ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΓ΄ ΛΟΥΚΑ Λουκ. ΙΗ΄ 18-27 Του Πρωτ. Γεωργίου Σούλου «τα αδύνατα παρά ανθρώποις δυνατά εστί παρά τω Θεώ»

Κατ’ αρχάς να επισημάνουμε ότι η παρουσία του Χριστού και της Εκκλησίας Του στον κόσμο δεν επιδιώκει τη βελτίωση των κοινωνικών δομών, αλλά τη σωτηρία και την ανακαίνιση του ανθρώπου, εντός του κοινωνικού γίγνεσθαι με την προϋπόθεση ότι θα επιτευχθεί, μέσω της εφαρμογής της διδασκαλίας του Κυρίου και της Εκκλησίας, όπως τη διαμόρφωσαν οι άγιοι Πατέρες και διδάσκαλοι.

Στη σημερινή Ευαγγελική περικοπή διαπιστώνουμε, ότι οι παραινέσεις του Χριστού προς τον (πειρακτικά) επερωτώντα Αυτόν άρχοντα πλούσιο, προβλημάτισαν τους παρευρισκομένους, με το σκεπτικό ότι, αφού ο πλούσιοι που θεωρούντο και θεωρούνται, εν πολλοίς και σήμερα, δυστυχώς, ως ευλογημένοι από τον Θεό, δύσκολα θα γίνουν μέτοχοι της σωτηρίας, τότε τι θα απογίνουν οι πτωχοί, οι οποίοι θεωρούντο ταυτόχρονα, ως μη ευλογημένοι.

Διαμορφώθηκε, δηλαδή η εσφαλμένη εντύπωση, ότι κανένας δεν πρόκειται να σωθεί. Ούτε οι πλούσιοι, διότι δεν χειρίζονται τον πλούτο τους, επ’ ωφελεία των συνανθρώπων τους, αλλά ούτε και οι πτωχοί, ως μη «ευλογημένοι». Γι’ αυτό ρώτησαν το Χριστό, το άρα «ποιος θα σωθεί; Η απάντηση ήταν, ότι «τα αδύνατα παρ’ ανθρώποις, δυνατά εστί παρά τω Θεώ».

Βεβαίως ούτε ο Χριστός, αλλά ούτε και η Εκκλησία και γενικότερα ο Χριστιανισμός, ως πίστη εξ’ αποκαλύψεως με αγιοπνευματικότητα διακρίνουν τους ανθρώπους σε τάξεις πλουσίων ή πτωχών, αλλά μόνο σε ευσεβείς ή ασεβείς, σε πιστούς ή απίστους, σε αγίους ή αμαρτωλούς. Συνεπώς οχριστιανός οφείλει να τηρεί όσα του έχουν αποκαλυφθεί και όσα έχει διδαχθεί, ακόμα και μέσα στις αντίξοες συνθήκες, σαν αυτές που
διατρέχουμε τούτη την περίοδο της «οικονομικής κρίσεως» άμα δε, και της πνευματικής, έχοντας κατά νου την περαίωση της ομιλίας του Χριστού, ότι «τα αδύνατα παρά ανθρώποις δυνατά εστί παρά τω Θεώ».

Αναφερόμενοι σε αυτή τη ρήση του Κυρίου, πρέπει εξ’ αρχής να διευκρινίσουμε, ότι μιλάμε για το Θεό με ανθρώπινους συμβατικούς όρους. Με αυτή την προϋπόθεση, η παντοδυναμία Του Θεού είναι για τους συνειδητούς πιστούς ένα δεδομένο, που πηγάζει από την Αγία Γραφή, η οποία διδάσκει, ότι ο Θεός μπορεί να κάνει τα αδύνατα δυνατά. Αυτό όντως είναι εμφανές και ορατό στον κάθε καλόπιστο άνθρωπο. Η άπειρη δύναμη του Θεού, δηλαδή η Παντοδυναμία Του, φαίνεται τη στιγμή της «Δημιουργίας» του κόσμου, τον οποίο δημιούργησε με μόνο το λόγο Του. Φαίνεται, εξίσου πολύ στο έργο της σωτηρίας του ανθρώπου, ο οποίος παρά το γεγονός ότι παραδόθηκε στο δέλεαρ του σατανά, διαπράττοντας την αμαρτία, κατήλθε ως Θεάνθρωπος και τον έσωσε, καταπατώντας και καταργώντας το θάνατο και τον διάβολο με τη Σταύρωση και την Ανάσταση Του, αφού είναι γεγονός
ότι «θανάτω θάνατον πατήσας». Φαίνεται ακόμη μέσα από τα θαύματα, που έκανε και κάνει χάρη της σωτηρίας του ανθρώπου και τα οποία με θαυμασμό και έκπληξη βλέπει και παρακολουθεί ο άνθρωπος, όπου δίκαια αναφωνεί «μέγας ει, Κύριε, και θαυμαστά τα έργα σου», διαπιστώνοντας ότι όντως «τα αδύνατα παρά ανθρώποις δυνατά εστί παρά τω Θεώ»(Λουκ. ΙΓ΄27)

Συνεπώς η δύναμη του Θεού είναι απεριόριστη και καταδεικνύεται, ότι μόνο ο Θεός μπορεί να πράττει τα πάντα, όσο δύσκολα και αδύνατα και αν φαίνονται, εν αντιθέσει με τη δύναμη του ανθρώπου, η οποία είναι μικρή, όσο μεγάλη και αν φαίνεται, καθώς και περιορισμένη.

Η Αγία Γραφή αναφέρεται πολλάκις και εκτενώς στην παντοδυναμία του Θεού. Στον Ιώβ διαβάζουμε:«Οίδα ότι πάντα δύνασαι, αδυνατεί δε σοι ουδέν»«Γνωρίζω πλέον πολύ καλά, Κύριε, ότι συ δύνασαι τα πάντα, τίποτε δεν είναι αδύνατον εις σε» (Ιώβ ΜΒ΄2). Ο Αρχάγγελος Γαβριήλ λέγει προς την Παρθένο την ημέρα του Ευαγγελισμού της, προκειμένου να της δώσει απάντηση στο «πώς», ενώ είναι παρθένος, θα γεννήσει υιό: «Ουκ αδυνατήσει παρά τω Θεώ παν ρήμα» (Λουκ. Α΄37). Και ο προφήτης Ησαΐας εκφράζει την παντοδυναμία του Θεού λέγων: «Τις εμέτρησε τη χειρί το ύδωρ και τον ουρανόν σπιθαμή και πάσαν την γην δρακί; τις έστησε τα όρη σταθμώ και τας νάπας ζυγώ;» «Ποίος εμέτρησε με την χούφτα του χεριού του όλα τα νερά της
υφηλίου, τον ουρανόν με την σπιθαμή του και το χώμα της γης με τη χούφτα του;» (ΗΣ.Μ΄12). Βεβαίως, μόνο ο Παντοδύναμος Θεός. Παράλληλα η Αγία Γραφή ονομάζει το Θεό Παντοκράτορα, όπως και στο «Σύμβολο της Πίστεώς μας», διατυπώνεται, ότι δηλαδή πιστεύουμε «εις έναν Θεόν Πατέρα Παντοκράτορα…».

Βέβαια υπάρχουν και εκείνοι που σκωπτικά ρωτούν: Δεν υπάρχει κάτι που να είναι αδύνατο στο Θεό; Και η Εκκλησία καταφατικά τους απαντά: Ναι, υπάρχει. Υπάρχει το ψεύδος και η αμαρτία. Ο Θεός δεν μπορεί να αμαρτήσει, όπως αμαρτάνουμε εμείς οι άνθρωποι. Ο Θεός δεν μπορεί να πει ψέματα, όπως λέει ο διάβολος και κατά παρακίνηση του διαβόλου και εμείς οι άνθρωποι«αδύνατον ψεύσασθαι Θεόν» (Εβρ. ΣΤ΄18) και ακόμη ότι ο Θεός «πιστός
μένει, αρνήσασθαι εαυτόν ου δύναται» (Β΄ Τιμ. Β΄,13). Δηλαδή: «Δεν μπορεί ποτέ να αρνηθεί τον εαυτόν του ο Θεός και να αθετήσει τις υποσχέσεις του».

Για να μπορέσει, όμως κανείς, να αντιληφθεί την Παντοδυναμία του Θεού και την Αγάπη Του είναιαναπόφευκτη η προσωπική προσέγγιση του Θεού, διότι η σχέση μας με τον Θεό είναι η εντελώς προσωπική καιαπερίγραπτη εμπειρία, που βιώνουμε οντολογικά μαζί Του. Να αισθανόμαστε διαρκώς και πάντοτε την παρουσία Του, διότι ο χρόνος μαζί με τον τόπο δηλώνουν μια παρουσία και ότι ο Θεός ενεργεί,
δηλαδή, λειτουργεί ανάμεσα στους ανθρώπους, βιώνεται η δράση Του, πιστοποιείται αντικειμενικά η παρουσία Του, συνειδητοποιείται προσωπικά η ενέργειά Του μέσα στηδιαχρονική ζωή και πραγματικότητα, αλλιώτικα θα ζούμε μέσα στην καταθλιπτική μοναξιά μας. Σε μια μοναξιά, στην οποία «ο άλλος είναι η κόλασή μου», όπως λέγει ο Σάτρ. Αυτό δηλαδή, που πρέπει να βιώνουμε είναι τα λόγια του στάρετς Ζωσιμά στους «Αδελφούς Καραμαζόφ» του Ντοστογιέφσκι, όπου ο «καθένας είναι υπεύθυνος για όλους και για όλα μέσα στον κόσμο μας».

Αν θελήσουμε να περιγράψουμε τα δεινά των ημερών μας δεν θα ήταν παράλογο να θυμηθούμε τον Ντοστογιέφσκι που είναι εξαιρετικά επίκαιρος. Αναφερόμενος στη μοναξιά και στην απομόνωση λέγει προφητικά ότι «η μοναξιά και η απομόνωση βασιλεύει παντού κι ιδιαίτερα στον αιώνα μας, μα που ακόμα δεν ολοκληρώθηκε και δεν πέρασε η εποχή της. Γιατί τώρα ο καθένας προσπαθεί να ξεχωρίσει όσο μπορεί τον εαυτό του από τους άλλους, θέλει να δοκιμάσει όλη την πληρότητα της ζωής εν εαυτώ, όμως αυτές οι προσπάθειες δεν καταλήγουν σε πληρότητα ζωής, μα σε ολοκληρωτική αυτοκτονία, γιατί αντί να εκπληρώσει τον προορισμό του, πέφτει στην απομόνωση. Όλοι στον αιώνα μας
χώρισαν και γίνανε μονάδες, ο καθένας αποτραβιέται στην μοναξιά του, ο καθένας απομακρύνεται από τον άλλον, κρύβεται και κρύβει το έχειν του και καταλήγει να απωθεί τους ομοίους του και να απωθείται από αυτούς».

Συνεπώς δεν έχουμε πολλές επιλογές, για να βρεθούμε στην ορθή πορεία προς τη σωτηρία μας, παρά να αλλάξουμε τρόπο και στάση ζωής, δηλαδή να μετανοήσουμε. Αυτό ακριβώς, που ζήτησε ο Χριστός από τον πλούσιο άρχοντα, λέγοντάς του να μοιράσει το πλεόνασμα της περιουσίας του στους
πτωχούς. Ίσως κάποιος πει. Εμείς ποίο πλεόνασμα να μοιράσουμε; Εδώ μας παίρνουν και το υστέρημά μας. Μας καταληστεύουν. Όντως, εμείς δεν έχουμε πλεόνασμα υλικής αξίας. Έχουμε, όμως, τη δυνατότητα και το χρέος, να σταθούμε ο ένας κοντά στον άλλο και όλοι μαζί κοντά στο Θεό, κοντά στην αγάπη του Θεού, με πίστη και προσευχή, με υπομονή και ελπίδα και ταυτόχρονα«γρηγορούντες και μη καθεύδοντες», διότι όντως«τα αδύνατα παρά ανθρώποις δυνατά εστί παρά τω Θεώ»!