«Τη ζυγαριά που κλέβει τη μισεί ο Κύριος»(Αγ. Νικοδήμου Αγιορείτη)

Προσέχετε, αδελφοί μου, να μη μεταχειρίζεστε το δόλο στις εργασίες σας και στις τέχνες σας, γιατί ο Θεός αποστρέφεται και απεχθάνεται τον δόλιο άνθρωπο, κατά τον Δαβίδ, ο οποίος λέει: «Όλους τους ψεύτες, Κύριε, τους εξόντωσες· αιμοχαρείς και ύπουλους ο Κύριος τους απεχθάνεται».

Δολιότητα είναι το να βάζει λ.χ. ο γεωργός σιτάρι ή αλεύρι καλό και καθαρό στο πάνω μέρος του σακιού, για να εξαπατήσει τους αγοραστές, ενώ στο κάτω μέρος έχει βάλει άμμο, άχυρα, κεχρί και άλλα παρόμοια.

Δολιότητα είναι το να στολίζει τα υποδεέστερα υφάσματα ο υφαντουργός και το να στιλβώνει τα κακής ποιότητας δέρματα ο υποδηματοποιός, για να ξεγελάσει τους ανθρώπους να τα αγοράσουν.

Δολιότητα είναι το να έχει ο πραγματευτής και ο έμπορος ζυγαριά δόλια και δύο λογιών μέτρα· μικρότερα όταν πουλάει και μεγαλύτερα όταν αγοράζει. Δολιότητα είναι το να βάζετε εξωτερικά και επιφανειακά σε κάθε πράγμα που πρόκειται να πουληθεί μόστρα καλή και μέσα το πράγμα να μην είναι καλό. Το να βρέχετε το σιτάρι, για να είναι πιο βαρύ στο ζύγι και να το ανακατεύετε με ρύζι και αλάτι.

Δολιότητα είναι το να έχουν λ.χ. οι σαράφηδες κρυμμένο μικρό μασούρι στο στόμα τους και μ’ αυτό να φυσάνε το ένα μέρος της ζυγαριάς, για να βαρύνει, όταν ζυγίζουν τα νομίσματα, χωρίς να το αντιλαμβάνεται ο νοικοκύρης που είναι παρών και βλέπει.

Δολιότητα είναι το να ανακατεύουν οι οινοπώλες, οι κάπηλοι και οι μπακάληδες το κρασί και το μέλι με το νερό. Το λάδι με το κολοκύθι. Το καθαρό κερί και το βούτυρο με το ξύγκι. Και γενικά σε όλα τα είδη που εμπορεύονται να σμίγουν τα καλά με τα κακά,

τα ακριβά με τα τιποτένια.

Αλλά πού μπορώ εγώ να απαριθμήσω τις τόσες και τόσες δολιότητες που μεταχειρίζεται ο κάθε επαγγελματίας, για να ξεγελάσει τον άλλον; Ούτε ο ίδιος ο διάβολος δεν μπορεί να επινοήσει αυτού του είδους τις δολιότητες που επινοούν οι ειδικοί για το κάθε επάγγελμα.

Τούτο μόνο θα πω σαν γενικό συμπέρασμα: Δολιότητα είναι κάθε εργασία ψευδής και κάθε υποκριτική και ψεύτικη συμπεριφορά που μεταχειρίζονται -ποιοί άλλοι;- οι κάθε είδους επαγγελματίες για να ξεγελάσουν τούς προμηθευτές και να πάρουν τα χρήματά τους.

Τα χρήματα όμως αυτά είναι μισητά και σιχαμερά και ακάθαρτα μπροστά στο Θεό. Παρόμοιε είναι ακάθαρτοι και βδελυροί και όσοι κάνουν αυτές τις δολιότητες. Γι’ αυτό ο Σολομώντας λέει: «Τη ζυγαριά που κλέβει τη μισεί ο Κύριος, ενώ το ζύγι το σωστό Τον ευχαριστεί ».

Και σε άλλο σημείο επίσης λέει: «Τα λειψά τα ζύγια ο Κύριος τα απεχθάνεται κι η πλάστιγγα η ψεύτικη πράγμα καλό δεν είναι». Και σε άλλο χωρίο: «Ζύγια λειψά και ψεύτικα μέτρα, είναι και τα δυο στον Κύριο μισητά».

Γι’ αυτό προστάζει ο Κύριος στο Λευιτικό να είναι ο καθένας ακριβοδίκαιος στα ζύγια του και στις συναλλαγές του: «Μην αδικείτε κανέναν στις δίκες· μην εξαπατάτε τους άλλους, χρησιμοποιώντας λειψά μέτρα βάρους και όγκου». Και στο Δευτερονόμιο: «Στο σακί σου δεν θα έχεις δύο ειδών σταθμά, ένα μεγάλο για να αγοράζεις κι ένα μικρό, για να πουλάς, θα έχεις σωστά και ακριβή σταθμά, για να ζήσεις πολλά χρόνια στη χώρα που σε τοποθέτησε ο Κύριος, ο Θεός σου».

Τί κάνετε δύστυχοι, αδελφοί μου, τεχνίτες, κάπηλοι και έμποροι; Χρησιμοποιείτε το δόλο για να εξαπατήσετε τον αδελφό σας; Και δεν ακούσατε πως ο Θεός προστάζει στην Πα­λαιά Διαθήκη να μη δολιεύεται κανείς τους συνανθρώπους του; «Μην τριγυρνάς», λέει. «και σκορπάς ψευτιές και συκοφαντίες στους συμπατριώτες σου. ούτε να σηκώνεσαι στη δίκη να μιλάς εναντίον του συμπολίτη σου. όταν κινδυνεύει να καταδικασθεί σε θάνατο. Εγώ είμαι ο Κύριος».

Κι αν ο Θεός εμπόδισε τούς Εβραίους -που ήταν αρχάριοι πνευματικά σαν νήπια- να μεταχειρίζονται δολιότητες στις σχέσεις τους με τους αδελφούς τους, πόσο μάλλον εμποδίζει εσάς, τους Χριστιανούς να πέφτετε σέ δόλο; Εσάς τους Χριστιανούς που είσθε τέκνα του Ευαγγελίου και έχετε φθάσει σε πιο ώριμη πνευματική κατάσταση «στην τελειότητα που μέτρο της είναι ο Χριστός»;  Περιπλέκεστε σε δολιότητες και δεν ακούτε τον προφήτη Δαβίδ που λέει ότι ο Θεός παραχωρεί να περιπέσουν σε πολλά κακά και σε απίστευτες δυστυχίες εκείνοι που δολιεύονται τον πλησίον τους : «Ευτυχούν τώρα», λέει ο Ψαλμωδός, «αλλά για τις δολιότατές τους θα παραχωρήσεις να πέσουν σε πολλά βάσανα».

Δεν ακούτε πως ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος λέει ότι «όπως είναι το φαρμάκι από φίδι. είναι στον άνθρωπο ο δόλος». Δεν ακούτε πώς εξολοθρεύει ο Κύριος τα χείλη εκείνα που ξεστομίζουν δολιότητες; «Ας καταστρέψει». λέει ο Ψαλμωδός, «ο Κύριος κάθε στόμα που απατά, με δόλια συμπεριφορά και απατηλά λόγια, τις γλώσσες των διπρόσωπων ανθρώπων»^ί.

Αχ. και πώς το βαστάει η καρδιά σας. αδελφοί, να δολιεύεσθε τους φτωχούς και τους δυστυχισμένους; Πώς το υπομένει η ψυχή σας να γελάτε τις χήρες και τα ορφανά και να τους παίρνετε τα χρήματα τους και το ψωμί τους, αυτό το λιγοστό που έχουν για να ζήσουν; Και αυτοί μεν έρχονται οι ταλαίπωροι να αγοράσουν από σας με εμπιστοσύνη. νομίζοντας πως είσθε έμπιστοι αδελφοί τους. πως είσθε άδολοι και Χριστιανοί που ευλαβούνται και σέβονται τον Θεό. Εσείς όμως, το αντίθετο, υποδεικνύεσθε γι’ αυτούς άπιστοι και ανάξιοι της εμπιστοσύνης τους. Δόλιοι και όχι άδολοι. Εχθροί και όχι αδελφοί. Τους μιλάτε με φιλικό τρόπο και κρύβετε μέσα σας δόλια καρδιά, σύμφωνα με το λόγιο της Αγίας Γραφής: «Δοχείο πήλινο, επιχρισμένο με ασημένιο κράμα, είναι τα λόγια τα θερμά από κακή καρδιά». Στη φωνή είσθε Ιακώβ και στα χέρια είσθε δασύς και τριχωτός, όπως ο Ησαύ. Άλλοι φαίνεσθε στην όψη και άλλοι είσθε στην ουσία. Είσθε σαν τις πέτρες που είναι κρυμμένες στη θάλασσα, οι οποίες με την πρώτη εντύπωση φαίνονται πως δεν είναι επικίνδυνες. Όταν όμως πλησιάσουν τα πλοία, προσκρούουν, συντρίβονται και καταποντίζονται.

(«Το ψέμα και η δολιότητα», εκδ. Ετοιμασία, Ι.Μ.Τιμίου Προδρόμου – Καρέας , 2007, σ. 45-51)