Γιά νά ἔρθουμε σέ μιά ἀμεσότητα μέ τά γεγονότα πού καταδεικνύουν τό μέγεθος τῆς αὐθαιρεσίας, τῆς παρανομίας καί τῆς ἀντικανονικότητας τῆς ἐκπτώσεως τοῦ μακαριστοῦ μητροπολίτη μας Ἀττικῆς καί Μεγαρίδος Νικοδήμου ἀπό τόν ἐπισκοπικό θρόνο του, φέρνουμε στή δημοσιότητα ἕνα ἀνέκδοτο ντοκουμέντο. Φανερώνει τήν πλήρη ἀδιαφορία τῶν πρωτεργατῶν τῆς ἐκκλησιαστικῆς αὐτῆς θύελλας γιά τή ζημιά πού ἐπρόκειτο νά κάνουν στό πανάγιο Σῶμα τῆς Ἐκκλησίας. Ἀποδεικνύει τήν ἀσυδοσία, τή σκληρότητα καί τήν ἀναλγησία πού ἔδειξαν οἱ ὑπαίτιοι.
Τό ντοκουμέντο αὐτό εἶναι μιά ἀπομαγνητοφωνημένη τηλεφωνική συνομιλία τοῦ μητροπολίτη μας, Ἀττικῆς καί Μεγαρίδος Νικοδήμου, μέ τόν μητροπολίτη Μυτιλήνης Ἰάκωβο, ὁ ὁποῖος ἦταν μέλος τῆς συνόδου πού τόν ἔκανε ἔκπωτο. Τόν ἐνημερώνει, λοιπόν, τί ἀκριβῶς συνέβη στή συνεδρία τῆς συνόδου αὐτῆς στίς 25-6-1974.
ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ: …Λέει, ...Εἶναι κανονικός καί δέν ψηφίζω διότι δέν ὑπάρχει θέμα κανονικότητος. Καί οἱ 19 αὐτοί ἐψήφισαν…
ΑΤΤΙΚΗΣ: Τί νά ποῦμε. Καί τί ἀπόφαση πήραν τώρα; Ὅτι; Τί εἶμαι ἐγώ;
ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ: Δέν εἶστε κανονικός.
ΑΤΤΙΚΗΣ: Ἄρα;
ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ: 19 ψήφους.
ΑΤΤΙΚΗΣ: Ἄρα;
ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ: Ἡ Μητρόπολη θά κηρυχθεῖ ἐν χηρείᾳ. Ὅταν βγεῖ τό Διάταγμα, θά διορίσει Τοποτηρητήν.
ΑΤΤΙΚΗΣ: Γιατί νά διορίσει;… Ἔπρεπε νά φέρει τόν Ἰάκωβο (Βαβανάτσο) τότε.(*Ἄν ἡ ἀντικανονικότητα εἶχε αἰτία ὅτι ὁ Ἰάκωβος ἦταν κανονικός, γιατί δέν ἀποκαθίσταται ὁ Ἰάκωβος;)
ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ: Ἐμένα… Στό διάλειμμα συνεπλάκημεν μέ τόν Πρῶτον καί μοῦ εἶπε: μή νομίζεις ὅτι θά φέρω ἐγώ τόν Ἰάκωβο πίσω. Νά κοποῦν τά χέρια μου καί τά δυό, ἐάν φέρω ποτέ τόν Ἰάκωβο πίσω.
ΑΤΤΙΚΗΣ: Ναί, ἀλλά αὐτό τί σημαίνει; Αὐτό τί σημαίνει; Ὅταν λένε ὅτι ἀντικανονικός εἶμαι ἐγώ, διότι εἶναι θέμα Ἰακώβου, ἔπρεπε νά τόν φέρει. Πῶς θά κάνει ἄλλη ἐκλογή; Αὐτός δέν θά εἶναι ἀντικανονικός; Ὁ Ἰάκωβος ἐξακολουθεῖ νά ζεῖ. Καί ἐξακολουθεῖ νά εἶναι… ὅπως ἦταν καί γιά μένα, ἦταν καί γιά τόν ὁποιονδήποτε ἄλλον. Τί πράγματα εἶναι αὐτά;
ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ: Εἴπανε καναδυό, ὁ Μαρωνείας (*Τιμόθεος Ματθαιάκης) καί οἱ ἄλλοι, νά περιμένουμε νά δημοσιευθεῖ ὁ νέος νόμος τῶν δικαστηρίων, νά κάνει ἔφεση ὁ Ἰάκωβος, καί, ἄν ἀπαλλαγεῖ ἀπό τήν κατηγορία, τότε νά σκεφθοῦμε ἐάν πρέπει νά ἐπανέλθει ἤ ὄχι.
ΑΤΤΙΚΗΣ: Τί νά πεῖ κανείς!
ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ: Ὑπομονή χρειάζεται. Τί νά κάνουμε; Αὐτά δέ θά πάν’ πολύ. Θά πέσουν ὅλα.
ΑΤΤΙΚΗΣ: Μά, γέροντα, τί πράγματα εἶν’ αὐτά;
ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ: Ὅταν πέσει τό καθεστώς τό πολιτικό. Δυστυχῶς, τούς ἐνθαρρύνει τό πολιτικό καθεστώς. Ἔχουν τήν δύναμιν, τήν ἀντλοῦν τήν δύναμιν ἀπ’ τήν πολιτεία. Ἀπό ἕναν ὑπουργόν ἐλεεινόν καί ἄθλιον, ὁ ὁποῖος εἶναι ἡ ἀρχή τοῦ κακοῦ… (*ὁ Ὑπουργός Παιδείας Παναγιώτης Χρήστου)
ΑΤΤΙΚΗΣ: Ἔκανε εἰσήγηση ὁ Σεραφείμ στήν ἀρχή;
ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ: Δυό λέξεις εἶπε. Σηκώθηκε… σταματῆστε… τήν προηγουμένη ἑβδομάδα... Τώρα εἶναι ἡ σειρά τοῦ Ἀττικῆς Νικοδήμου. Νά ἀποφανθεῖ ἡ Ἱεραρχία, παρακαλῶ, ἐάν εἶναι κανονικός ἤ ὄχι. Ποιός θά μιλήσει; Ποιός θά μιλήσει; Ποιός θά μιλήσει; Κανείς. Κανείς. Κανείς. Ἐν τέλει, μίλησα ἐγώ. Μετά ἀπό μένα ἄρχισε ἡ ψηφοφορία. Εἶπε, θέλει νά πεῖ κανείς τίποτα, κανείς ἄλλος; Τίποτα. (*Οἱ περισσότεροι ἀπό τούς μητροπολίτες πού συμμετεῖχαν περίμεναν ἀνταλλάγματα ἀπό τίς ἐκπτώσεις τῶν Ἀρχιερέων καί δέν ἔφερναν τήν παραμικρή ἀντίδραση)
ΑΤΤΙΚΗΣ: Ὁ Κοζάνης (*Διονύσιος) δέν εἶπε τίποτα;
ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ: Ὄχι, τίποτα. Ὅταν ἦρθε ἡ σειρά του νά ψηφίσει, εἶπε: ἐγώ τοῦτο μόνο θά πῶ, ὅτι αὐτά πού κάνουμε δέν εἶναι κανονικά πράγματα. Ὀνόμασα τήν ἀπόφασιν τῆς Ἱεραρχίας, λέει, ἀπόφασιν αὐτοκτονίας καί παραφροσύνης. Καί ἐξακολουθῶ νά τό πιστεύω αὐτό, ὅτι παρεφρονήσαμεν, ὅτι αὐτοκτονοῦμεν μέ αὐτό πού κάνουμεν. Τοῦ εἶπαν ὅτι ἦρθε στήν Κηφισιάν, στήν Μητρόπολίν σου καί κάθισε τέσσερις ὧρες. Καί διεμαρτύρετο. Ἐγώ, λέγει, εἶμαι βαρύς στίς ἐπισκέψεις καί δέν πηγαίνω. Πότε πῆγα, λέει.
ΑΤΤΙΚΗΣ: Ποιός; Ὁ Κοζάνης;
ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ: Ναί. Τόν κατηγόρησαν ἄλλοι ὅτι πῆγε στήν Ἀττική, ἦρθε στήν Μητρόπολίν σου.
ΑΤΤΙΚΗΣ: Ὄχι, δέν ἦρθε ὁ ἄνθρωπος ποτέ.
ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ: Ἐπίσης, εἶπαν καί ὅτι στήν Μητρόπολιν Τρίκκης, στά Μετέωρα, συνῆλθαν περί τούς τριάντα Ἀρχιερεῖς καί τόν ἐξέλεξαν Ἀρχιεπίσκοπον, τόν Κοζάνης.(*δύο ψέματα πού ἀποδεικνύουν τήν κακοήθεια αὐτῶν πού τά διέδωσαν).
ΑΤΤΙΚΗΣ: Ὑπάρχει καί Θεός πάνω ἀπό τό κεφάλι μας καί ὁ Θεός κάποτε θά μιλήσει.
ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ: Βεβαίως, ὑπάρχει ὁ Θεός.
ΑΤΤΙΚΗΣ: Τί νά πῶ γέροντα; Αὐτό εἶναι Ἱεραρχία; Αὐτό εἶναι Ἐκκλησία; Εἶναι Ἐκκλησία αὐτό τό πράγμα;
ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ: Πάρε τή μάνα σου καί ἔλα στή Μυτιλήνη. Ἔλα μερικούς μῆνες ἐκεῖ πέρα νά ξεκουραστεῖτε, ἕως ὅτου ἔρθει ἡ ἄλλη μέρα ἡ μεγάλη καί ἐπιφανής, νά ’ρθεῖ ἡ δικαιοσύνη.
ΑΤΤΙΚΗΣ: Ἔχει ὁ Θεός. Ἔχει ὁ Θεός. Πιστεύω, εἶμαι πολύ ὑπερήφανος διότι διώκομαι ἀπό ἕνα τέτοιο καί ἐκκλησιαστικό καί πολιτικό καθεστώς.
ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ: Ναί, ναί.
ΑΤΤΙΚΗΣ: Ὅταν διώκεται κανείς ἀπό ὅλην αὐτή τήν ἀθλιότητα, νομίζω ὅτι πρέπει νά αἰσθάνεται ὑπερηφάνεια. Ἐάν εἶχα κάνει κάτι εἰς βάρος τῆς Ἐκκλησίας, θά ἤμουν ἕτοιμος νά δικαστῶ.
ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ: Βέβαια, ποιός τό ’πε; Ἐσύ εἶσαι τίμιος ἄνθρωπος καί ἔχεις δίκαιο νά τά λές ὅλα αὐτά, διότι ὑπηρέτησε ἐκεῖ ἑφτά χρόνια στήν Μητρόπολίν σου. Ὄχι, λέγω. Ἐγώ θλίβομαι διά τό ποδοπάτημα πού ὑφίστανται οἱ Ἱεροί Κανόνες.
ΑΤΤΙΚΗΣ: Ἐδῶ πρόκειται περί…
ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ: Ἐγώ εἶπα καί τό ἄλλο, ὅτι ὑπάρχει ἄρθρο τό ὁποῖον ἰσχύει ἀκόμα. Διότι ἰσχύει ἀκόμα ὁ παλαιός Καταστατικός Χάρτης. Οὐδείς Ἀρχιερεύς ἐκβάλλεται -τό λέει μέσα- ἄνευ τελεσιδίκου ἀποφάσεως ἐκκλησιαστικῶν δικαστηρίων. Ποῦ εἶναι τά δικαστήρια; Τό Δικαστήριο θά κρίνει ἐάν εἶναι κανονικός ἤ ἐάν δέν εἶναι. Ποῦ εἶναι; Ἔγινε ἀνάκρισις; Ἔγινε ὁ φάκελος; Πρωτοβάθμιον ποῦ εἶναι; Δευτεροβάθμιον; Κ.λπ.
ΑΤΤΙΚΗΣ: Καλά αὐτό εἶναι καί ποινικῶς κολάσιμο, δηλαδή. Ὅλη αὐτή ἡ ἱστορία εἶναι καί ποινικῶς κολάσιμη.
ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ: Λέει, μᾶς δίνει τό δικαίωμα αὐτό -εἶπε ὁ Κορινθίας- ἡ Πράξη … (*ἡ 3 Συντακτική Πράξη τοῦ Ἰωαννίδη) νά κρίνουμε ἐπί τῆς κανονικότητος τῶν ἀρχιερέων.
ΑΤΤΙΚΗΣ: Ναί, ἀλλά δέν ἔχει τό δικαίωμα νά κάνει κατάχρηση ἐξουσίας. Αὐτό δέν τό ἔχει τό δικαίωμα. Πρέπει νά κρίνει, πρέπει νά εἶναι αἰτιολογημένο. Ἐάν ἐγώ εἶμαι ἀντικανονικός, ἔπρεπε καί οἱ δυό πού μπῆκαν ἑκατέρωθεν (*ὁ “Μεγάρων” καί ὁ “Μεσογαίας”) νά εἶναι καί αὐτοί ἀντικανονικοί. Ἤ πρέπει νά γυρίσει ὁ Ἰάκωβος…
ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ: Διότι καί αὐτοί οἱ ὁποῖοι ἐξελέγησαν προχθές καί ἐχειροτονήθησαν…
ΑΤΤΙΚΗΣ: Γι’ αὐτούς δέν ζεῖ ὁ Ἰάκωβος; Γιά μένα ζεῖ μόνο; Τί πράγματα εἶναι αὐτά; Αὐτά... οἱ ἴδιοι ἔρχονται σέ ἀντίφαση. Τί νά κάνουμε; Δόξα τῷ Θεῷ.
ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ: Θά περάσει καί αὐτή ἡ δοκιμασία. Ἔχει ὁ Θεός.
ΑΤΤΙΚΗΣ: Ὑπάρχει Θεός.
ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ: Ἡ δικαιοσύνη θά διαλάμψει.
ΑΤΤΙΚΗΣ: Δόξα τῷ Θεῷ.
ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ: Ἄντε τήν εὐχή σου.
ΑΤΤΙΚΗΣ: Τήν εὐχή σας. Τήν εὐχή…
ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ:
α) Ἀπό ποῦ καί ὡς ποῦ δέχεται ἡ μειοψηφία τῆς Ἱεραρχίας (ἀρχικά ἦταν 32) νά κρίνει τήν κανονικότητα τῆς πλειοψηφίας (τῶν ὑπόλοιπων 34) ἐπειδή τῆς ἔδωσε αὐτό τό δικαίωμα ὁ κοσμικός νομοθέτης; Εἶναι ἤ δέν εἶναι αὐτό ἐπέμβαση τῆς πολιτείας στά interna τῆς Ἐκκλησίας; (ὑποκινητής, βέβαια, τῆς ἐπέμβασης αὐτῆς τῆς πολιτείας ἦταν ὁ Σεραφείμ). Πῶς νομιμοποιεῖται τό σῶμα τῶν ἐπισκόπων αὐτῶν ἀπό πλευρᾶς κανονικοῦ δικαίου νά κάνει τήν κρίση αὐτή;
β) Ἄν μοναδικός σκοπός τῆς συνόδου ἦταν ἡ ἀποκατάσταση τῆς κανονικῆς τάξεως, μέ τήν ἔκπτωση τοῦ Ἀττικῆς Νικοδήμου, γιατί δέν ἀποκατέστησαν αὐτόματα τόν «ἀντικανονικῶς» (κατά τήν γνώμην τους) ἐκτοπισθέντα Ἰάκωβο;
γ) Ἀφοῦ ἤθελαν νά ἀποκαταστήσουν τήν «κανονική τάξη», γιατί τεμάχισαν τήν μητρόπολη τοῦ δῆθεν «κανονικοῦ» μητροπολίτου καί δώσανε τά κομμάτια (Μέγαρα καί Μεσόγαια) σέ ἄλλους μητροπολίτες;
δ) Ἄν ἡ ἔκπτωση τοῦ Ἰακώβου, πού δικάστηκε ἀπό ἐκκλησιαστικό δικαστήριο καί καταδικάσθηκε, ἦταν «ἀντικανονική»(!), πόσο μᾶλλον ἀντικανονική ἦταν ἡ ἐκτόπιση τοῦ Νικόδημου χωρίς τήν παραμικρή δικαστική διαδικασία.
ε) Ἄς δίνανε τήν δυνατότητα τῆς ἔφεσης στόν Ἰάκωβο Βαβανάτσο, ἄς τόν δίκαζαν, ἄς τόν ἀθώωναν (ἄν ἡ συνείδησή τους τούς τό ἐπέτρεπε) καί, ἄν εἶχαν τό κουράγιο νά ὑποστοῦν τή γενική κατακραυγή τοῦ πληρώματος τῆς Ἐκκλησίας, ἄς τόν ἐπανατοποθετοῦσαν στήν Ἀττική. Αὐτό σημαίνει ἀποκατάσταση τῆς «κανονικῆς τάξεως».
στ) Γιά τήν ἱστορία, νά θυμίσουμε ὅτι μετά τήν πλήρωση τῆς μητροπόλεως Ἀττικῆς ἀπό τόν Δωρόθεο, δόθηκε, πράγματι, δυνατότητα στόν Ἰάκωβο Βαβανάτσο νά κάνει ἔφεση. Δικάστηκε, ἀθωώθηκε καί ἀποκαταστάθηκε ἠθικά(!!!)
Ἡ ἱστορία θά στιγματίσει αὐτή τήν παρωδία στήν ὅλη διαδικασία ἔκπτωσης τοῦ μακαριστοῦ μητροπολίτη μας, πού διήρκεσε κάποια λεπτά καί ἐξελίχθηκε ὅπως γλαφυρά καί τραγικά περιγράφει ὁ Μυτιλήνης Ἰάκωβος.