Πῶς νὰ γίνουμε τώρα γονεῖς; Αρχιμανδρίτης Νίκων Κουτσίδης

«Δέν θά ξεχάσω ποτέ τήν ἀντίδραση μιᾶς μητέρας στήν Κέρκυρα. Εἶχα πάει ἐκεῖ νά συζητήσω μέ τά παιδιά ἑνός Λυκείου· καί τήν ἄλλη ἡμέρα, μέ τούς γονεῖς τῶν παιδιῶν καί γενικά ἐνήλικες, μέ θέμα: «Ἐφηβεία καί οἰκογένεια». Ἡ ἐν λόγω μητέρα πῆρε τόν λόγο, εἶπε τό πρόβλημα μέ τόν γιό της καί ὕστερα μέ ρώτησε:

-Μήπως πρέπει νά τόν πάω σέ ψυχολόγο;

Τῆς ἀπάντησα, λοιπόν:

-Τά παιδιά δέν θέλουν ψυχολόγο. Γονεῖς θέλουν!

Καί ἡ ἀντίδρασή της, ὅλο ἀπορία:

-Καί πῶς νά γίνουμε τώρα γονεῖς; (!)»

Τό περιστατικό ἀναφέρει στό νέο του βιβλίο «Τά παιδιά δέν θέλουν ψυχολόγο. Γονεῖς θέλουν», ὁ ἔμπειρος ψυχίατρος Νῖκος Σιδέρης. (ἐφημ. ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 12-4-09).
 

* * *
 

Εἶναι πολύ σπουδαία ἡ διαπίστωση τοῦ ψυχιάτρου γιά τό πόσο τά παιδιά χρειάζονται τούς γονεῖς τους. Ἐπίσης, εἶναι χρήσιμες οἱ συμβουλές καί ὁδηγίες του πρός τούς γονεῖς. Παρά ταῦτα, τό ἐρώτημα-ἀπορία πού παραμένει εἶναι: Ποιό πρέπει νὰ εἶναι τό θεμέλιο στήν σκέψη μας καί στήν ζωή μας γιά νά γίνουμε γονεῖς;

Ἰδού, ἕνα παράδειγμα-ὁδηγός γιά νά δράσουμε σωστά καί σωτήρια γιά τά παιδιά μας.

Στά τέλη τοῦ 18ου αἰώνα (καιρός Τουρκοκρατίας) στήν περιοχή τῆς Θεσσαλονίκης ζοῦσε ἕνας ἄνθρωπος, πού κάποια ἡμέρα σκότωσε ἕναν Τοῦρκο. Στή συνέχεια, γιά νά γλυτώσει τήν ζωή του, ἀρνήθηκε τόν Χριστό καί ἔγινε μουσουλμᾶνος. Προβλέπεται κάτι τέτοιο στό Ἰσλάμ. Ἡ γυναίκα του, ὅμως, ἔμεινε πιστή χριστιανή. Εἶχαν καί μία κορούλα, τήν Ἀκυλίνα, μωρό τότε. Οἱ Τοῦρκοι πίεζαν τόν πατέρα νά ἀλλαξοπιστήσει καί τήν θυγατέρα του. Ὅταν ἡ Ἀκυλίνα ἔγινε 18 χρονῶν οἱ πιέσεις ἔγιναν ἀφόρητες. Σέ ὅλα αὐτά τά χρόνια, ἡ μητέρα μέρα-νύκτα συμβούλευε τήν κόρη της νά μείνει ἀκλόνητη στήν πίστη τοῦ Χριστοῦ.

Ἔτσι, ὅταν ὁ πατέρας τῆς Ἀκυλίνας τῆς εἶπε ὅτι πρέπει νά ἀρνηθῆ καί αὐτή τόν Χριστό, γιά νά γλυτώσει αὐτός ἀπό τίς πιέσεις, τοῦ ἀπάντησε:

-Μήπως εἶμαι ὀλιγόπιστη σάν καί σένα γιά νά ἀρνηθῶ τόν Πλάστη μου, τόν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό; Ἐγώ εἶμαι ἕτοιμη νά χύσω τό αἷμα μου γι᾿ Αὐτόν.

Μετά τήν ἀπάντηση τῆς νέας, ὁ πατέρας της κάλεσε τούς Τούρκους γιά νά τῆς ἀλλάξουν γνώμη μέ τή βία πιά (!). Τήν ὥρα πού τήν ἀποχαιρετοῦσε ἡ μητέρα της, τῆς εἶπε:

-Ἔφθασε ἡ ὥρα, παιδί μου, γιά τήν ὁποία σέ συμβούλευα χρόνια τώρα. Μήν ἀρνηθῆς τόν Χριστό, τόν Κύριο καί Σωτήρα μας.

Τήν βασάνισαν ἀλύπητα. Ἡ νεαρή Ἀκυλίνα ἔμεινε ἀνυποχώρητη. Μισοπεθαμένη πιά, τήν ἔστειλαν στήν μάνα της.

-Τί ἔκανες παιδάκι μου; Τήν ἐρώτησε ἐκείνη, γεμᾶτη ἀγωνία.

-Ὅ,τι συμφωνήσαμε: Φύλαξα ἀκέραιη τήν ὁμολογία τῆς πίστης μου στόν Χριστό!

Μετά ἀπό λίγο, ἄφησε τήν τελευταία της πνοή στά χέρια τῆς μητέρας της. Ἐμαρτύρησε στίς 27 Σεπτεμβρίου τοῦ 1764.
 

* * *
 

Συνεπῶς, ὁ γονιός πού ἀγαπάει πραγματικά τό παιδί του, πρῶτα-πρῶτα πρέπει νά τό διδάξει καί νά τοῦ μάθει καλά ὅτι:

1. Θεμέλιο τῆς ὕπαρξής μας καί τῆς ζωῆς μας εἶναι ὁ Χριστός, ὁ Κύριος καί Θεός μας. Χωρίς αὐτόν δέν ἔχουμε τήν πραγματική Ζωή. Καί φυσικά, οὔτε τήν πραγματική χαρά καί εἰρήνη πού εἶναι δῶρα δικά Του.

2. Γιά νά μείνουμε ἑνωμένοι μέ τόν Χριστό, ἀξίζει ἀκόμη καί ἡ θυσία τῆς ζωῆς μας. Γιατί χωρισμός ἀπό τόν Χριστό σημαίει κόλαση.

3. Ὅλες οἱ ὑγιεῖς δραστηριότητες καί ἐπιδιώξεις τῆς ἐπίγειας ζωῆς, καί θεμιτές εἶναι, καί τίς εὐλογεῖ ὁ Χριστός· ὅμως ἀποτελοῦν δεύτερη προτεραιότητα. Ἡ πρώτη εἶναι ὁ Χριστός καί ἡ σχέση μας μαζί Του!

πηγή

Τελικά, τὶ εἴμαστε; Ἀρχιμανδρίτης Νίκων Κουτσίδης

Ὁ Ἱερεμίας Ρίφκιν εἶναι ἕνας ἀπό τούς διασημότερους –παγκοσμίως - πολιτικούς ἀναλυτές. Πρίν ἀπό ἑνάμισυ χρόνο ἔδωσε μία συνέντευξη σέ ἑλληνική ἐφημερίδα (ΒΗΜΑ, 19/2/06).

Σ᾿ αὐτήν λέει καί τά ἑξῆς:
 

* * *
 

-Ἄν διαβάσετε τούς φιλοσόφους καί οἰκονομολόγους τοῦ 18ου καί 19ου αἰώνα, θά δεῖτε ὅτι ἦταν κολλημένοι στήν ἰδέα, ὅτι εἴμαστε ὄντα ὑλικά καί ὅτι αὐτή εἶναι ἡ πρωταρχική ταυτότητά μας καί ἑπομένως ἡ ἠθική μας. Οἱ πολιτιστικές ἀξίες μας καί ὁλόκληρος ὁ πολιτισμός μας βασίζονται σέ αὐτήν τή διάσταση, ὅπως τήν περιέγραψε μιά διάσημη γυναίκα: «Ὁ ὑλικός κόσμος = μιά κοπέλα «ὑλικό» («Material world, material girl»)! Νομίζω ὅτι ἐξαιτίας τῆς ἄποψης αὐτῆς ὑποφέρουμε ἐδῶ καί τουλάχιστον 200 χρόνια. Ἡ ἄποψη αὐτή ἔχει προκαλέσει μεγάλο κακό καί σέ ἐμᾶς καί σέ ὅλα τά εἴδη, μέ τά ὁποῖα συνυπάρχουμε πάνω στόν πλανήτη.

Ναί, εἶναι ἀνάγκη νά ἐπιβιώνουμε. Ναί, εἴμαστε ὄντα ὑλικά καί πρέπει νά ἐπιβιώνουμε: νά τρῶμε, νά ντυνόμαστε, νά ἔχουμε ἕνα κατάλυμα, γιά νά προστατευτοῦμε. Ὅμως, μελέτες ἐπί μελετῶν ἔχουν γίνει γιά τό θέμα αὐτό τά τελευταῖα εἴκοσι χρόνια, καί ἔχουν καταδείξει, ὅτι ἀπό τή στιγμή πού ἔχουμε τά βασικά, πού ἔχουμε ἕνα ἐπίπεδο κάλυψης τῶν ὑλικῶν ἀναγκῶν μας, ὅσο περισσότερα ἀποκτοῦμε, τόσο λιγότερο εὐτυχισμένοι γινόμαστε. Ἡ συσσώρευση πλούτου, ἀπό ἕνα σημεῖο καί μετά, γίνεται ἀντιστρόφως ἀνάλογη μέ τήν εὐτυχία. Ἀρχίζεις πλέον καί γίνεσαι δοῦλος ὅλων αὐτῶν πού ἔχεις καταφέρει νά ἀποκτήσεις.

Ὁ Ἰησοῦς Χριστός εἶπε ὅτι τό πιό σημαντικό εἶναι, νά εἶσαι ἄνθρωπος. Καί τί σημαίνει νά εἶσαι ἄνθρωπος; Νά νιώθεις τόν πόνο τοῦ ἄλλου· νά προσπαθεῖς νά νιώσεις αὐτά πού βιώνει ὁ ἄλλος· νά εἶσαι ἐκεῖ, ὅταν σέ χρειάζεται· νά τοῦ δείχνεις τήν συμπόνια σου· νά τοῦ ἐκχωρεῖς τόν ἑαυτό σου, ἀφοῦ τόν ἑαυτό μας μποροῦμε νά τόν γνωρίσουμε μόνο σέ σχέση μέ τούς ἄλλους. Γιά μένα αὐτός εἶναι ὁ παράδεισος. Δέν εἶναι κάτι πού πρέπει νά περιμένουμε νά πεθάνουμε γιά νά τό ζήσουμε (!)
 

* * *
 

Εἶναι πολύ εὐχάριστο νά ἀκοῦμε καί νά διαβάζουμε τέτοιες διαπιστώσεις ἀπό ἕνα σοφό ἐπιστήμονα. Ὅμως, ὑπάρχουν ἐδῶ δύο ἐρωτήματα:

1. Γιατί νά τά κάνουμε ὅλα αὐτά; Καί

2. Πῶς θά τά ἐπιτύχουμε;

Ἄριστη ἀπάντηση μᾶς δίνει ἡ ἑορτή τῆς Μεταμορφώσεως τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ.

Τί εἶναι ἡ μεταμόρφωση; Τί μᾶς λέει;

Δέν εἶναι ἕνα κάποιο ὑπερθέαμα τοῦ κόσμου τούτου. Δέν ἔγινε γιά νά καταπλήξει τούς ἀποστόλους.

Ἡ Μεταμόρφωση τοῦ Χριστοῦ μᾶς ἀποκαλύπτει τά ἑξῆς:

1. Ἐφάνηκε ὁλοκάθαρα ὅτι ὁ Χριστός εἶναι ὁ Θεός καί Κύριος, παρόλο πού ἐμφανίσθηκε στήν γῆ σάν ἄνθρωπος.

2. Ἔδειξε, τί δόξα εἶχε καί ἔχει ὁ ἄνθρωπος καί τί δόξα τόν περιμένει: καί ἐδῶ· καί ἐκεῖ.

3. Καί ἀκόμη ἔδειξε, ὅτι ὅσο πιό κοντά εἶναι στόν Χριστό, τόσο περισσότερη δόξα καί φωτισμό ἔχει.

4. Ἔγινε σέ βουνό (ὄρος ὕψηλόν), γιά νά φανεῖ ὅτι: ὅπως χρειάζεται κόπος γιά νά ἀνεβοῦμε στά βουνά, ἔτσι χρειάζεται κόπος γιά νά γίνουμε «ἄνθρωποι», σωστοί· μέ ἀγάπη καί μέ φροντίδα καί γιά τόν «ἄλλον».

πηγή

Ἀγαπήσωμεν Ἀλλήλους

Στήν θεία Λειτουργία καί λίγο πρίν τήν ἀπαγγελία τοῦ «Πιστεύω» ὁ ἱερέας προτρέπει τούς πιστούς λέγοντας:

-Ἀγαπήσωμεν ἀλλήλους, ἵνα ἐν ὁμονοίᾳ ὁμολογήσωμεν. Ἄς ἀγαπήσουμε ὁ ἕνας τόν ἄλλο, γιά νά ὁμλογήσουμε ὅλοι μαζί, ὡς ἕνας ἄνθρωπος (ἐν ὁμονοίᾳ).

Τί νά ὁμολογήσουμε; Ἀπαντᾶ ὁ λαός μέσω τῶν ψαλτῶν:

-Πατέρα, Υἱόν καί Ἅγιον Πνεῦμα, Τριάδα ὁμοούσιον καί ἀχώριστον. Δηλ. τήν πίστη μας στόν ἕνα καί μόνο ἀληθινό Θεό, τήν Ἁγία Τριάδα.

Ὥστε, λοιπόν, ὁμολογία πίστεως χωρίς ἀγάπη δέν εἶναι εὐάρεστη στόν Θεό.
 

* * *
 

Αὐτήν τήν ὥρα, γίνεται μέσα στό ἱερό ὁ ἀσπασμός τῶν ἱερέων. Ἀσπάζονται οἱ ἱερεῖς ὁ ἕνας τόν ἄλλο καί συγχρόνως λένε:

-Ὁ Χριστός ἐν τῷ μέσῳ ἡμῶν καί ἔστι καί ἔσται. Ὁ Χριστός εἶναι ἀνάμεσά μας καί θά εἶναι πάντοτε. Γιά νά μᾶς βλέπει ὅτι εἴμαστε εἰλικρινεῖς στήν ἔκφραση τῆς ἀγάπης, πού εἶναι ὁ ἀσπασμός.

Παλαιότερα, αὐτός ὁ ἀσπασμός γινόταν καί ἔξω ἀπό τό ἱερό, μεταξύ τῶν λαϊκῶν καί πάλι ὡς ἔκφραση ἀγάπης.

Αὐτή ἡ σχέση πίστεως στόν Χριστό καί ἀγάπης φαίνεται στή ζωή τῶν ἁγίων.

Ποιοί εἶχαν τήν ζωντανώτερη πίστη στόν Χριστό; Οἱ ἅγιοι. Γι᾿ αὐτό καί δέν λογάριαζαν οὔτε τήν κακοπάθεια, οὔτε τήν ταλαιπωρία τοῦ σώματος, οὔτε τά μαρτύρια, οὔτε καί τόν θάνατο.

Ποιοί εἶχαν μεγαλύτερη ἀγάπη γιά τούς ἀνθρώπους; Πάλιν οἱ ἅγιοι! Γι᾿ αὐτό καί ἐγίνονταν θυσία γιά τούς ἄλλους. Ἔλεγε ὁ ἅγιος Ἀγάθων ὁ ἀσκητής: Θέλω νά βρῶ ἕναν λεπρό, νά πάρω τό σῶμα του (τό ἄρρωστο) καί νά τοῦ δώσω τό δικό μου, μέ μεγάλη μου εὐχαρίστηση(!) (Γεροντικόν, Ἀγάθων κστ΄, ἔκδ. ΑΣΤΕΡΟΣ, σελ. 14)

Ἐπειδή, ὅμως, εἴμαστε ἄνθρωποι ἀδύναμοι στίς ἀρετές (καί στήν ἀγάπη!), πολλές φορές παρασυρόμαστε ἀπό τήν πικρία μας γιά τήν ἀδικία πού μᾶς κάνουν καί γιά τίς τυχόν συκοφαντίες πού ἀκούγονται εἰς βάρος μας καί ἔτσι χάνουμε τήν ἀγάπη.
 

* * *
 

Σ᾿ αὐτές τίς περιπτώσεις ἄς ἐφαρμόζουμε τίς συμβουλές τῶν ἁγίων, παλαιῶν καί νέων:

-Ἄν ἔχεις πικρία γιά κάποιον πού σέ ἔθλιψε μέ τά ἔργα του καί τά λόγια του νά κάμεις τά ἑξῆς:

1. Κάθε βράδυ στήν προσευχή σου νά λές: Χριστέ μου ἐλέησε (=δεῖξε του ἀγάπη) πρῶτα ἐκεῖνον, μετά ἐμένα.

2. Ἐνώπιον ἄλλων ἀνθρώπων νά τόν ἐπαινεῖς μέ λόγια τιμητικά.

Τότε πραγματικά θά βροῦμε μεγάλη ψυχική ἀνάπαυση γιατί ἐφαρμόζουμε τήν ἐντολή τοῦ Χριστοῦ πού λέει νά γίνουμε μιμητές του:

-Νά γίνετε οἰκτίρμονες (εὔσπλαγχνοι) καθώς καί ὁ Πατέρας σας εἶναι οἰκτίρμων (Λουκ. 6,36).

Τὸ γονάτισμα Ἀρχιμανδρίτης Νίκων Κουτσίδης

Ὁ βιοχημικός Ἀαρών Τσιχανόβερ τιμήθηκε μέ τό βραβεῖο Νομπέλ Χημείας 2004 γιά τήν μεγάλη του ἐπιτυχία στόν πόλεμο κατά τοῦ καρκίνου (ἀνακάλυψε τό ἔνζυμο-καταστροφέα τῶν πρωτεϊνῶν πού προκαλοῦν τόν καρκίνο). Πρίν ἀπό ἑνάμισυ χρόνο ὁ ἐπιφανής ἐπιστήμονας ἔδωσε μία ἐνδιαφέρουσα συνέντευξη (BHMAGAZINO, σελ. 56, ἐφημ. ΒΗΜΑ 18/11/2005). Ἐκεῖ ἀνάμεσα στά ἄλλα, λέει καί τά ἑξῆς:

-Ἄν μέ ρωτήσετε τί εἶμαι καί σᾶς πῶ «ἐπιστήμονας», καί μετά μοῦ ζητήσετε νά σᾶς ἐξηγήσω τί ἐννοῶ, θά σᾶς πῶ ὅτι εἶμαι ἕνας θεατής. Δέν κάνω κάτι. Ἀκολουθῶ ἁπλά τόν Θεό, τά βήματα τοῦ Θεοῦ. Αὐτός εἶναι πού κάνει τά πάντα. Ὅλες οἱ ἀνακαλύψεις εἶναι δικές του. Ἐγώ δέν ἀνακάλυψα τίποτε. Ἐκεῖνος μέ ὁδηγεῖ στό νά κάνω ἐπιστημονικές ἀνακαλύψεις. Καί τότε ἀναρωτιέμαι, στήν περίπτωση πού κάτι πάει στραβά, πώς θά μπορέσω νά τό διορθώσω. Αὐτό ἀποτελεῖ τό μέγιστο τῆς δικῆς μου παρέμβασης. Πῶς νά σᾶς τό πῶ; Ἐγώ εἶμαι ἕνα εἶδος ἐρευνητή· ἕνας ἄνθρωπος πού ἀποκαλύπτει πράγματα. Ἡ δουλειά μου εἶναι νά ἀποκαλύπτω τά μυστικά τῆς φύσης. Καί ὅταν ἀποκαλύπτεις τά μυστικά τῆς φύσης, γίνεσαι πολύ ταπεινός. Γιατί ἡ πολυπλοκότητα τῆς δημιουργίας εἶναι τόσο μεγάλη, πού ὁ ἄνθρωπος ἀναγκάζεται νά τοποθετήσει τόν ἑαυτό του στίς σωστές διαστάσεις· καί τότε δέν θέλει οὔτε ἐξουσία, οὔτε τίποτε.

* * *

Εἶναι ἄξια θαυμασμοῦ ἡ ταπείνωση τοῦ μεγάλου αὐτοῦ ἐπιστήμονα. Μήπως ὅμως εἶναι καί ἕνας δριμύς ἔλεγχος γιά τήν δική μας ἐλλιπή ταπείνωση; Ταπείνωση ὄχι πιά ἐνώπιον τοῦ μεγαλείου τῆς δημιουργίας τοῦ κόσμου, ἀλλά ἐνώπιον τοῦ Χριστοῦ καί τοῦ ἔργου Του γιά τήν σωτηρία μας.

Στόν ἐσπερινό τῆς Κυριακῆς τῆς Πεντηκοστῆς γονατίζουμε τήν ὥρα πού διαβάζονται ἐκεῖνες οἱ ὡραιότατες εὐχές τῆς ἑορτῆς. Ἡ σωματική αὐτή κίνηση εἶναι συμβολική: δείχνει τήν ταπείνωσή μας. Γιά νά εἶναι ὅμως σωστή καί πλήρης πρέπει νά συνοδεύεται καί ἀπό τήν ταπείνωση τῆς ψυχῆς. Ἀφοῦ, σῶμα καί ψυχή συνιστοῦν τόν ἕνα ἄνθρωπο. Γι᾿ αὐτό, λέμε σέ ἕνα τροπάριο τῶν ἀποστίχων (Κυριακή Πεντηκοστῆς, ἑσπέρας): «Ἐμεῖς, ἄν καί προερχόμαστε ἀπό τούς ἀπίστους, εἰδωλολάτρες καί ὀρθολογιστές, ἀξιωθήκαμε τοῦ θείου φωτός· γιατί στηριχθήκαμε στά λόγια καί τά διδάγματα τῶν ἀποστόλων, πού μιλοῦν γιά τήν δόξα τοῦ Θεοῦ, τοῦ εὐεργέτου τῶν ὅλων. Μαζί μ᾿ αὐτούς, λοιπόν, ὑποκλίνοντας καρδιές καί γόνατα, μέ πίστη ἄς προσκυνήσωμε τό Ἅγιο Πνεῦμα, τόν Σωτήρα τῶν ψυχῶν μας.»

Τό νά γονατίσουμε σωματικά εἶναι μᾶλλον κάτι εὔκολο. Τό δύσκολο εἶναι τό γονάτισμα τῆς ψυχῆς μας, δηλ. ἡ ταπείνωση. Γιατί ἄραγε; Γιατί, ταπείνωση σημαίνει: ἐμπιστεύομαι τόν Χριστό σέ ὅλα. Καί κάνω ὑπακοή σ΄Αὐτόν, σέ ὅλα. Εἴτε μοῦ ἀρέσουν, εἴτε ὄχι. Γιατί ξέρω ὅτι οἱ ὁδηγίες τοῦ Χριστοῦ μέ ὁδηγοῦν κοντά Του. Στήν πράξη, αὐτό ἐπιτυγχάνεται μέ τήν ὑπακοή στίς πνευματικές συμβουλές καί ὁδηγίες τοῦ ἱερέα-πνευματικοῦ πατέρα πού μᾶς ὁδηγεῖ μέ ἀσφάλεια στόν Χριστό. 

Ἡ Δόξα καὶ τὸ Ὄνομα τοῦ Θεοῦ Κυριακή των Πατέρων της Α Οικουμενικής Συνόδου-Αρχιμανδρίτης Νίκων Κουτσίδης

«Ἐγὼ σὲ ἔδοξασα ἐπὶ τῆς γῆς...». Στὸ σημερινὸ εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα τῆς Κυριακῆς τῶν Ἁγίων Πατέρων διαβάζουμε ἕνα ἀπόσπασμα τῆς συγκλονιστικῆς προσευχῆς τοῦ Χριστοῦ στὸ ὑπερῶο τῆς Ἱερουσαλὴμ μετὰ τὸ Μυστικὸ Δεῖπνο. Σ' αὐτὴ τὴν προσευχή, ἡ ὁποία εἶναι ἕνας διάλογος τοῦ Υἱοῦ μὲ τὸν Πατέρα, ἀκοῦμε μεταξὺ ἄλλων ὅτι ὁ Χριστὸς δόξασε τὸν Θεὸ καὶ ἀποκάλυψε τὸ ὄνομά Του στοὺς ἀνθρώπους: «ἐγνώρισα αὐτοῖς τὸ ὄνομά σου καὶ γνωρίσω».


Ἡ ἔννοια τῆς δόξας τοῦ Θεοῦ

Πολλὲς φορὲς μέσα στὴν Ἁγία Γραφὴ γίνεται λόγος γιὰ τὴ δόξα τοῦ Θεοῦ. Ποιὰ ὅμως, ἄραγε, εἶναι ἡ ἔννοια αὐτῆς τῆς δόξας; Ἡ ἀπάντηση εἶναι σαφὴς καὶ κατηγορηματική. Ἔστω καὶ ἂν ἡ δημιουργικὴ κυριαρχία τοῦ Θεοῦ καὶ ἡ ἀπόλυτη παντοδυναμία Του ἀποτελοῦν στοιχεῖα τῆς δόξας Του, αὐτὴ κορυφώνεται στὴν ὑπέρτατη προσφορὰ τῆς ἀγάπης Του. Ἡ κατεξοχὴν δόξα Του βρίσκεται στὴ σταυρική Του θυσία. Τὸ ἀπόλυτο μεγαλεῖο Του στὶς τραγικὲς καὶ ὁριακὲς στιγμὲς τοῦ Πάθους. Τὸ ὕψος τῆς ταπείνωσής Του στὶς ὧρες τοῦ ἔσχατου ἐξευτελισμοῦ στὴν κορυφὴ τοῦ Γολγοθᾶ. Ἕνας σύγχρονος θεολόγος ὑπογραμμίζει ὅτι «ἡ δόξα τοῦ Θεανθρώπου Κυρίου εἶναι ἡ ἐκ μέρους τοῦ ἀνθρώπου ἀποδοχὴ τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ καί, ἑπομένως, ἡ κοινωνία καὶ ἡ ἕνωσή του μὲ τὸν Θεό, δηλαδὴ ἡ σωτηρία». Γι' αὐτὸ καὶ οἱ πιστοὶ καλούμαστε στὸν ἀγώνα τῆς σωτηρίας σὲ μία ἄλλου εἴδους δόξα.

Ἡ τάση τοῦ ἀνθρώπου γιὰ τὴ δόξα εἶναι ἔμφυτη, ἀφοῦ ὅλοι εἴμαστε πλασμένοι γι' αὐτή. Ὅμως ἡ ἁμαρτία, ὡς διεστραμμένη κατεύθυνση ὕπαρξης καὶ ζωῆς, μᾶς ὁδηγεῖ σὲ ἐσφαλμένο δρόμο. Ἔτσι, λοιπόν, ἀναζητοῦμε τὴν καταξίωση τῆς προσωπικῆς καὶ τῆς κοινωνικῆς μας ζωῆς μὲ ἀθέμιτα μέσα, καταδικασμένοι στὴ ματαιότητα καὶ τὸ κενό. Ἡ ἐπιδίωξη τῆς ἀναγνώρισης καὶ τῆς ἐπιβεβαίωσής μας ἀπὸ τοὺς ἄλλους εἶναι ματαιοφροσύνη, ἀφοῦ ἀποδεικνύεται, ἂν ὄχι ψεύτικη, σίγουρα, ὅμως, σχετικὴ καὶ φευγαλέα. Ὁ λόγος τοῦ Χριστοῦ ἐπιμένει νὰ ἀνατρέπει τὴ λογική μας. Μᾶς λέει ὅτι ὑψωνόμαστε κάθε φορὰ ποὺ θυσιαζόμαστε. Δοξαζόμαστε κάθε φορὰ ποὺ μαθαίνουμε νὰ ὑπομένουμε πειρασμούς, συκοφαντίες, ἀδικίες. Καταξιωνόμαστε κάθε φορὰ ποὺ συγχωροῦμε, κάθε φορὰ ποὺ σταυρώνουμε τὸν ἑαυτό μας καὶ τὰ πάθη του.


Τὸ ὄνομα τοῦ Θεοῦ

«Ἐφανέρωσά σου τὸ ὄνομα τοῖς ἀνθρώποις». Γιὰ τοὺς Ἰουδαίους ἡ κυρίαρχη ἔννοια τοῦ Θεοῦ ἦταν ἐκείνη τοῦ Δημιουργοῦ καὶ Παντοκράτορος. Ὁ Χριστὸς ἀποδεικνύεται Υἱὸς τοῦ Θεοῦ καὶ ἔτσι φανερώνει τὸν Θεὸ Πατέρα Του. Ὁ Πατέρας δοξάζεται διὰ τοῦ Υἱοῦ. Ἡ φανέρωση τοῦ ὀνόματος τοῦ Θεοῦ Πατέρα εἶναι ἡ φανέρωση στὸν κόσμο τοῦ μυστηρίου τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ. Τὸ μυστήριο τῆς κοινωνίας καὶ τῆς ἀγάπης τῶν προσώπων, ποὺ ὁδηγεῖ στὴ σωτηρία μας. Αὐτὸ τὸ μυστήριο διατύπωσαν μὲ προσευχὴ καὶ ὑπερασπίσθηκαν μὲ ἀγῶνες και δάκρυα οἱ Πατέρες τῆς πρώτης Οἰκουμενικῆς Συνόδου (325 μ.Χ.), ποὺ σήμερα τιμοῦμε.

Ὁ Θεὸς εἶναι ὁ «Ὤν», ὁ κατεξοχὴν ὑπάρχων. Τὰ πάντα ὑπάρχουν καὶ παίρνουν πνοὴ ζωῆς ἀπὸ Αὐτόν. Ἐμεῖς οἱ ἄνθρωποι εἴμαστε αὐτοὶ ποὺ ὑπάρχουμε «κατ' εἰκόνα» Ἐκείνου ποὺ εἶναι τὸ πρωτότυπο. Εἴμαστε αὐτοὶ ποὺ ἀντλοῦμε δύναμη ἀπὸ τὴ χάρη Του. Εἴμαστε παιδιά Του, υἱοὶ καὶ θυγατέρες Του, «κεκλημένοι» νὰ ζήσουμε καὶ νὰ πορευθοῦμε στὴν καινούργια ζωὴ τῆς χάριτος τοῦ Χριστοῦ, ὤστε «ἐν καινότητι ζωῆς περιπατήσωμεν». Κάθε φορὰ ποὺ γνωρίζουμε τὸ ὄνομα τοῦ Θεοῦ, γνωρίζουμε τὸν ἑαυτό μας. Ἀπαντᾶμε στὸ ἐρώτημα ποιοὶ εἴμαστε καὶ γιατί ὑπάρχουμε. Τὸ ὄνομα τοῦ Θεοῦ φανερώνει τὸ ἀληθινὸ πρόσωπο τοῦ ἀνθρώπου. Ἀφοῦ ὁ Θεὸς εἶναι Μυστικός, αὐτὸ σημαίνει ὅτι καὶ ὁ ἄνθρωπος ἔχει μυστικὰ βάθη. Δὲν εἶναι ὁ ἄνθρωπος ἡ ἀρχὴ καὶ τὸ τέλος τῆς ὕπαρξής του, ἀλλὰ ὁ Θεὸς εἶναι τὸ Α καὶ τὸ Ω τῆς ὀντότητάς του. Ἀφοῦ ὁ Θεὸς εἶναι ἕνας στὴ φύση ἀλλὰ τριαδικὸς στὰ πρόσωπα, ἔχει δηλαδὴ κοινωνία προσώπων, αὐτὸ σημαίνει ὅτι ὁ ἄνθρωπος δὲν μπορεῖ νὰ ζήσει χωρὶς κοινωνία, σχέση, ἐπικοινωνία καὶ ἀγάπη.

Ἀγαπητοὶ ἀδελφοί, ἡ γνώση καὶ ἡ ἐπίκληση τοῦ ὀνόματος τοῦ Θεοῦ δὲν εἶναι ἕνα ἐξωτερικὸ καθῆκον ἡ μιὰ θρησκευτικὴ δοξασία. Εἶναι θεμελιώδης ἀλήθεια ὕπαρξης καὶ νοήματος ζωῆς ποὺ μᾶς φανέρωσε ὁ Χριστὸς καὶ πρέπει νὰ ἐμπιστευόμαστε. Ἂς μὴν ξεχνᾶμε τὸ ὄνομα τοῦ Θεοῦ Πατέρα μας, γιατί τότε ξεχνᾶμε τὸ ἀληθινό μας πρόσωπο, καὶ ἔτσι, ἄγνωστοι γιὰ τὸν ἴδιο μας τὸν ἑαυτό, χανόμαστε στὰ δαιδαλώδη μονοπάτια τοῦ κόσμου καὶ στὸ λαβύρινθο τῶν ποικίλων θεωριῶν καὶ ἀδιεξόδων του.

Τὰ σύμβολα τῆς νίκης Αρχιμανδρίτης Νίκων Κουστίδης

Νίκων Κουτσίδης (Ἀρχιμανδρίτης)

Ἦταν παλιά ἔθιμο νά ὑποδέχονται τούς νικητές στρατηλάτες μέ τιμές, κρατώντας στά χέρια τους κλάδους φοινίκων. Γιατί ἡ νίκη τους ἐσήμαινε σωτηρία τοῦ λαοῦ ἀπό ἐξανδραποδισμό καί δουλεία. Μέ τόν ἴδιο τρόπο, σάν νικητή στρατηλάτη, ὑποδέχθηκε ὁ λαός τῶν Ἑβραίων τόν Χριστό. Γιατί ὅμως;

* * *

Λίγες ἡμέρες πρίν, ὁ Χριστός ἀνάστησε τόν Λάζαρο. Τόν ἀνάστησε, ἐνῶ ἦταν τέσσερες ἡμέρες στόν τάφο! Ἔδειξε ἔτσι, ὅτι ἦταν κύριος καί τοῦ θανάτου. Καί ὅτι εἶχε ἐξουσία καί νεκρῶν καί ζώντων. Καί τό μεγάλο θαῦμα μαθεύτηκε. Καί ὅλος ὁ λαός πῆρε στά χέρια του τά βαΐα (=τά φύλλα) τῶν φοινίκων «καί ἐξῆλθεν εἰς ὑπάντησιν αὐτοῦ».

Πανηγύριζε τήν νίκη τοῦ Χριστοῦ κατά τοῦ θανάτου: τοῦ ἐχθροῦ ὅλων τῶν ἀνθρώπων.

Τό μήνυμα τῆς ἀναστάσεως τοῦ Λαζάρου ἦταν σαφές. Ἐκεῖνος πού μπορεῖ καί ἀνασταίνει ἕνα νεκρό τετραήμερο, μπορεῖ νά ἀναστήσει καί ἕνα πεθαμένο πρίν ἀπό χίλια χρόνια. Τό μήνυμα αὐτό ἔχει διατυπωθῆ μέ πολλῆ σαφήνεια στό τροπάριο: «Τήν κοινήν ἀνάστασιν πρό τοῦ σοῦ πάθους πιστούμενος, ἐκ νεκρῶν ἤγειρας τόν Λάζαρον, Χριστέ ὁ Θεός».

Τότε ἐνίκησε τόν θάνατο δίνοντας σέ μᾶς πιστοποίηση τῆς δυνάμεώς Του, γιά τό τί μπορεῖ νά κάμει καί τί θά κάμει ἀργότερα, τήν ἡμέρα τῆς Δευτέρας Παρουσίας. Δέν σταμάτησε τότε τόν θάνατο ὁ Χριστός. Τότε ὁ Χριστός ἔδωκε πιστοποίηση καί ἐλπίδα: ὅτι μιά ἡμέρα θά τόν καταργήσει. Μέ τήν ἀνάσταση τοῦ Λαζάρου ἡ ἐλπίδα αὐτή δέν ἦταν μιά ἐλπίδα κούφια. Εἶναι μιά σιγουριά!

Κρατώντας στά χέρια «τά τῆς νίκης σύμβολα, τούς κλάδους τῶν δένδρων καί τά βαΐα τῶν φοινίκων, οἱ κάτοικοι τῆς Ἱερουσαλήμ τήν Ἀνάστασιν προεμήνυσαν». Ἔδειξαν σέ μᾶς, ὅτι ἡ ἀνάσταση εἶναι νίκη καί θρίαμβος.

* * *

Τά βαΐα τῶν φοινίκων, εἶναι σύμβολα καί μιᾶς ἄλλης νίκης. Πολύ πιό σπουδαίας ἀπό τήν νίκη τοῦ σωματικοῦ θανάτου. Εἶναι ἡ νίκη ἐναντίον τοῦ θανάτου τῆς ψυχῆς· πού εἶναι ἡ ἁμαρτία. Ἀνάσταση ψυχῆς ἡ νίκη τῆς ἁμαρτίας. Θάνατος ψυχῆς εἶναι ζωή καί νοοτροπία ἀντίθετη στό θέλημα τοῦ Θεοῦ. Ζωή τῆς ψυχῆς εἶναι ζωή σύμφωνη μέ τό θέλημα τοῦ Θεοῦ· ζωή μέ ἔργα καί αἰσθήματα καλά· ζωή μέ ἀγάπη.

* * *

Ἄς προσπαθήσωμε, λοιπόν, καί ἐμεῖς, διανύοντας τήν περίοδο αὐτή, πού ἔχει κέντρο της τό Πάθος καί τήν Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου, «μετά κλάδων νοητῶς καί κεκαθαρμένοι τάς ψυχάς, νά ἀνευφημοῦμεν ὡς οἱ παῖδες, τόν Χριστόν», τόν νικητή τοῦ θανάτου καί ἐλευθερωτή τῶν ψυχῶν μας.

Φίλησε τὸ σχοινί

Νίκων Κουτσίδης (Ἀρχιμανδρίτης)

 

Στά τέλη τοῦ 18ου αἰώνα, ἕνας χριστιανός, ὁ Θεόδωρος ζοῦσε στή Μυτιλήνη μέ τήν οἰκογένειά του.

Μιά ἡμέρα σέ κάποια δύσκολη περίσταση πού τοῦ ἔτυχε, θύμωσε καί ἀρνήθηκε τόν Χριστό Καί ἔγινε μουσουλμάνος! Ὅμως, ὅταν συνῆλθε καί συνειδητοποίησε, τί ἔκανε, μετανόησε πικρά! Τότε, ἀνεχώρησε ἀπό τήν πατρίδα του καί κατέφυγε στό Ἅγιο Ὄρος. Ἐκεῖ ἔμεινε ἀρκετό καιρό, θρηνώντας γιά τήν ἁμαρτία τῆς ἄρνησης. Καί ἀφοῦ ἐξομολογήθηκε καί ἐχρίσθη μέ τό ἅγιο Μῦρο (ὡς ἐπιστρέφων στήν πίστη τοῦ Χριστοῦ), γύρισε στήν Μυτιλήνη.

Ἐκεῖ, μέ τήν εὐλογία καί ἄδεια τοῦ ἱερέα-πνευματικοῦ του, ἀποφάσισε νά σβήσει τό ἁμάρτημα τῆς ἄρνησης μέ τήν δημόσια ὁμολογία τῆς πίστης στόν Χριστό.

Ἐπῆγε, λοιπόν, στόν Κατή (=δικαστή) τῶν Τούρκων καί τοῦ λέγει:

-Ἐγώ εἶχα τήν πίστη μου, πού εἶναι χρυσάφι καθαρό. Σκοτίσθηκε ὅμως ὁ νοῦς μου ἀπό τόν διάβολο καί τήν ἐγκατέλειψα. Καί ἐπῆρα τήν δική σας πίστη, τάχα σάν καλύτερη. Τώρα, ὅμως, συνῆλθα καί εἶδα ὅτι ἔκαμα λάθος· ὅτι ἡ πίστη Ἡ δική μου εἶναι καθαρό χρυσάφι καί ἡ δική σας ὁενεκές! Γι᾿ αὐτό, καί σᾶς τήν ἐπιστρέφω. Τώρα εἶμαι πάλιν Χριστιανός!

-Βρέ τρελλέ, τί κάνεις; Ἔχασες τά λογικά σου; Τόν ἐρωτᾶ ὁ Κατής (ἄρνηση τῆς μουσουλμανικῆς πίστης, εἶχε ὡς συνέπεια τήν ποινή τοῦ θανάτου).

-Ὄχι, δέν τρελλάθηκα. Ἀντίθετα, τά ἔχω τετρακόσια!

* * *

Τότε, τόν φυλάκισαν καί προσπάθησαν, μέ κολακεῖες καί μέ ὑποσχέσεις, νά τόν μεταπείσουν. Ὁ Θεόδωρος ὅμως παρέμεινε ἄκαμπτος. Ἔτσι, ἀπεφασίσθη ὁ θάνατός του. Παίρνοντάς τον οἱ δήμιοι, τόν ἔδειραν δυνατά καί τόν ἐκτύπησαν μέ τό μαχαίρι, μήπως φοβηθῆ καί ἀλλάξει γνώμη. Ἀλλά ὁ Θεόδωρος, ἔχοντας φαιδρό καί χαρούμενο πρόσωπο, συνομιλοῦσε μέ τούς δημίους του σάν ὁ θάνατός του νά ἦταν ἡ καλύτερη στιγμή τῆς ζωῆς του!

Ἕνας ἀπό τούς δημίους τοῦ λέει:

-Βρέ, τελείωσαν τά ψέμματα. Θά σέ κρεμάσουν.

Καί ὁ μάρτυρας τοῦ Χριστοῦ ἐρωτᾶ μέ χαρά:

-Ποῦ εἶναι τό σχοινί;

Μόλις οἱ δήμιοι τοῦ ἔδωσαν τό σχοινί μέ τή θηλειά, τό φίλησε καί τό ἔβαλε στόν λαιμό του! Ὕστερα, προσευχήθηκε καί ζήτησε συγχώρηση ἀπό τούς παρόντες χριστιανούς. Μετά ἀπό λίγο τόν ἐκρέμασαν. Ἦταν 30 Ἰανουαρίου τοῦ 1784.

* * *

Μά, εἶναι δυνατόν νά βαδίζει κανείς πρός τόν θάνατο, μέ τέτοια χαρά; Ναί, εἶναι! Ἄν τό κάνει γιά νά μείνει ἐνωμένος μέ τόν Χριστό πού εἶναι ἡ Ζωή τοῦ κόσμου. Λέμε σ᾿ ἕνα ἀναστάσιμο τροπάριο (Αἷνοι Κυριακῆς, β’ ἤχου):

-Χαίρετε λαοί καί ἀγαλλιᾶσθε. Ἄγγελος Κυρίου ἐκάθισε στόν λίθο τοῦ μνήματος τοῦ Χριστοῦ· ὁ ἄγγελος μᾶς ἀνήγγειλε τό χαρμόσυνο μήνυμα: ὁ Χριστός ἀνέστη ἐκ νεκρῶν, ὁ Σωτήρας τοῦ κόσμου, καί ἐγέμισε τά σύμπαντα μέ τήν εὐωδία Του.

Αὐτή ἡ εὐωδία τοῦ Χριστοῦ γέμισε καί τήν ψυχή τοῦ Θεοδώρου καί δέχθηκε μέ χαρά τόν ὑπέρ Χριστοῦ θάνατο.

Μέ πόση χαρά, προθυμία καί ὑπομονή θά ἀντιμετωπίζαμε καί ἐμεῖς τίς θλίψεις, τούς πειρασμούς καί τίς ταλαιπωρίες τῆς παρούσης ζωῆς, ἄν ἐγέμιζε καί ἡ δική μας ψυχή μέ τήν εὐωδία τοῦ ἀναστημένου Χριστοῦ!

Ὅμως, αὐτή ἡ εὐωδία-ἄρωμα ἔρχεται στήν ψυχή μας μέ τἠν ἄσκηση τῆς νηστείας, τῆς προσευχῆς, τῆς συγχώρησης τῶν ἐχθρῶν καί τῶν ἄλλων ἀρετῶν πού μᾶς παραγγέλει ὁ Χριστός στό εὐαγγέλιο. Ἀλλοιῶς, δέν νικιέται τό φρόνημα τοῦ ἐγωισμοῦ πού τά θέλει ὅλα δικά του! Τό ἀποκορύφωμα τέτοιας πνευματικῆς πορείας εἶναι ἡ μετοχή μας στό ποτήριο τῆς ζωῆς, στήν θεία Κοινωνία.

Ἡ εἰκόνα τοῦ Στρειδᾶ

Νίκων Κουτσίδης (Ἀρχιμανδρίτης)

Στήν Ἱερά Μονή Σταυρονικήτα ὑπάρχει μιά ψηφιδωτή εἰκόνα τοῦ ἁγίου Νικολάου (προστάτου τῆς Μονῆς). Στό μέτωπο τοῦ ἁγίου ὑπάρχει κατά μῆκος σχισμή ὀκτώ ἑκατοστῶν, πάνω στήν ὁποία εἶχε φυτευθῆ ἕνα μεγάλο «ὄστρεο» κατά τό χρονικό διάστημα, πού ἡ εἰκόνα εἶχε μείνει στόν βυθό τῆς θάλασσας. Ἔτσι ἡ εἰκόνα αὐτή ἔλαβε τήν προσηγορία: «ἅγιος Νικόλαος ὁ Στρειδᾶς ἤ Ἀστρειδᾶς».

* * *

Ἡ παράδοση ἀναφέρει ὅτι «ἐξήχθη ἐκ τῆς θαλάσσης, ὑπό τῶν ἁλιέων τῆς Μονῆς κατά τούς χρόνους τῆς ἀνιδρύσεως αὐτῆς», κατά τύχη, μέ τά δίχτυά τους, μέ τό ὄστρακο πάνω στό μέτωπο τοῦ ἁγίου Νικολάου. Οἱ ἁλιεῖς προσπάθησαν ἐπιτηδείως νά ἀποκολλήσουν τό στρείδι ἀπό τό μέτωπο τοῦ ἁγίου. Μόλις ὅμως τό ξεκόλλησαν, στό μέτωπο τοῦ ἁγίου ἐφάνη αἷμα, πού μέχρι σήμερα φαίνεται καί βεβαιώνει τό θαῦμα.

Ἐξ' αἰτίας αὐτοῦ τοῦ θαύματος ὁ πατριάρχης Ἰερεμίας ὅρισε, νά ἑορτάζει καί νά τιμᾶται ἡ Μονή ἐπ' ὀνόματι τοῦ ἁγίου Νικολάου. Τό ὄστρακο αὐτό διατηρήθηκε σάν κειμήλιο. Τό μισό εὑρίσκεται στή Μονή. Τό ἄλλο μισό τό ἔκαμαν, κατά τήν παράδοση, ἐγκόλπιο-δῶρο στόν πατριάρχη Ἰώβ τῆς Ρωσίας. Τό πιό πιθανό εἶναι νά ρίχτηκε ἡ εἰκόνα στό βυθό ἀπό τούς Καταλανούς πειρατές μετά τήν ἐπιδρομή πού ἔγινε τό 1306. Αὐτό μᾶς τό ἐπιβεβαιώνουν οἱ εἰδικοί, πού χρονολόγησαν τήν κατασκευή τῆς εἰκόνας στά τέλη τοῦ 13ου αἰῶνα. Ἡ εἰκόνα ἀνελκύστηκε τό ἔτος 1589, ἐπί πατριαρχίας Ἰερεμίου Β΄. Ἄρα ἡ εἰκόνα ΕΜΕΙΝΕ ΑΒΛΑΒΗΣ ΣΤΟΝ ΒΥΘΟ 283 ΧΡΟΝΙΑ.

(Ὁ ἅγιος Νικόλαος ὁ θαυματουργός, Ἐκδ. Παπαδημητρίου, 1998, σελ. 82-83)

* * *

Ἔχουμε, λοιπόν ἐδῶ, ἕνα ἀναμφισβήτητα θαυμαστό γεγονός γιά τήν συγκεκριμένη εἰκόνα τοῦ ἁγίου Νικολάου. Φυσικά ὑπάρχουν καί ἄλλα ἀνάλογα θαύματα τῆς Παναγίας καί ἄλλων ἁγίων. Μαρτυροῦν, ὅτι ὁ Θεός δίνει τή χάρη Του ΚΑΙ ΣΤΑ ΛΕΙΨΑΝΑ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΕΙΚΟΝΕΣ ΤΟΥΣ.

Θαύματα ἀπό τίς ἅγιες εἰκόνες γίνονταν στό παρελθόν. Γίνονται καί ΤΩΡΑ. Καί θά συνεχίσουν νά γίνονται καί στό μέλλον. Γιά πάντα. Γιατί ὁ Θεός, εἶναι καί θά εἶναι πάντοτε ὁ ἴδιος.

* * *

Συμπέρασμα πνευματικό.

Ὅποιος δέν πιστεύει στά θαύματα τῶν ἁγίων καί τῶν εἰκόνων τους, ξεχνάει ὅτι ὁ Θεός εἶναι παντοδύναμος. Καί ὅτι ἐνεργεῖ, ὅποτε θέλει· καί ὅπως θέλει.

Ὅποιος πιστεύει μέν στά θαύματα τῶν ἁγίων μέσῳ τῶν λειψάνων τους καί τῶν εἰκόνων τους, ἀλλά δυσπιστεῖ, ἄν κάποιο ἀπό τά θαύματα, πού τοῦ διηγοῦνται, εἶναι ἀληθινό καί αὐθεντικό ἤ ὄχι, δέν ἁμαρτάνει. Γιατί ἡ δυσπιστία του δέν ἀναφέρεται στόν Θεό, ἀλλά σέ ἀνθρώπους.

Ανθρωπος Φιλόσοφος

Νίκων Κουτσίδης (Ἀρχιμανδρίτης)

Τό 1989, γιορτάσθηκαν τά ἑκατό χρόνια ἀπό τήν γέννηση τοῦ γερμανοῦ φιλοσόφου Μάρτιν Χάϊντεγγερ. Πρός τιμή του ὀργανώθηκε ἕνα συνέδριο. Σ᾿ αὐτό διακεκριμένοι ἐπιστήμονες ἔκαναν εἰσηγήσεις, μέ τίς ὁποῖες ἀποκάλυψαν: τήν σχέση τοῦ Χάϊντεγγερ μέ τό ναζιστικό καθεστώς τῆς Γερμανίας! Κατέθεσαν μάλιστα, ὅτι κατέδωσε συναδέλφους του· καί ὅτι ἐξ αἰτίας του πολλοί ἄνθρωποι κατέληξαν στά στρατόπεδα συγκέντρωσης. Καί ἐπεσήμαναν ὅτι ὁ Χάϊντεγγερ ποτέ δέν ζήτησε συγγνώμη γιά τά χιτλερικά του φρονήματα. Καί γιά τίς ἀπάνθρωπες ἐνέργειές του.

Μετά ἀπό τόν καταιγισμό αὐτό τέτοιων ἀποκαλύψεων, καί ἐνῶ ὅλοι ἦσαν βαθειά προβληματισμένοι, σηκώθηκε ἕνας μαθητής καί διάδοχος τοῦ Χάϊντεγγερ καί εἶπε:

‐Πρός τί ὅλες αὐτές οἱ ἱστορικές ἐξηγήσεις; Ὁ Χάϊντεγγερ ἦταν ὁ μέγιστος τῶν φιλοσόφων! Τί πιά καί ἄν ἦταν τιποτένιος σάν ἄνθρωπος(!!)

* * *

Γενναία καί τολμηρή ἦταν ἡ γνώμη τοῦ «μαθητῆ»! Εὔκολα τήν εἶπε. Ἀλλά δύσκολα θά βρεθῆ, ὄχι φιλόσοφος ἀλλά ἄνθρωπος, πρόθυμος νά δεχθῆ τήν τοποθέτηση αὐτή. Μέσα μας ξεπροβάλλει τό ἐρώτημα: Μά ἐπιτρέπεται ἄνθρωπος μέ τόσα προσόντα νά συμπεριφέρεται μέ τέτοιο τρόπο; Εἶναι τελικά ἄνθρωπος, ὁ ἄνθρωπος πού ἔχει χώρια τόν νοῦ ἀπό τήν καρδιά του; Γίνεται μόρφωση χωρίς καλωσύνη, χωρίς ἀλήθεια, χωρίς ἀνθρωπιά; Μήπως, ὅσοι κάτι τέτοια τά δέχονται ἔχουν χάσει τελείως τήν ἀνθρωπιά; Καί χωρίς ἀνθρωπιά, τί τάχα φιλόσοφος εἶναι; Καρικατούρα φιλοσόφου!

Ἄριστο παράδειγμα ὑπῆρξε: ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος:

-Ἦταν Μέγιστος φιλόσοφος, ἀφοῦ διέθετε καταπληκτική εὐφυΐα καί ἀπέραντη παιδεία καί μόρφωση. Συγχρόνως, καί αὐτό εἶναι ἀσυγκρίτως σπουδαιότερο,

-Ἦταν Μέγιστος ἄνθρωπος, ἀφοῦ ἦταν πρότυπο χριστιανικῆς ἀγάπης, καλωσύνης καί θυσίας νικώντας τίς ἀδυναμίες του, καί ἀφοῦ γέμιζε τήν καρδιά του μέ ταπείνωση καί κατανόηση.

Φιλόσοφος, λέγει ὁ Ἰωάννης ἕνας ἄνθρωπος δέν γίνεται μέ τόν στοχασμό καί μέ τήν συμμετοχή του σέ συνέδρια! Φιλόσοφος γίνεται μέ τήν προσευχή καί μέ τή νηστεία. Μέ τήν ἑκούσια‐θεληματική ἄσκηση καί κακοπάθεια. Ἄν ὑπῆρχε ἄλλος δρόμος πιό ἄνετος καί ἐλαφρύς, θά μᾶς τόν εἶχε ὑποδείξει ὁ Χριστός!

Ἀκόμη, ὁ ἅγιος Ἰωάννης μᾶς λέει ὅτι ἀληθινή σοφία γιά τόν ἄνθρωπο εἶναι ἡ ἐλευθερία ἀπό τά πάθη, ἡ καθαρότητα ἀπό ἁμαρτίες.

Ἀληθινός λοιπόν «φιλόσοφος» εἶναι ὁ ἄνθρωπος πού ἀγωνίζεται νά τηρεῖ τό θέλημα τοῦ Χριστοῦ.

Αὐτή εἶναι ἡ ἀληθινή φιλοσοφία.

Γι᾿ αὐτό στήν γλώσσα τῶν ἁγίων, στήν δική τους ὁρολογία, φιλόσοφοι εἶναι ἐκεῖνοι πού τηροῦν τό θέλημα τοῦ Θεοῦ