Αμερικάνικα μέσα μεταδίδουν ότι αυτός που αποκεφαλίζεται στο βίντεο είναι ο Παύλος Γιαζίζι

Δ.Πορφύρης και Π.Σταφυλά

Παγκόσμια κατακραυγή  προκάλεσε το ανατριχιαστικό βίντεο με λεζάντα « το Μέτωπο της Νίκης αποκεφαλίζει επίσκοπο   και έναν άλλο χριστιανό στο Χιντλίμπ ». Το βίντεο δημοσιοποιείται στις 25/06/13 , στο youtube από το χρήστη « Βaalbeck », όρος που παραπέμπει στην ελληνιστική πόλη του Λιβάνου, Ηλιούπολη. Το λογότυπο του χρήστη είναι κιονοστοιχία αρχαιοελληνικού ναού. Η πρωτογενής πηγή  απ’ όπου αντλήθηκε το επίμαχο οπτικοακουστικό υλικό θα είχε προφανώς  τον ίδιο τίτλο. Η καταγραφή του υλικού και η αρχική διακίνησή του έγινε από τους παριστάμενους του δράματος που φίλμαραν κατά δεκάδες με τα κινητά τηλέφωνα. Προφανώς είναι οι ίδιοι που τιτλοφόρησαν το βίντεο ως αυτόπτες και αυτουργοί της στυγερής και ειδεχθούς δολοφονίας . Αραβικές εφημερίδες (gazire , Beirute Today) και ιστολόγια διακινούσαν το ίδιο βράδυ την είδηση περί αποκεφαλισμού ορθόδοξου επισκόπου μετά την απαγωγή του καθώς κι ενός άλλου  χριστιανού ομήρου που προέρχεται από  άλλη πόλη, την Ντέιρ ελ Ζορ.

Και ενώ η διεθνής κοινότητα δεν έχει προλάβει να συνέλθει από το σοκ, την επομένη ημέρα ο Ζωρζ Σάμπρα (« Πρόεδρος » που αναγνωρίζει η « Δύση ») σπεύδει με νεύρο να προειδοποιήσει τηλεοπτικά μέσω Al Jadeed tv στο Λίβανο : Nα σταματήσουν  κάποιοι να ανακατεύονται στην υπόθεση της απαγωγής  και να αφήσουν το ζήτημα σε αυτούς που γνωρίζουν...στους αντάρτες και στους Τζαίχ ελ χορ ( « ελεύθερου στρατού ») . Με προκλητικό τρόπο και φανερά εκνευρισμένος από τη διάσταση που έχει πάρει η υπόθεση, δηλώνει ότι : Aυτή δεν είναι η μόνη απαγωγή που γίνεται στον κόσμο ! Ακολούθως, σε επίμονη ερώτηση του δημοσιογράφου παραδέχεται ότι δε γνωρίζει με ακρίβεια τους απαγωγείς :  Ξέρετε ότι η Συρία είναι μεγάλη χώρα και υπάρχουν πολλές ομάδες...

Στις 27/06/13, ο Πατριάρχης Αντιοχείας γίνεται στόχος βομβιστικής επίθεσης  έξω από την έδρα του ορθόδοξου Πατριαρχείου στη Δαμασκό όταν έφευγε για το Λίβανο όπου εγκαταβιώνει (  4 νεκροί και τραυματίες βλ. syria news, Al Nahar ,Observatoire de Christianophobie, Apic,Gazire κ.ά. ).Ταυτόχρονα βομβιστική επίθεση εκδηλώνεται και σε συρορθόδοξο ναό, τη μοναδική εκκλησία της Ντέιρ ελ Ζορ -προκαλώντας επίσης 5 θύματα  -απ’όπου σύμφωνα με τις αραβικές πηγές Gazire και Βeirut2day , καταγόταν ο σφαγιασθείς πολίτης του βίντεο . Την επόμενη μέρα, ο « Συριακός εθνικός συνασπισμός » στον οποίο ηγείται ο κος Σάμπρα , δηλώνει στο ιταλικό ειδησεογραφικό ΑΚΙ  : Aν η έρευνα δείξει ότι το βίντεο είναι πλαστό, τότε το Συριακός Εθνικός Συνασπισμός μαζί με το Ανώτατο Στρατιωτικό Επιτελείο των ανταρτών θα συλλάβει τους υπευθύνους και θα τους προσάγει στη Δικαιοσύνη  . Η αντιπολίτευση πανικόβλητη από την αντίδραση της παγκόσμιας κοινής γνώμης στις θηριωδίες που διαπράττονται στο « δοβλέτι » της, απειλεί με συλλήψεις και προσαγωγές όποιους αποκαλύπτουν ανάλογες βαρβαρότητες /εγκλήματα πολέμου. Το ερώτημα που εκκρεμεί είναι : ποιές θεσμοθετημένες δικαστικές αρχές θα επιδικάσουν αυτές τις υποθέσεις ; Έκτακτα ισλαμικά δικαστήρια αντίστοιχα με αυτά του βίντεο ; Ο « Αμπού Σάντι » όπως τον αποκαλούν οι σύντροφοί του, σύμφωνα με δημοσίευμα του  Middle East panorama (29/04/13) εξισλαμίστηκε προφέροντας τις σχετικές ομολογίες πίστης. Η εκλογή του ως επικεφαλή της συριακής αντιπολίτευσης στη Ντόχα του Κατάρ στις 09/11/12 δεν θα μπορούσε άλλωστε να επιτευχθεί χωρίς αυτήν την προυπόθεση. Η μη ευρύτερη δημοσιοποίηση του εξισλαμισμού του εξυπηρετεί επικοινωνιακά την αντιπολίτευση.

Σε αυτό το διάστημα των 48 ωρών από την ανάρτηση του βίντεο, ο δυτικός τύπος ταυτοποιεί τα θύματα με καθολικό μοναχό και τη συνοδεία του για να διαψευσθεί  κατηγορηματικά από το Βατικανό. Έκτοτε, όλος ο έντυπος και ηλεκτρονικός τύπος -χριστιανικός και μη-, προβαίνει στις απαραίτητες διορθώσεις (fides ,radio vaticana ,rfi, riposte Catholique, Παρατηρητήριο Χριστιανοφοβίας , Catholiqueherald , Asia News , Alain Jules κ.ά.) . Το  ρώσικο δορυφορικό κανάλι RΤ  θέτει το ερώτημα : ποιός είναι ο ορθόδοξος επίσκοπος που σφαγιάζεται  ; Τα αμερικάνικα μέσα (catholicnewslive/28-06-13) stormfront,catholicfeast , orderoftruth.wordpress,zimbio.com ,godlikeproductions)απαντούν :   Ο Μητροπολίτης Παύλος Γιαζίζι, ο αδερφός του Πατριάρχη Ιωάννη, δολοφονήθηκε από ισλαμιστές φονταμενταλιστές οι οποίοι ζητωκραύγαζαν που σκότωναν απίστους . 
Kαι όμως τόσο αυτός όσο και ο μητροπολίτης Γιοχάνα Ιμπραήμ που λόγω χαρακτηριστικής φυσιογνωμίας δε χρειάστηκε να ταυτοποιήσουν οι αμερικάνοι (αυτός που δεν εκτελείται on line),  αλλά και ο σύριος χριστιανός σφαγιασμένος πολίτης  , παραμένουν στα βιντεοσκοπημένα αζήτητα προς αναγνώριση.


YΓ : Οι συντάκτες του άρθρου, Πορφύρης Δημήτρης και Πηνελόπη Σταφυλά, κατοικούν στις Βρυξέλλες, επί της οδού  Αγίου Ιώβ 265 (st job 265) Τ.Κ. 1180, σε περίπτωση που ο κ. Σάμπρα θέλει να αποστείλει « δικόγραφα »  πηγή

Στην Χριστιανική άνοιξη «ο μόνος αναμάρτητος δρόμος είναι αυτός του Μαρτυρίου» (Επίσκοπος Χαλεπίου Παύλος Γιαζίζι)

Από Βρυξέλλες, των Δημήτρη Πορφύρη και Πηνελόπης Σταφυλά

 

Από συγκέντρωση διαμαρτυρίας στο Παρίσι στις 02/06/13 για την απελευθέρωση των απαχθέντων επισκόπων.

Από συγκέντρωση διαμαρτυρίας στο Άμστερνταμ, 02/06/13 για την απελευθέρωση των απαχθέντων επισκόπων.

Από συγκέντρωση διαμαρτυρίας κατά του πολέμου στη Συρία, Βρυξέλλες,02/06/13. Στη φωτογραφία ο Ομοσπονδιακός Βουλευτής κος Laurent Louis

« Ο μητροπολίτης Παύλος ήταν ο πνευματικός μου πατέρας .Εξομολογούμαι σ’ αυτόν, εδώ και 22 χρόνια .Είναι πραγματικά άνθρωπος του Θεού γεμάτος  αγάπη για Αυτόν και ζώντας μόνο για το καλό και τη χάρη της Εκκλησίας.΄Εγινε μοναχός στο Άγιον Όρος , εκεί αθλήθηκε πολύ στον μοναχισμό κι όταν επελέγη για το ιεραρχικό αξίωμα ούτε κατ’ ελάχιστον δεν αμέλησε τον μοναχικό του κανόνα . Εκτελεί τον κανόνα του στο κελί του κάθε βράδυ , σηκώνεται πολύ νωρίς και κατά γενική ομολογία διατηρεί έναν καθαρά μοναχικό τρόπο ζωής. Ίδρυσε ανδρική μοναστική κοινότητα που αριθμεί 22 μέλη ενώ ένας από τους αδελφούς μας  είναι ο νυν μητροπολίτης Αργεντινής. Έχτισε  γυναικεία μονή με περίπου 20 αδελφές και έχει 1.500 πνευματικά παιδιά σ’όλον τον κόσμο. Πρόκειται για αρκετά μετριοπαθή άνθρωπο που μιλάει ελάχιστα και μόνο όταν αυτό είναι πραγματικά αναγκαίο.Για εμένα αποτελεί αληθινό πρότυπο μοναχού και ιεράρχη. Δεν αναμείχθηκε ποτέ σε πολιτικά ζητήματα. Ασχολείται μόνο με την πνευματική ζωή και δίδασκε στους άλλους την προσευχή.

Λίγο καιρό πριν από την απαγωγή , είχαμε μια κατ’ ιδίαν συνομιλία στην πόλη και τον ρώτησα : Γέροντα  γιατί πας παντού με τα πόδια;Είναι επικίνδυνο και το ξέρεις,και επιτέλους απαριθμούμε πολλούς απαχθέντες . Εκείνος μου απάντησε : Ο μόνος αναμάρτητος δρόμος είναι αυτός του Μαρτυρίου.

Τώρα  δεν ξέρω τι του έχει συμβεί... Αν είναι ήδη Μάρτυρας.. »

Πρόκειται για συνέντευξη που παραχωρήθηκε στον διάκονο Μαξίμ Γκεόργκι  (orthocristian.com και pravoslavi.ru)  από έναν ιερομόναχο της Ελληνορθόδοξης εκκλησίας. Ο διάκονος Μαξίμ επέλεξε να μη δημοσιεύσει το όνομά του για λόγους ασφαλείας.

Η χριστιανική άνοιξη  της Συρίας, διαδέχεται το Ισλαμικό φθινόπωρο

« Η κατάσταση  που βιώνουμε σήμερα στη Συρία είναι κατάσταση διωγμών για τους χριστιανούς. Ξένοι μουσουλμάνοι από 29 διαφορετικές χώρες  έχουν μπει στην πατρίδα μας για να συμμετάσχουν στη τζιχαντ λαμβάνοντας χρηματικά ανταλλάγματα από Σαουδική Αραβία, Κατάρ κι αλλού.Αυτοί οι επισκέπτες μουσουλμάνοι μαζί με κάποιους γηγενείς  μουσουλμάνους, επιδίδονται σε παραστρατιωτικές και τρομοκρατικές πράξεις και άλλες βιαιοπραγίες ενάντια σε έναν ειρηνικό πληθησμό. Μέσα σε αυτό το περιβάλλον του ανακηρυχθέντος Ιερού Πολέμου , βασανίζουν και σκοτώνουν ορθόδοξους ιερείς, τους βγάζουν τα μάτια, τους σπάνε τα κόκαλα και τους κόβουν τα όργανα, όπως έκαναν και με τον αδελφό Θαδδαίο αλ Χαντάντ. Απαγάγουν ιερείς, επισκόπους, χριστιανές γυναίκες και χριστιανούς νέους και κανείς δεν ξέρει τι έχουν απογίνει . Κάποιοι έχουν απαχθεί εδω και ενάμισι χρόνο κι ακόμη δεν έχουμε μάθει τίποτα για την τύχη τους. Από άλλους πήραν τα σπίτια ενώ  άλλων καταστράφηκαν από τις μάχες. Όλους αυτούς τους μήνες, κάθε μέρα, έρχονται στο φως και νέες τραγωδίες. Για παράδειγμα χθες, ένα ολόκληρο λεωφορείο γεμάτο γυναικόπαιδα αιχμαλωτίστηκε. Οι ηγέτες αυτών των μαχητών καλούν ανοιχτά τους μουσουλμάνους να σκοτώνουν μοναχούς και ιερείς, να βεβηλώνουν χριστιανικά σύμβολα και να μην αφήνουν τίποτα το χριστιανικό ανέγγιχτο. Έχουν ήδη καταστρέψει πολλές εκκλησίες και Ιερές Μονές, μιά οβίδα χτύπησε ακόμη και το κτίριο της μητρόπολής μας.Οι διωγμοί αυτοί στρέφονται  όχι μόνο κατά των ελληνορθόδοξων αλλά και όλων των χριστιανικών ομολογιών.Οι χριστιανοί που δεν εχουν χρήματα και συγγενείς στο εξωτερικό   παραμένουν στη Συρία και υφίστανται τους εκβιασμούς  νεοεμφανιζόμενων ένοπλων ομάδων στις οποίες ηγούνται άγνωστοι σε εμάς εμίριδες. Για να παραμείνουν χριστιανοί τους απαιτούν ειδικό φόρο , τον ζίζια, και αν δεν έχουν να τον πληρώσουν απλά τους σκοτώνουν. Αν όλοι οι χριστιανοί φύγουν από τη Συρία τότε και η Εκκλησία θα εκλείψει για πάντα  απο  την περιοχή. Αλλά  και αυτοί που παραμένουν στη χώρα, θέτουν σε άμεσο κίνδυνο  τις  ζωές  τους και πολύ περισσότερο των παιδιών τους. Η προσευχή είναι το μόνο μας στήριγμα, τα αφήνουμε όλα στο χέρι του Θεού. Εδώ δεν πρόκειται για έναν πόλεμο κλασσικού τύπου μεταξύ δυο κρατών. Αν η Ρωσία δεν μας είχε υποστηρίξει θα είχαμε χάσει τη Συρία εδώ και πολύ καιρό .Το μόνο που κάνουμε εμείς οι χριστιανοί είναι να προσευχόμαστε και δεν έχει σημασία για μας ποιός θα πεθάνει πρώτος και ποιός αργότερα... αλλά το που θα πάνε οι ψυχές μας ...Ο θάνατος είναι δίπλα μας σε κάθε λεπτό. »

Στοιχεία που αναφέρονται  στη συνέντευξη πιστοποιούνται και από άλλα δημοσιεύματα :Το γαλλικό δίκτυο « Βολταίρος » και η « Russia Today » επικαλούνται  έκθεση επιθεωρητών του ΟΗΕ που τονίζει ότι στη Συρία επιχειρούν τζιχαιστές σουνίτες προερχόμενοι από 29 χώρες κυρίως  γειτονικές αλλά και από τη διασπορά σε Ευρώπη , ΗΠΑ. Η εφημερίδα « Le Figaro » , αναφέρει δηλώσεις του υπουργού Επανασυμφιλίωσης της Συρίας που  υπολογίζει σε 5000 τους  αγνοούμενους απαχθέντες. Βέλγικη εφημερίδα (La Libre),  παραθέτει δήλωση ηγετικού στελέχους των ανταρτών που παραδέχεται στο Reuters ότι « το Κατάρ που ήταν μέχρι τώρα ο κύριος προμηθευτής όπλων στους εξεγερμένους έχει υποσκελιστεί από την Σαουδική Αραβία η οποία επίσημα έχει αναλάβει πλέον το συριακό ζήτημα. »

Μια από τις χριστιανικές κοινότητες που σήμερα εξοντώνεται στη Συρία είναι και αυτή των συρορθοδόξων που όπως αναφέρεται στην ίδια βέλγικη εφημερίδα το 1915 υπέστησαν γενοκτονία από τους νεότουρκους και θρηνούν 500.000 νεκρούς. Σ΄αυτήν την κοινότητα ανήκει και ο συνοδοιπόρος στο μαρτύριο του Παύλου, επίσκοπος Γιοχάννα Ιμπραήμ.

  Όπως μεταδίδει το αραβόφωνο πρακτορείο « Αhlul Bayt news agency » αλλά και το θρησκευτικό ιστολόγιο του Βελγίου (kerk.net), « επιθέσεις σημειώθηκαν σε πολλά χριστιανικά χωριά  της βορειοδυτικής Συρίας από μέλη της ακραίας ισλαμιστικής οργάνωσης Μέτωπο της Νίκης Αλ Νούσρα. Στις 26 Μαίου, εισέβαλαν στο χωριό Αλ Ντουβάιρ στα περίχωρα της Χομς κοντά στα σύνορα με τον Λίβανο όπου κατοικούν περίπου 100 ελληνορθόδοξες οικογένειες. Οι αντάρτες πολιόρκησαν την εκκλησία του χωριού και εκτέλεσαν όλους τους αμάχους. Στην πλατεία δολοφόνησαν εντεκάχρονο αγόρι και μια δεκαοχτάχρονη κοπέλα. Στο Κυριακάτικο κήρυγμά του (02/06/13), ο Ποντίφικας πιστός στη διακύρηξή του περί « οικουμενισμού του πόνου » από την εξέδρα του στην πλατεία του αγίου Πέτρου έκανε έκκληση για την απελευθέρωση των δυο ομήρων επισκόπων. Αναφέρθηκε και     στην γενικότερη τραγική κατάσταση στη Συρία όπου « κυριαρχεί ο θάνατος, η καταστροφή, οι οικονομικές και οικολογικές απώλειεες αλλά και η πληγή των απαγωγών » .

Η Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα Ευρωπαική Eπίτροπος  για τη Διεθνή Συνεργασία Ανθρωπιστική Βοήθεια και Αντιμετώπιση Κρίσεων τονίζει ότι « βρισκόμαστε απένατι στην πιο σοβαρή ανθρωπιστική κρίση που έχουμε παρακολουθήσει ποτέ.Υπερβαίνει τις ικανότητες των αντανακλαστικών της Διεθνούς Κοινότητας »

πηγή

Ανθολόγιο κειμένων Μητροπολίτου Χαλεπίου Παύλου Yazigi

A.Η ΘΕΙΚΗ ΕΥΔΟΚΙΑ ΚΑΙ Η ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΑΓΑΠΗ

«Οὗτός ἐστιν ὁ υἱός μου ὁ ἀγαπητός, ἐν ᾧ εὐδόκησα»

«εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίου Θεὸς Κύριος, καὶ ἐπέφανεν ἡμῖν».

Κατά την εορτή των Αγίων Θεοφανείων ψάλλει η εκκλησία αυτόν τον ύμνο, ο οποίος εξυμνεί δυο γεγονότα: την φανέρωση του Τριαδικού Θεού σ΄εμας, και τον ερχομό «ἐν ὀνόματι Κυρίου» του Ανθρώπου-Θεού Ιησού Χριστού.

Την ημέρα των Θεοφανείων αποκαλύφτηκε ο Τριαδικός Θεός στον άνθρωπο, αλλά και ο Άνθρωπος στον Θεό, δηλαδή ο άνθρωπος ο οποίος ευαρέστησε την καρδιά του Θεού. Αυτός είναι ο αγαπητός υιός και άνθρωπος «ἐν ᾧ εὐδόκησε» ο Θεός.

Αποκαλύφτηκε σ΄εμάς επίσης πως πραγματοποιείται η του Θεού ευδοκία, και έγινε φανερή η προτύπωση της εικόνας που οφείλουμε να την έχουμε και να την διατηρούμε για να ευαρεστούμε τον Θεό.

Την ωραιότητη αναφώνηση με την οποία ονομάζει ο Θεός Πατέρας τον ευάρεστο προς αυτόν άνθρωπο ήταν: «ὁ υἱός μου ὁ ἀγαπητός». Ο Θεός «ἀγάπη ἐστί», αγαπά όλους χωρίς διάκριση, αλλά ο αγαπητός από τον Πατέρα υιός, είναι ακριβώς εκείνος ο οποίος αγαπά τον Πατέρα. Δηλαδή το χαρακτηριστικό της ανθρώπινης εικόνας που εμφανίστηκε και ευφραίνει την καρδιά του Θεού δεν είναι μόνο η εικόνα του αγαπημένου ανθρώπου που τον δημιούργησε ο Θεός, όσο είναι η εικόνα του ανθρώπου ο οποίος αγαπά τον ουράνιο Πατέρα μέχρι τέλους, μέχρι θανάτου, θανάτου δε σταυρού.

Κατά καιρούς προσπάθησαν οι άνθρωποι, χριστιανοί ή μη, να ικανοποιούν τους Θεούς τους, ο καθένας ανάλογα με την πίστη του. Και πρόσφεραν στους θεούς λατρείες και θυσίες με σκοπό να κερδίσουν την ικανοποίησή τους. Έτσι οι πατέρες της Παλιάς Διαθήκης φύλαξαν τις εντολές του Θεού κατά γράμμα, και πρόσφεραν θυσίες και ολοκαυτώματα ως σημάδι συμφιλίωσης με τον Θεό. Οι προφήτες όμως ανάγγελλαν πολλές φορές ότι ο Θεός δεν ευαρεστείται με ολοκαυτώματα, ούτε συμφιλιώνεται με προσφορές, διότι η μετάνοια είναι η αληθινή εκδήλωση συμφιλίωσης, και η θυσία «τῷ Θεῷ» είναι πνεύμα συντετριμμένο και ταπεινωμένο.

Ο Θεός «ἀγάπη ἐστί», και θέλει όλα τα παιδιά Του να είναι πάντοτε «αγαπητά». Η σχέση μας με τον Θεό δεν μπορεί να είναι ούτε από φόβο ούτε για συμφέροντα, αλλά μόνο σχέση αγάπης, γι΄αυτό εκείνο που προσδοκεί και προσμένει από μας είναι η αγάπη.

Οι νηστείες, οι προσευχές, οι αγαθοεργίες, οι ελεημοσύνες, και όλες οι ποικίλες αρετές δεν τις χρειάζεται από μας ο Θεός, αλλά εμείς τις έχουμε ανάγκη, όχι για να τις προσφέρουμε σαν λύτρα ή εξιλέωση, διότι ο Θεός ούτε κριτής είναι ούτε δικαστής. Αλλά είναι Θεός της αγάπης. Όλες οι αρετές είναι αναγκαίες για να πλημμυρίζουν την καρδιά μας με την αγάπη του Θεού και του συνανθρώπου. Οι αρετές είναι τα μέσα που η αξιολόγησή τους βρίσκεται στο κατά πόσο μπορούν να μας μεταβάλλουν από σκληρούς ανθρώπους σε ευσπλαχνικούς, και να μεταστρέφουν την αγάπη μας από ασταθές πράγματα προς το Ένα, που είναι ο Ουράνιος μας Πατέρας.

Νηστεύουμε για να αγαπάμε τον Θεό, προσευχόμαστε και ευεργετούμε για τον ίδιο σκοπό… Όποια αρετή που δεν μας οδηγεί σε περισσότερη αγάπη και σε μεγαλύτερο έρωτα προς το πρόσωπο του Κυρίου μας Ιησού Χριστού και του πλησίον μας δεν είναι τίποτα άλλο παρά μόνο κόποι χωρίς καρπούς.

Ο Θεός είναι αγάπη και προσμένει από μας να τον αγαπούμε, και σ΄αυτό το σημείο εντάσσεται η σωτηρία μας.

Ο Θεός ευδόκησε όταν μπόρεσε να καλεί τον Μονογενή του Υιό «αγαπητό», και περιμένει να μας αποκαλεί με το ίδιο επίθετο. Ο Θεός φανερώθηκε την ημέρα των Θεοφανείων ως φιλάνθρωπος Πατέρας, και οφείλουμε σ΄αυτή την γιορτή να προσευχόμαστε για να γινόμαστε και εμείς παιδία Του αγαπητά και ευσπλαχνικοί άνθρωποι, τότε μπορεί να καλεί τον καθένα από μας: «Οὗτός ἐστιν ὁ υἱός μου ὁ ἀγαπητός». Άμην.

B.Ο Κόσμος

Η Εκκλησία δεν είναι κάποιο καταφύγιο που μας απομονώνει από τον κόσμο για να μας προφυλάξει από αυτόν, αλλά ένα σχολείο που μας προετοιμάζει και μας αποστέλλει για να κηρύξουμε στον κόσμο. Η Θεία Λειτουργία αρχίζει με τη είσοδο στη Βασιλεία: «Ευλογημένη η Βασιλεία του Πατρός….» και τελειώνει με τη έξοδο προς τον κόσμο: «εν ειρήνη προέλθωμε»!

Η στάση μας απέναντι του Κόσμου δεν είναι ο φόβος ούτε η ανασφάλεια ούτε η περιφρόνηση ή αναχώρηση , αλλά η ευθύνη

Γ.Η Πρόνοια

Όσο αν και διαταράσσεται η Ζωή, θα μείνουμε σταθεροί και εν ειρήνη. Διότι όσο υπερβαίνουν οι δοκιμασίες της τις δυνάμεις μας περισσότερο υπερβαίνει Η πρόνοια του Θεού για μας τις δοκιμασίες της.

Υποστηρίζει ο Νίτσε πως «αν οι έγγαμοι δεν ζούσαν μαζί, θα πετυχαίναν οι περισσότεροι γάμοι”.

Όμως ο Ψαλμός 133 λέει: ” «Πόσο ωραίο είναι, πόσο ευχάριστο, να κατοικούν μαζί τα αδέρφια».

Στην πρωτότυπη γλώσσα του Ψαλμού (Εβραϊκά) η λέξη «μαζί» δεν σημαίνει απλώς «ο ένας με τον άλλον», αλλά «ο ένας για τον άλλον», δηλαδή να εργαζόμαστε με ενότητα και ομόνοια για ένα κοινό μέλλον. Σε αντίθεση, λοιπόν, με τον Νίτσε εμείς οι χριστιανοί λέμε πως “αν ζούμε ο ένας για τον άλλον και είμαστε μαζί, καμία διαφορά ή διαφωνία ή διαφορετικότητα, δεν μπορεί να βλάψει την επιτυχία της κοινής μας ζωής”.

Δ.«Μετανοεῖτε• ἤγγικεν γὰρ ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν»

Την πρώτη Κυριακή μετά των Θεοφανείων, αναγιγνώσκεται στην εκκλησία μας η ευαγγελική περικοπή που διηγείται την εξαφάνιση του λυχναριού και την εμφάνιση του Φωτός, την δύση του αστέρος και την ανατολή του ηλίου, την αναχώρηση του Προδρόμου και την έλευση του Χριστού. Ακούγοντας τότε ο Χριστός ότι ο Ιωάννης ο βαπτιστής συνελήφθη και εγκλείστηκε στη φυλακή, ήρθε στη Γαλιλαία και φανερώθηκε εκεί στους ανθρώπους, αφού πρώτα βαπτίστηκε από τον Ιωάννη και άρχισε την διδασκαλία Του. Έτσι εξαφανίζεται ο πρόδρομος και εμφανίστηκε ο ίδιος ο Κύριος, ο Ιησούς.

Όπως άλλοτε και σήμερα και πάντοτε, η ζωή συνδέθηκε, στη διάνοια των ανθρώπων, με το φως, γι’ αυτό ο Ιησούς ονόμασε τον εαυτό Του «φῶς τοῦ κόσμου», δηλώνοντας ότι είναι «η ζωή του κόσμου». Γι’ αυτόν το λόγο η ημέρα των Θεοφανείων λέγεται και ημέρα των φώτων, όπως ψάλλουν οι ύμνοι: «ἐπεφάνης σήμερον, τῆ οἰκουμένη, καὶ τὸ φῶς σου Κύριε, ἐσημειώθη ἐφ΄ἡμᾶς». Και έτσι επαληθεύεται η προφητεία που έλεγε ότι: «Ὁ λαός Ὁ καθήμενος ἐν σκότει εἷδε φῶς μέγα, καὶ τοῖς καθημένοις ἐν χῶρα καὶ σκιά θανάτου, φῶς ἀνέτειλεν αủυτοῖς» (Ησ. 8, 23. 9, 1).

Το φως όμως όταν φανερώθηκε στον κόσμο δεν το δέχτηκαν όλοι. Οι άνθρωποι αγάπησαν το σκότος περισσότερο από το φώς, διότι τα έργα τους ήταν πονηρά, όπως λέγει ο ευαγγελιστής Ιωάννης στο Ευαγγέλιό του. Επομένως η αποδοχή του Φωτός προϋποθέτει και απαιτεί δυο πράγματα: πρώτα την φανέρωσή Του, και αυτό πραγματοποιήθηκε, και δεύτερον την από μας όρασή Του, και αυτό ελπίζεται. Πόσο σαφής είναι ο ευαγγελικός μακαρισμός που λέει: «μακάριοι οἱ καθαροὶ τῇ καρδίᾳ, ὅτι αὐτοὶ τὸν Θεὸν ὄψονται». Συνήθως τα πάθη μας και οι υλικές και οι χοϊκές μας επιθυμίες γίνονται σαν κάλυμμα που μας εμποδίζει να αντικρίσουμε το φως, τα πάθη μας μάς αναγκάζουν να αποστρέψουμε την όρασή μας από το φως, κοιτάζοντας προς εκεί όπου φωλιάζουν μερικές επιθυμίες, διότι το φως τις βλάπτει.

Γενικώς το φως είναι αρεστός από τους ανθρώπους για πολλούς σπουδαίους λόγους. Το φως είναι ζωή, όπως λέγει η Άγια Γραφή, ότι από το ύδωρ και το φως διαμορφώθηκε η ζωή. Το φως επίσης φέρνει ζεστασιά και υγεία. Τα όντα συντηρούνταν με το φως. Μέσα στο φως μπορούμε να πορευόμαστε… Το σκοτάδι όμως, ήταν πάντοτε και παντού τόπος φόβου, ανησυχίας και αναμονής. Το φως αναδείχνει τους καιρούς και μας δίνει την αίσθηση της ζωντάνιας και της κίνησης. Το φως για τους ανθρώπους είναι σημείο αφετηρίας της ίδιας της ζωής. Γι΄ αυτό στο ευαγγέλιο του Ιωάννη ειδικά, και όταν γίνεται αναφορά στη ζωή, χρησιμοποιούμε την εικόνα του φωτός, επειδή η ζωή, όπως είναι χαραγμένο στη συνείδηση των ανθρώπων, προέρχεται από το φως.

Ταυτόχρονα όμως, το φως γίνεται δυσάρεστο όταν κυριαρχούν τα έργα του σκότους. Το ανθρώπινο δράμα είναι ήδη πραγματικότητα. Τούτο έγκειται στο ότι οι άνθρωποι αγάπησαν το σκότος και μίσησαν το φως, επειδή τους είναι ενοχλητικό.

Το φως μού αποκαλύπτει τον άλλον. Όποιος κάθεται σε ένα αφώτιστο σκοτεινό τόπο δεν μπορεί να αντιληφτεί κανέναν άλλον, εκτός από τον εαυτό του, κι’ αυτό είναι πράγμα ευχάριστο για τον εγωιστή. Όπως είπε ένας σύγχρονος φιλόσοφος ότι ο άλλος είναι η κόλασή μου. Εκείνος που αγαπά τον εαυτό του μόνο, μισεί το φως, διότι το φως τον αναγκάζει να δει πως κάποιος άλλος είναι πλησίον του. Το φως αποδεικνύει ότι εκεί βρίσκεται κάποιος που έχει ανάγκη, πράγμα το οποίο προκαλεί ενόχληση για τους αμέτοχους. Το φως με πιέζει να δω τα βάσανα και τους πόνους των ανθρώπων, κι’ αυτό δεν βολεύει τους αμελείς. Εκείνος που ζει μέσα στο σκοτάδι αναπαύεται κι εφησυχάζει μέσα στην ατομικότητά του και στην εσωστρέφειά του , εγκαθιστά τον εαυτό του πάνω σε κυρίαρχο και δεσποτικό θρόνο. Η αναρρίχησή του τούτη αποτελεί μοναδικό σκοπό της όλης ζωής του. Το φως όμως ελέγχει, διότι φανερώνει αυτό το ψέμα, και ενδεικτικά μας βεβαιώνει ότι η ζωή δεν υφίσταται στη φιλαυτία, αλλά στην αυτοθυσία, και ότι ο άλλος είναι ο κύριος και δεσπότης μου .. Η ζωή του ανθρώπου επομένως δεν επικεντρώνεται στην απομόνωσή του, αλλά στη έξοδό του από τον εαυτό του.

Η κόλασή μου λοιπόν, είναι ο ίδιος ο εαυτός μου, ενώ ο παράδεισος είναι ο άλλος ,ο κάθε πλησίον μου δηλ.. Το φως με καλεί να εξέρχομαι από τον εαυτό μου προς τον άλλο, έχοντας υπόψη μου ότι αυτή η κίνηση είναι μεν οδυνηρή, αλλά ταυτοχρόνως είναι η στενή και η μοναδική οδός που οδηγεί προς την ζωή. Το σκοτάδι είναι η αδιαφορία, ενώ το φως είναι η ευθύνη και η φροντίδα μου για τους άλλους. Το φως καθιστάει την ανάγκη του άλλου ως την δική μου ανάγκη.

Το φως δεν είναι ευχάριστο πολλές φορές διότι φανερώνει μια εικόνα του εαυτού μου ,την οποία προσπαθούσα παντοτινά να μη την αντικρίζω. Ο άνθρωπος τον γοητεύει ο έπαινος, και τον έλκει η εγωπάθεια να θεωρεί τον εαυτό του ως μεγάλη αξία. Έρχεται το φως και καταργεί αυτή τη μεγάλη του φαντασία και αποκαλύπτει την μικρότητά του. Μέσα στο φως δεν υπάρχει ούτε αλαζονεία ούτε υπεροψία και έπαρση , αντιθέτως, στο ουράνιο φως θρονιάζει η ταπεινοφροσύνη, επί της οποίας αποκτάει κανείς την αυτογνωσία. Στο φως βλέπω τα πλεονεκτήματά μου συνάμα και τα ελαττώματά μου. Και αναγνωρίζω στ’ αλήθεια ότι είμαι η αιτία πολλών προβλημάτων κι άλλων ζητημάτων και όχι ο άλλος όπως νόμιζα. Ακούσαμε ποτέ κάποιο υπερόπτη υπερήφανο να ομολογεί την υπερηφάνειά του; Ο υπερήφανος νομίζει ότι είναι ταπεινός και ο ταπεινόφρονας θεωρεί τον εαυτό του υπερήφανος . Το φως μάς εκπλήσσει, διότι αυτός ο παλαιός άνθρωπος, για τον οποίο κάνει λόγο ο απόστολος Παύλος, φανερώνεται. Τότε μόνο συνειδητοποιώ ότι οφείλω να γίνομαι αλλιώτικος. Το φως με διδάσκει την γλώσσα της αγάπης, και με πείθει ειλικρινά το να κατακρίνω τον εαυτό μου και όχι τους άλλους.

Υποσχεθήκαμε να γινόμαστε «υἱοὶ του φωτὸς» και να πορευόμαστε «ἕως τὸ φῶς ἔχουμε», και να ζούμε μέσα στο φως, να δεχτούμε την επιτίμηση και να αγαπούμε την ταπείνωση θυσιάζοντας τον εαυτό μας για τους άλλος.

Ποια είναι λοιπόν τα όπλα και τα μέσα που μας οδηγούν στου φωτός την οδό;

Οι βίοι των αγίων είναι φως που ρίχνουν άπλετο ουράνιο φως, που φωτίζει την ζωή μας. Το ευαγγέλιο είναι φως, η ζωή του Χριστού είναι φως. Το καλύτερο πρίσμα όμως του θείου φωτός είναι το μυστήριο της εξομολόγησης.

Στην εξομολόγηση αντιμετωπίζει ο άνθρωπος τον εαυτό του σε σχέση με τον Θεό και τον πλησίον. Εκεί αντιλαμβάνεται τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις του , αντιμετωπίζει τον εαυτό του ταπεινά, καταργώντας κάθε είδους υπεροψίας. Η εξομολόγηση, η Αγία Γραφή και η πνευματική καθοδήγηση, μας βοηθούν να προσεγγίζουμε την πραγματικότητα.

Η εκκλησία ορίζει αυτό το ιερό μυστήριο ως βάση της χριστιανικής μας ζωής. Η εξομολόγηση μάς κάνει «καθαρούς τῇ καρδίᾳ» και τότε μπορούμε να αντικρύσουμε τον Επιφανή Θεό ως φως του κόσμου. Ο Θεός χορηγεί το φως Του, αλλά η αποδοχή του φωτισμού παραμένει έργο του ανθρώπου. Το φως είναι εκδήλωση αγάπης του Θεού, και ο φωτισμός είναι η δίκη μας απόκριση στην αγάπη Του, είναι δηλαδή η απόφασή μας να ζούμε μονίμως γι’ αυτόν μέσα στο φως.

Δεν είναι άλλωστε τυχαίο όταν ο Ιησούς φανερώθηκε στους ανθρώπους ως φως, εγκαινίασε την δημόσια δράση Του με τη φράση: «μετανοεῖτε• ἤγγικεν γὰρ ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν». Αμήν.

 πηγή

Ιεράρχηση, αγάπη και υπακοή στο γάμο κατά τον Αγ. Ιωάννη τον Χρυσόστομο Μητροπολίτης Χαλεπίου Παύλου

Εξ ίσου σπουδαία είναι η εσχατολογική προοπτική του Χρυσοστόμου και η συμβολή του στο ζήτημα των συζυγικών σχέσεων. Εικόνα και πρότυπο των σχέσεων των συζύγων μέσα στο γάμο είναι βέβαια εκείνη που δόθηκε από τον Παύλο, η σχέση του Χριστού και της Εκκλησίας. Δεδομένου ότι κι αυτή κατανοείται εσχατολογικώς σαν σχέση σώζουσα, σχέση δηλαδή της σωζούσης αγάπης και της σωζούσης υπακοής, όπου η μία ανταμείβει την άλλη κι έχουν από κοινού τον ίδιο έσχατο λογικό προορισμό. Πρόκειται δηλαδή για τη σχέση του σώματος με την κεφαλή. Το ότι στη γυναίκα αρμόζει η υπακοή, αυτό δεν σημαίνει ότι στον άνδρα αρμόζει πρώτα η «αρχή» ή η «εξουσία», αλλά ουσιαστικά του αρμόζει πρώτα η «αγάπη». Και η υπακοή σχετίζεται όχι με την αρχή αλλά με την αγάπη. Η αρχή είναι αμοιβή της αγάπης. Σ’ αυτόν που επιφορτίζεται με τα βαρύτερα, δηλαδή με την αγάπη, αρμόζει και η «αρχή». Η εσχατολογική σκέψη του Χρυσοστόμου αντιστρέφει το κοσμικό σκάνδαλο στην περικοπή του μυστηρίου του γάμου (Εφ. 5, 22-33). Το βαρύτερο στην περικοπή αυτή δεν είναι η υποταγή της γυναίκας, αλλά η αγάπη με την οποία ο Παύλος επιφορτίζει τον άνδρα, παρατηρεί ο ι. πατήρ, μια αγάπη σαν εκείνη του Χριστού προς την Εκκλησία· τον επιφορτίζει δηλαδή με την πρόνοια και τη φροντίδα και τη θυσία του εαυτού του. Η αγάπη αύτη ερμηνεύεται σαν πρωτοπορία αρετής. Έτσι η μεν υποταγή της γυναίκας αυξάνει την αγάπη του ανδρός και καθιστά την θυσία του δυνατή, η δε αγάπη του ανδρός καθιστά ελαφριά την υποταγή της γυναίκας. Η υποταγή είναι το φάρμακο της αλαζονείας που λυμαίνεται την αγάπη, η δε αγάπη το αντίδοτο της αυθεντίας που λυμαίνεται την υποταγή. Έτσι η εσχατολογική ερμηνεία του ι. πατρός προϋποθέτει την υποταγή της γυναίκας στον άνδρα της, την υποταγή του ανδρός στο Θεό και την αγάπη του προς τη γυναίκα. Επιτυγχάνεται δε η ένωση των δύο διά μέσου της αγάπης εν τη υποταγή και της υποταγής εν τη αγάπη.

Ο Χρυσόστομος, τοποθετώντας εσχατολογικά την «αρχή» στη σώζουσα φροντίδα και στην αγάπη, δέχεται, μαζί και με τον Παύλο, να αντιστραφεί η αρχή, όταν αντιστρέφεται η αίτια. Εφ’ όσον η υπακοή παρεισάγεται μετά τη διατάραξη της αγάπης και την αμαρτία και δεν ήταν από την αρχή, έχει σκοπό εσχατολογικό. Εφ’ όσον η γυναίκα παρέβη και πλανήθηκε, μετά απ’ αυτό υποτάσσεται και υπακούει. Όταν επίσης λόγω ελλείψεως της αγάπης επέρχεται η εξίσωση, που είναι και αιτία διαμάχης, εισάγεται η υπακοή. Εσχατολογικά και κατ’ ουσίαν η «αρχή» ανήκει όχι στο δεδομένο φύλο αλλά σ’ εκείνον που φέρει την υπακοή στο Θεό και την πίστη, ενώ αντιθέτως η δουλεία σ’ εκείνον που φέρει την παρακοή στο Θεό. Είναι δυνατόν, όταν κατά τον Παύλο συμβεί το αντίθετο -«τί γαρ οίδας, γύναι, ει τον άνδρα σώσεις;»- ν’ αντιστραφεί η «αρχή». Κι αυτό το αναλύσαμε διεξοδικώτερα εξετάζοντας την αρετή σε σχέση με τη δουλεία και την ελευθερία, την αρετή σαν επάνοδο. Εξ άλλου έξω από την περιοχή της πλάνης είναι και η γυναίκα κυρία του ανδρός, όπως λ.χ. όταν εξουσιάζει το σώμα του. Για το λόγο αυτό η μοιχεία είναι πιο αξιοκατάκριτη από την πορνεία, καθώς αύτη αποτελεί όχι μόνο μολυσμό του ιδίου σώματος αλλά και κατάχρηση του ιδίου σώματος σαν κτήματος του άλλου, δηλαδή κλοπή. Η μοιχεία είναι χειρότερη, επειδή όχι μόνο καταργεί τη σωφροσύνη, αλλά και ψύχει την αγάπη. Το ότι όμως ο Χρυσόστομος θεωρεί σαν προϋπόθεση της αγάπης την υπακοή και αντιστρόφως της υπακοής την αγάπη δεν σημαίνει ότι σε περίπτωση διασαλεύσεως της μιας εννοεί ότι θα σταματήσει και η άλλη. Διότι και τις δύο τις θεμελιώνει «εν Κυρίω». Συμβουλεύει λοιπόν και στην περίπτωση που καταλύεται η αμοιβαία σχέση των συζύγων να προσφέρεται η αγάπη ή η υπακοή στον Κύριο. Το έσχατο λογικό βάθος όχι μόνο διαλύει την αντίθεση της «αρχής» και της υπακοής, αλλά και τις συνδέει μ’ ένα δεσμό ανώτερο των κοινωνικών πλαισίων και των δικαιωμάτων, δε-σμό δηλαδή «εν Κυρίω». Ο Χρυσόστομος απορρίπτει την κοσμική απόδοση τιμής στον άνδρα και την κοινωνική επιτίμηση της γυναίκας, οι οποίες δεν έχουν καμμία σχέση με την εσχατολογική προο-πτική της Βίβλου. Οι της κοινωνίας είναι διακρίσεις χωριστικές, ενώ εκείνες της Βίβλου είναι μέθοδοι ενωτικές. Η συμβουλή του ι. πατρός και η εσχατολογική του διάκριση είναι η καλύτερη αντιμετώπιση και λύση των συγχρόνων προβλημάτων.

Ο Χρυσόστομος επισημαίνει βέβαια ότι οι γυναίκες έχουν ελαττώματα, αλλά τα διακρίνει σε δύο κατηγορίες. Στην πρώτη κατηγορία ταξινομεί τα ηθικά ελαττώματα, όπως είναι ο περιττός στολισμός, η δειλία, και άλλα. Αυτά όμως δεν υπάρχουν στη γυναίκα «φύσει» άλλα αποκτώνται «παιδεία» και γι’ αυτό αλλάζουν. Ένδειξη αυτής της διαπιστώσεως είναι ότι υπάρχουν και άνδρες με τα ίδια ελαττώματα. Εδώ φταίει εν πολλοίς και η αρέσκεια των ανδρών σ’ αυτά. Εξ άλλου συμβαίνει και το αντίθετο· πολλές φορές δηλαδή οι γυναίκες ξεπερνούν τους άνδρες στη σεμνότητα, τη θέρμη της πίστεως, την ευσέβεια, την αγάπη προς το Χριστό. Ο ι. πατήρ επισημαίνει κατ’ επανάληψιν την πρωτοπορία των γυναικών στους αγώνες και στην πνευματική ζωή, φέροντας σαν παραδείγματα λ.χ. τη Σάρρα, τη Ρεβέκκα, τη Ραχήλ, τη Δεβώρα, την Άννα, και άλλες, οι οποίες έγιναν όντως διδάσκαλοι στους άνδρες. Ακόμη κι ο Παύλος αναγνωρίζει τις περιπτώσεις αυτές, όπως όταν αναφέρει την Πρίσκιλλα πριν από τον Ακύλα λόγω της περισσότερης ευλάβειάς της. Συνεπώς οι γυναίκες είναι ηθικώς ισοδύναμες των ανδρών και μπορούν εξ ίσου μ’ εκείνους να επιδοθούν στους πνευματικούς αγώνες και να κατορθώσουν. Στη δεύτερη κατηγορία ελαττωμάτων ο Χρυσόστομος ταξινομεί τα φυσικά ελαττώματα, όπως είναι η σωματική ασθένεια. Τέτοια ελαττώματα οι γυναίκες τα έχουν «φύσει». Αυτά όμως είναι απλώς φυσικά γνωρίσματα, τα οποία εσχατολογικώς δεν είναι αξίες ούτε απαξίες, και δεν προσάπτουν στον άνθρωπο ούτε τιμή ούτε ατιμία. Πρόκειται λοιπόν για «χαρακτήρα γυναικείον» και «ανδρίαν», κάτι πού προέρχεται από την παιδεία και όχι από τη φύση. Σ’ αυτή την βαθειά θεώρηση στηριζόμενος ο ι. πατήρ επαναλαμβάνει τον αποστολικό λόγο «ουκ άρσεν και θήλυ», επεξηγώντας και ότι «ούτε φύσις ούτε σώματος ασθένεια εμποδίσαι δύναιτ’ αν τοις τον της ευσεβείας δρόμον τρέχουσιν», όταν αποβάλλεται μεν ο γυναικείος χαρακτήρας προάγεται δε σε έξαρση η προθυμία και το «διεγηγερμένον φρόνημα» και η ανδρία. Όταν η «ισχύς» εντοπίζεται εσχατολογικά στην «ανδρίαν», τότε παύει να ισχύει η ενδοκοσμική διάκριση, στην οποία η γυναίκα καταντάει κατώτερη. Είναι γεγονός ότι τον κακό αυτό και κατώτερο χαρακτήρα τον παρατηρούμε ως επί το πλείστον στις γυναίκες, αλλ’ αυτό δεν οφείλεται στη φύση τους. Ένδειξη αυτής της αλήθειας είναι ότι η συνθήκη αυτή μέσα στην Εκκλησία καταργείται, διότι η παιδεία εκεί είναι άλλη. Ο χαρακτήρας αυτός ανήκει στην ψυχή κι όχι στο σώμα. Εδώ ακριβώς βρίσκεται ο λόγος για τον οποίο ο Χρυσόστομος ασκεί πολεμική κατά των γαμήλιων εθίμων και των κοσμικών εκδηλώσεων των ημερών του γάμου και γενικώς κατά της κοσμικής αγωγής των ιπποδρομίων και των θεάτρων, η οποία επαινώντας αυτά τα ελαττώματα εδραιώνει την ενδοκοσμική διάκριση κι όχι την εσχατολογική.

(Μητροπ. Χαλεπίου-Συρίας Παύλου Yazigi, «Εσχατολογία και ηθική», Διατριβή επί Διδακτορία, Θεσ/νίκη 1992, σ. 308-312)

πηγή

Σκοπός του γάμου κατά τον ιερό Χρυσόστομο

(Μητροπ. Χαλεπίου Παύλου)

Στο Χρυσόστομο είναι σαφές ότι, ενώ ο γάμος δεν μπορεί ν’ αποτελέσει πρόφαση ραθυμίας ή φυγομαχίας κατά τον κοινό για όλους τους Χριστιανούς αγώνα, εν τούτοις λόγω της «κοσμικής» και «εφθαρμένης» διακρίσεως που τον αποκόπτει από τον εσχατολογικό του προορισμό, λόγω δηλαδή του ότι ο σκοπός του κακώς μετατοπίστηκε από τη «βασιλεία του Θεού» στην «κοινωνία», έχει καταντήσει «εμπόδιον» στην ταχύτερη πρόοδο προς τον έσχατο και κοινό όλων των Χριστιανών στόχο, δηλαδή προς την τελείωση. Βα¬σική εσχατολογική αρχή για το Χρυσόστομο είναι ότι η «σοφία» της οικογενείας είναι αυτή η ίδια η «κατά Χριστόν φιλοσοφία». Ο γάμος είναι μεν μεταπτωτική μορφή του παρόντος βίου, η υπεροχή όμως της παρθενίας συνίσταται όχι τόσο στην προπτωτική της καταγωγή όσο στη δυνατότητα που φαίνεται να εξασφαλίζει για μια ταχύτερη επάνοδο μάλλον άνοδο προς την ερχομένη βασιλεία. Η διάκριση δηλαδή αφορά στο ήθος, όπου αυτό υπάρχει.

Εν τούτοις η εσχατολογική αυτή προοπτική του Χρυσοστόμου διέφυγε την προσοχή μερικών ερευνητών του, οι οποίοι και απέδωσαν τις απόψεις του σφαλερά. Υποστήριξαν δηλαδή, ότι ο ι. πατήρ δίνει την εντύπωση ότι θεωρεί το γάμο σαν κάτι το κατώτερο. Διατείνονται μάλιστα ότι στη διαμόρφωση της κατ’ αυτούς απόψεώς του καθοριστική υπήρξε η επίδραση του γνωστικισμού, η χηρεία της μητέρας του, η περιπέτεια του φίλου του Θεοδώρου, η έντονη προσωπική του κλίση προς το μοναχισμό, κι επί πλέον ο αυστηρός κι απαισιόδοξος προσωπικός του χαρακτήρας.

Παρά ταύτα για τον ι. Χρυσόστομο κάθε εκ των υστέρων εισηγμένη μέθοδος, όπως εν προκειμένω ο γάμος, είναι αναμφίβολα καλή και θεραπευτική, εφ’ όσον αποτελεί μέτρο της «προνοίας» του φιλανθρώπου Θεού και εντάσσεται στην εσχατολογική «οικονομία» του. Μετά την πτώση ο γάμος αντί περιττού κατέστη «πράγμα σφόδρα χρήσιμον και αναγκαίον». Ενώ λοιπόν στην αρχή, ερμηνεύει ο Χρυσόστομος, πριν δηλαδή από την πτώση, περιρρέουσα ατμόσφαιρα ήταν η ανιδιοτελής αγάπη, η αρμονική συμβίωση με τον πλησίον, μετά την πτώση, όταν παρεισήλθε η αμαρτία, ο άνθρωπος εξέπεσε από το πρόσωπο στο άτομο και σαν ατομιστής πλέον στράφηκε από τον έτερο στον εαυτό του. Διχοτομήθηκε λοιπόν η ενότητα και διαρράγηκε η αγάπη. Έρχεται τότε ο φιλάνθρωπος Θεός κι εξασφαλίζει την ένωση ενσπείροντας την επιθυμία για την επανασύνδεση των «διχασμένων». Όπως παρατηρεί ο Χρυσόστομος, στην αρχή οι πρωτόπλαστοι είχαν μεταξύ τους τόση αγάπη και οικειότητα, ώστε να είναι σαν «εν», καθώς φαίνεται κι ο Θεός μέσα στο βιβλικό κείμενο «ως περί ενός περί αμφοτέρων διαλεγόμενος». Στη «συζυγία» εκείνη η πρόνοια του Θεού ήταν τόσο μεγάλη, ώστε δεν υπήρχε στη γυναίκα αγάπη μεγαλύτερη από εκείνη που ένιωθε προς τον άντρα της· και αντιστρόφως. Αργότερα όμως, όταν υπεισήλθε και υπερίσχυσε η «φιλαυτία», η επιθυμία κρίθηκε σαν στοιχείο θετικό, ακριβώς επειδή αξιολογήθηκε σαν μέσο αποκαταστάσεως της ενότητος εκείνης. Την ενότητα αυτή αποκαθιστά ο γάμος, όταν ασφαλώς καταργούνται μέσα σ’ αυτόν «τα εμά» και «τα σα». Συνεπώς η επιθυμία εντάσσεται μέσα στο εσχατολογικό σχέδιο και αποβαίνει σε μέσο αγάπης του άλλου και τελειώσεως, καθώς μάλιστα και το νόημα της τελειώσεως και της ομοιώσεως με το Θεό δεν ανευρίσκεται παρά μόνο στην αγάπη.

Μετά την πτώση επίσης ο γάμος καταπραΰνει και σαν «φάρμακον» την «λύτταν της φύσεως» και γίνεται μέσο «σωφροσύνης» και αποφυγής κάθε ασχημοσύνης. Αναδεικνύεται λοιπόν «τίμιος ο γάμος». Ο εσχατολογικός εντοπισμός της μορφής του παρόντος βίου ουσιαστικά στην άσκηση και η θεραπευτική κλίμακα της χριστιανικής ηθικής δίνουν στο Χρυσόστομο τη δυνατότητα τόσο να προτρέπει στην παρθενία όσο και να επιτρέπει το γάμο, ενώ το δεύτερο γάμο τον επιτρέπει σαν «συγκατάβασιν» και παραχώρηση πάντοτε προς θεραπεία της ασελγείας και όχι σαν εντολή. Οι γάμοι βέβαια που γίνονται κατά συγκατάβαση τόσο του Παύλου όσο και του Χρυσοστόμου δεν θεωρούνται αξιέπαινοι· είναι μεν εκτός κολάσεως και τιμωρίας, αλλά «επαίνων και εγκωμίων ουκ αν δύναιντο κοινωνείν». Επί πλέον «το συγκαταβήναι τοσούτον, ουδέν έτερόν εστιν ή σημείον ασθενείας και απροσεξίας πολλής». Εξ άλλου ο ι. πατήρ συνδέει τον αγιασμό,«ου χωρίς ουδείς όψεται τον Κύριον», με την άσκηση, και διευκρινίζει· αν κάποιος είναι «χωρίς γάμον», «αγνός μενέτω» ή «γαμείτω»· αν πάλι βρίσκεται «εν γάμω», «μη πορνευέτω». Για τον Χρυσόστομο λοιπόν ο αγιασμός κατά τεκμήριο δεν ευδοκιμεί ιδιαιτέρως στο γάμο, αλλά ούτε και είναι αποκλειστικό προνόμιο της παρθενίας. Απόκειται κυρίως στην προσπάθεια που μπορούν να αναλάβουν και οι μεν και οι δε. Εφ’ όσον λοιπόν ο αγιασμός πραγματοποιείται με την άσκηση, η παραβολή εγγάμου και αγάμου δεν θα πρέπει να περιορίζεται στη «σωφροσύνη», αλλά ν’ αφορά στο σύνολο των αρετών. Η εσχατολογική προοπτική του Χρυσοστόμου και γενικώς της χριστιανικής ηθικής δεν αποτιμάει τον άνθρωπο από τον έγγαμο ή τον παρθενικό του βίο αποκλειστικά. Σαν μόνο αδιάψευστο κριτήριο καταδεικνύεται η ενάρετη ζωή, ο αγιασμός και η άσκηση. Αυτό είναι και το έρεισμα της απόψεώς του ότι ο γάμος σε καμμία περίπτωση δεν παρακωλύει την αρετή. Προς επίρρωσή της επικαλείται πολλά βιβλικά πρότυπα, όπως τον Ενώχ, τον Ακύλα, την Πρίσκιλλα.

Οποιοσδήποτε μετά την πτώση και την επεισαγωγή του θανάτου ο γάμος υπηρετεί και τη διαδοχή του ανθρωπίνου γένους. Στον Κλήμεντα Αλεξανδρέα και στους πατέρες γενικώς παρατηρείται μια συσχέτιση του γάμου με την παιδοποιία και το θάνατο. Η γέννηση μάλιστα σαν συνδημιουργία αποδίδεται στο «κατ’ εικόνα». Οι απολογηταί όπως οι Ιουστίνος και Αθηναγόρας θέτουν σαν πρώτιστο σκοπό του γάμου και της επιθυμίας την τεκνογονία, την οποία βλέπουν σαν αντίδοτο του θανάτου. Στην άποψη αυτήν συγκλίνει και ο Κλήμης Αλεξανδρεύς. Την τεκνογονία σαν σκοπό του γάμου συναντούμε και στους Λατίνους πατέρες, όπως ο Αμβρόσιος κι ο Αυγουστίνος. Ο Χρυσόστομος όμως έχει στο εν λόγω θέμα ιδιαίτερη θέση εμφανώς εσχατολογική. Σ’ αυτόν ο γάμος σχετίζεται μεν με την πτώση, όχι όμως τόσο σαν αντίδοτο του θανάτου απαραίτητο για τη διαιώνιση του γένους, όσο και κυρίως σαν θερα¬πευτικό φάρμακο για την τελείωση των ανθρώπων. Ο ι. πατήρ τονίζει ότι η γέννηση οφείλεται στον ίδιο το λόγο του Θεού «αυξάνεσθε και πληθύνεσθε», και όχι στο γάμο. Τη θέση αυτή την επιβεβαιώνει το γεγονός ότι ασφαλώς υπάρχουν έγγαμοι που δεν έγιναν πατέρες, ενώ πολλές γεννήσεις, όπως και η του Ισαάκ, οφείλονται αποκλειστικά στο θέλημα του Θεού. Αν λοιπόν ο άνθρωπος δεν είχε αμαρτήσει, ο Θεός θα μπορούσε και με άλλο τρόπο να κάνει εφικτό τον πολλαπλασιασμό του ανθρωπίνου γένους, όπως γίνεται φανερό κι από τη γέννηση του Αδάμ και της Εύας. Ούτε η παρθενία μειώνει τον ανθρώπινο πληθυσμό ούτε η αύξηση του πληθυσμού εξαρτάται αποκλειστικά από το γάμο. Κι αν δεν μεσολαβούσε η αμαρτία των πρωτοπλάστων, λέγει ο Χρυσόστομος, ο Θεός «ουκ αν ηπόρησεν οδού, δι’ ης το ζων ανθρώπων γένος αυξήσει».

Κατά τον Χρυσόστομο ο γάμος και η επιθυμία εισήχθησαν για λόγους καθαρά θεραπευτικούς και ασκητικούς, για την εν Χριστώ τελείωση. Την άποψή του αυτή την τεκμηριώνει εσχατολογικά όχι απλώς από τα «πρώτα» του ανθρώπου, αλλά κι από την ανάσταση του Χριστού, η οποία κατ’ αυτόν υπαινίσσεται τα έσχατα. Όπως δηλαδή ερμηνεύει ο ίδιος, πριν από την ανάσταση κυριαρχούσε ο θάνατος, οπότε η τεκνογονία ήταν κάτι ποθητό, διότι αποτελούσε «παρηγορίαν κατά του θανάτου» και όλοι στήριζαν την ελπίδα τους, σ’ αύτη· για ν’ αφήσουν «μνημόσυνον» ή «λείψανα ζωής», τη συνέχεια και τη διαδοχή της ζωής των. Έφτασαν μάλιστα να επιτρέπουν για το λόγο αυτό και την πολυγαμία. Διότι οι άνθρωποι δεν είχαν διευκρινισμένη ελπίδα της αναστάσεως, όπως δείχνουν και περιπτώσεις ενάρετων ανθρώπων, λ.χ. του Ιώβ. Τώρα όμως που η ανάσταση διέλαμψε, έγινε «περιττή» η βλέψη αυτή. Προσθέτει μάλιστα ο Χρυσόστομος και άλλο ένα επιχείρημα. Εφ όσον τώρα η γη «εμπέπλησται» από τους ανθρώπους, δεν υπάρχει ανάγκη να ποθεί και να επιδιώκει κανείς τα τέκνα τόσο όσο τους «πνευματικούς τόκους». Φθάνει μάλιστα και να συμπεράνει· «Ώστε μία τις έστι γάμου πρόφασις, το μη πορνεύειν». Βλέπει δηλαδή το γάμο σαν φάρμακο θεραπείας της επιθυμίας. Αλλού πάλι υποστηρίζοντας πρώτα ότι ο γάμος επεισήλθε, τόσο για να «σωφρονώμεν» όσο και για να «γινώμεθα πατέρες», καταλήγει ότι «των δύο τούτων προηγουμένη η της σωφροσύνης έστι πρόφασις».

Είτε λοιπόν από τα «πρώτα» του ανθρώπου είτε από την «ανάστασιν» του Χριστού εξετάζεται ο γάμος, εσχατολογικώς χαρακτηρίζεται κυρίως σαν «άσκησις» και «θεραπεία» για την τελείωση. Βέβαια στη σκέψη του Χρυσοστόμου αυτό δεν αποτελεί υποβιβασμό της τεκνογονίας και των παιδιών και της οικογενείας, αλλ’ απλώς μετατοπίζει την παιδοποιία από το σκοπό στο φυσικό αποτέλεσμα, από το στόχο στη μέθοδο. Διότι τα παιδιά είναι θεμελιώδης παράγων για την τελείωση των γονέων. Είναι όμως ευνόητο ότι η τεκνογονία, όταν δεν οδηγεί στην ενότητα, την αγάπη και την πνευματική δημιουργία, γίνεται αξιοθρήνητη. Η διδασκαλία αυτή του ι. πατρός οφείλεται στο έντονο ενδιαφέρον του ν’ αποδείξει ότι η τεκνογονία δεν προσπορίζει στο γάμο τέτοια υπεροχή, ώστε να μειονεκτεί απέναντί του η παρθενία.

Πρώτο λοιπόν συμπέρασμα σχετικό με τη διδασκαλία αυτή του Χρυσοστόμου είναι ότι κατ’ αυτόν σκοπός του γάμου είναι η «άσκησις» και η «θεραπεία» για την «τελείωσιν» και την αγάπη και τη σωφροσύνη. Μιλάει δε για τη σωφροσύνη περισσότερο, όχι διότι η σπουδαιότητά της έχει στη σκέψη του προτεραιότητα, αλλά διότι το κάνει αυτό χάριν του ακροατηρίου του. Μένει άλλωστε πιστός στο χωρίο του Παύλου Α’ Κορ. 7, 5 όπου σκοπός της σωφροσύνης είναι η αγάπη, κι αυτό πάλι το κάνει χάριν του ακροατηρίου του. Δεύτερο δε συμπέρασμα είναι ότι την τεκνογονία δεν την θεωρεί πλέον σαν κύριο σκοπό του γάμου, την κρατάει όμως σαν μέσο τελειώσεως και την απαιτεί· μόνον όταν αρχίζει να καταλαμβάνει την πρώτη θέση, δεν της αναγνωρίζει τη θέση αύτη. Η εσχατολογική μετατόπιση του κυρίου σκοπού του γάμου από την τεκνογονία στην άσκηση οφείλεται στο ότι η ανθρωπολογία του Χρυσοστόμου εξετάζει τον άνθρωπο όχι φυσιολογικά ούτε ψυχολογικά αλλά σαν πολίτη της βασιλείας των ουρανών, οπότε ο γάμος καθίσταται «μυστήριον». Η υψηλή αυτή και βαθειά θεώρηση του γάμου είναι άμεση απάντηση προς τους γνωστικούς και προς τους δυτικούς, αφού ο Χρυσόστομος εντάσσει το γάμο στην ίδια την «οικονομία» και πρόνοια του Θεού. Εξ άλλου η υψηλή και ιδιαίτερη θέση του ιερού πατρός διαφαίνεται από το ότι όλοι οι μεταγενέστεροι και ερευνηταί καταφεύγουν σ’ αυτόν, όταν θέλουν να τεκμηριώσουν το γάμο. Ο Meyendorf μάλιστα, όταν αρχίζει τις από την παράδοση αποδείξεις, αρχίζει από το Χρυσόστομο.

(Μητροπ. Χαλεπίου-Συρίας Παύλου Yazigi, «Εσχατολογία και ηθική», Διατριβή επί Διδακτορία, Θεσ/νίκη 1992, σ. 300-308)πηγή