«Δεν έχουμε καταλάβει πόσο πολύ μας αγαπάει ο Θεός, πόσο ταπεινώνεται για εμάς»

 

Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Χαλκίδος κ. Χρυσόστομος μίλησε στην εκπομπή «Επικαιρότητα στην Πεμπτουσία» και τη Μαρία Γιαχνάκη για την επικαιρότητα. Ο Σεβασμιώτατος σχολίασε την πανδημία του κορωνοϊού και την επιρροή του στους ανθρώπους αλλά και τη στάση της Εκκλησίας. Ακόμα μίλησε για την Θεία Κοινωνία αλλά και την εορτή των Χριστουγέννων που έρχεται.  

Ακούστε το απόσπασμα: 

Ο Σεβασμιώτατος σημείωσε ότι είναι «μέρες που χρειάζονται πολλή προσοχή και πολλή προσευχή» ενώ μιλώντας για την κατάσταση του κορωνοϊού και την αντιμετώπιση του ποιμνίου του σημείωσε ότι μερικές φορές «ξεφεύγει από τα κανονικά όρια και αγγίζει τον πανικό. Υπάρχουν και οι υπόλοιποι που κινούνται στο άλλο άκρο της μεγάλης επιπολαιότητας. Νομίζω ότι η Εκκλησία πάντοτε καλλιεργούσε και καλλιεργεί την οδό της ισορροπίας».

«Από τη μία εξαντλεί ότι μπορεί να κάνει ο άνθρωπος και από την άλλη ζητάει την βοήθεια του Θεού. Ο γιατρός νοσηλεύει και ο Θεός θεραπεύει όπως έλεγαν και οι παλιοί» τόνισε ο Μητροπολίτης Χαλκίδος κ. Χρυσόστομος για τη στάση της Εκκλησίας.

Στη συνέχεια ο Σεβασμιώτατος μίλησε για την αγάπη που προβάλλεται τον τελευταίο καιρό και σημείωσε ότι είναι η «μια πλευρά της αγάπης. Υπάρχει και η άλλη οδός της αγάπης η οποία λέει ότι εγώ που είμαι υγιής δεν αποφεύγω εσένα που είσαι άρρωστος αλλά έρχομαι και σε υπηρετώ και σε βοηθάω. Είναι η αγάπη που είναι έμπρακτη και υπερβαίνει τον θάνατο».

Έπειτα ανέφερε μια αναφορά του ιστορικού Ευσέβιου για μια πανδημία που συνέβη τον 3ο αιώνα μετά Χριστόν και περιγράφει την αντίδραση τόσο των χριστιανών όσο και των ειδωλολατρών όπου οι χριστιανοί υπηρετούν και δεν απομακρύνονται από τους αρρώστους αλλά επιπλέον φροντίζουν και για την αξιοπρεπή ταφή τους με αυταπάρνηση αφού αρκετές φορές αυτοθυσιάζονται».

Στη συνέχεια τόνισε ότι πρέπει να κάνουμε έναν συγκερασμό «και τους ασθενείς να περιποιηθούμε και τον εαυτό μας να προφυλάξουμε. Χρειάζεται μια ισορροπία. Διότι φτάσαμε να σχολιάζουμε τα κρούσματα των Ιεραρχών ως ποινικά αδικήματα, αυτά δεν είναι ένδειξη σοβαρότητας αλλά αποτελέσματα μιας τρομοκρατίας που έχει επικρατήσει και κάνει τους ανθρώπους να φοβούνται να δηλώνουν ότι είναι άρρωστοι ή να κρύβονται».

«Η ασθένεια είναι μια μεταπτωτική κατάσταση που αφορά όλους τους ανθρώπους. Βλέπουμε και τους μεγάλους Αγίους της Εκκλησίας μας να υποφέρουν από ασθένειες. Είναι άλλο πράγμα αυτό και άλλο να πολεμείται η Θεία Ευχαριστία, αυτός είναι ο μεγαλύτερος πόλεμος»

Στους χριστιανούς μου λέω «μέχρι σήμερα κοινωνούμε χιλιάδες ανθρώπους χωρίς να ζητάμε πιστοποιητικό υγείας από κανέναν και γνωρίζουμε εμείς οι παπάδες ότι πολλοί από αυτούς που κοινωνούμε είναι ασθενείς και πολλοί μπορεί να έχουν μεταδοτικά νοσήματα και όμως την ίδια λαβίδα καταλύουμε την Θεία Ευχαριστία. Θα έπρεπε να μην υπάρχει κανένας κληρικός όρθιος»

Έπειτα ο Σεβασμιώτατος ανέφερε ότι η «Εκκλησία έχει την υπηρεσία του Τύπου που δίνει την επίσημη θέση της Εκκλησία. Ενώ χαρακτηριστικά ανέφερε «Η σιωπή είναι απάντηση και μερικές φορές πολύ δυνατή και ισχυρή απάντηση όπως έκανε ο Χριστός ενώ άλλες φορές ο Χριστός απαντούσε και ζητούσε και το λόγο. Για παράδειγμα στην ανάκριση του Πόντιου Πιλάτου σιωπούσε αλλά όταν ο δούλος του Αρχιερέως τον χαστούκισε δεν έστρεψε το άλλο μάγουλο και ρωτάει τον δούλο τι έγκλημα έκανε, γιατί από τη μία διδάσκει την συγχώρεση και από την άλλη τη δικαιοσύνη» ανέφερε ο Μητροπολίτης κ. Χρυσόστομος ενώ τόνισε χαρακτηριστικά: «Δεν είναι η Εκκλησία ο καρπαζοεισπράκτορας των εξυπνάκηδων».

«Εύχομαι έστω και υπό όρους να μπορεί ο κόσμος να εκκλησιαστεί τα Χριστούγεννα» σημείωσε ενώ είπε ακόμα: «Οι άνθρωποι υποφέρουν μακριά από την Εκκλησία. Ο άνθρωπος δεν έχει να κάνει μόνο με τις οικονομικές αξίες αλλά και με την ψυχή του. Έχω μια ελπίδα επειδή ο ίδιος ο πρωθυπουργός είχε πει ότι κλείνουμε τώρα για να είμαστε τα Χριστούγεννα στις εκκλησίες μας». 

«Μακάρι να μας φωτίσει  Θεός να καταλάβουμε κάτι από την αγάπη του» σημείωσε ο Μητροπολίτης Χαλκίδος ενώ πρόσθεσε «Δεν έχουμε καταλάβει πόσο πολύ μας αγαπάει ο Θεός, πόσο ταπεινώνεται για εμάς».

Στη συνέχεια σχολίασε μια δημοσκόπηση που κυκλοφόρησε στα Μ.Μ.Ε. για τη Θεία Κοινωνία που ανέφερε ότι ένα μεγάλο ποσοστό θεωρεί πως κολλάει ο κορωνοϊός από την Θεία Ευχαριστία και ανέφερε ότι «θα μπορούσαμε σαν Εκκλησία να αντιτάξουμε παρόμοια έρευνα ότι η Θεία Κοινωνία είναι η ολόκληρη η ζωή των ανθρώπων. Ενώ τόνισε ότι είναι θέμα πίστεως και η πίστη είναι πήδημα στο κενό.»

Πηγή

Τὸ νηπτικὸ ἔλεος τοῦ Καλοῦ Σαμαρείτη

 

Ἂς ἀρχίσουμε ἀπὸ τὴν γνωστὴ σὲ ὅλους παραβολὴ τοῦ καλοῦ Σαμαρείτου (Λουκ. 10, 33-37).

Σὲ κάποιο σημεῖο τοῦ δρόμου ἀπὸ Ἱερουσαλὴμ εἰς Ἱεριχώ, κάποιος ἄνθρωπος ἔγινε στόχος σκληρόκαρδων ληστῶν, οἱ ὁποῖοι ἀφοῦ τὸν λήστευσαν, τὸν ἄφησαν ἡμιθανῆ τυγχάνοντα, μισοπεθαμένο! Καταπληγωμένο καὶ ἐμφανῶς θανάσιμα κακοποιημένο.

Ὁ πρῶτος περαστικὸς ποὺ ἔτυχε νὰ ἰδεῖ τὸ τραγικὸ γιὰ τὸν συνάνθρωπό του αὐτὸ γεγονός, ἦταν ἕνας ἱερέας. Τὸν εἶδε, ποιὸς ξέρει τί σκέφθηκε καὶ συναισθάνθηκε. Πάντως τὸν εἶδε καὶ ἀντιπαρῆλθεν! Ἔφυγε. Τακτοποιημένος ἴσως μὲ τὸν ἑαυτό του, ἀφοῦ ἡ συνείδησή του δὲν λειτούργησε ἱερατικά, γιὰ νὰ ἀντιμετωπίσει φιλάνθρωπα τὸν τραγικὸ αὐτὸν ἄνθρωπο!

Τὸ ἴδιο ἔκανε κι ἕνας ἀκόμα ἄνθρωπος, λευΐτης, ὑπηρέτης καὶ λειτουργός του ναοῦ τοῦ Θεοῦ. Ἐλθὼν καὶ ἰδὼν ἀντιπαρῆλθεν. Δηλαδὴ ὁ δεύτερος αὐτὸς περαστικὸς ἄνθρωπος, μπροστὰ ἀπὸ τὸν μισοπεθαμένο συνάνθρωπό του, δὲν πέρασε βιαστικὸς ὅπως ὁ ἱερέας, ἀλλὰ πλησίασε, εἶδε τὴν τραγική του κατάσταση καὶ συνέχισε ἥσυχος καὶ ἀδιάφορος τὸν δρόμο του πρὸς τὸν προορισμό του.

Ἀλλὰ ἀμέσως ἔφθασε κοντὰ στὸ τραγικὸ θύμα τῶν ληστῶν ἕνας Σαμαρείτης. Ἕνας ξένος, ἀπὸ ἄλλη περιοχή, στὴν ὁποία οἱ Ἰουδαῖοι δὲν ἦταν συμπαθεῖς καὶ ἀποδεκτοί, ἀφοῦ τοὺς χώριζαν θρησκευτικὲς διαφορὲς μὲ τοὺς Σαμαρεῖτες. Κι ὅμως αὐτὸς ὁ ξένος καὶ ἀλλόθρησκος, ἰδὼν αὐτὸν ἐσπλαγχνίσθη! Τὸν λυπήθηκε, τὸν περιέθαλψε πρόχειρα καὶ τὸν μετέφερε στὸ πιὸ κοντινὸ πανδοχεῖο. Φρόντισε νὰ μὴ τοῦ λείψει τίποτε καὶ πλήρωσε χρήματα γιὰ τὴ φιλοξενία του στὸ πανδοχεῖο.

Ἐὰν ὁ Σαμαρείτης, ὁ εὐεργέτης τοῦ Ἰουδαίου ὁ ὁποῖος κακοποιήθηκε θανάσιμα ἀπὸ ληστὲς συμπατριῶτες του, ἔδειχνε τὴν ἴδια συμπεριφορὰ ἀσπλαγχνίας καὶ ψυχρότητος ποὺ ἔδειξαν οἱ συμπατριῶτες τοῦ θύματος ἱερεῖς, θὰ ἦταν πλήρως δικαιολογημένος. Γιατί ἄραγε;

Ὅταν ὁ Ἰησοῦς σὲ κάποια ὁδοιπορία του προχώρησε, πέρα ἀπὸ τὰ ὅρια τῆς Ἰουδαίας καὶ μπῆκε στὴν περιοχὴ τῆς Σαμάρειας, κεκοπιακὼς ἐκ τῆς ὁδοιπορίας αὐτῆς, κάθισε νὰ ξεκουραστεῖ κοντὰ στὸ φρέαρ τοῦ Ἰακὼβ καὶ νὰ πιεῖ νερὸ ἀπὸ τὴν πηγὴ αὐτή. Ἀλλὰ ἐκείνη τὴν στιγμὴ εἶχε πλησιάσει τὴν πηγὴ καὶ μία γυναίκα Σαμαρείτιδα, γιὰ νὰ ἀντλήσει νερὸ ἀπὸ τὸ πηγάδι τῆς πηγῆς αὐτῆς. Ἔτσι ὁ Ἰησοῦς, διψασμένος, ζητάει ἀπὸ τὴ γυναίκα αὐτὴ νὰ τοῦ δώσει νερὸ νὰ πιεῖ.

Ἀντὶ ὅμως ὕδατος πηγαίου καὶ δροσεροῦ, ἡ Σαμαρείτιδα ἐκείνη συμπεριφέρθηκε ἐπιθετικὰ στὸν Ἰουδαῖο ὁδοιπόρο! Μὲ περιφρονητικὸ ὕφος τοῦ εἶπε:

- Πῶς ἐσὺ Ἰουδαῖος ζητᾶς ἀπὸ μία γυναίκα Σαμαρείτιδα νερό; Δὲν ξέρεις ὅτι οἱ Ἰουδαῖοι καὶ οἱ Σαμαρεῖτες δὲν ἔχουν καμία σχέση μεταξύ τους;

Πράγματι μεταξὺ Ἰουδαίων καὶ Σαμαρειτῶν δὲν ὑπῆρχε καμία σχέση. Ἀντίθετα, ὁ ἕνας λαὸς περιφρονοῦσε καὶ ἐχθρεύετο τὸν ἄλλο.

Ἡ Σαμάρεια, ἡ ὁποία παλαιότερα ἀποτελοῦσε τὸ βόρειο Ἰσραηλιτικὸ κράτος, ἤδη πολὺ πρὸ τῆς ἐποχῆς τοῦ Χριστοῦ εἶχε προσχωρήσει στὴν εἰδωλολατρεία καὶ εἶχε “ἐθνικῶς” ἀλλοιωθεῖ ἀπὸ μεγάλες ἐπιμιξίες μὲ ξένους λαούς. Στὴν ἐποχὴ δὲ τοῦ Ἰησοῦ τὸ ὄνομα Σαμαρείτης ἰσοδυναμοῦσε μὲ ὕβρη.

Ὁ Σαμαρείτης ἑπομένως ὁ ὁποῖος περνοῦσε μέσα ἀπὸ τὴν Ἰουδαία, ἦταν δικαιολογημένα φορτισμένος μὲ ἐμπάθεια καὶ ἐχθρικὰ αἰσθήματα ἐναντίον τῶν κατοίκων της. Ἀλλὰ ὁ Σαμαρείτης τῆς παραβολῆς τοῦ Ἰησοῦ δὲν εἶχε οὔτε τὴν ψυχολογία οὔτε τὰ ἐχθρικὰ αἰσθήματα τῶν συμπατριωτῶν του ἐναντίον τῶν Ἰουδαίων. Διαφορετικὰ θὰ αἰσθανόταν χαρὰ μπροστὰ στὸ τραγικὸ θέαμα τοῦ ἐμπεσόντος στοὺς ληστὲς Ἰουδαίου.

Ὁ Σαμαρείτης τῆς παραβολῆς τοῦ Κυρίου ἐντυπωσιάζει γιὰ τὴν καθαρότητα τοῦ νοῦ του καὶ τῆς καρδιᾶς του ἀπὸ παθογόνες – ἐχθρικὲς ἀντιστάσεις στὸ ἔλεος καὶ τὴν ἔκφραση τῆς ἀγάπης. Ὅ,τι δὲν ἔκαναν οἱ ἱερεῖς τῆς πατρίδος τοῦ τραγικοῦ θύματος τῶν ληστῶν τὸ ἔκανε ἕνας ἐξ ὁρισμοῦ ἐχθρὸς τῶν Ἰουδαίων.

Ἦταν ἐξ ὁρισμοῦ ἐχθρὸς ὄχι ὅμως ἀπὸ τὴν φύση του καὶ τὴν καρδιά του. Ἀντίθετα, θὰ ἔλεγε κανεὶς ὅτι ὡς ἱερέας τῆς ἀγάπης, τελετούργησε τὸ μυστήριο τοῦ ἐλέους καὶ τῆς εὐσπλαγχνίας στὴ θέση τῶν ἐξ ὁρισμοῦ ἱερέων τοῦ Θεοῦ!

Ὁ νοῦς τοῦ καλοῦ Σαμαρείτη, στὴν πράξη τῆς ἀγάπης του, ἐκπέμπει πράγματι ἀνταύγειες φωτιστικὲς μιᾶς ἐντελῶς εὐαγγελικῆς νήψεως. Ἐπειδὴ χρειάζεται, ἀλήθεια, πολλὴ νήψη, φωτιστικὴ διάκριση, γιὰ νὰ ὑπερβεῖ κάποιος καὶ νὰ δαμάσει τραυματικὰ αἰσθήματα ἐχθρικῶν συμπεριφορῶν ἀπὸ φίλους καὶ ἐχθροὺς καὶ νὰ τὰ μεταποιήσει σὲ φίλτρο ἀγάπης καὶ θυσίας γιὰ τοὺς πρωταγωνιστὲς τῶν τραυμάτων αὐτῶν.

Ὁ Κύριος μὲ τὴν παραβολὴ τοῦ Καλοῦ Σαμαρείτη εἰκονογράφησε καὶ προσδιόρισε τὴν ὁδὸ τῆς νήψεως ὡς μέσο ἔκφρασης τῆς ἀγάπης πρὸς τοὺς ἐχθρούς μας. Ὁ κορυφαῖος λόγος τοῦ «ἀγαπᾶτε τοὺς ἐχθροὺς ὑμῶν», στὴν πραγμάτωσή του προϋποθέτει νήψη πολλή. Νήψη φωτιστικὴ καὶ ἀναιρετική τῆς κακίας.

Και τίς εστί μου πλησίον;

 

Ο νομικός που πλησίασε το Χριστό και άνοιξε μαζί του διάλογο, φάνηκε να αγνοεί ποιος είναι ο πλησίον, που οι Γραφές έλεγαν ότι πρέπει να τον αγαπάνε, όπως τον εαυτό τους. Αυτό στάθηκε αφορμή να δοθεί από το Χριστό η απάντηση, μέσα από την έξοχη παραβολή του Καλού Σαμαρείτη, που διασώζει ο Ευαγγελιστής Λουκάς. Στην παραβολή αυτή περιγράφεται ζωηρά και ανάγλυφα ο τύπος του εύσπλαχνου ανθρώπου, που προσφέρει κάθε φροντίδα στον ευρισκόμενο σε δεινή κατάσταση συνάνθρωπό του. Το θύμα των ληστών δεν είναι συγγενής, γνωστός, ομοεθνής του εύσπλαχνου ανθρώπου. Είναι άγνωστος, είναι ξένος, είναι αλλοεθνής, είναι Ιουδαίος. Ο εύσπλαχνος είναι Σαμαρείτης, δηλαδή πολίτης μιας σχεδόν εχθρικής χώρας.

«Πλησίον» για τον εύσπλαχνο είναι κάθε άνθρωπος, που είναι σε ανάγκη και χρειάζεται υποστήριξη, βοήθεια, επιμέλεια, φροντίδα. Για τον άσπλαχνο δεν είναι αυτός πλησίον. Γιαυτό μένει αδιάφορος, ασυγκίνητος, ψυχρός. Περνάει, βλέπει και αντιπαρέρχεται. Δεν θέλει να μπλέξει, δεν θέλει να ξοδέψει, δεν θέλει να καθυστερήσει. Τραβάει το δρόμο του. Ακόμα και όταν έχει αυξημένη υποχρέωση να παρέμβει….

Ο Ιερός Χρυσόστομος, στο λόγο του για την παραβολή του «εμπεσόντος εις τους ληστάς», μας καλεί να νοήσουμε την παραβολή αυτή και από μια άλλη οπτική. Με συμβολισμούς, που παραπέμπουν στο όλο σωτήριο σχέδιο του Θεού. Λέει λοιπόν ο Μεγάλος Πατέρας:

Ιερουσαλήμ είναι η Ουράνιος Πολιτεία. Ιεριχώ είναι η Πολιτεία του κόσμου τούτου. Οδός είναι ο επίγειος βίος. Ληστές είναι ο Διάβολος, που είναι ο φορέας των αμαρτιών. Πληγές είναι οι αμαρτίες. Το εξέδυσαν σημαίνει ότι αφήρεσαν από τον άνθρωπο την στολή της υπακοής στο Λόγο του Θεού. Ιερέας είναι ο Μωυσής και ο Ααρών. Λευίτης είναι οι Προφήτες. Σαμαρείτης είναι ο ίδιος ο Χριστός. Η μίξη του οίνου και του ελαίου, είναι η μίξη θεότητας και ανθρωπότητας. Δέσιμο των τραυμάτων είναι το δέσιμο του διαβόλου. Το έθηκεν επί το ίδιο κτήνος, σημαίνει ότι επωμίστηκε τον σαρκικόν άνθρωπο για να τον μεταφέρει στο χώρο της σωτηρίας. Πανδοχείο είναι η Εκκλησία. Πανδοχέας ο Απόστολος Παύλος. Τα δύο δηνάρια είναι η Παλαιά και η Καινή Διαθήκη. Το εάν δεν επαρκέσουν τα δύο δηνάρια και προσδαπανήσει ο πανδοχέας, «εν τω επανέρχεσθαί με» σημαίνει ότι κατά τη Δευτέρα Παρουσία του Κυρίου θα δοθεί όποια συμπληρωματική ανταπόδοση αντιστοιχεί στο επιπλέον.

Με τους παραπάνω συμβολισμούς το ιστορικό της παραβολής εξελίσσεται ως ακολούθως: Ζώντας ο πρώτος άνθρωπος, ο Αδάμ, στον Παράδεισο, στην «Ιερουσαλήμ», προ της παρακοής, είχε το ουράνιον φρόνημα, την ισάγγελον πολιτείαν, υπ΄ουδενός ενικάτο, υπ΄ουδενός ετραυματίζετο. Όταν όμως παράκουσε την εντολή του Θεού, τότε κατέβη στην «Ιεριχώ», δηλαδή στη γη και στο επίγειο «Πολίτευμα». Κατέβη από τη δόξα στην αδοξία. Από την τρυφή του Παραδείσου στην ακανθηφόρο γη. Από τη δικαιοσύνη και αγιωσύνη των Ουρανών, στην Ιεριχώ, στο πτώμα της παρακοής και του θανάτου. Καθ΄οδόν εμπίπτει στους ληστές, τουτέστιν στο διάβολο και τους συνανακειμένους του. Αυτοί του αφαιρούν πρώτα την ενδυμασία, δηλαδή την υπακοή, την φιλία με τους Αγγέλους, την ακήρατη δόξα, την επουράνια ζωή. Μετά του προξενούν πληγές στο σώμα, δηλαδή τον γεμίζουν με όλες τις αμαρτίες. Τον αφήνουν μισοπεθαμένο, όχι διότι δεν ήθελαν τον θάνατό του, αλλά διότι ο Θεός δεν ήθελε τον θάνατό του. Ήθελε την μετάνοιά του. Τον αφήνουν καταμεσής του δρόμου. Δρόμος είναι η επίγεια ζωή.

Ο ιερέας και ο λευίτης, δηλαδή, ο Μωυσής, ο Ααρών και οι Προφήτες, πέρασαν και προχώρησαν στο δρόμο τους, γιατί αν και φίλοι του Θεού, δεν μπορούσαν να συγχωρέσουν τις αμαρτίες και να αναστήσουν τον τραυματισμένο άνθρωπο. Γιατί και αυτοί ήσαν ομόσαρκοι και δεν ήσαν αναμάρτητοι.

Ακολουθεί κάποιος Σαμαρείτης, σπουδαίος στα έργα, εύσπλαχνος στην διάθεση, φίλος στους συνανθρώπους. Βλέποντας τον πληγωμένο τον λυπήθηκε και του έδεσε τα τραύματα, δηλαδή τις αμαρτίες. Πρόσωπο και εικόνα Σαμαρείτου αναλαμβάνει ο ίδιος ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός. Όχι κατά τη Φύση της θεότητας, αλλά κατά τη μίμηση της ευσπλαχνίας. Ο Κύριος κατά την θέα του σώματος εφάνη όμοιος με τους Προφήτες και τους Πατριάρχες, αλλά κατά τη δύναμη της θεότητας μεγαλύτερος πάντων. Και όπως ο Σαμαρείτης δεν ανήκε στο έθνος των Ιουδαίων, αλλά προερχόταν από άλλο έθνος, έτσι και ο Χριστός δεν προερχόταν από αυτόν τον κόσμο, αλλά από τον Ουρανό….

Πόσο στ΄αλήθεια η παραβολή αυτή είναι ενδιαφέρουσα και διδακτική, προπαντός στους καιρούς μας!

πηγή

ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΤΩΝ ΘΡΗΣΚΕΥΟΜΕΝΩΝ; π. Βασίλειος Βολουδάκης

ΠΡΩΤ. ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΒΟΛΟΥΔΑΚΗΣ:«ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΤΩΝ ΘΡΗΣΚΕΥΟΜΕΝΩΝ;»

ΒΙΝΤΕΟ

ΑΚΟΛΟΥΘΟΥΜΕ ΤΟΥΣ ΑΓΙΟΥΣ ΚΑΙ ΟΧΙ ΤΟΥΣ ΔΙΣ-ΕΒΕΙΣ!

Ο πατήρ Βασίλειος Βολουδάκης, Θεολόγος και Φιλόλογος, μιλώντας χθες στο διαδικτυακό ακροατήριο της "Υπακοής", αναφέρθηκε στους Αγίους της Εκκλησίας. 

Εκείνοι είπε δείχνουν τον Χριστό και όχι οι θρησκευτικοί υπάλληλοι όσο ψηλά αξιώματα κι αν κατέχουν!
(Ο νοών νοείτω)

Συγκλονιστική η παρέμβαση μιας Ελληνίδας που ζει στην Γερμανία και ήρθε με τον σύντροφό της από την Γερμανία στην Ελλάδα για να...κοινωνήσουν το Σώμα και το Αίμα του Κυρίου!!! (διότι στην Γερμανία απαγορεύεται) 

Η ομιλία του π. Βασιλείου Βολουδάκη έγινε ζωντανά, με λίγα ἀτομα στο ακροατήριο, από την Πνευματική Εστία της "Υπακοής" (Κυριακή 21/6/2020).

ΔΕΙΤΕ ΤΟ ΒΙΝΤΕΟ

πηγή

ΟΡΘΡΟΣ Μ. ΤΡΙΤΗΣ

«Ἐν ταῖς λαμπρότησι τῶν Ἁγίων σου, πῶς εἰσελεύσομαι ὁ ἀνάξιος; ἐὰν γὰρ τολμήσω συνεισελθεῖν εἰς τὸν νυμφῶνα, ὁ χιτών με ἐλέγχει, ὅτι οὐκ ἔστι τοῦ γάμου, καὶ δέσμιος ἐκβαλοῦμαι ὑπὸ τῶν Ἀγγέλων. Καθάρισον Κύριε, τὸν ῥύπον τῆς ψυχῆς μου, καὶ σῶσόν με ὡς φιλάνθρωπος».

(Μέσα στό φῶς τῆς λάμψης τῶν ἁγίων σου, πῶς θά εἰσέλθω ὁ ἀνάξιος; Γιατί ἄν τολμήσω νά μπῶ μαζί μ’ αὐτούς στόν νυμφώνα σου, Κύριε, τό ἔνδυμά μου μοῦ δημιουργεῖ ἔλεγχο, γιατί δέν εἶναι ἔνδυμα γάμου, ὁπότε σάν δέσμιος θά πεταχτῶ ἔξω ἀπό τούς ἀγγέλους. Καθάρισε, Κύριε, τόν ρύπο τῆς ψυχῆς μου καί σῶσε με σάν φιλάνθρωπος πού εἶσαι).

Ἀπό τούς αἴνους τοῦ ὄρθρου τῆς Μ. Τρίτης σέ ἦχο α΄ τό γνωστό τροπάριο, τό ὁποῖο ἔχει τή βάση καί τήν πηγή του σέ παραβολή τοῦ ἴδιου τοῦ Κυρίου. Ἐκεῖνος μίλησε γιά τή βασιλεία πού φέρνει, ἡ ὁποία ἐνῶ ἀποτελεῖ τή μεγαλύτερη δωρεά τοῦ Θεοῦ στόν ἄνθρωπο: νά μπορεῖ αὐτός νά παρακάθεται μαζί μέ τόν Δημιουργό του καί τούς ἁγίους ἀγγέλους στό τραπέζι τοῦ γάμου, γιατί εἶναι ἐκλεκτός προσκεκλημένος – γι’ αὐτόν στήθηκε τό γαμήλιο τραπέζι - ταυτοχρόνως ἀπαιτεῖ καί τή δική του προετοιμασία· τήν καθαρότητα τοῦ ἐνδύματός του, τήν καθαρότητα δηλαδή ὅσον εἶναι δυνατόν ἀπό τήν ἁμαρτία. Καί τοῦτο γιατί δέν μπορεῖ νά συνυπάρξει σχέση τοῦ ἀπολύτως καθαροῦ καί ἁγίου Θεοῦ μέ τόν ἄνθρωπο πού ἐνσυνείδητα καί ἀμετανόητα ἁμαρτάνει. «Οὐδείς δύναται δυσίν κυρίοις δουλεύειν». «Ὅς ἄν θέλῃ φίλος εἶναι τοῦ κόσμου, (τοῦ ἁμαρτωλοῦ κόσμου ἐννοεῖται), ἐχθρός τοῦ Θεοῦ καθίσταται». Ὁ Θεός μας θέλει τόν ἄνθρωπο συνεργό τῆς σωτηρίας του. Τόν καθάρισε ἀπό τήν ἁμαρτία του μέ τή σταυρική Του θυσία, ντύθηκε ὁ ἄνθρωπος τόν καθαρό χιτώνα μέ τό ἅγιο βάπτισμα, τόν ἴδιο δηλαδή τόν Χριστό, ἀλλά ἀπό κεῖ καί πέρα χρειάζεται καί ἡ δική του συμμετοχή. Καί τελικῶς τί ζητάει ὁ πανάγαθος Θεός μας, ξέροντας τήν ἀδυναμία καί τήν ἀσθένειά μας; Ἕνα «ἥμαρτον», βγαλμένο ὅμως ἀπό τήν καρδιά μας. Ἡ μετάνοιά μας ἔχει τή δύναμη νά ξεπλύνει μέ τά δάκρυά της τόν ὅποιο ρύπο στόν χιτώνα τῆς ψυχῆς μας, καί σ’ αὐτό μᾶς καλεῖ καί ὁ ἅγιος ὑμνογράφος. 

 «Ὁ Νυμφίος ὁ κάλλει ὡραῖος, παρὰ πάντας ἀνθρώπους, ὁ συγκαλέσας ἡμᾶς, πρὸς ἑστίασιν πνευματικὴν τοῦ νυμφῶνός σου, τὴν δυσείμονά μου μορφήν, τῶν πταισμάτων ἀπαμφίασον, τῇ μεθέξει τῶν παθημάτων σου, καὶ στολὴν δόξης κοσμήσας, τῆς σῆς ὡραιότητος, δαιτυμόνα φαιδρὸν ἀνάδειξον, τῆς Βασιλείας σου ὡς εὔσπλαγχνος».

(Νυμφίε Χριστέ, πού εἶσαι ὁ ὡραιότερος ὡς πρός τό πνευματικό κάλλος ἀπό ὅλους τούς ἀνθρώπους καί πού μᾶς μάζεψες γιά πνευματική ἑστίαση τοῦ νυμφῶνος Σου, βγάλε ἀπό πάνω μου τήν τερατώδη ἀπό τίς ἁμαρτίες μου μορφή, κάνοντάς με μέτοχο τῶν παθῶν Σου. Κι ἀφοῦ μέ στολίσεις μέ τή στολή τῆς δόξας τῆς ὡραιότητάς Σου, ἀνάδειξέ με χαρούμενο συνδαιτημόνα τῆς βασιλείας Σου, σάν εὔσπλαγχνος πού εἶσαι).

Στό ἴδιο μῆκος κύματος μέ τό προηγούμενο κινεῖται καί τό ὑπέροχο τροπάριο τῶν ἀποστίχων τῶν αἴνων ἀπό τόν ὄρθρο τῆς Μ. Τρίτης, «ὁ νυμφίος ὁ κάλλει ὡραῖος». Ὁ πιστός, τόν ὁποῖο ἐκπροσωπεῖ ὁ ὑμνογράφος ὡς στόμα τῆς Ἐκκλησίας, βλέπει νά πρόκειται ἐνώπιόν του ὁ ἴδιος ὁ Χριστός – Αὐτός εἶναι ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ. Τόν Χριστό καλεῖται νά πλησιάσει, ὄχι μέ μία ἔννοια ἐξωτερική – τί νά κάναμε ἕναν τέτοιον ἀπόμακρο Θεό; - ἀλλά βαθιά ἐσωτερική καί ὁλοκάρδια. Γιατί ὁ Χριστός προσέλαβε τόν ἄνθρωπο καί τόν κατέστησε μέλος Του, δικό Του κομμάτι ὀργανικό καί ἀναντικατάστατο. Λοιπόν, ὁ Χριστός εἶναι γιά τόν πιστό ὅ,τι πιό κοντινό, ὁ ἴδιος του κυριολεκτικά ὁ ἑαυτός, χωρίς τόν Ὁποῖον δέν μπορεῖ πιά νά ζήσει. Ἡ ἐντολή Του μάλιστα «νά Τόν τρῶμε καί νά Τόν πίνουμε» μέσα στό πλαίσιο τῆς Θείας Εὐχαριστίας, «γιατί διαφορετικά ζωή μέσα μας δέν μπορεῖ νά ὑπάρξει» ἐπιβεβαιώνει τήν ἀλήθεια αὐτή. Τί γίνεται ὅμως; Ἡ καθημερινότητά μας φανερώνει τό πόσο ἀδύναμοι καί ὀλιγόπιστοι εἴμαστε, γιατί ξεχνᾶμε αὐτό πού εἶναι ἡ… ζωή μας! Καί ἀπομακρυνόμαστε ἀπό τόν Χριστό καί ἁμαρτάνουμε καί χάνουμε ἔτσι τήν ὀμορφιά τῆς παρουσίας Του στήν ὕπαρξή μας, γινόμενοι κυριολεκτικά τέρατα! Εὐτυχῶς ὅμως ὑπάρχει ἡ μετάνοια! Μέ τή μετάνοια στρεφόμαστε πρός τήν πηγή τῆς ὀμορφιᾶς καί τῆς ὡραιότητας, τόν Κύριο, καί τόν παρακαλοῦμε νά μᾶς καθαρίσει καί πάλι. Κι ἕνας τρόπος καθαρίζει τόν ἄνθρωπο στήν ψυχή: ἡ μετοχή στά πάθη τοῦ Χριστοῦ. Ἡ μετοχή δηλαδή στά μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας, ἰδίως τῆς Θείας Εὐχαριστίας. Σάν τόν ἄσωτο τότε πού ἐπιστρέφει στό σπίτι τοῦ Πατέρα, μπαίνουμε καί πάλι στήν πατρική ἀγκαλιά, μᾶς ντύνει Ἐκεῖνος μέ τήν πρώτη στολή, μᾶς κάνει ἄξιους συνδαιτημόνες τῆς βασιλείας Του.

ΟΡΘΡΟΣ Μ. ΔΕΥΤΕΡΑΣ

«Τῷ τὴν ἄβατον, κυμαινομένην θάλασσαν, θείῳ αὐτοῦ προστάγματι, ἀναξηράναντι, καὶ πεζεῦσαι δι' αὐτῆς, τὸν Ἰσραηλίτην λαὸν καθοδηγήσαντι, Κυρίῳ ᾄσωμεν· ἐνδόξως γὰρ δεδόξασται».

Ἡ ἀπόρρητος, Λόγου Θεοῦ κατάβασις, ὅπερ Χριστὸς αὐτός ἐστι, Θεὸς καὶ ἄνθρωπος, τὸ Θεὸς οὐχ ἁρπαγμόν, εἶναι ἡγησάμενος, ἐν τῷ μορφοῦσθαι δοῦλον, δεικνύει τοῖς Μαθηταῖς· ἐνδόξως γὰρ δεδόξασται.

Διακονῆσαι, αὐτὸς ἐλήλυθα, οὗ τὴν μορφὴν ὁ Πλαστουργός, ἑκὼν περίκειμαι, τῷ πτωχεύσαντι Ἀδάμ, ὁ πλουτῶν Θεότητι, θεῖναι ἐμήν τε αὐτοῦ, ψυχὴν ἀντίλυτρον, ὁ ἀπαθὴς Θεότητι».

(Ἄς ὑμνολογήσουμε τόν Κύριο, γιατί εἶναι ὁ μεγαλοπρεπής δοξασμένος Θεός. Εἶναι Αὐτός πού μέ τό θεϊκό πρόσταγμά Του τήν ἀδιάβατη ταραγμένη ἀπό κύματα θάλασσα τήν ἔκανε ξηρά καί καθοδήγησε τόν Ἰσραηλιτικό λαό ὥστε νά τήν διαβεῖ.

Ἡ μυστική κάθοδος στόν κόσμο τοῦ Θεοῦ Λόγου, δηλαδή ὁ ἴδιος ὁ Χριστός, δείχνει στούς μαθητές Του ὅτι εἶναι Θεός καί ἄνθρωπος, ἐξηγώντας ὅτι ἡ θεότητά Του μέ τό νά γίνει πραγματικός ἄνθρωπος δέν εἶναι καρπός βίαιης ἁρπαγῆς.

Ἐγώ ὁ ἴδιος ὁ Δημιουργός, μέ τόν πλοῦτο τῆς θεότητός Μου, ἦλθα στόν κόσμο προκειμένου νά ὑπηρετήσω τόν Ἀδάμ πού πτώχευσε ἀπό τήν ἁμαρτία του καί τοῦ ὁποίου τήν ἀνθρώπινη φύση μέ τή θέλησή Μου περιβλήθηκα· κι ἀκόμη νά θυσιάσω σά νά δίνω λύτρα γιά χάρη του, τή ζωή μου, ἐγώ πού εἶμαι ἀπαθής ὡς πρός τή θεότητά Μου).

Ἡ πρώτη ὠδή τοῦ τριωδίου κανόνα τοῦ ὄρθρου τῆς Μ. Δευτέρας, ποίημα τοῦ ἁγίου Κοσμᾶ τοῦ ὑμνογράφου, δοσμένο στόν γλυκύ καί ταπεινό δεύτερο ἦχο, ἀποτελεῖ ἐν σμικρῷ μία σύνοψη ὅλης τῆς οἰκονομίας τοῦ Θεοῦ γιά τή σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου. Ὁ Θεός στό πρόσωπο τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ γίνεται ἀληθινός καί πραγματικός ἄνθρωπος χωρίς νά σταματᾶ ποτέ βεβαίως νά εἶναι καί ὁ Παντοδύναμος Θεός. Κι αὐτό μέ σκοπό νά σώσει τόν ἄνθρωπο ἀπό τήν πτώση του στήν ἁμαρτία. Ἡ ἁμαρτία εἶχε τραυματίσει τόσο τήν ἀνθρώπινη φύση, ὥστε δέν ἀρκοῦσε ἡ ἀποστολή τῶν προφητῶν - ἐκεῖνοι ἦρθαν γιά νά προετοιμάσουν ἁπλῶς τό ἔδαφος· ἀπαιτεῖτο ἡ κάθοδος τοῦ ἴδιου τοῦ Θεοῦ ὡς ἀνθρώπου. Καί πῶς μᾶς σώζει Αὐτός ὁ ἐν σαρκί Θεός; Μ’ ἕναν τρόπο πού οὐδέποτε μποροῦσε νά διανοηθεῖ ὁ ἄνθρωπος: καί γενόμενος τέλειος ἄνθρωπος ὡς πρός ὅλα, (πλήν φυσικά τῆς ἁμαρτίας ἡ ὁποία δέν ἀποτελεῖ κανονικό στοιχεῖο τοῦ ἀνθρώπου), ἀλλά ἐπιλέγοντας ὅ,τι πιό «ἀναξιοπρεπές» γιά ἕναν Θεό· νά ὑπηρετήσει ὁ Δημιουργός τό ἁμαρτωλό δημιούργημά Του, κι ἀκόμη· νά πεθάνει μέ τόν πιό ἀτιμωτικό τρόπο, πάνω στόν Σταυρό, γιά χάρη του, παίρνοντας πάνω Του ὅλες τίς ἁμαρτίες ὅλων τῶν ἀνθρώπων ὅλων τῶν ἐποχῶν. Ἀλλά μέ τόν τρόπο αὐτόν ὁ ἄνθρωπος σώθηκε καί ἀναστήθηκε, δηλαδή πέρασε στή Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, κάτι πού προτυπώθηκε καί προεικονίστηκε ἤδη ἀπό τήν Παλαιά Διαθήκη μέ τό γεγονός τῆς θαυμαστῆς διάβασης τῆς Ἐρυθρᾶς θάλασσας ἀπό τούς Ἰσραηλίτες μέ ἡγέτη τόν Μωυσῆ. Δοξολογοῦμε τόν Θεό γιά τήν ἄπειρη συγκατάβαση καί ἀγάπη Του.

Η ανόητη αλαζονεία του υπεράνθρωπου αδυνάτου

EUROKINISSI

.

Ο Θεός πέθανε, ακριβώς επειδή τον σκότωσαν όσοι τον αντιμετώπισαν ως ιδέα, ως ιδεολογία

Η πληγή του πόνου ενός τραύματος το οποίο δείχνει, τελικά, ανένταχτο σε οποιεσδήποτε εκφάνσεις ενός άλλου τρόπου που υπαγορεύεται από τη σχέση κτίσματος και Θεού. Μοιάζοντας έτσι απίθανη μία τελική, αισιόδοξη, έκβαση της ιστορίας των προσώπων και των πραγμάτων που συνοδεύουν τα πρόσωπα. Εξάλλου, ποια ελιτίστικη αλαζονική συμπεριφορά υπενθυμίζει στο ανθρώπινο πρόσωπο πως ο δεσμός, η σχέση, η κοινωνία, του ίδιου του προσώπου έχει την αφετηρία της στο θείο πρόσωπο;

Τα πρόσωπα της παγκοσμιότητας πάντοτε ανησυχούσαν για τις εξελίξεις του ιστορικού χρόνου, εκείνου του καιρού που αναπροσδιόριζε σχέσεις, εκτιμήσεις, συμπεριφορές. Όλα αυτά, λοιπόν, ασκούνταν στην αδιάλειπτη ροή της εκστατικής ετεροχρονικότητας, η οποία, κι εδώ είναι το παράδοξο, αρνούταν την συνδιαλλαγή, ακόμη και τη συμπόρευση, με όρους πειθαρχικής εναρμόνισης στην ύπαρξη ενός ίδιου ύφους, μιας συγκεκριμένης ιδεολογικής αφετηρίας. Απόρροια αυτής της αδιάλλακτης συνήθειας έμοιαζε πλέον η αλλοπρόσαλλη και ανερμήνευτη, πολλές φορές, θεώρηση πολλών πραγματικοτήτων. Και το γεγονός ότι υφίστανται πολλές πραγματικότητες δεν σημαίνει ότι υπάρχει μία αλήθεια. Ή μήπως αυτό σημαίνει;

Ο νιτσεϊκός υπεράνθρωπος, κατασκεύασμα της ατέρμονης αγωνίας του μεγάλου φιλοσόφου Νίτσε για μεταπήδηση στο βέβαια αληθινό και ισχυρό που λειτουργούσε την παρουσία του ως σημείο της μεταξίωσης των αξιών για την οποία έκανε λόγο ο ίδιος, σπατάλησε κάθε ικμάδα δραπέτευσης από τη συμβατικότητα των ηθικών κωδίκων. Ο Θεός πέθανε, ακριβώς επειδή τον σκότωσαν όσοι τον αντιμετώπισαν ως ιδέα, ως ιδεολογία ( γι’ αυτό στη Δύση η αθεΐα ξεκίνησε μέσα από τους κόλπους της θεολογικής σκέψης). Παρουσιάστηκε, έτσι, η ανάγκη για έναν Θεό ευπρεπή. Αυτόν τον Θεό αναζητούσε ο Νίτσε. Τον Θεό των Πατέρων της Εκκλησίας, της φιλανθρωπίας και της ενσάρκωσης για τον ανακαινισμό της ανθρώπινης φύσης. Αυτόν τον Θεό Δημιουργό.

Κι όμως, η αναζήτηση του θείου και ο συσχετισμός μαζί Του, σήμερα αποτελεί αγωνία των λίγων, υπόθεση των ελάχιστων υποψιασμένων, καθότι ο άνθρωπος δεν αισθάνεται πως κάτι του λείπει. Ο Θεός δεν βρίσκεται στις άμεσες προτεραιότητες του σύγχρονου ανθρώπου. Έχει εξοριστεί, έχει αφανιστεί ή στην καλύτερη περίπτωση επιμένει να στέκεται σταυρωμένος χωρίς να εγγυάται τον μεταφυσικό οπτιμισμό της παρουσίας Του. Ο άνθρωπος καρφώνει πιο βαθιά τα καρφιά απ’ ότι το εβραϊκό ιερατείο. Με πείσμα, με επιμονή, την επιμονή των πολλών. Έχει αποκτήσει όσα χρειάζεται κι ακόμη περισσότερα. Ο Θεός αποτελεί την πολυτέλεια μόνο στις ανέλπιστες προσπάθειες που καταβάλλει ο άνθρωπος για να ακροβατήσει μεταξύ του έρωτα και του θανάτου. Εκεί, όταν έρχεται ως ο απόλυτα αντιμέτωπος με τις μεταφυσικές αβεβαιότητες και τα αδιέξοδα της υπαρξιακής αντοχής του, μόνο τότε σκέφτεται την ύπαρξη Του.

Θεωρώ πως το να πιστεύει κάποιος στον Θεό και να αναπτύσσει σχέση μαζί Του, αποτελεί πλέον το κορύφωμα της υπαρξιακής ολοκλήρωσης. Το ζητούμενο, δυστυχώς, δεν μοιάζει να είναι αυτό. Χρειάζεται μία αφετηρία. Όπως και για κάθε προσπάθεια εκείνου του ξεδιπλώματος του προσώπου, του προσώπου σε σχέση, σε κοινωνία. Η αφετηρία αυτή είναι η υποψία. Αν αποτελέσει το δικαίωμα ενός προσωπικού αυτοπροσδιορισμού, επομένως και δυνατοτήτων, τότε ενδέχεται να σημάνει το ξεκαθάριασμα των οποιονδήποτε αβεβαιοτήτων. Σε περίπτωση που ο άνθρωπος χρησιμοποιήσει το νου του ως δώρο Θεού για να εξερευνήσει, να αναζητήσει, τότε έχει γίνει το πρώτο βήμα. Είναι ένθεος ο άνθρωπος. Έχει στενούς δεσμούς με τον Δημιουργό Του. Δεν γίνεται να μην αισθανθεί κάποια στιγμή μέσα στην πορεία της ιστορίας πως είναι δημιούργημα του Τριαδικού Θεού. Το κατ’ εικόνα και η κάθε πραγμάτωση του μέσα στο εκκλησιαστικό σώμα, είναι αδύνατο να προσφέρει την αμεθεξία, το γεγονός της άρνησης και απώλειας του χαρισματικού δεσμού με τον Θεό. Ο άνθρωπος είναι εικόνα του Θεού, του ζωντανού Θεού, του Θεού που τον δημιούργησε. Πώς να μην αναζητήσει την παρουσία Του;

Αυτό αρνήθηκε όμως ο άνθρωπος. Την παρουσία του Θεού στη ζωή του. Και ενήργησε ως άλλος ένας αθεϊστής υπαρξιστής, ομολογώντας παράλληλα με τον Sartre πως είσαι ελεύθερος μόνο όταν δεν υπάρχει Θεός. Αυτή την ελευθερία ένιωσε ο άνθρωπος, καταστρατηγώντας οποιαδήποτε αυτεξουσιότητα θα μπορούσε να αφυπνίσει την υπαρξιακή του εξάντληση στη θεϊκή εικόνα. Ένιωσε ελεύθερος, ένιωσε ισχυρός, κατέκτησε ηπείρους, αφαίρεσε τη μοναδικότητα του Θεού, ξεπερνώντας τα ηθικά διλήμματα περί τις του Θεού δημιουργίας, όντας ο τις άρχων και εξουσιαστής τις επιστήμης, των τεχνολογικών θαυμάτων και ανήμπορος, την ίδια στιγμή, να αντιμετωπίσει έναν πρωτόγνωρο ιό που στο πέρασμα του ξερνάει τρόμο και θάνατο. Τις ο υπεράνθρωπος άνθρωπος που δήλωνε σ’ τις τις εποχές πως δεν του λείπει τις démodé Θεός, πλέον σαστίζει, απορεί και υποδουλώνεται στη χαοτική φθορά των αμετροεπών δυνάμεων του κόσμου τούτου. Ο άνθρωπος που αρνήθηκε να υποπτευθεί τη θεϊκή ύπαρξη, που αρνήθηκε να γνωρίσει τον Δημιουργό Του, Εκείνον που του προσέφερε τα πάντα στη ζωή, τις ο άνθρωπος στέκεται ενώπιον του Εσταυρωμένου Θεού, στον οποίο Θεό αρνήθηκε το γεγονός τις ανάστασης, ακόμη και στα δύσκολα, στα πολύ δύσκολα.

Το κλίμα βαραίνει. Η μετανεωτερικότητα δεν μπορεί να καυχάται για τις επιδόσεις της. Δεν κατάφερε να αντιμετωπίσει την προοπτική τις ανθρώπινης αφετηρίας σε ένα γεγονός εσχατολογικό, άκρως ευχαριστιακό. Οι αλαζονικές φωνές αρνήθηκαν το θαύμα του ψωμιού και του κρασιού. Δεν είδαν Σώμα και Αίμα, δεν είδαν τίποτε παραπέρα παρά έναν θρησκευτικό ιδεολογισμό, τόσο ικανό να εξυψώνει τις φαντασιώσεις των αδημιούργητων ικεσιών τους προς το επέκεινα των ανυπέρβλητων λογισμών τις. Ο Θεός δεν γίνεται άνθρωπος. Το ψωμί δεν μεταβάλλεται σε Σώμα και το κρασί δεν μεταβάλλεται σε Αίμα. Αυτά ομολόγησαν αυτές τις μέρες όσοι αφαίμαξαν το μυστήριο. Πόσο ανόητη καταντά η αλαζονεία. Η αλαζονεία του υπεράνθρωπου που αδυνάτησε να ψηλαφίσει την παρουσία του Θεού στα πάντα.

π. Ηρακλής Φίλιος

Ιερέας - Θεολόγος - Βαλκανιολόγος

πηγή

Ηρακλής Ρεράκης, Η γέννηση του Θεανθρώπου και ο σύγχρονος Ηρώδης

Η γέννηση του Θεανθρώπου και ο σύγχρονος Ηρώδης

Ηρακλής Ρεράκης, Καθηγητής Παιδαγωγικής – Χριστιανικής Παιδαγωγικής της Θεολογικής Σχολής του ΑΠΘ

Με την ευκαιρία της Μεγάλης Εορτής της Θείας Ενανθρωπήσεως, που εορτάζουμε και φέτος ως Ορθόδοξοι Χριστιανοί,

αξίζει να θυμηθούμε και να σχολιάσουμε, σε σχέση και με τα σύγχρονα πνευματικά θέματα της χώρας μας, μερικές από τις εξέχουσες και ενδιαφέρουσες, σε διαχρονικό πλαίσιο, εικόνες, όπως τι περιγράφει ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, στον Λόγο του «Εις την του Χριστού γέννησιν».

Σύμφωνα με τον Άγιο Ιωάννη, ο Ιησούς Χριστός γεννήθηκε στη φτωχική Φάτνη της Βηθλεέμ και από τότε όλα τα έθνη, μέσω του φωτεινού Άστρου της Βηθλεέμ, που έβλεπαν και ακολουθούσαν οι Μάγοι, δέχονται και αποδέχονται το ευαγγελικό μήνυμα της διά του Ιησού Χριστού σωτηρίας. Αντίθετα, σημειώνει ο Άγιος, τόσο ο  Ηρώδης των ειδωλολατρών και πολυθεϊστών Ρωμαίων όσο και η συναγωγή του Ιερατείου των Ιουδαίων, εξ’ αιτίας του ίδιου Φωτός που εκπέμπει προς όλους η Βηθλεέμ, ταράσσονται και ανησυχούν.

Ο Άγιος βλέπει και παρουσιάζει, από τη μια μεριά, τους Μάγους να προσφέρουν τα δώρα και τον Αστέρα της Βηθλεέμ να γίνεται οδός σωτηρίας για τα Έθνη, από την άλλη, τον Ηρώδη με το ξίφος και τους αρχιερείς των Ιουδαίων με μίσος να οργανώνουν, ήδη από την ημέρα της Θείας γέννησης του Θεανθρώπου, τις διαδικασίες του φόνου Του.

 Βλέπει ακόμη, αφενός, τα βάρβαρα έθνη να ακολουθούν το Φως που εκπέμπει στον κόσμο ο Χριστός, το Θείο Βρέφος της Βηθλεέμ, και, αφετέρου, τους μελετητές των Προφητών  και του Νόμου να Τον απορρίπτουν και να Τον σταυρώνουν.

Η ιστορία όμως των ασεβών συνεχίζεται και επαναλαμβάνεται: Ο λαός του Χριστού στην Ελλάδα διώκεται και σταυρώνεται σήμερα από κάποιους δηλωμένους άθεους, που αποφάσισαν να τη σώσουν από τον Χριστό, αναλαμβάνοντας τον ρόλο του Ηρώδη.

Θυμόμαστε όλοι την προσδοκία που εξέφρασε για τον ιστορικό ρόλο των Ελλήνων ο ίδιος ο Χριστός, όταν κάποιοι από αυτούς ζήτησαν να τον δουν: «Ήλθε η ώρα για να δοξασθεί ο Υιός του ανθρώπου». Ο κατ’ εντολή του Χριστού ερχομός στην Ελλάδα του Απ. Παύλου, ο οποίος την όργωσε απ’ άκρου σε άκρο, κηρύττοντας τη χριστιανική πίστη και ιδρύοντας τις τοπικές Εκκλησίες αποτελεί ένα μοναδικό γεγονός, συνέβη μόνον στην Ελλάδα, προσδίδοντάς της μία ξεχωριστή θέση στην ευρωπαϊκή και την παγκόσμια Ιστορία.

Η χριστιανική πίστη, με τη σειρά της, ήταν εκείνη που συνόδευε και δυνάμωνε τον ελληνικό λαό για να μπορέσει να επιζήσει στην Ιστορία, εν μέσω αμέτρητων περιπετειών, υποδουλώσεων και μαρτυρίων.

Συνειδητοποιώντας αυτήν την ιστορική συμπόρευση της Εκκλησίας του Χριστού με το ελληνικό έθνος, ο ελληνικός λαός, με ελάχιστες εξαιρέσεις, σεβάστηκε και ακολούθησε για περίπου 20 αιώνες τον Ιησού Χριστό. Από την ίδρυση του ελληνικού κράτους, όπου επιβεβαιώθηκε και καθιερώθηκε η αδιάσπαστη ενότητα Κράτους – Εκκλησίας, έως σήμερα, δεν ζητήθηκε ποτέ και από κανένα χωρισμός αυτών των δύο θεσμών.

Σήμερα, όμως, το ορθόδοξο έθνος των Ελλήνων, διά των δηλωμένων άθεων ηγετών του, ζηλεύοντας τη φονική μανία του Ηρώδη, επιδιώκει να φονεύσει τον Χριστό στην Ελλάδα διά της συνταγματικής καθιερώσεως της ουδετεροθρησκείας και του χωρισμού Εκκλησίας – Πολιτείας, επιλογές, που κατά τον Ιερό Χρυσόστομο φανερώνουν απιστία και «αντί ευωδίας δυσωδίαν πνέουσιν».

Ωστόσο, ο ορθόδοξος ελληνικός λαός, που έχει βιώσει παρόμοιες αντίχριστες καταστάσεις, οι οποίες προσωρινά τον ταλαιπώρησαν, έχει συνειδητοποιήσει  και πιστέψει όσα ο σύγχρονος Άγιος Ιουστίνος Πόποβιτς αναφέρει στο έργο του «Άνθρωπος και Θεάνθρωπος»: «Ο άνθρωπος είναι φοβερός δίχως τον Θεάνθρωπο. Καθετί το ανθρώπινο μονάχα στον Θεάνθρωπο έχει την τελική και λογική του ερμηνεία. Δίχως τον Κύριο Ιησού Χριστό, όλα τα ανθρώπινα μεταβάλλονται αναπόφευκτα σε χάος, σε φρίκη, σε θάνατο, σε κόλαση».

Ήδη ο ελληνικός λαός, αν και πιεσμένος  και απογοητευμένος από την οικονομική κρίση και καταιγίδα, που του επιφύλαξε η ψευδώς υποσχόμενη οικονομικούς παραδείσους σημερινή πολιτική ηγεσία, αρχίζει, να αντιλαμβάνεται το αντίχριστο και ιδεοληπτικό της μένος και να ανησυχεί πλέον για τις αλλεπάλληλες πολύπλευρες ενέργειες της πολιτείας να φονεύσει ό, τι εκφράζει τη διδασκαλία και τη ζωή του Ιησού Χριστού στον ελληνικό δημόσιο βίο.

 Εορτάζοντας τα Χριστούγεννα, με την πατροπαράδοτη πίστη και ευσέβειά του, ο ορθόδοξος λαός απαντά στους Χριστομάχους και Χριστοκλάστες ηγέτες του, ομολογώντας με τον τρόπο αυτό ότι ο τεχθείς εκ Παρθένου Ιησούς Χριστός αποτελεί το μοναδικό αληθινό νόημα και τον Λόγο της υπάρξεώς του. Διότι, κατά τον Άγιο Ιουστίνο, «στη Γέννηση του Χριστού μάς δόθηκε η αποκάλυψη και το νόημα του μυστηρίου του ανθρώπου, όσο και του μυστηρίου του ουρανού και της γης».

Αν, επομένως, ο τεχθείς εκ Παρθένου προσφέρει και αποκαλύπτει το νόημα και τον Λόγο αυτού του κόσμου και του ανθρώπου, μπορεί να εκτιμήσει και να αξιολογήσει κάθε λογικός Έλληνας την πνευματική ζημία που προξενούν στις ψυχές των ορθοδόξων εκείνοι που επιχειρούν, όπως ο Ηρώδης, να φονεύσουν και να αφανίσουν τον Χριστό.

Διότι η σχεδιαζόμενη μετατροπή της χώρας από ορθόδοξη σε πολυθρησκειακή και έπειτα σε ουδετερόθρησκη σημαίνει μεθόδευση θρησκευτικής ουδετερότητας των Ελλήνων, αφού οι Έλληνες είναι εκείνοι που αποτελούν τη χώρα, το Έθνος, την Ελλάδα.

Θρησκευτική ουδετερότητα, όμως, σημαίνει απιστία έναντι του Χριστού και αποσύνδεση της ανθρώπινης ύπαρξης από τον Ιησού Χριστό, που αποτελεί το νόημα της ζωής κάθε Ορθόδοξου Χριστιανού. Ο τότε Ηρώδης προσπάθησε, αν και μάταια, να εμπαίξει και να εξαπατήσει τους Μάγους, προκειμένου να φονεύσει τον Χριστό. Ο σύγχρονος Ηρώδης, επίσης, με διάφορους απατηλούς τρόπους και με περίεργες συμμαχίες, που του προσφέρουν οι κάποιοι -ευτυχώς ελάχιστοι- εκκλησιαστικοί και θεολογικοί παράγοντες, προσπαθεί να εμπαίξει τον ελληνικό λαό για να πετύχει τον στόχο του που είναι η δίωξη, ο φόνος και ο αφανισμός του Χριστού από την Ελλάδα.

Όλα αυτά τα θλιβερά σχέδια, αν και γίνεται προσπάθεια να παραμένουν κρυφά, όμως, με το φως του αστέρα της Βηθλεέμ, αποκαλύπτονται καθημερινά. Τον Φεβρουάριο του 2018 ο Υπουργός Παιδείας με το Προεδρικό Διάταγμα 18/2018, που δημοσιεύτηκε  στο ΦΕΚ 31/Α/23-2-201 άλλαξε τον Οργανισμό του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων και στο άρθρο 1 αφαιρέθηκε, από την αποστολή του Υπουργείου Παιδείας, η έως τότε ισχύουσα διάταξη, με βάση και το Σύνταγμα (άρθρο 16), που όριζε μεταξύ άλλων ως αποστολή του Υπουργείου Παιδείας την «ανάπτυξη της θρησκευτικής συνείδησης».

Ο πρ. Υπουργός Παιδείας, επίσης, κατήργησε το 2016, με Υπουργική απόφαση, τη διδασκαλία του έως τότε ορθόδοξου Μαθήματος των θρησκευτικών στους μαθητές Δημοτικού – Γυμνασίου και Λυκείου και την αντικατέστησε με ένα αλλόκοτο μάθημα ή κοκτέϊλ θρησκειών, ελπίζοντας, έτσι, ότι θα φονεύσει τον Χριστό που βρίσκεται στις ψυχές των βαπτισμένων ορθοδόξων μαθητών και θα πετύχει, σταδιακά, τη δημιουργία του ουδετερόθρησκου σχολείου και του ουδετερόθρησκου κράτους, σχέδιο, όμως, που ακύρωσε το 2018 το Συμβούλιο της Επικρατείας.

Με τις περί φύλου, επίσης, νομοθετικές ρυθμίσεις, η σημερινή πολιτεία επιχείρησε να αποδομήσει πλήρως το περιεχόμενο του θεσμού της χριστιανικής οικογένειας, που ίσχυε στην Ελλάδα από την ίδρυσή της ως κράτος. Με τις τελευταίες ενέργειές της, ακόμη, η πολιτική ηγεσία θέλησε να αποβάλει από τον δημόσιο βίο τους ιερείς της Εκκλησίας.

Με όλες αυτές τις επιθέσεις και τις αποδομήσεις ο σύγχρονος Ηρώδης μαινόμενος στοχεύει στο σβήσιμο του Αστέρα της Βηθλεέμ και στο ξερίζωμα των ριζών, των αξιών και των προτύπων που δώρισε ο Χριστός στην Ελλάδα και στην ανθρωπότητα.

Όμως, ίσως, ο σύγχρονος Ηρώδης δεν έχει συνειδητοποιήσει ότι μάταια κοπιάζει και πασχίζει, διότι, τελικά, από τη Θεία Γέννηση του Θεανθρώπου έως σήμερα, με θεία ενέργεια, κανείς Ηρώδης δεν μπόρεσε ούτε θα μπορέσει να φονεύσει τον Χριστό  από τις ψυχές των αληθινών Χριστιανών και να πληγώσει την Εκκλησία ως σώμα Χριστού.

"Ορθόδοξη Αλήθεια", 19-12-2018

Στο βρέφος της Βηβλεέμ βρίσκουμε την αθωότητα μας...

Ας είμαστε ειλικρινείς, η εορτή των Χριστουγέννων δεν είναι για τους δυνατούς, ισχυρούς και καταναλωτές του εφήμερου. Ο Χριστός γεννιέται σε μια βρώμικη, λασπωμένη και σκοτεινή φάντη, στάβλο δηλαδή, γιατί ακριβώς έχει έρθει γι’ όλους τους «κολασμένους» και τα ρημαδιά της γης, που τα έχουν κάνει χάλια στην ζωή τους. Για εκείνους που δεν αισθάνονται άψογοι και τέλειοι, ούτε άτρωτοι, πολλώ δε μάλλον παντοδύναμοι. Ο Χριστός κενώνει τον εαυτό του από την θεϊκή Του δόξα, χάνει την ουράνια λάμψη του, για να γεννηθεί σε κάθε ψυχή και ανθρώπινη καρδιά που αισθάνεται Φάντη, δηλαδή που νιώθει την σκοτεινιά και την βρωμιά της.
Όχι, δεν τον φοβίζει το σκοτάδι μας, μήτε η παγωνιά της αμαρτία μας, οι λάσπες του βίου μας και τα βρώμικα χνώτα μας, δεν μπορούν να αποτρέψουν την θυσιαστική του αγάπη. Ο Χριστός δεν αγαπάει μονάχα τα φωτεινά μας σημεία, αλλά κυρίως τα σκοτάδια μας, γιατί ξέρει ότι εκεί στα ανείπωτα, τις περισσότερες φορές κρύβονται τα πληγωμένα, μα ωστόσο ωραιότερα και πιο δυναμικά στοιχεία της προσωπικότητα μας. Ο Θεός δεν συνεργάζεται μονάχα με εκείνο που υπήρξαμε ή υπάρχουμε, αλλά κυρίως με αυτό που μπορούμε να γίνουμε, κι εμείς δεν το γνωρίζουμε. Μιλάει πρωτίστως με τον βαθύτερο εαυτό μας. Γι' αυτό πολλές φορές αισθανόμαστε ότι σιωπά απέναντι στις δοκιμασίες μας, διότι δεν λαμβάνουμε απαντήσεις στα ερωτήματα του νου μας. Ο Χριστός όμως μιλάει και με την ψυχή μας, σε ένα άλλο χρόνο και αδιόρατο δια των αισθήσεων τόπο, και τα αποτελέσματα αυτού του διαλόγου έρχονται ως θαύμα πολλές φορές στην ζωή μας.
Ο Θεός, μονάχα εκείνος, γνωρίζει την ιστορία της ψυχής μας. Ξέρει ότι πίσω από τα λάθη μας κρύβονται πληγές, πίσω από τις αμαρτίες μας φόβοι και χαώδη ψυχικά κενά, πίσω από την άρνηση μας, τραυματικές επώδυνες εμπειρίες.
Γνωρίζει ο Χριστός ότι μέσα μας, όσο σκοτεινή κι αν είναι η φάντη της καρδιάς μας, όσο λασπωμένη και βρώμικη, μπορεί να γεννηθεί το «παιδί», το θεϊκό «βρέφος», μπορεί να ξεφύγει από τον Ηρώδη που το καταδιώκει, είναι δυνατόν ακόμη και με τα λάθη και τα πάθη μας, με τις πληγές και τα τραύματα μας, να δούμε στα μάτια του εν Βηθλεέμ βρέφους την δική μας ξεχασμένη «θεική» αθωότητα. Να θυμηθούμε ξανά εκείνο που λησμονήσαμε οτι ο Χριστός γεννιέται στην καρδιά μας κάθε φορά που επιλέγουμε να κοιτάξουμε μέσα μας ένα κρυμμένο ξεχασμένο Θεό, που έγινε άνθρωπος για να γίνουμε εμείς "θεοί".....
πηγή

Επί του Τάφου - Γέρων Γαβριήλ Κοβιλιάτη.

Επί του Τάφου - προοίμιο στη χαρά της Αναστάσεως

____

Οι πηγές και η εξέλιξη της λατρευτικής διαδικασίας του Επιταφίου

Τα πάθη του Χριστού έσωσαν τον άνθρωπο από τις συνέπειες της αμαρτίας, δηλαδή το θάνατο, τόσο τον πνευματικό όσο και με την ανάσταση κατά τη Δευτέρα Παρουσία, τον σωματικό. Αλλά και ο σωματικός θάνατος έχει ήδη χάσει την τραγικότητά του, το “κεντρί” του, όπως λένε τα τροπάρια της εκκλησίας μας. Ο θάνατος δεν είναι μόνιμος, είναι μια προσωρινή κατάσταση, ένας ύπνος.

Αυτή η εβδομάδα είναι Μεγάλη, διότι γιορτάζουμε πάρα πολύ σπουδαία γεγονότα. Γιορτάζουμε κάτι που οι άνθρωποι από μόνοι μας δεν θα μπορούσαμε να πετύχουμε ούτε στην πιο αισιόδοξη φαντασία μας. Την κατάργηση του θανάτου. Η ιστορία της σωτηρίας που πρόσφερε ο Χριστός, γίνεται προσωπική ιστορία σωτηρίας για τον καθένα και για όλη την εκκλησία. Ο άνθρωπος δεν είναι αυτόνομη ύπαρξη, είναι εξαρτημένο ον. Εξαρτάται πάνω απ' όλα από τον Θεό, επομένως τη σωτηρία, την αιωνιότητα, μπορεί να του την προσφέρει αποκλειστικά και μόνον ο Θεός. Και ο Θεός αυτό ακριβώς έκανε.

Δεχόμαστε λοιπόν τη σωτηρία που σφραγίστηκε με τη σταύρωση και την ανάσταση του Χριστού. Οι χριστιανοί σε κάθε χώρα προσέλαβαν αυτά τα γεγονότα, τα έζησαν και τα ζουν στην καθημερινότητα, δημιουργώντας πολιτισμό. Έτσι λοιπόν αυτά καθεαυτά τα γεγονότα της ζωής του Χριστού, που τα ζούμε πάνω απ' όλα στα μυστήρια, ντύθηκαν με διάφορα έθιμα, τα οποία μας συνοδεύουν ως σήμερα. Αυτά τα έθιμα, και ας το προσέξουμε αυτό, έπονται, ακολουθούν τα ίδια τα γεγονότα. Δεν είναι τα κύρια, είναι δευτερεύοντα και μπορεί κάποτε ν' αλλάξουν ή να αντικατασταθούν, υπηρετώντας με άλλο τρόπο τα ίδια πάντα σωτηριώδη γεγονότα. Εκείνο που δεν αλλάζει και δεν αντικαθίσταται είναι τα ίδια τα γεγονότα της ζωής του Χριστού, τα οποία μπορεί να δημιουργήσουν και κάποια λαϊκά έθιμα. Από την άλλη πλευρά, αν μείνουν μόνο τα έθιμα, τα οποία φαίνεται να προτιμούν οι περισσότεροι σήμερα, είναι αυτονόητο πως αυτά από μόνα τους δεν σώζουν.

Ο συμβολισμός της Αγίας Τράπεζας, η μεγάλη σημασία των λουλουδιών κατά τον στολισμό και η προσφορά των Ελλήνων.

Αξίζει επίσης να προσέξουμε ιδιαίτερα ότι τα έθιμα γενικά δεν είναι ουρανοκατέβατα. Οι χριστιανοί χρησιμοποίησαν διάφορες επιρροές και συνήθειες που ήδη υπήρχαν, δίνοντας όμως σε αυτά τελείως διαφορετικό νόημα. Τα γεγονότα της ζωής του Χριστού υπάρχουν και χωρίς τα έθιμα, προηγούνται των εθίμων και τα καθορίζουν. Κανείς δεν είναι τόσο ανόητος για να νομίσει ότι τα έθιμα δημιουργούν τα γεγονότα ή υπηρετούν μύθους του παρελθόντος. Μην ξεχνάμε ότι ο χριστιανισμός ερχόμενος σε επαφή με τον ελληνισμό, τον μεταμόρφωσε και τον εκχριστιάνισε. Αλλά με ποιον τρόπο; Απέρριψε τα στοιχεία της θρησκείας των αρχαίων Ελλήνων και κράτησε πολλά στοιχεία της αρχαιοελληνικής ζωής και του πολιτισμού των Ελλήνων, προσδίδοντάς τους χριστιανικό περιεχόμενο.

Για τα έθιμα της Μεγάλης Παρασκευής, υπό αυτήν την αυτονόητη για εμάς τους χριστιανούς οπτική, μίλησε στην “Ορθόδοξη αλήθεια” ο Γέροντας Γαβριήλ του Ιερού Καθίσματος Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Άνω Δολών Μεσσηνίας. Ο Γέροντας Γαβριήλ είναι αρχαιολόγος, βυζαντινολόγος, διδάκτωρ Γερμανικού Πανεπιστημίου με θέμα το Βυζαντινό Διδυμότειχο και με πολύ μεγάλη εμπειρία πριν γίνει μοναχός ως ξεναγός υψηλού επιπέδου σε μνημεία αρχαιοελληνικά και βυζαντινά. Στο ερώτημά μας πώς δημιουργήθηκε το έθιμο του επιταφίου, μας απαντά...

Τα οθόνια

«Λέμε ότι επί του Τάφου ευρέθηκαν τα σουδάρια και τα οθόνια. Είναι αυτά τα μόνα κατάλοιπα του ενταφιασμού του σώματος του Χριστού. Θέλω να τονίσω ότι δεν υπάρχει σε άλλες ορθόδοξες χώρες η συνήθεια του Επιταφίου, καθότι οι Έλληνες διακρίνονται από μακραίωνη παράδοση για τη λατρεία των νεκρών και το σεβασμό προς τον εκλιπόντα. Αλλά πώς τον μετέφεραν τον Χριστό στο κενόν μνημείο; Σε σινδόνη καθαράν, το μετέφερε ο Νικόδημος. Βλέπουμε λοιπόν ότι με το ύφασμα που συνήθως είναι λινό, καθαρό ύφασμα, περιτύλιξαν το σώμα του και το εναπόθεσαν. Για τα δε οθόνια μπορούμε να σχηματίσουμε την καλύτερη εικόνα, βλέποντας απεικονίσεις της αναστάσεως του Λαζάρου, που είναι σπαργανωμένος ή μάλλον σαβανωμένος.. Και γιατί είναι τόσο σημαντικό; Ο Ιησούς που γεννήθηκε στο σπήλαιο εσπαργανώθη. Η εικόνα της Γεννήσεως επιβάλλεται να δείχνει το βρέφος σπαργανωμένο. Η δυτική ζωγραφική το απεικονίζει πάμπολλες φορές γυμνό. Δεν το λέμε από ευσεβισμό αλλά διότι αναφέρεται “και εσπαργάνωσε αυτόν”. Έτσι ξεκινάει η ζωή, με τον περιορισμό της ελευθερίας στο σπαργάνωμα και προαναγγέλλει το σαβάνωμα των Εβραίων. Τα οθόνια είναι ακριβώς όπως τα σπάργανα.

Αυτά λοιπόν ευρέθησαν επί του Τάφου και η σινδόνη. Και το μεγάλο ερώτημα είναι εμείς τι εννοούμε σήμερα με τον Επιτάφιο; Λέμε, “Θα πάω στον Επιτάφιο” , ή “αυτά τα λουλούδια τα έχω κόψει απ' τον κήπο μου για τον Επιτάφιο”. Είναι μια γυναικεία ενασχόλησις ο στολισμός των Επιταφίων. Το τονίζω και πάλι, είναι χαρακτηριστικό για την ορθοδοξία στην Ελλάδα. Πού αλλού έχουμε ένα παρόμοιο λατρευτικό αντικείμενο; Στο αντιμήνσιο. Μπορεί να γίνει Θεία Ευχαριστία χωρίς να απλώσει ο ιερέας πρώτα το αντιμήνσιο επί της Αγίας Τραπέζης; Τι σημαίνει αντιμήνσιο; “Αnte mensa”, δηλαδή “αντί της τραπέζης”. Μπαίνει αυτό το ύφασμα και κει επάνω θα τελεστεί η θυσία. Και το ύφασμα αυτό φέρει μέσα του, στο γύρισμα με τη φόδρα του, μικρά κομματάκια από οστά μαρτύρων. Διότι οι μάρτυρες καταθέτουν μαρτυρία της αγάπης τους προς τον Χριστό. Όχι βέβαια με κόκκινα τριαντάφυλλα, αλλά με το μαρτύριό τους, μιμούνται τη θυσία.

Γιατί αγάπη για τους ορθοδόξους είναι πόνος, είναι θυσία. Αυτό είναι η μεγάλη διαφορά μεταξύ αγάπης και έρωτος. Ο έρως έχει την ιδιοτέλεια. Κάποιος π.χ. ερωτεύεται μια γυναίκα για τα μάτια της. Αν αυτή η αυθόρμητη έλξις με αφορμή τα μάτια, δεν μετασχηματισθεί σε αγάπη, μην περιμένετε θυσία.

Επιτάφιος και Αγία Τράπεζα

Η Αγία τράπεζα συμβολίζει τον Τάφο όπου διαδραματίζεται η Ταφή και η Ανάστασις, ακόμα και η Ανάληψις. Όταν ο ιερέας βγαίνει με τον δίσκο και με το Άγιο δισκοπότηρο και το υψώνει, αυτή είναι η Ανάληψις. Αλλά δεν μας έμαθαν να κατηχηθούμε, ώστε να αποκρυπτογραφήσουμε τους κώδικες και να εννοούμε με τον τελετουργό συν αυτώ, να συνεννοούμεθα δηλαδή. Γι' αυτό ο καθένας νομίζει ό,τι νομίζει και έχει και την ανάλογη συμπεριφορά, πιστεύοντας ότι είναι ευσεβής. Εδώ ο ατομικισμός -έτσι το νοιώθω εγώ- δεν υπάρχει. Πρέπει να υπάρχει το καθολικόν, η καθ΄ όλον στάσις, που θα την προσαρμόζουμε, όχι στο συναίσθημά μας, αλλά σε αυτό που είπαν οι Πατέρες, για να δείχνουμε τη στάση μας, ν’ αποδεχόμαστε το γεγονός της σωτηρίας. Ειδαλλιώς ασωτεύω, αν κολακεύω τη δική μου ιδέα και το δικό μου εγώ»

Ποιές όμως είναι οι πηγές της λατρευτικής διαδικασίας του Επιταφίου; Ο Γέροντας διασαφηνίζει ότι:

«Ο Επιτάφιος μας έρχεται από το παρελθόν. Αλλά όχι και τόσο παλαιό όσο πολλοί νομίζουν. Δηλαδή δεν έχουμε υφάσματα που απεικονίζουν το σώμα του Χριστού. Αφήστε δε, όλα αυτά τα μπαρόκ χρυσοκέντητα, που είναι μια επίδειξις τρομερή.

Πολύ σημαντικά είναι τα λουλούδια γιατί μία τελετουργία έχει το τυπικό, το οποίο δεν βγαίνει από το τίποτα, φέρει έναν πολιτισμό. Και πραγματικά θα πρέπει να αναζητήσουμε τις πηγές του Επιταφίου στο απώτερο παρελθόν μας και μάλιστα δεν είναι και αμέτοχη και η συμβολή και του ιουδαϊκού στοιχείου για να επιτευχθεί αυτό που έχουμε σήμερα.

Κυκλικός και ευθύγραμμος χρόνος

Ο τρόπος μετρήσεως του χρόνου καθοριζόταν από τις εποχές στους αρχαίους Έλληνες και τα πάντα κινούνταν μέσα σε αυτά τα δεδομένα. Καλά κι αν συνέβαινε κάτι τελείως απρόοπτο; Αυτό ήταν θέμα τύχης. Αυτός είναι και ο λόγος γιατί δεν επιτρέπεται να πιστεύουμε στην τύχη ως ορθόδοξοι Χριστιανοί. Διότι έχουμε υιοθετήσει τον ευθύγραμμο τρόπο μετρήσεως του χρόνου. Από καταβολής κόσμου, από την αμαρτία και την τιμωρία με τον κατακλυσμό, από τη σωτηρία της κτίσεως, μετά και πάλι υπάρχει η πτώσις και πρέπει να μπούνε νόμοι, για να χαλιναγωγηθεί ο άνθρωπος που σώθηκε από τον κατακλυσμό. Και οι νόμοι αυτοί είναι οι εντολές του Κυρίου στον Μωυσή. Κι επειδή ούτε και αυτό έσωσε την ανθρωπότητα, έρχεται η θυσία της αγάπης, Αυτού που τόσο αγάπησε τον άνθρωπο ώστε τον μονάκριβό του Υιό δίνει και ο Υιός δέχεται εκών τη θυσία. Και μάλιστα σε σημείο που όταν τον καρφώνουν στο σταυρό να πει “Πάτερ άφες αυτοίς ου γαρ οίδασι τι ποιούσι”. Βλέπουμε λοιπόν ότι τα πράγματα αλλάζουν κι έτσι δημιουργείται αυτό που δημιουργείται στην Ελλάδα. Διότι η αποκαλυπτική θεολογία, η οποία είναι των προφητών κι εξακολουθεί με τους Πατέρες αργότερα, είναι το ένα σκέλος. Βέβαια οι προφήτες είναι η κατεξοχήν θεολογία που πηγάζει εξ Εβραίων. Μα δεν μπορούμε να αγνοήσουμε και την εξ Ελλήνων προσφορά στην εκκλησία. Και μόνον η λέξη “Εκ-κλησία” με δύο κάππα, προέρχεται από το ελληνικό ρήμα “εκ-καλώ” και είναι προχριστιανική. Είναι η εκκλησία του δήμου που εκκαλούσε τους πολίτες στο δήμο, προκειμένου να έχουν στόχο την ανίχνευση της Α-ληθείας. Αυτό δηλαδή που δεν επιτρέπεται να υποπέσει στην λήθη. Για αυτό και το μεγάλο άλφα στερητικό. Διότι όπως λέει ο Ντοστογιέφσκι, μόνο η αλήθεια θα μας σώσει.

Βλέπουμε λοιπόν ότι πραγματικά στις τελετές των αρχαίων ανιχνεύεται ο θνήσκων θεός της Ανατολής. Μας είναι γνωστός από τις αρχαιολογικές έρευνες. Ο οποίος γεννήθηκε για να πεθάνει και θα ξανααναστηθεί την επόμενη άνοιξη και ούτω καθ εξής. Όχι άπαξ και διά παντός, άλλα επαναλαμβανόμενα. Αυτός είναι η κυκλική αντίληψη του χρόνου που είχαν οι αρχαίοι Έλληνες. Γιατί δεν υπάρχει όμως τύχη. Εμείς οι χριστιανοί δεν πιστεύουμε στην τύχη αλλά στην πρόνοια του Θεού και γι αυτό λέμε η οικονομία του Θεού και όχι η τύχη. Εξαρτάται λοιπόν σε τι πιστεύουμε.

Το τελετουργικό που ήκμαζε σε Ελλάδα και Σικελία

Τότε λοιπόν οι γυναίκες σε συντροφιές πολλές μαζεύονταν για να κάνουν αυτήν τη νεκρική λατρεία του θνήσκοντος θεού. Πού υπάρχει αυτό σήμερα; Ο μόνος που μιλά για το φυσικό κάλλος του Χριστού είναι ο επιτάφιος θρήνος “Ω γλυκύ μου έαρ, γλυτύτατόν μου τέκνο, πού έδυ σου το κάλλος;”. Πουθενά αλλού δεν επιτρέπεται να μιλάμε για το σωματικό κάλλος του Χριστού. Βλέπουμε λοιπόν, ότι ένα τελετουργικό το οποίο ήκμαζε από την Ελλάδα μέχρι τη Σικελία, στηMagna Grecia, δεν μπορούσε να διαγραφεί. Γιατί ο άνθρωπος μέσα από όλα αυτά μαθαίνει να εκφράζει τη λατρεία του. Και όχι μόνο αυτούς τους στολισμούς και τον εξορκισμό, να γυρίσει να αναστηθεί και πάλι, όπως ο κύκλος των εποχών, αλλά εξόρκιζαν τη νέα ζωή, την ανάσταση. Έπαιρναν φιάλες, δηλαδή αγγεία λίγο βαθουλωτά και λίγες μέρες πριν από τη γιορτή έβαζαν μέσα σπόρους, φακές, ρεβίθια, μπιζέλια, για ν’ αρχίσουν να πετάνε φύτρα. Είναι η νέα ζωή. Άρα εξορκίζω αυτόν τον θνήσκοντα θεό να αναστηθεί.

Και δεν πάω πολύ μακριά. Τη Μ. Πέμπτη σε μας τους ορθοδόξους “προσκυνούμε Σου τα πάθη Χριστέ, δείξον ημίν και την ένδοξόν σου Ανάστασην”. Αυτό λοιπόν που ήτανε μια παρηγοριά, μια παραμυθία τότε, εάν σήμερα είμαι τω όντι ορθόδοξος, δεν θ' αναζητήσω την παραμυθία της ειδωλολατρίας, αλλά το γεγονός της Αναστάσεως του όντως Θεού, του Χριστού. Και δε φοβάμαι τίποτα. Αλλά δεν μπορώ ν’ αποκρύπτω τις ρίζες μου τις πολιτισμικές και να τις αρνούμαι, όταν έχουμε ταυτότητα δεν έχουμε φόβο.

Η Αγία μας παράδοση

Υπάρχουν κατάλοιπα παλαιών εθίμων σήμερα, π.χ. στην περιοχή των Σερρών οι νοικοκυρές για να υποδεχθούν τον Επιτάφιο που περνάει από το σπίτι τους, στα μπαλκόνια τους έχουν αναμένα κεριά και λιβάνι που καίει αλλά και κάτι που θα σας ξενίσει: πιάτα της σούπας βαθιά, που μέσα έχουν βάλει νερό και που μέσα έχουν βάλει μερικές μέρες πριν σπόρους και μουσκεύουν, οι οποίοι έχουν πετάξει φύτρο. Η συνήθεια έρχεται από την αρχαιότητα.

Παραδείγματα

Εμείς είμεθα ένας λαός, ο οποίος ετιμήθη από τον ίδιο τον Χριστό. Όταν του είπαν “Έλληνες έχουν έρθει να σε γνωρίσουν” εγκατέλειψε το τραπέζι λέγοντας “Νυν, ήγγικεν η ώρα να δοξασθεί ο Υιός του ανθρώπου”. Ο Χριστός δίνει αυτήν την εκτίμηση και χαίρεται διότι θα διαθοθεί το Ευαγγέλιό του στην ελληνική γλώσσα. Διότι αν ήταν στην εβραϊκή, όπως του Ματθαίου, δεν θα έβγαινε έξω από τα τείχη της Ιερουσαλήμ. Τώρα λοιπόν εμείς, όχι από ταπεινοφροσύνη, παραβλέπουμε αυτήν την αξία. Εθελοτυφλούμε κι αυτό θέλω να το ξέρουμε, τι δηλαδή εστί ορθοδοξία, το ορθώς δοκείν τε και δοξάζειν. Το δοκώ είναι τι πιστεύω και το δοξάζειν είναι πώς και τι λατρεύω. Δεν μπορείς να πιστεύεις ορθώς και στη λατρεία σου να είσαι δυτικοευρωπαίος ή δεν ξέρω και γω τι. Πραγματικά ανακαλύπτουμε και σε αυτό το σημείο το πόσο δικαιολογείται η λέξις “Ορθοδοξία” να είναι συνυφασμένη με τον Έλληνα λόγο.»

Για την εξέλιξη του λατρευτικού εθίμου του Επιταφίου στις μέρες μας ο Γέροντας Γαβριήλ θα φέρει παραδείγματα που έχουμε παρατηρήσει όλοι.

Η παράδοση και τα έθιμα που κρατούν από την αρχαιότητα, το πένθος, η Ορθοδοξία και η χαρά της Ανάστασης.

«Σε πολλά μέρη της Ελλάδας, σε μικρές πόλεις και χωριά όταν βγαίνει ο Επιτάφιος θα πάει οπωσδήποτε στο κοιμητήριο. Και πόσοι από τους πιστούς πενθούντες δεν παρακαλούν να περάσει ο Επιτάφιος και πάνω από τον τάφο του εκλιπόντος συγγενή τους; Βλέπουμε λοιπόν ότι εξορκίζεται ο νεκρός με τον Επιτάφιο. Είναι σαν να λέμε: “Παρηγορήσου βρε και Αυτός πέθανε αλλά ανέστη και να περιμένεις την Ανάσταση!”. Για αυτό και πηγαίνουμε τον Επιτάφιο πάνω από συγκεκριμένους τάφους, όπου οι συγγενείς παρακαλούν επί τούτου τον ιερέα.

Σταυρική πορεία

Η ζωή του μοναχού είναι μια καθημερινή σταυρική πορεία. Όσο απομονωμένος κι αν είναι και ερημίτης, θα προσπαθήσει να πάει στο μοναστήρι στο οποίο ανήκει, την Κυριακή, την ημέρα του Κυρίου, την ημέρα της Αναστάσεως, για να συμμετέχει στην αναστάσιμη χαρά. Γιατί η ζωή του ορθοδόξου είναι σταυραναστάσιμη ζωή. Κακώς πολλοί ιερείς βγαίνουν στους Επιταφίους με μαύρες στολές. Λαμπριάτικη στολή πρέπει να φορούν, διότι ο Κύριος αναπαύεται μέχρι το Μεγάλο Σάββατο ως νικητής επί του θανάτου. Έχει λεηλατήσει τον Άδη, του έχει αφαιρέσει τη δύναμή του. Γιατί με τη δύναμη του θανάτου φοβούμεθα τον θάνατο, με την αγάπη του Χριστού λεηλατείται το άνδρο του φόβου του θανάτου.

Το έθιμο του κώμου στην Κάρπαθο

Σημαντικό είναι να αναφερθώ σε ένα έθιμο που πραγματικά αντικατοπτρίζει τον πόνο και το πένθος. Στην Κάρπαθο, κάθε Μεγάλη Πέμπτη μπροστά στον Εσταυρωμένο, ο πιστός ταυτίζει το προσφιλές του πρόσωπο που μόλις έχει χάσει, με τον Χριστό. Ο θάνατος του Χριστού γίνεται πηγή δακρύων για το ίδιο το πρόσωπο του εκλιπόντος. Πολλές γυναίκες ξετυλίγουν τα μαλλιά τους, τα λύνουν, και γίνεται ο λεγόμενος “κώμος”. Τραβούν τα μαλλιά τους, διότι βιώνουν στο πρόσωπο του Εσταυρωμένου τον δικό τους ανθρώπινο πόνο για το χαμό του αγαπημένου τους.

Ακόμη και στο μεγαλύτερο πένθος, όπως στην Κάρπαθο, που γίνεται αυτομάτως μια ταύτιση με τις Μυροφόρες και την Παναγία που πενθούν τον Εσταυρωμένο Χριστό, το καλύτερο αντίδοτο είναι να μην μείνουμε στη Μ. Πέμπτη, αλλά να προχωρήσουμε στην Ανάσταση. Και πραγματικά η ωραιότερη ευχή είναι αυτή: Όχι το πένθος της απελπισίας αλλά η πρόγευσις εν τη αναμονή της Αναστάσεως. Διότι η άπελπις κατάστασις είναι το μεγαλύτερο αμάρτημα που υπάρχει. “Κράτα το νου σου στον Άδη”, λέει στον Άγιο Σιλουανό ο Χριστός “και μη απελπίζου”. Και η ελπίδα μας είναι η Ανάσταση.», κατέληξε ο μοναχός Γαβριήλ Κοβιλιάτης.

Αν η ζωή μας δεν έχει σχέση με τη ζωή του Χριστού, αν δεν είναι -όσο μπορούμε- μια ζωή αγάπης και θυσίας, τότε όλα όσα έκανε ο Θεός για τον άνθρωπο παραμένουν ξένα γι’ αυτόν. Τότε η προσωπική ιστορία του ανθρώπου δεν γίνεται ιστορία σωτηρίας για τον ίδιο, παραμένει κάτι το ατομικό που το εκμηδενίζει ο θάνατος.

Καλὸ και χαρούμενο Πάσχα εύχομαι σε όλους!

____________

Σοφία Χατζή

δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα

ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΑΛΗΘΕΙΑ, 04.04.2018

πηγή