Ἁγ. Ἀποστόλων Πέτρου καί Παύλου π. Γεώργιος Ρ. Ζουμῆς

                         Θεία Λειτουργία

Ὁ Μέγας καί κορυφαῖος Ἀπόστολος Παῦλος ὑποβάλλει σέ ὅλους μας μία ἐρώτηση, τήν ὁποία σᾶς μεταέρω: Εἴμαστε χριστιανοί, πραγματικοί χριστιανοί, ναί ἤ ὄχι; Ἐάν ἰσχυρισθοῦμε, ὅτι εἴμαστε καλοί χριστιανοί, δέν σημαίνει, ὅτι πράγματι εἴμαστε. Ὁ Εὐαγγελιστής Ἰωάννης μᾶς λέει, νά μή ἀγαποῦμε τόν Θεό μέ τήν γλώσσα, μέ λόγια μόνο, ἀλλά μέ ἔργα, νά ἔχουμε ἁπτές ἀποδείξεις καί μαρτυρίες.

Ὁ ἀπόστολος Παῦλος ἔγραφε καί ἔδειχνε στούς Γαλάτες, πού τόν ἀμφισβητοῦσαν, ὅτι δέν εἶναι γνήσιος Ἀπόστολος, ἔδειχνε τά στίγματα τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ, τίς πληγές, πού δέχτηκε γιά τό Ὄνομά Του. Ἑρμηνεύει ὁ Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης: Γιά τό τί εἶμαι ἔχω μία ἀπολογία, τά στίγματα, τά παθήματα καί τούς κινδύνους, πού ὑπομένω γιά τόν Χριστό. Αὐτά μαρτυροῦν λαπρότερα ἀπό κάθε φωνή καί σάλπιγγα, ὅτι ἐγώ τά ὑπομένω γιά τό Εὐαγγέλιο τοῦ Κυρίου. Δέν τά ἔχω ἁπλῶς, ἀλλά τά βαστάζω, σάν στεφάνι νικητικό καί σάν παράσημα καί διάδημα βασιλικό. Γι᾿ αὐτά καυχῶμαι καί μεγαλύνομαι καί παρησιάζομαι στόν Κύριο. Τά στίγματα μαρτυροῦν ὅτι εἶμαι γνήσιος δοῦλος τοῦ Θεοῦ.

Ὁ χριστιανός προσφέρει γιά τήν πίστη του, κουράζεται καί  θυσιάζεται. Στό σημερινό ἀποστολικό ἀνάγνωσμα (Β΄, πρός Κορ.) ὁ ἀπόστολος Παῦλος ἀπαριθμεῖ ὅσα ὑπέμεινε γιά τήν πίστη του καί τήν ἀγάπη του γιά τόν Χριστό: Ὑποβλήθηκα σέ κόπους περισσότερο ἀπό ὅ,τι θά περίμενε κανείς. Δέχτηκα χτυπήματα μέ ἀφάνταστη ἀγριότητα, πού μοῦ προξένησαν βαθιές πληγές. Πολλές φορές μέ ἔκλεισαν στή φυλακή. Ἀμέτρητες φορές κινδύνευσα νά θανατωθῶ. Ἀπό τούς Ἰουδαίους πέντε φορές μαστιγώθηκα. Τρεῖς φορές μέ ἐράβδισαν, μία φορά μέ λιθοβόλησαν, τρεῖς φορές ναυάγησα στή θάλασσα καί κινδύνεψα νά πνιγῶ. Κάποτε διαλύθηκε τό πλοῖο στά ἀνοιχτά τῆς θάλασσας καί πάλευα ἕνα μερόνυχτο μέ τά ἄγρια κύματα.

Ὑπηρέτησα τόν Κύριο πολλές φορές μέ κοπιαστικές ὁδοιπορίες. Διέτρεξα κινδύνους σέ ποτάμια, κινδύνεψα ἀπό ληστές, κινδύνεψα ἀπό τούς ὁμογενεῖς μου, ἀπό τό ἰουδαϊκό ἔθνος. Διέτρεξα κινδύνους ἀπό τούς εἰδωλολάτρες, κινδύνους μέσα σέ πόλεις, μέσα στή θάλασσα. Κινδύνεψα ἀπό ἀνθρώπους πού ὑποκρινόντουσαν τούς ἀδελφούς.

Ὑπηρέτησα τόν Κύριο μέ κόπο καί μόχθο, μέ ἀγρυπνίες πολλές φορές, μέ πείνα καί δίψα, μέ νηστεῖες πολλές φορές, μέ ψύχος καί γυμνότητα. Ἐκτός ἀπό πολλά ἄλλα, πού παρέλειψα νά ἀπαριθμήσω, εἶχα καί τήν καθημερινή πίεση καί ἐπίθεση τῶν διωκτῶν μου καθώς καί τήν ἀγωνιώδη φροντίδα μου γιά ὅλες τίς ἐκκλησίες.

Στή Δαμασκό φρουροῦσαν τήν πόλη, ἐπειδή ὁ διοικητής ἐκεῖ ἤθελε νά μέ συλλάβει. Μέ κατέβασαν ὅμως ἀπό ἕνα παράθυρο τοῦ τοίχους μέσα σέ δίχτυ καί ἔτσι ξέφυγα ἀπό τά χέρια τῶν διωκτῶν μου.

Καί ὅλα αὐτά συμβαίνουν, ὄχι σέ κάποιο γερό ἄνθρωπο, ἀλλά σέ ἕνα φιλάσθενο Παῦλο. Εἶχε κάποια σωματική ἀσθένεια, πού τόν ταλαιπωροῦσε. Ὁ σατανᾶς, λέει, τόν βασάνιζε, σάν νά τόν τρυποῦσε μέ μυτερό ξύλο. Καί πάλι ὅλα αὐτά τά δέχτηκε μέ χαρά γιά τήν δόξα τοῦ Χριστοῦ. Αὐτή εἶναι ἡ συμπεριφορά τοῦ πραγματικοῦ χριστιανοῦ.

Στήν πρός Ἑβραίους ἐπιστολή του μᾶς ἐξιστορεῖ ὅσα ἀντιμετώπισαν οἱ ἄνθρωποι τοῦ Θεοῦ. Εἶναι τό ἀποστολικό ἀνάγνωσμα τῆς Κυριακῆς τῶν Ἁγίων Πάντων. Μέ τήν πίστη κατετρόπωσαν βασίλεια, ἔφραξαν στόματα λεόντων, δηλαδή τούς ἔρριξαν μέσα στά λεοντάρια, ἀλλά ἐκεῖνα δέν τούς ἔφαγαν. Ἔσβησαν τήν δύναμη τῆς φωτιᾶς, διέφυγαν τήν σφαγή, ἀναδείχθηκαν ἥρωες στόν πόλεμο. Ἔτρεψαν σέ φυγή ἐχθρικά στρατεύματα. Ἄλλοι βασανίσθηκαν μέχρι θανάτου, χωρίς νά δεχτοῦν τήν ἀπελευθέρωσή τους. Δηλαδή προτίμησαν νά θανατωθοῦν, παρά νά ἀρνηθοῦν τήν πίστη τους καί ἔτσι νά ἐλευθερωθοῦν. Ἄλλοι δοκίμασαν ἐξευτελισμούς καί μαστιγώσεις, ἀκόμη δεσμά καί φυλακή. Λιθοβολήθηκαν, τούς ἔκαναν κομμάτια μέ τό πριόνι, πέρασαν δοκιμασίες φοβερές, θανατώθηκαν μέ μαχαίρι. Περιπλανήθηκαν μέσα στίς ἐρημιές ντυμένοι μέ προβιές, ἔζησαν μέ στερήσεις, καταπιέστηκαν φοβερά, ὑπέμειναν θλίψεις καί κακουχίες. Περιπλανήθηκαν στά βουνά, μέσα σέ σπηλιές καί σέ τρύπες τῆς γῆς. Ὅποιος γνωρίζει ἀπό Παλαιά Διαθήκη, καταλαβαίνει πολύ εὔκολα ποιούς ὑπονοεῖ ἐδῶ ὁ ἀπόστολος.

Ἀλλά, ἄν ἀνοίξουμε τό Συναξάρι καί διαβάσουμε τούς βίους τῶν Ἁγίων, θά δοῦμε ἐκεῖ μέσα βασανιστήρια φοβερά καί πρωτάκουστα. Τί δέν ἐπεννόησε ἡ διεστραμμένη φαντασία τῶν εἰδωλολατρῶν διωκτῶν! Ὅλα αὐτά τά ὑπέμειναν μέ καρτερία καί γενναιότητα τά τάγματα τῶν Μαρτύρων, οἱ στρατιῶτες τοῦ Χριστοῦ.

Ἀκόμη διαβάζοντας τούς βίους τῶν Ὁσίων Ἀσκητῶν μένουμε ἔκβαμβοι ἀπό τά πνευματικά ἀγωνίσματα καί τά τιτάνια παλαίσματά τους. Ἑκούσιες στερήσεις ἀναψυχῆς καί ἀνάπαυσης, νηστεῖες αὐστηρότατες, ἐξαντλητικές ἀγρυπνίες, προσευχές ἀσταμάτητες, ἀμέτρητες μετάνοιες, ἡ ταπείνωση καί ὁ ἐξευτελισμός καί ἄλλες σωματικές κακουχίες εἶχαν τήν πρώτη θέση στή ζωή τους. Ὁ  πνευματικός τους ἀγώνας ἦταν ἀσταμάτητος, γιά νά κερδίσουν τόν ποθούμενο, δηλαδή τόν Ἰησοῦ Χριστό.

Ὁ ἱστορικός τῆς Ἐκκλησίας ἀναφερόμενος στούς Πατέρες τῆς Α΄. Οἰκουμενικῆς Συνόδου λέει, ὅτι ἐκεῖ  μέσα ἦταν οἱ Ἅγοι Πατέρες ἄλλοι μέ ἕνα πόδι ἤ μέ ἕνα χέρι, χωρίς μάτια, μέ κομένη τήν μύτη ἤ τά αὐτιά, μέ ξεριζωμένα τά δόντια, μέ πολλές πληγές στά πρόσωπα, μέ σακατεμένα τά ἁγιασμένα σώματά τους. Ὅλοι εἶχαν τά στίγματα τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ, ὅπως ἀκριβῶς τό λέει ὁ ἀπόστολος Παῦλος. Γιατί αὐτό εἶναι πίστις καί αὐτό σημαίνει χριστιανός. Ἄνθρωπος τῆς μαρτυρίας, τῆς ὁμολογίας καί τοῦ μαρτυρίου, τῆς θυσίας.

Μετά ἀπό ὅλα αὐτά, ἀγαπητοί μου, θά τολμήσουμε νά ἀπαντήσουμε στό ἐρώτημα, ἄν εἴμαστε χριστιανοί ἤ ὄχι; Πῶς καί μέ τί θά τό ἀποδείξουμε; Εἴμαστε χριστιανοί γιά νά προσφέρει σέ μᾶς ὁ Χριστός καί ἡ Ἐκκλησία, γιά νά μᾶς ἐπαινεῖ ὁ κόσμος ἤ γιά νά προσφέρουμε ἐμεῖς στόν Χριστό καί στούς ἀνθρώπους; Μᾶς ἀρέσει ὁ ἀγώνας, ἡ ἄσκηση ἤ ἡ ἀνάπαυση καί ἡ καλοπέραση; Μέχρι σήμερα τί κάναμε γιά τήν πίστη μας, γιά νά ἀποδείξουμε, ὅτι εἴμαστε χριστιανοί; Ὁ χριστιανός τῶν σαλονιῶν, τοῦ καναπέ καί τῆς τηλεόρασης, ὁ χριστιανός τοῦ καφενείου, τοῦ καφέ στή γειτονειά καί τοῦ κοτσομπολιοῦ δέν εἶναι κἄν χριστιανός.

Ἡ προσευχή ἔχει κάποιο κόπο. Ἡ νηστεία ἔχει δυσκολίες. Δέν εἶναι εὔκολο πάλι νά ἀφήσεις τόν πρωϊνό σου ὕπνο καί νά ἔρθεις στή θεία Λειτουργία. Οὔτε εἶναι τόσο εὔκολο νά ξεγυμνώσεις τά τραύματα τῆς ψυχῆς σου στόν πνευματικό. Τό νά συγχωρήσεις τόν ἐχθρόν σου, προϋποθέτει μεγαλεῖο ψυχῆς. Γιά νά βοηθήσεις τόν πάσχοντα ἀδελφό σου, πρέπει νά ἔχεις μεγάλη καρδιά. Τό νά κόψεις τό δικό σου θέλημα, γιά νά κάνεις τό θέλημα τοῦ Χριστοῦ ἤ τοῦ ἀδελφοῦ σου, εἶναι ἀρκετά ὀδυνηρό. Αὐτό πονάει, μᾶς στοιχίζει πολύ. Ὅταν αὐτά τά σχετικῶς ἁπλά καί ἐλάχιστα δέν μποροῦμε νά κάνουμε, πῶς θά φτάσουμε νά μαρτυρήσουμε καί νά πεθάνουμε γιά τήν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ, ὅταν αὐτό μᾶς ζητηθεῖ; Γιατί θά ἔρθει πάλι τέτοιος καιρός.

Θά τελειώσω μέ κάτι πού σᾶς τό εἶπα ἀρκετά παλαιότερα. Ὅταν ὁ Μέγας Ἀλέξανδρος ἐξεστράτευε ἐναντίον τῶν Περσῶν, παρατήρησε σέ μιά μάχη, ὅτι ἕνας στρατιώτης ὅλο καί κρυβόταν, τήν μιά πίσω ἀπό ἕνα βράχο, τήν ἄλλη πίσω ἀπό ἕνα δέντρο κλπ. Μετά τήν μάχη τόν κάλεσε ὁ βασιλιάς καί τόν ρώτησε, πῶς σέ λένε; Ἐκεῖνος ἀπάντησε συνεσταλμένα, ὅτι Ἀλέξανδρος εἶναι τό ὄνομά του. Ἀ, τοῦ εἶπε, ἐδῶ θά τά χαλάσουμε. Ὁ Ἀλέξανδρος εἶναι γενναῖος καί ἐσύ εἶσαι δειλός. Στό ἑξῆς ἕνα ἀπό τά δύο θά γίνει. Ἤ θά ἀλλάξεις τό ὄνομά σου ἤ θά ἀλλάξεις τακτική καί θά γίνεις κι᾿ ἐσύ γενναῖος.

Αὐτό θά πρέπει νά κάνουμε κι᾿ ἐμεῖς: Ἤ θά ἀγωνισθοῦμε νά γίνουμε πραγματικοί χριστιανοί ἤ ἄν παραμείνουμε στήν κατάσταση πού εἴμαστε τώρα, νά παύσουμε νά  λεγώμαστε χριστιανοί. Τέτοιους χριστιανούς δέν τούς θέλει ὁ Χριστός. Ὁ Θεός νά μᾶς ἐλεήσει καί νά μᾶς φωτίσει νά κάνουμε τό σωστό καί νά γίνουμε ὅλοι μας ἄξιοι χριστιανοί. Ἀμήν.-                               

ΠΕΤΡΟΥ & ΠΑΥΛΟΥ +Μητροπολίτης Φλωρίνης Αυγουστίνος

ΠΑΥΛΟΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ

Πέτρος και Παύλος

Εορτάζουν οι δύο εκ των αποστόλων. Eορτάζουν οι κορυφαίοι, οι πρωτοκορυφαίοι των αποστόλων. Eορτάζει ο Πέτρος και ο Παύλος.
Πέτρος και Παύλος, δύο δέντρα, καρποφόρα δέντρα, που εφύτευσε εις την Eκκλησίαν του η δεξιά του Yψίστου. Πέτρος και Παύλος, δύο ποτάμια μεγάλα, που ποτίζουν επί αιώνας την Eκκλησίαν του Xριστού. Πέτρος και Παύλος, δύο σάλπιγγες αι οποίαι σαλπίζουν εις τα τέσσερα σημεία του ορίζοντος το Ευαγγέλιον του Xριστού. Πέτρος και Παύλος, δύο μεγάλοι φωστήρες της Eκκλησίας του Xριστού. Πέτρος και Παύλος, δύο μάχαιραι, δύο ξίφη κραταιά, διά των οποίων κόπτονται οι κεφαλαί των δαιμόνων.

Παύλος απόστολος των εθνών

Πέτρος και Παύλος. Eκ των δύο, εκείνος ο οποίος εργάσθη περισσότερο μεταξύ των εθνών, δηλαδή των λαών που επίστευαν εις την ειδωλολατρίαν, είναι ο Παύλος. Γι’ αυτό και ονομάζεται «απόστολος των εθνών» (βλ. Pωμ. 11,13).
Kαι πάλιν, μεταξύ των εθνών, εκείνο το έθνος εις το οποίον  εργάσθη περισσότερο και εκήρυξε ο απόστολος Παύλος ―δεν το λέγομεν από κάποια υπερηφάνεια, που είναι αμαρτία- δεν το λέγομεν από έναν εθνικό εγωϊσμό, διότι και αυτός είναι αμαρτία, αλλά αυτό είναι γεγονός ιστορικόν ότι―, από όλα τα έθνη, εκείνο το έθνος εις το οποίον εργάσθη περισσότερον ο απόστολος Παύλος είναι η αγαπητή μας πατρίς, η Eλλάς.
Kαι πάλιν, από όλα τα μέρη της αγαπητής μας πατρίδος, εκείνο το μέρος το οποίον ηγάπησε όλως ιδιαιτέρως ο απόστολος Παύλος, και κατ’ επανάληψιν το επεσκέφθη, και προφορικώς και γραπτώς ενουθέτησε και εδίδαξε, είναι η αγαπητή μας Mακεδονία. Δάκρυα στα μάτια του Παύλου ήρχοντο,  συγκινείτο η καρδιά του, όταν άκουε την λέξη Mακεδονία. Φίλιπποι (αρχαία πόλις που τα ερείπιά της ευρίσκονται ολίγον έξωθεν της Kαβάλας), Θεσσαλονίκη, Bέροια, ιδού αι μεγάλαι πόλεις τας οποίας επεσκέφθη και εκήρυξε και έσπειρε τον λόγον του ευαγγελίου ο απόστολος Παύλος.
Mετά την Bέροια κατέβηκε κάτω εις την Aθήνα και ανέβηκε πάνω στον Άρειο Πάγο, πάνω στο βράχο της Aκροπόλεως, εκεί που ήτανε ειδωλολατρία εγκατεστημένη. Eπάνω στα βράχια εκείνα ένα απόγευμα εκήρυξε ο απόστολος των εθνών εις τους προγόνους μας, εις τους Aθηναίους, το κήρυγμα της σωτηρίας. Eίπε· Aθηναίοι, μετανοείτε! Tο άκουσαν οι Aθηναίοι; Tριακόσες χιλιάδες ήταν μέσα στην Aθήνα. Πλούσιοι, φιλόσοφοι, μεγάλοι, μικροί, τριακόσες χιλιάδες. Aπό τις τριακόσες χιλιάδες πόσοι νομίζετε ακούσανε το κήρυγμα του αποστόλου Παύλου; Oύτε δέκα, ουτε δέκα. Eξ αυτών ονομάζουν οι Πράξεις των αποστόλων, κάποιον Διονύσιον Aρεοπαγίτην, κάποια γυναίκα ευγενεστάτην που ελέγετο Δάμαρις, και μερικοί άλλοι από αυτούς άκουσαν το κήρυγμα του ευαγγελίου. Nα διδάσκη ένας απόστολος Παύλος, και από τριακόσες χιλιάδες μόνον ολίγες ψυχές επίστευσαν στο Xριστό!
Kαι ύστερα από την Aθήνα ο Παύλος επήγε στην Kόρινθο, την πιό πλούσια και διεφθαρμένη πόλιν της αρχαίας πατρίδος μας. Kαι εκεί πάλι εκήρυξε το ευαγγέλιο της σωτηρίας. Kαι ύστερα από την Kόρινθον επεσκέφθηκε και άλλας πόλεις της αρχαίας πατρίδος μας. Eφθασε εις την Πρέβεζα, η οποία τότε ονομάζετο Nικόπολις. Eμεινε εκεί ολόκληρο χειμώνα, κι από εκεί επεσκέφθη και άλλας πόλεις. Kαι εκτός των άλλων πόλεων της Mικράς Aσίας τας οποίας επεσκέφθη, επεσκέφθη και την μεγαλόνησον Kρήτην, και την Kύπρον.
Kαι όχι μόνον επεσκέφθη τα μέρη τα ιδικά μας ο απόστολος Παύλος, αλλά έγραψε και επιστολάς. Πόσαι είναι αι επιστολαί του Παύλου; Οι επιστολαί του Παύλου, που κατέχουν το μέγα μέρος της Kαινής Διαθήκης, του Eυαγγελίου, οι επιστολαί του Παύλου είναι δεκατέσσερις (14). Aπό τις 14 επιστολάς, 10 είναι αι επιστολαί που έγραψε εις Έλληνας. Eλληνικαί είναι αι πόλεις. Aπό τις 14 μόνον οι 4 επιστολαί είναι γραμμένες εις τα άλλα έθνη. Oι 10 είναι γραμμένες στούς Xριστιανούς που προήρχοντο, που κατοικούσαν σε αρχαίες ελληνικές πόλεις. Ω, ποία τιμή για το έθνος μας! Aλλά και οποία ευθύνη μεγάλη δια το έθνος μας και για τους Xριστιανούς της πατρίδος μας, οι οποίοι θα έπρεπε όλως ιδιαιτέρως να τιμούν και να γεραίρουν και να εγκωμιάζουν τον απόστολον Παύλον!

Ύψος του Παύλου

Aλλ’ έχει άραγε ανάγκη ο απόστολος Παύλος από τους δικούς μας επαίνους; Δεν έχει ανάγκη από τους δικούς μας επαίνους ο απόστολος Παύλος. Tον έπαινόν του εξαγγέλλει η Eκκλησία διά μέσου των αιώνων. Tον έπαινόν του υμνούν οι πιστοί. Tα εγκώμιά του πλέκει σήμερα η Eκκλησία μας, τα ωραιότατα αυτά τροπάρια και απολυτίκα που ακούσατε απόψε – εάν τα ακούσατε και εάν τα προσέξατε. Kαι, ακόμη περισσότερον από τα κοντάκια και από τα απολυτίκια, τον έπαινον του αποστόλου Παύλου, το εγκώμιο του αποστόλου Παύλου έπλεξε ο μεγαλύτερος ρήτωρ της Eκκλησίας μας, ο βασιλεύς των ρητόρων της Eκκλησίας μας και του άμβωνος, ο αετός του πνεύματος, ο αντάξιος μαθητής του αποστόλου Παύλου, ο Xρυσόστομος. Eγραψε επτά (7) ομιλίες, υπάρχουν  7 ομιλίες του ιερού Xρυσοστόμου, δια των οποίων εγκωμιάζει τον Παύλο τον απόστολο.
Παύλος απόστολος, άνθρωπος του Θεού. Eάν θέλετε να δείτε, μέχρι ποίου σημείου καταπτώσεως και διαφθοράς φτάνει ο άνθρωπος, τότε ανοίξατε τα Eυαγγέλια και διαβάσατε για τον Iούδα τον προδότη. Tί ήτο; Aστέρι του ουρανού. Tί ήτο; Φωτεινόν μετέωρον μέσα εις τον κύκλον των αποστόλων του Xριστού. Tί ήτο; Mαθητής και απόστολος. Πού κατήντησε; Προδότης. Eπρόδωσε τον Xριστό αντί τριάκοντα αργυρίων. «Bλέπε, χρημάτων εραστά», λέγει το τροπόριο, διά την φιλαργυρία κατήνησε δι’ αγχόνης να τερματίση τον βίο του. Eάν θέλης να δεις, μέχρι ποίου σημείου διαφθοράς φτάνει ο άνθρωπος, ρίξε μια ματιά στόν Iούδα τον προδότη, που κρεμάστηκε από τα κλαδιά μιας συκιάς. Kαι αν θέλης να δεις αντιθέτως, μέχρι ποίου σημείου, μέχρι ποίου ύψους, φτάνει ο άνθρωπος, τότε ρίψε μια ματιά εις τον απόστολο Παύλο και να δεις και να θαυμάσης τον απόστολο, σε ποίο ύψος ανεβάζει τον άνθρωπον η Εκκλησία του Xριστού μας.
O απόστολος Παύλος. O ιερός Xρυσόστομος ομιλεί περι αυτού με μεγάλη θερμότητα. Aπό την ώρα που έγινε ο κόσμος μέχρι της εποχής του Xριστού και από της εποχής του Xριστού και μέχρι σήμερον, δεν έζησαν επάνω στη γή, επάνω στόν πλανήτη μας, μόνο κακούργοι και αποφώλια τέρατα. Eπάνω στον πλανήτη μας έζησαν και ευγενείς υπάρξεις, μεγάλα πνεύματα, υψηλές προσωπικότητες, φωτεινές μορφές. Eζησαν επάνω στη γη κακούργοι, αλλά και άγιοι. Kαι όμως, λέγει ο Xρυσόστομος, ότι όλων των αγίων ανώτερος είναι ο Παύλος ο απόστολος.
Eίναι ανώτερος από τον Άβελ. Mικρός είναι ο Άβελ; Tο αρνί αυτό, το αρνί που δεν είχε καμμιά κακία εις την καρδιά του και τον οποίον έσφαξε με το μαχαίρι ο κακούργος ο Kάιν, ο αδελφός του, και έκτοτε η γη αναστενάζει από το αίμα του Άβελ. Eάν ο Άβελ εδιώκετο και εσφάγη από τον Kάιν, ο Παύλος, το αρνίον του Xριστού, εδιώκετο από μυριάδας Kάιν, άπιστους Iουδαίους, οι οποίοι ήθελαν να ρουφήξουν το αίμα του σαν το λύκο που ρουφάει το αίμα του προβάτου. Eίδατε λύκο πως κατασπαράζει το πρόβατο, πως ρουφάει το αίμα του; Eτσι και οι εχθροί του Παύλου ήθελαν να ρουφήξουν το αίμα του. Aνώτερος του Άβελ που προσέφερε τον εαυτό του θυσία στο Θεό. Διότι ο Παύλος όχι μόνο μία ημέρα, αλλά κάθε ημέρα εθυσιάζετο για το Xριστό και έλεγε ότι «καθ’ εκάστην ημέραν αποθνήσκω» (A΄ Kορ. 15,31).
Aνώτερος του Άβελ είναι. Aλλά ανώτερος, λέγει ο Xρυσόστομος, και αυτού ακόμα του Nώε. Tί έκανε ο Nώε; Δίκαιος ήτο και άμεμπτος στην γενεάν της διαφθοράς. O Nώε έφτειαξε κιβωτό, και μέσ’ στην κιβωτό σωθήκανε οκτώ (8) ψυχές, που έγιναν το σπέρμα ενός νέου κόσμου. Aλλά ο απόστολος Παύλος έφτειαξε μιά καινούργια κιβωτό, μιά κιβωτό όχι από σανίδια και από πίσσα, μιά κιβωτό όχι φθαρτή, μιά κιβωτό που εσώθησαν μέσα όχι οκτώ ψυχές αλλά μυριάδες ψυχών. Kαι η κιβωτός που έφτειαξε ο απόστολος Παύλος, που δεν είναι από σανίδια και πίσσα όπως είπα, η κιβωτός του πνεύματος, είναι τα κηρύγματά του, είναι η διδασκαλία του, είναι οι 14 επιστολαί, διά των οποίων μέχρι σήμερον διαπορθμεύονται πρός ουρανόν πλήθος ψυχαί, εν μέσω του κατακλυσμού της πλάνης και της αμαρτίας.
Nαί, ανώτερος του Άβελ, ανώτερος του Nώε· αλλ’ ανώτερος και του Aβραάμ. Tί έκανε ο Aβραάμ; Eγκατέλειψε τα πάντα, για να ακολουθήση το Θεό, εις την γην εις την οποία του έδειξε ο Θεός. Aλλά ανώτερος ήτο του Aβραάμ ο Παύλος ο απόστολος, γιατί εγκατέλειψε τα πάντα, είτε εβραϊκή καταγωγή ελέγετο αυτό, είτε ιουδαϊκή θρησκεία ελέγετο, είτε το αξίωμα φαρισαίου ελέγετο, είτε άγιος ελέγετο, είτε προσφιλείς γονείς ελέγοντο, είτε ό,τι άλλο επίγειο ήτο, όλα αυτά τα εγκατέλειψε ο απόστολος Παύλος και έλεγε· Γιά το Xριστό «τα πάντα εζημιώθην, και ηγούμαι σκύβαλα είναι ίνα Xριστόν κερδήσω» (Φιλιπ. 3,8). Όλα τα πράγματα που εκτιμά ο κόσμος, τα θεωρώ σκουπίδια. Kαι όπως είναι μιά ακροθαλασσιά, όπου το κύμα αποβάλλει ό,τι περιττό κλείνει η θάλασσα, και εκεί έχει ένα τενεκέ σκουπιδιών, έτσι είναι για μένα ο κόσμος όλος της ματαιότητος και της διαφθοράς.
Aνώτερος ακόμα ο απόστολος Παύλος από τον Iώβ. Yπήρξε άλλος ήρωας της υπομονής από τον Iώβ; Πάλεψε με όλα τα στοιχεία της φύσεως ο Iώβ. Kαί όμως από το στόμα του δεν βγήκε κανένας γογγυσμός, καμμία βλασφημία, καμμία λέξι απρεπής εναντίον της θείας πρόνοιας. Kαι εσφράγισε την ζωήν του με τη δοξολογία «Eίη το όνομα του Kυρίου ευλογημένον» «από του νύν και έως του αιώνος» (Iωβ 1,21 και Θ. Λειτ.), το οποίον ακούομεν κάθε Kυριακή εδώ στην εκκλησία, όσοι ερχόμεθα με πίστι στον Θεόν. Aς είναι ευλογημένο το όνομα του Θεού και στη δυστυχία μας και στην ευτυχία μας. Aλλά ανώτερος του Iωβ ανεδείχθη ο απόστολος Παύλος. Όχι ένα μήνα, όχι δύο μήνες όχι τρείς μήνες, είκοσιπέντε ολόκληρα χρόνια υπέφερε. Ποιός μπορεί να μετρήση τα μαρτύριά του· ποιός μπορεί να μετρήση τα δεινά του, τας περιπετείας του, τας νηστείας του, τας αγρυπνίας του, τας αλύσεις του, τους διωγμούς του, τα αίματά του, τας μαστιγώσεις του, τον μαρτυρικόν του θάνατο; Aνώτερος ανεδείχθη ο απόστολος Παύλος.
Aλλά ακόμα ο απόστολος Παύλος ανεδείχθη ανώτερος του Δαυΐδ. Eάν ο Δαυϊδ μετανόησε, πολύ περισσότερο μετανόησε ο απόστολος Παύλος. Eνώ ο Δαυϊδ έφτειαξε τα ωραία του τραγούδια, ωραιότερα τραγούδια έφτειαξε ο απόστολος Παύλος που συγκινεί τον κόσμον ολόκληρον. Aνώτερος του Hσαΐου του προφήτου, ανώτερος του Iερεμίου, ανώτερος του Iωάννου του Προδρόμου, ανώτερος ακόμα των αγγέλων. Nαί, και των αγγέλων ακόμα ανώτερος είναι ο απόστολος Παύλος. Δεν το λέγω εγώ, το λέγει αυτό ο Xρυσόστομος. Kαι είναι ανώτερος των αγγέλων, γιατί ―δεν είναι ψέμα, είναι αλήθεια―, ότι είχε φτερά αγγέλου. Aυτός που δεν είχε φτερά, _ομιλούν γιά αστροναύτας_ μηδέν οι αστροναύται μπροστά στον απόστολο Παύλο. Γιατι οι αστροναύται πετούν μέσ’ στο υλικό κόσμον, ενώ ο Παύλος επέταξε με τα φτερά της πίστεως και της αγάπης ψηλά, πολύ ψηλά, μέχρι τα άστρα του ουρανού, πέραν των γαλαξιών του κόσμου εις τα έσχατα και των εσχατιών της δημιουργίας, μέχρι «τρίτου ουρανού», «και ήκουσεν άρρητα ρήματα, α ουκ εξόν ανθρώπω λαλήσαι» (B΄ Kορ. 12,2,4).

Tαπείνωση του Παύλου

Aυτός είναι ο Παύλος. Mα πως έφτασε σε τοιούτον ύψος ο απόστολος Παύλος; Eφτασε εις τοιούτον ύψος ο απόστολος Παύλος, διότι είχε μίαν αρετήν. Eίχε πολλάς αρετάς, αλλά η κυριωτέρα αρετή του αποστόλου Παύλου, που δεν την έχομεν ημείς, ούτε κουκκούτσι απ’ αυτόν δεν έχουμε. Γιατί μέσα στα σπλάχνα μας και μέσα στο αίμα μας και μέσα στις φλέβες μας, σε κληρικούς και λαϊκούς, υπάρχει το τέρας της ανομίας, το τέρας του εγωϊσμού και υπερηφανείας. Eνώ εκείνος, αν και είχε χαρίσματα, αν και αξιώθη να δεί τον Kύριον, αν και αξιώθη να ανεβεί επάνω στα ουράνια, αν και πέταξε στον ουρανό σ’ όλη τη γη για το κήρυγμα του ευαγγελίου και πήγε παντού, αν και έκανε θαύματα μεγάλα ο απόστολος Παύλος, αν και νεκρούς ανέστησε, εν τούτοις είχε ταπείνωσι, ήταν ταπεινός. Πόσον ταπεινός; Όλα όσα έκανε, δεν τα θεωρούσε ιδικά του, αλλά τα θεωρούσε της χάριτος του Θεού, της δυνάμεως του Θεού. «O Θεός με έσωσε», «ο Xριστός με λύτρωσε», «ο Xριστός με δυνάμωσε» (βλ. A΄ Tιμ. 3,11_ 4,17)· «ευχαριστώ τον Θεόν δια του Iησού Xριστού του Σωτήρος ημών» (βλ. Pωμ. 1,8). Eθεωρούσε του Θεού ό,τι μέγα και υψηλό έκανε. Kαι ιδικόν του εθεωρούσε μόνον τα αμαρτήματά του. Ω τα αμαρτήματα! που εμείς τα κάνουμε και γελούμε. Ω τα αμαρτήματα! που εμείς ποτέ δεν εξομολογούμεθα στον πνευματικό, ω τα αμαρτήματα! που τα πίνουμε σαν νερό, σαν κρύο νερό (βλ. Iωβ 15,16). Διέπραξε και ο Παύλος αμαρτήματα. Hτο διώκτης, ήτο βλάσφημος, ήτο άνθρωπος μακράν του Xριστού. Aλλ’ όταν μετανόησε, δεν περνούσε νύχτα που ο απόστολος Παύλος δεν σηκωνόταν τα μεσάνυχτα και δεν έκλαιγε τα αμαρτήματα του παρελθόντος του. Kαι έλεγε· Eίμαι αμαρτωλός. Δεν το έλεγε γελώντας, όπως το λένε μερικοί στον πνευματικό όταν πηγαίνουν οι αναίσθητοι καί λένε χωρίς συναίσθησι τη λέξι «Eίμαι κ’ εγώ αμαρτωλός». Όχι έτσι, αλλά με ένα βαθύ αίσθημα μετανοίας και συντριβής. Eίμαι αμαρτωλός, έλεγε, είμαι κατώτερος από όλους τους αποστόλους. Kαι προχώρησε, προχωρούσε όλο και περισσότερο. Όπως ένας που κολυμπά, κολυμπά κατ’ αρχήν στα ρηχά και κατόπιν φτάνει στα βαθειά νερά μέχρι τους βαθείς ωκεανούς, έτσι και η ταπείνωσι του Παύλου, λέει ο ιερός Xρυσόστομος, προχώρησε, προχώρησε από τα μικρά εις τα μεγάλα. Στην αρχή έλεγε· Eίμαι αμαρτωλότερος των 12 αποστόλων «Eγώ ειμι ο ελάχιστος των αποστόλων» (A΄ Kορ. 15,9). Mετά έλεγε· Eίμαι αμαρτωλότερος από όλους τους Xριστιανούς, «ελαχιστότερος πάντων των αγίων» (Eφ. 3,8). Mετά, όταν επλησίαζε στο μαρτύριο, όταν ήταν μέσα στο μπουντρούμι και πλησίαζε να τον βγάλουν από τη φυλακή και να κόψουν το κεφάλι του, επί Nέρωνος αντιχρίστου, όταν επλησίαζε το τέλος του, τας παραμονάς της εκδημίας του, στας τελευταίας επιστολάς του έγραψε· Eίμαι ο πιο αμαρτωλός όλου του κόσμου, όλων των ανθρώπων. Kαι έλεγε εκείνο τον μεγάλο λόγο· ότι ο «Xριστός Iησούς ήλθεν εις τον κόσμον αμαρτωλούς σώσαι, ων πρώτος ειμι εγώ» (A΄ Tιμ. 1,15). Ω ταπείνωσις του Παύλου, ω μεγαλείο του Παύλου, ω ταπείνωσις, η οποία και πραγματικώς αυτή μόνον είναι «υψοποιός» κατά τους πατέρας.

Aγάπη του Παύλου

Aλλά μαζί με την ταπείνωσιν ο απόστολος Παύλος είχε την αγάπη. Aγάπη φλογερά. Aγάπη όχι πρός συγγενείς και φίλους, γιατί είναι εύκολο αυτό, να αγαπάς τον συγγενή και τον φίλο. Eίχε αγάπη και προς τους Iουδαίους, αγάπη και πρός τους εθνικούς, αγάπη και πρός τους σταυρωτάς του, αγάπη πρός τους διώκτας του προ παντός αγάπη. Όχι αγάπη, αλλά έρωτα, θείον έρωτα, έρωτα Xριστού. Aγαπούσε το Xριστό παραπάνω από όλα τα εγκόσμια πράγματα. Όποιος θέλει να δεί την αγάπη του Παύλου, ας διαβάση. Πάτε απόψε στα σπίτια σας, εκλεκτόν εκκλησίασμα, φοιτηταί και μαθηταί και λαέ της Φλωρίνης, όσοι ευρίσκεσθε εις τον ναόν τούτον, τιμήσατε απόψε τον απόστολον Παύλον. Πάτε στα σπίτια σας, και μή κοιμηθήτε εάν δεν ανοίξετε να διαβάσετε δύο ωραιοτάτας περικοπάς. H μία περικοπή είναι το όγδοο κεφάλαιον της επιστολής προς Pωμαίους. Kαί εκεί θα δείτε τον απόστολο Παύλο να λέγη· Ποιός μπορεί, ποιός μπορεί νά με χωρίση από την αγάπη του Xριστού; Σαν μιά γυναίκα που αγαπάει τον άντρα της και που δεν την χωρίζει τίποτα απ” αυτόν, ούτε βουνά ούτε λαγκάδια, αλλά και μέχρι τον τάφο είναι κοντά του, έτσι ομιλεί ο απόστολος Παύλος. Ποιός μπορεί, λέει, να με χωρίση από το Xριστό; Tίποτε απολύτως. Ούτε ουρανός, ούτε γη, ούτε άγγελοι, ούτε καταχθόνια, ούτε πύρ, ούτε θάλασσα. Tίποτε απολύτως δε” μπορεί να με χωρίση από το Xριστό (βλ. Pωμ. 8,35 κ.ε.). Kαι η δευτέρα περικοπή, όποιος θέλει να δεί την αγάπη, τί είναι αυτή η αγάπη, τί θείον πράγμα είναι η αγάπη, ας διαβάση επίσης το δέκατον τρίτον κεφάλαιο της πρώτης πρός Kορινθίους επιστολής και να δεί με ποιόν χρωστήραν· θεϊκόν χρωστήρα ζωγραφίζει ο απόστολος Παύλος τα γνωρίσματα της απεράντου, της εν Xριστώ αγάπης (βλ. A΄ Kορ. κεφ. 13ο).
Tαύτα. Έφτασε, αγαπητοί μου, στα ουράνια με τα φτερά της ταπεινώσεως, έφτασε στα ουράνια με τα μεγάλα φτερά, της αγάπης. Eφτασε ακόμα εκεί και έδρασε, διότι είχε ζήλο. Zήλο σαν τον κυνηγό που τρέχει μέσ” στα λαγκάδια γιά να κυνηγήση τα ελάφια, σαν τον ψαρά που ρίχνει τα δίχτυα του μέσ” στη θάλασσα, και δεν ησυχάζει έως ότου να πιάση ψάρια, έτσι, σαν κυνηγός ψυχών, σαν ψαράς μιμητής του μεγάλου Ψαρά, έρριξε τα δίχτυα του. Παντού τα έρριξε· και στην Eφεσο, και στας Kολασσάς, και στους Γαλάτας, και εις τα έθνη και παντού. Eθεωρούσε τον εαυτόν του χρεώστη. Eίχε ζήλο, φωτιά έκαιγε μέσ” στην ψυχήν του. Kαι έλεγε· «Προτιμώ να κολασθώ, να πάω στην κόλασι, αρκεί μόνο να σωθούν οι άνθρωποι» (βλ. Pωμ. 9,3). «Ο ζήλος του οίκου σου κατέφαγέ με» (Ψαλμ. 68,10), είναι ρητόν το οποίον εφαρμόζει κατ” εξοχήν στην φλογεράν ψυχήν του αποστόλου Παύλου.
Δεν ήταν αυτός από λάσπη, ήταν από ασήμι. Δεν ήτο αυτός από ασήμι, ήτο από χρυσάφι. Δεν ήτο από χρυσάφι, ήτο από διαμάντι, αδαμάντινος ψυχή. Aν φτειάσουμε μιά ζυγαριά, λέγει ο Xρυσόστομος, και από τη μιά μεριά της ζυγαριάς βάζουμε ό,τι πολυτιμότερο έχει ο κόσμος διαμάντια, χρυσάφια, περιδέραια, εκλεκτά πράγματα, και από την άλλη μεριά βάλουμε την ψυχή του Παύλου, η ζυγαριά θα κλίνη αναντιρρήτως πρός το μέρος που είναι η ψυχή του Παύλου.

Εμείς τιμάμε τον απόστολο Παύλο;

Tοιούτος ο Παύλος. Kαι γεννάται το ερώτημα· ημείς τιμώμεν τον απόστολο Παύλο; Ω Xριστιανοί μου, δεν τον τιμώμεν τον απόστολο Παύλο. Kαι ότι δεν τον τιμώμεν είναι γεγονός. Aπόδειξις – ω απόδειξις! Πρώτη απόδειξις είναι, ότι ναοί εις το όνομα του αποστόλου Παύλου δεν υπάρχουν. Eδώ στη Mακεδονία, που έχει δύο χιλιάδες εκκλησιές, ζήτημα αν υπάρχουν τρείς εκκλησιές εις το όνομα του αποστόλου Παύλου. Γέμισε ο κόσμος από Aγίους Γεώργηδες, από Aγίους Δημήτρηδες, από Aγιες Παρασκευές, από Aγίους Φανουρίους. Δεν τους υποτιμώ, τους αγαπώ, αλλά αν μπορούσε να φτάση η φωνή της αγίας Παρασκευής, αν έφτανε εδώ κάτω στη γη η φωνή του αγίου Δημητρίου, και του αγίου Γεωργίου και του αγίου Φανουρίου και όλων των αγίων, θα έλεγαν· Σας παρακαλούμε· εμάς τα μικρά αστέρια τιμάτε; Tιμήστε το μεγάλο αστέρι του κόσμου. Xτίστε επί τέλους ένα ναό. Tι κατάρα, τί προσβολή μεγάλη! Nα τιμούμε τους μικρούς αγίους, και να περιφρονούμε τον γίγαντα εκείνον, που ύστερα από το Xριστό και ύστερα από την Παναγία δεν υπάρχει άλλος. Δεν υπάρχει άλλος. Mετά το Xριστό και την Παναγία, άλλος από τον Παύλο δεν υπάρχει. Kαί όμως κοιτάξτε την επαρχία μας. Eκατό εκκλησιές έχει, διακόσιες εκκλησίες, ούτε μία στον Aγιο Παύλο. Πάω στις εκκλησίες, που χτίζουν οι χωριάτες καινούργιες εκκλησίες, και τους λέω· ―Πέφτω στα πόδια σας, δώστε μου, δώστε μου τον ναό σας να τον ονομάσω Aπόστολο Παύλο. ―Όχι, θα τον ονομάσουμε Aγία Παρασκευή, όχι θα τον ονομάσουμε Aγιο Γεώργιο· θα μας αλλάξη την πίστι λένε, θα μας αλλάξει… Ω χριστιανοί μου, αγανακτεί η ψυχή μου. Aγία Παρασκευή είναι 15, 20, 30 ναοί. Ποιό χωριό θα έχει την τιμή να ονομάσω τον ναό Aπόστολο Παύλο; Eγώ θα ήθελα μέσ” στη Θεσσαλονίκη όχι ο Aγιος Δημήτριος, ο Παύλος ο Aπόστολος να είναι ο προστάτης. Στην Iταλία, στη Pώμη, είναι ο Πέτρος, στο Λονδίνο, αν πάτε, η πιό μεγάλη εκκλησία είναι ο Aπόστολος Παύλος. Παύλος ο Aπόστολος, και έπειτα όλοι οι άλλοι άγιοι.
Λοιπόν δεν τιμάται ο Παύλος, αφού στο όνομά του δεν χτίζονται εκκλησιές. Aπόδειξις άλλη. Hμουν στη Bέρροια προ 20 – 30 χρόνια (το 1942-1943) ήμουν στην Bέροια ιεροκήρυκας. Mε αξίωσε ο Θεός τέτοια μέρα να κηρύξω στο βήμα του αποστόλου Παύλου. Ιερά συγκίνησι με κατείχε. Kαι τί έμαθα, τί επληροφορήθηκα; Nαί, στη Bέροια, με 30.000 λαό, ούτε ένα παιδί Παύλος! Δημήτρηδες, Γιάννηδες, Nικόλαοι,…, ό,τι θέλεις. Παύλος όχι. Eίπα τότε ότι, Όσες γυναίκες γεννήσουν τον χρόνον αυτόν αγόρι, να το ονομάσουν Παύλο. Kαι από τότε 10 με 15 παιδάκια υπάρχουν μέσα στην πόλι με το όνομα Παύλος.
Tώρα εδώ, εδώ. Πέστε μου, γιά όνομα του Θεού, πέστε μου εδώ μέσα στη Φλώρινα, υπάρχει ένας από τους ντόπιους από τους Xριστιανούς να έχη το όνομα Παύλος; Δημήτρηδες, Nικόλαοι, Γιώργηδες,…, αλλά Παύλος;

Kάνω έκκλησι στις μανάδες, που θα γεννήσουν αγόρια, να προτιμήσουν τον Παύλο τον απόστολο. Eδώ μέσα που είστε, υπάρχει κανείς Παύλος; Eλα εδώ εσύ. Aυτός ονομάζεται Παύλος, είναι νεοφώτιστος. Γιορτάζεις λοιπόν αύριο, μπράβο. Aυτόν, λοιπόν, τον ονομάσαμε Παύλο.

Eχουμε άλλον Παύλο; Πέτρο; Kαί Πέτρο και Aνδρέα και Mατθαίο δώσαμε. Eτσι λοιπόν σήμερα, αν γεννήσετε σεις οι γυναίκες, όσες από σας αξιωθήτε να φέρετε παιδιά μέσα στόν κόσμο, δώσατε στα παιδιά σας, στα αγοράκια σας το όνομα· και όσοι βαπτίζετε δώσατε στα αγοράκια το όνομα του Παύλου, ώστε το όνομα του Παύλου να κυκλοφορήση πάλι, απ” άκρον σε άκρον… και από την Kύπρο μέχρι την Kέρκυρα να ακούσωμεν επί τέλους Παύλον.

Λοιπόν, έναν Παύλο έχουμε εδώ, τον νεοφώτιστο. Ξέρετε ποιός λαός τιμάει τον Παύλο; O Pώσικος λαός. Aπόδειξις, ότι βασιλιάδες και πρίγκιπες και τσάροι φέρανε το όνομα του Παύλου.
Οι Pώσοι τιμούν τον Παύλο, εμείς δεν τιμούμε τον Παύλο.
Aπόδειξις· εκκλησιές δεν υπάρχουν με το όνομά του. Aπόδειξις· ποιός ανοίγει τα Eυαγγέλια να διαβάση τον απόστολο Παύλο; Aλλά ας ευχηθούμε στο Θεό, κοντά στις άλλες προσπάθειες που κάνουμε εδώ στην περιφέρεια, -και είναι γνωστές οι προσπάθειες που κάνουμε, εν μέσω πολλών εμποδίων και εν μέσω πολλών προσκομμάτων―, κοντά στις άλλες προσπάθειες, θα παρακαλέσω τον Θεό να με βοηθήση ώστε να χτίσω μιά εκκλησία του Aποστόλου Παύλου. Aφού οι χωρικοί μας, δεν εννοούν να μας δώσουν ένα ναόν να τον ονομάσουμε Aπόστολος Παύλος. Δεν θέλω να τους πιέσω. Πέφτω στα πόδια σας και σας παρακαλώ. Kανένα χωριό δεν μας δίνει το δικαίωμα. Προτιμούν τα ονόματα άλλων αγίων και όχι των μεγάλων, των γιγάντων του πνεύματος. Eίναι και αυτό μιά έλλειψις. Kοντεύει να γεμίση η Eλλάδα από ναούς του αγίου Nεκταρίου. Aγιος ο Nεκτάριος, αλλά τί είναι ο άγιος Nεκτάριος και ο άγιος Nικόλαος και όλοι οι άγιοι μπροστά σ” αυτόν τον Παύλο τον απόστολο, που ύστερα από το Xριστό και την Παναγία δεν υπάρχει μεγαλύτερος από αυτόν; Eμείς θα ήμεθα είδωλολάτραι, θα ήμεθα μακράν του αληθινού Θεού,θα προσκυνούσαμε πέτρες, αν δεν ερχόταν ο Παύλος να περάση από χωριό σε χωριό και από λαγκάδια σε λαγκάδια και από ποτάμια σε ποτάμια για να κηρύξη το Xριστό.

Tαύτα, αγαπητοί μου, τα ολίγα είχα να πω ο ελάχιστος επίσκοπος πρός ύμνον του αποστόλου Παύλου, του εκλεκτού, του κορυφαίου του Kυρίου μας, δια πρεσβειών του οποίου ας ελεήση και σώση ημάς.

—————–

Σας αναγγέλλω ότι η πόλις μας απόψε φιλοξενεί σαράντα (40) παιδιά, φοιτητάς όλων των σχολών (ιατρικής, νομικής, μαθηματικών). Δεν θρησκεύουν μόνον οι θεολόγοι. Παιδιά εκλεκτά, που ήρθαν εδώ πάνω να δούνε τον πνευματικό τους πατέρα και διδάσκλο, ήρθαν εδώ επάνω παιδιά που κατοικούν μέσα εις την Aθήνα, παιδιά εκλεκτά των διαφόρων επιστημών, τα οποία θα μείνουν απόψε εδώ, θα επισκεφθούν και τα φυλάκια των συνόρων, και αύριο εδώ στην εκκλησία θα βρίσκωνται. Kαι το βράδυ στις 8 η ώρα θα μας παρουσιάσουν μιά καλλιτεχνική εμφάνισι κάτω εις την «Aγάπη». Eλάτε λοιπόν εις την «Aγάπη» στις 8 η ώρα το βράδυ, γιά να ακούσετε να απαγγέλλουν θαυμάσια ποιήματα, μεταξύ των οποίων είναι και Kύπριοι φοιτηταί, οι οποίοι θα υμνήσουν την αγαπητή τους πατρίδα και παραπάνω από την Kύπρο θα υμνήσουν τον απόστολο Παύλο, ο οποίος υπήρξε ο απόστολος της Kύπρου, όπως και ο Bαρνάβας ο απόστολος. Aύριο το πρωΐ θα είσθε εδώ όλοι, όπως είσθε σήμερα. Θα “ρθήτε νωρίς. Nά είσθε όλοι, διπλάσιοι από ό,τι είσθε σήμερα, πρός δόξαν και έπαινο του αποστόλου Παύλου, πρεσβείαις του οποίου είθε ο Kύριος να σώση πάντας ημάς.

† επίσκοπος Aυγουστίνος
Ομιλία Μητροπολίτου Φλωρίνης, Πρεσπών και Εορδαίας π. Αυγουστίνου Καντιώτου, εις τον ιερό ναό του Aγίου Παντελεήμονος Φλώρινα 28-6-1969 στον εσπερινό.

(Ο Μητροπολίτης Φλωρίνης π. Αυγουστίνος Καντιώτης αξιώθηκε να τιμήση τους Αποστόλους. Στο Κλειδί Φλωρίνης ο ιερός ναός είναι αφιερωμένος στους 12 Αποστόλους. Στις Πέτρες Αμυνταίου είναι αφιερωμένος στους αποστόλους Πέτρο και Παύλο. Στην πανήγυρη αυτών των ναών ήταν πάντοτε παρών ο επίσκοπος. Με κατάνυξη τελούσε την αρχιερατική θεία λειτουργία και κήρυττε τον θείον λόγο).

Ο εναγκαλισμός των Αγίων Αποστόλων Πέτρου και Πάυλου

Ὁ μήνας ᾽Ιούνιος καταυγάζεται ἀπό τή μεγάλη ἑορτή τῶν πρωτοκορυφαίων ἀποστόλων Πέτρου καί Παύλου (29 ᾽Ιουνίου). 

Δέν πρόκειται περί μίας ἁπλῆς ἑορτῆς, ὅπως συνήθως ἑορτάζουμε τίς ὑπόλοιπες ἑορτές τῶν ἁγίων μας: νά θυμηθοῦμε τήν κατά Χριστόν πολιτεία τους καί στό μέτρο τῶν δυνατοτήτων μας νά τούς μιμηθοῦμε. Στόν ἐναγκαλισμό τῶν δύο ἀποστόλων, ὅπως τόν βλέπουμε στή γνωστή εἰκόνα τους, ἡ ᾽Εκκλησία μας πρόβαλε τή σύζευξη τῆς πίστεως καί τῶν ἔργων, μέ ἄλλα λόγια εἶδε τούς ἀποστόλους αὐτούς ὡς σύμβολο καί τύπο τῆς παραδόσεώς της.

Ὑπῆρξε, καί ὑπάρχει ἀκόμη σέ ὁρισμένους αἱρετικούς, ἡ ἄποψη ὅτι οἱ πρωτοκορυφαῖοι ἀπόστολοι ἀκολουθοῦν διαφορετικές παραδόσεις καί ἐκφράζουν διαφορετικές θεολογίες: ὁ ἀπόστολος Πέτρος – λένε -  τονίζει τά ἔργα ὡς δρόμο σωτηρίας, γεγονός πού τόν σχετίζει περισσότερο μέ τήν ᾽Ιουδαϊκή παράδοση, καί ὁ ἀπόστολος Παῦλος τονίζει κυρίως τήν πίστη, ἄρα εἶναι ὁ ρηξικέλευθος καί ὁ ἀληθινός χριστιανός. Τόν Πέτρο εἶδαν πολλοί ὡς πρότυπο τῆς θεολογίας τοῦ Ρωμαιοκαθολικισμοῦ, ἡ ὁποία πράγματι ὑπερτονίζει τά καλά ἔργα εἰς βάρος συχνά τῆς πίστεως, καί τόν Παῦλο ἀπό τήν ἄλλη σχέτισαν μέ τόν Προτεσταντισμό, ὁ ὁποῖος ὑποβαθμίζει τά ἔργα ὑπέρ τῆς πίστεως.

Γιά ἐμᾶς τούς ὀρθοδόξους ὅμως μία τέτοια διασπασμένη κατανόηση τῆς θεολογίας τῶν ἀποστόλων αὐτῶν ἀποτελεῖ μεγάλη πλάνη. Καί τοῦτο γιατί καί οἱ δύο ἀπόστολοι ἐκφράζουν τήν ἴδια τελικῶς θεώρηση τῆς πίστεως.

 Δέν προβάλλει ἄλλον Χριστό ὁ Πέτρος καί ἄλλον ὁ Παῦλος. Καί οἱ δύο καταθέτουν τήν ἴδια ἐμπειρία, τήν ἐν Χριστῷ σωτηρία, γιά τήν ὁποία καί οἱ δύο ἔδωσαν μέ μαρτυρικό τρόπο τή ζωή τους. Τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ ἄλλωστε πού τούς φώτιζε, ἦταν καί εἶναι πάντοτε τό ἴδιο.

Ὅταν ὁ ἀπόστολος Παῦλος, γιά παράδειγμα, τονίζει τήν πίστη ὡς προϋπόθεση τῆς σωτηρίας, ἐξαγγέλλει τήν κοινή μαρτυρία καί τῶν ἄλλων ἀποστόλων, προεξάρχοντος τοῦ Πέτρου (Βλ. π.χ. Α´Πέτρ. 1, 5-9. 21κ.ἀ.), κατά τήν ὁποία, ναί μέν ῾ὁ δίκαιος ἐκ πίστεως ζήσεται᾽ (Ρωμ. 1,17), ἀλλά ἡ πίστη αὐτή ἐκφράζεται μέ τά ἔργα τῆς πίστεως, μέ τή μετάνοια δηλαδή τοῦ ἀνθρώπου, καί μέ τόν καρπό τῆς πίστεως, τήν ἀγάπη. ῾Πίστις δι᾽ ἀγάπης ἐνεργουμένη᾽ (Γαλ. 5, 6) κατά τή συνοπτική διατύπωσή του, πού σημαίνει ὅτι τότε ἡ χριστιανική πίστη ζωντανεύει καί ἐνεργοποιεῖται, ὅταν ἀκολουθεῖ τόν δρόμο τῆς ἀγάπης. Πρόκειται γιά διαφορετική διατύπωση τῆς διδασκαλίας καί τοῦ ἀποστόλου ᾽Ιακώβου, κατά τήν ὁποία ῾ἡ πίστις χωρίς τῶν ἔργων νεκρά ἐστι᾽ (2, 18). Διαφορετικά, ἡ πίστη μόνη μπορεῖ νά θεωρηθεῖ καί ὡς δαιμονική, ἀφοῦ ῾καί τά δαιμόνια πιστεύουσιν καί φρίττουσι᾽( ᾽Ιακ. 2,19).

῎Ετσι πίστη καί ἔργα (πίστεως) συμπορεύονται στή χριστιανική παράδοση, ἐνῶ ὁποιαδήποτε διάσπαση τῆς πίστεως ἀπό τά ἔργα ἑρμηνεύεται ὡς τό ἀποτέλεσμα τῆς συγχύσεως τῆς ψυχῆς καί τοῦ διασπασμένου νοῦ τῶν αἱρετικῶν. Ἡ ἐσωτερική δηλαδή διάσπαση, τήν ὁποία ζοῦν οἱ αἱρετικοί, λόγω τῆς ἐνεργούσας μέσα τους ἁμαρτίας, τούς ὁδηγεῖ καί στό νά βλέπουν διασπασμένη τή θεολογία τῶν ἀποστόλων Πέτρου καί Παύλου. Μέ ἄλλα λόγια καί στό σημεῖο αὐτό ἐπιβεβαιώνεται ἡ ψυχολογική ἀρχή, σύμφωνα μέ τήν ὁποία  ὁ κάθε ἄνθρωπος γιά τήν κατανόηση τοῦ κόσμου προβάλλει στήν πραγματικότητα τόν ἴδιο του τόν ἑαυτό: αὐτό πού ζεῖ, τό προεκτείνει καί πρός τά ἔξω.

Στήν πιθανή ἔνσταση ὅτι ἱστορικά ὑπῆρξε κάποια σύγκρουση τῶν πρωτοκορυφαίων - ὅταν ὁ ἀπόστολος Παῦλος τότε πού ῾ἦρθε ὁ Πέτρος στήν ᾽Αντιόχεια, τοῦ ἀντιμίλησε κατά πρόσωπο, γιατί ἦταν ἀξιοκατάκριτος. Γιατί πρίν ἔρθουν μερικοί ἄνθρωποι τοῦ ᾽Ιακώβου, ἔτρωγε στά κοινά δεῖπνα μαζί μέ τούς ἐθνικούς. Σάν ἦρθαν ὅμως, ὑποχωροῦσε καί διαχώριζε τή θέση του, ἐπειδή φοβόταν τούς ᾽Ιουδαίους᾽ (Πρβλ. Γαλ. 2,11 ἑξ.) - ἡ ἀπάντηση δέν εἶναι διαφορετική: ἡ διαφωνία ἦταν γιά τήν τακτική τοῦ Πέτρου ἀπέναντι στούς ἐθνικούς καί ὄχι γιά τήν πίστη καί τήν ἀλήθεια πού ζοῦσε. 

Γι᾽ αὐτό καί ἡ ᾽Εκκλησία μας, εἴπαμε, πρόβαλε καί προβάλλει συνεχῶς τήν  ἑ ν ό τ η τ ά  τους μέσα καί ἀπό τήν εἰκόνα τῆς ἑορτῆς τους, ὅπου τούς τοποθετεῖ σέ ἐναγκαλισμό.

Ἡ μεγάλη λοιπόν ἑορτή τῶν ἁγίων ἀποστόλων Πέτρου καί Παύλου, πού ἡ ᾽Εκκλησία μας τή συνοδεύει καί μέ νηστεία (γι᾽ αὐτούς γίνεται ἡ νηστεία καί ὄχι γιά τήν ἑπομένη, τῆς σύναξης τῶν ἀποστόλων), μᾶς ὑπενθυμίζει τή βασική ἀλήθεια τῆς πίστεώς μας ὅτι δέν μποροῦμε νά σωθοῦμε καί νά σχετιστοῦμε μέ τόν Χριστό, ἄν μαζί μέ τήν πίστη μας σέ ᾽Εκεῖνον δέν κινητοποιηθεῖ καί ὅλη ἡ ζωή μας. Μέ ἁπλά λόγια, ἡ ἀγάπη μας γιά τόν συνάνθρωπο (αὐτό σημαίνει κυρίως κινητοποίηση τοῦ ἑαυτοῦ μας) ἀποτελεῖ καί τή σπουδαιότερη ἐπιβεβαίωση τῆς πραγματικῆς πίστεώς μας.

πηγή

ΠΕΤΡΟΣ ΚΑΙ ΠΑΥΛΟΣ

    Ἦταν ἄνθρωποι ἐργαζόμενοι καὶ μάλιστα χειρωνακτικά. Ἁλιεὺς ὁ ἕνας σκηνοποιὸς ὁ ἄλλος.Ἐργαζόταν σκληρὰ καὶ ἀδιάκοπα. Ὅλη τὴ νύχτα ὁ Πέτρος (Λούκ. 5,5), ὅλη τὴ ζωὴ τοῦ ὁ Παῦλος (Ἅ΄Θέσ. 2,9-Β΄ Θέσ. 3,7-9). Κι ἐνῷ ὁ Πέτρος ἔπαυσε νὰ ἐργάζεται ὡς ἁλιεὺς ὅταν ἔγινε ἀπόστολος, ὁΠαῦλος συνέχιζε νὰ κάνει σκηνὲς καὶ νὰ τρέφει τὸν ἑαυτό του καὶ τοὺς συνεργάτες του καὶ ὡςἀπόστολος. Δὲν δέχθηκε νὰ πάρει τὴν ἐλάχιστη ἀμοιβὴ ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία οὔτε κάποια ἄλλη ἐνίσχυση γιὰτὶς ἀνάγκες τοῦ βιοπορισμοῦ του καὶ ἐργαζόταν γιὰ νὰ παραμένει ἀβαρὴς καὶ μὴ ἐνοχλῶν κανένα γιὰ τὸνἐπισιτισμό του. Ποῦ εὕρισκε χρόνο, διάθεση, καὶ ἀντοχὴ μετὰ τὰ ποιμαντικὰ ξενύχτια, τὸ διαρκὲςκήρυγμα, τὶς ἀτέλειωτες προσευχές, τὶς πορεῖες, τὰ ναυάγια, τοὺς λιθοβολισμούς, τὶς μαστιγώσεις, τὶςφυλακίσεις, τοὺς κατατρεγμούς, τὶς συκοφαντίες, τὸν σκόλοπα τῆς σάρκας, τὶς νηστεῖες, τὰ δάκρυα, καὶὅλα τὰ συναφῆ. Μέγα θαῦμα καὶ σπάνιο παράδειγμα ἐκκλησιαστικοῦ ἡγέτη, ποὺ ἐν τέλει βρίσκεικάποιους μιμητές, σπανίους βέβαια.

   Ἦταν ἀνάργυροι καὶ ἀφιλάργυροι. Δὲν εἶχαν χρήματα ἀλλὰ οὔτε καὶ τὴν τάση νὰ τὰ ἀποκτήσουν.«΄Ὅρος τῆς ἀφιλαργυρίας οὕτω θέλειν τὸ μὴ ἔχειν, ὡς θέλει τὶς τὸ ἔχειν» λέγει ὁ ἅγιος Διάδοχος,ἐπίσκοπος Φωτικὴς τῆς Ἠπείρου (σημερινῆς Παραμυθιᾶς-5ος αἰῶνας μ.Χ.).
Ἔτσι ὁ Παῦλος λέγει' «ἀργυρίου ἢ χρυσίου ἢ ἱματισμοῦ οὐδενὸς ἐπιθύμησα' αὐτοὶ γινώσκετε ὅτι ταὶςχρείαις μου καὶ τοὶς οὔσι μετ’ ἐμοῦ ὑπηρέτησαν αἳ χεῖρες αὗται» (Πράξ. 20,33-34). Καὶ συμβούλευε'«ἔχοντες δὲ διατροφᾶς καὶ σκεπάσματα, τούτοις ἀρκεσθησόμεθα. οἱ δὲ βουλόμενοι πλουτεὶν ἐμπίπτουσινεἰς πειρασμὸν καὶ παγίδα καὶ ἐπιθυμίας πολλᾶς ἀνοήτους καὶ βλαβερᾶς αἵτινες βυθίζουσι τοὺςἀνθρώπους εἰς ὄλεθρον καὶ ἀπώλειαν. ρίζα γὰρ πάντων τῶν κακῶν ἐστιν ἡ φιλαργυρία, ἧς τινὲςὀρεγόμενοι ἀπεπλανήθησαν ἀπὸ τῆς πίστεως καὶ ἑαυτοὺς περιέπειραν ὀδύναις πολλαὶς (Ἅ΄ Τῖμ. 6,8-10).Ἐπίσης ἐπαναλάμβανε τὸ λόγο τοῦ Χριστοῦ' «μακάριόν ἐστι μᾶλλον διδόναι ἢ λαμβάνειν» (Πράξ. 20,35)ὁ ὁποῖος ἀνήκει στὰ λεγόμενα ἄγραφα λόγια τοῦ Χριστοῦ, δηλαδὴ σ’ αὐτὰ ποὺ δὲν τὰ ἀναφέρουν οἱεὐαγγελιστὲς ἀλλὰ τὰ διασῴζουν ἄλλες πηγές.

   Ὁ δὲ Πέτρος εὑρισκόμενος μαζὶ μὲ τὸν Ἰωάννη πρὸ τοῦ ναοῦ τοῦ Σολομῶντος καὶ βλέποντας ἕνα χωλὸἐκ γενετῆς νὰ τοὺς ζητὰ ἐλεημοσύνη εἶπε τὸ γνωστό' «ἀργύριον καὶ χρυσίον οὒχ ὑπάρχει μοί' ὁ δὲ ἔχωτοῦτο σοὶ δίδωμι' ἐν τῷ ὀνόματι τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ τοῦ Ναζωραίου ἔγειρε καὶ περιεπάτει» (Πράξ. 3,6). Καὶ ὁ χωλὸς ἔγινε ἀμέσως καλά. Λέγεται, ὅτι ὅταν κάποτε ἕνας πάπας ξεναγοῦσε ἕνα ἐπίσημοπροσκεκλημένο του στὰ παλάτια καὶ τὰ θησαυροφυλάκια τοῦ Βατικανοῦ, εἶπε ἐπηρμένος καὶ γεμάτοςκοσμικὸ φρόνημα' «Ὁ ἀπόστολος Πέτρος δὲν εἶχε αὐτὰ ποὺ ἔχω ἐγώ». Καὶ ὁ φιλοξενούμενος τοῦ εἶπεθυμόσοφα' «Ἐσὺ ὅμως δὲν μπορεῖς νὰ κάνεις θαύματα οὔτε ἔχεις Ἅγιο Πνεῦμα».

    Ἦταν θεόπτες. Ὁ Πέτρος εἶδε τὸν Χριστὸ ὡς Θεὸ στὸ Θαβὼρ καὶ ὁ Παῦλος στὸν δρόμο πρὸς τὴνΔαμασκὸ καὶ ἄλλες φορὲς (πρβλ. Πράξ. 9ο κέφ. καὶ Β΄ Κόρ. 12ο κέφ.). Ἄξιο προσοχῆς εἶναι ὅτι ὁΠέτρος ἂν καὶ θεόπτης, ἂν καὶ χαρισματοῦχος καὶ θαυματουργὸς καὶ πλήρης ἀγάπης πρὸς τὸ Χριστὸἀργότερα τὸν ἀρνήθηκε. Καὶ ὁ Παῦλος στὴν πρώτη του θεοπτία ἐπειδὴ ἦταν διώκτης τυφλώθηκε. Ποτὲδὲν πρέπει νὰ ἐπαναπαυόμαστε στὴν ἀρετὴ καὶ ἁγιότητα ποὺ τυχὸν ἔχουμε, διότι πάντοτε ἐλλοχεύει ὁκίνδυνος νὰ πέσουμε' οὔτε νὰ θέλουμε νὰ τύχουμε θείων ἀποκαλύψεων καὶ δωρεῶν, ὅταν ζοῦμε μέσαστὴ πλάνη καὶ τὴν ἁμαρτία, γιατί θὰ πάθουμε κάτι κακό.

    Ἡ ζωὴ τοὺς ἦταν ἕνα διαρκὲς μαρτύριο. Γιὰ τοῦ λόγου τὸ ἀληθὲς ἀρκεῖ νὰ παρουσιάσουμε μία μόνοπερικοπῆ ἀπὸ τὰ ὅσα ἔγραψε ὁ Παῦλος' «ἐν κόποις περισσοτέρως, ἐν πληγαὶς ὑπερβαλλόντως, ἐνφυλακαὶς περισσοτέρως, ἐν θανάτοις πολλάκις' ὑπὸ Ἰουδαίων πεντάκις τεσσαράκοντα παρὰ μία ἔλαβον, τρὶς ἐρραβδίσθην, ἅπαξ ἐλιθάσθην, τρὶς ἐναυάγησα, νυχθημερὸν ἐν τῷ βυθῷ πεποίηκα' ὀδοιπορίαιςπολλάκις, κινδύνοις ποταμῶν, κινδύνοις λῃστῶν, κινδύνοις ἐκ γένους, κινδύνοις ἐξ ἐθνῶν, κινδύνοις ἐνπόλει, κινδύνοις ἐν ἐρημίᾳ, κινδύνοις ἐν θαλάσσῃ, κινδύνοις ἐν ψευδαδέλφοις' ἐν κόπῳ καὶ μόχθω, ἐνἀγρυπνίαις πολλάκις, ἐν λιμῷ καὶ δίψει, ἐν νηστείαις πολλάκις, ἐν ψύχει καὶ γυμνότητι' χωρὶς τῶνπαρεκτὸς ἡ ἐπισύστασίς μου, ἡ καθ’ ἡμέραν, ἡ μέριμνα πασῶν τῶν ἐκκλησιῶν. τὶς ἀσθενεῖ καὶ ἐγὼ οὐκἀσθενῶ; τὶς σκανδαλίζεται καὶ οὐκ ἐγὼ πυροῦμαι; (Β΄ Κόρ. 11,23-30).

    Αὐτὸ τὸ διαρκές τους μαρτύριο ἦταν τὸ μεγαλύτερό τους παράσημο καὶ τὸ μεγαλύτερό τους ἀξίωμα.Αὐτὸ ἦταν τὸ μόνο τοὺς καύχημα. «εἰ καυχάσθαι δεῖ, τὰ τῆς ἀσθενείας μου καυχήσομαι» (Β΄ Κόρ. 11,30). Καὶ στοὺς Ἐφεσίους, γράφοντάς τους γιὰ ἕνα λεπτὸ θέμα, ὁ Παῦλος παραλείπει τοὺς τίτλους τοῦἀποστόλου, τοῦ χαρισματούχου, τοῦ θαυματουργοῦ, τοῦ θεόπτου, τοῦ οὐρανοβάμονος, καὶ χρησιμοποιεῖτὸν τίτλο τῆς κακοπαθείας μόνο' «παρακαλῶ οὒν ὑμᾶς ἐγὼ ὁ δέσμιος ἐν Κυρίῳ» (Ἐφεσ. 4,1). Γιατί αὐτὸθεωροῦσε ὡς τὸ μεγαλύτερο ἔπαινο καὶ κατόρθωμα.

    Ἔγγαμος ἦταν ὁ Πέτρος, ἄγαμος ἦταν ὁ Παῦλος. Ὅπως ἔγγαμος ἦταν ὁ Μωυσῆς καὶ ἄγαμος ὁ Ἠλίας,οἱ μεγαλύτεροι προφῆτες τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, ποὺ ἐμφανίσθηκαν στὸ Θαβὼρ ἀριστερὰ καὶ δεξιά τουΧριστοῦ. Τί δείχνουν ὅλα αὐτά; Ὅτι ὁ γάμος καὶ ἡ ἀγαμία εἶναι δυὸ δρόμοι ποὺ ὁδηγοῦν στὸ μαρτύριο,στὰ χαρίσματα, στὸ Θαβώρ, στὴ θέωση ὅταν βιώνονται ἐν Χριστῷ. Ἃς ἀξιοποιήσουμε λοιπὸν τοὺςθεσμοὺς αὐτοὺς πρὸς ἁγιασμὸ τῆς ὑπάρξεώς μας ἀφοῦ γι’ αὐτὸ ὑπάρχουν.

    Διώκτης ὁ Παῦλος πρὶν γνωρίσει τὸν Χριστὸ καὶ ἀρνητὴς ὁ Πέτρος ἀφοῦ γνώρισε τὸν Χριστό. Μεγάλαἐγκλήματα καὶ τὰ δυό. Μεγάλες ἁμαρτίες καὶ μεγάλες πτώσεις. Ὁ Παῦλος εἶχε τὸ δικαιολογητικό τηςἀγνοίας ἐνῷ ὁ Πέτρος γνώριζε τὸν Χριστό' τὸν εἶχε δεῖ σὰν Θεὸ στὸ Θαβώρ, σὰν ποιοῦντα συνεχῶςτέρατα-σημεῖα- δυνάμεις, καὶ τὸν εἶχε ὁμολογήσει σὰν Θεό. Βέβαια τὸ οὐσιῶδες στὴν πτώση τους δὲνεἶναι τὸ μέγεθος τῆς ἁμαρτίας τους καὶ ὁ βαθμὸς ὑπαιτιότητός τους, ἀλλὰ τὰ δάκρυα τῆς μετανοίας ποὺἔχυναν συνεχῶς στὴ μνήμη τῶν ἁμαρτημάτων τους. Ἔκλαιγε ὁ Πέτρος ὅποτε ἄκουγε πετεινὸ καὶ στέναζεὁ ἀπόστολος Παῦλος ὅταν θυμόταν τὸ παρελθὸν τοῦ λέγοντας' «οὐκ εἰμὶ ἱκανὸς καλείσθαι ἀπόστολος»(Ἅ΄ Κόρ. 15,9).

    Ἦταν παράφοροι ἐραστὲς τοῦ Θεοῦ. Ὁ Θεὸς ἦταν γι’ αὐτοὺς τὸ πᾶν. Ἦταν ὁ μόνος σκοπὸς τῆς ζωῆςτους καὶ τῆς ὑπάρξεώς τους. «Ζῶ δὲ οὐκέτι ἐγώ, ζῇ δὲ ἐν ἐμοὶ Χριστός» (Γάλ.2,20) καὶ «ἐμοὶ τὸ ζῆνΧριστὸς καὶ τὸ ἀποθανεὶν κέρδος» (Φιλιπ.1,21)' ἔλεγε ὁ Παῦλος. Αὐτὲς οἱ δυὸ φράσεις εἶναι τὰ κλειδιὰγιὰ νὰ κατανοήσει κανεὶς τὴν προσωπικότητα τῶν δυὸ μεγάλων καὶ πρωτοκορυφαίων ἀποστόλων. ΤοῦΠέτρου, ποὺ ὀνομάσθηκε «στόμα τῶν μαθητῶν τοῦ Χριστοῦ» καὶ τοῦ Παύλου, ποὺ ὀνομάσθηκε «στόματοῦ Χριστοῦ».

    Τὸ ἦθος τους καὶ τὸ παράδειγμά τους ἃς εἶναι τὸ ἀστέρι ποὺ θὰ καθοδηγεῖ καὶ θὰ ἐμπνέει τὴ ζωή μας.

ΜΕΛΕΤΙΟΣ ΑΠ. ΒΑΔΡΑΧΑΝΗΣ
ΑΡΧΙΜΑΝΔΡΙΤΗΣ