Η
Γέννηση της Θεοτόκου, τοιχογραφία, β' μισό 14ου αι., νοτιοανατολικό
παρεκκλήσι, Αγία Σοφία, Μυστράς. (Φωτ. Αρχείο 5ης Ε.Β.Α., φωτ. Γιάννης
Πατρικιάνος)
Η ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ
1. Κατά πρῶτον, χριστιανοί μου, ἤθελα νά σᾶς πῶ ὅτι ἡ Ἐκκλησία μας δέν γιορτάζει γενέθλια. Οἱ ἅγιοι τῆς Ἐκκλησίας μας ἑορτάζουν τήν ἡμέρα πού ἔφυγαν ἀπό τόν κόσμο αὐτό, εἴτε μέ μαρτύριο, εἴτε «ἐν εἰρήνῃ», μέ φυσικό δηλαδή θάνατο. Γενέθλια ἡ Ἐκκλησία δέν γιορτάζει, παρά μόνον τά Γενέθλια τοῦ Χριστοῦ στίς 25 Δεκεμβρίου, γιατί ἡ Γέννηση τοῦ Χριστοῦ ἔφερε τήν σωτηρία στόν κόσμο. Καί ἀφοῦ ἡ Ἐκκλησία μας ἑορτάζει τά Γενέθλια τοῦ Χριστοῦ, ἑορτάζει καί τά Γενέθλια τῆς Παναγίας, ἀκόμη καί τά Γενέθλια τοῦ Ἰωάννου τοῦ Προδρόμου, γιατί ἡ Γέννηση τῶν δύο αὐτῶν Προσώπων προμηνύει τόν ἐρχομό τοῦ Χριστοῦ. Ἔτσι λοιπόν σήμερα ἑορτάζουμε τά Γενέθλια τῆς Παναγίας μας.
Ἀλλά ἀφοῦ, χριστιανοί μου, ἡ Ἐκκλησία μας δέν γιορτάζει γενέθλια, τί εἶναι αὐτό πού γίνεται σε ᾿μᾶς σήμερα μέ τίς γιορτές τῶν γενεθλίων μας; Ἐντάξει! Δέν θά περάσουμε ἀδιάφορα την ἀνάμνηση τῆς ἡμέρας πού γεννηθήκαμε, ἀλλά θά εὐχαριστήσουμε τόν Θεό γιά τά χρόνια πού μᾶς ἄφησε νά ζήσουμε καί θά Τόν παρακαλέσουμε πάλι γιά τά ὑπόλοιπα χρόνια τῆς ζωῆς μας.
Αὐτός ὅμως ὁ παρατονισμός τῆς ἡμέρας τῶν γενεθλίων καί τά ξεφαντώματα τῶν νέων μας, ἀλλά καί τῶν μικρῶν μας παιδιῶν ἀκόμη στά γενέθλιά τους, εἶναι δυτικό «φροῦτο». Μᾶς ἦρθε ἀπ᾿ ἔξω. Ἔ, βέβαια! Ἀφοῦ τά ὀνόματα τῶν ἀνθρώπων τῆς Δύσεως δέν εἶναι ὀνόματα ἁγίων, γιά νά γιορτάσουν τήν μνήμη τους, γιορτάζουν τήν ἡμέρα τῶν γενεθλίων τους. Πάντως νά ξέρετε, χριστιανοί μου, ὅτι τά πραγματικά γενέθλια τοῦ χριστιανοῦ εἶναι ἡ μέρα πού βαπτίστηκε. Κι ἄν θέλετε κάθε χρόνο νά ἑορτάζετε τά γενέθλια τῶν παιδιῶν σας, νά τιμᾶτε τήν ἡμέρα πού βαπτίστηκε τό παιδί σας. Καί νά καλεῖτε σ᾿ αὐτή τήν γιορτή τῶν πραγματικῶν γενεθλίων καί τόν Ἱερέα πού βάπτισε τό παιδάκι. Ἔτσι, καί μέ αὐτόν τόν τρόπο, θά συνειδητοποιήσει ὁ μικρός, ἀλλά καί οἱ μεγάλοι ὅτι ἀνήκουμε στήν ἱερή Οἰκογένεια τῆς Ἐκκλησίας.
2. Τά Γενέθλια τῆς Παναγίας, χριστιανοί μου, δηλώνουν ὅτι τελειώνει ὁ σκοπός τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης. Ἡ Παλαιά Διαθήκη μᾶς προφητεύει τόν ἐρχομό τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ.
Ἀλλά γιά τήν Γέννηση τοῦ Χριστοῦ ἔπρεπε νά βρεθεῖ καί ἡ κατάλληλη γυναίκα, ἡ ὁποία θά γινόταν ἡ Μητέρα Του. Καί ὅλη ἡ Παλαιά Διαθήκη ἐργάζεται στό νά γεννηθεῖ σέ κάποια της γενεά ἡ Ἅγια καί Πανάγια αὐτή Γυναίκα, πού θά γίνει ἡ Μητέρα τοῦ Μεσσία. Ναί! Ὅλο αὐτό τό εὐλογημένο περιβόλι τοῦ Θεοῦ, πού λέγεται Παλαιά Διαθήκη, ἔχει ὡς σκοπό τό νά βγάλει τόν ὡραῖο καρπό, τήν Παναγία! Καί ὅταν γεννήθηκε ἡ Παναγία – καί σήμερα ἑορτάζουμε τά Γενέθλιά Της – τελειώνει λοιπόν, ὅπως σᾶς εἶπα, ἡ Παλαιά Διαθήκη. Γι᾿ αὐτό καί ἕνα σχετικό τροπάριο λέγει στήν Παναγία: «Ἄχραντε, ἡ διά λόγου τόν Λόγον ἀνερμηνεύτως ἐπ᾿ ἐσχάτων τῶν ἡμερῶν τεκοῦσα...». Ποιές εἶναι αὐτές οἱ «ἔσχατες ἡμέρες»; Ὄχι, βέβαια, ἡ Δεύτερη Παρουσία τοῦ Χριστοῦ, ἀλλά τό τέλος τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης μέ τήν Γέννηση τῆς Παναγίας.
3. Ἡ Παναγία μας γεννήθηκε ἀπό στείρα γυναίκα, τήν Ἄννα. Γιατί αὐτό; Αὐτό ἔγινε γιά νά προειδοποιήσει τό θαῦμα τῆς Γεννήσεως τοῦ Χριστοῦ ἀπό παρθένο. Καί σ᾿ αὐτό τον σκοπό ἀπέβλεπαν οἱ στεῖρες γυναῖκες στήν Παλαιά Διαθήκη, πού τεκνοποίησαν θαυμαστῶς.
«Ἄν σᾶς ρωτοῦν οἱ Ἰουδαῖοι – λέει ὁ Χρυσόστομος – πῶς ἔτεκε ἡ Παρθένος, νά τους ρωτᾶτε καί σεῖς: Πῶς ἔτεκε ἡ στείρα;». Ἀλλά οἱ γονεῖς τῆς Παναγίας, ὁ Ἰωακείμ καί ἡ Ἄννα, ἦταν καί σέ πολύ προχωρημένη ἡλικία. Αὐτό, χριστιανοί μου, δηλώνει ὅτι αὐτοί οἱ γέροντες γονεῖς γιά τήν σύλληψη τῆς Παναγίας δέν ἑνώθηκαν ἀπό ἡδονή, ἀλλά ἀπό παρόρμηση Κυρίου. Γι᾿ αὐτό καί ὁ μεγάλος δογματικός τῆς Ἐκκλησίας μας, ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός, τό σπέρμα τοῦ Ἰωακείμ γιά τήν γέννηση τῆς Παναγίας τό λέει «Πανάμωμο σπέρμα»!!!
4. Ἡ ἑορτή τῆς Γεννήσεως τῆς Παναγίας, ἀδελφοί μου, εἶναι, ξαναλέγω, μεγάλη ἑορτή. Εἶναι ἡ πρώτη θεομητορική ἑορτή τοῦ Νέου Ἐκκλησιαστικοῦ Ἔτους. Γιατί δέν πρέπει νά λησμονοῦμε ὅτι ὁ μήνας Σεπτέμβριος εἶναι ὁ πρῶτος μήνας τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ ἔτους.
Ἡ 1η Ἰανουαρίου θεωρεῖται ὡς πρώτη τοῦ ἔτους γιά ὅλους τούς ἀνθρώπους τῆς οἰκουμένης. Καί γιά ὀρθοδόξους καί γιά αἱρετικούς. Ἀλλά σάν ὀρθόδοξοι δέν πρέπει νά λησμονοῦμε την 1η Σεπτεμβρίου, μέ τήν ὁποία ἀρχίζουμε τό νέο Ἐκκλησιαστικό Ἔτος. Ἡ ἑορτή λοιπόν τῶν Γενεθλίων τῆς Παναγίας μας, στίς 8 Σεπτεμβρίου, εἶναι ἡ πρώτη θεομητορική ἑορτή τοῦ ἔτους. Καί μή λησμονοῦμε ὅτι τώρα, σέ μία ἑβδομάδα, θά γιορτάσουμε καί τήν ἄλλη μεγάλη ἑορτή, τήν Ὕψωση τοῦ Τιμίου Σταυροῦ. Τήν Παναγία καί τόν Σταυρό λοιπόν γιορτάζουμε αὐτόν τόν μήνα. Αὐτά τά δύο ἔχουμε ἐμεῖς οἱ ὀρθόδοξοι: Παναγία καί Σταυρό, Σταυρό καί Παναγία! Καί τά εἶπα ἔτσι ἀντίστροφα, γιατί στήν Ὀρθόδοξη Θεολογία μας ὅ,τι λέγεται γιά τήν Παναγία λέγεται καί γιά τόν Σταυρό. Καί ὅ,τι λέγεται γιά τόν Σταυρό λέγεται καί γιά τήν Παναγία.
Χαρεῖτε, ἀδελφοί χριστιανοί! Γεννήθηκε ἡ Παναγία. Ὁ κόσμος τώρα ἔχει Παναγία, πού θά φέρει σ᾿ ὅλους τήν χαρά μέ τήν Γέννηση τοῦ Χριστοῦ. Γι᾿ αὐτό καί λέγει τό Ἀπολυτίκιο: «Ἡ γέννησή σου, Θεοτόκε, χαράν ἐμήνυσε πάσῃ τῇ οἰκουμένῃ. Ἐκ σοῦ γάρ ἀνέτειλεν ὁ Ἥλιος τῆς δικαιοσύνης, Χριστός ὁ Θεός ἡμῶν...».
Μέ πολλές εὐχές,
† Ὁ Μητροπολίτης Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως Ἰερεμίας
Βιογραφικό του Μητροπολίτη Ιερεμία Φούντα
Ο Μητροπολίτης Ιερεμίας γεννήθηκε το 1941 στην πόλη της Ναυπάκτου.
Το 1964 έλαβε τον πτυχιακό του τίτλο από την Θεολογική Σχολή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου της Αθήνας.
Το 2000 αναγορεύτηκε Διδάκτωρ της Θεολογίας. Το 2003 εξελέγη Επίκουρος Καθηγητής, ενώ το 2006 εξελέγη Τακτικός Καθηγητής της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Αθήνας.
Χειροτονήθηκε Διάκονος το 1969. Πρεσβύτερος χειροτονήθηκε το 1972. Ανέλαβε καθήκοντα Ιεροκήρυκα σε πολλές Μητροπόλεις και στην Ιερά Αρχιεπισκοπή Αθηνών.
Μητροπολίτης Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως εξελέγη από την Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδος στις 14 Οκτωβρίου 2006.
Έχει συγγράψει διάφορα έργα θεολογικού και ερμηνευτικού περιεχομένου.
