Μια πόρνη διαμάντι! Πέρασαν δυο χιλιάδες χρόνια, κι όμως εξακολουθεί το παράδειγμα της γυναίκας αυτής να προβάλλεται κάθε χρόνο τη Μεγ. Τρίτη το βράδυ. Την περίπτωσή της την απαθανάτισαν οι ιεροί Ευαγγελιστές, και μάλιστα ο Λουκάς (7,36-50). Για μια παρόμοια γυναίκα, που το σχετικό επεισόδιο το διασώζουν οι Ευαγγελιστές Ματθαίος (26,6-13) και Μάρκος (14,3-9), ο Κύριος προφήτευσε τη διάδοση του γεγονότος σε παγκόσμια κλίμακα «Αμήν λέγω υμίν, όπου εάν κηρυχθή το ευαγγέλιον τούτο εν όλω τω κόσμω, λαληθήσεται και ό εποίησεν αύτη εις μνημόσυνον αυτής» (Ματθ. 26,13).
Η πόρνη γυναίκα, που με τη μετάνοιά της έλαμψε και λάμπει, είναι ανώνυμη. Το όνομά της άγνωστο, η πράξη της πασίγνωστη.
Γιατί η Εκκλησία την παρουσιάζει κατά τη Μεγ. Εβδομάδα; Το σχετικό «υπόμνημα του Τριωδίου» δίνει την έξης εξήγηση:
«Τη Αγία και Μεγάλη Τετάρτη της αλειψάσης τον Κύριον μύρω πόρνης γυναικός μνείαν ποιείσθαι οι θειότατοι Πατέρες εθέσπισαν, ότι προ του σωτηρίου πάθους μικρόν τούτο γέγονεν».
Πέρα από το λόγο αυτό, το χρονικό, υπάρχει και άλλος λόγος, πνευματικός. Στο πορτραίτο της γυναίκας εκείνης βλέπει κανείς τη φωτογραφία του. Τρεις λέξεις δεσπόζουν στη ζωή της γυναίκας. Τρεις λέξεις, που εκφράζουν τρεις πραγματικότητες: Αμαρτία – Δάκρυα – Άφεσις. Τρία στάδια της ζωής της: Το πρώτο το ζούμε όλοι, Το δεύτερο και το τρίτο λίγοι το έχουν ζήσει, Στα δύο πρώτα στάδια πρωταγωνιστεί ο άνθρωπος, δικοί του καρποί η αμαρτία και τα δάκρυα. Στο τρίτο, την άφεση, πρωταγωνιστεί ο Θεός,
Αμαρτία
Όποιος ισχυρισθεί ότι δεν έχει αμαρτίες, αυτός ζει με ψευδαισθήσεις, απατά τον εαυτό του, και δεν έχει σχέση με την αλήθεια. «Εάν είπωμεν ότι αμαρτίαν ουκ έχομεν, εαυτούς πλανώμεν και η αλήθεια ουκ έστιν εν ημίν» (Α΄ Ιωάν. 1,8). Η ψευδαίσθηση για έναν άρρωστο είναι το μεγάλο εμπόδιο, που του κλείνει το δρόμο προς το γιατρό και τη θεραπεία. Δυστυχώς ψευδαίσθηση έχουν πολλοί. Πιστεύουν για τον εαυτό τους ότι είναι σπουδαίοι και καλοί. Κι αν δεν το λένε εξωτερικά, όμως εσωτερικά έχουν μεγάλη ιδέα για τον εαυτό τους.
Όποιος δεν ζει με ψευδαισθήσεις, αλλ’ έχει συναίσθηση της καταστάσεώς του, όποιος είναι τίμιος με τον εαυτό του και με το Θεό, αυτός βλέπει και αισθάνεται, ότι έχει πολλές αμαρτίες. Ο ιερός υμνογράφος στο κοντάκιο της ημέρας λέει κάτι, που φαίνεται υπερβολή και ίσως και να σκανδαλίζει: «Υπέρ την πόρνην. Αγαθέ, ανομήσας, δακρύων όμβρους ουδαμώς σοι προσήξα»· εγώ, Θεέ Αγαθέ, έχω αμαρτήσει περισσότερο από την πόρνη εκείνη γυναίκα, που ήταν βουτηγμένη στο βούρκο και είχε καταντήσει κουρέλι της αμαρτίας, δακτυλοδεικτούμενη από τον κόσμο. Εγώ, Θεέ, έχω αμαρτήσει πιο πολύ από αυτήν…
«Υπέρ την πόρνην» ! Δεν είναι σχήμα λόγου. Δεν είναι ταπεινολογία. Είναι λόγος πραγματικός. Εκφράζει πραγματικότητα. Ισχύει για όλους. Πώς; θα ρωτήσει κανείς. Εμείς δεν δουλέψαμε σε καταγώγια. Δεν πουλήσαμε το κορμί μας, Δεν κάναμε επάγγελμα την αμαρτία Πώς λοιπόν είμαστε όχι απλώς σαν την πόρνη, αλλά και χειρότεροι απ’ αυτή; Αν εξετάσουμε κάπως προσεκτικά και ειλικρινά και με βαθειά ταπείνωση τα πράγματα, τότε θα δούμε, πως ο λόγος αυτός δεν είναι υπερβολή, δεν λέγεται «ποιητική αδεία», όπως δεν είναι υπερβολή ο λόγος του αποστόλου Παύλου: «Πιστός ο λόγος και πάσης αποδοχής άξιος, ότι Χριστός Ιησούς ήλθεν εις τον κόσμον αμαρτωλούς σώσαι, ων πρώτος ειμί εγώ» (Α’ Τιμ. 1,15).
Δάκρυα
Αμαρτία! Η τραγική πραγματικότητα της ζωής μας. Το μόνο ιδιόκτητο πράγμα. Όλα είναι ξένα. Η αμαρτία είναι δική μας.
Θα σταματήσουμε στην αμαρτία; Πέσαμε στο λάκκο. Εκεί μοιρολατρικά θα μείνουμε; Καμιά αντίδραση δεν θα κάνουμε; Όχι! Υπάρχει τρόπος αντιδράσεως. Είναι τα δάκρυα. Η δεύτερη πραγματικότητα της γυναίκας του Ευαγγελίου.
Αν έμενε στον πρώτο σταθμό, καμιά αναφορά σ’ αυτήν, κανένα εγκώμιο, θα ήταν μια από τις πολλές πόρνες της αρχαιότητας. Ανάγκη να τονισθεί αυτό. Διότι υπάρχουν ορισμένοι, που διαστρεβλώνουν το νόημα του Ευαγγελίου και λένε: – Στις πόρνες και στους αμαρτωλούς άνοιξε τις πόρτες ο Χριστός. Η αλήθεια είναι: -Στις πόρνες που μετανόησαν άνοιξε την πόρτα της σωτηρίας ο Χριστός. Η Εκκλησία δεν είναι Εκκλησία των αμαρτωλών (απλώς), αλλά των αμαρτωλών που μετανοούν.
Η αξία της αμαρτωλής γυναίκας κρύβεται στα δάκρυα. Είναι τα δάκρυα της μετανοίας. Είναι τα δάκρυα, που μοσχοβολούν περισσότερο από το ευωδέστερο μύρο. Αν ένας τόπος προκαλεί δυσοσμία και βρωμιά, ρίχνουμε άρωμα για να εξουδετερωθεί η βρώμα. Κι όσο πιο πολλή είναι η βρώμα, τόσο πιο πολύ άρωμα χύνουμε. Βρώμα η αμαρτία, προκαλεί δυσοσμία ανυπόφορη. Ένα το αποσμητικό από πλευράς ανθρώπου: Τα δάκρυα. Είναι το ευωδέστερο άρωμα.
Τα δάκρυα της μετανοίας! Ποιός μπορεί να μετρήσει την άξια τους; Είναι πολύ γνωστό το ανέκδοτο με τους τρεις αγγέλους. Το αναφέρουμε, γιατί είναι πολύ χαρακτηριστικό. Στάλθηκαν τρεις άγγελοι στη γη, να βρουν και να φέρουν στον ουρανό το ωραιότερο πράγμα της γης. Ο πρώτος βρήκε λίγες σταγόνες από τον ιδρώτα μιας ψυχής, που μέρα νύχτα δούλευε για το καλό της κοινωνίας. Ο δεύτερος πήρε λίγες σταγόνες από τα δάκρυα, που έχυναν από ευγνωμοσύνη οι φτωχοί πίσω από το φέρετρο κάποιου που έκανε πολλές φιλανθρωπίες. Φάνηκε πως ευχαριστήθηκε ο Θεός, μα σαν να περίμενε κάτι ακόμα πιο ωραίο να του φέρουν οι άγγελοι του από τη γη. Και να, έρχεται ο τρίτος. Με την άφιξή του συναγερμός στον ουρανό. Χτυπούν ουράνιες καμπάνες. Στήνουν πανηγύρι οι ουράνιες δυνάμεις. Άγγελοι κι αρχάγγελοι ψάλλουν γλυκά, χορεύουν από χαρά. Μα τί λοιπόν έφερε από τη γη ο τρίτος άγγελος; Ένα δάκρυ! Ήταν το δάκρυ μεγάλου αμαρτωλού, που ειλικρινά μετανοούσε. Ένα δάκρυ, που σαν το πήρε ο άγγελος και το έφερε ψηλά, έγινε διαμάντι, που άστραψε κάτω από τις ακτίνες του θεϊκού φωτός.
Το ανέκδοτο αυτό αποδίδει παραστατικά το λόγο του Κυρίου: «Χαρά γίνεται ενώπιον των αγγέλων του Θεού επί ενί αμαρτωλώ μετανοούντι» (Λουκ. 15,10).
Άφεση
Από τα μάτια της αμαρτωλής γυναίκας δεν βγήκε ένα μόνο δάκρυ. Έτρεξαν πολλά. Ποτάμι τα δάκρυά της. Κι ύστερα από τα δάκρυα αυτά η τρίτη πραγματικότητα: η άφεση. Από το στόμα του Χριστού ακούγεται η πιο χαρμόσυνη γι’ αυτήν φράση: «Αφέωνται αι αμαρτίαι αυτής αι πολλαί, ότι ηγάπησε πολύ» (Λουκ. 7,47).
Άφεση! Το μεγάλο δώρο του Ουρανού στη γη· του Θεού στους ανθρώπους. Είναι το αποτέλεσμα της λυτρωτικής θυσίας του Χριστού πάνω στο Σταυρό. Τα δάκρυα του αμαρτωλού, χωρίς το Σταυρό του Χριστού, χωρίς το αίμα του Εσταυρωμένου, θα ήταν επιταγή χωρίς αντίκρυσμα, Τα δάκρυα του αμαρτωλού έχουν αξία, γιατί προηγήθηκε ο σταυρός, η προσφορά του θείου αίματος.
Ας φαντασθούμε κάποιο φτωχό. Ένας φίλος του μια ημέρα τον προτρέπει: -Τρέξε στην τάδε τράπεζα. Ξέρω καλά, πως υπάρχει ειδικός λογαριασμός για σένα. Κάποιος έχει καταθέσει στο όνομά σου ένα μεγάλο ποσό. Τρέξε!… Πραγματικά, ο φτωχός τρέχει. Φτερά στα πόδια μέχρι να φτάσει στην τράπεζα, που θα του έλυνε το πρόβλημα της φτώχειας.
- Αλήθεια, του λέει ο υπάλληλος, υπάρχει για σένα αυτή η δωρεά. Πρέπει όμως να βάλεις την υπογραφή σου, για να παραλάβεις τα χρήματα. Και μια δήλωση θα υπογράψεις. πως δεν θα σπαταλήσεις άσκοπα τα χρήματα αυτά…
Στην τράπεζα του Ουρανού είναι η διαθήκη για τη μεγάλη δωρεά, για την προσωπική μας δωρεά, για την άφεση των αμαρτιών του καθενός μας. Τη διαθήκη αυτή την υπέγραψε ο Ιησούς Χριστός με το καταπόρφυρο αίμα του. Δεν φτάνει αυτό. Για να οικειοποιηθούμε τη διαθήκη, χρειάζεται και η δική μας υπογραφή. Εκείνος υπέγραψε με το αίμα του. Εμείς με τα δάκρυά μας. Αίμα Χριστού και δάκρυα δικά μας, σμίγουν μαζί και δίνουν την άφεση.
Γιατί η Εκκλησία την παρουσιάζει κατά τη Μεγ. Εβδομάδα; Το σχετικό «υπόμνημα του Τριωδίου» δίνει την έξης εξήγηση:
«Τη Αγία και Μεγάλη Τετάρτη της αλειψάσης τον Κύριον μύρω πόρνης γυναικός μνείαν ποιείσθαι οι θειότατοι Πατέρες εθέσπισαν, ότι προ του σωτηρίου πάθους μικρόν τούτο γέγονεν».
Πέρα από το λόγο αυτό, το χρονικό, υπάρχει και άλλος λόγος, πνευματικός. Στο πορτραίτο της γυναίκας εκείνης βλέπει κανείς τη φωτογραφία του. Τρεις λέξεις δεσπόζουν στη ζωή της γυναίκας. Τρεις λέξεις, που εκφράζουν τρεις πραγματικότητες: Αμαρτία – Δάκρυα – Άφεσις. Τρία στάδια της ζωής της: Το πρώτο το ζούμε όλοι, Το δεύτερο και το τρίτο λίγοι το έχουν ζήσει, Στα δύο πρώτα στάδια πρωταγωνιστεί ο άνθρωπος, δικοί του καρποί η αμαρτία και τα δάκρυα. Στο τρίτο, την άφεση, πρωταγωνιστεί ο Θεός,Αμαρτία
Όποιος ισχυρισθεί ότι δεν έχει αμαρτίες, αυτός ζει με ψευδαισθήσεις, απατά τον εαυτό του, και δεν έχει σχέση με την αλήθεια. «Εάν είπωμεν ότι αμαρτίαν ουκ έχομεν, εαυτούς πλανώμεν και η αλήθεια ουκ έστιν εν ημίν» (Α΄ Ιωάν. 1,8). Η ψευδαίσθηση για έναν άρρωστο είναι το μεγάλο εμπόδιο, που του κλείνει το δρόμο προς το γιατρό και τη θεραπεία. Δυστυχώς ψευδαίσθηση έχουν πολλοί. Πιστεύουν για τον εαυτό τους ότι είναι σπουδαίοι και καλοί. Κι αν δεν το λένε εξωτερικά, όμως εσωτερικά έχουν μεγάλη ιδέα για τον εαυτό τους.
Όποιος δεν ζει με ψευδαισθήσεις, αλλ’ έχει συναίσθηση της καταστάσεώς του, όποιος είναι τίμιος με τον εαυτό του και με το Θεό, αυτός βλέπει και αισθάνεται, ότι έχει πολλές αμαρτίες. Ο ιερός υμνογράφος στο κοντάκιο της ημέρας λέει κάτι, που φαίνεται υπερβολή και ίσως και να σκανδαλίζει: «Υπέρ την πόρνην. Αγαθέ, ανομήσας, δακρύων όμβρους ουδαμώς σοι προσήξα»· εγώ, Θεέ Αγαθέ, έχω αμαρτήσει περισσότερο από την πόρνη εκείνη γυναίκα, που ήταν βουτηγμένη στο βούρκο και είχε καταντήσει κουρέλι της αμαρτίας, δακτυλοδεικτούμενη από τον κόσμο. Εγώ, Θεέ, έχω αμαρτήσει πιο πολύ από αυτήν…
«Υπέρ την πόρνην» ! Δεν είναι σχήμα λόγου. Δεν είναι ταπεινολογία. Είναι λόγος πραγματικός. Εκφράζει πραγματικότητα. Ισχύει για όλους. Πώς; θα ρωτήσει κανείς. Εμείς δεν δουλέψαμε σε καταγώγια. Δεν πουλήσαμε το κορμί μας, Δεν κάναμε επάγγελμα την αμαρτία Πώς λοιπόν είμαστε όχι απλώς σαν την πόρνη, αλλά και χειρότεροι απ’ αυτή; Αν εξετάσουμε κάπως προσεκτικά και ειλικρινά και με βαθειά ταπείνωση τα πράγματα, τότε θα δούμε, πως ο λόγος αυτός δεν είναι υπερβολή, δεν λέγεται «ποιητική αδεία», όπως δεν είναι υπερβολή ο λόγος του αποστόλου Παύλου: «Πιστός ο λόγος και πάσης αποδοχής άξιος, ότι Χριστός Ιησούς ήλθεν εις τον κόσμον αμαρτωλούς σώσαι, ων πρώτος ειμί εγώ» (Α’ Τιμ. 1,15).
Δάκρυα
Αμαρτία! Η τραγική πραγματικότητα της ζωής μας. Το μόνο ιδιόκτητο πράγμα. Όλα είναι ξένα. Η αμαρτία είναι δική μας.
Θα σταματήσουμε στην αμαρτία; Πέσαμε στο λάκκο. Εκεί μοιρολατρικά θα μείνουμε; Καμιά αντίδραση δεν θα κάνουμε; Όχι! Υπάρχει τρόπος αντιδράσεως. Είναι τα δάκρυα. Η δεύτερη πραγματικότητα της γυναίκας του Ευαγγελίου.Αν έμενε στον πρώτο σταθμό, καμιά αναφορά σ’ αυτήν, κανένα εγκώμιο, θα ήταν μια από τις πολλές πόρνες της αρχαιότητας. Ανάγκη να τονισθεί αυτό. Διότι υπάρχουν ορισμένοι, που διαστρεβλώνουν το νόημα του Ευαγγελίου και λένε: – Στις πόρνες και στους αμαρτωλούς άνοιξε τις πόρτες ο Χριστός. Η αλήθεια είναι: -Στις πόρνες που μετανόησαν άνοιξε την πόρτα της σωτηρίας ο Χριστός. Η Εκκλησία δεν είναι Εκκλησία των αμαρτωλών (απλώς), αλλά των αμαρτωλών που μετανοούν.
Η αξία της αμαρτωλής γυναίκας κρύβεται στα δάκρυα. Είναι τα δάκρυα της μετανοίας. Είναι τα δάκρυα, που μοσχοβολούν περισσότερο από το ευωδέστερο μύρο. Αν ένας τόπος προκαλεί δυσοσμία και βρωμιά, ρίχνουμε άρωμα για να εξουδετερωθεί η βρώμα. Κι όσο πιο πολλή είναι η βρώμα, τόσο πιο πολύ άρωμα χύνουμε. Βρώμα η αμαρτία, προκαλεί δυσοσμία ανυπόφορη. Ένα το αποσμητικό από πλευράς ανθρώπου: Τα δάκρυα. Είναι το ευωδέστερο άρωμα.
Τα δάκρυα της μετανοίας! Ποιός μπορεί να μετρήσει την άξια τους; Είναι πολύ γνωστό το ανέκδοτο με τους τρεις αγγέλους. Το αναφέρουμε, γιατί είναι πολύ χαρακτηριστικό. Στάλθηκαν τρεις άγγελοι στη γη, να βρουν και να φέρουν στον ουρανό το ωραιότερο πράγμα της γης. Ο πρώτος βρήκε λίγες σταγόνες από τον ιδρώτα μιας ψυχής, που μέρα νύχτα δούλευε για το καλό της κοινωνίας. Ο δεύτερος πήρε λίγες σταγόνες από τα δάκρυα, που έχυναν από ευγνωμοσύνη οι φτωχοί πίσω από το φέρετρο κάποιου που έκανε πολλές φιλανθρωπίες. Φάνηκε πως ευχαριστήθηκε ο Θεός, μα σαν να περίμενε κάτι ακόμα πιο ωραίο να του φέρουν οι άγγελοι του από τη γη. Και να, έρχεται ο τρίτος. Με την άφιξή του συναγερμός στον ουρανό. Χτυπούν ουράνιες καμπάνες. Στήνουν πανηγύρι οι ουράνιες δυνάμεις. Άγγελοι κι αρχάγγελοι ψάλλουν γλυκά, χορεύουν από χαρά. Μα τί λοιπόν έφερε από τη γη ο τρίτος άγγελος; Ένα δάκρυ! Ήταν το δάκρυ μεγάλου αμαρτωλού, που ειλικρινά μετανοούσε. Ένα δάκρυ, που σαν το πήρε ο άγγελος και το έφερε ψηλά, έγινε διαμάντι, που άστραψε κάτω από τις ακτίνες του θεϊκού φωτός.
Το ανέκδοτο αυτό αποδίδει παραστατικά το λόγο του Κυρίου: «Χαρά γίνεται ενώπιον των αγγέλων του Θεού επί ενί αμαρτωλώ μετανοούντι» (Λουκ. 15,10).
Άφεση
Από τα μάτια της αμαρτωλής γυναίκας δεν βγήκε ένα μόνο δάκρυ. Έτρεξαν πολλά. Ποτάμι τα δάκρυά της. Κι ύστερα από τα δάκρυα αυτά η τρίτη πραγματικότητα: η άφεση. Από το στόμα του Χριστού ακούγεται η πιο χαρμόσυνη γι’ αυτήν φράση: «Αφέωνται αι αμαρτίαι αυτής αι πολλαί, ότι ηγάπησε πολύ» (Λουκ. 7,47).
Άφεση! Το μεγάλο δώρο του Ουρανού στη γη· του Θεού στους ανθρώπους. Είναι το αποτέλεσμα της λυτρωτικής θυσίας του Χριστού πάνω στο Σταυρό. Τα δάκρυα του αμαρτωλού, χωρίς το Σταυρό του Χριστού, χωρίς το αίμα του Εσταυρωμένου, θα ήταν επιταγή χωρίς αντίκρυσμα, Τα δάκρυα του αμαρτωλού έχουν αξία, γιατί προηγήθηκε ο σταυρός, η προσφορά του θείου αίματος.
Ας φαντασθούμε κάποιο φτωχό. Ένας φίλος του μια ημέρα τον προτρέπει: -Τρέξε στην τάδε τράπεζα. Ξέρω καλά, πως υπάρχει ειδικός λογαριασμός για σένα. Κάποιος έχει καταθέσει στο όνομά σου ένα μεγάλο ποσό. Τρέξε!… Πραγματικά, ο φτωχός τρέχει. Φτερά στα πόδια μέχρι να φτάσει στην τράπεζα, που θα του έλυνε το πρόβλημα της φτώχειας.
- Αλήθεια, του λέει ο υπάλληλος, υπάρχει για σένα αυτή η δωρεά. Πρέπει όμως να βάλεις την υπογραφή σου, για να παραλάβεις τα χρήματα. Και μια δήλωση θα υπογράψεις. πως δεν θα σπαταλήσεις άσκοπα τα χρήματα αυτά…
Στην τράπεζα του Ουρανού είναι η διαθήκη για τη μεγάλη δωρεά, για την προσωπική μας δωρεά, για την άφεση των αμαρτιών του καθενός μας. Τη διαθήκη αυτή την υπέγραψε ο Ιησούς Χριστός με το καταπόρφυρο αίμα του. Δεν φτάνει αυτό. Για να οικειοποιηθούμε τη διαθήκη, χρειάζεται και η δική μας υπογραφή. Εκείνος υπέγραψε με το αίμα του. Εμείς με τα δάκρυά μας. Αίμα Χριστού και δάκρυα δικά μας, σμίγουν μαζί και δίνουν την άφεση.
Αρχιμ. Δανιήλ Αεράκη, «Στη Μεγάλη Εβδομάδα».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Το «Ελληνικά και Ορθόδοξα» απεχθάνεται τις γκρίνιες τις ύβρεις και τα φραγγολεβέντικα (greeklish).
Παρακαλούμε, πριν δημοσιεύσετε το σχόλιό σας, έχετε υπόψη σας τα ακόλουθα:
1) Ο σχολιασμός και οι απόψεις είναι ελεύθερες πλην όμως να είναι κόσμιες .
2) Προτιμούμε τα ελληνικά αλλά μπορείτε να χρησιμοποιήσετε και ότι γλώσσα θέλετε αρκεί το γραπτό σας να είναι τεκμηριωμένο.
3) Ο κάθε σχολιαστής οφείλει να διατηρεί ένα μόνο όνομα ή ψευδώνυμο, το οποίο αποτελεί και την ταυτότητά του σε κάθε συζήτηση.
4) Κανένα σχόλιο δεν διαγράφεται εκτός από τα spam και τα υβριστικά