ΙΕΡΟΥΣΑΛΗΜ Η ΠΟΛΙΣ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΧΡΙΣΤΟΥ

Τό προσκύνημα τῶν προσκυνημάτων

Εἶναι ἀδύνατον κάποιος πού ἱεραποδημεῖ  πρός τούς  Ἁγίους Τόπους νά μήν ἐπιστρέψει ἀλλοιωμένος· εἶναι τό μέρος τοῦ κόσμου μέ τή μεγαλύτερη ἕλξη, χάρη καί ὀμορφιά, ἴσως γιατί ἐκεῖ γεννήθηκε, περπάτησε, σταυρώθηκε καί ἀναστήθηκε  ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός.

Ἕνα ζεστό καλωσόρισμα ἀπό τόν ἴδιο Πατριάρχη Ἱεροσολύμων, πρός εὐλαβεῖς προσκυνητές, παραθέτουμε πρός ὠφέλεια ἀλλά καί προτροπή νά ἀξιώσει πάντας νά προσκυνήσουν ἐκεῖ πού εἶναι τό κέντρο τῆς γῆς

«Στή γλώσσα ἐδῶ τῶν Ἱεροσολύμων ἡ ἐπίσκεψίς σας αὐτή ὀνομάζεται «προσκυνηματική θεωρία», πού σημαίνει ὅτι ἤρθατε ἐδῶ νά θεωρήσετε μέ τά φυσικά σας μάτια ἀλλά καί νά ψηλαφήσετε μέ τίς φυσικές σας αἰσθήσεις ὅλα αὐτά τά ὁποῖα καταγγέλουν, μαρτυροῦν καί εὐαγγελίζονται Χριστόν Ἐσταυρωμένον καί Ἀναστάντα. Ἡ σημασία τοῦ προσκυνήματός σας ὀφείλεται εἰς τό ὅτι ἤρθατε ἐδῶ ὡς ἄλλος Θωμᾶς γιά νά ψηλαφήσετε μέ τά χέρια σας ὅλα αὐτά τά ὁποῖα μαρτυροῦν τό μυστήριο τῆς  Θείας Οἰκονομίας ἐπιβεβαιώνοντας τήν Ἱερά Ἱστορία πού ξεκινάει ἀπό τό ὄρος Σινά καί κορυφώνεται ἐδῶ ἀκριβῶς εἰς τόν τόπον πού ἔχουμε τήν εὐλογία νά εὑρισκόμεθα καί ἐμεῖς στήν Ἱερουσαλήμ. Ἡ βαθυτέρα σημασία τοῦ προσκυνήματός σας εἶναι ὅτι ἀφενός μέν κάποιος γίνεται μάρτυς ὅλων αὐτῶν τῶν τόπων, ἀφετέρου λαμβάνει τή βεβαιότητα ὅτι ὄντως ἡ ἀποκάλυψις τοῦ Θεοῦ δέν εἶναι κάτι τι τό ἀφηρημένο, ἀόριστο, φανταστικό, ἀλλά ἕνα γεγονός πού ἔλαβε χώρα ἐν τόπῳ καί χρόνῳ. Καί αὐτό τό ἀναγνωρίζουν οἱ πάντες, καί οἱ μή πιστοί, ὅτι ἐδῶ ὁ Θεός Λόγος ἐγένετο σάρξ, ἐκήρυξε, ἐποίησε θαύματα, ἐδῶ ὁ Χριστός ἐσταυρώθη καί ἀνέστη. Ἡ Ἐκκλησία τῶν Ἱεροσολύμων εἶναι ἄρρηκτα συνδεδεμένη μέ τήν Ἱερά Ἱστορία καί μάλιστα αὐτή ἡ ἱστορία εἶναι τῶν Ἱεροσολύμων καί τῶν Ἁγίων Τόπων. Γενικότερα ἐνσαρκώνεται ἀπό τό Πατριαρχεῖο Ἱεροσολύμων πού ἔχει  διαρκῆ, ἀδιάκοπη, ἱστορική ἐδῶ παρουσία καί διά μέσου τοῦ Πατριαρχείου ὑψώνεται τό λάβαρο τῆς Ρωμηοσύνης. Ἐπί πλέον ἡ Ἐκκλησία τῶν Ἱεροσολύμων ἔχει τά Πανάγια Προσκυνήματα ἤ μᾶλλον ἡ Ἱερουσαλήμ εἶναι πόλις ἁγία καί ἱερά καί τό κατ’ ἐξοχήν προσκύνημα. Εἶναι τό προσκύνημα τῶν προσκυνημάτων. Ἡ Θεία πρόνοια εὐλόγησε τό Γένος μας καθιστώντας μας ἐδῶ φύλακες ἀλλά καί διακόνους καί κυρίως λειτουργούς τῶν Ἁγίων Προσκυνημάτων. Ἡ προσφορά τῆς Ἁγιοταφικῆς Ἀδελφότητας ἡ ὁποία ἀνάγει τήν ἀρχή τῆς εἰς τό Τάγμα τῶν Σπουδαίων, τό ὁποῖο γιά πρώτη φορά ἐγκαθιδρύει ἐδῶ ἡ ἁγία Ἑλένη, ὀφείλεται εἰς τό ὅτι τά Πανάγια Προσκυνήματα διετηρήθησαν καί διατηροῦνται μέχρι σήμερα διά μέσου τῶν αἰώνων ὄχι ὡς μνημεῖα πού μαρτυροῦν τήν ἐνσάρκωση, τήν ἐνανθρώπιση, τό πάθος καί τή σταύρωση τοῦ Χριστοῦ, ἀλλά ὡς χῶροι κυρίως λειτουργικοί. Δηλαδή δέν παρέμειναν χῶροι ἀρχαιολογικοί  ἤ χῶροι τουριστικοί ἀλλά εἶναι χῶροι λειτουργικοί, ἔχετε λάβει ἐμπειρία αὐτῆς τῆς πραγματικότητας, ὅπου λάβατε μέρος στόν Πανάγιο Τάφο στήν Θεία Λειτουργία. Αὐτή εἶναι ἡ ἰδιαίτερη προσφορά τῆς Ἁγιοταφικῆς Ἀδελφότητας ἡ ὁποία δέν εἶναι ἄλλο τι παρά ὁ ἐκπρόσωπος ὅλου τοῦ χριστιανικοῦ κόσμου καί ἰδιαιτέρως  ὁ ἐκπρόσωπος τοῦ εὐσεβοῦς Γένους τῶν Ρωμαίων. Εἶναι ὁ ἐκπρόσωπος καί τοῦ Ἔθνους μας, διότι ἡ Ρωμηοσύνη συμπεριλαμβάνει καί τό Ἔθνος μας. Καί θά ἔλεγα ὅτι ἐμεῖς δέν προερχόμεθα ἀπό τό Γένος τῶν Ἑλλήνων. Καί τό λέμε αὐτό διότι ὁ Ἅγιος Κύριλλος Ἀλεξανδρείας ἐκπεφρασμένα ὀνομάζει τόν Ἀβραάμ Ἕλληνα. Συνεπῶς νομίζω ὅτι ὁ ὅρος τῶν Ἑλλήνων εἶναι περιεκτικότερος ἀπό τόν ὅρο τῶν Ἐθνικῶν.

Τό Γένος μας ἐδῶ ἔχει ἀποκτήσει, καί τό ἔθνος μας, προνόμια καί δικαιώματα. Καί τοῦτο διότι διά μέσου τῶν αἰώνων ἦταν τό εὐσεβές Γένος  τῶν Ρωμαίων τό ὁποῖο ἐμεῖς ἀποκαλοῦμε τό Γένος τοῦ Χριστοῦ, πού διεφύλαξε μέ θυσίες αἵματος ἀλλά καί χρήματος καί πολλῶν ἄλλων κόπων καί μόχθων, τά Ἱερά Προσκυνήματα τά ὁποῖα δέν τά ἀγοράσαμε οὔτε τά οἰκειοποιηθήκαμε, κατά περίεργο τρόπο, ποιοί τά ἀνέδειξαν; Οἱ βυζαντινοί αὐτοκράτορες, ἡ Ἁγ.Ἑλένη, τό Τάγμα τῶν  Σπουδαίων, ἡ Ἁγιοταφικῆ Ἀδελφότητα ἡ ὁποία ἐγκατεστάθη καί ἀνέλαβε τήν διαφύλαξη, τήν διατήρηση καί τήν λατρεία τῶν τόπων. Αὐτή εἶναι ἡ φυσική κληρονομιά. Ὁ Ναός τῆς Ἀναστάσεως, ἡ Βασιλική της Βηθλεέμ  ὅλα τά προσκυνήματα μέχρι σήμερα σώζονται γιατί αὐτή τήν κληρονομιά διαφύλαξαν καί ἐπηύξησαν οἱ Ἁγιοταφίτες Πατέρες  μέ τό αἷμα τους, τήν ἀφοσίωσή τους στόν Χριστό ἀλλά καί κυρίως μέ τίς προσφορές τῶν εὐλαβῶν προσκυνητῶν τοῦ Γένους μας. Ὅταν ἦταν τό Γένος μας ὑπό ὀθωμανική πλέον δουλεία οἱ πάντες προσέτρεχον στούς ἀγῶνες πού ἔδινε ἡ Ἁγιοταφική Ἀδελφότητα γιά τήν διασφάλιση τῶν Παναγίων Προσκυνημάτων στούς ἀγῶνες ἐναντίον τῶν ἄλλων ἐθνῶν καί ἄλλων δυστυχῶς Χριστιανῶν πού προσπαθοῦσαν νά κατακτήσουν καί νά τά ἁρπάξουν. Ποιοί ἔτρεχαν; Ποιοί ἦταν οἱ ἀρωγοί; Ἦταν οἱ λόγιοι τοῦ Ἔθνους μας καί οἱ ἁπλοί καί φτωχοί ἄνθρωποι, ἔδιναν ὅ,τι μποροῦσαν γιά νά μείνουν στά χέρια τῆς Ρωμηοσύνης. Ἐπισημαίνουμε τόν ρόλο τόν ὁποῖον διαδραμάτισε διά μέσου τῶν αἰώνων καί μέχρι σήμερα καί ἐξακολουθεῖ τό Γένος μας καί τό Ἔθνος μας.

Τῶν ὁποίων προσκυνημάτων ἡ σημασία εἶναι παγκόσμιος, ἔχουν οἰκουμενικό χαρακτήρα, διότι ἡ ἀποστολή τους εἶναι οἰκουμενική. Ὁ ρόλος τοῦ  Πατριαρχείου ἐκτός ἀπό μέριμνα λοιπόν ποιμαντική-προσκυνηματική ἔχει σχέση μέ τή διατήρηση τοῦ καθεστῶτος τῶν Ἱεροσολύμων. Δηλαδή ἐάν δέν ὑπῆρχε τό Πατριαρχεῖο Ἱεροσολύμων τό καθεστώς τῆς Ἱερουσαλήμ τό δημογραφικό ἀλλά καί τό φυσικό καί τό πολιτισμικό καί τό θρησκευτικό δέν θά ἦταν αὐτό τό ὁποῖο ἐμεῖς ἀπολαμβάνουμε σήμερα. Γιατί τό Πατριαρχεῖο Ἱεροσολύμων εἶναι ὄχι μόνο πνευματικός διάδοχος καί κληρονόμος τῆς μεγάλης πνευματικῆς κληρονομιᾶς, ἀλλά εἶναι ἐπίσης καί φυσικός κληρονόμος μιᾶς φυσικῆς κληρονομιᾶς. Νά γιατί τό Γένος μας ἔχει ἀποκτήσει αὐτοφυῆ προνόμια καί δικαιώματα, διότι, ἄν δέν ὑπῆρχε ποιός θά συνέβαλε στή συντήρηση, διαφύλαξη, ἀναστήλωση καί ἀνακαίνιση τῶν Παναγίων Προσκυνημάτων.

Ἡ προσφορά ἡ διακονία τοῦ Ἁγιοταφίτου εἶναι προσφορά αὐταπαρνήσεως καί ἀνιδιοτελείας, εἶναι προσφορά θυσίας παρ’ ὅλες τίς ἐλλείψεις, τίς ἀδυναμίες πού ἐμφανίζει κατά καιρούς ἡ Ἁγιοταφική Ἀδελφότητα. Διότι γιά νά διατηρηθοῦν καί νά βρίσκονται σέ κατάσταση τή λειτουργική τήν ὁποία κάθε προσκυνητής ἔρχεται καί ἀπολαμβάνει ἀπαιτεῖ αὐταπάρνηση πλήρη ἐπί 24ώρου βάσεως διακονία καί ὑπηρεσία. Ἤρθατε ἐδῶ γιά νά γνωρίσετε ὅλα αὐτά πού καταγγέλλουν καί εὐαγγελίζονται Χριστόν Ἐσταυρωμένο καί Ἀναστάντα. Ἡ προσκυνηματική σας αὐτή θεωρία θά συμβάλει στήν πνευματική προκοπή, ἀφοῦ καί ἐφόσον γίνει ἀφορμή νά ὁδηγηθοῦμε, νά ἀξιωθοῦμε, μᾶλλον νά καταντήσωμεν εἰς ἄλλην θεωρία τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ, ἡ ὁποία, ὅπως τονίζουν οἱ Πατέρες, εἶναι ἡ ἕνωσή μας μέ τόν Θεό. Αὐτός εἶναι καί ὁ σκοπός τῆς Ἐκκλησίας πού ἐπιτυγχάνεται μέ τά πνευματικά μάτια τῆς ψυχῆς καί αὐτό θά εἶναι τό μεγάλο ὄφελός σας ἀπό τήν προσκυνηματική αὐτή θεωρία. Εὔχομαι ἐπίσης τήν ἐμπειρία πού θά ἀποκομίσετε νά μή μείνει στόν χῶρο τῶν συναισθημάτων καί ἐντυπώσεων ἀλλά νά γίνει ἐμπειρία βιωματική ἡ ὁποία θά πρέπει νά μεταδοθεῖ, νά μεταφερθεῖ στούς οἰκείους σας οὕτως ὥστε καί αὐτοί μέ τή σειρά τους νά ἐνθαρρυνθοῦν νά ἐπισκεφθοῦν καί νά γίνουν θεωροί τῶν Παναγίων Προσκυνημάτων. Κάθε ἄνθρωπος πού ἐπισκέπτεται τήν Ἱερουσαλήμ ἀναχωρεῖ μέ ἕνα φρόνημα, ἀναγεννημένος πνευματικά. Καί αὐτό ἐπιτυγχάνεται ἐδῶ γιατί; Διότι εἶναι ὁ μοναδικός χῶρος ὁ ὁποῖος διατηρεῖ τή θρησκευτική του ἀτμόσφαιρα πού δέν ἐκπηγάζει μόνο ἀπό τή χριστιανική παρουσία καί μαρτυρία ἀλλά καί τῶν ἄλλων ὀντοτήτων καί κοινοτήτων, ὅπως τοῦ Ἰσλάμ, τοῦ Ἰουδαϊσμοῦ πού καί γι’ αὐτούς εἶναι πόλις καθαρά πνευματική καί θρησκευτική. Καί ἐδῶ εἶναι ἡ δύναμη τῆς Ἱερουσαλήμ, συμβάλλει στό νά ἀπαλλαγεῖ  ὁ κάθε ἄνθρωπος ἀπό αὐτό πού ὑποφέρει ὁ σημερινός ἄνθρωπος, τή σύγχυση. Συμβάλλει  ἡ Ἱερουσαλήμ στό νά ἀπαλλάσσει τόν ἄνθρωπο ἀπό κάθε εἴδους σύγχυση. Ἡ καρδιά τῆς Ἱερουσαλήμ  γιά μᾶς εἶναι ὁ  Πανάγιος Τάφος τοῦ Χριστοῦ, ἀπό τόν Γολγοθά καί ἀπό τόν τάφο τοῦ Χριστοῦ ἀντλοῦμε τήν ἐλπίδα τῆς Ἀναστάσεως».

 *ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ‘Ἐρῶ’ , Δ΄ ΤΕΥΧΟΣ, ΟΚΤ.-ΔΕΚ. 2010

 πηγή