Η ιστορική σχέση της Ορθοδοξίας με τον παπισμό

του Σεβ. Μητροπολίτου Ναυπάκτουκαι Αγίου Βλασίου κ.κ. Ιεροθέου

…Η Εκκλησία της Παλαιάς Ρώμης μέχρι το 1009 μ.Χ., παρά τις όποιες μικρές διαφορές στα ήθη και στα έθιμα, ήταν Ορθόδοξη. Δεν ξεχνούμε ότι πολλοί αρχαίοι Πάπες συγκατα­λέγονται στο ορθόδοξο αγιολόγιο, και ότι η Παλαιά Ρώμη υποστήριζε τον Μέγα Αθανάσιο, και γενικά τους αγώνες των Πατέρων της Εκκλησίας εναντίων των αιρετικών, όπως του Αρείου, του Μακεδονίου κλπ. Η Παλαιά Ρώμη είχε κοινωνία και ενότητα με την Νέα Ρώμη, που ήταν η Κωνσταντινούπολη και όλα τα Ορθόδοξα Πατριαρχεία, και μαζί, εν κοινωνία και ενότητι, συμμετείχαν στις εργασίες των Οικουμενικών Συνόδων, έχοντας την ίδια διδασκαλία και ζωή.

Το πρόβλημα άρχισε να αναφύεται όταν εμφανίστηκε στο προσκήνιο οι Φράγκοι, ένας βάρβαρος και απολίτιστος λαός, ο οποίος έθεσε ως στόχο την κατάληψη του Παπικού θρόνου, την ανασύσταση της Δυτικής Αυτοκρατο­ρίας, την κυριαρχία στην γνωστή σήμερα Ευρώπη, και φυσικά την εξόντωση της Ανατολικής Αυτοκρατορίας, της λεγομένης Ρωμηοσύνης…

Οι Φράγκοι παρουσιάσθηκαν ως Ορθόδο­ξοι, πολέμιοι των Αρειανών, στην πραγματικό­τητα όμως ήταν κατ’ όνομα Χριστιανοί, αφού παρέμειναν στις πεποιθήσεις τους ειδωλολά­τρες, επειδή προσήρμοσαν την Ορθοδοξία στις φράγκικες ειδωλολατρικές δεισιδαιμο­νίες τους**.

Έτσι στην Δύση μέχρι τον 8ο αιώνα μ.Χ. υπήρχαν από την μια πλευρά οι Ρωμαίοι, με έδρα την Παλαιά Ρώμη, που ήταν Ορθόδοξοι και ενωμένοι με την Ορθόδοξη Ανατολική Εκκλησία, και από την άλλη οι Φράγκοι, που είχαν δική τους Ιεραρχία και επεδίωκαν να κυριαρχήσουν στο δυτικό μέρος της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.

Το έτος 794 οι Φράγκοι κατεδίκασαν την Ζ΄ Οικουμενική Σύνοδο, που εθέσπισε την τιμη­τική προσκύνηση των Ιερών εικόνων. Είναι δε γνωστό ότι η Δυτική Ρωμαϊκή Εκκλησία δέχθηκε τις αποφάσεις της Ζ΄ Οικουμενικής Συνόδου. Παρά τις αντιδράσεις των Ορθοδό­ξων Πάπων οι Φράγκοι το 809 μ.Χ. ανεκήρυξαν ως δόγμα την προσθήκη του filioque, ότι δηλαδή το Άγιον Πνεύμα εκπορεύεται και εκ του Υιού, όχι εκ μόνου του Πατρός, όπως πιστεύει η Ορθόδοξη Εκκλησία. Έτσι, ενώ οι Ορθόδοξοι Πάπες δέχθηκαν τις αποφάσεις της Ζ΄ Οικουμενικής Συνόδου και απέρριψαν την προσθήκη του filioque, οι Φράγκοι έκαναν τα αντίθετα. Μάλιστα, ο τότε Ορθόδοξος Πάπας της Ρώμης Λέων Γ΄ αντέδρασε με το να χαράξει σε δύο αργυρές πλάκες το Σύμβολο της Πίστεως χωρίς το filioque και να το τοπο­θέτηση στον Ναό του Αγίου Πέτρου. Έγραψε και την εξής επιγραφή «Ταύτα Λέων έθηκα δ’ αγάπην και φύλαξιν της ορθοδόξου πίστεως»**.

Με την Η΄ Οικουμενική Σύνοδο, το 879 μ.Χ., οι Ορθόδοξοι, ανατολικοί και δυτικοί, υπό την ηγεσία του αγίου Φωτίου του Μεγά­λου και του Πάπα Ιωάννου του Η΄ κατεδίκασαν το φραγκικό filioque και αναθεμάτισαν τους Φράγκους, χωρίς να τους αναφέρουν ονομα­στικά. Δηλαδή, αναθε­μάτισαν όσους προσέθε­σαν στο Σύμβολο της Πίστεως κάτι. Δεν τους ανέφεραν όμως διότι οι Φράγκοι είχαν επιδοθή σε σφαγές των Ορθοδόξων**. Έτσι, οι ανατολικοί και δυτικοί Ρωμαίοι είναι Ορθόδοξοι, και οι Φράγκοι ετερόδοξοι.

Την περίοδο αυτήν στην Δύση γίνεται ένας τρομερός πόλεμος μεταξύ των Φράγκων ετεροδόξων επισκόπων και των Ρωμαίων Ορθο­δόξων επισκόπων. Οι Φράγκοι εξαπέλυσαν έναν απηνή διωγμό. Έλεγαν ότι οι Γραικοί, οι Ρωμαίοι, περιέπεσαν σε λάθη, και είναι γνω­στά τα συγγράμματα Contra Errores Graccorum, “εναντίων των πλανών των Γραικών”. Επίσης, παρουσίαζαν την φράγκικη θεολογία ως καλύ­τερη και ανώτερη θεολογία, και όλους τους ορθοδόξους επισκόπους ως ανήθικους, ενώ τους δικούς τους Φράγκους ως αγίους**.

Τελικά, με την παραίτηση του τελευταίου Ορθόδοξου Πάπα της Ρώμης Ιωάννου ΙΗ΄, το 1009, και την άνοδο στον θρόνο της Ρώμης, το 1014, του πρώτου Ιταλοφράγκου Πάπα Βενεδίκτου Η΄, ο όποιος προσέθεσε το filioque στο Σύμβολο της Πίστεως, διαγράφηκε ο Πάπας από τα δίπτυχα των Ανατολικών Πατριαρχείων και έχουμε το σχίσμα των Εκκλησιών. Αυτό βέβαια οριστικοποιήθηκε αργότερα, το 1054, οπότε έχουμε και τα αναθέματα**.

Το γεγονός, πάντως, είναι ότι ο χωρισμός της Παλαιάς από την Νέα Ρώμη έγινε με την κατάληψη του παπικού θρόνου από τους Φρά­γκους. Γι’ αυτό λέμε ότι ο σύγχρονος Παπι­σμός δεν είναι η Παλαιά Ορθόδοξη Ρωμαϊκή Εκκλησία, με έδρα την αρχαία Ρώμη, αλλά οι αιρετικοί Φράγκοι που μισούσαν και μισούν ακόμη την Ορθόδοξη Εκκλησία. Η Ιερά Εξέ­ταση, οι βιαιοπραγίες και οι σταυροφορίες, οι σφαγές εναντίον των Ορθοδόξων, η σχολα­στική θεολογία με την μεταφυσική, είναι καρ­ποί των αιρετικών Φράγκων που κατέλαβαν τον παπικό θρόνο, το 1014. Προηγουμένως οι Ρωμαίοι Επίσκοποι ήταν Ορθόδοξοι, ενωμένοι με τα Πατριαρχεία της Ανατολής.

Τα όσα είπαμε προη­γουμένως, ότι, πρώτον, ο σύγχρονος Παπισμός δεν είναι η αρχαία Ρωμαϊκή Εκκλησία με έδρα την Παλαιά Ρώμη, αλλά οι Φράγκοι που μισούν την Ρωμηοσύνη, και, δεύτερον, ότι ουσιαστικά κάθε αιρετικός και αναθεματισμένος από τις Οικουμενικές Συνόδους είναι έκτος της Εκκλησίας, μας οδηγούν σ’ ένα τρίτο σημείο, ότι στον Παπισμό, ουσιαστικά, δεν υπάρχει αποστολική παράδοση και αποστολική δια­δοχή.

Μιλώντας για αποστολική παράδοση εννο­ούμε την ορθόδοξη πίστη και ως δόγμα και ως ζωή, και μιλώντας για αποστολική διαδοχή εννοούμε την μετάδοση της Ιερωσύνης από τους Αποστόλους μέχρις ημών. Εφ’ όσον λοι­πόν στον Παπισμό έχουμε αλλοίωση της απο­στολικής παραδόσεως και αποκοπή από την Εκκλησία, δεν μπορούμε να κάνουμε λόγο για αποστολική διαδοχή.

…Η Ιερωσύνη έχασε την πνευματική πατρότητα και την θεραπευτική μέθοδο και έγινε απλώς μια διοίκηση με φέουδα και κοσμική εξουσία, έγινε πολιτική και οικονο­μική οργάνωση. Οι Φράγκοι επίσκοποι κατα­πίεζαν τους Ρωμηούς κληρικούς και Χριστια­νούς, με συνέπεια να δημιουργηθή άσβεστο μίσος μεταξύ των δύο. Γεγονός, πάντως, είναι ότι δεν μπορούμε να κάνουμε λόγο για Ιερω­σύνη, αφού γνωρίζουμε καλά ότι η Ιερωσύνη, όπως διασώζεται στην πατερική παράδοση, εντάσσεται μέσα στην θεραπευτική αγωγή της Ορθοδόξου Εκκλησίας. Άλλωστε, δεν νοούνται τα μυστήρια έξω από την άσκηση, ούτε άσκηση έξω από την μυστηριακή ζωή της Εκκλησίας.

Η μόνη και αληθινή Εκκλησία είναι η Ορθόδοξη. Έξω από αυτήν δεν υπάρχουν Εκκλησίες, αλλά αιρετικές συναθροίσεις και αιρετικά διδασκαλεία. Η Εκκλησία δεν είναι χωρισμένη και, φυσικά, δεν μπορούμε να μιλούμε για ένωση “Εκκλησιών”. Ο σύγχρο­νος Παπισμός, που ταυτίζεται με την φρα­γκική κυριαρχία, είναι στην πραγματικότητα μια πολιτικοοικονομική οργάνωση που αποβλέ­πει σε άλλους σκοπούς στην κοσμική κυριαρχία και, φυσικά, πάνω από όλα στην διάλυση της Ορθοδόξου Εκκλησίας και της Ρωμηοσύνης. Μέσα από αυτό το πρί­σμα πρέπει να βλέπουμε και τις σύγχρονες μεθόδους και τις διεισδύσεις του Πάπα στην Ανατολική Ευρώπη, στα Βαλκάνια και στον χώρο της Ορθοδοξίας. Από προσωπική πείρα γνωρίζουμε και τις φοβερές συνέπειες της αναμείξεως του Παπισμού στην Μέση Ανα­τολή, στο χώρο της Ορθοδοξίας. Ακόμη, παρά τα τόσα χρόνια που πέρασαν είναι νωπά τα τραύματα που προκάλεσαν οι σταυροφο­ρίες των Φράγκων με σκοπό να διαλύσουν την Ρωμηοσύνη. Τελικά, η πτώση της Κωνσταντι­νουπόλεως δεν είναι ανεξάρτητη από τις σταυροφορίες. Κυρίως κατά την Δ΄ σταυροφο­ρία η Κωνσταντινούπολη κυριεύθηκε και λεη­λατήθηκε από τους Φράγκους και από τότε δεν μπόρεσε να ανάνηψη.

—————-

* Αποσπάσματα από το κεφάλαιο «Ο σύγχρονος Παπι­σμός» του βιβλίου «Γέννημα και θρέμμα Ρωμηοί», εκδό­σεις Ιεράς Μονής Γενεθλίου της Θεοτόκου Πελαγίας, Λεβαδειά 1996.

** Παραπομπές στο βιβλίο του καθηγητή π. Ιωάννη Ρωμανίδη «Ρωμηοσύνη, Ρωμανία, Ρούμελη», εκδόσεις Πουρνάρα, θεσσαλονίκη 1975.

πηγή