Μὴ δῶτε τὸ ἅγιον τοῖς κυσίν· μηδὲ βάλητε τοὺς μαργαρίτας ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν χοίρων, μήποτε καταπατήσωσιν αὐτοὺς ἐν τοῖς ποσὶν αὐτῶν, καὶ στραφέντες ῥήξωσιν ὑμᾶς.

Σάββατο, Μαρτίου 26, 2011

Η 25η Μαρτίου και η σημασία της Εθνικής Παλιγγενεσίας των Ελλήνων

 Από την εποχή του μεγίστου φιλοσόφου Αριστοτέλους είναι διαπιστωμένη η κοινωνικότης της ανθρωπίνης φύσεως, η οποία διαπλάθει την ξεχωριστή προσωπικότητα ενός εκάστου  των ανθρώπων και η οποία είναι αδύνατον να διαπλασθεί εκτός της κοινωνίας. «Εκ τουτων ουν φανερον ότι των φυσει η πολις εστι και ότι ανθρωπος φυσει πολιτικον ζωον» Αριστοτέλους,  Πολιτικά,1253a.

Συνεπώς μέσα στο εκάστοτε κοινωνικό πλαίσιο δημιουργούνται οι ανθρώπινες αξίες. Οι άνθρωποι δηλαδή επιδιώκουν την πραγματοποίηση σκοπών ειδικής ή γενικής σημασίας, που κατευθύνουν τη δραστηριότητά τους. Όταν ένας αριθμός ανθρώπων έχει κοινούς σκοπούς, συνιστά κοινωνική ομάδα. 

Επομένως οι ανθρώπινες αξίες είναι τα συνδεσμικά στοιχεία των κοινωνικών συμβιώσεων.
Ένα είδος κοινωνικής συμβιώσεως είναι και η εθνότητα. Η εθνική συνείδηση, ιδιαίτερα όταν υπάρχει κίνδυνος διασπάσεως ή γενοκτονίας ενός έθνους, αποδίδει κοινές αξίες, ιδανικά και σκοπούς, τα οποία οδηγούν την εθνική δράση των ανθρώπων. Το εθνικό συναίσθημα δεν βιώνεται από όλους και σε όλες τις εποχές με την ίδια ένταση. Είναι γνωστή εν προκειμένω η διαχρονική ιδιαιτερότης των Ελλήνων, να αφυπνίζεται το εθνικό φρόνημά τους προ εξωτερικού κινδύνου, γνωστή ήδη από την εποχή των περσικών πολέμων.

Μία από τις αρχαιότερες διατυπώσεις της ουσίας του εθνικού συνεκτικού δεσμού ως ιδιόμορφου και θεμελιώδους στοιχείου της δράσης των Ελλήνων απαντάται στον Ηρόδοτο:«το ομαιμον, το ομογλωσσον, τα κοινα των θεων ιδρυματα, αι  θυσιαι και τα ομοτροπα ηθη», Ηροδότου, Ιστοριών Η,144. Πρόκειται δηλαδή για τη συνοχή, η οποία προκύπτει από την κοινή καταγωγή, την κοινή γλώσσα, την κοινή θρησκεία και τα κοινά ήθη και έθιμα.

Κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας, οι υπόδουλοι Έλληνες με την εθνική κληρονομιά αιώνων από της αρχαιότητος, είχαν χάσει κατά την μακραίωνη δουλεία υπό τον ζυγόν των Οθωμανών, την εθνική ελευθερία τους, υπό την καθαρά υπαρξιακή της έννοια, ως αυτεξουσιότητος και αποκλειστικής δυνατότητος αυτοκαθορισμού. Η συναίσθηση της στερήσεως της ελευθερίας έγινε έντονος, ισχυρός πόθος για την απόκτησή της  και ο κυρίαρχος στόχος της Εθνικής μας Παλιγγενεσίας εκφράστηκε στο καταλυτικό διώνυμο: Ελευθερία ή Θάνατος!
Αυτό το πρωτόγνωρο μέχρι τότε για τους άλλους υπόδουλους λαούς διλημματικό ζεύγμα, είναι η εθνική παρακαταθήκη των Ελλήνων και ισχύει διαχρονικώς στην ελληνική εθνική αντίληψη.

Στην αρχαιότητα το εντοπίζουμε στον όρκο των Αθηναίων εφήβων: «Ου περι πλειστον  ποιησωμαι το ζην της ελευθερίας», στο Βυζάντιο στη μεγαλόπρεπη απάντηση του βυζαντινού αυτοκράτορος Κωνσταντίνου Παλαιολόγου, στην πρόταση για παράδοση της Πόλεως στους Οθωμανούς: «κοινη γνωμη παντες αυτοπροαιρέτως αποθανουμεν και ου φεισόμεθα της ζωής ημων», στη νεώτερη εποχή στον Θούριο του Ρήγα Φεραίου: «κάλλιο είναι μιας ώρας ελεύθερη ζωή παρά σαράντα χρόνους σκλαβιά και φυλακή». Το εθνικό αυτό ιδεώδες «σφραγίστηκε» από τον Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη, με τη φράση του: «απεφασίσαμεν ή να ελευθερωθωμεν η να αποθανωμεν».

Το αίτημα της ελευθερίας συνδυάζεται προς την κλασσική αρχαιότητα και τη διαμόρφωση της ιστορικής συνέχειας και εθνικής συνειδήσεως του Νέου Ελληνισμού. «Η αναβίωση της κλασσικής παιδείας εμπλούτισε την επαναστατική ιδεολογία με τα ακατάλυτα πνευματικά εργαλεία, τα οποία μας οδήγησαν στο θαύμα του Αγώνος του 1821» ( Ι.Θ.Κακριδής, Αρχαίοι Έλληνες και Έλληνες του 1821, Παν/μιον Θεσ/νίκης, 1956). Ο αγωνιστής της Επανάστασης στρατηγός Μακρυγιάννης προ του θανάτου ετόνιζε: «Παμε να ιδουμε τους παλιους τους Έλληνες εις το μέρος οπου κατοικουνε, να βρουμε τον γερο-Σωκρατη, τον Πλατωνα, τον Θεμιστοκλη, τον λεβεντη Λεωνιδα και να τους ειπουμε τις χαροποιες ειδησες ότι αναστηθηκαν οι απογονοι τους, οπου ηταν χαμενοι και σβησμενοι από τον καταλογο της ανθρωποτης», (Στρατηγού Μακρυγιάννη, Απομνημονεύματα, Αθήναι, Γαλαξίας 1965, σελ.34)

Τα θετικά στοιχεία της ένδοξης Βυζαντινής Αυτοκρατορίας νοηματοδότησαν την ιδέα του Νέου Ελληνικού Κράτους (Πβ. Γ.Δασκαλάκη, Η αιώνια ελληνική ιδέα της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, Ανάτυπον από «Αρχείον Νομολογίας», ΙΔ, 1953 και Ι.Καραγιαννόπουλου, Το Βυζαντινό κράτος, τόμος Α, Θεσ/νίκη, 1983, σελ.21, 26)

Κυρίαρχη αντίληψη των αγωνιστών του 1821 ήταν ότι πολεμούσαν «για του Χριστού την πίστη την Αγία  και της Πατρίδος την Ελευθερία». Η διακήρυξη της Ανεξαρτησίας έγινε εν ονόματι της Αγίας και Αδιαιρέτου Τριάδος. Σε ευρύτερη σημασία η λαϊκή Ορθοδοξία αποτελούσε  την κύρια συνιστώσα της ιδεολογίας της Εθνεγερσίας. Ο αγώνας «υπέρ Πίστεως» ερμηνεύεται από το γεγονός ότι ο «Τούρκος» ήταν συγχρόνως εθνικός και θρησκευτικός εχθρός. Η θέση αυτή ενεθάρρυνε τους υπόδουλους Χριστιανούς και απέβλεπε να … συγκινήσει τους τελικώς «ασυγκίνητους» ομοθρήσκους μας της Δύσεως, εκτός των ορισμένων εξαιρέσεων Ρομαντικών Φιλελλήνων.

Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης ως ο ενσαρκωτής των ιδεωδών του Αγώνος του 1821, μας παραδίδει: «Όταν αποφασίσαμεν να κάμωμεν την επανάστασιν δεν εσυλλογίσθημεν, ούτε πόσοι είμεθα, ούτε πως δεν έχομεν άρματα, ούτε ότι οι Τούρκοι βαστούσαν τα κάστρα … Αλλά ως μία βροχή έπεσεν εις όλους η επιθυμία της Ελευθερίας μας και όλοι, οι κληρικοί και οι προεστοί και οι καπεταναίοι και οι πεπαιδευμένοι, μικροί και μεγάλοι εσυμφωνήσαμεν εις αυτόν τον σκοπόν και εκάμαμεν την Επανάστασιν». (Θ.Κολοκοτρώνης, Απομνημονεύματα:Διήγησις συμβάντων της Ελληνικής Φυλής 1770-1835)

Σήμερα, σε καιρούς δυσχερείς για το μέλλον της Ελλάδος, φαντάζουν επίκαιρα όσο ποτέ τα λόγια του ποιητή Κωστή Παλαμά:
«Αλοίμονο σ’αυτόν που ακούει
Το προσκλητήρι των καιρών
Να το φυσάει ή να το κρούη
Σάλπιγγα ή τύμπανο. Τα’ακούει,
Και δεν λέει: Παρών!


δρ. Κωνσταντίνα Παλαμιώτου

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Το «Ελληνικά και Ορθόδοξα» απεχθάνεται τις γκρίνιες τις ύβρεις και τα φραγγολεβέντικα (greeklish).
Παρακαλούμε, πριν δημοσιεύσετε το σχόλιό σας, έχετε υπόψη σας τα ακόλουθα:
1) Ο σχολιασμός και οι απόψεις είναι ελεύθερες πλην όμως να είναι κόσμιες .
2) Προτιμούμε τα ελληνικά αλλά μπορείτε να χρησιμοποιήσετε και ότι γλώσσα θέλετε αρκεί το γραπτό σας να είναι τεκμηριωμένο.
3) Ο κάθε σχολιαστής οφείλει να διατηρεί ένα μόνο όνομα ή ψευδώνυμο, το οποίο αποτελεί και την ταυτότητά του σε κάθε συζήτηση.
4) Κανένα σχόλιο δεν διαγράφεται εκτός από τα spam και τα υβριστικά

  Ἕκαστον μέλος τῆς ἁγίας σου σαρκός ἀτιμίαν δι' ἡμᾶς ὑπέμεινε τὰς ἀκάνθας ἡ κεφαλή ἡ ὄψις τὰ ἐμπτύσματα αἱ σιαγόνες τὰ ῥαπίσματα τὸ στό...