Ἅγιοι Κλήμης καὶ Ἀγαθάγγελος οἱ Μάρτυρες και ο Ὅσιος Γεννάδιος ἐκ Λιθουανίας, 23 Ιανουαρίου.

Ὁ Ἅγιος Ἱερομάρτυρας Κλήμης καταγόταν ἀπὸ τὴν Ἄγκυρα, ἀπὸ πατέρα Ἐθνικὸ καὶ μητέρα Χριστιανή, ποὺ ὀνομαζόταν Εὐφροσύνη. Σὲ ἡλικία δώδεκα ἐτῶν ἐκάρη μοναχὸς καὶ σὲ ἡλικία εἴκοσι ἐτῶν χειροτονήθηκε Ἐπίσκοπος Ἀγκύρας.

Ὁ μακάριος Ἱερομάρτυρας γνώρισε σὲ ὅλη του σχεδὸν τὴ ζωὴ τὸ μαρτύριο. Ὑπέστη παντοειδεῖς καὶ φρικώδεις βασάνους ἐπὶ αὐτοκράτορα Διοκλητιανοῦ (284 – 305 μ.Χ.) καὶ αὐτοκράτορα Μαξιμιανοῦ (285 – 305 μ.Χ.). Πράγματι, ὁ ἀγώνας του πρὸς τοὺς τυράννους κράτησε ἐπὶ εἴκοσι ὀκτὼ ὁλόκληρα χρόνια, χωρὶς νὰ διακόπτεται.

Στὴ φυλακὴ τῆς Ρώμης τὸν κρέμασαν σὲ ἕνα ξύλο καὶ τοῦ ξέσκισαν τὸ σῶμα μὲ σιδερένια νύχια, τὸν κτύπησαν μὲ πέτρες, τὸν ἔδεσαν σὲ τροχὸ ποὺ γυρίζοντας τοῦ συνέτριψε τὸ σῶμα, τοῦ συνέτριψαν τὰ σαγόνια καὶ τοῦ ἔβγαλαν τὰ δόντια. Ἔτσι λοιπόν, ὁ Ἱερομάρτυς Κλήμης, ἀφοῦ γνώρισε κάθε μορφὴ μαρτυρίου, ἀφοῦ ἔλεγξε μὲ τοὺς λόγους του καὶ τὸ ἅγιο παράδειγμά του τοὺς δυσεβεῖς καὶ ἀφοῦ μὲ τὴν ὑπομονὴ καὶ καρτερία του κατέπληξε καὶ αὐτοὺς τοὺς Ἀγγέλους, ἔλαβε τὸ στέφανο τῆς οὐράνιας δόξας.

Ὁ Ἅγιος Μάρτυς Ἀγαθάγγελος καταγόταν ἀπὸ τὴν Ρώμη. Ὅταν ὁ Ἅγιος Κλήμης ἦταν φυλακισμένος στὴ Ρώμη, πρῶτος ὁ Ἅγιος Ἀγαθάγγελος καὶ ἔπειτα ἄλλοι, ποὺ πίστεψαν στὸν Χριστό, προσῆλθαν στὴ φυλακὴ καὶ τοὺς βάπτισε. Ὅλους αὐτοὺς ποὺ βαπτίσθηκαν, ὁ εἰδωλολάτρης αὐτοκράτορας τοὺς ἀποκεφάλισε. Μόνο ὁ Ἅγιος Ἀγαθάγγελος δραπέτευσε καὶ ἀνέβηκε κρυφὰ στὸ πλοῖο, στὸ ὁποῖο οἱ στρατιῶτες τοῦ Μαξιμιανοῦ θὰ ἔβαζαν τὸν Ἅγιο Κλήμεντα, γιὰ νὰ τὸν στείλουν δέσμιο στὴ Νικομήδεια. Μόλις μπῆκε στὸ πλοῖο ὁ Ἱερομάρτυς Κλήμης, ὁ Ἅγιος Ἀγαθάγγελος ἔπεσε στὰ πόδια του. Ὁ Κλήμης χάρηκε ποὺ εἶδε τὸν Ἀγαθάγγελο ἐκεῖ καὶ θεώρησε τὸν πόθο του νὰ μαρτυρήσει γιὰ τὸν Χριστὸ ὡς εὐλογία Θεοῦ.

Ἐπάνω στὸ πλοῖο καὶ οἱ δυὸ Ἅγιοι ὑπέστησαν φοβερὰ βασανιστήρια, ὥσπου ἔφθασαν στὴν Ἄγκυρα καὶ παρεδόθησαν στὸν Λούκιο, τὸν τοπικὸ ἄρχοντα. Τὰ φρικώδη βασανιστήρια ἄρχισαν. Τοὺς κρέμασαν σὲ ξύλο, τοὺς ἔκαψαν μὲ ἀναμμένες λαμπάδες τὰ πλευρά, τοὺς τρύπησαν μὲ πυρακτωμένα σουβλιὰ τὰ χέρια ἀνάμεσα στὰ δάκτυλα, τοὺς ἔριξαν σὲ ἀσβέστη ἐπὶ δύο ἡμέρες, τοὺς κτύπησαν μὲ ράβδους, ἔμπηξαν στὴ γῆ ἀκόντια μὲ τὶς αἰχμές τους πρὸς τὰ πάνω καὶ τοὺς ξάπλωσαν ἀπάνω στὶς αἰχμές, μὲ ἀποτέλεσμα νὰ κατατρυπηθοῦν τὰ σώματά τους καὶ νὰ τοὺς προκληθοῦν ἀφόρητοι πόνοι. Ἰδιαίτερα τοῦ Ἁγίου Ἀγαθαγγέλου περιέλουσαν τὸ κεφάλι μὲ λιωμένο μολύβι. Στὴν συνέχεια τοὺς ἔδεσαν στὸ λαιμὸ μυλόπετρες καὶ τοὺς ἔσυραν στοὺς δρόμους τῆς πόλεως.

Ὕστερα ἀπὸ ἐντολὴ τοῦ Λουκίου καὶ οἱ δυὸ Ἅγιοι ἀποκεφαλίσθηκαν. Μαζί τους ἀποκεφαλίσθηκαν καὶ οἱ ὑπόλοιποι ἄνδρες, γυναῖκες καὶ παιδιὰ ποὺ εἶχαν πιστέψει στὸν Χριστό.

Ἡ Σύναξή τους τελεῖται στὸ Μαρτύριο, τὸ ὁποῖο βρίσκεται στὴν περιοχὴ Εὐδοξίου, πέραν τοῦ Ἀνάπλου καὶ στὴν Ἐκκλησία τῆς Ἁγίας Εἰρήνης, τῆς παλαιᾶς καὶ τῆς νέας.
Ναὸ τοῦ Ἁγίου Κλήμεντος ἀνήγειρε ὁ αὐτοκράτορας Βασίλειος Β’ (976 – 1025 μ.Χ.) στὰ ἀνάκτορα, ἐντὸς τοῦ ὁποίου φυλασσόταν ἡ κάρα τοῦ Ἁγίου μὲ ἄλλα ἱερὰ λείψανα. Ἀπὸ τὶς ἀρχὲς τοῦ 10^ου αἰώνα μ.Χ. ἡ σύναξη τῶν Ἁγίων ἄρχισε νὰ τελεῖται στὴ μονὴ τοῦ Πατριάρχη Εὐθυμίου (907 – 912 μ.Χ.), ποὺ βρισκόταν στὴν περιοχὴ τῶν Ὑψωμαθείων Κωνσταντινουπόλεως, στὴν ὁποία, τὸ ἔτος 907 μ.Χ., ὁ Μητροπολίτης Ἀγκύρας Γαβριὴλ δώρισε τὸ ὠμοφόριο τοῦ Ἁγίου Κλήμεντος καὶ λείψανα τοῦ Ἁγίου Ἀγαθαγγέλου.

Ἀπολυτίκιον τοῦ Ἁγίου Κλήμεντος. Ἦχος δ’.

Κλῆμα ὁσιότητος, καὶ στέλεχος ἀθλήσεως, ἄνθος ἱερώτατον, καὶ καρπὸς ὡς θεόσδοτος, τοῖς πιστοῖς πανίερε, ἡδύτατος ἐβλάστησας. Ἀλλ’ ὡς Μαρτύρων σύναθλος, καὶ Ἱεραρχῶν σύνθρονος, πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν. 

Ἀπολυτίκιον τοῦ Ἁγίου Ἀγαθαγγέλου. Ἦχος δ’. Ὁ ὑψωθεὶς ἐν τῷ Σταυρῷ. 
Ὡς ἀγαθῶν ἀγγελιῶν προμηθέα, τῆς πρὸς ἡμᾶς τοῦ Ἰησοῦ εὐσπλαγχνίας, χαρμονικῶς ὑμνοῦμέν σε Μαρτύρων στερρέ· σὺ γὰρ Ἀγαθάγγελε, ἐναθλήσας νομίμως, στάσεως ἠξίωσαι τῆς Ἀγγέλων ἀξίως· μεθ’ ὧν πρεσβεύοις πάντοτε Χριστῷ, πάσης ῥυσθῆναι, ἡμᾶς περιστάσεως.

Κοντάκιον τοῦ Ἁγίου Κλήμεντος. Ἦχος δ’. Ἐπεφάνης σήμερον.

Τῆς ἀμπέλου γέγονας τίμιον κλῆμα, τοῦ Χριστοῦ πανεύφημε, Κλήμη πολύαθλος ὀφθείς, σὺν τῷ συνάθλῳ τε ἔκραζες· Χριστὸς Μαρτύρων φαιδρὸν ἀγαλλίαμα.

Κοντάκιον τοῦ Ἁγίου Ἀγαθαγγέλου. Ἦχος δ’. Ἐπεφάνης σήμερον.
Ἐν ἀθλήσει ἄγγελος μάκαρ ἐδείχθης, ἐνεγκὼν ὡς ἄσαρκος, τῶν ἀλγηδόνων τὰς ποινάς· ὅθεν Χριστὸς Ἀγαθάγγελε, ὑπερφυοῦς σε ἠξίωσε χάριτος.

Μεγαλυνάριον τοῦ Ἁγίου Κλήμεντος.

Βότρυας ἐνέγκας ζωοποιούς, ἄθλων γεωργίᾳ, ὥσπερ ἄμπελος εὐκαρπής, οἶνον ἀποστάζεις, ἀρρήτου κοινωνίας, μυσταγωγὲ τοῦ Λόγου, Κλήμη πανάριστε.

Μεγαλυνάριον τοῦ Ἁγίου Ἀγαθαγγέλου.
Φέγγει ἀληθείας καταυγασθείς, υἱὸς φωτὸς ὤφθης, δι’ ἀγώνων μαρτυρικῶν· ὅθεν ὡς Χριστοῦ σε, γενναῖον στρατιώτην, ὑμνοῦμεν ἐπαξίως, ὦ Ἀγαθάγγελε.

Ὁ Ὅσιος Γεννάδιος γεννήθηκε στὴν πόλη Κοστρόμα τῆς Λιθουανίας καὶ ἦταν υἱὸς εὐσεβοῦς καὶ εὐγενοῦς οἰκογενείας. Τὸ ὄνομά του ἦταν Γρηγόριος καὶ ἀπὸ τὴν παιδικὴ ἡλικίας ἔδειξε μεγάλη ἀγάπη πρὸς τὴν λειτουργικὴ ζωὴ τῆς Ἐκκλησίας.

Ἐπειδὴ στὴν περιοχὴ ποὺ μεγάλωσε, πλεόναζε τὸ ρωμαιοκαθολικὸ στοιχεῖο, θέλησε νὰ ἐγκαταλείψει τὴ γενέτειρά του καὶ νὰ πάει νὰ ζήσει στὴ γειτονικὴ Ρωσία. Ἔτσι ἔφτασε στὴ Μόσχα, ὅπου γνώρισε ἕναν ἄλλο νέο, τὸν Θεόδωρο, μὲ τὴν ἴδια φλογερὴ ἀγάπη γιὰ τὸ μοναχικὸ βίο. Μαζὶ πῆγαν νὰ συμβουλευτοῦν τὸν Ἅγιο Ἀλέξανδρο τοῦ Σβέρ, ὁ ὁποῖος τὸν μὲν Γρηγόριο ἔστειλε στὴ μονὴ τοῦ Κομέλση, ἐνῶ τὸν Θεόδωρο πίσω στὸν κόσμο.

Στὴ μονὴ τοῦ Κομέλση ὁ Γρηγόριος ἔγινε ὁ πιὸ ἀφοσιωμένος μαθητὴς τοῦ Ἁγίου Κορνηλίου καὶ ἐκάρη μοναχὸς μὲ τὸ ὄνομα Γεννάδιος. Τὰ χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος στόλιζαν τὴν ὕπαρξη τοῦ νέου μοναχοῦ.

Πρὸς τὸ τέλος τοῦ βίου του ὁ Ἅγιος Κορνήλιος πῆρε μαζί του τὸν Ὅσιο Γεννάδιο καὶ ἵδρυσαν μία νέα μονὴ στὴν Κοστρόμα, τὴ μονὴ Λιουμπεμώφ. Ἐκεῖ ἔζησε ὁ Ὅσιος τὸν ὑπόλοιπο χρόνο τῆς ζωῆς του μὲ εἰρήνη καὶ ἄσκηση. Ὁ Θεὸς τὸν ἀξίωσε νὰ κάνει θαύματα καὶ νὰ ἔχει τὸ προορατικὸ χάρισμα. Ὁ Τσάρος Ἰβὰν ὁ Τρομερὸς τὸν εὐλαβεῖτο πολὺ καὶ τὸν ἔκανε παιδαγωγὸ τῆς θυγατέρας του.
Ὁ Ὅσιος Γεννάδιος κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ ἔτος 1565.