«Ού φίλημά Σοι δώσω, καθάπερ ο Ιούδας».

Τό πιό ωραίο καί τό πιό άγιο, αγαπητοί μου χριστιανοί, πού γίνεται κάτω στήν γή είναι ή Θεία Λειτουργία. Ας φωτίσει ο Θεός τόν νού μας νά νοήσουμε τό μεγαλείο Της καί τότε θά είμαστε πραγματικά ευτυχισμένοι.Λέγαμε καί αλλοτε ότι ή Θεία Λειτουργία δέν είναι απλώς μία προσευχή, πού μπορούμε νά τήν κάνουμε καί σπίτι μας, άλλά είναι συμμετοχή στό Τραπέζι του Θε­ού. H Θεία Λειτουργία είναι τό «Λάβετε, φάγετε» καί τό «Πίετε έξ αυτού πάντες». H Θεία Λειτουργία γίνεται γιά νά βγεί ο Ιερέας μπροστά στήν Ωραία Πύλη κρα­τώντας τό Άγιο Ποτήριο καί νά πεί: «Μετά φόβου Θεού, πίστεως καί αγάπης προ­σέλθετε». Δηλαδή ή Θεία Λειτουργία γίνεται γιά τήν Θεία Κοινωνία. Γιά νά κοι­νωνήσουμε τό Σώμα καί τό Αίμα του Χριστοϋ μας. Καί έρμηνεύοντας εμείς στά τα­πεινά μας αύτά κηρύγματα τήν Θεία Λειτουργία φτάσαμε, μέ τήν Χάρη του Θεού, σ' αύτό τό τμήμα πού πάει πρός τήν Θεία Κοινωνία. Είπαμε δέ στά προηγούμενα κηρύγματά μας ότι ή Θεία Λειτουργία μάς προετοιμάζει μέ τίς εύχές της γιά νά γευθούμε τήν Θεία Κοινωνία. Βλέπετε λοιπόν, χριστιανοί μου, ότι δέν είναι καθόλου σωστό, αύτό πού δυστυχώς γίνεται, τό νά έρχονται οι χριστιανοί στά τελευταία τής Θείας Λειτουργίας, όταν κοινωνάει ο παπάς τόν λαό, καί νά θέλουν νά κοινωνήσουν. Πρέπει νά παρακολουθούμε πρώτα τήν Θεία Λειτουργία καί έπειτα νά κοινωνάμε. Γιατί ή Θεία Λειτουργία, είπαμε, ότι μάς προετοιμάζει μέ τίς εύχές της γιά τήν Θεία Κοινωνία. Κι αν δέν είμαστε σ' αύτό τό τμήμα τής προετοιμασίας, πώς έπει­τα νά κοινωνήσουμε;

Μέχρι τώρα είπαμε γιά τρείς εύχές-προσευχές, πού λέγει ο Ιερέας παρακαλώ­ντας τόν Θεό νά κοινωνήσουμε άξίως τά Αχραντα Μυστήρια. Γιατί, χριστιανοί μου, αν δέν κοινωνήσουμε όπως πρέπει, ή Θεία Κοινωνία μάς αποβαίνει «είς κρίμα καί είς κατάκριμα». Κοινώνησε καί ο Ιούδας τήν Μεγάλη Πέμπτη, άλλά δέν τόν ωφέ­λησε καθόλου ή κοινωνία αύτή. Γιατί μετά άπό τήν Θεία Κοινωνία — τί φοβερό πού είναι αύτό ! — πρόδωσε τόν Χριστό καί στήν συνέχεια αύτοκτόνησε. Μιλήσαμε λοι­πόν γιά τίς δύο εύχές πού είπε ο Ιερέας στόν Θεό γιά νά κοινωνήσουμε άξίως, άλλά είπαμε καί γιά τήν αλλη προσευχή, γιά τό «Πάτερ ήμών», πού λέει  λαός· γιατί καί τό «Πάτερ ήμών», είπαμε, άναφέρεται στήν Θεία Κοινωνία, γιατί ο «έπιούσιος αρτος», πού λέει, δηλαδή ή ούσιαστική τροφή μας, είναι ή Θεία Κοινωνία.

   Σήμερα, άγαπητοί μου, θά σάς πώ γιά μιά αλλη εύχή καί ένα αλλο τροπάριο πού λέμε σάν προετοιμασία γιά τήν Θεία Κοινωνία. Όταν ο Ιερέας λέει δυνατά «Πρόσχωμεν τά Άγια τοίς αγίοις», ο λαός διά τού ψάλτου απαντά: «Είς άγιος, είς Κύριος, Ιησούς Χριστός...». Δηλαδή ο Ιερέας, είπε, ότι πρέπει νά είμαστε καλά προετοιμασμένοι, ότι πρέπει νά είμαστε «άγιοι», γιά νά πάρουμε τά «Άγια». Αύτό σημαίνει «τά Άγια τοίς αγίοις». Αλλά ποιος είναι άγιος, χριστιανοί μου; Όλοι κά­νουμε τόν άγώνα μας ν' αγιάσουμε, άλλά μάς πολεμάει ο τρισκατάρατος. Γι' αύτό, όπως είπαμε, ο ψάλτης λέει: «Ένας είναι Άγιος, ένας είναι Κύριος, ο Ιησούς Χρι­στός». Προτού λοιπόν ο Ιερέας πεί αύτή τήν μεγαλόπρεπη κραυγή «Τά Άγια τοίς αγίοις», λέει μιά εύχή στήν οποία, άκούστε — άκούστε τό περίεργο καί τό ώραίο: Σ' αύτήν τήν εύχή ο Ιερέας παρακαλεί τόν Χριστό, πού είναι έδώ παρών («καί ώδε ημίν άοράτως συνών», λέει), τόν παρακαλεί, λέω, νά κοινωνήσει Αύτός ο Ίδιος έμάς τούς Ιερείς, άλλά καί έμείς οι Ιερείς, σάν άντιπρόσωποί Του, νά κοινωνήσουμε όλους έσάς τούς λαϊκούς. Δηλαδή, έμάς τούς Ιερείς μάς κοινωνάει ο Ιδιος ο Χρι­στός!, όπως έτσι κοινώνησε τήν Μεγάλη Πέμπτη καί τούς μαθητές Του. Καί έμείς οι Ιερείς έπειτα, σάν άντιπρόσωποι του Χριστού, κοινωνάμε έσάς τούς λαϊκούς. 'Ακοϋστε πώς τό λέει ή εύχή: «Καί καταξίωσον — λέει ο Ιερέας — τή κραταιά σου χειρί μεταδούναι ήμίν (σέ μάς τούς Ιερείς) του Αχράντου Σώματος Σου καί του Τιμίου Αίματος καί δι' ήμών (άπό μάς τούς Ιερείς) παντί τώ λαώ»»

Αλλά είναι πολύ ώραίο καί φοβερό τό αλλο τροπάριο πού λέμε πρίν άπό τήν Θεία Κοινωνία. Τό τροπάριο αύτό τό λέει καί ο Ιερέας προτού νά κοινωνήσει, άλλά τό λέ­ει καί ο ψάλτης, όταν κοινωνάει ο λαός. Είναι τό «Του Δείπνου Σου του Μυστικοϋ σή­μερον, Υιέ Θεού, κοινωνόν με παράλαβε...». Τό είπα πολύ ώραίο καί φοβερό τό τροπά­ριο αύτό, γιατί σ' αύτό δίνουμε έναν όρκο στόν Χριστό. Ο όρκος μας είναι: «Ού μή γάρ τοίς έχθροίς Σου τό μυστήριον είπω, ού φίλημά Σοι δώσω, καθάπερ ο Ιούδας»! Τό πρώτο, τό «Ού μή γάρ τοίς έχθροίς Σου τό μυστήριον είπω», είναι παρμένο άπό τήν Παλαιά Διαθήκη, άπό τόν Σαμψών. Ο Σαμψών, άγαπητοί μου, είχε ένα «μυ­στήριο» του Θεού έπάνω του. Καί τό μυστήριο αύτό, πού τού έδινε μεγάλη δύναμη, τό είχε στά μαλλιά τής κεφαλής του. Μέ τό μυστήριο αύτό τού Θεού πού είχε νικούσε κάθε έχθρό καί κάθε κίνδυνο. Αλλά έμπλεξε μέ μιά κακή γυναίκα, τήν Δαλιδά!... Αύτή τόν παρέσυρε μέ γλυκόλογα καί τής είπε που κρύβεται τό μυστικό τής δύναμής του. Καί ή Δαλιδά τόν κοίμησε στά γόνατά της, τόν κούρεψε σύρριζα καί ο Σαμψών έχα­σε τήν δύναμή του. Αύτό λοιπόν τό περιστατικό θυμούμαστε κι έμείς τώρα πού πάμε νά κοινωνήσουμε καί ορκιζόμαστε στόν Χριστό καί λέμε: «Ού μή γάρ τοίς έχθροίς Σου τό μυστήριον είπω»! Όχι, Χριστέ, δέν θά προδώσω τόν θείο μυστήριο, πού παίρνω μέ τήν Θεία Κοινωνία. Δέν θά μπλέξω πιά μέ τήν πλανεύτρα αμαρτία. Δέν θά γίνω υποκριτής, άπό τήν μιά μεριά νά άνοίγω τό στόμα μου νά Σέ κοινωνάω, καί άπό τήν αλλη μεριά, στήν καθημερινή μου ζωή, νά Σέ προδίδω σάν τόν Ιούδα. «Ού φίλημά Σοι δώ­σω, καθάπερ ο Ιούδας». Αλλά θά συνεχίσουμε γιά τήν Θεία Κοινωνία, στό έπόμενο κήρυγμά μας, άδελφοί μου χριστιανοί.

Ο Γόρτυνος Ιερεμίας

Ο Άγιος Νεομάρτυς Ιωάννης ο Ναύκληρος

Μαρτύρησε στην Κω στις 8 Απριλίου το 1669, Παρασκευή της Διακαινησίμου

Δεν ξέρουμε για ποιο λόγο κάποιοι Τούρκοι έκαναν μαγικά στον Άγιο και παραφρόνησε. Ενώ ήταν σε αυτή την κατάσταση, του έκαναν περιτομή.

Μετά από λίγες ημέρες συνήλθε ο Άγιος και,όταν διαπίστωσε την περιτομή και τα τούρκικα ρούχα, λυπήθηκε πολύ για το κακό που έπαθε, και,πετώντας το άσπρο σαρίκι, ζούσε πάλι χριστιανικά, με πολλή μετάνοια, συντριβή, δάκρυα και αναστεναγμούς για το ακούσιο σφάλμα του.

Όταν αντελήφθησαν οι Αγαρηνοί ότι μετενόησε και ζει χριστιανικά, όρμησαν εναντίον του και αφού τον έδειραν αλύπητα, τον έκλεισαν στη φυλακή.

Μετά από λίγες ημέρες τον έβγαλαν και προσπαθούσαν με διάφορους τρόπους και μεγάλες απειλές να τον μεταστρέψουν στη θρησκεία τους. Ο Άγιος όμως τους απάντησε :

Εγώ πιστεύω στον Κύριό μου Ιησού Χριστό και Αυτόν ομολογώ Θεό αληθινό, με όλη μου την καρδιά, ο οποίος πρόκειται να κρίνει ολόκληρο τον κόσμο, ζωντανούς και νεκρούς. Τη δική σας τη θρησκεία την αποστρέφομαι και είμαι έτοιμος να υπομείνω όσα βάσανα κι αν μου κάνετε για την αγάπη του Χριστού μου.

Όταν τ’ άκουσαν αυτά, τον άρπαξαν με θυμό και,δέρνοντας και σπρώχνοντας, τον πήγαν στον δικαστή, όπου τον κατήγγειλαν πως, ενώ έγινε μουσουλμάνος, μετάνιωσε και επέστρεψε στον Χριστιανισμό πάλι.

Ο δικαστής τότε διέταξε και τον έδειραν αλύπητα. Όταν διαπίστωσε πως δεν μεταπείθεται, διέταξε να τον κάψουν ζωντανό.

Άναψαν τότε μια μεγάλη φωτιά και τον έκαψαν και έγινε θυσία καθαρά και άμωμος για τον Χριστό.

Έτσι έλαβε ο μακάριος τον στέφανο του μαρτυρίου.

Ο Άγιος Νεομάρτυς Ιωάννης ο Κουλικάς

Μαρτύρησε στις 8 Απριλίου 1564

Αυτός ο ευλογημένος ήταν φρόνιμος άνθρωπος και συνειδητός χριστιανός. Κάποια μέρα συζητούσε με μουσουλμάνους για θέματα πίστεως. Επειδή αυτοί τον φθονούσαν, τον χτύπησαν και τον πήγαν στο δικαστήριο με την συκοφαντία ότι έβρισε την πίστη τους.

Ο δικαστής του πρότεινε να αρνηθεί τον Χριστό για να τον ελευθερώσει. Ο Άγιος με πολύ θάρρος απάντησε :

Να μη το δώσει ο Θεός να αρνηθώ ποτέ τον Κύριό μου Ιησού Χριστό, ακόμα κι αν μου δώσετε μύριους θανάτους.

Τότε ο δικαστής διέταξε να τον ρίξουν στα τσιγκέλια και έτσι παρέδωσε το πνεύμα του λαμβάνοντας τον στέφανο του μαρτυρίου.

Για πρώτη φορά δείτε βίντεο μέσα από Στοά με Ναΐτες Ιππότες στην Ελλάδα!

Οι Ναΐτες Ιππότες είναι ένα διεθνές Τεκτονικό Τάγμα επηρεασμένο από το ιστορικό Τάγμα των Ιπποτών του Ναού και στενά συνδεδεμένο με τον Ελευθεροτεκτονισμό.

Ο πλήρης τίτλος του Τάγματος είναι Τα Ενωμένα Θρησκευτικά, Στρατιωτικά και Τεκτονικά Τάγματα του Ναού και του Αγ. Ιωάννη της Ιερουσαλήμ, της Παλαιστίνης, της Ρόδου και της Μάλτας.

Στα μέσα του 17ου αιώνα Ελευθεροτέκτονες άρχισαν να ενσωματώνουν σύμβολα και παραδόσεις του μεσαιωνικού τάγματος των «Ιπποτών του Ναού».

Το πρωτότυπο μεσαιωνικό Τάγμα των Ιπποτών του Ναού ιδρύθηκε μετά την Πρώτη Σταυροφορία, και υπήρχε περίπου από το 1118 έως το 1312.

Δεν υπάρχουν γνωστά ιστορικά τεκμήρια που να συνδέουν τους Ιππότες του Ναού του μεσαίωνα και τον Τεκτονικό Ναϊτισμό.

Τα δύο τάγματα διαφέρουν ώς προς την δραστηριότητά τους, αλλά έχουν κάποια κοινά ιδεολογικά σημεία και σύμβολα.

Οι Ναΐτες Ιππότες συναντώνται σε ειδικά διαμορφωμένους χώρους που ονομάζουν «Διοικητήρια».

Μέλος των Ναϊτών μπορεί να γίνει κάθε Διδάσκαλος Ελευθεροτέκτονας Χριστιανικής Πίστεως (σε κάποιες επικράτειες μέλη μπορούν να γίνουν και Διδάσκαλοι Ελευθεροτέκτονες που δεν είναι Χριστιανοί, αρκεί να ορκιστούν οτι θα υπερασπιστούν τη Χριστιανική Πίστη), αφού έχει ήδη τιμηθεί με τον βαθμό της «Βασιλικής Αψίδας».

Σε κάποιες επικράτειες απαιτείται ο Διδάσκαλος Ελευθεροτέκτονας να συμμετέχει σε κάποιο «Κρυπτικό Τεκτονικό Συμβούλιο», ενώ σε άλλες είναι προαιρετικό.

Όπως σε όλες τις Τεκτονικές οργανώσεις, για να γίνει κάποιος μέλος του Τάγματος πρέπει να έχει υγιείς ηθικές αξίες, η φήμη του να είναι υποδειγματική και να πιστεύει στο Υπέρτατο Όν.

Τα παραπάνω στοιχεία προέρχονται από τη Wikipedia. Εάν ενδιαφέρεστε να μάθετε περισσότερα, πατήστε εδώ: Templar News

Στη συνέχεια, δείτε για πρώτη φορά βίντεο από Ναϊτικές Εργασίες στην Ελλάδα. Το ακόλουθο βίντεο είναι από την εγκατάσταση των νέων Αξιωματικών του Διοικητηρίου ΙΤΝ Αγ. Βερνάρδος και του νέου Μεγ. Διοικητού Ρόδου:

ΠΗΓΗ

Τὸ Μυστήριο τοῦ Εὐχελαίου

Τό εὐχέλαιο εἶναι ἕνα ἀπό τά μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας, τό ὁποιο τελεῖται στόν ναό ἤ στο σπίτι γιά τήν ἴαση σωματικῶν καί ψυχικῶν ἀσθενειῶν.


Η ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΕΥΧΕΛΑΙΟΥ
Ἡ σύσταση τοῦ εὐχελαίου, ὅπως καί τῶν ὑπόλοιπων μυστηρίων, ἀνάγεται στήν Καινή Διαθήκη καί μάλιστα τήν Καθολική Ἐπιστολή Ἰακώβου:
(κεφάλαιο ε´, στίχοι 14 -15).
Ἀσθενεῖ τις ἐν ὑμῖν; προσκαλεσάσθω τούς πρεσβυτέρους τῆς ἐκκλησίας καί προσευξάσθω ἐπ' αὐτόν ἀλείψαντες αὐτόν ἐλαίῳ ἐν τῷ ὀνόματι τοῦ Κυρίου· καί ἡ εὐχή τῆς πίστεως σώσει τόν κάμνοντα καί ἐγερεῖ αὐτόν ὁ Κύριος· κἄν ἁμαρτίας ἤ πεποιηκώς, ἀφεθήσεται αὐτῷ.

(ἀπόδοση στήν νεοελληνική)

Εἶναι κάποιος ἀπό σᾶς ἄρρωστος; Νά προσκαλέσει τούς πρεσβυτέρους τῆς ἐκκλησίας νά προσευχηθοῦν γι' αὐτόν καί νά τόν ἀλείψουν μέ λάδι, ἐπικαλούμενοι τό ὄνομα τοῦ Κυρίου. Καί ἡ προσευχή πού γίνεται μέ πίστη θά σώσει τόν ἄρρωστο· ὁ Κύριος θά τόν κάνει καλά. Κι ἄν ἔχει ἁμαρτίες, θά τοῦ τίς συγχωρέσει.

Καθώς ἡ πρώτη μαρτυρία περί τοῦ εὐχελαίου συναντᾶται στήν Καθολική Ἐπιστολή Ἰακώβου, ἡ συγγραφή τῆς ἀκολουθίας τοῦ εὐχελαίου ἀποδόθηκε στόν ἅγιο Ἰάκωβο τόν ἀδελφόθεο, χωρίς ὄμως κάτι τέτοιο νά ἰσχύει στήν πραγματικότητα. Ἡ ἀπόδοση τῆς πατρότητας τῆς ἀκολουθίας τοῦ εὐχελαίου στόν ἅγιο Ἰάκωβο τόν ἀδελφόθεο ὀφείλεται καί στή συχνότατη μνεία τοῦ ὀνόματός τους στίς εὐχές, καθώς καί στήν παρεμβολή τροπαρίων πρός τιμήν του.


Η ΤΕΛΕΣΗ ΤΟΥ ΕΥΧΕΛΑΙΟΥ
Ἡ ἀκολουθία τοῦ εὐχελαίου τελεῖται "ἐν ἐκκλησίᾳ ἤ ἐν οἴκῳ". Στά ἀρχαῖα λειτουργικά βιβλία ὑπάρχουν εἰδικές εὐχές γιά τήν εὐλογία τοῦ ἐλαίου, ὥστε αὐτό νά ἀποκτήσει ἰαματική δύναμη. Οἱ ἁπλές αὐτές εὐχές ἐξελίχθηκαν μέ τόν καιρό σέ πλήρη ἀκολουθία, πού τελοῦνταν στό ναό μαζί μέ τή θεία λειτουργία, ὅπως καί ὅλα τά μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας . Και ἐάν μέν ὁ ἀσθενής ἦταν σέ θέση νά μετακινηθεῖ, παρευρίσκονταν κι ἐκεῖνος κατά τήν τέλεσή της. Διαφορετικά, μετά τό πέρας τῆς θείας λειτουργίας, οἱ ἱερεῖς μετέβαιναν στό σπίτι τοῦ ἀσθενῆ καί τόν ἔχριαν μέ τό ἁγιασμένο ἔλαιο.

Ἀργότερα ἡ ἀποδέσμευση τῆς ἀκολουθίας τοῦ εὐχελαίου ἀπό τή θεία λειτουργία ὁδήγησε στή γενίκευση της τελέσεώς της στά σπίτια. Σ' αὐτό συνετέλεσε καί ὁ λόγος τοῦ ἁγίου Ἰακώβου "προσκαλεσάσθω τούς πρεσβυτέρους " ὁπότε ἐννοεῖται ἡ τέλεση τοῦ μυστηρίου στά σπίτια.

Ἡ ἀκολουθία τοῦ εὐχελαίου τελεῖται "εἰς ἴασιν ψυχῆς τε καί σώματος ". Σύμφωνα μέ τή διδασκαλία τῆς Ἐκκλησίας μας, ἡ σωματική ἀσθένεια θεωρεῖται ὡς ὁ πικρός καρπός τῆς ἁμαρτίας. Ὁποιαδήποτε ἀσθένεια, ὡς διαταραχή τῆς ἁρμονικῆς λειτουργίας τοῦ σώματος, ὀφείλεται σέ πνευματικά αἴτια καί κυρίως στή διαταραχή τῶν σχέσεων τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν Θεό. Ἡ παράβαση, συνεπῶς, τοῦ θείου νόμου ἔχει συνέπειες καί στήν ἴδια τήν ὑγεία μας.

Στά ἱερά κείμενα δέν παρουσιάζεται μόνο ἡ στενή σύνδεση τῆς ἀσθένειας μέ τήν ἁμαρτία ἀλλά συγχρόνως ὑποδεικνύεται καί ὁ τρόπος τῆς θεραπείας: ἡ εἰλικρινής μετάνοια καί ἡ ἐπιστροφή στόν Θεό. Δέν εἶναι σπάνια καί τά περιστατικά, κατά τά ὁποῖα καί οἱ ἴδιοι οἱ γιατροί ὁμολογοῦν ὅτι παρίσταται ἀνάγκη ἀντιμετωπίσεως διαφόρων ἀνιάτων κυρίως, ἀσθενειῶν καί διά πνευματικῶν μέσων τῆς χάριτος . Αὐτά διεγείρουν στόν ἀσθενῆ τήν ἀπαραίτητη μετάνοια καί τήν ἀνάκτηση τῆς εἰρηνικῆς κοινωνίας μέ τόν Θεό.

Συχνά οἱ βαρειές σωματικές παθήσεις καταδεικνύουν τήν εἰδική μέριμνα τῆς φιλανθρωπίας καί τῆς παντοδυναμίας τοῦ Θεοῦ στόν ἀσθενῆ ἄνθρωπο. Αὐτές οἱ παθήσεις θεραπεύονται εἴτε μέ τήν ἐπίκληση τῆς θείας βοηθείας εἴτε μέ τή χρησιμοποίηση , παράλληλα πρός τά φυσικά μέσα τῆς ἰατρικῆς ἐπιστήμης, καί τῶν ὑπερφυσικῶν μέσων τῆς θείας χάριτος διά τῶν σχετικῶν μυστηρίων, ὅπως τοῦ εὐχελαίου.


ΤΑ ΟΡΑΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΟΥ ΕΥΧΕΛΑΙΟΥ
Ἡ ἀκολουθία τοῦ εὐχελαίου, ὅπως συνήθως τελεῖται σήμερα, ἀποτελεῖται ἀπό διάφορα λειτουργικά στοιχεῖα: εἰρηνικά καί ἁγιάστική εὐχή τοῦ ἐλαίου, ἑπτά ζεύγη βιβλικῶν ἀναγνωσμάτων (ἀποστολικά καί εὐαγγελικά) μέ ἰσάριθμες αἰτήσεις καί εὐχές καί τέλος ἱλαστική (συγχωρητική) εὐχή γιά τούς παρευρισκομένους.

Γιά τήν τέλεση τοῦ μυστηρίου τοποθετεῖται πάνω σέ κάποιο τραπέζι τό εὐαγγέλιο, μικρή εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ, κανδήλα ἀναμμένη καί δοχεῖο μέ ἀλεύρι, στό ὁποῖο ἀνάβονται ἑπτά κεριά.

Ἡ κανδήλα πρέπει νά εἶναι καθαρή καί νά τοποθετεῖται στό κέντρο τοῦ τραπεζιοῦ μαζί μέ μιά εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ. Στήν κανδήλα μέσα τοποθετεῖται ἁγνό λάδι, ἔνδειξη καθαρῆς καί ὁλοπρόθυμης προσφορᾶς στόν Θεό. Τό λάδι δέν ὑπῆρξε γιά πολλούς ἀνθρώπους μόνο βασικό εἶδος διατροφῆς, ἀλλά καί πολύτιμο φάρμακο. Γι' αὐτό καί ὁ καλός Σαμαρείτης στήν ὁμώνυμη παραβολή (Εὐαγγέλιον κατά Λουκᾶν) περιποιεῖται στοργικά τόν τραυματία ρίχνονας στίς πληγές του λάδι. Ἡ θεραπευτική, μαγική ἤ συμβολική χρήση τοῦ λαδιοῦ εἶναι εὐρύτερα διαδεδομένη σέ πολλούς λαούς καί θρησκεῖες.

Ἄλλο, ὅμως, τό ἔλαιο τοῦ εὐχελαίου. Οὔτε ἡ θεραπευτική χρήση τοῦ ἐλαίου, οὔτε ἡ μαγική χρήση του σέ ἀρχαίους λαούς, οὔτε ἡ θρησκευτική του χρήση στή λατρεία τῆς Π. Διαθήκης, μειώνει τήν ἀξία τοῦ χριστιανικοῦ αὐτοῦ μυστηρίου. Γενικά, τό ἔλαιο, χρησιμοποιούμενο στή θ. λατρεία, ἐκλαμβάνεται ὡς σύμβολο τοῦ θείου ἐλέους, τῆς πνευματικῆς δύναμης καί τῆς ἄφθονης παροχῆς στούς πιστούς τῶν δωρεῶν τοῦ Θεοῦ. Μέ ἄλλα λόγια, τό ἔλαιο, μετά τίς εὐχές τῶν ἱερέων, δέν εἶναι πιά κοινό λάδι· ὅπως καί στή βάπτιση: τό νερό τῆς κολυμβήθρας, μετά τίς εὐχές τοῦ λειτουργοῦ, δέν εἶναι πιά κοινό νερό.

Στό τέλος τῆς ἀκολουθίας γίνεται ἡ χρίση μέ τό ἁγιασμένο ἔλαιο. Συνήθως χρίεται σταυροειδῶς τό μέτωπο, τό σαγόνι, οἱ δύο παρειές καί τά χέρια μέσα στήν παλάμη καί στό ἐξωτερικό τους μέρος. Μ' αὐτή τή χρίση, ζητοῦμε ἀπό τόν Κϋριο νά θεραπεύσει τό πνεῦμα, τίς σκέψεις καί ὁλόκληρο τόν ἐσωτερικό κόσμο. Ἀκόμη, νά δίνει δύναμη σ' ἐκεῖνα τά μέλη τοῦ σώματος μέ τά ὁποῖα κάνουμε τίς περισσότερες πράξεις· τά χέρια εἶναι τά μέλη πού ἐκτελοῦν τίς ἐντολές τοῦ μυαλοῦ μας.

Δέν εἶναι ἐπισης ἄτοπο, σέ περίπτωση ἀσθενείας , νά χρείεται, ἐάν εἶναι δυνατό, καί τό μέλος πού πάσχει. Ἡ χρίση τῶν ἄλλων προσώπων ἤ μελῶν τῆς οἰκογενείας, πού ἦταν ἀπόντα κατά τήν τέλεση τοῦ μυστηρίου, μπορεῖ νά γίνει καί ἀπό κάποιο λαϊκό χριστιανό, μετά τήν ἀποχώρηση τοῦ ἱερέα. Ἡ χρίση ἀποτελεῖ τό ὁρατό καί αἰσθητό σημεῖο τοῦ μυστήριου τοῦ εὐχελαίου.

Στό δοχεῖο μέ τό ἀλεύρι ἀνάβουμε ἑπτά κεριά. Πρόκειται γιά ἐκσυγχρονισμό ἑνός παλιοῦ ἐθίμου, σύμφωνα μέ τό ὁποῖο χρησιμοποιοῦσαν σιτάρι. Τό σιτάρι ἦταν ἕνας εἶδος πού ὑπῆρχε σέ ὄλα τά σπίτια τῆς ἐποχῆς ἐκείνης, ὅπως σήμερα τό ἀλεύρι πού τό ἀντικατέστησε. Σήμερα μέ τό ἀλεύρι αὐτό κατασκευάζουν πρόσφορο γιά τή θ. λειτουργία· ἔτσι εἶναι καλό νά ἐπακολουθεῖ καί τό μυστήριο τῆς θ. εὐχαριστίας. Τό ἀλεύρι δέν συμβολίζει κάτι ἰδιαίτερο· πρόκειται γιά ὑλικό, ἁπλό καί κατάλληλο γιά τή σταθεροποίηση τῶν ἑπτά κεριῶν. Ὁ ἀριθμός ἑπτά εἶναι συμβολικός "εἰς τύπον τῶν χαρισμάτων τοῦ ἁγίου Πνεύματος", ὅπως ἐξηγεῖ ὁ ἅγιος Συμεών Θεσσαλονίκης.


ΠΑΡΕΞΗΓΗΜΕΝΕΣ ΕΚΔΟΧΕΣ ΤΟΥ ΕΥΧΕΛΑΙΟΥ
Μέ τό μυστήριο τοῦ εὐχελαίου ἔχουν συνδεθεῖ ὁρισμένες παρεξηγήσεις, ἐνστάσεις ἤ δεισιδαιμονίες.

Καί πρῶτα ἀπ' ὅλα, ὁρισμένοι θεωροῦν ὅτι μέ τήν ἱλαστική (συγχωρητική ) εὐχή τοῦ εὐχελαίου ἀναπληρώνουν τήν ἐξομολόγηση, πού δέν κάνουν γιά διάφορους λόγους. Πρέπει, λοιπόν, νά ἐπισημάνουμε ὅτι κάθε μυστήριο ἔχει τή δική του ἀξία κανένα δέν ὑποκαθιστᾶ τό ἄλλο. Ἡ συμμετοχή σέ ὅλα τά μυστήρια καί, γενικότερα στό σύνολο τῆς λειτουργικῆς ζωῆς τῆς Ἐκκλησίας ἐξασφαλίζει στούς πιστούς τή χάρη τοῦ Θεοῦ καί τήν ἐν Χριστ ῷ σωτηρία.

Μέ τή συγχωρητική εὐχή πού διαβάζει στόν ἐξομολογούμενο ὁ ἱερέας στό τέλος τῆς ἐξομολόγησής του ζητᾶ ἀπό τόν Θεό νά συγχωρήσει τίς ἁμαρτίες γιά τίς ὁποῖες ἐκεῖνος μετανόησε καί τίς ὁποῖες ἤδη ἔχει ἐξομολογηθεῖ. Μέ τήν ἱλαστική συγχωρητική εὐχή τοῦ εὐχελαίου, ζητοῦμε ἀπό τόν Θεό νά θεραπεύσει τόν ἄρρωστο τήν ἀσθένειά του, ἀκόμη καί ἐάν ἡ αἰτία της εἶναι ἡ ἁμαρτία, γιά τήν ὁποία στό μεταξύ ἐκεῖνος μετανόησε καί ἐξομολογήθηκε. Στό εὐχέλαιο, δηλαδή, ζητοῦμε τήν ἐνίσχυση τῆς ἀδυναμίας μας. Ἡ συγχωρητική εὐχή τοῦ εὐχελαίου δέν καταργεῖ τήν ἐξομολόγηση ἀλλά τή συμπληρώνει ἐπαναδιατυπώνει τό αἴτημα τῆς ἄφεσης τῶν ἁμαρτιῶν.

Μιά ἄλλη παρεξήγηση συμβαίνει μέ τό ἀλεύρι, πού χρησιμοποιεῖται για τή στήριξη τῶν κεριῶν. Ὁρισμένοι πιστοί δέν ἀρκοῦνται στή χρίση μέ τό ἁγιασμένο ἔλαιο, ἀλλά ζητοῦν καί ἀλεύρι γιά διάφορες χρήσεις: νά τό βάλουν κάτω ἀπό τό μαξιλάρι τοῦ παιδιοῦ τους, γιά νά δείξει ὁ Θεός τό τυχερό τους ἤ γιά νά φύγει τό κακό ἀπό τό σπίτι ἤ γιά νά τό ἀραιώσουν μέ νερό καί νά τό πιεῖ ὁ ἀσθενής. Ἐπειδή τά παραπάνω ἐγγίζουν τή δεισιδαιμονία, πρέπει νά τονίσουμε ὅτι τό μυστήριο ὀνομάζεται εὐχέλαιο καί ὄχι "εὐχάλευρο" . Ἐκεῖνο πού ἁγιάζεται εἶναι τό λάδι καί ὄχι τό ἀλεύρι. Τό τελευταῖο χρησιμοποιεῖται μόνο γιά πρακτικούς λόγους. Θά μποροῦσε καί νά μήν ὑπάρχει. Χωρίς ἀλεύρι μπορεῖ νά τελεστεῖ τό μυστήριο τοῦ εὐχελαίου· χωρίς λάδι δέν γίνεται. Ἁπλά ἐκεῖνο πού μπορεῖ νά γίνει, ὅπως καί γίνεται ἄλλωστε, εἶναι νά κατασκευάζεται πρόσφορο γιά τή θεία λειτουργία μέ τό ἀλεύρι τοῦ εὐχελαίου. Ὁποιαδήποτε ἄλλη χρήση του, ξεφεύγει ἀπό τό ὀρθό.

Ὑπάρχει καί μιά ἄλλη παρεξήγηση, πού συνιστᾶ σύγχυση τοῦ σκοποῦ τοῦ εὐχελαίου. Πολλοί ζητοῦν εὐχέλαιο γιά νά ἐγκαινιάσουν τό καινούργιο τους σπίτι ἤ τό κατάστημα. Παραπάνω περιγράψαμε μέ σαφήνεια τόν σκοπό τοῦ εὐχελαίου: ἡ θεραπεία σωματικῶν καί ψυχικῶν ἀσθενειῶν. Εἶναι ξεκάθαρο. Γιά τά σπίτια, τά καταστήματα, τά ὀχήματα καί ὅλα τά ὑπόλοιπα ὑπάρχουν οἱ ἀντίστοιχες ἁγιαστικές πράξεις. Ἀκόμη, δέν εἶναι καί λίγοι ἐκεῖνοι πού ζητοῦν ἀπό τόν ἱερέα νά τελέσει ἁγιασμό καί εὐχέλαιο μαζί, πράγμα πού δείχνει σύγχυση καί παρεξήγηση. Λές καί χρειάζεται περισσότερες ἀπό μία ἁγιαστικές πράξεις γιά νά ζητήσουμε τή χάρη τοῦ Θεοῦ.

Ἕνα ἐρώτημα πού συνδέεται μέ τήν τέλεση τοῦ εὐχελαίου, εἶναι ἐάν μποροῦμε νά χρίουμε μέ τό ἁγιασμένο ἔλαιο τοῦ εὐχελαίου τά ἀβάπτιστα βρέφη. Εἶναι γνωστό ὅτι τό βάπτισμα ἀποτελεῖ τήν προϋπόθεση συμμετοχῆς καί στά ὑπόλοιπα μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας. Συνεπῶς, κάποιος πού δέν ἔχει βαπτιστεῖ δέν μπορεῖ οὔτε νά κοινωνήσει, οὔτε νά χρισθεῖ στό εὐχέλαιο. Ἀντίθετα, ἕνα βαπισμένο παιδί, ἀκομη κι ἄν βρίσκεται σέ βρεφική ἡλικία, ὁπότε στερεῖται τῶν ἁμαρτιῶν τῶν μεγάλων γιά τίς ὁποῖες ζητεῖται ἡ ἄφεση, μπορεῖ νά λάβει τόν ἁγιασμό τοῦ εὐχελαίου.

Τέλος, μιά ἄλλη παρεξήγηση συνδέεται μέ τήν ἀντίληψη ὅτι τό εὐχέλαιο ἀφορᾶ τούς ἑτοιμοθάνατους καί ὅσους γενικά βρίσκονται στήν τελική φάση τῆς ἀσθένειάς τους. Αὐτή ἡ ἀντίληψη καλλιεργήθηκε κυρίως μεταξύ τῶν ὀρθοδόξων Ρώσων μᾶλλον ἀπό ἐπιρροή τῆς Ρωμαιοκαθολικῆς Ἐκκλησίας. Παρατηρεῖται καί σέ μᾶς, ἄν καί σπάνια, μιά ἀποφυγή τελέσεως τοῦ εὐχελαίου ἀπό τό φόβο μήπως προκληθεῖ ἤ ἐπισπευσθεῖ ὁ θάνατος τοῦ ἀσθενῆ. Ὁ φόβος αὐτός, ὅμως, εἶναι ἀδικαιολόγητος. Οἱ συγγενεῖς φοβοῦνται νά τό ποῦν στόν ἀσθενῆ. Ὁ ἀσθενής φοβᾶται να τό ζητήσει. Τό εὐχέλαιο εἶναι γιά τήν ὑγεία καί τή ζωή. Γιά ὑγεία καί ζωή μιλοῦν ὅλες οἱ αἰτήσεις καί οἱ εὐχές τοῦ μυστηριου.

Τέλος, εἶναι δυνατό νά διατυπωθεῖ καί μία ἔνσταση: γιατί δέν θεραπεύει παντοτε; τό μυστήριο τοῦ Εὐχελαίου δέν συστάθηκε γιά νά καταργεῖ κάθε ἀσθένεια, τόν θάνατο καί τήν ἰατρική ἐπιστήμη. Πολλές φορές φέρνει ἔμμεση θεραπεία. Ἄλλωστε, ἡ θεραπεία ἐξαρτᾶται ἀπο τήν πίστη τοῦ ἀνθρώπου. Ἡ ἴδια χάρη παρέχεται σέ ὅλους, ὅλοι ὅμως δέν θεραπεύονται. Ἡ θεραπεία μπορεῖ νά μήν εἶναι πάντοτε γιά τό εὐρύτερο συμφέρον τοῦ ἀνθρώπου. Παραμένει γιά νά παιδαγωγήσει ἴσως τόν ἀσθενή καί νά τόν ὁδηγήσει μέ βεβαιότητα στήν ἐν Χριστῷ σωτηρία· ὁποτε καί πάλι ἐπιτυγχάνεται ὁ ἀπώτερος σκοπός τοῦ μυστηρίου.


Η ΑΞΙΑ ΤΟΥ ΕΥΧΕΛΑΙΟΥ
Ἀπ' ὅλα ὅσα ἐκτέθηκαν παραπάνω συνοπτικά, γίνεται ἀντιληπτή ἡ ἀξία τοῦ μυστηρίου τοῦ εὐχελαίου. Ἡ ἀξία αὐτή δέν εἶναι μόνο μυστηριακή ἤ λειτουργική. Τό εὐχέλαιο ἔχει καί ἀξία παιδαγωγική.

Τά ἁγιογραφικά ἀναγνώσματα (ἀποστολικά καί εὐαγγελικά), οἱ αἰτήσεις καί οἱ εὐχές ἀσκοῦν εὐεργετική ἐπίδραση τόσο στόν ἴδιο τόν ἀσθενῆ ὅσο καί στό περιβάλλον του. Ὅπως παρατηρήθηκε πολύ εὔστοχα, μέ τό εὐχέλαιο ἐπιτελεῖται ἕνα εἶδος οἰκογενειοθεραπείας.

Ἀκόμη καί ἐάν δέν συντρέχει λόγος σοβαρῆς ἀσθένειας ἡ τέλεση τοῦ εὐχελαίου εἶναι ἐπιβεβλημένη. Πρῶτον· ἐκτός ἀπό μιά σοβαρή ἀσθένεια, ἐνδέχεται νά ὑπάρχει καί κάποια ἄλλη, λανθάνουσα, πού ἐνδεχομένως δέν ἔδωσε συμπτώματα γιά νά γίνει ἄμεσα ἀντιληπτή. Καί δεύτερον ὑποδεικνύεται στούς πιστούς μιά ἄλλη διάσταση ἀντιμετώπισης τῆς ἀσθένιας. Ἐκτιμᾶται ἀπ' τούς μετέχοντες στό μυστήριο τό ἀγαθό τῆς ὑγείας καί ὑποδεικνύεται ἕνας ἄλλος τρόπος ἀντιμετώπισης τῆς ἀσθένειας: ἡ πνευματικότητα. Ὁ ἀσθενής καί οἱ συμπάσχοντες οἰκεῖοι του καλοῦνται νά βαστάσουν μέ καρτερία καί ὑπομονή τήν προκείμενη σωματική δοκιμασία. Ἀκόμη δέ, καί στήν περίπτωση πού αὐτή παραμένει ἀνίατη, ἀναδεικνύεται ἡ πρός τόν Θεό ἐλπίδα καί ἀφοσίωση τοῦ ἀσθενῆ, ὁ ὁποῖος ὁδηγεῖται μέ πλήρη ἐμπιστοσύνη καί ἀγάπη πρός τόν Θεό σέ εἰρηνικό χριστιανικό τέλος τῆς παρούσας βιοτῆς του, πράγμα πού ἀποτελεῖ καί ἕνα ἀπό τά βασικά λειτουργικά αἰτήματα τοῦ εὐχελαίου.

Τέλος, ἡ τέλεση τοῦ εὐχελαίου στό σπιτι δίνει μιά καλή εὐκαιρία ἐπικοινωνίας τοῦ ἱερέα μέ τά μέλη τῆς οἰκογένειας. Αὐτή, ἐκτός ἀπό τόν μυστηριακό της χαρακτήρα, μπορεῖ νά ἐπεκταθεῖ καί σέ ἀνθρώπινο ἐπίπεδο, γεγονός πού θά βοηθήσει τούς συμμετέχοντες, ἰδιαίτερα τά παιδιά καί τούς νέους, σέ μιά στενότερη ἐπαφή μέ τή λειτουργική ζωή τῆς Ἐνορίας καί τίς διάφορες δραστηριότητές της. Τό λιγότερο: θά δώσει μιά πολύτιμη, ἴσως πρωτόγνωρη, ἐμπειρία ἀκόμη καί σέ πιστούς πού ἀπέχουν ἀπό τή λειτουργική ζωή τῆς Ἐκκλησίας.

Η αγία και Μεγάλη Τετάρτη. Γέροντος ιερομ. Πετρωνίου Τανάσε Προδρομίτη (†2011)

Ἡ ἁγία καί ΜεγάληΤετάρτη

 

 

Γέροντος ἱερομ. Πετρωνίου Τανάσε
Δικαίου Ρουμανικῆς Σκήτης

Τιμίου Προδρόμου

Ἁγίου Ὄρους

Ἡ τελευταία Λειτουργία τῆς Μεγάλης Τετάρτης εἶναι ἡ κατακλείς καί τό ἐπιστέγασμα ὁλοκλήρου τῆς  περιόδου τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς. Μᾶς ἀποκαλύπτει τί θαυμαστά ἔργα ἠμπορεῖ νά ἐπιτελέση καί πόσες παγίδες καί πειρασμούς προξενεῖ, ὅταν ἀπουσιάζει ἀπό τήν ζωή μας.

Τό ζεῦγος τῶν γεγονότων τῆς ἡμέρας εἶναι: Ἡ ἁμαρτωλή γυναῖκα καί ὁ μαθητής Του, ὁ Ἰούδας, ὁ ἀνατροπεύς τῆς μετανοίας. Ἡ ἁμαρτωλή εὑρίσκεται στήν χειρότερη κατάστασι τῆς ἠθικῆς πτώσεώς της, στήν ἀκολασία, ἐνῶ ὁ Ἰούδας στήν τιμιώτερη θέσι: εἶναι μαθητής τοῦ Δεσπότου.

Ἡ μετάνοια τήν ἁμαρτωλή γυναῖκα τήν ἀνυψώνει καί τήν κάνει μυροφόρο, ἐνῶ τόν Ἰούδα ἡ φιλαργυρία τόν καταβιβάζει στήν πλέον ἀπαίσια πτῶσι. Τόν κάνει προδότη τοῦ Διδασκάλου Του καί τέλος τόν ὁδηγεῖ στόν ἀπαγχονισμό του. Αὐτή ἡ ἀλλαγή τῶν δύο καταστάσεων μᾶς γεμίζει τήν καρδιά ἀπό φόβο καί ἀγωνία γιά τήν σωτηρία μας, ἀλλά καί συγχρόνως ἀπό ἐμπιστοσύνη καί ἐλπίδα στήν μεγάλη δύναμι τῆς μετανοίας.

Ἄς σταματήσουμε πιό σχολαστικά πάνω σ᾿ αὐτές τίς δύο καταστάσεις.
Οἱ Γραμματεῖς καί Φαρισαῖοι ἰδιαίτερα, καί ὁ ἑβραϊκός λαός γενικά, εἶχαν πίστι ὅτι αὐτοί ὡς λαός ἐκλεκτός καί τηρητής τοῦ Νόμου πού ἦτο, ἦσαν προορισμένοι αὐτεπαγγέλτως νά εἶναι καί κληρονόμοι τῆς βασιλείας τῶν οὐρανῶν. Ὁ Σωτήρ σέ ἀλλεπάλληλες εὐκαιρίες τούς ἔδειξε ὅτι αὐτή ἡ πίστις τους εἶναι ἐσφαλμένη.
Ἡ παραβολή τοῦ Τελώνου καί Φαρισαίου, αὐτό ἀκριβῶς θέλει νά ἐκφράση: Ἕνας ἁμαρτωλός κι ἕνας δίκαιος μέ θέσεις καί ἔργα στήν ζωή τους, ξαφνικά ἀλλάζουν τίς θέσεις τους, λόγῳ τῆς ψυχικῆς τους ἀντιθέσεως. Οἱ γεωργοί τοῦ ἀμπελῶνος, ὅπως λέγει ἡ Παραβολή, στήν ἀρχή εἶχαν ἐμπιστοσύνη στόν οἰκοδεσπότη τοῦ ἀμπελῶνος, ἀλλά κατόπιν ἄκουσαν τήν σταθερή ἀπόφασι τοῦ Κυρίου: "Διά τοῦτο λέγω ὑμῖν ὅτι ἀρθήσεται ἀφ᾿ ὑμῶν ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ καί δοθήσεται ἔθνει ποιοῦντι τούς καρπούς αὐτῆς" (Ματ.21,43).

Ὁ μαθητής Ἰούδας καί ἡ πόρνη πού μνημονεύονται τήν Μεγάλη Τετάρτη μᾶς ἐκφράζουν ἀκόμη πληρέστερα αὐτό τό πρᾶγμα. Ὁ μαθητής γνωρίζει καλλίτερα ἀπό ὁποιονδήποτε ἄλλον τόν Κύριόν του. Εἶχε ζήσει χρόνια μαζί Του, εἶχε ἰδεῖ θαύματα, εἶχε ἀκούσει τόσες θαυμαστές διδασκαλίες καί μ᾿ ὅλα αὐτά, ἔγινε δοῦλος τῆς φιλαργυρίας καί κατήντησε σέ αἰώνια  ψυχική του ἀπώλεια.

Ἀντίθετα, ἡ ἀποξενωμένη, λόγῳ τῶν ἁμαρτιῶν της γυναῖκα, προσκομίζοντας μόνο μέ μεγάλη μετάνοια τά δάκρυά της καί τό πολυτίμητο μῦρο, γίνεται μυροφόρος καί ἑτοιμάζει τά δέοντα γιά τόν ἐνταφιασμό τοῦ Κυρίου καί τό ἔργο της αὐτό διαλαλῆται πάντοτε σ᾿ ὅλο τόν κόσμο πρός ἀνάμνησιν (Μαρκ.14,9).

Ἡ ἀκολουθία τοῦ ὄρθρου θέτει πάντοτε ἐνώπιόν μας αὐτές τίς δύο καταστάσεις: τοῦ μαθητοῦ καί τῆς ἁμαρτωλῆς γυναικός. Ἡ ἀλλαγή προῆλθε ἀπό τήν μετάνοια τῆς πόρνης καί τήν πτῶσιν τοῦ Ἰούδα, λόγῳ τῆς φιλαργυρίας.

"Πόρνη προσῆλθε σοι, μύρα σύν δάκρυσι κατακενοῦσα σου, ποσί Φιλάνθρωπε, καί δυσωδίας τῶν κακῶν λυτροῦται τῇ κελεύσει σου...μαθητής ὁ ἀχάριστος βορβόρῳ συμφύρεται, φιλαργυρίᾳ ἀπεμπολῶν σε...". (Κάθισμα ὄρθρου τῆς ἡμέρας).

Ἐνῶ ἡ μοναχή Κασσιανή στό περίφημο Δοξαστικό τῶν Ἀποστίχων μᾶς ἐκφράζει τήν ψυχική ἀνησυχία πού εἶχε καί τόν ὀδυρμό τῆς πόρνης μπροστά στά πόδια τοῦ Κυρίου.

Ἡ ἀθάνατη διδασκαλία πού προκύπτει ἀπό τά γεγονότα αὐτῆς τῆς ἡμέρας δέν πρέπει σέ καμμιά περίπτωσι νά τήν ξεχνᾶμε. Αὐτό πού συνέβη μέ τόν Ἰσραήλ καί τούς Γραμματεῖς καί Φαρισαίους, τό ἴδιο μπορεῖ νά γίνη στόν Νέο Ἰσραήλ μέ τούς Χριστιανούς καί τούς ἱερούς Λειτουργούς τους, ἱερεῖς καί μοναχούς. Δέν ὁδηγεῖ στήν σωτηρία μόνο ἡ ἀντίληψις ὅτι εἴμεθα λαός ἐκλεκτός, Χριστιανοί, ἱερεῖς κλπ., ἀλλά ποιά θά εἶναι ἡ ἀπάντησις στήν πρόσκλησι γιά ἐσωτερική ζωή, μετάνοια  καί ταπείνωσι. Γι᾿ αὐτό οἱ ἅγιοι Πατέρες λέγουν συχνά ὅτι καλλίτερα ἕνας ἁμαρτωλός ταπεινός, παρά ἕνας ὑπερήφανος δίκαιος.

Στό τέλος τῆς Νηστείας ἡ μνημόνευσις τῆς πόρνης καί τῆς προδοσίας τοῦ Ἰούδα ἔχει μία ἰδιάζουσα ἐξήγησι. Πλησιάζουμε τό Ἅγιο Πάσχα, μετά ἀπό μία μακρά περίοδο προετοιμασίας μέ πολλούς κόπους. Ἄς μήν εἴμεθα ἀπράγμονες καί ἀδιάφοροι. Μία ἀπροσεξία μας μπορεῖ νά ἀφανίσει ὅλο τό κέρδος τῆς ψυχῆς μας, ὅπως ἔγινε μέ τό πάθος τῆς φιλαργυρίας τοῦ Ἰούδα.

Ἐπίσης ὁ φορτωμένος μέ πολλές ἁμαρτίες καί ἀποξενωμένος ἀπό τόν Θεό ἄνθρωπος, ἔχει κι αὐτός ἐλπίδα σωτηρίας. Μία εἰλικρινής μετάνοια καί ἀπάρνησις τῆς κακίας ἀπό τό βάθος τῆς καρδιᾶς, ἠμπορεῖ νά τόν ἀξιώση τῆς συγχωρήσεως, ὅπως συνέβη μέ τήν πρώην "δυσώδη καί βερβορωμένη ἐκπεσοῦσα γυνή".

Μέ φόβο καί ἐλπίδα λοιπόν, ἄς ἐργαζώμεθα τήν σωτηρία μας. Μέ φόβο, λόγῳ ἀσθενείας καί καχεξίας τῆς ἀνθρωπίνες φύσεώς μας, μέ ἐλπίδα δέ, χάρις στήν δύναμι τῆς μετανοίας, ἡ ὁποία μᾶς ἀνορθώνει καί στήν ἀπέραντη εὐσπλαγχνία τοῦ Θεοῦ, μπροστά στήν ὁποία καμμία ἁμαρτία δέν ἀνθίσταται. Καί ὁ Ἰούδας ἠμποροῦσε νά συγχωρηθῆ, ἐάν μετανοοῦσε. Μᾶς τό πιστοποιεῖ ἡ ἁμαρτωλή γυναῖκα, ἡ ὁποία χύνοντας τά πολλά δάκρυά της, λυτρώθηκε ἀπό τήν δυσωδία τῶν παθῶν της.
Τό αὐτό ὁμοίως μᾶς δείχνει καί ὁ ἄλλος μαθητής, ὁ Πέτρος, ὁ ὁποῖος μετά τήν τριττή ἄρνησί του καί τά πικρά δάκρυά του, ἔλαβε τήν συγχώρησι ἀπό τόν Κύριο, ὅπως ἡ πόρνη.

Ἡ Μεγάλη Τετάρτη εἶναι σκοτεινή καί λυπηρά ἡμέρα, λόγῳ τῆς διαβουλεύσεως τοῦ Ἰούδα γιά τήν πώλησι τοῦ Ἰησοῦ καί τῆς ἀποφάσεως τῶν Γραμματέων καί Φαρισαίων γιά τόν φόνο Του, καθώς μᾶς λέγει καθαρώτερα τό τροπάριο τῆς προφητείας στήν Τριθέκτη αὐτῆς τῆς ἡμέρας: "Σήμερον τό πονηρόν συνήχθη συνέδριον, καί κατά σοῦ κενά ἐμελέτησε. Σήμερον ἐκ συμφώνου τόν βρόχον Ἰούδας ἀρραβωνίζεται·  Καϊάφας δέν ἄκων ὁμολογεῖ, ὅτι εἷς ὑπέρ πάντων ἀναδέχῃ τό πάθος ἑκούσιον. Λυτρωτά ἡμῶν, Χριστέ ὁ Θεός δόξα σοι".

Γι᾿ αὐτό τό ἐλεεινό ἔργο τοῦ μαθητοῦ καί τοῦ ἰουδαϊκοῦ λαοῦ, οἱ ὁποῖοι ἀρνήθηκαν τόν Μεσσία, πού τόσο Τόν περίμεναν, ἡ Ἐκκλησία πενθεῖ ὅλες τίς Τετάρτες τοῦ ἔτους ἐπιβάλλοντας νηστεία καί προσευχή. Καί τοῦτο διότι ἡ ἁμαρτία τῆς πωλήσεως καί ἀρνήσεως τοῦ Δεσπότου, δέν ἐξαφανίσθηκε μέ τόν θάνατο τοῦ Ἰούδα, ἀλλά συνεχίζεται στούς αἰῶνες καί βαρύνει μέ τήν ἴδια ἐνοχή τούς Χριστιανούς. Διότι καί αὐτοί, ὅπως ὁ ἑβραϊκός λαός, ἀξιώθηκαν τῶν μεγίστων δωρεῶν τοῦ Δεσπότου, τήν ἐξαγορά ἐκ τῆς ἁμαρτίας, τήν τιμή τής μαθητείας καί ὅμως πωλοῦν τόν Δεσπότη μέ τά ἄτιμα χρήματα καί τίς μάταιες ἐπιδιώξεις τοῦ παρόντος αἰῶνος.

Λύτρωσαι, Κύριε, τίς ψυχές μας ἀπό τέτοιου εἴδους ἀνομίες!

ἀπόσπασμα από τό βιβλίο

Γέροντος ἱερομ. Πετρωνίου Τανάσε

Δικαίου Ρουμανικῆς Σκήτης Τιμίου Προδρόμου Ἁγίου Ὄρους

ΟΙ ΠΥΛΕΣ ΤΗΣ ΜΕΤΑΝΟΙΑΣ

ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΙ  ΣΤΟΧΑΣΜΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ ΤΟΥ ΤΡΙΩΔΙΟΥ

Μετάφρασις-Ἐπιμέλεια

Ὑπό Ἀδελφῶν Ἱερᾶς Μονῆς Ὁσίου Γρηγορίου 2003

 Εὐχαριστοῦμε τόν πατέρα Δαμασκηνό Γρηγοριάτη καί τόν γέροντα τῆς Μονῆς Ὁσίου Γρηγορίου πατέρα Γεώργιο Καψάνη γιά τήν εὐλογία καί τήν ἄδεια δημοσίευσης.

Ἐπιμέλεια κειμένου  Αναβάσεις

πηγή

το είδαμε εδώ

Η συνάντηση του Κυρίου με τους Έλληνες.

Ο Ιωάννης είναι ο μόνος Ευαγγελιστής, ο οποίος περιλαμβάνει το περιστατικό της συναντήσεως του Ιησού με τους Έλληνες αμέσως μετά τη θριαμβευτική του είσοδο στην Ιερουσαλήμ :
  ῏Ησαν δέ τινες ῞Ελληνες ἐκ τῶν ἀναβαινόντων, ἵνα προσκυνήσωσιν ἐν τῇ ἑορτῇ. Οὗτοι οὖν προσῆλθον Φιλίππῳ τῷ ἀπὸ Βηθσαϊδὰ τῆς Γαλιλαίας, καὶ ἠρώτων αὐτὸν, λέγοντες· Κύριε, θέλομεν τὸν ᾿Ιησοῦν ἰδεῖν. Ἔρχεται Φίλιππος, καὶ λέγει τῷ ᾿Ανδρέᾳ, καὶ πάλιν ᾿Ανδρέας καὶ Φίλιππος λέγουσι τῷ ᾿Ιησοῦ. Ὁ δὲ ᾿Ιησοῦς ἀπεκρίνατο αὐτοῖς λέγων· ἐλήλυθεν ἡ ὥρα, ἵνα δοξασθῇ ὁ Υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου.
               Το πρώτο πράγμα που πρέπει να τονισθεί είναι ότι, αντίθετα με την άποψη μερικών ερευνητών, ο Ελληνισμός συνδέεται στενά με την όλη προοπτική του κατά Ιωάννη Ευαγγελίου. Υπάρχει πρώτα σ’ αυτό μια χαρακτηριστική έμφαση στον οικουμενικό χαρακτήρα και στην αποστολή του Ιησού Χριστού, μια διεύρυνση του ορίζοντος της σωτηρίας που προσφέρει ο Χριστός σε παγκόσμια κλίμακα. Ο Χριστός, τονίζεται, ήλθε στον κόσμο για να φωτίση «πάντα ἄνθρωπον ἐρχόμενον εἰς τόν κόσμον» ∙ είναι «ὁ ἀμνός τοῦ Θεοῦ ὁ αἴρων τήν ἁμαρτίαν τοῦ κόσμου», ο οποίος θα ελκύση «πάντας» κοντά του, ώστε να «σωθῇ ὁ κόσμος δι’ αὐτοῦ». Η προφητεία του αρχιερέως ότι ο Ιησούς «ἔμελλεν ἀποθνήσκειν … οὐχ ὑπέρ τοῦ ἔθνους μόνον (δηλαδή των Ιουδαίων), ἀλλ ‘ ἵνα καί τά τέκνα τοῦ Θεοῦ τά διασκορπισμένα συναγάγῃ εἰς ἕν», σε συνδυασμό με τη φράση του Ιησού «καί ἄλλα πρόβατα ἔχω , ἅ οὐκ ἔστιν ἐκ τῆς αὐλῆς ταύτης» μαρτυρεί συνειδητή προσπάθεια του Ιωάννη να διευρύνη τον ορίζοντα του Χριστιανισμού ώστε να περιλάβη και τους λεγόμενους  εθνικούς.
Το συμπέρασμα που προκύπτει είναι ότι  οι ομοεθνείς του  Εβραίοι εναντιώθηκαν στον Ιησού, εκείνος απευθύνεται στους Έλληνες. Αυτό που πρέπει επίσης να αξιολογηθεί είναι ότι οι Έλληνες  ζητούν τη μεσολάβηση του Φιλίππου και του Ανδρέα  που έχουν ελληνικά ονόματα.
Στην συγκεκριμένη αναφορά ο Ιωάννης δεν μεταφέρει τι διημείφθη μεταξύ του Ιησού και των Ελλήνων αλλά μόνο την αντίδραση και το σχόλιο του Ιησού, όταν του ανακοινώνεται ότι θέλουν να τον συναντήσουν οι Έλληνες. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι ο Χριστός σε κανένα άλλο σημείο δεν λέει, με την ευκαιρία της συνάντησης του με κάποιους ανθρώπους, ότι ήλθε η ώρα για να δοξασθεί, παρά μόνο όταν ζητούν να τον γνωρίσουν οι Έλληνες. «Ἀμὴν ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ἐὰν μὴ ὁ κόκκος τοῦ σίτου πεσὼν εἰς τὴν γῆν ἀποθάνῃ, αὐτὸς μόνος μένει· ἐὰν δὲ ἀποθάνῃ, πολὺν καρπὸν φέρει.»
Δηλαδή ο Ιησούς σχολιάζοντας το αίτημα των Ελλήνων να Τον ιδούν, προέβλεψε όχι μόνο τη ευρύτατη διάδοση του κηρύγματός τους αλλά και την προυπόθεση για τη σωτηρία τους. «Ἐὰν ἐμοὶ διακονῇ τις, ἐμοὶ ἀκολουθείτω, καὶ ὅπου εἰμὶ ἐγώ, ἐκεῖ καὶ ὁ διάκονος ὁ ἐμὸς ἔσται· καὶ ἐάν τις ἐμοὶ διακονῇ, τιμήσει αὐτὸν ὁ Πατήρ. Ο Ιησούς ξεκαθαρίζει ότι όσοι τον ακολουθούν, ανεξάρτητα της εθνικότητας τους, θα τιμηθούν από το Πατέρα Θεό».
                    Στο Ευαγγέλιο του ο Ιωάννης μιλά με επαινετικά λόγια για τους Έλληνες. Για ένα μεγάλο μέρος της ζωής του έζησε όχι μόνο στην έρημη Πάτμο, όπου έγραψε την Αποκάλυψη αλλά και στην ελληνικότατη Έφεσο την πατρίδα του Ηράκλειτου και εκεί ήρθε σε επαφή  με το ελληνικό πνεύμα,
Έπειτα υπάρχουν σαφείς αναφορές του Ευαγγελίου στους Έλληνες. Στο στίχο 7, 35 οι Ιουδαίοι εμφανίζονται να προλέγουν ασυνείδητα ότι ο Χριστός θα κηρυχθή στους Έλληνες: «ποῦ οὗτος μέλλει πορεύεσθαι ὅτι ἡμεῖς οὐχ εὑρίσκομεν αὐτόν ; μή εἰς τήν διασποράν τῶν Ἑλλήνων μέλλει πορεύεσθαι καί διδάσκειν τούς Ἕλληνας ;».Και κάτι περισσότερο: ο Ιωάννης εμφανίζει τη δημόσια δράση του Ιησού στην ολοκλήρωσή της τη στιγμή ακριβώς που Έλληνες ζητούν να τον δουν (12, 20). Την επαφή με τους Έλληνες θεωρεί ο Ιησούς ως την «ώρα», δηλαδή τον προκαθορισμένο από το σχέδιο του Θεού «καιρό», που θα «δοξασθῇ ὁ υἱός τοῦ ἀνθρώπου» με την επάνοδό του στη δόξα του Θεού δια μέσου του σταυρού και της αναστάσεως. Η φράση αυτή του τετάρτου ευαγγελίου υπενθυμίζει όσα ισχύουν και για τον Παύλο: η προσχώρηση των Ελλήνων στον Χριστιανισμό ήταν το πιο εντυπωσιακό ιστορικό γεγονός του αρχικού Χριστιανισμού στα μάτια των ιδίων των πρώτων αποστόλων.
                Το ευαγγέλιο του Ιωάννου, γραμμένο σε μια εποχή που η Εκκλησία αποτελούνταν βασικά από Έλληνες, εκφράζει και αυτό τη συνείδηση, πως η ιστορική πορεία του Χριστιανισμού ήταν δεμένη πια με τον Ελληνισμό.

«Έλληνες συναντούν το Χριστό, μετά τη διδασκαλία του», Ιωάννης, ΙΒ’, 20-23.
Βυζαντινή μικρογραφία, Εθνική Βιβλιοθήκη Παρισίων.



Πηγή

Μεγάλη Τετάρτη - Της αλειψάσης τον Κύριον μύρω

,

Γυνή, βαλούσα σώματι Χριστού μύρον, Την Νικοδήμου προύλαβε σμυρναλόην.

Κατά την Μεγάλη Τετάρτη επιτελούμε ανάμνηση του γεγονότος της αλείψεως του Κυρίου με μύρο από μια πόρνη γυναίκα. Επίσης φέρεται στη μνήμη μας, η σύγκλιση του Συνεδρίου των Ιουδαίων, του ανωτάτου δηλαδή Δικαστηρίου τους, προς λήψη καταδικαστικής αποφάσεως του Κυρίου, καθώς και τα σχέδια του Ιούδα για προδοσία του Διδασκάλου του.

Δύο μέρες πριν το Πάσχα, καθώς ο Κύριος ανέβαινε προς τα Ιεροσόλυμα, κι ενώ βρισκόταν στο σπίτι στου λεπρού Σίμωνα, τον πλησίασε μια πόρνη γυναίκα κι άλειψε το κεφάλι Του με πολύτιμο μύρο. Η τιμή του ήταν γύρω στα τριακόσια δηνάρια, πολύτιμο άρωμα και γι' αυτό οι μαθητές την επέκριναν και περισσότερο απ' όλους ο Ιούδας.

Γνώριζαν οι μαθητές καλά πόσο μεγάλο ζήλο έδειχνε πάντοτε ο Χριστός για την ελεημοσύνη προς τους φτωχούς. Ο Χριστός όμως την υπερασπίσθηκε, για να μην αποτραπεί απ' το καλό της σκοπό. Ανέφερε μάλιστα και τον ενταφιασμό Του, προσπαθώντας να αποτρέψει τον Ιούδα από τη προδοσία, αλλά μάταια. Τότε απέδωσε στη γυναίκα την μεγάλη τιμή να διακηρύσσεται το ενάρετο έργο της σε ολόκληρο την οικουμένη.

Ο Ιερός Χρυσόστομος υποστηρίζει ότι δύο ήταν οι γυναίκες που άλειψαν με μύρο τον Κύριο. Οι τρεις πρώτοι Ευαγγελιστές αναφέρουν μια και την ίδια γυναίκα, που πήρε την ονομασία πόρνη. Ο Ευαγγελιστής Ιωάννης όμως κάνει λόγο για άλλη γυναίκα, αξιοθαύμαστη και σεμνή, τη Μαρία την αδελφή του Λαζάρου, που άλειψε τα άχραντα πόδια Του σκουπίζοντας τα με τις τρίχες των μαλλιών της.

Απολυτίκιον:
Ήχος πλ. δ'.
Ιδού ο Νυμφίος έρχεται εν τω μέσω της νυκτός, και μακάριος ο δούλος, ον ευρήσει γρηγορούντα, ανάξιος δε πάλιν, ον ευρήσει ραθυμούντα. Βλέπε ούν ψυχή μου, μη τω ύπνω κατενεχθής, ίνα μη τω θανάτω παραδοθής, και της βασιλείας έξω κλεισθής, αλλά ανάνηψον κράζουσα· Άγιος, Άγιος, Άγιος ει ο Θεός, διά της Θεοτόκου ελέησον ημάς.

Σταυρός και Ανάσταση

του Σάββα Αλεξάνδρου

Η Ορθόδοξη Ανατολή συγκλονίζεται από το μυστήριό του Σταυρού.

Είναι χαρακτηριστικό το περιστατικό που αναφέρεται στο Γεροντικό στις διηγήσεις του Αββά Ποιμένος.

Ο αββάς Ισαάκ καθόταν κάποτε με τον αββά Ποιμένα και εργάζονταν το εργόχειρό τους. Σε μία στιγμή ο αββάς Ποιμήν περιέπεσε σε έκσταση. Όταν συνήλθε ρωτήθηκε από τον αββά Ισαάκ, που ήταν ο λογισμός του; και εκείνος τότε του ανέφερε: «ο εμός λογισμός τέκνον, όπου η αγία Μαρία Θεοτόκος έστηκεν ενώπιόν του Σταυρού του Κυρίου». Και έκλαιε και ούτως ήθελεν μετά αυτής είναι πάντοτε και κλαίειν. Είχε την αίσθηση πως ήταν στο Γολγοθά, στον τόπο της Σταύρωσης και βρισκόταν μαζί με την κυρία Θεοτόκο και έκλαιε ενώπιον του Σταυρού του Κυρίου.

Από αυτό το περιστατικό φαίνεται πως η Εκκλησία δεν αγνοεί και δεν υποτιμά το μυστήριό του Σταυρού, το οποίο συνέχει την Ορθόδοξη Θεολογική Σκέψη, που θεωρεί πως η δύναμή του και οι ευρύτεροι συμβολισμοί Του συναρτώνται άμεσα με το πρόσωπο του Χριστού. Έτσι, ο Αγ. Γρηγόριος ο Νύσσης δίνοντας τη δική του εκδοχή για το Σταυρό, επικαλείται το γεγονός εκείνο όπου ο Μωυσής βύθισε στα νερά της πηγής ένα ξύλο και το νερό εκείνο έγινε γλυκύ και πόσιμο, ενώ προηγουμένως ήταν πικρό. Λέει λοιπόν πως το ξύλο εκείνο συμβόλιζε το Σταυρό του Κυρίου, ο οποίος καταξιώνει και γλυκαίνει κατά την έκφραση του τον πνευματικό βίο. Ο μέγας Αντώνιος αναφέρει πως ο Σταυρός του Κυρίου είναι δύναμη διότι αγιάστηκε από τη λυτρωτική θυσία του Χριστού γι’ αυτό είναι φόβητρο των δαιμόνων: «Σφραγίζετε εαυτούς και του οίκους· δήμοι γαρ ούτοι εισίν και πάνυ τρέμουσιν το σημείον του Κυριακού Σταυρού· όταν γαρ οίδωσιν τον Σταυρόν υπομιμνήσκουσιν τον Εσταυρωμένον».

Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός πως για τους πατέρες της Ανατολής ο Σταυρός αποτελεί σημείο καταλλαγής και ενότητας των ανθρώπων στο πρόσωπο του Σταυρωμένου Χριστού. Ο Μέγας Αθανάσιος λέει γι’ αυτό: «Ο Χριστός υψώθηκε πάνω στο Σταυρό και με τα καρφωμένα σ’ αυτόν χέρια του καλεί όλους σε ενότητα και Εβραίους και ειδωλολάτρες, με στόχο το πνευματικό ανέβασμά τους στους ουρανούς.

Στην Πατερική Γραμματεία ο Σταυρός συμφαίνεται με τον πόνο, την άσκηση και τον αγώνα κατά των παθών: «Σταυρός εστίν του σταυρώσαι την σάρκαν, συν τοις παθήμασιν και ταις επιθυμίαις» λέει ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς. Η θεώρηση του Σταυρού ως συμβόλου αγώνα κατά των παθών είναι εναρμονισμένη με τη θεολογική και συμβολική ανάλυση της λυτρωτικής θυσίας του Χριστού. Έτσι, π.χ. κατά τον Άγιο Ησαΐα τον αναχωρητή ο Χριστός υψώθηκε πάνω στο Σταυρό, ως αντιστάθμισμα της πτώσης του ανθρώπου. Το αγκάθινο στεφάνι που φόρεσε φανέρωνε την εξάλειψη από μέρους του της κατάρας κατά των πρωτοπλάστων που επήλθεν με το δικό του πόνο και κόπο. Η χολή που πιέστηκε να δεχθεί πάνω στο Σταυρό συμβολίζει τους αισχρούς και εφάμαρτους λογισμούς, τους οποίους πρέπει να αποφεύγουμε δια της μονολογίστου ευχής. Τέλος, το όλο σκηνικό της Σταύρωσης είναι κατά τον Πατέρα αυτό της Εκκλησίας μία διαρκής υπόμνηση πως δια της ηδονής χάσαμε τον Παράδεισο ενώ δια της οδύνης και του πόνου του Σταυρού τον επανήβραμεν.

Σε ένα ανάλογο ύφος ο Μέγας Αθανάσιος θα πει πως ο Χριστός σταυρώθηκε πάνω στο ξύλο, για το ξύλο της γνώσεως. Δέχτηκε καρφιά για να καρφώσει την αμαρτία. Έλαβε επί του Σταυρού θάνατο για να θανατώσει το θάνατο. Τέλος φόρεσε αγκάθινο στεφάνι για να φανερώσει πως ο ίδιος έγινε νικητής κατά του κοσμοκράτορος της σάρκας και της αμαρτίας.

Ο Σταυρός πάντα υπό το πρίσμα της λυτρωτικής θυσίας του Χριστού κατά τους πατέρες της Ανατολής αλληλοπεριχωρείται με το γεγονός της Αναστάσεως. Ο Μέγας Αθανάσιος λέει: « ουκ αν είη η Ανάστασις, μη προηγουμένου θανάτου». Ο Σταυρός αποτελεί το προανάκρουσμα της Ανάστασης, την υπέρβαση του πόνου, της θλίψης και του θανάτου γι’ αυτό για την Ορθόδοξη Ανατολή: «Χαλεπότερον του αμαρτάνειν εστίν το απελπίζειν». Μεγαλύτερη αμαρτία είναι η απελπισία κατά τη θεολογία του Αγίου Ιωάννη του Καρπάθιου, διότι ουσιαστική σημαίνει την απόρριψη και άρνηση του γεγονότος της Ανάστασης.

Ο Σταυρός δεν γεννά ούτε απογοήτευση ούτε απελπισία λέει ο Άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής, ο οποίος σαφώς επηρεασμένος από το γεγονός της αλληλοπεριχώρισης , του Σταυρού και της Ανάστασης, θα διακηρύξει: « πάσης θλίψεως τέλος εστίν η χαρά και παντός κόπου η ανάπαυσις και πάσης ατιμίας η δόξα».

Ο άθεος υπαρξισμός που απορρίπτει την αλληλοπεριχώρηση του Σταυρού και της Ανάστασης διακηρύττει με το στόμα του Γάλλου φιλοσόφου Ζιαν Πωλ Σαρτ: « Ο θάνατος είναι μοιρόγραφτος στους ανθρώπους, καθώς είναι τα ερείπια για τα πράγματα». Αντίθετα η Ορθόδοξη Ανατολή που ζει και συγκλονίζεται από το γεγονός του Σταυρού και της Ανάστασης διακηρύττει με το στόμα του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά:«Όσπερ γαρ Χριστός απέθανεν εν ατιμία και ασθενεία σαρκός Ανέστη δε εν δυνάμι και δόξη θεϊκή, ούτω και πάντες οι κατά Χριστόν ζήσαντες· ανίστανται δε εν δυνάμει και δόξη θεϊκή σώμα ακήρατο και δεδοξασμένονλαβόντες, οποίον έσχεν ο Χριστός, μετά την εκ νεκρών αυτού ανάστασιν».

πηγή

Το φιλί του Ιούδα...

Ο Ιούδας προδίδει με φιλί, γιατί ποτέ δεν κατάλαβε τι σημαίνει αγάπη. Φιλάει προδοτικά γιατί ποτέ η καρδιά του δεν σαρκώθηκε στα χείλη του. Είχε μπερδέψει μέσα του, όπως άλλωστε και οι περισσότεροι από εμάς, την αγάπη με την ανάγκη, τον πόθο με το πάθος και τον έρωτα με την συνδιαλλαγή. Όταν φιλάς κοινωνάς την ζωή σου με την ζωή κάποιου άλλου που επέλεξες να ακολουθήσεις και να παραδοθείς δίχως κρατούμενα και βερεσέδια. Ο Ιούδας δεν μπορεί να το πράξει γιατί για εκείνον η αγάπη είναι ανάγκη. Η σχέση στόχος και η μαθητεία ρόλος. Όλα μετρήσιμα και υπολογίσιμα, δηλαδή άοσμα και νεκρά.  

Τις περισσότερες φορές δεν αγαπάμε τον άλλο γι αυτό που είναι, μα για εκείνο που εμείς θα θέλαμε να είναι. Γι αυτό  ο Ιούδας όταν νιώθει ότι δεν ικανοποιούνται οι εγωτικές επιδιώξεις και ναρκισσιστικές επιθυμίες του, προδίδει τον Χριστό με ένα φιλί. Έτσι για να θυμόμαστε ότι η προδοσία φιλάει «υπέροχα». Αχ και να ξέραμε πόσοι μας πρόδωσαν με ένα φιλί. Πόσοι την ώρα που μας φιλούσαν μας μισούσαν, και την ώρα που μας αγκάλιαζαν μας φυλάκιζαν. 

π.λίβυος 

Πηγή

ΑΠΛΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΖΩΗΣ ΕΝ ΧΡΙΣΤΩ, ΚΑΘ΄ ΗΜΕΡΑΝ

Στη ζωή της Εκκλησίας, όπως φαίνεται από την Παράδοση, διακρίνονται δύο πόλοι πνευματικού αγώνα. Ο ένας είναι η κοινή λατρεία, η μυστηριακή ζωή, οι επαφές με τους αδελφούς και γενικά κάθε εκδήλωση και δραστηριότητα που έχει κέντρο την ενορία.
Ο άλλος πόλος είναι η μυστική ζωή που αφορά στον προσωπικό αγώνα του πιστού, την κατά μόνας “ενώπιος – ενωπίω” προσευχή, την άσκηση, τη μελέτη και γενικά τη ζωή της ησυχίας και μόνωσης και την εις το ταμείον μας εισοδο. Αυτά είναι τα όρια, όπου με πνεύμα διάκρισης, μέτρου και ισορροπίας, οφείλουμε να αγωνιστούμε για να δούμε πρόσωπο Θεού.
Στο Γεροντικό βλέπουμε πώς οι μοναχοί ζούσαν μόνοι, εργαζόμενοι στο κελί τους όλη την εβδομάδα, και την Κυριακή κατέβαιναν στο Κυριακό -κεντρικός ναός της Σκήτης- για να λειτουργηθούνε και να κάνουν αγάπη με τους αδελφούς. Σε άλλες περιπτώσεις υπήρχε η συνήθεια, οι πατέρες να φεύγουν στην έρημο την Καθαρά Δευτέρα, και να συναντιούνται πάλι την Κυριακή των Βαΐων, φέρνοντας έκδηλο τον καρπό τον πνευματικό που ο καθένας αποκόμισε μέσα στη σιωπή και απομόνωση.
“Λέγουσιν οι Πατέρες ότι το καθίσαι εις το κελλίον ήμισύ εστί και το παραβάλλειν γέρουσιν ήμισύ εστί… Το κελλίον γαρ υψοί, οι δε άνθρωποι δοκιμάζουσιν”.
Η ενορία, βέβαια, είναι το περιβάλλον όπου ζούν οι εν τω κόσμω χριστιανοί.
Είναι πολύ επικίνδυνο το να απομονώνεται ο άνθρωπος εν ονόματι της ησυχίας από τους αδελφούς, εις βάρος της συμμετοχής στην κοινή ζωή της ενορίας. Όμως, από την άλλη πλευρά, το να αρκείται ο Χριστιανός σε μία τυπική συμμετοχή στις εκδηλώσεις της ενοριακής ζωής, χωρίς να υπάρχει εσωτερική προσωπική προσπάθεια και αγωνία, δεν οδηγεί στους καρπούς του Αγίου Πνεύματος, που είναι άλλωστε και το ζητούμενο. Η προσωπική μας παρουσία μέσα στην Εκκλησία είναι ένα μυστήριο, που ενεργεί κρυμμένο στην καρδιά μας. Όμως, παράλληλα, στον κόσμο ενεργείται ένα άλλο μυστήριο, αυτό της ανομίας: ο διάβολος μας πολεμά για να μας καταπιεί σαν λιοντάρι. Η Χάρη που δίδεται με τα μυστήρια της Εκκλησίας δεν ενεργεί με μαγικό και αυτόματο τρόπο. Χρειάζεται η δική μας ελεύθερη συγκατάθεση και ενεργή προσπάθεια για να την οικειοποιηθούμε. “Δώσε αΎιμα για να λάβεις Πνεύμα”.
Σε αυτά τα σύντομα λόγια περιέχεται όλη η προσωπική θυσία που χρειαζόμαστε (εμείς οι άνθρωποι και όχι ο Θεός) για να καθαρίσουμε την καρδιά μας και να επιτρέψουμε στη Χάρη του Χριστού να την επισκεφθεί. Κάτι λοιπόν πολύ βασικό που έχει σχέση με τον πνευματικό μας αγώνα είναι η συνεχής σταθερή και με διάρκεια προσπάθεια.
Άς αναφέρουμε μερικά σημεία προσοχής, όπως καταγράφηκαν κατά τις ενοριακές μας μελέτες, που βοηθούν την πνευματική προσπάθεια και τα οποία τονίζουν οι πατέρες και διδάσκαλοι της Εκκλησίας.
“Θα πρέπει να τρώμε πνευματική τροφή καθημερινά, για να μη λιμοκτονήσουμε, όπως τρώμε κάθε μέρα την υλική τροφή. Δεν λέμε, έφαγα χθές, πάλι θα φάω; Έτσι δεν πρέπει να λέμε, κοινώνησα μια φορά, πάλι πρέπει να κοινωνήσω; Έκανα χθές προσευχή χρειάζεται να κάνω και σήμερα; Μελέτησα το λόγο του Θεού χθές, πρέπει και σήμερα; Το συνεχές είναι αυτό που έχει αξία”.
“Όλο το εικοσιτετράωρο ειμαστε χριστιανοί και όχι μόνο την ώρα που βρισκόμαστε μπροστά στα εικονίσματα. Έτσι, οφείλουμε να εργαζόμαστε σωστά στο επάγγελμα στο οποίο μας έταξε η πρόνοια του Θεού και να κάνουμε τη δουλειά μας με αγάπη και υπομονή, χωρίς γογγυσμό. Λέγει ο Κύριος “εν τη υπομονή υμών κτήσασθε τας ψυχάς υμών”. Να λοιπόν μια πολύ σπουδαία εντολή-η υπομονή”.
“Αν καταβάλουμε προσπάθεια στην προσευχή, αυτό μας γίνεται συνήθεια και αυτή η συνήθεια είναι χάρισμα του Θεού. Όταν συνηθίζουμε κάτι, δεν χρειάζεται να αρχίσουμε από την αρχή πάλι, αλλά συνεχίζοντας από εκεί που η συνήθεια μας έφερε θα ανεβαίνουμε όλο και ψηλότερα”.
“Δεν πρέπει να ξεχνάμε να λέμε την προσευχή “Κύριε Ιησού Χριστέ”. Όταν λέμε την προσευχή δεν χρειάζεται να φανταζόμαστε τίποτε, αλλά απλώς να δίνουμε προσοχή στο τι λέμε. “Κύριε Ιησού Χριστέ Υιέ του Θεού”. (Ομολογούμε έτσι ότι ο Χριστός είναι ο ιδιος ο Θεός) “ελέησόν με” (στο έλεος του Θεού υπάρχουν όλα όσα χρειαζόμαστε), “τον αμαρτωλό” (Να έχουμε συναίσθηση της αναξιότητάς μας). Έτσι, εξ άλλου θα εφαρμόσουμε την εντολή του Κυρίου “γρηγορείτε και προσεύχεσθε”. Βέβαια και τις συνηθισμένες προσευχές να μη τις καταφρονούμε αλλά να τις διαβάζουμε. Είναι πολύ καλό να παίρνουμε το πρωί αντίδωρο, αγιασμό, να ασπαζόμαστε τις εικόνες, να λέμε αν είναι δυνατόν ευχές για τους Αγίους της ημέρας”.
“Δεν μπορεί να γίνει προσευχή όταν η συνείδησή μας μας ελέγχει για την παράβαση των εντολών του Θεού”.
“Η χάρις του Θεού θα μας κάνει να μήν έχουμε όρεξη για τα εφήμερα και φθαρτά και να ποθούμε τα αιώνια. Όταν λείψει η Χάρη του Θεού από τον άνθρωπο, τότε αισθάνεται κανείς την ανάγκη να γεμίσει με τα κοσμικά πράγματα. Να ανησυχούμε όταν βλέπουμε τον εαυτό μας να αποξενώνεται από τον Θεό και να λαχταράει έντονα τον κόσμο και να ποθεί τα κοσμικά”.
“Ο άνθρωπος σιγά-σιγά γνωρίζει το Θεό, ο Χριστός του φανερώνεται σιγά-σιγά. Το πρωί μετά το σκοτάδι της νύχτας έρχεται λίγο-λίγο το φως, ώστε ο άνθρωπος ξεχωρίζει λίγα πράγματα στην αρχή και μετά όσο φωτίζει, βλέπει περισσότερα, ώσπου να λάμψει ο ήλιος στον ουρανό και να φωτίσει τα πάντα”.
“Μπορεί ένας άνθρωπος να μη ζεί στη λάμψη του ήλιου, αλλά μέσα στο λυκόφως. Τι σημασία, όμως, έχει αυτό αφού έχει γνωστώς τον Χριστό; Έτσι κι αλλιώς θα ζήσει στην αιωνιότητα και σιγά-σιγά θα προοδεύει”.
Σχετικά με την προσευχή, άς παραθέσουμε δύο κείμενα. Το πρώτο είναι του Αγίου Βασιλείου που τονίζει ότι όλη μας η ζωή πρέπει να είναι μία προσευχή.
“Ούτως αδιαλείπτως προσεύξη^ ουκ εν ρήμασι πληρών την προσευχήν, αλλά δι‘ όλης του βίου της διαγωγής συνάψας σ’ εαυτόν τω Θεώ, ως συνεχή και αδιάλειπτον είναι προσευχήν την ζωή σου” (PG 31, 244-245).
Το δεύτερο κείμενο έχει σχέση με την προσευχή και την εγρήγορση που πρέπει να έχουμε μετά την μετάληψη της Θείας Ευχαριστίας, για την ψυχική μας σωτηρία.
“Όταν των θείων και αχράντων μυστηρίων Χριστού του Θεού και βασιλέως ημών φοβερώς και φρικτώς αξιωθώμεν, τότε μάλλον την νήψιν και την τήρησιν του νοός και ακρίβειαν επιδειξώμεθα, ινα καταναλώση ημάς τας αμαρτίας και τα μικρά και μεγάλα ρυπάσματα το πύρ το θεϊκόν, ήγουν το Σώμα του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού. Και γαρ εισερχόμενον εν ημίν, τα πονηρά πνεύματα της πονηρίας ευθύς εκ της καρδίας απελαύνει και τας αμαρτίας τας προγεγενημένας ημίν συγχωρεί^ και καταλιμπάνεται τότε ο νούς χωρίς οχλήσεως πονηρών λογισμών. Και ειπερ μετά ταύτα ακριβώς τον νούν ημών τηρήσωμεν και στώμεν εν πύλη καρδίας ημών, ότε πάλιν αυτών καταξιωθώμεν, μάλλον έτι και μάλλον λαμπρύνει τον νούν και αστεροειδή αυτόν το θείον Σώμα απεργάζεται (Φιλ. Α΄ σελ. 156).
Μέσα από τη μελέτη γνωρίζουμε τις εντολές του Θεού ή τις ξαναθυμόμαστε, αλλά ταυτόχρονα η επαφή μας με τα θεόπνευστα κείμενα μας δίνει χάρη Θεού. Οι ιδιοι οι Άγιοι Πατέρες μας παροτρύνουν και μας ενθαρρύνουν σ‘ αυτή την εργασία.
“Ο Κύριος μας δίνει εντολή να ερευνούμε τας γραφάς. Μακάρι να είχαν καταλάβει οι Χριστιανοί την ανάγκη της μελέτης του λόγου του Θεού, όπως κατάλαβαν την ανάγκη της προσευχής”.
“Στην πνευματική μελέτη άς βαδίζουμε λίγο-λίγο. Κι άς προσπαθούμε το λίγο που διαβάζουμε να το ζήσουμε και να το εφαρμόσουμε…”
“Όν τρόπον γαρ εν καύματι ανδρί οδοιπόρω ποτήριον ψυχρού προσηνές, ούτω θείοι λόγοι δροσίζουσιν ψυχήν” (Άγιος Εφραίμ ο Σύρος).
“Όταν αναστής πρωίας καθ‘ εκάστην ημέραν, πρό του εργάση το εργόχειρόν σου, μελέτησον εις τους λόγους του Θεού” (Αββά Ησαϊου).
“Η γαρ διηνεκής μελέτη εν ταίς γραφαίς των αγίων, θαύματος ακαταλήπτου και θείας ευφροσύνης την ψυχήν εμπίπλησι” (Άγιος Ισαάκ ο Σύρος).
Έχει μεγάλη σημασία η καθημερινή μελέτη, με μέτρο και όχι άπληστα, ώστε να μας γίνει συνήθεια. Ο καθένας μπορεί να ρυθμίσει το πότε και πόσο θα μελετήσει, και από ποιά βιβλία. Ο Διάβολος θα πολεμήσει μια τέτοια προσπάθεια -έρχεται και η ραθυμία, ο άνθρωπος δεν βρίσκεται πάντοτε στην ιδια κατάσταση. Γι‘ αυτό χρειάζεται υπομονή και διαρκής επαφή -έστω και πολύ λίγο- με το λόγο του Θεού. Να έχουμε υπόψη μας ότι η σύντομη μελέτη, αλλά και η εναλλαγή του κειμένου, βοηθούν να μη κουραζόμαστε.
Μέσα από τη μελέτη αποκτούμε γνωριμία με τους Αγίους της Εκκλησίας, τους αγαπούμε πιο αληθινά και ουσιαστικά και αυτή η σχέση μας μαζί τους λειτουργεί ως σκαλοπάτι προς την αγάπη του Χριστού. Αυτή η προσπάθεια μας θα δώσει πραγματικό περιεχόμενο και στην εκκλησιαστική μας ζωή και ο προσωπικός μας αγώνας θα εναρμονισθεί με τον ενοριακό. “Πάντες οι των λόγων αυτών ερασταί, συνελθόντες ύμνοις τιμήσωμεν”.
Παράλληλα με όσα αναφέραμε, άς υπογραμμίσουμε επίσης τη σημασία που έχει και για την προσωπική μας αλλά και την ενοριακή ζωή η απόκτηση της γνώσης, με την έννοια που αναφέρουν οι Άγιοι Πατέρες. Η γνώση του Θεού σημαίνει ένωση και κοινωνία με τον Χριστό. “Θεού γαρ άγνοια θάνατος εστί ψυχής”, λέει ο Μέγας Βασίλειος.
Η γνώση του Θεού προϋποθέτει ευθύτητα και καθαρότητα καρδιάς. “Μακάριοι οι καθαροί τη καρδία ότι αυτοί τον Θεόν όψονται”. Στην απόκτηση της γνώσης του Θεού και στην επίγνωση της αλήθειας στοχεύει η συμμετοχή μας στη ζωή της Εκκλησίας. Όμως, όπως ο άνθρωπος της παραβολής που δεν είχε ένδυμα γάμου, παρ‘ όλο που βρέθηκε ανάμεσα στους καλεσμένους, απεβλήθη από τον Κύριο, έτσι και κάθε πιστός ανεξάρτητα από το αν μετέχει στη ζωή της Εκκλησίας (κοινωνεί, εξομολογείται, κάνει κήρυγμα, έχει σχέσεις με αδελφούς κλπ.) χωρίς το προσωπικό ελεύθερο άνοιγμα της καρδιάς στη χάρη του Αγίου Πνεύματος, δεν μπορεί να εισέλθει αληθινά στον νυμφώνα.
Οι άγιοι πατέρες μας υποδεικνύουν δρόμους για να καταπολεμήσουμε την άγνοια, και όχι μόνο την άγνοια αλλά και τη λήθη που είναι αδελφή και συνεργός της, καθώς επίσης και τη ραθυμία που στηρίζει την άγνοια και την λήθη. Όλα τα άλλα πάθη πάνω στους τρείς αυτούς γίγαντες του διαβόλου -άγνοια, λήθη, ραθυμία- στηρίζονται και ζούν και ενισχύονται στις καρδιές των φιλήδονων και απαίδευτων.
Χρειάζεται να εισδύσουμε στα βάθη της καρδιάς μας και να ανιχνεύσουμε τους τρείς γίγαντες -και με πολλή προσοχή και προφύλαξη νοός μαζί με τη βοήθεια του Θεού να αντιπαρατάξουμε τα όπλα της δικαιοσύνης που είναι ενάντια σ‘ αυτά τα τρία πάθη: “μνήμης αγαθής λέγω της πάντων των καλών αιτίας, και γνώσεως πεφωτισμένης δι‘ ής αναγρηγορούσα η ψυχή, το της αγνοίας σκότος εκδιώκει αφ‘ εαυτής, και προθυμίας αρίστης προς σωτηρίαν ευτρεπιζούσης και επειγούσης την ψυχήν…”.
Με την αγαθή κατά Θεό μνήμη να σκεφτόμαστε πάντοτε, όσα είναι αληθή, όσα σεμνά, όσα δίκαια, όσα αγνά, όσα εύφημα, ει τις αρετή και ει τις έπαινος, διώχνοντας την παγκάκιστο λήθη… Με τη γεμάτη φως ουράνια γνώση να εξαφανίζουμε την καταστροφική άγνοια του σκότους και με την πανάρετο και καλλίστη προθυμία να βγάζουμε από την ψυχή την άθεη και κατεργαζομένη το κακό στην ψυχή, ραθυμία. Και όλα αυτά με τη δύναμη του Θεού, τη συνεργασία του Αγίου Πνεύματος, με πολλή προσοχή και ευχή για να γλυτώσουμε από την άγνοια, τη λήθη και τη ραθυμία και να βασιλεύσει στην ψυχή μας η Χάρις του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού (Φιλ. Α΄ σελ. 137-138).

Περιοδικό ΄΄Επίγνωση΄΄, Καλοκαίρι 1998

το είδαμε εδώ

Συμπόρευση προς το Πάθος και την Ανάσταση του Θεανθρώπου

Το τελευταίο τμήμα αλλά και η κορύφωση της λειτουργικής περιόδου του Τριωδίου είναι η Μεγάλη Εβδομάδα. Ο προσδιορισμός της “Μεγάλη”, δεν οφείλεται στη μεγαλύτερη χρονική διάρκεια των ημερών της αλλά στα μεγάλα γεγονότα που διαδραματίστηκαν σε αυτήν, όπως παρατηρεί ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος. Γιατί, όπως γνωρίζουμε την μεγάλη Εβδομάδα γίνεται η ανάμνηση όλων των σημαντικών τελευταίων γεγονότων της επίγειας ζωής του ενανθρωπήσαντος Θεού Λόγου.

Η ορθόδοξη εκκλησία μας, ως άλλος “θεατρογράφος” της εν Χριστώ παιδαγωγίας δημιούργησε -με την πάροδο των αιώνων- πολύμορφες Ιερές Ακολουθίες, μέσα από τις οποίες προσπαθεί να οδηγήσει τους πιστούς της στη βιωματική και μυστική συμμετοχή και συμπόρευση με τη ζωή του Χριστού κατά της ημέρες της Μ.Εβδομάδας. Έτσι σε κάθε ημέρα κάνει ανάμνηση κάποιου γεγονότος και καλεί τους πιστούς να θυμηθούν, τι έκανε και τι υπέφερε εθελούσια ο Θεάνθρωπος για να σώσει το ανθρώπινο γένος, από την αμαρτία, τα πάθη, τον διάβολο και τον θάνατο, συνέπειες της πτώσεως.

Είναι χαρακτηριστική η προτροπή του ιερού Υμνογράφου, με την οποία καλεί τους πιστούς να συμπορευθούν, να συσταυρωθούν και να νεκρωθούν, ως προς τα πάθη και τις ηδονές, για τον ενανθρωπήσαντα Θεό Λόγο, ώστε και να συζήσουν με Αυτόν, ως άγιοι.

“Δεύτε ουν και ημείς κεκαθαρμέναις διανοίαις συμπορευθώμεν αυτώ, και συσταυρωθώμεν και νεκρωθώμεν δι’αυτού, ταις του βίου ηδοναίς- ίνα και συζήσωμεν αυτώ…”

Κατά τη Μ.Εβδομάδα τελούνται κάθε ημέρα, απόγευμα και βράδυ, διάφορες Ιερές Ακολουθίες, οι οποίες έχουν συγκεκριμένο περιεχόμενο, καθορισμένο διάγραμμα και άρρηκτη νοηματική και συμβολική αλληλουχία. Ας σημειωθεί παρενθετικά εδώ, ότι οι Ακολουθίες αυτές και όλης της περιόδου του Τριωδίου, διαμορφώθηκαν ιστορικά,αντίστροφα από ό,τι τελούνται. η διαμόρφωσή τους ξεκίνησε από την Κυριακή του Πάσχα, το Μ.Σάββατο, τη Μ.Παρασκευή κ.λ.π, φθάνοντας μέχρι την Κυριακή του Τελώνη και του Φαρισαίου που είναι η αρχή του Τριωδίου, γι’αυτό και οι λειτουργιολόγοι βρίσκουν σε αυτές πολλά λειτουργικά στοιχεία της προχριστιανικής περιόδου.

Μέσα από τις ιερές Ακολουθίες της Μ.Εβδομάδας προβάλλονται καθημερινά τα συγκλονιστικά γεγονότα των τελευταίων ημερών της επίγειας ζωής του ενανθρωπήσαντος Θεού Λόγου. Έτσι, η ανάσταση του Λαζάρου, η θριαμβευτική είσοδος του Ιησού στα Ιεροσόλυμα, ο Μυστικός Δείπνος, η προσευχή στη Γεθσημανή, η προδοσία του Ιούδα, η σύλληψη του Κυρίου, οι αλλεπάλληλες νυκτερινές παράνομες δίκες και η καταδίκη, η άρνηση του Πέτρου,, τα άγια και φρικτά πάθη, η σταύρωση, ο θάνατος (κατά την ανθρώπινη φύση), η αποκαθήλωση, ο επιτάφιος θρήνος, η θεόσωμη ταφή, η κάθοδος στον Άδη και τέλος η ένδοξη τριήμερη Ανάστασή Του, συνιστούν μια αλυσίδα δραματικών γεγονότων και συγκροτούν την λατρευτική κορύφωση και λυτρωτική συμπόρευση κάθε πιστού που συμμετέχει στις Ακολουθίες της Μ.Εβδομάδας.

Η συνειδητή συμμετοχή , η ευλαβική διάθεση, το ταπεινό φρόνημα και η δοξολογική αναφορά των πιστών, σε συνδυασμό με τη συμμετοχή τους στα Ιερά Μυστήρια της Εκκλησίας,συνθέτουν τις αναγκαίες προυποθέσεις για να νιώσουν το ιερό δέος, την κατάνυξη, την συγκίνηση, τη μυσταγωγία, την ευλογία και την μυστική βίωση της Θ.Χάριτος αυτών των αγίων ημερών. Ο πιστός, συμπορευόμενος στο Πάθος και την Ανάσταση του Ιησού Χριστού, δεν πρέπει να είναι ψυχρός ακροατής η αδιάφορος θεατής των τελουμένων στο Ναό, ούτε απών κι αμέτοχος, αλλά κατά το δυνατόν, παρών κι συμμετέχων, τόσο στις Ακολουθίες της Εκκλησίας, όσο και στα τελούμενα, αυτές τις ημέρες Ιερά Μυστήρια της Εξομολογήσεως, του Ευχελαίου και της Θ.Ευχαριστίας.

Τη βιωματική συμμετοχή και συμπόρευσή μας στα δρώμενα και τελούμενα κατά τη Μ.Εβδομάδα ενισχύουν θετικά και πρακτικά θέματα, όπως είναι η εθελούσια και ευλαβική μας συμβολή στα διάφορα αναγκαία διακονήματα του Ιερού Ναού. Ως τέτοιες δυνατότητες και ευκαιρίες μνημονεύουμε: την προμήθεια των Βαίων, την προσφορά ανθέων για τον στολισμό του Επιταφίου, την ευλαβική συμμετοχή στη λιτάνευσή του και την ευπρέπειά του, την ετοιμασία λαμπάδων, την προσφορά αναγκαίων υλικών για τις τελετουργικές και λειτουργικές ανάγκες, την βοήθεια στην ευταξία και την ευπρέπεια του Ιερού Ναού, την συμβολή στο ιερό αναλόγιο ή ψάλλωντας ή αναγινώσκοντας τους ύμνους και τα ιερά κείμενα των Ακολουθιών.

Ο πλούτος και η πολυμορφία της λειτουργικής μας παράδοσης, όπως αυτά παρουσιάζονται στην περίοδο του Τριωδίου και μάλιστα τη Μ.Εβδομάδα, δεν είναι τίποτε άλλο, παρά η συμπύκωση κι αποτύπωση της βιωματικής νηπτικής και ασκητικής εμπειρίας πνευματοφόρων αγίων Πατέρων,Ασκητών, Διδασκάλων, Ομολογητών, Υμνωδών, Υμνογράφων και Μελοποιών της Εκκλησίας μας σε συνδυασμό με το διαχρονικό και ποιμαντικό έργο της. Οι ανωτέρω άγιες μορφές της Ορθοδοξίας εμπνέυστηκαν κι έστησαν τα διαγράμματα, τις ενότητες και τα σχήματα του περιεχομένου των ιερών Ακολουθιών και των Ιερών Μυστηρίων, έτσι ώστε να βοηθούνται -ανά τους αιώνες- ουσιαστικά, αγιαστικά και σωτηριολογικά οι πιστοί ακολουθώντας μιμητικά τη ζωή του Χριστού σε κάθε βήμα του είτε στην άσκηση, είτε στην ευεργεσία, είτε στα παθήματα, είτε στη δόξα του.

Οι ίδιοι άγιοι Πατέρες της Εκκλησίας, ως άριστοι παιδαγωγοί εισήγαγαγαν στην Ορθόδοξη Λατρεία τις διάφορες λειτουργικές τέχνες, η διαλεκτική σχέση των οποίων συμβάλλει συμβολικά αναγωγικά και ψυχαγωγικά σε κάθε πιστό ώστε να διδαχθεί, να απόδεχθεί και ν’ακολουθήσει στη ζωή του, μοναδικού για τον άνθρωπο προτύπου που είναι ο Χριστός. Η μίμηση της ζωής του Χριστού σε κάθε λεπτομέρειά της αποτελεί τον ασφαλέστερο τρόπο και σωτήριο δρόμο που οφείλει να πράξει ο πιστός ακόλουθός του, ως σταυροαναστάσιμη πορεία.

Έτσι ο ασκητικός του αγώνας, η νηστεία (σωματική και πνευματική), η αδιάλειπτη προσευχή, η προς αλλήλους αγάπη, η υπομονή, η συγχωρητικότητα, η αγρυπνία, η κάθαρση νου και ψυχής και σώματος, η μελέτη των αγιογραφικών των πατερικών και λειτουργικών κειμένων, η ελεημοσύνη κλπ, είναι μιμητικές επιλογές της εν Χριστώ ζωής που μας παρηγορούν, μας αναπαύουν, μας εξαγιάζουν και μας οδηγούν γαλήνια και ήρεμα στην αποδοχή του δικού μας σταυρού που θα μας φέρει και στην ανάσταση.

Στην όλη πορεία της ζωής μας, ας έχουμε κατά νου τα λόγια του ιερού Υμνωδού:

“Ιδού ο Νυμφίος έρχεται εν τω μέσω της νκτός
και μακάριος ο δούλος, ον ευρήσει γρηγορούντα
ανάξιος δε πάλιν, ον ευρήσει ραθυμούντα.
Βλέπε ουν ψυχή μου, μη τω ύπνω κατενεχθής
ίνα μη τω θανάτω παραδοθής
και της βασιλείας έξω κλεισθής…”
(Τροπάριο Όρθρου Μ.Δευτέρας)

Αθανάσιος Βουρλής, Καθηγητής Θεολογικής του Πανεπιστημίου Αθηνών

το είδαμε εδώ