Οἱ ὧρες τῆς ζωῆς μας

 

 

Στὶς ἀρχὲς τοῦ εἰκοστοῦ αἰώνα, ἕνας λογοτέχνης, ὁ Ζαχαρίας Παπαντωνίου μὲ μιὰ παρέα φίλων του ἐπισκέφθηκαν τὸ Ἅγιον Ὄρος. Σὲ ἕνα βιβλιαράκι-ὁδοιπορικὸ ποὺ ἐκδόθηκε μετὰ τὸ ταξίδι, κατέγραψε τὶς ἐντυπώσεις του. Λόγω τῆς κακοκαιρίας ἔμειναν δύο-τρεῖς ἡμέρες περισσότερο ἀπὸ τὸ προγραμματισμένο! Καί, τί ἔκαμαν, ὅταν ἔμαθαν γιὰ τὸν προσωρινὸ ἀποκλεισμό τους στὴν μονὴ Διονυσίου:

* * *

-Ἀρχίσαμε νὰ βηματίζουμε στὸ χαγιάτι- σὰν τὰ κλεισμένα θηρία. Μιὰ παρηγοριὰ μόνο ἔφεγγε στὴν ἀπελπισίαν αὐτή. Ἡ ἐλπίδα, πὼς κάποτε θὰ φύγωμε. Μὰ θὰ φύγωμε; Ἡ καταχνιὰ ποὺ ὅλο κατέβαινε, ὁ ἀέρας ποὺ τάραξε τὴ χούνη, μᾶς ἔλεγε πὼς ἡ στιγμὴ αὐτὴ ἀργεῖ. Ἡ σιωπὴ ἦταν ἀπόλυτη...

Μιὰ στιγμὴ ἦρθε σ' ἕναν ἀπὸ μᾶς ἡ ἰδέα νὰ κατεβοῦμε στὴν αὐλή: «Μακρυά! Φώναξε ἕνας ἄλλος. Θὰ ξαναδοῦμε τὴ Δευτέρα Παρουσία!» Κι ἀλήθεια. Ἡ αὐλὴ δὲν εἶναι παρὰ στενὸς ἀνοιχτὸς χῶρος. Καὶ ἡ μόνη μας ἀναψυχὴ ἐκεῖ θὰ ἦταν, νὰ περπατοῦμε στοὺς νάρθηκες τοῦ ναοῦ, νὰ βλέπωμε ζωγραφισμένη τὴ φωτιά, τὸ κατράμι νὰ καταπίνει τοὺς ἁμαρτωλούς, τὸ ζύγισμα τῶν ψυχῶν. Ἔτσι βρήκαμε καὶ μεῖς τὴ δική μας εὐτυχία: νὰ δρασκελίζωμε διαρκῶς ἕνα κλεισμένο χαγιάτι. Ἐδῶ νιώσαμε, τί μεγάλη εὐτυχία εἶναι τὰ βήματα...! Ἂν δὲν ὑπῆρχε τὸ χαγιάτι, ὥστε νὰ γίνεται κι' αὐτό!.... Ἀπὸ τὰ ἀνοιχτὰ παράθυρα τῆς ἐκκλησίας ἔρχονταν τὰ διαβάσματα κι' οἱ ψαλμοὶ (Ἅγιον Ὄρος, ἐκδ. ΕΣΤΙΑ, Ἀθήνα, 1934).

Χαμένος χρόνος, λοιπόν, ἡ παραμονὴ στὸ Ἅγιον Ὄρος, γιὰ τὸν Παπαντωνίου καὶ τοὺς φίλους του!

Πῶς ὅμως, καταντάει τόσο ρηχὸς ὁ ἄνθρωπος;

Ἐξαιτίας τῆς ἀπιστίας του! Γιατί μᾶς ἐνοχλεῖ τόσο ἡ εἰκόνα τῆς Δευτέρας Παρουσίας;

Μὰ ἐπειδὴ μᾶς θυμίζει ὅτι ὁ Χριστὸς εἶναι ὁ Θεός.

Γιατί δὲν ἔκαναν τὸν κόπο νὰ μποῦν στὴν ἐκκλησία καὶ νὰ ἀκούσουν «διαβάσματα καὶ ψαλμούς», προσευχὲς στὸν Χριστό;

Γιατί τοὺς θύμιζαν ὅτι ὁ Χριστὸς εἶναι ὁ Θεός!

Πολλοὺς αἰῶνες, πρὶν ἀπὸ τὴν ἐποχὴ τοῦ Παπαντωνίου, ἕνα τρίχρονο κοριτσάκι ὁδηγήθηκε ἀπὸ τοὺς γονεῖς του στὸ ναὸ τοῦ Θεοῦ. Καὶ ἔμεινε ἐκεῖ δώδεκα χρόνια! Καὶ μάλιστα μέρα-νύχτα! Μά, δὲν ἔπληττε! Δὲν βαριόταν!

Ὅποιος καταλάβει, ὅτι ὁ Θεὸς καὶ ὑπάρχει καὶ ἐνεργεῖ, ἀνοίγει μαζί Του διάλογο (=προσευχή). Καὶ ὁ Θεὸς τὸν παρηγορεῖ. Τοῦ χαρίζει ἀπέραντη χαρά, ποὺ δὲν ἐξαρτᾶται ἀπὸ πράγματα ἐπίγεια. Αὐτὸ συνέβη καὶ στὸ κορίτσι αὐτὸ· ποὺ εἰσῆλθε στὸν ναὸ ἀπὸ νήπιο. Τὸ κοριτσάκι αὐτὸ εἶναι ἡ Μαρία, ἡ Παναγία μητέρα τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ.

Γι' αὐτὸ καὶ τὸ γεγονὸς τῶν «Εἰσοδίων» τῆς Παναγίας στὸ ναό, ἔγινε ἀφορμὴ χαρᾶς, ἑορτῆς καὶ πανηγύρεως γιὰ ὁλόκληρη τὴν Ἐκκλησία.

Γιὰ νὰ μᾶς θυμίζει, ὅτι πρέπει νὰ γίνει καὶ μιὰ δική μας «εἴσοδος» στὴν ἐκκλησία. Γιατί ἐκεῖ, στὴν Θεία Λειτουργία, συναντᾶμε τὸν ζῶντα Χριστὸ· καὶ μιλᾶμε μαζί Του.

Πῶς θὰ ξεχωρίσω;

Πρίν ἀπό τρία περίπου χρὀνια βρέθηκε στήν Ἑλλάδα ὁ κ. Νικόλαος Χάγεκ, ἰδιοκτήτης τῆς Ἐλβετικῆς βιομηχανίας ρολογιῶν Swatch, ἕνας ἀπό τούς ἑκατό πλουσιώτερους ἀνθρώπους στόν κόσμο. Ἔδωσε μία συνέντευξη σέ ἑλληνική ἐφημερίδα (ΒΗΜΑ, 30-6-2002), ὅπου μεταξύ ἄλλων εἶπε τά ἑξῆς:

-Τί νά τό κάνεις, ἄν ξεχωρίζεις καί δέν σέ ἐκτιμᾶ κανένας; Οὐδείς εὐτύχησε, ἔχοντας ἕναν τεράστιο τραπεζικό λογαριασμό. Ἄλλωστε, οἱ πραγματικές ἀνάγκες γιά νά ζήσουμε (βιολογικά), εἶναι ἐλάχιστες, ἀξίας δυόμιση χιλιάδων θερμίδων...

-Ἐρώτ.: Τί εἶναι αὐτό πού κάνει τούς ἀνθρώπους, νά σκέφτονται τόν ἑαυτό τους καί τίποτε ἄλλο;

-Ἀπάντ.: Εἶναι ἡ νέα κατάσταση πού ἐπικρατεῖ γύρω μας. Ἡ νέα αὐτή ἰδεολογία ὁδηγεῖ στήν κοινωνία τῶν «ἑαυτούληδων». Ἐγώ σέ ὅλη μου τήν ζωή ἤμουν εὐτυχισμένος, ἄν ἦταν εὐτυχισμένοι καί οἱ γύρω μου. Δέν μπορεῖ ἡ σύζυγός μου νά πηγαίνει καί νά ἀγοράζει ὅ,τι θέλει γιά νά φᾶμε καί νά ντυθοῦμε, καί τά παιδιά τοῦ ἄλλου νά ἀναρωτιοῦνται βλέποντάς την στό σουπερμάρκετ: «Γιατί ἡ δική μου μητέρα δέν μπορεῖ νά ἀγοράσει τίποτα ἀπό ὅλα αὐτά; Ἐπειδή εἶναι ἄνεργη;» Πῶς μπορεῖ κάποιος νά εἶναι εὐτυχισμένος, ἄν βρίσκεται μέσα σέ μιά κοινωνία τόσο ἄδικη;

Αὐτό πού κατάλαβε ὁ κ. Χάγεκ ἀπό τήν ἐμπειρία τῆς ζωῆς, εἶναι - στήν τελειότερη μορφή του - συνήθης πράξη τῆς Ἐκκλησίας μας. Καί ἰδού ἕνα γλαφυρό παράδειγμα, πού δείχνει τό φρόνημα πού πρέπει νά ἔχουμε, ἀλλά καί τήν μέθοδο πού εἶναι ἀναγκαῖο νά χρησιμοποιήσουμε.

Τό 610 μ. Χ. ἔγινε πατριάρχης Ἀλεξανδρείας ὁ Ἰωάννης, πού ἐπωνομάσθηκε ἐλεήμων. Ἡ ἐπωνυμία του προῆλθε ἀπό τίς ἄπειρες ἐλεημοσύνες, πού ἔκανε, καί πρίν γίνει, καί ἀφ' ὅτου ἔγινε πατριάρχης· (ἡ μνήμη του τιμᾶται στίς 12 Νοεμβρίου).

Ὁ ἅγ. Ἰωάννης εἶχε ἕναν νεαρό ἀνηψιό, πού λεγόταν Γεώργιος. Ὁ νεαρός εἶχε κάποια διαφορά μέ ἕναν ταβερνιάρη. Αὐτός, ἄνθρωπος ἀγροῖκος καί ἀγενής, ἔβρισε πολύ ἄσχημα τόν νέο. Ἐκεῖνος ντράπηκε πολύ καί κατέφυγε στόν θεῖο του. Καί μέ δάκρυα τοῦ περιέγραψε τίς ἀθλιότητες καί τίς προσβολές τοῦ ταβερνιάρη. Λέει ὁ ἅγιος:

-Λοιπόν, τόλμησε νά σέ ὑβρίσει; Θά τοῦ κάνω τέτοια ἐκδίκηση, πού θά τήν διηγεῖται ὅλη ἡ Ἀλεξάνδρεια!

Ἀφοῦ ἔτσι παρηγόρησε τόν ἀνηψιό του, καί τόν κατεπράϋνε, τοῦ εἶπε:

-Παιδί μου, ἄν θέλεις νά εἶσαι ἀληθινός ἀνηψιός μου, ἑτοιμάσου· ὄχι μόνον γιά ὕβρεις· ἀλλά καί γιά μάστιγες. Γιατί καί ὁ Κύριός μας ὁ ἴδιος μᾶς δίδαξε, νά κάνουμε καλό, ἀκόμη καί στούς ἐχθρούς μας.

Μετά, φωνάζει ὁ Πατριάρχης τόν ὑπεύθυνο τῶν ἐνοικίων καί τοῦ λέει:

-Ἀπό τόν ταβερνιάρη πού ἔβρισε τόν ἀνηψιό μου δέν θά εἰσπράξεις καθόλου ἐνοίκια γιά ἐκεῖνα τά καταστήματα πού νοικιάζει ἀπό τό Πατριαρχεῖο(!)

Πραγματικά «βούϊξε» ὅλη ἡ Ἀλεξάνδρεια γιά τήν πρωτότυπη «ἐκδίκηση» τοῦ πατριάρχη, ἡ ὁποῖα φανέρωνε τήν ἀνεξικακία του. Μέθοδος τέλεια γιά νά διακριθοῦμε καί νά ξεχωρίσουμε ἐνώπιον Θεοῦ καί ἀνθρώπων!

Πρόσεχε τὸν ἑαυτό σου!

Ἡ ἑνότητα ψυχῆς καί μυαλοῦ εἶναι αὐτή πού κάνει τήν ἀνθρώπινή μας ὕπαρξη ξεχωριστή. Ποτέ πρίν δέν ἔχει ὑπάρξει ἄνθρωπος ἀπόλυτα ἴδιος μέ σένα· καί ποτέ δέν θά ξαναϋπάρξει. Ὁ καθένας ἀπό μᾶς εἶναι ἕνας καί μοναδικός σέ ὁλόκληρη τήν ἱστορία τῆς ἀνθρωπότητας.

Ὅμως ὑπάρχει καί ἀντίλογος.

-Κανένας δέν εἶναι ἀναντικατάστατος!

Αὐτό εἶναι λάθος. Ὅταν μιλᾶμε γιά δουλειές, τότε δέν τίθεται θέμα ἀντικατάστασης, ἀλλά διαδοχῆς. Στήν δουλειά του μπορεῖ, ὁ ἄνθρωπος νά ἀντικατασταθῆ. Ὡς πρός τήν ἴδια τήν ὕπαρξή του ὅμως, ὁ καθένας εἶναι ἀναντικατάστατος.
 

* * *

Γι᾿ αὐτό ἀκριβῶς, στό εὐαγγέλιο ὁ Χριστός λέγει τά ἑξῆς γιά τήν ἀξία τῆς ψυχῆς μας: -Τί κέρδος θά ἔχει ὁ ἄνθρωπος, ἀκόμη καί ἄν κερδίσει ὁλόκληρο τόν κόσμο, ἄν ὑποστῆ ζημία στήν ψυχή του; Ποιό εἶναι ἐκεῖνο πού θά μπορέσει ἕνας ἄνθρωπος νά τό θεωρήσει ἀντάλλαγμα τῆς ψυχῆς του; (Ματθ. 16, 26-27).

Ἀκόμη καί οἱ τεχνοκράτες, στήν Παγκόσμια Συνάντηση Πληροφορικῆς (Νταβός Ἐλβετίας, 1988), εἶχαν ὡς θέμα τῆς τελευταίας Συνεδρίας τό ἐρώτημα: Καί μέ τήν ψυχή μας τί γίνεται;

Πόσο περισσότερο πρέπει νά ἀσχοληθοῦμε ἐμεῖς, ὠς χριστιανοί, μέ τό ἴδιο θέμα! Καί πόσο, ἀκόμη περισσότερο, πρέπει νά προσέξουμε τήν ψυχή μας, τόν ἴδιο τόν «ἑαυτό μας»!

Ὡς μικρό βοήθημα στόν ἀγώνα μας γιά διόρθωση τῆς ψυχῆς μας (=ἑαυτοῦ μας), κατά τό θέλημα τοῦ Θεοῦ, ἄς πάρουμε τά ὅσα μᾶς λέγει ὁ Μ. Βασίλειος, ἐξηγώντας τό ρητό τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης:

-Πρόσεχε σεαυτῷ (Δευτ. 15,9).

Πρόσεχε τόν ἑαυτό σου, μήπως κάποτε γεννηθῆ στήν καρδιά σου (=ψυχή σου) κρυφή ἁμαρτία.

• Πρόσεχε τόν ἑαυτό σου· ὄχι τά δικά σου, οὔτε τά γύρω ἀπό σένα. Ἐμεῖς εἴμαστε ἡ ψυχή καί ὁ νοῦς· δικά μας τό σῶμα καί οἱ αἰσθήσεις τοῦ σώματος· τά γύρω ἀπό μᾶς εἶναι τά χρήματα, οἱ τέχνες καί ἡ λοιπή τοῦ βίου κατασκευή. Πρόσεχε, λοιπόν, ὥστε νά ἀπομακρύνεις κάθε ρύπο ἁμαρτίας ἀπό τήν ψυχή σου καί νά τήν στολίζεις μέ κάθε ἀρετή.

• Πρόσεχε τόν ἑαυτό σου, ὥστε νά γνωρίζεις τήν εὐρωστία καί τήν ἀρρώστεια τῆς ψυχῆς ἐξ αἰτίας τῆς ἁμαρτίας. Μέγα καί βαρύ τό ἁμάρτημα; Ἀνάγκη πολλῆς ἐξομολόγησης, μεγάλης νηστείας, πολλῆς μετανοίας. Μικρό καί ἐλαφρύ τό παράπτωμα; Ἀνάλογη καί ἡ μετάνοια.

• Πρόσεχε τόν ἑαυτό σου· ὅταν ὅλα τά τοῦ βίου σου εἶναι εὐνοϊκά καί εὐχάριστα, γιατί κινδυνεύεις νά γίνεις ἀλαζόνας καί ὑπερήφανος. Λέγε τότε τό τοῦ Τελώνου «Ὁ Θεός, ἰλάσθητί μοι τῷ ἁμαρτωλῷ».

• Πρόσεχε τόν ἑαυτό σου· ὅταν τά τοῦ βίου σου εἶναι ἄσχημα, γιατί κινδυνεύεις ἀπό τήν ἀπόγνωση καί τήν ψυχική θλίψη. Θυμίσου ὅτι πλάσθηκες «κατ᾿ εἰκόνα Θεοῦ» καί ἄρα κατέχεις τό μέγιστο πνευματικό ἀξίωμα. Λέγε τότε τό «Κύριε βοήθησέ με».

(Εἰς τό «Πρόσεχε σεαυτῷ», ΒΕΠΕΣ τ. 54, σελ. 28 κ. ἑξ.)

Ἄς προσέξωμεν, λοιπόν, «τόν ἑαυτό μας», ὥστε νά γεμίσει ἀπό τή χαρά καί τήν εἰρήνη τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ.

πηγή

Φίλησε τὸ σχοινί...

 

Στά τέλη τοῦ 18ου αἰώνα, ἕνας χριστιανός, ὁ Θεόδωρος ζοῦσε στή Μυτιλήνη μέ τήν οἰκογένειά του.

Μιά ἡμέρα σέ κάποια δύσκολη περίσταση πού τοῦ ἔτυχε, θύμωσε καί ἀρνήθηκε τόν Χριστό Καί ἔγινε μουσουλμάνος! Ὅμως, ὅταν συνῆλθε καί συνειδητοποίησε, τί ἔκανε, μετανόησε πικρά! Τότε, ἀνεχώρησε ἀπό τήν πατρίδα του καί κατέφυγε στό Ἅγιο Ὄρος. Ἐκεῖ ἔμεινε ἀρκετό καιρό, θρηνώντας γιά τήν ἁμαρτία τῆς ἄρνησης. Καί ἀφοῦ ἐξομολογήθηκε καί ἐχρίσθη μέ τό ἅγιο Μῦρο (ὡς ἐπιστρέφων στήν πίστη τοῦ Χριστοῦ), γύρισε στήν Μυτιλήνη.

Ἐκεῖ, μέ τήν εὐλογία καί ἄδεια τοῦ ἱερέα-πνευματικοῦ του, ἀποφάσισε νά σβήσει τό ἁμάρτημα τῆς ἄρνησης μέ τήν δημόσια ὁμολογία τῆς πίστης στόν Χριστό.

Ἐπῆγε, λοιπόν, στόν Κατή (=δικαστή) τῶν Τούρκων καί τοῦ λέγει:

-Ἐγώ εἶχα τήν πίστη μου, πού εἶναι χρυσάφι καθαρό. Σκοτίσθηκε ὅμως ὁ νοῦς μου ἀπό τόν διάβολο καί τήν ἐγκατέλειψα. Καί ἐπῆρα τήν δική σας πίστη, τάχα σάν καλύτερη. Τώρα, ὅμως, συνῆλθα καί εἶδα ὅτι ἔκαμα λάθος· ὅτι ἡ πίστη Ἡ δική μου εἶναι καθαρό χρυσάφι καί ἡ δική σας ὁενεκές! Γι᾿ αὐτό, καί σᾶς τήν ἐπιστρέφω. Τώρα εἶμαι πάλιν Χριστιανός!

-Βρέ τρελλέ, τί κάνεις; Ἔχασες τά λογικά σου; Τόν ἐρωτᾶ ὁ Κατής (ἄρνηση τῆς μουσουλμανικῆς πίστης, εἶχε ὡς συνέπεια τήν ποινή τοῦ θανάτου).

-Ὄχι, δέν τρελλάθηκα. Ἀντίθετα, τά ἔχω τετρακόσια!

* * *

Τότε, τόν φυλάκισαν καί προσπάθησαν, μέ κολακεῖες καί μέ ὑποσχέσεις, νά τόν μεταπείσουν. Ὁ Θεόδωρος ὅμως παρέμεινε ἄκαμπτος. Ἔτσι, ἀπεφασίσθη ὁ θάνατός του. Παίρνοντάς τον οἱ δήμιοι, τόν ἔδειραν δυνατά καί τόν ἐκτύπησαν μέ τό μαχαίρι, μήπως φοβηθῆ καί ἀλλάξει γνώμη. Ἀλλά ὁ Θεόδωρος, ἔχοντας φαιδρό καί χαρούμενο πρόσωπο, συνομιλοῦσε μέ τούς δημίους του σάν ὁ θάνατός του νά ἦταν ἡ καλύτερη στιγμή τῆς ζωῆς του!

Ἕνας ἀπό τούς δημίους τοῦ λέει:

-Βρέ, τελείωσαν τά ψέμματα. Θά σέ κρεμάσουν.

Καί ὁ μάρτυρας τοῦ Χριστοῦ ἐρωτᾶ μέ χαρά:

-Ποῦ εἶναι τό σχοινί;

Μόλις οἱ δήμιοι τοῦ ἔδωσαν τό σχοινί μέ τή θηλειά, τό φίλησε καί τό ἔβαλε στόν λαιμό του! Ὕστερα, προσευχήθηκε καί ζήτησε συγχώρηση ἀπό τούς παρόντες χριστιανούς. Μετά ἀπό λίγο τόν ἐκρέμασαν. Ἦταν 30 Ἰανουαρίου τοῦ 1784.

* * *

Μά, εἶναι δυνατόν νά βαδίζει κανείς πρός τόν θάνατο, μέ τέτοια χαρά; Ναί, εἶναι! Ἄν τό κάνει γιά νά μείνει ἐνωμένος μέ τόν Χριστό πού εἶναι ἡ Ζωή τοῦ κόσμου. Λέμε σ᾿ ἕνα ἀναστάσιμο τροπάριο (Αἷνοι Κυριακῆς, β’ ἤχου):

-Χαίρετε λαοί καί ἀγαλλιᾶσθε. Ἄγγελος Κυρίου ἐκάθισε στόν λίθο τοῦ μνήματος τοῦ Χριστοῦ· ὁ ἄγγελος μᾶς ἀνήγγειλε τό χαρμόσυνο μήνυμα: ὁ Χριστός ἀνέστη ἐκ νεκρῶν, ὁ Σωτήρας τοῦ κόσμου, καί ἐγέμισε τά σύμπαντα μέ τήν εὐωδία Του.

Αὐτή ἡ εὐωδία τοῦ Χριστοῦ γέμισε καί τήν ψυχή τοῦ Θεοδώρου καί δέχθηκε μέ χαρά τόν ὑπέρ Χριστοῦ θάνατο.

Μέ πόση χαρά, προθυμία καί ὑπομονή θά ἀντιμετωπίζαμε καί ἐμεῖς τίς θλίψεις, τούς πειρασμούς καί τίς ταλαιπωρίες τῆς παρούσης ζωῆς, ἄν ἐγέμιζε καί ἡ δική μας ψυχή μέ τήν εὐωδία τοῦ ἀναστημένου Χριστοῦ!

Ὅμως, αὐτή ἡ εὐωδία-ἄρωμα ἔρχεται στήν ψυχή μας μέ τἠν ἄσκηση τῆς νηστείας, τῆς προσευχῆς, τῆς συγχώρησης τῶν ἐχθρῶν καί τῶν ἄλλων ἀρετῶν πού μᾶς παραγγέλει ὁ Χριστός στό εὐαγγέλιο. Ἀλλοιῶς, δέν νικιέται τό φρόνημα τοῦ ἐγωισμοῦ πού τά θέλει ὅλα δικά του! Τό ἀποκορύφωμα τέτοιας πνευματικῆς πορείας εἶναι ἡ μετοχή μας στό ποτήριο τῆς ζωῆς, στήν θεία Κοινωνία.

πηγή

Τὸ φῶς τῆς ἐντολῆς

Κουτσίδης Νίκων (Ἀρχιμανδρίτης)

Μιά διάσημη Γαλλίδα ἠθοποιός, ἡ Φανή Ἀρντάν, σέ πρόσφατη συνέντευξή της σέ ἑλληνική ἐφημερίδα (ΒΗΜΑ), εἶπε καί τά ἐξῆς:

«Ἡ ἐπιτυχία εἶναι κάτι, πού σχεδόν δέν τό καταλαβαίνεις. Ἐνῶ στήν ἀποτυχία μπορεῖς νά δώσεις μιά ἐξήγηση λογική. Ἐπειδή ἡ ἀποτυχία σέ ξαναφέρνει ἀντιμέτωπο μέ τόν ἑαυτό σου. Ἐγώ, γενικῶς, δέν τά μπορῶ τά κομπλιμέντα. Τό κομπλιμέντο εἶναι σάν τό ἄρωμα. Τό βάζεις, μυρίζει γιά λίγο, σέ εὐχαριστεῖ· καί μετά τό συνηθίζεις καί δέν σοῦ μυρίζει πιά καθόλου· τό μυρίζουν μόνο οἱ ἄλλοι ἕως ὅτου ἐξατμιστεῖ, ὁπότε δέν τό μυρίζει πιά κανένας. Μιά προσβολή ὅμως ἤ μιά βρισιά, ὅσο ἄδικη καί νά εἶναι, εἶναι σάν ἕνα φῶς πού μᾶς δείχνει στό σκοτάδι, τί θά ἔπρεπε νά εἴμαστε, ἤ τί θά ἔπρεπε νά εἴχαμε κάνει. Ἄρα βοηθάει περισσότερο. Εἶναι παράξενο. Κάπου εἶχα διαβάσει, ὅτι μιά διάσημη τραγουδίστρια δέν κρατοῦσε παρά μόνο τά γράμματα πού περιεῖχαν ὑβριστικά ἤ προσβλητικά σχόλια γιά ἐκείνη. Καί καταλαβαίνω, γιατί τό ἔκανε. Ἐπειδή ἤθελε νά εἶναι συνεχῶς σέ ἐγρήγορση».

Ἀκόμα βαθύτερα καί καλύτερα εἶχαν καταλάβει τά παραπάνω σπουδαῖα διδάγματα, ἀπό τήν πείρα τῆς ζωῆς τους, οἱ ἅγιοι τῆς Ἐκκλησίας:

«Κάποτε ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Κολοβός καθόταν ἔξω ἀπό μιά ἐκκλησία. Καί τόν περικύκλωσαν οἱ ἀδελφοί καί τόν ἐρωτοῦσαν γιά τούς λογισμούς τους. Βλέποντάς τον κάποιος τόν ἐφθόνησε καί τοῦ εἶπε: Τό κανάτι σου Ἰωάννη εἶναι γεμᾶτο δηλητήριο(!). Τοῦ λέγει ὁ ἀββᾶς Ἰωάννης: Ἔτσι εἶναι, καλά τό λές· καί αὐτό τό εἶπες βλέποντας μόνο τά ἔξω· τί θά ἔλεγες ἄν ἔβλεπες καί τά μέσα τῆς ψυχῆς μου;» (Τό Γεροντικόν, η΄, ἔκδ. ΑΣΤΕΡΟΣ, σελ. 45).

Πῶς ὁ ἅγιος Ἰωάννης ἔφθασε σέ τόση ταπείνωση ὥστε νά ὠφελεῖται (καί νά ὠφελεῖ ἄλλους!) ἀκόμη καί ἀπό τήν κακή, φθονερή συμπεριφορά; Πολύ ἁπλά, ἐφαρμόζοντας τήν ἐντολή τοῦ Χριστοῦ:

-Ἐγώ σᾶς λέγω: Νά ἀγαπᾶτε τούς ἐχθρούς σας! Νά λέτε καλά λόγια γιά ἐκείνους πού σᾶς κακολογοῦν. Νά εὐεργετεῖτε ἐκείνους πού σᾶς μισοῦν. Καί νά προσεύχεσθε γιά ἐκείνους πού σᾶς ζημιώνουν καί σᾶς κατατρέχουν. Ἔτσι θά γίνετε υἱοί τοῦ ἐπουρανίου Πατέρα σας (Ματθ. 5,44).

Ἡ μαρτυρία μιᾶς ἠθοποιοῦ, ἔχει ἰδιαίτερη ἀξία γιά μᾶς. Γιατί, πολλές φορές λέμε: βαρειές οἱ ἐντολές τοῦ Χριστοῦ. Καί ὅταν ἀκοῦμε πνευματικά κατορθώματα σάν τοῦ ἁγίου Ἰωάννου λέμε: Δέν εἴμαστε καί ἅγιοι ἀσκητές! Νά, λοιπόν, πού μιά κοσμική γυναίκα ὁμολογεῖ -χωρίς νά ἐπικαλεῖται τό εὐαγγέλιο- ὅτι οἱ ἐντολές τοῦ Χριστοῦ πού τίς ἐφάρμοσαν στήν ἐντέλεια οἱ ἅγιοι, εἶναι «Φῶς πού μᾶς δείχνει στό σκοτάδι τί θά ἔπρεπε νά εἴμαστε ἤ τί θά ἔπρεπε νά κάνουμε».

Ἀξίζει, χίλιες φορές, ἀκολουθώντας τά βήματα τῶν ἁγίων, νά ἀγωνισθοῦμε γιά νά φθάσουμε -κατά τό δυνατόν- στήν δική τους πνευματική ἀνάπαυση καί ἀναψυχή.

το είδαμε εδώ

Τὰ σύμβολα τῆς νίκης

Ἦταν παλιά ἔθιμο νά ὑποδέχονται τούς νικητές στρατηλάτες μέ τιμές, κρατώντας στά χέρια τους κλάδους φοινίκων. Γιατί ἡ νίκη τους ἐσήμαινε σωτηρία τοῦ λαοῦ ἀπό ἐξανδραποδισμό καί δουλεία. Μέ τόν ἴδιο τρόπο, σάν νικητή στρατηλάτη, ὑποδέχθηκε ὁ λαός τῶν Ἑβραίων τόν Χριστό. Γιατί ὅμως;

* * *

Λίγες ἡμέρες πρίν, ὁ Χριστός ἀνάστησε τόν Λάζαρο. Τόν ἀνάστησε, ἐνῶ ἦταν τέσσερες ἡμέρες στόν τάφο! Ἔδειξε ἔτσι, ὅτι ἦταν κύριος καί τοῦ θανάτου. Καί ὅτι εἶχε ἐξουσία καί νεκρῶν καί ζώντων. Καί τό μεγάλο θαῦμα μαθεύτηκε. Καί ὅλος ὁ λαός πῆρε στά χέρια του τά βαΐα (=τά φύλλα) τῶν φοινίκων «καί ἐξῆλθεν εἰς ὑπάντησιν αὐτοῦ».

Πανηγύριζε τήν νίκη τοῦ Χριστοῦ κατά τοῦ θανάτου: τοῦ ἐχθροῦ ὅλων τῶν ἀνθρώπων.

Τό μήνυμα τῆς ἀναστάσεως τοῦ Λαζάρου ἦταν σαφές. Ἐκεῖνος πού μπορεῖ καί ἀνασταίνει ἕνα νεκρό τετραήμερο, μπορεῖ νά ἀναστήσει καί ἕνα πεθαμένο πρίν ἀπό χίλια χρόνια. Τό μήνυμα αὐτό ἔχει διατυπωθῆ μέ πολλῆ σαφήνεια στό τροπάριο: «Τήν κοινήν ἀνάστασιν πρό τοῦ σοῦ πάθους πιστούμενος, ἐκ νεκρῶν ἤγειρας τόν Λάζαρον, Χριστέ ὁ Θεός».

Τότε ἐνίκησε τόν θάνατο δίνοντας σέ μᾶς πιστοποίηση τῆς δυνάμεώς Του, γιά τό τί μπορεῖ νά κάμει καί τί θά κάμει ἀργότερα, τήν ἡμέρα τῆς Δευτέρας Παρουσίας. Δέν σταμάτησε τότε τόν θάνατο ὁ Χριστός. Τότε ὁ Χριστός ἔδωκε πιστοποίηση καί ἐλπίδα: ὅτι μιά ἡμέρα θά τόν καταργήσει. Μέ τήν ἀνάσταση τοῦ Λαζάρου ἡ ἐλπίδα αὐτή δέν ἦταν μιά ἐλπίδα κούφια. Εἶναι μιά σιγουριά!

Κρατώντας στά χέρια «τά τῆς νίκης σύμβολα, τούς κλάδους τῶν δένδρων καί τά βαΐα τῶν φοινίκων, οἱ κάτοικοι τῆς Ἱερουσαλήμ τήν Ἀνάστασιν προεμήνυσαν». Ἔδειξαν σέ μᾶς, ὅτι ἡ ἀνάσταση εἶναι νίκη καί θρίαμβος.

* * *

Τά βαΐα τῶν φοινίκων, εἶναι σύμβολα καί μιᾶς ἄλλης νίκης. Πολύ πιό σπουδαίας ἀπό τήν νίκη τοῦ σωματικοῦ θανάτου. Εἶναι ἡ νίκη ἐναντίον τοῦ θανάτου τῆς ψυχῆς· πού εἶναι ἡ ἁμαρτία. Ἀνάσταση ψυχῆς ἡ νίκη τῆς ἁμαρτίας. Θάνατος ψυχῆς εἶναι ζωή καί νοοτροπία ἀντίθετη στό θέλημα τοῦ Θεοῦ. Ζωή τῆς ψυχῆς εἶναι ζωή σύμφωνη μέ τό θέλημα τοῦ Θεοῦ· ζωή μέ ἔργα καί αἰσθήματα καλά· ζωή μέ ἀγάπη.

* * *

Ἄς προσπαθήσωμε, λοιπόν, καί ἐμεῖς, διανύοντας τήν περίοδο αὐτή, πού ἔχει κέντρο της τό Πάθος καί τήν Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου, «μετά κλάδων νοητῶς καί κεκαθαρμένοι τάς ψυχάς, νά ἀνευφημοῦμεν ὡς οἱ παῖδες, τόν Χριστόν», τόν νικητή τοῦ θανάτου καί ἐλευθερωτή τῶν ψυχῶν μας.

Τὰ χαλινάρια

Ὁ διάσημος δανός σκηνοθέτης Λάρς φόν Τρίερ ἔδωσε μία συνέντευξη πρίν ἀπό μερικούς μῆνες (ἐφημ. ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 4-10-2009). Ἄρχισε μιλώντας γιά τούς γονεῖς του καί τά παιδικά του χρόνια:

-Μεγάλωσα στό μέσο μιᾶς οἰκογένειας, χωρίς συναισθήματα, θρησκεία καί χαρά! Οἱ γονεῖς μου ἐπιχείρησαν νά μοῦ μεταδώσουν τήν ἡδονή τῆς ἀπόλυτης ἐλευθερίας, χωρίς ὅμως νά μπορέσουν ποτέ, νά φαντασθοῦν ὅτι ἡ ὑπερβολική ἐλευθερία, πού μοῦ προσέφεραν, βάραινε τούς εὔθραυστους παιδικούς μου ὤμους μέ ἕνα ἀσήκωτο αἴσθημα κενοῦ, μέ μιά φοβερά πιεστική σάν παιδί ἀνάγκη νά ἀκούσω ἕνα: ὄχι. Μέ ἄφηναν ἐλεύθερο νά κάνω ὅ,τι πιό ἀσυλλόγιστο περνοῦσε ἀπό τό μυαλό μου· ὅ,τι ἤθελα! Μποροῦσα νά ἀλητεύω καί νά πίνω, χωρίς κανείς νά δίνει σημασία. Δέν ὑπῆρχε γιά μένα κανένας νόμος! Αὐτό ὅμως τό γεγονός μοῦ δημιούργησε ἕνα σωρό προβλήματα! Ἀκόμη καί στά ἁπλά θέματα τῆς καθημερινότητας! Κανένας ἀπό τούς γονεῖς μου δέν ἦταν διατεθειμένος νά μοῦ ὑποδείξει, τί ἦταν σωστό καί τί ὄχι! Μά, ὅταν ἔχεις βιώσει μιά τέτοια παιδική ἡλικία, μετά ταλαιπωρεῖσαι, ψάχνοντας νά βρεῖς ὅλο καί πιό πολλούς περιορισμούς (!)
 

* * *

Πῶς νά μήν συμπονέσει κανείς ἕνα τέτοιο ἄνθρωπο γιά τήν τραγωδία πού πέρασε καί πού, δυστυχῶς, συνεχίζει νά περνάει μέ τίς φοβίες του καί μέ διάφορες ἄλλες δυσκολίες! Παρά τίς μεγάλες ἐπαγγελματικές του ἐπιτυχίες!

Ἀλλά καί πῶς νά μήν ἀναλογισθοῦμε τήν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ, ὁ ὁποῖος μέ τίς ἐντολές-ὁδηγίες του ἔβαλε ὡρισμένους «κανόνες», «περιορισμούς» στήν ζωή μας!

Σ᾿ ἕνα τροπάριο τῆς δεύτερης Κυριακῆς τῆς Μεγάλης Τεσαρακοστῆς, αὐτοί οἱ περιορισμοί ὀνομάζονται «πατρικοί χαλινοί», «πατρικά χαλινάρια». Χαλινάρια μέν, ἀλλά πατρικά· περιορισμοί ἀγάπης τοῦ πατέρα καί ὄχι τιμωρίας. Γιατί μᾶς γλυτώνουν ἀπό πνευματικές καί σωματικές συμφορές, σάν καί αὐτές τοῦ Τρίερ καί ἀπό ἄλλες ἀκόμη χειρότερες!

-Ἀφοῦ πέταξα τά πατρικά χαλινάρια, ἐξαιτίας τοῦ ἄστατου μυαλοῦ μου, ἔζησα μέ τούς κτηνώδεις (=ζωώδεις!) λογισμούς τῆς ἁμαρτίας. Καί δαπάνησα ὅλη μου τή ζωή ζώντας ἀσώτως, ἐγώ ὁ ταλαίπωρος. Στερούμενος δέ τῆς πνευματικῆς τροφῆς πού στηρίζει τήν καρδιά, ἔτρωγα τήν ἡδονή τῆς ἁμαρτίας, ξεγελώντας τήν καρδιά μου, πώς εἶναι τάχα τροφή ἡ ἡδονή. Ἀλλά, Πατέρα μου ἀγαθέ, δέξαι με ὅπως τόν ἄσωτο υἱό καί σῶσε με (Ἀπόστιχα Κυριακῆς Β΄ Νηστειῶν, ἑσπέρας).

Ἀλλά ἡ μετάνοιά μας καί ἡ ἐπιστροφή μας στόν πατέρα μας Θεό γίνονται πραγματικότητα ἄν ἀναλάβουμε νά ἀποκτήσουμε κανόνες-περιορισμούς στίς σκέψεις καί στά ἔργα τῆς ἁμαρτίας πρᾶγμα πού σημαίνει πώς πρέπει:

• Νά πάρουμε στά σοβαρά τήν νηστεία, πού δυναμώνει τή θέλησή μας γιά ἀντίσταση στό κακό.

• Νά ἀγαπήσουμε τήν προσευχή στό σπίτι καί στήν ἐκκλησία, πού εἶναι πηγή δυνάμεως. Πόσο κατανυκτική εἶναι π.χ. ἡ βραδινή λειτουργία τῶν Προηγιασμένων! Πόσοι συμμετέχουν σ᾿ αὐτήν;

• Νά στηρίζουμε τήν καρδιά μας μέ τήν πνευματική τροφή τοῦ Εὐαγγελίου γιά νά νικήσουμε τούς πειρασμούς τοῦ θυμοῦ, τῆς μνησικακίας, τῶν διεφθαρμένων ἐπιθυμιῶν.

• Νά πυκνώσουμε τίς ἐξομολογήσεις μας στόν πνευματικό μας πατέρα.

Τώρα, πού διανύουμε τήν Μεγάλη Τεσσαρακοστή, περίοδο πνευματικοῦ ἀγώνα, ἄς κάνουμε κάτι παραπάνω ἀπό ὅ,τι συνήθως. Καί ὁ Χριστός θά εὐλογήσει πλούσια τούς κόπους μας! 

Τὶ ἐπαφὲς θέλουμε;

Κατερίνα Ἀϋφαντῆ. Μιά νέα, ὄμορφη κοπέλλα, μόλις 25 ἐτῶν. Μέ διδακτορικό δίπλωμα στά 21 της, ἀπό τό πανεπιστήμιο τοῦ Κέμπριτζ (Cambridge). Πρόκειται γιά τήν νεώτερη ἐρευνήτρια στόν κόσμο. Πρόσφατα ἔγινε πολύ γνωστή, γιατί ἡ πρότασή της γιά ἔρευνα στήν μηχανική τῶν νανοϋλικῶν κέρδισε τό πρῶτο βραβεῖο ἀπό τό Εὐρωπαϊκό Κέντρο Ἐρευνῶν. Ἡ νεαρή Κατερίνα θά εἶναι ἐπικεφαλῆς τῆς ἔρευνας πού θά διεξαχθῆ στό Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.

Σέ ἑλληνική ἐφημερίδα (Καθημερινή, στό ἔνθετο «Κ», σελ. 21-24) ἔδωσε μιά πολύ ἐνδιαφέρουσα συνέντευξη, ὅπου λέει καί τά ἑξῆς:

-Ἐρώτ.: Πιστεύεις, ὅτι ὑπάρχει σήμερα οὐσιαστική ἐπαφή μεταξύ τῶν ἀνθρώπων; Προσωπικά, τί νομίζεις;

-Ἀπάντ.: Οὐσιαστική ἐπαφή, ἐκτός βέβαια ἀπό τούς γονεῖς μου καί τόν ἀδελφό μου, ἔχω βρεῖ - καί τό ξέρω ὅτι μπορεῖ νά ἀκούγεται παράξενο - μέ τόν πατέρα Συμεών, τόν πνευματικό μου στό Μοναστήρι, στό Πανόραμα (Θεσσαλονίκης).

Λίγο παρακάτω, ἀπαντᾶ στήν ἐρώτηση γιατί προτίμησε τήν Ἑλλάδα γιά τήν ἔρευνά της:

-... Ἐάν πήγαινα γιά παράδειγμα στήν Γαλλία ἤ στήν Γερμανία θά μοῦ ἔστρωναν κόκκινο χαλί καί θά εἶχα θέση στό Πανεπιστήμιο. Μέ συγκινεῖ περισσότερο ἡ Ἑλλάδα, ὅπου δέν ὑπάρχει ἀντίστοιχη εἰδικότητα καί μπορῶ νά προσφέρω. Μπορεῖ οἱ ὑποδομές νά μήν εἶναι οἱ ἴδιες μέ ἐκεῖνες τοῦ ἐξωτερικοῦ, ἀλλά ἐγώ χρειάζομαι καί τήν πνευματική διάσταση γιά νά προχωρήσω, πού εἶναι ἡ ἐπαφή μέ τήν ὀρθόδοξη πίστη. Αὐτό μέ βοηθάει νά μήν ριζώνω στίς ἐπιτυχίες μου.

 

* * *

Ὤστε, λοιπόν, γιά μιά ἀκόμη φορά ἐπιβεβαιώνεται ὁ λόγος τοῦ Χριστοῦ: Ὁ ἄνθρωπος δέν ζεῖ μόνο μέ ψωμί (δηλ. μόνο μέ ἐπίγεια ἀγαθά) ἀλλά μέ κάθε λόγο πού βγαίνει ἀπό τό στόμα τοῦ Θεοῦ (Ματθ. 4,4).

Νά, ποιά εἶναι ἡ πρώτη ἀναγκαία ἐπαφή: ἡ ἐπαφή μέ τήν ὀρθόδοξη πίστη. Γιατί; Γιά νά μήν ριζώνουμε στίς ἐπιτυχίες μας, ὅποιες καί ἄν εἶναι αὐτές. Γιατί τότε ὁ ἄνθρωπος «κολλάει» στίς ἐπιτυχίες του καί στό ἐγώ του. Καί γίνεται ἐγωϊστής, φίλαυτος, σκληρός, ἐκμεταλλευτής.

Γιατί προφθαίνει αὐτή ἡ ἐκπληκτική νεαρή ἐπιστήμων νά καλλιεργεῖ αὐτή τήν ἐπαφή, ἐνῶ ἐμεῖς συνήθως δέν ἔχουμε οὔτε χρόνο (ἀλλά ἴσως οὔτε καί διάθεση!) γι᾿ αὐτήν τήν ἐπαφή μέ τόν Χριστό καί τήν Ἐκκλησία;

Προφανῶς, διότι ἀγάπησε τόν Χριστό περισσότερο ἀπό ὅ,τι ἐμεῖς!

Πῶς, ὅμως, πρακτικά ἐπιτυγχάνεται ἡ θαυμάσια πνευματική αὐτή κατάσταση στόν ἄνθρωπο; Μέ τήν δική του βούληση καί ἀνάλογη δραστηριοποίηση. Ἐδῶ ἀκριβῶς εὑρίσκεται ἡ δεύτερη οὐσιαστική ἐπαφή πού πρέπει νά καλλιεργήσουμε στήν πνευματική μας ζωή:

-Ἡ πνευματική ἐπαφή μέ τόν ἱερέα-πνευματικό μας πατέρα, τόν ὁδηγό στόν δρόμο πρός τόν Χριστό. Αὐτή τήν ἐπαφή ἡ Κατερίνα τήν χαρακτηρίζει οὐσιαστική. Γιατί; Ἐπειδή προϋποθέτει τό ἑξῆς πολύ σημαντικό: Νά καταλάβουμε ὅτι οἱ ὁποιεσδήποτε ἐγκόσμιες γνώσεις καί ἱκανότητές μας δέν ἐπαρκοῦν (κάποτε ἴσως μποροῦν νά μᾶς βοηθήσουν λίγο) στόν κύριο πνευματικό μας ἀγώνα πού εἶναι:

1. Ἡ διαπίστωση («διάγνωση» στήν ἰατρική!) τῶν παθῶν μας, δηλ. τῶν χρόνιων ἁμαρτωλῶν συνηθειῶν καί τῶν ἄλλων ἀδυναμιῶν πού μᾶς χωρίζουν ἀπό τόν Χριστό.

2. Ἡ θεραπεία τῶν παθῶν μας μέ τήν ἐφαρμογή στή ζωή μας τῶν ἐντολῶν-ὁδηγιῶν τοῦ Χριστοῦ, ἀλλά μέ τήν ἀναγκαία διάκριση, χάρις στίς συμβουλές τοῦ πνευματικοῦ.

Μιλᾶμε γιά ἀγῶνα, γιατί θά πρέπει νά παραμερίσουμε τό «ἐγώ» μας καί νά κάνουμε ὑπακοή στόν ἱερέα-πνευματικό πατέρα, γιά τά παραπάνω θέματα. Ὅσο περισσότερο παραμερίζουμε τό «ἐγώ» μας τόσο περισσότερο αὐξάνει ἡ ψυχική μας ἀνάπαυση καί χαρά, σύμφωνα μέ τά λόγια τοῦ Χριστοῦ:

«Βάλτε στόχο σας, νά τό καταλάβετε, ὅτι εἶμαι πρᾶος καί ἔχω φρόνημα ταπεινό. Καί τότε θά βρῆτε τήν ψυχική ἀνάπαυση πού ποθεῖτε!» (Ματθ. 11, 29).

 

* * *

Ἄς εὐχηθοῦμε, ἐμεῖς πρῶτα, ἀλλά καί τά παιδιά καί οἱ νέοι μας, ὅλοι μας, νά καλλιεργήσουμε αὐτές τίς δύο ἐπαφές πού θά κάνουν νά λάμψει τό Φῶς τοῦ Χριστοῦ καί στή δική μας ζωή.

Εὐπρέπεια καὶ Δόξα

Λίγο πρίν τό τέλος τῆς Θείας Λειτουργίας, ὁ ἱερέας ἀπευθύνει στόν λαό τήν προτροπή: Ἐν εἰρήνῃ προέλθωμεν. Ἄς ἀναχωρήσουμε μέ εἰρήνη.

Ἡ λειτουργία εἶχε ἀρχίσει μέ τήν προτροπή: Ἐν εἰρήνῃ τοῦ Κυρίου δεηθῶμεν. Ἄς παρακαλέσουμε τόν Κύριο μέ εἰρήνη.

Τώρα, στό τέλος μᾶς προτρέπει νά ἐπιστρέψουμε στόν κόσμο πάλι μέ εἰρήνη· σάν μάρτυρες καί κήρυκες τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ.

Καί μετά ἀπό αὐτήν τήν προτροπή, ὁ ἱερέας, στέκει μπροστά στήν εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ, καί τοῦ ἀπευθύνει τήν ὀπισθάμβωνο εὐχή, μέ τήν ὁποία τοῦ ζητᾶμε:

• Ἁγίασε τούς ἀγαπώντας τήν εὐπρέπεια τοῦ οἴκου σου.

• Ἀνταπόδοσέ τους δόξα μέ τήν θεϊκή σου Δύναμη.
 

* * *

Εὐπρέπεια τοῦ οἴκου τοῦ Θεοῦ εἶναι ἡ θεία χάρη καί εὐλογία Του πού μᾶς τήν χαρίζει τόσο πλούσια στήν Λειτουργία.

Στόν οἶκο τοῦ Θεοῦ ἔχουμε τήν μέγιστη ἀποκάλυψη-φανέρωση τῆς Χάρης καί Δόξας Του, πού εἶναι ἡ Θεία Εὐχαριστία, τό σῶμα καί τό αἷμα τοῦ Χριστοῦ. Κάτι μεγαλύτερο, κάτι ἁγιώτερο δέν ὑπάρχει!

Παρακαλοῦμε, λοιπόν, τόν Θεό νά ἁγιάσει αὐτούς πού ἀγαποῦν τήν εὐπρέπεια τοῦ οἴκου Του. Προφανῶς, ὅσο περισσότερο τήν ἀγαποῦμε, τόσο μεγαλύτερος γίνεται ὁ ἁγιασμός μας. Ἀλλά ἡ ἀγάπη μας γιά τήν Δόξα τοῦ Θεοῦ ἐκφράζεται στήν πράξη ἀπό τό πόσο εἴμαστε πρόθυμοι νά κοπιάσουμε γιά νά καθαρίσουμε τόν ἑαυτό μας «ἀπό παντός μολυσμοῦ-ἁμαρτίας σαρκός καί πνεύματος».
 

* * *

Περισσότερο ἀπό ὅλους τούς χριστιανούς δοξάσθηκαν οἱ ἅγιοι. Γιατί δέν λογάριαζαν κόπους καί «ἔξοδα» στόν ἀγώνα τους ἐναντίον τῶν παθῶν καί τῶν ἀδυναμιῶν τους. Γι᾿ αὐτό καί ἡ παράκληση «ἀνταπόδωσέ τους δόξα μέ τήν θεϊκή σου Δύναμη» ἐξαρτᾶται ἀπό τόν κόπο πού καταβάλλουμε στόν πνευματικό μας ἀγώνα.

Συνεπῶς, τό αἴτημά μας αὐτό, οὐσιαστικά, σημαίνει: ἀξίωσέ μας νά τρέχουμε ὅλο καί πιό πολύ στήν Ἐκκλησία σου (=οἶκο Σου). Γιατί μόνον ἔτσι θά μπορέσουμε νά ἀντισταθοῦμε στό ἁμαρτωλό φρόνημα τοῦ κόσμου. Καί τότε θά καταλάβουμε καλά, αὐτό πού ὁ Χριστός τονίζει: Ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ εἶναι μέσα σας. Ἄρα, εἶναι γεγονός τοῦ νῦν καί τοῦ ἀεί καί τῆς αἰωνιότητας.

Τὸ χάρισμα τῆς ἐπικοινωνίας

Οἱ διάφορες ἀνθρώπινες ὁμάδες δέν εἶναι Ἐκκλησία. Καί δέν ἔχουν πνεῦμα Θεοῦ. Καί δέν ὑπάρχει ἐπικοινωνία ἀνάμεσα τους. Ὅποιος δέν ἔχει ἐμπιστοσύνη σέ ἐκεῖνον πού ἔχει δίπλα του, τοῦ λέει μισόλογα. Τά λέει ὅλα κρυπτογραφημένα. Γιά νά εἶναι ἔτσι καλυμμένος! Καί γιά νά μπορεῖ νά ὑπαναχωρεῖ, ὅταν διαπιστώνει ὅτι ὁ ἄλλος δέν συμφωνεῖ.

 

* * *

 

Τέτοια εἶναι ἀκόμη καί ἡ ἐπικοινωνία μεταξύ συζύγων καί μελῶν μιᾶς οἰκογένειας! Καί ἔτσι βγῆκε καί ἡ συμβουλή!


-Μή λές στόν ἄντρα σου, ὅτι τόν ἀγαπᾶς! Γιατί μπορεῖ νά τό ἐκμεταλλευθεῖ!


Καί πραγματικά, ἀκόμη καί στά πιό καλά ζευγάρια, ἕνα μεγάλο μέρος ἀπό τήν μεταξύ τους ἐπικοινωνία γίνεται μέ χίλιες δυό προφυλάξεις καί κρυπτογραφήσεις.


Τό γεγονός τῆς Πεντηκοστῆς ἀνάμεσα στά ἄλλα μᾶς φανερώνει, ὅτι ἕνα ἀπό τά πρῶτα χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος εἶναι ἡ δυνατότητα ἐπικοινωνίας. Τό ἅγιο Πνεῦμα μᾶς δίνει φωτισμό καί ἀγάπη. Κάνει τόν ἄνθρωπο, πού ἔχει πνεῦμα Θεοῦ, νά μπορεῖ νά μιλᾶ καί νά καταλαβαίνει τή γλώσσα τοῦ συνανθρώπου του, ξεπερνώντας τό ὁποιοδήποτε ἐμπόδιο.


Ἡ δυσκολία στήν ἀνθρώπινη ἐπικοινωνία εἶναι ἀποτέλεσμα τοῦ ἀνθρώπινου ἐγωκεντρισμοῦ, πού κάνει τόν ἄνθρωπο νά βλέπει ὅλους τούς συνανθρώπους του, ἀκόμη καί αὐτούς πού εἶναι πολύ κοντά του, σάν ἐχθρούς του· ἤ καί σάν ἀνταγωνιστές του. Γιατί ἔχουν αὐτό πού θέλει νά ἔχει ἐκεῖνος ἤ γιατί μποροῦν νά πάρουν αὐτό πού ἐκεῖνος ἔχει. Αὐτό τό κλῖμα τοῦ κρυφοῦ πολέμου κάνει ἀδύνατη τήν ἀνάπτυξη ἐμπιστοσύνης.


Τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ ἀποκαθιστᾶ τήν ἐμπιστοσύνη καί τήν ἐπικοινωνία ἀνάμεσα στούς ἀνθρώπους, γιατί δέν εἶναι πνεῦμα ἀνταγωνισμοῦ ἀλλά πνεῦμα ἀγάπης καί προσφορᾶς. Ὁ ἄνθρωπος πού ἔχει τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ δέν σκέπτεται, τί θά πάρει ἀπό τόν ἄλλο, ἀλλά τί θά τοῦ δώσει.


Τό κοντάκιο τῆς ἑορτῆς μᾶς λέγει πολλά:


Ὅτε καταβάς τάς γλώσσας συνέχεε, διεμέριζε ἔθνη ὁ Κύριος.


Ὅτε τοῦ πυρός τάς φλόγας διένειμε, εἰς ἑνότητα πάντας ἐκάλεσε.


Τότε κατειργάσθη ἡ ἀφωνία πρός τιμωρίαν (τότε ὁ Θεός τούς ἔκαμε νά μή μποροῦν νά συνεννοηθοῦν μεταξύ τους ΓΙΑ ΤΙΜΩΡΙΑ)!


Νῦν δέ (=τώρα) καινουργεῖται ἡ συμφωνία, (δηλαδή τώρα ἀρχίζει κάτι τό καινούργιο) γιά τήν σωτηρία μας.

 

* * *
 

Μέ ἄλλα λόγια, ὅσο πιό καλά ἐπικοινωνοῦμε μεταξύ μας, μέ ἀγάπη καί ταπείνωση, τόσο πιό κοντά ΠΑΜΕ στήν ΣΩΤΗΡΙΑ μας.

Τελικά, τὶ εἴμαστε;

Ὁ Ἱερεμίας Ρίφκιν εἶναι ἕνας ἀπό τούς διασημότερους –παγκοσμίως - πολιτικούς ἀναλυτές. Πρίν ἀπό ἑνάμισυ χρόνο ἔδωσε μία συνέντευξη σέ ἑλληνική ἐφημερίδα (ΒΗΜΑ, 19/2/06).

Σ᾿ αὐτήν λέει καί τά ἑξῆς:

* * *

-Ἄν διαβάσετε τούς φιλοσόφους καί οἰκονομολόγους τοῦ 18ου καί 19ου αἰώνα, θά δεῖτε ὅτι ἦταν κολλημένοι στήν ἰδέα, ὅτι εἴμαστε ὄντα ὑλικά καί ὅτι αὐτή εἶναι ἡ πρωταρχική ταυτότητά μας καί ἑπομένως ἡ ἠθική μας. Οἱ πολιτιστικές ἀξίες μας καί ὁλόκληρος ὁ πολιτισμός μας βασίζονται σέ αὐτήν τή διάσταση, ὅπως τήν περιέγραψε μιά διάσημη γυναίκα: «Ὁ ὑλικός κόσμος = μιά κοπέλα «ὑλικό» («Material world, material girl»)! Νομίζω ὅτι ἐξαιτίας τῆς ἄποψης αὐτῆς ὑποφέρουμε ἐδῶ καί τουλάχιστον 200 χρόνια. Ἡ ἄποψη αὐτή ἔχει προκαλέσει μεγάλο κακό καί σέ ἐμᾶς καί σέ ὅλα τά εἴδη, μέ τά ὁποῖα συνυπάρχουμε πάνω στόν πλανήτη.

Ναί, εἶναι ἀνάγκη νά ἐπιβιώνουμε. Ναί, εἴμαστε ὄντα ὑλικά καί πρέπει νά ἐπιβιώνουμε: νά τρῶμε, νά ντυνόμαστε, νά ἔχουμε ἕνα κατάλυμα, γιά νά προστατευτοῦμε. Ὅμως, μελέτες ἐπί μελετῶν ἔχουν γίνει γιά τό θέμα αὐτό τά τελευταῖα εἴκοσι χρόνια, καί ἔχουν καταδείξει, ὅτι ἀπό τή στιγμή πού ἔχουμε τά βασικά, πού ἔχουμε ἕνα ἐπίπεδο κάλυψης τῶν ὑλικῶν ἀναγκῶν μας, ὅσο περισσότερα ἀποκτοῦμε, τόσο λιγότερο εὐτυχισμένοι γινόμαστε. Ἡ συσσώρευση πλούτου, ἀπό ἕνα σημεῖο καί μετά, γίνεται ἀντιστρόφως ἀνάλογη μέ τήν εὐτυχία. Ἀρχίζεις πλέον καί γίνεσαι δοῦλος ὅλων αὐτῶν πού ἔχεις καταφέρει νά ἀποκτήσεις.

Ὁ Ἰησοῦς Χριστός εἶπε ὅτι τό πιό σημαντικό εἶναι, νά εἶσαι ἄνθρωπος. Καί τί σημαίνει νά εἶσαι ἄνθρωπος; Νά νιώθεις τόν πόνο τοῦ ἄλλου· νά προσπαθεῖς νά νιώσεις αὐτά πού βιώνει ὁ ἄλλος· νά εἶσαι ἐκεῖ, ὅταν σέ χρειάζεται· νά τοῦ δείχνεις τήν συμπόνια σου· νά τοῦ ἐκχωρεῖς τόν ἑαυτό σου, ἀφοῦ τόν ἑαυτό μας μποροῦμε νά τόν γνωρίσουμε μόνο σέ σχέση μέ τούς ἄλλους. Γιά μένα αὐτός εἶναι ὁ παράδεισος. Δέν εἶναι κάτι πού πρέπει νά περιμένουμε νά πεθάνουμε γιά νά τό ζήσουμε (!)

* * *

Εἶναι πολύ εὐχάριστο νά ἀκοῦμε καί νά διαβάζουμε τέτοιες διαπιστώσεις ἀπό ἕνα σοφό ἐπιστήμονα. Ὅμως, ὑπάρχουν ἐδῶ δύο ἐρωτήματα:

1. Γιατί νά τά κάνουμε ὅλα αὐτά; Καί

2. Πῶς θά τά ἐπιτύχουμε;

Ἄριστη ἀπάντηση μᾶς δίνει ἡ ἑορτή τῆς Μεταμορφώσεως τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ.

Τί εἶναι ἡ μεταμόρφωση; Τί μᾶς λέει;

Δέν εἶναι ἕνα κάποιο ὑπερθέαμα τοῦ κόσμου τούτου. Δέν ἔγινε γιά νά καταπλήξει τούς ἀποστόλους.

Ἡ Μεταμόρφωση τοῦ Χριστοῦ μᾶς ἀποκαλύπτει τά ἑξῆς:

1. Ἐφάνηκε ὁλοκάθαρα ὅτι ὁ Χριστός εἶναι ὁ Θεός καί Κύριος, παρόλο πού ἐμφανίσθηκε στήν γῆ σάν ἄνθρωπος.

2. Ἔδειξε, τί δόξα εἶχε καί ἔχει ὁ ἄνθρωπος καί τί δόξα τόν περιμένει: καί ἐδῶ· καί ἐκεῖ.

3. Καί ἀκόμη ἔδειξε, ὅτι ὅσο πιό κοντά εἶναι στόν Χριστό, τόσο περισσότερη δόξα καί φωτισμό ἔχει.

4. Ἔγινε σέ βουνό (ὄρος ὕψηλόν), γιά νά φανεῖ ὅτι: ὅπως χρειάζεται κόπος γιά νά ἀνεβοῦμε στά βουνά, ἔτσι χρειάζεται κόπος γιά νά γίνουμε «ἄνθρωποι», σωστοί· μέ ἀγάπη καί μέ φροντίδα καί γιά τόν «ἄλλον».

Μπορεῖ ἕνας ὀρθόδοξος νά κάμει πολιτικό γάμο; Ἀρχιμανδρίτης Νίκων Κουτσίδης

Μπορεῖ ἕνας ὀρθόδοξος χριστιανός νά κάμει πολιτικό γάμο;

* * *

Ἄς ἰδοῦμε, πῶς ἀπάντησε στό ἐρώτημα, ἕνας μεγάλος πολιτικός τῆς νεωτέρας Ἑλλάδος, ὁ Ἐλευθέριος Βενιζέλος, τό 1930:


«… Ἠμπορεῖ κανείς νά εἶναι Χριστιανός καί νά μή θέλῃ νά κάμῃ ἱεροτελεστία, ἀλλά δέν ἠμπορεῖ νά εἶναι ὀρθόδοξος, διότι ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία θεωρεῖ τόν γάμον μυστήριον. Δέν ἠμπορεῖς, κύριε, νά μοῦ λέγῃς ὅτι εἶσαι χριστιανός ὀρθόδοξος, ἐφ’ ὅσον δέν δέχεσαι τά δόγματα τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας.


Δέν λέγω, ὅτι εἶσαι ὑποχρεωμένος νά κάμῃς δήλωσιν ἐνώπιον τοῦ ληξιάρχου, ὅτι εἶσαι χριστιανός ὀρθόδοξος, ἀλλ’ ἀφ’ ἧς στιγμῆς ὁμολογεῖς σαυτόν ὀρθόδοξον χριστιανόν, ὀφείλεις νά τελέσῃς τό μυστήριον τοῦ γάμου, διότι ἄλλως δέν ἀνήκεις πραγματικῶς εἰς τό ποίμνιον τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας. Ἀλλά νά μή μοῦ λέγῃ κανείς ὅτι θέλει καί ὀρθόδοξος χριστιανός νά εἶναι, ἀλλά νά μή κάμῃ τόν γάμον μέ ἱεροτελεστία […].


Ἐνῶ εἶμαι πλήρως σύμφωνος ὑπέρ τῆς ἐλευθερίας τῆς συνειδήσεως, λέγω μόνον εἰς τόν πολίτην νά εἶναι καί αὐτός εἰλικρινής. Τοῦ λέγω: Θέλεις τήν ἐλευθερίαν τῆς συνειδήσεώς σου; Τήν ἔχεις. Ἀλλά μή μοῦ λέγῃς ὅτι εἶσαι χριστιανός ὀρθόδοξος, ἐφ’ ὅσον δέν ἀναγνωρίζεις καί τά δόγματα καί τά μυστήρια τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας»!

* * *

Ἀν ἕνας πολιτικός εἶχε γνώμη τέτοιας κρυστάλλινης σαφήνειας, πόσο περισσότερο ἐμεῖς οἱ χριστιανοί ὀφείλουμε νά ἔχουμε τήν ἴδια θέση ἐπάνω στό τόσο σπουδαῖο αὐτό θέμα!


Λοιπόν. Κατάλαβέ το:


Δέν μπορεῖς ἄλλος νά εἶσαι ἐνώπιον τῶν ἀνθρώπων, καί ἄλλος ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ.


Ἄν πιστεύεις στόν Χριστό, Τόν ὁμολογεῖς.


Ἄν δέν θέλεις νά Τόν ὁμολογεῖς στήν ζωή σου, μέ τήν ζωή σου, κάτι δέν πάει καλά μέ σένα! Ἤ μᾶλλον, σύ δέν πᾶς καλά!


Τά λόγια, τά ἔργα, ὁ τρόπος τῆς ζωῆς μας, πρέπει νά εἶναι ἔκφραση τοῦ ἐσωτερικοῦ μας κόσμου. Ἤ ὄχι;


Γιά τήν ἀντιγραφή


Ἀρχιμ. Ν.Κ.

πηγή

Τὰ σὰ ἐκ τῶν σῶν- Ἀρχιμανδρίτης Νίκων Κουτσίδης

Κάποια φορά, πηγαίνοντας ὁ Κύριος στὴν Ἱερουσαλήμ, θέλησε νὰ σταματήσει σ' ἕνα χωριὸ Σαμαρειτῶν. Ἔστειλε ἀγγελιοφόρους νὰ προετοιμάσουν τὸν ἐρχομό του. Ὅμως οἱ Σαμαρεῖτες δὲν τὸν δέχτηκαν, γιατί πήγαινε στὴν Ἱερουσαλήμ. Μετά, ὅταν Τὸν εἶδαν, τοῦ εἶπαν οἱ μαθητὲς του Ἰάκωβος καὶ Ἰωάννης:

-Κύριε, θέλεις νὰ ποῦμε νὰ πέσει φωτιὰ ἀπὸ τὸν οὐρανὸ καὶ νὰ τοὺς κάψει, ὅπως ἔκανε καὶ ὁ Ἠλίας;

Ὁ Ἰησοῦς τότε τοὺς ἐπέπληξε λέγοντας:

-Δὲν γνωρίζετε, ποιὸ πνεῦμα ἐκπροσωπεῖτε ἐσεῖς· ὁ Υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου δὲν ἦλθε, νὰ καταστρέψει ψυχές, ἀλλὰ γιὰ νὰ τὶς σώσει (Λου. 9, 53-56).

* * *

Συνεπῶς, πολλὲς φορές, ἐνῶ νομίζουμε ὅτι ἐνεργοῦμε κατὰ τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ, στὴν πραγματικότητα κάνουμε τραγικὸ λάθος: καὶ ζητᾶμε πράγματα ἀντίθετα στὸ θέλημά Του. Καὶ ἂν οἱ ἀπόστολοι τὴν ἔπαθαν τότε πόσο πιὸ πολὺ κινδυνεύουμε ἐμεῖς!

Γι' αὐτό, εἶναι ἀπολύτως ἀναγκαῖο νὰ γνωρίζουμε, κάθε φορά:

• Τί ζητᾶμε ἀπὸ τὸν Χριστὸ καὶ πῶς τὸ ζητᾶμε.

• Τί προσφέρομε στὸν Χριστὸ καὶ πῶς Τοῦ τὸ προσφέρομε!

Στὴν μέση τῆς θείας Λειτουργίας, ὁ ἱερέας, λίγο πρὶν εὐλογήσει τὸν ἄρτο καὶ τὸν οἶνο γιὰ νὰ μεταβληθοῦν σὲ σῶμα καὶ αἷμα Χριστοῦ, ἐκφωνεῖ:

-Τὰ σὰ ἐκ τῶν σῶν Σοὶ προσφέρομεν κατὰ πάντα καὶ διὰ πάντα.

Τὰ λόγια αὐτὰ σημαίνουν:

-Τὰ δῶρα (ἄρτος καὶ οἶνος) εἶναι δικά Σου· ἀπὸ δικά Σου δημιουργήματα (ὁλόκληρο τὸν κόσμο). Σοῦ τὰ προσφέρομε σύμφωνα μὲ ὅλα ὅσα μᾶς ἐδίδαξε ὁ Υἱός σου (κατὰ πάντα)· καὶ γιὰ ὅλα ὅσα ἔχεις κάνει Σὺ γιὰ μᾶς (διὰ πάντα)!

Δὲν ἀρκεῖ, λοιπόν, νὰ προσφέρουμε τὰ δῶρα μας στὸν Θεό, σὰν νὰ βγάζουμε μία ὑποχρέωση! Γιὰ κάτι ποὺ μᾶς ἔκαμε! Ἤ γιὰ νὰ Τοῦ ζητήσουμε κάτι.

Προσφέρουμε δῶρα στὸ Χριστό:

• Γιὰ νὰ Τοῦ ἐκφράσουμε τὴν εὐχαριστία-εὐγνωμοσύνη μας γιὰ ὅλα ὅσα ἔκαμε, ἀλλὰ καὶ ἔπαθε γιά μᾶς· καὶ κυρίως γιὰ τὸν Σταυρό Του· τὴν Ταφή Του καὶ τὴν Ἀνάστασή Του.

• Καὶ σύμφωνα μὲ τὶς ἐντολές Του καὶ ὁδηγίες Του.

Ὁ Κύριος λέγει: Προηγεῖται ἡ καταλλαγή, ἡ συμφιλίωση μὲ ἐκεῖνον ποὺ ἔχει κάτι ἐναντίον μας. Μετὰ ἔρχεται ἡ ὑλικὴ ἤ πνευματικὴ προσφορὰ στὸν Χριστό. Ἡ προσευχὴ ποὺ βγαίνει ἀπὸ μνησίκακη καρδιὰ δὲν ἀνεβαίνει στὸν οὐρανό.

Ἡ συμμετοχή μας στὴν θεία Λειτουργία ἀπαιτεῖ ἀγώνα: γιὰ διόρθωση τῶν παθῶν μας· καὶ γιὰ συμβουλὴ ἀπὸ ἱερέα-πνευματικὸ πατέρα. Μόνον τότε θὰ μποροῦμε νὰ ζητοῦμε κάτι ἀπὸ τὸν Χριστὸ εὐάρεστα ἐνώπιόν Του· μὲ θάρρος· καὶ μὲ παρρησία.
Πηγή

Τὸ Φῶς τοῦ Εὐαγγελίου

Στήν Θεία Λειτουργία, μετά τόν Τρισάγιο Ὕμνο, ἀκοῦμε δύο ἀναγνώσματα-περικοπές ἀπό τά βιβλία τῆς Καινῆς Διαθήκης: τό πρῶτο εἶναι ἀπό τίς ἐπιστολές τῶν ἀποστόλων· τό δεύτερο ἀπό τά Εὐαγγέλια.

Μέ τά ἀναγνώσματα αὐτά:

* Μαθαίνομε γιά τό ὅτι ὁ Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ, ὁ Σωτήρας μας Ἰησοῦς Χριστός, ἔγινε ἄνθρωπος.

* Ἀκοῦμε τόν Χριστό νά μᾶς προσκαλεῖ στήν βασιλεία Του.

* «Βλέπουμε» μέ τά μάτια τῆς ψυχῆς μας τά θαύματά Του.

* Καί ἔτσι καταλαβαίνουμε πόσο σπουδαῖα εἶναι τά λόγια τοῦ Εὐαγγελιστοῦ Ἰωάννου:

-Ναί, ὁ Λόγος ἔγινε σάρκα! Ναί, ἔκαμε μιά σάρκα ἀνθρώπινη, σκηνή Του! Καί ἔτσι ἐμεῖς (χάρις στήν ὁρατή σέ μᾶς σάρκα Του) εἴδαμε τή Δόξα Του, πού εἶναι ἡ Δόξα πού δίνει ὁ Πατέρας στόν Μονογενῆ Του. Ναί, ὁ Λόγος ἦλθε ἀνάμεσά μας πλήρης ἀπό χάρη καί ἀλήθεια (Ἰωάν. 1, 14).

Γι᾿ αὐτό, λοιπόν, στήν εὐχή πού προηγεῖται τῶν ἀναγνωσμάτων, ὁ ἱερέας παρακαλεῖ τόν Χριστό:

«Δῶσε, φιλάνθρωπε Κύριε, νά λάμψει στίς καρδιές μας τό ἄκτιστο φῶς σου πού βοηθᾶ τόν ἄνθρωπο νά σέ ἀναγνωρίζει καί νά σέ ὁμολογεῖ Θεό του καί ἄνοιξε τά μάτια τοῦ μυαλοῦ μας νά κατανοήσουμε τά λόγια τοῦ εὐαγγελίου σου».

Συνεπῶς, μιλᾶμε γιά Φῶς πνευματικό πού διαλύει τό πνευματικό σκοτάδι πού εἶναι: ἡ ἄγνοια τοῦ Θεοῦ καί τά ἔργα τῆς ἁμαρτίας, πού δέν μᾶς ἐπιτρέπουν νά «δοῦμε» τόν Θεό καί νά τόν πλησιάσουμε.

Πρακτικά, τώρα, πῶς «φωτιζόμαστε»;

Μᾶς τό λέει ἡ συνέχεια τῆς εὐχῆς:

«Βάλε μέσα μας καί τήν ἀγάπη τῶν ἁγίων ἐντολῶν σου ὥστε νά καταπατήσουμε κάθε σαρκική ἐπιθυμία καί νά ζήσουμε ζωή πνευματική, σκεπτόμενοι καί πράττοντες μόνο ἐκεῖνα πού εἶναι εὐάρεστα σέ Σένα. Γιατί Σύ εἶσαι ὁ φωτισμός τῶν ψυχῶν καί τῶν σωμάτων μας».

Ἄρα, ἡ μελέτη τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ εἶναι ἀπολύτως ἀναγκαία γιά τήν ἐν Χριστῷ πορεία καί προκοπή μας. Ἡ μελέτη αὐτή πρέπει νά γίνεται κατά τό δυνατόν περισσότερο καί καλύτερα, κάθε ἡμέρα. Καί νά μήν ἀρκεῖται ὁ Χριστιανός στά - σχετικά μικρά - ἀναγνώσματα τῆς Λειτουργίας τῶν Κυριακῶν καί τῶν μεγάλων ἑορτῶν. Οἱ ἅγιοι ἀποστήθιζαν, μάθαιναν ἀπ᾿ ἔξω ὁλόκληρα βιβλία τῆς Παλαιᾶς καί τῆς Καινῆς Διαθήκης. Ἐνῶ πολλοί ἀπό αὐτούς ἐγνώριζαν ἀπ᾿ ἔξω ὁλόκληρη τήν Ἁγία Γραφή!

Μέ τό φῶς τῶν εὐαγγελικῶν ἐντολῶν-ὁδηγιῶν μαθαίνομε νά διακρίνουμε τό καλό ἀπό τό κακό, τήν ἀρετή ἀπό τήν ἁμαρτία. Εἶναι ἡ ἐφαρμογή αὐτῶν ἀκριβῶς τῶν ἐντολῶν στήν ζωή μας πού μᾶς πλησιάζει στόν Χριστό καί μᾶς ἑτοιμάζει γιά νά ἑνωθοῦμε μαζί Του μέ τήν θεία Κοινωνία.

Εὐπρέπεια καὶ Δόξα Ἀρχιμανδρίτης Νίκων Κουτσίδης

Λίγο πρίν τό τέλος τῆς Θείας Λειτουργίας, ὁ ἱερέας ἀπευθύνει στόν λαό τήν προτροπή: Ἐν εἰρήνῃ προέλθωμεν. Ἄς ἀναχωρήσουμε μέ εἰρήνη.

Ἡ λειτουργία εἶχε ἀρχίσει μέ τήν προτροπή: Ἐν εἰρήνῃ τοῦ Κυρίου δεηθῶμεν. Ἄς παρακαλέσουμε τόν Κύριο μέ εἰρήνη.

Τώρα, στό τέλος μᾶς προτρέπει νά ἐπιστρέψουμε στόν κόσμο πάλι μέ εἰρήνη· σάν μάρτυρες καί κήρυκες τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ.

Καί μετά ἀπό αὐτήν τήν προτροπή, ὁ ἱερέας, στέκει μπροστά στήν εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ, καί τοῦ ἀπευθύνει τήν ὀπισθάμβωνο εὐχή, μέ τήν ὁποία τοῦ ζητᾶμε:

• Ἁγίασε τούς ἀγαπώντας τήν εὐπρέπεια τοῦ οἴκου σου.

• Ἀνταπόδοσέ τους δόξα μέ τήν θεϊκή σου Δύναμη.

* * *

Εὐπρέπεια τοῦ οἴκου τοῦ Θεοῦ εἶναι ἡ θεία χάρη καί εὐλογία Του πού μᾶς τήν χαρίζει τόσο πλούσια στήν Λειτουργία.

Στόν οἶκο τοῦ Θεοῦ ἔχουμε τήν μέγιστη ἀποκάλυψη-φανέρωση τῆς Χάρης καί Δόξας Του, πού εἶναι ἡ Θεία Εὐχαριστία, τό σῶμα καί τό αἷμα τοῦ Χριστοῦ. Κάτι μεγαλύτερο, κάτι ἁγιώτερο δέν ὑπάρχει!

Παρακαλοῦμε, λοιπόν, τόν Θεό νά ἁγιάσει αὐτούς πού ἀγαποῦν τήν εὐπρέπεια τοῦ οἴκου Του. Προφανῶς, ὅσο περισσότερο τήν ἀγαποῦμε, τόσο μεγαλύτερος γίνεται ὁ ἁγιασμός μας. Ἀλλά ἡ ἀγάπη μας γιά τήν Δόξα τοῦ Θεοῦ ἐκφράζεται στήν πράξη ἀπό τό πόσο εἴμαστε πρόθυμοι νά κοπιάσουμε γιά νά καθαρίσουμε τόν ἑαυτό μας «ἀπό παντός μολυσμοῦ-ἁμαρτίας σαρκός καί πνεύματος».

* * *

Περισσότερο ἀπό ὅλους τούς χριστιανούς δοξάσθηκαν οἱ ἅγιοι. Γιατί δέν λογάριαζαν κόπους καί «ἔξοδα» στόν ἀγώνα τους ἐναντίον τῶν παθῶν καί τῶν ἀδυναμιῶν τους. Γι᾿ αὐτό καί ἡ παράκληση «ἀνταπόδωσέ τους δόξα μέ τήν θεϊκή σου Δύναμη» ἐξαρτᾶται ἀπό τόν κόπο πού καταβάλλουμε στόν πνευματικό μας ἀγώνα.

Συνεπῶς, τό αἴτημά μας αὐτό, οὐσιαστικά, σημαίνει: ἀξίωσέ μας νά τρέχουμε ὅλο καί πιό πολύ στήν Ἐκκλησία σου (=οἶκο Σου). Γιατί μόνον ἔτσι θά μπορέσουμε νά ἀντισταθοῦμε στό ἁμαρτωλό φρόνημα τοῦ κόσμου. Καί τότε θά καταλάβουμε καλά, αὐτό πού ὁ Χριστός τονίζει: Ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ εἶναι μέσα σας. Ἄρα, εἶναι γεγονός τοῦ νῦν καί τοῦ ἀεί καί τῆς αἰωνιότητας.

πηγή

Τὸ φῶς τῆς ἐντολῆς

Μιά διάσημη Γαλλίδα ἠθοποιός, ἡ Φανή Ἀρντάν, σέ πρόσφατη συνέντευξή της σέ ἑλληνική ἐφημερίδα (ΒΗΜΑ), εἶπε καί τά ἐξῆς:

«Ἡ ἐπιτυχία εἶναι κάτι, πού σχεδόν δέν τό καταλαβαίνεις. Ἐνῶ στήν ἀποτυχία μπορεῖς νά δώσεις μιά ἐξήγηση λογική. Ἐπειδή ἡ ἀποτυχία σέ ξαναφέρνει ἀντιμέτωπο μέ τόν ἑαυτό σου. Ἐγώ, γενικῶς, δέν τά μπορῶ τά κομπλιμέντα. Τό κομπλιμέντο εἶναι σάν τό ἄρωμα. Τό βάζεις, μυρίζει γιά λίγο, σέ εὐχαριστεῖ· καί μετά τό συνηθίζεις καί δέν σοῦ μυρίζει πιά καθόλου· τό μυρίζουν μόνο οἱ ἄλλοι ἕως ὅτου ἐξατμιστεῖ, ὁπότε δέν τό μυρίζει πιά κανένας. Μιά προσβολή ὅμως ἤ μιά βρισιά, ὅσο ἄδικη καί νά εἶναι, εἶναι σάν ἕνα φῶς πού μᾶς δείχνει στό σκοτάδι, τί θά ἔπρεπε νά εἴμαστε, ἤ τί θά ἔπρεπε νά εἴχαμε κάνει. Ἄρα βοηθάει περισσότερο. Εἶναι παράξενο. Κάπου εἶχα διαβάσει, ὅτι μιά διάσημη τραγουδίστρια δέν κρατοῦσε παρά μόνο τά γράμματα πού περιεῖχαν ὑβριστικά ἤ προσβλητικά σχόλια γιά ἐκείνη. Καί καταλαβαίνω, γιατί τό ἔκανε. Ἐπειδή ἤθελε νά εἶναι συνεχῶς σέ ἐγρήγορση».

* * *

Ἀκόμα βαθύτερα καί καλύτερα εἶχαν καταλάβει τά παραπάνω σπουδαῖα διδάγματα, ἀπό τήν πείρα τῆς ζωῆς τους, οἱ ἅγιοι τῆς Ἐκκλησίας:

«Κάποτε ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Κολοβός καθόταν ἔξω ἀπό μιά ἐκκλησία. Καί τόν περικύκλωσαν οἱ ἀδελφοί καί τόν ἐρωτοῦσαν γιά τούς λογισμούς τους. Βλέποντάς τον κάποιος τόν ἐφθόνησε καί τοῦ εἶπε: Τό κανάτι σου Ἰωάννη εἶναι γεμᾶτο δηλητήριο(!). Τοῦ λέγει ὁ ἀββᾶς Ἰωάννης: Ἔτσι εἶναι, καλά τό λές· καί αὐτό τό εἶπες βλέποντας μόνο τά ἔξω· τί θά ἔλεγες ἄν ἔβλεπες καί τά μέσα τῆς ψυχῆς μου;» (Τό Γεροντικόν, η΄, ἔκδ. ΑΣΤΕΡΟΣ, σελ. 45).

Πῶς ὁ ἅγιος Ἰωάννης ἔφθασε σέ τόση ταπείνωση ὥστε νά ὠφελεῖται (καί νά ὠφελεῖ ἄλλους!) ἀκόμη καί ἀπό τήν κακή, φθονερή συμπεριφορά; Πολύ ἁπλά, ἐφαρμόζοντας τήν ἐντολή τοῦ Χριστοῦ:

-Ἐγώ σᾶς λέγω: Νά ἀγαπᾶτε τούς ἐχθρούς σας! Νά λέτε καλά λόγια γιά ἐκείνους πού σᾶς κακολογοῦν. Νά εὐεργετεῖτε ἐκείνους πού σᾶς μισοῦν. Καί νά προσεύχεσθε γιά ἐκείνους πού σᾶς ζημιώνουν καί σᾶς κατατρέχουν. Ἔτσι θά γίνετε υἱοί τοῦ ἐπουρανίου Πατέρα σας (Ματθ. 5,44).

Ἡ μαρτυρία μιᾶς ἠθοποιοῦ, ἔχει ἰδιαίτερη ἀξία γιά μᾶς. Γιατί, πολλές φορές λέμε: βαρειές οἱ ἐντολές τοῦ Χριστοῦ. Καί ὅταν ἀκοῦμε πνευματικά κατορθώματα σάν τοῦ ἁγίου Ἰωάννου λέμε: Δέν εἴμαστε καί ἅγιοι ἀσκητές! Νά, λοιπόν, πού μιά κοσμική γυναίκα ὁμολογεῖ -χωρίς νά ἐπικαλεῖται τό εὐαγγέλιο- ὅτι οἱ ἐντολές τοῦ Χριστοῦ πού τίς ἐφάρμοσαν στήν ἐντέλεια οἱ ἅγιοι, εἶναι «Φῶς πού μᾶς δείχνει στό σκοτάδι τί θά ἔπρεπε νά εἴμαστε ἤ τί θά ἔπρεπε νά κάνουμε».

Ἀξίζει, χίλιες φορές, ἀκολουθώντας τά βήματα τῶν ἁγίων, νά ἀγωνισθοῦμε γιά νά φθάσουμε -κατά τό δυνατόν- στήν δική τους πνευματική ἀνάπαυση καί ἀναψυχή.

Σὲ ποιὸν νὰ τὸ πῶ;

Ὁ Γκύντερ Γκράς εἶναι ἕνας διάσημος γερμανός συγγραφέας, ὁ ὁποῖος τό 1999 τιμήθηκε μέ τό βραβεῖο Νόμπελ λογοτεχνίας.

Τό 2006 προκλήθηκε διεθνής σάλος ἀπό τό ἑξῆς γεγονός (Ἐφημερίδα ΤΟ ΒΗΜΑ, 20-8-2006, σελ. Α37-Α38):

Ὁ Γκράς, στά ἑβδομήντα ὀκτώ του χρόνια, ἐξέδωσε ἕνα βιβλίο-αὐτοβιογραφία του, μέ τίτλο «Ξεφλουδίζοντας τό κρεμμύδι». Ἐκεῖ, μετά ἀπό ἐξήντα χρόνια, ἀποκάλυψε, ὅτι ὡς νέος γιά ἕνα διάστημα ἦταν μέλος τῶν Ἔς-Ἔς στήν Ναζιστική Γερμανία. Ὁπότε ξεσηκώθηκαν οἱ πάντες. Ἐν τῷ μεταξύ, μέχρι τήν ὥρα πού ἐκδόθηκε τό βιβλίο, ὁ Γκράς ἀποτελοῦσε σύμβολο ἠθικῶν ἀξιῶν καί πνευματικῶν ἀρχῶν γιά ὁλόκληρη τήν Γερμανία, καί ὄχι μόνο. Μερικοί ἔφτασαν στό σημεῖο νά ζητήσουν ἀπό τόν Γκράς νά ἐπιστρέψει τό βραβεῖο Νόμπελ! Γιατί; Γιατί ἔκανε μιά πράξη πού ἦταν πολύ φοβερή, ἔστω καί ἄν ἦταν πολύ νέος ὅταν τήν ἔκανε. Ὁ ἴδιος ἐδήλωσε ὅταν ξέσπασε ὁ θόρυβος:

-Πίεσα τόν ἑαυτό μου νά τό κάνει (!) Δέν μποροῦσα νά κρατήσω πιά τό γεγονός μυστικό (!)

Ὡς φαίνεται, ὁ ἄνθρωπος εἶχε μέσα του περιεχόμενο. Γι᾿ αὐτό δήλωσε ὅτι τόν πίεζε ἀφόρητα αὐτό τό ἁμάρτημα τῆς νεότητός του. Στίς 11 Αὐγούστου τοῦ 2006, δήλωσε στίς ἐφημερίδες: «Αὐτό τό γεγονός θά μέ στιγματίζει γιά πάντα». Προφανῶς ὁ Γκράς διακατεχόταν ἀπό ἐνοχές καί τύψεις. Καί, ἀντί νά τό πεῖ στόν πνευματικό του (πού δέν εἶχε, βέβαια!), προκειμένου αὐτός νά διορθώσει τό ἀτόπημα τῆς ψυχῆς του, τό εἶπε σέ ὅλο τόν κόσμο! Παρά ταῦτα ψυχική ἀνάπαυση καί πάλι δέν φαίνεται νά βρῆκε! Μόνο λίγη προσωρινή ἀνακούφιση, κυρίως διότι ἀποκάλυψε κάτι ἄσχημο καί κακό πού ἔκανε.

Ἡ περίπτωση Γκράς μᾶς δίνει ἀφορμή γιά μερικά πολύτιμα συμπεράσματα:

1. Οἱ ἐνοχές καί οἱ τύψεις μᾶς βασανίζουν γιά κάθε κακό-ἁμαρτία πού κάνουμε. Φυσικά, ἀπό αὐτές ὑποφέρουν καί οἱ μή χριστιανοί! Καί εἶναι ἀναμενόμενο αὐτό, γιατί κάθε ἁμαρτία μᾶς χωρίζει καί μᾶς ἀποξενώνει ἀπό τόν Χριστό, πού εἶναι ὁ Θεός καί Δημιουργός μας.

2. Ὁ μόνος τρόπος ἐξάλειψης τῶν ἁμαρτιῶν εἶναι ἡ μετάνοια ἐκ μέρους μας καί ἡ ἄφεση-συγχώρηση τοῦ Χριστοῦ. Ἡ ἄφεση μᾶς δίνεται ἀπό τόν ἱερέα-πνευματικό πατέρα στό ὄνομα τοῦ Χριστοῦ, σύμφωνα μέ τήν ἐντολή Του στούς ἀποστόλους: Λάβετε Πνεῦμα Ἅγιον. Ὅποιου συγχωρήσετε τίς ἁμαρτίες, θά τοῦ συγχωρηθοῦν (Ἰωάν. 20, 21-22).

3. Ἡ εἰλικρινής, λοιπόν, ἐξομολόγηση διορθώνει-σβήνει καί τίς χειρότερες ἁμαρτίες μας. Καί τότε, ἔρχεται ἡ χαρά καί ἡ εἰρήνη τοῦ Χριστοῦ στίς καρδιές μας.

Πηγή

Ἀγαπήσωμεν Ἀλλήλους Ἀρχιμανδρίτης Νίκων Κουτσίδης

Στήν θεία Λειτουργία καί λίγο πρίν τήν ἀπαγγελία τοῦ «Πιστεύω» ὁ ἱερέας προτρέπει τούς πιστούς λέγοντας:

-Ἀγαπήσωμεν ἀλλήλους, ἵνα ἐν ὁμονοίᾳ ὁμολογήσωμεν. Ἄς ἀγαπήσουμε ὁ ἕνας τόν ἄλλο, γιά νά ὁμλογήσουμε ὅλοι μαζί, ὡς ἕνας ἄνθρωπος (ἐν ὁμονοίᾳ).

Τί νά ὁμολογήσουμε; Ἀπαντᾶ ὁ λαός μέσω τῶν ψαλτῶν:

-Πατέρα, Υἱόν καί Ἅγιον Πνεῦμα, Τριάδα ὁμοούσιον καί ἀχώριστον. Δηλ. τήν πίστη μας στόν ἕνα καί μόνο ἀληθινό Θεό, τήν Ἁγία Τριάδα.

Ὥστε, λοιπόν, ὁμολογία πίστεως χωρίς ἀγάπη δέν εἶναι εὐάρεστη στόν Θεό.
 

* * *
 

Αὐτήν τήν ὥρα, γίνεται μέσα στό ἱερό ὁ ἀσπασμός τῶν ἱερέων. Ἀσπάζονται οἱ ἱερεῖς ὁ ἕνας τόν ἄλλο καί συγχρόνως λένε:

-Ὁ Χριστός ἐν τῷ μέσῳ ἡμῶν καί ἔστι καί ἔσται. Ὁ Χριστός εἶναι ἀνάμεσά μας καί θά εἶναι πάντοτε. Γιά νά μᾶς βλέπει ὅτι εἴμαστε εἰλικρινεῖς στήν ἔκφραση τῆς ἀγάπης, πού εἶναι ὁ ἀσπασμός.

Παλαιότερα, αὐτός ὁ ἀσπασμός γινόταν καί ἔξω ἀπό τό ἱερό, μεταξύ τῶν λαϊκῶν καί πάλι ὡς ἔκφραση ἀγάπης.

Αὐτή ἡ σχέση πίστεως στόν Χριστό καί ἀγάπης φαίνεται στή ζωή τῶν ἁγίων.

Ποιοί εἶχαν τήν ζωντανώτερη πίστη στόν Χριστό; Οἱ ἅγιοι. Γι᾿ αὐτό καί δέν λογάριαζαν οὔτε τήν κακοπάθεια, οὔτε τήν ταλαιπωρία τοῦ σώματος, οὔτε τά μαρτύρια, οὔτε καί τόν θάνατο.

Ποιοί εἶχαν μεγαλύτερη ἀγάπη γιά τούς ἀνθρώπους; Πάλιν οἱ ἅγιοι! Γι᾿ αὐτό καί ἐγίνονταν θυσία γιά τούς ἄλλους. Ἔλεγε ὁ ἅγιος Ἀγάθων ὁ ἀσκητής: Θέλω νά βρῶ ἕναν λεπρό, νά πάρω τό σῶμα του (τό ἄρρωστο) καί νά τοῦ δώσω τό δικό μου, μέ μεγάλη μου εὐχαρίστηση(!) (Γεροντικόν, Ἀγάθων κστ΄, ἔκδ. ΑΣΤΕΡΟΣ, σελ. 14)

Ἐπειδή, ὅμως, εἴμαστε ἄνθρωποι ἀδύναμοι στίς ἀρετές (καί στήν ἀγάπη!), πολλές φορές παρασυρόμαστε ἀπό τήν πικρία μας γιά τήν ἀδικία πού μᾶς κάνουν καί γιά τίς τυχόν συκοφαντίες πού ἀκούγονται εἰς βάρος μας καί ἔτσι χάνουμε τήν ἀγάπη.
 

* * *
 

Σ᾿ αὐτές τίς περιπτώσεις ἄς ἐφαρμόζουμε τίς συμβουλές τῶν ἁγίων, παλαιῶν καί νέων:

-Ἄν ἔχεις πικρία γιά κάποιον πού σέ ἔθλιψε μέ τά ἔργα του καί τά λόγια του νά κάμεις τά ἑξῆς:

1. Κάθε βράδυ στήν προσευχή σου νά λές: Χριστέ μου ἐλέησε (=δεῖξε του ἀγάπη) πρῶτα ἐκεῖνον, μετά ἐμένα.

2. Ἐνώπιον ἄλλων ἀνθρώπων νά τόν ἐπαινεῖς μέ λόγια τιμητικά.

Τότε πραγματικά θά βροῦμε μεγάλη ψυχική ἀνάπαυση γιατί ἐφαρμόζουμε τήν ἐντολή τοῦ Χριστοῦ πού λέει νά γίνουμε μιμητές του:

-Νά γίνετε οἰκτίρμονες (εὔσπλαγχνοι) καθώς καί ὁ Πατέρας σας εἶναι οἰκτίρμων (Λουκ. 6,36).

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΒΑΙΩΝ Τὰ σύμβολα τῆς νίκης

Ἦταν παλιά ἔθιμο νά ὑποδέχονται τούς νικητές στρατηλάτες μέ τιμές, κρατώντας στά χέρια τους κλάδους φοινίκων. Γιατί ἡ νίκη τους ἐσήμαινε σωτηρία τοῦ λαοῦ ἀπό ἐξανδραποδισμό καί δουλεία. Μέ τόν ἴδιο τρόπο, σάν νικητή στρατηλάτη, ὑποδέχθηκε ὁ λαός τῶν Ἑβραίων τόν Χριστό. Γιατί ὅμως;

* * *

Λίγες ἡμέρες πρίν, ὁ Χριστός ἀνάστησε τόν Λάζαρο. Τόν ἀνάστησε, ἐνῶ ἦταν τέσσερες ἡμέρες στόν τάφο! Ἔδειξε ἔτσι, ὅτι ἦταν κύριος καί τοῦ θανάτου. Καί ὅτι εἶχε ἐξουσία καί νεκρῶν καί ζώντων. Καί τό μεγάλο θαῦμα μαθεύτηκε. Καί ὅλος ὁ λαός πῆρε στά χέρια του τά βαΐα (=τά φύλλα) τῶν φοινίκων «καί ἐξῆλθεν εἰς ὑπάντησιν αὐτοῦ».

Πανηγύριζε τήν νίκη τοῦ Χριστοῦ κατά τοῦ θανάτου: τοῦ ἐχθροῦ ὅλων τῶν ἀνθρώπων.

Τό μήνυμα τῆς ἀναστάσεως τοῦ Λαζάρου ἦταν σαφές. Ἐκεῖνος πού μπορεῖ καί ἀνασταίνει ἕνα νεκρό τετραήμερο, μπορεῖ νά ἀναστήσει καί ἕνα πεθαμένο πρίν ἀπό χίλια χρόνια. Τό μήνυμα αὐτό ἔχει διατυπωθῆ μέ πολλῆ σαφήνεια στό τροπάριο: «Τήν κοινήν ἀνάστασιν πρό τοῦ σοῦ πάθους πιστούμενος, ἐκ νεκρῶν ἤγειρας τόν Λάζαρον, Χριστέ ὁ Θεός».

Τότε ἐνίκησε τόν θάνατο δίνοντας σέ μᾶς πιστοποίηση τῆς δυνάμεώς Του, γιά τό τί μπορεῖ νά κάμει καί τί θά κάμει ἀργότερα, τήν ἡμέρα τῆς Δευτέρας Παρουσίας. Δέν σταμάτησε τότε τόν θάνατο ὁ Χριστός. Τότε ὁ Χριστός ἔδωκε πιστοποίηση καί ἐλπίδα: ὅτι μιά ἡμέρα θά τόν καταργήσει. Μέ τήν ἀνάσταση τοῦ Λαζάρου ἡ ἐλπίδα αὐτή δέν ἦταν μιά ἐλπίδα κούφια. Εἶναι μιά σιγουριά!

Κρατώντας στά χέρια «τά τῆς νίκης σύμβολα, τούς κλάδους τῶν δένδρων καί τά βαΐα τῶν φοινίκων, οἱ κάτοικοι τῆς Ἱερουσαλήμ τήν Ἀνάστασιν προεμήνυσαν». Ἔδειξαν σέ μᾶς, ὅτι ἡ ἀνάσταση εἶναι νίκη καί θρίαμβος.

* * *

Τά βαΐα τῶν φοινίκων, εἶναι σύμβολα καί μιᾶς ἄλλης νίκης. Πολύ πιό σπουδαίας ἀπό τήν νίκη τοῦ σωματικοῦ θανάτου. Εἶναι ἡ νίκη ἐναντίον τοῦ θανάτου τῆς ψυχῆς· πού εἶναι ἡ ἁμαρτία. Ἀνάσταση ψυχῆς ἡ νίκη τῆς ἁμαρτίας. Θάνατος ψυχῆς εἶναι ζωή καί νοοτροπία ἀντίθετη στό θέλημα τοῦ Θεοῦ. Ζωή τῆς ψυχῆς εἶναι ζωή σύμφωνη μέ τό θέλημα τοῦ Θεοῦ· ζωή μέ ἔργα καί αἰσθήματα καλά· ζωή μέ ἀγάπη.

* * *

Ἄς προσπαθήσωμε, λοιπόν, καί ἐμεῖς, διανύοντας τήν περίοδο αὐτή, πού ἔχει κέντρο της τό Πάθος καί τήν Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου, «μετά κλάδων νοητῶς καί κεκαθαρμένοι τάς ψυχάς, νά ἀνευφημοῦμεν ὡς οἱ παῖδες, τόν Χριστόν», τόν νικητή τοῦ θανάτου καί ἐλευθερωτή τῶν ψυχῶν μας.

Πρόσεχε τὸν ἑαυτό σου!

Ἡ ἑνότητα ψυχῆς καί μυαλοῦ εἶναι αὐτή πού κάνει τήν ἀνθρώπινή μας ὕπαρξη ξεχωριστή. Ποτέ πρίν δέν ἔχει ὑπάρξει ἄνθρωπος ἀπόλυτα ἴδιος μέ σένα· καί ποτέ δέν θά ξαναϋπάρξει. Ὁ καθένας ἀπό μᾶς εἶναι ἕνας καί μοναδικός σέ ὁλόκληρη τήν ἱστορία τῆς ἀνθρωπότητας.

Ὅμως ὑπάρχει καί ἀντίλογος.

-Κανένας δέν εἶναι ἀναντικατάστατος!

Αὐτό εἶναι λάθος. Ὅταν μιλᾶμε γιά δουλειές, τότε δέν τίθεται θέμα ἀντικατάστασης, ἀλλά διαδοχῆς. Στήν δουλειά του μπορεῖ, ὁ ἄνθρωπος νά ἀντικατασταθῆ. Ὡς πρός τήν ἴδια τήν ὕπαρξή του ὅμως, ὁ καθένας εἶναι ἀναντικατάστατος.

* * *

Γι᾿ αὐτό ἀκριβῶς, στό εὐαγγέλιο ὁ Χριστός λέγει τά ἑξῆς γιά τήν ἀξία τῆς ψυχῆς μας: -Τί κέρδος θά ἔχει ὁ ἄνθρωπος, ἀκόμη καί ἄν κερδίσει ὁλόκληρο τόν κόσμο, ἄν ὑποστῆ ζημία στήν ψυχή του; Ποιό εἶναι ἐκεῖνο πού θά μπορέσει ἕνας ἄνθρωπος νά τό θεωρήσει ἀντάλλαγμα τῆς ψυχῆς του; (Ματθ. 16, 26-27).

Ἀκόμη καί οἱ τεχνοκράτες, στήν Παγκόσμια Συνάντηση Πληροφορικῆς (Νταβός Ἐλβετίας, 1988), εἶχαν ὡς θέμα τῆς τελευταίας Συνεδρίας τό ἐρώτημα: Καί μέ τήν ψυχή μας τί γίνεται;

Πόσο περισσότερο πρέπει νά ἀσχοληθοῦμε ἐμεῖς, ὠς χριστιανοί, μέ τό ἴδιο θέμα! Καί πόσο, ἀκόμη περισσότερο, πρέπει νά προσέξουμε τήν ψυχή μας, τόν ἴδιο τόν «ἑαυτό μας»!

Ὡς μικρό βοήθημα στόν ἀγώνα μας γιά διόρθωση τῆς ψυχῆς μας (=ἑαυτοῦ μας), κατά τό θέλημα τοῦ Θεοῦ, ἄς πάρουμε τά ὅσα μᾶς λέγει ὁ Μ. Βασίλειος, ἐξηγώντας τό ρητό τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης:

-Πρόσεχε σεαυτῷ (Δευτ. 15,9).

Πρόσεχε τόν ἑαυτό σου, μήπως κάποτε γεννηθῆ στήν καρδιά σου (=ψυχή σου) κρυφή ἁμαρτία.

• Πρόσεχε τόν ἑαυτό σου· ὄχι τά δικά σου, οὔτε τά γύρω ἀπό σένα. Ἐμεῖς εἴμαστε ἡ ψυχή καί ὁ νοῦς· δικά μας τό σῶμα καί οἱ αἰσθήσεις τοῦ σώματος· τά γύρω ἀπό μᾶς εἶναι τά χρήματα, οἱ τέχνες καί ἡ λοιπή τοῦ βίου κατασκευή. Πρόσεχε, λοιπόν, ὥστε νά ἀπομακρύνεις κάθε ρύπο ἁμαρτίας ἀπό τήν ψυχή σου καί νά τήν στολίζεις μέ κάθε ἀρετή.

• Πρόσεχε τόν ἑαυτό σου, ὥστε νά γνωρίζεις τήν εὐρωστία καί τήν ἀρρώστεια τῆς ψυχῆς ἐξ αἰτίας τῆς ἁμαρτίας. Μέγα καί βαρύ τό ἁμάρτημα; Ἀνάγκη πολλῆς ἐξομολόγησης, μεγάλης νηστείας, πολλῆς μετανοίας. Μικρό καί ἐλαφρύ τό παράπτωμα; Ἀνάλογη καί ἡ μετάνοια.

• Πρόσεχε τόν ἑαυτό σου· ὅταν ὅλα τά τοῦ βίου σου εἶναι εὐνοϊκά καί εὐχάριστα, γιατί κινδυνεύεις νά γίνεις ἀλαζόνας καί ὑπερήφανος. Λέγε τότε τό τοῦ Τελώνου «Ὁ Θεός, ἰλάσθητί μοι τῷ ἁμαρτωλῷ».

• Πρόσεχε τόν ἑαυτό σου· ὅταν τά τοῦ βίου σου εἶναι ἄσχημα, γιατί κινδυνεύεις ἀπό τήν ἀπόγνωση καί τήν ψυχική θλίψη. Θυμίσου ὅτι πλάσθηκες «κατ᾿ εἰκόνα Θεοῦ» καί ἄρα κατέχεις τό μέγιστο πνευματικό ἀξίωμα. Λέγε τότε τό «Κύριε βοήθησέ με».

(Εἰς τό «Πρόσεχε σεαυτῷ», ΒΕΠΕΣ τ. 54, σελ. 28 κ. ἑξ.)

Ἄς προσέξωμεν, λοιπόν, «τόν ἑαυτό μας», ὥστε νά γεμίσει ἀπό τή χαρά καί τήν εἰρήνη τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ.

Αρχιμανδρίτης Νίκων Κουτσίδης