Η Ευρώπη που ονειρεύομαι Του Σεβ. Μητροπολίτου Αλεξανδρουπόλεως κ. Ανθίμου

Γνωρίζαμε με βεβαιότητα ότι η παλαιότερη και η πρόσφατη ιστορία των ευρωπαϊκών λαών δεν θα βοηθούσε στη σύγκληση. Γι' αυτό συμφωνήσαμε να απαλύνουμε την ιστορία, σκεπάζοντάς την μ' ένα λεπτό πέπλο λησμονιάς. Εξάλλου η ιστορία, ένα πράγμα διδάσκει· ότι δεν διδάσκει τίποτε! (γι' αυτό και οι μεγάλοι γράφουν μόνοι τους τις σελίδες που τους αφορούν).

Οπότε, είπαμε να τα ξεχάσουμε όλα... και να δούμε μπροστά. Δεν θυμάμαι τα απώτερα οράματα και τους τελικούς στόχους αυτωνών που είδαν την Ευρώπη σαν Κοινοπολιτεία (με την αρχαιοελληνική σημασία του όρου), γνωρίζω όμως, επειδή το βίωσα, ότι εκείνα τα οράματα και οι στόχοι μας έφεραν κοντά, λαούς, φυλές, γλώσσες, νοοτροπίες, ιδιοπροσωπείες και προοπτικές.

Και ξαφνικά, γύρω μας όλα άλλαξαν. Γιατί; Ποιός δεν το πρόλαβε; Ποιός το επέτρεψε; Γιατί το ανεχόμαστε;

Καϋμένη, γηραιά μας Ήπειρος! Από νέα σε άρπαξε κι ακόμα σε πηγαίνει επάνω στην πλάτη του ο μυθολογικός ταύρος και δεν σ' αφήνει να ξαποστάσεις!

Δεν μπορώ να μιλήσω για λάθη. Είμαι λίγος να το κάνω και ανεπαρκής. Μόνο υποθέτω· υποθέτω ότι αιτία του κακού είναι κάποιοι πνευματικοί νόμοι που μας εκδικούνται. Επειδή παραθεωρήθηκαν και γι' αυτό έγιναν περισσότερο απαιτητικοί.

Τί θέλω να πω;

Προϋπόθεση της οικονομικής σύγκλησης έπρεπε να είναι η πνευματική. Σ' αυτήν οφείλουμε να επιδοθούμε τώρα. Είναι η μοναδική λύση που μας απομένει. Το πνεύμα είναι η βάση, η ραχοκοκκαλιά, η υποδομή, η "διήκουσα έννοια" κάθε ύλης και όποιας άλλης επιδίωξης. Η Ευρώπη χάρισε στην ανθρωπότητα δυό τεράστια Σχίσματα και δυό αιμόφυρτες Επαναστάσεις. Που ρήμαξαν ή αναζωογόνησαν τον κόσμο. Όμως εκτιμήθηκαν μονόπλευρα, εγωϊστικά και αποσπασματικά. Αυτό θα πεί: σκυλεύθηκαν από πολιτισμικούς κάπηλους και από ποικίλους "-ισμούς".

Όμως, τώρα, υποπτεύομαι ότι ήρθε η ώρα της νηφάλιας, ψύχραιμης και ειλικρινούς αποτίμησης. Δεν έχουμε άλλο περιθώριο για αναβολή και αποφυγή.

Κάποτε ήταν οι αυτοκράτορες της Κωνσταντινούπολης που συγκαλούσαν Οικουμενικές Συνόδους επειδή ήθελαν οπωσδήποτε και έναντι οιουδήποτε τιμήματος να ειρηνεύσει η αχανής επικράτεια της μονοκρατορίας τους. Άλλοτε ήταν οι Πάπες της Ρώμης που με το ποντιφικό τους αλάθητο συγκρατούσαν τη Δύση από την διάλυση και έστω επώδυνα την ανέσυραν από τους βαρβαρικούς χρόνους στην Αναγέννηση.

Τώρα στη θέση τους βρίσκεται η πανίσχυρη ιδέα της Ε.Ε. που ακόμα και σε ξύλινα πόδια στέκεται ψηλά, ακόμα και πληγωμένη διατηρεί την ομαρφιά της.

Χρειάζεται εξάπαντος να επαναπροσδιορισθούν οι έννοιες ελευθερία, δημοκρατία, ισότητα, αδελφωσύνη, πρόσωπο, αξίες, αρετές, δικαίωμα, υποχρέωση, εργασία, πολιτισμός, πατρίδα, φυλή, δόγμα, πνευματικότητα...

Ο κοινός στόχος ακόμα μπορεί, προλαβαίνει να συγκεντρώσει όλες τις ευρωπαϊκές πνευματικές δυνάμεις, γύρω από ένα τραπέζι, όπου θα κατατεθεί ό,τι καλύτερο διαθέτει η κοινή μας κληρονομιά. Χωρίς ιστορικές αγκυλώσεις, χωρίς ρεβανσιστικά κρατούμενα, χωρίς φανατισμούς, μισαλοδοξίες και επαρχιωτικούς υποκειμενισμούς. Υπάρχουν πνευματικές συγκολλητικές δυνάμεις. Και χρειάζεται να συστρατευθούν. Ή τώρα ή ποτέ! Να γίνει ο ευρωπαϊκός χώρος εργαστήρι, ζυμωτήρι, χαλκείο.

Οι δεδομένες αντιθέσεις να κληθούν υποχρεωτικά να κομίσουν νέες συνθέσεις. Και με διαδικασίες fast truk.

Τότε, είναι βέβαιο ότι θα προκύψει κάτι καινούργιο. Όχι αντίγραφο του παρελθόντος, όχι επανάληψη παλαιού μοτίβου, όχι ξαναζεσταμένο φαγητό, αλλά "εκ του μηδενός", αξιοποιώντας στο έπακρο τις εδραίες, δοκιμασμένες παλαιές αλλά και νέες αξίες. Και εξορκίζοντας αιωνόβια λάθη.

Έχουμε την εμπειρία, έχουμε τη γνώση, έχουμε την δυνατότητα, την επιστημονική θωράκιση και τους μηχανισμούς. Αν αποκτήσουμε και την γρήγορη βούληση, τότε σίγουρα θα πετύχουμε.

Να γίνει η Ευρώπη ένα ισχυρό πνευματικό κάστρο με ακράδαντες αρχές και ακλόνητη πεποίθηση. Με σταθερή αυτοπεποίθηση και ακλινή βηματισμό. Με απαραχάρακτες "κόκκινες γραμμές". Χωρίς να αποκλείει, βεβαίως, τίποτε και κανέναν απολύτως αλλά να προσκαλεί τους πάντες σε ένα αθλητικό στίβο. Όχι για να πάρουν αλλά για να συνεισφέρουν. Για να ενωθούν μαζύ μας σε μιά ενδεχομένως ανώτερη αλήθεια, όχι για να μας ευτελίσουν σε λασπόνερα ανοησιών και φανατικές οπισθοδρομίσεις.

Κάποτε ο Χριστός είπε: "μη πετάτε τα μαργαριτάρια στους χοίρους". Κι εμείς διαθέτουμε πολλά τιμαλφή στην πνευματική μας κεντρική ευρωπαϊκή τράπεζα. Ας τα αξιοποιήσουμε. Έχουμε πολλά νερά για να ξεδιψάσει ο κόσμος. Ας μην τα μαγαρίσουμε με θολά απόβλητα διχασμού και ματαιοδοξίας. Από το πτώμα της Ευρώπης θα χορτάσουν αρκετοί λαοί, όμως από τη ζωή της θα επανέλθη το χαμόγελο, η ομορφιά και το νόημα στη βιοτή του πλανήτη. Ας μην αργήσουμε, για να μη μας εγκαλέσει κάποτε στο μέλλον η Ιστορία. Ας το τολμήσουμε σήμερα με την τραγική εμπειρία του παρόντος που δεν αφήνει ψευδαισθήσεις για το αύριο, παρά μόνο σε αφελείς. Για να μην κλαίμε αύριο "ανίδεοι και χορτάτοι" επάνω στα συντρίμμια της απραξίας, της απομόνωσης και του φόβου.

πηγή