Ξεκινά επανάσταση αλά ισπανικά-Πάνω από 5.000 Πατρινοί δηλώνουν πως θα συμμετάσχουν

rss on facebook on twitter

 

 

 

Ραντεβού με την ειρηνική επανάσταση έχουν δώσει για σήμερα χιλιάδες Πατρινοί και κάτοικοι άλλων μεγάλων πόλεων της Ελλάδας. Η συνεχιζόμενη σκληρή λιτότητα αλλά και η εξέγερση των νέων της Ισπανίας με τις μαζικές συγκεντρώσεις στις πλατείες, ενέπνευσε μια ομάδα πατρινών, οι οποίοι καλούν μέσω του facebook τους πολίτες σε αντίστοιχη κινητοποίηση.
Η διαμαρτυρία έχει προγραμματιστεί για σήμερα Τετάρτη 25 Μαΐου από τις 7 το απόγευμα στην πλατεία Γεωργίου με τους διοργανωτές να υποστηρίζουν πως θα διαρκέσει μέχρι την… επίλυση!
Μέχρι στιγμής στη σελίδα που έχει δημιουργηθεί για την εκδήλωση έχουν δηλώσει ότι θα παραβρεθούν 4.702 άτομα!Όπως αναφέρεται στην ομάδα Patras Greek Revolution στο facebook: «Ας αρχίσουμε την ειρηνική επανάσταση στην πόλη μας. Έξω από κόμματα, χωρίς φασαρίες, χωρίς κουκούλες, χωρίς βία, στα χνάρια των Ισπανών αδελφών μας!
Παρακάτω σας παραθέτω το μανιφέστο των Ισπανών που έχουν κατέβει στους δρόμους. Πάνω κάτω πιστεύω πως αντιπροσωπεύει και τα δικά μας θέλω !
Στο άρθρο αυτό μεταφράζουμε και αναδημοσιεύουμε από την ισπανόφωνη ιστοσελίδα http://democraciarealya.es/ το μανιφέστο πολιτών ενάντια στο πολιτικό και χρηματοπιστωτικό σύστημα. Η διατύπωση του μανιφέστο είναι ενωτική, αφήνοντας στην άκρη ιδεολογίες, κομματικές ταμπέλες, θρησκείες, και απευθύνεται σε όλους τους πολίτες που ζουν στην Ισπανία. Ανάλογο μανιφέστο έχει δημοσιευθεί και από πολίτες της Πορτογαλίας.
toma la calle 15-05-2011
Είμαστε απλοί άνθρωποι. Είμαστε σαν εσάς: τους ανθρώπους, που ξυπνούν κάθε πρωί για να σπουδάσουν, να εργαστούν ή να βρουν δουλειά, άνθρωποι που έχουν οικογένεια και φίλους. Οι άνθρωποι, που δουλεύουν σκληρά κάθε ημέρα για να προσφέρουν ένα καλύτερο μέλλον για τους γύρω τους.
Μερικοί από μας θεωρούνται προοδευτικοί, άλλοι συντηρητικοί. Μερικοί από εμάς πιστεύουν στο Θεό, μερικοί όχι. Μερικοί από εμάς έχουν σαφώς καθορισμένες ιδεολογίες, άλλοι είναι απολιτίκ, αλλά είμαστε όλοι ανήσυχοι και εξοργισμένοι για τις πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές προοπτικές που βλέπουμε γύρω μας: τη διαφθορά ανάμεσα σε πολιτικούς, επιχειρηματίες, τραπεζίτες, αφήνοντας μας αβοήθητους, χωρίς φωνή.
Αυτή η κατάσταση έχει γίνει κανονικά, μια καθημερινή ταλαιπωρία, χωρίς ελπίδα. Αλλά αν ενώσουμε τις δυνάμεις μας, μπορούμε να την αλλάξουμε. Ήρθε η ώρα να αλλάξουμε τα πράγματα, ήρθε η ώρα να οικοδομήσουμε μια καλύτερη κοινωνία μαζί. Ως εκ τούτου, υποστηρίζουμε ότι:
Οι προτεραιότητες για κάθε προηγμένη κοινωνία πρέπει να είναι η ισότητα, η πρόοδος, η αλληλεγγύη, η ελευθερία του πολιτισμού, η βιωσιμότητα και η ανάπτυξη, η ευημερία και η ευτυχία των ανθρώπων.
Αυτά είναι αναφαίρετες αξίες που πρέπει να ισχύουν στην κοινωνία μας: το δικαίωμα στη στέγαση, την απασχόληση, τον πολιτισμό, την υγεία, την εκπαίδευση, την πολιτική συμμετοχή, την ελεύθερη προσωπική ανάπτυξη, καθώς και τα δικαιώματα των καταναλωτών για μια υγιή και ευτυχισμένη ζωή.
Η τρέχουσα κατάσταση της κυβέρνησης και του οικονομικού μας συστήματος, δεν φροντίζουν αυτά τα δικαιώματα, και με πολλούς τρόπους αποτελούν εμπόδιο για την πρόοδο της ανθρωπότητας."
Την ιδια ώρα αντίστοιχες εκδηλώσεις διαμαρτυρίας οργανώνονται σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
Οι Ελληνες «Ιndignados» διευκρινίζουν ότι δεν θα υπάρχει κομματικός χρωματισμός και «ο καθένας καλείται να εκφράσει τον εαυτό του».
Οι διαχειριστές της σελίδας για τη συγκέντρωση στον Λευκό Πύργο αναφέρουν μεταξύ άλλων: "Δηλώνουμε ειρηνικά την αγανάκτησή μας κατά της κρίσης. Κατά όλων αυτών που μας οδήγησαν σε αυτό το σημείο. Αυθόρμητα, χωρίς κόμματα, ομάδες και ιδεολογίες".
Μέχρι χθες είχαν δηλώσει ότι θα συμμετάσχουν 11.000 πολίτες στη συγκέντρωση της Θεσσαλονίκης και 3.000 στη συγκέντρωση της Αθήνας όπου όμως υπήρξε "τεχνικό" πρόβλημα στην ιστοσελίδα του καλέσματος στη διαδήλωση. Για την συγκέντρωση της Πάτρας έχουν δηλώσει συμμετοχή πάνω από 4.500 άτομα.
Διαβάστε ακόμα
Γιατί θα πάω το βράδυ στην πλατεία Γεωργίου, στο Σύνταγμα, στον Λευκό Πύργο, στις πλατείες όλης της χώρας
"Εξόριστα" τα κόμματα από τις, συγκεντρώσεις αλά ισπανικά σε Πάτρα, Αθήνα και Θεσσαλονίκη!
Ξυπνήσαμε; Συγκεντρώσεις αλά ισπανικά αύριο το απόγευμα σε Αθήνα, Πάτρα, Θεσσαλονίκη
Ισπανοί: «Κάντε ησυχία μην ξυπνήσουμε τους Έλληνες»- Γίναμε σύνθημα προς αποφυγή
Μάς πήραν στο ψιλό οι Ισπανοί και έχουν δίκιο

ΚΗΡΥΓΜΑ ΕΙΣ ΤΗΝ ΑΡΧΙΕΡΑΤΙΚΗ ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΕΠΙ ΤΗΣ ΕΟΡΤΗΣ ΤΗΣ ΑΝΑΚΟΜΙΔΗΣ ΤΩΝ ΛΕΙΨΑΝΩΝ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΚΕΙΜ ΤΟΥ ΠΑΠΟΥΛΑΚΗ ΙΘΑΚΗ 23 ΜΑΙΟΥ 2011

 του Ηγουμενεύοντος της Ιεράς Μονής Παναγίας Καθαρών Ιθάκης

πανοσιολ. Αρχιμανδρίτου π. Σεβαστιανού Μόσχου

Σεβασμιώτατε,

Αγαπητοί πατέρες ,αγαπητοί αδελφοί,

Η Αγία μας Εκκλησία μέσα σε αυτήν την Αναστάσιμη περίοδο εορτάζει  χαρμόσυνος τον Άγιο Ιωακείμ τον Ιθακήσιο, τις πρεσβείες   του οποίου προς τον Κύριο εκζητούμεθα όσοι συγκεντρωθήκαμε σε τούτον τον  Ιερό Ναό ,Άγιο της Ορθοδόξου τοπικής μας εκκλησίας της Ιεράς Μητροπόλεως μας.

Άγιος με Θείον πόθο, Άγιος  με Θείον  έρωτα, Άγιος με μεγάλη Πίστη και Αγάπη στον Χριστό ,όπου είναι το Κέντρο, το Μυστικό η κινητήριος δύναμη της ζωής μας,

Αυτής της αγάπης της Αγίας  μας προ του Θεό ,θα εστιάσουμε σήμερα από τον βίο του ,που φανερώνει την Ιερά αυτή αγάπη.

1^ον Ο Άγιος Ιωακείμ ,αγαπητοί εν Χριστώ αδελφοί ,έδωσε τα πάντα στο    Θεό. Είχε αυταπάρνηση και θυσία .

Ο Άγιος Ιωακείμ άγνωστος εις τους πολλούς ,πασίγνωστος όμως εδώ στην Ιθάκη τον  τόπο όπου γεννήθηκε ,υπηρέτησε και αγάπησε πολύ εις το χωριό Καλύβια , από μικρός παρόλες τις οικογενειακές δυσκολίες του, αφιερώνει ώρες  στην εκκλησία και στην προσευχή.

2^ον  Ο Άγιος Ιωακείμ όλα στην ζωή του ήθελαν να του θυμίζουν τον ηγαπημένο της υπάρξεως του, τον Κύριο Ημών Ιησού Χριστό κάθε σκέψη,  κάθε  συναίσθημα ,κάθε ενέργεια  ήθελε να εναρμονίζετε με το θέλημα του Θεού ώστε αφοσιώνοντας όλη  του την ζωή σε Εκείνον να

ενταχθεί σε εκείνη την χορεία των μοναχών στην Ιερά και Σεβάσμια Μονή του Βατοπαιδίου, ώστε με τον ένθεο βίο του ,την υπακοή του ,,

το ασκητικό φρόνημα « ασκηθεί τριετή χρόνο ίνα δοθεί αυτώ χρηστότης παιδεία και σύνεσις» και να καρεί   μοναχός και μετονομαστεί από Ιωάννης σε Ιωακείμ που σημαίνει υπό του Θεού ανυψωθείς.

3^ον      Αξιοπρόσεκτο για αυτόν τον άνθρωπο που μας προκαλεί θαυμασμό, είναι η επιβολή του σε ολόκληρο τον λαό του νησιού , όχι μόνο τότε με την προσωπική πνευματική του παρουσία του, αλλά  και τώρα είναι τόσο βαθιά ριζωμένη η μνήμη του στην ψυχή του λαού της Ιθάκης, ώστε νομίζει κανείς όταν ακούει τους  Ιθακήσιους ,να διηγούνται για τον Παπουλάκη , ότι τώρα ο Όσιος βρίσκεται ζωντανός ,ότι είναι ανάμεσα μας.

Ναι λοιπόν ο Άγιος Ιωακείμ είναι κοντά μας – και αυτό δεν είναι τυχαίο πράγμα –αλλά είναι από ένα από τα δείγματα  της  παρρησίας του προς τον Θεό.

Με την αφοσίωση του στον Θεό,  αγάπησε ισότιμα τον πλησίον του ,ώστε να δαπανήσει το υπόλοιπο της ζωής του στον λαό και να γίνει

«τοις πάσι τα πάντα»  διότι πράγματι ήταν ο Σωτήρας των ψυχών και δάσκαλος όλου του νησιού  γι’αυτό και δίκαια μέχρι σήμερα το σέβονται και τον αγαπούν.

Ο Μοναχός Ιωακείμ ήταν το φως τοις κοσμικοίς  ,διότι για σαράντα χρόνια πήγαινε ακούραστος σε κάθε χωριό   και σε κάθε σπίτι δίδασκε με το υπόδειγμα του  και τον λόγο του για την Ορθόδοξη πίστη ,βοηθά τους απόρους και τους φτωχούς ,κτίζει εκκλησίες ,πραγματοποιεί θαύματα, δείχνοντας σημάδια Θεϊκής χάρης ιδιαίτερα της παντοειδούς αγάπης ,της προαιρετικότητας και ιαματικότητας.

Να λοιπόν μία εικόνα ενός αληθινού δασκάλου και παιδαγωγού , ενός  πνευματικού πατέρα ,ενός καθηγητού που αντιπροσώπευε και αντιπροσωπεύει τον πνευματικό εργάτη του Ευαγγελίου.

4^ον και τελευταίο γνώρισμα του Αγίου Ιωακείμ και της αγάπης του στον Θεό, είναι  η ευχαρίστηση και η αντιμετώπιση της υπέρβασης του θανάτου ,όταν ο ακάματος εργάτης του Ευαγγελίου περήφανος είναι έτοιμος να συναντήσει τον γλυκύτατο Ιησού.

Θυμούμενος  εκείνα τα λόγια του Απόστολου Παύλου, ότι ούτε θλίψις ούτε διωγμός, ούτε ζωή ούτε τα παρόντα, ούτε τα μέλλοντα , είναι δυνατόν να μας χωρίσει από την Αγάπη του Θεού ,αυτός που μας αγάπησε πρώτος μέχρι θανάτου.

Αγαπητοί αδελφοί,

Η ζωή του Αγίου Ιωακείμ και η αγάπη του προς τον Θεό,  μας θέτει κάποια ερωτήματα:

1^ον Πόσο θυσιάζουμε τον εαυτό μας για την αγάπη του Χριστού;

2^ον   Πόσο γεμίζουμε την Ζωή μας από την αγάπη του Χριστού ;

3^ον  Πόσο θέλουμε στην ζωή μας να υπάρχει ο Χριστός;

Σεβασμιώτατε ,

Αγαπητοί πατέρες ,αγαπητοί αδελφοί,

Ο Άγιος Ιωακείμ  , επικέντρωνε τον πνευματικό αγώνα εις την καλλιέργεια της αποφάσεως του , εκείνης της αρχικής φλόγας ,του πρώτου σπινθήρα ο οποίος άναψε από Θείο έρωτα και τον οδήγησε εις μία ζωή κατά Χριστόν.

Στην σημερινή πανήγυρη του Οσίου Ημών Πατρός Ιωακείμ του Ιθακήσιου , του οποίου εορτάζουμε την ανακομιδή των Ιερών του λειψάνων  όπου είναι ιδιαίτερη η τιμή μας να σας έχουμε και πάλι εφέτος κοντά μας Σεβασμιώτατε , προεστώτα εχθές,  του πανηγυρικού εσπερινού και σήμερα της ευχαριστιακής Αρχιερατικής Θείας Λειτουργίας , ευχηθείτε, Σεβασμιώτατε πλησιάζοντας  τα Ιερά λείψανα του Αγίου Ιωακείμ, να του ζητήσουμε την βοήθεια του , να μας μεταδώσει λίγο από την φλογερή αγάπη του για τον Χριστό και να προχωρήσουμε και εμείς σύμφωνα με τα ίχνη του στον δρόμο για την αγάπη και του δικού μας Νυμφίου στην ζωή μας .

ΑΜΗΝ.-

 ΠΗΓΗ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟ ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΚΑΘΑΡΩΝ ΙΘΑΚΗΣ

kathariotisa.blogspot.com 

25 Μαΐου Συναξαριστής

Μνήμη τῆς τρίτης εὑρέσεως τῆς τιμίας κεφαλῆς του προφήτου Προδρόμου καὶ Βαπτιστοῦ Ἰωάννου, Κελεστίνου Μάρτυρος, Ὀλβιανοῦ Ὁσίου, Διονυσίου Ἐπισκόπου, Ζηνοβίου Ἐπισκόπου, Μαξίμου καὶ Βικτωρίνου Ἱερομαρτύρων, Ἀλδέλμου Ἐπισκόπου, Σκιότα ἐκ Γεωργίας, Δημητρίου πρίγκιπος, Θέκλας Ὁσίας, Ἰννοκεντίου Ἐπισκόπου, σύναξη τῶν Ἁγίων τῆς Βολυνίας, μνήμη εὑρέσεως ἱερᾶς εἰκόνος τοῦ Ἁγίου Μεγαλομάρτυρος Δημητρίου


Μνήμη τῆς τρίτης εὑρέσεως τῆς τιμίας κεφαλῆς τοῦ προφήτου Προδρόμου καὶ Βαπτιστοῦ Ἰωάννου

Αὐτὴ κανονικὰ θὰ ἔπρεπε νὰ θεωρεῖται ὡς δεύτερη εὕρεση, ἀφοῦ πουθενὰ δὲν ἀναφέρεται ἄλλη, παρὰ μόνο ἡ πρώτη (24 Φεβρουαρίου). Ἡ εὕρεση αὐτὴ ἔγινε ἀπὸ κάποιον ἄγνωστο ἱερέα στὰ Κόμανα τῆς Καππαδοκίας, μέσα σὲ ἀργυρὴ θήκη, σὲ ἱερὸ τόπο καὶ μεταφέρθηκε μὲ μεγάλη ἐπισημότητα καὶ πομπὴ στὴν Κωνσταντινούπολη, ὅπου κατατέθηκε στὴ Μονὴ τοῦ Στουδίου.

Ἀπολυτίκιον. Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.
Ὡς θεῖον θησαύρισμα ἐγκεκρυμμένον τῇ γῇ, Χριστὸς ἀπεκάλυψε, τὴν Κεφαλήν σου ἡμῖν, Προφῆτα καὶ Πρόδρομε· πάντες οὖν συνελθόντες, ἐν τῇ ταύτης εὑρέσει, ᾄσμασι θεηγόροις, τὸν Σωτῆρα ὑμνοῦμεν, τὸν σῲζοντα ἡμᾶς ἐκ φθορᾶς, ταῖς ἱκεσίαις σου.

Κοντάκιον. Ἦχος β’. Τὰ ἄνω ζητῶν.
Προφῆτα Θεοῦ, καὶ Πρόδρομε τῆς χάριτος, τὴν Κάραν τὴν σήν, ὡς ῥόδον ἱερώτατον, ἐκ τῆς γῆς εὑράμενοι, τὰς ἰάσεις πάντοτε λαμβάνομεν, καὶ γὰρ πάλιν ὡς πρότερον, ἐν κόσμῳ κηρύττεις τὴν μετάνοιαν.



Ἕτερον Κοντάκιον. Ἦχος πλ. δ’. Τῇ ὑπερμάχῳ.
Ὡς οὐρανίων δωρεῶν πηγὴ θεόβρυτος τῇ Ἐκκλησίᾳ ἐκ βυθοῦ τῆς γῆς ἀνέλαμψε ἡ ἁγία Κεφαλή σου Χριστοῦ Προφῆτα ἦς τὴν τρίτην ἑορτάζοντες φανέρωσιν ἀνυμνοῦμεν τῶν θαυμάτων σου τὸ μέγεθος καὶ βοῶμέν σοι, χαῖρε Λόγου ὁ Πρόδρομος.


Μεγαλυνάριον.
Τρίτην τῆς παντίμου σου Κεφαλῆς, μνείαν ἐκτελοῦμεν, ἣν ἐδόξασεν ἡ Τριάς, Βαπτιστὰ Κυρίου· ἐκ γῆς γὰρ τρίτως ὤφθη, μετανοεῖτε πᾶσιν, ἀνακραυγάζουσα.





Ὁ Ἅγιος Κελεστίνος ὁ Μάρτυρας

Εἶναι ἄγνωστο, πότε ἄθλησε ὁ Ἅγιος Μάρτυς Κελεστίνος. Κηρύττοντας μὲ παρρησία τὸ Εὐαγγέλιο καὶ καλώντας τοὺς εἰδωλολάτρες νὰ πιστέψουν στὸν Χριστὸ γιὰ τὴν σωτηρία τους, καταγγέλθηκε ὡς ὑβριστὴς καὶ ἀνατροπέας τῆς εἰδωλολατρικῆς θρησκείας.
Ἀνακρινόμενος, δὲν δίστασε νὰ καταγγείλει καὶ πρὸς αὐτὸν τὸν ἄρχοντα τὸ ψεῦδος τῆς πολυθεΐας. Ἀφοῦ ἀρνήθηκε, τέλος, νὰ θυσιάσει στὰ εἴδωλα, βασανίσθηκε σκληρὰ μὲ πυρακτωμένα σίδερα καὶ τελειώθηκε στὴ Ρώμῃ, ὅπου φυλάσσονται καὶ τὰ ἱερὰ λείψανα αὐτοῦ.




Ὁ Ὅσιος Ὀλβιανός

Ὁ Ὅσιος Ὀλβιανός, ἀφοῦ ἀσκήτεψε θεοφιλῶς, κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη.




Ὁ Ἅγιος Διονύσιος Ἐπίσκοπος Μιλάνου

Ὁ Ἅγιος Διονύσιος ἔζησε τὸν 4ο αἰώνα μ.Χ. καὶ ἦταν Ἐπίσκοπος τοῦ Μιλάνου τῆς Ἰταλίας. Κατὰ τὸ 355 μ.Χ. ἐξορίσθηκε ἀπὸ τὸν φιλαρειανὸ αὐτοκράτορα Κωνστάντιο (337-361 μ.Χ.) στὴν Καππαδοκία, λόγῳ τῆς σθεναρῆς στάσεώς του ἔναντι τῶν αἱρετικῶν, καὶ κοιμήθηκε ἐκεῖ τὸ 359 μ.Χ.




Ὁ Ἅγιος Ζηνόβιος Ἐπίσκοπος Φλωρεντίας

Ὁ Ἅγιος Ζηνόβιος καταγόταν ἀπὸ τὴν Ἑλλάδα. Ἦταν σοφιστὴς καὶ δίδασκε ρητορικὴ στὴν Φλωρεντία. Ἀσπάσθηκε τὴ Χριστιανικὴ πίστη, παρὰ τὴν σθεναρὴ ἀντίδραση τῶν γονέων του, καὶ ἐξελέγη Ἐπίσκοπος τῆς Φλωρεντίας τῆς Ἰταλίας.
Σύντομα καὶ οἱ γονεῖς του βαπτίσθηκαν Χριστιανοὶ καὶ ἔγιναν μέλη τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ. Συνδέθηκε μὲ πνευματικὴ φιλία μὲ τὸν Ἅγιο Ἀμβρόσιο, Ἐπίσκοπο Μεδιολάνων καὶ τὸν Ἐπίσκοπο τῆς Ρώμης Δάμασο (366-384 μ.Χ.), ὁ ὁποῖος τὸν ἀπέστειλε στὴν Κωνσταντινούπολη λόγῳ τοῦ Ἀρειανισμοῦ καὶ τῶν ταραχῶν ποὺ προκαλοῦσαν στὴν Ἐκκλησία οἱ αἱρετικοί.
Ἀξιώθηκε ἀπὸ τὸν Τριαδικὸ Θεὸ τοῦ χαρίσματος τῆς θαυματουργίας καὶ κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ 390 μ.Χ. ἐπὶ τοῦ αὐτοκράτορα τῆς Δύσεως Ὀνωρίου.



Οἱ Ἅγιοι Μάξιμος καὶ Βικτωρίνος οἱ Ἱερομάρτυρες

Οἱ Ἅγιοι Μάρτυρες Μάξιμος καὶ Βικτωρίνος γεννήθηκαν στὴν πόλη Βρεσκία τῆς Ἰταλίας καὶ μαρτύρησαν στὴν πόλη Ἐβρὲ τῆς Γαλλίας κατὰ τὸ 384 μ.Χ. Ἀπὸ τὸν Ἐπίσκοπο Ρώμης Δάμασο Α’ (366-384 μ.Χ.) ἀπεστάλησαν, γιὰ νὰ κηρύξουν τὸ Εὐαγγέλιο στοὺς εἰδωλολάτρες.
Σύμφωνα μὲ τὴν παράδοση ὁ Ἅγιος Μάξιμος ἦταν Ἐπίσκοπος καὶ ὁ Ἅγιος Βικτωρίνος διάκονος. Συνελήφθησαν ἀπὸ τοὺς εἰδωλολάτρες καὶ ἀποκεφαλίσθηκαν. Ἔτσι ἔλαβαν τὸν ἀμαράντινο στέφανο τῆς δόξας καὶ τοῦ μαρτυρίου.




Ὁ Ἅγιος Ἀλδέλμος Ἐπίσκοπος Σέρμπορν

Ὁ Ἅγιος Ἀλδέλμος γεννήθηκε στὴν πόλη Οὐέσσεξ τῆς Ἀγγλίας τὸ 640 μ.Χ. καὶ κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ 709 μ.Χ. Ἀσκήτεψε ἀρχικὰ σὲ μονὴ τοῦ Οὐϊλτσάιρ καὶ ἀκολούθησε τὸν ἐρημικὸ βίο.
Γνώριζε τὴν ἑλληνική, λατινική καὶ ἑβραϊκὴ γλώσσα καὶ προσείλκυσε πολλοὺς μαθητὲς ἀπὸ διάφορα μέρη. Τὸ 705 μ.Χ. ἐξελέγη πρῶτος Ἐπίσκοπος τῆς πόλεως Σέρμπορν καὶ ἀφοῦ διακόνησε τὸ ποίμνιό του θεοφιλῶς κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη καὶ ἐνταφιάσθηκε στὸ ἀββαεῖο τοῦ Μαλμέσμπουρυ.




Ὁ Ἅγιος Σκιότα

Ὁ Ἅγιος Σκιότα ἔζησε στὴ Γεωργία κατὰ τὸν 13ο αἰώνα μ.Χ. καὶ κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη.




Ὁ Ἅγιος Δημήτριος ὁ πρίγκιπας

Ὁ Ἅγιος Δημήτριος, πρίγκιπας τοῦ Οὔγκλιχ, ἦταν υἱὸς τοῦ πρίγκιπα Ἀνδρέα Βασίλεβιτς καὶ γεννήθηκε περὶ τὸ 1480. Συνελήφθηκε τὸ 1492 ἀπὸ τὸν Ἰβὰν Γ’ στὴ Μόσχα καὶ πέθανε φυλακισμένος στὴν πόλη Βολογκντά.




Ἡ Ὁσία Θέκλα τοῦ Περεγιασλάβλ

Ἡ Ὁσία Θέκλα ἔζησε στὴ Ρωσία κατὰ τὸν 15ο καὶ 16ο αἰώνα μ.Χ. καὶ ἦταν μητέρα τοῦ Ὁσίου Δανιὴλ τοῦ Περεγιασλάβλ (τιμάται 7 Ἀπριλίου). Ἀκολούθησε τὸν μοναχικὸ βίο καὶ ἔγινε μοναχὴ στὴ  μονὴ τῆς Ἁγίας Τριάδος τοῦ Περεγιασλάβλ. Κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη.




Ὁ Ἅγιος Ἰννοκέντιος ὁ Ἐπίσκοπος Χερσῶνος
Ὁ Ἅγιος Ἰννοκέντιος, κατὰ κόσμον Ἰωάννης Ἀλεξέεβιτς Μπορόσωφ, γεννήθηκε στὶς 15 Δεκεμβρίου 1800 στὸ χωριὸ Ἔλετς τῆς ἐπαρχίας Ὀρὲλ τῆς Ρωσίας καὶ καταγόταν ἀπὸ ἱερατικὴ οἰκογένεια. Οἱ γονεῖς του ὀνομάζονταν Ἀλέξιος καὶ Ἀκυλίνα καὶ ἀνέθρεψαν τὸν μικρὸ Ἰωάννη μὲ παιδεία καὶ νουθεσία Κυρίου.
Τὸ 1819 τελείωσε μὲ ἐπιτυχία τὶς σπουδές του στὸ σεμινάριο τοῦ Ὀρὲλ καὶ εἰσήχθη στὴ θεολογικὴ ἀκαδημία τοῦ Κιέβου, ἀπὸ τὴν ὁποία ἀποφοίτησε τὸ 1823.
Ἡμέρες καὶ νύχτες ὁ Ἰωάννης τὶς ἀφιέρωνε στὴν μελέτη τῶν ἱερῶν κειμένων καὶ τῶν Πατέρων καὶ ἀσχολήθηκε ἰδιαίτερα μὲ τὴν συγγραφὴ κηρυγμάτων τοῦ θείου λόγου. Ἡ ἀγάπη του πρὸς τὸν μοναχικὸ βίο ὁδηγεῖ τὰ βήματά του στὸ μοναστήρι, ὅπου κείρεται μοναχὸς καὶ λαμβάνει τὸ ὄνομα Ἰννοκέντιος. Λίγο ἀργότερα καλεῖται νὰ διδάξει στὴ θεολογικὴ ἀκαδημία τῆς Ἁγίας Πετρουπόλεως καὶ τὸ 1826 χειροθετεῖται ἀρχιμανδρίτης.
Στὶς 21 Νοεμβρίου 1836, κατὰ τὴν ἡμέρα τῆς ἑορτῆς τῶν Εἰσοδίων τῆς Θεοτόκου, χειροτονεῖται Ἐπίσκοπος τοῦ Ζιγκιρίνσκ, στὴν περιοχὴ τοῦ Κιέβου. Κατὰ τὰ ἔτη 1841 – 1842 μετατίθεται στὴν πόλη Βολογκντὰ καὶ ἀπὸ τὸ 1842 μέχρι τὸ 1848 στὴν Ἐπισκοπὴ τοῦ Χάρκωβ. Τὸ 1857, μετὰ τὴν κοίμηση τοῦ Ἐπισκόπου Χερσῶνος καὶ πάσης Ταυρίδος, καθίσταται Ἐπίσκοπος τῆς ἐπαρχίας αὐτῆς.
Τὰ προβλήματα ποὺ ἀντιμετωπίζει ἀπὸ τὶς φυλὲς τῶν Τατάρων καὶ τοὺς Ἑβραίους εἶναι πολλά. Ὁ Ἅγιος ἀγωνίζεται νὰ διασώσει ἀπὸ τὴν καταστροφὴ ναοὺς καὶ μονὲς καὶ νὰ ἐμψυχώσει τὸ λαό. Στὸν πόλεμο τῆς Κριμαίας, συμπαρίσταται μὲ ἀγωνιστικὸ φρόνημα καὶ πίστη στοὺς στρατιῶτες ποὺ ὑπεράσπιζαν τὴν πόλη.
Τὸ μεγαλεῖο τῆς ψυχῆς καὶ τῆς ποιμαντικῆς δράσεώς του ἀποκαλύπτεται, ὅταν ὁ ἴδιος ἐπισκέπτεται καὶ φροντίζει τοὺς τραυματίες, τοὺς πάσχοντες καὶ τοὺς ἀσθενεῖς ἀπὸ τὴν ἀρρώστια τοῦ τύφου. Ἦταν γιὰ ὅλους ἐπίγειος ἄγγελος καὶ παρηγορητής.
Ἔτσι ἀφοῦ διακόνησε θεοφιλῶς τὸ ποίμνιό του, ὁ Ἅγιος Ἰννοκέντιος κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ 1857.




Σύναξη τῶν Ἁγίων τῆς Βολυνίας

Οἱ Ἅγιοι αὐτοὶ εἶναι:
Ἰσαπόστολοι Κύριλλος καὶ Μεθόδιος, Ὄλγα πριγκίπισσα τοῦ Βλαδιμίρ, Ἱερομάρτυς Ἀθανάσιος τοῦ Μπρέστ, Ὅσιος Ἰὼβ τοῦ Ποτσάεφ, Στέφανος καὶ Ἀμφιλόχιος Ἐπίσκοποι Βλαδιμίρ, Ἱερομάρτυς Μακάριος Ἀρχιμανδρίτης τοῦ Κάνεφ, Γιαροπόλκ ἡγεμόνας τοῦ Βλαδιμίρ, Ὅσιος Θεοδόσιος (ἡγεμόνας Θεόδωρος τοῦ Ὀστρόβου), Ἅγιος Πέτρος Μόσχας, Ἅγιος Φώτιος Μόσχας, Ἅγιος Θεόγνωστος Μόσχας, Ἅγιος Κυπριανὸς Μόσχας, Ἅγιος Ἰννοκέντιος τοῦ Ἰρκούτσκ, Ὅσιος Βαρλαάμ, Ὅσιος Νέστωρ τῆς Κρονίστα, Ὅσιος Νικόλαος τοῦ Σαντονέ, Ὅσιος Ἰὼβ τοῦ Ποτσάεβ, Ὅσιος Μεθόδιος τοῦ Ποτσάεβ, Ἅγιος Ὄλεγκ τοῦ Μπρυάνσκ, Ἁγία Ἰουλιανὴ Ὀσλάνσκαγια, Ἅγιος Γιαροπόλκ τοῦ Βλαδιμίρ, Ἅγιος Ἴγκορ.
Ἡ Ἐκκλησία τιμᾶ, ἐπίσης, τὴν ἱερὴ μνήμη αὐτῶν στὶς 10 Ὀκτωβρίου.




Μνήμη εὐρέσεως τῆς ἱερᾶς εἰκόνας τοῦ Ἁγίου  Μεγαλομάρτυρα Δημητρίου τοῦ Μυροβλύτου

Ἡ εὕρεση τῆς ἱερᾶς εἰκόνας τοῦ Ἁγίου Μεγαλομάρτυρος Δημητρίου του Μυροβλήτου ἔγινε στὴν Ἑρμούπολη τῆς Σύρου τὸ 1936.

Η εμπλοκή των φοιτητών του Πανεπιστημίου Αθηνών στην συνωμοσία της Φιλορθόδοξης Εταιρείας (1839-1840)

 

Η αποκάλυψη της Φιλορθόδοξης Εταιρείας και του συνωμοτικού της σχεδίου στα τέλη του 1839 συγκλόνισε το νεοελληνικό κράτος, αναδεικνύοντας, αμέσως μετά τα κόμματα και τον Τύπο, τους φοιτητές ως έναν από τους κυριότερους μοχλούς άσκησης πίεσης στους πρωταγωνιστές της διένεξης.

Χαρακτικό από τον ξένο τύπο της εποχής, με τον Λυκαβηττό, τα νεόδμητα ανάκτορα και τα πρώτα σπίτια των Αθηνών.

Στις 22 Δεκεμβρίου 1839 αποκαλύφθηκε η συνωμοσία της Φιλορθόδοξης Εταιρείας, η οποία έριξε την μικρή νεοελληνική κοινωνία σε ένα στρόβιλο έντονων πολιτικών αντιπαραθέσεων και οξύτατων κομματικών αντεγκλήσεων, φέρνοντας στην επιφάνεια της πολιτικής ζωής της χρόνια προβλήματα καίριας σημασίας. Παρόμοια φορτισμένη κατάσταση είχε να δημιουργηθεί στο ελληνικό κοινωνικοπολιτικό τοπίο από τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο του 1833, με την αποκάλυψη της «ελάσσονος» και της «μείζονος» συνωμοσίας, υποθέσεις που άνοιξαν με ορμή τον ασκό του Αιόλου, στέλνοντας στην φυλακή τον «Γέρο του Μωριά»¹.

Η μετεξέλιξη του κινήματος

Οι πληροφορίες για την εμπλοκή των φοιτητών στα δρώμενα της Φιλορθόδοξης Εταιρείας και των φορέων της είναι από ισχνές έως αποσπασματικές και σκόρπιες. Επίσης, σε καμία περίπτωση το ζήτημα αυτό καθ’ εαυτό δεν έχει αποτελέσει αντικείμενο συστηματικής ιστοριογραφικής μελέτης².

Επτά μήνες, ας σημειωθεί εδώ, χωρίζουν (η, ευστοχότερα, ενώνουν) την φοιτητική εμπλοκή στην Εταιρεία των Φιλορθοδόξων από την πρώτη εκδήλωση του φοιτητικού κινήματος τον Μάιο του 1839, εκδήλωση κατά την οποία εκφράσθηκε η αντίθεση των φοιτητών απέναντι στους καθηγητές τους σχετικά με τον τρόπο της ακαδημαϊκής διδασκαλίας γεγονός που καταδεικνύει το περιεχόμενο των κινήτρων, τα οποία ήταν στην πρώτη περίπτωση αποκλειστικά γνωστικού-ακαδημαϊκού χαρακτήρα. Αρκούσε άραγε το συγκεκριμένο αυτό επτάμηνο, για να επιτευχθεί ομαλά η διεύρυνση των κινήτρων της φοιτητικής διαμαρτυρίας; Συντελέσθηκε ουσιαστικά το πέρασμα από τα γνωστικής φύσης κίνητρα στα ακραιφνώς πολιτικά των φοιτητικών αιτημάτων; Η μήπως η δεύτερη χρονικά εκδήλωση του φοιτητικού κινήματος, τον Δεκέμβριο του 1839, ήταν το αχνό προείκασμα του τύπου η των τύπων του φοιτητικού κινήματος που επρόκειτο να ακολουθήσουν;³

Δεν υπάρχει η παραμικρή αμφιβολία ότι η εμπλοκή των φοιτητών στην υπόθεση της Φιλορθόδοξης Εταιρείας είχε καθαρά πολιτικά κίνητρα. Και δεν υπάρχει επίσης ίχνος αμφιβολίας ότι μέσα στο κρίσιμο διάστημα Μαΐου-Δεκεμβρίου 1839 δεν ήταν δυνατόν να συντελεσθεί καμία κοσμογονική μετάλλαξη στην ποιότητα και το περιεχόμενο των φοιτητικών αιτημάτων, καθώς και στον τρόπο και την ένταση της διεκδίκησης των σχεδίων και των προσδοκιών των φοιτητών. Τέλος, απώτερος στόχος όλων των εμπλεκόμενων πλευρών στο ζήτημα της συγκρότησης των θεσμών του Πανεπιστημίου και της απρόσκοπτης λειτουργίας τους ήταν η τυπική και ουσιαστική μετεξέλιξη των κινήτρων των φοιτητικών αντιδράσεων από γνωστικού σε άμεσα πολιτικού χαρακτήρα.

Άλλωστε, η ίδια η συντεταγμένη πολιτεία δεν είχε προικίσει, στο ιδρυτικό κιόλας διάταγμα του 1837, το Πανεπιστήμιο με όλες εκείνες τις διατάξεις που αφορούσαν τον εθνικό ρόλο που καλούνταν να παίξει το συλλογικό σώμα των φοιτητών; Και φυσικά ο εθνικός ρόλος νοούνταν ως το σύνολο των χαρακτηριστικών που απαιτούνταν για την πολιτική ευαισθητοποίηση και την κριτική ενεργοποίηση που θα έπρεπε να μεταδώσει το πανδιδακτήριο στους φοιτητές του. Η σύλληψη αυτή είχε ως αφετηρία τους φοιτητές από τις αλύτρωτες περιοχές, οι οποίοι με την επιστροφή τους στις ιδιαίτερες πατρίδες τους θα έπρεπε μετά την κάλυψη των διοικητικών αναγκών να μεταλαμπαδεύσουν ενεργά την ιδέα της εν­σωμάτωσης των τoυρκoπατημένων περιοχών στον εθνικό κορμό, κοντολογίς να επιτελέσουν την εθνική αποστολή τους⁴.

Η πολιτική κατάσταση

Ποιό ήταν, όμως, το πολιτικό κλίμα που επικρατούσε τον κρίσιμο εκείνο χρόνο του 1839 και επηρέαζε καταλυτικά τους σχεδιασμούς και τις προτεραιότητες των πολιτικών παραγόντων της ελληνικής επικράτειας, τόσο στο εσωτερικό μέτωπο όσο και στο εξωτερικό; Ποιες ήταν οι ευρύτερες διεθνείς ισορροπίες, πως είχαν διαμορφωθεί στον μείζονα χώρο της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και ποιες δυνάμεις επηρέαζαν ουσιαστικά τα δρώμενα στο ελληνικό κράτος;

Χαρακτικό από τον ξένο τύπο της εποχής με φανταστική αναπαράσταση του Όθωνα και της συνοδείας του, στον Μητροπολιτικό Ναό των Αθηνών.

Ο προσανατολισμός της ελληνικής κυβέρνησης ήταν φιλορωσικός και το πρόσωπο-κλειδί στις εσωτερικές διεργασίες και τις διοικητικές πρωτοβουλίες ήταν ο γραμματέας (υπουργός) των Εσωτερικών, Γεώργιος Γλαράκης. Σημαντικό ρόλο επίσης έπαιζε και ο γραμματέας των Εξωτερικών Κωνσταντίνος Ζωγράφος, πολιτικός αρχικά φιλοαγγλικών και στην συνέχεια φιλορωσικών πεποιθήσεων, ο οποίος τον Νοέμβριο του 1839 πήγε στην Κωνσταντινούπολη, για να συγχαρεί τον νέο σουλτάνο Αβδούλ Μετζίτ και ταυτόχρονα επιδίωξε να συνάψει μία εμπορική και πολιτική συμφωνία με την Υψηλή Πύλη, η οποία θα προωθούσε σημαντικά την διακρατική προσέγγιση και την ανάπτυξη του εμπορίου στην Μεσόγειο, ιδιαίτερα μετά την ανακίνηση του Ανατολικού Ζητήματος αυτήν ακριβώς την περίοδο (1839-1841)⁵.

Την προεδρία, ωστόσο, του υπουργικού συμβουλίου την ασκούσε ο ίδιος ο Όθωνας, ο οποίος, παρά τη διαπιστωμένη διοικητική αναποτελεσματικότητά του, δεν έδειχνε να θέλει να εγκαταλείψει τις παλιές του συνήθειες, να εμπλέκεται σε κάθε είδους κυβερνητική δραστηριότητα. Έτσι, η ρωσική επιρροή στην κυβέρνηση και το έργο της ήταν εκ των πραγμάτων περιορισμένα, εφόσον από την μία πλευρά ο Όθωνας με τις παρεμβάσεις του και από την άλλη οι Βαυαροί στρατιωτικοί και ο ρόλος τους μέσα στο στράτευμα μείωναν κατά πολύ το πεδίο ελεύθερης δράσης. Περιοριστικά για την φιλορωσική παράταξη λειτουργούσε επίσης και η παρουσία του Α. J. Fr. de Regny στον οικονομικό τομέα της κυβέρνησης, ο οποίος εκπροσωπούσε την γαλλική επιρροή⁶.

Στα τέλη του 1839 είχε γίνει πλέον σαφές ότι το ρωσικό κόμμα, παρά την πρωτοκαθεδρία του στο κυβερνητικό σχήμα, ήταν ουσιαστικά αποκλεισμένο από τους περισσότερο νευραλγικούς τομείς της διοίκησης, όπως ήταν ο οικονομικός και ο στρατιωτικός, καθώς και ο ευρύτερος συντονισμός του κυβερνητικού έργου. Επίσης, η απροσχημάτιστη αντίθεση του θρόνου στην παραχώρηση συντάγματος, σε συνδυασμό με τον οικονομικό μαρασμό όλων σχεδόν των παραγωγικών τάξεων της χώρας, δημιουργούσε τις κατάλληλες συνθήκες για την ανάπτυξη μιας σκληρής και ιδιότυπης αντιπολίτευσης κατά της κυβέρνησης και σε ορισμένες περιπτώσεις και κατά του Όθωνα. Μιας αντιπολίτευσης με ανατρεπτικές διαθέσεις, η οποία προερχόταν -και εδώ είναι το παράδοξο και εντυπωσιακό- από τους κόλπους του ίδιου κόμματος που έδινε τον παλμό και τα περισσότερα στελέχη στην κυβέρνηση⁷.

Οι στόχοι των Φιλορθοδόξων

Ας σκιαγραφηθεί εδώ έστω και αδρά το πανόραμα του προγράμματος, των ιδεολογικών και πολιτικών στόχων, της δράσης των ηγετών και των πρωταγωνιστών της Φιλoρθόδoξης Εταιρείας, καθώς και ο τρόπος με τον οποίο συνυφάνθηκε η παρουσία και η ανάμειξη των φοιτητών στις πράξεις της αποκάλυψης της συνωμοσίας των Φιλoρθoδόξων.

Στις 22 Δεκεμβρίου 1839 (3 Ιανουαρίου 1840) ο Εμμανουήλ Παπάς, Μακεδόνας στην καταγωγή, παρουσιάσθηκε εθελοντικά στις δημόσιες Αρχές, με την ιδιότητα μέλους της άγνωστης έως τότε Φιλορθόδοξης Εταιρείας, και παρέδωσε στον Όθωνα μέσω του Τσάμη Καρατάσου έγγραφα, που ενοχοποιούσαν ως αρχηγέτες της εν λόγω οργάνωσης τον Νικήτα Σταματελόπουλο και τον Γεώργιο Καποδίστρια, νεότερο αδελφό του δολοφονημένου κυβερνήτη. Η ανοικτή αυτή καταγγελία επιβεβαίωσε στην κυβέρνηση με αφοπλιστικό τρόπο προγενέστερες πληροφορίες της. Μία μέρα αργότερα, η Χωροφυλακή ερεύνησε τα σπίτια του Καποδίστρια και του Σταματελόπουλου και κατάσχεσε έγγραφα, ενώ δύο μέρες αργότερα συνέλαβε και τους δύο. Ταυτόχρονα, οι Αρχές συνέλαβαν στις Σπέτσες και τον πράκτορα της Εταιρείας Νικόλαο Ρενιέρη, Πελοποννήσιο στην καταγωγή, ο οποίος ετοιμαζόταν να ταξιδεύσει στα Ιόνια Νησιά⁸.

Πρωταρχικός σκοπός της Εταιρείας ήταν η απελευθέρωση των με συμπαγείς ελληνικούς πληθυσμούς οθωμανικών επαρχιών της Θεσσαλίας, της Ηπείρου και της Μακεδονίας, καθώς και η στήριξη της Ορθόδοξης Εκκλησίας που περνούσε μία ιδιαίτερα δύσκολη περίοδο, εξαιτίας της παρουσίας και των υπόλοιπων χριστιανικών ομολογιών στο ελληνικό κράτος.

Τα κατασχεμένα έγγραφα και η καταγγελία του Εμμανουήλ Παπά οδήγησαν την κυβέρνηση στο συμπέρασμα ότι η οργάνωση των Φιλορθοδόξων σχεδίαζε να συλλάβει τον Όθωνα την Πρωτοχρονιά του 1840, κατά την διάρκεια της δοξολογίας, για να τον εξαναγκάσει είτε να ασπασθεί το ορθόδοξο δόγμα είτε να παραιτηθεί. Βέβαια, το βασιλικό ζεύγος πήγε στην εκκλησία την Πρωτοχρονιά, όπως είχε προγραμματισθεί, ενώ ένοπλοι φρουροί είχαν τοποθετηθεί στο προαύλιο της Μητρόπολης και το συγκεντρωμένο πλήθος, γνωρίζοντας για την συνωμοσία, επευφήμησε τους βασιλείς με ιδιαίτερα πανηγυρικό τρόπο⁹.

Τα κυριότερα σημεία του προγράμματος και των απώτερων στόχων της Φιλoρθόδoξης Εταιρείας, όπως προκύπτουν από το «ανώνυμο υπόμνημα» που απόκειται στο Αρχείο Μαυροκορδάτου, θα μπορούσαν να συνοψισθούν στην συγκρότηση μιας κληρονομικής Γερουσίας, στελεχωμένης αποκλειστικά με αυτόχθονες και πρόεδρο τον Βιάρo Καποδίστρια, επίσης στον περιορισμό κατάληψης δημόσιου αξιώματος στους αυτόχθονες και σε ορισμένες μόνο κατηγορίες ετεροχθόνων. Σημαντική επιδίωξη ακόμα ήταν η διοικητική επανασύνδεση της ελλαδικής εκκλησίας με το Οικουμενικό Πατριαρχείο, η απομάκρυνση όλων των ξένων ιεραποστολών και η απαγόρευση της κυκλοφορίας των δημοσιευμάτων τους, καθώς και η επιβολή στον Όθωνα να αναγνωρίσει το ορθόδοξο δόγμα ως επίσημη θρησκεία του κράτους και των διαδόχων του.

Ξεχωριστή πρόνοια λαμβανόταν για την ικανοποίηση των οικονομικών απαιτήσεων της οικογένειας Καποδίστρια εκ μέρους του ελληνικού κράτους, την στέρηση των πολιτικών δικαιωμάτων σε όλους όσοι αναμείχθηκαν στην δολοφονία του Καποδίστρια και ιδιαίτερα της οικογένειας Μαυρομιχάλη και των απογόνων της.

Ο Γεώργιος Γλαράκης θα αναλάμβανε την θέσπιση κανόνων για την λειτουργία και την διακυβέρνηση του κράτους, ενώ η σύγκληση μιας Εθνοσυνέλευσης υπό την μορφή συντακτικού σώματος -και όχι νομοθετικού που θα ανανεωνόταν περιοδικά- θα εξασφάλιζε το θεσμικό πλαίσιο του προγράμματος των Φιλoρ­θo­δόξων. Προκειμένου μάλιστα να προσδώ­σουν αίγλη και κύρος στο πρόγραμμα αυτό, οι ρωσόφιλοι προσκάλεσαν το 1836 στην Ελλάδα τον Βιάρο Καποδίστρια, και όταν αυτός αρνήθηκε, κάλεσαν το 1838 τον νεότερο αδελφό του, Γεώργιο¹⁰.

Η δομή της Φιλορθόδοξης

Η Φιλορθόδοξη Εταιρεία ιδρύθηκε τον Ιούνιο του 1839 και είχε ως πρότυπο για την οργάνωσή της την Φιλική Εταιρεία. Το διαρθρωτικό της σχήμα της επέτρεπε να κινείται με άνεση στην στρατολόγηση νέων μελών, στην οργάνωση ομάδων στην περιφέρεια και στην απόκρυψη των ηγετικών της στελεχών, σε περίπτωση που ξεσπούσε κάποια κρίση. Η ανώτατη εξουσία της Εταιρείας προβλεπόταν να συγκροτηθεί από τριμελή επιτροπή με έναν πολιτικό, έναν οπλαρχηγό και έναν κληρικό. Δύο μόνο άνθρωποι βρέθηκαν, ωστόσο, για να καλύψουν τις νευραλγικές αυτές θέσεις. Ο πολιτικός ήταν ο Γεώργιος Καποδίστριας και ο οπλαρχηγός ο Νικήτας Σταματελόπουλος. Όσο δε για το αξίωμα του κληρικού της ανώτατης επιτροπής, ο επίσκοπός του Δαμαλά, παρά τις πιέσεις που δέχθηκε από υψηλόβαθμα στελέχη, δεν το αποδέχθηκε και έτσι παρέμεινε κενό¹¹.

Για την ιεραρχική δόμηση των μελών της Εταιρείας προβλέπονταν τρεις διαδοχικοί βαθμοί. Ο «απλός» η κατώτερος βαθμός απονεμόταν σε μη δοκιμασμένα μέλη, μη ρωσόφιλους στις πολιτικές τους προτιμήσεις· σε αυτούς η Εταιρεία παρουσιαζόταν ως μία κίνηση με αλυτρωτικούς καθαρά σκοπούς. Ο «μέγας» η μεσαίος βαθμός επανδρωνόταν κυρίως από κληρικούς, οι οποίοι απέβλεπαν στην αποκατάσταση της Εκκλησίας στους ρόλους που είχε πριν από την διοικητική της αυτονόμηση από το Οικουμενικό Πατριαρχείο, το 1833. Ο ανώτερος βαθμός, ο «φρικτός», απαρτιζόταν από καταξιωμένους ρωσόφιλους πολιτικούς, διακεκριμένους οπλαρχηγούς και επιφανείς κληρικούς, οι οποίοι ήταν και οι μόνοι που γνώριζαν τα μακροπρόθεσμα σχέδια και τις διεκδικήσεις της Εταιρείας. Τα σχέδια αυτά συνοψίζονταν στην κατάκτηση του προβαδίσματος για το κόμμα των ναπαίων (δηλ. των ρωσοφίλων), στην επιβολή ενός ορθόδοξου βασιλείου, χωρίς να διευκρινίζεται αν ο Όθωνας θα εξαναγκαζόταν να ασπασθεί το ορθόδοξο δόγμα η θα αντικαθίστατο από άλλον ορθόδοξο βασιλιά.

Στο δομικό αυτό πλαίσιο της Εταιρείας σημαντικό ρόλο έπαιζαν τα στελέχη του μεσαίου βαθμού, διότι είχαν την δυνατότητα να ενεργούν ως «απόστολοι» για την
στρατολόγηση νέων μελών· τους «α­­πο­στόλους» αυτούς μπορούσαν να τους ορίζουν μόνο οι κατέχοντες τον «φρικτό» βαθμό. Μέσα από την διαδικασία αυτή συγκροτούνταν αργά αλλά σταθερά οι οργανωτικοί πυρήνες της Εταιρείας, τόσο στην επαρχία όσο και στα μεγάλα αστικά κέντρα και την πρωτεύουσα της χώρας. Σύμφωνα με τον αριθμό των διπλωμάτων που είχαν εκδοθεί για τα οργανωμένα στελέχη, υπολογίσθηκε ότι ο αριθμός των μελών της Εταιρείας μόνο για την Αθήνα ξεπερνούσε τους χίλιους.

Χαρακτικό από τον ξένο τύπο της εποχής, με την πηγή της Καλλιρόης, τις Στήλες του Ολυμπίου Διός, την Πύλη του Αδριανού και την Ακρόπολη.

Η γρήγορη αυτή οργανωτική επάνδρωση της Εταιρείας των Φιλορθοδόξων δημιούργησε στον Γεώργιο Καποδίστρια την ψευδαίσθηση ότι αυτός ήταν ο πραγματικός ηγέτης των ρωσοφίλων, με συνέπεια να προκαλέσει την αντίθεση των πραγματικών αρχηγών της παράταξης, οι οποίοι ήταν δυσαρεστημένοι μαζί του. Τους τελευταίους ανησύχησε ιδιαίτερα η παρουσία δύο νέων και αδοκίμαστων στελεχών στην Εταιρεία, του Νικόλαου Ρενιέρη και του Εμμανουήλ Παπά, οι οποίοι είχαν στενές σχέσεις με τον Γεώργιο Καποδίστρια και μάθαιναν καίρια μυστικά της οργάνωσης από τον Νικήτα Σταματελόπουλο.

Ο ουσιαστικός ηγετικός πυρήνας των ναπαίων με επικεφαλής τον Γεώργιο Γλαράκη συμφώνησε να δεχθεί τους δύο αυτούς νέους στην Εταιρεία, υπό τον όρο ότι ο Γεώργιος Καποδίστριας θα τους έστελνε εκτός της ελληνικής επικράτειας· αποστολή που ο Γεώργιος Καποδίστριας οργάνωσε, αναθέτοντας στον Εμμανουήλ Παπά τον ρόλο του πράκτορα της Εταιρείας στην Θεσσαλία και την Μακεδονία και στο Νικόλαο Ρενιέρη τον αντίστοιχο ρόλο για τα Επτάνησα¹².

Σχέδια δράσης

Οι καταστάσεις όμως αυτές εξελίχθηκαν διαφορετικά και ο Νικόλαος Ρενιέρης εξαιτίας της ε­πιπολαιότητάς του έγινε αντιληπτός στις Σπέτσες από την κυβέρνηση, ενώ ο Εμμανουήλ Παπάς -παραμένοντας με κάποια προσχήματα στην Αθήνα- εξοργίσθηκε από την ηγεσία της οργάνωσης, επειδή δεν του ανέθεσε την θέση του γραμματέα της ανώτατης επιτροπής ακόμα διαπληκτίσθηκε με τον Γεώργιο Καποδίστρια, γιατί δεν ανταποκρίθηκε στην απαίτησή του να του δώσει 1.500 δραχμές για να φύγει, και έτσι αποφάσισε να προδώσει την ύπαρξη της Εταιρείας στην κυβέρνηση. Η εξέλιξη των πραγμάτων είναι από το χρονικό αυτό σημείο, την 22α Δεκεμβρίου 1839, και κατόπιν, γνωστή: έρευνες στα σπίτια των υπόπτων, κατασχέσεις αποδεικτικών στοιχείων, συλλήψεις των πρωταγωνιστών, εισαγγελική ανάκριση, παύση του Γεώργιου Γλαράκη από την γραμματεία των Εσωτερικών. Κοντολογίς άνοιξε μεμιάς το κεφάλαιο των κομματικών παθών και η πολιτική ζωή της χώρας εισήλθε στην δίνη σκληρών συγκρούσεων και πόλωσης, ενώ παρόμοιο κλίμα ο τόπος είχε να ζήσει από το 1833.

Ας σημειωθεί εδώ ότι τον Νοέμβριο του 1839, όταν στην κυβέρνηση άρχισαν να φθάνουν κάποιοι ψίθυροι σχετικά με την ύπαρξη μιας μυστικής συνωμοτικής Εταιρείας, η ηγεσία των ναπαίων αποφάσισε να κινητοποιηθεί, αν και δεν υπήρχε συγκεκριμένο σχέδιο δράσης. Έτσι, πολύ σύντομα οι ρωσόφιλοι μελέτησαν διάφορες φόρμουλες δράσης, από τις οποίες η σημαντικότερη ήταν η ταυτόχρονη εξέγερση της Στερεάς Ελλάδας και της Πελοποννήσου, η κατάληψη των φρουρίων του Μεσολογγίου και του Ναυπλίου, η τοποθέτηση φρουρών στις σημαντικότερες πόλεις και, τέλος, η συντονισμένη επίθεση κατά της Αθήνας. Το σχέδιο όμως αυτό εγκαταλείφθηκε, επειδή αντικειμενικά δεν συνέτρεχαν αρκετές από τις βασικές προϋποθέσεις επιτυχίας του. Από την πλευρά του Γεώργιου Καποδίστρια προτάθηκε ένα άλλο σχέδιο, να συγκεντρωθούν μυστικά 600 έως 800 στρατιώτες στην Αθήνα, προκειμένου να καταλάβουν το νομισματοκοπείο του κράτους και να αναστείλουν έτσι τις οικονομικές συναλλαγές της κυβέρνησης. Και η φόρμουλα αυτής της δράσης έμεινε ανεφάρμοστη, παρά την επίνευση όλων, εξαιτίας της αναποφασιστικότητας και της έλλειψης δυναμισμού των υπεύθυνων παραγόντων¹³.

Πόλωση και συγκρούσεις

Με την αποκάλυψη της συνωμοσίας άναψε η διαμάχη ανάμεσα στις εφημερίδες των αντίπαλων πλευρών. Οι συνταγματικοί, δηλαδή οι αγγλόφιλοι και γαλλόφιλοι, άρπαξαν την ευκαιρία και επιτέθηκαν με σφοδρότητα εναντίον των ρωσοφίλων.

Έτσι, η «Αθηνά», όργανο της αγγλικής παράταξης, κατηγόρησε στις 27 Δεκεμβρίου 1839 το κόμμα των ρωσοφίλων ως τον κύριο υπεύθυνο για την συνωμοσία που αποσκοπούσε στην ανατροπή του υφιστάμενου καθεστώτος. Έγραψε επίσης ότι οι υπεύθυνοι της πλεκτάνης είχαν διασυνδέσεις στην επαρχία και ότι η διπλωματική αποστολή της Ρωσίας είχε ενεργό συμμετοχή στο όλο σχέδιο. Θεωρούσε ότι η διάδοση φημών για κάποιες θρησκευτικές προφητείες που θα ευοδώνονταν μέσα στο 1840 προετοίμαζε τον λαό για το επικείμενο πραξικόπημα. Ακόμα, οι συνταγματικοί παρατηρούσαν ότι στους στόχους της ανατρεπτικής αυτής συνωμοσίας περιλαμβανόταν και η αποτίναξη της βρετανικής κυριαρχίας από τα Επτάνησα¹⁴.

Ο «Αιών», δημοσιογραφικό οργανο των ρωσοφίλων, απαντώντας στην «Αθηνά», έγραψε για την συνωμοσία της Φιλορθόδοξης Εταιρείας λίγες μέρες μετά την αποκάλυψη, εμφανίζοντάς την σαν ένα ασήμαντο εγχείρημα του Εμμανουήλ Παπά και του Νικόλαου Ρενιέρη, τους οποίους θεωρούσε πράκτορες του εκθρονισμένου επισκόπου Αγαθάγγελου. Ο εν λόγω επίσκοπος βρισκόταν στην Τεργέστη και από εκεί εξύφαινε τα ανατρεπτικά του σχέδια. Ο «Αιών» θεωρούσε στόχο των Φιλορθοδόξων την απελευθέρωση των αλύτρωτων Ελλήνων της Θεσσαλίας, της Ηπείρου και της Μακεδονίας.

Σε επόμενα δημοσιεύματα άρχισε να καλλιεργεί την άποψη ότι ο Νικήτας Σταματελόπουλος και ο Γεώργιος Καποδίστριας δεν ήταν οι κύριοι υπεύθυνοι και ότι έπεσαν θύματα του Εμμανουήλ Παπά και του Νικόλαου Ρενιέρη, οι οποίοι ως όργανα των αγγλόφιλων προσπάθησαν εμπλέκοντάς τους να δυσφημήσουν το ρωσικό κόμμα. Επίσης, οι ρωσόφιλοι ισχυρίζονταν ότι η αγγλική παράταξη με αφορμή την συνωμοσία των Φιλορθοδόξων σκόπευε να επιτεθεί εναντίον της ρωσικής αντιπολίτευσης στο κοινοβούλιο των Ιονίων Νήσων και να προετοιμάσει έτσι την επάνοδό της στο πολιτικό προσκήνιο του ελληνικού κράτους. Εν ολίγοις, ο «Αιών» απαντούσε στην κατηγορία για «συνωμοσία των Ναπαίων» με μία εξίσου σοβαρή μομφή περί «αγγλικής μηχανορραφίας». Κανένας, ωστόσο, δεν θεώρησε σοβαρές τις κατηγορίες του «Αιώνος». Όλοι τις είδαν σαν ένα ευφυές τέχνασμα των ρωσοφίλων, για να αποσείσουν την κατηγορία εναντίον τους και να εξαναγκάσουν την αντιπολίτευση να υιοθετήσει στάση άμυνας¹⁵.

Οι φοιτητές

Μέσα στον κυκεώνα των συνεχών αυτών συγκρούσεων και αντεγκλήσεων ενεπλάκησαν και οι φοιτητές, οι οποίοι την νύκτα της 30ης προς την 31η Δεκεμβρίου 1839 άναψαν φωτιές έξω από το σπίτι του Γεώργιου Γλαράκη και συνεπικουρούμενοι από ορισμένους άλλους «σκανδαλοποιούς» -όπως τους αποκαλεί ο αρθρογράφος του «Αιώνος»- φώναζαν συνθήματα όπως «Ζήτω το Σύνταγμα» και «Κάτω ο Γλαράκης και το Κυβερνητικό [ρωσικό] κόμμα».

Αμέσως μετά το επεισόδιο αυτό, και συγκεκριμένα την Πρωτοχρονιά του 1840, οι φοιτητές ενεπλάκησαν για δεύτερη φορά στα πολιτικά δρώμενα των ημερών, αποδοκιμάζοντας τα μέλη της Ιεράς Συνόδου που κατευθύνονταν στα ανάκτορα για να ευχηθούν στον Όθωνα. Ο «Αιών» απαθανατίζει μάλιστα και το όνομα ενός από τους ταραξίες, που ήταν ο Σταμάτης Κρήνος¹⁶, φαρμακοπώλης, και εντοπίζει τους δράστες στους «Καΐρειους μαθητές» (εννοεί τους οπαδούς του Θεόφιλου Καΐρη, που την εποχή εκείνη είχε εξορισθεί στην Σκιάθο), διερωτώμενος «όταν η Ιερά Σύνοδος υβρίζεται τοιουτοτρόπως, ποία η ασφάλεια του πολίτου από τον σαγκιλωτισμόν [sans-culottes = οι ξεβράκωτοι, ο απλός λαός κατά την Γαλλική Επανάσταση] και τον φατριασμόν;»¹⁷.

Οι δύο αυτές εμπλοκές του φοιτητικού σώματος, απροσδιόριστου και άγνωστου με εξαίρεση την περίπτωση του Σταμάτη Κρήνου, αλλά και απροσδόκητου σε τέτοιους ρόλους, και μάλιστα στην οξύτερη φάση της αποκάλυψης της συνωμοσίας των Φιλορθοδόξων, αναδεικνύει τους φοιτητές σε έναν από τους βασικότερους φορείς άσκησης πολιτικής πίεσης αμέσως μετά τα κόμματα και τον Τύπο. Δεν υπάρχει η παραμικρή αμφιβολία για τα κίνητρα της εμπλοκής αυτής -ήταν καθαρώς πολιτικά- καθώς επίσης δεν υπάρχει ίχνος αμφιβολίας για την ταυτότητα των υποκινητών της φοιτητικής διαμαρτυρίας. Πίσω από την δυναμική αυτή φοιτητική εμπλοκή κρυβόταν η συνταγματική αντιπολίτευση, η οποία επιδίωκε με κάθε μέσο να πλήξει καίρια τον αντίπαλο -που ανήκε στο ρωσικό κόμμα- και στην προσπάθειά της αυτή δεν δίσταζε να αξιοποιήσει προς όφελός της τον ενθουσιασμό και την ορμητικότητα της φoιτητιώσας νεολαίας.

Τα δύο αυτά συμβάντα δεν παρέμειναν χωρίς συνέχεια και στα επόμενα φύλλα του ο «Αιών» επανήλθε γράφοντας ότι ο Γεώργιος Γλαράκης προσκλήθηκε να καταμηνύσει αυτούς που δημιούργησαν τα επεισόδια εις βάρος του, αλλά εκείνος δεν καταδέχθηκε να προβεί σε μία τέτοια ενέργεια, δείχνοντας τα μακρόθυμα και γενναία του αισθήματα απέναντι στους πολιτικούς του αντιπάλους. Η Εισαγγελία, ωστόσο, κινήθηκε αυτεπάγγελτα εναντίον των ταραξιών της νύκτας της 30ης Δεκεμβρίου, καθώς επίσης αυτεπάγγελτα κινήθηκε και εναντίον εκείνων που εξύβρισαν τα μέλη της Ιεράς Συνόδου την Πρωτοχρονιά του 1840. Ο αρθρογράφος δεν κάνει καμία αναφορά στα ονόματα των πρωταγωνιστών των επεισοδίων και δεν διευκρινίζει πουθενά για το αν πρόκειται για τα ίδια άτομα η για διαφορετικά. Επιμένει ωστόσο και γράφει ότι, για να τηρηθούν οι νόμοι και η ευταξία, θα πρέπει αυτή μετά την καθύβριση ολόκληρου του σώματος της Ιεράς Συνόδου να ικανοποιηθεί και να αποκατασταθεί το κύρος της.18

Φυσικά, όπως ήταν αναμενόμενο, η υπόθεση πήρε την άγουσα στα ανακριτικά γραφεία και ορισμένοι από τους ταραξίες ανακρίθηκαν. Ο Σταμάτης Κρήνος όμως παρέμεινε ελεύθερος, χωρίς να διευκρινίζεται αν οι υπόλοιποι παρέμειναν υπό κράτηση. Εύλογα διερωτάται ο «Αιών» αν ισχύει στην Ελλάδα «αντίστροφος δικαιοσύνη, τιμωρούσα τους υπαιτίους αντί των πρωταιτίων;», αφήνοντας ταυτόχρονα τον υπαινιγμό ότι ο Κρήνος αφήνεται ελεύθερος και προστατεύεται από κάποιους, ίσως για να φανεί χρήσιμος και σε άλλες ενδεχόμενες ταραχές και διαμαρτυρίες¹⁹.

Από τις φήμες στις δίκες

Προκειμένου να έχουμε το κλίμα της εποχής όσο το δυνατόν εναργέστερα, ας σημειωθεί ακόμα ότι στον Τύπο διατυπώνονταν σχόλια και φήμες που κυκλοφορούσαν σχετικά με καταστροφές και σφαγές που επρόκειτο δήθεν να κάνει η Εταιρεία των Φιλορθοδόξων. Όλα αυτά τα προαναγγελλόμενα δεινά, μάλιστα, είχαν άμεση σχέση με το Πανεπιστήμιο και την παιδεία. Χαρακτηριστικά ας αποθησαυρισθεί εδώ η παρατήρηση του «Αιώνος»: «Σφαγαί του αγίου Βαρθολομαίου ετεχνουργήθησαν, ως μέλλουσαι να ενεργηθώσι τη 1 Ιανουαρίου 1840, καθ’ όλων των ξένων παντός έθνους, καθ’ όλων των συνταγματικών, καθ’ όλων των πεπαιδευμένων. Πυρκαϊαί γενιτσαρικαί εμορφώθησαν κατά του Πανεπιστημίου, του Γυμνασίου και της δημοσίου Βιβλιοθήκης»²⁰.

Και σε επόμενα δημοσιεύματα καταγραφόταν σε περίοπτη θέση: «εμπρησμοί επίσης των Γυμνασίων και του Πανεπιστημίου, σφαγαί των λογίων και δολοφονία τις προωργανισμένη διεκωδωνίσθησαν παρά των ιδίων αυτών ανθρώπων εις τα 1839»21. Καθώς επίσης επισημαινόταν ότι: «Οι πλήρεις πάσης κακίας και αγυρτείας συκοφάνται των Αθηνών διεσάλπισαν φόνους κατά των Λογίων, πυρπολήσεις κατά του Πανεπιστημίου, σφαγάς των Αρχών, ανατροπήν των καθεστώτων και ενοχοποιήσεις κατά της Ιεράς Συνόδου».22

Η στάση του Όθωνα και της κυβέρνησης απέναντι στην συνωμοσία της Φιλoρθόδoξης Εταιρείας και τους πρωτεργάτες της ήταν επιεικής και ήπια και ερχόταν σε ευθεία αντίθεση με την στάση της αντιβασιλείας απέναντι στην «μείζονα» συνωμοσία του 1833 που είχαν οργανώσει και τότε οι ρωσόφιλοι. Το πνεύμα σύνεσης και αποσιώπησης της διαμάχης που επικράτησε από την πλευρά του Όθωνα οφείλεται περισσότερο στο ότι ήθελε να διατηρήσει τις ισορροπίες μεταξύ των κομμάτων· δεν ήθελε να αποξενώσει το ρωσικό, αλλά ούτε να πριμοδοτήσει το αγγλικό και το γαλλικό κόμμα· έτσι ώστε να βγει η χώρα με όσο το δυνατό λιγότερους κραδασμούς από τον στρόβιλο των κομματικών παθών, την στιγμή μάλιστα που σοβούσε η κρίση του Ανατολικού Ζητήματος (1839-1841).

Οι πολύμηνες ανακρίσεις γύρω από την διαλεύκανση της πλεκτάνης οδήγησαν στην σύλληψη τριών ακόμα ατόμων, του Αναστάσιου Ανδρούτσου, του Κωνσταντίνου Μαυρογιάννη και του Πέτρου Βάλβη·κανενός όμως άλλου, πολύ δε λιγότερο από τον χώρο των φοιτητών. Και οι τρεις αυτοί ύποπτοι απαλλάχθηκαν στις 15 Μαΐου 1840 με βούλευμα του Συμβουλίου Πλημμελειοδικών της Αθήνας, λόγω έλλειψης επαρκών στοιχείων. Οι τρεις κύριοι υπεύθυνοι, οι Νικήτας Σταματελόπουλος, Γεώργιος Καποδίστριας και Νικόλαος Ρενιέρης, παραπέμφθηκαν στις 11 Ιουλίου 1840 σε δίκη, κατηγορούμενοι οι δύο πρώτοι ως οργανωτές και ο τελευταίος ως πράκτορας μυστικής εταιρείας, της οποίας ο πρωταρχικός σκοπός ήταν ο αλύτρωτος Ελληνισμός. Ας υπογραμμισθεί ότι οι τρεις αυτοί κύριοι υπεύθυνοι παραπέμφθηκαν για πλημμέλημα και όχι για προδοσία, σύμφωνα με τα άρθρα 212, 214 και 217 του ποινικού κώδικα, τα οποία απαγόρευαν αυστηρά τις μυστικές εταιρείες.

Η δίκη του Ιουλίου εξελίχθηκε σε έναν πόλεμο εγκλήσεων και αντεγκλήσεων, όπως ο εφημεριδογραφικός μεταξύ του «Αιώνος» και της «Αθηνάς» που μαινόταν από τον Ιανουάριο, με αποτέλεσμα οι πέντε δικαστές να καταλήξουν σε αθωωτική ετυμηγορία και για τους τρεις κατηγορουμένους. Η απόφαση αυτή εξόργισε τον Όθωνα, ο οποίος κατέφυγε σε διοικητικά μέτρα, διατάσσοντας την απέλαση του Γεώργιου Καποδίστρια από την Ελλάδα και τον περιορισμό του Νικήτα Σταματελόπουλου στην Αίγινα²³.

Συμπερασματικά

Με την απόφαση του δικαστηρίου αυτού έκλεισε και τυπικά τον Ιούλιο του 1840 το ζήτημα της συνωμοσίας της Φιλορθόδοξης Εταιρείας, ενώ ταυτόχρονα άνοιξε το κρίσιμο ζήτημα της δυναμικής εμπλοκής των φοιτητών και της πανεπιστημιακής κοινότητας ευρύτερα στα πολιτικά τεκταινόμενα της ζωής του τόπου. Η δεύτερη εκδήλωση του φοιτητικού κινήματος τον Δεκέμβριο του 1839, επτά μόλις μήνες από την πρώτη φοιτητική διαμαρτυρία, κατέδειξε με αφοπλιστικό και οξύ τρόπο τους ρόλους που καλούνταν να παίξουν οι φοιτητές ως μία συλλογικότητα που διαπραγματεύεται αιτήματα και πέραν της ακαδημαϊκής κοινότητας.

Ασφαλώς ήταν απροσδόκητη και αιφνιδιαστική η μετάλλαξη αυτή της φοιτητικής εμπλοκής σε μία υπόθεση που συγκλόνισε συθέμελα τις δομές της νεοελληνικής κοινωνίας· μιας εμπλοκής που ανεπιφύλακτα παραμέρισε τα ακαδημαϊκά κίνητρα και υιοθέτησε πολιτικά, μεθοδεύοντας συνάμα την επίτευξη σαφών πολιτικών στόχων, ενώ σε καμία περίπτωση δεν μνημονευόταν ούτε ένα ακαδημαϊκό αίτημα, έτσι για να τηρούνταν τουλάχιστον και τα προσχήματα. Δεν θα μπορούσε να ισχυρισθεί κανείς ότι ήταν ουσιαστική και σε βάθος η μετεξέλιξη των κινήτρων της φοιτητικής κινητοποίησης, η οποία μέσα σε επτά μήνες εγκατέλειψε τις γνωστικές-ακαδημαϊκές αφετηρίες της για χάρη των πολιτικών σκοπιμοτήτων. Για τον λόγο αυτό, άλλωστε, η συμμετοχή των φοιτητών στα πολιτικά τεκταινόμενα του Δεκεμβρίου του 1839 ήταν απροπαράσκευη και άμoρφη. Ωστόσο, δεν θα μπορούσε να παραβλέψει κανείς ότι διέθετε κάτι από την ρομαντική ορμητικότητα της σπουδάζουσας νεολαίας, η οποία δεν δίστασε μπροστά στις δυσκολίες και δεν είχε τον φόβο των συνεπειών και των ύστερων υπολογισμών.

Δεν υπάρχει η παραμικρή αμφιβολία ότι η φοιτητική εμπλοκή του Δεκεμβρίου του 1839 υπάκουσε στους ρόλους για την πολιτική ενεργοποίηση που της είχε προσγράψει το ιδρυτικό του Πανεπιστημίου διάταγμα· απέδειξε ότι μπορεί να προσλάβει την δική της απροσδιόριστη δυναμική· υποστασιοποίησε την υπόθεση ότι μπορεί να γίνει έρμαιο στις επιταγές μιας πολιτικής παράταξης· κατέδειξε ότι μπορεί να οικειοποιηθεί πολλά και ετερόκλητα μεταξύ τους κοινωνικά στοιχεία· επισήμανε σε όλους ότι μπορεί να διαφωνεί με τους εκάστοτε κρατούντες· επέβαλε την διερεύνηση των σχέσεων της πολιτικής εξουσίας με το Πανεπιστήμιο, καθώς και των σχέσεων της ακαδημαϊκής κουλτούρας με τα ιδεολογικά σχήματα της εποχής και, τέλος, αποτέλεσε το πρώτο υπόδειγμα, παρά τις πολλές του αδυναμίες, του Τύπου του φοιτητικού κινήματος που επρόκειτο να ευδοκιμήσει στο ελληνικό Πανεπιστήμιο καθ’ όλη την διάρκεια του 19ου αιώνα· αυτού του φοιτητικού κινήματος που είχε λόγο και τρόπους παρέμβασης στην διαμόρφωση του συλλογικού πολιτικού γίγνεσθαι της νεοελληνικής κοινωνίας.

ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ

1.         I. Α. Πετρόπουλος, Πολιτική και συγκρότηση κράτους στο ελληνικό βασίλειο (1833-1843), Αθήνα 1985-1986, τ. 1, σ. 237-247 και 365-377.

2.         Iστορία του Ελληνικού Έθνους, τ. 13 (1977), σ. 77-79, στο εξής: ΙΕΕ. Επίσης Ι. Α. Πετρόπουλος, ο.π., τ. 1, σ. 366, ακόμα Γ. Η. Πεντόγαλος, «Ιδεολογία καθηγητών και φοιτητών της Ιατρικής Σχολής του Οθωνικού Πανεπιστημίου (1837-1862)», στο: Πανεπιστήμιο:  Ιδεολογία και Παιδεία,, Αθήνα 1989, τ. 1, σ. 185-199 και Γ.Η. Πεντόγαλος, Σχολεία Ιατρικής Παιδείας στην Ελλάδα, Θεσσαλονίκη 1991, σ. 33-34 και 129-130.

3.         Θ. Χρήστου, «Το φοιτητικό κίνημα και η πρώτη του εκδήλωση στο Πανεπιστήμιο Αθηνών (1839)», στα: Πρακτικά του ΙΣΤ’ Πανελληνίου Ιστορικού Συνεδρίου, Θεσσαλονίκη 1996, σ. 289-308.

4.         Κ. Θ.Δημαράς, «Ιδεολογήματα στην αφετηρία του Ελληνικού Πανεπιστημίου», στα: Τα Ιστορικά, τχ. 7 (1987), σ. 3-14, ειδικότερα βλ. σ. 9-12, ακόμη Κ. Θ. Δημαράς, Ελληνικός Ρομαντισμός, Αθήνα 1985, σ. 141-156, 419-427 και 472-480, επίσης Β. Σφυρόερας, «Εκατόν πενήντα χρόνια του Πανεπιστημίου Αθηνών (Βραχύ χρονικό)», στο: 1837-1987 Εκατόν πενήντα χρόνια, Αθήνα 1987, σ. 12-19.

5.         ΙΕΕ, τ. 13 (1977), σ. 70-81 και Μ. Θ. Λάσκαρις, Το Ανατολικόν Ζήτημα (1800-1923), Θεσσαλονίκη 1948, σ. 85-93.

6.         ΙΕΕ, τ. 13 (1987), σ. 76-77.

7.         I. Wilharm, Die Anfange des griechischen Nationalstaates (1833-1843), Munchen-Wien 1973, σ. 225-231 και ειδικότερα σ. 230.

8.         I. Α. Πετρόπουλος, ο.π., τ. 1. σ. 365-367, επίσης Β. Jelavich, «The Philorthodox Conspiracy of 1839», στο: Balkan Studies, τ. 71 (1966), σ. 89-102 και Nachlass Fr. C. von Savigny, Universitatsbibliothek: Munster, Κ 12, Επιστολή Κ.Δ. Σχινά προς Fr. C. και G. von Savigny, Αθήνα, 30 Δεκεμβρίου 1839.

9.         «Αθηνά», αρ. φ. 683, 6 Ιανουαρίου 1840.

10.       I. Α. Πετρόπουλος, ο.π., τ. 1. σ. 367-368 και 475. Το «ανώνυμο υπόμνημα» (χ.χ.) από το Αρχείο Μαυροκορδάτου, αρ. 5794, φακ. 21 (1841) δημοσιεύει ο Ι. Α. Πετρόπουλος, ο.π., τ. 2, σ. 727-744, ειδικότερα βλ. σ. 729.

11.       Β. JeIavich, ο.π., σ. 101 και  Ι. Α. Πετρόπουλος, ο.π., τ. 1, σ. 369.

12.       ΙΕΕ, τ. 13 (1977), σ. 77-79 και Ι. Α. Πετρόπουλος, ο.π., τ. 1, σ. 369.

13.       I. Α. Πετρόπουλος, ο.π., τ. 1, σ. 370-371.

14.       Eνδεικτικά βλ. «Αθηνά», αρ. φ. 681, 27 Δεκεμβρίου 1839? αρ. φ. 682, 30 Δεκεμβρίου 1839· αρ. φ. 683, 6 Ιανουαρίου 1840 και αρ. φ. 684, 10 Ιανουαρίου 1840, επίσης βλ. B. Jelavich, ο.π., σ. 98.

15.       Eνδεικτικά βλ. «Αιών», αρ. φ. 120-121-122, 1 Ιανουαρίου 1840, αρ. φ. 123, 3 Ιανουαρίου 1840· αρ. φ. 124, 3 Ιανουαρίου 1840. αρ. φ. 125, 10 Ιανουαρίου 1840 και αρ. φ. 126, 14 Ιανουαρίου 1840, επίσης βλ. ΙΕΕ, τ. 13 (1977), σ. 78.

16.       O Σταμάτιος Κρήνoς (1815-1886) -το επώνυμό του στην νεότερη βιβλιογραφία συναντάται και ως Κρίνος- ήταν από τα πιο δυναμικά στελέχη των φοιτητικών κινητοποιήσεων της περιόδου 1839-1841. Το 1835 ήρθε στην Αθήνα και παρακολούθησε μαθήματα στο αρτιπαγές Φαρμακευτικό Σχολείο, από όπου το 1836 εξεταζόμενος από το Ιατροσυνέδριο πήρε το δίπλωμα του φαρμακοποιoύ. Προκειμένου να ολοκληρώσει την εγκύκλιο παιδεία του, εγγράφηκε στο Γυμνάσιο, ενώ συγχρόνως άνοιξε δικό του φαρμακείο. Έχει διατυπωθεί η άποψη ότι ο Κρήνος εγγράφηκε και στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Δεν ευσταθεί όμως η άποψη αυτή, διότι μία συστηματική έρευνα στο «Μητρώο των φοιτητών του εν Αθήναις Βασιλικού Πανεπιστημίου Όθωνος» έδειξε ότι το όνομά του δεν ανευρίσκεται ανάμεσα στα άλλα.

Το 1841 ο Κρήνος πήγε για μία διετία στην Πίζα και κατόπιν ως το 1846 στο Παρίσι για ανώτερες σπουδές. Στην Αθήνα επανήλθε το 1850 και έγινε υφηγητής της Οργανικής Χημείας και το 1861 διορίσθηκε τακτικός καθηγητής της Φαρμακολογίας και Φαρμακευτικής στην Ιατρική Σχολή. Υπήρξε μία ενδιαφέρουσα προσωπικότητα και κατέλιπε σημαντικό συγγραφικό έργο. Για περισσότερα βλ. Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, τ. 15, σ. 226, επίσης Χ. Λάζος, Ελληνικό φοιτητικό κίνημα (1821-1973), Αθήνα 1987, σ. 60-62 και Γ. Η. Πεντόγαλος, Σχολεία Ιατρικής Παιδείας στην Ελλάδα, Θεσσαλονίκη 1991, σ. 33-34 και 129-130.

17.       «Αιών», αρ. φ. 123, 3 Ιανουαρίου 1840.

18.       «Αιών», αρ. φ. 124, 3 Ιανουαρίου 1840. Η ημερομηνία 3 Ιανουαρίου 1840 στo φύλλο αυτό (αρ. 124) είναι ίδια με την ημερομηνία τoυ προηγούμενου φύλλου (αρ. 123), επομένως είναι πολύ πιθανό να πρόκειται για λάθος από παραδρομή. Ο «Αιών» κυκλοφορούσε δύο φορές την εβδομάδα, Τετάρτη και Κυριακή. Ως εκ τούτου, στο φύλλο 124 θα έπρεπε να γραφεί η ημερομηνία 7 Ιανουαρίου 1840 (Κυριακή) και όχι 3 Ιανουαρίου 1840 (Τετάρτη).

Ένα άλλο σημείο που θα πρέπει να επισημανθεί είναι ότι μέσα στο ευρύτερο πνεύμα αποσιώπησης της κρίσης και επιείκειας που υιοθέτησε ο Όθωνας για την επίλυση της διαμάχης, όλες αυτές οι αυτεπάγγελτες διώξεις της Εισαγγελίας κατά των φοιτητών θα πρέπει, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, να ανεστάλησαν σιωπηρά.

19.       «Αιών», αρ. φ. 125, 10 Ιανουαρίου 1840.

20.       «Αιών», αρ. φ. 120-121-122, 1 Ιανουαρίου 1840.

21.       «Αιών», αρ. φ. 131, 28 Ιανουαρίου 1840.

22.       «Αιών», αρ. φ. 140, 25 Φεβρουαρίου 1840. Ας επισημανθεί ακόμη εδώ ότι τα Πρακτικά ενός από τα πιο σημαντικά συλλογικά όργανα του Πανεπιστημίου, που ήταν το Ακαδημαϊκό Συμβούλιο και που διαφυλάσσονται στο Αρχείο του Εθνικού και Καπoδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, σιωπούν γύρω από τις επίμαχες αυτές διεργασίες.

23.       I. Α. Πετρόπουλος, ο.π., τ. 1. σ. 375-377 και 478-479.

Μητροπολίτης Πειραιῶς Σεραφεὶμ σὲ μία συνέντευξη ἐφ’ ὅλης της ὕλης

 

Δεῖτε καὶ τὴ συνέχεια τῆς συνέντευξης…

Επιθυμείτε να μάθετε κάτι σχετικό με την προσευχή; Τι θα μπορούσα να σας πω που να μην το ξέρετε;

Πλησιάζοντας κανείς τον Κύριο αμέσως νοιώθει την ανάγκη να προσευχηθή. Σ’ αυτό βοηθούν οι εκκλησιαστικοί ύμνοι και τα προσευχητάρια. Καθώς όμως προσεύχεται κανείς, διαπιστώνει ότι η προσευχή του διασπάται και διάφοροι λογισμοί απασχολούν την ψυχή. Τότε χρειάζεται αγώνας. Όσο περισσότερο αγωνίζεται κανείς να συγκρατήση το νου , τόσο και η προσευχή γίνεται περισσότερο καθαρή. Η ψυχική ατμόσφαιρα δεν καθαρίζεται τελείως αν δεν ανάψη η πνευματική φλόγα. Αυτή είναι δώρο τη; θείας Χάριτος. Όταν ανάψη, η ακατάσχετη φλυαρία των λογισμών σταματά. Συμβαίνει στην ψυχή ό,τι συμβαίνει και στην αιμορροούσα, μόλις άγγιξε το ένδυμα του Κυρίου: «Έστη η ρύσις του αίματος αυτής» ( Λουκ. 8,44 ) .
Στην κατάστασι αυτή η προσευχή τείνη να γίνη αδιάκοπη, αδιάλειπτη. Εδώ εξασκείται συστηματικά η προσευχή του Ιησού, η συνεχής επανάληψις του «Κύριε Ιησού Χριστέ, Υιέ του Θεού, ελέησόν με».
Έως εδώ φθάνει κανείς με την δική του προσπάθεια. Απ’ εδώ και πέρα η θεία Χάρις επεμβαίνει περισσότερο δραστικά.
Η προσευχή δίνεται από τον Θεό και δεν απορρέει από την ψυχική διάθεσι του ανθρώπου. Εισέρχεται μέσα του το πνεύμα της προσευχής και γεμίζει το εσωτερικό της καρδιάς του. Η ψυχή τότε αναβλύζει μόνη της την προσευχή. Βρίσκεται στην επήρεια του πνεύματος της προσευχής.
Εδώ υπάρχουν δύο στάδια: Στο πρώτο η ψυχή να αισθάνεται τα αισθάνεται και τα διακρίνει όλα. Βλέπει γύρω της, νοιώθει την κατάστασί της, κυβερνά τον εαυτό της, μπορεί ακόμη και να διακόψη την επίσκεψι της χάριτος του πνεύματος της προσευχής.
Στο δεύτερο στάδιο, καθώς διδάσκουν οι άγιοι Πατέρες και ιδιαίτερα ο όσιος Ισαάκ ο Σύρος, έχουμε μια εντελώς διαφορετική κατάστασι. Χαρακτηρίζεται σαν έκστασις ή σαν αρπαγή. Η ψυχή, μεθυσμένη από την Θεία Χάρη, παύει να αισθάνεται τα γήινα και τα αισθητά. Αδυνατεί να ελέγχη τον εαυτό της και να επηρεάζη την κατάστασι στην οποία βρίσκεται.
Αναφέρεται στα πατερικά κείμενα ότι κάποιος άρχισε την προσευχή το βράδυ, περιήλθε σ’ αυτή την κατάστασι και συνήλθε το πρωί. Σ’ άλλους με η κατάστασις αυτή συνωδευόταν με λάμψι στο πρόσωπο ή μια ακτινοβολία γύρω του . Σ’ άλλους με αιώρησι πάνω από το έδαφος. Ο Απόστολος Παύλος σ’ αυτή την κατάσταση «ανήλθε μέχρι τρίτου ουρανού». Και οι άγιοι προφήτες με τον τρόπο αυτό μετέφεραν τις βουλές του Θεού.
Θαυμάστε το έλεος του Κυρίου. Λίγο κοπιάζει κανείς και σε τι ύψη αξιώνεται ν’ ανεβή! Γι’ αυτό πρέπει να ενθαρρύνουμε κάθε αδελφό: Αγωνίζου, αξίζει τον κόπο!».
«Ποτέ να μην προσεύχεσθε βιαστικά. Να προσεύχεσθε με έντονη συμμετοχή του νου και της καρδιάς στα νοήματα της προσευχής.
Να προετοιμάζεσθε πριν από την προσευχή μαζεύοντας τις σκέψεις και προσπαθώντας με συγκεντρωμένη προσοχή να σταθήτε ενώπιον του Κυρίου. Βασική προϋπόθεσις μια καλής προσευχής είναι η μετάνοια. Όλοι είμαστε αμαρτωλοί και ο Θεός «πνεύμα συντετριμμένον, καρδίαν συντετριμμένην και τεταπεινωμένην ουκ εξουδενώσει». Σε κάθε προσευχή θυμηθήτε τις αμαρτίες ,στις οποίες πέσατε.
Τι προσπαθώ να κατορθώσω με την προσευχή; Να θερμανθή η καρδιά από αγάπη προς τον Θεό και να διατηρήται έντονη η αίσθησις της παρουσίας του Θεού. Σ’ αυτό βοηθεί πολύ η προσευχή του Ιησού: «Κύριε, Ιησού Χριστέ, ελέησόν με τον αμαρτωλόν». Συχνά να λέτε αυτή την προσευχή , μέχρις ότου η γλώσσα συνηθίση να την επαναλαμβάνη μόνη της.
Για να προοδεύση κανείς στην προσευχή πρέπει να προσπαθή να στολίση την καρδιά του με όλες τις αρετές . Προπαντός με την ταπείνωσι, την μετάνοια και την αυταπάρνησι. Ο Θεός όλα τα βλέπει και όλα τα ακούει. Γνωρίζει όλα τα μυστικά μας. Γι’ αυτό ας καθαρίσουμε κάθε κηλίδα του εαυτού μας. Και όποτε μας έλθη στο νου ή στην καρδιά μας κάτι το ακάθαρτο, αμέσως ας το απομακρύνουμε και αμέσως ας καταφεύγουμε στην προσευχή».
Κάθε αναφορά του νου και της καρδιάς προς τον Θεό είναι πραγματική προσευχή. Εάν, καθώς εργάζεσθε, ενθυμήσθε τον Θεό, αυτό αποτελεί προσευχή.
Ο Μ. Βασίλειος θέτει το ερώτημα: «Πώς οι απόστολοι μπορούσαν να προσεύχωνται αδιάλειπτα;» Και δίνει την απάντηση: «Σ’ όλες τις εκδηλώσεις τους είχαν την σκέψι τους στον Θεό και ζούσαν διαρκώς αφωσιωμένοι σ’ Αυτόν. Αυτή η εσωτερική τους διάθεσις αποτελούσε αδιάλειπτη προσευχή».
Εσείς που ζείτε μέσα στον κόσμο, πρέπει αφ’ ενός ν’ απομακρύνετε από την καρδιά σας κάθε αμαρτωλό λογισμό και αφ’ ετέρου ν’ αφιερώνετε στον Θεό όλες σας τις δραστηριότητες. Αυτή η αναφορά στον Θεό μετατρέπει κάθε πράξι σε προσευχή.
Αναφέρει η Αγ. Γραφή ότι το αίμα του Άβελ βοά προς τον Θεό. Κατά παρόμοιο τρόπο και τα έργα που αφιερώνονται στον Θεό, βοούν προς Αυτόν.
Κάποτε πρόσφεραν σ’ ένα στάρετς εκλεκτό φαγητό . Μόλις το πήρε, είπε: «Τί άσχημα που μυρίζει…». Τον ρώτησαν: «Πώς συμβαίνει αυτό;». Και αυτός τους εξήγησε ότι το έστειλε άνθρωπος χωρίς καλή διάθεσι και ζωή.
Κάθε έργο εμποτίζεται μ’ εκείνα τα αισθήματα με τα οποία πραγματοποιείται. Όσοι έχουν καθαρή καρδιά το αισθάνονται αυτό. Όπως ευωδιάζουν τ’ άνθη , έτσι ευωδιάζουν τα έργα που γίνονται με καλή προαίρεσι. Η ευωδία των καλών έργων υψώνεται προς τον ουρανό, όπως το θυμίαμα.
Οι δοκιμασίες σας δεν σταμάτησαν. Νομίζετε ότι μάταια το επιτρέπει αυτό ο Θεός; Το επιτρέπει επειδή σας αγαπά. Με την δοκιμασία σας καθαρίζει, σας κάνει αστραφτερή σαν διαμάντι στον ήλιο. Σας εξομαλύνει ακόμη τον δρόμο για την βασιλεία των ουρανών. Η άμαξα με την οποία φθάνει κανείς εκεί είναι η υπομονή. Και την υπομονή μόνο με τις δοκιμασίες μπορεί κανείς να την αποκτήση. Γι’ αυτό ακριβώς και στέλνονται».
«Είθε ο Κύριος να ευλογή την προσπάθειά σας για την αδιάλειπτη προσευχή. Είναι απαράβατος πνευματικός νόμος να μας χαρίζη ο Θεός ό,τι ωφέλιμο Του ζητάμε. Η θεία βοήθεια πάντοτε είναι έτοιμη να μας δοθή και πάντοτε βρίσκεται κοντά μας. Πρέπει όμως να την ζητήσουμε. Πλούσια μας χαρίζεται όταν δεν υπάρχη από πουθενά αλλού συμπαράστασι και με όλη μας την καρδιά απευθυνώμαστε στον Κύριο.
Όσο όμως στηριζόμαστε αγέρωχα στις δικές μας ανθρώπινες δυνάμεις, ο Κύριος δεν επεμβαίνη. Είναι σαν να λέη: «Ελπίζεις να επιτύχης μόνος σου. Πιστεύεις στο είδωλο του εαυτού σου. Περίμενε λοιπόν…».
Είθε ο Κύριος να μας χαρίση «πνεύμα συντετριμμένον, καρδίαν συντετριμμένην και τεταπεινωμένην» ( Ψαλμ. 50, 19 ) , ώστε να καταφεύγουμε πάντοτε σ’ Αυτόν».
«Η ποιότης και η ποσότης της προσευχής φανερώνουν την κατάστασι των σχέσεών μας με τον Θεό και την στάθμη της πνευματικής μας ζωής. Γι’ αυτό βλέπουμε αγίους, ν’ αρχίζουν από την δύσι του ηλίου την προσευχή και να την συνεχίζουν όλη την νύχτα , μέχρι την ανατολή και ακόμη περισσότερο. Η προσευχή τους ανυψώνει προς τον ουράνιο Πατέρα και τους αγίους , που τους παρηγορούν και τους ευφραίνουν».
«Επιθυμείτε να γνωρίσετε την νοερά προσευχή. Καλό και υπέροχο έργο επιθυμείτε! Είναι όμως δύσκολο να προκόψη κανείς στην προσευχή του Ιησού, αν δεν συνηθίση να συγκεντρώνεται γενικά σε κάθε προσευχή. Ακολουθήστε γι’ αυτό τον εξής τρόπο:
Συγκεντρώνετε την προσοχή σας στα λόγια στα νοήματα ορισμένων ψαλμών ή άλλων μικρών προσευχών, που ταιριάζουν στην εσωτερική σας κατάστασι. Επαναλαμβάνετέ τους συχνά με βαθειά συναίσθησι και ανάμεσά τους παρεμβάλετε την προσευχή του Ιησού. Αργότερα προσθέστε την επίκλησι προς την Υπεραγία Θεοτόκο και τους αγίους, καθώς και δεήσεις για ζώντας και νεκρούς».
«Η ευχή «Κύριε Ιησού Χριστέ, Υιέ του Θεού, ελέησόν με», είναι όπλο ισχυρό και αποτελεσματικό. Και τούτο διότι το όνομα του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού είναι φοβερό στους εχθρούς της σωτηρίας μας και ευλογητό στους αγίους».
«Η πραγματική προσευχή είναι θείο δώρο. Να παρακαλήτε θερμά τον Θεό να σας το χαρίση.
Η ψυχρότητα στον προσευχή είναι αποτέλεσμα κατακρίσεων, οργής και θυμού, κοσμικών ενδιαφερόντων και απασχολήσεων, σαρκικών ικανοποιήσεων και απολαύσεων… Φυλαχθήτε απ’ όλα αυτά και θα υποχωρήση».
«Εάν μόνη σας επιδιώκετε την μοναχική κουρά, ίσως δεν πρέπει να επιμένετε. Εμπιστευθείτε το θέμα αυτό στην διάκρισι της ηγουμένης. Όταν εκείνη σας το προτείνη, τότε σεις ασφαλώς πρέπει να συμφωνήσετε. Υπήρξαν περιπτώσεις δοκίμων που αρνήθηκαν και αργότερα υπέμειναν θλίψεις και στενοχώριες. Καλύτερα ν’ αποφύγετε αυτό το ενδεχόμενο.
Ευγνωμονείτε τον Θεό για τον πόθο της προσευχής, που νοιώθετε. Αυτός είναι το θεμέλιο της μοναχικής ζωής. Προσεύχεσθε συχνά, πρόθυμα και υπομονετικά. Έτσι θα φθάσετε στην αδιάλειπτη προσευχή . Προσευχηθήτε ειδικά γι’ αυτό. Ο Κύριος είναι κοντά σας. Προσπαθήστε να Τον σκέπτεσθε διαρκώς και να κρατάτε τον εαυτό σας σε ευλαβική συναίσθησι της παρουσίας Του».
Από το βιβλίο : « Οσίου Θεοφάνους του Εγκλείστου
ΑΠΑΝΘΙΣΜΑ ΕΠΙΣΤΟΛΩΝ»
Μετάφρασις από τα ρωσικά
ΕΚΔΟΣΙΣ ΕΝΔΕΚΑΤΗ
ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ
ΩΡΟΠΟΣ ΑΤΤΙΚΗΣ 2004

Η ψυχή και το φοβερό κριτήριο

φοβερό κριτήριο

Η

Κατά τους χρόνους του Μεγάλου Κωνσταντίνου, γύρω στα 330 μ.Χ., ζούσε στην Κωνσταντινούπολη κάποιος πολύ γνωστός του βασιλιά —εξαιτίας της τέχνης που δούλευε για να βγάλει το ψωμί του— ονομαζόμενος Ιωάννης. Αυτός ο Ιωάννης, λοιπόν, περνούσε τη ζωή του μέσα σε ασωτίες και κακίες, δίχως να βάζει ποτέ με το νου του πως υπάρχει κόλαση. Ο Θεός, ωστόσο, που οικονομεί τα πάντα προς το πνευματικό συμφέρον μας, φανερώθηκε σε μια οπτασία του για να διορθώσει το βίο και την πολιτεία του.
Αυτός ο Ιωάννης, όταν κοιμόταν, βλέπει στ’ όνειρό του ότι πρόσφερε στο βασιλιά Κωνσταντίνο ένα έργο της τέχνης του· από το γεγονός αυτό πήρε θάρρος και άρχισε να μιλάει με το βασιλιά και να χαίρεται με τόση παρρησία, λες κ’ ήτανε παιδικοί φίλοι. Ξαφνικά βλέπει το βασιλιά να ξεγυμνώνει το σπαθί του, να τον πιάνει από τα μαλλιά και να ετοιμάζεται να του κόψει το κεφάλι. Ο Ιωάννης έσκυβε συνεχώς το λαιμό του, νομίζοντας τάχα πως παίζει με το βασιλιά. Κ’ ενώ έκλινε το λαιμό του, ακούει το βασιλιά να του λέει σοβαρά!
- Όταν το σπαθί κόψει τα μαλλιά σου, τότε ο σβέρκος σου θα γεμίσει από το αίμα σου.
Του φάνηκε, λοιπόν, ότι οι σβέρκος του κόπηκε και ότι το σπαθί έφτασε ίσαμε το στήθος του. Από το φόβο και την αγωνία του ο Ιωάννης φώναζε απεγνωσμένα βοήθεια, μα δεν φαινόταν κανείς να τον σώσει. Μέσα στον φριχτό εκείνο φόβο και τον ιδρώτα της αγωνίας, ξύπνησε ο Ιωάννης, κατατρομαγμένος! Όταν συνήλθε κάπως, έκθαμβος από την οπτασία, συλλογιζότανε τα όσα είδε. Μετά, σταύρωσε με το χέρι του το σώμα του και ψιθύρισε:
-Σ’ ευχαριστώ, καλό μου όνειρο, που μου έδειξες μονάχα με τη φαντασία τούτον το φοβερό αγώνα και την αγωνία, και όχι στην αληθινή πραγματικότητα!
Κ’ έμεινε, δυστυχώς πάλι αδιόρθωτος και αμετανόητος, συνεχίζοντας τον προηγούμενο άσωτο βίο του.
Υστερ’ από λίγο καιρό πέφτει σε μια πολύ βαριά αρρώστια και άρχισε να ζητάει την άνωθεν βοήθεια. Και τότε είναι που είδε πάλι, —όχι σε απλό του όνειρο, μα σε έκσταση—, πως βρισκότανε μπροστά σ’ ένα βήμα επιτρόπων και δικαστών. Πάνω από τους δικαστές, σ’ ένα ψηλό θρόνο, καθότανε ο βασιλιάς, με όψη φοβερή, ντυμένος συγχρόνως βασιλική και αρχιερατική λαμπρή στολή. Δεξιά και αριστερά του καθότανε κάποιοι άντρες ιεροσεβείς και σεβάσμιοι. Και, ακριβώς κάτω απ’ αυτούς, στεκότανε περίτρομος εκείνος εμπρός τους. Στη δεξιά πλευρά του βασιλιά έβλεπε να στέκονται μερικοί ευνούχοι και ωραίοι νέοι, ενώ από τ’ αριστερά του ένας άλλος, πιο ταπεινός και πιο καταδεχτικός. Πίσω από το θρόνο του βασιλιά φαινόταν ένας βαθύτατος και σκοτεινότατος λάκκος, που μόνο να τον έβλεπες σου προξενούσε μεγάλο φόβο και οδύνη.
Κ’ ενώ, λοιπόν, ο Ιωάννης στεκόταν εκεί, με φόβο και τρόμο, ακούει το βασιλιά να του λέει:
-Γνωρίζεις, άραγε, νέε μου, ποιός είμ’ εγώ;
-Ξέρω, Κύριε μου, —αποκρίνετ’ εκείνος— πως είσαι ο σαρκωμένος Υιός του Θεού και Θεός, όπως μας διδάσκουν τα βιβλία της Αγίας Γραφής.
Και τότε ό βασιλιάς τον ξαναρωτά:
-Και αφού γνωρίζεις από τη Γραφή το πρόσωπό μου, καθώς κ’ εκείνους που κάθοντ’ εδώ δίπλα μου, πώς και γιατί λησμόνησες τον φοβερισμό εκείνο που σου έκαμε πριν λίγα χρόνια ο βασιλιάς Κωνσταντίνος; Ή μήπως δεν θυμάσαι πια για τί πράγμα σου μιλώ;
-Το καταλαβαίνω και το θυμούμαι πολύ καλά, Κύριέ μου, απαντά ο Ιωάννης. Αν ψάξεις μέσα στην ψυχή μου θα βρεις ακόμη ωμά τα ίχνη εκείνου του φόβου που τράβηξα τότε.
-Και αν —του λέει ο βασιλιάς— τ’ απομεινάρια εκείνου του φόβου τα κουβαλάς ακόμα στη ψυχή σου, γιατί επιμένεις στις αμαρτίες και τις ασωτίες σου; Μάθε, λοιπόν, στην πράξη, πως εγώ ήμουν και τότε που σου έφερα τη φοβερή εκείνη δοκιμασία, και όχι ο Κωνσταντίνος.
Και τελειώνοντας ο βασιλιάς τούτα τα λόγια, πρόσταξε μ’ ένα νεύμα να τον ρίξουν στο λάκκο που φαινόταν πίσω του. Μα καθώς άρχισαν οι ευνούχοι να τον σπρώχνουν δίχως έλεος προς το σκοτεινόλακκο, εκείνος άνοιξε τα χέρια του και παρακαλούσε την Παναγία, να έρθει να τον βοηθήσει. Ξάφνου, σαν να είδε τη Θεοτόκο εκεί μπροστά, και μετά ήρθε η φωνή του βασιλιά:
-Μια που η Μητέρα μου με παρακαλεί, αφήστε τον να φύγει.
Ως εδώ φτάνει η οπτασία, την οποία είδε ο Ιωάννης. Κ’ εκείνος, φοβισμένος και κατατρομαγμένος, μόλις συνήλθε, πήγε σ’ έναν ευλαβή μοναχό και διηγήθηκε τα πάντα. Κ’ εκείνος του λέει:
-Να δοξάζεις το Θεό, αδελφέ μου, που αξιώθηκες να λάβεις μια τέτοια διδασκαλία και να πάρεις ένα τέτοιο μάθημα. Ξύπνα, λοιπόν, αγαπητέ μου, μην πάθεις κ’ εσύ όσα έπαθε αυτός, για τον οποίο τώρ’ αμέσως θα σου μιλήσω.
Μια παρόμοια με τη δική σου οπτασία είδε κ’ ένας άλλος άνθρωπος. Είδε δηλαδή έναν από τους πρώτους μέσα στους βασιλικούς επιτρόπους και δικαστές, ονομαζόμενο Γεώργιο, να σέρνεται αλυσοδεμένος, για να ριχτεί σ’ ένα φοβερό λάκκο, κ’ έτρεμε ολόκληρος από το φόβο του. Ένας από τούς παραβρισκόμενους, που είχε το θάρρος από τη στενή γνωριμία του με το βασιλιά, συγκράτησε τους υπαλλήλους που τον έσερναν για να τον πετάξουν στο ανοιχτό εκείνο χάσμα, και τους παρακαλούσε να τον αφήσουν· τους έδωκε, μάλιστα, την προσωπική του εγγύηση και υπόσχεση, πως μέσα σε είκοσι μέρες θα διορθωθεί, θ’ αλλάξει.
Όταν ο Γεώργιος ελευθερώθηκε μ’ αυτή την υπόσχεση και την εγγύηση, εκείνος που είδε την οπτασία κατάλαβε το νόημά της· πάει, λοιπόν, και φανερώνει την οπτασία ‘ εκείνον τον Γεώργιο, που τον σέρνανε προς το φριχτό χάσμα, διότι ήταν γνωστός και φίλος του. Αλλά ο Γεώργιος, ακούγοντας όλα αυτά δεν πίστεψε τίποτε και τα θεώρησε γελοία πράγματα. Κ’ έτσι έμεινε αμετανόητος και αδιόρθωτος. Όμως, όταν πέρασαν οι είκοσι μέρες, έφυγε από τη ζωή ετούτη ο ταλαίπωρος και πήγε να πληρώσει το χρέος, που δεν πίστεψε και δεν καταδέχτηκε να εξοφλήσει. Αυτά, σαν προσθήκη, διηγήθηκε ο ευλαβής εκείνος μοναχός στον Ιωάννη. Κι ο Ιωάννης, ακούγοντας όλα αυτά, κ’ έχοντας στο νου του ακόμη ζωντανά εκείνα τα φοβερά, που είχε ιδεί ο ίδιος στη δική του οπτασία, εξομολογήθηκε χωρίς ντροπή όλα του τ’ αμαρτήματα, και άλλαξε τη ζωή του προς το καλύτερο. Έτσι έζησε για πολλά χρόνια ένα θεάρεστο βίο, και πέθανε χριστιανικά σε βαθιά γεράματα.
(Π. Β. Πάσχου, «Αγγελοτόκος έρημος», εκδ. Αρμός)

Οι χριστιανοί σήμερα (Μοναχού Μωυσέως Αγιορείτου)

 

Όταν ο σύγχρονος χριστιανός μιλάει για τον Θεό, εννοεί, λίγο-πολύ, κάτι που βρίσκεται πέρα μακριά στον ουρανό, άγνωστο, ακατανόητο, φοβερό, απλησίαστο, που απλά το αποδέχεται, χρήσιμο για ώρα ανάγκης, μερικές φορές του αποδίδει μαγικές ιδιότητες και συχνά επαναλαμβάνει το ανορθόδοξο «πίστευε και μη ερεύνα».
Κατά τα άλλα αυτή η πίστη στο Θεό δεν επιφέρει ουσιαστική αλλαγή στη ζωή του χριστιανού. Μπορεί να εκκλησιάζεται μερικές Κυριακές, να έχει στη βιβλιοθήκη του σύγχρονα πνευματικά βιβλία, παλιές εικόνες στο σαλόνι, κάποιο κομποσκοίνι στο χέρι, να δίνει και λίγη ελεημοσύνη. Όμως παραμένει ανυπόμονος στο ότι οι άλλοι δεν είναι όπως τους θέλει, μίζερος για τα χρήματα, βυθισμένος στον ατομισμό, στην καλοπέραση, στο άγχος, στον ανταγωνισμό. Αυτό όμως δεν είναι ζωή εν Χριστώ. Μυρίζει θάνατο. Σε τί διαφέρει ο χριστιανός σήμερα από τον υπόλοιπο κόσμο; Όταν δεν έχει μακροθυμία, πραότητα, χαρά, απλότητα και κυρίως ταπείνωση, σημαίνει ότι δεν έχει νοιώσει τίποτε από την εν Χριστώ ζωή. Ζωή που ανακαινίζει, μεταμορφώνει και ωραιοποιεί τον άνθρωπο και μέσα από τις καθημερινές δυσκολίες.
Η ζωή των χριστιανών, μη διαφέροντας, καταντά επιβίωση δίχως νόημα, ανόητη, αφού δεν μπορείς να ζεις μόνο για μια σύνταξη ή για ένα δεύτερο διαμέρισμα ή για ένα καινούριο αυτοκίνητο. Δεν καρτεράμε μια ουσιαστική αλλαγή, κινούμεθα δίχως ελπίδα. Έτσι, τρέχουμε συνέχεια, υφαίνοντας κατά κάποιο τρόπο το σάβανό μας. Η ζωή, λέμε και εμείς, είναι μαύρη, άχαρη, τα ίδια και τα ίδια, μουντή, θολή, ρουτίνα.
Ο χριστιανός πρώτα-πρώτα καλείται να σκύψει και να ακούσει τη φωνή του Ευαγγελίου, που τον καλεί σε μία συνεχή διακινδύνευση της αυτάρκειας που τον διακατέχει, που πονηρού λογισμού εκείνου, που τον κινεί να λέει: ε εμείς, δόξα τω Θεώ, δεν κάνουμε τα φοβερά και αισχρά, που βλέπουμε καθημερινά στην τηλεόραση. Η σκέψη αυτή είναι μάλλον δαιμονοκίνητη και ο εφησυχασμός που δίνει δεν είναι ασφαλώς καθόλου αγαθός. Δεν θα δώσουμε λόγο στο Θεό μόνο γιατί δεν πράξαμε το κακό, αλλά και γιατί δεν πράξαμε το καλό, δεν αγαπήσαμε τρυφερά την αρετή.
Οι χριστιανοί σήμερα έχουν διπλή ζωή, δεν είναι ακέραιοι, ενοειδείς, οι αυτοί πάντα. Ο διχασμός αυτός είναι μια μεγάλη ταλαιπωρία. Ο χριστιανός δεν μπορεί άλλος να είναι και άλλος να φαίνεται, άλλα να λέει και άλλα να ενεργεί. Αυτή η ηθοποιία, καλή ή κακή, δεν μπορεί να ανήκει σε κανέναν χριστιανό. Η αληθινή σχέση του ανθρώπου με τον Θεό, χαρακτηρίζει και τις σχέσεις του με τους ανθρώπους. Δεν είναι άλλος ο κυριακάτικος χριστιανός και άλλος ο καθημερινός. Παρατηρείται, όπως και άλλοτε έχω πει, μια ευσεβής μασκοφορία. Μια ερμηνεία της μανιώδους σπουδής του ανθρώπου για την τέλεια εξωτερική του εμφάνιση, είναι τα φύλλα της συκής, για να καλύψει την εσωτερική του κενότητα και γυμνότητα. Στ΄ ακριβότερα και ωραιότερα ενδύματα δεν αντιστοιχεί το κάλλος και η τελειότητα του εσωτερικού κόσμου.
Ο χριστιανός παρασύρεται στις πολλές βιοτικές μέριμνες, τυρβάζει περί πολλά, αποσπάται στη μερικότητα, απολυτοποιεί το λίγο, το μικρό, αρέσκεται και προτιμά τους απαγορευμένους καρπούς, οι οποίοι του παρουσιάζονται ωραίοι, γλυκείς και ευχάριστοι, δεν θέλει να διαφέρει, δεν θέλει να αγωνίζεται, δεν θέλει να μειώνεται η ελευθερία του, λέει, να περιορίζεται. Έτσι, σίγουρα οδηγείται στη αξιοποίηση πραγμάτων δευτερευόντων, που τα θεωρεί πρώτα. Επανέρχεται ο δαίμονας της Εδέμ και προτείνει το γυαλιστερό που θαμπώνει και όχι το πολύτιμο, το εύκολα βλεπόμενο, το φθηνό, το διαφημιζόμενο, το των πολλών, το παραποιημένο, το μεταχειρισμένο, το αποδεκτό, το καταναλώσιμο. Η απόκτηση αυτή δεν είναι κατάκτηση, δεν περιέχει γνησιότητα, αγωνιστικότητα, μόχθο υπομονής και αγάπης. Εδώ έγκειται η παραπληροφόρηση, ο αποπροσανατολισμός, η παραπλάνηση στην υιοθεσία δαιμονικού ήθους, ύποπτου, ύπουλου, δόλιου τρόπου προσεγγίσεως του κόσμου. Με τον τρόπο αυτό δίνονται σφαλερές προτεραιότητες, πλανερές, πλασματικές, αποσπασματικές αλήθειες, ωραιοποίηση της ακοσμίας, απομονωτισμός επικίνδυνος, ναρκισσισμός νοσηρός, μετάθεση του προβλήματος, πολυχρωματισμός του κελύφους. Υπερβάλλω;
Έχουμε μια μαγική αντίληψη περί Εκκλησίας εμείς οι χριστιανοί σήμερα. Λέμε: «Αν έρθεις στην Εκκλησία οι δουλειές σου θα πάνε καλά». Μα υπάρχουν χριστιανοί πιστοί που είναι άνεργοι, νέοι επιστήμονες αδιόριστοι, έμποροι πτωχεύσαντες. Λέμε: «Αν δεν έλθεις στην Εκκλησία θα καταστραφείς». Μα ο Χριστός δεν πίεσε ερχόμενος καμία συνείδηση. Δεν έχουμε το δικαίωμα να απειλούμε, να φοβερίζουμε τον κόσμο, παιανίζοντας μάλιστα ένα σκοπό που μιλά για ένα Θεό ανύπαρκτο, ένα Θεό δηλαδή τιμωρό, εκδικητή, τρομοκράτη, φθονερό, αντίδικο. Ένα Θεό που μοιράζει καλές θέσεις εργασίας, παχυλούς μισθούς, υψηλές συντάξεις, επιδόματα, ευζωία, μακροζωία και λοιπά. Μοιάζουμε με διαφημιστές νέων προϊόντων ομορφιάς η συνήγορους του αδικημένου Θεού. Δεν έχουμε νοιώσει ακόμη εμείς οι χριστιανοί του δύστροπου εικοστού αιώνος ότι η Εκκλησία είναι ο Χριστός που σώζει και δεν σώζεται από κανέναν μας. Ο Χριστός είπε αν θέλουμε από την καρδιά μας την τελειότητα ας τον ακολουθήσουμε. Οι σημερινοί χριστιανοί γίνονται εισαγγελείς, βασιλικότεροι του βασιλέως, με ζήλο ανεπίγνωστο, με σπουδή αδιάκριτη, με νόθο ιεραποστολισμό.
Μα, αγαπητοί μου, όλοι οι άγιοι της Εκκλησίας μας ήταν άρρωστοι, φτωχοί οι πιο πολλοί, συχνά κυνηγημένοι, ανήμποροι, καταφρονεμένοι, δεν τους έπιανε το μάτι σου. Ο Χριστός δοξάσθηκε στον Γολγοθά. Ο πόνος είναι συνοδοιπόρος μας στη ζωή. Το σύμβολο του χριστιανισμού είναι ο σταυρός. Δεν επιτρέπεται η παραπληροφόρηση. Στην Εκκλησία μέσα συνεχίζεται, ενυπάρχει ο πόνος, αλλά έχει νόημα, έχει διέξοδο, οδηγεί σε ανάσταση. Δεν έχουμε το δικαίωμα ως ορισμένοι υποψήφιοι πολιτικοί να ξεγελάμε το λαό, υποσχόμενοι επίγειους παραδείσους. Ο Χριστός είπε ότι θα έχουμε στον κόσμο αυτό θλίψη. Δεν μακαρίζει όσους χασομερούν στα γέλια. Επιθυμούμε και δημιουργούμε ένα νεοχριστιανισμό στα μέτρα μας, στις ανάγκες μας, άκοπο, άμοχθο, πρόχειρο, εύκολο, δίχως κανέναν κόστος, αντιασκητικό, τελικά αντιευαγγελικό. Σε αυτή την προοπτική η θ. Λειτουργία στο ναό είναι μια απλή ακρόαση των λεγομένων, μία θέαση των τελουμένων, που θα μπορείς να την παρακολουθείς πιο ήσυχα και από την πολυθρόνα σου στο σπίτι από την τηλεόραση ή το ραδιόφωνο στο αυτοκίνητο. Δεν είναι θυσία, συμμετοχή, εγρήγορση, επί τω αυτώ πάντων των αδελφών συγκοινωνούντων και θερμά δεομένων.
Εντός των χριστιανικών κοινοτήτων ο ανέστιος, ο ανέραστος, ο αφιλόξενος, ο απομονωμένος και ταλαίπωρος άνθρωπος ζητά να θερμανθεί από την αγάπη και την αλήθεια. Αν ερχόμενος συναντήσει τη δική μας απροθυμία, αφιλοξενία κι αδιαφορία, την κόπωση, την αναβολή, την αδιαθεσία και αναποφασιστικότητα, τότε θα είναι τραγικό και για εμάς και για εκείνον. Αν δεν έχουμε φως και χαρά, βίωμα και ζωή, τι να προσφέρουμε; Τ΄ άλλα τα βρήκε αλλού κι ίσως καλύτερα. Αν εμείς οι χριστιανοί δεν έχουμε τη χαρά της προσωπικής συναντήσεώς μας με τον Χριστό τότε τί νόημα έχει η αναγραφή της χριστιανικής μας ιδιότητας στην ταυτότητα κι ένας τυπικός εκκλησιασμός; Λέγει ο άγιος Γρηγόριος ο Σιναΐτης πως αν δεν γνωρίσουμε τι μας έπλασε ο Θεός, δεν θα κατανοήσουμε τι μας έκανε η αμαρτία. Αν δεν γνωρίσουμε το φως της χάριτος, λέμε ότι είμαστε καλά και στο ημίφως. Στο φως αποκαλύπτεται η πραγματικότητά μας. Μέσα στο φως θ΄ αποκαλυφθεί η Αλήθεια της Εκκλησίας. Η Εκκλησία δεν είναι αυτό που φανταζόμαστε, που νομίζουμε, που θα θέλαμε να είναι. Η Εκκλησία είναι μία μητρική αγκάλη, που όλους θέλει να σώσει, αν θελήσουν να σωθούν. Δεν είναι θεσμός, δεν είναι ιδεολογία, δεν είναι παράταξη, δεν είναι σύστημα, δεν είναι μέρος. Η Εκκλησία δεν δικάζει, δεν τιμωρεί, δεν ψάχνει για οπαδούς, δεν μετασχηματίζεται, δεν διαιρεί, δεν κουράζεται, δεν ξεκουράζεται, δεν ανησυχεί να πείσει αποστομωτικά, να υποδουλώσει και να κατατροπώσει κανένα και ποτέ. Προσέξτε το παρακαλώ.
Οι χριστιανοί σήμερα πρέπει να γίνουμε οι άνθρωποι των καθαρών βιωμάτων, να μιλά πιο βροντερά η ζωή μας η ίδια από τα πολλά λόγια μας, να μη απαιτούμε με προπέτεια το θαύμα, να μη βιαζόμαστε στην προσευχή, ν΄ ακούμε και τον άλλο, όποιος κι αν είναι, να υπομένουμε την αντίδραση, την αντίσταση του άλλου, να συνεργασθούμε με το Θεό. Εμείς θα του δώσουμε τον εκούσιο κόπο μας, την άσκηση, κι Εκείνος τη χάρη Του και το έλεός του, αφού πάντοτε η σωτηρία του ανθρώπου είναι συνεργία Θείας Χάριτος κι ανθρώπινης ενέργειας. Ο άνθρωπος πλάσθηκε κατ΄ εικόνα Θεού κι ο σκοπός της δημιουργίας του είναι η θέωση. Η αποστολή της Εκκλησίας είναι η σωτηρία του κόσμου, τα μυστήρια της Εκκλησίας αγιάζουν τον αγωνιζόμενο άνθρωπο, ο οποίος καθαριζόμενος φωτίζεται και θεώνεται. Αυτή είναι η ορθόδοξη θεολογία, η ανθρωπολογία, η εκκλησιολογία και η ασκητική της Εκκλησίας μας. Μη ψάχνουμε γι’ άλλες ατραπούς, όταν μία είναι η οδός της σωτηρίας, της θεώσεως, της τελειότητος.

(Απόσπασμα από το βιβλίο  «Οι χριστιανοί σήμερα»)

ΙΣΚΕ: «Είναι άδικο, να πληρώνουν οι Κληρικοί, την λεηλασία που έγινε στην Ελληνική οικονομία»

Ο Ιερός Σύνδεσμος των Κληρικών της Ελλάδος (Ι.Σ.Κ.Ε) μετά τα δημοσιεύματα στον έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο, που αφορούσαν την περικοπή του μισθού των Κληρικών έως και 50%, επικοινώνησε με το Γραφείο του Υφυπουργού Οικονομικών κου Φιλίππου Σαχινίδη, απ´ όπου την 4.5.2011 είχε λάβει την διαβεβαίωση ότι δεν τίθεται θέμα διακοπής της μισθοδοσίας των Κληρικών. Η απάντηση, στο νέο θέμα που προέκυψε, ήταν στο ίδιο πνεύμα, λέγοντας μας πως σωστό είναι, να μένουμε στα λόγια του Υπουργού και όχι στα δημοσιεύματα των εφημερίδων.
Παρ´ όλα αυτά, επειδή η ανησυχία των Κληρικών εντείνεται, και επειδή δεν γνωρίζουμε ποιοι κρύβονται πίσω από τα σενάρια τα οποία βλέπουν το φως της δημοσιότητας, ο Ι.Σ.Κ.Ε καλεί τα μέλη του σε επαγρύπνηση και καλεί όλους τους Κληρικούς της Ελλάδος να ανταποκριθούν σε ενδεχόμενο κάλεσμα για ΠΑΝΚΛΗΡΙΚΗ συνέλευση σε τόπο που θα ορισθεί έγκαιρα για την λήψη αποφάσεων.
Θεωρούμε πως είναι άδικο, να πληρώνουν οι Κληρικοί, την λεηλασία που έγινε στην Ελληνική οικονομία, την στιγμή μάλιστα που είχε τεθεί ως όρος, η μισθοδοσία του Ιερού Κλήρου, όταν δόθηκε η Εκκλησιαστική  περιουσία στο κράτος.