Τα Άγια Θεοφάνεια -π. Χρήστος Πιτυρίνης

Τα Άγια Θεοφάνεια

Εορτή μεγάλη σήμερα, αγαπητοί μου, για όλους τους ορθοδόξους λαούς. Ιδιαιτέρως την εορτάζει ή Ελλάς, χώρα ναυτική. Οι ναυτικοί μας, όπου και να πλέουν, είτε στον Ατλαντικό είτε στον Ειρηνικό ωκεανό, την τιμούν χαρμοσύνως. Σήμερα αγιάζονται τα νερά και οι θάλασσες με τον Τίμιο Σταυρό. Η εορτή των Φώτων είναι το τέλος μιας εκκλησιαστικής περιόδου που ονομάζεται Δωδεκαήμερο. Τελειώνει σήμερα το Δωδεκαήμερο, που άρχισε με τη γέννηση του Χριστού.

Να μιλήσουμε για την εορτή των Φώτων; Μικρή ή διάνοιά μας, ασθενής ή γλώσσα μας, και το μυστήριο που αποκαλύπτεται σήμερα με τη βάπτιση του Κυρίου απέραντο όπως ο ωκεανός. Μάλλον πρέπει να σιωπήσουμε. Άλλα για να μη μείνη ο άμβωνας άφωνος τέτοια μέρα, τολμώ, επικαλούμενος τη χάρη του Αγίου Πνεύματος, κάτι να πω. Ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός παρουσιάστηκε στη γη ως άνθρωπος υπό τις πλέον ταπεινές συνθήκες, ήλθε ως νήπιο, γεννήθηκε από πάμπτωχη κόρη σε μια κωμόπολη της Ιουδαίας μέσα σε ένα σπήλαιο. 

Ποιος, βλέποντας το βρέφος εκείνο, ήταν δυνατόν να φανταστή, ότι κάτω από αυτό το σχήμα κρυβόταν ή Θεότης; Μετά από οκτώ ήμερες δέχθηκε την περιτομή και έλαβε το όνομα Ιησούς Χριστός, «το ὑπέρ πᾶν ὄνομα». Δώδεκα ετών τον βλέπουμε πάλι στο ναό του Σολομώντος, όπου κατέπληξε τους σοφούς πρεσβυτέρους με τις ερωτήσεις και απαντήσεις του. Μετά, για το διάστημα από δώδεκα ετών έως τριάντα, ορισμένοι λένε πολλά φανταστικά, άσχετα όμως με το Ευαγγέλιο. Αλλά ένα είναι το βέβαιο, ότι ο Ιησούς Χριστός έζησε αφανής. Αφάνεια.

Ωραία είναι ή αφάνεια! Που ήταν; Έμενε και εργαζόταν στη Ναζαρέτ ως ξυλουργός. Κρατούσε σκεπάρνια, πριόνια, σφυριά και καρφιά. Είναι ό πρώτος εργάτης! Τίμησε την εργασία εκεί στο εργαστήριο του νομιζομένου πατρός του. Έτσι έμεινε άγνωστος. Ποιος φανταζόταν, ότι αυτός ο ξυλουργός είναι ο προφητευμένος από αιώνων «υἰός ἀνθρώπου»; Αλλά ήρθε ή ώρα να εμφανιστεί. Και τότε παρουσιάστηκε ο Ιωάννης ο Πρόδρομος. Κήρυττε μετάνοια και είλκυε κόσμο πολύ. Όλοι έσπευδαν στα ρείθρα του Ιορδανού, μετανοούσαν και βαπτίζονταν.

Μέσα στο πλήθος ήρθε και ο Χριστός. Ήταν απέριττος, χωρίς κάποιο εξωτερικό διακριτικό, δεν φορούσε διάδημα. Ο Ιωάννης όμως διέκρινε, ότι κάτω από το φτωχικό του παρουσιαστικό υπήρχε ή Θεότης. Τον αντιλήφθηκε, γι’ αυτό ακριβώς ήταν εκεί. Ο Χριστός του λέει Βάπτισε με. Ο Ιωάννης του απαντά. Δεν είμαι άξιος, εγώ έχω ανάγκη να βαπτισθώ από σ’ ένα. Ο Χριστός επιμένει και στο τέλος ο Ιωάννης πειθαρχεί. Κι όταν τον βάπτισε, τότε άνοιξαν οι ουρανοί, είδε το Πνεύμα το Άγιο σαν περιστερά λευκή να κατεβαίνει επάνω στην κεφαλή του Χριστού μας, και ακούστηκε ή φωνή του ουρανίου Πατρός να μαρτυρεί για αυτόν. Έτσι αποκαλύφθηκε το Μέγα Μυστήριο.

Ένας ασεβέστατος «λογοτέχνης» τόλμησε να διακωμώδηση το μυστήριο αυτό. Μα τί θα πή «λογοτέχνης»; Αν βρίσει κάποιος τον πατέρα σου, θα το δεχτής επειδή είναι λογοτέχνης;Ο ένας βρίζει χυδαίως και ο άλλος βρίζει λογοτεχνικώς. Τί σημασία έχει; είτε σε χυδαία γλώσσα είτε σε λογοτεχνική, ύβρις είναι. Το ύβρισαν λοιπόν οι άπιστοι το μυστήριο. Τους φαίνεται σκάνδαλο. Εμείς το βλέπουμε διαφορετικά. Υπάρχει μία λέξη του ευαγγελίου πολύ χαρακτηριστική. Τί λέει; Στον Ιορδάνη έμπαιναν γυμνοί στο νερό και, όπως ήταν, εξομολογούνταν τις αμαρτίες τους. Και άλλοι μεν έμεναν περισσότερο, άλλοι λιγότερο, αναλόγως των αμαρτημάτων πού είχαν να πουν. Όλοι πάντως έμεναν ένα διάστημα βυθισμένοι. Ένας μόνο δεν έμεινε καθόλου, ο «Χριστός».

Το λέει το ευαγγέλιο. «Καὶ βαπτισθεῖς ὁ Ἰησούς ἀνέβει εὐθύς ἀπό τοῦ ὕδατος». Είδατε μια λέξη τί σημασία έχει; «Εὐθύς», λέει. Μόλις μπήκε, βγήκε. Γιατί; Διότι δεν είχε τί να πή, δεν είχε αμαρτήματα! Το «ευθύς» είναι μαρτυρία της Αγίας Γραφής, ότι ο Κύριος ήταν λευκός όχι μόνο από το προπατορικό αμάρτημα, αλλά και από προσωπικά αμαρτήματα. Ήταν ο μόνος πού απηύθυνε εκείνο το αναπάντητο ερώτημα. «Τίς ἐξ ὑμῶν ἐλέγχει με περί ἀμαρτίας;». Αλλά αφού είναι αναμάρτητος, τότε γιατί βαπτίσθηκε; Ή βάπτισις του Χρίστου έχει πολλούς λόγους. Βαπτίσθηκε, για να ακουσθή η μαρτυρία του Πατρός, να φανή ή συμφωνία του Αγίου Πνεύματος, και να βεβαιωθεί έτσι ή Θεότης του Υιού. Βαπτίσθηκε, για να φανερωθή το Μέγα μυστήριο της Αγίας Τριάδος.

Βαπτίσθηκε, για να αγιάσει τα ύδατα. Βαπτίσθηκε ακόμα, για να είναι το βάπτισμα του υπόδειγμα σε εμάς, αν βαπτίσθηκε εκείνος που δεν είχε ανάγκη βαπτίσεως, πολύ περισσότερο έχουμε εμείς ανάγκη να βαπτισθούμε. Στο βάπτισμα γίνεται μυστήριο. Ποιος όμως το νιώθει; Γελούν τώρα όλοι οι καλεσμένοι την ώρα που τελείτε το Μυστήριο του Βαπτίσματος. Όλοι μας θεομπαίχτες καταντήσαμε... Αλλά και στο βαπτιζόμενο, λόγω της ηλικίας, δεν υπάρχει συνείδησις του μυστηρίου.

Το μυστήριο θέλει πίστη «ομολογώ εν βάπτισμα εις άφεσιν αμαρτιών». Αν πιστεύαμε, αν είχαμε μάτια αγγέλων, θα βλέπαμε ότι ή ψυχή εκείνου πού βαπτίζεται, προτού να μπη στην κολυμβήθρα είναι μαύρη σαν τα φτερά του κόρακα, αλλά όταν βγαίνει από την κολυμβήθρα, μετά την τρίτη κατάδυση «εἰς το ὄνομα τοῦ Πατρός καὶ τοῦ Υἰού καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος» αυτή είναι αγαπητοί μου ή πίστη μας, βγαίνει πιο λευκή και από το χιόνι που καλύπτει τώρα τα βουνά της πατρίδος μας. Για αυτό βλέπεις, το παιδί που βαπτίζεται είναι υποχρεωτικό να το ντύνουν στα λευκά, σύμβολο ότι καθαρίστηκε. Σαν να λέει. Πλύνε με, Κύριε, «και υπέρ χιόνα λευκανθήσομαι».

Γεννάται όμως το ερώτημα. Μετά το βάπτισμα τί γίνεται; Όλοι λερώνουμε το χιτώνα του βαπτίσματος, δεν τον κρατούμε καθαρό και αμόλυντο, όπως λέει σήμερα ή Εκκλησία «Όσοι εις Χριστόν έβαπτίσθητε, Χριστόν ένεδύσασθε». Και το ερώτημα, που συγκλόνισε ολόκληρη την Εκκλησία είναι. Τα αμαρτήματα πρίν από το βάπτισμα, είτε κληρονομικά είτε προσωπικά, συγχωρούνται. Μετά το βάπτισμα συγχωρούνται; Διχάστηκαν στην πρώτη Εκκλησία. Άλλοι είπαν, ότι δεν συγχωρούνται. Αλλά ή Εκκλησία είπε ότι, κατά το πνεύμα του Ευαγγελίου, συγχωρούνται. Πώς συγχωρούνται; Έχει ή Εκκλησία ένα άλλο μυστήριο, που είναι ένα δεύτερο βάπτισμα.

Βαπτισθήκαμε στην κολυμβήθρα, πρέπει να βαπτισθούμε και σ’ αυτό. Όπως αυτός που δεν βαπτίζεται δεν θεωρείται Χριστιανός, έτσι και αυτός που αμάρτησε δεν συγχωρείται αν δεν πέραση από αυτό. Ποιο είναι το δεύτερο βάπτισμα; Είναι ή μετάνοια και η εξομολόγησης. Πολλά άχρηστα δάκρυα χύνουν οι άνθρωποι. Ένα δάκρυ έχει αξία. Δώστε μου ένα τέτοιο δάκρυ! είναι το δάκρυ για τις αμαρτίες, το δάκρυ της μετανοίας. Αυτό γίνεται Ιορδάνης ποταμός, δεύτερο βάπτισμα.

Πού τελείται; Τελείτε Στην Εκκλησία όταν πας στον πνευματικό πατέρα και ομολογήσεις ειλικρινά τα αμαρτήματα σου, εκείνα που δεν ξέρει ούτε ή γυναίκα σου ούτε ο εισαγγελέας ούτε ό κόσμος (πού μπορεί να σε θεωρεί καλό και έντιμο άνθρωπο, αλλά ή συνείδηση βοά μέσα σου). Σπεύσε λοιπόν σ’ αυτό το δεύτερο βάπτισμα σας το συνιστώ επ’ ευκαιρία σήμερα. Οι περισσότεροι δυστυχώς είναι ακόμη ανεξομολόγητοι. Το τονίζω. Η εξομολόγησης είναι η κάθαρσης του Αγίου Πνεύματος. Το είπαν και μεγάλοι ψυχολόγοι ή εξομολόγησις σε έμπειρο πνευματικό πατέρα απαλλάσσει τον άνθρωπο από το άγχος. Λίγοι δοκίμασαν την έξομολόγηση.

Μεταξύ αυτών είναι και ένας Ρώσος συγγραφέας, προφήτης του Ρωσικού λαού, ο Ντοστογιέφσκυ. Ήταν κατάδικος επί τσάρου μέσα στις φυλακές της Σιβηρίας, και εκεί γνώρισε τον Χριστό. Εκεί διάβασε και θαύμασε το Ευαγγέλιο, πίστεψε στο Χριστό. Βρήκε λοιπόν ένα πνευματικό πατέρα και εξομολογήθηκε όλα τα αμαρτήματα πού έκανε ως άνθρωπος. Τότε είπε «Όταν εξομολογήθηκα, παράδεισος φύτρωσε στην ψυχή μου».Αγαπητοί μου, χωρίς εξομολόγηση παράδεισο δεν πρόκειτε να δούμε.

Γι’ αυτό μικροί και μεγάλοι, όλοι στην έξομολόγηση. Ας πέσει από το μάτι μας ένα δάκρυ ενώπιον του πνευματικού. Και το δάκρυ αυτό θα γίνει Ιορδάνης. Και ή Αγία Τριάδα θα κάνη να ανοίξουν και για μας οι ουρανοί των ουρανών. Και τότε θα αισθανθούμε, ότι μέσα στην καρδιά μας ήλθε αυτή η Αγία Τριάς, ο Πατήρ ο Υιός και το Άγιο Πνεύμα, ω ή δόξα εις τους αιώνας των αιώνων. Αμήν