Γεροντικές μορφές της Ιεράς Σκήτης της Αγίας Άννας

Η σκήτη αυτή είναι ένα γραφικό κομμάτι του Όρους, γεμάτο ομορφιά και γαλήνη, στα νοτιοδυτικά της Αθωνικής χερσονήσου.

Ο Ιωάννης Κομνηνός στο Προσκηνητάριο του (εκδ. Βελούδου, σ.11) περιγράφει τη σκήτη και τη ζωή της, όπως την είδε στις αρχές του 18ου αι. και όπως σχεδόν απαράλλακτη την έφτασε ο π. Ιωακείμ στην εποχή του, διακόσια χρόνια αργότερα:

«Τα κελλιά των ευλαβών και εναρέτων ασκητών , όπου ευρίσκονται πλησίον εις το Κυριακόν, όπου είναι ο ναός της Αγίας Άννης, είναι επάνω εις κρημνώδη και δύσβατον τόπον, τον αριθμόν υπέρ τα εξήκοντα, όντας εκεί και παρεκκλήσια των ασκητών περισσά. Οι δε εκείσε κατοικούντες ερημίται και ασκηταί ζώσι με τα εργόχειρα τους και οι μεν καλλιγράφοι, οι δε βιβλιοδέται, οι δε ψάλται και άλλοι μεν σκάπτουσι εγκόλπια, και σταυρούς, άλλοι δε πλέκουσι καλυμμαύχια, έτεροι ποιούσι χουλιάρια (κουτάλια) και άλλοι εξ αυτών κομβολόγια και από αυτά ζωοτρέφοται, το περισσότερον ασχολούμενοι με τη προσευχή και διάγοντες την ζωήν των εν νηστεία και πόνοις και σκληραγωγία πολλή συνάγονται δε πάσαν Κυριακήν και συλλειτουργούνται ομού εις το Κυριακόν και συνομιλούσι μετ' αλλήλων ερωτώντες περί ψυχωφελών ζητημάτων και πράξων εναρέτων και μετ' ευλαβείας και ταπεινώσεως φιλάδελφοι αποκρινόμενοι και ούτως αναχωρούσι εις το κελλίον εουτού ο καθένας».

Μια τέτοια λαμπρή πνευματική κυψέλη ήταν φυσικό να γίνει και φυτώριο οσίων, που αγίασαν με την ασκητική βιοτή τους τα ιερά χώματα της θεοπρομητορικής σκήτης.

Δεκαέξι επωνύμους αγίους έχει αναδείξει η σκήτη της Αγίας Άννης, με πρώτο τον ιδρυτή της όσιο Γερόντιο (14ος αι.) και τελευταίο τον νεοφανή και θαυματουργόόσιο Σάββα τον Νέο (7.4.1948)

Δεν έλειψαν όμως από εδώ και άλλοι πολλοί, επώνυμοι και ανώνυμοι, αγωνιστές μοναχοί. Η γωνία εκείνη του Περιβολιού της Παναγίας ήταν κατάφυτη από θαλερά φυτά με πλούσια πνευματική καρποφορία.

Τέτοιοι πατέρες ήταν:

Ο παπα-Θεοδόσιος ο πνευματικός (+1950) άνθρωπος σοβαρός, συνετός, ολιγόλογος, υψηλής πνευματικής στάθμης. Πριν έλθει στην Αγία Άννα, είχα κάνει και στην έρημο. Μάλιστα είχα καλλιεργήσει τη νοερή προσεχή. Στην Λειτουργία του ήταν ένας μεταρσιωμένος και σοβαρά αυτοκυριαρχημένος λειτουργός. Στις σχέσεις του με τους άλλους, ένας καλός συνομιλητής. Στις διαπραγματεύσεις του, γεμάτος καλοσύνη και αγάπη. Στύλος δυνατός για τη σκήτη.

Οι νύχτες του παπα-Θεοδοσίου, κατά την ώρα του κανόνος του, περνούσαν με αναστεναγμούς και δάκρυα. Έμοιαζε με νυχτοπούλι, που με τους θρήνους του ζητούσε το έλεος του Θεού.

Η προσευχή και η επιθυμία του ήταν να τελειώσει τη ζωή του στο Άγιον Όρος, στην καλύβη του. Και ο πόθος του εκπληρώθηκε. Κάποτε, ευρισκόμενος εκτός του Αγίου Όρους, αρρώστησε σοβαρά από ηπατίτιδα. Επειδή προείδε ότι εγγίζει ο θάνατος του, απαίτησε από τους γνωστούς του να τον μεταφέρουν στο Όρος, αδιαφορώντας για τις αντιδράσεις των γιατρών.

-Έζησα πάνω από πενήντα χρόνια στον Άγιον Όρος, έλεγε, και θέλω εκεί να πεθάνω.

Από το μουράγιο της σκήτης τον ανέβασαν οι πατέρες στην καλύβη του με φορείο. Εκεί έζησε ακόμη ένα μήνα και τέλος, αφού ευχαρίστησε ολόθερμα τον Θεό, παρέδωκε το πνεύμα τις χείρας Του

Ο γερο-Βικέντιος ήταν ένας άλλος ευλογημένος μοναχός, γεμάτος φυσική απλότητα. Όπου κι αν βρισκόταν , προσευχόταν με δυνατή φωνή στα μονοπάτια, στο Κυριακό, στις συναντήσεις του με τους άλλους.

«Σώσε με, Παναγία μου. Σώσε με. Ελέησέ με», ακουγόταν συχνά να φωνάζει. Η φωνή του έβγαινε με πόνο, με αγωνία, σαν από πληγωμένα στήθη. Τον απασχολούσε ακατάπαυστα η υπόθεση της σωτηρίας. Του δημιούργησε ψυχική οδύνη.

Όταν συναντούσε κάποιον, μετά το «ευλογείτε», συνήθιζε να ερωτά με τη βαριά ρουμελιώτικη προφορά του, γιατί καταγόταν από τα μέρη του Καρπενησίου:

-Τι λές, ωρέ πάτερ, θα σωθούμε;

Τίποτε άλλο δεν έλεγε. Τίποτε άλλο δεν τον απασχολούσε.

«Σώσε με, Παναγία μου», παρακαλούσε, κι έτρεχαν ποτάμι τα δάκρυα. «Μη μ'αφήσεις να χαθώ. Εγώ για την αγάπη του Υιού σου ήλθα εδώ από παιδί. Σώσε με, Παναγία μου, σώσε με». Είτε εργαζόταν είτε περπατούσε στον δρόμο, έκλαιγε και φώναζε σχεδόν αδιαλείπτως: «Σώσε με, Παναγία μου» ...

Μέχρι που εκοιμήθη, προσευχόταν με τον ίδιο τρόπο, θρηνών και οδυρόμενος. Ο θάνατος του ήταν θάνατος ενός οσίου, ενός ήρωος της θρηνώδους προσευχής.

Ο παπα-Γαβριήλ Κάρτσωνας (+1956) είχε συνοδία τους κατά σάρκα αδελφούς του παπα-Σεραφείμ, παπα-Διονύση και γερο-Χρυσόστομο. Παιδιά δημάρχου της Μεσσηνίας και οι τέσσερις, διατήρησαν σ' όλη τους τη ζωή την αρχοντιά της καταγωγής τους, και διακρίθηκαν τόσο για την αυστηρότητα και την ακρίβεια στη μοναχική τους ζωή, όσο και για την αβραμιαία φιλοξενία και την ανεξάντλητη αγάπη τους προς όλους. Ήταν εξαίρετοι αγιογράφοι, γνωστοί στο πανελλήνιο, μα ποτέ δεν θυσίασαν τις μοναχικές τους αρχές για χάρι των πολλών και μεγάλων γνωριμιών που διέθεταν.

Άλλοι πατέρες ήταν ο παπα-Λεόντιος ο πνευματικός (+1938), που επιδιδόταν «στην αδιάλειπτη προσευχή, την ελεημοσύνη, την πνευματική και υλική συμπαράσταση οποιουδήποτε αδελφού σε οποιαδήποτε ώρα του 24ώρου»

Ο γέροντας Ελευθέριος (+1933), που έκανε συνεχείς αγρυπνίες, νηστείες και βαρειές ασκήσεις, και αξιώθηκε πριν κοιμηθεί να δει αγγελόμορφους νέους με λευκά φαιλόνια, που του ανήγγειλαν το αιώνιο ταξίδι του

Ο ασκητικότατος γερο-Ανδρέας ο νηστευτής (+1934), που έτρωγε μόνο λίγο παξιμάδι και ωμά κουκιά και ήταν προικισμένος με τα θεία δώρα της καθαράς και αδιάλειπτης προσευχής, της συνεχούς μετανοίας και των αειρόων δακρύων. Ο χαριτωμένος και διακριτικός, αγνός και απλούστατος, φιλακόλουθος και παραδοσιακόςπαπα-Νίκανδρος ο πνευματικός (1938), που από τις υπερβολικές ασκήσεις έπαθε κίρρωσι του ήπατος και εκοιμήθη με φοβερούς πόνους, βλέποντας όμως αγγέλους και αγίους να τον υποδέχονται στην βασιλεία των ουρανών.

Ο γερο-Χαράλαμπος (+1945) που «διακρίθηκε για την ασκητικότητά του, την ανεξάντλητη ελεημοσύνη, την αδιάλειπτη προσευχή, το φιλακόλουθο και προπαντός για τη συνεχή μνήμη θανάτου», αξιώθηκε και του χαρίσματος των οραμάτων στα τέλη της ζωής του

Ο γερο-Νικόδημος ο Κύπριος (+1960), πρότυπο αγάπης, καλωσύνης και ελεημοσύνης, αξιωμένος προορατικού χαρίσματος και άλλοι, και άλλοι ...ουράνιοι άνθρωπο και επίγειοι άγγελοι, μιμητές της αγιότητας και τέκνα πνευματικά της ενδόξου Θεοπρομήτορος αγίας Άννης, μητέρας των μοναχών Κυρίας Θεοτόκου ...

Από το βιβλιο του Αρχ. Χερουβείμ( +)

Ιωακείμ Αγιαννανίτης.