ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ Κυριακής Θ΄ Λουκά Εφεσ. Β΄ 14-22 Αρχιμανδρίτου Ιωήλ Κωνστάνταρου

Δέσμιος ο μεγάλος Απόστολος Παύλος, για την αγάπη και τη δόξα του Χριστού, κατά την πρώτη φυλάκισή του στη Ρώμη περί το 62 ή 63 μ.Χ., αποστέλλει τη θεόπνευστη αυτή επιστολή του. Οι ιεροί ερμηνευτές γράφουν μεταξύ των άλλων ότι το κείμενο αυτό ο Απόστολος το γράφει ως ένα είδος εγκυκλίου, την οποία απέστειλε στην Έφεσο για να αναγνωστεί απ' όλη την τοπική Εκκλησία, ώστε στην συνέχεια να κυκλοφορήσει και στις τοπικές Εκκλησίες της ευρύτερης περιοχής.

Και ναι μεν, σε κάθε κείμενο και επιστολή του ο Απόστολος Παύλος εκφράζει κατά συγκινητικό τρόπο την αγάπη του προς τον Κύριο ημών Ιησού, στην επιστολή του όμως αυτή, την τόσο θεολογική, διαφαίνεται η κάμινος που έκαιε στην καρδιά του Αποστόλου. Επίσης, αποκαλύπτεται η συγκίνησίς του αλλά και ομολογία του για το ότι ο Θεός διά του Ιησού Χριστού, ένωσε εθνικούς και Ιουδαίους σε ένα σώμα. Σε μία Εκκλησία. Το δε κεντρικό μήνυμα του σημερινού Αποστολικού αναγνώσματος είναι ότι ο Χριστός είναι η ειρήνη ημών!

Δεν χρειάζεται να γίνει ειδική αναφορά στο ότι όλος ο κόσμος επί της ουσίας επιζητά την ειρήνη. Το παράδοξο μάλιστα της υποθέσεως είναι ότι και αυτοί που ξεκινούν τους πολέμους και τον εξολοθρευμό του κόσμου και των λαών, το όνομα της ειρήνης έχουν στα χείλη τους. Γι' αυτό και οι άνθρωποι έμαθαν πλέον, και όσο περισσότερο ακούν πολιτικά κηρύγματα περί ειρήνης, τόσο και περισσότερο «κουμπώνονται» και ετοιμάζονται για θλίψεις και ταραχές, για πείνα και για αίματα...

H θέση πλέον αυτή, αποτελεί «κοινόν τόπον». Όμως, η διαπίστωση και η διάγνωση δεν φέρνουν και τη θεραπεία. Ας προσεγγίσουμε περισσότερο λοπόν τον λόγο του Θεού, και εν ταπεινώσει ας δούμε τι ακριβώς συμβαίνει και από πού ξεκινά επιτέλους αυτή η ειρήνη.

Φίλοι μου, η υπόθεση της ειρήνης δεν έχει να κάνει με την πολιτική, ούτε και με την ψυχολογία. Δεν είναι αποτέλεσμα διακριτικών χειρισμών και σχέσεων, ούτε φιλοσοφικών και κοινωνιολογικών συστημάτων. Και φυσικά δεν είναι θέμα εκρηκτικών ή ηπίων χαρακτήρων που πάντοτε θα υφίστανται στην ανθρωπότητα.

Το πρόβλημα της ειρήνης έχει να κάνει με τον ίδιο τον άνθρωπο. Και έχει να κάνει όχι μόνο με την εσωτερική κατάσταση του καθενός μας, αλλά κυρίως του ανθρώπου με τον Θεό.

Όλες αυτές οι φρικτές καταστάσεις που ζούμε, των πολέμων δηλαδή και των ταραχών που ταλανίζουν τον κόσμο, τις βιώνουμε ακριβώς διότι διερράγη η ειρήνη του ανθρώπου με τον δημιουργό του Θεό. Οι άνθρωποι «οδόν ειρήνης ουκ έγνωσαν» (Ψαλμ. ΙΓ' 3).

Εδώ βρίσκεται η όλη ουσία της αναζητήσεως του θέματός μας. Και φυσικά, πριν ξεσπάσουν οι διαμάχες και οι πόλεμοι, στις καρδιές μέσα, λόγω της αποστασίας εκ του Θεού, έχουν ξεσπάσει και έχουν κυριεύσει τα πάθη. Οι καταραμένες αυτές καταστάσεις με τις οποίες συνειδητά ο άνθρωπος διαστρέφει την ύπαρξή του αλλά και τον προορισμό του, και που έχουν ως αποτέλεσμα αφού ξεφύγει η όλη ύπαρξις, τελικώς να μην μπορεί ο ταλαίπωρος να γευθεί και να χαρεί την ειρήνη ποτέ.

Ο άνθρωπος λόγω της αποστασίας και των «παθών της ατιμίας» είχε τόσο πολύ διαστραφεί που όχι την εσωτερική ειρήνη αγνοούσε, τι πράγμα είναι, αλλά κινδύνευε, λόγω αυτής ακριβώς της καταστάσεως να αφανιστεί από προσώπου γης.

Όμως, ας έχει δόξα ο Θεός, διότι γι' αυτό έγινε άνθρωπος. Το ψάλλει με τόση συγκίνηση και το ομολογεί ο Ζαχαρίας στην Ωδή του: « επιφάναι τοις εν σκότει και σκια θανάτου καθημένοις, του κατευθύναι τους πόδας ημών εις οδόν ειρήνης» (Λουκ. Α' 79). Δηλ. Ήλθε η ουράνια αυτή ανατολή για να φωτίσει εκείνους που κάθονται σαν κρατημένοι και απελπισμένοι στο σκοτάδι της πλάνης και της ασέβειας και στην σκιά της αμαρτίας του θανάτου. Και να ενδυναμώσει την θέλησή μας, που εξ΄ αιτίας της αμαρτίας εξασθένησε, ώστε η εν γένει ζωή μας να μπει σταθερά στον ίσιο δρόμο, που οδηγεί ασφαλώς στην κατά θεόν ειρήνη και στην αιώνια σωτηρία.

Επήλθε λοιπόν η συμφιλίωση μεταξύ Θεού και ανθρώπων διά του Κυρίου Ιησού και συγκεκριμένα  με την ασύλληπτη για τους ανθρώπους αλλά και για ολόκληρο τον αγγελικό κόσμο, Σταυρική Του Θυσία. Μια θυσία που ουδέποτε έλλογο κτίσμα θα μπορούσε να φανταστεί!

Τι κρύβει αλήθεια το σχήμα και το μυστήριο του Σταυρού! Πόση χάρη και πόση ευλογία! Αλλά και τι όπλο εναντίον του εχθρού της ειρήνης, εναντίον του διαβόλου! Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι λυσσούν τα όργανα του ανθρωποκτόνου εναντίον του σημείου του Τιμίου και ζωοποιού Σταυρού. Για τούτο δε και κάνουν τα πάντα ώστε να εκδιώξουν το σύμβολο της Νίκης από οποιαδήποτε δημόσια υπηρεσία. Και είναι τούτο επόμενο. Το όργανο της σωτηρίας, ο Σταυρός, καίει τον διάβολο και ερεθίζει τους οπαδούς του. Η δήθεν δικαιολογία που προβάλλουν ότι δηλ. θα αφαιρεθούν και τα άλλα θρησκευτικά σύμβολα, εκεί ακριβώς στοχεύει. Στο να αφανίσουν τον Τίμιο Σταυρό. Όλα τ' άλλα δεν τους ενδιαφέρουν, είτε υπάρχουν, είτε όχι, αφού δεν έχουν να κάνουν τίποτε με τον άνθρωπο και την επικοινωνία του με τον Θεό.

Ο Σταυρός λοιπόν, με τις δύο του κεραίες, αυτό ακριβώς υποδηλώνει. Καθέτως την ειρήνη του ανθρώπου με τον Θεό, και οριζοντίως την ειρήνη του ανθρώπου με το συνάνθρωπο. Αποτελεί πλέον τον συνδετικό κρίκο της ειρήνης. Της Ειρήνης που δεν είναι κάποια θεωρία ή κάποιο σύστημα αλλά της Ειρήνης που είναι πρόσωπο. Το λατρευτό πρόσωπο του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού.

Πόσο όμορφα διασαλπίζει ο ουρανοφάντορας Μέγας Βασίλειος αυτήν ακριβώς την αλήθεια: «Ο ζητών την ειρήνην, ΧΡΙΣΤΟΝ ΕΚΖΗΤΕΙ, ότι αυτός εστίν η ειρήνη ημών»!.

Όμως, επειδή και αυτή η υψηλή κατάσταση της ειρήνης, δεν επέρχεται απλώς και θεωρητικώς, αλλά κυρίως βιωματικώς, είναι ανάγκη να γνωρίζουμε ότι ο βασικότερος τρόπος που ο Θεός χορηγεί την ειρήνη του και την ευλογία του, είναι το μυστήριο της αφέσεως των αμαρτιών. Δηλ. Το μυστήριο της ιεράς εξομολογήσεως διά του οποίου έρχεται ο ίδιος ο Χριστός και σηκώνει το βαρύ φορτίο των αμαρτιών μας. Έρχεται να θεραπεύσει τα τραύματα της ψυχής μας, τα οποία είναι τα πλεόν σοβαρά τραύματα που μπορεί να υποστεί ο άνθρωπος, αφού κυρίως άνθρωπος δεν είναι το σώμα, αλλ' αυτή η αθάνατη και αιώνια ψυχή μας. Και εννοείται πως η ειρήνη, ως μόνιμη πλέον κατάσταση της ψυχής μας, έρχεται ως ευλογία με το μεγάλο μυστήριο της Θείας Κοινωνίας. Της Θείας δηλ. επικοινωνίας η οποία κατακαίει και αφανίζει μέσα στην ύπαρξή μας και το χειρότερο πάθος, και τον ισχυρότερο πειρασμό που είναι δυνατόν όσο υπάρχει να μας αφαιρέσει την ειρήνη. Το δώρο αυτό του Αγίου Πνεύματος και την ζεστή παρουσία της χάριτος.

Από την μια λοιπόν πλευρά τα μυστήρια της Εκκλησίας μας, από την άλλη ο συνειδητός τρόπος ορθοδόξου πνευματικότητος όπως ακριβώς εμφανίζεται στη ζωή των αγίων της Εκκλησίας μας, μας οδηγούν στον ευλογημένο δρόμο της ειρήνης. Ζούμε με ειρήνη και μεταδίδουμε πλέον την ειρήνη στο άμεσο περιβάλλον μας. Μέσα λοιπόν στο πνευματικό αυτό πλαίσιο του αγώνα κατά της πολυκέφαλης αμαρτίας, της συνειδητής συμμετοχής στην Εκκλησιαστική εν γένει ζωή και στο μέτρο της ασκήσεως και της προσευχής, ( ακολουθίες, απλή, νοερά, καρδιακή-ησυχαστών) «η ειρήνη του Θεού, η υπερέχουσα πάντα νουν» (Φιλιπ. Δ΄ 7) φρουρεί πλέον το νου και την καρδιά μας αλλά και όλη την πορεία της αγωνιστικής και μαρτυρικής μας ζωής...

Αδελφοί μου, δεν υπάρχει στον κόσμο μεγαλύτερο αγαθό και πλουσιώτερη ευλογία από αυτήν την Ειρήνη του Θεού. Όχι βεβαίως την ειρήνη όπως την εννοεί ο μακράν του Θεού κόσμος (που με τον όρο αυτό εννούν την ευκολία για αμαρτία και την πνευματική εν γένει αναισθησία) αλλά την Ειρήνη του Κυρίου! Του Παναγίου Πνεύματος! Αυτή την κατάσταση που όταν ο άνθρωπος την αισθανθεί, πράγματι γνωρίζει την εμπειρία των αγίων. Φως, ουράνιο άρωμα, χαρά, αυτή την ευτυχία και ευλογία του Αγίου Πνεύματος. Όταν συμβαίνει αυτό, τότε ο πιστός Χριστιανός είναι έτοιμος να δώσει και αυτή τη ζωή του, είτε με το κόκκινο μαρτύριο του αίματος, είτε με το λευκό μαρτύριο της συνειδήσεως.

Είθε ο Άρχων της ειρήνης να μας χαρίζει το ατίμητο δώρο του με την χάρη της παρουσίας Τού!

Αμήν

 Αρχ. Ιωήλ Κωνστάνταρος

Κόνιτσα