Πατέρες καὶ ἀδελφοί,
Ἡ ἕνωσις καὶ κοινωνία μας μὲ τὸν Θεὸ σὲ γενικότερες γραμμὲς γίνεται μὲ δύο τρόπους. Μὲ τὴν μυστικὴ κοινωνία τοῦ Σώματος καὶ τοῦ Αἵματος τοῦ Κυρίου καὶ μὲ τὴν πνευματικὴ κοινωνία. Ὁ δεύτερος τρόπος διαιρεῖται ἐν συνεχείᾳ σὲ τρεῖς ἄλλους τρόπους. Γι’ αὐτό, στὸν παρόντα λόγο θα σᾶς ὁμιλήσω γι’ αὐτοὺς τοὺς τρόπους μὲ τοὺς ὁποίους μποροῦμε νὰ κοινωνήσουμε καὶ νὰ ἑνωθοῦμε μὲ τὸν Θεό, φέροντας μαρτυρίες ἀπὸ τὴν Θεία Γραφὴ καὶ τὶς διδασκαλίες τῶν Ἁγίων Πατέρων.
1) Ἡ πρώτη καὶ σπουδαιότερη κοινωνία μας μὲ τὸν Χριστὸ γίνεται μὲ τὴν κοινωνία τοῦ Σώματος καὶ τοῦ Αἵματός Του. Ἕνας χριστιανὸς ποὺ δὲν πιστεύει ὅτι τὸ φαινόμενο ψωμὶ καὶ κρασὶ εἶναι ἀληθῶς τὸ Σῶμα καὶ τὸ Αἷμα τοῦ Κυρίου μας, εἶναι ἕνας αἱρετικὸς καὶ ξένος πρὸς τὴν ἀληθινὴ πίστι τοῦ Χριστοῦ, ὁ ὁποίος λέγει στὸ κατὰ Ἰωάννην Εὐαγγέλιο (6,55). «Ἡ γὰρ σάρξ μου ἀληθῶς ἐστὶ βρῶσις, καὶ τὸ αἷμα μου ἀληθῶς ἐστί πόσις». Ἐνῶ ὁ Ἀπόστολος Παῦλος μᾶς λέγει τὰ ἐξής: «Τὸ ποτήριον τῆς εὐλογίας ὅ εὐλογοῦμεν, οὐχὶ κοινωνία τοῦ αἵματος τοῦ Χριστοῦ ἐστί; τὸν ἄρτον ὅν κλῶμεν, οὐχὶ κοινωνία τοῦ σώματος τοῦ Χριστοῦ ἔστιν;» (Ἃ’ Κόρ. 10,16).
Ὅποιος λοιπὸν κοινωνεῖ ἀναξίως, γίνεται ἔνοχος, ὅπως λέγει ὁ ἴδιος ὁ Ἀπόστολος, «Ὃς ἂν ἐσθίῃ τὸν ἄρτον τοῦτον ἢ πίνῃ τὸ ποτήριον τοῦ Κυρίου ἀναξίως, ἔνοχος ἔσται τοῦ σώματος καὶ τοῦ αἵματος τοῦ Κυρίου» (Ἃ’ Κόρ. 11,27). Ὁ χριστιανὸς ὅμως ποὺ κοινωνεῖ μὲ φόβο, εὐλάβεια καὶ προετοιμασία, ἀξιώνεται ἀναρίθμητων δωρεῶν, στὶς ὁποίες οἱ σπουδαιότερες εἶναι οἱ ἐξής:
α) Ἐνώνεται μὲ τὸν Χριστὸ κατὰ χάριν, διότι ὅπως λέγει τὸ χωρίο: «Ὁ τρώγων μου τὴν σάρκα καὶ πίνων μου τὸ αἷμα ἐν ἐμοὶ μένει καγῶ ἐν αὐτῷ» (Ἰωάν. 6,56)
β) Συμμετέχει στὴν αἰώνιο ζωή, ὅπως λέγει τὸ χωρίο: «Ὁ τρώγων μου τὴν σάρκα καὶ πίνων μου τὸ αἷμα ἔχει ζωὴν αἰώνιον» (Ἰωάν. 6,54).
γ) Θὰ ἀναστηθῆ τὴν ἡμέρα τῆς κρίσεως, ὅπως λέγει τὸ χωρίο: «Καὶ ἐγὼ ἀναστήσω αὐτὸν ἐν τῇ ἐσχάτῃ ἡμέρα» (Ἔνθ. ἀνωτ.).
δ) Δημιουργεῖ κατοικία ὁ Χριστὸς μέσα στὴν καρδιά μας, ὅπως λέγουν τὰ χωρία: «κατοικῆσαι τὸν Χριστὸν διὰ τῆς πίστεως ἐν ταῖς καρδίαις ὑμῶν» (Ἐφεσ. 3,17) καὶ «ἐν ἐκείνῃ τῇ ἡμέρᾳ γνώσεσθε ὑμεῖς ὅτι ἐγὼ ἐν τῷ πατρί μου καὶ ὑμεῖς ἐν ἐμοὶ καγῶ ἐν ὑμῖν» (Ἰωάν. 14,20) καὶ ἄλλα.
ε) Ὅποιος κοινωνεῖ τὸν Χριστὸ ἔχει Αὐτὸν ζῶντα μέσα του «Ζῶ δὲ οὐκέτι ἐγώ, ζῇ δὲ ἐν ἐμοὶ Χριστὸς» (Γάλ. 2,20), καὶ «τεκνία μου, οὓς πάλιν ὠδίνω μέχρις οὗ μορφωθῇ χριστὸς ἐν ὑμῖν» (Ἔνθ. ἀνωτ. 4,19).
στ) Προοδεύει καὶ αὐξάνεται στὰ πνευματικὰ ἔργα, κατὰ τὸ χωρίο: «ἀληθεύοντες δὲ ἐν ἀγάπῃ αὐξήσωμεν εἰς αὐτὸν τὰ πάντα, ὃς ἐστιν ἡ κεφαλή, ὁ Χριστὸς» (Ἐφεσ. 4,15).
ζ) Καθαρίζει ἀπὸ ἁμαρτίες, ἁγιάζει, φωτίζει καὶ χαρίζει τὴν αἰώνια ζωή. (Ἀπὸ τὴν εὐχὴ τῆς Θ. Μεταλήψεως τοῦ ἁγίου Ἰωάννου Δαμασκηνοῦ).
η) Ἐπιφέρει τὸν ἁγιασμὸ σώματος καὶ ψυχῆς, ἐκδιώκει τὶς φαντασίες καὶ καθαρίζει ἀπὸ τὰ πάθη, δίνει παρρησία πρὸς τὸν Θεό, φωτισμὸ καὶ ἐνίσχυσι γιὰ τὴν αὔξησι τῶν ἀρετῶν καὶ τὴν τελειότητα (6η εὐχὴ Θ. Μεταλήψεως τοῦ ἁγίου Βασιλείου).
θ) Ἐπιφέρει πνευματικὴ χαρά, ὑγεία σώματος καὶ ψυχῆς, κατὰ τὸν ἅγιο Κύριλλο Ἀλεξανδρείας.
Αὐτοὶ καὶ ἄλλοι πολλοὶ ἀκόμη εἶναι οἱ πνευματικοὶ καρποὶ τοὺς ὁποίους ἀποκτᾶ ὁ πιστὸς ποὺ προσέρχεται συχνὰ καὶ μὲ καλὴ προετοιμασία στὴν Θεία Εὐχαριστία. Αὐτὸς ποὺ δὲν προσέρχεται σ’ αὐτὸ τὸ Μυστήριο, ποτὲ δὲν θὰ μπορέση νὰ προοδεύση στὴν ἐργασία τῶν ἀρετῶν, διότι δὲν παραμένει μέσα στὸν Χριστὸ καὶ Ἐκεῖνος μέσα του, καθὼς λέγει καὶ ὁ Ἴδιος: «Χωρὶς ἐμοῦ οὐ δύνασθε ποιεῖν οὐδὲν» (Ἰωάν. 15,4).
2) Ὁ δεύτερος τρόπος κοινωνίας καὶ ἑνώσεως μὲ τὸν Χριστὸ γίνεται μὲ τὴν προσευχὴ τοῦ Ἰησοῦ, κατὰ τὴν ὁποία ὁ νοῦς βυθίζεται στὴν καρδιὰ καὶ ἐκεῖ λέγει συνεχῶς τό: «Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, Υἱὲ τοῦ Θεοῦ, ἐλέησον μὲ τὸν ἁμαρτωλό».
α) Ἡ προσευχὴ ποὺ γίνεται μὲ τὸν νοῦ στὴν καρδιὰ ἔχει μεγάλη σημασία, διότι ἑνώνεται ἡ ψυχή μας μὲ τὸν Ἰησοῦ Χριστὸ καὶ δὶ’ Αὐτοῦ μὲ τὸν Πατέρα, διότι ἡ μόνη ὁδὸς ποὺ ὁδηγεῖ στὴν ἕνωσι μὲ τὸν Πατέρα εἶναι ὁ Χριστός, ὅπως λέγει ὁ Ἴδιος: «οὐδεὶς ἔρχεται πρὸς τὸν Πατέρα εἰ μὴ δὶ’ ἐμοῦ» (Ἰωάν. 14,6).
β) Ἡ καρδιακὴ προσευχὴ προσφέρει τὴν δυνατότητα στὸ Ἅγιο Πνεῦμα νὰ κατοικήση καὶ ἐργασθῆ στὴν καρδιά μας καὶ νὰ ἑνωθοῦμε ἐμεῖς μὲ τὸ Πνεῦμα. Αὐτὴ ἡ ἕνωσις μὲ τὴν ἀκατάπαυστη προσευχὴ ὁμοιάζει μὲ τὴν νύμφη ποὺ ἀγαπᾶ πάρα πολὺ τὸν Νυμφίο Χριστὸ καὶ δὲν θέλει ποτὲ νὰ ἀποχωρισθῆ ἀπ’ Αὐτόν.
3) Ὁ τρίτος τρόπος κοινωνίας μὲ τὸν Δημιουργὸ Θεὸ μας γίνεται μὲ τὴν ἐφαρμογὴ τῶν ἐντολῶν Του καὶ τὴν ἀπόκτησι τῶν ἀρετῶν.
α) Αὐτὴ ἡ συγκατοίκησις μὲ τὸν Ἰησοῦ φανερώνεται στὴν Γραφὴ ἀπὸ τὸν Ἴδιο, ὅταν λέγη: «Ἐὰν τὶς ἀγαπᾶ μὲ τὸν λόγον μου τηρήσει καὶ ὁ Πατήρ μου ἀγαπήσει αὐτόν, καὶ πρὸς αὐτὸν ἐλευσόμεθα καὶ μονὴν παρὰ αὐτῷ ποιήσωμεν» (Ἰωάν. 14, 23), ἐνῶ σὲ ἄλλο κεφάλαιο λέγει: «ἐάν τὰς ἐντολᾶς μου τηρήσητε μενεῖτε ἐν τῇ ἀγάπῃ μου, καθὼς ἐγὼ τὰς ἐντολᾶς τοῦ πατρός μου τετήρηκα καὶ μένω αὐτοῦ ἐν τῇ ἀγάπῃ» (Ἰωάν. 15,10).
β) Ὁ ἅγιος Διονύσιος ὁ Ἀρεοπαγίτης λέγει ὅτι ἡ ὁμοιότης καὶ ἑνωσίς μας μὲ τὸν Θεὸ ἐπιτελεῖται μόνο μὲ τὴν ἐφαρμογὴ τῶν θείων ἐντολῶν (Λόγος περὶ σωτηριώδους γνώσεως).
γ) Ὁ ἅγιος Μάξιμος ὁ Ὁμολογητής, ὅσον ἄφορα τὴν ἕνωσί μας μὲ τὸν Θεό, λέγει: «Ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ καὶ Πατρὸς εὑρίσκεται μυστικὰ σὲ κάθε μία ἀπὸ τὶς ἐντολές Του, ὁπότε αὐτὸς ποὺ δέχεται τὸν λόγο τοῦ Θεοῦ δέχεται τὸν Θεό.
δ) Ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς ὁμιλώντας γιὰ τὴν θέωσι τοῦ ἄνθρωπου μὲ τὴν ἐφαρμογὴ τῶν ἐντολῶν τοῦ Θεοῦ, λέγει: «Οἱ ἐντολὲς τοῦ Θεοῦ παρέχουν ὄχι μόνο τὴν γνῶσι, ἀλλὰ καὶ τὴν θέωσι».
4) Ὁ τέταρτος τρόπος κοινωνίας μὲ τὸν Χριστὸ γίνεται μὲ τὴν ἀκρόασι τῶν λόγων τοῦ Θεοῦ.
α) περὶ αὐτοῦ μᾶς ὁμιλεῖ ἡ Καινὴ Διαθήκη: «πολλοὶ δὲ τῶν ἀκουσάντων τὸν λόγον ἐπίστευσαν, καὶ ἐγενήθη ὁ ἀριθμὸς τῶν ἀνδρῶν ὡσεὶ χιλιάδες πέντε» (Πράξ. 4,4).
β) Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος λέγει ὅτι: «ἡ πίστις ἐξ ἀκοῆς, ἡ δὲ ἀκοὴ διὰ ρήματος Θεοῦ» (Ρώμ. 10,17)
γ) Ἐὰν τὸ Σῶμα καὶ τὸ Αἷμα τοῦ Κυρίου εἶναι ἡ ἀληθινὴ βρῶσις καὶ πόσις, τότε ὁ λόγος τοῦ Κυρίου γενόμενος δεκτὸς ἀπὸ τοὺς πιστοὺς γίνεται σ’ αὐτοὺς «πηγὴ ὕδατος ἀλλομένου εἰς ζωὴν αἰώνιον (Ἰωάν. 4,14) καὶ «ἄρτος ζωῆς ὁ ἐκ τοῦ οὐρανοῦ καταβὰς» (Ἰωάν. 6,58) ἐνῶ κατὰ τὸν ἅγιο Δαμασκηνὸ λέγεται μάννα τῆς ἀφθαρσίας καὶ μάννα τὸ μυστικό.
Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος διὰ τῆς ἀκοῆς δέχθηκε τὸν λόγο τοῦ Θεοῦ, ὅταν προσκλήθηκε μὲ τὸ θεῖο φῶς στὸν δρόμο πρὸς Δαμασκὸ καὶ φωνὴ ἄκουσε ἐξ οὐρανοῦ. Ἡ Σαμαρείτης διὰ τῆς ἀκοῆς λαμβάνει τὸν λόγο τοῦ Θεοῦ, ἐνῶ πάλι οἱ Σαμαρεῖται πιστεύουν καὶ βαπτίζονται ἀπὸ τὸ κήρυγμα τοῦ Ἀποστόλου Φιλίππου (Πράξ. 8,5 6,12) καὶ λαμβάνουν τὸ Ἅγιο Πνεῦμα (Πράξ. 8,14,18).
Πατέρες καὶ ἀδελφοί, σᾶς ἔφερα μερικὲς ἀπὸ τὶς σπουδαιότερες μαρτυρίες τῆς Γραφῆς καὶ τῶν Ἁγίων Πατέρων, οἱ ὅποιες μᾶς βοηθοῦν στὴν πορεία μας γιὰ μία ἀκατάπαυστη ἕνωσι μὲ τὸν Νυμφίο Χριστό. Ὁ ἰδιαίτερος καὶ ἁγιώτερος τόπος, ὅπου ἐπιτυγχάνεται αὐτὴ ἡ πολυτρόπος κοινωνία μας μὲ τὸν Χριστὸ εἶναι ἡ Ἐκκλησία μας. Ἐκεῖ ὅλοι οἱ πιστοί μας, ἐρχόμενοι μὲ εὐλάβεια καὶ πίστι στὶς Ἱερὲς ἀκολουθίες, εὑρίσκονται σὲ μία ἀτμόσφαιρα μυστικὴ καὶ κοινωνοῦν μὲ τὸν νοῦ, τὴν καρδία, τὴν προσευχὴ καὶ τὴν συμμετοχὴ στὴν Θεία Κοινωνία τῶν δωρεῶν τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Προπαντὸς ἡ λειτουργικὴ Θυσία εἶναι ἡ τελεία ἔκφρασις τῆς ἑνώσεως μὲ τὸν Κύριό μας. Ἡ μνημόνευσις ὀνομάτων τῶν χριστιανῶν στὴν Προσκομιδή, καὶ ὅταν αὐτοὶ εἶναι μὲν ἁμαρτωλοὶ ἀλλὰ μετανοημένοι, δίνει τὴν εὐλογία τῆς κοινωνίας ἀοράτως τῶν ψυχῶν μὲ τὸν Σαρκωθέντα καὶ Ἀναστάντα Κύριο, ὁ Ὁποῖος παρέχει ἐνίοτε καὶ τὴν σωματικὴ τῶν θεραπεία.
Εἴθε τὸ ἔλεος καὶ οἱ οἰκτιρμοὶ τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ, ὁ ὁποῖος εἶναι ὁ Λόγος τοῦ Θεοῦ νὰ ἔλθη καὶ κατασκηνώση μέσα μας μὲ τοὺς ἀνωτέρω τέσσαρας τρόπους ποὺ συνοπτικὰ ἀναφέραμε.
