Μὴ δῶτε τὸ ἅγιον τοῖς κυσίν· μηδὲ βάλητε τοὺς μαργαρίτας ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν χοίρων, μήποτε καταπατήσωσιν αὐτοὺς ἐν τοῖς ποσὶν αὐτῶν, καὶ στραφέντες ῥήξωσιν ὑμᾶς.

Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα π. Σωτήριος Αθανασούλιας. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα π. Σωτήριος Αθανασούλιας. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Δευτέρα, Δεκεμβρίου 24, 2018

Η Γέννηση του Χριστού: Ιστορικά και θεολογικά στοιχεία και οι κατά καιρούς διαστρεβλώσεις τους


Το πρόσωπο του Χριστού στο επίκεντρο αμφισβητήσεων
 Η ιστορικότητα του Ιησού Χριστού είναι κάτι αυτονόητο για κάθε Χριστιανό, αλλά και για κάθε καλοπροαίρετο άνθρωπο. Σύμφωνα με τη σαφέστατη μαρτυρία της Αγ. Γραφής, ο Ιησούς είναι ένα ιστορικό πρόσωπο, που γεννήθηκε στην Βηθλεέμ της Ιουδαίας, «επί Καίσαρος Αυγούστου», δίδαξε τον Λαό, έκανε θαύματα, σταυρώθηκε «επί Ποντίου Πιλάτου» και αναστήθηκε «τη τρίτη ημέρα». Αλλά και η επιστημονική έρευνα επιβεβαιώνει, όχι βέβαια όλα, αλλά αρκετά από τα στοιχεία του ιστορικού βίου του Ιησού, τα οποία γνωρίζουμε από τα Ευαγγέλια. Ωστόσο, από χώρους εχθρικούς προς τον Χριστιανισμό, είτε «επιστημονικούς» είτε χώρους ιδεολογικά φορτισμένους, εγείρονται κατά καιρούς αμφισβητήσεις της ιστορικότητας του Χριστού και επιστρατεύονται «επιστημονικά» επιχειρήματα για να «στηρίξουν» τις αμφισβητήσεις αυτές. Η προβολή τέτοιων αμφισβητήσεων από μέσα ενημερώσεως και κάθε είδους έντυπα εντείνεται, συνήθως, όσο πλησιάζουν οι μεγάλες εορτές του Χριστιανισμού, προκειμένου να πεισθεί το ευρύ κοινό ότι τα γεγονότα, που εορτάζει η Εκκλησία, είναι ένας μύθος, που στερείται κάθε ιστορικής βάσης.
Παράλληλα, από άλλους ιδεολογικούς χώρους προβάλλεται η παράδοξη αντίληψη ότι η ιστορικότητα του Ιησού δεν είναι απαραίτητο στοιχείο για την κατανόηση της ουσίας της χριστιανικής πίστης. Πολλοί ισχυρίζονται ότι ο Χριστός δεν ήταν ιστορικό (δηλαδή πραγματικό) πρόσωπο, αλλά μια ιδέα η μια κατάσταση, στην οποία καλείται να φτάσει ο καθένας από μας (η περίφημη «χριστική κατάσταση» των νεοεποχητικών ομάδων). Τέτοιες αντιλήψεις προβάλλονται από νεότερα φιλοσοφικά ρεύματα, από ομάδες και οργανώσεις των ανατολικών θρησκειών και από το κίνημα της Νέας Εποχής. Η έλλειψη γνήσιας Ορθόδοξης κατήχησης έχει ως αποτέλεσμα τέτοιες αντιλήψεις να διαδίδονται ευρύτερα και να γίνονται αποδεκτές ακόμη κι από Χριστιανούς! Στα πλαίσια αυτά τα ιστορικά στοιχεία, που περιέχουν τα Ευαγγέλια, κατανοούνται ως αλληγορίες και σύμβολα, η δε αυθαιρεσία στην ερμηνεία της Αγ. Γραφής (το να ερμηνεύει καθένας όπως νομίζει, προσδίδοντας τις πιο παράδοξες και αντιφατικές αντιλήψεις) γνωρίζει την αποκορύφωσή της. Έτσι στα νεότερα χρόνια ο γερμανός φιλόσοφος Hegel (1770-1831) ισχυρίστηκε ότι, εκείνο που έχει σημασία δεν είναι το ιστορικό πρόσωπο του Χριστού, αλλά η συνδεδεμένη με αυτό ιδέα. Ιστορικά μπορεί να πιστεύει καθένας ό,τι θέλει, όμως, το μόνο που έχει σημασία είναι η ιδέα. Το ίδιο πίστευε και ο Schelling (1775-1854), ενώ μαθητές του Hegel και φιλόσοφοι, όπως οι Schopenhauer (1788-1860), Bruno Bauer (1809-1882) κ.α., αμφισβήτησαν σαφέστερα την ιστορικότητα του Ιησού η την ερμήνευσαν συμβολικά. Δυστυχώς, και γνωστοί προτεστάντες θεολόγοι περί τον R. Bultmann (1884-1976) προέβαλαν την ανάγκη «απομύθευσης» των Ευαγγελίων και της Κ. Διαθήκης γενικά, εισάγοντας μεταξύ άλλων τη διάκριση μεταξύ «ιστορικού Ιησού» και «Χριστού της πίστεως».
Τέλος, επειδή κάθε σταθμός της ζωής του Χριστού έχει και θεολογικό περιεχόμενο, αιρέσεις προτεσταντικών κατά κανόνα καταβολών, αμφισβήτησαν το νόημα των χριστιανικών εορτών. Για παράδειγμα, οι γνωστοί Μάρτυρες του Ιεχωβά ισχυρίζονται ότι «οι εορτές γενικώς και ειδικά αυτή της Γεννήσεως του Κυρίου, δεν είναι αυτό που φαίνεται, αλλά έχει (και έχουν οι εορτές), μια παγανιστική, μη χριστιανική προέλευση, και μάλιστα συχνά συνοδεύονται από ελευθεριάζουσες πράξεις και δραστηριότητες, όπως είναι η οινοποσία, η μέθη, η πορνεία και άλλα» (Τα πάντα δοκιμάζετε, σ. 241). Τονίζουν ότι εορτές δεν μνημονεύονται στην Αγ. Γραφή, παρά μόνο κάτω από αρνητικές περιστάσεις, όπου πάντοτε θανατώνεται κάποιος, όπως τα γενέθλια του Ηρώδη, όπου θανατώθηκε ο άγιος Ιωάννης ο Βαπτιστής. Τέλος, για την εορτή των Χριστουγέννων προβάλλεται το επιχείρημα ότι ο Χριστός δεν γεννήθηκε στις 25 Δεκεμβρίου, άρα δεν έχει νόημα να εορτάζουμε αυτή την ημερομηνία, που συνδέεται άλλωστε με την αρχαία λατρεία του ήλιου.
Επειδή στο θέμα της ιστορικότητας του Ιησού Χριστού με βάση τα δεδομένα της επιστήμης έχουμε ασχοληθεί σε προηγούμενα τεύχη του εντύπου μας (41, 59), στο τεύχος αυτό θα ασχοληθούμε με τη σημασία της ιστορικότητας του Κυρίου για τη χριστιανική πίστη, όπως προβάλλεται στην Καινή Διαθήκη, και ιδιαίτερα με κάποια ιστορικά και θεολογικά ζητήματα, που συνδέονται με το γεγονός της Γεννήσεως του Χριστού.
Η Γέννηση ως ιστορικό γεγονός
 Στην Καινή Διαθήκη απουσιάζει εντελώς η αντίληψη ότι ο Ιησούς Χριστός είναι μια ιδέα η ότι η Γέννησή Του είναι ενσάρκωση μιας ιδέας. Αντίθετα, προβάλλεται ο ισχυρισμός ότι είναι συγκεκριμένο ιστορικό πρόσωπο, που γεννήθηκε και έζησε σε συγκεκριμένο τόπο και χρόνο και συνδέεται με άλλα ιστορικά πρόσωπα και γεγονότα της εποχής του. Για να τονίσουν αυτό ακριβώς οι ιεροί Ευαγγελιστές παραθέτουν γενεαλογίες της καταγωγής του Ιησού, δηλ. αλυσίδες διαδοχικών γεννήσεων, από τις οποίες καταδεικνύεται η καταγωγή του, ως ανθρώπου, από το «γένος» Δαβίδ και Αβραάμ (Ματθ. 1,1-16, Λουκ. 3,24-38). Οι Ευαγγελιστές επισημαίνουν ότι η Γέννηση του Ιησού είχε προφητευθεί από μεγάλους Προφήτες της Παλαιάς Διαθήκης πριν από πολλούς αιώνες και ήταν κάτι αναμενόμενο. Η πρώτη σχετική «προφητεία» δίδεται από τον ίδιο τον Θεό αμέσως μετά την πτώση των Πρωτοπλάστων, σύμφωνα με την οποία «το σπέρμα της γυναικός» (Εκείνος που θα γεννηθεί από μια γυναίκα) θα συντρίψει την κεφαλή του «όφεως» – διαβόλου (Γεν. 3,15). Οι μεγάλοι Προφήτες είχαν δεί συγκεκριμένα γεγονότα, συνδεόμενα με τη Γέννηση: ότι ο Χριστός θα γεννηθεί από παρθένο (Ησ. 7,14), θα καλείται Εμμανουήλ, δηλ. Θεός (Ησ. 7,14), θα γεννηθεί στη Βηθλεέμ (Μιχ. 5,2), θα ονομασθεί Ναζωραίος (Ματθ. 2,23). Είχαν δεί επίσης την προσκύνηση των Μάγων (Ψαλμ. 71,10-11, Ησ. 60,6), την επιστροφή από την Αίγυπτο (Ωσ. 11,1), τον θρήνο για τη σφαγή των νηπίων (Ιερ. 38,15).
Τονίζοντας την ιστορική Γέννηση και καταγωγή του Ιησού, οι Ευαγγελιστές δεν αρνούνται την προύπαρξή Του ως Θεού, ούτε πιστεύουν ότι άρχισε να υπάρχει, όταν γεννήθηκε από την Παρθένο Μαρία. Αντίθετα, τονίζουν ότι προϋπήρχε ως Θεός (ως Υιος του Θεού), και, «ότε ήλθε το πλήρωμα του χρόνου», έγινε ανθρωπος για τη σωτηρία μας (Γαλ. 4,4), χωρίς, βέβαια, να πάψει να είναι και Θεός. Ό,τι άρχισε να υπάρχει με τη Γέννηση του Χριστού ήταν η ανθρώπινη φύση Του, την οποία «προσέλαβε» από την Παρθένο Μαρία, δεδομένου ότι ο Χριστός ένωσε στο πρόσωπό Του, κατά παράδοξο για μας τρόπο, δύο τέλειες φύσεις, τη θεία και την ανθρώπινη. Η Κ. Διαθήκη τονίζει ακριβώς ότι η ανθρώπινη φύση του Χριστού είναι ιστορική, πραγματική, όμοια με τη δική μας, δηλ. ο Χριστός δεν ήλθε στον κόσμο «κατά δόκησιν», δηλ. δεν νομίσαμε ότι έγινε άνθρωπος, αλλά έγινε όντως άνθρωπος. Όταν ο Ευαγγελιστής Ιωάννης λέει ότι «ο Λόγος σαρξ εγένετο» (Ιω. 1,14) δεν εννοεί ότι σαρκώθηκε κάποιος αφηρημένος λόγος η ίδέα, κατά το παράδειγμα φιλοσοφικών και θρησκευτικών συστημάτων της εποχής του, αλλ’ ότι σαρκώθηκε ο ενυπόστατος Λόγος του Θεού, Αυτός που αποτελεί ιδιαίτερη υπόσταση, που έχει ξεχωριστή ύπαρξη. Αυτός ο Λόγος, που ταυτίζεται με τον «μονογενή υιόν, τον όντα εις τον κόλπον του πατρός» (Ιω. 1,18), προϋπήρχε κάθε δημιουργίας του Θεού αιωνίως («εν αρχή ην ο Λόγος», Ιω. 1,1) και είναι Θεός («και Θεός ην ο Λόγος», Ιω. 1,1), όπως ακριβώς και ο Πατήρ Του.
Εντάσσοντας τη Γέννηση στο τοπικό και χρονικό της πλαίσιο, οι ιεροί Ευαγγελιστές τονίζουν ότι ο Ιησούς Χριστός γεννήθηκε στη Βηθλεέμ της Ιουδαίας (Ματθ. 2,1), την εποχή που βασίλευε εκεί ο Ηρώδης (Ματθ. 2,1), όταν ηγεμόνας της Συρίας ήταν ο Κυρήνιος (Λουκ. 2,2) επί Ρωμαίου αυτοκράτορος «Καίσαρος Αυγούστου» (Λουκ. 2,1) και μάλιστα με αφορμή γενική απογραφή, που ο ίδιος είχε διατάξει, για ολόκληρη την αυτοκρατορία («απογράφεσθαι πάσαν την οικουμένην, Λουκ. 2,1), απογραφή, που ήταν η πρώτη της ηγεμονίας του Κυρηνίου στη Συρία (Λουκ. 2,2). Τα παραπάνω πρόσωπα και γεγονότα είναι ιστορικά. Ο Οκταβιανός Αύγουστος ήταν αυτοκράτορας μεταξύ των ετών 31 π.Χ και 14 μ.Χ. Ο Ηρώδης «ο Μέγας» ήταν βασιλιάς στην Ιουδαία (υποτελής στη Ρώμη) στο διάστημα 37 π.Χ – 4 π.Χ. Ο βίαιος χαρακτήρας του επιβεβαιώνεται από εξωβιβλικές πηγές. Είχε διαδοχικά δέκα συζύγους και απέκτησε πολλά παιδιά, αρκετά από τα οποία φονεύθηκαν με εντολή του. Κάποτε εκτέλεσε 45 από τα 70 μέλη του Μεγάλου Συνεδρίου των Ιουδαίων, δηλ. όλη σχεδόν την πνευματική, οικονομική και πολιτική αριστοκρατία των Εβραίων (Σ. Αγουρίδη, Ιστορία των χρόνων της Κ. Διαθήκης, Θεσ/νίκη 1983, σ. 266). Όποιος γνωρίζει «πόσα μέλη της οικογένειάς του, και ιδίως πόσα παιδιά του εξόντωσε ο Ηρώδης, δεν εκπλήσεται για την ευαγγελική αφήγηση περί της σφαγής νών νηπίων στη Βηθλεέμ» (αυτόθι, σ. 268). Η ηγεμονία του Κυρηνίου επιβεβαιώνεται από τον Ιουδαίο ιστορικό Ιώσηπο (Ιουδαϊκή Αρχαιολογία, XVIII, 1-2), ενώ για την τακτική των συχνών απογραφών στην αυτοκρατορία μαρτυρούν πολλές εξωβιβλικές πηγές.
Με βάση αυτά και άλλα δεδομένα, μπορεί να υπολογισθεί με σχετική ακρίβεια το έτος της Γεννήσεως του Ιησού Χριστού. Η πιο γνωστή απόπειρα στο παρελθόν, στην οποία βασίζεται το ισχύον χρονολογικό σύστημα, έγινε από τον μοναχό Διονύσιο τον Μικρό στη Ρώμη το 562 μ.Χ. Μέχρι τότε ίσχυαν άλλα χρονολογικά συστήματα. Με την επικράτηση, όμως, του Χριστιανισμού και με βάση την πεποίθηση ότι το πρόσωπο του Ιησού τέμνει την ιστορία του κόσμου σε προ Χριστού και μετά Χριστόν εποχή, έπρεπε να ισχύσει ένα χρονολογικό σύστημα με αφετηρία ακριβώς το γεγονός της Γεννήσεως του Χριστού. Σήμερα γνωρίζουμε ότι οι υπολογισμοί του Διονυσίου με τα δεδομένα της τότε εποχής είναι εσφαλμένοι και ότι, σύμφωνα με σύγχρονους και ακριβέστερους υπολογισμούς, ο ακριβής χρόνος της Γεννήσεως του Χριστού τοποθετείται λίγο πριν το έτος 4 π.Χ.
Ο αστέρας της Γεννήσεως και η προσκύνηση των Μάγων
 Το γεγονός της Γεννήσεως του Χριστού, όπως περιγράφεται στα ιερά Ευαγγέλια, συνοδεύθηκε από υπερφυσικά σημεία, όπως η δοξολογία των Αγγέλων, ο αγγελικός ύμνος («Δόξα εν υψίστοις Θεώ»), η εμφάνιση του Αγγέλου στους Ποιμένες, η «δόξα Κυρίου» που περιέλαμψε τους Ποιμένες της Βηθλεέμ, ο αστέρας που οδήγησε τους Μάγους στο Βρέφος, η προσκύνηση των Μάγων. Θα ήταν παράδοξο να αναμένουμε από την επιστημονική έρευνα να επιβεβαιώσει τέτοια γεγονότα, τα οποία ούτως η άλλως υπερβαίνουν τα όρια του φυσικού. Όμως, από χώρους εχθρικούς στον Χριστιανισμό και περιβελημένους επιστημονικό μανδύα, επιχειρήθηκε να εξηγηθούν κάποια από τα γεγονότα αυτά ως φυσικά, με σκοπό να απογυμνωθεί το γεγονός της Γεννήσεως του Κυρίου από κάθε υπερφυσικό περιεχόμενο.
Έτσι κάποιοι ισχυρίστηκαν ότι το άστρο, που οδήγησε τους Μάγους, ήταν ένα φυσικό φαινόμενο της εποχής, δηλαδή «σύνοδος πλανητών», είτε Δία και Κρόνου, είτε Δία και Αφροδίτης, που απλώς συνέπεσε τη χρονική εκείνη στιγμή και ήταν ορατή ως αρκετά φωτεινότερο από τα υπόλοιπα άστρο. Τέτοιες ερμηνείες, εκτός του ότι δεν είναι γενικά αποδεκτές επιστημονικώς, δεν ερμηνεύουν το φαινόμενο, που περιγράφει η Βίβλος, και προκαλούν εύλογα ερωτήματα όπως: Πως η «σύνοδος» αυτή οδηγούσε ανθρώπους σε τόσο μεγάλες αποστάσεις; Πώς εξαφανίσθηκε και επανεφανίσθηκε, όταν οι Μάγοι έφθασαν στον Ηρώδη; Πόσο χρόνο διήρκεσε αυτή η «σύνοδος»; Από το βιβλικό κείμενο εξάγεται ότι δύο ολόκληρα χρόνια ταξίδευαν οι Μάγοι για να φθάσουν στο Βρέφος, οδηγούμενοι από τον αστέρα. Έτσι υπολόγισε («ηκρίβωσε») τον χρόνο ο Ηρώδης (Ματθ. 2,7) και διέταξε τη σφαγή των Νηπίων της Βηθλεέμ «από διετούς και κατωτέρω» (2,16). Είναι χαρακτηριστικό ότι η προσκύνηση των Μάγων, κατά το ιερό κείμενο, δεν έγινε στο Σπήλαιο της Βηθλεέμ, αλλά «εις την οικίαν», όπου διέμενε «το παιδίον μετά Μαρίας της μητρός αυτού» (2, 11). Ισως η ερμηνεία του αγίου Θεοφυλάκτου ότι ο αστέρας ήταν «αγγελική δύναμις» (Άγγελος), που οδηγούσε του Μάγους, είναι πολύ πιο λογική από «επιστημονικές» θεωρίες, όπως οι παραπάνω.
Η καθιέρωση της εορτής των Χριστουγέννων
Είναι αληθές ότι η Βιβλική Παράδοση δεν διέσωσε την ακριβή ημερομηνία της Γεννήσεως του Χριστού. Τα ιερά κείμενα δεν παρέχουν καμμιά ασφαλή πληροφορία για την εποχή της Γεννήσεως. Η εινόνα των Χριστουγέννων που έχουμε στον νού μας, με τα χιόνια και το ψύχος, είναι μεταγενέστερης δυτικής προέλευσης και δεν στηρίζεται στα κείμενα. Το Σπήλαιο ήταν μάλλον πρόχειρο κατάλυμα της Θεοτόκου και του Ιωσήφ και όχι χώρος προστασίας από το κρύο. Κατά τον ίδιο τρόπο, η Φάτνη χρησιμοποιήθηκε ως τόπος εναποθέσεως του Βρέφους («κούνια») και όχι ως θερμαντικό μέσο. Πουθενά δεν αναφέρεται χιονόπτωση, βροχή, κακοκαιρία, ψύχος, φαινόμενα άλλωστε πολύ σπάνια για την περιοχή. Η αναφορά σε «ποιμένας … αγραυλούντας και φυλάσσοντας φυλακάς της νυκτός» (Λουκ. 2,8) μάλλον παραπέμπει σε άλλη εποχή. Προσπάθειες χρονολογήσεως με βάση τη σύλληψη του Προδρόμου και την εφημερία του Ζαχαρία στον Ναό δεν έχουν οδηγήσει ασφαλή συμπεράσματα. Ουσιαστικά, η ακριβής ημερομηνία της Γεννήσεως παραμένει άγνωστη.
Αυτό, όμως, δεν εμπόδισε την Εκκλησία να καθιερώσει μια μέρα τιμής για το μεγάλο αυτό γεγονός, αφού σημασία έχει η τιμή του γεγονότος κι όχι η ακριβής ημερομηνία του. Οι πρώτες αναφορές στον εορτασμό της Γεννήσεως υπάρχουν σε κείμενα του πάπα Τελεσφόρου (125-136), σύμφωνα με κάποιους ερευνητές (Ν. Ιωαννίδη «Η εορτή Χριστουγέννων – Θεοφανείων», στο Το Χριστιανικόν Εορτολόγιον, Αθήναι 2007, σ. 132). Σαφέστερες πληροφορίες παρέχουν κείμενα του 3ου μ.Χ. αι., χωρίς αυτό να σημαίνει ότι νωρίτερα η Εκκλησία δεν τιμούσε το γεγονός, περ’ ότι οι συνθήκες της εποχής καθιστούσαν προβληματικό κάθε εορτασμό, λόγω π.χ. των διωγμών του Χριστιανισμού. Είναι ιστορικά βέβαιο, ότι στην Ανατολή τον 3ο μ.Χ. αι. η Γέννηση εορταζόταν μαζί με τη Βάπτιση του Χριστού στις 6 Ιανουαρίου, με το κοινό όνομα «Θεοφάνεια», ως εορτές φανερώσεως του Θεού στον κόσμο. Άλλωστε, η προσωνυμία «Θεοφάνεια» προσιδιάζει περισσότερο στη Γέννηση παρά στη Βάπτιση, γιατί τότε «Θεός εφανερώθη εν σαρκί» (Α’ Τιμ. 3,16). Στη Δύση η Γέννηση εορταζόταν στις 25 Δεκεμβρίου, ημέρα που οι εθνικοί λάτρευαν τον φυσικό ήλιο. Ο λόγος του εορτασμού της Γεννήσεως τη μέρα αυτή είναι προφανής: οι Χριστιανοί ήθελαν να διακηρύξουν σε κάθε κατεύθυνση ότι ο κτιστός ήλιος δεν έχει καμμία θεία ιδιότητα και είναι απλώς δημιούργημα του αληθινού Ηλίου της Δικαιοσύνης. Σαφείς αναφορές στην ιδιότητα του Χριστού ως Ηλίου της Δικαιοσύνης υπάρχουν μέχρι σήμερα στην υμνολογία των Χριστουγέννων. Σιγά – σιγά επικράτησε και στην Ανατολή ο εορτασμός της Γεννήσεως στις 25 Δεκεμβρίου. Αυτό έγινε τον 4ο μ.χ. αι., με τη συμβολή των Πατέρων της Εκκλησίας Βασιλείου του Μεγάλου και Γρηγορίου του Θεολόγου.
Πρέπει να σημειωθεί, ότι ο εορτασμός των μεγάλων εορτών, με αφορμή σταθμούς της ζωής του Χριστού, είναι απόλυτα σύμφωνος με το γράμμα και το πνεύμα της Αγ. Γραφής. Στην Παλαιά Διαθήκη εορτάζονται γεγονότα θαυμαστής σωτηρίας του Λαού του Θεού. Ο ίδιος ο Κύριος προέτρεψε τους Μαθητές να επιτελούν την «ανάμνησιν» του Πάθους Του (Λουκ. 22,19-20). Κατά το παράδειγμα της «αναμνήσεως» του Πάθους και της Αναστάσεως του Χριστού, καθιερώθηκαν οι μεγάλες Δεσποτικές εορτές. Για τη Γέννηση είναι σαφής η μαρτυρία της Κ. Διαθήκης ότι και οι Άγγελοι ανύμνησαν το γεγονός, δοξολογούντες τον Θεό και ψάλλοντες «δόξα εν υψίστοις Θεώ και επί γης ειρήνη» (Λουκ. 2,13-14). Αυτό επέδρασε προφανώς καταλυτικά στην πρώϊμη καθιέρωση του εορτασμού της Γεννήσεως του Χριστού από την αρχαία Εκκλησία.
Το θεολογικό νόημα της Γεννήσεως
 Η Γέννηση του Χριστού εκτός από ιστορικό γεγονός είναι «το μέγα της ευσεβείας μυστήριον» (Α’ Τιμ. 3,16), το μεγάλο μυστήριο, που πρέπει να σεβόμεθα. Ποιο ακριβώς είναι το μυστήριο αυτό; Είναι το γεγονός ότι «Θεός εφανερώθη εν σαρκί» (Α’ Τιμ. 3,16), το ότι ο Θεός έγινε άνθρωπος. Μυστήριο «χρόνοις αιωνίοις σεσιγημένον, φανερωθέν δε νυν» (Ρωμ. 16,25). Είναι ουσιαστικά το μυστήριο της σωτηρίας μας, το οποίο διακονεί και ενεργεί ο ίδιος ο Υίός του Θεού, ο Οποίος έγινε άνθρωπος ακριβώς για να σώσει ολόκληρο το ανθρώπινο γένος από τη «δουλεία του εχθρού». Με την έλευσή Του στον κόσμο ο Υιος του Θεού ενώνεται μαζί μας και μας σώζει: αφ’ ενός μεν η ανθρώπινη φύση ενώνεται με τη θεία στο πρόσωπο του Χριστού, αφ’ ετέρου δε καθένας από μας ενώνεται με τον Χριστό κοινωνώντας το Σώμα και το Αίμα Του. Κατά τη σαφή διδασκαλία των Πατέρων της Εκκλησίας «ό,τι ενώνεται με τον Χριστό, εκείνο και σώζεται» και «εκτός του Χριστού δεν υπάρχει σωτηρία.
Είναι, λοιπόν, δυνατό να μην χαιρόμεθα και να μην πανηγυρίζουμε για την έλευση του Χριστού στον κόσμο; Είναι δυνατό να αδιαφορούμε μπροστά στο μεγάλο γεγονός, στο οποίο βασίζεται η σωτηρία μας; Μόνο όσοι δεν έχουν την παραμικρή αίσθηση η αντίληψη του μυστηρίου της σωτηρίας, του «χρόνοις αιωνίοις σεσιγημένου», μπορεί να υιοθετούν μια τέτοια στάση. Αν οι Άγγελοι του ουρανού πανηγυρίζουν και ψάλλουν ύμνους για τη δική μας σωτηρία, για την «ειρήνην» και «ευδοκίαν» που ήλθε στον κόσμο («και επί γης ειρήνη, εν ανθρώποις ευδοκία», Λουκ. 2,14), τι πρέπει να κάνουμε εμείς; Να γιατί η Ορθόδοξη Εκκλησία πανηγυρίζει τη Γέννηση του Χριστού, ως γεγονός παραπλήσιο με αυτό της Αναστάσεως. Να γιατί η υμνολογία της αποτελεί έκρηξη χαράς για τη σωτηρία, που ήλθε στον κόσμο. Να γιατί ψάλλει μαζί με τους Αγγέλους: «Χριστός γεννάται, δοξάσατε· Χριστός εξ ουρανών, απαντήσατε· Χριστός επί γης, υψώθητε».
Πηγή: Έντυπο «Ορθοδοξία και αίρεσις» της Ιεράς Μητροπόλεως Μαντινείας και Κυνουρίας, τεύχ. 71, Νοέμβριος – Δεκέμβριος 2010.

Δευτέρα, Απριλίου 20, 2015

Χριστιανισμός καί Ἰσλάμ στόν 21ο αἰῶνα

ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ!!!
            ΑΛΗΘΩΣ Ο ΚΥΡΙΟΣ!!!
Χριστιανισμός καί Ἰσλάμ
στόν 21ο αἰῶνα


Ἡ ἔξαρση τοῦ ἰσλαμικοῦ φανατισμοῦ
Τό τελευταῖο διάστημα ἡ ἀνθρωπότητα παρακολουθεῖ μέ ἀγωνία μιά ἀπίστευτη ἔξαρση τοῦ ἰσλαμικοῦ φανατισμοῦ σέ διάφορα μέρη τοῦ κόσμου. Ὁ φανατισμός αὐτός στρέφεται, κυρίως, ἐναντίον Χριστιανῶν, πού ζοῦν σέ χῶρες ἤ περιοχές, στίς ὁποῖες κυριαρχεῖ ἤ ἐπικρατεῖ τό μουσουλμανικό στοιχεῖο. Εἶναι γεγονός, ὅτι τά μέσα ἐνημερώσεως στόν δυτικό κόσμο (Εὐρώπη καί Ἀμερική) καί στή χώρα μας, γιά διάφορους λόγους, προβάλλουν μόνο ἕνα μέρος ἀπ’ ὅ,τι πραγματικά συμβαίνει, μέ ἀποτέλεσμα νά δημιουργεῖται παραπλανητική εἰκόνα στήν κοινή γνώμη καί ὁ πολύς κόσμος νά ἐφησυχάζει καί νά ἀδιαφορεῖ. Πληρέστερη πληροφόρηση παρέχεται, συνήθως, ἀπό ἔγκυρες ἰστοσελίδες στό διαδίκτυο, ὅπου κυκλοφοροῦν καί ἀποκρουστικές εἰκόνες - ντοκουμέντα φρίκης. Γιά παράδειγμα, προβάλλεται ἀπό τά ραδιοτηλεοπτικά μέσα ἡ ἐκτέλεση ἑνός ἀμερικανοῦ ἤ εὐρωπαίου πολίτη ἀπό τζιχαντιστές μουσουλμάνους, ἀλλά ἀποσιωπᾶται τό γεγονός ὅτι τήν ἴδια στιγμή ἑκατοντάδες ἤ χιλιάδες αὐτόχθονες χριστιανοί ἤ ἑτερόδοξοι σέ χῶρες, πού θεωροῦνται «μουσουλμανικές», ἐκτοπίζονται ἀπό τίς ἐστίες τους, ὑφίστανται διώξεις καί μαρτύρια ὅπως ἐκεῖνα τῶν πρώτων χριστιανικῶν χρόνων, θανατώνονται μέ ἀπίστευτη ἀγριότητα, ἀποκεφαλίζονται, ἐκτελοῦνται, βασανίζονται κ.λπ.
Λοιπόν, καί πάλι καιροί καί χρόνοι διωγμῶν! Καί πάλι ἡμέρες μαρτυρίου! Καί πότε; Στόν 21ο αἰῶνα, στήν ἐποχή τῶν μεγάλων προόδων καί τῆς ἔκρηξης τῆς τεχνολογίας, στήν ἐποχή τοῦ «ἐκπολιτισμένου» κόσμου, στήν ἐποχή τῶν ἀτομικῶν καί κοινωνικῶν ἐλευθεριῶν, στήν ἐποχή τῆς κατοχύρωσης τῶν ἀνθρωπίνων δικαιωμάτων καί τῶν δημοκρατικῶν κατακτήσεων! Ἀρκεῖ ἡ σταχυολόγηση κάποιων τίτλων εἰδήσεων ἀπό τό διαδίκτυο γιά νά ἀντιληφθοῦμε τήν ἔκταση τῶν συμβαινόντων: «Ἡ σφαγή τῶν νηπίων! Τζιχαντιστές ἀποκεφαλίζουν παιδιά Χριστιανῶν στήν Μοσούλη. Ὅσα κατέφυγαν στά βουνά πεθαίνουν ἀπό πείνα καί δίψα!», «Κραυγή ἀπόγνωσης ἀπό Ἕλληνες: Κινδυνεύει ἡ ζωή μας ἀπό τούς Τζιχαντιστές» (ἀναφέρεται στήν κατάσταση στό ΙΡΑΚ:, «Πάνω ἀπό 500 αἰχμαλώτους ἔχουν ἐκτελέσει οἱ τζιχαντιστές»  «Παγκόσμιο σόκ: Τά κτήνη τοῦ Ἰσλαμικοῦ κράτους δολοφόνησαν 1.700 μαθητές»  κ.ἄ. Χαρακτηριστική πρόκληση γιά τόν χριστιανικό κόσμο ἀποτελεῖ τό γεγονός ὅτι δύο Ἀρχιερεῖς, ὁ Ὀρθόδοξος Μητροπολίτης Χαλεπίου Παῦλος, ἀδελφός κατά σάρκα τοῦ Πατριάρχου Ἀντιοχείας Ἰωάννου, καί ὁ Συροϊακωβίτης Μητροπολίτης Χαλεπίου Ἰωάννης, ἔχουν ἀπαχθεῖ ἀπό ἔνοπλους ἰσλαμιστές στή Συρία καί ἀγνοεῖται ἡ τύχη τους ἀπό τήν 24/4/2013.
Ἡ Δύση, ἡ «κοιτίδα», ὑποτίθεται, τοῦ σύγχρονου πολιτισμοῦ, τῶν ἐλευθεριῶν καί τῶν δημοκρατικῶν κεκτημένων, δέν φαίνεται νά ἀνησυχεῖ ἰδιαίτερα γιά ὅσα συμβαίνουν. Τηρεῖ στάση «οὐδετερότητας» καί παρακολουθεῖ τούς λαούς νά ἀλληλοεξοντώνονται, ἀνησυχώντας μόνο, ὅταν τό πρόβλημα τήν ἀγγίζει. Καί ὄντως, τό πρόβλημα, πλέον, ἀρχίζει νά τήν ἀγγίζει ἔντονα. Ἄς θυμηθοῦμε τό τρομοκρατικό κτύπημα τῆς 11/9/2001 στούς δίδυμους πύργους τῆς Νέας Ὑόρκης μέ τά τραγικά ἀποτελέσματα καί τόν παγκόσμιο ἀντίκτυπο, τίς ἐπιθέσεις αὐτοκτονίας ἀπό ἀκραίους ἰσλαμιστές, τήν ἔξαρση τῆς τρομοκρατίας σέ ὅλο τόν κόσμο, τήν συνεχῶς αὐξανόμενη πληθυσμιακή παρουσία τοῦ μουσουλμανικοῦ στοιχείου στίς δυτικές χῶρες, καθώς καί τό σύγχρονο φαινόμενο πολλῶν εὐρωπαίων, ἀμερικανῶν, δυστυχῶς, καί ἑλλήνων πολιτῶν, πού ἐγκαταλείπουν τήν πίστη τους καί γίνονται ἰσλαμιστές καί μάλιστα ἀκραῖοι τζιχαντιστές. Δυστυχῶς, καί ἡ Δύση ἔχει τεράστιες εὐθύνες γιά τή δημιουργία τοῦ προβλήματος, ἀφοῦ σέ πολλές περιπτώσεις ἐνθάρρυνε ἤ ἐξόπλισε τζιχαντιστές, γιά τήν ἐξυπηρέτηση βραχυπρόθεσμων συμφερόντων. Τώρα, ὅμως, ἡ κατάσταση ἔχει ξεφύγει ἀπό τόν ἔλεγχό της.
Ὅλα αὐτά δημιουργοῦν ἔντονους προβληματισμούς καί μᾶς ὑποχρεώνουν νά ἐγκύψουμε σοβαρά στό φαινόμενο τοῦ Ἰσλάμ, γιά νά τό γνωρίσουμε καλύτερα καί νά μπορέσουμε νά ἀντιμετωπίσουμε ἀποτελεσματικά τά προβλήματα πού δημιουργεῖ, χωρίς ἐσφαλμένες ἀπόψεις καί θέσεις. Πολλοί ἰσχυρίζονται ὅτι πρέπει νά ἀντιτάξουμε βία στή βία καί ἄλλοι πιστεύουν ὅτι δέν ἔχουμε οὐσιαστικές διαφορές μέ τό Ἰσλάμ, ἀφοῦ καί ἐκεῖνο σέ ἕνα Θεό πιστεύει καί σέβεται τόν Ἰησοῦ Χριστό καί κάποια ἱερά πρόσωπα τῆς Βίβλου. Εἶναι φανερό, ὅτι μέ τέτοιες πρόχειρες θέσεις μόνο ἐπί πλέον προβλήματα θά δημιουργήσουμε. Ἄς δοῦμε, ὅμως, τί ἀκριβῶς εἶναι τό Ἰσλάμ (βλ. καί τό τεῦχος 17 τοῦ ἐντύπου μας).

Ἐμφάνιση καί ἐπέκταση τοῦ Ἰσλάμ
Τό Ἰσλάμ ἐμφανίστηκε στήν σημερινή Σαουδική Ἀραβία στίς ἀρχές τοῦ 7ου μ.Χ. αἰώνα. Ὁ ἱδρυτής καί «προφήτης» του Μωάμεθ (571-632 μ.Χ.) δημιούργησε μιά νέα θρησκεία μέ στοιχεῖα ἑβραϊκά (τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης) καί χριστιανικά (ἀπό αἱρετικούς Νεστοριανούς καί Μονοφυσίτες χριστιανούς, τούς ὁποίους γνώρισε ταξιδεύοντας), μέ στοιχεῖα τῆς αὐτόχθονης πίστης τῶν Ἀράβων καί μέ στοιχεῖα ἀπό ὑποτιθέμενες προσωπικές ἀποκαλύψεις. Οἱ Ἄραβες τήν ἐποχή ἐκείνη ἦσαν πολυθεϊστές, χωρισμένοι σέ διάφορες φυλές, κάθε μία ἀπό τίς ὁποῖες λάτρευε τούς δικούς της θεούς καί εἶχε τά εἴδωλά της. Κοινό κέντρο λατρείας ἦταν τό ἱερό τῆς Κάαμπα στή Μέκκα μέ τόν Μαῦρο Λίθο, πού πίστευαν ὅτι εἶχε ἔλθει ἀπό τόν οὐρανό. Ὁ Μωάμεθ ἰσχυρίστηκε ὅτι ἔβλεπε ὁράματα καί δεχόταν ἀποκαλύψεις ἀπό τόν ἀρχάγγελο Γαβριήλ (ἕναν ἄγγελο μέ 700 φτεροῦγες!), ὁ ὁποῖος τοῦ μετέφερε, ὑποτίθεται, μηνύματα τοῦ Θεοῦ.
Στήν ἀρχή λίγοι τόν πίστεψαν. Τό 622 μ.Χ. (ἀρχή τῆς χρονολόγησης γιά τόν ἰσλαμικό κόσμο) ἀναγκάστηκε νά μετοικήσει ἀπό τή Μέκκα στή Μεδίνα, ὅπου κατάφερε νά συνενώσει τίς ἀραβικές φυλές κάτω ἀπό τή νέα θρησκεία καί νά τίς ὀργανώσει πολιτικά καί στρατιωτικά. Στήν προσπάθεια αὐτή χρησιμοποίησε τή βία καί τή λεηλασία (ράτζια) καί συμπεριφέρθηκε μέ ἀφάνταστη σκληρότητα στούς αἰχμαλώτους τοῦ πολέμου. Παράλληλα συνέχιζε νά δέχεται ἀποκαλύψεις, οἱ ὁποῖες καταγράφονταν, γιά νά σχηματίσουν τό Κοράνιο, τό ἱερό βιβλίο τοῦ Ἰσλάμ. Τό 630 εἰσῆλθε θριαμβευτικά στή Μέκκα, ὅπου κατέστρεψε ὅλα τά εἴδωλα, πού ἦσαν γύρω ἀπό τό ἱερό τῆς Κάαμπα, ἐκτός ἀπό τόν Μαῦρο Λίθο, πού ἀποτελεῖ μέχρι σήμερα τό ἱερότερο προσκύνημα τῶν ὀπαδῶν του. Πεθαίνοντας (632), ἄφησε ἕνα ὀργανωμένο κράτος καί μιά θρησκεία μέ ἔντονα τά στοιχεῖα τοῦ φανατισμοῦ καί μέ τήν τάση νά ἐπεκταθεῖ μέ κάθε μέσο. Πράγματι, ἡ ἐπέκταση τοῦ Ἰσλάμ τά ἑπόμενα χρόνια ἦταν ραγδαία. Τά ἰσλαμικά στρατεύματα κατέλαβαν διαδοχικά τή Συρία (635), τήν Παλαιστίνη (638-640), τήν Περσία (637-640), τή Βόρεια Ἰνδία (710-712), τό σημερινό Πακιστάν (710-712), μέρος τῆς Κίνας (713), τήν Ἀλεξάνδρεια (646), τή Βόρεια Ἀφρική (646-697), τήν Ἰσπανία (711-15ος αἰ.) καί ἀργότερα τήν Κωνσταντινούπολη (1453), τά ἐδάφη τῆς λεγόμενης Βυζαντινῆς Αὐτοκρατορίας (15ος αἰ.) κ.ἄ.
Σήν ἐπέκταση τοῦ Ἰσλάμ ἐπέδρασε καθοριστικά ἡ ἀντίληψη γιά τόν «ἱερό πόλεμο» (τζιχάντ), κατά τήν ὁποία κάθε πιστός ἔχει ὑποχρέωση νά μετέχει στόν πόλεμο κατά τῶν «ἀπίστων» (μή μουσουλμάνων). Οἱ «ἄπιστοι» ἤ θά ἐξισλαμισθοῦν ἤ θά ἐξοντωθοῦν! Οἱ χῶρες, οἱ ἐκτός τῆς κυριαρχίας τοῦ Ἰσλάμ ὀνομάζονται «Οἶκος Πολέμου», οἱ δέ ἰσλαμικές ὀνομάζονται «Οἶκος Ἰσλάμ». Ὁ «ἱερός πόλεμος» εἶναι βασική ἐπιταγή τοῦ Κορανίου: «Ὁπόταν συναντᾶτε τούς ἀπίστους φονεύετε καί κατασφάζετε» (κεφ. 47,4), «πολεμεῖτε αὐτούς ... μέχρις οὗ δέν θά ὑπάρχῃ ἄλλη θρησκεία ἤ τοῦ μόνου Θεοῦ» (κεφ. 8,40), «δέν φονεύετε ἐσεῖς αὐτούς, ἀλλ’ ὁ Θεός» (κεφ. 8,17). Εἶναι ὑποχρέωση ὁλόκληρης τῆς κοινότητας, εἰδικά ὅταν ἐπί κεφαλῆς τεθεῖ ἕνας ἰμάμης. Στήν περίπτωση αὐτή, ὅποιος ἀρνηθεῖ, ἀρνεῖται τόν ἴδιο τόν θεό καί τόν λόγο τοῦ «προφήτη». Ὁ πόλεμος εἶναι διαρκής (μόνο δεκαετής ἀνακωχή ἐπιτρέπεται). Ἐνδεχόμενο ἐξαίρεσης ἀπό τίς συνέπειές του (ὄχι ἀπό τόν ἴδιο τόν πόλεμο) ὑπάρχει  μόνο γιά τούς «λαούς τῆς Βίβλου» (Ἑβραίους καί Χριστιανούς), στούς ὁποίους δίνεται ἡ δυνατότητα νά διατηροῦν τήν πίστη τους, καταβάλλοντας κεφαλικό φόρο. Οἱ κίνδυνοι καί τό ἐνδεχόμενο τοῦ θανάτου δέν ἀποθαρρύνουν τούς πιστούς, γιατί πιστεύεται ὅτι τούς φέρνουν κοντά στόν «προφήτη» καί τούς ὁδηγοῦν στόν παράδεισο. Πολλοί ἀγνοοῦν ὅτι αὐτά εἶναι βασικές ἐπιταγές τοῦ Ἰσλάμ, νομίζοντας ὅτι ἀποτελοῦν θέσεις κάποιων ἀκραίων ὁμάδων. Ὅμως, «τζιχαντιστές» (μετέχοντες στόν «ἱερό πόλεμο») εἶναι ὅλοι οἱ πιστοί τοῦ Ἰσλάμ, εἴτε ἐν ἐνεργείᾳ, εἴτε ἐν δυνάμει.

Ὀρθόδοξη πίστη καί ἰσλαμική διδασκαλία
Ὅπως ἤδη ἀναφέραμε, τό Ἰσλάμ περιέχει καί χριστιανικά στοιχεῖα, ἄρα εἶναι φυσικό νά ἔχει ὁμοιότητες μέ τή χριστιανική πίστη. Ἔχει, ὅμως, καί μεγάλες διαφορές. Κάποιοι λένε ὅτι πρέπει νά βλέπουμε τά κοινά, τίς ὁμοιότητες, «αὐτά πού μᾶς ἑνώνουν». Ὅμως, σέ κάθε περίπτωση, διακρινόμαστε ἀπό κάτι ἄλλο ἀπό τίς διαφορές καί ὄχι ἀπό τίς ὁμοιότητες. Οἱ διαφορές εἶναι ἡ «ταυτότητά μας», ὁ δέ λόγος γιά τίς ὁμοιότητες εἶναι σέ πολλές περιπτώσεις ἀνούσιος.
Ὡστόσο, στίς ὁμοιότητες ἀνήκει ἡ πίστη σέ ἕνα καί μοναδικό θεό, παντοδύναμο καί δημιουργό τοῦ σύμπαντος. Κατά τούς ὀπαδούς τοῦ Ἰσλάμ, ὁ θεός αὐτός (Ἀλλάχ), ὁ ὁποῖος δέν ἔχει υἱό, ἀπέστειλε στόν κόσμο προφῆτες καί ἀποστόλους γιά νά φανερώσουν τό θέλημά του. Τέτοιοι ἦσαν ὁ Νῶε, ὁ Ἀβραάμ, ὁ Μωυσῆς καί ὁ Ἰησοῦς. Τελευταῖος καί μέγιστος ὅλων εἶναι ὁ Μωάμεθ, ἡ σφραγίδα τῶν προφητῶν. Στούς προφῆτες ἀποκαλύφθηκαν ἱερά βιβλία, ὅπως ἡ Πεντάτευχος, οἱ Ψαλμοί καί τό Εὐαγγέλιο, ὅμως οἱ Ἑβραῖοι καί οἱ Χριστιανοί τά «ἀλλοίωσαν» καί «ἀφαίρεσαν» ἀπ' αὐτά τίς μαρτυρίες γιά τόν Μωάμεθ. Ἐπιστέγασμα τῶν ἱερῶν βιβλίων θεωρεῖται τό Κοράνιο. Αὐτό εἶναι ὁ αἰώνιος, ἀμετάβλητος καί ἄκτιστος λόγος τοῦ θεοῦ, πού συνυπάρχει μέ τόν θεό αἰωνίως. Ἐμεῖς ἔχουμε ἕνα ἀντίγραφο τοῦ πρωτοτύπου, πού ὑπάρχει στόν οὐρανό, ὁ δέ συγγραφέας του εἶναι ὁ ἴδιος ὁ Ἀλλάχ καί ὄχι ὁ Μωάμεθ.
Τό Ἰσλάμ δέχεται τήν ὕπαρξη τῶν ἀγγέλων, τοῦ σατανᾶ, καθώς καί τῶν τζίν (ἐνδιάμεσων ὄντων μεταξύ ἀγγέλων καί ἀνθρώπων). Δέχεται τήν ἀνάσταση τῶν νεκρῶν, τή μέλλουσα κρίση, τήν τιμωρία τῶν ἀδίκων καί «ἀπίστων» στήν κόλαση καί τή ζωή τῶν δικαίων στόν παράδεισο, ὁ ὁποῖος περιγράφεται σάν ἰδανικός τόπος μέ σαρκικές ἀπολαύσεις, Πιστεύει, ἐπίσης, ὅτι ὁ θεός προκαθορίζει τά πάντα, δηλ. δέχεται τό «κισμέτ» (μοίρα, πεπρωμένο, ἀπόλυτος προορισμός).
Εἶναι φανερό, ὅτι ἡ θεμελιώδης διαφορά μέ τόν Χριστιανισμό ἔγκειται στήν ἀντίληψη γιά τόν Ἰησοῦ Χριστό. Γιά τό Ἰσλάμ, ὁ Χριστός εἶναι ἕνας ἁπλός ἄνθρωπος, ἕνας ἀπεσταλμένος τοῦ Θεοῦ ἤ προφήτης, ὑποδεέστερος, μάλιστα, τοῦ Μωάμεθ. Γιά μᾶς, ὅμως, εἶναι ὁ Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ, ὁ Ὁποῖος ἔχει τήν ἴδια ἀκριβῶς οὐσία μέ τόν Θεό Πατέρα. Εἶναι ὁ ἀληθινός Θεός, ὁ Ὁποῖος ἔγινε ἄνθρωπος γιά τή σωτηρία μας. Εἶναι τό κέντρο τῆς πίστης καί τῆς ζωῆς μας. Εἴμαστε Χριστιανοί, ἐπειδή ἀκριβῶς πιστεύουμε ὅτι ὁ Χριστός εἶναι ὁ «ἐπί πάντων Θεός» (Ρωμ. 9,5), «ὁ μόνος Δεσπότης καί Κύριος» (Ἰούδ. 4), ὁ Πρῶτος καί ὁ Ἔσχατος, τό Α καί τό Ω, ἡ Ἀρχή καί τό Τέλος (Ἀποκ. 22,13), ὁ μοναδικός αἴτιος τῆς σωτηρίας μας (Πράξ. 4,12). Αὐτό σημαίνει ὅτι δέν ὑπάρχει πραγματική προσέγγιση μέ τό Ἰσλάμ σέ θέματα πίστεως. Αὐτός, ἄλλωστε, ἦταν ὁ λόγος, γιά τόν ὁποῖο πλῆθος Μαρτύρων ἐπί Τουρκοκρατίας ὁμολόγησαν τήν πίστη τους στόν Χριστό, θυσιάστηκαν καί ἀνεδείχθησαν μεγάλοι Ἅγιοι τῆς Ἐκκλησίας καί θαυματουργοί.
Ἀξίζει νά ἀναφερθεῖ ἕνα χαρακτηριστικό περιστατικό ἀπό τήν ἱστορία: Ὅταν οἱ Τοῦρκοι τό 1354 μ.Χ. αἰχμαλώτισαν τόν ἅγιο Γρηγόριο τόν Παλαμᾶ (1296-1359), ἕναν ἀπό τούς κορυφαίους Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας, τόν ἐξανάγκασαν νά διαλεχθεῖ σέ θέματα πίστεως μέ κάποιους «θεολόγους» τοῦ Ἰσλάμ. Τότε, μεταξύ ἄλλων τοῦ ἔθεσαν τό ἐρώτημα ἄν οἱ Χριστιανοί ἀγαποῦν τόν Μωάμεθ, ὅπως οἱ Μουσουλμάνοι ἀγαποῦν τόν Χριστό. Ὁ Ἅγιος, ἄν καί αἰχμάλωτος, ἀπάντησε μέ σαφήνεια ὅτι ἐμεῖς οἱ Χριστιανοί δέν ἀγαποῦμε τόν Μωάμεθ, λόγῳ ἀκριβῶς τῆς διδασκαλίας του γιά τό πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ καί ἐπειδή, ὅποιος ἀρνεῖται μιά διδασκαλία, δέν εἶναι δυνατό νά ἀγαπᾶ τόν διδάσκαλό της (Π. Χρήστου, Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ συγγράμματα, τ. Δ΄, Θεσ/νίκη 1988, σ. 161)

Χριστιανισμός καί Ἰσλάμ στό παρελθόν καί στό μέλλον
Εἶναι γεγονός, ὅτι στό Κοράνιο ὑπάρχουν θετικές ἀναφορές γιά τούς «λαούς τῆς Βίβλου». Ὑπάρχουν, ὅμως, καί ἀρκετά ἐπικριτικά σχόλια. Γενικά, ἡ στάση τοῦ Ἰσλάμ ἔναντι τῶν Ἑβραίων καί τῶν Χριστιανῶν εἶναι εὐνοϊκότερη σέ σχέση μέ τή στάση ἔναντι τῶν ἄλλων «ἀπίστων». Ὁ ἴδιος ὁ Μωάμεθ μέ Ἀχτιναμέ (ἰδιόγραφη «Διαθήκη» του) τό 626 μ.Χ. ἔθεσε ὑπό τήν προστασία του τή Μονή Ἁγίας Αἰκατερίνης Σινᾶ, ὄχι ὅμως καί τούς χριστιανικούς πληθυσμούς γενικότερα. Ὁ Χαλίφης Ὀμάρ (586-644), μέ Ἀχτιναμέ πού παραχώρησε τό 637 μ.Χ. στόν Πατριάρχη Ἱεροσολύμων ἅγιο Σωφρόνιο (634-638), κατοχύρωσε τά προνόμια τοῦ Πατριαρχείου Ἱεροσολύμων καί τῶν Παναγίων Προσκυνημάτων κατά τήν παράδοση τῆς πόλεως στούς Ἄραβες. Ὁ Πορθητής τῆς Κων/πόλεως Μωάμεθ ὁ Β΄ (1432-1481) παραχώρησε προνόμια στούς κατακτημένους Χριστιανούς, μέσω τοῦ πρώτου Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχη μετά τήν ἅλωση (1453) Γενναδίου Β΄ Σχολαρίου (1454-1456).
Ὡστόσο, τά προνόμια αὐτά, ἰδιαίτερα ὅσα παραχωρήθηκαν ἀπό τούς Τούρκους, σπάνια εἶχαν πρακτικό ἀντίκρισμα ἤ ἔγιναν σεβαστά. Οἱ Ὀρθόδοξοι λαοί ἔζησαν σέ συνθῆκες σκληρῆς δουλείας γιά πολλούς αἰῶνες. Ἡ περίοδος τῆς δουλείας περιελάμβανε βίαιους ἐξισλαμισμούς χριστιανικῶν πληθυσμῶν, ἀναγκαστική στρατολόγηση νέων («παιδομάζωμα»), βαρειά φορολογία («χαράτσι» κ.ἄ.), μαρτύρια Ὁμολογητῶν τοῦ Χριστοῦ, μέ ἀποτέλεσμα τήν ἀνάδειξη πλήθους «Νεομαρτύρων» Ἁγίων τῆς Ἐκκλησίας, ἀνδρῶν, γυναικῶν καί παιδιῶν, περιορισμό τῆς ἐλευθερίας τῆς λατρείας, παρεμβάσεις στά ἐσωτερικά τῆς Ἐκκλησίας (ἐκθρονίσεις Πατριαρχῶν, Ἐπισκόπων κ.ἄ.), κατάργηση τῶν ἀτομικῶν καί κοινωνικῶν ἐλευθεριῶν, ἀπαγόρευση τῆς παιδείας κατά περιοχές καί κατά διαστήματα, μέ ἀποτέλεσμα νά λειτουργεῖ τότε τό λεγόμενο «κρυφό σχολειό», καί πολλά ἄλλα. Ὅλα αὐτά ἀποτελοῦν ἱστορική πραγματικότητα, ὅσο καί ἄν κάποιοι σύγχρονοι διαστρεβλωτές τῆς ἱστορίας, μιλώντας βέβαια «ἐκ τοῦ ἀσφαλοῦς», ἐπιχειροῦν νά ἐξωραΐσουν τήν κατάσταση καί νά μᾶς πείσουν ὅτι τίποτε ἀπ’ αὐτά δέν συνέβαινε. Ἄλλωστε, ἄν οἱ Ἕλληνες ζοῦσαν ἁρμονικά μέ τούς Τούρκους, τότε γιατί νά ἐπαναστήσουν; Τό χειρότερο εἶναι ὅτι ὅλες αὐτές οἱ πρακτικές πηγάζουν ἀπό τήν ἴδια τή διδασκαλία τοῦ Ἰσλάμ, ἐκφράζουν τό πνεῦμα τοῦ Κορανίου καί εἶναι ἀπόλυτα συμβατές μέ τή γενικότερη ἱστορία τοῦ Ἰσλάμ.
Στήν ἐποχή μας ἡ θρησκευτική ἐλευθερία καί ἡ ἐλευθερία τῆς λατρείας θεωροῦνται ἀναφαίρετα ἀνθρώπινα δικαιώματα καί ἔχουν κατοχυρωθεῖ ἀπό διεθνεῖς συνθῆκες. Ὡστόσο, ἡ παρουσία τοῦ Ἰσλάμ στόν σύγχρονο κόσμο θέτει δύο σοβαρά προβλήματα, πού χρήζουν κυρίως νομικῆς καί πολιτικῆς (σέ διεθνές ἐπίπεδο) ἀντιμετώπισης. Τό πρῶτο ἀφορᾶ στό πῶς ἡ παγκόσμια κοινότητα θά προστατεύσει τή θρησκευτική ἐλευθερία καί θά ἐξασφαλίσει τήν ἐπιβίωση χριστιανικῶν καί ἄλλων ἑτερόδοξων πληθυσμῶν, πού ζοῦν σέ χῶρες στίς ὁποῖες ἐπικρατεῖ τό Ἰσλάμ. Προφανῶς, δέν θά πρέπει νά παραμείνει ἀδιάφορη.
Τό δεύτερο ἀφορᾶ στή θέση τῶν πιστῶν τοῦ Ἰσλάμ, πού ζοῦν σέ δυτικές ἤ ἄλλες χῶρες μέ δημοκρατικά καθεστῶτα καί στή χώρα μας, δεδομένου ἡ πίστη τους ἐμπεριέχει ἔντονα στοιχεῖα τῶν λεγόμενων «καταστροφικῶν λατρειῶν» καί υἱοθετεῖ πρακτικές, πού ἀντίκεινται στίς διεθνεῖς συνθῆκες καί στή συνταγματική τάξη. Προφανῶς, οἱ πιστοί τοῦ Ἰσλάμ ὀφείλουν νά προσαρμοστοῦν στά δεδομένα καί νά ἀναγνωρίσουν τό νομικό καθεστῶς τῆς χώρας στήν ὁποία ζοῦν. Ὅμως, γιά νά γίνει αὐτό, πρέπει νά ἀρνηθοῦν βασικά στοιχεῖα τῆς πίστης τους. Τό ἴδιο τό Κοράνιο προτρέπει σέ ἐνέργειες ὅπως ὁ «ἱερός πόλεμος» καί ἡ σφαγή τῶν «ἀπίστων». Τί θά ὑπερισχύσει στή συνείδησή τους, ὁ «ἀνθρώπινος νόμος» ἤ ὁ «ἱερός νόμος» τοῦ Κορανίου; Δέν ὠθοῦνται σαφῶς στήν παρανομία; Ἡ ἑλληνική Πολιτεία δέν φαίνεται νά συνειδητοποιεῖ αὐτά τά προβλήματα, γι’ αὐτό μέ σχετική εὐκολία ἐξέδωσε τήν ἄδεια, ἀλλά καί παραχώρησε τόν χῶρο καί θά ἱδρύσει μέ χρήματα τοῦ ἑλληνικοῦ κράτους τό μουσουλμανικό τέμενος στήν Ἀθήνα. Ἡ θρησκευτική ἐλευθερία τῶν πιστῶν κάθε θρησκείας εἶναι ἀπόλυτα σεβαστή, ἀλλά πάντοτε στά πλαίσια τῆς συνταγματικῆς καί τῆς ἔννομης τάξης.

Ἕνα χαρακτηριστικό ντοκουμέντο
«Σύ ὁ παπᾶς, τοῦ ὁποίου τό μέν ἔνδυμα εἶναι μαῦρον ὡς πίσσα, τό δέ πρόσωπον ὡς τοῦ σατανᾶ, σύ ὁ ἱερεύς τῶν μιαρῶν, σύ ὁ ἕλκων τήν καταγωγήν ἀπό τόν ἄπιστον Ἰησοῦν,
διατάσσεσαι:
Τόν εἰς τό ἔθνος σου ἀνήκοντα ἄπιστον Γρηγόριον, ὁ ὁποῖος ἐψόφησε σήμερον, ἄν καί τήν μέν ψυχήν του παρέδωκεν εἰς τόν σατανᾶν τό δέ βρωμερόν πτῶμα του δέν τό δέχεται τό χῶμα, ἔξω καί μακράν τῆς πόλεως ἀνοίξατε λάκκον καί διά λακτισμάτων ρίψατε αὐτόν ἐντός τούτου».
Τό κείμενο αὐτό εἶναι δεῖγμα Ἄδειας Ταφῆς γιά Χριστιανούς, πού ἐξέδιδαν οἱ Τοῦρκοι στή σκοτεινή περίοδο τῆς δουλείας καί μαρτυρεῖ γιά τά φοβερά δεινά, πού βίωνε ὁ Λαός μας. Παρατίθεται ἀπό τόν Ἀκαδημαϊκό Σπ. Μαρινᾶτο σέ ὁμιλία του στήν Ἀκαδημία Ἀθηνῶν τόν Μάρτιο τοῦ 1967 καί περιέχεται στό βιβλίο μέ τίτλο «Τό Εἰκοσιένα», ἔκδ. Ἀκαδημία Ἀθηνῶν - Ἵδρυμα Οὐράνη, Ἀθήνα 1977, σ. 774. Ἀς τό βλέπουν οἱ σύγχρονοι διαστρεβλωτές τῆς Ἱστορίας, πού ἀποκαλοῦν τή γενική σφαγή «συνωστισμό» καί τή σκληρή τυραννία «ἁρμονική συνύπαρξη»!

Ἱερεύς Σωτήριος Ὀ. Ἀθανασούλιας
(Κείμενο ἀπό τό ἔντυπο «Ὀρθοδοξία καί αἵρεσις» τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Μαντινείας καί Κυνουρίας, τεῦχ. 88, Ἰούλ. - Σεπ. 2014).



Το είδαμε:εδώ

Δευτέρα, Φεβρουαρίου 17, 2014

Πολεμικές τέχνες καί Ὀρθόδοξη πίστη

πολεμικές τέχνες(Κείμενο ἀπό τό ἔντυπο «Ὀρθοδοξία καί αἵρεσις» τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Μαντινείας καί Κυνουρίας, τεῦχ. 79, Ἀπρ. – Ἰούν. 2012).
Ὁ «δούρειος ἵππος» τῆς Νέας Ἐποχῆς
Ἕνα ἀπό τά φαινόμενα, πού χαρακτηρίζουν τή σύγχρονη ἑλληνική κοινωνία, εἶναι ἡ αὐξανόμενη ἐξάπλωση τῶν πολεμικῶν τεχνῶν (Karate,Kung Fu, Judo, Aikido κ.ἄ.), πού προέρχονται ἀπό χῶρες τῆς ἀνατολῆς, ὅπως ἡ Κίνα καί ἡ Ἰαπωνία. Πολλοί θεωροῦν τό φαινόμενο αὐτό ἀκίνδυνο, ἀγνοώντας, προφανῶς, ὅτι ἀποτελεῖ ὄχημα μύησης σέ μιά ἄλλη θρησκευτική παράδοση, αὐτή τοῦ Βουδισμοῦ καί τῶν ἀνατολικῶν θρησκειῶν, καί, κατά συνέπειαν, ὁδηγεῖ σέ ἄρνηση τῆς χριστιανικῆς πίστης. Ἐπίσης, πολλοί ἀγνοοῦν ὅτι ἡ ἐξάπλωση τῶν πολεμικῶν τεχνῶν ἐντάσσεται στίς μεθοδεύσεις τῆς Νέας Ἐποχῆς, τοῦ γνωστοῦ θρησκευτικοῦ καί ἀποκρυφιστικοῦ κινήματος, πού ἐπιχειρεῖ νά ἀλλοιώσει τό φρόνημα τοῦ Χριστιανισμοῦ καί, γενικά, νά ὑποκαταστήσει τή χριστιανική πίστη.
Ὄντως, ἡ σχετική μέ τό φαινόμενο διαφήμιση – προπαγάνδα εἰσβάλλει καθημερινά στό σπίτι μας μέσω τῆς τηλεόρασης μέ ταινίες καί σειρές, ἀλλά διαθέτει ἐπίσης, α) πρόσβαση στά μέσα ἐνημέρωσης μέ εἰδικές ἐκπομπές, β) ἐξειδικευμένα περιοδικά καί ἔντυπα, γ) εἰδικά ἀφιερώματα σέ ἐφημερίδες καί περιοδικά ποικίλης ὕλης, δ) ἄμεση ὑποστήριξη ἀπό τόν τύπο τῆς Νέας Ἐποχῆς (περιοδικά Τρίτο Μάτι, Ἀνιχνεύσεις, Ἀνεξήγητο, Ἀτραπός κ.ἄ.), ε) σχολές διδασκαλίας τῶν τεχνῶν αὐτῶν σχεδόν σέ κάθε γειτονιά τῆς χώρας μας, στ) συνεργασίες μέ ποικίλες νεοεποχητικές ὀργανώσεις, ἀλλά καί μέ ἰδιωτικά κολέγια ἤ ἀκόμη καί μέ ἀνώτερα ἐκπαιδευτικά ἱδρύματα. Τό πιό ἀνησυχητικό εἶναι ὅτι δάσκαλοι τῶν πολεμικῶν τεχνῶν τίς προωθοῦν πολλές φορές μέσω τῶν δημοσίων σχολείων, μέ τήν ἐπιβάρυνση τοῦ Ἕλληνα φορολογούμενου καί μέ ὅ,τι ἐπιπτώσεις αὐτό συνεπάγεται.
Ἡ διασύνδεση μέ τό κίνημα τῆς Νέας Ἐποχῆς φαίνεται ἀπό τήν τακτική ἀρθρογραφία γνωστῶν δασκάλων τῶν πολεμικῶν τεχνῶν (ὅπως οἱ Π. Κονταξάκης, Κ. Δερβένης, Δ. Τσετσέλης, Ἀ. Προβελέγγιος κ.ἄ.) σέ νεοεποχητικά περιοδικά καί ἔντυπα. Πρώην μαθητές καταμαρτυροῦν γιά διασυνδέσεις τῶν σχολῶν τους μέ ἀποκρυφιστικές ὀργανώσεις ὅπως ἡ Ἁρμονική Ζωή τοῦ Ρόμπερτ Νάτζεμυ, μαθητῆ τοῦ γκουροῦ Σάϊ Μπάμπα, οἱ Γνωστικοί, ἡ ὀργάνωση Ἥλιον Φῶς τοῦ Παναγιώτη Τουλάτου, ἡ Ἑνωτική Ἐκκλησία τοῦ Κορεάτη ψευδομεσσία Σάν Μύουν Μούν, ἀλλά καί γιά ἐμπλοκή δασκάλων τους σέ μαύρη μαγεία! Ὀργανώσεις, ὅπως ἡ Νέα Ἀκρόπολη, ὁ Ὄσιρις – Ἴσις, ἡ Ἁρμονική Ζωή κ.ἄ., προσφέρουν μαθήματα πολεμικῶν τεχνῶν, ἐνῶ κάποιοι δάσκαλοι δέν διστάζουν νά διαφημίζουν τίς σχέσεις τους μέ τόν ἀποκρυφισμό: Ὁ «Γυμναστικός καί Μορφωτικός Σύλλογος Sagittarius, ἀναγνωρισμένος ἀπό τή Γενική Γραμματεία Ἀθλητισμοῦ» διοργανώνει κάθε χρόνο σεμινάριο, μέ θέματα ὅπως «Hatha καί Raja Yoga, διαλογισμό, θετική σκέψη» κ.ἄ., ἐνῶ δέν λείπουν ἀπό τή βιβλιογραφία τοῦ σεμιναρίου βιβλία τοῦ ἀποκαλούμενου «Χριστοῦ τῆς Νέας Ἐποχῆς» (!) γουρού Σάϊ Μπάμπα, τοῦ μαθητῆ του Ρόμπερτ Νάτζεμυ, τοῦ Μεσσία τῆς Σαηεντολογίας Ρόν Χάμπαρντ, τῆς Νέας Ἀκρόπολης καί ἄλλων νεοεποχητικῶν ὀργανώσεων. Αὐτά σημαίνουν ὅτι οἱ πολεμικές τέχνες εἶναι τό δίχτυ τῆς Νέας Ἐποχῆς, πού καθημερινά πιάνει «φρέσκα» ψάρια, μέ τό ἀζημίωτο μάλιστα. Σημαίνουν, ἐπίσης, ὅτι οἱ αἱρέσεις στή χώρα μας λειτουργοῦν περίπου ὡς συγκοινωνοῦντα δοχεῖα καί οἱ μεταξύ τους σχέσεις δέν εἶναι καθόλου ἀνταγωνιστικές. Ὅμως, τί ἀκριβῶς εἶναι οἱ πολεμικές τέχνες, ποιά ἡ προέλευσή τους καί ποιό τό «πνευματικό» τους ὑπόβαθρο;
Ἐμφάνιση καί ἐξέλιξη τῶν πολεμικῶν τεχνῶν
Στούς λαούς τῆς Ἀνατολῆς τεχνικές πολέμου χωρίς ὅπλα ἦσαν γνωστές ἀπό τά πανάρχαια χρόνια. Μέ τήν πάροδο τοῦ χρόνου ἐξελίχθηκαν, ἐμπλουτίστηκαν καί σχημάτισαν διάφορες σχολές. Πάντοτε, ὅμως, ἐμφανίζονται συνδεδεμένες μέ μιά θρησκευτική φιλοσοφία, δηλ. ἀποτελοῦν μέρος ἑνός θρησκευτικοῦ συστήματος.
Στήν Κίνα πρόγονος τῶν πολεμικῶν τεχνῶν εἶναι τό Kung Fu. Γύρω στά 520 μ.Χ. ἕνας περιπλανώμενος βουδιστής μοναχός ἀπό τήν Ἰνδία, ὁ Μποντιντάρμα ἤ Τα-Μο, διέσχισε τά Ἰμαλάϊα καί ἔφθασε στό μοναστήρι Σαο-Λίν τῆς Κίνας, ὅπου δίδαξε τούς ἐκεῖ μοναχούς τεχνικές πολέμου, συνδυασμένες μέ τίς ἀρχές τοῦ Βουδισμοῦ. Οἱ τεχνικές αὐτές χρησιμοποιήθηκαν ἀρχικά ἀπό τούς μοναχούς γιά τήν ἐξόντωση ληστῶν καί πειρατῶν, σύντομα ὅμως ἀναπτύχθηκαν καί τό μοναστήρι ἔγινε κέντρο καλλιέργειας τοῦ λεγόμενου «σκληροῦ» Kung Fu, πού βασίζεται στά δυνατά χτυπήματα μέ τά χέρια καί τά πόδια. Μεταξύ αὐτῶν εἶναι καί τό λεγόμενο «ἄγγιγμα τοῦ θανάτου» (ντιν μάκ), μιά τεχνική γνωστή σέ ἐλάχιστους δασκάλους, κατά τήν ὁποία, ἄν ἔνα σῶμα χτυπηθεῖ σέ συγκεκριμένο σημεῖο, μέ συγκεκριμένο τρόπο καί σέ συγκεκριμένη ὥρα, τότε ἀργά ἀλλά ἀναπόφευκτα ἐπέρχεται ὁ θάνατος. Παράλληλα, τόν 13ο μ.Χ. αἰ. ἀναπτύχθηκε καί μιά «ἤπια» ἤ «ἐσωτερική» μορφή Kung Fu ἀπό τόν Ταοϊστή μοναχό Τσάνγ Σάνγκ – φέ, πού δέν χρησιμοποιεῖ χτυπήματα, ἀλλά δίνει ἔμφαση στή μεγιστοποίηση τῆς «ἐσωτερικῆς ἐνέργειας» μέσω τῆς ἠρεμίας.
Τό Karate ἐμφανίστηκε στό νησί Ὀκινάουα τῆς Ἰαπωνίας τόν 17ο μΧ. αἰ. καί εἰσήχθη ἐπίσημα στήν Ἰαπωνία στίς ἀρχές τοῦ 20ου αἰ. Σημαίνει «κενό χέρι» (χωρίς ὅπλο) καί βασίζεται σέ χτυπήματα μέ τό χέρι, τό κεφάλι, τά πόδια καί τά γόνατα, σέ συνδυασμό μέ τίς μεθόδους Kung Fu.
Στήν Ἰαπωνία μακρινός πρόγονος τῶν πολεμικῶν τεχνῶν εἶναι τό Jiu jitsu. Ἐμφανίσθηκε κατά πᾶσα πιθανότητα γύρω στό 23 π.Χ, καί τυποποιήθηκε στήν περίοδο τῶν Σογκούν Τοκουγκάβα (1606-1868), ὅταν ἦταν αὐξημένη ἡ ἀνάγκη γιά μάχη χωρίς ὅπλα καί εἶχε ἀπαγορευθεῖ ἡ χρήση τῶν σπαθιῶν. Συνδέεται μέ τόν Βουδισμό Ζέν καί δίνει ἔμφαση στά χτυπήματα σέ ζωτικά σημεῖα, στά λακτίσματα, στούς στραγκαλισμούς καί στα κλειδώματα τῶν ἀρθρώσεων.
Μετεξέλιξη τοῦ Jiu jitsu εἶναι τό Judo, πού ἀποτελεῖ ἀθλητική ἐκδοχή τῆς παραπάνω τεχνικῆς καί δίνει ἔμφαση στίς ἐξαρθρώσεις.
Ἐπίσης, τό Jiu jitsu εἶναι πρόδρομος τοῦ Aikido, μιᾶς σύγχρονης τεχνικῆς πού ἐπινόησε τό 1922 ὁ δάσκαλος τοῦ Jiu jitsu Μοριχάϊ Γιουεσίμπα καί δίνει ἔμφαση στήν ἐναρμόνιση μέ τίς κινήσεις τοῦ ἀντιπάλου. Πρόσφατα ἐμφανίσθηκε σχολή τῆς τεχνικῆς αὐτῆς στήν Τρίπολη.
Μιά ἄλλη τεχνική εἶναι ἡ Ninzitsou, πού ἐπινοήθηκε τόν 4ο μ.Χ. αἰ. ἀπό τόν Κινέζο στρατηγό Σάν Τσού. Οἱ μαθητές της (ninja) εἶναι ἐκπαιδευμένοι νά σκοτώνουν ἀθόρυβα. Διδάσκονται, ἐπίσης, νά χρησιμοποιοῦν τήν ἀναπνοή καί τόν διαλογισμό γιά νά μένουν μεγάλα διαστήματα κάτω ἀπό τό νερό καί νά ἐλέγχουν τόν παλμό τῆς καρδιᾶς γιά νά μήν γίνονται ἀντιληπτοί.
Τό Tae Kwon Do προέρχεται ἀπό τήν Κορέα μέ ἱστορία πολλῶν αἰώνων. Tae σημαίνει «κλωτσῶ ἤ συνθλίβω μέ τό πόδι», Kwon σημαίνει «ρίχνω γροθιά» καί Do σημαίνει «μέθοδος»
Ἐπιπτώσεις καί κίνδυνοι
Στήν Ἑλλάδα οἱ πολεμικές τέχνες διαφημίζονται ἀπό τούς δασκάλους τους ὡς ἀκίνδυνες τεχνικές, ἰδιαίτερα χρήσιμες γιά τήν αὐτοάμυνα. Προφανῶς, κάτι τέτοιο δέν ἀληθεύει. Ἡ ἐκπαίδευση στίς τεχνικές αὐτές ἐνέχει σοβαρούς κινδύνους γιά τήν ὑγεία, ὅπως τραυματισμούς κατά τήν προπόνηση καί μή ἀναστρέψιμες κακώσεις στά γόνατα, στή μέση καί σέ ἄλλα σημεῖα τοῦ σώματος. Ἐπίσης, δέν εἶναι σπάνια καί τά θανατηφόρα ἀτυχήματα. Τέτοια φαινόμενα ἀποδίδονται συνήθως σέ ἀνώριμους καί ἄσχετους δασκάλους. Ὅμως συμβαίνουν, γιατί ὁ χῶρος εἶναι παντελῶς ἀνεξέλεγκτος. Οἱ σχολές τῶν πολεμικῶν τεχνῶν δέν ἐλέγχονται γιά τίς «ὑπηρεσίες» πού προσφέρουν. Ὅπως δήλωσε Ἕλληνας δάσκαλος, «τό κράτος δίνει τή δυνατότητα σ’ ὁποιονδήποτε ν’ ἀνοίξει μιά σχολή κι ἄς εἶναι κι ἀεροπόρος». Ἔτσι, κάθε δάσκαλος ἔχει τή δυνατότητα νά δημιουργεῖ ἕναν μῦθο γύρω ἀπό τόν ἑαυτό του γιά δῆθεν «περγαμηνές» καί «ἱκανότητες» πού διαθέτει, ἐνῶ ἐνδέχεται νά ἔχει μάθει αὐτά πού διδάσκει μόνο ἀπό βιντεοταινίες! Ἔχουν ἐπισημανθεῖ περιπτώσεις δασκάλων τῶν ὁποίων τά διπλώματα δέν εἶναι γνήσια, ἐνῶ μαθητές πού ἀπέτυχαν στίς «ἐξετάσεις» ἐμφανίζονται πολλές φορές τήν ἑπόμενη μέρα μέ «μαύρη ζώνη» ἤ μέ «δεύτερο» καί «τρίτο ντάν» (Μ. Δημητριάδου, Ἡ ἀλήθεια γιά τίς πολεμικές τέχνες, Ἀθήνα 1998, σ. 210-106). Ἀκόμη καί ἡ «Ἑλληνική Ὁμοσπονδία Ἐρασιτεχνικοῦ Καράτε», πού θεωρεῖται ἔγκυρη, δέν μπορεῖ νά ἐλέγχει τά πάντα, μέ ἀποτέλεσμα ἐπικίνδυνες τεχνικές νά περνοῦν στά χέρια ἠμιμαθῶν ἤ ἄσχετων δασκάλων καί νά συντηροῦνται μέσα σ’ ἕνα κύκλωμα κερδοσκοπίας καί ἐκμετάλλευσης ἀνύποπτων θυμάτων.
Ἄλλος ἕνας μῦθος γύρω ἀπό τίς πολεμικές τέχνες εἶναι ὅτι αὐτές προστατεύουν σέ περιπτώσεις αὐτοάμυνας. Ὅμως, ὁ ἰσχυρισμός αὐτός μόνο τούς σκοπούς τῆς διαφήμισης ὑπηρετεῖ. Ἕλληνας δάσκαλος παραδέχεται ὅτι «γιά νά μπορέσεις νά χρησιμοποιήσεις καλά ὅσα μαθαίνεις, θές καμμιά δεκαριά χρόνια· μήν ἀκοῦτε αὐτούς πού λένε γιά γρήγορα συστήματα: ἄν λέγανε πόσος καιρός χρειάζεται γιά νά μάθεις καλά, δέν θά πήγαινε ὁ κόσμος» (Μ. Δημητριάδου, ὅ.π., σ. 244). Ἄλλωστε, ὅπως εἶναι εὐνόητο, οἱ πολεμικές τέχνες δέν προστατεύουν σέ καμμία περίπτωση ἀπό πυροβόλα ὅπλα. Προφανῶς, ἦσαν κατάλληλες γιά αὐτοάμυνα πρίν ἀνακαλυφθοῦν τά πυροβόλα ὅπλα, σήμερα, ὅμως, τό πιό εὔκολο γιά κάποιον πού θέλει νά κάνει κακό εἶναι νά προμηθευθεῖ ἕνα ὅπλο.
Ὡστόσο, οἱ κίνδυνοι πού μόλις ἀναφέραμε εἶναι μόνο φυσικοί. Ὑπάρχει, ὅμως, κι ἕνας ἄλλος κίνδυνος, πολύ μεγαλύτερος, ὁ πνευματικός, στόν ὁποῖο θά ἀναφερθοῦμε στή συνέχεια.
Τό θρησκευτικό ὑπόβαθρο
Ὅπως εἴδαμε, ὅλοι σχεδόν οἱ θεμελιωτές τῶν πολεμικῶν τεχνῶν ἦσαν μοναχοί ἤ ἀσκητές, πού δίδασκαν περισσότερο μιά θρησκευτική παράδοση, παρά μιά μέθοδο πολέμου ἤ αὐτοάμυνας. Προεργασία, ἀσκήσεις, κινήσεις, τά πάντα γενικά στίς τεχνικές τους, προϋποθέτουν καί ἐκφράζουν αὐτή τή θρησκευτική παράδοση καί πίστη, σέ τέτοιο βαθμό μάλιστα, ὥστε εἶναι ἀδύνατο νά ἀποχωριστοῦν ἀπ’ αὐτήν. Ὅποιος, λοιπόν, μυεῖται στίς πολεμικές τέχνες (γιατί πρόκειται ἀκριβῶς γιά μύηση) μυεῖται καί σ’ αὐτή τήν πίστη, πού διαφέρει ριζικά τῆς χριστιανικῆς.
Ποιά εἶναι αὐτή ἡ πίστη; Πρόκειται γιά τή βασική ἀντίληψη τῶν ἀνατολικῶν θρησκειῶν ὅτι δέν ὑπάρχει προσωπικός Θεός (π.χ. δέν ὑπάρχει ὁ Πατήρ, ὁ Υἱός καί τό Ἅγιο Πνεῦμα τοῦ Χριστιανισμοῦ), ἀλλά ὑπάρχει μόνο μιά ἀπρόσωπη θεία ἐνέργεια ἤ ζωτική δύναμη, πού διαχέεται στό σύμπαν καί διαπερνᾶ ὅλα τά πράγματα. Αὐτή ἡ παγκόσμια ζωτική δύναμη, πού ὀνομάζεται Τσί στήν Κίνα, Κί στήν Ἰαπωνία καί ἀλλοῦ εἶναι γνωστή μέ διάφορα ὀνόματα, ὑπάρχει παντοῦ, ἀκόμη καί στά ἀντιθετικά ζεύγη Γίν καί Γιάνγκ, πού βρίσκονται σέ συνεχή ἀλληλεπίδραση. Κατά τούς ὁπαδούς τῶν ἀνατολικῶν θρησκειῶν, μπορεῖ νά ἐλεγχθεῖ ἀπό τόν ἄνθρωπο, ἄν ἑνωθεῖ μέ τό νοῦ καί τό σῶμα του, μέ τή βοήθεια φυσικῶν κινήσεων, ἀναπνευστικῶν ἀσκήσεων καί μεθόδων διαλογισμοῦ. Νά γιατί οἱ πολεμικές τέχνες προϋποθέτουν τέτοιες ἀσκήσεις καί τεχνικές. Σκοπός τους εἶναι ἀκριβῶς ὁ χειρισμός αὐτῆς τῆς ὑποτιθέμενης ἐνέργειας, ὁ ἐγκλωβισμός της ἐντός τοῦ ἀνθρώπου, ἡ ἕνωση μ’ αὐτήν. Γενικά, ἡ ἕνωση μέ τή ζωτική ἐνέργεια θεωρεῖται «φωτισμός» καί ὁ ἑνωμένος μ’ αὐτήν θεωρεῖται «φωτισμένος». Ὁ ὅρος «βούδας», ἄλλωστε, σημαίνει ἀκριβῶς «φωτισμένος». Ἔτσι, ἡ σχέση δασκάλου – μαθητῆ στίς πολεμικές τέχνες δέν εἶναι σχέση κατέχοντος ἕνα σύνολο γνώσεων πρός κάποιον πού δέν τίς κατέχει, ἀλλά κάτι πολύ περισσότερο: εἶναι σχέση «πνευματικοῦ» πατρός πρός «πνευματικό» τέκνο, ἤ, διαφορετικά, σχέση «φωτισμένου» δασκάλου πού ἐπιχειρεῖ νά ὁδηγήσει τούς μαθητές του στόν «φωτισμό».
Ἄς δοῦμε ἕνα χαρακτηριστικό παράδειγμα. Ὁ Μοριχάϊ Γιουεσίμπα (1886-1969), ἱδρυτής τῆς τεχνικῆς Aikido ἀναζητοῦσε ἔντονα τήν «μπούντο», τήν ἐσωτερική οὐσία τῶν πολεμικῶν τεχνῶν. Στά μέσα τῆς ζωῆς του εἶχε μιά μυστική ἐμπειρία: ἐνῶ καθόταν κάτω ἀπό ἕνα δένδρο, σείστηκε τό σύμπαν καί ἕνα χρυσό πνεῦμα ἀναπήδησε ἀπό τό ἔδαφος, τό ὁποῖο κάλυψε μέ πέπλα τό σῶμα του καί τό ἔκανε χρυσαφένιο. Τότε ὁ νοῦς καί τό σῶμα του ἔγιναν φῶς καί μποροῦσε νά κατανοεῖ τά πουλιά καί νά ἔχει ἐπίγνωση τοῦ «θεϊκοῦ νοῦ». Ἔκτοτε ἀνέπτυξε μιά τεχνική μέ στόχο τή συνειδητοποίηση ἀπό τόν μαθητή τῆς δύναμης πού βρίσκεται μέσα του καί πού πραγματώνεται διοχετεύοντας τή ζωτική ἐνέργεια Κί σέ διάφορα μέρη τοῦ σώματος. Ὅταν τό σῶμα γεμίζει ἀπ’ αὐτή τή δύναμη, γίνεται ἰσχυρό. Ὁ Γιουεσίμπα συχνά ἐπιδείκνυε τόν τρόπο, μέ τόν ὁποῖο κυριαρχοῦσε στήν Κί: μποροῦσε νά «ριζώνει» στό ἔδαφος χωρίς νά μποροῦν νά τόν σηκώσουν, νά ἐκσφενδονίζει τούς ἀντιπάλους του μέ ἁπλές κινήσεις καί νά περπατᾶ πάνω σέ φλυτζάνια τσαγιοῦ χωρίς νά τά σπάει. Ἔντυπο τοῦ «Ἑλληνικοῦ Ὁμίλου Aikido Aikikai», πού διανεμήθηκε στήν Τρίπολη (Μάρτιος 2012), μᾶς πληροφορεῖ ὅτι «ἡ λέξη Ἀϊκίντο ἀποτελεῖται ἀπό τρεῖς ἰαπωνικούς χαρακτῆρες – λέξεις, ἄϊ πού σημαίνει ἁρμονία, κί πού σημαίνει πνεῦμα, νοῦς ἤ ἐνέργεια τοῦ σύμπαντος, καί ντό πού εἶναι ὁ δρόμος. Σέ ἐλεύθερη ἀπόδοση, Ἀϊκίντο εἶναι ὁ δρόμος τῆς ἁρμονίας μέ τήν ἐνέργεια τοῦ σύμπαντος». Ἀπό τό ἴδιο ἔντυπο μεταφέρουμε φράσεις, στίς ὁποῖες φαίνεται σαφῶς τό συγκεκριμένο θρησκευτικό ὑπόβαθρο αὐτῆς τῆς τεχνικῆς: «Ἡ ἰσχύς τοῦ Ἀϊκίντο προέρχεται ἀπό τήν πνευματική ἐνέργεια πού ἀπελευθερώνεται ὅταν ἕνα ἄτομο ἑνοποιεῖ νοῦ καί σῶμα καί γίνεται ἕνα μέ τή φύση καί τό σύμπαν». «Τό Ἀϊκίντο δέν εἶναι μόνο ἕνα σύστημα μάχης ἀλλά καί ἕνας τρόπος καλλιέργειας καί βελτίωσης τοῦ ἀνθρώπου». «Τό Ἀϊκίντο εἶναι shugyo, δηλαδή, μιά ἔντονη σωματική καί πνευματική ἄσκηση γιά τή βελτίωση τοῦ ἀνθρώπινου χαρακτῆρα καί τήν ἀνάπτυξη τῆς ἀληθινῆς σοφίας. Εἶναι ἑπομένως προφανής ἡ σημασία τοῦ dojo ὡς χῶρος ὅπου ἀσκούμαστε μέ πνεῦμα συνεργασίας καί ἀλληλλοβοήθειας στήν τέχνη τῆς ἁρμονίας. Dojo δέν εἶναι ἁπλά ὁ τόπος προπόνησης ἀλλά ὁ “χῶρος τῆς φώτισης”» (ὑπογράμμιση δική μας).
Πρέπει νά διευκρινισθεῖ ὅτι γιά τίς ἀνατολικές θρησκεῖες ἡ «σωτηρία», ἤ μᾶλλον ὁ ὕψιστος βαθμός λύτρωσης, εἶναι ἡ διάλυση τοῦ ἀνθρώπινου προσώπου μέσα στήν παγκόσμια ἐνέργεια ἤ ζωτική δύναμη. Αὐτή εἶναι ἡ πραγματική ἔννοια τῆς παραπάνω φράσης «γίνεται ἕνα (τό ἄτομο) μέ τή φύση καί τό σύμπαν». Στίς πολεμικές τέχνες ἡ Κί ρυθμίζεται συνήθως μέσω τῆς ἀναπνοῆς. Οἱ κινήσεις τοῦ σώματος ἀπαιτοῦν εἰδικές τεχνικές εἰσπνοῆς καί ἐκπνοῆς. Πολλές φορές ἡ ἐκπνοή συνοδεύεται ἀπό μιά κραυγή, πού, ὑποτίθεται, βοηθᾶ νά ἀπελευθερωθεῖ ἡ Κί πρός τόν ἀντίπαλο καί νά τοῦ διαταράξει τήν ἰσοροπία. Ἄλλοτε οἱ κραυγές εἶναι ἐπικλήσεις σέ κάποιες θεότητες. Ἄν καί οἱ ἀνατολικές θρησκεῖες δέν δέχονται τήν ὕπαρξη προσωπικοῦ Θεοῦ, ὅμως λατρεύουν, ὅπως εἶναι γνωστό, ἕνα πλῆθος ἀπό θεότητες. Αὐτές εἶναι θεοποιημένοι ἄνθρωποι ἤ ἄλλα θεοποιημένα ὄντα, δηλαδή ὄντα πού ἔχουν ἑνωθεῖ σέ ὑπέρτατο βαθμό μέ τή ζωτική ἐνέργεια καί ἔχουν θεϊκές ἰδιότητες. Τέτοιες θεϊκές ἰδιότητες ἰσχυρίζονται ὅτι κατέχουν καί οἱ μεγάλοι δάσκαλοι τῶν πολεμικῶν τεχνῶν!
Πολεμικές τέχνες καί χριστιανική πίστη
Εἶναι φανερό ὅτι οἱ πολεμικές τέχνες εἶναι μιά διαδικασία σταδιακῆς, ἀνεπαίσθητης, ἀλλά βέβαιης ἄρνησης τῆς χριστιανικῆς πίστης καί ἔνταξης σ’ ἕναν ἄλλο «πνευματικό» χῶρο, αὐτόν τῶν θρησκειῶν τοῦ Βουδισμοῦ, τοῦ Ταοϊσμοῦ, τοῦ Ζέν, τοῦ Σιντοϊσμοῦ κ.ἄ. Ἡ ἐνασχόληση μ’ αὐτές ἀρχίζει συνήθως σάν ἕνα παιχνίδι, σάν γυμναστική ἤ σάν ἄθλημα, γιά νά ὁδηγήσει τελικά τόν ἐμπλεκόμενο στόν ἀποκρυφισμό καί στίς ἀντιλήψεις τῶν ἀνατολικῶν θρησκειῶν. Πολλές φορές ἀκόμη καί οἱ δάσκαλοι τῶν πολεμικῶν τεχνῶν (τουλάχιστον στήν Ἑλλάδα) δέν εἶναι συνειδητοί ἀρνητές τοῦ Χριστοῦ, ἀλλά, ἀφοῦ διακατέχονται ἀπό πλήρη ἄγνοια τῆς χριστιανικῆς πίστης, θεωροῦν ὅτι πρόκειται γιά καταστάσεις πού συμβιβάζονται καί ὅτι ὁ Θεός τῶν Χριστιανῶν ταυτίζεται μέ τήν ἀπρόσωπη ζωτική δύναμη τῶν ἀνατολικῶν θρησκειῶν, τοῦ ἀποκρυφισμοῦ καί τῆς Νέας Ἐποχῆς. Ὅμως, τό ἀποτέλεσμα εἶναι τό ἴδιο: ἄρνηση τῆς διδασκαλίας γιά τήν Ἁγία Τριάδα, πού ἀποτελεῖ θεμέλιο τῆς χριστιανικῆς πίστης, ἄρνηση τῆς πίστης ὅτι ὁ Ἰησοῦς Χριστός εἶναι ὁ μόνος Θεός, Σωτήρας καί Λυτρωτής μας, ἔκπτωση ἀπό τή Χάρη τοῦ Θεοῦ καί, τελικά, ἔκπτωση ἀπό τή σωτηρία, πού προσφέρεται διά τοῦ Χριστοῦ. Αὐτός ἀκριβῶς εἶναι καί ὁ μεγαλύτερος κίνδυνος γιά κάθε ἄνθρωπο: ἡ ἔκπτωση ἀπό τή σωτηρία.
Πολλοί ἐντυπωσιάζονται ἀπό τίς ἱκανότητες κάποιων πού ἀσκοῦνται στίς πολεμικές τέχνες, ἱκανότητες πού ὄντως σέ κάποιες περιπτώσεις ὑπερβαίνουν τίς φυσικές ἀνθρώπινες δυνάμεις καί ἐντυπωσιάζουν. Καί διερωτῶνται: Ἄν αὐτά δέν γίνονται μέ ἀνθρώπινη δύναμη, μέ ποιά δύναμη γίνονται; Ἀποκλείεται νά γίνονται μέ τή δύναμη τοῦ Χριστοῦ; Ἀποκλείεται ὁ Χριστός νά δρᾶ καί σέ τέτοιες περιπτώσεις; Γιά νά ἀπαντήσουμε, ἄς ἀνατρέξουμε στή διδασκαλία καί στά ἔργα τοῦ Χριστοῦ, ὅπως μαρτυροῦνται στά ἱερά Εύαγγέλια. Ἐκεῖ βλέπουμε ὅτι ὁ Κύριος ποτέ δέν δίδαξε τήν αὐτοάμυνα τήν ἀνταπόδοση τοῦ κακοῦ, ἀλλά τήν ἀγάπη, τή συγχώρηση καί τή θυσία, ἐνῶ ὁ Ἴδιος «λοιδορρούμενος οὐκ ἀντελοιδόρει, πάσχων οὐκ ἠπήλει» (Α’ Πέτρ. 2,23). Ἡ Ἁγία Γραφή μᾶς δίνει καί τήν ἀπάντηση στό ποιός ἐνεργεῖ πίσω ἀπό τά «ὑπερφυσικά» φαινόμενα τῶν πολεμικῶν τεχνῶν. Ἀναφέρει χαρακτηριστικά: «πάντες οἱ θεοί τῶν ἐθνῶν δαιμόνια» (Ψαλμ. 95,5), δηλ. οἱ θρησκεῖες, μεταξύ αὐτῶν καί ἐκεῖνες πού ἀποτελοῦν τό ὑπόβαθρο τῶν πολεμικῶν τεχνῶν, δέν εἶναι τόσο ἀθῶες καταστάσεις ὅσο νομίζουμε, γιατί πίσω ἀπ’ αὐτές κρύπτεται ὁ ἴδιος ὁ διάβολος, γιά νά δέχεται τήν προσκύνηση τῶν ἀνθρώπων καί γιά νά ἐπιτελεῖ «ἔργα» πού ἐνυπωσιάζουν.
Ιερεύς Σωτήριος Ο. Αθανασούλιας
πηγή  το είδαμε εδώ

Τετάρτη, Φεβρουαρίου 12, 2014

ΑΣΘΕΝΕΙΑ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΣΤΗΝ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΑΙΡΕΣΕΙΣ



ΑΣΘΕΝΕΙΑ  ΚΑΙ  ΘΕΡΑΠΕΙΑ
ΣΤΗΝ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ
ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΑΙΡΕΣΕΙΣ
Ἱερεύς Σωτήριος Ὀ. Ἀθανασούλιας


               Ὁ ἀνθρώπινος πόνος ὡς ἀντικείμενο ἐκμετάλλευσης
Ἕνα φαινόμενο, πού καθημερινά προσλαμβάνει τεράστιες διαστάσεις στήν ἐποχή μας, εἶναι ἡ δράση ἀτόμων καί ὁμάδων, πού ἰσχυρίζονται ὅτι θεραπεύουν κάθε ἀσθένεια καί μποροῦν νά ἐξαλείψουν τόν ἀνθρώπινο πόνο. Μιά ἀνεξέλεγκτη καί χωρίς ὅρια βιομηχανία «ἐναλλακτικῆς» ἤ «ὁλιστικῆς» ἰατρικῆς ἐξαπλώνεται μέ ραγδαίους ρυθμούς σέ ὅλο τόν κόσμο, ὑποσχόμενη εὔκολες καί γρήγορες λύσεις καί ὑποστηριζόμενη ἀπό μέσα ἐνημερώσεως, ἐκδότες, ἀρθρογράφους ἐφημερίδων, περιοδικῶν κ.ἄ. Ὅπως ὅλοι γνωρίζουμε, ἁρμόδια γιά τή θεραπεία τῶν ἀσθενειῶν εἶναι ἡ ἰατρική ἐπιστήμη. Ὅμως, παρά τό γεγονός ὅτι ἡ ἐπιστήμη αὐτή ἔχει κάνει τεράστια ἅλματα στόν τομέα της, σώζοντας καθημερινά ἑκατομμύρια ἀνθρώπινες ζωές, οἱ ἐφαρμογές της σήμερα ἀμφισβητοῦνται ἀπό κάποιους συγκεκριμένους χώρους. Γιά παράδειγμα, ὁμάδες καί ἄτομα ἀπό τούς χώρους τοῦ ἀποκρυφισμοῦ καί τῆς Νέας Ἐποχῆς ἰσχυρίζονται ὅτι ἡ κλασική ἰατρική ἀπέτυχε νά θεραπεύσει γενικά τόν ἄνθρωπο. Ἐπικεντρώνεται στήν ἀσθένεια καί ὄχι στόν ἴδιο τόν ἀσθενῆ, χορηγώντας του «δηλητήρια» (φάρμακα), τά ὁποῖα, τελικά, τόν καταστρέφουν. Ὅσο πολλαπλασιάζονται τά νοσοκομεῖα, τά ἐργοστάσια παραγωγῆς φαρμάκων, τά ἴδια τά φάρμακα καί οἱ γιατροί, τόσο πολλαπλασιάζονται οἱ ἀσθένειες καί οἱ ἀσθενεῖς, διαπιστώνουν οἱ ὁμάδες αὐτές (πρβλ. Φ. Χαλᾶ, Ἀποκρυφισμός - Θεοσοφία, 1977, σ. 60), προβάλλοντας διάφορες θεωρίες γιά τή γένεση καί τή θεραπεία τῆς ἀσθένειας, τίς ὁποῖες θεωροῦν πολύ ἀποτελεσματικότερες ἀπ’ αὐτές τῆς κλασικῆς ἰατρικῆς. Σέ ἄλλους χώρους, Προτεστάντες «θεραπευτές», πού ἰσχυρίζονται ὅτι διαθέτουν τό «χάρισμα» τῶν ἰαμάτων, διοργανώνουν παραστάσεις μέ ἐντυπωσιακές «θεραπεῖες» ἀσθενῶν μπροστά σέ πλήθη ὁπαδῶν τους. Τέλος, μεμονωμένα ἄτομα, ἐμφανιζόμενα ὡς δῆθεν ἐπιστήμονες ἤ ἐρευνητές, ἰσχυρίζονται ὅτι ἀνακάλυψαν τό κλειδί τῆς θεραπείας ἤ τή μέθοδο πού ἐξαλείφει ὅλες τίς ἀσθένειες (τήν ὁποία, παραδόξως, κανείς ἀπό τούς «συναδέλφους» τους ἐπιστήμονες δέν ἀποδέχεται!), μέ ἀποτέλεσμα νά δημιουργοῦν ἕνα πέπλο ἐντυπωσιασμοῦ γύρω ἀπό τόν ἑαυτό τους καί νά παραπλανοῦν.
Τά φαινόμενα αὐτά πολλαπλασιάζονται, ἐπειδή ἀκριβῶς βασίζονται στήν ἐκμετάλλευση τοῦ ἀνθρώπινου πόνου. Ἄνθρωποι καταπληγωμένοι ἀπό βαρειές καί ἀνίατες ἀσθένειες, ἀπελπισμένοι καί ἀπογοητευμένοι ἀπό ἄλλους χώρους, προσπαθοῦν νά καταφύγουν κάπου, μέ ἀποτέλεσμα νά γίνονται θύματα ἐκμετάλλευσης καί κάποιοι ἐπιτήδειοι νά πλουτίζουν εἰς βάρος τους, χωρίς νά προσφέρουν τό ποθούμενο ἀποτέλεσμα, τή θεραπεία! Ἡ κατάσταση γίνεται ἰδιαίτερα ἐπικίνδυνη, ὅταν ἀσθενεῖς μέ σοβαρά προβλήματα ὑγείας, πείθονται νά διακόψουν τήν ἀγωγή τῆς κλασικῆς ἰατρικῆς (π.χ. τά ἀπαραίτητα γιά τή διατήρηση τῆς ὑγείας τους φάρμακα), γιά νά ἀκολουθήσουν τίς συμβουλές τέτοιων ἀπατεώνων ἤ κομπογιαννιτῶν «θεραπευτῶν». Ὅπως εἶναι ἀναμενόμενο, πολλές ἀπό τίς περιπτώσεις αὐτές καταλήγουν πολύ συντομώτερα στόν θάνατο! Στό σημεῖο αὐτό εἶναι τεράστια ἡ εὐθύνη τῆς Πολιτείας, ἡ ὁποία, καί μέ ἐπιταγή τοῦ Συντάγματος, ὀφείλει νά προστατεύει τό ἔννομο ἀγαθό τῆς ὑγείας.
Σέ προηγούμενα τεύχη τοῦ ἐντύπου μας (Νο 5, 76, 77) εἴχαμε ἀσχοληθεῖ ἀναλυτικά μέ μία ἀπό τίς «Ἀνορθόδοξες Θεραπευτικές Μεθόδους», ὅπως χαρακτηρίζονται ἀπό Ἰατρικό Σύλλογο Ἀθηνῶν, τήν Ὁμοιοπαθητική. Ὡστόσο, ἡ ραγδαία ἐξάπλωση αὐτῶν τῶν μεθόδων μᾶς ἀναγκάζει νά ἐπανέλθουμε στό θέμα. Γιά τούς ἴδιους λόγους ἡ φετεινή «Πανορθόδοξη Συνδιάσκεψη Ἐντεταλμένων Ὀρθο­δό­ξων Ἐκκλη­σιῶν καί Ἱερῶν Μητροπόλεων γιά θέματα αἱρέ­σεων καί παραθρησκείας», πού διοργανώνει κάθε χρόνο ἡ Ἱερά Σύνοδος τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος (Βόλος, Νοέμβριος 2013), εἶχε ὡς θέμα «Τό πρόβλημα τῆς ἀσθενείας, αἱρετικές καί ἀποκρυφιστικές προσεγγίσεις», καί ἐξέδωσε πολύ ἐνδιαφέροντα Πορίσματα. Θά παρακολουθήσουμε στή συνέχεια τό φαινόμενο τῆς «θεραπείας» α) στόν χῶρο τῶν χριστιανικῶν αἱρέσεων καί β) στόν χῶρο τοῦ ἀποκρυφισμοῦ καί τῶν ὁμάδων πού ἀνήκουν στό κίνημα τῆς Νέας Ἐποχῆς καί, τέλος, θά δοῦμε πῶς θεωρεῖ τό θέμα ἡ Ὀρθόδοξη χριστιανική Παράδοση.
Οἱ Προτεστάντες «θεραπευτές»
Μεταξύ τῶν χριστιανικῶν αἱρέσεων τοῦ εὐρύτερου προτεσταντικοῦ χώρου ἄρχισαν νά ἐμφανίζονται μετά τόν Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο στήν Ἀμερική καί στήν Εὐρώπη Εὐαγγελιστές, οἱ ὁποῖοι διοργάνωναν λαϊκές συναθροίσεις μέ συμμετοχή μεγάλου πλήθους πιστῶν καί διακήρυτταν ὅτι θεραπεύουν ὅλες τίς ἀσθένειες. Οἱ πιό γνωστοί εἶναι οἱ William Branham,Oral Roberts, T.L. Osborn, Reinhard Bonnke κ.ἄ. Κοινό χαρακτηριστικό τους εἶναι ὁ λεγόμενος «δυναμικός εὐαγγελισμός», δηλαδή τό κήρυγμα πού συνοδεύεται μέ «σημεῖα» (ὑποτιθέμενα θαύματα) καί ἰδιαίτερα μέ «θεραπεῖες». Ὁ T.L. Osborn, γιά παράδειγμα, στό βιβλίο του μέ τίτλο «Θεραπεία ἀπό τόν Χριστό» ἰσχυρίζεται ὅτι ἔχει θεραπεύσει ἑκατοντάδες χιλιάδες ἀρρώστους «ὅσων εἰδῶν μπορεῖ κανείς νά φαντασθεῖ» καί ὅτι πέτυχε «ἀκόμη καί ἀνάσταση νεκρῶν» (Ἀντ. Ἀλεβιζοπούλου, Ἐγχειρίδιο αἱρέσεων καί παραχριστιανικῶν ὁμάδων, 1994, σ. 334).
Στούς «θεραπευτές» αὐτούς καί στίς ὁμάδες τους ἡ ἀσθένεια ἀξιολογεῖται πάντοτε ἀρνητικά. Κάθε ἀσθένεια θεωρεῖται καρπός τῆς ἁμαρτίας καί πιστεύεται ὅτι προέρχεται ἀποκλειστικά ἀπό τόν διάβολο. Τά παιδιά τοῦ Θεοῦ δέν ἀρρωσταίνουν. Ἀλλά, καί ἄν ἀρρωστήσουν λόγῳ τῶν προσωπικῶν ἁμαρτιῶν τους, θεραπεύονται μέ τήν πίστη. Δέν θεραπεύονται ὅσοι δέν πιστεύουν ἤ ὅσοι δέν ἔχουν ἀρκετή πίστη. Σέ πολλές περιπτώσεις προϋποτίθεται ἡ ἀντίληψη γιά ἕναν σκληρό καί τιμωρό Θεό, ὁ ὁποῖος τιμωρεῖ τούς ἁμαρτωλούς μέ ἀσθένειες ἤ τούς ἐγκαταλείπει στά χέρια τοῦ διαβόλου. Ὁ ἀληθινός χριστιανός δέν ἀσθενεῖ ποτέ, γιατί ὁ Χριστός ἀνέλαβε ἀντιπροσωπευτικά τίς ἀρρώστιες. Ὁ Θεός δέν θέλει τήν ἀσθένεια, τόν πόνο, τίς κάθε εἴδους θλίψεις.
Βέβαια, πολλά ἀπό τά παραπάνω φαινόμενα «θεραπείας» εἶναι ἁπλῶς περιπτώσεις ἀπάτης, γι’ αὐτό πολλές φορές ὁμάδες Προτεσταντῶν «θεραπευτῶν» ἀλληλοκατηγοροῦνται γιά ἐξαπάτηση ὁπαδῶν τους μέ ὑποτιθέμενες θεραπεῖες προσποιούμενων ἀσθενῶν. Δέν ἀποκλείεται, ὡστόσο, κάποιες ἀπό τίς «θεραπεῖες» αὐτές νά εἶναι ἔργα ἤ πλάνες τοῦ διαβόλου. Στίς περισσότερες περιπτώσεις, βέβαια, ἡ θεραπεία δέν ἐπιτυγχάνεται καί τότε πονεμένοι καί ἀπογοητευμένοι ἄνθρωποι ὁδηγοῦνται σέ μεγαλύτερη ἀπόγνωση, ἀφοῦ τούς καταλογίζεται καί ἡ εὐθύνη γιά τήν ἀποτυχία τῆς θεραπείας: «Ἡ πίστη σου εἶναι ἀδύνατη. Ὁ Θεός δέν θέλει νά θεραπευθεῖς, γι’ αὐτό δέν ἔγινες καλά»!
Πάντως, οἱ παραπάνω «θεραπευτές» παραβλέπουν τό γεγονός ὅτι καί ὁ ἀπόστολος Παῦλος ἦταν ἀσθενής, χωρίς αὐτό νά σημαίνει ὅτι ἔπαψε νά εἶναι «παιδί τοῦ Θεοῦ» καί ἔγινε «παιδί τοῦ διαβόλου»! Ὁ ἴδιος μάλιστα ἔγραφε: «καυχήσομαι ἐν ταῖς ἀσθενείαις μου», «ἡ γάρ δύναμίς μου ἐν ἀσθενείᾳ τελειοῦται» (Β' Κορ. 12, 7-10)!
Οἱ «ὁλιστικές θεραπεῖες» τῆς Νέας Ἐποχῆς
Ἐντελῶς διαφορετική εἶναι ἡ προσέγγιση τῆς ἀσθένειας καί τῆς θεραπείας της στούς χώρους τοῦ ἀποκρυφισμοῦ καί τῆς Νέας Ἐποχῆς. Οὐσιαστικά, πρόκειται γιά συγγενεῖς χώρους, ἀφοῦ οἱ ὁμάδες τῆς Νέας Ἐποχῆς ἀντλοῦν ἀντιλήψεις καί πρακτικές ἀπό τόν ἀποκρυφιστικό χῶρο (Μαγεία, Ἀλχημεία, Ἀστρολογία, Θεοσοφία κ.λπ.), ὅπως ἀντλοῦν καί ἀπό τίς ἀνατολικές θρησκεῖες (Ἰνδουϊσμό καί Βουδισμό). Οἱ χῶροι αὐτοί προϋποθέτουν ἀντιλήψεις γιά τόν Θεό, τόν ἄνθρωπο καί τόν κόσμο, ἐντελῶς διαφορετικές καί ἀσυμβίβαστες μέ τίς ἀντίστοιχες χριστιανικές. Κατά συνέπειαν, οἱ θεραπευτικές τους μέθοδοι, οἱ λεγόμενες «ἐναλλακτικές» ἤ «ὁλιστικές θεραπεῖες» (Ὁμοιοπαθητική, Βελονισμός, Ρεφλεξολογία, Ρέϊκι, Ἀγιουρβέδα, Ἰριδολογία, Ἀρωματοθεραπεία, Κρυσταλλοθεραπεία, Βιοενεργειακές Θεραπεῖες, Ἐσωτέρα Θεραπευτική, Σιάτσου, ψευδοεπιστημονικές ψυχοθεραπεῖες κ.ἄ.), θεμελιώνονται σέ κοσμοθεωριακό ὑπόβαθρο ἀντίθετο καί ἀσυμβίβαστο μέ τήν Ὀρθόδοξη πίστη. Στήν οὐσία, ἀποτελοῦν ἐφαρμογή στό χῶρο τῆς ὑγείας τῶν περί Θεοῦ, ἀνθρώπου καί κόσμου ἀντιλήψεων τῶν ἀνατολικῶν θρησκειῶν καί συνιστοῦν τήν «Ἰατρική τῆς Νέας Ἐποχῆς». Μέσα ἀπ’ αὐτές ἀνύποπτοι Ὀρθόδοξοι χριστιανοί ἔρχονται σέ ἐπαφή μέ τόν Ἀποκρυφισμό καί καταλήγουν νά λατρεύουν εἴδωλα καί θεότητες ἀρχαίων προχριστιανικῶν πολιτισμῶν.
Κατά τή διδασκαλία τῶν ὁμάδων αὐτῶν, ὁ Θεός ταυτίζεται μέ τή Φύση ἤ μέ τό Σύμπαν. Ὅλα εἶναι Θεός, ὅλα εἶναι Ἕνα (ὁλιστική θεώρηση τῶν πάντων) καί ὅλα εἶναι Ἐνέργεια. Ἡ Ἐνέργεια αὐτή εἶναι γνωστή μέ διάφορα ὀνόματα στίς ὁμάδες τοῦ χώρου, ὅπως «Συμπαντική ἐνέργεια», «Ὑπερσυνειδητότητα», «Ζωτική ἐνέργεια», «Πράνα», «Τσί», «Αὔρα» κ.ἄ. Ἀπό τήν ὁμαλή ἤ μή ροή της στόν ἄνθρωπο ἐξαρτᾶται ἡ ὑγεία ἤ ἡ ἀσθένεια. «Ὁ ἄνθρωπος ἀντλεῖ τό ἐνεργειακό του ἀπόθεμα ἀπό τό Σύμπαν πού εἶναι μιά θάλασσα ἐνεργειῶν ... Τό Σύμπαν εἶναι μέ ἄλλα λόγια ἡ πρίζα, ἐνῶ τό νευρικό σύστημα τοῦ ἀνθρώπου τό καλώδιο πού τόν τροφοδοτεῖ μέ ἐνέργεια. Ἄν κάποια στιγμή ἡ ἐνεργειακή ἰσορροπία στόν ἄνθρωπο διαταραχθεῖ ... παρουσιάζονται βλάβες» (Χρ. Τσιάκκα, Ἐγκυκλοπαιδικό Λεξικό θρησκειῶν καί αἱρέσεων, 2002, σ. 389-390). Ἡ θεραπεία ταυτίζεται ἀκριβῶς μέ τήν ἀποκατάσταση τῆς ὁμαλῆς ροῆς αὐτῆς τῆς Ἐνέργειας στόν ἄνθρωπο, δηλαδή μέ τήν ἀπεμπλοκή («ξεμπλοκάρισμά») της. Οἱ διάφορες ὁμάδες τοῦ χώρου εἰσηγοῦνται τρόπους ἀπεμπλοκῆς («ξεμπλοκαρίσματος») αὐτῆς τῆς Ἐνέργειας. Ἔτσι, ἡ Ὁμοιοπαθητική προτείνει τό δυναμοποιημένο ὁμοιοπαθητικό φάρμακο, ὁ Βελονισμός τήν τοποθέτηση βελονῶν σέ κατάλληλα σημεῖα τῶν, κατ’ αὐτούς, «ἐνεργειακῶν καναλιῶν» τοῦ ἀνθρωπίνου σώματος. Ἄλλες πάλι «θεραπεῖες», ὅπως τό Ρέϊκι, προτείνουν τό «ξεμπλοκάρισμα» «δι’ ἐπιθέσεως τῶν χειρῶν ἀπό ἕνα ὑψηλῆς πνευματικῆς στάθμης ἄτομο, … πού στην πραγματικότητα εἶναι κανάλι παγκόσμιων ἐνεργειῶν» κ.ἄ. Ἐδῶ, μποροῦμε νά διακρίνουμε σαφῶς τόν ρόλο τοῦ «θεραπευτῆ» - «ἰατροῦ» στίς λεγόμενες «ἐναλλακτικές θεραπεῖες». Αὐτός δέν θεραπεύει, συνήθως, μέ φάρμακα ἤ μέ μηχανήματα, ἀλλά μόνο μέ τά χέρια του. Ὁ ρόλος του μοιάζει μέ αὐτόν τοῦ μάγου ἤ τοῦ θαυματοποιοῦ καί θεωρεῖται ἄτομο μέ «χαρισματικές ἰδιότητες». Μπορεῖ νά χειρίζεται κοσμικές δυνάμεις καί νά τίς μεταδίδει σέ ἄλλους γιά τή θεραπεία τους!
Εἶναι φανερό, ὅτι οἱ ἀντιλήψεις αὐτές στηρίζονται σέ προεπιστημονικά μυθικά δεδομένα καί σέ ἀναπόδεικτες ἀρχές, οἱ ὁποῖες, κατά κανόνα, ἀντλοῦνται ἀπό τόν χῶρο τοῦ φανταστικοῦ. Δέν συμβαδίζουν μέ τίς σύγχρονες ἐξελίξεις καί μεθόδους τῆς ἐπιστήμης καί γι’ αὐτό χαρακτηρίζονται, ἀπό ἐπίσημους ἑλληνικούς καί διεθνεῖς ἰατρικούς φορεῖς καί συλλόγους, ὡς ψευδοεπιστῆμες. Ὡστόσο, συνιστοῦν γιά τούς ὁπαδούς τους τό «μέγιστον μυστικόν τῆς ἰατρικῆς», τό ὁποῖο ἀγνοεῖ ἡ σύγχρονη κλασική ἰατρική καί τό ὁποῖο ἀποκαλύφθηκε στόν κόσμο ἀπό τήν ἱεραρχία τῆς «Μεγάλης Λευκῆς Ἀδελφότητος» μέσω προσώπων ὅπως ἡ Ἕλενα Μπλαβάτσκυ (1831-1891), ἱδρύτρια τῆς Θεοσοφίας. Οἱ μέθοδοι, πού κατέχουν αὐτό τό μυστικό, ἀποκαλοῦνται «ὁλιστικές», γιατί δέν θεραπεύουν μία μόνο ἀσθένεια ἀλλά τόν ἄνθρωπο στό σύνολό του, τόν ἄνθρωπο ὡς «ὅλον». Ἡ προσφερόμενη «θεραπεία» δέν περιορίζεται στίς ἀσθένειες τοῦ σώματος, ἀλλά ἐπεκτείνεται καί στά πάθη τῆς ψυχῆς. Ἀπαλλάσσει τόν ἄνθρωπο ἀπό κάθε κακία: ἀπό τήν ἄγνοια, τόν φόβο, τό μῖσος, τόν θυμό, τήν ὑπερηφάνεια, τὀν φθόνο κ.λπ. Εἶναι φανερό, ὅτι οἱ λεγόμενες «ἐναλλακτικές θεραπεῖες» δέν προτείνουν ἁπλά μιά θεραπευτική μέθοδο, ἀλλά ἕνα σύστημα σωτηρίας, γιά τήν ἀκρίβεια ἕνα σύστημα αὐτοσωτηρίας, μέ τό ὁποῖο ἀποκτᾶ κάποιος θεϊκές ἰδιότητες καί γίνεται ὁ ἴδιος «Θεός». Ἰσχυρίζονται ὅτι, κάθε ἄνθρωπος μπορεῖ νά ἀποκτήσει τό ἀπόκρυφο μυστικό τῆς ἰατρικῆς καί νά αὐτοθεραπεύεται, ἀνακαλύπτοντας τόν «Θεό - Ἑαυτό» του καί ἐνεργοποιώντας τίς ἀπόκρυφες δυνάμεις, πού δῆθεν κρύβει μέσα του. Σέ ἄλλες περιπτώσεις καθένας καλεῖται νά ταυτιστεῖ μέ τή «Φύση» καί μέ τούς «Φυσικούς Νόμους», πού κρύβουν μέσα τους τήν παντοδυναμία καί μποροῦν νά τόν βοηθήσουν νά θεραπεύεται ἤ νά ἀποκτᾶ θεῖες ἰδιότητες. Καλεῖται «νά ἑνώσει τήν ψυχήν του μέ τά Νοητά, ἤ μέ τήν Ψυχήν τοῦ παντός ἤ τῆς Φύσεως, ὁπότε πλέον ὁ ἄνθρωπος ἐκεῖνος, καθιστάμενος θεουργός, ἐνεργεῖ παραδειγματικῶς ὅπως ἡ Φύσις, ἡ παράγουσα τά πάντα»  (Φ. Χαλᾶ, ὅ.π., σ. 7). Κατά τούς ἀποκρυφιστές τῆς Νέας Ἔποχῆς, μέ αὐτή ἀκριβῶς τή μέθοδο θεράπευε καί ὁ Ἰησοῦς Χριστός καί μέ τήν ἴδια μέθοδο θεραπεύουν οἱ Ἅγιοι τῆς Ἐκκλησίας. Ὅμως, οἱ Βυζαντινοί ἔχουν ἀφαιρέσει τά ἀποκρυφιστικά στοιχεῖα ἀπό τούς βίους τους καί δέν ἀποπνέουν πλέον τό ἄρωμα τοῦ Ἀποκρυφισμοῦ!
Ὡστόσο, ἄν ἰσχύουν τά παραπάνω, παραμένει ἀναπάντητο τό ἐρώτημα: Γιατί, ὅσοι ἀνακάλυψαν αὐτό τό «μέγιστον μυστικόν τῆς ἰατρικῆς», «τό ἐλιξίριον τῆς ζωῆς ἤ τό μυστικόν τῆς ἀθανασίας» (στό ἴδιο, σ. 7), τελικά οἱ ἴδιοι ἀρρώστησαν καί πέθαναν;
Ἀσθένεια καί θεραπεία στήν Ὀρθόδοξη Παράδοση
Εἶναι γεγονός, ὅτι τόσο οἱ «ὁλιστικές θεραπεῖες» τῆς Νέας Ἐποχῆς, ὅσο καί τό κήρυγμα τῶν Προτεσταντῶν «θεραπευτῶν», περιέχουν στοιχεῖα ἀλήθειας. Ἡ ἀντίληψη ὅτι ὁ ἄνθρωπος πρέπει νά θεραπεύεται στό σύνολό του εἶναι, γενικά, ὀρθή. Ἄν «πάσχει ἕν μέλος, συμπάσχει πάντα τά μέλη», παρατηρεῖ ὁ ἀπ. Παῦλος (Α' Κορ. 12, 26), ἐνῶ εἶναι γνωστό, ὅτι ὁ Χριστός, ὅταν θαυματουργοῦσε, ἀπέβλεπε καί στή θεραπεία τῆς ψυχῆς: «ἴδε ὑγιής γέγονας· μηκέτι ἁμάρτανε» (Ἰω. 5,14). Τό χάρισμα τῶν ἰαμάτων, πού ἰσχυρίζονται ὅτι κατέχουν οἱ Προτεστάντες «θεραπευτές», εἶναι γνωστό στήν Ἁγ. Γραφή καί στήν Ὀρθόδοξη Παράδοση. Ὡστόσο, τό πλαίσιο, στό ὁποῖο θεωρεῖται ἡ θεραπεία, εἶναι ἐντελῶς ξένο πρός τόν Χριστιανισμό στήν πρώτη περίπτωση καί ἐσφαλμένο (αἱρετικό) στή δεύτερη περίπτωση.
Κατά τήν Ὀρθόδοξη Παράδοση, ὁ Θεός δέν εἶναι ἀπρόσωπη ἐνέργεια πού ταυτίζεται μέ τό σύμπαν, ἀλλά Πρόσωπο, γιά τήν ἀκρίβεια τρία Πρόσωπα, πού εἶναι ἐντελῶς ἔξω ἀπό τόν κόσμο ὡς πρός τήν οὐσία Τους καί «πανταχοῦ παρόντα» στόν κόσμο κατά τήν ἐνέργειά Τους, ἡ ὁποία διατηρεῖ τά πάντα στήν ὕπαρξη καί στή ζωή. Ὁ κόσμος εἶναι δημιούργημα τοῦ Θεοῦ ἀπό τό μηδέν, ὅπως καί ὁ ἄνθρωπος. Ὁ ἄνθρωπος ὑπερέχει τοῦ κόσμου, ὡς «βασιλεύς τῆς κτίσεως», καί δέν ἔχει ἀνάγκη νά ταυτιστεῖ μέ τόν κόσμο ἤ μέ τούς «νόμους τοῦ σύμπαντος» γιά νά ἐξελιχθεῖ ἤ νά θεραπευθεῖ.
Εἶναι γεγονός, ὅτι ὁ Θεός κατασκεύασε τόν ἄνθρωπο ὑγιῆ καί δέν θέλει τήν ἀσθένεια, οὔτε ὁ Ἴδιος εἶναι ἡ πηγή ἤ ἡ αἰτία της. Ἔσχατη αἰτία τῶν ἀσθενειῶν μας εἶναι ἡ ἁμαρτία. Ὅταν ὁ πρῶτος ἄνθρωπος παράκουσε τήν ἐντολή τοῦ Θεοῦ καί ἁμάρτησε στόν Παράδεισο, τότε ἄνοιξαν διάπλατα οἱ πῦλες γιά νά εἰσέλθει ὁ θάνατος στήν ἀνθρώπινη ζωή, ἀλλά καί οἱ προάγγελοι τοῦ θανάτου, δηλαδή οἱ ἀσθένειες. Ἀπό τότε «κατηρρώστησεν τοῦ ἀνθρώπου ἡ φύσις», κατά τή χαρακτηριστική ἔκφραση τοῦ ἁγίου Κυρίλλου Ἀλεξανδρείας. Ὡστόσο, τό ὅτι ἡ παρουσία τῆς ἀσθένειας γενικά στήν ἀνθρώπινη ζωή ὀφείλεται στήν ἁμαρτία, δέν σημαίνει ὅτι ἡ ἐκδήλωσή της σέ κάθε περίπτωση ὀφείλεται ἀποκλειστικά στά προσωπικά ἁμαρτήματα τοῦ ἀσθενοῦς, ὅπως ἰσχυρίζονται κάποιοι Προτεστάντες «θεραπευτές». Τότε δέν θά ἀσθενοῦσαν οἱ Ἅγιοι. Ὅμως, στίς περισσότερες περιπτώσεις συμβαίνει τό ἀντίθετο. Βέβαια, σέ πολλές περιπτώσεις οἱ ἀσθένειες ὀφείλονται σέ προσωπικά ἁμαρτήματα: «Τίς ἥμαρτεν, οὗτος ἤ οἱ γονεῖς αὐτοῦ, ἵνα τυφλός γεννηθῇ;», ρωτοῦν οἱ Μαθητές τόν Κύριο πρίν τή θεραπεία τοῦ ἐκ γενετῆς τυφλοῦ (Ἰω. 9,2), γιά νά λάβουν τήν ἀπάντηση ὅτι «οὔτε οὗτος ἥμαρτεν οὔτε οἱ γονεῖς αὐτοῦ, ἀλλ’ ἵνα φανερωθῇ τά ἔργα τοῦ Θεοῦ ἐν αὐτῷ» (Ἰω. 9,3). Ὑπάρχουν, λοιπόν, ἀσθένειες πού ὀφείλονται στά προσωπικά μας ἁμαρτήματα καί ἀσθένειες πού συμβαίνουν γιά νά φανερωθεῖ ἡ δόξα τοῦ Θεοῦ. Ὑπάρχουν, ὅμως, καί ἀσθένειες πού προκαλεῖ ὁ διάβολος, ὅπως στήν περίπτωση τῆς συγκύπτουσας τοῦ Εὐαγγελίου, τήν ὁποία κρατοῦσε δεμένη γιά 18 ἔτη (Λουκ. 13, 11-16). Ἄν ὁ διάβολος μπορεῖ νά προκαλεῖ ἀσθένειες, μπορεῖ καί νά ἀπελευθερώνει ἀπό ὅσες ἀσθένειες εἶχε προκαλέσει ὁ ἴδιος, καί τότε τό γεγονός αὐτό ἐκλαμβάνεται, συνήθως, ὡς θεραπεία ἤ ὡς θαῦμα.
Γιά τή σωτηρία μας καί γιά τή ζωή τοῦ κόσμου, ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ ἦλθε στόν κόσμο καί ἔγινε ἄνθρωπος. Μεταξύ ἄλλων, ἦλθε γιά νά ἀναιρέσει τά ἀποτελέσματα τῆς ἀνθρώπινης πτώσης, στά ὁποῖα ἀνήκουν καί οἱ ἀσθένειες. Ὄντως, ὁ Χριστός εἶναι ὁ μόνος πραγματικός Θεραπευτής, ὁ «Ἰατρός τῶν ψυχῶν καί τῶν σωμάτων ἡμῶν», ὁ μόνος πού μπορεῖ νά ἐξαλείψει κάθε ἀσθένεια. Βέβαια, ἡ ὁλοκληρωτική κατάργηση τοῦ θανάτου καί τῶν ἀσθενειῶν μας θά γίνει στά Ἔσχατα, μετά τή Δευτέρα Παρουσία Του. Ὡστόσο, ἡ ἐνανθρώπιση καί ἡ νίκη τοῦ Χριστοῦ κατά τοῦ θανάτου μετέτρεψαν τόν πόνο καί τήν ἀσθένεια σέ «τόπο» καί «τρόπο» γιά τή σωτηρία μας. Αὐτό σημαίνει ὅτι ὁ Θεός, ἄν καί δέν θέλει («κατ’ εὐδοκίαν») τίς ἀσθένειες, τίς ἐπιτρέπει πολλές φορές («κατά συγκατάβασιν»), ὅταν ἀπ’ αὐτές πρόκειται νά προκύψει κάποια μεγαλύτερη ὠφέλεια.
Γιά τήν ἀνακούφιση ἀπό τά πλήγματα τῆς ἀσθένειας, ὁ Χριστός, ἤδη πρίν τήν ἐνανθρώπισή Του, εἶχε δώσει στόν ἄνθρωπο τήν ἰατρική ἐπιστήμη καί τούς ἰατρούς. Εἶναι σαφής ἡ μαρτυρία τῆς Ἁγίας Γραφῆς ὅτι τόσο ἡ ἐπιστήμη, ὅσο καί ὁ ἰατρός εἶναι δῶρα τοῦ Θεοῦ στόν ἄνθρωπο: «Αὐτός ἔδωκεν ἀνθρώποις ἐπιστήμην» (Σοφ. Σειράχ 38,6), «τίμα ἰατρόν ... καί γάρ αὐτόν ἔκτισεν Κύριος» (38,1) καί «Κύριος ἔκτισεν ἐκ γῆς φάρμακα» (38,4). Τά παραπάνω σημαίνουν ὅτι, σέ ἔσχατη ἀνάλυση, ἡ διά τοῦ ἰατροῦ θεραπεία εἶναι διά τοῦ Χριστοῦ θεραπεία! Ὡστόσο, ὁ Χριστός δέν ἔχει ἐκχωρήσει ὁλόκληρη τήν ἁρμοδιότητα τῆς θεραπείας στούς ἐπιστήμονες ἰατρούς. Διατηρεῖ τό δικαίωμα, εἴτε νά παρεμβαίνει ὁ Ἴδιος καί νά θεραπεύει, ὅταν θέλει καί ὅπου θέλει, εἴτε νά θεραπεύει μέσω τοῦ χαρίσματος τῶν ἰαμάτων, πού παρέχει στούς Ἁγίους Του. Ἔτσι, παράλληλα μέ τίς ἰατρικές θεραπεῖες, ὑπάρχουν καί ἐνεργοῦν τά γνήσια θαύματα καί οἱ γνήσιες θαυματουργικές ἰάσεις. Ὑπάρχουν, ὅμως, καί οἱ κακότροπες ἀπομιμήσεις τῶν γνήσιων θαυμάτων, οἱ ψευδοϊάσεις, οἱ ἀπάτες ἤ οἱ πλάνες τοῦ διαβόλου, ὅπως οἱ «θεραπεῖες» στόν εὐρύτερο χῶρο τοῦ Προτεσταντισμοῦ.
Μέ βάση τά πραπάνω, ὁ Ὀρθόδοξος πιστός, ὅταν ἀσθενεῖ, ὀφείλει νά ἀπευθύνεται πρῶτα στόν Ἰησοῦ Χριστό, τόν «Ἰατρό τῶν ψυχῶν καί τῶν σωμάτων ἡμῶν», δηλαδή νά ἐντάσσει τή θεραπεία στή σχέση του μέ τόν Θεό. Παράλληλα, ὀφείλει νά καταφεύγει στούς κατάλληλους ἐπιστήμονες ἰατρούς καί, ὁπωσδήποτε, ὀφείλει νά ἀποφεύγει μέ κάθε τρόπο τίς λεγόμενες «ἐναλλακτικές» ἤ «ὁλιστικές θεραπεῖες» τῆς Νέας Ἐποχῆς.

(Κείμενο ἀπό τό ἔντυπο
«Ὀρθοδοξία καί αἵρεσις» τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Μαντινείας καί Κυνουρίας, τεῦχ. 85, Ὀκτ. - Δεκ. 2013).

Τετάρτη, Δεκεμβρίου 12, 2012

Σύγχρονες «προφητείες» για το τέλος του κόσμου στο φως της Ορθοδοξίας.



ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ «ΠΡΟΦΗΤΕΙΕΣ» ΓΙΑ ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΣΤΟ ΦΩΣ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
π.Σωτήριος Αθανασούλιας, Εφημέριος Μητροπολιτικού Ιερού Ναού Αγίου Βασιλείου Τριπόλεως («Ὀρθοδοξία καί αἵρεσις» τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Μαντινείας καί Κυνουρίας, τεῦχ. 81, Ὀκτ. - Δεκ. 2012).
 Ἐσχατολογία, ψευδοπροφητεία καί τρομοκρατία
Μιά ἀπό τίς αἰώνιες ἀλήθειες, πού κατέχει καί διδάσκει ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μας, εἶναι αὐτή γιά τά Ἔσχατα, δηλ. γιά τό τέλος τοῦ κόσμου (Ἐσχατολογία).Κινηματογραφικές περπαραγωγές
μέ θέμα τήν καταστροφή το
 κόσμου τό 2012 
νσπείρουν τρόμο καί γωνία στίς σύγχρονες κοινωνίες.
Κέντρο της εἶναι ἡ «Ἡμέρα Κυρίου ἡ μεγάλη καί ἐπιφανής» (Ἰωήλ 2,11 κ.ἄ.), δηλ. ἡ Δευτέρα Παρουσία τοῦ Χριστοῦ, ὁ Ὁποῖος πρόκειται νά ἔλθει μέ ὅλη του τή Δόξα γιά νά κρίνει τόν κόσμο, νά τόν ἀνακαινίσει καί νά ἐγκαθιδρύσει μιά νέα καί αἰώνια ζωή. Ἡ διδασκαλία αὐτή προέρχεται ἀπό τό στόμα τοῦ ἴδιου τοῦ Κυρίου.
Ἐπίσης, ἔχει ἀποκαλυφθεῖ σέ γνήσιους Προφῆτες Του, τόσο στήν Παλαιά, ὅσο καί στήν Καινή Διαθήκη, ὅπως στόν Δανιήλ, στόν Ἡσαΐα, στόν Ἰεζεκιήλ, στόν εὐαγγελιστή Ἰωάννη, στόν ἀπόστολο Παῦλο καί σέ πολλούς ἄλλους. Σκοπός της εἶναι ὄχι νά φοβίσει ἤ νά τρομοκρατήσει, ἀλλά νά δώσει χαρά καί ἐλπίδα στούς πιστούς, πού ζοῦν σ’ ἕναν κόσμο κυριαρχούμενο ἀπό τήν ἀδικία, τήν ἁμαρτία, τό κακό.
Ἄν μελετήσουμε προσεκτικά τήν Ἀποκάλυψη, πού περιγράφει ὅσα φοβερά θά προηγηθοῦν τῆς μεγάλης αὐτῆς Ἡμέρας, ἤ ἄλλα Ὀρθόδοξα κείμενα, πού ἀναφέρονται στά Ἔσχατα, θά δοῦμε ὅτι τά στοιχεῖα πού κυριαρχοῦν ἐκεῖ εἶναι ἡ ἔντονη προσμονή τοῦ Κυρίου, τόν Ὁποῖο ἀγαπᾶ καί ποθεῖ ὁ πιστός, ἡ φανέρωση τῆς Δόξας Του, ἡ ἀνάσταση τῶν νεκρῶν, ἡ ἀνακαίνιση (καί ὄχι ἡ καταστροφή) τοῦ κόσμου, ἡ αἰώνια ζωή.
 Γνωστές εἶναι, ἄλλωστε, οἱ ἐκφράσεις: «καί πάλιν ἐρχόμενον μετά δόξης», «προσδοκῶ ἀνάστασιν νεκρῶν καί ζωήν τοῦ μέλλοντος αἰῶνος» (Σύμβολο Πίστεως), «ἰδού ἔρχομαι ταχύ» (Ἀποκ. 22,12) «ἰδού καινά ποιῶ τά πάντα» (Ἀποκ. 21,5), «ναί ἔρχου, Κύριε Ἰησοῦ» (Ἀποκ. 22,20) κ.ἄ.

Ὅμως, παρόμοιο κλῖμα δέν ἐπικρατεῖ καί στίς αἱρέσεις ἤ σέ ἄλλες ὁμάδες μέ ἀνάλογη διδασκαλία. Ἐκεῖ ἡ διδασκαλία τοῦ Κυρίου κατά κανόνα διαστρέφεται καί σύγχρονοι «προφῆτες» (= ψευδοπροφῆτες, πλανημένοι ἤ ἀπατεῶνες) συμπληρώνουν τά «κενά» τῆς Ἁγίας Γραφῆς μέ προϊόντα τῆς φαντασίας τους. Ὁμάδες τοῦ ἀποκρυφιστικοῦ χώρου καί τῆς Νέας Ἐποχῆς διατυμπανίζουν σέ κάθε κατεύθυνση ὅτι τό τέλος τοῦ κόσμου θά συμβεῖ ὁπωσδήποτε στό τρέχον ἔτος 2012!, ἐνῶ στίς χριστιανικές αἱρέσεις κέντρο τῆς διδασκαλίας γιά τά Ἔσχατα δέν εἶναι, πλέον, ὁ Χριστός, ἀλλά ὁ Ἀντίχριστος, καί ὑπερτονίζονται τά δεινά πού θά προηγηθοῦν ἤ συνδέονται μέ τήν παρουσία του.
 Ὅπως εἶναι φυσικό, τέτοιες ἀντιλήψεις οὔτε χαρά μεταδίδουν, οὔτε ἐλπίδα, ἀλλά μόνο φόβο καί ἀγωνία. Ὄντως, μέ ὄργανο τήν Ἐσχατολογία, πολλές αἱρέσεις ἀσκοῦν ψυχολογική βία καί τρομοκρατία στά μέλη τους, μέ σκοπό τήν ὁλοκληρωτική ἐξάρτηση ἀπό τήν ὁμάδα: ὅσοι παραμένουν στήν ὁμάδα θά ἐπιβιώσουν ἀπό μιά ἐπικείμενη γενική καταστροφή, πχ. δέν θά ὑποστοῦν τή σφαγή στόν Ἀρμαγεδῶνα (Μάρτυρες Ἰεχωβᾶ) ἤ δέν θά ἀφεθοῦν στή γῆ μετά τήν «ἁρπαγή τῆς Ἐκκλησίας» (Πεντηκοστιανοί).
Στήν καλύτερη περίπτωση οἱ ἀντιλήψεις αὐτές προκαλοῦν σύγχυση, φόβο καί ἀγωνία, προϊόντα τῆς ἐπενέργειας τοῦ δαιμονικοῦ πνεύματος πού κατοικεῖ στίς αἱρέσεις, καί στή χειρότερη παρεμποδίζουν τή σωτηρία, ἀλλά καί ὁδηγοῦν στήν πλήρη ἀπαξίωση τῶν ἀνθρώπινων σχέσεων, στήν ἐγκατάλειψη τῆς οἰκογενειακῆς στέγης καί τῆς ἐργασίας, ἀκόμη καί σέ ἐγκληματικές πράξεις. Βέβαια, παρόμοια φαινόμενα ὑπῆρξαν καί στήν ἀποστολική ἐποχή, ὅταν οἱ Χριστιανοί τῆς Θεσσαλονίκης, παρερμηνεύοντας τή διδασκαλία τοῦ ἀπ. Παύλου, ἐγκατέλειπαν κάθε δραστηριότητα, πιστεύοντας ὅτι ἡ Δευτέρα Παρουσία ἐπίκειται πολύ σύντομα. Στήν ἐποχή μας, ὅμως, συναντᾶμε πολύ πιό ἀκραῖα φαινόμενα, ὅπως οἱ μαζικές αὐτοκτονίες 48 μελῶν τοῦ «Τάγματος τοῦ Ναοῦ τοῦ Ἡλίου» στήν Ἐλβετία τό 1994, ἀλλά καί ἡ περίπτωση τῶν μελῶν τῆς ρωσικῆς αἵρεσης «Ἀληθινή Ρωσική Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία», πού ἀπό τό 2007 εἶχαν ἐγκλειστεῖ σέ σπήλαιο στήν Πένζα τῆς κεντρικῆς Ρωσίας, πιστεύοντας ὅτι φτά­νει ἡ συντέλεια τοῦ κόσμου. Ἤδη δύο γυναῖκες, πού ἔμειναν ἐπί πέντε μῆνες στό σπήλαιο, πέθα­ναν καί ἐνταφιάστηκαν ἐκεῖ, καί, ἐνῶ περίπου 24 μέλη τῆς αἵρεσης ἐγκατέλειψαν οἰκειοθελῶς τό σπήλαιο, 11 ἄλλα μέλη παρέμεναν μέσα μέχρι πρόσφατα, παρά τίς σχετικές προσπάθειες τῶν ἀρ­χῶν (περ. Διάλογος, τ. 56, 2009, σ. 3).
Ὅπως εἶναι γνωστό, ὁ Κύριος εἶχε σαφῶς προειδοποιήσει γιά τή δράση ψευδοπροφητῶν πρίν τό τέλος τοῦ κόσμου, πού θά ἐπιχειρήσουν νά πλανήσουν ἀκόμη καί τούς ἐκλεκτούς (Ματθ. 24,24 κ.ἄ.). Τό φαινόμενο τοῦ πολλαπλασιασμοῦ τῶν ψευδοπροφητῶν ἐμφανίζεται ἔντονο σέ χριστιανικές αἱρέσεις τῆς ἐποχῆς μας, ὅπως φαίνεται ἀπό τά ἑπόμενα παραδείγματα.
Ἡ ψευδοπροφητεία στίς χριστιανικές αἱρέσεις
Κεντρική διδασκαλία τῆς γνωστῆς αἵρεσης τῶν Μαρτύρων τοῦ Ἰεχωβᾶ εἶναι αὐτή γιά τή σφαγή στόν Ἀρμαγεδῶνα, ὅπου ὁ Χριστός θά ἐμφανισθεῖ, δῆθεν, ὡς «μέγας σφαγεύς» (Διεκδίκησις, τ. Α΄, 1932, σ. 60) γιά νά «προχωρήσῃ εἰς ἀπερίγραπτον σφαγήν, ὅμοια τῆς ὁποίας δέν ἔχει γίνει» (Φῶς, τ. Α', 1930, σ. 371), πρίν ἐγκαθιδρύσει μιά χιλιετή βασιλεία στόν κόσμο. Φυσικά, ἀπό τή σφαγή θά ἐξαιρεθοῦν τά μέλη τῆς αἵρεσης! Πότε θά γίνουν, ὅμως, αὐτά; Οἱ «προφῆτες» τῆς αἵρεσης ἔλεγαν ὅτι ἡ πλήρης ἐγκαθίδρυση τῆς βασιλείας θά γίνει τό 1914 (Γραφικαί Μελέται, τ. Β', 1889, σ. 111-112). Ὅταν τό ἔτος ἐκεῖνο δέν ἔγινε τίποτε, ἡ ἔλευση τῆς βασιλείας μετατοπίστηκε στό 1918 (ὅ.π., τ. Ζ', ἀγγλ. ἔκδ. 1917, σ. 485). Μετά τή νέα ἀπογοήτευση, ἡ αἵρεση ἰσχυρίστηκε ὅτι ἡ ἐγκαθίδρυση τῆς βασιλείας ἔγινε τό 1914 ἀοράτως στούς οὐρανούς (Σκοπιά 15/3/ 1925)! Παράλληλα, ὁρίστηκε «μέ πλήρη βεβαιότητα» ὡς σημεῖο λήξης τῆς «τωρινῆς θλίψης» καί ἔναρξης τῆς βασιλείας «τό ἔτος 1925, γύρω στό φθινόπωρο» (Χρυσοῦς αἰών, γερμ. ἔκδ. 15/3/1924 καί Ἑκατομμύρια ζώντων οὐδέποτε θά ἀποθάνουσι, σ. 77). Ἀλλά, πάλι δέν συνέβη τίποτε! Ὅμως, οἱ «προφῆτες» τῆς αἵρεσης δέν συνετίστηκαν. Ὅρισαν ὡς νέα χρονολογία τό ἔτος 1975 καί γέμισαν πάλι μέ ἐλπίδες καί προσδοκίες τούς ὁπαδούς της. Ὅταν καί τότε δέν συνέβη τίποτε, ἡ αἵρεση δοκίμασε μεγάλη κρίση.
 Πάνω ἀπό ἕνα ἑκατομμύριο μέλη τήν ἐγκατέλειψαν, μεταξύ τῶν ὁποίων καί ἀνώτατα στελέχη (Ἀντ. Ἀλεβιζοπούλου, Ἐγχειρίδιο αἱρέσεων καί παραχριστιανικῶν ὁμάδων, Ἀθήνα 19973, σ. 466).
Κάτι ἀνάλογο ἰσχύει καί μέ τή διδασκαλία τῶν Πεντηκοστιανῶν γιά τήν «ἁρπαγή τῆς Ἐκκλησίας», κατά τήν ὁποία ὁ Χριστός θά ἔλθει νά «ἁρπάξει» τούς ὁπαδούς του (τά μέλη τῆς αἵρεσης) στό «μεσουράνημα», γιά νά μήν ὑποστοῦν τά δεινά τοῦ Ἀντιχρίστου. Κι ἐδῶ συναντᾶμε τήν ἴδια πρακτική τοῦ προσδιορισμοῦ χρονολογιῶν γιά τήν πραγματοποίηση τῆς «ἁρπαγῆς», μέ βάση δῆθεν προφητικές ἀποκαλύψεις. Στήν ἐφημερίδα «Χριστιανισμός» τῆς «Ἐλευθέρας Ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας τῆς Πεντηκοστῆς» ὁρίζονται ὡς τέτοιες χρονολογίες τό 1986 (φ. 3, Μάρτ. 1986, σ. 1), ἡ δεκατία τοῦ 1990 (φ. 73, Ἰαν. 1991, σ. 1,4), τό 1992 (φ. 79, Ἰούλ. 1991, σ. 6) κ.ἄ. Χαρακτηριστική εἶναι ἡ μαρτυρία ἑνός πρώην μέλους τῆς αἵρεσης, πού ἀντλήσαμε ἀπό τό διαδίκτυο: «Εἶδα τρομερά λάθη ... ψεύτικες προφητεῖες. Ἔλεγαν γιά πράγματα πού θά συμβοῦν καί δέν συνέβαιναν ποτέ. Ἔχουν πολλούς προφῆτες, κάτι σάν μέντιουμ. Εἶπαν προφητεῖες γιά τό πρόσωπό μου, γιά τή ζωή μου, πού δέν βγῆκαν ἀληθινές.
Εἶπαν προφητεῖες γιά τίς ἔσχατες ἡμέρες, γιά πράγματα πού θά γίνουν πάνω στόν πλανήτη μας καί δέν συνέβησαν ποτέ. Ἕνα παράδειγμα: Ἔχουν μιά διδασκαλία γιά τήν ἁρπαγή τῆς Ἐκκλησίας. Ἀπό τό 1987 πού τούς ἀκολούθησα, ἄκουα καθημερινά, "Ἔρχεται ὁ Κύριος, ἀδελφέ! Ἔρχεται ὁ Κύριος! Νά ἑτοιμασθοῦμε νά φύγουμε γιά τόν οὐρανό". Μάλιστα, προσδιώριζαν καί τήν ἡμερομηνία περίπου ... ἀφαιρώντας, προσθέτοντας, πολλαπλασιάζοντας, κατέληξαν ὅτι τό 1993 θά ἔλθει ὁ Ἰησοῦς Χριστός καί θά πάρει στό μεσουράνημα μόνο ἐμᾶς τούς Πεντηκοστιανούς. Μόνο ἐμᾶς, πού εἴμαστε ἀναγεννημένοι, βαπτισμένοι μέ Ἅγ. Πνεῦμα, πού λέμε τά ἀκαταλαβίστικα, πού λέμε ὁ ἕνας στόν ἄλλο προφητεῖες. Περιμέναμε, λοιπόν, τήν ἁρπαγή τῆς Ἐκκλησίας, ἡ ὁποία, φυσικά, δέν συνέβη. Πέρασε τό 1993 καί ἁρπαγή δέν ἦλθε ... Νά μή σας τό πολυλογῶ, στό ὅτι ἀπομακρύνθηκα ἀπό αὐτούς, μιά σημαντική αἰτία ἦταν οἱ ψευδοπροφητεῖες» (http://egolpio.wordpress.com/2009/09/29/martyria_prwhn/).
Πάντως, τά κριτήρια γιά τήν ἀναγνώριση τῶν γνήσιων Προφητῶν ὑπάρχουν ἤδη στήν Παλαιά Διαθήκη, ὅπου ἀναφέρεται: «Ὁ προφήτης, ὁ ὁποῖος τολμᾶ νά μεταδώσει λόγο ἐν ὀνόματί μου, τόν ὁποῖο ἐγώ δέν διέταξα νά μεταδώσει, ἤ ὅποιος ὁμιλεῖ ἐν ὀνόματι ξένων θεῶν, ὁ προφήτης αὐτός πρέπει νά θανατωθεῖ. Κι ἄν διερωτηθεῖς "πῶς θά καταλάβουμε ὅτι ὁ λόγος δέν προέρχεται ἀπό τόν Κύριο;", ἄν ὁ λόγος, πού θά μετα­δώσει ὁ προφήτης ἐν ὀνόματι τοῦ Κυρίου, δέν πραγματοποιηθεῖ καί δέν ἐπαληθευθεῖ, τότε αὐτός ὁ λόγος, δέν προέρχεται ἀπό τόν Κύριο καί ὁ προφήτης μίλησε μέ ἀσέβεια» (Δευτ. 18, 20-21).
Φαινόμενα ψευδοπροφητείας στόν Ὀρθόδοξο χῶρο
Δυστυχῶς, παρόμοια φαινόμενα ἐμφανίζονται ἀκόμη καί στόν Ὀρθόδοξο χῶρο, μέ πρωταγωνιστές λαϊκούς, μοναχούς ἤ κληρικούς, πού πλανήθηκαν ὅπως οἱ παραπάνω αἱρετικοί. Τό Πάσχα τοῦ 2006 κυκλοφόρησε τό βιβλίο τοῦ μοναχοῦ Μάξιμου Βαρβαρῆ μέ τίτλο «Ὁ Ἀντίχριστος ἦλθεν». Ὅπως ἰσχυρίζεται ὁ συγγαφέας στήν ἰστοσελίδα του, τό συνέγραψε μέ τή «βοήθεια τοῦ Θεοῦ». Τό βι­βλίο αὐτό δέν εἶναι ἕνα συνηθισμένο βιβλί­ο! Ἐκεῖ «ἀποδεικνύεται πέραν πάσης ἀμφιβολίας» ὅτι «ὁ Ἀντίχριστος γεννήθηκε τό 1983 καί θά ἐμφανιστεῖ τό 2013 γιά νά κυβερνήσει τό κόσμο γιά 7 πε­ρίπου χρόνια».

Εὐτυχῶς, παρενέβη ἡ Ἱ. Σύνοδος τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος καί καταδίκασε τίς παραπάνω κακοδοξίες. Σέ Ἀπόφασή της (12/12/2007) ἀναφέρεται χαρακτηριστικά: «Ἡ Διαρκής Ἱ. Σύνοδος κατόπιν σχετικῶν Γνωμοδοτήσεων τῶν Συνοδικῶν Ἐπιτροπῶν Δογματικῶν καί Νομοκανονικῶν Ζητημάτων καί ἐπί τῶν Αἱρέσεων, σχετικά μέ τό ἐκδοθέν βιβλίο τοῦ φερομένου ὡς μοναχοῦ κ. Μαξίμου Βαρβαρῆ, μέ τόν τίτλο: «Ὁ Ἀντίχριστος ἦλθεν 1983-2013», ἐνημερώνει ὅτι τό ἐν λόγῳ βιβλίο γέμει κακοδοξιῶν, δέν ἐκφράζει τήν Ὀρθόδοξη Θεολογία καί Πίστη καί συνιστᾶ στούς πιστούς νά εἶναι προσεκτικοί σέ κείμενα καί λόγους πού δέν στηρίζονται στήν Ἁγία Γραφή καί τήν Παράδοση τῆς Ἐκκλησίας μας. Ἐπί τῶν κανονικῶν προβλημάτων σχετικά μέ τήν ἀποπομπή τοῦ ἀνωτέρω ἀπό τήν Ἱ. Μητρόπολη Κορίνθου, ἡ Διαρκής Ἱ. Σύνοδος ἀπεφάνθη ὅτι ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κορίνθου κ. Διονύσιος ὀρθῶς ἔπραξε». Ὅπως προκύπτει καί ἀπό τήν Ἀπόφαση, ὁ Μητροπολίτης Κορίνθου εἶχε ἤδη ἀποπέμψει τόν μοναχό Μάξιμο ἀπό τή Μητρόπολή του. Τελικά, ὁ ἐν λόγω μοναχός, μέ «Ἀνοικτή ἐπιστολή» τό 2011, ἀνακοίνωσε τήν «ἀποτείχισή» του, δηλ. τήν ἔξοδό του ἀπό τό σῶμα τῆς Ἐκκλησίας, ἐπειδή, ὅπως ἀναφέρει, «ὅλοι αὐτοί οἱ ἀνωτέρω» (δηλ. Σύνοδοι, ἐπίσκοποι, κληρικοί κ.λπ.) δέν «μπόρεσαν νά δοῦν καί νά ἀντιληφθοῦν ὅλα ἐκεῖνα "ΤΑ ΣΗΜΕΙΑ τῶν ΚΑΙΡΩΝ"», σύμφωνα μέ «ὅσα στοιχεῖα καί ἀποδείξεις παραθέσαμε μέσα εἰς τό ταπεινόν μας βιβλίον "Ὁ Ἀντίχριστος Ἦλθεν 1983, 2013"» (http://egolpio.wordpress.com/2011/06/14/maximos_apoteixisi/).

Δηλαδή, ὁ π. Μάξιμος ἐγκατέλειψε τήν Ἐκκλησία, ἐπειδή ἐκείνη δέν ἀκολούθησε τίς πλανημένες θεωρίες του γιά τήν ἔλευση τοῦ Ἀντιχρίστου!
Ἄλλη χαρακτηριστική περίπτωση πλάνης στόν Ὀρθόδοξο χῶρο εἶναι αὐτή τοῦ Δημοσθένη Λιακόπουλου. Ὁ κ. Λιακόπουλος, κάνοντας εὐρύτατη χρήση τοῦ μέσου τῆς τηλεόρασης, παραπλανᾶ, προβάλλοντας ἕνα συνοθύλευμα Ἀποκρυφισμοῦ, Οὐφολογίας, Δαιμονολογίας, ψευδοπεπιστημονικῶν ἀντιλήψεων καί θεωριῶν γιά διεθνεῖς συνομωσίες, μαζί μέ διδασκαλίες τῆς Ἁγ. Γραφῆς, ἁγίων Πατέρων καί σύγχρονων Γερόντων τῆς Ὀρθοδοξίας.

Κατά τόν κ. Λιακόπουλο «ἡ γῆ εἶναι κούφια, γεμάτη μιαρά ἔθνη, διαβολαραίους καί καλλικατζαραίους Νεφελίμ, ὁ ἥλιος εἶναι σιδερένια μηχανή, οἱ ὑποχθόνιοι ζοῦν ἀνάμεσά μας καί τρῶνε ἀνθρώπους, ὁ Διόνυσος καί ὁ Μεγαλέξανδρος ἔπειτα ἀπό ἐντολή τοῦ Θεοῦ βούλωσαν τρύπες μέ τεράστιες τάπες - πυραμίδες, ἡ σελήνη εἶναι γεμάτη ἑλληνικές πόλεις καί μέλαθρα, ὁ Λουκιανός ἔγραψε ἀληθῆ ἱστορία, ὁ πλανήτης εἶναι ἑλληνικός, ὅλοι οἱ πολιτισμοί εἶναι ἑλληνικοί, ὅλες οἱ γλῶσσες προέρχονται ἀπό τήν ἑλληνική, ὁ Ἀριστοτέλης ἀνακάλυψε τή σχετικότητα καί τό νόμο τῆς ἀπροσδιοριστίας, ὅλες οἱ γνώσεις τοῦ κόσμου εἶναι γραμμένες στά ἀρχαῖα ἑλληνικά χειρόγραφα, οἱ ἀρχαῖοι Ἕλληνες ἦταν μονοθεϊστές, μᾶλλον πρώιμοι Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί καί δέν πίστευαν στό δωδεκάθεο» (περ. Διάλογος, τ. 52, 2008, σ. 9).

 Οἱ παράλογες καί αὐθαίρετες αὐτές ἀντιλήψεις προβάλλονται ὡς προϊόντα αὐθεντικῆς ἐπιστήμης! Γιά νά στηρίξει τήν περίφημη θεωρία του γιά τά Ἐλοχίμ καί τά Νεφελίμ, δέ διστάζει νά διαστρέψει καί κείμενα τῆς Ἁγ. Γραφῆς, ὅπως τό χωρίο Ψαλμ. 103,4: «ὁ ποιῶν τούς ἀγγέλους αὐτοῦ πνεύματα καί τούς λειτουργούς αὐτοῦ πυρός φλόγα», πού γίνεται: «ὁ ποιῶν τούς ἀγγέλους αὐτοῦ πνεύματα καί τούς ἐλοχίμ αὐτοῦ πυρός φλόγα». Σύμφωνα μέ τήν παραπάνω θεωρία, «ἐν ἀρχῇ ὁ Θεός ἔκανε τούς Ἐλοχίμ, τόν οὐρανό καί τήν γῆ· αὐτοί κάναν Νεφελίμ, ἀφοῦ διασταυρώθηκαν μέ τούς ἀνθρώπους· τά κακά Νεφελίμ ἔμειναν κακά καί τά καλά γίναν Ἕλ. Ἀπό τά καλά Νεφελίμ, τά Ἕλ, βγῆκαν οἱ Ἕλληνες. Τά κακά ζοῦνε κάτω ἀπό τή γῆ (τήν κοίλη γῆ) καί ἐξουσιάζουν τόν κόσμο, μέχρι νά γίνει πόλεμος ξανά» (ὅ.π., σ. 10). Ἀλλοῦ ὁ κ. Λιακόπουλος προβάλλει τίς «προφητεῖες» τοῦ Τραχωνίου τῆς Κύπρου, πού ἔχουν καταδικαστεῖ ἀπό τήν Κυπριακή Ἐκκλησία ὡς «προϊόντα ἀπάτης» (ὅ.π., σ. 10).
Οἱ «προφητεῖες» γιά τό τέλος τοῦ κόσμου τό 2012
Χαρακτηριστικό φαινόμενο τῶν ἡμερῶν μας εἶναι τά ἔντονα σενάρια καί οἱ «προφητεῖες» γιά τό τέλος τοῦ κόσμου στίς 21/12/2012 ἤ σέ ἄλλες παραπλήσιες ἡμερομηνίες (συνήθως μεταξύ 21 καί 24/12/2012). Τά νέα αὐτά σενάρια δέν προέρχονται ἀπό αἱρετικές ὁμάδες, ἀλλά ἀπό τόν εὐρύτερο χῶρο τοῦ Ἀποκρυφισμοῦ. Στηρίζονται κυρίως στό ὅτι τό ἡμερολόγιο τῶν Μάγιας, ἑνός ἀρχαίου λαοῦ τῆς Λατινικῆς Ἀμερικῆς λήγει στίς 21/12/2012. Τότε, σύμφωνα μέ τούς διακινητές αὐτῶν τῶν ἀντιλήψεων, τελειώνει καί ἡ ἱστορία τοῦ κόσμου. Βέβαια, δέν εἶναι ἡ πρώτη φορά πού τό κίνημα τῆς Νέας Ἐποχῆς ἐπικαλεῖται τό ἡμερολόγιο τῶν Μάγιας.

Τό ἔχει χρησιμοποιήσει καί στίς 16/8/1987, γιά τόν παγκόσμιο ἑορτασμό τῆς λεγόμενης «μεγάλης ἁρμονικῆς σύγκλισης». Ἡ χρήση τοῦ ἡμερολογίου συνδυάζεται συνήθως καί μέ γνήσια ἤ μή γνήσια ἐπιστημονικά στοιχεῖα καί ἄλλα ἀνορθολογικά δεδομένα, ὅπως οἱ θεωρίες γιά τή μετατόπιση τῶν πόλων τῆς γῆς, γιά τήν ἀντίστροφη περιστροφή τῆς γῆς, γιά σύγκρουση τῆς γῆς μέ κάποιον πλανήτη, γιά τό φαινόμενο τοῦ θερμοκηπίου, γιά τήν ὑπερθέρμανση τοῦ πλανήτη κ.ἄ.
Πολλές φορές ὅ,τι κακό δέν ἔχει ὁλοκληρώσει ἡ κακῶς νοούμενη πίστη, τό ὁλοκληρώνει ἡ (ἐπίσης κακῶς νοούμενη) τέχνη. Τά σενάρια γιά τό τέλος τοῦ κόσμου τό 2012, ἀφοῦ εἶχαν τεράστια διάδοση ἀπό τά μέσα ἐνημερώσεως καί τό διαδίκτυο, τροφοδότησαν τήν ἐμφάνιση κινηματογραφικῶν προϊόντων, ὅπως ἡ ἀμερικανικῆς προέλευσης ταινία, κόστους πολλῶν ἑκατομμυρίων δολλαρίων, μέ θέμα τό 2012 καί μέ περιεχόμενο, πού συνδυάζει θέσεις τῶν Μάγιας, ἀρχαίων Αἰγυπτίων, Ἰνδιάνων Τσερόκι κ.ἄ. Στό παρελθόν ἀνάλογα σενάρια, μέ ἀντικείμενο τόν φόβο ἀπό μιά κοσμική καταστροφή περιεῖχαν οἱ ταινίες Independance Day (1996) καί Τhe Day after Tomorrow (2004). Παράλληλα, ἕνα πλῆθος βιβλίων κυκλοφορεῖ μέ θέμα τό ἡμερολόγιο τῶν Μάγιας, τά ἀρχαῖα μυστήρια καί τό 2012. Πολλά ἐμφανίζονται μέ ψευδοεπιστημονικό προσωπεῖο, ἐνῶ ἀντλοῦν στοιχεῖα ἀπό τόν χῶρο τῆς ἐπιστημονικῆς φαντασίας καί τοῦ Ἀποκρυφισμοῦ.

Μεγάλο μέρος τους προέρχεται: α) ἀπό νεοεποχίτες - ἐσωτεριστές συγγραφεῖς, ὅπως οἱ T. Zelikovics, A. Klitzke, J. Holley, καί β) ἀπό Medium, πού αὐτοπροσδιορίζονται ὡς πνευματικοί δάσκαλοι, ἀλλά καί ἐκπροσώπους τοῦ σύγχρονου Channeling, ὅπως οἱ Patrizia Alexandra Prister, Peter Ruppel, Dianna Cooper, Gress Brades, Ute Kretzschmar, Phyllis M.H. Atwater. (π. Β. Γεωργοπούλου, «2012. Τό τέλος τοῦ κόσμου;», Ὀρθόδοξος Τύπος, 13/4/2012).
Ὀρθόδοξη Ἐσχατολογία καί ἐλπίδα
Ὅλες οἱ παραπάνω πλανημένες ἀντιλήψεις ἤ σενάρια γιά τό τέλος τοῦ κόσμου καλλιεργοῦν, ὅπως ἤδη ἀναφέραμε, τόν τρόμο, τήν ἀνασφάλεια καί τήν ἀγωνία. Ὅμως, ὁ ἀδιάψευστος λόγος τοῦ Κυρίου προειδοποιεῖ: «Βλέπετε μή τις ὑμᾶς πλανήσῃ ... ἐγερθήσονται γάρ ψευδόχριστοι καί ψευδοπροφῆται, καί δώσουσιν σημεῖα μεγάλα καί τέρατα ὥστε πλανῆσαι, εἰ δυνατόν, καί τούς ἐκλεκτούς» (Ματθ. 24,4-24). Ὁ χρόνος τῆς Δευτέρας Παρουσίας τοῦ Χριστοῦ εἶναι ἄγνωστος, ἀκόμη καί στούς Ἀγγέλους τοῦ οὐρανοῦ (Ματθ. 24,36) καί τό τέλος κόσμου δέν θά ἔλθει ἀπότομα, ὅπως δέχονται τά σύγχρονα καταστροφολογικά σενάρια, ἀλλά θά προηγηθοῦν κάποια προγνωστικά σημεῖα («σημεῖα τῶν καιρῶν»), ἀπό τά ὁποῖα θά ἀντιληφθοῦμε ὅτι τό τέλος τοῦ κόσμου (στήν παροῦσα, τουλάχιστον, μορφή του) πλησιάζει. Αὐτά συνοπτικά εἶναι:

 α) Ἡ κήρυξη τοῦ Εὐαγγελίου στά ἔθνη, β) Ἡ «ἀποστασία», δηλ. ἡ κορύφωση τῆς ἀπιστίας καί τῆς ἁμαρτίας, γ) Ἡ «συνοχή τῶν ἐθνῶν», δηλ. πόλεμοι καί συγκρούσεις στόν κόσμο, δ) Ὁ πολλαπλασιασμός τῶν ψευδοπροφητῶν, ε) Ἡ ἔξαρση τοῦ φυσικοῦ κακοῦ (σεισμοί, φυσικές καταστροφές κ.λπ.) καί στ) ἡ ἐμφάνιση τοῦ Ἀντιχρίστου. Ἡ Ἡμέρα Κυρίου ἔρχεται «ὡς κλέπτης ἐν νυκτί» (Α' Θεσ. 5,2) σέ ὅσους δέν εἶναι σέ πνευματική ἐπαγρύπνιση καί δέν ἀναγνωρίζουν τά «σημεῖα τῶν καιρῶν».
Ὡστόσο, ἡ Ὀρθόδοξη διδασκαλία γιά τά Ἔσχατα, οὔτε φόβο προκαλεῖ, οὔτε ἀγωνία. Περιεχόμενό της εἶναι ἡ ἐλπίδα τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν. Καλεῖ, βέβαια, σέ πνευματική ἀφύπνιση καί ἐπαγρύπνιση, καταστάσεις πού πρέπει νά διακρίνουν μόνιμα κάθε πιστό. Κάθε Χριστιανός, πού ἔχει τόν Χριστό κατοικοῦντα ἐντός του, οὔτε τόν Ἀντίχριστο φοβᾶται, οὔτε, πολύ περισσότερο, τή Δευτέρα Παρουσία τοῦ Κυρίου. Ἀντίθετα, τήν περιμένει μέ χαρά καί ἐλπίδα, γιά νά εἶναι διαρκῶς μαζί Του καί νά μετέχει στή Δόξα Του. Γι’ αὐτό, καί προσεύχεται σ’ Αὐτόν μέ τούς λόγους: «ἐλθέτω ἡ βασιλεία σου» (Ματθ. 6,10), «προσδοκῶ ... ζωήν τοῦ μέλλοντος αἰῶνος» (Σύμβολο Πίστεως), «ἔρχου, Κύριε Ἰησοῦ» (Ἀποκ. 22,20).
 Ιερεύς Σωτήριος Αθανασούλιας

  Ἕκαστον μέλος τῆς ἁγίας σου σαρκός ἀτιμίαν δι' ἡμᾶς ὑπέμεινε τὰς ἀκάνθας ἡ κεφαλή ἡ ὄψις τὰ ἐμπτύσματα αἱ σιαγόνες τὰ ῥαπίσματα τὸ στό...