Η ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΥΨΩΣΙΣ ΤΟΥ ΤΙΜΙΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ

Ἡ σωτηριολογική ἐνέργεια τοῦ Σταυροῦ ὀφείλεται στόν σαρκί σταυρωθέντα Θεό - τόν ἀπαθῆ Θεότητι - πού θυσιάσθηκε ἐπ᾽ Αὐτοῦ καί Τόν κατέστησε τρισμακάριστο ξύλο.

Σέ κάθε ἁγιαστική πρᾶξι, ἡ Ἐκκλησία προβάλλει τόν Τίμιο Σταυρό γιά νά θυμίζη στούς πιστούς ὅτι ἡ κατά Θεόν θυσία εἶναι ἀπαραίτητη προϋπόθεσις εἰσόδου μας στήν Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν.

Ὁ Τίμιος Σταυρός εἶναι καί ἐνίσχυσις τῶν πιστῶν, διότι ὁ Χριστός, μέ δόλωμα τόν Ἑαυτόν Του καί ἄγγιστρο τόν Σταυρό συνέλαβε τόν Διάβολο.

Οἱ πρωτόπλαστοι, πίπτοντες στόν πειρασμό τῆς αὐτοθεώσεως - τῆς ἰσοθεΐας ἐρήμην τοῦ Θεοῦ - πρωτοεγεύθησαν τόν ''καρπόν'' τῆς ἔνοχης ἡδονῆς - ἡ ἐνοχή ἔγκειτο μόνον στήν παρακοή - καί ἀπό τότε πρωτοεισήχθη ἡ ὀδύνη στό ἀνθρώπινο γένος. Κορυφαία ὀδύνη εἶναι ὁ θάνατος.

Ἀπό τότε τό σχῆμα ἡδονή-ὀδύνη ἀποτελεῖ ἕνα συνεχές ἀδιάσπαστο δίπολο.

Ὁ Χριστός ἔζησε τήν ὀδύνη, πάσχοντας ὑπέρ ἡμῶν καί ἀντί ἡμῶν, χωρίς νά γευθῆ καρπό ἔνοχης ἡδονῆς, διότι ἦτο ὁ ''πάσης ἐπέκεινα καθαρότητος'' καί μᾶς ἄνοιξε ἐκ νέου τόν δρόμο τοῦ Παραδείσου.

Ἀπό τήν ἔνθεη ἡδονή τοῦ Παραδείσου μόνοι μας ἐκπέσαμε στήν ὀδύνη. Τώρα ἀπαιτεῖται ἀπό ἐμᾶς ἡ ἀντίστροφη πορεία τῆς ἐφαρμογῆς τῶν ἐντολῶν. Ἡ πνευματική ζωή συνίσταται στό σχῆμα ''ὀδύνη γιά τόν Θεό-ἡδονή ἐν Θεῷ''.

Ὁ Τίμιος Σταυρός γίνεται ἡ προσωπική κλῖμαξ ἀνόδου μας στόν Οὐρανό, διότι ἡ προέκτασίς Του εἶναι ἡ Ἀνάστασις τοῦ Χριστοῦ.

Οἱ πικρές, λόγῳ τῶν παθῶν μας, ἐντολές τοῦ Χριστοῦ, δέν εἶναι ἄρνησις, ἀλλά θέσις, διότι ἀρνούμενοι διά τοῦ Σταυροῦ τά πάθη μας γευόμεθα τήν προσωπική μας ἀνάστασι, ὑπεραναπληρούμενοι μέ τήν ἄκτιστο θεία Χάρι.

Ἀρχιμανδρίτης Ἀρσένιος Κατερέλος

Ἡγούμενος Ἱ. Μονῆς Ἁγίου Νικολάου Δίβρης Φθιώτιδος

(Σεπτέμβριος 2014)

Η ΑΓΙΑ ΜΑΡΙΝΑ - Ἀρχιμανδρίτης Ἀρσένιος Κατερέλος

Σήμερα ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία, ἀγαπητοί μου προσκυνηταί, ἑορτάζει τήν μνήμη τῆς ἁγίας ἐνδόξου Μεγαλομάρτυρος Μαρίνης.

Ὁ πατέρας τῆς Ἁγίας ἦταν εἰδωλολάτρης καί μάλιστα ἦταν καί ἱερέας τῶν εἰδώλων. Ἐπειδή δέ ἀπέθανε ἡ κατά σάρκα μητέρα τῆς Ἁγίας, τήν παρέδωσε ὁ πατέρας της, κατά θεία βέβαια Πρόνοια, σέ κάποια ἄλλη γυναῖκα γιά νά τήν ἀναθρέψη, ἔξω ἀπό τήν πόλι εἰς τήν ὁποία κατοικοῦσαν. Καί λέμε κατά θεία Πρόνοια συνέβη αὐτό, διότι ἀκριβῶς αὐτή ἡ γυναῖκα ἡ ὁποία ἀνέθρεψε τήν Ἁγία Μαρίνα ἦταν Χριστιανή καί ὡς ἐκ τούτου, ὡς σωστή Χριστιανή, τήν ἀνέθρεψε πάρα πολύ σωστά, κατά Θεόν. Καί ἐπειδή ταυτόχρονα καί ἡ Ἁγία Μαρίνα ἦτο γῆ ἀγαθή, ἐδέχθη ὅλα τά τῆς Χριστιανικῆς πίστεως καί ἔγινε μία πάρα πολύ σωστή Χριστιανή.

Ἐξ αἰτίας ὅμως αὐτῆς τῆς στάσεως τῆς Ἁγίας Μαρίνας, τῆς μικρῆς κατά τήν ἡλικίαν, ὁ ἀσεβέστατος κατά σάρκα πατέρας της τήν ἐμίσησε τόσο πολύ, ὥστε τήν ἀπεκλήρωσε. Ὅσο ὅμως ὁ ἐπίγειος πατέρας της τήν ἀπεκλήρωνε καί τήν εἶχε πέρα γιά πέρα ἀποστραφῆ, τόσο ὁ οὐράνιος Πατέρας ὅλων μας, ὁ Θεός δηλαδή, τήν ἐδέχετο καί τήν εὐλογοῦσε. Μέ τήν πάροδο δέ τοῦ χρόνου αὐξήθηκε τόσο πολύ ὁ ἔνθεος ἔρωτας τόν ὁποῖο εἶχε ἡ δεκαπεντάχρονη τότε Ἁγία Μαρίνα πρός τόν Χριστό, ὥστε ἐζήλευε μέ τήν καλή ἔννοια τούς ἄλλους  Χριστιανούς, οἱ ὁποῖοι τήν περίοδο ἐκείνη ἐμαρτυροῦσαν σωρηδόν γιά τό ὄνομα τοῦ Χριστοῦ καί ἤθελε κι ἐκείνη, ὡς ἐκ τούτου, νά τούς μιμηθῆ καί παρακαλοῦσε τόν Θεό νά φέρη ἔτσι τά πράγματα ὥστε καί αὐτή νά ἀξιώθῆ μαρτυρικοῦ τέλους.

Ἔτσι κι ἔγινε. Καί μόλις συνεπλήρωσε τό δέκατο πέμπτο ἔτος τῆς ἡλικίας της, ὅταν τήν εἶδε τότε ἕνας ἡγεμόνας ὀνόματι Ὀλύμβριος, ἐπειδή ἦταν καί πανέμορφη, τήν ἐζήλεψε καί ἐπεθύμησε νά τήν λάβη ὡς γυναῖκα του. Ὅμως ἡ Ἁγία Μαρίνα ἀντιστάθηκε. Ἐκεῖνος τήν πῆρε μέ τό καλό, ὅπως γίνεται συνήθως, μετά τήν πῆρε καί μέ τό ἄγριο. Ἀλλά, οὔτε ἔτσι, οὔτε ἀλλοιῶς, ἐδέχετο ἡ Ἁγία Μαρίνα. Μέ ἄλλα λόγια δέν ἐδέχετο νά ἀρνηθῆ τόν Χριστό καί νά γίνη γυναῖκα αὐτοῦ τοῦ εἰδωλολάτρη ἡγεμόνα. Καί μάλιστα, μεταξύ τῶν ἄλλων, ἄν καί μικρούλα, τοῦ εἶπε μέ ἔνθεη σωστή καί τίμια παρρησία: «Ὦ ἡγεμών, ὅσο περισσότερο μέ βασανίσης, τόσο περισσότερο, κι ἀκόμη πιό πολύ, θά μέ δοξάση ὁ Θεός». Τί ὡραία νόμιμη, σωστή πρόκλησις! Ἀλλ᾽ ὁ ἡγεμών αὐτός, ὄντας ἄνθρωπος πέρα γιά πέρα κακοπροαίρετος, ἐπροχώρησε εὐθύς ἀμέσως στά σατανοκρατούμενα σχέδιά του προκειμένου καί ἐλπίζοντας ὅτι θά καταφέρη τό κοριτσάκι αὐτό νά τό μεταστρέψη.

Ἔτσι λοιπόν τήν ἐβασάνισε ἀλύπητα, ποικολότροπα καί κυρίως μέ ραβδιά τῆς κατέσχιζε τό ἀμόλυντο σῶμα της. Μετά τήν ἔβαλε στήν φυλακή γιά νά τήν βασανίζη ἐπ᾽ ἀόριστον μέ τήν ἐλπίδα, ὅπως ἤδη προαναφέραμε, νά καμφθῆ τό φρόνημα τῆς Ἁγίας Μαρίνας. Μέ τά πολλά ἀνελέητα δέ κτυπήματα, ὄντως καί πανθομολογουμένως, εἶχε τόσο πολύ ἡ ὀμορφιά της ἀφανισθῆ, πού κανείς δέν μποροῦσε νά τήν κοιτάξη. Εἶχε γίνει πάρα πολύ ἄσχημη, παραμορφωμένη θά λέγαμε, ἀπό αὐτά τά ἐξωτερικά ἀνελέητα, ἀλύπητα καί ποικιλότροπα κτυπήματα πού τῆς ἐπροξένησε διά τῶν δημίων ὁ ἡγεμών Ὀλύμβριος.

Ὁ φθονερός ὅμως Διάβολος, πού ἔβλεπε ὅτι νικᾶται ἀπό ἕνα τρυφερό κοριτσάκι, διότι εἶχε ταπείνωσι, σωστή πίστι καί ὑψηλότατο ἀγωνιστικό φρόνημα, προσεπάθησε, ἀφοῦ ἔβλεπε ὅτι τά ὄργανά του, οἱ ἄνθρωποι δηλαδή, δέν μποροῦσαν νά κάμψουν τό φρόνημά της, προχώρησε παραπέρα. Γιατί ὅταν ὁ Διάβολος δέν μπορεῖ μέ ἕνα α´ πάθος ἤ μέ μία α´ ἀνθρωπίνη μέθοδο νά μᾶς κάνη νά ἁμαρτήσωμε, τότε προσπαθεῖ καί ὁ ἴδιος νά κάνη κατά μέτωπον ἐπίθεσι. Καί στήν περίπτωσι αὐτή προσεπάθησε νά τρομοκρατήση ὁ ἴδιος τό κοριτσάκι αὐτό, τήν Ἁγία Μαρίνα, κατά παραχώρησιν βέβαια Θεοῦ. Ὁ Θεός τό ἐπέτρεψε.

Πῆρε λοιπόν ὁ Διάβολος μορφή σιχαμεροῦ δράκοντος καί φανερώθηκε μέσα στήν φυλακή. Ἐνῶ ἦσαν κλειστές οἱ πόρτες, φάνηκε ἐκεῖ μέσα, ἀνεξηγήτως βέβαια μέ τήν ἀνθρωπίνη λογική, ἕνα ὄντως τέρας. Διότι ὁ Διάβολος, ἄν καί εἶναι πνεῦμα, ὅταν ὁ Θεός ἐπιτρέψη, μπορεῖ νά μετασχηματισθῆ, κατά φαντασίαν μέν, δηλαδή δέν εἶναι πραγματικό τέρας, ὅμως αὐτός πού τό βλέπει ἔτσι αἰσθάνεται, ὅτι εἶναι πραγματικό τέρας. Τρώει καί ξύλο καί πολλά ἄλλα, ἀμέτρητα... Αὐτό θά πῆ ὅτι ''κατά φαντασίαν'' ἐμφανίζεται ὁ Διάβολος. Ὄχι δηλαδή ὅτι ὅσοι βλέπουν τόν Διάβολο ἔχουν, ἤ σχιζοφρένεια, ἤ φαντασία - ὅπως λέγομε ''αὐτός εἶναι φαντασμένος''. Ἄλλο τό ἕνα, ἄλλο τό ἄλλο. Καμμία σχέσι δέν ἔχουν αὐτά τά δύο φαινόμενα μεταξύ τους.

Ἔτσι λοιπόν ἡ Ἁγία Μαρίνα, ἡ ὁποία ἔβλεπε ὄντως αὐτό τό τέρας μέσα εἰς τήν φυλακή, καθόλου δέν τἄχασε. Στήν ἀρχή, προσηύχετο ἐπίμονα, χωρίς νά φεύγη μάλιστα τό μυαλό της ἀπό τά λόγια τῆς προσευχῆς καί νά ἀρχίση νά σκέφτεται, πού εἶναι πολύ φυσικό νά πῆ ''ἐδῶ εἶναι ἕνα τέρας, ποῦ βρέθηκε, πῶς βρέθηκε, θά μέ διαλύση σέ λίγο'', κλπ. 
Ὅταν διεπίστωσε λοιπόν ὁ δράκων, δηλαδή ὁ Διάβολος, ὅτι δέν κατάφερε καθόλου νά τήν ἀποσπάση κἄν ἀπό τήν προσευχή, τήν Ἁγία Μαρίνα, τότε ''ἔπαιξε καί τό τελευταῖο του χαρτί'', ἄς τό ποῦμε πιό σωστά, τό τελευταῖο του παιχνίδι, καί ὥρμησε, κατά παραχώρησιν πάλι Θεοῦ, νά τήν καταπιῆ. Νά βλέπης, ὄχι ἁπλῶς ἕνα λιοντάρι, ἀλλά ἕνα τεράστιο τέρας νά ἀνοίγη τό στόμα του καί νά προσπαθῆ νά σέ καταπιῆ! Καί ἐπέτρεψε ὁ Θεός ἔτσι νά αἰσθάνεται καί νά νομίζη ἡ Ἁγία Μαρίνα.

Καί ὅταν ὁ δράκων εἶχε φθάσει νά τήν καταπιῆ μέχρι τήν μέση σχεδόν, τότε ἡ Ἁγία Μαρίνα ἔκανε τό σημεῖον τοῦ Τιμίου Σταυροῦ, μέ πίστι, καί ἡ ἀκατάλυτος δύναμις τοῦ Τιμίου καί Ζωοποιοῦ Σταυροῦ ἐνήργησε θαυματουργικά γιά λογαριασμό τῆς Ἁγίας Μαρίνας καί ἐσκίσθη ἡ κοιλιά τοῦ φανταστικοῦ αὐτοῦ τέρατος. Καί τότε ὁ Σατανᾶς, κατά παραχώρησιν πάλι Θεοῦ, ἀπό δράκων τεράστιος καί σιχαμερός πού ἐφαίνετο, μεταμορφώθηκε σέ μορφή σκύλου καί ὡς σκυλί τώρα συνέχιζε νά φοβερίζη τήν Ἁγία Μαρίνα, ἡ ὁποία προσηύχετο συνεχῶς. Εἶχε ὅμως ἤδη πάρει θάρρος ἡ Ἁγία Μαρίνα, βλέποντας αὐτήν τήν ἀλλαγή, κατάλαβε καλύτερα τά πράγματα, τά εἶδε καί στήν πρᾶξι μᾶλλον, τό τέρας νά γίνεται σκυλί. Ἔ, καμμία σύγκρισις μεταξύ τῶν δύο, ἐννοεῖται. Καί στήν συνέχεια μαστίγωνε τό σκυλί μέ τήν προσευχή της, τώρα μέ περισσότερη χαρά καί μέ περισσότερο θᾶρρος, ἕως ὅτου ἔγινε ἄφαντος ἀπό αὐτήν ὁ Σατανᾶς καί ἐξηφανίσθη.

Καί μετά ἀπό αὐτήν τήν περιπέτεια, πού ἐμεῖς δέν μποροῦμε κἄν νά τήν διανοηθοῦμε βέβαια, εἶδε οὐράνια ὑπέρ νοῦν ἐξαίσια θεοπτία, πού τήν ἐγέμισε μέ ἀνέκφραστη θεϊκή ἡδονή, ἡ ὁποία δέν μπορεῖ νά συγκριθῆ μέ καμμία ἐπίγεια χαρά, εἴτε εἶναι νόμιμη, εἴτε εἶναι παράνομη καί ταυτόχρονα ἀπεκαταστάθη ἡ ὑγεία της καί ἔγινε ὅπως ἦταν πρίν. Ἔφυγαν ὅλοι οἱ μώλωπες ἀπό τό πρόσωπό της, πού κανείς δέν μποροῦσε καλά-καλά νά διακρίνη ποιά ἦτο καί ἔγινε πάλι πανέμορφη, ὅπως ἦτο πρίν ἀπό τά βασανιστήρια πού εἶχε ἤδη ὑποστῆ.

Τώρα, τήν ἑπομένη πῆγαν ''καμαρωτοί-καμαρωτοί'' οἱ δήμιοι, οἱ βασανισταί, γιά νά συνεχίσουν τά βασανιστήρια, ἐάν ζοῦσε βέβαια ἀκόμη ἡ Ἁγία Μαρίνα κατά τό φτωχό τους μυαλό. Καί ὅταν εἶδαν τήν πλήρη ἀποκατάστασι τῆς ὑγείας της, ἀντί νά πιστέψουν, τί ἔκαναν; Ἀπέδωσαν οἱ ταλαίπωροι τό θαῦμα στήν δύναμι τῶν ψεύτικων θεῶν. Βλέπετε διαστροφή! Ἐδῶ βλέπομε τί θά πῆ νά ἔχης χαλασμένο μυαλό, δηλαδή ἄρρωστο πνευματικά νοῦ, ἐνῷ μπορῆ νά εἶσαι τετραπέρατος ἤ μπορῆ νά εἶσαι καί σωστός ἄνθρωπος σέ ἄλλα θέματα. Ἀλλά τό νά ἔχης χαλασμένο, στά πνευματικά θέματα, μυαλό, π.χ. νά ἀποδίδης τά θαύματα τοῦ ἀληθινοῦ Θεοῦ στήν δύναμι τῶν ψεύτικων θεῶν, ἤ στήν μαγεία ἤ σέ ὁ,τιδήποτε ἄλλο, αὐτό εἶναι ἀνθρωπίνως ἀθεράπευτο ἤ ἔστω πολύ δύσκολα θεραπεύεται.

Βέβαια ἡ Ἁγία μας τά κατάλαβε αὐτά καί τούς ''τακτοποίησε'' ἐκ νέου. Τούς εἶπε δηλαδή ὅτι ὁ Θεός, ὁ Χριστός, τήν ἔκανε καλά καί τούς ''ἔβαλε στήν θέσι τους'' μέ ἀκόμη περισσότερο θάρρος, ὁπότε καί αὐτοί ἄρχισαν νά τήν ξαναβασανίζουν μέ ἀναμμένες λαμπᾶδες. Καί γιά νά μή τά πολυλογοῦμε, μετά τήν βούτηξαν σέ ἕναν λέβητα μέ νερό γιά νά πνιγῆ. Ἀλλά καί πάλι ἔμεινε ἀβλαβής ἡ Ἁγία. Καί μάλιστα, κατά θεία οἰκονομία, μέ τόν τρόπο αὐτόν πού τήν ἐβούτηξαν στό νερό γιά νά πνιγῆ, ἀκούσθηκε οὐράνια φωνή, δηλαδή ἀπροσδιορίστου προελεύσεως κατά τήν ἀνθρωπίνη λογική, ἡ ὁποία ἐπιβεβαίωνε ὅτι ὄντως μέ αὐτόν τόν τρόπο ἐβαπτίσθη ἡ Ἁγία.

Αὐτή δέ ἡ οὐράνια φωνή ἐμακάριζε καί ἐπαινοῦσε τήν Ἁγία Μαρίνα. Καί αὐτήν τήν φωνή δέν τήν ἄκουσε μόνον ἡ Ἁγία Μαρίνα, ἤ μόνον ὁ ἡγεμών, ἀλλά τήν ἄκουσε καί ὅλο τό παρευρισκόμενο πλῆθος. Καί μόνον ἐξ αἰτίας αὐτῆς τῆς φωνῆς ἐπίστευσαν εἰς τόν Χριστόν δέκα πέντε χιλάδες ἄνδρες, ἐκτός τῶν γυναικῶν καί τῶν παιδιῶν. Καί ὅλοι αὐτοί, ἐπειδή εἶχαν καλή προαίρεσι, καί μόνο ἀπ᾽ αὐτό τό θαυμαστό γεγονός, πού ἄκουσαν αὐτήν τήν οὐράνια φωνή, ἤθελαν νά λάβουν τοῦ μαρτυρίου τόν ἀμάραντο στέφανο.

Τότε, ''τά ἔχασε'' ὁ ἡγεμών. Σοῦ λέει «τί γίνεται ἐδῶ; Ἐδῶ πᾶμε νά μεταστρέψωμε τήν Μαρίνα καί, ἀντί νά τῆς ἀλλάξωμε γνώμη καί νοοτροπία, βλέπομε νά θέλουν ὅλοι αὐτοί νά γίνουν Χριστιανοί καί νά μαρτυρήσουν». Ὁπότε, ἐσκότωσε ὅσους ἐπρόλαβε, ὅσους μποροῦσε, ἀπό αὐτές τίς δέκα πέντε χιλιάδες δηλαδή - Κύριος οἶδε πόσους ἀκριβῶς - καί, ἐπειδή ἐφοβήθη νά μή πιστεύσουν καί οἱ ὑπόλοιποι ὑπήκοοι τῆς πόλεως τήν ὁποία εἶχε ὑπό τήν ἐξουσία του, ἐσκότωσε, γρήγορα-γρήγορα, διά ξίφους, καί τήν Ἁγία Μαρίνα. Καί ἔτσι καί αὐτή ἡ μακαρία ἔλαβε τοῦ μαρτυρίου τόν ἀμάραντο στέφανο καί ἐπῆγε δεδοξασμένη πρός τήν αἰώνια πατρίδα ὅλων μας.

Αὐτά, ἐντελῶς βέβαια περιληπτικά, ὅσον ἀφορᾶ εἰς τόν βίο τῆς Ἁγίας Μαρίνας. Νομίζω, καί ὁ βίος της, καί τό φρόνημά της μᾶς διδάσκουν. Δέν χρειάζονται, ἀπό ἐμᾶς τούς ἐμπαθεῖς, οὔτε σχόλια, οὔτε ἀναλύσεις. Τό μόνο πού λέμε ἐν κατακλεῖδι εἶναι ὅτι ὄντως ''θαυμαστός ὁ Θεός ἐν τοῖς Ἁγίοις Αὐτοῦ''. Καί ''Ἁγία τοῦ Θεοῦ, πρέσβευε ὑπέρ ἡμῶν''.
Ἀμήν. 

Ἀρχιμανδρίτης Ἀρσένιος Κατερέλος,

Ἡγούμενος Ἱ. Μονῆς Ἁγίου Νικολάου Δίβρης Φθιώτιδος,

Ὁμιλία κατά τήν Θεία Λειτουργία στήν Ἱερά Μονή Ἁγίου Νικολάου Δίβρης Φθιώτιδος - 17/7/2005

Η Αγία Μαρίνα Ἀρχιμανδρίτης Ἀρσένιος Κατερέλος

Σήμερα ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία, ἀγαπητοί μου προσκυνηταί, ἑορτάζει τήν μνήμη τῆς ἁγίας ἐνδόξου Μεγαλομάρτυρος Μαρίνης.

Ὁ πατέρας τῆς Ἁγίας ἦταν εἰδωλολάτρης καί μάλιστα ἦταν καί ἱερέας τῶν εἰδώλων. Ἐπειδή δέ ἀπέθανε ἡ κατά σάρκα μητέρα τῆς Ἁγίας, τήν παρέδωσε ὁ πατέρας της, κατά θεία βέβαια Πρόνοια, σέ κάποια ἄλλη γυναῖκα γιά νά τήν ἀναθρέψη, ἔξω ἀπό τήν πόλι εἰς τήν ὁποία κατοικοῦσαν. Καί λέμε κατά θεία Πρόνοια συνέβη αὐτό, διότι ἀκριβῶς αὐτή ἡ γυναῖκα ἡ ὁποία ἀνέθρεψε τήν Ἁγία Μαρίνα ἦταν Χριστιανή καί ὡς ἐκ τούτου, ὡς σωστή Χριστιανή, τήν ἀνέθρεψε πάρα πολύ σωστά, κατά Θεόν. Καί ἐπειδή ταυτόχρονα καί ἡ Ἁγία Μαρίνα ἦτο γῆ ἀγαθή, ἐδέχθη ὅλα τά τῆς Χριστιανικῆς πίστεως καί ἔγινε μία πάρα πολύ σωστή Χριστιανή.

Ἐξ αἰτίας ὅμως αὐτῆς τῆς στάσεως τῆς Ἁγίας Μαρίνας, τῆς μικρῆς κατά τήν ἡλικίαν, ὁ ἀσεβέστατος κατά σάρκα πατέρας της τήν ἐμίσησε τόσο πολύ, ὥστε τήν ἀπεκλήρωσε. Ὅσο ὅμως ὁ ἐπίγειος πατέρας της τήν ἀπεκλήρωνε καί τήν εἶχε πέρα γιά πέρα ἀποστραφῆ, τόσο ὁ οὐράνιος Πατέρας ὅλων μας, ὁ Θεός δηλαδή, τήν ἐδέχετο καί τήν εὐλογοῦσε. Μέ τήν πάροδο δέ τοῦ χρόνου αὐξήθηκε τόσο πολύ ὁ ἔνθεος ἔρωτας τόν ὁποῖο εἶχε ἡ δεκαπεντάχρονη τότε Ἁγία Μαρίνα πρός τόν Χριστό, ὥστε ἐζήλευε μέ τήν καλή ἔννοια τούς ἄλλους  Χριστιανούς, οἱ ὁποῖοι τήν περίοδο ἐκείνη ἐμαρτυροῦσαν σωρηδόν γιά τό ὄνομα τοῦ Χριστοῦ καί ἤθελε κι ἐκείνη, ὡς ἐκ τούτου, νά τούς μιμηθῆ καί παρακαλοῦσε τόν Θεό νά φέρη ἔτσι τά πράγματα ὥστε καί αὐτή νά ἀξιώθῆ μαρτυρικοῦ τέλους.

Ἔτσι κι ἔγινε. Καί μόλις συνεπλήρωσε τό δέκατο πέμπτο ἔτος τῆς ἡλικίας της, ὅταν τήν εἶδε τότε ἕνας ἡγεμόνας ὀνόματι Ὀλύμβριος, ἐπειδή ἦταν καί πανέμορφη, τήν ἐζήλεψε καί ἐπεθύμησε νά τήν λάβη ὡς γυναῖκα του. Ὅμως ἡ Ἁγία Μαρίνα ἀντιστάθηκε. Ἐκεῖνος τήν πῆρε μέ τό καλό, ὅπως γίνεται συνήθως, μετά τήν πῆρε καί μέ τό ἄγριο. Ἀλλά, οὔτε ἔτσι, οὔτε ἀλλοιῶς, ἐδέχετο ἡ Ἁγία Μαρίνα. Μέ ἄλλα λόγια δέν ἐδέχετο νά ἀρνηθῆ τόν Χριστό καί νά γίνη γυναῖκα αὐτοῦ τοῦ εἰδωλολάτρη ἡγεμόνα. Καί μάλιστα, μεταξύ τῶν ἄλλων, ἄν καί μικρούλα, τοῦ εἶπε μέ ἔνθεη σωστή καί τίμια παρρησία: «Ὦ ἡγεμών, ὅσο περισσότερο μέ βασανίσης, τόσο περισσότερο, κι ἀκόμη πιό πολύ, θά μέ δοξάση ὁ Θεός». Τί ὡραία νόμιμη, σωστή πρόκλησις! Ἀλλ᾽ ὁ ἡγεμών αὐτός, ὄντας ἄνθρωπος πέρα γιά πέρα κακοπροαίρετος, ἐπροχώρησε εὐθύς ἀμέσως στά σατανοκρατούμενα σχέδιά του προκειμένου καί ἐλπίζοντας ὅτι θά καταφέρη τό κοριτσάκι αὐτό νά τό μεταστρέψη.

Ἔτσι λοιπόν τήν ἐβασάνισε ἀλύπητα, ποικολότροπα καί κυρίως μέ ραβδιά τῆς κατέσχιζε τό ἀμόλυντο σῶμα της. Μετά τήν ἔβαλε στήν φυλακή γιά νά τήν βασανίζη ἐπ᾽ ἀόριστον μέ τήν ἐλπίδα, ὅπως ἤδη προαναφέραμε, νά καμφθῆ τό φρόνημα τῆς Ἁγίας Μαρίνας. Μέ τά πολλά ἀνελέητα δέ κτυπήματα, ὄντως καί πανθομολογουμένως, εἶχε τόσο πολύ ἡ ὀμορφιά της ἀφανισθῆ, πού κανείς δέν μποροῦσε νά τήν κοιτάξη. Εἶχε γίνει πάρα πολύ ἄσχημη, παραμορφωμένη θά λέγαμε, ἀπό αὐτά τά ἐξωτερικά ἀνελέητα, ἀλύπητα καί ποικιλότροπα κτυπήματα πού τῆς ἐπροξένησε διά τῶν δημίων ὁ ἡγεμών Ὀλύμβριος.

Ὁ φθονερός ὅμως Διάβολος, πού ἔβλεπε ὅτι νικᾶται ἀπό ἕνα τρυφερό κοριτσάκι, διότι εἶχε ταπείνωσι, σωστή πίστι καί ὑψηλότατο ἀγωνιστικό φρόνημα, προσεπάθησε, ἀφοῦ ἔβλεπε ὅτι τά ὄργανά του, οἱ ἄνθρωποι δηλαδή, δέν μποροῦσαν νά κάμψουν τό φρόνημά της, προχώρησε παραπέρα. Γιατί ὅταν ὁ Διάβολος δέν μπορεῖ μέ ἕνα α´ πάθος ἤ μέ μία α´ ἀνθρωπίνη μέθοδο νά μᾶς κάνη νά ἁμαρτήσωμε, τότε προσπαθεῖ καί ὁ ἴδιος νά κάνη κατά μέτωπον ἐπίθεσι. Καί στήν περίπτωσι αὐτή προσεπάθησε νά τρομοκρατήση ὁ ἴδιος τό κοριτσάκι αὐτό, τήν Ἁγία Μαρίνα, κατά παραχώρησιν βέβαια Θεοῦ. Ὁ Θεός τό ἐπέτρεψε.

Πῆρε λοιπόν ὁ Διάβολος μορφή σιχαμεροῦ δράκοντος καί φανερώθηκε μέσα στήν φυλακή. Ἐνῶ ἦσαν κλειστές οἱ πόρτες, φάνηκε ἐκεῖ μέσα, ἀνεξηγήτως βέβαια μέ τήν ἀνθρωπίνη λογική, ἕνα ὄντως τέρας. Διότι ὁ Διάβολος, ἄν καί εἶναι πνεῦμα, ὅταν ὁ Θεός ἐπιτρέψη, μπορεῖ νά μετασχηματισθῆ, κατά φαντασίαν μέν, δηλαδή δέν εἶναι πραγματικό τέρας, ὅμως αὐτός πού τό βλέπει ἔτσι αἰσθάνεται, ὅτι εἶναι πραγματικό τέρας. Τρώει καί ξύλο καί πολλά ἄλλα, ἀμέτρητα... Αὐτό θά πῆ ὅτι ''κατά φαντασίαν'' ἐμφανίζεται ὁ Διάβολος. Ὄχι δηλαδή ὅτι ὅσοι βλέπουν τόν Διάβολο ἔχουν, ἤ σχιζοφρένεια, ἤ φαντασία - ὅπως λέγομε ''αὐτός εἶναι φαντασμένος''. Ἄλλο τό ἕνα, ἄλλο τό ἄλλο. Καμμία σχέσι δέν ἔχουν αὐτά τά δύο φαινόμενα μεταξύ τους.

Ἔτσι λοιπόν ἡ Ἁγία Μαρίνα, ἡ ὁποία ἔβλεπε ὄντως αὐτό τό τέρας μέσα εἰς τήν φυλακή, καθόλου δέν τἄχασε. Στήν ἀρχή, προσηύχετο ἐπίμονα, χωρίς νά φεύγη μάλιστα τό μυαλό της ἀπό τά λόγια τῆς προσευχῆς καί νά ἀρχίση νά σκέφτεται, πού εἶναι πολύ φυσικό νά πῆ ''ἐδῶ εἶναι ἕνα τέρας, ποῦ βρέθηκε, πῶς βρέθηκε, θά μέ διαλύση σέ λίγο'', κλπ. 

Ὅταν διεπίστωσε λοιπόν ὁ δράκων, δηλαδή ὁ Διάβολος, ὅτι δέν κατάφερε καθόλου νά τήν ἀποσπάση κἄν ἀπό τήν προσευχή, τήν Ἁγία Μαρίνα, τότε ''ἔπαιξε καί τό τελευταῖο του χαρτί'', ἄς τό ποῦμε πιό σωστά, τό τελευταῖο του παιχνίδι, καί ὥρμησε, κατά παραχώρησιν πάλι Θεοῦ, νά τήν καταπιῆ. Νά βλέπης, ὄχι ἁπλῶς ἕνα λιοντάρι, ἀλλά ἕνα τεράστιο τέρας νά ἀνοίγη τό στόμα του καί νά προσπαθῆ νά σέ καταπιῆ! Καί ἐπέτρεψε ὁ Θεός ἔτσι νά αἰσθάνεται καί νά νομίζη ἡ Ἁγία Μαρίνα.

Καί ὅταν ὁ δράκων εἶχε φθάσει νά τήν καταπιῆ μέχρι τήν μέση σχεδόν, τότε ἡ Ἁγία Μαρίνα ἔκανε τό σημεῖον τοῦ Τιμίου Σταυροῦ, μέ πίστι, καί ἡ ἀκατάλυτος δύναμις τοῦ Τιμίου καί Ζωοποιοῦ Σταυροῦ ἐνήργησε θαυματουργικά γιά λογαριασμό τῆς Ἁγίας Μαρίνας καί ἐσκίσθη ἡ κοιλιά τοῦ φανταστικοῦ αὐτοῦ τέρατος. Καί τότε ὁ Σατανᾶς, κατά παραχώρησιν πάλι Θεοῦ, ἀπό δράκων τεράστιος καί σιχαμερός πού ἐφαίνετο, μεταμορφώθηκε σέ μορφή σκύλου καί ὡς σκυλί τώρα συνέχιζε νά φοβερίζη τήν Ἁγία Μαρίνα, ἡ ὁποία προσηύχετο συνεχῶς. Εἶχε ὅμως ἤδη πάρει θάρρος ἡ Ἁγία Μαρίνα, βλέποντας αὐτήν τήν ἀλλαγή, κατάλαβε καλύτερα τά πράγματα, τά εἶδε καί στήν πρᾶξι μᾶλλον, τό τέρας νά γίνεται σκυλί. Ἔ, καμμία σύγκρισις μεταξύ τῶν δύο, ἐννοεῖται. Καί στήν συνέχεια μαστίγωνε τό σκυλί μέ τήν προσευχή της, τώρα μέ περισσότερη χαρά καί μέ περισσότερο θᾶρρος, ἕως ὅτου ἔγινε ἄφαντος ἀπό αὐτήν ὁ Σατανᾶς καί ἐξηφανίσθη.

Καί μετά ἀπό αὐτήν τήν περιπέτεια, πού ἐμεῖς δέν μποροῦμε κἄν νά τήν διανοηθοῦμε βέβαια, εἶδε οὐράνια ὑπέρ νοῦν ἐξαίσια θεοπτία, πού τήν ἐγέμισε μέ ἀνέκφραστη θεϊκή ἡδονή, ἡ ὁποία δέν μπορεῖ νά συγκριθῆ μέ καμμία ἐπίγεια χαρά, εἴτε εἶναι νόμιμη, εἴτε εἶναι παράνομη καί ταυτόχρονα ἀπεκαταστάθη ἡ ὑγεία της καί ἔγινε ὅπως ἦταν πρίν. Ἔφυγαν ὅλοι οἱ μώλωπες ἀπό τό πρόσωπό της, πού κανείς δέν μποροῦσε καλά-καλά νά διακρίνη ποιά ἦτο καί ἔγινε πάλι πανέμορφη, ὅπως ἦτο πρίν ἀπό τά βασανιστήρια πού εἶχε ἤδη ὑποστῆ.

Τώρα, τήν ἑπομένη πῆγαν ''καμαρωτοί-καμαρωτοί'' οἱ δήμιοι, οἱ βασανισταί, γιά νά συνεχίσουν τά βασανιστήρια, ἐάν ζοῦσε βέβαια ἀκόμη ἡ Ἁγία Μαρίνα κατά τό φτωχό τους μυαλό. Καί ὅταν εἶδαν τήν πλήρη ἀποκατάστασι τῆς ὑγείας της, ἀντί νά πιστέψουν, τί ἔκαναν; Ἀπέδωσαν οἱ ταλαίπωροι τό θαῦμα στήν δύναμι τῶν ψεύτικων θεῶν. Βλέπετε διαστροφή! Ἐδῶ βλέπομε τί θά πῆ νά ἔχης χαλασμένο μυαλό, δηλαδή ἄρρωστο πνευματικά νοῦ, ἐνῷ μπορῆ νά εἶσαι τετραπέρατος ἤ μπορῆ νά εἶσαι καί σωστός ἄνθρωπος σέ ἄλλα θέματα. Ἀλλά τό νά ἔχης χαλασμένο, στά πνευματικά θέματα, μυαλό, π.χ. νά ἀποδίδης τά θαύματα τοῦ ἀληθινοῦ Θεοῦ στήν δύναμι τῶν ψεύτικων θεῶν, ἤ στήν μαγεία ἤ σέ ὁ,τιδήποτε ἄλλο, αὐτό εἶναι ἀνθρωπίνως ἀθεράπευτο ἤ ἔστω πολύ δύσκολα θεραπεύεται.

Βέβαια ἡ Ἁγία μας τά κατάλαβε αὐτά καί τούς ''τακτοποίησε'' ἐκ νέου. Τούς εἶπε δηλαδή ὅτι ὁ Θεός, ὁ Χριστός, τήν ἔκανε καλά καί τούς ''ἔβαλε στήν θέσι τους'' μέ ἀκόμη περισσότερο θάρρος, ὁπότε καί αὐτοί ἄρχισαν νά τήν ξαναβασανίζουν μέ ἀναμμένες λαμπᾶδες. Καί γιά νά μή τά πολυλογοῦμε, μετά τήν βούτηξαν σέ ἕναν λέβητα μέ νερό γιά νά πνιγῆ. Ἀλλά καί πάλι ἔμεινε ἀβλαβής ἡ Ἁγία. Καί μάλιστα, κατά θεία οἰκονομία, μέ τόν τρόπο αὐτόν πού τήν ἐβούτηξαν στό νερό γιά νά πνιγῆ, ἀκούσθηκε οὐράνια φωνή, δηλαδή ἀπροσδιορίστου προελεύσεως κατά τήν ἀνθρωπίνη λογική, ἡ ὁποία ἐπιβεβαίωνε ὅτι ὄντως μέ αὐτόν τόν τρόπο ἐβαπτίσθη ἡ Ἁγία.

Αὐτή δέ ἡ οὐράνια φωνή ἐμακάριζε καί ἐπαινοῦσε τήν Ἁγία Μαρίνα. Καί αὐτήν τήν φωνή δέν τήν ἄκουσε μόνον ἡ Ἁγία Μαρίνα, ἤ μόνον ὁ ἡγεμών, ἀλλά τήν ἄκουσε καί ὅλο τό παρευρισκόμενο πλῆθος. Καί μόνον ἐξ αἰτίας αὐτῆς τῆς φωνῆς ἐπίστευσαν εἰς τόν Χριστόν δέκα πέντε χιλάδες ἄνδρες, ἐκτός τῶν γυναικῶν καί τῶν παιδιῶν. Καί ὅλοι αὐτοί, ἐπειδή εἶχαν καλή προαίρεσι, καί μόνο ἀπ᾽ αὐτό τό θαυμαστό γεγονός, πού ἄκουσαν αὐτήν τήν οὐράνια φωνή, ἤθελαν νά λάβουν τοῦ μαρτυρίου τόν ἀμάραντο στέφανο.

Τότε, ''τά ἔχασε'' ὁ ἡγεμών. Σοῦ λέει «τί γίνεται ἐδῶ; Ἐδῶ πᾶμε νά μεταστρέψωμε τήν Μαρίνα καί, ἀντί νά τῆς ἀλλάξωμε γνώμη καί νοοτροπία, βλέπομε νά θέλουν ὅλοι αὐτοί νά γίνουν Χριστιανοί καί νά μαρτυρήσουν». Ὁπότε, ἐσκότωσε ὅσους ἐπρόλαβε, ὅσους μποροῦσε, ἀπό αὐτές τίς δέκα πέντε χιλιάδες δηλαδή - Κύριος οἶδε πόσους ἀκριβῶς - καί, ἐπειδή ἐφοβήθη νά μή πιστεύσουν καί οἱ ὑπόλοιποι ὑπήκοοι τῆς πόλεως τήν ὁποία εἶχε ὑπό τήν ἐξουσία του, ἐσκότωσε, γρήγορα-γρήγορα, διά ξίφους, καί τήν Ἁγία Μαρίνα. Καί ἔτσι καί αὐτή ἡ μακαρία ἔλαβε τοῦ μαρτυρίου τόν ἀμάραντο στέφανο καί ἐπῆγε δεδοξασμένη πρός τήν αἰώνια πατρίδα ὅλων μας.

Αὐτά, ἐντελῶς βέβαια περιληπτικά, ὅσον ἀφορᾶ εἰς τόν βίο τῆς Ἁγίας Μαρίνας. Νομίζω, καί ὁ βίος της, καί τό φρόνημά της μᾶς διδάσκουν. Δέν χρειάζονται, ἀπό ἐμᾶς τούς ἐμπαθεῖς, οὔτε σχόλια, οὔτε ἀναλύσεις. Τό μόνο πού λέμε ἐν κατακλεῖδι εἶναι ὅτι ὄντως ''θαυμαστός ὁ Θεός ἐν τοῖς Ἁγίοις Αὐτοῦ''. Καί ''Ἁγία τοῦ Θεοῦ, πρέσβευε ὑπέρ ἡμῶν''.

Ἀμήν. 

Η άρρητος θέα του αναστημένου Χριστού

                                

Ἀρχιμανδρίτης Ἀρσένιος Κατερέλος

Η ΑΡΡΗΤΟΣ ΘΕΑ ΤΟΥ ΑΝΑΣΤΗΜΕΝΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

Στήν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, ὅσοι ἀξιωθοῦμε, θά βλέπωμε τό ἄρρητο Πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ. Λέγει ὁ Ἰωάννης ὁ Εὐαγγελιστής «ὀψόμεθα αὐτόν καθώς ἐστί», διότι καί ἐμεῖς θά εἴμεθα τότε ὅπως εἶναι Ἐκεῖνος. Μόνο τά ὅμοια βλέπουν τά ὅμοιά τους. 
Τότε, μέ τά νέα μας ''μάτια'', θά βλέπωμε τόν ἀναληφθέντα Θεόν Λόγον καί μέ τήν νέα αἴσθησι τῆς ''ἀκοῆς'' θά ἀκοῦμε τά ἄρρητα-ἄκτιστα ρήματα τοῦ Χριστοῦ.

Ὁ ἀναστάς Χριστός μᾶς διαβεβαίωσε, ὅτι μέχρι τῆς συντελείας τῶν αἰώνων θά εὑρίσκεται ἀνάμεσά μας. Ὅμως ἐπειδή ἡ θέα Του εἶναι ἄρρητος, γι᾽ αὐτό, ἐνῷ εἶναι ἀναμεσά μας, δέν θεᾶται.

Παρά ταῦτα κάποιες φορές οἱ ἄξιοι ἐπιτρέπεται νά ''βλέπουν'', ἐν Ἁγίῳ Πνεύματι, τό ἀθέατο Πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ σέ διαφορετική μορφή καθώς καί τό θεῖο Φῶς.

Κάθε πιστός πρέπει πρῶτα νά ἀκούση-ἐνστερνισθῆ τά κτιστά λόγια τοῦ Χριστοῦ τά κατατεθειμένα στό Εὐαγγέλιο καί μετά θά ἀκούση τά ἄρρητα-ἄκτιστα λόγια Του μέ τήν νέα αἴσθηση τῆς ''ἀκοῆς''. Αὐτό θά αὐξάνη ἀχρόνως στήν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, ἀλλά πρέπει νά ξεκινάει ἀπό ἐδῶ καί τώρα (π.χ. ὁ Ἀπόστολος Παῦλος ἄκουσε ἄρρητα ρήματα).

Για νά μπορέση ὁ ἄνθρωπος νά ἰδῆ καί νά ἀκούση τόν δεδοξασμένο Χριστό, πρέπει προηγουμένως νά δεχθῆ τήν ἄκτιστο θεία ἐνέργεια («ἐν τῷ φωτί σου ὀψόμεθα φῶς»). Στήν ἔνδοξη Βασιλεία Του, αὐτό εἶναι δεδομένο. 

Ὅλα αὐτά καθίστανται δυνατά μόνο μέσα στήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, ὅπου ἡ μεθεκτή Χάρις εἶναι δρῶσα καί ἄκτιστος, καί ἔτσι δύναται νά ἑνωθῆ ὁ κτιστός ἄνθρωπος μέ τόν ἄκτιστο Θεό.

Ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία δέν λέγει ''ἀνάστασιν Χριστοῦ πιστεύσαντες ἤ ἐρευνήσαντες'', ἀλλά ''ἀνάστασιν Χριστοῦ θεασάμενοι'' καί θεωρεῖ δεδομένο, ὅτι κανένα μέλος της δέν δικαιολογεῖται νά μήν ἔχη τήν ἐμπειρία τοῦ ἀναστημένου Χριστοῦ.

Ἐμεῖς οἱ Ὀρθόδοξοι, ἀντλοῦμε καί διεπόμεθα ἀπό τά Ἔσχατα, τά ὁποῖα δέν δικαιολογούμεθα νά μή τά ζοῦμε ἀπό τώρα. Ἐνῷ οἱ αἱρετικοί Λατῖνοι, ἐπειδή δέν ἔχουν ἐμπειρία Χάριτος, ἀντλοῦν μόνο ἀπό τό παρελθόν.   

Ἀρχιμανδρίτης Ἀρσένιος Κατερέλος

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΚΑΙ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΘΕΟΑΠΟΚΑΛΥΨΙΣ

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΚΑΙ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΘΕΟΑΠΟΚΑΛΥΨΙΣ

Θά ἠμποροῦσε ὁ Θεός νά ἀποκαλύπτεται στούς ἀνθρώπους σέ κάθε γενεά. Δέν τό κάνει ὅμως, διότι θέλει νά διατηρῆται ἡ Παράδοσις, νά παραδίδη δηλαδή ἡ κάθε γενεά ἐκεῖνο τό ὁποῖο παρέλαβε ἀπό τήν προηγουμένη, καί ἔτσι, μέ τήν παράδοσι αὐτή, μή ἀποκαλυπτομένου τοῦ Θεοῦ, νά διατηρῆται ἡ πίστις. Δέν ἔχει νόημα νά ὁμιλοῦμε γιά πίστι, ὅταν συνεχῶς ἔχωμε ἐμπρός μας τά γεγονότα τῆς ἐπεμβάσεως τοῦ Θεοῦ.

Ὁ Θεός κινεῖται στήν ἱστορία μέ τέτοιο ἀρχοντικό τρόπο, ὥστε νά μή δεσμεύεται ἡ ἐλευθερία τοῦ ἀνθρώπου. Ἐάν ὁ Θεός ἀπεκάλυπτε συνεχῶς τόν Ἑαυτό Του στήν ἱστορία, οὐσιαστικά θά καταργοῦσε ἤ θά ''καταπίεζε'' τήν ἐλευθερία μας. Ἀλλά καί ὅσες φορές ὁ Θεός ἔκρινε ἀπαραίτητο ὅτι ἔπρεπε νά ἀποκαλυφθῆ στήν ἱστορία, εἴδαμε ὅτι οἱ ἄνθρωποι κατά κανόνα ἀντιδροῦσαν προκλητικά. Αὐτό ἀποτελεῖ ἀπάντηση στό γιατί ὁ Θεός δέν ἀποκαλύπτεται καί σήμερα ὅπως καί παλαιότερα.

Σέ προσωπικό ὅμως ἐπίπεδο, ὁ Χριστός ὑπόσχεται ὅτι ὅποιος ἐφαρμόζει θεοπρεπῶς τίς ἐντολές Του, θά τοῦ ἐμφανίση τόν ἑαυτόν Του. Λέγει: «Ἐμφανίσω αὐτῷ ἐμαυτόν». Φοβερός λόγος, πού ἔχει ἀρχή, ἀλλά δέν ἔχει τέλος, καθ᾽ ὅτι δέν ἔχει ὅρια ἡ ἄρρητος θέα καί ἡ ἄπειρος δόξα τοῦ Θεοῦ.

Ἔτσι λοιπόν, ἐνῷ σέ κάθε γενεά δέν ἔχωμε ἱστορική θεοαποκάλυψι, ὅμως, δυνάμει αὐτῆς, ἠμποροῦμε νά ἐπιτύχωμε τήν προσωπική μας θεοαποκάλυψι, ἐφόσον αὐτή εἶναι καρπός καί ὁ σκοπός τῆς ἱστορικῆς τοιαύτης. Στόν κατέχοντα τήν γνῶσι τοῦ Θεοῦ, αὐτή τοῦ εἶναι πιό χρήσιμη ἀκόμη καί ἀπό αὐτήν τήν ἴδια τήν ἱστορική θεοαποκάλυψι, διότι εἶναι αὐστηρῶς προσωπική, συγκεκριμένη καί ἐξατομικευμένη. Μόνο τότε ὁ ἄνθρωπος δέν ταλαντεύεται στά τῆς πίστεως.

Ἡ προσωπική θεοαποκάλυψις εἶναι ἐντολή τοῦ Θεοῦ μέ τελικό ἀποδέκτη τόν κάθε ἄνθρωπο, καί συμβαίνει ἀρκεῖ νά ἐφαρμόζη ὅλες τίς σταυροαναστάσιμες ἐντολές τοῦ Θεοῦ, ὅ,τι κι ἄν αὐτό τοῦ στοιχίση.

Ἡ ἀρχική πίστις ὁδηγεῖ στήν γνῶσι τοῦ Θεοῦ καί ἡ γνῶσις τοῦ Θεοῦ τελειοποιεῖ τήν ἀρχική πίστι.

ΑΡΧΙΜ. ΑΡΣΕΝΙΟΣ ΚΑΤΕΡΕΛΟΣ

Η ΠΑΝΑΓΙΑ Η ΗΣΥΧΑΣΤΡΙΑ ΗΣΥΧΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΟΜΟΛΟΓΙΑ

Η ΠΑΝΑΓΙΑ Η ΗΣΥΧΑΣΤΡΙΑ

ΗΣΥΧΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΟΜΟΛΟΓΙΑ

Σεβαστοί μου πατέρες, ὁσιολογιωτάτη Γερόντισσα Ἰωάννα μετά τῆς θεοφιλοῦς συνοδείας σας καί εὐλογημένοι προσκυνηταί τοῦ ἱεροῦ τούτου Ἡσυχαστηρίου, δέν ὑπάρχει μεγαλυτέρα χαρά καί δέν ὑφίσταται πλουσιωτέρα εὐλογία γιά τόν πραγματικά πιστό Ὀρθόδοξο Χριστιανό ἀπό τοῦ νά ὑμνῆ τήν Πανάχραντο Μητέρα τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ ἀποδίδοντας τήν προσκύνησι ἐνώπιον τῶν δύο πλέον εἰκόνων τῆς Παναγίας Παραμυθίας, ὕστερα ἀπό τό γνωστό πλέον πρόσφατο θαῦμα, τό ὁποῖο ἔλαβε χώρα ἐδῶ εἰς τό Μοναστῆρι, τῆς ἐδῶ δηλαδή ἐνθρονίσεως τῆς δευτέρας εἰκόνος τῆς Παναγίας Παραμυθίας ὑπό τῶν ἀναριθμήτων ἡδυφθόγγων πτηνῶν. Ὅταν μάλιστα ἡ ὕπαρξις, ἡ ἀγαπῶσα τόν Υἱόν τῆς Θεομήτορος, ἀποσπασμένη ἀπό τά τοῦ κόσμου ἡδέα, συναυλίζεται εὑρισκομένη νυχθημερόν ἐν ταῖς αὐλαῖς τῆς πρώτης Μοναχῆς καί Ἡσυχαστρίας, τῆς Παναγίας μας δηλαδή, τότε ἀσφαλῶς, κατ᾽ ἄνθρωπον, ὑφίστανται καί τοπικῶς ὅλες ἐκεῖνες οἱ προϋποθέσεις γιά κάθαρσι, φωτισμό καί θέωσι.

Ἄλλωστε, αὐτός εἶναι καί ὁ κατ᾽ ἐξοχήν προορισμός τοῦ κάθε ἀνθρώπου, ὅπως μᾶς διδάσκει ἡ Ἡσυχαστική πνευματική Παράδοσις τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μας. Δέν ἀρκεῖ ἡ διαλεκτική, ἡ ἀνθρωπίνη σκέψις, κλπ., γιά νά φθάση κανείς εἰς τόν Θεόν, ὅπως ἀπό τότε καί ἕως τήν σήμερον ὑποστηρίζουν, ἐσφαλμένως προφανῶς, οἱ αἱρετικοί λατινόφρονες Παπικοί καί οἱ σύν αὐτοῖς. Ἀλλά ἀπαιτεῖται, γιά νά φθάση κανείς εἰς τόν Θεόν, ὀντολογικά ἡ ἐν Θεῷ σύγκρασις, νά γίνη ὁ ἄνθρωπος δηλαδή ἕνα κράμα μέ τόν Θεό. Δηλαδή, νά ἑνώνεται ὁ ἄνθρωπος, ὁλοένα καί περισσότερο, μέ ἄκτιστο θεία ἐνέργεια μέ ὅλο του τό εἶναι διά τῆς ἡδονικῆς θεοεμπειρίας. Ὅπως ψάλλωμε, ἐπί παραδείγματι, εἰς τούς αἴνους τῆς ἑορτῆς τοῦ Μεγάλου Ἀντωνίου, ἀναφερόμενοι πρός τόν Ἅγιο Ἀντώνιο, λέγοντας ὁ ὑμνογράφος «νοΐ ἑνούμενος - μέ τόν Θεόν δηλαδή ἑνούμενος ὁ Μέγας Ἀντώνιος -, ἀλλά καί φωτός πληρούμενος», πληρούμενος δηλαδή θείου φωτός.

Αὐτό, δέν ἠμπορεῖ νά λάβη χώρα ἐντός τῆς ψευδοεκκλησίας τοῦ Παπισμοῦ, διότι ἐκτός τῶν ἄλλων ἐσφαλμένως καί δυστυχῶς, ἔχουν ταυτίσει εἰς τόν Θεόν τήν ἄκτιστον καί ἀπρόσιτον οὐσία Του μέ τήν ἄκτιστη καί μεθεκτή ἐνέργειά Του. Ἐπί πλέον δέ θεωροῦν, ὅτι ὁ Θεός ἐπικοινωνεῖ μέ τά κτίσματα, δηλαδή μέ τά δημιουργήματα, μέσῳ κτιστῶν ἐνεργειῶν. Ἀπό αὐτό ὅμως αὐτομάτως συνεπάγεται, κατ᾽ αὐτούς πάντα τούς Λατινόφρονας, ὅτι ἡ ἁγιαστική θεία Χάρις εἶναι κτιστή ἐνέργεια τοῦ Θεοῦ, καί ἄρα δέν ἠμπορεῖ νά μᾶς θεώση καί νά μᾶς γλυτώση ἀπό τίς ὀδυνηρές καί πολλές συνέπειες τῆς κτιστότητος, τόν θάνατο, τήν φθορά, κλπ. Δέν ἠμπορεῖ νά μᾶς θεώση. Γι᾽ αὐτόν τόν λόγο, τά ''Μυστήρια'' τῶν Παπικῶν εἰς τήν οὐσία δυστυχῶς δέν ὑφίστανται, δέν ὑπάρχουν εἰς τήν πραγματικότητα, μέ ὅ,τι θλιβερό αὐτό συνεπάγεται στήν θεογνωσία, στήν θεοκοινωνία καί στήν σωτηριολογία.

Ὅμως ἤδη διά τοῦ λόγου, ὁ ἡγεμόνας νοῦς ἐντός τῆς πνευματικῆς καρδίας ἀναπαύεται κυρίως καί πρωτίστως στίς θεομητορικές περιγραφές αὐτῶν τούτων τῶν θεωμένων Ἁγίων μας.

Στήν μεγάλη πραγματικότητα, ὅτι ἡ πρώτη Καθηγουμένη καί ἡ πρώτη πού ἀπήλαυσε σέ ὕψιστο καί ἀσύλληπτο βαθμό τά δῶρα τοῦ Ἡσυχασμοῦ εἶναι ἡ Κυρία Θεοτόκος, ὅπως αὐτό τό καταγράφει ξεκάθαρα ὁ κήρυκας τῆς Χάριτος, ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς. Ἔχοντας ὁ ἐν λόγῳ Ἅγιος βιώσει πρῶτα τίς προσωπικές του ἐμπειρίες καί ἀποκαλύψεις τῆς ἰδίας τῆς Προστάτιδος ὅλων ἡμῶν, τῆς Παναγίας μας δηλαδή, θά βεβαιώση ὅτι ἡ Θεοτόκος ἔζησε ὡς ἡσυχάστρια εἰς τά Ἅγια τῶν Ἁγίων κατά τρόπον ἀπόρρητον εἰς τούς ἀνθρώπους.

Ἔτσι, ἡ Παναγία μας προβάλλεται ἐνώπιόν μας ὡς ἰδανικόν πρότυπον πνευματικῆς τελειώσεως καί φυσικά ὡς ἰδεατό παράδειγμα πρός μίμησιν, γιά ὅλους βέβαια ἀνεξαρτήτως τούς πιστούς, ἰδίως δέ εἰς τούς φέροντας τό ἀγγελικόν Σχῆμα.

Αὐτός δέ ὁ ἴδιος ὁ Ἅγιος θά ἀποδείξη καί θά καταθέση εἰς τούς πιστούς ὅτι Αὕτη ἦτο ἡ μόνη κυρίως φερωνύμως Παρθένος, δηλαδή ἐν ἀπολύτῳ ἐννοίᾳ παρθένος, ἡ ὁποία εἶχε ἀποκτήσει τήν τελείαν ἁγνείαν εἰς τό σῶμα καί εἰς τήν ψυχήν. Καί ὅτι οὐδείς μολυσμός, εἴτε τῶν αἰσθήσεων τοῦ σώματος, εἴτε καί τῶν πιό λεπτῶν δυνάμεων τῆς ψυχῆς ἦτο κἄν δυνατόν νά προσεγγίση τήν πάναγνον Κόρην.

Φυσικά, καί ἐκτός ἀπό τόν Ἅγιο Γρηγόριο, δέν ὑπάρχει διδάσκαλος τῆς Ἐκκλησίας μας καί πραγματικός πιστός, πού νά μήν αἰσθάνεται τό ὅλως ἰδιαίτερον τῆς ἡσυχαστικῆς ζωῆς τῆς Θεοτόκου. Αὐτή, ἡ Παναγία, ὄχι μόνον κατά τήν περίοδο πού εὑρίσκετο εἰς τόν μυστικόν "θάλαμον", εἰς τά Ἅγια τῶν Ἁγίων, ὅπου ὁ νοῦς Της ἦτο εἰς τόν ἰδιαίτερον "θάλαμον" τῆς Χάριτος, τήν ἀπόλυτον ἡσυχαστικήν ἔκφρασιν, καί συνωμίλει ἐκεῖ μέ τά οὐράνια πνεύματα καί ἐγεύετο τόν ἄρτον τῶν ἀγγέλων, ὄχι μόνον τότε, κατά τήν περίοδον ἐκείνην, ἀλλά καί καθ᾽ ὅλην τήν μοναδικήν καί ἀνεξιχνίαστον καί ξεχωριστήν Της ζωήν. Τό εἶναι τῆς Παναγίας ἦτο ἑνωμένο μέ τόν Θεόν σέ τέλειο καί ἀσύλληπτο βαθμό.

Ἀκόμη καί ὅταν ὁ Υἱός Της καί Θεός Της καί Θεός μας ἐσταυρώνετο, ἡ ψυχή τῆς Παναγίας Μητέρας μας ἐβίωνε αὐτό τό πνεῦμα τοῦ Ἡσυχασμοῦ, καί μάλιστα εἰς τήν κορυφήν τῶν κορυφῶν δι᾽ αὐτῆς τῆς μυστικῆς θεοεπικοινωνίας καί θεοκοινωνίας.

Ἀλλά, καί ἐκτός τῆς Θεοτόκου, ὅλοι οἱ Ἅγιοι, τοὐλάχιστον μέ τήν εὐρεῖαν ἔννοιαν, ἀλλά καί μέ τήν στενήν ἀρκετοί ἀπό αὐτούς, ἀνεξαρτήτως δηλαδή τό ποῦ ἔζησαν, εἴτε στόν κόσμο, εἴτε στίς ἐρημιές, ὑπῆρξαν στήν οὐσία ὅλοι τους, πραγματικοί ἡσυχαστές, κατά τό ὀλιγώτερον ἤ περισσότερον.

Καί αὐτό, μέ δεδομένο ὅτι, ἐφ᾽ ὅσον οἱ Ἅγιοι εἶχαν ἐπιτύχει τήν θεραπεία τῆς ψυχῆς τους, συνεπάγεται αὐτομάτως ὅτι σέ αὐτούς εἶχε ὄντως ἐπιστρέψει ἡ ἐνέργεια τοῦ νοῦ τους στήν οὐσία του. Διότι, μόνο σέ αὐτήν τήν περίπτωσι ἔχομε τήν τελεία ὑγεία τῆς ψυχῆς μας. Ἄλλωστε, οὐχ ὁ τόπος, ἀλλ᾽ ὁ τρόπος τῆς ζωῆς μας ἔχει κυρίως σημασία γιά τόν ἁγιασμό μας.

Διά τοῦ Ἡσυχασμοῦ, ὅπως τόν βιώνει ἡ Ὀρθόδοξη διαχρονική ἀναλλοίωτη πνευματικότητα, ὁ ἄνθρωπος ἀνάγεται μέ ἀκόρεστο κορεσμό σέ ἄληκτη θεοκοινωνία ἀπό αὐτήν τήν ζωή, ἡ ὁποία μέ τήν σειρά της μετατρέπεται, καί μόνον τότε μετατρέπεται, σέ ἀληθινή ἀνθρωποκοινωνία καί περιβαλλοντοκοινωνία. Γι᾽ αὐτό καί ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος ἔλεγε «μεῖζον μοι ἡ ''ἀπραξία''», δηλαδή ἡ πιό ἱερά του ἐργασία ἦτο, ὄχι ἡ κατά κόσμον, ἀλλά ἡ κατά Θεόν ἀπραξία.

Ἡ κατά Θεόν ἀπραξία ἀποτελεῖ τήν συνισταμένη καί τό καταστάλαγμα πολλῶν, ἀμετρήτων, πνευματικῶν ἀγώνων καί ἐνθέων δράσεων. Ὅπως τά πολλά χρώματα - πού φαίνονται στό γνωστό μας οὐράνιο τόξο, κλπ. - συνθέτουν τελικά καί δίδουν τό ἄχρωμο λευκό μας φῶς, ἔτσι καί οἱ πολλοί καί οἱ ποιοτικοί ἀγῶνες συντρέχουν καί ὁδηγοῦν τελικά εἰς τήν ἄληκτον καί ἀτελείωτον καί ἀκόρεστον κατά Θεόν ''ἀπραξίαν''. Μίαν ἀπραξίαν ὅμως, πού ὄχι μόνο τελικά δέν εἶναι ἀπραξία μέ τήν καθημερινή γνωστή ἔννοια τοῦ ὅρου, ἀλλά αὐτή ἡ κατά Θεόν ἀπραξία στηρίζει παντοιοτρόπως ὅλη τήν οἰκουμένη. Τόσο πολύ, ὅσο καμμία ἄλλη, ἔστω καί θεάρεστη δρᾶσι νά εἶναι αὐτή. Μία ἀπραξία, πού αὐτή τελικά τρέμει περισσότερο ἀπό ὅλα καί θά τρέμη ὅσο τίποτε ἄλλο ὁ Διάβολος μέ τήν συμμορία του καί τά ποικίλα φανερά, γνωστά καί κρυφά ὄργανά του.

Μόνο ἀπό τόν γνήσιο κατά Θεόν ἡσυχασμό, ὅλα ἐκπηγάζουν σωστά, ὅπως ἐπί παραδείγματι ἡ αὐτενέργητη καρδιακή νοερά ἀδιάλειπτη προσευχή. Δηλαδή νά λέμε τήν προσευχή τοῦ Ἰησοῦ καί στόν ὕπνο μας, κι ὅταν σκεφτώμαστε, καί πάντα, ἀβίαστα πλέον. Ἀπό τόν ἡσυχασμό ἐπίσης ἐκπηγάζει καί ἡ Ὀρθόδοξος Θεολογία καί ὅλες γενικῶς, οἱ χριστοκεντρικές καί ὄχι εὐσεβιστικές ἀρετές. Ἀπό τόν ἡσυχασμό ἐκπηγάζει ἀκόμη καί αὐτό πού φαίνεται ὅτι εἶναι δῆθεν ἀντίθετο τοῦ ἡσυχασμοῦ, ἀκόμη καί ἡ ἔνθεη δηλαδή ὁμολογία, πού εἶναι μία ἀπαραίτητος καί ἀναγκαία συνθήκη καί παράμετρος τῆς ὑγιοῦς πνευματικότητος.

Ἄλλωστε, ἀπό τήν ἐκκλησιαστική ἱστορία διδασκόμεθα, πάλιν καί πολλάκις, ὅτι ἡ θεία Πρόνοια αὐτήν ἀκριβῶς τήν ἡσυχαστική καί δυναμική κατά Θεόν ἀπραξία εὐηρεστήθη νά χρησιμοποιήση, προκειμένου νά κατατροπώση τούς διαφόρους ἐχθρούς τῆς Ὀρθοδόξου πίστεως, ἀλλά καί τῆς Ὀρθοδόξου πνευματικότητος.

Λέγει ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Σιναΐτης ὅτι ''ἡσυχαστής εἶναι ἐκεῖνος πού προσπαθεῖ διά τοῦ ἀγῶνος του νά περιορίση τό ἀσώματον μέσα σέ σωματικό οἶκο, πού ἀσφαλῶς εἶναι πρᾶγμα παραδοξώτατο''. Σέ αὐτήν ἀκριβῶς τήν ρῆσι παρέπεμπαν καί οἱ ὑπέρμαχοι τῆς Ὀρθοδόξου Ἡσυχαστικῆς Παραδόσεως ἔναντι τῆς πλανεμένης Λατινικῆς τοιαύτης, κατά τίς περίφημες Ἡσυχαστικές Ἔριδες τοῦ 14ου αἰῶνος.

Ἔλεγαν οἱ Ὀρθόδοξοι: «Ἔνδον τοῦ σώματος κατέχειν τόν νοῦν προσευχόμενον». Πρέπει δηλαδή νά εἶναι ὁ νοῦς μέσα στό σῶμα, κατά τήν προσευχή, καί νά μή διασκορπίζεται. Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς στόν Ὑπέρ τῶν Ἱερῶς Ἡσυχαζόντων λόγον του τονίζει ἀκριβῶς ὅτι πρέπει νά ἐντρέπωνται τοὐλάχιστον οἱ Λατινόφρονες τόν Ἅγιον Ἰωάννην τόν Σιναΐτην, ὅταν σφαλερῶς οἱ ταλαίπωροι Λατῖνοι ὑποστηρίζουν ὅτι κατά τήν προσευχή ὁ νοῦς πρέπει νά εὑρίσκεται ἔξω ἀπό τό σῶμα.

Βέβαια, αὐτήν τήν θέσι-κλειδί γιά τήν Ὀρθόδοξη ἡσυχαστική πνευματικότητα τήν τονίζει ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Σιναΐτης ἐπί πλέον καί στήν 52α Παράγραφό του, στόν Περί Διακρίσεως λόγον του, λέγοντας: «Εἶναι ἐκ φύσεως ἀδύνατον ἕνα πρᾶγμα ἀσώματο - ὅπως γιά παράδειγμα εἶναι ὁ νοῦς - νά περιορίζεται ἐντός τοῦ σώματος. Ὅλα ὅμως εἶναι δυνατά σέ ἐκεῖνον πού ἀπέκτησε μέσα του τόν Θεόν».

Ἡ κατά Θεόν ἡσυχία, ὄχι ἁπλῶς δέν εἶναι μία παθητική κατάστασις, ἀλλά εἶναι ἡ πλέον δυναμική. Εἶναι τό ἄκρον ἐφετόν μέ πολυποίκιλους πνευματικούς καρπούς. Δέν εἶναι κἄν στάσις, ἀλλά εἶναι μία διαρκής καί ἀέναος κίνησις. Εἶναι μία ἀπό καί πρός τόν Θεόν, διά τοῦ Θεοῦ, θεοκατευθυνόμενη θεοκίνησις. Εἶχαν ἐρωτήσει ἕναν ἡσυχαστή, πού ἐξασκοῦσε πλήρως καί τήν τοπική καί τήν τροπική ἡσυχία, καί τοῦ εἶπαν: «Πῶς ἠμπορεῖς καί κάθεσαι τόσα χρόνια στό ἴδιο μέρος ἔγκλειστος;». Καί ἐκεῖνος ἀπήντησε λιτά: «Δέν κάθομαι. Συνεχῶς ταξειδεύω», ἄν καί ἦτο ἔγκλειστος. Καί προφανῶς ἐκεῖνος ὁ μακάριος δέν ἐννοοῦσε, ὅταν εἶπε ''ταξειδεύω'', συναισθηματικές ὀνειροπολήσεις, φαντασιώσεις, νοσηρές αὐθυποβολές ἤ ἄλλες χειρότερες ψυχοπαθητικές καταστάσεις, ἀλλά ὄντως ἐννοοῦσε ἐν Ἁγίῳ Πνεύματι ἀναβάσεις καί ἐμπειρίες.

Παράλληλα μέ τό μαρτύριο τοῦ αἵματος - τοῦ αἵματος διά τόν Χριστόν ἐννοοῦμε -, ὁ ἡσυχαστικός κατά Θεόν βίος εἶναι ὅ,τι τό ἀνώτερον στόν ἐπίγειο βίο τῶν ἀνθρώπων. Εἶναι ἡ ἀνωτέρα ἔκφανσις πίστεως καί ἡ ἐναργεστέρα ἔκφρασις Χάριτος μέ ὑπεράριθμες εὐεργετικές ἐπιπτώσεις, ὄχι μόνο σέ προσωπικό ἐπίπεδο, ἀλλά καί σέ ὁλόκληρο τό Σῶμα τῆς Ἐκκλησίας, καί μάλιστα διαχρονικῶς. Γι᾽ αὐτό καί ὁ Διάβολος πολεμεῖ πολύ τόν μοναχισμό καί τά μοναστήρια, τά ὁποῖα εἶναι τά ἀλεξικέραυνα ὅλου τοῦ κόσμου.

Ἀπό ὅλους αὐτούς τούς χυμώδεις πνευματικούς καρπούς τοῦ Ἡσυχασμοῦ, ἄς ἀναφέρωμε μόνο ἕναν, πού εἶναι ἡ ἔνθεος χαρά τῆς ὁμολογίας. Μόνο ἀπό τόν κατά Θεό ἡσυχασμό ἐκπηγάζει αὐτομάτως, ἀβιάστως, φυσικῷ τῷ τρόπῳ, ἡ ὑγιής, θεάρεστη, χωρίς ἐμμονές, φανατισμούς, ὑστερίες καί παρενέργειες ὁμολογία. Μία ὁμολογία χωρίς ἐμπάθειες, ἰδιοτέλειες, ἀδιακρισίες, ἀλλά καί χωρίς συμβιβασμούς. Ὁ ἡσυχασμός, ὄχι ἁπλῶς συνδυάζεται, ἀλλά ἀλληλοπεριχωρεῖται μέ τήν ὁμολογία τῆς πίστεως καί τῆς ἀνοθεύτου Ὀρθοδόξου πνευματικότητος. Ἐπιβάλλεται ὁ μοναχισμός-ἡσυχασμός νά φέρη ὡς σφραγίδα γνησία του τήν ὁμολογία τῆς Ὀρθοδόξου πίστεως καί πνευματικότητος καί τήν σθεναράν ἀντίδρασιν ἐναντίον ὅλων ἐκείνων, πού ἰδιαίτερα στίς ἡμέρες μας, ἀντί πινακίου φακῆς, προσπαθοῦν καί θέλουν καί πωλοῦν τά πρωτοτόκια.

Ὅπως δέ ὁ ὄμορφος, ἀγαθός καί ὑγιής καρπός ἀποδεικνύει τήν ὑγεία τῆς ρίζης τοῦ δένδρου, οὕτω πως, ἔτσι καί ἡ ποιότης τῆς ὁμολογίας φανερώνει τήν γνησιότητα ἤ τό νόθον τοῦ μοναχικοῦ πνεύματος καί τό ἀνύπαρκτον ἤ τό αὐθεντικόν τοῦ ἡσυχαστικοῦ πνεύματος. Καί πῶς θά ἠμποροῦσε νά συμβαίνη διαφορετικά, ἀφοῦ διά τό ἀποτέλεσμα τοῦ αἰτιατοῦ προϋποτίθεται πάντα ἡ ὕπαρξις τῆς αἰτίας; Στό θέμα τοῦ γνησίου ἡσυχασμοῦ καί τῆς θεαρέστου ὁμολογίας τό ἕνα γεννᾷ τό ἄλλο καί τό ἕνα συναυξάνει μέ τό ἕτερο. Ἡσυχασμός καί ὁμολογία, ὁμολογία δι᾽ ἡσυχασμοῦ. Γι᾽ αὐτό καί δέν εἶναι τυχαῖο τό ὅτι σέ ὅσους χώρους δέν καλλιεργεῖται τό ἕνα σωστά, καί τό ἄλλο, δυστυχῶς, ἀναποφεύκτως καί νομοτελειακῶς, ἀτροφεῖ καί μαραζώνει.

Ἀγαπητοί μου προσκυνηταί, εὑρισκόμεθα σήμερα ἐδῶ, ἐντός τοῦ ἡσυχαστικοῦ καί ὁμολογιακοῦ αὐτοῦ ἱεροῦ Παρθενῶνος, στόν ὁποῖον πρίν δύο χρόνια, ὡς ξένον ἄκουσμα καί λάλημα εὐλογίας, ὑπό τῶν ἀλόγων πτηνῶν ἔλαβε χώραν ἡ ἐνθρόνησις τῆς δευτέρας εἰκόνος τῆς Παναγίας Παραμυθίας, πού εὑρίσκεται ἐδῶ ἐμπρός μας. Ἐξ οὗ καί ''Παναγία ἡ Εὐλαλοενθρονισθεῖσα''. Παρακαλῶ, ὅποιος τυχόν δέν γνωρίζει τό θαῦμα, ἄς ἐρωτήση τίς ἀδελφές γιά νά τό μάθη.

Ἀλήθεια, τά τιτιβίσματα αὐτῶν τῶν ἀναριθμήτων πουλιῶν δέν ἀποτελοῦν στήν οὐσία παρά μία νέα ὁμολογία διά τό πάνσεπτον Πρόσωπον τῆς Κυρίας Θεοτόκου. Αὐτή δέ ἡ ὁμολογία τῶν πτερωτῶν θεόθεν ἀγγελιοφόρων, δέν ἀποτελεῖ ταυτοχρόνως καί ἕνα τρομερόν ἔλεγχον πρός ὅ,τι ἀντιβαίνει στήν διδασκαλία τοῦ Υἱοῦ Της καί Θεοῦ μας; Δηλαδή, στήν ἀναλλοίωτη πίστι τῆς Ὀρθοδόξου διδασκαλίας τῆς Ἐκκλησίας, πού Ἐκκλησία εἶναι ὁ ἴδιος ὁ Χριστός παρατεινόμενος εἰς τούς αἰῶνας; Προφανῶς καί ἀναμφισβήτητα ναί. Χιλιάδες ''ναί''. Τόσα ''ναί'', ὅσα καί τά πετεινά, πού τό καθένα ξεχωριστά κι ὅλα μαζί ταυτοχρόνως καί ὑπερθαυμαστῶς τό ἐπεβεβαίωσαν προσφάτως.

Τώρα πλέον, στήν περίπτωσί μας, δέν ἐλέγχει καί ἀποκαλύπτει τήν πραγματικότητα κάποια ὄνος τοῦ Βαλαάμ ὑπό τήν σκιάν τοῦ Νόμου τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, ἀλλά τώρα, ἐντός τοῦ χώρου τῆς Χάριτος τῆς Καινῆς Διαθήκης, τά ἡδύγφογγα πετεινά, πού ''οὔτε σπείρουσι, οὔτε θερίζουσι, οὐδέ συνάγουσι εἰς ἀποθήκας'', αὐτά τά ἄλογα πτηνά μᾶς καθοδηγοῦν, σύν τοῖς ἄλλοις, καί εἰς τήν σχοινοβασία τῆς ἡσυχαστικῆς καί ὁμολογιακῆς ζωῆς.

Τότε, στήν Παλαιά Διαθήκη, μέσῳ τῆς ἀλόγου ὄνου, κατεδίκασε ὁ Θεός τήν ἀλογία τοῦ Προφήτου.

Ἐδῶ τώρα, ἐν προκειμένῳ, δέν ἰσχύει ὁ λόγος τοῦ Γεροντικοῦ ''τά πετεινά μοῦ κλέπτουσι τόν σπόρον'', ἐννοῶντας, μεταφορικῷ τῷ τρόπῳ, τόν ἐχθρό καί τόν κίνδυνο τοῦ μετεωρισμοῦ, ἰδίως κατά τήν διάρκεια τῆς προσευχῆς.

Στό συγκεκριμένο, πρίν δύο χρόνια, γνωστό πλέον θαυμαστό γεγονός, τά πετεινά μᾶς δείχνουν μέ τόν δικό τους χαριτωμένο τρόπο, τόν δρόμο τῆς ἐπιγνώσεως τῶν ἀνεξαντλήτων μεγαλείων τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου, καί δή τῆς Παναγίας Παραμυθίας, πού μητρικῶς παραμυθοῖ, ἐάν Τῆς τό ζητοῦμε, τούς πόνους μας καί τίς ἀνάγκες μας, ὄχι μόνο τίς πνευματικές, ἀλλά καί τίς σωματικές καί τίς βιοτικές.

Φυσικά, αὐτή ἡ ὑπερφυσική τιμή τῶν αὐτοκλήτων, ἤ μᾶλλον, θεοκλήτων πτερωτῶν ἐπισκεπτῶν καί ψαλτῶν πρός τήν εἰκόνα τῆς Θεοτόκου, αὐτή ἡ τιμή τῶν πουλιῶν, ''ἐπί τό πρωτότυπον διαβαίνει'', ἐπί τόν Θεόν δηλαδή διαβαίνει.

Ὅπως ἡ Παναγία Μητέρα μας εἰς τόν γάμον τῆς Κανᾶ εἶπε στούς διακόνους «ὅ,τι ἄν λέγῃ ὑμῖν ποιήσατε», δηλαδή ''ὅ,τι σᾶς λέγει ὁ Χριστός νά τό κάνετε", ἔτσι καί τά ἀναρίθμητα σμήνη τῶν πτερωτῶν εὐλαλοσυνοδῶν, μιμούμενα τούς ἀνεκφράστους ὕμνους τῶν ἀγγέλων, ὑποψάλλοντας, κράζουν, βοοῦν καί διαλαλοῦν ἡδυφθόγγως, ὅτι τό μεγαλεῖο καί ἡ διδασκαλία τοῦ Χριστοῦ, «χθές καί σήμερον καί εἰς τούς αἰῶνας» εἶναι ἀναλλοίωτα. Αὐτό πλέον τό ἀντιλαμβάνεται σαφῶς κάθε καλοπροαίρετος ἄνθρωπος. Δέν ἀπαιτεῖται κἄν ἰδιαίτερη φώτισι. Ἁπλῶς, ἀπαιτεῖται καλή προαίρεσι.

Πῶς λοιπόν εἶναι δυνατόν νά εὑρίσκεται ἐχέφρων πνευματικά ἄνθρωπος, καί δή ρασοφόρος Θεοτοκόφιλος, ὁ ὁποῖος νά ἠμπορῆ ἔστω καί κατ᾽ ὀλίγον νά ἀρνηθῆ τά ἀνωτέρω; Ἑπομένως, ἐάν κανείς - ὦ, μή γένοιτο! - ἀρνῆται τόν ἔλεγχο τοῦ Θεοῦ, τῶν Ἁγίων Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας μας, ἄς ἐντραπῇ τοὐλάχιστον τόν "ἔλλογο" ἔλεγχο αὐτῶν τῶν ἀλόγων ἀλλά παραδεισίων φωνῶν, αὐτῶν δηλαδή τῆς πτερωτῆς τιμητικῆς τῆς Θεοτόκου φρουρᾶς, τά ὁποῖα καί ἀσφαλῶς ἐν προκειμένῳ νουθετοῦν τούς ἀτάκτους καί ἐνισχύουν τούς Ὀρθοδόξως φρονοῦντας καί πράττοντας. Ἐλέγχουν τούς ἀτάκτους περί τήν πίστιν καί τήν Ὀρθόδοξον πνευματικότητα, τούς ἀποκλίνοντας περί τά δόγματα καί τήν ἐφηρμοσμένην δογματικήν, πού εἶναι ἡ ἀναλλοίωτος Ὀρθόδοξος πνευματικότης.

Ἀλλά, ''φοβερόν τό ἐμπεσεῖν εἰς χεῖρας Θεοῦ ζῶντος'', ἀλλά καί ''δόξα τῇ μακροθυμίᾳ Σου, Κύριε''!

Σεβαστή Γερόντισσα Ἰωάννα, εὔχεσθε, ὅπως διά πρεσβειῶν τῆς Κυρίας Θεοτόκου τῆς Παραμυθίας τῆς εὐλαλοενθρονισθείσης, στίς χαλεπές αὐτές ἡμέρες πού διανύομε, νά εὐλαλοησυχάζωμε θεοπρεπῶς καί ἐν παρρησίᾳ νά εὐλαλοομολογοῦμε σθεναρῶς, πρός πᾶσαν κατεύθυνσιν, τήν ἀποκαλυπτικήν καί σώζουσαν καί ἀναλλοίωτον παναλήθειαν τῆς Ὀρθοδόξου Πίστεως καί πνευματικότητος.

Εἴθε ἡ Ὑπεραγία Θεοτόκος ἡ Παραμυθία, ὅπως, τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, διεφύλαξε τούς τότε ἀμελεῖς μοναχούς τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Βατοπαιδίου ἀπό τήν ἐπερχομένη πειρατική προσβολή, ἔτσι καί τώρα νά διαφυλάσση ἐς ἀεί τόν ἱερόν καί ὄντως ὁμολογιακόν τοῦτον Παρθενῶνα. Εἴθε ἡ Παναγία Μητέρα μας νά χαρίζη εἰς ὅλους μας τήν ἀκρίβειαν τῆς πίστεως, τῆς ὁμολογίας καί τῆς ἡσυχαστικῆς Ὀρθοδόξου πνευματικότητος. Ἔτσι μόνο θά προφυλαχθοῦμε ἀπό τούς "πειρατές" τῆς ψυχῆς μας, πού εἶναι τά πάθη μας, ὁ Διάβολος καί ὁ κόσμος, ὁ ὁποῖος κόσμος κεῖται ἐν τῷ πονηρῷ, ὥστε ὄχι μόνο νά μή ἀπενεργοποιοῦμε τήν χάρι τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, πού μᾶς ἐδόθη κατά τό Ἅγιο Βάπτισμα καί τό Χρῖσμα, ἀλλά νά τήν αὐξάνωμε.

Χαῖρε Θεοτόκε, τήν ἡσυχίαν ἐπευλογοῦσα

Χαῖρε Σάς παρθένους, πρός Υἱόν Σου καθοδηγοῦσα

Χαῖρε Σύ ἀναγεννῶσα, ὁμολογίαν τῶν πιστῶν

Χαῖρε ἡ παρρησία, τῶν Ὀρθοδόξων μοναστῶν

Χαῖρε ἡ ἀμφοτέρας καταστάσεις ἁρμόζουσα

Χαῖρε σχοινοβασία Πίστεως καταρτίζουσα

Χαῖρε ἡσυχαστικῆς ὁμολογίας τό καύχημα

Χαῖρε θαρσαλέοις πατράσι τό ἔμβλημα

Χαῖρε ὅτι ὑποβάλλεις λαλιάν ἀληθείας

Χαῖρε ὅτι καταισχύνεις ὀθνείαν νεολογίαν

Χαῖρε Θεοτόκε, εὐλαλοενθρονισθεῖσα Παραμυθία!

Ἀμήν.

Ἀρχιμανδρίτης Ἀρσένιος Κατερέλος

Ἡγούμενος Ἱερᾶς Μονῆς Ἁγίου Νικολάου Δίβρης Φθιώτιδος

(Ἑσπερινή ὁμιλία εἰς τήν Ἱερά Μονή Παναγίας Παραμυθίας καί Ἁγίου Γεωργίου Ἀνύδρου Γιαννιτσῶν - 20/1/2015)