὰ φαντασθοῦν ὅτι ὁ Κύριός τους, ἀκόμη καὶ χωρὶς θαλάσσιο μέσον, θὰ μποροῦσε νὰ σπεύσει στὴν βοήθειά τους, μέσα μάλιστα σὲ μιὰ ἀσταμάτητη θαλασσοταραχή, ἰδόντες αὐτὸν ἐπὶ τὴν θάλασσαν περιπατοῦντα ἐταράχθησαν, λέγοντες - μεταξύ τους - ὅτι φάντασμά ἐστι, καὶ ἀπὸ τοῦ φόβου ἔκραξαν!

Δὲν φαντάζονταν ὅτι μποροῦσε νὰ εἶναι ὁ Κύριος ἐκείνη ἡ μισοσκότεινη ἀνθρώπινη φιγούρα ποὺ εἶδαν κάποια στιγμὴ μέσα στὰ ἄγρια κύματα. Ἔτσι, μὲ θολωμένο τὸ νοῦ ἀπὸ τὴν ταραχή, ἐνόμισαν ὅτι ἔβλεπαν φάντασμα καὶ ἀπὸ τοῦ φόβου ἔκραξαν!

Τί ἔκραξαν ἄραγε; ποιὸ ἦταν τὸ αἴτημα τῆς κραυγῆς τους; Τὸ εὐαγγελικὸ κείμενο δὲν ἀφήνει περιθώρια ἐντοπισμοῦ κάποιου αἰτήματος. Πιθανῶς ἡ κραυγή τους νὰ εἶχε τὸ νόημα μιᾶς ἐκρήξεως ἀπελπισίας θανάτου. Μιᾶς ὁριστικῆς, τελεσίδικης ἀπελπισίας. Χαθήκαμε.


Ὁ Κύριος, λοιπόν, ἐφάνηκε στοὺς μαθητές του ὡς φάντασμα. Ὁ νοῦς τῶν μαθητῶν δὲν βρισκόταν, ΕΚΕΙΝΗ ΤΗΝ ΣΤΙΓΜΗ, ΣΕ ΝΗΨΗ. Ἦταν ἑπομένως τυφλός. Μόνο ὁ νηπτικός, ὁ νήφων νοῦς μπορεῖ νὰ ἰδεῖ τὸν Κύριον σ' ὁποιαδήποτε κατάσταση. Ἀλλὰ δὲν ἦταν ἡ μοναδικὴ αὐτὴ περίπτωση ποὺ ὁ νοῦς τῶν μαθητῶν ἦταν σκοτισμένος καὶ δὲν ἀνεγνώρισε τὸν Διδάσκαλο.

Ἀργότερα, ἀμέσως μετὰ τὴν ἀνάστασή του, ὅταν ξαφνικά, ἐνῶ τὸν θεωροῦσαν νεκρό, θὰ ἐμφανισθεῖ ἐνώπιόν τους, καὶ τότε θὰ τὸν ἐκλάβουν, θὰ τὸν θεωρήσουν ὡς πνεῦμα, ὡς φάντασμα· «πτοηθέντες δὲ καὶ ἔμφοβοι γενόμενοι ἐδόκουν πνεῦμα θεωρεῖν! Καὶ εἶπεν αὐτοῖς· τί τεταραγμένοι ἐστέ, καὶ διατὶ διαλογισμοὶ ἀναβαίνουσιν ἐν ταῖς καρδίαις ὑμῶν»; (Λουκ. 24, 37-38).

Καὶ στὴν πρώτη περίπτωση τοῦ πλοίου καὶ στὴν δεύτερη αὐτὴ περίπτωση, οἱ μαθητές, ἰδόντες τὸν Κύριον, ἐταράχθησαν (Ματθ. 14,26).

Ἡ ἀπουσία τῆς νήψεως προσφέρει χῶρο στὴν ταραχή, ἡ ὁποία προκαλεῖ ποικίλους διαλογισμούς! Ὁ ἄνθρωπος ποὺ δὲν εἶναι νηφάλιος, δὲν φιλοξενεῖ στὸ νοῦ καὶ στὸ πνεῦμα του τὴν ἀρετὴ τῆς νήψεως, εἶναι ἀποδιοργανωμένος ψυχικῶς καὶ πνευματικῶς. Βρίσκεται σὲ σύγχυση καὶ θαλασσοδέρνεται, ἀπὸ τὴν ταραχή, ἡ ὁποία μὲ τὴν παρουσία της ἀποκαλύπτει τὸ ξεσήκωμα ψυχικῶν κινήσεων καὶ διαλογισμῶν, οἱ ὁποῖοι θολώνουν τὸν ὀφθαλμὸ τοῦ νοῦ καὶ συσκοτίζουν τὸν φακὸ τῆς νήψεως.

Ἡ τελευταία διαπίστωση δείχνει ὅτι ἡ ἀπουσία τῆς νήψεως τελικὰ συσκοτίζει καὶ διαταράσσει τὴν ἀξιολογικὴ λειτουργία τῆς συνειδήσεως τοῦ ἀνθρώπου ποὺ θέλει νὰ εἶναι κοντὰ στὸν Ἰησοῦ! Ἀνάλογα δηλαδὴ μὲ τὴν ψυχικὴ κατάσταση τοῦ «μαθητοῦ» τοῦ Ἰησοῦ, ἡ εἰκόνα τοῦ προσώπου του φωτοσκιάζεται ἢ συσκοτίζεται καὶ τότε ὁ προβληματισμένος συνειδητὸς πιστὸς βλέπει τὸ Χριστὸ ὡς φάντασμα ἢ πνεῦμα, ἁπλῶς σὰν ἕνα ἐνδιαφέροντα συνοδοιπόρο τῆς ζωῆς. Ὅπως στὴν περίπτωση τῶν δύο μαθητῶν, οἱ ὁποῖοι, ἀμέσως μὲ τὴν ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ ὁδοιποροῦν μαζὶ του πρὸς Ἐμμαοὺς καὶ δὲν τὸν ἀναγνωρίζουν! Παρὰ τὸ γεγονὸς ὅτι ἡ «καρδία» αὐτῶν ἦτο καιομένη κατὰ τὴν συνοδοιπορία αὐτή, ὁ νοῦς τους δὲν διέθετε τὴν νήψη, ἡ ὁποία θὰ ἔριχνε φῶς στὸ πρόσωπο τοῦ ἄγνωστου συνοδοιπόρου!

Ναί! Ἡ ἀπουσία τῆς νήψεως σοῦ στερεῖ τὴν θέα τοῦ πραγματικοῦ προσώπου τοῦ Ἰησοῦ!

π. Χερουβείμ Βελέτζας-Κυριακή Θ’ Ματθαίου

Ματθ. 14, 22-34

Τα Ευαγγελικά αναγνώσματα που ακούμε τις Κυριακές του καλοκαιριού, από την Κυριακή των Αγίων Πάντων μέχρι και τα μέσα Σεπτεμβρίου, προέρχονται από το κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο και μας διηγούνται διάφορα θαύματα που τέλεσε ο Χριστός κατά την επίγεια παρουσία Του. Έχει ορίσει έτσι η αγία μας Εκκλησία, με σκοπό να μας διδάξει δύο μεγάλες αλήθειες: ότι ο Ιησούς Χριστός είναι όντως ο Υιός του Θεού, και ως Θεός έχει τη δύναμη όχι μόνο να επιτελεί θαύματα αλλά και να μας σώσει από τα δεσμά του θανάτου, και επίσης ότι η πίστη αποτελεί το απαραίτητο στοιχείο για τη ζωή του κάθε χριστιανού, προκειμένου να τελεστεί και αυτό το ελάχιστο -για τα μάτια μερικών- θαύμα της σωτηρίας μας.

Μέσα στο πνεύμα αυτό εντάσσεται και η σημερινή περικοπή. Μετά από μια μέρα διδαχής του λαού, οι μαθητές του Χριστού μπαίνουν στο πλοίο για να διαβούν την Τιβεριάδα θάλασσα. Ο Ιησούς, μετά την αποχώρηση του πλήθους, ανέβηκε στο βουνό για να προσευχηθεί. Κατά τα ξημερώματα, και ενώ στη λίμνη επικρατούσε θαλασσοταραχή, είδαν οι μαθητές τον Χριστό να έρχεται προς το μέρος τους, περπατώντας πάνω στο νερό. Έντρομοι, επειδή νόμισαν ότι βλέπουν φάντασμα, έβαλαν τις φωνές, Εκείνος όμως τους καθησύχασε λέγοντας: “μη φοβάστε, εγώ είμαι”. -“Κύριε”, λέει ο Πέτρος, “αν είσαι εσύ, διάταξέ με να έρθω προς Εσένα πάνω στα κύματα”. -Έλα, του απαντά ο Χριστός, κι αυτός κατέβηκε από το πλοίο και ήλθε προς τον Κύριο περπατώντας πάνω στα κύματα. Βλέποντας όμως τον άνεμο ισχυρό, φοβήθηκε και άρχισε να βυθίζεται, οπότε φώναξε: “Κύριε, σώσε με!”. Ο Ιησούς άπλωσε το χέρι και τον σήκωσε, λέγοντάς του: “ολιγόπιστε, γιατί δίστασες;”. Και ανέβηκαν στο πλοίο κι αμέσως κόπασε ο άνεμος, ενώ οι μαθητές Τον προσκύνησαν λέγοντας “αληθινά, είσαι υιός του Θεού”. Και αφού πέρασαν τη θάλασσα, ήλθαν στη γη της Γεννησαρέτ. 

Αυτά τα δύο σημεία επιβεβαιώνονται και στη σημερινή διήγηση. Οι μαθητές, βλέποντας τον Χριστό να δαμάζει ακόμα και τις δυνάμεις της φύσεως, και μάλιστα με τρόπο πρωτοφανή, αναγνωρίζουν ότι όντως είναι Υιός του Θεού. Ότι δεν επρόκειτο για όραμα ή φαντασία των μαθητών, το αποδεικνύει το παράδειγμα του Πέτρου, που είτε για να επιβεβαιώσει ότι όντως ήταν ο Ιησούς είτε από επιθυμία να Τον μιμηθεί, ζητά και περπατά κι ο ίδιος επάνω στα κύματα.

Ωστόσο, προς στιγμή, βλέποντας τον ισχυρό άνεμο, ολιγοπιστεί. Και αυτό είχε σαν αποτέλεσμα τον καταποντισμό του. Γιατί ακριβώς το θαύμα, το κάθε θαύμα, είναι αποτέλεσμα όχι μόνο της επέμβασης του Θεού, αλλά και της δικής μας πίστεως. Γι αυτό και συχνά, όταν επιτελούσε κάποιο θαύμα, ο Χριστός έλεγε “η πίστη σου σε έσωσε” ή “ας γίνει σύμφωνα με την πίστη σου”.

Η πίστη όμως αποτελεί κατά κύριο λόγο προσωπική και ελεύθερη επιλογή του ανθρώπου, είναι υπέρβαση της λογικής και όχι παραλογισμός. Στην εποχή μας, που ο άνθρωπος προσπαθεί να υποτάξει τα πάντα στη λογική και στην επιστημονική έρευνα και γνώση, η πίστη έχει συχνά χαρακτηριστεί ως κάτι το αναχρονιστικό, το οποίο αποτελεί εμπόδιο στην πρόοδο και στον πολιτισμό. Ωστόσο, χωρίς πίστη, χωρίς έστω αυτοπεποίθηση, κανένα από τα επιτεύγματα του σύγχρονου πολιτισμού μας δεν θα είχε πραγματοποιηθεί, γιατί απλά και αυτή η επιστήμη συχνά εξελίσσεται έχοντας πλήρη επίγνωση ότι προσπαθεί να ψηλαφήσει το άγνωστο και επομένως μη γνωρίζοντας την έκβαση της οποιασδήποτε αναζήτησης. Ακόμα και το πείραμα του Σερν, στα σύνορα Γαλλίας – Ελβετίας, έχει προετοιμαστεί επί πολλές δεκαετίες χωρίς να γνωρίζουν οι επιστήμονες τι αποτέλεσμα θα φέρει, στηριγμένο απλά στην πίστη ή στην ελπίδα ότι θα μας αποκαλύψει τα μυστικά της γένεσης του σύμπαντος.

Η χριστιανική πίστη βέβαια δεν είναι ούτε κάποια αμυδρή ελπίδα, ούτε όμως και άρνηση κάθε ανθρώπινης γνώσεως. Η χριστιανική πίστη αποτελείται από τη βεβαιότητα για την θεότητα του Ιησού Χριστού και για τα πεπερασμένα όρια του ανθρώπινου νου, που όσα πολλά και αν γνωρίσει ή εξερευνήσει, δεν μπορεί να χωρέσει την άπειρη αγάπη και σοφία του Θεού. Χωρίς αυτή την πίστη, κάθε προσπάθεια του ανθρώπου να ανυψωθεί, περιορίζεται στα πλαίσια της επίγειας ζωής του, ενώ με την πίστη υπερβαίνει τα όρια του υλικού και του εφήμερου και ανυψώνεται πνευματικά με προοπτική την αιωνιότητα.

Άνεμοι και τρικυμίες, δοκιμασίες και πειρασμοί πάντα υπάρχουν. Και συχνά, σαν τον Πέτρο, ολιγοψυχούμε και αρχίζουμε να καταποντιζόμαστε. Η σημερινή περικοπή μας διδάσκει ότι ακόμα και τότε, ο Χριστός βρίσκεται δίπλα μας και μας απλώνει το χέρι. Αρκεί να μη χάσουμε εντελώς την πίστη μας, αρκεί να μην αμφισβητήσουμε ούτε Εκείνον ούτε την παρουσία Του δίπλα μας. Αρκεί να στρέψουμε και πάλι προς Αυτόν το βλέμμα μας και να Του φωνάξουμε: “Κύριε, σώσε με!”

π. Χερουβείμ Βελέτζας

από:http://xerouveim.blogspot.com/2010/07/25-7-2010.html

Κυριακή Θ’ Ματθαίου - Η εμπιστοσύνη στον αρχηγό της πίστεως

Η διήγηση έχει σαν ιστορικό πυρήνα το βίωμα του κινδύνου που ένιωσαν κάποτε οι μαθητές του Ιησού και της διασώσεως απ’ αυτόν που τους πρόσφερε η παρουσία του διδασκάλου τους επάνω στην τρικυμισμένη θάλασσα. Συγκεκριμένα το γεγονός έγινε αμέσως μετά τον θαυματουργικό χορτασμό των πεντακισχιλίων, για τον οποίο έκανε λόγο η περικοπή της προηγούμενης Κυριακής. Πέρα όμως από το βίωμα αυτό που συγκλόνισε τους μαθητές, οι ευαγγελιστές διασώζουν το γεγονός, γιατί βλέπουν σε αυτό κάποιο βαθύτερο μήνυμα για την Εκκλησία.

Ο όχλος που ήταν μάρτυρας του πολλαπλασιασμού των άρτων βρίσκεται σε ένα παραλήρημα μεσσιανικού ενθουσιασμού, νομίζοντας ότι έφτασε η μεγάλη στιγμή της ικανοποιήσεως των αναγκών του. Ο Ιησούς, που γνωρίζει καλά ότι αυτός ο ενθουσιασμός μπορεί να σημάνει αποτυχία του πνευματικού έργου του, διώχνει τους μαθητές του με το πλοιάριο στο απέναντι μέρος της λίμνης Γεννησαρέτ κι ο ίδιος αποσύρεται στο όρος για να προσευχηθεί. Όταν όμως αντιλαμβάνεται ότι οι μαθητές κινδυνεύουν από τον αντίθετο άνεμο και τις δυσμενείς καιρικές συνθήκες εμφανίζεται μπροστά τους και λέει: «θαρσείτε, εγώ ειμί· μη φοβείσθε». Η ενθαρρυντική αυτή φράση έκανε ασφαλώς μεγάλη αίσθηση στους φοβισμένους μαθητές. Κι αν την κατέγραψαν, είναι γιατί είδαν σε αυτή τη φράση μια υπόσχεση του Χριστού προς το σκάφος της Εκκλησίας του.

Αλήθεια, πόσες τρικυμίες και πόσους αντιθέτους άνεμους δεν συνάντησε η Εκκλησία στη διάρκεια της ιστορίας της μέχρι σήμερα! Όταν λείψει η πίστη και η εμπιστοσύνη στον Αρχηγό της, τότε κινδυνεύει να καταποντισθεί μέσα στη θάλασσα των συμβιβασμών, των υποχωρήσεων, της προδοσίας. Το επεισόδιο με τον πάντα αυθόρμητο και ορμητικό αλλά μερικές φορές ολιγόπιστο μαθητή, τον Πέτρο, αυτό ακριβώς θέλει να δείξει: Όσο έβλεπε ο μαθητής με εμπιστοσύνη το Χριστό, μπορούσε να βαδίζει πάνω στη θάλασσα· όταν όμως φοβήθηκε από τον άνεμο και σκέφτηκε τον ενδεχόμενο κίνδυνο -λογικό άλλωστε και πολύ δικαιολογημένο- άρχισε να βυθίζεται. Όσο δηλ. λιγότερο συνειδητοποιεί κανείς την παρουσία του Κυρίου δίπλα του, και όσο αμφιβάλλει για τη δύναμή του, τόσο περισσότερο είναι εκτεθειμένος στο φόβο και στον κίνδυνο. Αλλ’ όταν με εμπιστοσύνη απευθύνεται στο Κύριο, δεν μένει χωρίς βοήθεια. Στο «Κύριε, σώσόν με» που πρόφερε ο Πέτρος έλαβε σαν απάντηση την άμεση βοήθεια. Στην πίστη δεν χωρούν πειραματισμοί και δοκιμές. Δεν χρειάζεται να περπατήσει κανείς πάνω στη θάλασσα για να πιστέψει στο Χριστό, αλλ’ αν πράγματι πιστεύει, μπορεί να προχωρεί με θάρρος πάνω στην τρικυμισμένη θάλασσα της ζωής, χωρίς να βυθίζεται και να χάνεται. Αυτός που είναι ο χορηγός της τροφής, αυτός που χορταίνει τους ανθρώπους με τον άρτο της ζωής, είναι και Κύριος του θανάτου.

Η διήγησή μας με την αναφορά σ’ ένα βίωμα των μαθητών και ιδίως του Πέτρου, υπογραμμίζει την ακόλουθη αλήθεια: Η πίστη στον Αρχηγό της πίστεως είναι απαραίτητο εφόδιο γι’ αυτούς που βρίσκονται στο σκάφος της Εκκλησίας που πλέει μέσα στην τρικυμία του κόσμου. Όποιος επηρεάζεται από τους άνεμους και αφήνει τον εαυτό του εκτεθειμένο σ’ αυτούς κινδυνεύει να καταποντισθεί. Ας γνωρίζει όμως ότι στη κραυγή «Κύριε, σώσόν με» θα έλθει άμεσος βοηθός ο νικητής των αντίθεων δυνάμεων Υιός του Θεού.

Στο «θαρσείτε, εγώ είμι μη φοβείσθε» της περικοπής μας πρέπει να αναγνωρίσουμε τη ρητή υπόσχεση του Κυρίου στα μέλη της Εκκλησίας του ότι μέσα στις ταραχές της ζωής, στους διωγμούς, στις θλίψεις, στους αντίθετους ανέμους και, στα υπόλοιπα εμπόδια Εκείνος θα βρίσκεται δίπλα τους, σύμφωνα άλλωστε με τη διαβεβαίωσή του με την οποία τελειώνει το ευαγγέλιο του Ματθαίου: «Ιδού εγώ μεθ’ υμών ειμί πάσας τας ημέρας έως της συντέλειας του αιώνος».

(Ιωάννη Δ.Καραβιδόπουλου, Καθηγ. Παν/μίου, «Οδός ελπίδας»)

vatopaidi.wordpress.com/

Αρχιμανδρίτου Ιωήλ Γιαννακόπουλου-Ὁ Ἰησοῦς βαδίζει ἐπὶ τῆς θαλάσσης (Ματθ.14,24—36)

Γιαννακόπουλος Ἰωήλ (Ἀρχιμανδρίτης)

Ματθ. 14,24—36. Μάρκ. 6,47—56. Ἰωάν. 6,16—21

Εἴδομεν προηγουμένως, ὅτι ὁ Κύριος ἠνάγκασε τοὺς μαθητάς του νὰ εἰσέλθωσιν εἰς τὴν λέμβον, αὐτὸς δὲ ἀνέβη εἰς τὸ ὄρος καὶ ἐκεῖ προσηύχετο. Οἱ δὲ ὄχλοι διελύθησαν, ἀφοῦ εἶδον ὅτι ὁ Κύριος ἀντέστη εἰς τὰς σκέψεις καὶ ἀποφάσεις των. «Ὡς δὲ ὀψία ἐγένετο κατέβησαν οἱ μαθηταί Αὐτοῦ εἰς τὴν θάλασσαν καὶ ἐμβάντες εἰς τὸ πλοῖον ἤρχοντο πέραν τῆς θαλάσσης εἰς Καπερναούμ». Μετὰ τὴν δύσιν τοῦ ἡλίου οἱ Ἀπόστολοι εἰσῆλθον εἰς τὴν λέμβον καὶ κατηυθύνοντο εἰς τὴν ἀντιπέραν ὄχθην καὶ συγκεκριμένως πρὸς τὴν Βηθσαϊδᾶ τὴν πατρίδα τοῦ Ἀποστόλου Πέτρου, ἡ ὁποία ἦτο πλησίον τῆς Καπερναούμ. Κατ’ ἀρχὰς εἶχον εὐνοϊκὸν ἄνεμον καὶ προχώρησαν ταχέως. «Ὀψίας γενομένης» ἀργὰ μετὰ τὴν δύσιν δηλαδὴ τοῦ ἡλίου «ἦν τὸ πλοῖον ἐν μέσῳ τῆς θαλάσσης βασανιζόμενον ὑπὸ τῶν κυμάτων. Ἦν γὰρ ἐνάντιος ὁ ἄνεμος, Αὐτὸς δὲ μόνος ἐπὶ τῆς γῆς». Τὸ πλοῖον, ἡ λέμβος, ἀπὸ τῆς δύσεως τοῦ ἡλίου μέχρι τῆς τετάρτης φυλακῆς τῆς νυκτὸς ἦτο εἰς τὸ μέσον τῆς θαλάσσης βασανιζόμενον ὑπὸ τῶν κυμάτων, διότι ὁ ἄνεμος ἦτο ἀντίθετος. «Σκοτία ἤδη ἐγεγόνει καὶ οὔπω ἐληλύθει πρὸς αὐτοὺς ὁ Ἰησοῦς ἡ δὲ θάλασσα ἀνέμου μεγάλου πνέοντος διηγείρετο» γράφει πλήρης φόβου ὁ Εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης.

Καλῶς ἐχόντων τῶν πραγμάτων ἡ μέχρι τοῦ μέσου τῆς λίμνης ἀπόστασις ἦτο ζήτημα ταξιδιοῦ 2—3 ὡρῶν. Αὐτοὶ ὅμως εὑρίσκονται λόγῳ τῆς θαλασσοταραχῆς ἀπὸ τῆς δύσεως τοῦ ἡλίου μέχρι τῆς 3—6 πρωϊνῆς εἰς τὸ μέσον τῆς λίμνης. Ὁ Ἰησοῦς «ἰδὼν» ἀπὸ τοῦ ὄρους, ὅπου προσηύχετο τοὺς «μαθητάς βασανιζομένους ἐν τῷ ἐλαύνειν» ἤτοι ἰδών, ὅτι οἱ μαθηταί του λόγῳ τοῦ σφοδροῦ ἀνέμου μεγάλον κόπον κατέβαλον εἰς τὴν κωπηλασίαν «ἔρχεται πρὸς αὐτοὺς περὶ τὴν τετάρτην φυλακὴν τῆς νυκτὸς» τὴν τρίτην πρωϊνὴν δηλαδὴ περιπατῶν ἐπὶ τῆς θαλάσσης. «Ἐληλακότες οὖν ὡς σταδίους εἴκοσι πέντε ἤ τριάκοντα θεωροῦσι τὸν Ἰησοῦν περιπατοῦντα ἐπὶ τῆς θαλάσσης καὶ ἐγγύς τοῦ πλοίου γινόμενον καὶ ἐφοβήθησαν» προσθέτει ἀκριβέστερον ὁ Εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης. Ὅταν δηλαδὴ εἶχον διανύσει 25—30 στάδια ἤτοι 5 χιλιόμ. βλέπουσι τὸν Ἰησοῦν βαδίζοντα ἐπὶ τῆς θαλάσσης καὶ εὑρισκόμενον πλησίον τοῦ πλοίου. Ἀπεῖχον τῆς ξηρᾶς, ὅθεν ἀνεχώρησαν 5 χιλιόμετρα. Ὑπελείποντο ἀκόμη 7 χιλιόμετρα μέχρι τῆς Βηθσαϊδᾶ. Περιπατῶν ὁ Κύριος ἐπὶ τῆς θαλάσσης καὶ «ἐγγύς τοῦ πλοίου ἐλθών ἤθελε παρελθεῖν αὐτούς». Ὁ Κύριος πλησιάζει πρῶτον τὴν λέμβον καὶ κατόπιν προσποιεῖται, ὅτι θέλει νὰ προσπεράσῃ αὐτοὺς βαδίζων ἐπὶ τῆς θαλάσσης, ἵνα ἐνισχύσῃ τὴν πίστιν αὐτῶν, διότι θὰ βλέπωσι τὸν Ἰησοῦν βαδίζοντα ἐπὶ τῶν κυμάτων καὶ ἵνα διεγείρῃ τὸ ἐνδιαφέρον τῆς προσκλήσεως Του ὑπ’ αὐτῶν.

Οἱ μαθηταὶ «ἰδόντες τὸν Ἰησοῦν ἐπὶ τῆς θαλάσσης περιπατοῦντα ἐταράχθησαν» κατ’ ἀρχάς, διότι πλήρεις προλήψεων «ἔδοξαν» ἐνόμισαν, ὅτι «φάντασμα ἐστι» εἶναι φάντασμα, κατευθυνόμενον πρὸς αὐτούς. Τόσον δὲ πολὺ ἐταράχθησαν, ὥστε «ἀπὸ τοῦ φόβου ἔκραξαν. Πάντες εἶδον αὐτὸν καὶ ἐταράχθησαν». Δὲν ἀνεγνώρισαν τὸν Ἰησοῦν ἀμέσως λόγῳ τοῦ σκότους τῆς νυκτός. Ὁ Ἰησοῦς μέσα ἀπὸ τὴν θύελλα καὶ θαλασσοταραχὴν κραυγάζει καὶ λέγει πρὸς αὐτούς˙ «θαρσεῖτε, ἐγὼ εἰμί, μὴ φοβεῖσθε». Ὁ Κύριος βαδίζων ἐπὶ τῶν ἀγριεμμένων κυμάτων παρὰ τὸν νόμον τῆς βαρύτητος δεικνύει τὴν δύναμίν Του εἰς τὰ πλέον ἀτίθασσα στοιχεῖα ἄνεμον καὶ θάλασσαν. Ὁ Ἀπόστολος Πέτρος συνέρχεται πρῶτος ἀπὸ τὸν φόβον ὁ ἔχων πάντοτε περισσότερον τῶν ἄλλων θάρρος πρὸς τὸν Χριστὸν δεικνύει εἰς τὴν περίστασιν αὐτὴν τὸν πόθον νὰ μεταβῇ πρὸς τὸν Ἰησοῦν καὶ λέγει˙ «Κύριε, εἰ σὺ εἶ,» ἐὰν εἶσαι σὺ «κέλευσόν με ἐλθεῖν πρὸς σὲ ἐπὶ τὰ ὕδατα) διατάξόν με νὰ ἔλθω πρὸς σὲ βαδίζων ἐπὶ τῶν ὑδάτων. Ὁ Πέτρος ἐπιθυμεῖ νὰ ἀναγνωρίσῃ τὸν Ἰησοῦν ἀπὸ τὴν φωνήν του καὶ τὴν δύναμιν αὐτῆς, ἀφοῦ λόγῳ τοῦ σκότους δὲν ἠδύνατο νὰ ἴδῃ καθαρὰ τὴν μορφήν του. Μεγάλη ἡ τόλμη του! Εἶναι ὁ ἴδιος ὁ Πέτρος ὁ προτρέχων εἰς τὸ πάθος τοῦ Κυρίου, εἰς τὸ μνῆμα αὐτοῦ, εἰς τὴν θάλασσαν τῆς Τιβεριάδος πρὸ τῶν ἄλλων μαθητῶν. Ἀδύνατος ἡ ἐπινόησις τοῦ θαύματος τούτου!

Ὁ Κύριος ἀπαντᾷ «ἐλθέ». Ὁ Πέτρος ἀναγνωρίζει Αὐτόν, αἰσθάνεται δύναμιν εἰς τὸν ἑαυτόν του «καὶ καταβὰς ἀπὸ τοῦ πλοίου περιεπάτησεν ἐπὶ τὰ ὕδατα καὶ ἦλθε πρὸς τὸν Ἰησοῦν». Τὰ πράγματα μέχρι τίνος ἐβάδιζαν εὐχάριστα. Ὁ Πέτρος ὅμως ἀποστρέψας τὸ βλέμμα του ἀπὸ τὸν Ἰησοῦν «καὶ βλέπων τὸν ἄνεμον ἐφοβήθη» καὶ ἤρχισε νὰ ὀλιγοπιστῇ. Ἡ τιμωρία δὲν ἐβράδυνε νὰ ἔλθῃ. Ὁ ψαρᾶς Ἀπόστ. Πέτρος δὲν ἀντέχει εἰς τὴν τρικυμίαν. Ἀρχίζει νὰ βυθίζεται « Ἀρξάμενος δὲ καταποντίζεσθαι ἔκραξε λέγων: Κύριε, σῶσόν με». Τότε ὁ Ἰησοῦς «εὐθέως ἐκτείνας τὴν χεῖρα ἐπελάβετο αὐτοῦ» ἀμέσως ὁ Χριστὸς ἅπλωσε τὸ χέρι Του καὶ τὸν ἔπιασε «καὶ λέγει αὐτῷ˙ ὀλιγόπιστε, εἰς τί ἐδίστασας;»

«Ἤθελον» οἱ Ἀπόστολοι «λαβεῖν Αὐτὸν εἰς τὸ πλοῖον». Ἐπεθύμουν οἱ Ἀπόστολοι νὰ εἰσέλθῃ ὁ Χριστὸς εἰς τὴν λέμβον των. Καὶ πράγματι! Ὁ Ἰησοῦς κρατῶν διὰ τῆς χειρὸς Του τὴν χεῖρα τοῦ Πέτρου εἰσέρχονται εἰς τὸ πλοῖον. «Ἀναβαντων δὲ αὐτῶν εἰς τὸ πλοῖον ἐκόπασεν ὁ ἄνεμος καὶ οἱ ἐν τῷ πλοίῳ» Ἀπόστολοι καὶ ἄλλοι ὑπηρέται «λίαν ἐκ περισσοῦ ἐν ἑαυτοῖς ἐξίσταντο». Ἔκαμε δηλαδὴ εἰς τοὺς ἄλλους Ἀποστόλους τεραστίαν ἐντύπωσιν τὸ γεγονὸς τοῦτο. Ἐξεπλάγησαν δὲ τόσον πολὺ διὰ τὸ θαῦμα τοῦτο «οὐ γὰρ συνῆκαν ἐπὶ τοῖς ἄρτοις», διότι τὸ θαῦμα τοῦ πολλαπλασιασμοῦ τῶν 5 ἄρτων καὶ 2 ἰχθύων δὲν ἐνόησαν καὶ καλά, ὥστε νὰ προλειανθῇ ἡ ψυχὴ των εἰς τὴν δύναμιν τοῦ Σωτῆρος. Δὲν ἐνόησαν δὲ τὸ θαῦμα τοῦ πολλαπλασιασμοῦ τῶν ἄρτων, διότι ὅπως λέγει ὁ Λουκᾶς «ἦν αὐτῶν ἡ καρδία πεπωρωμένη». Λόγῳ ὅμως τῆς μεγάλης ἐκστάσεώς των διὰ τὸ θαῦμα «προσεκύνησαν τῷ Ἰησοῦ λέγοντες ἀληθῶς Θεοῦ υἱὸς εἶ». Ὀνομάζοντες υἱὸν Θεοῦ οἱ Ἀπόστολοι τὸν Ἰησοῦν δὲν ἐννοοῦσιν, ὅπως θὰ ἐννοήσωσιν ἀργότερον ὡς Υἱὸν τοῦ Θεοῦ τὸ ἕν πρόσωπον τῆς Ἁγίας Τριάδος, ἀλλὰ κάτι περισσότερον ἀπὸ Μεσσίαν. Κοπάσαντος τοῦ ἀνέμου «εὐθέως ἐγένετο τὸ πλοῖον ἐπὶ τῆς γής, εἰς ἥν ὑπῆγον». Ἔπλευσαν ὁμαλῶς, ταχέως καὶ ἴσως καὶ θαυματουργικῶς ἔφθασαν ἐκεῖ ὅπου κατηυθύνοντο εἰς Βηθσαϊδᾶ κατὰ τὸν Μᾶρκον, ὅπου «προσωρμίσθησαν» ἠγκυροβόλησαν. Κατόπιν «διαπεράσαντες ἐπὶ τὴν γῆν» ἀποβιβασθέντες εἰς τὴν ξηρὰν ἦλθον εἰς «τὴν γῆν Γεννησαρέτ», εἰς τὴν πεδινὴν καὶ εὐφορωτάτην χώραν δηλαδὴ Γεννησαρέτ, ὅπου κεῖνται ἡ Βηθσαϊδᾶ καὶ Καπερναοὺμ καὶ ἄλλαι κωμοπόλεις.

Ὁ Κύριος βαδίζει πρὸς τὴν Καπερναούμ. «Ἐξελθόντων αὐτῶν ἐκ τοῦ πλοίου ἐπιγνόντες αὐτὸν οἱ ἄνθρωποι τοῦ τόπου ἐκείνου» μαθόντες δηλ. τὴν ἄφιξιν τοῦ Κυρίου οἱ κάτοικοι τῆς Γεννησαρὲτ «ἀπέστειλον εἰς ὅλην τὴν περίχωρον ἐκείνην», ἵνα εἰδοποιήσωσι τοὺς ἀνθρώπους τοὺς ἀσθενεῖς περὶ τῆς ἀφίξεώς Του. Πόσον ἀγαθοὶ ἀγγελιοφόροι! Οἱ ἄνθρωποι τῶν πόλεων «ἤρξαντο ἐπὶ τοῖς κραββάτοις τοὺς κακῶς ἔχοντας περιφέρειν, ὅπου ἤκουον ὅτι ἐκεῖ ἐστι». Καὶ ὅπου ἐὰν «εἰσεπορεύετο εἰς κώμας ἤ εἰς πόλεις ἤ εἰς ἀγρούς, ἐν ταῖς ἀγοραῖς ἐτίθεσαν τοὺς ἀσθενοῦντας καὶ παρεκάλουν Αὐτόν, ἵνα κἄν τοῦ κρασπέδου τοῦ ἱματίου Αὐτοῦ ἅψωνται καὶ ὅσοι ἥψαντο ἐσώζοντο». Εἰς τὰς μεταξὺ δηλαδὴ τοῦ τόπου τῆς ἀποβάσεως καὶ τῆς Καπερναοὺμ κῶμας, ἀγροὺς καὶ πόλεις ἔφερον διαφόρους ἀσθενεῖς, ἐτοποθέτουν αὐτοὺς εἰς τὰς πλατείας τῶν κωμοπόλεων, ὅπου θὰ διήρχετο ὁ Κύριος, ἵνα οὗτοι ἐγγίσωσι μόνον τὰ κράσπεδα, τοὺς ἱεροὺς δηλαδὴ θυσάνους εἰς τὰς τεσσάρας γωνίας τοῦ ἐπανωφορίου Του μὲ τὴν πίστιν, ὅτι θὰ θεραπευθῶσιν. Αὐτὸ καὶ ἔγινε. Ὅσοι ἤγγισαν μὲ τὴν πίστιν αὐτὴν τὰ κράσπεδα τοῦ ἱματίου αὐτοῦ, ἐθεραπεύθησαν. Τὰ θαύματα ταῦτα εἶναι προετοιμασία τοῦ λόγου Του περὶ τῆς ὑποσχέσεως τῆς θείας εὐχαριστίας, διὰ τὴν ὁποίαν θὰ ὁμιλήσῃ ἀμέσως κατωτέρω. Ἀφοῦ ἡ ἁφὴ μόνον τῶν ἐνδυμάτων Του ἔδιδε τὴν ὑγείαν, πολὺ περισσότερον ἡ κοινωνία τοῦ Ἁγίου Του σώματος.



Θέμα: Ἀπελπισία — Ἐλπίς.

Ὁ Ἀπόστολος Πέτρος ἀπελπιζόμενος ἀπὸ τὴν βίαν τῶν κυμάτων βυθίζεται εἰς τὴν θάλασσαν. Ὁ αὐτὸς Ἀπόστολος ἐλπίζων εἰς τὸν Ἰησοῦν βαδίζει ἐπὶ τῆς θαλάσσης. Ἰδοὺ αἱ δύο εἰκόνες. Ἀπελπισία καὶ ἐλπίς. Μελετήσωμεν ἀμφοτέρας βάσει τοῦ Εὐαγγελίου καὶ τῆς καθημερινῆς ζωῆς.

1) Ἀπελπισία. Κατὰ τὸ Εὐαγγέλιον ἡ θάλασσα, τὰ κύματα, ἡ νύχτα εἶναι ἐκεῖνα, τὰ ὁποῖα εἵλκυσαν τὴν προσοχὴν τοῦ Ἀποστόλου ὅστις «ἰδὼν τὸν ἄνεμον ἐφοβήθη» καὶ ἀπέσυραν τὴν προσοχήν του ἀπὸ τὸν Ἰησοῦν καὶ ἤρχισε νὰ καταποντίζεται. Εἰς τὴν ζωὴν μας θάλασσα εἶναι ὁ κόσμος, διότι εἶναι ρευστός, κύματα οἱ πειρασμοί του, νύχτα τὸ σκότος ποὺ προξενοῦν εἰς τὸν νοῦν ἡ ῥευστότης τῶν ἐγκοσμίων καὶ ἡ βιαιότης τῶν λογισμῶν ἡ ἐκ τῆς προσκαιρότητος τῶν ἐγκοσμίων προερχομένη. Ὅλα αὐτὰ ὁδηγοῦν εἰς τὴν ἀπελπισίαν, ὅταν καρφώσωμεν τὸν νοῦν μας εἰς αὐτά. Πράγματι! Ἔχασες κάτι που εἶχες; Σοῦ λείπει κάτι, τοῦ ὁποίου ἔχεις ἀνάγκην; Ἀμέσως τὰ κύματα τῶν λογισμῶν σοῦ σκοτίζουν τὸν νοῦν καὶ σὲ ὁδηγοῦν εἰς τὴν ἀπελπισίαν. Καὶ συγκεκριμένως˙ Ἔχασες ῥοῦχα, χρήματα, σπίτι τὰ ὁποῖα εἶχες καὶ δὲν ἔχεις νὰ φορέσῃς, νὰ οἰκονομηθῇς, νὰ στεγασθῇς καὶ ἀμέσως ἀπελπίζεσαι. Τί νὰ κάμω; Χάθηκα! Ἡ ὑγεία σου παρουσιάζει δέκατα. Σωρὸ αἱ ὑποψίαι σου διὰ τὸ εἶδος τῆς νόσου καὶ τὴν τύχην σου. Ἀπελπισία! Θὰ πεθάνω! Ἔχει ἀνάγκην νὰ ἀναπαυθῇ ἡ ψυχή σου, διότι εἶχες παιδί, εἰς τὸ ὁποῖον εἶχες δώσει ὅλην σου τὴν καρδιὰ καὶ τὤχασες. Τόσον σκοτίζεσαι καὶ ἀπελπίζεσαι,ὥστε ὅλα σοῦ φαίνονται μαῦρα !

Τὸ δηλητήριον τῆς ἀπελπισίας εἶναι τόσον διεισδυτικόν τοῦ ψυχικοῦ ὀργανισμοῦ, ὥστε προέρχεται καὶ ἐκ στερήσεων ἐλαχίστων καὶ πολλάκις ἁγιωτάτων. Ἔρχεται ἡ Τετάρτη, Παρασκευὴ καὶ πρόκειται νὰ νηστεύσῃς. Ἐλαφρὰ τις ἀπόγνωσις καταλαμβάνει τὴν ψυχήν σου. Τί θὰ φᾶμε;

Ἰδίως ὅμως ἡ ἀπελπισία ἔρχεται, ὅταν ἁμαρτία τὶς κόψῃ μικρὸ ἤ μεγάλο κομμάτι τῆς ψυχῆς σου. Ἠμάρτησα! χάθηκα! αὐτοκτονία! Μεγάλο σκοτάδι ἀκολουθεῖ πᾶσαν ἀπώλειαν σωματικὴν ἤ ψυχικήν, ἡ ὁποία ἄγει εἰς ἀπελπισίαν. Ἔχασες τὸ ῥοῦχο σου, τὸ σπίτι σου. Πόσον ἀνόητον εἶναι, ὅταν μαζὶ μὲ αὐτὰ χάνῃς τὴν ψυχήν σου, τὴν χαράν σου! Ποῖο ἀξίζει περισσότερο; Τὸ ῥουχό σου ἤ ἡ χαρά σου; Ἔχασες τὸ ἕνα. Διατὶ νὰ χάσῃς καὶ τὸ ἄλλο; Ἔχεις δέκατα καὶ ἀπελπίζεσαι. Μὲ τὴν στενοχώρια θὰ πέσουν τὰ δέκατα; Τοὐναντίον θὰ αὐξηθοῦν. Ἔχασες τὸ παιδί σου. Μὲ τὴν ἀπελπισία θὰ ξαναφέρῃς εἰς τὴν ζωὴν τὸ παιδί σου; Ὄχι, ἀλλὰ καὶ αὐτὸ λυπεῖς μὲ τὴν ὑπέρμετρον λύπην σου καὶ τὸν ἑαυτόν σου φθείρεις. Ἐνῷ τὴν Πέμπτην τρώγεις χόρτα χωρὶς στενοχώρια, τὴν περίοδον τῆς κατοχῆς ἐπεθύμεις νὰ ἔχῃς ἄρτον, τώρα ἀπελπίζεσαι νὰ νηστεύσῃς μίαν Τετάρτην ἡ Παρασκευήν! Δὲν εἶναι ἐδῶ σκότος, διάβολος; Σκοτάδι κυρίως ἔχουν αὐτοί, οἱ ὁποῖοι, ἐπειδὴ ἠμάρτησαν ἰδίᾳ γυναῖκες, ἰδίᾳ εὐσεβεῖς ἰδίως εἰς σαρκικὰ ἁμαρτήματα, ἐπιθυμοῦν νὰ αὐτοκτονήσουν. Διορθώνεται ποτὲ τὸ ἕνα κακὸ διὰ τοῦ ἄλλου κακοῦ καὶ μάλιστα χειρότερου; Ὑπάρχει χειρότερον ἀπὸ τὴν ἀπόγνωσιν, τὴν αὐτοκτονίαν; Σὺ κόρη τὸν ἤκουσες μία ἤ δύο φορὲς καὶ ἠμάρτησες. Δὶ’ αὐτὸ πρέπει νὰ παραδώσῃς τὴν ψυχήν σου εἰς αὐτὸν γιὰ πάντα; Σκότος! Τί πρέπει; Ἐλπίς.


2) Ἐλπίς. Κατὰ τὸ Εὐαγγέλιον. Ὅταν ἀπέσυρεν ὁ Ἀπόστολος τὰ βλέμματά του ἀπὸ τὸν Χριστὸν καὶ ἐπρόσεχε τὰ κύματα, ἐβυθίζετο. Ὅταν ὅμως ἔστρεψε τὰ βλέμματά του, τὴν φωνήν του, τὴν ψυχὴν του εἰς τὸν Χριστόν, ἡ θάλασσα γίνεται ξηρά, τὰ κύματα σκαλοπάτια, ἵνα βαδίσῃ καὶ ἀναβῇ εἰς τὸν Χριστόν, ἡ δὲ νύκτα κάνει φωτεινοτέρους τοὺς ἀφροὺς τῶν κυμάτων, οἱ ὁποῖοι σὰν χυμένο φῶς εἰς τὰ πόδια τοῦ Ἀποστόλου ὁδηγοῦν αὐτὸν εἰς τὸ Μέγα Φῶς, τὸν Χριστόν. Τὸ αὐτὸ δύναται νὰ συμβῇ καὶ εἰς ἡμᾶς. Ὅταν τὸ βλέμμα μας, ἡ ψυχή μας, ἡ φωνὴ μᾶς στρέφωνται εἰς τὸν Χριστόν, ἡ ῥευστότης τῶν ἐπιγείων μας ἀνάβει περισσότερον τὴν λαχτάραν τῆς αἰωνιότητος τῶν οὐρανίων. Τὰ κύματα τῶν πειρασμῶν ὅσῳ μεγαλύτερα εἶναι, τόσῳ μεγαλύτερα σκαλοπάτια γίνονται διὰ νὰ ἀνέλθωμεν ἐπάνω καὶ αὐτὸ τὸ μάνιασμα καὶ τὸ ἄφρισμα τῶν πειρασμῶν γίνεται περισσότερον φῶς εἰς τὰ πόδια μας, ἵνα ἀνέλθωσιν εἰς τὸ μέγα Φῶς, τὸν Χριστόν!

Καὶ πράγματι! Ὅταν ἕνας εἶναι ἀσθενὴς ὄχι μόνον ἀπὸ δέκατα, ἀλλὰ ἀπὸ χρόνιαν νόσον καὶ στρέφῃ τὸ βλέμμα του, τὴν ἐλπίδα του εἰς τὸν Χριστόν, ἀποκτᾷ ψυχικὴν γαλήνην, ὅτε τὰ δέκατα θὰ πέσουν καὶ θὰ ἔλθῃ ἡ ὑγεία ἤ τὰ δέκατα θὰ ἀνεβοῦν καὶ θὰ ἔλθῃ ἡ αἰωνιότης. Ποῖος ἔχασε παιδὶ καὶ δὲν αἰσθάνεται περισσότερον τὴν αἰωνιότητα εἰς τὴν ὁποίαν μετέβη ὁ υἱός του; Διότι, ἐὰν μέχρι τοῦ θανάτου τοῦ υἱοῦ του εὐσεβὴς ὤν ἔβλεπε μία φορὰ τὸν οὐρανόν, τώρα θὰ στρέφῃ τὸ βλέμμα του συχνότερα πρὸς τὰ ἄνω. Ἡ ἀπώλεια τοῦ παιδιοῦ, ὅταν ἐλπίζῃ τις εἰς τὸν Θεόν, γίνεται σκαλοπάτι διὰ τὰ ἄνω! Εἰς πόσους ἡ ἀπώλεια τοῦ προσφιλοῦς υἱοῦ δὲν ἔγινε φῶς διὰ νὰ ὁδηγηθοῦν εἰς τὸν Χριστόν; Ἡ διὰ τῆς νηστείας στέρησις εἰς πόσους πατέρας τῆς Ἐκκλησίας δὲν ἔγινε μετὰ τῆς προσευχῆς ὄχι σκαλοπάτι, ἀλλὰ πτερὰ διὰ νὰ πετάξουν εἰς τὰ οὐράνια; Ἀλλὰ καὶ σὺ ὁ ὁποῖος ἠμάρτησες καὶ ἀπελπίζεσαι, ὅταν ἐλπίσῃς εἰς τὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ, αὐτὴ ἡ πτῶσις σου θὰ γίνῃ σκαλοπάτι νὰ πετάξῃς εἰς τὸν οὐρανόν. Θὰ σοῦ γίνῃ μέγα φῶς, διότι θὰ αἰσθανθῇς, πόσον ὕπουλος εἶναι ἡ ἁμαρτία. Σὺ ὁ ὁποῖος ἠμάρτησες καὶ ἐντρέπεσαι καὶ φοβᾶσαι τὸν πνευματικὸν ὡς ἄγριον μὲ τὴν μάχαιραν ἕτοιμον ἀνὰ χεῖρας, ὅταν ἀνοίξῃς τὴν καρδιά σου, θὰ νοιώσῃς νὰ ἀνοίξουν τὰ οὐράνια. Πόρναι καὶ τελῶναι δὲν λέγει ὁ Κύριος προάγουσιν εἰς τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ; Ἐὰν αὐτὰ τὰ μεγάλα κύματα γίνωνται σκαλοπάτια, πόσῳ ὀλίγον τὰ μικρὰ ἀτυχήματα θὰ ἐνοχλοῦν τὴν ἐλπίδα μας. Καὶ γενικῶς ὅ,τι ἔφερε πρὶν τὴν ἀπελπισίαν, διότι ἐβλέπαμε τὰ κύματα, τοὺς πειρασμοὺς καὶ ὄχι τὸν Χριστόν, θὰ φέρῃ τώρα τὴν ἐλπίδα, διότι βλέπομεν τὸν Χριστὸν καὶ ὄχι τὰ κύματα.

Ὁ Ἰούδας ἦτο Ἀπόστολος. Διότι ὅμως ἀπηλπίσθη ἐγένετο ὁ πλέον κατηραμένος. Ὁ λῃστὴς ἦτο κακοῦργος. Διότι ὅμως ἤλπισεν εἰς τὸν Χριστόν, εἰσῆλθε πρῶτος εἰς τὸν Παράδεισον. Ὁ Ἀπόστολος Πέτρος ἦτο κορυφαῖος καὶ ἔγινεν ἀρνητής. Μὴ ἀπελπισθείς, ἀλλὰ ἐλπίσας ἔγινε πάλιν κορυφαῖος! Ἰδοὺ ἡ ἀπελπισία, ἰδοὺ ἡ ἐλπίς. Ἰδοὺ ὁ βυθὸς τῆς θαλάσσης, ὅπου ἄγει ἡ ἀπελπισία. Ἰδοὺ ὁ οὐρανός, ὅπου ἄγει ἡ ἐλπὶς εἰς τὸν Χριστόν.

Η πίστη που σώζει (Κυριακή Θ’ Ματθαίου)

 

Η πίστη που σώζει

Ματθ.ιδ΄ 22-34. Γαλ. δ΄, 22-27.

«Λέγει αυτώ ο Ιησούς, ολιγόπιστε, εις τί εδίστασας;» Προκαλεί σίγουρα μεγάλο θαυμασμό η τόλμη και το θάρρος που επέδειξε ο απόστολος Πέτρος, όταν ζήτησε να περπατήσει πάνω στην ταραγμένη θάλασσα. Βέβαια, από το επάγγελμα που ασκούσε πριν ακολουθήσει το Διδάσκαλό του, δηλαδή εκείνο του ψαρά, φαίνεται ότι ήταν αρκετά εξοικειωμένος με το υγρό στοιχείο ο μαθητής του Χριστού. Ωστόσο, δεν έπαυσε να φοβάται τη θάλασσα, γιατί είχε πικρή πείρα από τους θυμούς και τις φουρτούνες της. Άλλωστε, θα μπορούσαμε ν΄ ανακαλέσουμε στη μνήμη μας το περιστατικό εκείνο, σε άλλη περίπτωση, που οι μαθητές ζητούσαν απεγνωσμένα τη βοήθεια του Διδασκάλου τους: «Κύριε, σώσον ημάς, απολλύμεθα». Εκείνο, λοιπόν, που τον έκανε τώρα να αψηφήσει με τόση περιφρόνηση τον φόβο των κυμάτων και τον κίνδυνο του καταποντισμού, δεν ήταν τίποτε άλλο παρά η μεγάλη αγάπη που έτρεφε απέναντι στο Διδάσκαλό του, τον Χριστό. Γι΄ αυτό και έντονη ήταν η επιθυμία του να σπεύσει προς συνάντησή Του, έστω και αν χρειαζόταν να περπατήσει πάνω στα κύματα. Να σημειώσουμε ακόμα ότι η ίδια λαχτάρα και θέληση, τον έσπρωξαν να πέσει στο νερό για να πάει κολυμπώντας γρηγορότερα στον Κύριο σε κάποιο πρωινό που ο Ιησούς περίμενε το πλοίο στην παραλία με τους μαθητές Του. Τώρα όμως, η ολιγοπιστία του παραλίγο να του στερήσει την ευτυχία να βρεθεί κοντά στο Χριστό. Ξεκίνησε με μεγάλη πίστη και πέτυχε κάτι που φαντάζει αδύνατο στην ανθρώπινη λογική. Αλλά στην περίπτωση αυτή, δεν έμεινε σταθερός μέχρι τέλους στην πίστη του, με αποτέλεσμα να εκτεθεί σοβαρά στον κίνδυνο του καταποντισμού. Δίπλα μας ο Χριστός Πόσο αλήθεια, μας διδάσκει η ιστορία αυτή που τόσο όμορφα ξετυλίγεται μέσα από τις σελίδες της σημερινής ευαγγελικής περικοπής; Γιατί κι εμείς πολλές φορές, με αυτή τη λαχτάρα ξεκινάμε στη ζωή μας. Να πάμε κοντά στον Χριστό. Και παίρνουμε το δρόμο, άλλος το πρωί, άλλος το μεσημέρι και άλλος αργά το απόγευμα της ζωής μας. Ξεκινάμε με πόθο, γεμάτοι χαρά και όχι λίγες φορές με ενθουσιασμό για να βρεθούμε κοντά σ΄ Αυτόν, που είναι η ζωή, το φως και τα πάντα. Να παραδοθούμε στις δικές του αγκάλες. Ας μή νομίσουμε, αδελφοί, ότι στην πορεία μας αυτή είμαστε μόνοι, κατάμονοι. Τι και αν συναντούμε καταιγίδες; Τι και αν μας κτυπούν οι φουρτούνες; Θα πρέπει να γνωρίζουμε και να είμαστε σίγουροι ότι στο τιμόνι του καραβιού της ψυχής μας στέκει πάντοτε ο Χριστός, μόνιμος οδηγός. Έτοιμος να απλώσει το προστατευτικό και πανίσχυρο χέρι Του. Γιατί, λοιπόν, να κλονιζόμαστε και να δειλιούμε, όταν κοντά μας έχουμε τον ευσπλαχνικό, γεμάτο αγάπη και παντοδύναμο Κύριο; Είναι δυνατό να μας αφήσει αβοήθητους σ΄ ένα τόσο ωραίο αγώνα που εμπνέει μάλιστα ο Ίδιος; Άλλωστε, Εκείνος υπόσχεται: «Ου μή σε ανώ, ουδ΄ ου μή σε εγκαταλείπω».

Η ολιγοπιστία παρά τις ισχυρές όμως διαβεβαιώσεις που μας δίνει ο Κύριος, δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που η ολιγοπιστία καταλαμβάνει ακόμα και ανθρώπους που κατά τα άλλα διαθέτουν διάθεση για ν΄αναλάβουν πνευματικούς αγώνες και να κατακτήσουν κορυφές της αρετής. Να ατενίσουν τις παρυφές της αιωνιότητας. Φαίνεται ότι ο άνθρωπος δεν στηρίζεται πάντοτε στην αγάπη και την προστασία του Θεού, ούτε ενθυμείτε αδιάλειπτα την παντοδυναμία Του. Ακολουθεί συνήθως, ό,τι του υπαγορεύει η ανθρώπινη λογική ή οι προσωπικές του αντιλήψεις, που είναι αποτέλεσμα των παθών και του εγωισμού του. Αφήνει τον εαυτό του να εκφυλισθεί στο έρεβος χαμερπών αναζητήσεων και επιδιώξεων. Όπως είδαμε και πιο πάνω, ασθένεια ή καλύτερα αδυναμία πίστεως, παρουσίασε και ο Απόστολος Πέτρος, γι΄ αυτό και ο Κύριος τον αποκάλεσε ολιγόπιστο. Το πρώτο του βήμα, να περπατήσει στα κύματα, το κατάφερε με την πίστη που διέθετε. Στο δεύτερο όμως που βυθίστηκε στα βαθιά νερά, απέτυχε, επειδή φοβήθηκε τον ισχυρό άνεμο. «Ώστε, εάν δεν είχε ασθενήσει η πίστη του, θα αντιστεκόταν εύκολα και στον άνεμο», επισημαίνει εύστοχα ο ιερός Χρυσόστομος. Ο τολμηρός μαθητής δεν είχε σκεφθεί ότι Εκείνος που τον ενίσχυσε και περιπάτησε στα κύματα, θα τον ενίσχυε να αντισταθεί και στον ισχυρό άνεμο. Η πίστη και η εμπιστοσύνη στον Χριστό, είναι το σωσίβιο που οδηγεί στην κιβωτό της σωτηρίας και της γαλήνης. Αυτά τα εφόδια είχε και η Αγία Άννα, την κοίμηση της οποίας εορτάζουμε σήμερα. Η υποταγή της στο θέλημα του Θεού φανέρωσε τα κρυμένα χαρίσματά της. Η ατεκνία της, ως αδυναμία της φύσεως, παραδόθηκε διά της υπακοής και της αγάπης στο θέλημα του Θεού. Έτσι, με την πίστη που επέδειξε, ο ψυχικός της πλούτος στο χώρο της θαυματουργίας του Κυρίου, πρόσφερε ως τέλειο καρπό τη γέννηση της Θεοτόκου Μαρίας.

Αδελφοί, είναι καιρός, να ριχθούμε όλοι με πραγματική πίστη στον αγώνα για να φθάσουμε στο Χριστό. Ο φόβος και η ολιγοπιστία είναι εκδηλώσεις ανθρώπων που τους διακρίνει επιφανειακή και όχι η βιωματική πίστη. Κάθε φορά που διαπιστώνουμε κάποιο φόβο, ας είμαστε πραγματικοί χριστιανοί, ας φέρουμε στο νου μας τα λόγια του Ιησού: «Θαρσείτε, μή φοβείσθε». Και όταν αντιλαμβανόμαστε κάποιο είδος ολιγοπιστίας, ας θυμόμαστε το ελεγκτικό ερώτημά Του: «Ολιγόπιστε, γιατί δείλιασες;». Όταν συμπορευόμαστε με τον Χριστό και ακολουθούμε πάντοτε το θέλημά Του, θα αισθανόμαστε ό,τι και ο απόστολος Παύλος όταν έγραφε: «Πάντα ισχύω εν τω ενδυναμούντι με Χριστώ».

Εκκλησία Κύπρου - Χριστάκης Ευσταθίου,Θεολόγος

Αρχιμανδρίτου Ιωήλ Κωνστάνταρου -Θ΄ΚΥΡΙΑΚΗ ΜΑΤΘΑΙΟΥ

                                             Θ΄ΚΥΡΙΑΚΗ ΜΑΤΘΑΙΟΥ

(Ματθ. ιδ΄ 22-34)

  Τα πλήθη του λαού που είχαν χορτάσει από το θαύμα του χορτασμού των πεντακισχιλίων, γεμάτα ενθουσιασμό ήταν έτοιμα να ανακηρύξουν τον Ιησού Βασιλέα.

  Φυσικά δεν ήταν αυτός ο σκοπός της ελεύσεως του Ιησού στον κόσμο. Γι’ αυτό και ο Κύριος δίνει εντολή στους μαθητές του να φύγουν και να τον περιμένουν στην απέναντι πλευρά της λίμνης, στην Καπερναούμ. Ο ίδιος διαλύει τα πλήθη του λαού και στη συνέχεια «ανέβη στο όρος κατ’ ιδίαν προσεύξασθαι». Αλλ’ ενώ ο Κύριος προσευχόταν, οι μαθητές του που βρίσκονταν  μέσα στο πλοίο, έπεσαν σε φοβερή περιπέτεια. Αλλά ας αφήσουμε τώρα τον ίδιο τον Ευαγγελιστή Ματθαίο να μας περιγράψει την συνταρακτική εκείνη νύχτα, μελετώντας την περικοπή σε σύγχρονη μετάφραση:     «... Και όταν βράδυασε ήταν εκεί μόνος. Το δε πλοίο ήδη βρισκόταν στο μέσο της λίμνης και πάλευε με τα κύματα, διότι ο άνεμος ήταν αντίθετος. Κατά την τέταρτη βάρδια της νύχτας (ώρα 3-6) πήγε προς αυτούς ο Ιησούς περιπατώντας πάνω στη λίμνη. Και όταν οι μαθητές τον είδαν να περιπατεί πάνω στη λίμνη, ταράχτηκαν νομίζοντας ότι είναι φάντασμα, και από το φόβο τους έβγαλαν κραυγή» (Ματθ. ιδ΄ 23-26).

Το μόνο που δεν θα πρέπει να κάνουμε φίλοι μου, είναι να κατηγορήσουμε τους μαθητές ως δειλούς... Δεν είναι και απλό πράγμα αυτό που αντιμετώπιζαν. Είναι αδιανόητο να βλέπεις μια μορφή να βαδίζει επάνω στη θάλασσα, και επόμενο είναι να  τα χάνεις. Γι’αυτό και ο Κύριος, γεμάτος στοργή «ελάλησεν αυτοίς» και τους είπε:«Θαρσείτε, Εγώ ειμί, μη φοβείσθε» (Ματθ. ιδ΄27) « Έχετε θάρρος! Εγώ είμαι. Μη φοβείσθε».

Μπροστά σε αυτό το απρόσμενο και υπέρλογο γεγονός, λαμβάνει τον λόγο το στόμα των Αποστόλων, δηλ. ο Πέτρος και λέγει: «Κύριε, εάν είσαι Εσύ, διάταξέ με να έλθω σε εσένα (περπατώντας) πάνω στα νερά. Αυτός δε είπε: «Έλα». Τότε ο Πέτρος κατέβηκε από το πλοίο και περπάτησε πάνω στα νερά, για να πάει στον Ιησού...» (Ματθ ιδ΄ 28-29).

Αδελφοί μου, όλοι μας, αρκετές φορές αισθανόμαστε ότι βρισκόμαστε μέσα στο πέλαγος  και πολλές φορές βλέπουμε τα κύματα να είναι έτοιμα να μας καταποντίσουν.

Ποικίλα προσωπικά προβλήματα, οικογενειακά, κοινωνικά... Επίσης το σοβαρότατο πρόβλημα της ανεργίας που μαστίζει τη νεολαία μας αλλά και τη μέση ηλικία, τόσα και τόσα που αντιμετωπίζουμε καθημερινώς, και να προσθέσουμε τις τόσες καταρεγμένες ψυχές που έχουν έρθει στην πατρίδα μας για ένα καλύτερο μέλλον (και ας μη ξεχνούμε ότι κανένας δε φεύγει από τον τόπο του, όταν εκεί περνάει καλά...), όλα αυτά και τόσα άλλα ακόμα, πράγματι, μας κάνουν κάποιες φορές να αισθανόμαστε ότι «το τέλος εγγύς».

Σ’ αυτό ακριβώς το «σκοτεινό περιβάλλον» θα πρέπει μέσω της ζωντανής πίστεως, να διακρίνουμε τη φωτεινή μορφή του Ιησού και να ακούμε  την γλυκιά του Παντοκρατορική φωνή να μας λέει: «Θαρσείτε, Εγώ ειμί, μη φοβείσθε». Και μόνο η φράση αυτή γεμίζει την ύπαρξή μας ειρήνη και ευλογία. Και πώς θα μπορούσε να συμβαίνει διαφορετικά; Αφού ο Χριστός είναι η «Ειρήνη ημών», πώς είναι δυνατόν να μη γεμίζουμε θάρρος; Πώς είναι δυνατόν να αφήνουμε τις αμφιβολίες να ταράζουν την ψυχική μας γαλήνη και κατ’ επέκταση να μεταδίδουμε και εμείς οι ίδιοι, δυστυχώς, στο περιβάλλον μας την σύγχυση και την ταραχή;

Όταν αισθανόμαστε τον Ιησού μπροστά μας, τότε μπορούμε να βαδίσουμε εντελώς άφοβα επάνω στα κύματα των δυσκολιών και των αντιξοοτήτων.

Πάντως δεν είναι καθόλου τυχαίο το γεγονός ότι ο Πέτρος άρχισε στη συνέχεια να φοβάται και να καταποντίζεται όταν έχασε την επαφή του με το βλέμμα του Κυρίου Ιησού, πράγμα που σημαίνει ότι όχι μόνο θα πρέπει να ξεκινούμε με πίστη και με ζήλο, αλλά είναι ανάγκη να δείχνουμε την καρτερία που πρέπει έως τέλους, έστω κι αν βλέπουμε την απόσταση μεγάλη και ο δρόμος μας δείχνει μακρύς...

Η έλλειψη καρτερίας και εμμονής στον αγώνα της αρετής και της αγιότητας, αποδεικνύει ολιγοπιστία, με όλα τα αρνητικά της επακόλουθα. Αυτό ακριβώς άκουσε ο Πέτρος από τον ίδιος τον Διδάσκαλο όταν «έκραξε, Κύριε σώσον με». Ο ελεγκτικός αυτός λόγος του Κυρίου «Ολιγόπιστε! Εις τί εδίστασας;», προσφέροντάς του ταυτοχρόνως το πανάχραντο χέρι του για να τον σώσει, ο λόγος αυτός δεν απευθύνεται μόνο στον θερμόαιμο μαθητή, με τις τόσες του μεταπτώσεις, αλλά στον καθένα από εμάς.

Ναι. Απευθύνεται στον καθένα μας που ενώ ξεκινούμε με ευλογημένες και ηρωικές αποφάσεις, κάπου στο μέσον της πορείας (πάρα πολλοί οι λόγοι), αντί να έχουμε τα μάτια ολοκληρωτικώς  στραμμένα στον Ιησού, κάπου παρουσιάζουμε έναν «πνευματικό αλληθωρισμό», με αποτέλεσμα να κινδυνεύουμε κάποιες φορές αναπανόρθωτα.

Είθε να δώσει ο Δημιουργός και Κυβερνήτης του σύμπαντος κόσμου, να μένουμε πάντοτε κοντά του, ώστε να διαπεράσουμε το τρικυμισμένο πέλαγος της ζωής μας με βεβαιότητα, σταθερότητα και ολοκληρωτική προσήλωση στην Αγία του μορφή, εφαρμόζοντας φυσικά τις θείες του και σωστικές εντολές.

Αμήν.

π.Ιωήλ

Κόνιτσα

Δεκαπενταύγουστος στη «Γαλατοχτισμένη» (Μητροπ. Προικοννήσου Ιωσήφ)

Δεκαπενταύγουστος! Λέξη αποκλειστικά ελληνική! Λέξη που θυμίζει ήλιο πυρωμένο και μελτέμι,· αψιά αρμύρα θαλασσινή και βασιλικό μοσχομύριστο· ασπρισμένα πεζούλια και μαυροφορεμένες -εξαιτίας κάποιου τάματος- κοπελλιές· πεύκο βουνίσιο και θυμάρι- ταπεινά αιγαιοπελαγίτικα εκκλησάκια και σεβάσμια σοβαρά μοναστήρια- νηστεία αυστηρή και συχνά καμπανοπαιξίματα· ελιές μαυρομάτες με παξιμάδι σιταρένιο και σουλτανοστάφυλα τραγανά· ευωδιαστά μελισσοκέρια και καρδιακές προσευχές «ως θυμίαμα»· εικόνες θαυματουργές, ιστορημένες από φως και λουλούδια, ζωγραφισμένες «αναξία χειρί» νηστευόντων πιστών Μικρές και Μεγάλες Παρακλήσεις στη Χάρη Της, μ’ ατέλειωτα σταυροκοπήματα και μετάνοιες!
Δεκαπενταύγουστος! Λέξη που κλείνει μέσα της όλη τη ρωμέικη παράδοση κι όλη την πατρική μας ευσέβεια! Όλη την πίστη μας και την ευλάβειά μας προς τη Δέσποινα του κόσμου, τη Μάννα του Χριστού και της Ρωμηοσύνης!
Ξεκίνησα να πάω στην Κάτω Σύμη. Το πιο απομακρυσμένο προς τα δυτικά χωριό της μητροπολιτικής μας περιφέρειας, στην πολύπαθη περιοχή της Βιάννο. Να δω τους Χριστιανούς μας, μέρες που είναι, να κάνουμε μαζί ένα σταυρό και μια Παράκληση στη «Γαλατοχτισμένη» τους…
Έφτασα απόγευμα. Ο παπα-Χαράλαμπος, ένας λεβεντόγερος Κρητικός που θυμίζει παλιές, όμορφες εποχές, με υποδέχθηκε με όση αρχοντιά και καλοσύνη διαθέτει μια γνήσια κρητικιά ψυχή. Ανηφορίσαμε μαζί ανάμεσα από πεύκα στ’ αριστερά και πλατάνια στα δεξιά, για την «Παναγία της Κοιμήσεως». Τη «Νηστικοχτισμένη» και «Γαλατοχτισμένη»! Οι ενορίτες του, και οι ντόπιοι, και οι της «διασποράς» που ήλθαν στο χωριό για παραθερισμό, είχαν προηγηθεί και μας περίμεναν. Στη θέα μας άρχισαν να χτυπάνε χαρμόσυνα τις καμπάνες, σ’ εκείνο τον όμορφο, το χαρακτηριστικό ρυθμό, που ό μακαρίτης ο Δεσπότης μας, ο ιεροσητείας Αμβρόσιος (1890-1929), είχε δι’ εγκυκλίου καθορίσει: «Τον Αδάμ, τον Αδάμ, τον αμήν-αμήν Αδάμ· τον Αδάμ· τον Αδάμ…!»
Μετά το εγκάρδιο καλωσόρισμα και το αυθόρμητο χειροφίλημα, μια σύντομη ξενάγηση στο Ναό, μια παλιά, μικρή και όμορφη βασιλική, με γλυπτό «αγιοθύριδο» στη χιβάδα του Ιερού. «Το χτίσιμο της εκκλησιάς μας, πάτερ, έγινε μετά από τάμα της αρχόντισσας του χωριού με τους εργάτες εντελώς νηστικούς! Ξεκινούσαν το πρωί κι έχτιζαν με απόλυτη νηστεία, μέχρι το απομεσήμερο, όσο βάσταγε η αντοχή τους. Και την επαύριο το ίδιο. και ξανά, ώσπου ολοκληρώθηκε το χτίρι. Μα το τάμα της αρχόντισσας -για τον άρρωστο άνδρα της, αν δεν κάνω λάθος- περιλάμβανε και τούτο: αντί για νερό, στο χτίσιμο της εκκλησίας να χρησιμοποιηθεί γάλα! Μάζεψε, λοιπόν, τα κοπάδια της, άρμεγαν τα ζώα κι έβαζαν το γάλα αντί για νερό για να μαλάξουν τη λάσπη και τους σοβάδες! Είναι «νηστικοχτισμένη» και «γαλατοχτισμένη» η εκκλησία μας!»
Φως μόνο από καντήλια κι αγιοκέρια. Ψάλτες όλοι κι όλες· γνώστες και μη· με ισοκράτες τα τζιτζίκια και τα πετεινά του ουρανού, Ο παπάς, άτυφος και απλοϊκός, εύχεται μετά θέρμης «υπέρ ων τελείται η ιερά δεκαπέντισις αύτη» (δικό του τυπικό!…) κι όλοι σταυροκοπιούνται και κάνουν ατέλειωτες στρωτές μετάνοιες. Το μοσχολίβανο καίει άφθονο για τη Χάρη Της. «Κυρά… μπροστά Σου όση είναι δάφνη στέκει, κι όσο λιβάνι για τα γόνατα Σου!».Κι Εκείνη από τον θρόνο Της στο τέμπλο, «περισσότερο ζωντανή στην εικονική ακινησία Της. στην Κοίμηση Της»,δέχεται τη δέησή μας «την πενιχρά», τους αλάλητους στεναγμούς της καρδίας μας τα δάκρυα και τις γονυκλισίες μας. και αντικαταπέμπει στις ψυχές μας τη γαλήνη, το έλεος, την παραμυθία, το γλυκασμό, τη χάρη!…
«Προς τίνα καταφύγω άλλην, Αγνή;»
 Τούτος ο λαός ο βασανισμένος, τούτες οι γυναίκες οι μαυρομαντηλούσες, τούτοι οι άνδρες που ανδρώθηκαν ορφανοί σε μια γη καμένη, τούτα τα παιδιά που ακούν σαν παραμύθι την ιστορία της σφαγής των παππούδων και του καψίματος των χωριών από τους γιους των Ούννων πριν σαράντα χρόνια, τούτοι οι πονεμένοι άνθρωποι με τα πικραμένα χείλη και τις λαβωμένες καρδιές, κι εγώ που μ’ έταξε ό Υιός Σου παρηγορητή τους. Σε Σένα καταφεύγουμε, Αγνή. μοναδική παρηγοριά κι ελπίδα μας ακαταίσχυντη! Προσκυνούμε την εικόνα Σου, τιμούμε την εκκλησιά Σου τη «Νηστικοχτισμένη», παίρνουμε φυλαχτό μας ακριβό δυο φύλλα βασιλικό που ακούμπησαν στο νεκροκρέβατο του θεοδόχου και ζωαρχικού Σου σκήνους, βλογάμε την ώρα και τη στιγμή που οι ουρανοί Σε χάρισαν στον κόσμο μας δώρο μοναδικό κι ατίμητο, και συνοδεύουμε την έξοδο Σου από τα λυπηρά της ματαιότητος μ’ όλη τη ζέση, μ’ όλο τον πόθο, μ’ όλη τη φλόγα, μ’ όλο το σέβας, μ’ όλη την αγάπη και μ’ όλη τη λατρεία που διαθέτει η φτωχή μας καρδιά!…
Δεκαπενταύγουστος! Λέξη που θυμίζει «Νηστικοχτισμένη» και «Γαλατοχτισμένη»! Λαό πονεμένο, μα και αρκούντως παρηγορημένο από τη Μητέρα της Ζωής! Λαό ταπεινό, ευσεβόφρονα! Λαό που έχει ακουμπήσει την ψυχή του στα γόνατα της «Μάννας των ανέλπιδων», της Σκέπης όλου τού κόσμου!… .
(Ιωσήφ, Μητρ. Προικοννήσου «Οσμή ζωής», εκδ. Άθως, σ.137-140

Γιατί ο Θεός δημιούργησε (αν και γνώριζε εκ των προτέρων) αυτούς που επρόκειτο να αμαρτάνουν και να μη μετανοούν;

Του αγίου Ιωάννου του Δαμασκηνού

Ο Θεός από αγαθότητα δημιουργεί εκ του μηδενός τα δημιουργήματά Του και είναι προγνώστης αυτών που θα συμβούν.

Αν βέβαια δεν επρόκειτο να υπάρχουν, ούτε θα επρόκειτο να είναι κακοί και ούτε θα τους γνώριζε εκ των προτέρων. Διότι η γνώση αναφέρεται σ’ αυτά που υπάρχουν και η πρόγνωση αναφέρεται σ’ αυτά που οπωσδήποτε θα συμβούν, προηγείται δηλαδή η ύπαρξη και μετά ακολουθεί η καλή ή κακή ύπαρξη.

Αν όμως – παρ’ όλο που επρόκειτο να δημιουργηθούν χάρη στην αγαθότητα του Θεού – τους εμπόδιζε να δημιουργηθούν το ότι επρόκειτο να γίνουν κακοί εξ αιτίας της δικής τους προαίρεσης, τότε το κακό θα νικούσε την αγαθότητα του Θεού.

Ο Θεός λοιπόν τα δημιουργεί αγαθά όλα όσα δημιουργεί, γίνεται δε ο καθένας καλός ή κακός εξ αιτίας της δικής του προαίρεσης.

Λοιπόν αν και είπε ο Κύριος: ¨Συνέφερε τω ανθρώπω εκείνω, ει ουκ εγεννήθη¨ (Ματθαίος 26/κς: 24) το έλεγε όχι επικρίνοντας την δημιουργία του, αλλά την κακία που προστέθηκε στο δημιούργημά Του εξ αιτίας της δικής του προαίρεσης και απερισκεψίας.

Διότι η απερισκεψία της γνώμης του αχρήστευσε την ευεργεσία του Δημιουργού, όπως ακριβώς αν κάποιος, αφού δεχτεί πλούτο και εξουσία από έναν βασιλιά, θα καταδυναστεύσει τον ευεργέτη του, αυτόν ο βασιλιάς, αφού τον υποτάξει όπως του αξίζει, θα τον τιμωρήσει, αν τον δει να παραμένει μέχρι τέλους στην εξουσία του τυράννου.

Απόδοση βασισμένη στο:
Ιω. Δαμασκηνού, ¨Έκδοσις Ακριβής της Ορθοδόξου Πίστεως¨ Ε.Π.Ε., Τόμος 19ος, σελ. 530 – 533.

Επιλογή – επιμέλεια κειμένου: π. Νεκτάριος Κουτρουμάνης

Τί εστι Θεός

Ο χώρος μας βέβαια είναι πολύ μικρός για να απαντήσουμε με πληρότητα. Πρέπει να γνωρίζουμε όμως πως όσο κι αν προσπαθήσει ο άνθρωπος μόνο με τις δικές του φτωχές δυνάμεις και δυνατότητες να εξερευνήσει και να καθορίσει το θείο, τη θεότητα, το Θεό, στο τέλος θα σηκώσει τα χέρια, θα βρεθεί μπροστά σε αδιέξοδο. Ακριβώς γιατί είναι κάτι που ξεπερνά την ανθρώπινη ικανότητα. Το να γνωρίσουμε και να κατανοήσουμε τον άπειρο Θεό είναι σαν να προσπαθούμε να χωρέσουμε σ’ ένα κουβαδάκι όλο τον ωκεανό. Όπως πολύ σωστά ελέχθη, αν ο άνθρωπος μπορούσε να γνωρίσει την ουσία του Θεού, δύο πράγματα θα συνέβαιναν: Ή ο Θεός θα έπαυε να είναι Θεός ή ο άνθρωπος θα γινόταν ανώτερος του Θεού. Όπως γράφει ο απόστολος Παύλος ο Θεός είναι αυτός που « μόνος έχει από τον εαυτό του ζωή αθάνατη και αιώνια και κατοικεί σε φως, στο οποίο κανένα από τα δημιουργήματα δεν μπορεί να πλησιάσει και τον οποίο, το Θεό, κανένας από τους ανθρώπους ούτε είδε ούτε μπορεί να δει » (Α΄ Τιμ. στ΄ 16).

Κανένας, λοιπόν, δεν μπορεί να πλησιάσει όχι μόνο το Θεό, αλλά ούτε το θείο φως που Τον περιβάλλει. Είναι αδύνατο ανθρώπινα μάτια να ατενίσουν τη λαμπρότητα της θείας δόξας. Όταν ο Μωυσής ζήτησε από το Θεό να του φανερωθεί, ο Κύριος του αποκρίθηκε: « Δε θα μπορέσεις να δεις το πρόσωπό μου· γιατί κανένας άνθρωπος δεν μπορεί να με αντικρίσει σε όλη μου τη δόξα και να ζήσει » (Εξοδ. λγ΄ 20). Αν τον ήλιο, το φυσικό αυτό δημιούργημα του Θεού, δεν μπορούμε να ατενίσουμε με γυμνό οφθαλμό, πώς είναι δυνατόν να ατενίσουμε κατά πρόσωπο τον Ήλιο της Δικαιοσύνης; Αν θέλαμε να ανακεφαλαιώσουμε τη δυσκολία του πράγματος θα μπορούσαμε να την εκφράσουμε με τα λόγια του αγίου Ιωάννου του Δαμασκηνού: « Άπειρο το θείο και ακατάληπτο και το μόνο που είναι καταληπτό σχετικά με αυτό είναι η απειρία και η ακαταληψία του » .

Όλα αυτά φυσικά δε σημαίνουν και τέλεια αγνωσία του Θεού. Σχετική γνώση του Θεού είναι δυνατή στο μέτρο που ο ίδιος ο Θεός μας την αποκάλυψε και εξακολουθεί να μας την αποκαλύπτει. Πολύ σωστά είπαν, πως αν δεν μπορώ να αγκαλιάσω το βουνό, μπορώ όμως να το ψηλαφήσω. Και αν δεν μπορώ να ρουφήξω όλο τον ποταμό, μπορώ όμως να πιω αρκετό νερό και να ξεδιψάσω. Αν τώρα δεν έχω πλήρη γνώση, μπορώ να έχω μερική, τόσο από το θαύμα της δημιουργίας όσο και από την αγάπη και την πρόνοια του Θεού.

Ο απόστολος Παύλος, ο επουράνιος αυτός άνθρωπος και επίγειος άγγελος, που είχε προικισθεί με ειδικά χαρίσματα και έλαβε ιδιαίτερες αποκαλύψεις, που ηρπάγη στον Παράδεισο, δηλώνει αδυναμία για να περιγράψει « τα άρρητα ρήματα (που άκουσε) ά ουκ εξόν ανθρώπω λαλήσαι » (Β΄ Κορ. ιβ΄ 4). Καμιά ανθρώπινη γλώσσα δεν έχει τη δύναμη να τα περιγράψει. Ο άγιος του Θεού στέκεται με δέος και σεβασμό μπροστά στα μυστήρια του Υψίστου. Πώς να μιλήσει για τα ασύλληπτα « ά οφθαλμός ουκ είδε και ους ουκ ήκουσε και επί καρδίαν ανθρώπου ουκ ανέβη » (Α΄ Κορ. β΄ 9); Όραση, ακοή, νόηση, συναίσθημα, τα μέσα αυτά της φυσικής γνώσης αδυνατούν να συλλάβουν τα μυστήρια του Θεού. Μόνο οι πνευματοκίνητοι άνθρωποι μπορούν να προγεύονται και να προαπολαμβάνουν τα αγαθά αυτά.

Αλλά αν ένας ολοφάνερος και κατανοητός στην ανθρώπινη διάνοια Θεός θα έπαυε να είναι Θεός, έτσι κι ένας κατασκότεινος Θεός, που δε θα μας είχε τίποτα αποκαλύψει, δε θα ήταν αληθινός Θεός. Ο ουράνιος, λοιπόν, Πατέρας μας δε μας άφησε στην άγνοια και στο σκοτάδι. Μας αποκαλύφθηκε διά του Μονογενή Υιού Του. Ο Χριστός μάς εξήγησε και μας γνώρισε το Θεό. « Το Θεό κανείς ποτέ δεν τον έχει δει· ο μονογενής του υιός, αυτός που βρίσκεται στην αγκαλιά του πατέρα, εκείνος μας εξήγησε » (Ιωάν. α΄ 18). Ο ευαγγελιστής Ιωάννης γράφει και πάλι: « Γνωρίζουμε καλά ότι ο Υιός του Θεού έχει έλθει και μας έδωσε νου φωτισμένο και ικανό να γνωρίζουμε τον αληθινό Θεό, διά του Υιού του, του Ιησού Χριστού. Και αυτός ο Ιησούς Χριστός, είναι ο αληθινός Θεός και η αιώνια ζωή » ( Α΄ Ιωάν. ε΄ 20).

Επομένως το πράγμα απλουστεύεται. Τώρα πια δε χανόμαστε στα σκοτάδια των δεισιδαιμονιών, ή στους λαβυρίνθους των φιλοσοφικών αναζητήσεων. Για να γνωρίσουμε τον αληθινό Θεό δεν έχουμε παρά να αναζητήσουμε και να γνωρίσουμε τον Ιησού Χριστό. Είναι ο ίδιος ο Θεός, που « φανερώθηκε ως άνθρωπος » . « Αυτός που έχει δει εμένα, έχει δει και τον πατέρα » (Ιωάν. ιδ΄ 9), είπε στο μαθητή Του Φίλιππο. Ο δρόμος που οδηγεί ασφαλώς στη γνώση του Θεού είναι αυτός που ανοίχτηκε με τον ερχομό του Χριστού στη γη.

Όποιος αναζητεί σήμερα το Θεό, δεν πρέπει να προσπαθήσει να Τον ανακαλύψει · απλά πρέπει να Τον ακούσει · Να Τον παρατηρήσει, όπως εμφανίζεται στη γήινη αναστροφή Του, όταν συμπορεύεται με τους ανθρώπους. Δεν πρόκειται τώρα πια εμείς να ζωγραφίσουμε ένα πρόσωπο του Θεού « κατ’ εικασίαν » . Πρόκειται να εμβαθύνουμε, όσο είναι δυνατόν, στα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, που μας αποκάλυψε ο Θεός:

• Εϊναι « πνεύμα ο Θεός » (Ιωάν. δ΄ 24) και δεν μπορεί η άγνοια να Τον παραμορφώνει με τα ανόητα σχήματα και τις παιδαριώδεις παραχαράξεις της εξημμένης ειδωλολατρικής φαντασίας. Δεν επιτρέπεται να ασχημίζουμε την απερίγραπτη θεϊκή μορφή με εξεζητημένες ανθρωποπαθείς εκφράσεις και να την περιορίζουμε σε μακρινούς τόπους. Ως πνεύμα ο Θεός είναι πανταχού παρών και μας παρακολουθεί με το ακοίμητο βλέμμα Του και μας συμπαρίσταται στις δυσκολίες, στους πειρασμούς, στις θλίψεις μας.

• « Ο Θεός είναι αγάπη », η Αγάπη, η σαρκωμένη αγάπη, που κατέβηκε στη γη μας και αναστράφηκε τους « κοπιώντας και πεφορτισμένους » (Ματθ. ια΄ 28) και θυσιάσθηκε πάνω στο Σταυρό για τους ανθρώπους. Δεν είναι ο « νεφεληγερέτης Δίας » που ατενίζει αδιάφορα από τις συννεφιασμένες κορυφές του Ολύμπου τα ανθρώπινα πλάσματα. Είναι η αγάπη που ξεχειλίζει και διατηρεί το σύμπαν και ευεργετεί την οικουμένη και προνοεί και δημιουργεί ελεύθερα και όχι άβουλα πλάσματα.

• Ο Θεός είναι Πατέρας και εμείς είμαστε τα αγαπημένα παιδιά Του. Πατέρας του « άσωτου υιού », του καθενός μας, που μας ανέχεται και μας αγαπά, παρά τις ελλείψεις μας και μας περιμένει πάντα με ανοιχτή την αγκαλιά. Είμαστε παιδιά του Θεού. « Και αν είμαστε παιδιά, είμαστε και κληρονόμοι, κληρονόμοι μεν του Θεού, συγκληρονόμοι δε του Χριστού » (Ρωμ. η΄ 16-17).

• Αλλά ο Θεός είναι και δικαιοσύνη. « Δίκαιος Κύριος και δικαιοσύνας ηγάπησεν » (Ψαλμ. ι΄ 8). Δεν είναι μόνο έλεος, ευσπλαχνία, συγγνώμη, στοργή. Αγαπάει ο Θεός. Δεν αγαπάει όμως τυφλά. Διαφορετικά δε θα υπήρχε καμιά ηθική τάξη. Αγάπη χωρίς δικαιοσύνη καταντάει ασυδοσία. Όμως και δικαιοσύνη χωρίς αγάπη γίνεται Νέμεσις σιδηρά και αδυσώπητη. Αυτή, λοιπόν, η δικαιοσύνη χαλιναγωγεί, προειδοποιεί, αναχαιτίζει, βραβεύει ή τιμωρεί. Επομένως και η δικαιοσύνη κατά βάθος δεν είναι τίποτε άλλο παρά πατρική και σοφή και αγνή αγάπη του Θεού, που αποστρέφεται την αμαρτία, χωρίς ποτέ να παύει να αγαπά τον αμαρτωλό.

• Οι θείες ιδιότητες δεν είναι διαφορετικά πράγματα. Είναι ποικίλες όψεις του ίδιου πολύεδρου διαμαντιού, που ακτινοβολεί την ίδια λάμψη από όλες τις πλευρές του. Αυτή τη λάμψη τη βλέπουν καθαρά μονάχα « οι καθαροί τη καρδία » (Ματθ. ε΄ 8).+

Δικαιοσύνη

Η ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ

Η λέξη «Δικαιοσύνη» ευρίσκεται στην Καινή Διαθήκη ογδόντα οκτώ φορές. Η λέξη «δίκαιος» ογδόντα μία φορές. Δεν έχουν όμως πάντοτε την σημασία την οποίαν έχουν οι λέξεις αυτές στη σημερινή εποχή. Η λέξη «Δικαιοσύνη», πάρα πολλές φορές, ίσως τις περισσότερες, έχει την έννοια όλων των αρετών, όλων των καθηκόντων του ανθρώπου προς τον άνθρωπο και τον Θεό. Με την έννοια αυτή την χρησιμοποιεί και ο Κύριος, όταν λέγει «Πρέπον εστίν ημίν πληρώσαι πάσαν δικαιοσύνην».

Την ίδια σημασία, τις περισσότερες φορές, έχει και η λέξις «δίκαιος». Αυτό φανερώνει, πόσον μεγάλη αρετή είναι η δικαιοσύνη, αφού εκπροσωπεί, μπορεί να πει κανείς, όλες τις αρετές, ή προϋποθέτει την ύπαρξη των άλλων αρετών.

Παρ’ όλα αυτά, ευρίσκεται και με την έννοια της αποδόσεως εις ένα έκαστον ό,τι του ανήκει, δηλαδή με την έννοια την οποία χρησιμοποιούμε σήμερα την λέξη «Δικαιοσύνη» και σ’ αυτήν θα αφιερώσομε τις λίγες αυτές γραμμές.

Βλέπομε να γίνεται ιδιαίτερος λόγος για την δικαιοσύνη του Θεού και ιδιαίτερος για την δικαιοσύνη των ανθρώπων. Ο Θεός είναι δίκαιος και «δικαιοσύνην ηγάπησεν». Με δικαιοσύνη κυβερνά τον κόσμο. Δικαιοσύνη θα αποδώσει στην άλλη ζωή. Αλλά δικαιοσύνη ζητεί και από τον άνθρωπο, «Δικαιοσύνην μάθετε οι ενοικούντες επί της γης», λέγει ο Θεός στην Παλαιά Διαθήκη ενώ ο Κύριος μακαρίζει τους «πεινώντας και διψώντας την δικαιοσύνην», εκείνους δηλαδή που σαν πείνα και δίψα επιθυμούν σφοδρά την επικράτηση της δικαιοσύνης στον κόσμο.

Είναι τόσο πολλές, άφθονες, αμέτρητες οι περιπτώσεις που παρουσιάζονται στον άνθρωπο και του δίνουν την ευκαιρία να εκδηλώσει το ωραίο αυτό αίσθημα και να το κάμει έργο, αποδίδοντας δικαιοσύνη.

Είσαι γονιός; Σου δίδεται η ευκαιρία να μοιράσεις εξ ίσου την αγάπη σου στα παιδιά σου. Εξ ίσου την περιουσία σου. Να αποδώσεις με δικαιοσύνη ό,τι ανήκει στον καθένα.
Είσαι διδάσκαλος; Σου δίδεται, καθημερινώς, η ευκαιρία να εκδηλώσεις την δικαιοσύνη σου αμείβοντας εξ ίσου τον πλούσιο και τον πτωχό μαθητή σου, όταν εξ ίσου κουράσθηκαν και απέδωσαν.
Είσαι προϊστάμενος; Δείξε την δικαιοσύνη σου στους υφισταμένους σου. Πλήρωσε τον καθένα σύμφωνα με την αξία του.
Είσαι έμπορος; Προσπάθησε να εργασθείς με δικαιοσύνη στις δοσοληψίες σου. Δεν είναι δίκαιο να νοθεύεις το εμπόρευμα σου. Δεν είναι δίκαιο να ζυγίζεις λειψά. Δεν είναι δίκαιο να πωλήσεις σε υπέρογκη τιμή.
Είσαι δικηγόρος; Μην αναλάβεις να υποστηρίξεις το άδικο. Μην ζήτησεις ψευδομάρτυρες για να υποστηρίξεις την αδικία. Καλλίτερα να χάσης ένα κέρδος, το μισθό της αδικίας.

Οποιοσδήποτε κι αν είσαι, θέσε στην ψυχή σου τον ζυγό της δικαιοσύνης και ζύγιζε την κάθε πράξη σου. Μίλησε δίκαια, ομολόγησε το δίκιο, έστω και αν θίγει τα ατομικά σου συμφέροντα ή τον εγωισμό σου. Κοίταξε τα όλα με την ανωτερότητα, που απαιτεί η δικαιοσύνη.

Γίνε νικητής της αδικίας για να βρεις την ειρήνη της ψυχής σου.

Υπάρχουν πολύ συχνά και περιπτώσεις, που δεν καλείσαι συ ο ίδιος να αποδώσεις το δίκαιο. Βλέπεις όμως μπροστά σου να καταπατείται η δικαιοσύνη. Τι θα κάμεις τότε; Θα σταθείς ψυχρός παρατηρητής και αδιάφορος; Θα κρίνεις ή θα κατακρίνεις σαν ουδέτερος, χωρίς ωφέλεια και αποτέλεσμα; Όχι. Αν βλέπεις το άδικο, πρέπει να ενδιαφερθείς, να κάνεις ό,τι μπορείς, για να προλάβεις ή να σταματήσεις το κακό. Μην υπολογίσεις τα δυσμενή σχόλια των άλλων. Μην υποχώρησης όταν συνάντησης το πρώτο εμπόδιο. Αγωνίσου για την δικαιοσύνη. Μην αφήσεις ασύδοτη την αδικία.

Υπάρχουν παραδείγματα της καθημερινής ζωής αμέτρητα, που φανερώνουν πόσες αδικίες μπόρεσαν να προλάβουν άνθρωποι, που είδαν την αδικία και πόνεσαν γι’ αυτήν και προσπάθησαν με κάθε μέσο που διέθεταν να την προλάβουν και να την επανορθώσουν.

Υπάρχουν και παραδείγματα ανθρώπων, που δεν κατόρθωσαν να αντισταθούν στην αδικία, αν και την γνώριζαν. Ο Πόντιος Πιλάτος γνώριζε ότι αδίκως οδήγησαν οι Ιουδαίοι τον Κύριο στο πραιτόριο για να τον θανατώσουν. «Ουχ ευρίσκω εν αυτώ αιτίαν» λέγει. Γνώριζε ότι, από φθόνο εκινούντο οι Ιουδαίοι «ήδει γάρ ότι δια φθόνον παρέδωκαν αυτόν». Προτείνει την απόλυση του Κυρίου. Ο όχλος των Ιουδαίων επιμένει. Ο Πιλάτος προσπαθεί να αποφυγή την άδικη σταύρωση του Κυρίου. Οι Ιουδαίοι ζητούν να τον φέρουν αντιμέτωπο με τον Καίσαρα. Ο Πιλάτος κλονίζεται, υποχωρεί, νίπτει τας χείρας του, νομίζοντας ότι απαλλάσσεται της ευθύνης. Πιστεύει, ότι έχει απέναντι του τον Δίκαιον. «Αθώος, λέγει, ειμί από του αίματος του δικαίου τούτου», και όμως, υπογράφει την θανατική καταδίκη του Κυρίου.

Είναι τα ελεεινά και αξιοθρήνητα παραδείγματα των ανθρώπων, που βλέπουν την αδικία, αλλά δεν έχουν την ψυχική δύναμη να αντισταθούν σ’ αυτήν και να επιβάλουν την δικαιοσύνη.

Πόσον ευτυχής θα ήταν ο άνθρωπος, αν είχε στη ζωή του, σαν κανόνα την δικαιοσύνη! Και στην οικογένεια και στην αγορά και στην εκκλησία και στο σχολείο και στους νόμους και στα δικαστήρια και στο στρατό και στο λαό, θα επικρατούσε η τάξη και η αρμονία.

Και αν οι κυβερνήσεις ρύθμιζαν με δικαιοσύνη τις σχέσεις των κρατών, ο κόσμος αυτός θα ήταν η επί της γης Βασιλεία του Θεού.

Γ. Π. ΣΩΤΗΡΙΟΥ ΑΓΚΑΘΙΑ ΚΑΙ ΛΟΥΛΟΥΔΙΑ

Η διδασκαλία της Εκκλησίας περί του Διαβόλου (π. Αγαθάγγελος Χαραμαντίδης)

Συνεπώς ο διάβολος είναι μια συγκεκριμένη οντότητα, μια συγκεκριμένη ύπαρξη. Εισέρχεται με την ύβρη, την οίηση και την πλάνη στην ιστορία, ως θεοκτόνος και ανθρωποκτόνος, σαν η απάτη και το ψέμα του μηδενός, σαν το παράσιτο που παρωδεί και περιπαίζει τη δημιουργία και τον άνθρωπο. Η αμαρτία, τα πάθη, ο θάνατος είναι το κακό που εκείνος γεννά με τη διαστροφή και το μίσος του και πάνω στο οποίο ασκεί την εξουσία και κυριαρχία του. Το κακό δεν είναι άθροισμα ανθρωπίνων πράξεων, αλλά μία ενεργός πρόκληση που έχει τη ρίζα της στη δαιμονική αρχή, σε μία αρχή δηλαδή έξω από τον άνθρωπο και τη φύση του και που η ανθρώπινη ελευθερία μπορεί να δέχεται ή να αρνείται.
Ο διάβολος προήλθε από τη βούληση και ενέργεια του Θεού. Οι δαίμονες δεν δημιουργήθηκαν δαίμονες από το Θεό εξ αρχής, γιατί ο Θεός δεν δημιούργησε το κακό, αφού τα πάντα εποίησε καλά λίαν. Εδημιουργήθηκαν άκακοι κατά την ουσία και τη φύση τους, ελεύθεροι, ανεξάρτητοι και αυτεξούσιοι κατά τη θέληση και επιθυμία τους, όπως ακριβώς συνέβη με τους αγγέλους. Μετά δε την οικειοθελή πτώση τους από την αλαζονεία τους τα λεπτά, αερώδη και άχραντα σώματά τους μετεβλήθησαν σε ζοφώδη και άμαυρα, ένυλα και εμπαθή.
Επειδή κατά τη δημιουργία τους οι δαίμονες συνέστησαν ολόκληρο τάγμα θεωρείται ότι είναι πολυάριθμοι και διακρίνονται σε ομάδες και τάξεις. Το πλήθος των δαιμόνων και η διάκρισή τους σε ομάδες και διαβαθμίσεις στηρίζεται στην πολυωνυμία και στο έργο τους. Όντες λοιπόν οι δαίμονες πολυάριθμοι και ποικιλώνυμοι αγωνίζονται αδιάλειπτα για την ματαίωση του απολυτρωτικού έργου του Χριστού. Μη δυνάμενοι να βλάψουν αμέσως το Θεό, στρέφονται προς τους ανθρώπους και τους πολεμούν με την δαιμονώδη σοφία τους, θολώνουν τις βουλές μας, μας πειράζουν δημιουργώντας πειρασμούς, κάνουν τα πάντα για να πληγώσουν τον άνθρωπο, ενεργούν δια των παθών, μας πολεμούν με τις θλίψεις, φέρουν εμπόδια στην προσευχή. Μετέρχεται τόσους τρόπους ώστε εάν ο Θεός είναι ο Ων, ο διάβολος μπορεί να χαρακτηρισθεί ως ο μετασχηματιζόμενος.
Ο πειρασμός και ο πόλεμος του διαβόλου δεν είναι ποτέ πάνω από τις δυνάμεις των ανθρώπων, δε βιάζει το αυτεξούσιο και δεν θίγει το φυσικό λογισμό του, που ο Θεός έδωσε να κρατά με τη διάθεση και ελευθερία του. Η δύναμη του διαβόλου δεν είναι αναγκαστική, αλλά εξαρτάται πάντοτε από την ελευθερία μας. Το να υποκύψουμε στους πειρασμούς είναι υπόθεση ιδική μας. Ή το να κάνει κράτος και να ασκεί εξουσία ο Σατανάς, αυτό συνδέεται με την ενεργό απόφαση του ανθρώπου, που διαστρέφοντας την ελευθερία του, λέει όχι στο Θεό και ναι στο διάβολο. Οι Πατέρες της Εκκλησίας υπογραμμίζουν πως ο άνθρωπος δεν μένει ποτέ μόνος. Αν αποδημήσει από τη Χάρη του Θεού, γίνεται ευάλωτος σατανικών επιδράσεων. Αν τα μέλη του ανθρώπου δεν τα χειρίζεται ο Χριστός ως άρματα, λέγει ο άγ. Συμεών ο Ν. Θεολόγος, τα χειρίζεται ο διάβολος, με την συγκατάθεση και τη συνεργασία του ανθρώπου.
Ο πιστός καλείται να είναι ο άνθρωπος της νήψεως και της προσευχής, γιατί ο σατανάς δε θα πάψει να διακωμωδεί και να περιπαίζει, να μεταμορφώνεται και να απατά, να διαφθείρει και να διαστρέφει το Ευαγγέλιο του Θεού και την ελευθερία του Σταυρού του Χριστού με το να υπόσχεται άνεση και ευτυχία. Και υπάρχει ο κίνδυνος να φθάσουμε στον πλήρη εξευτελισμό με την παράδοσή μας στους δαιμονικούς πειρασμούς, όπως σήμερα τους συναντούμε στις "Εκκλησίες" και τη λατρεία του Σατανά.
Αν ο διάβολος έχει τη δυνατότητα να μεταμορφώνεται σε άγγελον φωτός, τότε κατανοούμε πόσο μπορεί και σήμερα να πειράζει και να εξευτελίζει τον άνθρωπο με τα πιο αθώα, ευτυχή και χρήσιμα πράγματα. Καταφέρνοντας να μας στήνει την πιο έξυπνη παγίδα: το φαινομενικό θρίαμβο της ανθρώπινης ανεξαρτησίας.
Λέγουν πολλοί: δεν υπάρχει ούτε Θεός, ούτε διάβολος. Αλλά η άρνηση των δαιμόνων ισοδυναμεί με την απόρριψη της Θείας Οικονομίας της Αγίας Τριάδος. Ο Χριστός εξευτέλισε και απογύμνωσε τις δαιμονικές αρχές. Αλλά και η άρνηση της υπάρξεως του διαβόλου διευκολύνει όσο τίποτε το έργο του. Θα πρέπει να είμαστε έτοιμοι για να γίνουμε θεατές των πιο καταπληκτικών σημείων και τεράτων του διαβόλου, με τα οποία ζητά να θρέψει το σύγχρονο άνθρωπο· με το να κάνει τις πέτρες ψωμί. Πρέπει να είμαστε έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε μια εποχή μυστικών πλανών και ανθρωποκτόνων, που θα σημάνουν το νέο σκοτάδι της γης από την έκτη ως την ενάτη ώρα, μέσα στο οποίο θα εξαντλείται ο άνθρωπος και θα κενώνονται τα έργα του.
Η σατανιστική Βίβλος διακηρύσσει: "Δώσε χτύπημα για χτύπημα, περιφρόνηση στην περιφρόνηση, χαμό για χαμό με πρόσθετο τόκο σε τετραπλάσια, εκατονταπλάσια ισχύ". "Εξουδετέρωσε κάθε συναίσθημα, όλα τα ταμπού και όλες τις αναστολές. Θανάτωσε όλους εκείνους που προσπαθούν να σου αφαιρέσουν αυτό το δικαίωμα".
Η παντοδυναμία του Θεού, σύμφωνα με τη βούλησή του, δεν καταργεί την ελευθερία των λογικών όντων. Έτσι αφήνει τον διάβολο να εργάζεται το κακό, επειδή είναι πρόσωπο. Όμως περιορίζει το καταστρεπτικό του έργο με την αγάπη και τη φιλανθρωπία. Όταν ο άνθρωπος μετανοεί τον συγχωρεί και κατ' αυτό τον τρόπο περιορίζει το βασίλειο του πονηρού, η τελική όμως κατάργηση του κράτους του διαβόλου θα γίνει κατά την Δευτέρα Παρουσία.
Το έργο του διαβόλου είναι καταστρεπτικό. Μισεί υπερβολικά τον άνθρωπο και όλη τη δημιουργία. Διακατέχεται από υπερβολική θανατηφόρο μισανθρωπία. Εμπνέει σκέψεις εναντίον του Θεού και του συνανθρώπου, επηρεάζει την βούληση του ανθρώπου, ενεργεί στη φύση οντολογικά. Οι Πατέρες λένε ότι επειδή οι άνθρωποι δεν μπορούσαν να καταλάβουν την ύπαρξη και μανία του διαβόλου, που εκδηλώνεται με τις προσβολές εναντίον της ψυχής, γι' αυτό ο Θεός παραχωρεί να εισέρχεται και στο σώμα, ώστε όλοι να εννοήσουμε τη μανία του.
Ο σατανάς κατόρθωσε με απάτη και δόλο να υποδουλώσει στα πάθη και την αμαρτία τον άνθρωπο. Η αιτία που τον οδήγησε στην πράξη αυτή ήταν ο φθόνος. Εφθόνησε ο διάβολος τον Αδάμ, γιατί τον έβλεπε να διαμένει στο χώρο της ακέραιας και αναφαίρετης απολαύσεως, τον Παράδεισο, από όπου εκείνος δίκαια απομακρύνθηκε.
Αυτή η προσβολή και η προσπάθεια του διαβόλου, να παρασύρει τον άνθρωπο στα πάθη, μπορεί πολλές φορές, να γίνεται σταδιακά. Ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς λέει ότι ο Σατανάς δεν υπαγορεύει απευθείας την αμαρτία και την ξέχωρη από τη ζωή της Εκκλησίας βιοτή, αλλά "κατά μικρόν υποκλέπτει πανούργως" με το να υποψιθυρίζει στον άνθρωπο τη σκέψη ότι μπορεί να παραμένει στην αρετή και να γνωρίζει αφ' εαυτού τι πρέπει να κάνει, χωρίς καν να εκκλησιάζεται και χωρίς να υπακούει στους ποιμένες και διδάσκαλους της Εκκλησίας. Και όταν κατορθώσει να τον βγάλει από τη λατρευτική ζωή της Εκκλησίας, τον απομακρύνει από τη Χάρη του Θεού, αφού προηγουμένως τον παραδώσει στη δουλεία των παθών.
Γιατί, τώρα, παραχωρεί ο Θεός στον διάβολο να μας πολεμά; Ο άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής αναφέρει πέντε λόγους:
· Ο πρώτος είναι για να έλθουμε σε διάκριση της αρετής από την κακία, διεξάγοντας αυτόν τον αγώνα.
· Ο δεύτερος, ώστε με τον αγώνα να διατηρήσουμε βέβαιη και αμετάθετη την αρετή.
· Ο τρίτος για να μην υπερηφανευόμαστε, προκόπτοντες στην αρετή, αλλά να θεωρούμε ότι είναι δωρεά Θεού.
· Ο τέταρτος για να μισήσουμε τελείως την κακία και· Ο πέμπτος για να μην ξεχάσουμε την δική μας ασθένεια και την δύναμη του Θεού, όταν φθάσουμε στην απάθεια.
Το κακό σήμερα είναι ότι η παιδεία και όλος μας ο πολιτισμός αγνοεί αυτή την πραγματικότητα. Όχι μόνο δεν τα αντιμετωπίζει, αλλά ούτε μιλάει για το διάβολο και την αμαρτία. Γι' αυτό μπορούμε με βεβαιότητα να πούμε, ότι αφήνουμε τον άνθρωπο αλύτρωτο, ανίσχυρο και αδύνατο.
Και μείς με την σειρά μας λησμονήσαμε σαν ορθόδοξοι ότι ανήκουμε στην Εκκλησία του Χριστού και εισερχόμεθα σ' αυτήν όχι για να επιτελέσουμε ένα τυπικό καθήκον και να δικαιώσουμε τους εαυτούς μας, αλλά για να θεραπευθούμε. Γιατί η Εκκλησία είναι θεραπευτήριο, νοσοκομείο μέσα στο οποίο εισέρχεται ο άνθρωπος για να θεραπεύσει τον εσωτερικό του κόσμο και να απαλλαγεί από τα πάθη του και όχι για να ξεχωρίσει τον καλό του εαυτό. Από την άλλη πλευρά η κένωση των εκκλησιαστικών μυστηρίων είναι το πιο αποκαρδιωτικό φαινόμενο της εκκλησιαστικής μας ζωής. Γιατί ενώ τα μυστήρια δόθηκαν στην Εκκλησία για τη σωτηρία του ανθρώπου, να εξορκίζει, να πολεμά και να νικά το Σατανά, εμείς τα μετατρέψαμε σε ευκαιρίες ατομικής κενοδοξίας και κοινωνικής ματαιοδοξίας. Λησμονήσαμε φαίνεται "ότι όπου δεν είναι ο Χριστός, είναι οι δαίμονες, και εκεί που είναι οι δαίμονες οι ορθοί λογισμοί διαφθείρονται και διαστρέφονται".
Αν αυτή την αλήθεια ζήσουμε θα βγούμε από τον εγκλωβισμό μας στην πλάνη του διαβόλου και της αμαρτίας και θα γίνουμε ελεύθεροι.
Ωστόσο δεν χρειάζεται φόβος. Όχι! Υπάρχει ο Χριστός, η Εκκλησία, η λατρευτική ζωή, η προσευχή, η πνευματική ανδρεία, η μετάνοια. Μια ορθοδοξία που δεν νικά, αλλά νικάται από το διάβολο, που δεν είναι φοβερή, αλλά φοβάται τους δαίμονες, δεν είναι του Χριστού και της Εκκλησίας.
Καλούμεθα να μαρτυρήσουμε μέσα από τη δογματική μας συνείδηση ότι Κύριος του κόσμου και της ιστορίας είναι ο Χριστός. Όποιος γνωρίζει την αλήθεια αυτός ούτε φοβάται ούτε απελπίζεται.
Σε απάντηση της ερωτήσεως, "συ ει ο ερχόμενος ή άλλον προσδοκούμεν;" ο Κύριος αποκριθείς είπεν: "πορευθέντες απαγγείλατε α είδατε και ηκούσατε· τυφλοί αναβλέπουσιν, χωλοί περιπατούν, λεπροί καθαρίζονται, νεκροί εγείρονται, πτωχοί ευαγγελίζονται. "Έφθασεν εφ' ημάς η Βασιλεία του Θεού".
Μακάρι να ζήσουμε την αλήθεια αυτή τίμια, βαθειά και ειλικρινά. Είναι ό,τι καλύτερο για μας, τον κόσμο μας, τα παιδιά και τους νέους μας για να ανακαλύψουμε το βαθύτερο νόημα της ζωής, την αληθινή φύση του ανθρώπου, την ελευθερία και τη θεογνωσία.
http://www.alopsis.gr/modules.php?name=News&file=article&sid=1942

Ο Εωσφόρος και η πτώση του

Ο σατανάς πριν από την πτώση του....

Αρχικά ο Εωσφόρος «αυτός που μεταφέρει το φως» και οι άγγελοι του δε δημιουργήθηκαν κακοί. Ήταν ένα από τα μεγαλύτερα ουράνια πνεύματα κατέχοντας θέση στο ύψιστο σημείο των Ασωμάτων Δυνάμεων και της πνευματικής τελειότητας.

• Σαν πνεύμα είναι αγέραστος και αθάνατος κατέχοντας όλες τις ιδιότητες του αγγελικού κόσμου, δεν έχει χρονικούς και τοπικούς περιορισμούς,είναι αεικίνητος, έχει υψηλή πνευματική διαύγεια, είναι άυλος, αυτάρκης και εξαρτάται μόνο από το Θεό.
  Πριν από την πτώση του ήταν ο πρώτος στην ιεραρχία των αγγέλων έχοντας δύναμη, λαμπρότητα, σοφία αλλά και την καλοσύνη της αγγελικής φύσης. Πως λοιπόν αυτό το λαμπρό ουράνιο πνεύμα κατρακύλησε στην πτώση; Πριν όμως παρακολουθήσουμε την πτώση του Εωσφόρου θα πρέπει να γνωρίζουμε για τους αγγέλους τα εξής:
  

  1. Οι άγγελοι δημιουργήθηκαν πριν από την κτίση του κόσμου (Ιώβ λη 7).
  
  2. Είναι όντα πνευματικά και ασώματα.
  
  3. Ως πλάσματα του Θεού έχουν ελεύθερη βούληση.
  
  4. Μπορούν να προκόψουν πνευματικά ή να πέσουν σε αμαρτία.
  
  Ετσι στα πλαίσια της παραχωρημένης από το Πανάγαθο Θεό ελευθερίας ο Εωσφόρος διάλεξε την πτώση του.

  Ο προφήτης Ιεζεκιήλ περιγράφει ως εξής την πτώση του (28:15): «Από την ημέρα που πλάστηκες μέχρι την ημέρα που αμάρτησες ήσουν τέλειος στη συμπεριφορά σου». Και συνεχίζει στο στιχ. 17 ο Ιεζεκιήλ: «επειδή είχες ομορφιά περηφανεύτηκες, επειδή είχες μεγάλη δόξα η σοφία σου διαφθάρθηκε». Η υπερηφάνεια του Εωσφόρου μετατράπηκε σε αυταπάτη και τελικά κατέληξε σε στάση. Ο προφήτης Ησαΐας αναφέρει στο 14: 13, 14 : «έλεγες μέσα σου στον ουρανό θα ανεβώ και τον θρόνο μου θα υψώσω πάνω από τα άστρα του Θεού, θα πάρω θέση πάνω στο βουνό… θα ανεβώ πάνω από τα σύννεφα και με τον Ύψιστο θα είμαι ίσος». Η περηφάνια κατάντησε αλαζόνα τον Εωσφόρο με αποτέλεσμα να έχει ξεγελαστεί σε άκρατο σημείο και να ζητάει να είναι ίσος με το Θεό. Η αλαζονεία λοιπόν ήταν ένα από τα πλέον βασικά αίτια που οδήγησαν τον Εωσφόρο στην πτώση. Μαζί του παρέσυρε και ένα μεγάλο αριθμό αγγέλων από όλα τα Τάγματα (Αποκ. 12:4).
  Κατά την πτώση των Αγγέλων ο Αρχάγγελος Μιχαήλ φωνάζει ''Στώμεν Καλώς στώμεν μετά φόβου'' και έτσι η πτώση των Αγγέλων σταματάει. Οι Άγγελοι του Θεού μένουν για πάντα καλοί ενώ του Εωσφόρου μετατρέπονται σε δαιμόνια.
  
  
  Η στάση του Εωσφόρου μετατράπηκε σε τραγωδία καθώς ο Αρχάγγελος Μιχαήλ τον εκδίωξε από τον ουρανό και τον γκρέμισε στη γη. (Αποκ. 12:17-19) «Και εγένετο πόλεμος εν τω ουρανώ ο Μιχαήλ και οι άγγελοι αυτού – του πολεμήσαι μετά του δράκοντος και ο δράκων επολέμησε και οι άγγελοι αυτού. Και ουκ ίσχυσεν, ουδέ τόπος ευρέθη αυτώ έτι εν τω ουρανώ, και εβλήθη ο δράκων – ο όφις ο μέγας ο αρχαίος, ο καλούμενος διάβολος και ο σατανάς, ο πλανών την οικουμένην όλην, εβλήθη εις την γήν και οι άγγελοι αυτού μετ αυτού εβλήθησαν». Ο προφήτης Ησαΐας απορεί (12:4): «πως έπεσες από τον ουρανό Εωσφόρε, τέκνο της αυγής;».
  
  
  Η ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΣΑΤΑΝΑ
  
  Πρέπει να καταλάβει ο καθένας τον φοβερό αυτόν εχθρό του ανθρώπου.
  
  ΕΙΝΑΙ ΚΕΝΟΣ ΠΑΝΤΟΣ ΑΓΑΘΟΥ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΟΣ: Αυτό σημαίνει ότι ο σατανάς μόνο κακό μπορεί να κάνει και να επιφέρει πόνο και καταστροφή.
  ΕΙΝΑΙ ΠΑΤΕΡΑΣ ΤΟΥ ΨΕΥΔΟΥΣ: χρησιμοποιεί με ωραιοποιημένο τρόπο το ψέμα για να παραπλανεί τους ανθρώπους ώστε να πέσουν σε αμαρτήματα και να απολέσουν την ψυχή τους.
  
  ΕΙΝΑΙ ΜΕΓΑΣ ΑΛΑΖΟΝΑΣ: Νομίζει ότι μπορεί να κάνει τα πάντα ενώ στο βάθος γνωρίζει πολύ καλά πόσο αδύναμος είναι απέναντι στον Θεό.
  
  ΕΧΕΙ ΜΑΝΙΑ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗΣ: Από τη μέρα της πτώσης του μέχρι και σήμερα επιδιώκει την καταστροφή της ανθρωπότητας αλλά και παντός αγαθού έργου.
  
  ΕΙΝΑΙ ΥΠΕΡΑΠΑΤΕΩΝΑΣ: Καθημερινά χρησιμοποιεί αναρίθμητες απατεωνιές και διάφορα ψευτοθαύματα για να ρίχνει σε πλάνη και κατόπιν σε αμαρτία τους ανθρώπους.
  
  ΕΙΝΑΙ ΜΕΓΑΣ ΑΠΑΝΘΡΩΠΟΣ: Μισεί θανάσιμα το ανθρώπινο γένος και έχει επικεντρωθεί στην καταστροφή του. 'Ολες του οι δυνάμεις διεξάγουν έναν ασταμάτητο πόλεμο αρπάζοντας καθημερινά εκατομμύρια ψυχές και καταστρέφοντας άλλα τόσα σώματα Ο σατανάς βρίσκεται πάντα υπό τον έλεγχο του Θεού: Κατά την πτώση του παρέσυρε μαζί του και ένα πλήθος αγγέλων από όλα τα τάγματα. Στην Αγία Γραφή οι παρασυρόμενοι άγγελοι ονομάζονται διάβολοι, δαιμόνια, τελώνια ή κακά πνεύματα. Κανείς δεν γνωρίζει τον ακριβή αριθμό των δαιμόνων, αλλά είναι σίγουρο ότι ο αριθμός τους είναι ασύλληπτα μεγάλος. Εξαιτίας του μεγάλου αριθμού τους και επειδή είναι πνεύματα αεικίνητα υπάρχει η αίσθηση ότι ο σατανάς με το κακό είναι παντού. Σαν ένα όμως δημιούργημα του Θεού στην πραγματικότητα δεν είναι πανταχού παρών ούτε ο ίδιος αλλά ούτε και οι δαίμονές του. Ο μεγάλος αριθμός όμως των δαιμόνων εξασφαλίζει να βρίσκεται το κακό παντού.
  
  Παρ' όλη όμως την δύναμη και τις δυνάμεις που διαθέτει ο σατανάς τα πάντα που τον αφορούν βρίσκονται συνεχώς κάτω από τον έλεγχο του Θεού.
  
  'Ενα μέσο ελέγχου του από τον Θεό και κατά μία έννοια ο περιορισμός της δράσης του κατά των ανθρώπων είναι η πίστη. 'Ενα άλλο πολύ σημαντικό μέσο ελέγχου του διαβόλου είναι και η μετάνοια. Την μετάνοια την θεωρώ και ένα προνόμιο - Θείο Δώρο - από τον Θεό προς τον άνθρωπο και ειδικά προς τον αμαρτωλό άνθρωπο. 'Ετσι όπως φαίνονται τα πράγματα ο Θεός το προνόμιο της μετάνοιας δεν το παραχώρησε στον σατανά και στους υπόλοιπους εκπεσώντες αγγέλους. Ειλικρινής μετάνοια, πίστη και αγάπη αγιάζουν τον άνθρωπο και απομακρύνουν τον σατανά.
  
  Ονόματα του που αναφέρονται στην Αγία Γραφή: Φίδι
  
  Μικρό κέρατο
  
  Εωσφόρος
  
  Βασιλιάς της Βαβυλώνας
  
  Σατανάς
  
  Βασιλιάς της Τύρου
  
  Ο πονηρός
  
  Ο πειράζων
  
  Βεελζεβούλ
  
  Διάβολος
  
  Ο εχθρός
  
  Ο άρχων του κόσμου τούτου
  
  Ο υιός της απώλειας
  
  Πατήρ του ψεύδους
  
  Βελζεβούλ
  
  Ο αντίδικος υμών
  
  Ο άνθρωπος της αμαρτίας
  
  Ο υιός της απώλειας
  
  Βελιάλ
  
  Δράκων
  
  Ο όφις ο μέγας ο αρχαίος
  
  Ο κατήγορος των αδελφών ημών
  
  Αβαδδών
  
  Κοσμοκράτορας του σκότους του αιώνος αυτού
  
  Εξουσία του σκότους