«Πνεύμα αργίας, περιεργείας, φιλαρχίας και αργολογίας μη μοι δως…»
Τί να σημαίνει άραγε αργία; Αργία είναι η τεμπελιά, η αδιαφορία και η αμέλεια για το επάγγελμα που ασκούμε· για το έργο που οφείλουμε να πραγματοποιήσουμε. Αργία επίσης είναι η ραθυμία της ψυχής, η ηθική οκνηρία.
Ανέκαθεν η αργία θεωρήθηκε «μήτηρ πάσης κακίας»· «πάσης κακίας διδάσκαλος». Όταν ο άνθρωπος μένει αργός, όταν δεν αξιοποιεί τον χρόνο που διαθέτει· όταν δεν καλλιεργεί ενδιαφέροντα και δεν θέτει στη ζωή του υψηλούς σκοπούς, εύκολα ολισθαίνει προς το κακό. Εύκολα αιχμαλωτίζεται από ποικίλα πάθη. Εύκολα παρασύρεται από κακές συναναστροφές.
Οι χριστιανοί κατά το παράδειγμα του Κυρίου μας οφείλουμε να εργαζόμαστε τα θεοφιλή μας έργα με ζήλο και χαρά. Οφείλουμε να εργαζόμαστε τώρα που μπορούμε· όσο διαρκεί η παρούσα ζωή μας, διότι «η ώρα της ανημποριάς, η ώρα του θανάτου· τότε κανείς δεν μπορεί να εργάζεται». Και να εργαζόμαστε κατά την υπόδειξη του αποστόλου Παύλου με ζήλο και ευσυνειδησία.
Προσοχή στην αργία και τη ραθυμία! Αποτελεί ύπουλο εχθρό της πνευματικής ζωής. Αποτελεί την κερκόπορτα από την οποία εισβάλλουν στη ψυχή μας και πολλά άλλα πάθη.
Ο άγιος Ισαάκ προειδοποιεί: Η αργία κρύβει μέσα της βεβαιότατο πνευματικό θάνατο.
Και ο μεγάλος ασκητής και βαθύς γνώστης της ψυχής του ανθρώπου ομιλεί από τον πλούτο της θαυμαστής εμπειρίας του.
Η αργία κατά κανόνα συνοδεύεται από την περιέργεια. Και η περιέργεια αποτελεί ψεκτό πάθος, που ο άγιος Εφραίμ μας προσκαλεί να πολεμήσουμε.
Περιέργεια είναι η έμμονη διάθεση και προσπάθεια να ασχολούμαστε με τους άλλους. Να περιεργαζόμαστε τούς άλλους· τα λόγια, τα έργα, τη συμπεριφορά των άλλων. Και αυτό κατά κανόνα το κάνουμε όχι για να ωφεληθούμε από το παράδειγμα των άλλων, αλλά για να τους επικρίνουμε. Να τους σχολιάσουμε δυσμενώς. Να τους ειρωνευτούμε. Να τους κατηγορήσουμε.
Η περιέργεια είναι πάθος που θα πρέπει να πολεμήσουμε. Επιδίωξη μας, να έχουμε στραμμένη την προσοχή μας στον εαυτό μας. Να εξετάζουμε και να σταθμίζουμε τη δική μας συνείδηση, τα δικά μας έργα, τη δική μας ζωή και όχι των άλλων.
Ανακρίνοντας τον εαυτό μας ωφελούμαστε πνευματικά. Περιεργαζόμενοι τη ζωή των άλλων, είναι βέβαιο πως θα παρασυρθούμε στην καταλαλιά και την κατάκριση.
Ένα άλλο πάθος, για το όποιο ο ιερός Εφραίμ παρακαλεί το Θεό να μην επιτρέψει να εισχωρήσει στη καρδιά του, είναι η φιλαρχία. Φιλαρχία είναι αγάπη προς την εξουσιαστική δύναμη, η αρχομανία και η μεγαλομανία. Φιλαρχία θα λέγαμε ακόμη πως είναι η επιθυμία πολλών να υπερέχουμε από τους άλλους. Να προπορευόμαστε των άλλων. Να θεωρούμε τους άλλους δορυφόρους μας. Και να θέλουμε οι άλλοι να υποχωρούν μπροστά μας- στη γνώμη μας, στις επιδιώξεις μας.
Η φιλαρχία είναι πάθος σκοτεινό. Ο φίλαρχος είναι άνθρωπος εγωπαθής και αλαζόνας. Και η ακόρεστη δίψα του για εξουσία και δύναμη τον εξωθεί συχνά να παραβιάζει τη συνείδησή του. Να ελίσσεται και να κολακεύει. Να διαβάλλει και να συκοφαντεί.
Αυτό ακριβώς εκφράζει και ο σοφός Πλούταρχος, όταν γράφει για τον φίλαρχο: «δεν υπάρχει θηρίο πιο άγριο από τον άνθρωπο , όταν κυριευθεί από το πάθος της εξουσίας».
Η αργολογία είναι ένα ακόμη πάθος, που καλούμαστε να πολεμήσουμε, κατά την ευχή του αγίου Εφραίμ. Αργολογία είναι να λέει κανείς και πολλά και αστόχαστα.
«Η ροπή προς τη φλυαρία κάνει τον λόγο ανόητο και χωρίς περιεχόμενο ».
Και ο άγιος Ιωάννης της Κλίμακος επισημαίνει ότι η πολυλογία είναι η καθέδρα της κενοδοξίας, η θύρα της καταλαλιάς, ο χειραγωγός της ευτραπελίας, ο υπηρέτης του ψεύδους, η διάλυση της κατανύξεως.
Οφείλουμε να ελέγχουμε τη γλώσσα μας. Να προσέχουμε τα όσα λέμε. Να διακρίνουμε πότε πρέπει να μιλήσουμε. Να σταθμίζουμε τί οφείλουμε να πούμε. Ακόμη οφείλουμε να μάθουμε και να σιωπούμε, όταν χρειάζεται. Η σιωπή είναι το κλίμα στο οποίο ανθεί η προσευχή. Η σιωπή μας οδηγεί στην αυτογνωσία. Η σιωπή κατά τον άγιο Ισαάκ τον Σύρο «είναι το μυστήριο του μέλλοντος αιώνος»..
Σ’ όλη τη διάρκεια της Μεγάλης Τεσσαρακοστής αμέτρητες φορές τα χείλη μας θα ψελλίσουν την ευχή του αγίου Εφραίμ. Θα επικαλεσθούμε τον Σωτήρα Χριστό, τον Κύριο του κόσμου, τον Κύριο της ζωής μας. Και θα Τον ικετεύσουμε: «Κύριε και Δέσποτα της ζωής μου, πνεύμα αργίας, περιεργείας, φιλαρχίας και αργολογίας μη μοι δως…». Είθε, λοιπόν, το αίτημα αυτό που θα Του απευθύνουμε να είναι ειλικρινές. Και την ικεσία μας να συνοδεύει η συνειδητή προσπάθεια να αποδιώξουμε από τη καρδιά μας το πνεύμα της αργίας, της περιέργειας, της φιλαρχίας και της αργολογίας. Αμήν.
(Μητροπ. Νέας Σμύρνης Συμεών, «Στο κατώφλι της Μ. Τεσσαρακοστής»)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Το «Ελληνικά και Ορθόδοξα» απεχθάνεται τις γκρίνιες τις ύβρεις και τα φραγγολεβέντικα (greeklish).
Παρακαλούμε, πριν δημοσιεύσετε το σχόλιό σας, έχετε υπόψη σας τα ακόλουθα:
1) Ο σχολιασμός και οι απόψεις είναι ελεύθερες πλην όμως να είναι κόσμιες .
2) Προτιμούμε τα ελληνικά αλλά μπορείτε να χρησιμοποιήσετε και ότι γλώσσα θέλετε αρκεί το γραπτό σας να είναι τεκμηριωμένο.
3) Ο κάθε σχολιαστής οφείλει να διατηρεί ένα μόνο όνομα ή ψευδώνυμο, το οποίο αποτελεί και την ταυτότητά του σε κάθε συζήτηση.
4) Κανένα σχόλιο δεν διαγράφεται εκτός από τα spam και τα υβριστικά