Πρωτοπρ. Βασίλειος Καλλιακμάνης, Η σχέση με τον ζώντα Θεό

πηγή: Μακεδονία, 16/10/2011

Η σχέση με τον ζώντα Θεό

Γράφει ο π. Βασίλειος Ι. Καλλιακμάνης

α) Σε περιόδους κρίσεων, ασθενειών, οικονομικής δυσπραγίας και δύσκολων κοινωνικών καταστάσεων πολλοί άνθρωποι ενθυμούνται και τον Θεό. Άλλοι κρίνοντας με πνευματικό τρόπο τα πράγματα ανανεώνουν την πίστη τους, μετανοούν, προσεύχονται, προσφεύγουν με ελπίδα σε Αυτόν και στρέφονται με πνεύμα αλληλεγγύης στον συνάνθρωπο, στον οποίο αναγνωρίζουν την εικόνα του ζώντος Θεού. Βλέπουν την κρίση ως ευκαιρία πνευματικής τροφοδοσίας και έκφρασης της ανιδιοτελούς αγάπης. Άλλοι επαναστατούν εναντίον του Θεού, διαμαρτύρονται για τη φαινομενική απουσία του από τον κόσμο ή ακόμη και τη μυστηριώδη σιωπή του, οπότε αγγίζουν τα όρια της θεοδικίας, θεωρώντας τον υπεύθυνο για τα δεινά των ανθρώπων...

β) Στη θέση αυτή δεν φθάνουν μόνο όσοι αρνούνται την ύπαρξη του Θεού, αλλά κάποιες φορές κι εκείνοι που τον σέβονται και τον τιμούν, όπως ο πολύαθλος Ιώβ, ο οποίος ενώ υπέμεινε καρτερικά τα βάσανά του, εξέφραζε θυελλωδώς και τις διαμαρτυρίες του. Είναι χαρακτηριστικά επίσης όσα αναφέρει ο γέροντας Σωφρόνιος Σαχάρωφ, ο οποίος όντας το 1925 στο Παρίσι και βλέποντας τις συμφορές της ανθρωπότητας προσευχόταν μετά κλαυθμού στον Θεό και τον παρακαλούσε να σώσει όλο τον κόσμο, όλους τους “διεφθαρμένους και αξέστους”.

γ) Η προσευχή του γέροντος Σωφρονίου ήταν ζέουσα και συνοδευόταν από τις εξής σκέψεις: “Εάν εγώ, δι’ όλης της δυνάμεως της καρδίας μου, συμπάσχω μετά της ανθρωπότητος, πώς να θεωρήσω δυνατόν ότι ο Θεός βλέπει αδιαφόρως την κάκωσιν πολλών εκατομμυρίων υπ’ Αυτού κτισθέντων ανθρώπων; Διατί ούτος επιτρέπει τας αμέτρους βιαιότητας εν τω κόσμω;”. Έτσι στρεφόταν προς τον Θεό με δάκρυα και ρωτούσε: “Πού είσαι Συ;”. Τότε, όπως ομολογεί ο ίδιος, άκουσε μυστικά στην καρδιά του τους λόγους: “Μήπως συ εσταυρώθης δι’ αυτούς;”. Οι πράοι αυτοί λόγοι τον συγκλόνισαν, αφού ο Σταυρωθείς Κύριος του απάντησε ως Θεός!

δ) Οι άνθρωποι άλλοτε αμφισβητούν τον Θεό, ενώ άλλοτε τον λησμονούν και τον εγκαταλείπουν λατρεύοντας τα πάσης φύσεως είδωλα. Εκείνος όμως γίνεται πατέρας, αδελφός, φίλος, συνοδοιπόρος, προστάτης και βοηθός. Κι όταν ακόμη φαινομενικά κρύπτεται, περιμένει να ακουστεί η φωνή Του μέσα από τα πλάσματά Του, τους θεοειδείς ανθρώπους, τους οποίους έπλασε ελεύθερους και αυτεξούσιους με περισσή σοφία. Αρκεί αυτοί να αντιλαμβάνονται και να καλλιεργούν τις θείες δωρεές, όπως ο γέροντας Σωφρόνιος, ο οποίος μετά την παραπάνω εμπειρία είχε “πικρόν αίσθημα αισχύνης διά την άφρονα και υπερήφανον σκέψιν του”, ότι δήθεν αυτός ήταν περισσότερο ελεήμων από τον Θεό. Η επίγνωση της αστοχίας του τον οδήγησε σε αυτομεμψία και μετάνοια, και του χαρίστηκε η “προσευχή της ευσπλαχνίας” ως θεϊκή ενέργεια στην καρδιά του.

ε) Όπως μαρτυρεί ολόκληρη η βιβλική ιστορία, ο Θεός ποτέ δεν άφησε απροστάτευτο τον άνθρωπο, αφού μετά την πτώση δεν τον εγκατέλειψε. Τον επισκέφθηκε πολυμερώς και πολυτρόπως. Απέστειλε προφήτες, πατριάρχες, δικαίους, ακόμη και αγγέλους. Τέλος, εξαπέστειλε τον Υιό του, ο οποίος γεννήθηκε από γυναίκα και υποτάχθηκε στον νόμο, για να εξαγοράσει όσους ήταν υποδουλωμένοι στον νόμο, για να γίνουμε παιδιά του Θεού (βλ. Γαλ. 4, 4-5). Οπότε η επικοινωνία του Θεού με τον άνθρωπο είναι συνεχής και ζωντανή.

στ) Στη βιβλική αλλά και την πατερική παράδοση οι ιεροί συγγραφείς περιγράφουν τη σχέση και την κοινωνία αυτή μέσω των θεοφανειών και των χαρισματικών πνευματικών εμπειριών με λόγο προφητικό, συμβολικό, εικόνες από την καθημερινή ζωή αλλά συχνά και μέσω αντιθέσεων. Ο Θεός αποκαλύπτεται ως φως αλλά ταυτόχρονα και ως πυρ, ως μακρόθυμος αλλά και δίκαιος, ως αύρα λεπτή αλλά και σεισμός, ως αγαθός αλλά και υπεράγαθος, ως αγάπη αλλά και δικαιοσύνη.

ζ) Τα ονόματα που αποδίδονται στον Θεό αφενός απεικονίζουν τη σχέση του με τον κόσμο ενώ αφετέρου προπαρασκευάζουν πνευματικά τους ανθρώπους για την κοινωνία με αυτόν, η οποία σε κάθε περίπτωση υπερβαίνει κάθε ανθρώπινη νόηση και γνώση. Στο αποστολικό ανάγνωσμα (Β’ Κορ. 6, 16-7, 1) ο Θεός ονομάζεται πατέρας. “Θα είμαι πατέρας σας, και σεις θα είστε παιδιά μου και θυγατέρες μου, λέγει ο παντοκράτορας Κύριος”. Αλλά και οι άνθρωποι χαρακτηρίζονται ως “ναός Θεού ζώντος”, στον οποίο εκείνος κατοικεί και περιπατεί.

η) Η ευθύνη κάθε χριστιανού συνίσταται, έστω κι αν βρίσκεται κάτω από αντίξοες συνθήκες, να επιτρέπει στον ελεήμονα, φιλάνθρωπο και οικτίρμονα Θεό να ενοικεί στην καρδιά του, η οποία γίνεται ναός του ζώντος Θεού. Ο αγώνας του είναι να προχωρεί στην κάθαρση από τα πάθη της φιλαυτίας, του εγωκεντρισμού και του ναρκισσισμού. Να καθαρίζει τον εαυτό του από καθετί που μολύνει το σώμα και την ψυχή και να τελειοποιείται στην αγιοσύνη με φόβο Θεού. Και έτσι να αποκαλύπτει τις θείες ενέργειες στην καθημερινή του ζωή.