Ο άγιος απόστολος Φιλήμων και οι συν αυτώ (22 Νοεμβρίου)

Ο άγιος απόστολος Φιλήμων και οι συν αυτώ (22 Νοεμβρίου)

Του Πρωτοπρεσβυτέρου Γεωργίου Δορμπαράκη

«Ο άγιος Φιλήμων, όπως και οι σήμερα μαζί του εορταζόμενοι άγιοι απόστολοι Απφία (σύζυγος μάλλον του Φιλήμονος), Άρχιππος (ίσως υιός του Φιλήμονος και της Απφίας)  και Ονήσιμος (δούλος του Φιλήμονος, που δραπέτευσε και τον έστειλε πίσω ως χριστιανό όμως ο απόστολος Παύλος),  έζησαν επί της βασιλείας του Νέρωνος και υπήρξαν μαθητές του αποστόλου Παύλου. Μαρτύρησαν στην πόλη των Κολοσσών της Φρυγίας, κοντά στη Λαοδίκεια. Όταν δηλαδή οι ειδωλολάτρες εόρταζαν την Άρτεμη στο ναό της στις Κολοσσές, οι απόστολοι αυτοί δοξολογούσαν τον Θεό στην αγιοτάτη Εκκλησία, μαζί με άλλους χριστιανούς. Από έφοδο που έκαναν οι ειδωλολάτρες εκεί, οι χριστιανοί υποχώρησαν και κρύφτηκαν, έμειναν όμως οι απόστολοι μόνοι τους, μαζί με την Απφία που ήταν και αυτή πιστή χριστιανή, γιατί ποθούσαν το κατά Χριστόν μαρτύριο. Συνελήφθησαν λοιπόν και οδηγήθηκαν στον Ανδροκλέα, τον ηγεμόνα Εφέσου. Κτυπώνται λοιπόν  από αυτόν, και επειδή δεν πείσθηκαν να θυσιάσουν στο είδωλο που ονομαζόταν Μηνάς, ρίχνονται μέσα σε βόθρο μέχρι τη μέση τους. Στην κατάσταση αυτή λιθοβολούνται, αφού προηγουμένως κατατρυπήθηκαν από παιδιά με βελόνες».

Δύο αινιγματικά παράδοξα υπάρχουν στην ακολουθία του αγίου Φιλήμονος και των συν αυτώ αποστόλων, ποίημα του αγίου Ιωσήφ του υμνογράφου. Πρώτον, το παράδοξο της ιστορικής ανακολουθίας, δεδομένου ότι, ενώ οι απόστολοι αυτοί προσήλθαν στην πίστη του Χριστού από τον απόστολο Παύλο, συνεπώς αρκετά χρόνια μετά την Ανάληψη του Κυρίου,  ο άγιος υμνογράφος τους παρουσιάζει  ως «αυτόπτας του Λόγου και μύστας των θαυμάτων αυτού», ανήκοντας μάλιστα στους εβδομήντα μαθητές του Κυρίου («και Μαθηταίς συντάξαντος Εβδομήκοντα»)∙ δεύτερον, το παράδοξο της πλήρους απουσίας αναφοράς στην επιστολή του αποστόλου Παύλου «Προς Φιλήμονα»: δεν φαίνεται λογικό η ακολουθία να έχει ως «αντικείμενο» κυρίως τον άγιο Φιλήμονα και να ελλείπει το πιο γνωστό ιερό κείμενο γι’ αυτόν, η συγκεκριμένη επιστολή που του απηύθυνε ο άγιος Παύλος. Λογική εξήγηση επί των παραδόξων αυτών δεν μπορούμε να δώσουμε, δεν βοηθά δε σ’ αυτό και η ίδια η ακολουθία. Το μόνο που μπορούμε να πούμε ως προς το δεύτερο παράδοξο είναι ίσως η απόλυτη προτεραιότητα που δίνει ο άγιος Ιωσήφ στην ιεραποστολική δραστηριότητα του αποστόλου Φιλήμονος, στη δράση του ως κήρυκα του λόγου του Θεού, στη μέχρι θυσίας προσπάθειά του να ευαγγελισθεί τους ανθρώπους. Να υποθέσουμε ως προς το πρώτο ότι επίτηδες υποβαθμίζει τα ιστορικά στοιχεία, για να τονίσει την αμεσότητα σχέσης και των αποστόλων αυτών με τον ίδιο τον Κύριο – κάτι παρόμοιο ίσως με αυτό που κάνει η αγιογραφία, η οποία βλέπει παροντικά όλα τα γεγονότα, έστω κι αν είναι του παρελθόντος ή του μέλλοντος;

Εκείνο πάντως που είναι αδιαμφισβήτητο στην ακολουθία είναι το γεγονός ότι όντως το κύριο  μέλημα του υμνογράφου φαίνεται να είναι η κηρυκτική δράση των αποστόλων, και μάλιστα του αγίου Φιλήμονος. Επιμένει στη δύναμη των λόγων του, οι οποίοι  άρδευσαν τις καρδιές των ανθρώπων, ώστε να καρποφορήσουν ουράνια νοήματα («ρείθροις των σων λόγων, καρδίας κατήρδευσας και γεωργείν ουράνια, μάκαρ, νοήματα παρεσκεύασας πίστει, απόστολε Φιλήμον). Και τα ουράνια αυτά νοήματα δεν ήταν ασφαλώς άλλα από αυτά που οδηγούσαν τον πλανεμένο άνθρωπο στον δρόμο του ουρανού: την αγάπη για τον Χριστό. («Τας ουρανίους οδούς τοις πλανηθείσι χαλεπώς έδειξας, ως απλανής οδηγός, Φιλήμον, και μόνην την οδόν, Χριστόν αγαπήσαι, οσίως ωδήγησας»).    Τι συγκεκριμένα εκήρυσσε  ο απόστολος Φιλήμων, κατά τον ποιητή, ώστε να έχει τέτοια δύναμη ο λόγος του; Μα, ασφαλώς ό,τι αποτελεί διαχρονικό κήρυγμα της Εκκλησίας: την προβολή των Παθών του Χριστού και της Αναστάσεώς Του. «Τα πάθη του Χριστού και την ανάστασιν κηρύττων, ανέστησας ως εκ τάφου απιστίας και νεκρώσεως τους ανθρώπους, Φιλήμον αξιάγαστε». (Κήρυττες τα πάθη του Χριστού και την Ανάστασή Του, Φιλήμον αξιοθαύμαστε, γι’ αυτό και ανέστησες σαν από τάφο της απιστίας και της νέκρωσης τους ανθρώπους). Δεν θα ήμασταν εκτός πραγματικότητας αν ισχυριζόμασταν ότι στο σημείο αυτό έχουμε μία «αδιόρατη» προβολή του αποστόλου Παύλου ως διδασκάλου του Φιλήμονος: ο απόστολος Παύλος είναι ο κατεξοχήν «ζωγράφος» του κηρύγματος της Εκκλησίας, ως εξαγγελίας των Παθών και της Αναστάσεώς Του.

Ο άγιος Ιωσήφ όμως δεν μένει μόνον στο έργο του αγίου Φιλήμονος ως ευαγγελιστή των ανθρώπων. Αν ο λόγος του ήταν σαν λυχνάρι φωτεινό που άναβε το φως στις σβησμένες από την πλάνη καρδιές των ανθρώπων («Λόγον ως λύχνον φαεινόν επανάπτοντα τη ση καρδία φέρων, τους το πριν εσβεσμένους και εν σκοτία πολλή κειμένους αγνωσίας»), ήταν διότι ο ίδιος αγάπησε πολύ τον Κύριο, που πρώτος Αυτός μας αγάπησε («φιλήσας Χριστόν, τον φιλήσαντα βροτούς δι’ ευσπλαγχνίαν»), και διότι βεβαίως, όπως και οι άλλοι απόστολοι, αγωνίστηκε στο να καθαρίσει το οπτικό της ψυχής του και να γίνει έτσι θεόπτης. Κι είναι αλήθεια: κανείς δεν μπορεί να μιλά για αγάπη προς τον Χριστό, έχοντας ρυπαρή καρδιά. Η αγάπη σ’  Εκείνον φυτρώνει σε έδαφος που έχει αποκαθαρθεί από τα ζιζάνια των παθών. «Νοός το οπτικόν ανακαθάραντες, της θείας ετύχετε θεοπτίας, και καρδίας επεστρέψατε πλανωμένας, προς γνώσιν, ιερώτατοι».

Ακολουθείν

Από την ΘεοκρατίαστηνΠαγκοσμιοποίησι

του Αιδεσιμ. Βασίλειου Βολουδάκη


Μακαριώτατε,

Σεβασμιώτατε, Θεοφιλέστατοι,

Σεβαστοί Πατέρες,

Χριστός Ανέστη!

Με συναίσθηση ευθύνης για την τιμητική ανάθεση της εισηγήσεως στο παρόν Ιερατικό Συνέδριο θα προσπαθήσω να καταθέσω μόνο κάποιες άπλες σκέψεις-προβληματισμούς σχετικά με την πορεία πού ακολουθεί ο κόσμος μας, δεδομένου ότι ο χρόνος πού έχω στη διάθεση μου δεν επιτρέπει διεξοδική διαπραγμάτευση του θέματος.

Για την Παγκοσμιοποίηση έχουν γραφεί ήδη πολλά. Πάρα πολλά. Και γράφονται συνεχώς. Έχει γίνει της μόδας ή, για να εκφρασθούμε πιο σωστά, προπαγανδίζεται από πολλούς ως η τελειότερη έκφραση του ανθρώπινου πολιτισμού.

Παρά τις όποιες αντιρρήσεις, παρά τις όποιες αντιδράσεις και τους ενδοιασμούς, η προπαγάνδα υπέρ της Παγκοσμιοποίησης κάμπτει συνεχώς τις ψυχικές αντιστάσεις των ανθρώπων και διαμορφώνει νοοτροπίες και συνειδήσεις κατάλληλες για να την δεχθούν ως την φυσική -και γιατί και όχι επιθυμητή- εξέλιξη της ιστορίας του κόσμου.

H αξιολόγηση του ρεύματος που λέγεται Παγκοσμιοποίηση εξαρτάται από τα μάτια, πού διαθέτει ό καθένας, και επειδή «νους ορά και νους ακούει», όταν λέμε μάτια, εννοούμε τον νουν με τον όποιο ό κάθε άνθρωπος βλέπει, αντιλαμβάνεται, αισθάνεται και αποφασίζει.

H ιδέα της Παγκοσμιοποίησης δεν είναι καινούργια

Ως Ορθόδοξοι πιστοί και, μάλιστα, Κληρικοί δεν θα πρέπει να κάνουμε το τραγικό λάθος να εμπιστευθούμε ό καθένας μας το μυαλό του και τις περιορισμένες δυνατότητες του στην προσέγγιση του παγκοσμίου αυτού φαινομένου, γιατί «ημείς νουν Χριστού έχομεν» δια της Εκκλησίας και δεν μας συμφέρει να τον ανταλλάξουμε ούτε με όλα τα σοφά μυαλά της υφηλίου. Γιατί, πράγματι, δεν υπάρχει ισάξιο αντάλλαγμα με τον «νουν Χριστού» όχι μόνο στον κόσμο μας αλλά ούτε σε όλους τους κόσμους, ορατούς και αόρατους!

Για τους ορθοδόξους πιστούς ή ιδέα της Παγκοσμιοποίησης δεν είναι καινούργια. Είναι και πάρα πολύ παλιά, και κλεμένη. Την έκλεψαν από τον Θεό, την παραποίησαν, την κακοποίησαν και την ψιθύρισαν στους Πρωτοπλάστους πολύ νωρίς, γι' αυτό και πολύ νωρίς τους "σακάτεψαν"! Και αυτό το "σακάτεμα" θα ήταν οριστικό και αμετάκλητο αν ο Ίδιος ο Θεός δεν έπαιρνε επάνω Του την ανθρώπινη φύση μας να την χειρισθή με τέλειο τρόπο και να την επαναλειτουργήση ως «τέλειον άνθρωπον».

Η απάτη έγκειτο στο ότι οι παραδείσιοι παραχαράκτες εισηγήθηκαν στους Πρωτοπλάστους ότι μπορούν να τους εξασφαλίσουν όλα αυτά που τους υποσχέθηκε ό Θεός, χωρίς τους περιορισμούς του Θεού, αλλά και με απόλυτη ασυδοσία. Οι Πρωτόπλαστοι "έχαψαν" το παραμύθι, ότι ο Θεός ήταν το εμπόδιο της ευτυχίας τους(!) και ή συνέχεια είναι γνωστή, όπως και τα επακόλουθα της. Από τότε εμείς οι άνθρωποι γεννιώμαστε όχι μόνο «κατ' εικόνα Θεού» αλλά και «κατά την ιδέαν και κατά την εικόνα» (Γεν. 5, 3) των γονέων μας, όπως και τα παιδιά του Αδάμ, γι' αυτό και είμαστε πολύ επιρρεπείς στο να "χάβουμε" τα παραμύθια πού μας σερβίρουν, όπως ακριβώς τα "έχαψαν" και οι Πρωτόπλαστοι!

Θεοκρατία σημαίνει να αρχή ο Θεός

Πολλοί, ίσως, σκεφθήκατε ήδη πώς βρίσκομαι εκτός θέματος, έφ' όσον το θέμα μου είναι «Από την Θεοκρατία στην Παγκοσμιοποίηση» και ο λόγος μου βρίσκεται ακόμα στους Πρωτοπλάστους και δεν λέει να πάη στη γνωστή μας Θεοκρατία.

Αυτό το σκεφθήκατε γιατί, ακούγοντας περί Θεοκρατίας, ο νους σας πήγε στα ιστορικά καθεστώτα, στα όποια η "θρησκεία" επικρατούσε σε όλους ανεξαιρέτως τους τομείς της ανθρώπινης ζωής, με τρόπο πού οι άνθρωποι να βλασφημούν τον Θεό βλέποντας τους εκπροσώπους Του. Ας θυμηθούμε την Αγία Γραφή: «Δι' υμών βλασφημείται το Ονομα μου εν τοις έθνεσιν».

Το τραγικό με μας τους συγχρόνους είναι πώς έχουμε μπλέξει τόσο πολύ το μυαλό μας και έχουμε κατακερματίσει τη λογική μας βάζοντας ηγεμόνα της το πάθος και τις προκαταλήψεις μας, ώστε αλλοιώνουμε και την σημαντική των λέξεων, πού είναι ή τελευταία μας ελπίδα για να συνεννοηθούμε. Έτσι, "χαλαλίζουμε" με ευκολία λέξεις σημαντικές, αποδίδοντας τις σε ανθρώπους καταχραστές και καταστάσεις καταπιεστικές και Βάρβαρες, και τις απογυμνώνουμε από το πραγματικό τους περιεχόμενο και νόημα. Όπως, π.χ., "χαλαλίσαμε" την όντως δημοκρατική λέξη Βασιλεύς, που σημαίνει βάση του λάου, σε ανθρώπους πού έζησαν με αλαζονεία και έκαναν κατάχρηση εξουσίας και υιοθετήσαμε τη λέξη Πρόεδρος, πού ουσιαστικά δεν σημαίνει τίποτα, αφού ή Δημοκρατία δεν είναι έδρα για να κάθεται κανείς μπροστά της, έτσι "χαλαλίζουμε" και τη λέξη Θεοκρατία, στους θεομπαίχτες και καταπιεστές των λαών, πού καπηλεύθηκαν και καπηλεύονται τον Θεό για τα εγκλήματα τους.

Όμως, ή εισήγηση μου, μιλώντας για Θεοκρατία εννοεί την αβίαστη αποδοχή της κυριαρχίας του θελήματος του Θεού στην ψυχή, στον νου και στη ζωή των ανθρώπων.

Αυτή ή κυριαρχία του Θεού κράτησε πολύ λίγο μέσα στον Παράδεισο, πολύ λιγότερο σε επίγεια καθεστώτα, όπως στις μέρες του άγιωτάτου Βασιλέως και Ισαποστόλου Μεγάλου Κωνσταντίνου, και δεν έχουμε πλέον καμμιά, μα καμμιά, ελπίδα να επικράτηση στη γη, παρά μόνο στον αριθμό των πραγματικών πιστών της Εκκλησίας, πού είναι ήδη μικρός και πού ο Χριστός τον προσδιώρισε για το μέλλον με τρόπο, πού δεν αφήνει περιθώρια για ρομαντισμούς και οράματα: Μεταξύ δύο ή τριών!

Μπορεί κάποιοι να πιστεύουν σε μια μακρόχρονη επικράτηση του Θεού στη γη, μέσα από πολιτικά καθεστώτα, αλλά εμείς ξέρουμε, πώς αυτοί, πού το πιστεύουν, ή πιπιλάνε το δάχτυλο τους ή φτιάχνουν μια περίφημη καριέρα γήινης δόξας, κοροϊδεύοντας συγχρόνως τον εαυτό τους και τους άλλους ότι καταπιάνονται και ασχολούνται με τάχα πνευματικά θέματα.

Ωστόσο, όσοι πιστεύουμε στο Ευαγγέλιο δεν πρέπει να αντιδρούμε στην έννοια της θεοκρατίας, ούτε να συστρατευόμαστε με κείνους πού ακούνε τη λέξη και συνειρμικά ό νους τους πηγαίνει στους Ταλιμπάν και στον Χομεϊνί, γιατί ό Χριστός μας θέλει ολόκληρους και δεν περιορίζεται μόνο στο να εποπτεύη και να καθοδηγή την θρησκευτικότητα μας αλλά θέλει να του εμπιστευθούμε ολόκληρη την καρδιά μας και όλες τις δραστηριότητες μας και τις πτυχές της ζωής μας. Ο Χριστός είναι Εκείνος για τον Όποιον, από την στιγμή της συλλήψεως Του στην κοιλία της Παναγίας μας, πληροφορηθήκαμε ότι όχι μόνο «έσται μέγας και υιός Υψίστου κληθήσεται» αλλά και ότι «δώσει αυτώ Κύριος ο Θεός τον θρόνον Δαυίδ του πατρός αυτού, και βασιλεύσει επί τον οίκον Ιακώβ εις τους αιώνας και της Βασιλείας αυτού ουκ έσται τέλος».(Λουκ. 1, 32-33)

Πληροφορηθήκαμε, δηλαδή, ότι ο Χριστός όχι μόνο είναι Άρχων των ψυχών μας αλλά και Άρχων όλων των επιγείων δραστηριοτήτων μας, γιατί οι επίγειες δραστηριότητες ετοιμάζουν τον άνθρωπο για την αιώνια ζωή ή τον ατιμάζουν αιώνια.

Ο ορός, λοιπόν, Θεοκρατία πρέπει να εκφράζη τουλάχιστον όλους εκείνους τους ανθρώπους πού πιστεύουν στον Θεό και συγκεκριμένα, ως προς την Πατρίδα μας, πρέπει να εκφράζη όλους εκείνους πού ομολογούν ότι ο Χριστός είναι «Εις της Αγίας Τριάδος», Θεός Αληθινός, Παντοδύναμος και Πάνσοφος, γιατί είναι λογική συνέπεια αυτής της παραδοχής το να θέλης να κράτη, να αρχή Αυτός ο Θεός στη ζωή σου. Υπάρχει, άραγε, νουνεχής άνθρωπος πού ενώ θεωρητικά δέχεται ότι δεν υπάρχει τελειότητα πέραν αυτής, πού ορίζει ο Θεός, στην πράξη να υπηρέτη και να ενεργή πολιτικές πού είναι αμοραλιστικές επινοήσεις ανθρώπων;

Το ερώτημα αυτό περιμένει τη σωστή απάντηση από όλους μας, γιατί μέχρι σήμερα τα πράγματα στον χριστιανικό χώρο είναι συγκεχυμένα και επικίνδυνα. Γιατί δεν υπάρχει πιο επικίνδυνος από εκείνον πού ασχολείται με τον Θεό αρρωστημένα!

Μέχρι σήμερα οι Ρωμαιοκαθολικοί απαντούν στο ερώτημα ντύνοντας με ιερατικά άμφια την πολιτική εξουσία, και, δείχνοντας το Βατικανό, με τον "αλάθητο" άνθρωπο στη θέση του Θεού, προσπαθούν μέσω αυτού να επιβάλλουν στους ανθρώπους «το Κράτος του Θεού»! ΟΙ Προτεστάντες απαντούν, αντιδρώντες λανθασμένα στον ένα "αλάθητο" άνθρωπο και έτσι «επεξέτειναν τον παπικό θεσμό μέχρι της τελευταίας προτεσταντικής καλύβης», διδάσκοντες τους ανθρώπους να ταυτίζουν την Αλήθεια με τις προσωπικές τους απόψεις!

Εμείς, πάλι, οι νεοέλληνες Ορθόδοξοι, έχοντας χάσει τον "μπούσουλα" με τη θεωρία των «διακριτών ρόλων» ξεχάσαμε ότι όχι μόνο η Καινή αλλά και η Παλαιά Διαθήκη ανήκει στην Εκκλησία, ότι δεν έχει καταργηθεί από τον Χριστό -κάθε άλλο- και ότι αυτή περιλαμβάνει λεπτομερείς οδηγίες του Θεού για την διευθέτηση των βιωτικών αναγκών και για την επίλυση των ανθρωπίνων προβλημάτων και άρα, όχι απλώς επιτρέπεται αλλά και οφείλει η Εκκλησία να παρεμβαίνη, όταν η ζωή των ανθρώπων νοθεύεται, οι συναλλαγές τους είναι φαύλες και αλλοιώνονται τα φρονήματα τους. Αυτή την πρακτική μας έδειξαν ο άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος και οι άγιοι Πατέρες μας.

Στο ερώτημα, πού θέσαμε, πρέπει να απαντήσουν και οι πολιτικοί, όσοι τουλάχιστον ισχυρίζονται ότι είναι χριστιανοί, γιατί αυτοί είναι εκείνοι πού, αντί της Θεοκρατίας, επιλέγουν την Παγκοσμιοποίηση για να συμπλεύσουν με εκείνους, πού όχι μόνο δεν πιστεύουν στον Θεό αλλά και πού το πιστεύω τους είναι πώς ο Θεός και οι οδηγίες Του εμποδίζουν τους ανθρώπους να ενωθούν μεταξύ τους σε μια παγκόσμια οικογένεια αλληλεγγύης και αγάπης!

Δηλαδή, οι χριστιανοί πολιτικοί πρέπει να μας εξηγήσουν πώς είναι δυνατόν να πιστεύουν μεν ότι ο Θεός είναι Πάνσοφος και χωρίς Αυτόν δεν μπορεί να γίνη τίποτα απολύτως -αυτό είπε ο Χριστός-και παρά ταύτα συστρατεύονται με εκείνους πού πιστεύουν ότι τα πάντα θα τα πετύχουν μόνο όταν ο Θεός φυγή από τη μέση και γίνη κριτήριο των πάντων ό άνθρωπος, σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό πιστεύω; Έκτος αν αυτός είναι ο ορισμός του παραλογισμού ή ο ορισμός της υποκρισίας!

Παγκοσμιοποίηση: πνευματικό πρόβλημα

Βεβαίως τα πράγματα δεν παρουσιάζονται στους ανθρώπους τόσο ωμά και ξεκάθαρα, αλλά συσκοτίζονται παγκοσμίως με επιμέλεια ώστε, «εί δυνατόν, να παραπλανηθούν και οι εκλεκτοί» και να πιστέψουν ότι ή Παγκοσμιοποίηση δεν είναι ή συνέχεια και ή εξέλιξη της αιώνιας ανταρσίας και πάλης των «πνευματικών της πονηρίας» με τον Θεό, άλλ' ότι είναι κάτι το καινούργιο, κάτι σπουδαίο, συμβιβαστικό των αντιθέσεων μεταξύ των λαών, μια πνευματική πρόοδος, πού, επί τέλους, Βάζει στην άκρη τον σκοταδισμό της Εκκλησίας με τους μύθους για τους Αγγέλους και τους δαίμονες και απελευθερώνει το ανθρώπινο πνεύμα (Αυτό υπονοείται στο Σύνταγμα της Παγκοσμιοποίησης με τον εξοβελισμό του Χριστιανισμού), ώστε το ανθρώπινο πνεύμα ελεύθερο να γίνη αυτοθεός, χωρίς καμμιά ανάγκη από κανέναν, σύμφωνα με το συνοδευτικό της ταφής της ψυχής και του πνεύματος: «Λεν ελπίζω τίποτα, δεν φοβούμαι τίποτα, είμαι λεύτερος»]

Πολλοί, μάλιστα, επιχειρούν να προσδώσουν στην Παγκοσμιοποίηση μόνο χαρακτήρα οικονομικό, χωρίς, όμως, και αυτοί να αποκρύπτουν ότι το φαινόμενο αυτό προετοιμαζόταν από πολλούς αιώνες και δεν είναι μια ιδέα πού συνελήφθη στην εποχή μας.

Αυτό λέει πολλά...

Το τελευταίο τεύχος του Μαρτίου 2006 του περιοδικού ΤΙΜΕ ανάγει τις αρχές της Παγκοσμιοποίησης στο έτος 1295, όταν ο Μarco Ρolo έφθασε μέχρι την Κίνα και άνοιξε τους δρόμους του εμπορίου.

Όμως η ιστορική πραγματικότητα μαρτυρεί ότι οι πολιτικοί δεν αρκέσθηκαν στο εμπόριο αλλά χρησιμοποίησαν και "θρησκευτική" και πολιτική βία για να αλλάξουν τη νοοτροπία και τις συνειδήσεις των ανθρώπων. Τί ήσαν, άραγε, οι Αποικίες των Δυτικών στην Ανατολή και στην Αφρική; Ήσαν μόνο οικονομικά συμφέροντα η βιαία αλλοίωση των φρονημάτων των ανθρώπων προς την κατεύθυνση πού αυτοί επιθυμούσαν; Τώρα -αφού αφαίρεσαν τις ψυχές από τους ανθρώπους και τους αντικατέστησαν την «σάρκινην καρδίαν με λιθίνην»- τους αφαίρεσαν τις αλυσίδες, τους προώθησαν παντού και τους προετοιμάζουν ακόμη και για Προέδρους των Ηνωμένων Πολιτειών!(Σημ.: Τότε πού εγράφη ήταν απραγματοποίητο. Σήμερα η Αμερική έχει έγχρωμο Πρόεδρο.) Τώρα πια έγιναν «εις εξ αυτών». Ίσια και όμοια! Τώρα είναι και αυτοί μέλη του Συστήματος!

Δεν είναι, λοιπόν, τελικά, εμπορική και οικονομική ή μορφή πού παίρνει ή Παγκοσμιοποίηση στην εποχή μας. Θα μου επιτρέψετε, μάλιστα, να πω ότι κάθε άλλο παρά εμπορικά και οικονομικά αποτελέσματα προσφέρει στον κοσμάκη και ούτε, βέβαια, πρόκειται να του τα προσφέρη και στο μέλλον! Κατήντησε πια αυτή η παγκόσμια προσδοκία οικονομικής ανάκαμψης ...μεταφυσικό γεγονός(ϊ),

το όποιο προσδοκούμε να πραγματοποιηθή μετά τη Λεύτερα Παρουσία! Καλείται ο άνθρωπος να άνταλλάξη κυριολεκτικά τα φώτα της ψυχής και της συνειδήσεως του με στιγμιαίες λάμψεις βεγγαλικών, του στραγγίζουν την ψυχή από τις τελευταίες σταγόνες της ανθρωπιάς και τον αφήνουν οικονομικά στην "ψάθα". Όποιος έχει αντίρρηση, ας ρίξη μια ματιά στο Βιβλίο ΝΟ LOGO της Ναόμι Κλάϊν, που έχει χαρακτηρισθεί ως «το μανιφέστο της αντιπαγκοσμιοποίησης», και από τις σελίδες του αποκαλύπτονται οι μέθοδοι των Πολυεθνικών με σκοπό να «υπεξαιρέσουν και να οικειοποιηθούν το χρόνο, το φυσικό περιβάλλον και τις ίδιες τις ζωές των εργαζομένων»!

Ξεχάσαμε, φαίνεται, πώς θα έλθη εποχή, που θα πουλάνε οι άνθρωποι ακόμη και την ψυχή τους για το φαγητό και το αποτέλεσμα θα είναι και το χάσιμο της ψυχής και μια φούσκα φαντασίας αντί για φαγητό! Ξεχάσαμε πώς και τα υλικά αγαθά έχουν Αφεντικό τον Κύριο της Λοξής και γι' αυτό δεν θα πεινάση ποτέ ο άνθρωπος του Θεού, γιατί ο χορτασμός που ευφραίνει τον άνθρωπο δεν εξαρτάται από την ποσότητα του φαγητού αλλά από την ποσότητα της ευλογίας, πού συνοδεύει το φαγητό. Έτσι θα μένη με απραγματοποίητα οράματα και επιθυμίες αυτός πού δεν διάβασε και δεν πίστεψε στο «μη πεποίθατε έπ' άρχοντας, επί υιούς ανθρώπων οίς ουκ εστί σωτηρία» και ότι «επικατάρατος ο άνθρωπος όστις στήση την ελπίδα του έπ' άνθρωπον».

Ας διδαχθούν από την Ιστορία, όσοι δεν πιστεύουν πια στην Αγία Γραφή, ότι τα οικονομικά προβλήματα είναι κατ' εξοχήν πνευματικά. Ο Διοκλητιανός, ο μεγαλύτερος "φορομπήχτης" όλων των εποχών, δεν κατάφερε τίποτα, παρ' εκτός του να χρεωκοπήση την Αυτοκρατορία, αφού άρπαζε, μαζί με τους φόρους, και την ανθρωπιά των υπηκόων του. Αντίθετα, ο Μέγας άγιος Κωνσταντίνος, θέτοντας ως βάση το Ιερό Ευαγγέλιο στη ζωή της Αυτοκρατορίας, έκοψε χρυσά νομίσματα, πού η ισχύς τους κράτησε χίλια χρόνια! Αυτό και μόνο λέει πάρα πολλά, γιατί αποτελεί μοναδικό -με ασύγκριτη διαφορά- οικονομικό φαινόμενο στην ιστορία του κόσμου!

Η Παγκοσμιοποίηση υποκαθιστά τον Θεό!

Το κήρυγμα της Παγκοσμιοποίησης έχει επηρεάσει και αρκετούς ανθρώπους της Εκκλησίας και τους έχει ωθήσει να πιστέψουν ότι, τελικά, πρόκειται για ένα φαινόμενο αξιοποιήσιμο, αρκεί κανείς να πέραση μέσα άπ' αυτό τα μηνύματα της Ορθοδοξίας. Όμως, «συλλέγουσιν από ακανθών σταφυλήν και από τριβόλων σύκα;» (Ματθ.7,16)

Η Παγκοσμιοποίηση διαφέρει από τις προηγούμενες περιόδους της ανθρώπινης ιστορίας γιατί προσπαθεί ωμά και απροκάλυπτα να επιτυχή αυτό πού ό Θεός με τις παρεμβάσεις του εμποδίζει εδώ και χιλιάδες χρόνια. Από τον Πύργο της Βαβέλ μέχρι σήμερα. Εμποδίζει, δηλαδή, ό Θεός το ανακάτεμα και τη σύχγυση της Αλήθειας με το ψέμμα, χωρίζοντας λαούς, ενώ αυτό το σύστημα, με τον άκρατο και, ουσιαστικά, απάνθρωπο ανθρωποκεντρισμό του επιχειρεί να ένωση τους λαούς με το ψέμμα και για να το πετύχη αλλοιώνει τα πνευματικά, τα ουράνια και τα κάνει "χώμα". Με ό,τι πνευματικό του Θεού ασχολείται το μολύνει, το νοθεύει, το αλλοιώνει, το ισοπεδώνει, το κάνει ίσια και όμοια με τα χωματένια. Πασχίζει να πείση τους ανθρώπους πώς, τελικά, «το καλό και το κακό είναι ένα»!

Η συσκότιση των πραγμάτων συνεχίζεται με τα κατά τόπους και καιρούς "καμουφλάζ" της Παγκοσμιοποίησης, και έτσι στερείται ό πολύς κόσμος της δυνατότητας να άντιληφθή ότι ή Παγκοσμιοποίηση τελικά στοχεύει στο να ύποκαταστήση τον Θεό και την Εκκλησία Του, με το να δίνη υποσχέσεις, πού είναι φύσει αδύνατον να υλοποίηση, δηλαδή με το να κηρύττη ότι θα ένωση όλη την ανθρωπότητα, όλους ανεξαιρέτως τους ανθρώπους, ανεξαρτήτως θρησκείας, εθνικότητος, φυλής ή κοινωνικού στρώματος.

Η Πολιτεία Φορέας της Παγκοσμιοποίησης

Ακόμη και στην Πατρίδα μας επιχειρείται εδώ και πολλές δεκαετίες αυτή η υποκατάσταση. Με το νεώτερο δε "ευφυολόγημα" των «διακριτών ρόλων» μεταξύ Εκκλησίας και του φορέα της Παγκοσμιοποίησης, πού είναι η Πολιτεία, κρύβεται με πολλή τέχνη και μαεστρία η αδιάκριτη εφόρμηση των στοιχείων του κόσμου στην περιοχή του Θεού.

Τί άραγε σημαίνει «διακριτοί ρόλοι», όταν, όπως εξελίχθηκαν τα πράγματα, κυριαρχικός είναι πλέον ο ρόλος της Πολιτείας και όχι όπως ώρισε ο «εν βασιλεύσι Απόστολος» Μ. Κωνσταντίνος, ότι η Εκκλησία μέσα στο κράτος ως ψυχή και η Πολιτεία ως το σώμα, πρέπει η μεν να μεριμνά περί των εντός του άνθρωπου αναγκών, η δε Πολιτεία να μεριμνά για τις βιωτικές ανάγκες του;

Είναι διακριτοί οι ρόλοι όταν η Πολιτεία με το επιχείρημα ότι οι υπήκοοι της Πατρίδος μας δεν είναι όλοι Ορθόδοξοι χριστιανοί, προγραμματίζει το εκπαιδευτικό και πολιτιστικό σύστημα της χώρας μας σαν να είμαστε όλοι αλλόθρησκοι ή άθρησκοι και εξισώνει τη μειοψηφία με την πλειοψηφία;

Είναι διακριτοί οι ρόλοι όταν η Πολιτεία νομοθετεί πλειστάκις σαφώς αντίθετα με το Ιερό Ευαγγέλιο και όταν οι λειτουργοί της Εκκλησίας διδάσκουν την Αλήθεια στο λαό κατηγορούνται ότι πολιτικολογούν και αντιπολιτεύονται;

Είναι διακριτοί οι ρόλοι όταν η Πολιτεία αποφαίνεται και μάλιστα με απόλυτο τρόπο σε πνευματικά θέματα, σαν να την ψήφισαν οι άνθρωποι ως οδηγό της ψυχής και της ζωής τους και όχι μόνο και μόνο για να τους λύση τα βιωτικά προβλήματα, τα όποια σε μεγάλο Βαθμό τα αφήνει άλυτα, για να μην ειπούμε ότι πολλά από αυτά τα προξενεί εκείνη;

Ως προς την αλλοπρόσαλη σύνθεση του πληθυσμού της Πατρίδος μας, πού την τελευταία εικοσιπενταετία έχει ξεφύγει από κάθε έλεγχο, δεν έχει μερίδιο η Πολιτεία;

Κανείς ποτέ δεν μας εξήγησε το πώς μια χώρα, μέσα σε εκατόν εβδομήντα χρόνια από τον αυτοπροσδιορισμό της στο Σύνταγμά της με την παραδοχή και ομολογία της ότι μόνο «πάντες οι πιστεύοντες εις Χριστόν εισίν Έλληνες», χωρίς κανείς τότε να διαμαρτυρηθή -άρα δεν υπήρχε- έφθασε στο σημείο να εκτρέφη και να μοσχοπληρώνει νεογενίτσαρους για να εξοβελίσουν την Πίστη στον Χριστό, να πείσουν τους ανθρώπους ότι είναι μύθος πώς η Εκκλησία βοήθησε και στήριξε αποφασιστικά τους ανθρώπους κατά την Τουρκοκρατία και να παραχαράξουν την ιστορική πραγματικότητα μέχρι σημείου αρνήσεως και αυτής της υπάρξεως των Κρυφών Σχολειών;

Δεν έφθασε άραγε η χώρα μας σ' αυτό το σημείο μετά από μακροχρόνια ανελέητη προπαγάνδα και μεθοδευμένη Πολιτειακή συμπεριφορά;

Στη μεθοδευμένη Πολιτειακή συμπεριφορά εντάσσεται και η κατά καιρούς, με το πρόσχημα της Πολιτειακής ανωμαλίας, προώθηση σε ύπατα εκκλησιαστικά αξιώματα προτιμουμένων και ελεγχομένων από την Πολιτεία Κληρικών, οι όποιοι καταρράκωσαν το κύρος της Εκκλησίας και έκαναν να «βλασφημήται το Ονομα του Θεού εν τοις έθνεσιν».

Μακροχρόνια η διάσταση της Πολιτείας με την Εκκλησία

Έτσι φαντάζει σαν εξοργιστικό αστείο ή συζήτηση που γίνεται στις μέρες μας για επικείμενο χωρισμό Εκκλησίας και Πολιτείας, αφού όλοι μας πια ξέρουμε σ' αυτόν τον τόπο ότι ουσιαστικά ή Πολιτεία είναι εδώ και δεκαετίες σε διάσταση με την Εκκλησία, απλώς δεν της εκδίδει το Διαζευκτήριο, γιατί προτιμάει να την διαφεντεύη και να την χρησιμοποιή. Επιφυλάσσεται δε να της δώση και το Διαζύγιο, όταν αποχρωματισθούν λίγο ακόμη οι "Ελληνες και τακτοποιηθούν -προς το συμφέρον της Πολιτείας πάντα- και οι περιουσιακές διαφορές.

Όλοι πια γνωρίζουμε ότι το πολιτικό μας σύστημα έχει προ πολλού χωρισθή από την Εκκλησία και το πνεύμα Της και έχουν διατηρηθεί απλώς οι αγιασμοί, τα εγκαινια και οι Ορκωμοσίες, τελετές, πού όπως γίνονται, ουσιαστικά δεν λένε τίποτα.

Βεβαίως υπάρχουν αρκετές προσωπικές διαφοροποιήσεις πιστών πολιτευτών, αλλά και αυτές χάνονται μέσα στους κομματικούς σχεδιασμούς και στις επιδιώξεις τους.

Ο χωρισμός της Πολιτείας από την Εκκλησία φαίνεται κραυγαλέα και από τη θέση, πού η Πολιτεία έχει ορίσει στο Πρωτόκολλο της για τον Προκαθήμενο της Εκκλησίας της Ελλάδος κατά τις επίσημες εκδηλώσεις. Την θέση, πίσω από τους υπασπιστές του Προέδρου της Δημοκρατίας και στην ίδια ευθεία με την λοιπή πολιτική ηγεσία. Αυτή είναι η αξιολόγηση της Πολιτείας για τον πνευματικό ηγέτη της Πατρίδος μας, τον πνευματικό ηγέτη και όλου του πολιτικού κόσμου, έφ' όσον -όπως τουλάχιστον οι ίδιοι ισχυρίζονται και πολλές φορές διαλαλούν- είναι Ορθόδοξοι χριστιανοί!

Αν συγκρίνουμε το ήθος της σημερινής Πολιτείας με το ήθος του αγίου Αυτοκράτορας Κωνσταντίνου, τότε θα τον δοξάσουμε και θα τον προσκυνήσουμε για άλλη μια φορά.

Ο Μ. Κωνσταντίνος ως Αυτοκράτορας είχε εξουσία ζωής και θανάτου στην Αυτοκρατορία και, παρά ταύτα, κάθισε σ' ένα απλό σκαμνί μέσα στην Α' Οικουμενική Σύνοδο, αρνούμενος να καθίση σε θρόνο, και με κόκκινα τα μάγουλα από συστολή και σεβασμό προς τους Πατέρας της Συνόδου είπε ότι ή θέση του είναι δίπλα στους επισκόπους και όχι υπεράνω αυτών, προσθέτοντας, χαρακτηριστικά, ότι «εγώ είμαι εις εξ υμών Επίσκοπος αλλά των εκτός της Εκκλησίας»! Αυτή όντως είναι η πραγματική και ασύγκριτη σεμνότητα και ταπεινότητα!

Μεγάλη ευθύνη έχουμε εμείς οι Κληρικοί

Βεβαίως, μεγάλο μερίδιο ευθύνης για την επέκταση της ισοπεδωτικής Παγκοσμιοποίησης έχουμε εμείς οι Κληρικοί και πρέπει να κάνουμε και την αυτοκριτική μας και την αυτοκάθαρσή μας, γιατί, κατά τον σπουδαίο εκκλησιαστικό άνδρα, μακαριστόν π. Επιφάνιον Θεοδωρόπουλον, «η καθαρότητα του κλήρου» «είναι η μόνη αποτελεσματική Ιεραποστολή»!

Πέραν του ήθους μας, πού πρέπει να είναι και να φαίνεται ήθος Χριστού, ώστε να παρακινούνται οι άνθρωποι στην εν Χριστώ ζωή από τη συμπεριφορά μας και όχι μόνο από τα λόγια μας, πρέπει να αποβάλλουμε κάθε στοιχείο κοσμικής εξουσίας από την άσκηση του πνευματικού μας λειτουργήματος.

Είναι εκτροπή και αίρεση όταν το πολίτευμα των χριστιανών συγχέεται με πολιτικές στρατηγικές. Είναι εκτροπή, αίρεση και παραφροσύνη να συμπεριφέρονται οι Επίσκοποι ως τοποτηρητές του αυτοκράτορας και οι Πρεσβύτεροι ως κατεξουσιαστές των συνειδήσεων και της ζωής των ανθρώπων.

Το πολίτευμα μας δεν είναι πολίτευμα επίγειο αλλά «εν ουρανοίς υπάρχει» και γι' αυτό έχουμε χρέος να δείξουμε έμπρακτα στους ανθρώπους τη διαφορά, την αβυσσαλέα διαφορά μεταξύ κοσμικο-πολιτικής και εκκλησιαστικής εξουσίας.

Στην Εκκλησία δια του Χριστού «εδόθη πάσα εξουσία εν ουρανώ και επί γης», και αυτό οφείλουμε να το φανερώνουμε στους ανθρώπους με άλλον τρόπο και όχι με αυτόν πού γνωρίζουν από τους κοσμικούς άρχοντες. Να αποδείξουμε ότι αύτη η εξουσία του Χριστού δεν τους αιχμαλωτίζει, ούτε τους υποδουλώνει, ούτε τους κάνει υποχείρια μας, αλλά τους οδηγεί έξω από τους περιορισμούς της ανθρώπινης στενοκαρδίας, τους οδηγεί σε έξω-ουσία, έξω από την ουσία-φύση του πεπτωκοτος ανθρώπου και τους αξιώνει να γίνουν μέτοχοι «άλλης βιωτής, της αιωνίου απαρχή».

«Πολλά πταίομεν άπαντες» κραυγάζει ο δικαιότατος άγιος Ιάκωβος ο αδελφόθεος και συμπεριλαμβάνει τον εαυτόν του σ' αυτήν την ομολογία, πόσω μάλλον πρέπει να σκύψουμε το κεφάλι όλοι εμείς, πού πραγματικά φταίμε. Αρχιερείς, Ιερείς, Άρχοντες και αρχόμενοι.

Να συνειδητοποιήσουμε ότι «το τέλος εγγίζει» για τον καθένα μας και ότι στον τάφο μας θα πάρουμε μόνο την περιουσία της ψυχής μας. Δέν έχουμε περιθώρια να παριστάνουμε τους πρίγκηπες του λάου, ούτε ωφελεί. Δέν είμαστε μικρά παιδιά για να μας χαροποιούν τα ξυλοκέρατα του κόσμου. Η Παγκοσμιοποίηση εξαπλώνεται σαν οδοστρωτήρας, όπως προσφυέστατα έχει πει ό Μακαριότατος Αρχιεπίσκοπος μας. Οπωσδήποτε δεν μπορούμε να της ματαιώσουμε την πορεία, ούτε ανθρωπίνως να την αναχαιτίσουμε. Ωστόσο μπορούμε να της κλείσουμε την πόρτα της ψυχής μας και την πόρτα της οικογενείας μας.

Αν συνεργασθούμε περισσότεροι και μας αξίωση ό Θεός να αποκτήσουμε συναντίληψη, τότε τα αποτελέσματα θα πολλαπλασιασθούν, γιατί καμμιά θεωρία στην εποχή μας δεν κάνει εντύπωση πια στην κουρασμένη και απογοητευμένη ανθρωπότητα παρά μόνο το ήθος Χριστού, ζωντανεμένο στην συμπεριφορά των πιστών μαθητών Του.

* * *

Σάς κούρασα με την ατελή προσπάθεια μου να πω πολλά πράγματα σε λίγη ώρα. Ήταν, όμως, πράγματι δύσκολο να εκφρασθή ο πόθος μου για επικράτηση περισσότερης λογικής, της μόνης αποτελεσματικής αντιστάσεως κατά του αρχιτέκτονας της Παγκοσμιοποίησης, του «φθορέος των φρενών» αλλά και προϋπόθεση για την προσέγγιση της Θεολογίας, πού είναι το "κλειδί" για την επίλυση όλων των προβλημάτων, εγκόσμιων και υπερκοσμίων!

Ίσως σε κάποιους φάνηκαν «μωρία» οι απόψεις μου. Όμως προσπάθησα, όσο μπόρεσα, να "αντιγράφω" τα «μωρά του κόσμου», τους «μωρούς δια Χριστόν». Γνωρίζω ότι αυτή η «μωρία» είναι αντίθετη με ό,τι θεωρείται στην εποχή μας σοφό. Άλλα πιστεύω, με όλη μου την ψυχή πιστεύω, ότι τα «μωρά τον κόσμου εξελέξατο ο Θεός ίνα τους σοφούς καταισχύνη, και τα ασθενή και εξουθενημένα εξελέξατο ο Θεός ίνα καταισχύνη τα ισχυρά», και γι' αυτό, παρά τις όποιες ατέλειες της δικής μου "αντιγραφής", «οι μωροί δια Χριστόν» ήταν, είναι και θα είναι η μόνη μας ελπίδα!

«Κρίση οικονομική ή Κρίση του Θεού;»

του Μητροπολίτη Προικοννήσου Ιωσήφ

Aκολουθεί η ενδιαφέρουσα εισήγηση του Μητροπολίτη Προικοννήσου Ιωσήφ στην ημερίδα του Παγκρητίου Συνδέσμου Θεολόγων που πραγματοποιήθηκε το Σάββατο, 19 Νοεμβρίου, στο Πνευματικό Κέντρο Παναγίας Μπεντεβή, παρουσία του Αρχιεπισκόπου Κρήτης Ειρηναίου:

Σεβασμιώτατε,
Αγαπητοί πατέρες και αδελφοί,
Κύριε Πρόεδρε του Παγκρητίου Συνδέσμου Θεολόγων,
Αγαπητοί συνάδελφοι Θεολόγοι!

Κατ’ αρχήν ευχαριστώ θερμοτατα τον Σύνδεσμό σας για την ευγενή πρόσκληση να είμαι σήμερα ανάμεσά σας ως ομιλητής, καθώς και τον Σεβ. Αρχιεπίσκοπο Κρήτης και πνευματικό πατέρα όλων μας κ. Ειρηναίο για την προφρόνως και ευγενώς, όπως πάντα, παρασχεθείσα ευλογία του, τόσο για να λειτουργήσω στα όρια της θεοσώστου Επαρχίας του, όσο και για να σας μιλήσω. Είμαι δέσμιος της αγάπης όλων σας! Θα προσπαθήσω να δώσω, όσο μπορώ, μια απάντηση στο ερώτημα:

«Κρίση οικονομική ή Κρίση του Θεού;»

1. Στις ζοφερές ημέρες μας όλοι μιλούμε για την «Κρίση» που ενέσκηψε και μας ταλανίζει, τόσο εδώ στην Ελλάδα, όσο και στην Ευρώπη και σε άλλες χώρες του κόσμου. Πέντε μέχρι στιγμής ευρωπαίοι πρωθυπουργοί κατέρρευσαν άδοξα μέσα στη δίνη αυτής της κρίσης. Χιλιάδες άνθρωποι βρέθηκαν ξαφνικά αντιμέτωποι με το φάσμα της οικονομικής καταστροφής, της ανεργίας και της φτώχειας, ενώ πολλοί έχουν κιόλας φτάσει στο απονενοημένο διάβημα. Ήδη μιλούν για εκατοντάδες αυτοκτονίες την τελευταία διετία στην πατρίδα μας, άμεσα συναρτημένες με την περιλάλητη κρίση.

Τα ΜΜΕ συνήθως τις αποσιωπούν και από μια έποψη ίσως καλώς πράττουν. Οι μισθοσυντήρητοι και οι συνταξιούχοι του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα είδαν το μισθό και τη σύνταξή τους να περιορίζεται άγρια. Οι υπεύθυνοι διαχειριστές της ζωής και του μέλλοντός μας συμπεριφέρονται σαν μαθητευόμενοι μάγοι, λαμβάνουν σπασμωδικές αποφάσεις, φάσκουν και αντιφάσκουν, σήμερα αποφασίζουν κάτι και αύριο το αναιρούν, υπόσχονται, αυτοδιαψεύδονται και τραυματίζουν καθημερινά το ηθικό και την αξιοπρέπειά μας. Οι φόροι και τα τέλη έρχονται σαν καταιγίδα, αυξάνονται συνέχεια με γεωμετρική πρόοδο και εισπράττονται εκβιαστικά, χωρίς μάλιστα να λαμβάνεται κάποια μέριμνα για δίκαιη κατανομή τους. «Το κράτος διεκδικεί συνέχεια τα δάκρυα και το αίμα μας», όπως σωστά παρατήρησε σε εγκύκλιό του ο Μητροπολίτης Μεσογαίας Νικόλαος, «χωρίς καμμιά ελπίδα και εγγύηση», ενώ «προσφέρει στο λαό πολύ λιγότερα απ’ όσα του απαιτεί» (Εγκύκλ. 63/30-9-2011).

Το περίφημο «κοινωνικό κράτος» όπως το γνωρίζαμε αρχίζει να συρρικνώνεται ταχύτατα και να αποσύρρεται από το προσκήνιο. Μ’ αυτά και μ’ αυτά, κυριολεκτικά «ισοπεδωθήκαμε στο μηδέν της περιουσίας μας και στο τίποτα της αξιοπρεπείας μας» (ενθ’ ανωτ.). Η κατάθλιψη, το πονηρό πνεύμα της λύπης, όπως την ονομάζει ο Άγιος Κασσιανός ο Ρωμαίος, είναι κατόπιν τούτων η ευρύτατα ενδημούσα νόσος και στον τόπο μας, και μάλιστα στα μεγάλα αστικά κέντρα, ενώ η κατανάλωση των σχετικών ψυχοφαρμάκων έχει αυξηθή δραματικά. Οι ειδήσεις, του εσωτερικού και του εξωτερικού, που βομβαρδίζουν κάθε ώρα τ’ αφτιά μας και τα μάτια μας, προξενούν όχι ανησυχία, αλλά κυριολεκτικά πανικό! Ένα δαιμονικό γαϊτανάκι οικονομικής και κοινωνικής καταρρεύσεως ξετυλίγεται στην Ευρώπη, στην Αμερική και σ’ άλλες χώρες της σφαίρας, στο οποίο η μικρή Ελλάς έχει, δυστυχώς, κεντρικό ρόλο. Οι πολιτικοί, που ήκιστα αδίκως, θεωρούνται ανεπαρκείς, αναξιόπιστοι και κυριολεκτικά «χαλασοχώρηδες» κατά Παπαδιαμάντην, συγκεντρώνουν πάνω τους την μήνιν και τα πυρά των αγανακτισμένων και απελπισμένων. Θυμηθήτε τα γεγονότα της 28ης Οκτωβρίου. Κύματα αγανακτισμένων πολιτών κάθε ηλικίας, κοινωνικής τάξεως και μορφωτικού επιπέδου, κατακλύζουν τις πλατείες και των ελληνικών πόλεων, όπως και των μεγαλουπόλεων του εξωτερικού, διαμαρτυρομένων έντονα για τη διάχυτη δυστυχία. Συλλαλητήρια επί συλλαλητηρίων και διαδηλώσεις επί διαδηλώσεων διοργανώνονται για να υψώσουν διάτορη φωνή απογνώσεως. Η κρατική εξουσία τους δειχνει άγρια τα δόντια της. Η διανόηση κάνει τις αναλύσεις και τις εκκλήσεις της σε διάφορους τόνους, αλλά δεν καταφέρνει να ξορκίσει τη σύγχυση. Τα εκκλησιαστικά συσσίτια των απόρων που διοργανώνουν αξιέπαινα πολλές ενορίες μας, αποτελούν τη μόνη, συχνά, ελπίδα για να αντιμετωπίσουν το φάσμα της πείνας ολοένα και περισσότεροι συνάνθρωποι, αξιοπρεπείς μέχρι χθες νοικοκύρηδες. Οι άστεγοι πολλαπλασιάζονται συνεχώς και μάλιστα εν καιρώ χειμώνος.

Οι περισσότεροι που κυκλοφορούν στους δρόμους συμπεριφέρονται νευρωτικά, είναι έτοιμοι να εκραγούν η δείχνουν αφηρημένοι, με τον νου να ταξιδεύει αλλού. Στις συζητήσεις, ακόμη και των απλουστέρων στο καφενείο η στο χωριό, μπήκαν νέοι όροι όπως: Μνημόνιο, Μεσοπρόθεσμο, Goldman Sachs, οίκοι αξιολόγησης, σπρέντς, ασφάλιστρα κινδύνου, επιτόκια, ΔΝΤ, Ευρωζώνη, Τρόϊκα, διάθεση ομολόγων, δημοσιονομική εξυγίανση, εκταμίευση της δόσης κ.α.π. Όλοι κουβεντιάζουν για το αν το Μνημόνιο είναι στην πραγματικότητα το Μνημόσυνο της Ελλάδος όπως την ξέραμε. Αν το Μεσοπρόθεσμο είναι απλώς προοίμιο πολλών άλλων μεταμεσοπροθέσμων και μακροπροθέσμων στραγγαλιστικών μέτρων που σαν οδοστρωτήρες θα περάσουν πάνω από τον ταλαίπωρο λαό μας. Αν θα πρέπει να μείνουμε στο ευρώ η να επιστρέψουμε στη σεμνή δραχμούλα μας. Αν αξίζει να παραμένουμε στην Ευρωπαϊκή Ένωση η να αποχωρήσουμε. Αν αντέχει το οικοδόμημα της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον τεκτονικό σεισμό που το σείει (Ιταλία, Πορτογαλλία, Ισπανία, Ιρλανδία, Ισλανδία κ.λπ. κ.λπ.), η αν θα καταρρεύσει καταπλακώνοντάς μας όλους κάτω από τα ερείπιά του.

Αν η Αμερική, η Ρωσία η η Κίνα μπορούν να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση της καταστάσεως. Όλοι γίνονται αυτοχειροτόνητοι οικονομικοί και κοινωνικοί αναλυτές και διεθνολόγοι και αποφαίνονται ανάλογα. Πολλοί αναζητούν ήδη μια χώρα για να μεταναστεύσουν, και μάλιστα νέοι, που βλέπουν εδώ τα φτερά τους και τα όνειρά τους τραγικά ψαλλιδισμένα και ασφυκτιούν. Στην Κύπρο έχουν κιόλας κατευθυνθή πολλοί, στις διάφορες δυτικοευρωπαϊκές χώρες άλλοι, αρκετοί αναζητούν καλλίτερες συνθήκες στη γείτονα Τουρκία, ενώ πάρα πολλοί αναζητούν τους γνωστούς παλαιότερους μεταναστευτικούς «παραδείσους» της Αυστραλίας και της Αμερικής. Ασφαλώς δεν πρόκειται για ανειδίκευτους χειρώνακτες αλλά συχνά για ανθρώπους με πανεπιστημιακά πτυχία, με γλώσσες, με διδακτορικά κ.τ.τ. Κατάσταση γενικώς σουρρεαλιστική, τραγική, θρήνου και οιμωγής άξια, κυριολεκτικά δαιμονική. Αυτά είναι γνωστά σε όλους. Και όλοι αναζητούν τη ρίζα του μεγάλου κακού στην πριν από δυόμιση χρόνια κατάρρευση της Lehman Brothers στη Νέα Υόρκη και στις περιπέτειες (και αθλιότητες) των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων της Wall Street, με τα λεγόμενα «Golden Boys» να επισύρρουν στις κεφαλές τους τα αναθέματα των θυμάτων από κάθε γωνιά της γης. Θεωρούν ότι εδώ, στους άπληστους μεγαλοτραπεζίτες και στα μοχλευμένα λογιστικά τους κεφάλαια, στο αμέτρητο «χρήμα -αέρα», στα λιμνάζοντα ομόλογα (η αγορά ομολόγων είναι σε αξία πέντε φορές μεγαλύτερη από όλο το Ακαθάριστο Ετήσιο Προϊόν της υφηλίου, ενώ η αγορά των διεθνών παραγώγων είναι δώδεκα φορές μεγαλύτερη από το παγκόσμιο ΑΕΠ!), στις χρηματιστηριακές «φούσκες», βρίσκεται η γενεσιουργός αιτία της καταστάσεως που βιώνουμε. Και βέβαια κανείς εχέφρων δεν θα υποστηρίξει ότι τα άδηλα εκείνα και κρύφια μυστήρια και τα θλιβερά γεγονότα στην πέραν των Γαδήρων υπερδύναμη είναι άσχετα με τα σημερινά δικά μας οξύτατα προβλήματα.

Όπως άλλωστε δεν είναι άσχετα και κάποια άλλα, όπως το λίγο παλαιότερο «Κραχ» του Χρηματιστηρίου Αξιών Αθηνών του 1999, όταν εκατό περίπου δισεκατομμύρια ευρώ άλλαξαν απότομα χέρια, με αποτέλεσμα χιλιάδες μικροεπενδυτές να θρηνούν μέχρι σήμερα τις οικονομίες μιας ζωής, το εφάπαξ των γηρατειών τους η όσα αφρόνως δανείσθηκαν από τις Τράπεζες για να «παίξουν» στο Χρηματιστήριο επ’ ελπίδι ευκόλου και υψηλού κέρδους. Βεβαίως κάποιοι άλλοι εθησαύρισαν απ’ εκείνο το απότομο ξεφούσκωμα και είναι κρίμα που δεν βρέθηκε μέχρι σήμερα μια σοβαρή κυβέρνηση με αποφασιστικότητα να αντιμετωπίσει τους ταχυδακτυλουργούς εκείνους της απάτης κυριολεκτικά ως «πλουτίσαντας επί Κατοχής». Κάποιοι, με όχι εντελώς αβάσιμη καχυποψία, αναζητούν πίσω από τις καλοσφαλισμένες πόρτες ιδιοτύπων διεθνών λεσχών όπως η λεγόμενη Τριμερής Επιτροπή (The Trilateral Commission) η η Λέσχη Bilderberg, τα γενεσιουργά αίτια της παγκόσμιας Κρίσεως. Άλλοι μέμφονται την Κομμισιόν της Ευρωπαϊκής Ενώσεως, την ακαμψία του κοινού ευρωπαϊκού νομίσματος η την επιθυμία της Γερμανίας για μια Γερμανική Ευρώπη. Άλλοι στοχοποιούν φορολογικούς παραδείσους όπως τα Cayman Islands της Καραϊβικής με τις υπεράκτιες εταιρίες, το Λιχτενστάϊν και την Ελβετία με το απόλυτο τραπεζικό απόρρητο (τελευταίως αυτό έχει ξεπερασθή, αλλά η Ελλάδα μένει ένοχα αδιάφορη!), όπου φυγαδεύεται το μαύρο χρήμα, προϊόν οικονομικού (τουλάχιστον!) εγκλήματος.

Άλλοι κατηγορούν μεγάλες διεθνείς εταιρίες που εξυπηρετούν τεράστια συμφέροντα (όρα και Siemens) και τους εντόπιους πράκτορές τους, που και όταν αποκαλύπτεται ο καταλυτικός ρόλος τους εξασφαλίζουν την ασυλία τους στα όρια της μητέρας-πατρίδας της εταιρίας. Δεν είμαι ειδικός για να εκφέρω γνώμη, χωρίς τούτο να σημαίνει και ότι είμαι κρετίνος η ότι δεν έχω τις υποψίες μου. Οπωσδήποτε όμως θα είμασταν πολύ μακρυά από την αλήθεια αν δεν αναζητούσαμε ταπεινά ευθύνες και από μας τους ίδιους. «Πολλά γαρ πταίομεν άπαντες». Όπως πολύ εύστοχα παρατηρεί ο Μεσογαίας Νικόλαος: «Σίγουρα και η δική μας ευθύνη ως λαού δεν είναι καθόλου μικρή. Συμφωνήσαμε με τις μικρονοϊκές πολιτικές επιλογές και τις κάναμε συνήθειες και νοοτροπία μας. Η ανειλικρίνεια, η αδιαφορία, το βόλεμα, το εύκολο κέρδος, η προσβολή των θεσμών, η ύβρις κατά της πίστης και της παράδοσής μας, η ασέβεια κατά του κράτους και των νόμων, οι αλόγιστες διεκδικήσεις, αποτέλεσαν κομμάτια της ζωής του νεοέλληνα που δεν μας τιμούν καθόλου… Το δικό μας μερίδιο ευθύνης για το σημερινό μας κατάντημα δεν είναι ευκαταφρόνητο.» (ενθ’ ανωτ.).

Είμαστε βουτηγμένοι σε ηθική και πνευματική κρίση! Έχουμε απομακρυνθή από την ευθεία όδό του Χριστού! Αυτή είναι μια οδυνηρή όσο και αναμφισβήτητη πραγματικότητα!

2. Η σημερινή Κρίση, αγαπητοί μου, όπως επιγραμματικά την περιγράψαμε, δεν είναι βεβαίως η πρώτη που βιώνει η άνθρωπότητα. Είναι πολύ χρήσιμο να θυμούμαστε ότι πριν από ογδόντα χρόνια ο κόσμος είχε ζήσει τη «Μαύρη Τρίτη», δηλαδή την 29η Οκτωβρίου 1929, όταν μ’ ένα τρομερό «Κραχ» του Χρηματιστηρίου της Νέας Υόρκης ξέσπασε η Παγκόσμια Οικονομική Ύφεση, «The Great Depression», που έφερε την πείνα και την εξαθλίωση σε δεκάδες εκατομμύρια ανθρώπων σ’ όλο τον κόσμο. Περίπου δέκα χιλιάδες τράπεζες τινάχθηκαν στον αέρα, εκατομμύρια άνθρωποι έχασαν τις καταθέσεις τους, τις επιχειρήσεις τους, τα υποθηκευμένα λόγω δανείων σπίτια και περιουσίες τους. Μεγάλες επιχειρήσεις διαλύθηκαν, τα εργοστάσια έκλεισαν, η βιομηχανία και το εμπόριο έγιναν συντρίμμια, ενώ κατά σύμπτωση ενέσκηψε και μια μεγάλη περίοδος ξηρασίας στις Η.Π.Α., που κράτησε ως το 1930, κι εκαθηλωσε στο ναδίρ και την αγροτική παραγωγή. Πρώην εκατομμυριούχοι, επιχειρηματίες, βιομήχανοι κ.τ.τ. βρέθηκαν ξαφνικά να πουλούν μήλα και μολύβια σε καροτσάκια μικροπωλητού στους δρόμους για να επιβιώσουν. Άνθρωποι άρχισαν να αυτοκτονούν πηδώντας από τα ψηλά κτίρια. Μόνο στις Η.Π.Α. το ένα τρίτο του λαού βρέθηκε πολύ κάτω από το συμβατικό όριο της φτώχειας. Σε άλλες χώρες τα πράγματα υπήρξαν χειρότερα.

Στρατειές ατέλειωτες οι άνεργοι, οι νεόπτωχοι, οι πεινασμένοι, οι απελπισμένοι σε όλο τον δυτικό κόσμο, ήταν ένα θαυμάσιο άλλοθι για τους μπολσεβίκους και κομμουνιστές της Σοβιετικής Ενώσεως ν’ αναθεματίζουν το κεφάλαιο (όχι το βιβλίο του Μαρξ!) και τον καπιταλισμό, καλώντας τους «προλετάριους» όλης της γης να ενωθούν κάτω από την «μπαντιέρα ρόσα τριονφερά» για ν’ απολαύσουν τον επαγγελλόμενο ερυθρό παράδεισο. Ήταν επίσης ένα θαυμάσιο άλλοθι για παρανοϊκούς αρχολίπαρους και σπουδαρχίδες δημοπίθηκους, όπως κάποιος Αδόλφος Χίτλερ, για να ξεσηκώσουν τις πανικόβλητες μάζες, να τις φανατίσουν και να στήσουν σκοτεινά ολοκληρωτικά καθεστώτα που θα έβαφαν στο αίμα όλη την υφήλιο με τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο. Εάν λάβουμε σοβαρά υπ’ όψιν αφ’ ενός μεν το γεγονός ότι η ιστορία προχωρεί σαν σπιράλ και κάποτε μερικά φαινόμενά της επαναλαμβάνονται, αφ’ ετέρου δε ότι η οικονομία σήμερα είναι πολύ περισσότερο παγκοσμιοποιημένη απ ?τι το 1929, το Κραχ του έτους εκείνου, που εκράτησε μια ολόκληρη δεκαετία και κατέληξε μέσα στον ωκεανό αίματος του Β Παγκοσμίου Πολέμου, μόνο αίσια σημεία δεν φανερώνει στον ορίζοντα των καιρών μας.

3. Αλλ’ ας έλθουμε τώρα στην έννοια της λέξεως «Κρίση», με την οποία χαρακτηρίζουμε τη σύγχρονη οδυνηρή συγκυρία. Τη χρησιμοποπιούμε σήμερα με την ιατρική έννοια του όρου: Δηλαδή ως απότομη και οξεία εμφάνιση συμπτωμάτων μιας παθογένειας, με προφανείς κινδύνους. Ασφαλώς υπάρχουν και άλλες έννοιες του όρου, όπως: Γνώμη, εκτίμηση, αποτίμηση, εκλογή, επιλογή, προτίμηση, δοκιμή δεξιότητας η δύναμης, έκβαση η αποτέλεσμα μιας υποθέσεως, ενός γεγονότος κ.λπ. Υπάρχει όμως και η δικανική έννοια: Δίκη, δικαστική απόφαση! Και βεβαίως, στη συνάφεια αυτή υπάρχει και ο Κριτής, επίγειος η Θείος. Η τελευταία αυτή σημασία φρονώ ταπεινά ότι τεροιάζει περισσότερο στα δεδομένα που μας απασχολούν.
Μας είχε διδάξει ενωρίτατα και πολύ καθαρά ο Θεός ότι: «Εγώ ειμί Κύριος ο Θεός σου… ουκ έσονταί σοι θεοί έτεροι πλην εμού. Ου ποιήσεις σεαυτώ είδωλον ουδέ παντός ομοίωμα, όσα εν τω ουρανώ άνω και όσα εν τη γη κάτω και όσα εν τοις ύδασιν υποκάτω της γης. ου προσκυνήσεις αυτοίς ουδέ μη λατρεύσης αυτοίς» (Έξοδ. Κ 1-5). Μας είχε εκ νέου προειδοποιήσει: «Ουδείς δύναται δυσί κυρίοις δουλεύειν. η γαρ τον ένα μισήσει και τον έτερον αγαπήσει, η ενός ανθέξεται και του ετέρου καταφρονήσει. Ου δύνασθε Θεώ δουλεύειν και μαμωνά» (Ματθ. Στ 24). Η λέξη μαμωνάς είναι αραμαϊκή και σημαίνει κέρδος (συνηθέστερα ανέντιμο), λύτρα, δωροδοκία, αποζημίωση, πάντοτε με μια αίσθηση αναξιοπρέπειας και τινος ηθικά επιλήψιμου. Παραπέρα δηλώνει τον υλικό πλούτο και την αρρωστημένη προσκόλληση σ’ αυτόν. Σημαίνει τελικά πλεονεξία, την οποία ο Απόστολος Παύλος απερίφραστα εχαρακτήρισε ως ειδωλολατρία (Κολ. Γ 5).

Η πλεονεξία παραγκωνίζει τον Θεό δίνοντας προτεραιότητα στα υλικά αγαθά, ωσάν αυτά να μπορούν να στηρίξουν την ελπίδα του ανθρώπου για ζωή. Ο πλεονέκτης προσκολλάται αρρωστημένα στα υλικά αγαθά, αφοσιώνεται στην απόκτηση, την αύξηση η διατήρησή τους και ξεχνά ολότελα τον τροφοδότη και ζωοδότη Θεό. Η ύλη έγινε η θρησκεία του, ο χαμοθεός του, αυτήν εμπιστεύεται, δηλαδή πιστεύει, γι’ αυτήν κάνει τα πάντα. «Ο αγαπών αργύριον, ούτως ως αγαπάν ώφειλε Κύριον τον Θεόν εξ όλης της ψυχής», λέει ο Μέγας Βασίλειος, «ο τοιούτος αντί του δεουλεύειν τω Κυρίω, δουλεύει τω μαμωνά, το τω Θεώ οφειλόμενον της αγάπης μέτρον επί το αργύριον μεταθείς. Δια τούτο γίνεται η πλεονεξία ειδωλολατρία επειδάν τα τω Κυρίω προσφερόμενα δώρα επί τα γήϊνα μετενέγκη» (Εις τον Προφ. Ησαΐαν, κεφ. 1, PG 30, 212 CD). Δυστυχώς στην εποχή μας θα ακουόταν εξαιρετικά επίκαιρος ο λόγος του προ ολίγων ημερών εορτάσαντος Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου: «Οι πολλοί περί την των χρημάτων μαίνονται συλλογήν και τον Θεόν μισήσαντες αγαπώσι τον μαμωνάν» (Περί Κατανύξεως Α , ΕΠΕ 28, 634).

Η λατρεία του μαμωνά είναι η μεγάλη αμαρτία των ημερών μας! Τι άλλο μαρτυρεί η λύσσα με τις ατέλειωτες επενδύσεις, τα χρηματιστήρια, τις μετοχές, τα χαρτοφυλάκια, τα ρέπος, τα ομόλογα, τις ρευστοποιήσεις, τα θαλασσοδάνεια, τις μεγαλοπιστώσεις, τα συναλλαγματικά παιγνίδια, την ακαριαία παρακολούθηση των διεθνών αγορών, των επιτοκίων, των συναλλαγών, της τιμής του χρυσού, του σκαμπανεβάσματος των αξιών κ.τ.τ.; Όποιος έχει όμματα πνευματικά βλέπει ότι μπροστά μας «έστηκεν εικών χρυσή, η του μαμωνά τυραννίς», όπως θάλεγε και πάλι ο θείος Χρυσόστομος (Κατά Ματθαίον Α , ΕΠΕ 9, 154). Εικόνα Ναβουχοδονοσώρειος εν πεδίω Δεηρά, την οποία «έκνοον πρόσταγμα τυράννου δυσεβούς» καλεί επίμονα σε διαρκή προσκύνηση. Και όποιος έχει «ώτα ακούειν», μέσα από τα πολυμέσα, την τηλεόραση, το διαδίκτυο, τον τύπο, το ραδιόφωνο κ.λπ., ακούει τον πονηρό κήρυκα με διάτορη φωνή να εντέλλεται: «Υμίν λέγεται, λαοί, φυλαί, γλώσσαι• η αν ώρα ακούσητε της φωνής της σάλπιγγος, σύριγγός τε και κιθάρας, σαμβύκης και ψαλτηρίου και συμφωνίας και παντός γένους μουσικών, πίπτοντες προσκυνείτε τη εικόνι τη χρυσή η έστησεν Ναβουχοδονόσωρ ο βασιλεύς» (Δαν. Γ 4-5).

Οι περισσότεροι ενέδοσαν «και εγένετο ότε ήκουσαν οι λαοί της φωνής της σάλπιγγος, σύριγγός τε και κιθάρας, σαμβύκης και ψαλτηρίου και συμφωνίας και παντός γένους μουσικών, πίπτοντες πάντες οι λαοί, φυλαί, γλώσσαι προσεκύνουν τη εικόνι τη χρυσή, η έστησε Ναβουχοδονόσωρ ο βασιλεύς» (Δαν. Γ , 7) στη Wall Street, στα Χρηματιστήρια, στις Τράπεζες, στα ανταλλακτήρια, στα σαράφικα, στα αεριτζήδικα της Νέας Υόρκης, της Αθήνας, του Λονδίνου, του Τόκυο, του Χονγκ-Κονγκ, του Πεκίνου, των Βρυξελλών, της Φραγκφούρτης, του Παρισιού κ.λπ. Ελάχιστοι είναι με τη μερίδα των αγίων Τριών Παίδων! Οι περισσότεροι προτίμησαν την εικόνα τη χρυσή, τον μαμωνά. Άλλοι ενεργώς και δημοσία και γυμνή τη κεφαλή και άλλοι υποκαρδίως, ρίχνοντας κρυφά προς το μέρος της το θυμίαμα της επιθυμίας.

Οι πάντες, σχεδόν, «φιλαργυρίαν νοσούντες, την πάντων κακών αιτίαν» (Γρηγ. Παλαμάς: ομιλ. ΛΘ ?ν Λιτή, ΕΠΕ 10, 500-502), «εματαιώθησαν εν τοις διαλογισμοίς αυτών και εσκοτίσθη η ασύνετος αυτών καρδία• φάσκοντες είναι σοφοί εμωράνθησαν, και ήλλαξαν την δόξαν του αφθάρτου Θεού» (Ρωμ α , 22-23) – μετήλλαξαν δηλ. την λατρεία του μόνου αληθινού Θεού μ’ εκείνην του ειδώλου της απάτης του πλούτου, της ύλης, του χοός. Παραδόθηκαν «εις νουν αδόκιμον» και όχι μόνο συμπεριφέρθηκαν όπως πιο πριν με επώδυνη ειλικρίνεια μας διεζωγράφισε ο Μητροπολίτης Μεσογαίας, αλλά διέπραξαν και το άκρον άωτον της αμαρτίας, δηλ. την ειδωλολατρία! Δεν στοχάσθηκαν τουλάχιστον πως η ύλη, ο πλούτος, το συνάλλαγμα, είναι «ολιγοχρόνιον κτήμα• αγνώμων οικέτης, αιμοβόρος και ανδροφόνος• ποταμίων ρευμάτων μιμείται φύσιν» (Ιω. Χρυσόστομος: Εις το «Μη φοβού όταν πλουτήση άνθρωπος», Α , ΕΠΕ 8Α, 276-278) η εκείνο που τόσο όμορφα λέει με ηδυσμένο ποιητικό λόγο ο Θεολόγος Γρηγόριος: «Τα δε χρήματα παίζει πλανώντα την φιλόπλουτον νόσον, άλλοις επ’ άλλω προσγελάν πεφυκότα, πόρνης απίστου τον τρόπον μιμούμενα, πολλούς εραστάς ποικίλως μωκωμένης, συνόντα, και φεύγοντα, και κολλώμενα, τούτοις, εκείνοις, ουδενί δε γνησίως. Το γαρ βέβαιον ουκ έχει πλούτου φύσις, λάβροις θαλάσσης κύμασιν εικασμένη, κυρτουμένοις, πίπτουσιν αστάτω φορά» (Έπη εις ετέρους Η , Προς Σέλευκον, ΕΠΕ 11, 136-138). Ήδη η πόρνη εκείνη τους ξεγέλασε, ο θησαυρός έφυγε από τα χέρια τους, κατακρήμνισε τα όνειρά τους, διέλυσε τα σχέδιά τους, ετσάκισε τα φτερά τους κι έφερε τόση δυστυχία στην ανθρωπότητα! «Ο πεποιθώς επί πλούτω ούτος πεσείται» {Παροιμ. Ια , 28), έλεγε η Γραφή, αλλά ποιός άκουε;

Και τώρα, οι προστιθέντες καρδίαν στον ρέοντα πλούτο (Ψαλμ. Ξα 11), δηλαδή «οι την εικόνα προσκυνήσαντες, όψονται το πυρ αυτοίς θηρίου χαλεπώτερον παντός επιπηδών και καθέλκον ένδον» (Ιω. Χρυσόστομος: Κατά Ματθαίον Α , ενθ’ ανωτ.). Μόνο που στο πυρ αυτό μαζί με τα ξερά καίγονται ήδη και τα χλωρά. Μαζί με τους χρυσολάτρες, τους παραδόπιστους, τους χαμοθεόδουλους, εκείνους που για χάρη του μπεζαχτά αδίκησαν πολλούς, επάτησαν επί πτωμάτων, ευτέλισαν θεσμούς, απομύζησαν την ικμάδα λαών και χωρών ολοκλήρων, υφίστανται τις συνέπειες της μεγάλης αμαρτίας και πολλοί λιγότερο υπεύθυνοι, και κάποιοι λίγοι ανεύθυνοι. Κρίση! Συμφορά!...

Θα μου επιτρέψετε στο σημείο αυτό να δανειστώ τα φώτα ενός συγχρόνου Αγίου, του Επισκόπου Ζίτσης και Αχρίδος Νικολάου Βελιμίροβιτς (+1956), του «Νέου Χρυσοστόμου» της Σερβικής Εκκλησίας, ο οποίος έζησε την Παγκόσμια Οικονομική Ύφεση του 1929. Κάποιος ιερέας Κόναν του έγραψε ρωτώντας τον από που προερχόταν η κρίση εκείνη και τι εσήμαινε αυτή. Του απάντησε, μεταξύ άλλων: «Η ‘crisis’ [κρίση] είναι ελληνική λέξη και σημαίνει ‘δίκη’… Έως τώρα οι ευρωπαϊκοί λαοί χρησιμοποιούσαν τη λέξη ‘δίκη’, αντί για τη λέξη ‘κρίση’, όποτε και να τους εύρισκε κάποια συμφορά. Τώρα η καινούργια λέξη αντικατέστησε την παλιά, και το κατανοητό έγινε ακατανόητο. Όταν γινόταν ξηρασία, πλημμύρα, πόλεμος η έπεφτε επιδημία, όταν έρριχνε χαλάζι, γίνονταν σεισμοί, πνιγμοί και άλλες συμφορές, λέγανε: ‘Θεία δίκη’! Και αυτό σημαίνει: κρίση μέσα από ξηρασίες, κρίση μέσα από πλημμύρες, μέσα από πολέμους, μέσα από επιδημίες κ.λπ. Και τη σημερινή χρηματικο-οικονομική δυσκολία ο λαός την θεωρεί ως Θεία δίκη, όμως δεν λέει η δίκη αλλά η κρίση. Έτσι ώστε η δυσκολία να πολλαπλασιάζεται με το να γίνεται ακατανόητη! Εφόσον όσο ονομαζόταν με την κατανοητή λέξη ‘δίκη’, ήταν γνωστή και η αιτία, λόγω της οποίας ήρθε η δυσκολία, ήταν γνωστός και ο Δικαστής, ο Οποίος επέτρεψε την δυσκολία, ήταν γνωστός και ο σκοπός της επιτρεπόμενης δυσκολίας. Μόλις όμως χρησιμοποιήθηκε η λέξη ‘κρίση’, λέξη ακαταλαβίστικη σε όλους, κανείς δεν ξέρει πια να εξηγήσει ούτε για ποιό λόγο, ούτε από Ποιόν, ούτε ως προς τι; Μόνο σ’ αυτό διαφέρει η τωρινή κρίση από τις κρίσεις που προέρχονται από την ξηρασία η την πλημμύρα η τον πόλεμο η την επιδημία η τους πνιγμούς η κάποιους άλλους πειρασμούς. Με ρωτάς για την αιτία της τωρινής κρίσης, η της τωρινής Θείας δίκης! Η αιτία είναι πάντοτε η ίδια. Η αιτία για τις ξηρασίες, τις πλημμύρες, τις επιδημίες και άλλα μαστιγώματα της γενιάς των ανθρώπων, είναι η αιτία και για την τωρινή κρίση.

Η αποστασία των ανθρώπων από τον Θεό! Με την αμαρτία της Θεο-αποστασίας, οι άνθρωποι προκάλεσαν αυτή την κρίση, και ο Θεός την επέτρεψε, ώστε να ξυπνήσει τους ανθρώπους, να τους κάνει ενσυνείδητους, πνευματικούς, και να τους γυρίσει προς Εκείνον. Στις μοντέρνες αμαρτίες – μοντέρνα και η κρίση. Και όντως ο Θεός χρησιμοποίησε μοντέρνα μέσα ώστε να το συνειδητοποιήσουν οι μοντέρνοι άνθρωποι: χτύπησε τις τράπεζες, τα χρηματιστήρια, τις οικονομίες, το συνάλλαγμα των χρημάτων. Ανακάτωσε τα τραπέζια στις συναλλαγές σ’ όλο τον κόσμο, όπως κάποτε στο ναό των Ιεροσολύμων. Προξένησε πρωτόγνωρο πανικό μεταξύ εμπόρων και αυτών που ανταλλάσσουν το χρήμα. Προκάλεσε σύγχυση και φόβο. Όλα αυτά τα έκανε για να ξυπνήσουν τα υπερήφανα κεφαλάκια των σοφών της Ευρώπης και της Αμερικής, για να έλθουν εις εαυτούς και να πνευματικοποιηθούν. Και από την άνεση και το αγκυροβόλημα στα λιμάνια της υλικής σιγουριάς να θυμηθούμε τις ψυχές μας, να αναγνωρίσουμε τις ανομίες μας και να προσκυνήσουμε τον Ύψιστο Θεό, τον Ζώντα Θεό» (Δρόμος δίχως Θεό δεν αντέχεται. Αθ. 2008, σσ. 33-35).

Νομίζω ότι ο Άγιος τα λέει κατά γράμμα και σ’ εμάς για τη σημερινή κρίση. Δεν έχω καμμιά αμφιβολία. Έτσι είναι ακριβώς! Κι όπως ο θείος Γρηγόριος ο Παλαμάς θα επέλεγε: «Δια ταύτα και τα τοιαύτα παιδευόμεθα, και έτι παιδευθησόμεθα». Ναι, θ’ ακολουθήσουν κι άλλα, «την μεν γαρ των επηρειών λύσιν ποθούμεν τε και ζητούμεν, τοις δε πταίσμασι δι’ α παιδευόμεθα και προστίθεμεν» (Ομιλία ΛΘ ?ν Λιτή, ΕΠΕ 10, σσ. 500-502). Δυστυχώς δεν φαίνεται μετάνοια στον ορίζοντα, παρά το ότι αντικειμενικά, είτε μας αρέσει είτε όχι, αυτή είναι η μόνη λύση. Η Θεία δίκη, λοιπόν, θα συνεχίζεται.

Μέχρι πότε; Πάλι θα ζητήσω από τον Άγιο Νικόλαο Βελιμίροβιτς την απάντηση: «Όσο το πνεύμα των ανθρώπων παραμείνει δίχως αλλαγή. Ώσπου οι υπερήφανοι υπαίτιοι αυτής της κρίσης να παραιτηθούν μπροστά στον Παντοδύναμο. Ώσπου οι άνθρωποι και οι λαοί να θυμηθούν την ακαταλαβίστικη λέξη ‘crisis’, να τη μεταφράσουν στη γλώσσα τους, ώστε με αναστεναγμό και μετάνοια να φωνάξουν: «η Θεία δίκη»! (ενθ. ανωτ., σσ. 35-36). Εύχομαι η μέρα αυτή να μην αργήσει! Σας ευχαριστώ

Κωνσταντίνος Δεσποτόπουλος, Η τηλεόραση καταδυναστεύει τη συνείδησή μας!

Είναι πρόβλημα της Δημοκρατίας!

Η τηλεόραση καταδυναστεύει τη συνείδησή μας!

Επισημαίνει ο ακαδημαϊκός Κωνσταντίνος Δεσποτόπουλος

«Όταν μίλησα κάποτε για τη Δημοκρατία, είπα ότι από τη στιγμή που υπάρχει τηλεόραση η Δημοκρατία είναι ελλειμματική και πως στοιχείο της Δημοκρατίας είναι η λεγόμενη ισηγορία. Ισηγορία θα πει να έχουν όλοι την ίδια ευχέρεια προκειμένου να εκφράσουν τη γνώμη τους.Σήμερα ο κοινός άνθρωπος έχει τόση δύναμη προβολής της γνώμης του όσο είναι το βεληνεκές της φωνής του. Ενώ οι άνθρωποι της τηλεόρασης έχουν τεράστιο βεληνεκές φωνής και ακροατήριο όχι μόνο μεγάλο, αλλά ποικίλο και ακαθόριστο. Ένα πρόβλημα της σημερινής Δημοκρατίας είναι πώς θα ελεγχθεί η τηλεόραση ώστε να μην ασκούν τυραννία επί των πολλών εκείνοι που τη χειρίζονται. Θα έπρεπε να γίνεται αξιοκρατικά η επιλογή των ανθρώπων της. Με τη βιαστική προβολή λέξεων και νοημάτων η τηλεόραση καταδυναστεύει τη συνείδησή σου, σε υποτάσσει κατά κάποιον τρόπο σε μια αβασάνιστη αποδοχή εντυπώσεων και γνωμών που έχουν επιλεγεί από άλλους».

Το παραπάνω κείμενο είναι απόσπασμα από τη συνέντευξη του τολμηρού ακαδημαϊκού, καθηγητή, του ακμαίου παρά τα περίπου 100 χρόνια του (ζωή να έχει) Κ. Δεσποτόπουλου, στο «συν» των «Νέων».

«Το Παρόν» 20/11/2011

Αρχιμ. Ιωήλ Κωνστάνταρος, Χριστιανός Ορθόδοξος Ανάδοχος (Β΄

ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΑΝΑΔΟΧΟΣ Β'

Γράφει ο Αρχ. Ιωήλ Κωνστάνταρος

Ιεροκήρυξ Ι.Μ.Δρ.Πωγ.& Κονίτσης

Ἄς δοῦμε τώρα: β) Ποιές εἶναι αὐτές οἱ ὑποχρεώσεις τοῦ ἀναδόχου; Μετά τήν ἐπικράτηση τοῦ νηπιοβαπτισμοῦ, οἱ ἀνάδοχοι ἀνεδέχοντο ν’ ἀναπληρώσουν τήν φυσική ἔλλειψη τῆς πίστεως καί τῆς μετανοίας στά νήπια, φροντίζοντας μαζί μέ τούς γονεῖς τοῦ νηπίου γιά τήν κατά Χριστόν μόρφωση καί ἀνατροφή του.

Πράγματι· στήν ἀρχαία Ἐκκλησία πού ὑπῆρχε γνήσιος ζῆλος, τότε καί μόνο, μετά δηλ. τήν Ὁμολογία Πίστεως, ὁ ἀρχιερέας τόν σφράγιζε μέ τό σημεῖο τοῦ σταυροῦ καί ἔδινε τήν ἔγκριση, ὥστε οἱ ἱερεῖς νά τόν καταγράψουν ὡς ἀνάδοχο στά δελτία τῆς Ἐκκλησίας, μαζί μέ τόν ὑποψήφιο γιά τήν βάπτιση ἀνάδεκτό του. Ὁποία τιμή ἀλλά καί εὐθύνη γιά τόν ἀνάδοχο...

Ἄς ἀκούσουμε τόν ἱερό Χρυσόστομο νά μᾶς περιγράφει τήν προσωπικότητα τοῦ αὐθεντικοῦ ἀναδόχου:

Θέλετε νά ἀπευθύνουμε τώρα τό λόγο στούς ἀναδόχους σας, γιά νά μάθουν καί ἐκεῖνοι ποιῶν ἀμοιβῶν ἀξιώνονται, ἐάν δείξουν γιά ἐσᾶς πολύ φροντίδα καί ἀντιθέτως ποιά τιμωρία τούς ἀναμένει ἄν ἀμελήσουν;

Γιά νά τό ἐννοήσεις σκέψου, ἀγαπητέ, ἐκείνους πού γίνονται ἐγγυητές καί ἀνάδοχοι προσώπων πού δανείζονται χρήματα, ὅτι περισσότερο ἀπό τόν ὑπεύθυνο καί δανειζόμενο ἐκεῖνοι ὑφίστανται τήν ἀγωνία καί τόν φόβο. Ἄν δηλ. αὐτός πού δανείστηκε, φανεῖ συνεπής, μέ τήν συνέπειά του κατέστησε ἐλαφρό τό φορτίο, πού ἀνέλαβε ὁ ἐγγυητής. Ἄν άντιθέτως φανεῖ ἀγνώμονας καί ἀσυνεπής, τότε τοῦ ἑτοίμασε τέλεια τήν καταστροφή. Γι’ αὐτό καί ἕνας σοφός συμβουλεύει τά ἑξῆς: «Ἐάν ἐγγυηθῆς, ἑτοιμάσου νά πληρώσης» (Σοφ. Σειράχ η΄, 13). Ἐάν λοιπόν ὅσοι ἀναδέχονται ἄλλους γιά χρήματα εἶναι ἀπολύτως ὑπεύθυνοι γιά ὁλόκληρο τό ποσό, περισσότερο εἶναι ὑπεύθυνοι ἐκεῖνοι πού ἀναδέχονται ἄλλους καί ἐγγυῶνται γιά πνευματικά θέματα καί γιά τήν ἀρετή. Ναί· πολύ ἐνδιαφέρον πρέπει νά ἐπιδεικνύουν γι’ αὐτούς πού ἀναλαμβάνουν, προτρέποντάς τους, συμβουλεύοντάς τους, διορθώνοντας τά σφάλματά τους καί δείχνοντάς τους πατρική ἀγάπη.

[Καί συνεχίζει ὁ ἱερός πατήρ].

Ἄς μή νομίζουν αὐτοί, ὅτι τό νά εἶναι ἀνάδοχοι εἶναι τυπικό καί τυχαῖο πρᾶγμα, ἀλλά ἄς μάθουν καλά, ὅτι καί αὐτοί γίνονται συμμέτοχοι τῆς πνευματικῆς ὠφέλειας τῶν ἀναδεκτῶν, ἐαν μέ τίς συμβουλές τους τούς χειραγωγήσουν στήν ὁδό τῆς ἀρετῆς, καί ἄς γνωρίζουν πάλι ὅτι ἄν δείξουν ἀμέλεια καί ἀδιαφορία, θά ἐπιφέρουν στόν ἑαυτό τους μεγάλη καταδίκη. Γι’ αὐτόν τόν λόγο καί ἐπικρατεῖ ἡ συνήθεια καί πατέρες ἤ μητέρες πνευματικούς νά τούς ὀνομάζουν αὐτούς τούς ἀναδόχους, γιά νά μάθουν πόση ἐπιμέλεια πρέπει νά δείχνουν γιά νά μορφώνουν πνευματικά ὅσους ἀναλαμβάνουν.

Διότι, ἐάν ἐκείνους πού δέν ἔχουν καμμία ἰδιαίτερη σχέση μέ ἐμᾶς, πρέπει νά τούς κινήσουμε τόν κύριο ζῆλο τῆς ἀρετῆς, πολύ περισσότερεο ὀφείλουμε νά ἐπιτελέσουμε τό καθῆκον ἀπέναντι σ’ ἐκεῖνον, τόν ὁπιοῖο ἀναδεχόμαστε ὡς πνευματικό μας τέκνο. Γιά τόν λόγον λοιπόν αύτόν, μάθετε καί οἱ ἀνάδοχοι ὅτι δέν σᾶς ἀπειλεῖ μικρός κίνδυνος, ἐάν δείξετε στό καθῆκον αὐτό ἀμέλεια (Ἰ. Χρυσοστόμου, Β΄Κατήχησις).

Καί τίθεται τώρα τό ἐρώτημα: Οἱ ἀνάδοχοι σήμερα γνωρίζουν τήν ἀποστολή τους; Ἔχουν συνειδητοποιήσει ὅτι τό καθῆκον τους δέν ἐξαντλεῖται στό νά ἀγοράζουν ἐνδύματα καί δῶρα στά παιδιά πού ἀναλαμβάνουν, ἀλλά τό κύριο καί βασικό καθῆκον τους εἶναι νά διδάξουν τήν ὀρθή πίστη στά πνευματικά τους τέκνα; Γνωρίζουν πρῶτα οἱ ἴδιοι τήν Ὀρθόδοξη πίστη, καί ζοῦν σωστά οἱ ἴδιοι τήν Χριστιανική ζωή γιά νά μπορέσουν στήν συνέχεια νά τήν μεταδώσουν στίς ψυχές πού ἔχουν ἀναλάβει;

Ἔχουμε συνειδητοποιήσει ὅτι ἄν κάποιος ζεῖ μέσα σέ βαριά ἠθικά παραπτώματα, ἄν δέν μετανοήσει καί δέν ἀλλάξει τρόπο ζωῆς δέν μπορεῖ νά γίνει ἀνάδοχος;

Κατανοήσαμε ὅτι ὅσοι συζοῦν παράνομα ἤ ἔχουν τελέσει τόν λεγόμενο πολιτικό γάμο, ἔχουν ἀποκόψει τόν ἑαυτό τους ἀπό τό σῶμα τῆς Ἐκκλησίας καί ἄρα δέν μποροῦν καί δέν ἔχουν τό δικαίωμα νά ἐγγυηθοῦν γιά τήν ψυχή τοῦ ἄλλου;

Πραγματικά πῶς εἶναι δυνατόν νά κατηχήσει μιά ψυχή καί νά τήν ὁδηγήσει στήν ἀλήθεια ἕνας πού ἔχει ξεφύγει ἀπό τήν ὁδό τῆς ἀληθείας;

Εἶναι συγκλονιστικό ἀλλά καί σωτήριο νά συνειδητοποιήσει ὁ ἀνάδοχος ὅτι θά δώσει λόγο στόν Θεό γιά τήν ψυχή ἤ τίς ψυχές πού ἔχει ἀναλάβει.

Καί ἐπειδή ἔτσι ἔχουν τά πράγματα, εἶναι δηλ. τόσο σοβαρή ἡ ὑπόθεση τό νά γίνει κανείς ἀνάδοχος, γι’ αὐτό καί δέν μποροῦν ν’ ἀναλάβουν τόν ρόλο αὐτό οἱ μή Χριστιανοί. Δέν μποροῦν νά γίνουν ἀνάδοχοι οἱ ἄθεοι καί ἄπιστοι, οἱ ἀλλόθρησκοι, οἱ αἱρετικοί, οἱ σχισματικοί, οἱ ἀφορισμένοι, ὅσοι ἀνήκουν σέ ἀποκρυφιστικά τάγματα καί ὀργανώσεις καί γενικῶς ὅσοι ἔχουν ἔκλυτο βίο καί ἔχουν καταδικαστεῖ γιά ἠθικά παραπτώματα. Ἀκόμα δέν μποροῦν νά ἀναλάβουν τό ρόλο τοῦ ἀναδόχου ὅσοι δέν ἔχουν συνείδηση τῶν πράξεών τους καί γενικῶς οἱ ἀκαταλόγιστοι, ὅπως τά μικρά παιδιά, ὅσοι πάσχουν διανοητικῶς κ.λπ. Ἐπίσης δέν μποροῦν νά γίνουν ἀνάδοχοι οἱ γονεῖς τοῦ τέκνου, οἱ κληρικοί ὅλων τῶν βαθμῶν καί οἱ μοναχοί. Μόνο σέ εἰδικές καί ἔκτακτες περιπτώσεις μπορεῖ νά γίνει ἐξαίρεσις ὡς πρός τούς μοναχούς, κατόπιν ὅμως ἀδείας τοῦ Ἐπισκόπου καί γενικῶς τῆς προϊσταμένης ἐκκλησιαστικῆς ἀρχῆς.

***

Εἴπαμε στήν ἀρχή ὅτι τό θέμα μας δέν εἶναι αὐτό καθ’ ἑαυτό τό μυστήριο τοῦ βαπτίσματος, ἀλλά ὁ ἀνάδοχος. Στό σημεῖο ὅμως αὐτό καί σέ συνδυασμό μέ τόν ἀνάδοχο εἶναι ἀνάγκη νά ποῦμε κάποια πράγματα γιά τό βάπτισμα τῶν παιδιῶν. Καί τοῦτο, διότι μέσα στά τόσα πολλά καί παράδοξα τῆς ἐποχῆς μας, βλέπουμε καί τοῦτο· νά ὑπάρχουν γονεῖς πού ἀποκτοῦν ἕνα ἤ καί περισσότερα παιδιά, καί νά ἀρνοῦνται νά τά βαπτίσουν. Τά ἀφήνουν νά μεγαλώσουν ἀβάπτιστα μέ τή δικαιολογία, νά μεγαλώσουν καί ἄν μόνα τους τό ζητήσουν, τότε τά βαφτίζουμε. Ἔτσι ὑπάρχουν σήμερα παιδιά οἰκογενειῶν, κυρίως σέ μεγάλες πόλεις, πού πηγαίνουν στό σχολεῖο, καί ὅμως δέν ἔχουν δεχθεῖ τήν χάρη τοῦ ἁγίου μυστηρίου. Προχωροῦν μάλιστα οἱ γονεῖς καί δίνουν ὄνομα στό παιδί τους ἤ στά παιδιά τους, χωρίς ὅμως αὐτά νά περάσουν ἀπό τά ἁγιασμένα ὕδατα τῆς κολυμβήθρας.

Βέβαια στό «ἐπιχείρημα» τῶν γονέων ὅτι τ’ ἀφήνουν νά μεγαλώσουν καί ἐάν μόνα τους τό ζητήσουν, τότε θά τά βαφτίσουν, θά μποροῦσε κανείς νά ἀπαντήσει ὅτι ἄν θέλουν νά εἶναι συνεπεῖς μέ τή θεωρία τους, τότε δέν θά πρέπει οὔτε στόν ἰατρό, οὔτε στόν παιδικό σταθμό, οὔτε στό νηπιαγωγεῖο, οὔτε στό σχολεῖο νά τά πᾶνε, ἄν δέν μεγαλώσουν καί δέν τό ζητήσουν μόνα τους καί γενικῶς τίποτε νά μήν προσφέρουν στά τέκνα τους ἄν τά ἴδια δέν συνειδητοποιήσουν ἀπολύτως κάτι καί δέν τό ζητήσουν μόνα τους…

Ἀλήθεια, τί συμβαίνει μέ αὐτούς τούς γονεῖς; Εἶναι βέβαιο ὅτι στήν καρδιά τους ἔχει περάσει ἡ ἀπιστία. Δέν πιστεύουν στό μυστήριο καί τή μεγάλη του ὠφελιμότητα. Καί δέν εἶναι μόνο ὅσοι καλύπτουν τή σχέση τους μέ τόν πολιτικό γάμο, πού συνήθως ἐνεργοῦν μέ πράξεις πού εἶναι ἀντίθετες μέ τήν Χριστιανική ζωή, εἶναι, δυστυχῶς, καί κανονικά στεφανωμένοι σύζυγοι, πού ὅμως ἐπηρεασμένοι ἀπό ἀθεϊστικές ἰδεολογίες καί ἀπό ἕνα νέο τρόπο ζωῆς πού προβάλλεται κατά κόρον στά Μ.Μ.Ε., καταλήγουν στήν ἀπόφασή τους αὐτή μέ ἀποτέλεσμα νά ζημιώνονται τά ἴδια τους τά παιδιά καί φυσικά ὁλόκληρη ἡ οἰκογένεια…

Δέν ἀποκλείεται ὅμως ἡ στάση αὐτή σέ ὁρισμένες περιπτώσεις νά στηρίζεται καί σέ ἄγνοια, γι’ αὐτό εἶναι ἀνάγκη νά ἐπισημανθοῦν κάποιες ἀλήθειες πού διαφωτίζουν ὅσους ἀγνοοῦν τά πράγματα καί διαθέτουν ἁγνή καί εἰλικρινή διάθεση.

Ὅπως τονίσαμε, ἐξ άρχῆς ὑπῆρχε, ἀλλά κυρίως ἀπό τόν δ΄αἰ. εἶχε ἐπικρατήσει σέ ὁλόκληρη τήν Ἐκκλησία ὁ νηπιοβαπτισμός, δηλ. οἱ γονεῖς νά βαπτίζουν τά τέκνα τους ὅταν αὐτά βρίσκονται στήν νηπιακή ἡλικία. Βεβαίως τά νήπια δέν εἶναι σέ θέση νά ἐννοήσουν τί τούς προσφέρεται μέ τό ἅγιο βάπτισμα, ὥστε συνειδητά νά μετέχουν στό ἅγιο μυστήριο. Ὅμως εἶναι τό ἴδιο βέβαιο ὅτι ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ ἐνεργεῖ ἐκεῖ ὅπου δέν ὑπάρχει ἀντίσταση καί ἄρνηση. Φυσικά τό νήπιο δέν προβάλλει καμμία ἄρνηση στή χάρη τοῦ μυστηρίου, καί ἑπομένως ἡ χάρις ἐνεργεῖ καί φέρνει τά θαυμαστά ἀποτελέσματα πού προσφέρει τό Βάπτισμα.

Αὐτός πού ἐνδιέτριψε περισσότερο στό θέμα τοῦ νηπιοβαπτισμοῦ εἶναι ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος, ὁ ὁποῖος ρωτάει τούς γονεῖς: «Νήπιον ἔστι σοι;» Σοῦ ἔδωσε ὁ Θεός παιδάκι; Βάπτισέ το. «Μή λαβέτω καιρόν ἡ κακία». Πρόσεξε· μή τό ἀφήνεις ἀβάπτιστο. «Ἐκ βρέφους ἁγιασθήτω ἐξ ὀνύχων καθιερωθήτω τῷ Πνεύματι». Ἀπό τή βρεφική του ἡλικία ἄς ἁγιασθεῖ· ἀπό πολύ μικρό ἄς καθιερωθεῖ μέ τήν ἐνέργεια τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Στρεφόμενος δ’ πρός ἐκείνους οἱ ὁποῖοι κρατοῦσαν ἀκόμα τά εἰδωλολατρικά ἔθιμα, προσθέτει: «οὐδέ δεῖ σοι περιαμμάτων καί ἐπασμάτων, οἷς ὁ πονηρός συνεισέρχεται, κλέπτων εἰς ἑαυτόν ἀπό τοῦ Θεοῦ τό σέβας, ἐν τοῖς κουφοτέροις. Δός αὐτῷ τήν Τριάδα, τό μέγα καί καλόν φυλακτήριον». Δηλ. δέ σοῦ χρειάζονται τραγούδια καί ἐπωδές καί φυλαχτά (ἐννοεῖ ὁ ἅγιος, ὅσα ἀπό εἰδωλολατρικές συνήθειες εἶχαν εἰσβάλει σέ χριστιανικές οἰκογένειες), διότι μαζί μέ αὐτά μπαίνει ὁ πονηρός. Αὐτός ὁ πονηρός, κλέβει ἀπό τόν Θεό καί κάνει δικό του τό σεβασμό πού ἀνήκει στόν Κύριο. Αὐτά γίνονται ἀπό τούς ὀλιγόμυαλους καί κούφιους. Δῶσε στό παιδί σου τήν Τριάδα, πού εἶναι τό μεγάλο καί καλό φυλακτήριο.

Αὐτά τά τόσο σοφά λόγια κηρύττει σέ ὅλους τούς Χριστιανούς γονεῖς ὁ μεγάλος αὐτός Θεολόγος ἅγιος Γρηγόριος.

Ἄλλωστε στό ἔργο αὐτό τοῦ συνδέσμου τοῦ παιδιοῦ μέ τόν Θεό, ἔχουν ὁριστεῖ μαζί μέ τούς γονεῖς καί οἱ ἀνάδοχοι. Νά βοηθήσουν δηλ. τόν βαπτιζόμενο νά ἐξελιχθεῖ σ’ ἕναν καλό καί συνειδητοποιημένο Χριστιανό.

Ἐδῶ ἀκριβῶς στηρίζεται καί ὁ νηπιοβαπτισμός, στήν πίστη δηλ. τῶν γονέων καί τοῦ ἀναδόχου.

Εἶναι λοιπόν ἀνάγκη νά βαπτίζονται τά νήπια τῶν γονέων πού δέν ἔχουν ἀπορρίψει συνειδητά τήν Ὀρθόδοξη Χριστιανική πίστη. Εἶναι ἀνάγκη, διότι μεγάλα καί θαυμαστά εἶναι τά ἀποτελέσματα τοῦ ἁγίου βαπτίσματος σ’ αὐτόν πού λαμβάνει τή χάρη του μυστηρίου εἴτε συνειδητά, ὅταν εἶναι μεγάλος, εἴτε ἀσυνείδητα, ὅταν βρίσκεται στή νηπιακή του ἡλικία.

Ὅπως μᾶς διδάσκει ἡ Ὀρθόδοξη δογματική μας διδασκαλία, στό ἅγιο βάπτισμα συντελεῖται ἀναγέννησις, βαθειά καί ριζική ἀλλοίωσις καί μεταβολή τῆς ἀνθρωπίνης φύσεώς μας. Ἀναγέννησις, πραγματική παλιγγενεσία, τήν ὁποία ὁ ἴδιος ὁ Κύριός μας χαρακτήρισε ὡς «γέννησιν ἐξ ὕδατος καί Πνεύματος».

Ἐάν αὐτή δέν συντελεσθεῖ κατά τό ἅγιο βάπτισμα, δέν μπορεῖ ὁ ἄνθρωπος νά εἰσέλθει στή Βασιλεία τῶν οὐρανῶν. Αὐτή ἀκριβῶς τήν ἀλήθεια ἐκφράζει καί ὁ ἱερός Κύριλλος Ἱεροσολύμων στήν τρίτη μυσταγωγική του κατήχηση, πού μέ πολύ πόνο διακηρύττει, ἐκφράζοντας τή φωνή τῆς Ἐκκλησίας, ὅτι «εἴ τις μή λάβῃ βάπτισμα, σωτηρίαν οὐκ ἔχει». Ὅποιος δηλ. δέν λάβει τό ἅγιο βάπτισμα, δέν μπορεῖ νἀ σωθεῖ. Καί προσθέτει: Μπορεῖ κανένας νά εἶναι ἐκ φύσεως ἀγαθός, καλόγνωμος στίς ἐκδηλώσεις του καί τά καθημερινά του ἔργα. Ὅμως ἐάν δέν λάβει τή σφραγίδα τοῦ ὕδατος, δηλ. δέν βαπτισθεῖ, «οὐ δύναται εἰσελθεῖν εἰς τήν Βασιλείαν τῶν οὐρανῶν».

***

Ἀλλά νά προσθέσουμε καί τοῦτο. Πόσα νήπια κινδυνεύουν ἀρκετές φορές εἴτε ἀπό ἀσθένειες εἴτε ἀπό ἀτυχήματα, νά φύγουν ἀπό τή ζωή ἀβάπτιστα; Πόσοι κίνδυνοι παραμονεύουν καθημερινῶς μικρούς καί μεγάλους; Τόσο ὑλικοί ὅσο καί πνευματικοί. Καί πόσο προσπαθεῖ ὁ διάβολος νά προσβάλει καί νά ρίξει τόν ἄνθρωπο στήν ἁμαρτία καί μάλιστα σέ θανάσιμα ἁμαρτήματα…

Ὅλα αὐτά λοιπόν θά πρέπει μαζί μέ τούς γονεῖς νά τά γνωρίζει καί ὁ ἀνάδοχος καί νά προσπαθεῖ, ἀφοῦ πρῶτα ὁ ἴδιος ζεῖ τή ζωή τῆς πίστεως, νά μεταλαμπαδεύσει αὐτή τή ζωή τῆς χάριτος στό πνευματικό του τέκνο.

Ναί· καί θά τοῦ κάνει τά δῶρα του καί θά ἐνδιαφερθεῖ γιά τήν πρόοδό του στά μαθήματα καί γενικῶς στή ζωή καί θά βοηθήσει καί ὑλικῶς ἄν χρειασθεῖ καί ἄν ὑπάρχει ἐκ μέρους τοῦ ἀναδόχου καί οίκονομική δυνατότητα, ἀλλά κυρίως δέν θά πρέπει νά λησμονεῖ ποτέ μά ποτέ ὅτι ἐνώπιον Θεοῦ καί ἀνθρώπων ὁ ἀνάδοχος εἶναι ὑπεύθυνος καί τελικῶς θά τοῦ ζητηθεῖ καί λόγος.

Νά δώσει ὁ Ἅγιος Θεός ὅσοι ἔχουν τήν εὐλογία νά εἶναι ἀνάδοχοι καί ὅσοι θά γίνουν ἀνάδοχοι νά συνειδητοποιήσουν τό μέγεθος τοῦ ἔργου τους, ὄχι βέβαια γιά νά ἀποθαρρυνθοῦν, ἀλλά γιά νά ξεκινήσουν καί νά ὁλοκληρώσουν σωστά τό μεγάλο αὐτό ἔργο τοῦ στηριγμοῦ καί τῆς χριστιανικῆς κατηχήσεως τῶν ψυχῶν πού τούς ἐμπιστεύονται οἱ γονεῖς καί ἡ Ἐκκλησία μας.

(Τέλος).
Kόνιτσα.
Email p.ioil@freemail.gr

Αν ήμουν…

  Μια ιστορία για τη χαρά της εγκυμοσύνης και τη στενοχώρια της έκτρωσης. Ένας νέος συναντά ένα πρωινό μια καλή του φίλη, που κυοφορεί, η οποία του λέει με πόνο πως μετά από εξετάσεις το έμβρυο της έχει διαγνωστεί με σύνδρομο ντάουν (down syndrome) και σκέφτεται πολύ σοβαρά να το ρίξει. Ο νέος αυτός, την επόμενη μέρα, συναντιέται με μια ομάδα συνομήλικων του και τους αναφέρει την κατάσταση. Μια κοπέλα από την ομάδα περιγράφει με τη σειρά της μια περίπτωση ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης από το άμεσο οικογενειακό της περιβάλλον. Έτσι όλη η ομάδα αποφασίζει να βρει κάποιο τρόπο να αλλάξει γνώμη στις δύο αυτές γυναίκες, αλλά να δώσει και ένα γενικότερο κοινωνικό μήνυμα.
Θαυμάσια ταινία μικρού μήκους από την Αναπλαστική Σχολή Πατρών.
ΥΓ
Στις προτάσεις της ομάδας, καθώς και για αντίστοιχες περιπτώσεις θα προτείναμε άλλη μία τακτική: την ανάδειξη του θαύματος της ζωής:

• In the womb (National Geographic)
• Σύλληψη κι ανάπτυξη του ανθρώπου (Αγάζηλος)
• Ένα πλήρες DVD για τις εκτρώσεις (ΟΟΔΕ)

«Πικρόν σοι...» (Ίερεμίου β' 19)

«Πικρόν σοι...» (Ίερεμίου β' 19)

Είσαι πικραμένος. Βαθιά πικραμένος. Ή γεύση της πίκρας είναι μόνιμη στο στόμα σου. Γελάς με δυσκολία στα ευχάριστα λόγια πού ακούς. Και το λιγοστό δύσκολο γέλιο σου το φαρμακώνει ή πί­κρα. Ή ίδια σταλάζει τη δυσάρεστη γεύση της σε καθετί όμορφο ή χαρούμενο πού έρχεται να σου πλουτίσει τη ζωή. Δεν μπορείς να χαρείς σχεδόν τίποτα. Μέσα σε όλα, μέσα σε καθετί αισθάνεσαι αυτό το πικρό στοιχείο. Αυτό το πικρό κάτι πού δηλητηριάζει το είναι σου, πού φαρμακώνει την ύπαρξή σου. Αυτό το πικρό κάτι...

Γιατί άραγε; Τί φταίει; Από πού ξεκινάει, πού έχει την πηγή της αυτή ή πίκρα, ή τόσο δυνατή, ή τόσο ανυπόφορα αισθητή;

Που έχει την πηγή της; Σε μιαν εγκατάλειψη. Σε μια σκληρή εγκατάλειψη, πού έχει μεσολαβή­σει στη ζωή σου. Έδώ έχει τις ρίζες του το κακό. Κάποιον εγκατέλειψες.

Αυτό συνέβη, έστω και άν δεν το έχεις συνει­δητοποιήσει, έστω και άν δυσκολεύεσαι να το παραδεχθείς. ’Αλίμονο, εγκατέλειψες κάποιον, πού δεν θα έπρεπε να τον αφήσεις σε καμιά περίπτω­ση: άφησες τον Θεό σου, τον Κτίστη σου. Γι’ αυτό και στο στόμα σου έχει επικαθήσει ένα στρώμα πίκρας. «Πικρόν σοι το καταλιπείν σε εμέ, λέγει Κύριος ό Θεός σου» (Ίερεμίου β 19).

Πώς συνέβη αυτό το κακό; Πώς έγινε να σπάσεις τον κρίκο πού σε έδενε με τον Δημιουργό; Πώς έκοψες ένα δεσμό ιερό, πώς σταμάτησες το ρεύμα ενός ποταμού πού σου μετάγγιζε δροσιά, δύναμη, χάρη ουράνια; Γιατί; Γιατί έστρεψες αλλού το πρόσωπο την ώρα πού τα θεία χέρια τού Πλάστη έφεραν στα χείλη σου το κύπελλό του γεμάτο με την γλυκύτητα των ευλογιών του; Γιατί προτίμησες αντί της ευφρόσυνης γλυκύτητας του Κυρίου την αφόρητη πίκρα της εγκαταλείψεως;

Ίσως την στιγμή αυτή δεν είσαι σε θέση να απαντήσεις. Το μόνο πού δοκιμάζεις την ώρα τούτη είναι ή πίκρα. Αυτό το αναπόφευκτο κάτι, ή αμείλικτη συνέπεια μιας εγκαταλείψεως. «Πικρόν σοι το καταλιπείν σε έμέ, λέγει Κύριος».

Και τώρα τί θα γίνει; Θα αρχίσεις να έρευνάς για την αιτία τού κακού; Ή θα προσπαθήσεις να βρεις δικαιολογητικά της απομακρύνσεως σου από τον Πατέρα; Τώρα ένα επείγει, ένα είναι πρώτο και άμεσο: το να νιώσεις την κατάστασή σου, να παραδεχτείς ότι ή πίκρα σου οφείλεται στην εγκα­τάλειψη πού έκανες. «Γνώθι και ίδέ ότι πικρόν σοι το καταλιπείν σε έμέ, λέγει Κύριος».

«Γνώθι και ΐδέ ότι πικρόν». Γνώρισε βαθιά και νιώσε πόσο πικρό είναι να φεύγει κανείς μακριά από τον Κύριο. Πόσο απερίγραπτα οδυνηρό είναι να εγκαταλείπει Εκείνον πού αποτελεί το υπέρτατα αγαπημένο Πρόσωπο. Το σπάσιμο ενός τέτοιου δε­σμού μοναδικού πλημμυρίζει την ύπαρξη με πικρία. Έδώ, άντίθετα με ό,τι συμβαίνει στις ανθρώπινες σχέσεις, γεμίζει με πίκρα αυτός πού έχει την πρω­τοβουλία της εγκαταλείψεως. Ό έγκαταλείπων, αυτός ποτίζει την ύπόστασή του με φαρμάκι. Ενώ ό εγκαταλελειμμένος; Εκείνος περιμένει. Περιμέ­νει ψιθυρίζοντας «πικρόν σοι το καταλιπείν σε έμέ». Και προσθέτει τονίζοντας τις λέξεις: «Γνώθι και ίδέ». «Γνώθι και ίδέ ότι πικρόν...»

Θεέ μου, δεν υπάρχει χειρότερο και πιο πικρό ποτήρι από αυτό πού πίνουμε, όταν Σε εγκαταλείπουμε. Ανάγλυφη ή εικόνα του άσωτου υιού. Χθες και σήμερα ή ίδια. Εγκαταλείπει το σπίτι του Πατέρα για να βρει την ευτυχία, τη χαρά. Νομίζει πώς έτσι θα άπολαύσει τη ζωή, τη γλυκύτητά της. Θέλει να σπάσει τούς ιερούς δεσμούς με Σένα και δεν αντιλαμβάνεται, πώς την ίδια στιγμή χαλ­κεύει για τον εαυτό του τα πιο τυραννικά δεσμά. Καταντάει να βόσκει χοίρους. Να δουλεύει στα πιο άτιμωτικά πάθη. Ό υιός πού γίνεται χοιροβοσκός, ό ελεύθερος δούλος. Ό άσωτος πού «έπεθύμει γεμίσαι την κοιλίαν αυτού από των κερατίων ών ήσθιον οι χοίροι, και ούδείς έδίδου αΰτώ».

Αυτός είναι ό άνθρωπος ό αποστάτης. Ή αγάπη όμως του Θεού και στο κατάντημα αυτό δεν τον εγκαταλείπει. Το έλεός Του μάς καταδι­ώκει ασταμάτητα. Και ή αγάπη Του νικάει. Και το θαύμα γίνεται. Το πιο μεγάλο θαύμα, μια αληθινή νεκρανάσταση. Έρχονται στιγμές αφυπνιστικές. 'Ο αποστάτης θυμάται το σπίτι του Πατέρα, τούς «μισθίους» τούς υπηρέτες, πού «περισσεύουσιν άρτων» τη στιγμή πού αυτός «λιμώ άπόλλυται». Θυμάται τότε πού ζούσε κοντά στο Θεό με την αγάπη στην καρδιά όλων, στο ευρύχωρο σπίτι πού αντικατόπτριζε τις ομορφιές του Παραδείσου. Άραγε θα μπορούσε να τα ξαναζήσει;

Γιατί όχι; Το σπίτι και ή αγκαλιά τού Πατέρα περιμένουν πάντα. Ό δρόμος είναι ανοιχτός. Στον καθένα μένει να τον βαδίσει. Με μια απόφαση στην ψυχή και μια λέξη στο στόμα: «Άναστάς πορεύσομαι... και έρώ... ήμαρτον».

Κύριε, δός μας τη δύναμη να ξαναγυρίσουμε κοντά Σου. Να μεταστροφή το «πικρόν» σε γλυ­κύτητα. Να γευθούμε τη δική Σου γλυκύτητα, Θεέ μας. Να γίνει και στην περίπτωση τη δική μας, με την ειλικρινή μετάνοιά μας, ή μεγάλη χαρά του ουρανού.

"ΖΩΗ" 3 Νοεμβρίου 2011