Η γλώσσα του Ευαγγελίου και της εκκλησιαστικής υμνογραφίας

Το καλύτερο και γνησιότερο δείγμα της Ελληνικής των χρόνων της Κοινής είναι η γλώσσα του Ευαγγελίου. Είναι η Ελληνική όπως εξελίχθηκε στον προφορικό λόγο ως συνέχεια της Αττικής διαλέκτου που επικράτησε στην Κοινή. Είναι το πιο αντιπροσωπευτικό δείγμα της πρώτης πραγματικά Κοινής ελληνικής γλώσσας, αυτής που προέκυψε από την επικράτηση της Αττικής με βαθμιαία υποχώρηση των λοιπών διαλέκτων. Αυτής της κοινής προφορικής γλώσσας εξέλιξη υπήρξε η απλή προφορική γλώσσα, ή δημοτική, που διαρκώς μεταβαλλόμενη χρησιμοποιείται μέχρι σήμερα.

Ο Μανόλης Τριανταφυλλίδης έχει χαρακτηρίσει τη δημοτική του Ευαγγελίου, την προφορική κοινή γλώσσα των χρόνων του Χριστού, ως τον «πρώτο δημοτικισμό». Και θα άξιζε να αναλογισθούμε πόσο πιο ομαλή θα ήταν η μετέπειτα διαμόρφωση της Ελληνικής, αν είχε επικρατήσει αυτή η δημοτική του Ευαγγελίου και στον γραπτό λόγο. Ωστόσο, από τον 1ον αιώνα π,Χ. είχε κάνει την εμφάνισή του ο αττικισμός, η γλωσσική μίμηση της Ελληνικής της κλασικής περιόδου, που σιγά-σιγά επικράτησε ως η κυρία μορφή της γραπτής Ελληνικής και -για πολλούς λογίους- και της προφορικής έκφρασης. Το ότι οι Πατέρες της Εκκλησίας υιοθέτησαν την αττικιστική γλώσσα αντί της γλώσσας του Ευαγγελίου ήταν μία καθοριστική αιτία για να εγκαταλειφθεί στον γραπτό λόγο η Κοινή του Ευαγγελίου. Έτσι χάθηκε μία καλή ευκαιρία να αποκτήσουν οι Έλληνες ενιαία μορφή γλώσσας, γραπτή και προφορική, ήδη από τα χρόνια του Χριστού.

Ωστόσο, η γλώσσα του Ευαγγελίου ως γλώσσα αναφοράς της χριστιανικής θρησκείας, που επηρέασε τη χριστιανική γλωσσική παράδοση σε όλες τις μορφές και σε όλη της την έκταση (στην πατερική θεολογία, στη Θεία Λειτουργία, στην υμνογραφία, στην αγιογραφία, στην απέραντη χριστιανική θεολογία, στο κήρυγμα, στην κατήχηση κ.λπ.), άσκησε μεγάλη επίδραση στην ελληνική γλώσσα, ομιλούμενη και γραπτή, σε όλα τα στάδια της εξέλιξής της. Η απλή καθημερινή γλώσσα είναι γνωστό ότι διασώζει πλήθος λέξεων και εκφράσεων που προέρχονται, άμεσα ή έμμεσα, από τη γλώσσα του Ευαγγελίου.

Αληθινή ποίηση γραμμένη σε απλούστερη λόγια γλώσσα, η εκκλησιαστική υμνογραφία υπηρετεί την επικοινωνία με τον Θεό, συγκινεί και συναρπάζει. Μολονότι θα περίμενε κανείς πως μία ποίηση γραμμένη στη λόγια γλωσσική παράδοση (ενίοτε και με αρχαϊστικά στοιχεία) θα άφηνε αδιάφορους τους πιστούς, εν τούτοις συμβαίνει το αντίθετο. Οι ύμνοι της Εκκλησίας ψάλλονται με κατάνυξη από το εκκλησιαζόμενο πλήρωμα της Εκκλησίας, ασχέτως μορφώσεως, ηλικίας, τόπου και χρόνου.

Είναι μία διαχρονική ελληνική ποίηση που συγκινεί, γιατί είναι γραμμένη σε λόγια αλλά απλούστερα Ελληνικά, που πλησιάζουν τη γλώσσα του Ευαγγελίου και κυρίως γιατί έχει όλα τα χαρακτηριστικά τής ποίησης: ρυθμό, μεταφορά, εικόνα, διάλογο, αξιοποίηση όλων των μερών του λόγου, ιδίως δε στοιχείων όπωςτο επίθετο, το επίρρημα, η μετοχή. Τα τροπάρια της Μεγάλης Εβδομάδος ή και της Θείας Λειτουργίας, αφ’ ενός μεν, υπηρετούν λειτουργικούς-λατρευτικούς σκοπούς, αφ’ ετέρου δε, αποτελούν «τραγούδια», τρόπους ποιητικής και μελωδικής συνάμα έκφρασης και συμμετοχής των πιστών στα εκκλησιαστικά δρώμενα.

Ο υμνογράφος της Εκκλησίας έχει διττό στόχο: να υπηρετήσει τα εκκλησιαστικά δρώμενα και συγχρόνως να λειτουργήσει ως κοινή έκφραση του λαού, ως γλωσσική και βιωματική μαζί συμμετοχή των πιστών στα δρώμενα. Ο υμνογράφος πρέπει να συγκινήσει ως ποιητής, αλλά και να αποτελέσει τη φωνή των πιστών που πρέπει να εκφράζονται μέσα από τη δική του ποίηση, από τα δικά του λόγια, με τη δική του φωνή.

Στα τροπάρια που περιγράφουν και σχολιάζουν με λόγο και με μέλος το Θείο Δράμα, ο πιστός συμμετέχει βιωματικά άλλοτε στο μοιρολόι της μάννας-Παναγίας για τον άδικα Εσταυρωμένο της γιό, άλλοτε στα γεμάτα πικρία λόγια του Χριστού για τη συμπεριφορά των ανθρώπων απέναντι του, άλλοτε στην αγανάκτηση του υμνογράφου για την αχαριστία του κόσμου, άλλοτε στη μεγαλοσύνη και την έμπρακτη αγάπη του Ιησού για τους διώκτες του και σε ποικίλα άλλα συναισθήματα που γεννώνται από την ποίηση του υμνογράφου. Γενικότερα, συγκινείται και συμμετέχει έντονα και βιωματικά ο αποδέκτης αυτής της ποίησης, ο πιστός, όπως συμβαίνει με κάθε μορφή μεγάλης ποίησης. Εδώ είναι που η υμνογραφία υπερβαίνει τον απλό τελετουργικό της χαρακτήρα, υπερβαίνει τη λειτουργική τεχνική, για να περάσει στον χώρο της τέχνης, της τέχνης του λόγου, στην τέχνη της ποίησης.

πηγή: Γεωργίου Μπαμπινιώτη, Καθηγ. Παν/μίου Αθηνών, «Διαλογισμοί για τη γλώσσα και τη γλώσσα μας», σ. 152-156, εκδ. Καστανιώτη

 http://www.pemptousia.gr/

Δωσίλογος η πολιτική της αγλωσσίας

Γράφει ο Χρήστος Γιανναράς 

Η ​​κοινή και κοινωνούμενη πείρα βεβαιώνει ότι η ανάπτυξη μιας χώρας, η ευζωία των πολιτών, είναι συνάρτηση όχι πρωτίστως του κατά κεφαλήν εισοδήματος αλλά πρωτίστως του επιπέδου ποιότητας της ζωής. Οτι η ποιότητα της ζωής είναι συνάρτηση της κατά κεφαλήν καλλιέργειας, όχι της καταναλωτικής ευχέρειας. Και δείχτης της κατά κεφαλήν καλλιέργειας, σε όσες χιλιάδες χρόνια διαρκεί η ανθρώπινη Ιστορία, είναι η γλώσσα: η διεύρυνση των δυνατοτήτων (πλούτος του λεξιλογίου και εύκαμπτη όσο και διαυγής συντακτική δομή) της γλωσσικής εκφραστικής.

Κοινότοπες διαπιστώσεις, τετριμμένες. Αυτονόητες όσους αιώνες το πολιτισμικό «παράδειγμα» (ο κοινός τρόπος του βίου και η νοηματοδότησή του) δεν ήταν στεγανά ιστορικο-υλιστικό. Οσο δεν είχε ακόμα «παγκοσμιοποιηθεί» ο θρίαμβος του διδύμου Ανταμ Σμιθ-Καρλ Μαρξ, δηλαδή ο ολοκληρωτισμός του «Διαφωτισμού», ο πρωτογονισμός του ατομοκεντρισμού. Οι κοινωνίες που γέννησαν το εφιαλτικό δίπολο (τη μεταποίηση της συλλογικότητας ή σε «κολεκτίβα» ή σε «αγορά») είχαν θητεύσει για αιώνες στον θρησκευτικό ατομοκεντρισμό: της ατομικής «πίστης», της ατομικής «ηθικής», της ατομικής «σωτηρίας». Γι’ αυτό και είχαν προλάβει να γεννήσουν και «αντισώματα» στην εγωτική ιδιοτέλεια: θεσμικά χαλινάρια και κατεστημένες «νοο-τροπίες» που να τιθασεύουν (κάπως) την ενορμητική φιλαυτία, τη βουλιμική αρχομανία, τον ακόρεστο ναρκισσισμό: Γέννησαν τον ρωμαιοκαθολικό νομικισμό, την προτεσταντική Ηθική και, αργότερα, τους κώδικες (μάλλον ευχετήριους) κατασφάλισης των «ατομικών δικαιωμάτων».

Η γλωσσική εκφραστική αυτών των κοινωνιών, καταγωγικά διαμορφωμένη για να εξυπηρετεί «την χρείαν» (όχι την «πολιτικήν κοινωνίαν»), ελάχιστα επηρεάστηκε από την παγκοσμιοποίηση του Ιστορικού Υλισμού – τη διεθνοποίηση του χρηματοπιστωτικού συστήματος, τον ολοκληρωτισμό των «Αγορών». Συρρικνώθηκε η γλωσσική εκφραστική σε μία και μόνη, λατινο-γερμανικού μείγματος λαλιά, την αγγλική, που κάθε λαός του πλανήτη παραμορφώνει κατά το κέφι του την προφορά της, σώζοντας (παραδόξως) τη χρηστική της δυναμική.

Η ελληνική ήταν μια διεθνοποιημένη γλώσσα, «κοινή» στην ελληνο-ρωμαϊκή «οικουμένη», για πολλούς αιώνες. Κοινή σε ένα πολιτισμικό «παράδειγμα» κοινωνικοκεντρικό (τουλάχιστον στις στοχεύσεις του), στους αντίποδες του ατομοκεντρικού της μετα-ρωμαϊκής (βαρβαρικής τότε) Δύσης.

Το κοινωνιοκεντρικό «παράδειγμα» καταλύθηκε με τη συνδυασμένη δράση (το πάθος-μένος) Σταυροφόρων και Οθωμανών. Και, τέσσερις αιώνες μετά, η ελάχιστη χούφτα απελευθερωμένων Ελλήνων υποτάχθηκε στους όρους του «έθνους-κράτους» (που συμπύκνωνε τον τρόπο - πολιτισμό του ατομοκεντρικού «παραδείγματος»). Οι συνέπειες για την ελληνική γλώσσα ήταν μοιραίες: Για δυο ολόκληρους αιώνες οι Ελληνόφωνοι βιάζουμε τη γλώσσα μας να εξυπηρετήσει τις εντελώς αντίθετες ανάγκες, τις ατομοκεντρικές, από τις ανάγκες τις κοινωνιοκεντρικές που γέννησαν την ίδια και τον μοναδικό πραγματικά εκφραστικό της πλούτο.

Μιλάμε σήμερα για συντελεσμένη μακάβρια καταστροφή: Το νοηματικό περιεχόμενο (βιωματικό φορτίο) πολύτιμων λέξεων έχει αλλοιωθεί ή διαστραφεί. Λέμε «δημοκρατία» και εννοούμε την καλοστημένη απάτη διαχείρισης εντυπώσεων την επιλεγόμενη «αντιπροσωπευτικό σύστημα». Λέμε «αλήθεια» και εννοούμε την ορθότητα της πληροφορίας, όχι την προφάνεια της κοινωνούμενης εμπειρίας. Λέμε «πίστη» και εννοούμε ατομικές πεποιθήσεις, όχι αμοιβαιότητα εμπιστοσύνης. Λέμε «ελευθερία» και εννοούμε δικαίωμα εγωτικών επιλογών ή συνδικαλισμένης αυθαιρεσίας, όχι το (κορυφαίο για τον άνθρωπο) άθλημα απεξάρτησης από τυφλά ένστικτα και ενορμήσεις. Λέμε «διάλογο» και εννοούμε παράλληλους μονολόγους. Λέμε «πρόσωπο» και καταλαβαίνουμε απρόσωπο άτομο, λέμε «έρωτας» και καταλαβαίνουμε «σεξ» – απειράριθμα τα ανάλογα εκτρωματικά.

Η Ελλάδα χωρίς γλώσσα που να κομίζει την πολιτισμική διαφορά των Ελλήνων (να την κομίζει όχι σαν μουσειακό παρελθόν αλλά σαν επικαιρική πρόταση με πανανθρώπινη εμβέλεια – αντιπρόταση στον ιστορικο-υλιστικό εφιάλτη) είναι αναπότρεπτο να υποταχθεί στο «μοντέλο» Ταϋλάνδης, Μαλαισίας, Γεωργίας, Ρουμανίας: Το μεροκάματο, για όσους αρνηθούν την προσφυγιά, ισοδύναμο με φυσική εξόντωση. Και η αγγλωσία δοκιμασμένη συνταγή εξαθλίωσης των μαζών, υποταγή τους σε σωστικά «μνημόνια» – μαζί με κατάργηση βαθμολογίας και εξετάσεων, δηλαδή με την εκδοχή της αριστείας ως «ρετσινιάς». Οι πολιτικές του υπουργείου Παιδείας, τα τελευταία σαράντα χρόνια, υπηρέτησαν, χωρίς εξαίρεση, τη δρομολογημένη επιδίωξη (ας ελπίσουμε, ανεπίγνωστα).

Η καταστροφή της γλώσσας συνεχίζεται αδυσώπητη – κάθε μέρα υπάρχουν τρεις έως πέντε εκφωνητές ή ανταποκριτές ή σχολιαστές στα κανάλια που θα έπρεπε να απολυθούν αυθημερόν για την αγραμματοσύνη τους, και άλλοι τόσοι από πολιτικούς θώκους, γελοιωδέστεροι. Ακούμε φρικαλεότητες, όπως: «ο αναλογούν φόρος», «η πλήρη εφαρμογή», «τον επικεφαλήν» ή «του επικεφαλή», «αυτή τη στιγμή συνδράμουν στην κατάσβεση», «κάτι άλλο δεν παρατηρούμε μέχρι στιγμή», «τους υπαγάγει τώρα δωρεάν», «άνευ άδεια», «να μην εκτίθεται στον ήλιο υπέρ του δέοντος»…

Το πιο αδιάντροπο είναι η αυθαίρετη στρέβλωση της γλώσσας επειδή ο ρήτορας λογαριάζει κάποιους γραμματικούς τύπους σαν «καθαρευουσιάνικους» που μολύνουν την «προοδευτική» του εκφραστική. Ο κ. Τσίπρας, π.χ., υιοθετεί το ανύπαρκτο «έχει παράξει πλεόνασμα η κυβέρνηση» (το έχει παραγάγει του μοιάζει «συντηρητικό», ακατάλληλο για υπέρμαχους «της Αριστεράς και της προόδου». Για τον ίδιο λόγο, προφανώς, και ο κ. Σημίτης καταργούσε τη διάκριση «στιγμιαίου» και «διαρκούς»: έλεγε «η Ελλάδα πέρυσι παρήγε» – τον ενοχλούσε το «παρήγαγε».

Ενας φιλόλογος θα μπορούσε να εντοπίσει ευστοχότερες και πολυπληθέστερες ενδείξεις της καταστροφής που συντελείται, τα πολύ τελευταία χρόνια, στη γλώσσα των Ελλήνων. Με ιστορικές συνέπειες ασύγκριτα εφιαλτικότερες από αυτές της οικονομικής χρεοκοπίας, της χαμένης κρατικής ανεξαρτησίας, της διοικητικής διάλυσης, του κυρίαρχου κυνικού αμοραλισμού. Δύσκολο να πείσει κανείς γλωσσικά απαίδευτους κομματανθρώπους πού οδηγεί η σύγχυση οριστικού και υποτακτικού λόγου («θα υπάρξει επιδείνωση του καιρού», αντί, «θα επιδεινωθεί ο καιρός» – «να σε ευχαριστήσω, Ανδρέα», αντί, «σε ευχαριστώ Ανδρέα»).

Πού οδηγεί η κατάργηση των άρθρων (όπως σε γλώσσες υπανάπτυκτης εκφραστικής): «θα πάμε Μοναστηράκι», «μένω Αγρίνιο». Γιατί τα ρήματα εις -έω μεταποιούνται εις -άω: «ζητά», «παρακαλά», «προχωρά», «μιλά», «εξηγά», «οδηγά». Γιατί η «προοδευτική» εκδοχή απαιτεί να λέμε: «η μέθοδο», «η πρόοδο», «η λεωφόρο», «η ψήφο», «η είσοδο». Γιατί το ανατριχιαστικό, πασοκικό και συριζαίικο: «η πλήρη εφαρμογή», «η διεθνή εκτίμηση», «η επισφαλή λύση».

Αυτό που συμβαίνει με τη γλώσσα στην Ελλάδα θα είχε το ανάλογο αν η Σαουδική Αραβία αχρήστευε τις πετρελαιοπηγές της και η Νότια Αφρική τα αδαμαντωρυχεία της. Το πολιτικό μας προσωπικό αντιλαμβάνεται τη σύγκριση σαν εικόνα, συμβολικά. Δεν καταλαβαίνουν ότι η σύγκριση κυριολεκτεί.

Πηγή εφημ. "Καθημερινή"
πηγή   //  αντιγραφή

H Oμηρική Eλληνική Γλώσσα: Aυτό το κείμενο διαδώστε το παντού και σε κάθε περίπτωση φυλάξτε τo!

ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ !!!

ΑΛΗΘΩΣ ΑΝΕΣΤΗ!!!

Η Ομηρική (Ελληνική) Γλώσσα, αποτελεί τη βάση επάνω στην οποία στηρίχτηκαν πλήθος σύγχρονων γλωσσών.Ακόμα κι αν δεν υπήρχε καμία άλλη αναφορά, ακόμα κι αν δεν είχε διασωθεί κανένα προκατακλυσμιαίο μνημείο, θα αρκούσε η Ελληνική Γλώσσα ως απόδειξη της ύπαρξης στο παρελθόν, μίας εποχής μεγάλου πολιτισμού... 

Στη γλώσσα μας είναι εμφυτευμένη όλη η γνώση που κατέκτησε ο άνθρωπος, έως την παρούσα στιγμή. Κάθε ελληνική λέξη-όρος φέρει ένα βαρύ φορτίο νόησης, φορτίο που οι προγενέστεροι 'εξόδευσαν', για να κατακτήσουν γνωστικά τη συγκεκριμένη έννοια και να την 'βαπτίσουν' με το συγκεκριμένο όνομα-λέξη». 

Παραδείγματα: 

AFTER = Από το ομηρικό αυτάρ= μετά. Ο Όμηρος λέει: "θα σας διηγηθώ τι έγινε αυτάρ".
AMEN = λατινικά: amen. Το γνωστό αμήν προέρχεται από το αρχαιότατο ή μήν = αληθώς, (Ιλιάδα Ομήρου β291-301), ημέν. Η εξέλιξη του ημέν είναι το σημερινό αμέ!
BANK = λατινικά pango από το
παγιώ, πήγνυμι. Οι τράπεζες πήραν την ονομασία τους από τα πρώτα 'τραπέζια' (πάγκους) της αγοράς...
BAR = λατινικά: barra από το μάρα = εργαλείο σιδηρουργού.
BOSS = από το πόσσις = ο αφέντης του σπιτιού.
BRAVO = λατινικό, από το βραβείο.
BROTHER = λατινικά frater από το φράτωρ.
CARE = από το καρέζω.
COLONIE από το κολώνεια = αποικιακή πόλη.
DAY = Οι Κρητικοί έλεγαν την ημέρα 'δία'. Και: ευδιάθετος = είναι σε καλή μέρα.
DISASTER = από το δυσοίωνος + αστήρ
DOLLAR = από το τάλλαρον = καλάθι που χρησίμευε ως μονάδα μέτρησης στις ανταλλαγές. π.χ. «δώσε μου 5 τάλλαρα σιτάρι». Παράγωγο είναι το τάλληρο, αλλά και το τελλάρo!
DOUBLE = από το διπλούς – διπλός.
EXIST = λατινικά ex+sisto από το έξ+ίστημι= εξέχω, προέχω.
EXIT = από το έξιτε = εξέλθετε
EYES = από το φάεα = μάτια.
FATHER = από το πάτερ (πατήρ).
FLOWER = λατινικά flos από το φλόος.
FRAPPER = από το φραγκικό hrappan που προέρχεται από το (F)ραπίζω = κτυπώ (F= δίγαμμα).
GLAMO UR = λατινικό gramo ur από το γραμμάριο. Οι μάγοι παρασκεύαζαν τις συνταγές τους με συστατικά μετρημένα σε γραμμάρια και επειδή η όλη διαδικασία ήταν γοητευτική και με κύρος, το gramo ur -glamou r , πήρε την σημερινή έννοια.
HEART, CORE = από το κέαρ = καρδιά.
HUMOR = από το χυμόρ = χυμός (Στην ευβοϊκή διάλεκτο, όπως αναφέρεται και στον Κρατύλο του Πλάτωνος, το τελικό 'ς' προφέρεται ως 'ρ'. Π.χ. σκληρότηρ αντί σκληρότης).
I = από το εγώ ή ίω, όπως είναι στην βοιωτική διάλεκτο.
ILLUSION = από το λίζει = παίζει.
ΙS = από το είς.
KARAT = εκ του κεράτιον, (μικρό κέρας για τη στάθμιση βάρους).
KISS ME = εκ του κύσον με = φίλησέ με ( ...;είπε ο Οδυσσέας στην Πηνελόπη).
LORD = εκ του λάρς. Οι Πελασγικές Ακροπόλεις ονομάζονταν Λάρισσες και ο διοικητής τους λάρς ή λαέρτης. Όπως: Λαέρτης – πατέρας του Οδυσσέα).
LOVE = λατινικό: love από το 'λάFω'. Το δίγαμμα (F) γίνεται 'αυ' και 'λάF ω ' σημαίνει "θέλω πολύ".
MARMELADE = λατινικά melimelum από το μελίμηλον = κυδώνι.
MATRIX = από το μήτρα.
MATURITY = λατινικά: maturus από το μαδαρός= υγρός.
MAXIMUM = λατινικά: maximum από το μέγιστος.
MAYONNAISE = από την πόλη Mayon, που πήρε το όνομά της από το Μάχων = ελληνικό όνομα και αδελφός του Αννίβα.
ME = από το με.
MEDICINE = λατινικά :medeor από το μέδομαι, μήδομαι = σκέπτομαι, πράττω επιδέξια. Και μέδω = φροντίζω, μεδέων = προστάτης.
MENACE = από το μήνις.
MENTOR = από το μέντωρ.
MINE = από το Μινώαι (= λιμάνια του Μίνωα, όπου γινόταν εμπόριο μεταλλευμάτων. «Κρητών λιμένες, Μίνωαι καλούμεναι». (Διοδ.Σικελ.Ε'84,2).
MINOR = λατινικά: minor από το μινύς = μικρός. Στα επίσημα γεύματα είχαν το μινύθες γραμμάτιον, ένα μικρό κείμενο στο οποίο αναγραφόταν τι περιελάμβανε το γεύμα. Παράγωγο το ...; menu!
MODEL = από το μήδος= σχέδιο (η ίδια ρίζα με τη μόδα (= moda ).
MOKE = από το μώκος = αυτός που χλευάζει.
MONEY = λατινικό: moneta από το μονία = μόνη επωνυμία της Θεάς Ήρας: Ηραμονία. Στο προαύλιο του ναού της Θεάς στη Ρώμη ήταν το νομισματοκοπείο και τα νομίσματα έφεραν την παράστασή της, (monetae).
MOTHER = από το μάτηρ, μήτηρ.
MOVE = από το ομηρικό αμείβου = κουνήσου!
MOW = από το αμάω = θερίζω.
NIGHT = από το νύχτα.
NO = λατινικό: non, ne εκ του εκ του νη: αρνητικό μόριο ("νέ τρώει, νέ πίνει"), ή ( νηπενθής = απενθής, νηνεμία = έλλειψη ανέμου.
PAUSE = από το παύση.
RESISTANCE = από το ρά + ίστημι.
RESTAURANT = από το ρά + ίσταμαι = έφαγα και στηλώθηκα.
RESTORATION = λατινικά restauro από το ρά+ίστημι, όπου το ρά δείχνει συνάρτηση, ακολουθία, π.χ. ρά-θυμος, και ίστημι = στήνομαι.
SERPENT = λατινικά serpo από το έρπω (ερπετό). H δασεία (') προφέρεται ως σ = σερπετό.
SEX = από το έξις. Η λέξη δασύνεται και η δασεία μετατρέπεται σε σίγμα και = s + έξις.
SIMPLE = από το απλούς (η λέξη δασύνεται).
SPACE = από το σπίζω = εκτείνω διαρκώς.
SPONSOR από το σπένδω = προσφέρω ( σπονδή).
TRANSFER από το τρύω (διαπερνώ) + φέρω. Transatlantic = διαπερνώ τον Ατλαντικό.
TURBO = από το τύρβη = κυκλική ταραχώδης κίνηση.
YES = από το γέ = βεβαίως.
WATER = από το Ύδωρ (νερό), με το δ να μετατρέπεται σε τ. 

Eργασία βασισμένη σε Μελέτη της ομογενούς καθηγήτριας Αναστασίας Γονέου , Με τίτλο «Ελληνική Γλώσσα – τροφός όλων των γλωσσών», η Αναστασία 

eleysis-ellinwn.gr 

Διευκρινίσεις σχετικά με μερικές λέξεις της έρευνας ... 

Τὸ λατινικὸ ἀχώριστο μόριο re (= ἀνά, πάλι), ἐξοῦ retro, δὲν ταυτίζεται μὲ τὰ ἑλληνικὰ ῥά (ἄρα), ῥᾶ (= ῥίζα), ρᾶι (= εὔκολα). Στὴ λέξη resistance ἐκ τοῦ λατινικοῦ resisto τὸ δεύτερο συνθετικὸ προέρχεται ἀπὸ τὸ ἑλληνικὸ σί-στη-μι> ἵστημι. Ἡ λέξη transfer εἶναι λατινογενὴς ἐκ τῆς προθέσεως trans (= διά) καὶ ἐκ τοῦ ῥήματος fero< ἐλληνικὸ φέρω. Τὸ τρύω δὲ σημαίνει διαπερνῶ. 

Humor: βεβαίως καὶ εἶναι δάνειο ἐκ τοῦ ἑλληνικοῦ χυμὸς μέσω τῆς λατινικῆς. Δὲν εἶναι ἡ εὐβοϊκὴ διάλεκτος ποὺ χρησιμοποιοῦσε τὸν ῥωτακισμὸ ἀλλὰ ἡ ἐρετρικὴ καὶ ἡ λακωνική, οἱ ὁποῖες εἶχαν σημαντικὴ ἐπίδραση στὴ λατινική, στὴν ὁποία τὸ φαινόμενο τοῦ ῥωτακισμοῦ εἶναι γενικευμένο στὴ γενικὴ πληθυντικοῦ ὅλων τῶν ὀνομάτων, πλὴν τῶν τριτοκλίτων, σὲ πολλὲς πτώσεις τῶν τριτοκλίτων, πλὴν τῆς γενικῆς πληθυντικοῦ, καὶ σὲ προσφύματα καὶ καταλήξεις ῥημάτων καὶ ........ 

τὸ sponsor δὲν προέρχεται ἀπ' εὐθείας ἀπὸ τὸ σπένδω> σπονδή, ἀλλὰ ἀπὸ τὸ ὕπτιο τοῦ λατινικοῦ ῥήματος τῆς 2ης συζυγίας spondeo, spopondi, sponsum, spondere. Τὸ δὲ λατινικὸ spondeo ἐκ τοῦ ἑλληνικοῦ σπένδω> σπονδή. 

Τὸ ἀμὴν δὲν εἶναι ἑλληνικὴ λέξη. Εἶναι δάνειο ἐκ τοῦ ἑβραϊκοῦ amen (=εἴθε) καὶ ἀπαντᾶται διὰ πρώτη φορὰ στὴν Καινὴ Διαθήκη ὡς ἀμήν. Ἐκ τοῦ ἑλληνικοῦ ἀμὴν τὸ λατινικὸ amen κατὰ τὴ μετἀφραση τῆς Καινῆς Διαθήκης στὴ Λατινική. 

Τὸ exit δὲν προἐρχεται ἀπ' εὐθείας ἐκ τοῦ ἔξιτε. Προέρχεται ἀπὸ τὸ θέμα τοῦ ὑπτίου τοῦ συνθέτου ῥήματος ex-eo, ex-ii, ex-itum (>exitus= ἔξοδος ), ex-ire= ἐξέρχομαι. Τὸ eo (i-v-i, itum, ire) προέρχεται ἐκ τοῦ ἑλληνικοῦ εἶμι= θὰ ἔρθω, θὰ πάω. 

Ἡ λέξη illusion (γαλλικὴ καὶ ἀγγλική) σημαίνει αὐταπάτη, προέρχεται δὲ ἀπὸ τὸ ὕπτιο τοῦ λατινικοῦ ῥήματος illudo, illusi, illusum (> illusio= χλευασμός, εἰρωνεία), illudere, τὸ ὁποῖο εἶναι σύνθετο in+ludo> illudo. Τὰ παραδοθὲντα ὑπὸ τοῦ Ἡσυχίου "λίζει= παίζει, λίζουσι= παίζουσι" δὲν εἶναι βέβαιο ὅτι εἶναι ἑλληνικἀ, διότι οὐδεμία τοιαύτη ἑλληνικὴ ῥίζα ἀπαντᾶται σὲ κάποιο κείμενο. Τὸ τοῦ φιλοσόφου Εὐσταθίου λίζω (τοῦ 11ου μ.Χ., αἰώνα) σημαίνει χαράσσω ἢ σχίζω ἐπιπόλαια, τὸ ὁποῖο παρέχει τὴ ῥίζα τοῦ λίγδην, ἐπιλίγδην. 

Τὸ serpent προῆλθε ἀπὸ τὴ μετοχὴ τῆς λατινικῆς serpens (> serpentis) τοῦ ῥήματο serpo, τὸ ὁποῖο ἐλήφθη ἀπὸ τὸ ἑλληνικὸ σέρπω προτοῦ σιγηθεῖ τὸ ἀρχικὸ σ> ἕρπω. Ἂν λαμβανόταν ἀπὸ τὸ ἕρπω, (ὅταν πλέον εἶχε σιγηθεῖ τὸ σ), τότε θὰ ἔπρεπε ὁ λατινικὸς τύπος νὰ εἶναι herpo, διό τὸ h στὴ λατινικὴ παρίστανε τὴ δασεῖα ὡς προελθὸν ἐκ τοῦ ἑλληνικοῦ Η, προτοῦ καταστεῖ φωνῆεν μακρό.
Πηγή 
Το είδαμε εδώ

ΠΟΙΟ «ΓΟΥΔΗ», ΠΟΙΟΥ…«ΓΟΥΔΟΧΕΡΗ»;

τοῦ Ἀντ. Ἀ. Ἀντωνάκου*

Τὰ τελευταῖα χρόνια, εἰδικὰ στὴν μετὰ τὸ μονοτονικὸ ἐποχή, καὶ μαζὶ μὲ τὶς σκόπιμες καταργήσεις  τῆς γ΄ κλίσεως, τῆς ἱστορικῆς  γραμματικῆς καὶ τῆς ἱστορικῆς  ὀρθογραφίας, ἄρχισε καὶ μία σειρὰ  δημιουργίας «νέων ὀρθογραφιῶν» (στὴν πλειοψηφία τους ἀνορθογραφιῶν) ἢ νέων, ἀνυπάρκτων μέχρι τώρα, λέξεων, οἱ ὁποῖες δὲν ἀπέδιδαν ἐπ’ ἀκριβῶς τὸ νόημα.

Ἔτσι ξαφνικά, λοιπόν, πρὶν λίγα χρόνια, μᾶς προέκυψε καὶ ἡ λέξη … «Γουδῆ»! Μὲ «η»! Ἄλλαξαν πινακίδες καὶ αὐτὸς ὁ τόπος ποὺ γνωρίζαμε μέχρι σήμερα ὡς σύμβολο ἀποκαταστάσεως τῆς Δημοκρατίας (Κίνημα στὸ Γουδὶ) ἢ τόπο ἀπονομῆς Δικαιοσύνης καὶ Νεμέσεως (π.χ. «χρειάζεται ἕνα Γουδί»), ξαφνικὰ τὸ εἶδαν νὰ γράφεται ὡς «Γουδῆ». Καὶ οἱ ἀδαεῖς ἄνοιξαν τὸ στόμα καὶ εἶπαν: «Ἀ, οἱ εἰδικοὶ ἀπεκατέστησαν ἕνα λάθος».

Παρέβλεψαν ὅμως ὅλοι τους τὴν  ἐξελικτικὴ διαδικασία, τὴν ὁποία  ἀκολουθεῖ γιὰ αἰῶνες ἡ γλῶσσα, ἡ ὁποία ἔχει μία μοναδικὴ ἱκανότητα  προσαρμογῆς! Καὶ ἐξηγῶ ἀμέσως. Ἂν γιὰ παράδειγμα σᾶς ἔλεγα  ὅτι ἡ Γαργαρέτα, ἡ Βαρυμπό(μ)πη, ὁ Γέρακας, τὸ Κουκάκι, τὸ Περιστέρι καὶ πλῆθος ἄλλων τοπωνυμίων προέρχονται ἀπὸ τὰ ὀνόματα τῶν ἰδιοκτητῶν τους, τί θὰ λέγατε; Καὶ ὅμως, ἔτσι εἶναι. Ἡ ἴδια ἡ γλῶσσα προσαρμόζει στὴν ἐξέλιξή της αὐτὰ τὰ τοπωνύμια σὲ κανόνες, ποὺ ἡ ἴδια ἐλέγχει. Εἶναι γνωστὲς π.χ. ἐκφράσεις, ὅπως μένω «στοῦ Μακρυγιάννη», «στοῦ Γκύζη», «στοῦ Χαριλάου»… Ἐδῶ ἡ γλῶσσα ἔχει προσαρμόσει στὴν γενικὴ κτητικὴ τὴν πρόθεση «εἰς», ποὺ δηλώνει τόπο καὶ δημιουργεῖ τὸν τύπο «εἰς τοῦ = στοῦ» (Μακρυγιάννη). Θὰ πρέπει νὰ καταλάβουν ὅμως ὅλοι, «εἰδικοὶ» καὶ «ἀγνοοῦντες εὐκολόπιστοι», ὅτι ἄλλο εἶναι ἡ ἱστορικὴ προέλευση καὶ ἄλλο ἡ γλωσσικὴ προσαρμογὴ ποὺ ἡ ἴδια ἡ γλῶσσα ἐπέβαλλε στὸ πέρασμα τῶν αἰώνων. Ὁ σωστὸς γλωσσολόγος θὰ ἀναφέρει τὸ πρῶτο ὡς ἱστορία ἀλλὰ θὰ στηρίξει τὸ δεύτερο ὡς γλῶσσα. Σὰν τὸν χείμαρρο ποὺ ἀκολουθεῖ τὴν ἤδη δημιουργηθεῖσα πορεία.

Ἐκτὸς λοιπὸν ἀπὸ τὸν τοπωνυμικὸ τύπο «στοῦ (Μακρυγιάννη)», ὑπάρχουν καὶ  ἄλλοι, ὅλοι προερχόμενοι ἀπὸ ὀνόματα  ἰδιοκτητῶν. Τὰ τοπωνύμια ὅμως αὐτὰ σὲ πλεῖστες ἄλλες περιπτώσεις μετατρέπονται ἀπὸ τὴν ἴδια τὴν γλῶσσα ἀποκλειστικὰ εἴτε σὲ ἀρσενικά, εἴτε σὲ θηλυκὰ εἴτε σὲ οὐδέτερα. Ἂς ἐξετάσουμε λοιπὸν κάποια ἀπὸ αὐτά, μὲ ὁδηγὸ τὸ ἐξαίρετο βιβλίο τοῦ Κώστα Μπίρη μὲ τίτλο «Αἱ Τοπωνυμίαι τῆς Πόλεως καὶ τῶν Περιχώρων τῶν Ἀθηνῶν» (Ἀθῆναι 1971), ὁ ὁποῖος χρησιμοποιεῖ μὲ τὴν σειρά του τὰ βιβλία ἀναφορᾶς τοῦ Καμπούρογλου, τὸν Κώδικα τοῦ συμβολαιογράφου «Π. Πούλου», τὸν «Χάρτη τῶν Ἀθηνῶν» τοῦ Κάουπερτ, πανεπιστημιακοὺς ὅπως ὁ Κ. Ἄμαντος καὶ πολλοὺς ἄλλους σημαντικοὺς ἐρευνητές, ἀνὰ περιοχή, τῶν Ἀθηνῶν.

Γιὰ παράδειγμα ἡ «Γαργαρέτα», ἀποτελεῖ παλαιὰ τοπωνυμία, προκύψασα ἀπὸ κτήματα τῆς ἀθηναϊκῆς οἰκογενείας τοῦ Γαργαρέτα. Τὸ ἴδιο καὶ ἡ «Βαρυμπό(μ)πη», ἡ ὁποία εἶναι τοπωνυμία περιοχῆς τῆς μεσημβρινῆς πλαγιᾶς τῆς Πάρνηθος, προκύψασα ἀπὸ κτήματα τῆς παλαιᾶς ἀθηναϊκῆς οἰκογενείας Βαρυμπόπη, «ἀνηκούσης κατὰ πᾶσαν πιθανότητα εἰς τὴν τάξιν τῶν Ἀρβανιτῶν Στρατιωτῶν, οἵτινες ἐπώκισαν εἰς τὰς παρυφὰς τοῦ λεκανοπεδίου τῶν Ἀθηνῶν, κατὰ τὸν 14^ο αἰῶνα», ὅπως μᾶς λέει ὁ Μπίρης. Κι ὅμως αὐτὰ τὰ δύο γνωστὰ τοπωνύμια καὶ ἀρκετὰ ἄλλα «θηλυκοποιήθηκαν». Ὁ λαὸς δὲν λέει «μένω στοῦ Γαργαρέτα» ἢ «πάω στοῦ Βαρυμπό(μ)πη» ἀλλὰ «στὴν Γαργαρέτα» καὶ «στὴν Βαρυμπό(μ)πη».

Εἶναι γνωστὴ ἀκόμη ἡ τοπωνυμία  «Γέρακας», ἡ ὁποία καλύπτει ἐκτεταμένη περιοχὴ πρὸς δυτικὰ τῆς ὁδοῦ Ἀθηνῶν-Μαραθῶνος, κατὰ τὴν διασταύρωσή της μὲ τὴν καταργηθεῖσα γραμμὴ τοῦ σιδηροδρόμου Λαυρίου. Ἡ περιοχὴ αὐτή, κατάφυτη ἄλλοτε ἀπὸ ἐλαιόδενδρα, ἀνῆκε κατὰ τὸν 16^ο αἰῶνα «εἰς τὸν ἐξ’ Ἀθηνῶν καταγόμενον μέγαν Λογοθέτην τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου Ἱέρακα, ἐκ τοῦ ὀνόματος τοῦ ὁποίου προῆλθεν ἡ τοπωνυμία. Ἐπωλήθη δὲ ὑπ’ αὐτοῦ εἰς τὴν Μονὴν Πεντέλης». Κι ἐδῶ ὅμως, ὁ λαὸς δὲν λέει «μένω στοῦ Γέρακα» ἀλλὰ «μένω στὸν Γέρακα»! Δηλαδὴ «ἀρσενικοποιεῖ» τὸ τοπωνύμιο. Ἔτσι εἶναι. Ἡ γλῶσσα ἀκολουθεῖ τὴν μέθοδο τοῦ χειμάρρου. Ἀκόμη κι ἂν ὑπάρχει ἄλλος τρόπος νὰ τὴν ἀλλάξουμε ἡ ῥοή της εἶναι πιὸ δυνατή! Κι ὅπως, ἂν κτίσεις στὴν κοίτη, θὰ σοῦ γκρεμισθεῖ τὸ σπίτι, ἔτσι κι ἂν προσπαθήσεις νὰ ἀλλάξεις παγιωμένη σὲ πολλὲς δεκαετίες ἢ αἰῶνες κατάσταση, τὸ ἀποτέλεσμα θὰ εἶναι ἐξ’ ἴσου καταστροφικό.

Ἀφοῦ λοιπὸν εἴδαμε πὼς «ἀρσενικοποιοῦνται» ἢ «θηλυκοποιοῦνται» τοπωνυμίες, ἂς δοῦμε καὶ τὴν τρίτη καὶ πλέον πολυπληθῆ περίπτωση, ὅπου τὰ ὀνόματα «οὐδετεροποιοῦνται»! Σὲ αὐτὴν τὴν περίπτωση στὴν ὁποία ἀνήκει καὶ «τὸ Γουδί» ὑπάρχουν ἄπειρες περιπτώσεις, τὶς ὁποῖες ὅμως οἱ «εἰδικοί» δὲν τόλμησαν νὰ τὶς ἀγγίξουν. Ἴσως γιατὶ βαδίζουν μεθοδικά. Βῆμα – βῆμα. Ἂς ἐξετάσουμε ὅμως τὶς πιὸ τρανταχτές, οἱ ὁποῖες εἶναι ἱκανὲς νὰ ἀποδείξουν «τὸ λάθος».

Γνωρίζετε ὅλοι τὸ «Γαλάτσι». Ὅπως ἀναφέρεται στὸν Κώδικα Π. Πούλου τὸ Γαλάτσι εἶναι «Μεσαιωνικὴ τοπωνυμία, ἐν χρήσει ἀκόμη καὶ σήμερον, προκύψασα ἀπὸ κτήματα τῆς ἀθηναϊκῆς οἰκογενείας Γαλάκη, τῆς ὁποίας τὸ ὄνομα προεφέρετο κατὰ τὸ παλαιὸν ἀθηναϊκὸν ἰδίωμα Γαλάτση». Κανεὶς ὅμως δὲν λέει «μένω στοῦ Γαλάτση» ἀλλὰ «στὸ Γαλάτσι».

Τὸ «Δουργούτι» εἶναι  «παλαιὰ τοπωνυμία, προκύψασα ἀπὸ  ἰδιοκτήτην Δουργούτην. Προεφέρετο εἰς παλαιοτέρας ἐποχὰς καὶ Δριγούτι». Τὸ ἐπώνυμο φέρουν σύγχρονες οἰκογένειες τῶν Ἀθηνῶν. Τὸ «Κατσιπόδι», ἐπίσης, εἶναι μεσαιωνικὴ τοπωνυμία, ἡ ὁποία προῆλθε ἀπὸ κτήματα τῆς οἰκογενείας Κατσιπόδη καὶ τὴν κτητορική τους ἐκκλησία τῆς Παναγίας τῆς Κατσιποδοῦς. (Εὑρετήριο τῶν Μεσαιωνικῶν Μνημείων τῆς Ἑλλάδος).

Ὑπάρχει, ἐπίσης, τὸ «Κερατσίνι», τὸ ὁποῖο ἦταν γνωστὸ ἀπὸ τὴν κατὰ τοὺς χρόνους τῆς Τουρκοκρατίας ἐν χρήσει τοπωνυμία «Κόσολα Τζερατιά» (Κερατιὰ τοῦ Προξένου), ἐννοώντας τὸν πρόξενο τῆς Γαλλίας Γκασπαρί, ὁ ὁποῖος κληρονόμησε τὰ κτήματα ἀπὸ τὸν Καϋράκ, συγγενῆ του καὶ μοναδικὸ πάροικο τοῦ Πειραιᾶ. Ἡ κερατιὰ αὐτὴ ταυτίζεται μὲ τὴν μεγάλη Ξυλοκερατιὰ (χαρουπιά), ποὺ ἀπαντᾶται κατὰ τοὺς πρώτους μετὰ τὴν ἀπελευθέρωση χρόνους καὶ μὲ τὸν ἀναφερόμενο ὡς ἰδιοκτήτη στὴν περιοχὴ αὐτὴ κατὰ τὴν τελευταία περίοδο τῆς Τουρκοκρατίας Τζίνην ἢ Γκίνην. Ὅπως γράφει δὲ ὁ Μπίρης, «μὲ τὸ ὄνομα Κερατόπυργος τῆς πρὸς δυτικῆς ἄκρας τοῦ ὅρμου, πείθει ὅτι ἀρχικῶς ἢ τοπωνυμία ἦταν Κερατιὰ τοῦ Τζίνη ἢ Κερατιὰ Τζίνη. Μετέπεσε δὲ ἀργότερον στὸν μονολεκτικὸν τύπον «Κερατζίνι» καὶ «Κερατσίνι».

Ἕνα ἀκόμη πασίγνωστο τοπωνύμιο εἶναι τὸ «Κουκάκι». Αὐτὸ προέκυψε γύρω στὸ 1900 ἀπὸ μοναχικὴ οἰκία, τὴν ὁποία ἔκτισε τότε, στὴν γωνία τῶν ὁδῶν Δημητρακοπούλου 89 καὶ Γεωργάκη Ὀλυμπίου, ὁ Γεώργιος Κουκάκης, ἐργοστασιάρχης σιδηρῶν κρεβατιῶν. Γνωστὸ καὶ τὸ «Κουτσικάρι», τοπωνυμία τῆς περιοχῆς μεταξὺ Πειραιῶς καὶ Νίκαιας, ἐκ τοῦ ὀνόματος τοῦ δημάρχου τῶν Ἀθηνῶν Ἐμμ. Κουτσικάρη, ὁ ὁποῖος ἀγόρασε τὴν ἔκταση αὐτὴ ἀπὸ ἀπερχομένη τουρκικὴ οἰκογένεια κατὰ τὴν ἀπελευθέρωση τῶν Ἀθηνῶν.

Ἂν ὅμως αὐτὸ εἶναι  ἁπλῶς γνωστό, τὸ «Μενίδι» εἶναι πασίγνωστο. Εἶναι Μεσαιωνικὴ ὀνομασία τῶν ἀρχαίων Ἀχαρνῶν, «ὑπάρχουσα ἐν χρήσει κατὰ τὸν 12^ο αἰῶνα, πολὺ πρὸ τοῦ 18^ουαἰῶνος, καθ’ ὃν ἔγινεν ἡ ἐποίκησις αὐτόθι Ἀρβανιτῶν ἐκ Πελοποννήσου καί, κατὰ συνέπειαν, ἄσχετος πρὸς αὐτούς. Προέκυψε τὸ τοπωνύμιον ἀπὸ ἐπώνυμον τιμαριούχου Βυζαντινοῦ ἄρχοντος Μενίδη, κατ’ ἀναλογίαν πρὸς τὰ δύο τιμάρια τοῦ Καματηροῦ, τὸ ἐν πλησίον τῶν Λιοσίων καὶ τὸ ἄλλο εἰς τὴν Σαλαμῖνα», μᾶς πληροφορεῖ ὁ Μπίρης.

Ὁμοίως καὶ τὸ «Μπουρνάζι», «τοπωνυμία τῆς κατ’ ἐπέκτασιν τοῦ συνοικισμοῦ Περιστερίου περιοχῆς, πρὸς βόρεια τῆς ἀπὸ τὰ Σεπόλια ἀγούσης ὁδοῦ καὶ πρὸς δυτικὰ τοῦ ῥέματος τῆς Καναπιτσερῆς, προελθοῦσα ἀπὸ κτήματα τῆς παλαιᾶς ἀθηναϊκῆς οἰκογενείας Μπουρνάζου». Τὸ ἴδιο καὶ τὸ «Περιστέρι», τὸ ὁποῖο ἀποτελεῖ παλαιὰ τοπωνυμία περιοχῆς «κατὰ τὴν δυτικὴν πλευρὰν τοῦ Κηφισοῦ πέραν τῆς Κολοκυνθοῦς, προκύψασα ἀπὸ κτήματα ὁμωνύμου μεσαιωνικῆς ἀθηναϊκῆς οἰκογενείας (Περιστέρη)». Κι ἂς τελειώσω μὲ τὸ πασίγνωστο «Τατόι», τοπωνυμία, προκύψασα ἀπὸ τὸ ἐπώνυμο τῆς οἰκογενείας Τατόη, «ἀνηκούσης εἰς τὴν τάξιν τῶν Ἀρβανιτῶν, οἵτινες ἐγκατεστάθησαν εἰς τὰς παρυφὰς τοῦ λεκανοπεδίου τῶν Ἀθηνῶν κατὰ τὸν 14^ον αἰῶνα. (Μν. Καμπ., τόμ. Ι, σελ. 179).

Τὸ ἴδιο, λοιπόν, ποὺ  συνέβη μὲ ὅλα αὐτὰ τὰ «οὐδετεροποιημένα» τοπωνύμια, συνέβη καὶ μὲ τὸ «Γουδί». Ὁ Μπίρης, ποὺ γράφει σωστὰ τὸ Γουδὶ μὲ ἰῶτα, μᾶς πληροφορεῖ (καὶ ἱστορικῶς σωστὰ) ὅτι ἀποτελεῖ «παλαιὰν ὀνομασίαν τῆς περιοχῆς καὶ ἐπώνυμον τῆς αὐτόθι ἠρειπωμένης ἐκκλησίας τῆς Παναγίας, ἀπὸ κτήματα μεσαιωνικῆς οἰκογενείας Γουδῆ, ἀνήκοντα σήμερον εἰς τὴν οἰκογένειαν Κακαβᾶ».

Ἐπειδὴ λοιπὸν οἱ «εἰδικοὶ γλωσσολόγοι», καὶ οἱ «προοδευτικοὶ  δημοσιογράφοι», ποὺ τοὺς συνέδραμαν, αὐτοὶ ποὺ ἄλλαξαν τὴν λέξη σκόπιμα ὡδήγησαν νέους, ἐπίδοξους συγγραφεῖς καὶ νέους δημοσιογράφους σὲ σωρεία λαθῶν ἐπειδὴ «δὲν κατάλαβαν» ὅτι τὸ τοπωνύμιο «οὐδετεροποιήθηκε» ἀπὸ τὴν ἴδια τὴν γλῶσσα, διότι ὁ λαὸς δὲν λέει «μένω στοῦ Γουδῆ» ἀλλὰ «μένω στὸ Γουδί»! Χαρακτηριστικὰ ἀναφέρω πὼς εἶδα τουλάχιστον δύο διαφορετικὰ βιβλία γιὰ «τὸ κίνημα στὸ Γουδί»! Τὸ ἕνα ἔγραφε «τὸ κίνημα στὸ … Γουδή»! Σαφέστατο λάθος, διότι κανένα οὐδέτερο δὲν τελειώνει σὲ «η»! Τὸ ἄλλο ἔγραφε «τὸ κίνημα τοῦ Γουδῆ», ἀφήνοντας νὰ ὑπονοηθεῖ ὅτι τὸ κίνημα, τὸ ἔκανε κάποιος Γουδής.

Γλωσσικὴ ἀναρχία, βαβυλωνία  σκόπιμη γιὰ νὰ προκληθεῖ σύγχυση, μέσα ἀπὸ κάτι τάχα λανθασμένο, ποὺ ἔπρεπε νὰ διορθωθεῖ. Ἄλλαξαν ἕνα τοπωνύμιο καὶ ἄφησαν ὅλα τὰ ἄλλα. Ὁ σοφὸς λαός, ὅμως, ὅποτε δὲν παρεμβαίνουν μὲ νόμους «εἰδικοί», διορθώνει μόνος του τὴν γλῶσσα του, χιλιάδες χρόνια τώρα. Καὶ δὲν χρειάζεται «εἰδικούς», ποὺ δὲν γνωρίζουν πώς λειτουργεῖ ἡ γλῶσσα! Ὅπως π.χ. κανεὶς σήμερα δὲν λέει «μένω στοῦ Κουκάκη», «στοῦ Γαλάτση», «στοῦ Κερατσίνη», «στοῦ Μενίδη», «στοῦ Περιστέρη», «στοῦ Τατόη» ἀλλὰ λέει «στὸ Κουκάκι», «στὸ Γαλάτσι», «στὸ Κερατσίνι», «στὸ Μενίδι», «στὸ Περιστέρι», «στὸ Τατόι», ἔτσι πρέπει νὰ λέει, «στὸ Γουδὶ» καὶ ὄχι «στοῦ Γουδῆ», πολὺ δὲ περισσότερο ὄχι στὸ χείριστο «στὸ Γουδή»!

Δυστυχῶς ὅμως, δὲν ξέρω πότε κάποιος μὲ τὸ προσωνύμιο «Γουδοχέρης» θὰ παραλάβει τοὺς ὀπαδοὺς «τοῦ Γουδῆ» γιὰ νὰ τοὺς περιποιηθεῖ δεόντως. Καὶ τότε μπορεῖ νὰ μὴ θυμοῦνται «τὸ Γουδὴ» ἀλλὰ σίγουρα θὰ θυμοῦνται ὅτι ἔγινε … «τοῦ Γουδοχέρη». (σ.σ. Τὸ ἐν λόγῳ ἄρθρο ἀποτελεῖ προδημοσίευση τμήματος τοῦ συντόμως ἐκδοθησομένου ἀπὸ τὶς ἐκδόσεις «ΚΑΔΜΟΣ» βιβλίου μου μὲ τίτλο «Μαθήματα Ἑλληνικῆς Γλώσσης μὲ δάσκαλο τὰ λάθη τῶν ΜΜΕ»).

* Ὁ Ἀντώνιος Ἀντωνάκος εἶναι Καθηγητής, Κλασικὸς Φιλόλογος, Ἱστορικός, Συγγραφέας καὶ Μέλος τοῦ ΟΔΕΓ.

Πηγή: Περιοδικό ΄΄ΕΛΛΗΝΙΚΗ-ΔΙΕΘΝΗΣ ΓΛΩΣΣΑ΄΄, ΙΑΝ.-ΙΟΥΝ. 2013

πηγή

Η ΟΛΟΖΩΝΤΑΝΗ ΓΛΩΣΣΑ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ Η ΙΕΡΗ π.ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΦΟΡΤΕΤΣΑΝΑΚΗΣ

Αγαπητοί μου αδελφοί και φίλοι.

Χαίρεται.

Χθες το βράδυ έμαθα εντελώς τυχαία, ότι μια κυρία που τα τελευταία χρόνια, έχει βαλθεί να μας κάνει, μια ολόκληρη χώρα που λέγεται Ελλάδα, να αρχίσουμε να παίρνουμε ψυχοφάρμακα με αυτά που ακούμε και ακούει, στο όνομα Ρεπούση. Ότι έχει κάνει λέει σπουδές στην Γαλλική φιλολογία. Δεν μπορώ να καταλάβω πως μας προέκυψε ιστορικός. Γράφοντας μία ιστορία, κατά τα άλλα Ελληνική. Που η Μικρασιατική καταστροφή ήταν συνωστισμός, που ό χορός του Ζαλόγγου δεν έγινε, που έλληνες δεν ήταν σκλάβοι των Τούρκων αλλά υπάλληλοι.. ξαφνικά την ενοχλούν τα θρησκευτικά, την ώρα που τα μεγαλύτερα ξένα πανεπιστήμια, έχουν δημιουργήσει έδρες και μελετούν τη ζωή και το έργο των πατέρων της Εκκλησιάς, ειδικά δε των τριών Ιεραρχών που τους θεωρούν μεγάλους παιδαγωγούς και του Οσίου Μαξίμου του Ομολογητού. Αλλά δε θα κάνω μια αντιπαράθεση, καθώς και ο απόστολος Παύλος λέει ¨αιρετικό άνθρωπο μετά πρώτη και Δευτέρα νουθεσία παραιτού¨ δηλαδή δεν χρειάζεται να σπαταλάς τον χρόνο σου με ένα άνθρωπο που του μιλάς και δεν παίρνει από λόγια και Δόξα το Θεό νουθεσίες τις έχουν γίνει πολλές. Μάλλον πως την περίπτωση της εν λόγο κυρίας ισχύει η λαϊκή Κρητική ρήση «απου θωρεί και δε μαθαίνει γη γάιδαρος είναι γη δε θέλει» πιο από τα δυο, τα συμπεράσματα δικά σας. Θέλω όμως να σταθώ στο αν είναι νεκρές γλώσσες τα αρχαία Ελληνικά ή τα Λατινικά. Να ξεκαθαρίσω κάτι, για μένα δεν υπάρχουν Αρχαία και νέα Ελληνικά, υπάρχουν μόνο Ελληνικά και είναι γλώσσα ζωντανότερη των ζωντανότερων. Θα ηθέλα έτσι να κάνω μια ερώτηση προς την εν λόγο ¨κυρία¨ παρακάτω είναι μια εργασία  της καθηγήτριας  Άννα Φιλίνη (Γαλλικής Φιλολογίας). Φαίνεται πως οι Γάλλοι χρησιμοποιούν καθημερινά στο λεξιλόγιο τους Ελληνικότατες λέξεις. Αυτά δεν τα μάθανε στο πανεπιστήμιο στην περί ου ο λόγος κυρία. Φαίνεται ότι η εν λόγο ακαδημαϊκός και βουλευτής κυρία Ρεπούση τα πτυχία που ισχυρίζεται ότι έχει  η τα αγόρασε σε τιμές ευκαιρίας, ή της τα έδωσαν αυτοί που από ότι φαίνεται έχουν σκοπό οι Έλληνες να μείνουν αναλφάβητοι ή ότι από τα πολλά διαβάσματα έχασε τα λογικά της, γι αυτό αλώστε υπάρχει και η ψυχιατρική επιστήμη. Εν ολίγοις  και για να μην μακρηγορώ, ένα κυρία Ρεπούση δεν μπορετέ να τα βρείτε με τον εαυτό σας, καθίστε στο σπίτι σας και προσπαθήστε να τα βρείτε, θα σας κάνει καλό, τόσο σε εσάς, όσο και σε εμάς, δεν μπορείτε να ταλαιπωρείται έτσι το ψυχικό σας κόσμο, όσο και τον δικό μας που σας ακούμε, διαφορετικά κάντε μια επίσκεψη σε ένα κέντρο ψυχικής υγιεινής από όσα έχετε αφήσει σε λειτουργία ακόμα, βλέπετε η παρατάξεις τις οποίες τιμήσατε δια της παρουσίας σας, κατέβαλαν φιλότιμες προσπάθειες και σε αυτό, εκεί είμαι σίγουρος ότι θα σας βοηθήσουν να βρείτε την ψυχική ηρεμία την οποία χρειάζεστε. Εμείς οι υπόλοιποι ούτε ψυχιάτρο χρειαζόμαστε ακόμα, αλλά ούτε και αμνησία έχουμε.

Γόρτυνα 12/09/2013

Πατήρ Δημήτριος.

   Οι ελληνικές ρίζες στην Γαλλική  Γλώσσα ΄΄
των Jean Bouffarigue και Anne – Marie Delrieu

Όταν οι Γάλλοι Jean Bouffarigue και Anne - Marie Delrieu στην προσπάθειά τους να ερευνήσουν σε βάθος την γλώσσα τους , την γαλλική γλώσσα, έθεσαν το ερώτημα ΄΄Γνωρίζετε τις ελληνικές  σας  ρίζες ? ΄΄ Πολλά γυμνασιόπαιδα στην Γαλλία πρέπει να τρομοκρατήθηκαν  ακούγοντας να τους υποβάλλετε αυτή η ερώτηση. Ο καιρός όμως πέρασε και η ερώτηση έπαψε να είναι τρομερή, όταν έγινε αντιληπτό ότι δεν ήταν αναγκαίο να απαντήσει κανείς ΄΄ναι΄΄ για να φτάσει στα ανώτατα επίπεδα της γνώσης ή απλώς στα πλησιέστερα διπλώματα. Επικράτησε η εντύπωση, ότι τελικά για να πετύχει κανείς στην ζωή του ή για να συμβαδίζει με τον αιώνα του,  είναι πιο χρήσιμο να γνωρίζει τις τετραγωνικές ρίζες. Και τελικά ήταν οι δάσκαλοι εκείνοι που άρχισαν να αισθάνονται αμηχανία μπροστά σε μία άλλη ερώτηση :
΄΄Σε τι χρησιμεύουν οι ελληνικές ρίζες ΄΄?
Αν πρόκειται να συμβαδίζει κανείς με τον αιώνα του, καλό θα ήταν να προσαρμόσει το βήμα του εντελώς. Δεν είναι πια η κατάλληλη στιγμή να αναρωτιέται κανείς σήμερα αν οι ελληνικές ρίζες χρησιμεύουν σε τίποτα : βρίσκονται εδώ, ένα ολόκληρο πλήθος, γύρω μας,τυπωμένες και προφερόμενες σε οτιδήποτε αποτελεί φορέα της πολύτιμης  ουσίας με την οποία τρέφεται ο πολιτισμός μας, της πληροφόρησης. Astronaute(αστροναύτης), discothèque(δισκοθήκη), ergothérapie(εργ(ασι)οθεραπεία), hypoglycémie(υπογλυκαιμία), pentathlon(πένταθλον), politologue (πολιτειολόγος), spéléologue (σπηλαιολόγος), thermodynamique(θερμοδυναμική), κ.τ.λ., χωρίς να αναφερθούμε στις analyses, synthèses, στα aérodromes και métropolitains(αναλύσεις, συνθέσεις, αεροδρόμια  και μετρό), τόσες λέξεις που προέρχονται από την ελληνική και χρωματίζουν τώρα την καθημερινή μας γλώσσα (την γαλλική) .
Αν συγκρίνουμε το ενεργητικό μας λεξιλόγιο με εκείνο των παππούδων μας, θα αναγκαστούμε να διαπιστώσουμε ότι έχουμε γίνει όλοι σοφοί . Η πρώτη δουλειά του σοφού είναι να παρακολουθεί τις προόδους που πραγματοποιεί η επιστήμη. Στις μέρες μας αυτές οι πρόοδοι είναι ταχύτατες. Οι ανακαλύψεις διαδέχονται η μία την άλλη με επιταχυνόμενο ρυθμό και σε κάθε μια αντιστοιχεί μια καινούργια λέξη, που τις περισσότερες φορές προέρχεται από τα ελληνικά .
Η σύγχρονη γλώσσα μοιάζει να έχει κατασκευαστεί για τους ελληνιστές, οι οποίοι κρατούν τα κλειδιά της. Αυτό το προνόμιο πρέπει να πάψει να είναι αποκλειστικό. Το να ανακαλύψει κανείς τους θησαυρούς των ελληνικών ριζών  σήμερα δεν είναι  πολυτέλεια, είναι ανάγκη το βιβλίο αυτό  δεν γράφτηκε με σκοπό να γίνει ένα βοήθημα για ειδικούς, αλλά ένας οδηγός για την σύγχρονη γαλλική γλώσσα. Ένας λοιπόν από τους στόχους αυτού του βιβλίου είναι να δώσει στον αναγνώστη τα μέσα για να προσανατολίζεται μέσα στους πιο πρόσφατους τομείς της γαλλικής γλώσσας και για να ερμηνεύει με τρόπο χρήσιμο τις ΄΄λόγιες΄΄ λέξεις που μπορεί να συναντήσει .
Δεν είναι ο μόνος στόχος επισημαίνουν οι συγγραφείς. Ελπίζουμε  ακόμα να βοηθήσουμε να γίνουν συνειδητοί παλιότεροι δεσμοί της γαλλικής γλώσσας με την γλώσσα των ελλήνων. Λέξεις όπως boîte (κουτί), chaise (καρέκλα), écureuil (σκίουρος), église (εκκλησία), έχουν έρθει σε μας από τα ελληνικά. Είναι κρίμα που όλοι τις χρησιμοποιούν – ίσως και κάθε μέρα – χωρίς να αντιλαμβάνονται την αξία τους. Η κατανόηση της δικής μας γλώσσας (της γαλλικής) και η εκ νέου ανακάλυψη της ουσίας της – να ποια είναι η χρησιμότητα του να γνωρίζει κανείς τις ελληνικές ρίζες. Οι ελληνικές ρίζες δίνουν στην γαλλική το ποιο βαθύ στήριγμά της, μακρινή πηγή του πολιτισμού μας η Ελλάδα βρίσκεται ζωντανή μέσα σε λέξεις που λέμε. Σχηματίζει κάθε μέρα την γλώσσα μας . 

ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ, ΓΑΛΛΙΚΗΣ ΚΑΙ ΛΑΤΙΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ
Οι περισσότερες γλώσσες της Ευρώπης, καθώς και μερικές της Ασίας, κατάγονται από μία κοινή γλώσσα, την οποίαν ονομάζουμε ινδοευρωπαϊκή. Καθώς η ινδοευρωπαϊκή δεν έχει μιληθεί από κανέναν εδώ και χιλιάδες χρόνια και δεν έχει γραφτεί ποτέ, οι ρίζες της δεν μας είναι γνωστές παρά μόνο μέσω της διαδικασίας της επανασύνθεσης.
Η λατινική προέρχεται από την ινδοευρωπαϊκή, ακριβώς όπως η ελληνική . Η λατινική γλώσσα είναι αδελφή της ελληνικής και όχι θυγατέρα. Παρόλα αυτά οι Λατίνοι δανείστηκαν πολλές λέξεις από τούς γείτονες τους Έλληνες και πολλές ελληνικές λέξεις πέρασαν στη γαλλική μέσω της λατινικής.Χωρίς αμφιβολία οι λέξεις με ελληνική προέλευση αποτελούν μέρος του καθημερινού λεξιλογίου. Στην πλειοψηφία τους όμως συγκεντρώνονται σε πολύ εξειδικευμένες ζώνες του λεξιλογίου. Τις συναντά κανείς σε μεγάλους αριθμούς στο θρησκευτικό λεξιλόγιο, ιδίως σε εκείνο που αναφέρεται στη χριστιανική θρησκεία και στους θεσμούς της.
Ακόμα όμως περισσότερο από την θρησκεία, η επιστήμη είναι εκείνη που σε όλες τις μορφές καταφεύγει στα αστείρευτα αποθέματα του ελληνικού λεξιλογίου. Είτε είναι αρχαίες είτε είναι νέες, είτε θετικές είτε ανθρωπιστικές, οι επιστήμες άντλησαν, αντλούν και θα αντλούν απ΄αυτό το απόθεμα. Τα ίδια τα ονόματα τους είναι σχεδόν αποκλειστικά ελληνικά. Οι αξιοσημείωτες εξαιρέσεις είναι η algèbre, άλγεβρα (αραβική προέλευση), η informatique, πληροφορική (λατινική προέλευση ) και η médecine, ιατρική ΄΄ αυτή η επιστήμη, που το όνομά της προέρχεται από την λατινική, είναι εν τούτοις η μεγαλύτερη καταναλώτρια ελληνικών λέξεων, πρώτα απ’ όλα για να ονομάσει τις διάφορες ειδικότητες της : εκτός από την μαιευτική (obstétrique, από το λατινικό obstetrix,σοφή γυναίκα), δε βρίσκει κανείς σχεδόν καμιά που το όνομά της να μην προέρχεται από την ελληνική. Δύο λόγοι εξηγούν αυτή την ιδιαίτερη συνάφεια ανάμεσα στην επιστήμη και την ελληνική γλώσσα .
Καταρχήν όταν οι Λατίνοι γνώρισαν τον ελληνικό κόσμο και θέλησαν να συμμετάσχουν στη γνώση που κατείχε, η επιστήμη ήταν ανύπαρκτη γι’ αυτούς. Χρειάστηκε να εισάγουν τα πάντα : γνώσεις, πρότυπα διδασκαλίας, ορολογία. Στη συνέχεια οι Λατίνοι δεν υπήρξαν παρά καλοί μαθητές, σπάνια δάσκαλοι. Οι πρόοδοι και οι ανακαλύψεις συνέχισαν  να πραγματοποιούνται στον ελληνικό χώρο. Οι βάσεις και ο εξοπλισμός του επιστημονικού λεξιλογίου ήρθαν από την Ελλάδα, ακόμα και στην Αρχαιότητα. Τα δάνεια όμως από την Ελλάδα εξακολούθησαν ακόμα και μετά τον θάνατο της ελληνικής επιστήμης, και όχι μόνο από συνήθεια. Συνέχισαν γιατί η ελληνική γλώσσα προσφέρεται με αξιοθαύμαστο τρόπο, πολύ περισσότερο απ’ότι η λατινική, για την δημιουργία λέξεων ανάλογα με τις ανάγκες. Η λατινική και οι νεολατινικές γλώσσες που προέρχονται από αυτήν έχουν μεγάλη δυσκολία στην επινόηση σύνθετων λέξεων που να συνδέουν δύο διαφορετικά νοήματα σ’ ένα καινούργιο νόημα (π.χ. ptérodactyle , πτεροδάκτυλος και όχι βέβαια που τα δάκτυλά του είναι φτερούγες ,dont les doigts sont  des ailes).
Υπάρχουν κι άλλοι δρόμοι για το πέρασμα από τα ελληνικά προς τα γαλλικά, εκτός από το καλαθάκι του επιστήμονα που ξεκινά για την συγκομιδή ριζών. Μπορεί κανείς να διακρίνει έξι τρόπους μετάδοσης :τρείς αρχαίους, που ξεκινούν δηλαδή από την αρχαιότητα και περνούν αναγκαστικά μέσα από την λατινική, και τρείς πρόσφατους, που λειτούργησαν μετά την εξαφάνιση της λατινικής ως ομιλούμενης γλώσσας .
Αυτοί είναι : 1ον  η λαϊκή αρχαία μετάδοση – αφορά τις λέξεις που δανείστηκε η λατινική από την ελληνική  2ον   η εκλαϊκευμένη αρχαία μετάδοση – αφορά τις λέξεις που εισήγαγαν στην λατινική λόγιοι  3ον  η λόγια αρχαία μετάδοση –αφορά τις λέξεις που πέρασαν αρχικά από την ελληνική στη λατινική  4ον  η πρόσφατη επαναχρησιμοποίηση –από το τέλος του Μεσαίωνα οι Ευρωπαίοι φιλόσοφοι και επιστήμονες βρέθηκαν στην δύσκολη θέση να πρέπει να εκφράσουν ιδέες που δεν είχαν όνομα στις γλώσσες τους ούτε στην λατινική. Στράφηκαν λοιπόν στην ελληνική και βρήκαν εκεί λέξεις που οι Αρχαίοι Έλληνες είχαν χρησιμοποιήσει με την επιθυμητή σημασία είτε άλλες που ποτέ δεν είχαν αυτή την σημασία αλλά μπορούσαν να καλύψουν την ανάγκη (το γαλλικό misogyne, απευθείας παρμένο από το ελληνικό μισογύνης, χωρίς την μεσολάβηση των λατινικών, έχει την ίδια σημασία με το αρχαίο του πρότυπο – δε συμβαίνει το ίδιο με το téléscope, τηλεσκόπιο. Εδώ αφού βρέθηκε το αντικείμενο, ονομάστηκε από το ελληνικό τηλεσκόπος, που προφανώς δεν σημαίνει το ίδιο πράγμα αλλά είναι ένα επίθετο που σημαίνει μακριά)  5ον  η πρόσφατη σύνθεση – η ελληνική γλώσσα όμως, όπως μιλήθηκε και γράφτηκε στην αρχαιότητα, δεν παρείχε πια επαρκείς λέξεις για ένα αυξανόμενο αριθμό νέων εννοιών. Παρουσιάστηκε τότε η ιδέα να χρησιμοποιηθούν οι μέθοδοι που εφάρμοζαν οι Έλληνες για να αυξάνουν το λεξιλόγιό τους. Η  δομή της γλώσσας τους επέτρεπε να συνθέτουν λέξεις μ’έναν τρόπο απλό και αποτελεσματικό : τους μιμήθηκαν (το cosmonaute και astronaute  βασίζoνται στα υποθέματα κοσμοναύτης και αστροναύτης – ναύτης του κόσμου, ναύτης των άστρων : κόσμος και άστρον + ναύτης) και 6ον η παραγωγή – αυτός ο τελευταίος τρόπος μετάδοσης δεν είναι ένα φαινόμενο μετάδοσης από μια άλλη γλώσσα σε μια άλλη, αλλά ένα ενδογαλλικό φαινόμενο (ξεκινώντας από το politique = πολιτικός ,αυτός που αφορά τον πολίτη – δημιουργούν το politicien = πολιτικός, politiser = πολιτικοποιώ … )

ΤΟ ΜΥΣΤΙΚΟ ΤΩΝ ΛΕΞΕΩΝ

Οι λέξεις που προέρχονται από τα ελληνικά έχουν συχνά μια κρυμμένη σημασία : αυτή που είχε το ελληνικό πρωτότυπο ή αυτή που εκφράζει ο συνδυασμός των στοιχείων που τις αποτελούν. Το να διαπεράσει κανείς το ετυμολογικό μυστικό δεν ικανοποιεί απλώς την περιέργεια / είναι και ένας τρόπος να δώσει στις λέξεις μια επιπλέον σημασία και μία νέα ενέργεια. Η κρυμμένη έννοια της λέξης étymologie μας καλεί σ’ένα τέτοιο ξεκίνημα : το ελληνικό ουσιαστικό ετυμολογία δήλωνε μεν μια δραστηριότητα, την αναζήτηση της αρχικής σημασίας της λέξης, αλλά κυριολεκτικά σήμαινε : αληθινός λόγος ( έτυμος , αληθινός + λόγος ). Για τους έλληνες η ετυμολογία έδινε την αληθινή σημασία μιας λέξης / ήταν ένα μέσο για να φτάσει κανείς  στην αλήθεια .
Γεννημένος στο ελληνικό τμήμα της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, ο χριστιανισμός ήταν για δύο αιώνες απόλυτα συνδεδεμένος με την ελληνική γλώσσα. Φέρει τα ίχνη της. Για την ονομασία των αντικειμένων της πίστης τους και των θεσμών τους οι πρώτοι χριστιανοί πήραν ελληνικές λέξεις που υπήρχαν ήδη και τους έδωσαν μια ιδιαίτερη σημασία .
Αυτή μεταδόθηκε ως εμάς, ενώ η μη χριστιανική σημασία τους ξεχάστηκε.
π.χ.  CHRIST λατ.Christus ελ. Χριστός από το χρίζειν. Η ελληνική λέξη μεταφράζει κυριολεκτικά το εβραϊκό messiah , που σημαίνει ο χρισμένος από τον θεό από τον Κύριο και που έχει δώσει την λέξη Messie,Μεσσίας.Το χριστιανός , ο πιστός του Χριστού, έδωσε το λατινικό christianus – chrétien. APOCALYPSE – αποκάλυψη (από + καλύπτειν). ΑPOSTOLIQUE – αποστολικός. MYSTIQUE – μυστικός ,ο σχετικός με τα μυστήρια – μυστήριον –mystère …
Η μουσική και το θέατρο : CHOEUR λατ.chorus ελ.χορός, ομάδα χορευτών – Choréographie, χορογραφία. Ελεγεία – élégie –élégiague – ελεγειακός .Théâtre – θέατρο, τόπος που βλέπει κανείς το θεάσθαι –το αμφιθέατρον είναι αποτέλεσμα μιας περίεργης σημασιολογικής εξέλιξης. Οι έλληνες είχαν δημιουργήσει τη λέξη αμφιθέατρον, κυκλικό θέατρο (+αμφί , και από τις δύο πλευρές ) για να ονομάσουν μια νέα αρχιτεκτονική του θεάτρου , εντελώς κυκλική, και για να τη διακρίνουν από την παραδοσιακή ημικυκλική μορφη. Στη γαλλική χρήση όμως η λέξη χρησιμοποιήθηκε για να δηλώσει το παραδοσιακό ελληνικό θέατρο και για να το διακρίνει από τα κτίρια του θεάτρου στην Ευρώπη της κλασσικής εποχής. Σήμερα το αμφιθέατρο μπορεί να σημαίνει μια κλειστή αίθουσα με αμφιθεατρικά καθίσματα στη μία πλευρά, όχι απαραίτητα σε ημικύκλιο. Με συντόμευση απομονώθηκε μια λέξη ΑΜΦΙ, που χρησιμοποιήται πολύ συχνά στα πανεπιστήμια για να δηλώσει μια αίθουσα διδασκαλίας πολύ μεγάλων διαστάσεων, που τελικά μπορεί να είναι και τελείως επίπεδη.
Ο αθλητισμός – athlète = αθλητής , κυριολ. αυτός που αγωνίζεται με άλλους για ένα βραβείο, από το αθλον, βραβείο .
Pentathlon = πένταθλον, αγώνας με πέντε αγωνίσματα (+ πέντε). Με πρότυπο αυτή τη λέξη σχηματίστηκαν τα décathlon (+ δέκα) , triathlon (+ τρία) , biathlon = δίαθλον (+ λατ. πρόθ . bi = δύο ).

Εργασία της καθηγήτριας  Άννα Φιλίνη (Γαλλικής Φιλολογίας)

π. Δημήτριος Φορτετσανάκης

Η ΕΘΝΙΚΗ ΜΑΣ ΚΥΡΙΑΡΧΙΑ ΔΕΝ ΚΙΝΔΥΝΕΥΕΙ ΤΟΣΟ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΔΑΝΕΙΣΤΕΣ ΜΑΣ, ΟΣΟ ΑΠΟ ΤΟ ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΟ ΝΑ ΧΑΘΕΙ Η ΓΛΩΣΣΑ ΜΑΣ

Η Ελληνική γλώσσα είναι συνυφασμένη με την ψυχή, την ταυτότητα και την ιστορική συνέχεια του Ελληνικού λαού και η μέριμνα γι’ αυτήν είναι αυτονόητη, ακόμη και κάτω από τις δραματικές οικονομικές συνθήκες που βιώνει σήμερα η χώρα μας. Η Ελληνική γλώσσα είναι ταυτόχρονα, με την απαράμιλλη οικουμενική κληρονομιά της, παρακαταθήκη πολιτισμού και πηγή εμπνεύσεως για ολόκληρη την ανθρωπότητα. Με το πνεύμα αυτό, η Ένωση Περιφερειών Ελλάδος (ΕΝΠΕ), η Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδος (ΚΕΔΕ) και η Ελληνική Γλωσσική Κληρονομιά (ΕΓΚ) συνδιοργάνωσαν  από 8-10 Μαρτίου 2013, μεγάλη εκδήλωση στην Ακαδημία Αθηνών, με θέμα: 
«Η Ελληνική Γλώσσα χθες, σήμερα, αύριο».

Από πλευράς επισήμων στην εκδήλωση παρέστησαν: Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Κάρολος Παπούλιας, ο Πρωθυπουργός κ. Αντώνης Σαμαράς, ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κ.κ. Ιερώνυμος, ο πρώην Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Χ. Σαρτζετάκης, ο Υπουργός Παιδείας κ. Κ. Αρβανιτόπουλος, αρχηγοί και κοινοβουλευτικοί εκπρόσωποι κομμάτων, Υπουργοί, οι πρώην Πρόεδροι της Βουλής κ. Βύρων Πολύδωρας και κ. Απόστολος Κακλαμάνης, ο Δήμαρχος Αθηναίων κ. Γ. Καμίνης, οι Πρόεδροι των Ανωτάτων Δικαστηρίων, η Στρατιωτική ηγεσία και λοιπές αρχές, προς τις οποιες  απηύθυνε σύντομο χαιρετισμό ο Πρόεδρος της Ακαδημίας κ. Σπύρος Ευαγγελάτος.

Στην συνέχεια την εκδήλωση χαιρέτησαν ο Πρόεδρος της ΚΕΔΕ κ. Κ. Ασκούνης, μέλη της ΕΓΚ που ανήκουν σε διάφορους πολιτικούς χώρους (Ι. Μιχελάκης, Α. Σγουρίδης, Λ. Κανέλλη). Ακολούθως έλαβε τον λόγο ο επίτιμος Πρόεδρος της ΕΓΚ  ομ. καθηγητής ΕΜΠ-Ακαδημαϊκός κ. Αντώνης Κουνάδης που αναφέρθηκε στο ιστορικό και τους σκοπούς της εκδηλώσεως. Τον λόγο έλαβε μετά ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κ.κ. Ιερώνυμος ο οποίος αναφέρθηκε στον ρόλο της εκκλησίας για την διαφύλαξη, προαγωγή και διάδοση της Ελληνικής Γλώσσας, κηρύσσοντας στην συνέχεια την έναρξη των εργασιών της διημερίδας. Ακολούθησε η κεντρική ομιλία της εκδηλώσεως από τον διεθνούς εμβέλειας ελληνιστή και γλωσσολόγο καθηγητή κ. F. R. Adrados, ξένο εταίρο της Ακαδημίας Αθηνών και εκδότη του μεγάλου Αρχαιοελληνο-Ισπανικού λεξικού, ο οποίος ανέπτυξε σε άπταιστα ελληνικά το θέμα:
Από τις ρίζες της Ελληνικής Γλώσσας έως την πρόσληψή της στις Ευρωπαϊκές Γλώσσες».

ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΗ ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΗΝ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ 
«ΕΛΛΗΝΙΚΗ  ΓΛΩΣΣΑ»  

του Αντωνίου Ν. Κουνάδη
 ομ. καθηγητού ΕΜΠ – Ακαδημαϊκού

Εξοχώτατε Κύριε Πρόεδρε της Δημοκρατίας,
Η αποψινή εκδήλωση με θέμα «Η Ελληνική Γλώσσα: χθες, σήμερα, αύριο»
έχει για την Ελληνική Γλωσσική Κληρονομιά (ΕΓΚ), συνδιοργανώτρια της εκδήλωσης, συμβολική σημασία˙
συμπίπτει με  την 12η επέτειο από της ιδρύσεώς της το 2001 που αναγγέλθηκε στον ίδιο αυτό χώρο κατά την πρώτη δημοσία εκδήλωσή της, την οποία εχαιρέτησε  ο τότε Πρόεδρος της Ακαδημίας και ιδρυτικό  μέλος της ΕΓΚ, ομ. Καθηγητής της Κλασσικής Φιλολογίας  κ. Ν. Κονομής. Αποτελεί εξαιρετική τιμή και ευτυχή συγκυρία ότι την εκδήλωση αυτή λαμπρύνουν με την παρουσία τους όλες οι ηγεσίες του τόπου, η Πολιτειακή, Πολιτική,  Θρησκευτική, Δικαστική, Στρατιωτική και λοιπές αρχές προς τις οποίες οφείλονται θερμότατες ευχαριστίες.
Η σημερινή εκδήλωση δεν απευθύνεται σε γλωσσολόγους (όπως θα μπορούσε να νομισθεί), διότι δεν έχει ως αντικείμενο την επιστήμη της γλωσσολογίας.  Απευθύνεται σε κάθε Έλληνα πατριώτη, διότι σκοπός της είναι η διαφύλαξη ενός ύψιστης σημασίας αγαθού της πολιτισμικής μας κληρονομιάς, της Ελληνικής Γλώσσας, θεμελιακού στοιχείου της εθνικής μας οντότητας. Η γλώσσα μας είναι εθνική υπόθεση που αφορά όλους μας, ιδιαίτερα μάλιστα μετά τα πλήγματα που αυτή δέχθηκε  τις τελευταίες δεκαετίες με αποτέλεσμα την πανθομολογουμένη λεξιπενία και αδυναμία εκφράσεως της νέας γενιάς.   Σήμερα η διαφύλαξη αυτή είναι περισσότερο επιτακτική, λόγω της βαθειάς και πολύπλευρης κρίσης: πολιτικής, κοινωνικής και ιδιαίτερα οικονομικής. Κρίσης οφειλομένης  όχι μόνο σε κακοδιαχείριση της χώρας,  αλλά και στο σοβαρό έλλειμμα Ανθρωπιστικής Παιδείας με όλα τα παρεπόμενα  απαξίωσης θεσμών, ιδανικών και εθνικών παραδόσεων επί των οποίων στηρίχθηκε η συνέχεια, η επιβίωση  και η μεγαλουργία του Ελληνικού Έθνους. Μιάς Παιδείας αναγκαίας σήμερα ιδιαίτερα για την Νεολαία μας για την αντιμετώπιση της διαφθοράς, της εγκληματικότητας,   των ναρκωτικών, της ανεργίας, της καταθλίψεως  και της απογνώσεως με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Αλλά μέ μία Νεολαία χωρίς  όραμα, χωρίς  ελπίδα, βυθισμένη στην  απογοήτευση και μεταναστεύουσα κατά κύματα στο εξωτερικό, το μέλλον του τόπου μας διαγράφεται ζοφερό.
Κυρίαρχη, όμως, έκφανση  της Ανθρωπιστικής Παιδείας είναι η Κλασσική Παιδεία, βασικό στοιχείο του Ελληνικού Πολιτισμού, τον οποίο η  Ελληνική γλώσσα – γραπτή και προφορική – διαφύλαξε, προήγαγε και κατέστησε γνωστό σε ολόκληρο τον κόσμο από την Αρχαιότητα μέχρι σήμερα .
Πράγματι, η  γλώσσα μας με τα τέσσερα  βασικά  χαρακτηριστικά της, την  διαχρονικότητά  της, τον  πλούτο του λεξιλογίου  της, την τελειότητα της  Γραμματικής  της  δομής και την  ποικιλία των εκφάνσεών της,  καλλιεργούμενη  εδώ και  3.500 χρόνια  από  τον ίδιο λαό, στον  ίδιο τόπο  συνεχώς και αδιασπάστως, αποτελεί φαινόμενο συνέχειας και ακτινοβολίας. Η Ελληνική,  έχει θέσει ανεξίτηλα την σφραγίδα της σε  όλες, εν γένει, τις  δυτικοευρωπαϊκές γλώσσες, οι οποίες κατά τον διακεκριμένο αποψινό  ομιλητή μας, τον καθηγητή γλωσσολογίας και ελληνιστή Φραντζίσκο Ροντρίγκεζ Αντράντος,  θεωρούνται κ ρ υ φ ο ε λ λ η ν ι κ έ ς. Π.χ. η γαλλική γλώσσα σύμφωνα με μελέτη του γαλλικού Υπουργείου Παιδείας περιλαμβάνει λέξεις με ελληνικές ρίζες σε ποσοστό περίπου 60%. Το 80% των λέξεων της πορτογαλικής γλώσσας, έχει ελληνικές ρίζες, όπως μου εγνώρισε η καθηγήτρια Alcina Dos Martires Lopes, συντάκτης του πρόσφατα εκδοθέντος Αρχαιοελληνο-πορτογαλλικού λεξικού. Η αγγλική γλώσσα,  σύμφωνα με το ογκώδες Λεξικό του κ. Αρ. Κωνσταντινίδη, έχει πάνω από 155.000 λέξεις με ρίζες ελληνικές. Η σημερινή γερμανική γλώσσα διαμορφώθηκε από τον Μαρτίνο Λούθηρο το 1534 με πρότυπο τους κανόνες γραμματικής και συντακτικού της ελληνικής γλώσσας.
Ωστόσο, το 1976 ξεκίνησε μία φθίνουσα πορεία της γλώσσας μας  με την κατάργηση της διδασκαλίας των Αρχαίων Ελληνικών απὸ το πρωτότυπο, συνεχίστηκε με τὴν  επιβολή τοῦ μονοτονικού συστήματος γραφής το 1982, και την δεκαετία του ΄90, με την συρρίκνωση  των ωρών διδασκαλίας των γλωσσικών μαθημάτων. Επακόλουθο της αποκοπής της Νεοελληνικής  από τις ρίζες της – τα Αρχαία Ελληνικά – ήταν ἡ υποβάθμιση της Γραμματικής, του Συντακτικού, τῆς Ετυμολογίας,  ο κακός τονισμός  των λέξεων, οι βαρβαρισμοὶ, οι σολοικισμοὶ και η παραμορφωτικὴ εκφορά λόγου  ποὺ ακούμε ἀκόμη καὶ απὸ παρουσιαστὲς εἰδήσεων.  
Ο Παπαδιαμάντης διδάσκεται πλέον από μετάφραση. Ανησυχητική είναι επίσης η αδικαιολόγητη εισδοχή στο καθημερινό μας λεξιλόγιο ξένων (κυρίως αγγλικών) λέξεων. Από διενεργηθείσα έρευνα προέκυψε ότι ξενόφερτες λέξεις χρησιμοποιεί το 64,8% των κατοίκων της Αττικής, το 60,9% των αναγνωστών αθλητικών εφημερίδων, το 55,8% των ιδιωτικών υπάλληλων και το 51,4% ατόμων που παρακολουθούν  καθημερινώς 4 έως 5 ώρες τηλεόραση.  Χαρακτηριστική είναι εν προκειμένω η ρήση του Γ. Σεφέρη:  «Ο Θεός μας χάρισε μια γλώσσα ζωντανή, εύρωστη, πεισματάρα, χαριτωμένη που αντέχει, μολονότι έχουμε εξαπολύσει όλα τα θεριά να την φάνε».
Αλλά ο μεγάλος και μαχητικὸς δημοτικιστὴς Ιωάννης Κακριδής  το 1986 (10 χρόνια μετά την μεταρρύθμιση του 1976) εδήλωσε: « Ἡ γλώσσα μας αργοπεθαίνει, της λείπει το οξυγόνο (δηλαδή τα αρχαία)» και συμπλήρωσε ο Ελύτης «και μόνο όποιοι γνωρίζουν Αρχαία Ελληνικά  μπορούν να χρησιμοποιούν σωστά τὴν Νεοελληνικὴ Δημοτική». Ο Ελύτης είχε επίσης πει: «Εγώ δεν ξέρω να υπάρχει παρά μόνο μια γλώσσα, η ενιαία  ελληνική γλώσσα, όπως εξελίχθηκε από την αρχαία, που έπρεπε να είναι το μεγάλο καμάρι μας και το  μεγάλο στήριγμα. Οι ρίζες μας βρίσκονται εκεί,  στα αρχαία, και λυπάμαι που καταργήθηκαν από τα γυμνάσια».
Και όλα αυτά θα είχαν αποφευχθεί αν υπήρχε συνταγματική προστασία της γλώσσας μας,   όπως σε άλλες χώρες, χωρίς μάλιστα αυτές να έχουν τέτοια  γλωσσική κληρονομιά. Π.χ. Γαλλία,   Ρωσία, Γερμανία, Ισπανία,  Ιαπωνία, Κορέα, Κίνα, Αίγυπτος  κλπ. Προ 25ετιας περίπου ανετέθη σε  επιτροπές από ειδικούς στην Ιαπωνία και στην Κορέα να εισηγηθούν το ενδεχόμενο  εκσυγχρονισμού  της παραδοσιακής  τους γραφής. Το πόρισμα στο οποίο κατέληξαν σύντομα άρχιζε ως εξής: «Κάτω τα χέρια από την ιστορική μας γραφή, αναγνωρίζουμε τις δυσχέρειες που έχουν οι νέοι  στην εκμάθηση των ιδεογραμμάτων  αλλά  η προσπάθεια που καταβάλλουν αποτελεί πνευματική άσκηση, η οποία οξύνει το νου. Με αυτή τη γραφή επιβιώσαμε. Με αυτή την γραφή επιτύχαμε το οικονομικό θαύμα της Άπω Ανατολής».  Η Ισπανία, προ 20ετίας περίπου, εσείετο επί δύο χρόνια από λαϊκές αντιδράσεις προκειμένου να περιληφθεί   στο  πληκτρολόγιο των  Η/Υ που της είχαν προμηθεύσει πολυεθνικές εταιρείες ένα και μόνο σύμβολο. Και το επέτυχαν! Στην Ρωσία επιβάλλονται μεγάλα χρηματικά πρόστιμα σε περίπτωση αλλαγής, ακόμη και ενός γράμματος του Κυριλλικού αλφαβήτου.
Ἡ κακοποίηση τῆς Ἑλληνικῆς είχε φθάσει  στὰ πρόθυρα καθιερώσεως τῆς  φωνητικής ορθογραφίας,  αφού Φιλόλογοι, Καθηγητὲς  Πανεπιστημίων, εισηγούντο πρὸς τὸ Παιδαγωγικὸ Ινστιτούτο  την  κατάργηση τῶν διπλῶν συμφώνων ως και τοῦ ω καὶ τῶν ει, η, υ, οι.  Σέ Τμῆμα μάλιστα τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν ἐδιδάσκετο ὁ τρόπος μεταβάσεως ἀπὸ τὴν  φωνητικὴ  ὀρθογραφία στὴν  λατινοποίηση τῆς ἑλληνικῆς γραφῆς.  Σὲ αὐτὸν τὸν ὀλισθηρὸ κατήφορο εὑρίσκετο ἡ γλῶσσα μας στὰ τέλη τῆς δεκαετίας τοῦ ’90. Ἀκολούθησε τον Ιανουάριο του 2001 ἡ ἔντονη ἀντίδραση μὲ τὴν  διακήρυξη  τῶν 40 Ἀκαδημαϊκῶν, κατὰ τῆς  λατινοποίησης τῆς ἑλληνικῆς γραφής,  ἡ ὁποία ἔτυχε ἐξαιρετικὰ μεγάλης δημοσιότητας. Στην συνέχεια η ΕΓΚ  σε πέντε μόνο χρόνια ἀπὸ τῆς ιδρύσεώς της επέτυχε, πρὶν ἀπὸ ὅλα, την εὐαισθητοποίηση τῆς Κοινῆς Γνώμης γιὰ τὴν ἀνάγκη ἀνάσχεσης τῆς φθίνουσας πορείας τῆς γλώσσας μας.
Η πρώτη απόπειρα εκλατινισμού της ελληνικής γραφής έγινε στις αρχές  της Μεταπολίτευσης, όταν ο Κωνσταντίνος Καραμανλής ερώτησε τους αείμνηστους Κωνσταντίνο Τσάτσο  και  Ευάγγελο Παπανούτσο αν συμφωνούσαν με εισηγήσεις που είχε δεχθεί για την υιοθέτηση του λατινικού αλφαβήτου, εν  όψει  της επικείμενης εντάξεως  της χώρας  μας στην τότε ΕΟΚ.  Η αντίδραση και των δυο αυτών σοφών ανδρών υπήρξε έντονη  και  ακαριαία.
Ἡ Ελληνικὴ γλώσσα αποτελεί φαινόμενο συνέχειας,  αφού από  τὶς 6300 λέξεις τοῦ Ὁμηρικοῦ λεξιλογίου ἐπιβιώνουν μέχρι σήμερα 1800, ἀπὸ τὶς ὁποῖες σχετικὰ μικρὸ μέρος ἔχει ἀλλάξει ἔννοια.   Ο επιφανής Γλωσσολόγος  Γ. Χατζηδάκης απέδειξε ότι από τις  4900 περίπου λέξεις της Καινής Διαθήκης 2280  (σχεδόν οι μισές) χρησιμοποιούνται και σήμερα, οι υπόλοιπες 2220 κατανοούνται και μόνο 400 είναι ακατανόητες. Γιὰ τὴν διαχρονικότητα τῆς Ἑλληνικῆς ἡ ΕΓΚ ὀργάνωσε ενώπιον πολυπληθῶν ἀκροατηρίων μεγάλες ἐκδηλώσεις.
Την πρώτη ἐκδήλωση, πού έγινε  στὴν  Παλαιὰ Βουλὴ στὶς 11 Ἰουνίου 2002 μὲ θέμα «Ἡ γλῶσσα τοῦ Ὁμήρου καὶ ἡ ἐποχή μας», ἐχαιρέτησαν  ἡ τότε Ἐπίτροπος τῆς Ε.Ε. γιὰ τὶς γλώσσες καὶ θέματα Παιδείας  κα Viviane Reding και ο τότε Πρόεδρος τῆς ΕΓΚ καὶ νῦν Πρόεδρος τῆς Δημοκρατίας κ. Κάρολος Παπούλιας, ο οποίος, μεταξὺ άλλων, εἶπε: «Δυστυχῶς, ἐδῶ καὶ δύο δεκαετίες, παριστάμεθα μάρτυρες μιάς προοδευτικῆς κακοποίησης τῆς γλώσσας μας μὲ τὶς κατὰ καιροὺς ἄστοχες παρεμβάσεις ποὺ ὑποβάθμισαν τὴν γλωσσική μας Παιδεία», συνέχισε δὲ μὲ τὴν ἑξῆς ἐκτίμηση καὶ πρόβλεψη: «Ἡ ὑπάρχουσα χρονικὴ ἀπόσταση ἀπὸ κάποια γεγονότα, πού σημάδεψαν ἀρνητικὰ τὴν πορεία τῆς γλώσσας μας, ἐπιτρέπει σήμερα πιὸ νηφάλια νὰ μελετήσουμε βαθύτερα τὶς δυσμενεῖς σὲ αὐτὴν ἐπιπτώσεις καὶ νὰ προχωρήσουμε στὶς ἀναγκαῖες διορθωτικὲς παρεμβάσεις». Παρεμβάσεις πού ξεκίνησαν μὲ τὴν ἀξιέπαινη ἀπόφαση τῆς τότε  Ὑπουργοῦ Ἐθνικῆς Παιδείας καὶ Θρησκευμάτων και νύν ευρωβουλευτού κας Μαριέττας Γιαννάκου γιὰ τὴν αὔξηση στὴν Β/θμια Ἐκπαίδευση τῶν ὡρῶν διδασκαλίας τῶν Ἀρχαίων Ἑλληνικῶν ἀπὸ τὸ πρωτότυπο κατὰ ἕξι ὧρες ἑβδομαδιαίως. Η ἀπόφαση αυτή συνοδεύτηκε  με την ἐπαναφορὰ της ὑποχρεωτικῆς ἐξέτασης  στὸ μάθημα τῶν Ἀρχαίων Ἑλληνικῶν τῶν μέσῳ ΑΣΕΠ διοριζομένων φιλολόγων, διότι διαπιστώθηκε ότι δεν υπήρχαν επαρκώς  κατηρτισμένοι  φιλόλογοι για να διδάξουν αρχαία ελληνικά στην Μέση Εκπαίδευση! Σε πανελλαδική έρευνα, που διενήργησε το 2006 το Υπουργείο Παιδείας με θέμα  «το μάθημα των αρχαίων ελληνικών στο γυμνάσιο», μετείχαν 345 καθηγητές Φιλόλογοι. Το 95%  αυτών ετονισε την πολλαπλή ωφελιμότητα του μαθήματος αυτού υπογραμμίζοντας, μεταξύ άλλων, την συμβολή των αρχαίων ελληνικών στην σωστότερη  χρήση της νέας ελληνικής γλώσσας
Ἡ δεύτερη μεγάλη ἐκδήλωση  μὲ θέμα «Ἀπὸ τὴν Αττική διάλεκτο στὴ γλῶσσα τῶν Εὐαγγελίων» ἔγινε τὸν Νοέμβριο τοῦ 2003 στὸ Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, παρουσία τοῦ τότε ἀρχηγοῦ τῆς Ν.Δ καὶ μετέπειτα Πρωθυπουργοῦ κ. Κώστα Καραμανλῆ, τοῦ τότε Προέδρου τῆς Βουλῆς κ. Ἀπόστολου Κακλαμάνη, Ὑπουργῶν, Βουλευτῶν καὶ ἄλλων προσωπικοτήτων. Τὴν ἐκδήλωση αυτή εχαιρέτησε με μήνυμα του καὶ ὁ πρώην Πρόεδρος τῆς Γαλλικής Δημοκρατίας κ. Valery Giscard d’ Estaing.
Ἡ τρίτη ἐκδήλωση, την οποία εχαιρέτησε ὁ Πρόεδρος τῆς Δημοκρατίας κ. Κάρολος Παπούλιας ἔγινε ἐπίσης στὸ Μέγαρο Μουσικῆς Ἀθηνῶν στὶς 2 Δεκεμβρίου τοῦ 2005 και ἀνεφέρετο στὴν βυζαντινὴ περίοδο. Μία περίοδο ἐπίσης ἀδιάσπαστης συνέχειας τῆς ἑλληνικῆς γλώσσας.
Η τετάρτη εκδήλωση έγινε στο φιλολογικό  σύλλογο «ΠΑΡΝΑΣΣΟΣ»  στις 8 Δεκεμβρίου του 2006 με θέμα «Η ελληνική γλώσσα από την Άλωση μέχρι την ίδρυση του ελληνικού κράτους». Την εκδήλωση εχαιρέτησε  ο Μακαριστός Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος Χριστόδουλος.
Η ΕΓΚ  ὀργάνωσε δύο ἀκόμα μεγάλες ἐκδηλώσεις στὴν Πνύκα (Πυκνα), ἐκ τῶν ὁποίων ἡ τελευταία μὲ θέμα «Ἑλληνικὴ γλῶσσα καὶ Εὐρωπαϊκὸς Πολιτισμός» έγινε παρουσία τῶν εθνικών εκπροσώπων των χωρών της Ε.Ε. μὲ τὴν ευκαιρία της Ελληνικής Προεδρίας το 2003 .
Και ενώ από το έτος 2001 τα πλήγματα κατά της γλώσσας μας είχαν κοπάσει για κάμποσα χρόνια, τον περασμένο Ιούνιο νέος σάλος ξέσπασε με το περιβόητο βιβλίο της Νέας Γραμματικής της Ε’ και ΣΤ΄ Δημοτικού,   που απασχόλησε για πολλούς μήνες τον τύπο.
Στο πλαίσιο, όμως, του παρόντος χαιρετισμού δεν μου επιτρέπεται να αναφερθώ περισσότερο στο βιβλίο αυτό, το οποίο προδήλως απευθύνεται σε μαθητές των οποίων η Ελληνική δεν είναι  η μητρική γλώσσα. Όπως δε απέδειξαν έγκριτοι Πανεπιστημιακοί δάσκαλοι η γραμματική αυτή είναι ακατάλληλη από παιδαγωγικής απόψεως, διότι προκαλεί σύγχυση όχι μόνο σε παιδιά αλλά και σε μεγάλους.
Το προβληθέν προς υποστήριξη του βιβλίου επιχείρημα  ότι μόνον γλωσσολόγοι  μπορεί να έχουν γνώμη για την γλώσσα μας είναι έωλο και άστοχο, διότι η διαφύλαξη της γλώσσας μας  είναι υπόθεση όλων μας με διάφορο βέβαια βαθμό ευθύνης του κάθε ενός μας. Η σωστή εκφορά λόγου δεν  ενδιαφέρει μόνο τις  θεωρητικές, αλλά και τις θετικές επιστήμες (τις λεγόμενες «ακριβείς»), οι οποίες απαιτούν στον γραπτό λόγο σαφήνεια, ορθότητα και ακρίβεια. Άλλωστε υπάρχουν περιπτώσεις επιστημόνων με σημαίνουσα συμβολή σε εκτός ειδικότητος των θέματα, ως π.χ. σε γλωσσικά του Βρετανού δικαστή William Jones, πρωτεργάτη της «συγκριτικής γλωσσολογίας» το 1776, του Βρετανού αρχιτέκτονα Michael Ventris, που επέτυχε την αποκρυπτογράφηση της Γραμμικής Β΄ κ.ά.
Η πρωτόγνωρη κρίση που διέρχεται η χώρα μας αλλά και ολόκληρη η Οικουμένη είναι κρίση προεχόντως πνευματικών, ηθικών και πολιτισμικών αξιών λόγω της συρρικνώσεως της Κλασσικής και Ανθρωπιστικής Παιδείας. Η Οικονομική και η Τεχνολογική ανάπτυξη που είναι κυρίαρχη επιδίωξη στα προγράμματα όλων των μεταπολιτευτικών κυβερνήσεων, έγινε αυτοσκοπός και όχι ένα μέσο  για την πνευματική, ηθική και πολιτισμική ανέλιξη του πολίτου Μια κοινωνία, όμως, υλικώς  ευημερούσα αλλά με πολίτες που στερούνται  ιδανικών  και αρχών, μοιραίως γίνεται  ευάλωτη  στις μάστιγες του σημερινού κόσμου. Ο  ανθρωπιστικός χαρακτήρας της Εκπαίδευσης είναι αναγκαίος  για την ηθική εξυγίανση και την ηθική συνοχή της σημερινής κοινωνίας αλλά και την διαφύλαξη της Ιστορίας μας, της εθνικής μας παραδόσεως και οντότητος. Στο πλαίσιο αυτό είναι αναγκαία η χάραξη  μιας εθνικής πολιτικής  για την  Παιδεία από ένα  συνταγματικά  κατοχυρωμένο Συμβούλιο προσωπικοτήτων. Μεταξύ δε των μέτρων που θα πρέπει να θεωρηθούν ως επείγοντα είναι: α) Αναμόρφωση των Αναλυτικών Προγραμμάτων Πρ/βάθμιας και Δευτ/βαθμιας Εκπαίδευσης με επαναφορά των ωρών διδασκαλίας στα γλωσσικά  μαθήματα και την ιστορία,  β) ενίσχυση  της  διδασκαλίας των αρχαίων ελληνικών από το πρωτότυπο, γ) ίδρυση Κλασσικών Λυκείων,  και δ) επανεξέταση όλων των βιβλίων ιστορίας και γλώσσας. Είναι καιρός πλέον τα ανεπανάληπτα εγχειρίδια γραμματικής και συντακτικού του Αχιλλέα Τζαρτζάνου, που τα τελευταία χρόνια συνεχώς ανατυπώνονται και κυκλοφορούν ακόμη και σε καροτσάκια πλανοδίων πωλητών να επανέλθουν στην εκπαίδευση! Αποτελεί χρέος της Πολιτείας να βοηθήσει την νέα γενιά να γευθεί  τα κείμενα της ανεπανάληπτης ελληνικής γραμματείας μέσω της ορθής διδασκαλίας των αρχαίων ελληνικών απ’ το πρωτότυπο, ιδιαίτερα μάλιστα όταν τέτοια μέτρα λαμβάνονται από ξένες χώρες. Ενδεικτικώς αναφέρω: Στην Ιταλία, όπου πρόσφατα ιδρύθηκαν εκατοντάδες Κλασσικά Λύκεια, την περασμένη χρονιά στις Πανιταλικές εξετάσεις στα Αρχαία Ελληνικά  δόθηκε προς μετάφραση το αρχαίο κείμενο του Αριστοτέλη που βλέπετε στην οθόνη σας. Στην Βρετανία αποφασίστηκε η εισαγωγή στα δημόσια δημοτικά τους σχολεία των Αρχαίων Ελληνικών, διότι, μεταξύ άλλων βοηθούν τα παιδιά να μάθουν σε βάθος τον τρόπο να σκέπτονται και να χειρίζονται τα αγγλικά. Στην Αυστραλία καθιερώθηκε η υποχρεωτική διδασκαλία της ελληνικής ως δεύτερης (κατ’ επιλογήν) γλώσσας μετά τα αγγλικά.
Κατά την περίοδο της Παγκοσμιοποίησης και της πορείας της χώρας μας προς την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση είναι αναγκαία, όσο ποτέ άλλοτε στη νεότερη Ιστορία μας, η θωράκιση και η ενίσχυση της εθνικής μας οντότητος, των  πολιτιστικών και εθνικών παραδόσεών μας, η συνταγματική  προστασία της γλώσσας μας που υπήρχε σε παλαιότερα Συντάγματα. Τα αρχιτεκτονικά και γλωσσικά μνημεία του ελληνικού πολιτισμού που αποδεικνύουν την συνέχεια και την ταυτότητά μας είναι έργα μοναδικής άξιας  και συνεπώς ανεπίδεκτα οποιασδήποτε αλλοιώσεως. Είναι υπέρτατο καθήκον όλων μας να προστατεύσουμε με όλες μας τις δυνάμεις την γλώσσα μας, διότι αν συνεχισθεί ο σημερινός κατήφορος οι κάτοικοι της χώρας αυτής (την οποία μας κληροδότησαν ελεύθερη οι προγονοί μας χύνοντας ποταμούς αίματος) μετά από κάποια χρόνια δεν θα γνωρίζουν ελληνικά.
Η  γεωπολιτική θέση  της Ελληνικής Επικράτειας και η Νέα Τάξη πραγμάτων, καθιστούν εθνική επιταγή  την συστράτευση των απανταχού της γης Συνελλήνων και όλων των δυνάμεων του έθνους, πολιτικών, πνευματικών, κοινωνικών, οικονομικών με στόχο την ενίσχυση της χώρας μας στους  καίριους  τομείς της Παιδείας, της Άμυνας και της Οικονομίας. Αυτό το μήνυμα υπαρξιακής σημασίας  για την χώρα μας και τον Ελληνισμό, θα πρέπει να εκπέμψει η αποψινή σύναξη.
Κύριες και Κύριοι, η εθνική μας κυριαρχία δεν κινδυνεύει τόσο από τους δανειστές μας, όσο από το ενδεχόμενο να χαθεί η Γλώσσα μας,  η οποία είναι η αληθινή πατρίδα μας! Αν η Γλώσσα μας χαθεί, χάνεται και ο λαός μαζί της!

πηγή