ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΤΥΡΙΝΗΣ Ευαγγέλιο : Ματθ. 6, 14-21 ΜΙΑ ΑΛΛΗ ΠΡΟΤΑΣΗ

ΜΙΑ ΑΛΛΗ ΠΡΟΤΑΣΗ

          Εν ολίγοις

          Μετά την παραβολή της αγάπης ως απαραίτητης προϋπόθεσης και κριτηρίου της Κρίσεως, σήμερα η Εκκλησία μας-Κυριακή της τυρινής- αναφέρεται «εις την ανάμνησιν της από του παραδείσου της τρυφής εξορίας του πρωτοπλάστου Αδάμ».

          Με την ανάμνηση αυτή οι άγιοι Πατέρες θέλουν να δείξουν πόσο καταστρεπτική είναι η υποδούλωση του ανθρώπου στις αυτοκαταστροφικές του επιθυμίες και πόσο σημαντική είναι η ανάπτυξη της δυνατότητας του ν’ αντιστέκεται σ’ αυτές. Το κακό που έπαθε ο Αδάμ για να μη μπορεί να αναβάλλει για λίγο την ικανοποίηση  μιας επιθυμίας, οι Πατέρες τονίζουν ότι η αντίσταση στην αμαρτωλή τάση για άμεση ικανοποίηση όλων των επιθυμιών μας είναι μία βασική εντολή του Θεού. Ο άνθρωπος με την επανάληψη εθίζεται στην ικανοποίηση των επιθυμιών του χωρίς διάκριση, σε σημείο που να μην μπορεί ν’ αντισταθεί στις αυτοκαταστροφικές του επιθυμίες. Οπότε όσο ο άνθρωπος κάνει αυτό που θέλει και όχι αυτό που θέλει ο Θεός, οδηγείται στην καταστροφή και τον θάνατο.

          Γίνεται, λοιπόν, φανερό ότι πρέπει ν’ αναπτύξει τη δυνατότητα να λέει όχι σ’ αυτό το καταστροφικό θέλημα, γι’ αυτό και η Εκκλησία προτείνει στον εθισμό της άμεσης ικανοποίησης των επιθυμιών, την άσκηση και τη νηστεία.

          Με την άσκηση και την νηστεία επιδιώκεται μια άλλη  συμπεριφορά, μία άλλη λογική, στις αυτοκαταστροφικές τάσεις του ανθρώπου, που δεν είναι αυτοσκοπός, αλλά αποβλέπει στην εσωτερική αλλαγή. Ο άνθρωπος ασκείται για να μπορεί να δίνει κάτι από τον εαυτό του, από το δικό του, στον συνάνθρωπο, όχι βέβαια για να νοιώσει ότι είναι ένας καλός άνθρωπος, αλλά για να μπορέσει με την βοήθεια του Θεού και με την άσκηση αυτή ν’ αλλάξει την εγωκεντρική του συμπεριφορά με μια διάθεση προσφοράς και αγάπης στο συνάνθρωπο.

          Βέβαια η εποχή μας έχει καλλιεργήσει την αντίληψη, ότι η ευτυχία του ανθρώπου βρίσκεται στην απεριόριστη αύξηση της καταναλωτικότητας και ικανοποίησης όλων των επιθυμιών του ανθρώπου. Γι’ αυτό ως μοναδικός στόχος της κοινωνίας προβάλλεται κατά κόρον η οικονομική ανάπτυξη. Αυτή όμως η νοοτροπία υπέταξε τα πάντα στην ύλη και διάστρεψε κάθε έννοια ηθικής. Η οικονομική ζωή αυτονομείται και αναπτύσσεται υπερτροφικά, ενώ η πνευματική ζωή συμπνίγεται και ο άνθρωπος εγκλωβίζεται στην ατομικότητά του.

          Σήμερα όμως η Εκκλησία μας προτείνει μία τελείως διαφορετική συμπεριφορά, μας κάνει μία άλλη πρόταση ζωής: « Μη θησαυρίζετε θησαυρούς πάνω στη γη, αντίθετα να μαζεύετε θησαυρούς στον ουρανό».

          Η επιλογή της συγκεκριμένης σημερινής ευαγγελικής περικοπής δεν είναι τυχαία. Από αύριο η Εκκλησία μάς εισάγει στην ιερότερη λειτουργική περίοδο του εκκλησιαστικού έτους: Την Μ. Σαρακοστή. Μας καλεί όλους να αγωνιστούμε τον κάλο αγώνα της πίστεως με την άσκηση των αρετών, της προσευχής και της νηστείας. Η Μ. Σαρακοστή είναι μία μέθοδος ζωής και ο πιστός μαθαίνει πώς να ζει σ’ όλη τη ζωή του. Η άσκηση δεν είναι χαρακτηριστικό γνώρισμα μιας συγκεκριμένης χρονικής περιόδου, αλλά υπόθεση ολόκληρης της ζωής μας.

          Η άσκηση για τη δυνατότητα του ανθρώπου ν’ αντιστέκεται στις επιθυμίες του αρχίζει από το σώμα και την επιθυμία της τροφής. Ο άνθρωπος λ. χ. που δεν μπορεί ν’ αντισταθεί στη επιθυμία της τροφής, δεν θα μπορέσει ν’ αντισταθεί στις επιθυμίες του, παραγνωρίζει τον συνάνθρωπο για να επιτύχει τη δική του επαγγελματική ή κοινωνική του καταξίωση.

          Έτσι η άσκηση που μας προτείνει η Εκκλησία είναι το αντίδοτο της αποξένωσης από τον Θεό και τον συνάνθρωπο, η έμπρακτη άρνηση της αμαρτίας. Είναι η αποκατάσταση της πνευματικής και ψυχικής υγείας του ανθρώπου. Διότι με την θεληματική στέρηση τέρψεων και ανέσεων ο πιστός ασκεί τη βούλησή του, καταπολεμά τα πάθη του και επαναφέρει την εποπτεία του νου στην ψυχή και τις αισθήσεις του.

          Ο χριστιανός δεν πρέπει να παρασύρεται από το αντιπνευματικό ρεύμα της εποχής σε ικανοποίηση περιττών αναγκών ή να γίνεται όργανο ιδιοτελών σκοπιμοτήτων. Καλείται να κατευθύνει την αγάπη του στο ασκητικό πνεύμα της Εκκλησίας, το οποίο είναι συγχρόνως και δημιουργικό. Σέβεται την υλική δημιουργία και ενδιαφέρεται για την προστασία της. Ενώ αντίθετα το καταναλωτικό πνεύμα αποτελεί αρνητικό παράγοντα, γιατί καταστρέφεται η δημιουργία και αλλοτριώνεται ο άνθρωπος.

          Μέσα σ’ αυτή την προοπτική εντάσσεσαι και η νηστεία που είναι απαραίτητη για την πνευματική ζωή. Ο ίδιος ο Χριστός ενήστευσε και σύστησε τη νηστεία ως μέσο για την καταπολέμηση του πονηρού.

          Στην παράδοση της Εκκλησίας η νηστεία συνδυάζεται με την ελεημοσύνη. Και ο λόγος είναι απλός: αυτό που στερούμαι εγώ, το προσφέρω σε κάποιον που έχει ανάγκη.

          Έτσι λοιπόν το ασκητικό πνεύμα μέσα στην Εκκλησία συνδυάζεται με την αγάπη προς τον συνάνθρωπο και εκφράζεται σε προσωπικό επίπεδο. Μεμονωμένα άτομα μπορούν να κάνουν ίσως σπουδαία πράγματα, δεν μπορούν όμως να καθιερώσουν θεσμούς, νέες μορφές ζωής μέσα στην κοινωνία. Και ένας τέτοιος θεσμός είναι και η περίοδος της Μ. Σαρακοστής. Είναι αυτό που είπαμε παραπάνω, ότι δηλ. η περίοδος που διανύουμε δεν είναι μόνο μία λειτουργική περίοδος, αλλά και ένας τρόπος ζωής. Εκείνο που χρειάζεται να κάνουμε είναι να αξιοποιήσουμε αυτό  τον πνευματικό πλούτο που αντιπροσωπεύει.

Καλή Σαρακοστή

π. γ. στ.  

Ένα επικίνδυνο φαινόμενο αποχριστιανισμού της ορθόδοξης παραδοσιακής κοινωνίας

       

 Τώρα τελευταία στον τόπο μας τείνουν να κυριαρχήσουν κάποιες παράξενες «γιορτές» αφιερωμένες σε περίεργες «θεότητες» όπως «γιορτή του κρασιού», «γιορτή της σαρδέλας», «γιορτή του καρπουζιού», «γιορτή του τσίπουρου» κ. ο. κ. Με τις αφιερώσεις αυτές η σύγχρονη κοινωνία μας απομακρύνεται από τις παραδοσιακές γιορτές της ορθοδοξίας που γαλούχησαν γενεές γενεών με το γνήσιο θρησκευτικό και ελληνορθόδοξο ήθος που νοημάτιζε τη ζωή του ορθόδοξου λαού μας.

          Οι τοπικές πανηγύρεις, ιδιαίτερα της υπαίθρου, συγκέντρωναν πλήθος πιστών από κάθε γεωγραφικό σημείο της πατρίδας μας , για να βρεθούν στο πανηγύρι του χωριού τους και να τιμήσουν τον τοπικό Άγιο. Το πνεύμα των γιορτών άλλαζε τις διαθέσεις των ανθρώπων. Οι χωρικοί άνοιγαν τα σπίτια τους στους επισκέπτες, οι γυναίκες καθάριζα και άσπριζαν τις αυλές τους, καθάριζαν με επιμέλεια τον Ιερό Ναό, οι νοικοκυρές ετοίμαζαν νόστιμα παραδοσιακά φαγητά και γλυκίσματα, έκοβαν άνθη για να στολίσουν από την παραμονή το σπίτι τους και την Εκκλησία ή το ξωκλήσι του χωριού και φίλευαν τους ξένους και τους συντοπίτες ό, τι καλό παράγει ο τόπος τους. Στη συνέχεια παρακολουθούσαν τον πανηγυρικό Εσπερινό και συμμετείχαν στην ιερά λιτάνευση της Εικόνας και το πρωί όλοι πήγαιναν στην Θ. Λειτουργία για λειτουργηθούν και να κοινωνήσουν των αχράντων μυστηρίων. Και μετά το πέρας της λειτουργικής σύναξης άρχισε το παραδοσιακό γλέντι με χορούς και ξεφαντώματα.

          Σήμερα όμως όλη αυτή η γιορταστική μυσταγωγία τείνει ν’ αντικατασταθεί  με κοσμικές γιορτές μακριά από το ελληνορθόδοξο πνεύμα της χριστιανικής γιορτής. Τα αγγελτήρια του πανηγυριού δεν γράφουν «πανήγυρης Αγίας Παρασκευής» ή «του προφήτη Ηλία»  ή «της Αγίας Μαρίνας», αλλά έχουμε γιορτή αφιερωμένη σε κάποιο τοπικό προϊόν όπως αναφέραμε παραπάνω. Από μακριά οσμίζεται κανείς γαργαλιστικές μυρωδιές από ψησταριές με διάφορα κρεατικά, έστω κι αν είναι νηστήσιμες μέρες, ενώ η πνευματική διάσταση τη γιορτής αγνοείται και υποτιμάται. Εκείνο που προέχει είναι να διασκεδάσουμε όσο μπορούμε καλύτερα. Και η διασκέδαση ολοκληρώνεται με σύγχρονη ξέφρενη μουσική και με ξενικούς χορούς.

          Με τον τρόπο αυτό όμως ξεχνάμε σιγά – σιγά  το ορθόδοξο χριστιανικό παραδοσιακό πανηγύρι. Δεν εκκλησιαζόμαστε, δεν ετοιμαζόμαστε πνευματικά, δεν κοινωνούμε, δεν συμμετέχουμε στη λιτάνευση της ιεράς εικόνας του εορταζόμενου Αγίου. Τελικά αποχριστιανίζεται η θρησκευτική πανήγυρης και αντικαθίσταται από κοσμικές εκδηλώσεις που στοχεύουν  στην ικανοποίηση του φαγητού και τη διασκέδαση.

          Αυτά πρέπει να μας εμβάλλουν σε ανησυχία. Είναι ανάγκη να κρατήσουμε τις όμορφες παραδοσιακές παραδόσεις με τη αρετή της φιλοξενίας που χαρακτηρίζει την ορθόδοξο χριστιανική ελληνική οικογένεια. Όσα μας φέρνουν, δυστυχώς καθιερώνονται «ως πολιτισμός» αλλότρια των ελληνικών εθίμων και παραδόσεων. Πρόκειται για ένα «πολιτισμό» που παραμερίζει την Εκκλησία και τους Αγίους από την ζωή της ορθόδοξης κοινωνίας μας και τείνει να αποχριστιανίσει  ό, τι έχει απομείνει στη συνείδηση του λαού μας. Μπορούμε να πούμε ότι πρόκειται για ένα σχέδιο που υλοποιείται ύπουλα από ξένα κέντρα εχθρικά προς την πίστη μας και την ορθόδοξη Εκκλησία μας.

          Ιδιαίτερα τα καλοκαιρινά πανηγύρια ας αποτελέσουν αφορμή για επιστροφή στις παραδοσιακές μορφές του ελληνικού πανηγυριού.

          Γι’ αυτό στώμεν καλώς.

          Πρωτ. Γερ. Στανίτσας   

πηγή

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ Δ΄ ΟΙΚ. ΣΥΝΟΔΟΥ Ευαγγέλιο: Ματθ. 5,14-19 ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΠΑΤΕΡΕΣ ΧΕΙΡΑΓΩΓΟΙ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΥ ΦΩΤΟΣ π. ΓΕΡΑΣΙΜΑΓΓΕΛΟΣ ΣΤΑΝΙΤΣΑΣ

ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΠΑΤΕΡΕΣ ΧΕΙΡΑΓΩΓΟΙ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΥ ΦΩΤΟΣ

            Εν ολίγοις

            Όταν  ο άνθρωπος παρατηρεί τον έναστρο ουρανό, μέσα του αναδύεται η έννοια του συμπαντικού μυστηρίου. Κατά παρόμοιο τρόπο και οι άγιοι Πατέρες, πολύφωτοι αστέρες του νοητού στερεώματος, παραμένουν πηγή ανεξάντλητης πνευματικής ωραιότητας και μυστικής γοητείας. Αυτός είναι ο λόγος που η Εκκλησία μας χειραγωγεί του πιστούς προς τους αγίους της, οι οποίοι με τον λόγο τους και το ήθος τους φωτίζουν την ανθρωπότητα.

            Η Εκκλησία μας τιμά τους άγιους Πατέρες γιατί υψώθηκαν απ’ την γη στον ουρανό και με την ύψωση αυτή ανέβασαν τον κόσμο στο Θεό. Έγιναν φωτεινά ορόσημα της αιώνιας αλήθειας, μάρτυρες «της εκείνου μεγαλειότητος» και αδιάψευστα τεκμήρια της αρετής και της αγνότητας, της χάριτος του Θεού και της κατά Θεόν φιλοσοφίας.

            Οι άγιοι Πατέρες είναι το φως του κόσμου. Ο άνθρωπος δεν είναι αυτόφωτος. Πηγή του πνευματικού φωτός είναι ο Θεός. Ο ανθρώπινος λόγος χωρίς το φωτισμό του Θεού, χωρίς τη θ. έλλαμψη είναι μικρός, αμφίβολος και φτωχός. Δεν έχει τη δυνατότητα να φωτίσει τα μεγάλα προβλήματα της ανθρώπινης ύπαρξης. Ο Χριστός, το φως το αληθινό, ήλθε στον κόσμο, και το φως του δε είναι αόριστο, αλλά συγκεκριμένο. Είναι ο ίδιος ο Ιησούς Χριστός που μετά την Ανάστασή Του έμεινε στην Εκκλησία, για να βιώνεται μυστηριακά από τους πιστούς της. Αυτό το θείο φως δέχθηκαν οι άγιοι Πατέρες και έστρεψαν με εμπιστοσύνη τον εαυτό τους προς αυτό κι έγιναν κι αυτοί οι μικροί και αδύναμοι, ο καθρέπτης που διήθλασε το θεϊκό φως μέσα στον κόσμο. Έγιναν οι στύλοι και το εδραίωμα της αλήθειας, το αληθινό φως του κόσμου και χειραγωγοί των  ανθρώπων προς τον Θεό. Ιδιαίτερα στην εποχή μας που δυσκολεύεται ν’ αναγνωρίσει τη χρησιμότητα του θείου αυτού φωτός, η παρουσία των αγίων Πατέρων είναι απαραίτητη και επωφελής.

            Εάν το υλικό φως διασώζει από περιπέτειες και ταλαιπωρίες και οδηγεί σε ασφάλεια την πορεία μας, το πνευματικό αυτό φως είναι εκείνο που δίνει νόημα και σκοπό στη ζωή μας. Το φως του Θεού φωτίζει τα πράγματα του παρόντος  για να γνωρίζουμε την πραγματική τους σημασία και το αληθινό τους νόημα. Καμία αλήθεια δεν είναι δυνατή χωρίς το φως του Θεού. Ο άνθρωπος πριν την ενσάρκωση του Θεού ζούσε στην άγνοια και το σκότος. Μιλούσε για αλήθεια και γνώση, αλλά βρίσκονταν έξω από την γνώση της αλήθειας. Είχε «σοφούς», αλλά δεν είχε άγιους Πατέρες. Είχε πληθώρα συγγραφέων, αλλά δεν είχε «στόματα του Λόγου». Μόνο μικρά σπέρματα, «κραυγές» αλήθειας έχει να παρουσιάσει στον αρχαίο κόσμο, που δεν μπορούσαν όμως να λυτρώσουν τον κόσμο.

            Βέβαια το πρόβλημα δεν βρίσκεται ούτε στην αναγκαιότητα του πνευματικού φωτός, ούτε στην χρησιμότητα της παρουσίας των αγ. Πατέρων. Αλλά το ζητούμενο ήταν και είναι το πώς αποκτάται αυτό το θείο φως.

            Η κάθοδος του θείου φωτός στην ψυχή μας είναι μία θεία έλλαμψη και αποκάλυψη. Φανερώνουν και αποκαλύπτουν τον Ιησού Χριστό. Μία απλή γνώση του θ. λόγου, η επιπόλαια ανάγνωση του ευαγγελικού ή πατερικού λόγου, ή η γνώση κάποιων γεγονότων της πίστεώς μας, δεν συνιστούν πνευματικό φωτισμό. Η γλώσσα του ευαγγελίου είναι μυστική. Δεν ταυτίζεται με τη γλώσσα του νου. Μπορεί με τα μάτια να διαβάζουμε το ευαγγέλιο, όμως η καρδιά μας είναι εκείνη που θα το κατανοήσει. Είναι αυτό που έλεγε ο κορυφαίος ορθόδοξος θεολόγος της Εκκλησίας μας π. Γ. Φλορόφσκι: «Το νόημα του ευαγγελίου δεν βρίσκεται στην ανάγνωση, αλλά στην κατανόηση». Δηλ. πώς θα το βιώνουμε μέσα στο χώρο της Εκκλησίας με τη συνδρομή της θ. χάριτος και την «τροφή» των αγίων Μυστηρίων με τη χειραγώγηση των  αγ. Πατέρων που γνώρισαν τη «γλώσσα του Πνεύματος», που μίλησαν με τον Θεό πριν αποφασίσουν  να μιλήσουν στους ανθρώπους για τον Θεό. Γιατί με τα άγια στόματά τους μίλησε ο ίδιος ο Θεός μέσα στην ιστορία.

            Μ’ όλα αυτά βέβαια δεν παραγνωρίζουμε την μελέτη και την ανάγνωση των Γραφών. Είναι χρήσιμη οπωσδήποτε η μελέτη των θ. αληθειών, όπως και η επαφή μας με την πατερική γραμματεία. Όλα αυτά όμως είναι ανάγκη να γίνονται με ταπείνωση και προσευχή και με ολοκληρωτική παράδοση στα χέρια και την αγάπη του Θεού.

            Το ευαγγέλιο μας παραγγέλλει να «περιπατούμε ως τέκνα φωτός». Στην καθημερινή μας ζωή δεν μπορούμε να κάνουμε βήμα με ασφάλεια χωρίς το φως του Χριστού. Η πλάνη και η παραπλάνηση είναι επακόλουθο του πνευματικού σκότους που έχει εσκύψει μέσα μας. Η ζωή μας θα θρηνούσε χαμένους οδοιπόρους, αν ο Θεός δεν μας χάριζε τον Θεάνθρωπο Λόγο Του.

            Ο πιστός είναι διπλά τυχερός. Διότι ενώ δέχεται το ίδιο το φως, συγχρόνως γίνεται οδηγός και φως «τοις εν σκότει»  μέσα στον κόσμο. «Ούτω λαμψάτω το φως υμών έμπροσθεν των ανθρώπων». Είναι ο Ιησούς Χριστός. Οι Πατέρες λάμπουν σ’ όλους τους αιώνες. Φωτίζουν και μας τους συγχρόνους και μας υπενθυμίζουν τη σωστή και σωτήρια δύναμη Του, αλλά και την υποχρέωση  να μεταδώσουμε από θέση πλέον λυχνίας το φως του Χριστού στην σκοτισμένη και παραπαίουσα εποχή μας.

            Με τη θεολογία των αγ. Πατέρων βλέπουμε τον άνθρωπο και τον κόσμο  στις πραγματικές τους διαστάσεις και δοξολογούμε το σαρκωμένο Λόγο του Θεού που σάρκωσε το αιώνιο μήνυμά Του σε σάρκινα  σύμβολα μεγάλης πνευματικής ακτινοβολίας, τους Πατέρες της Εκκλησίας μας. Τέτοιοι πνευματικοί οδηγοί είναι αναγκαίοι για τον μετασχηματισμό και τη μεταμόρφωση της κοινωνίας και του κόσμου.

Καλή Κυριακή

π. γ. στ.

Πηγή

ΚΥΡΙΑΚΗ Δ΄ ΜΑΤΘΑΙΟΥ Ευαγγέλιο: Μτ. 8, 5-13 ΤΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ, ΑΛΛΟΘΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΓΝΗΣΙΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΙΣΤΕΩΣ; π. Γερασιμάγγελος Στανίτσας

ΤΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ, ΑΛΛΟΘΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΓΝΗΣΙΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΙΣΤΕΩΣ;

          Εν ολίγοις

          Η σημερινή ευαγγελική διήγηση μας αναφέρει ένα ακόμα από τα θαύματα που επιτέλεσε ο Χριστός. Πρόκειται για το θαύμα της θεραπείας του δούλου του εκατόνταρχου της Καπερναούμ.

          Ποιος ήταν ο εκατόνταρχος; Το επάγγελμά του σημαίνει τον αξιωματικό του Ρωμαϊκού στρατού πού έχει υπό τις διαταγές του εκατό στρατιώτες. Πρόκειται λοιπόν για έναν μη Ισραηλίτη, για έναν άνθρωπο διαφορετικής θρησκείας-ειδωλολάτρη- με τον οποίο ο Χριστός έρχεται αντιμέτωπος. Ο εκατόνταρχος εκδηλώνει μία ισχυρή πίστη προς το πρόσωπο του Χριστού, χωρίς το επάγγελμά του να του δημιουργεί κανένα πρόβλημα ή πρόφαση, για να μην δεχθεί  την αξία της πίστεως ή ν’ αναγνωρίσει στο πρόσωπο του Χριστού τον απεσταλμένο του Θεού.

          Αυτό πρέπει να γίνει σοβαρό παράδειγμα προς όλους εμάς οι οποίοι χρησιμοποιούμε επιχειρήματα και μία καθησυχαστική λογικοφάνεια, για να δικαιολογήσουμε παρεκκλίσεις από την εφαρμογή του νόμου του Θεού. Γι’ αυτό και επιχειρούμε να καθησυχάσουμε τη συνείδηση μας προβάλλοντας την έμφυτη αδυναμία μας και τον κόσμο καθώς και το φρόνημα που τον χαρακτηρίζει.

          Έτσι, ορισμένες φορές οι δικαιολογίες μας στρέφονται προς το επάγγελμα που ασκούμε, ότι δήθεν φταίει η εργασία που κάνουμε, και γι’ αυτό η πίστη μας δεν είναι και τόσο θερμή και οι σχέσεις μας με το Θεό δεν είναι τόσο φιλικές και στενές.

          Είναι σωστή η δικαιολογία αυτή; Και βέβαια όχι, αν λάβουμε υπ’ όψη μας τη σημερινή ευαγγελική διήγηση. Κεντρικό πρόσωπο του σημερινού ευαγγελίου είναι ο εκατόνταρχος της Καπερναούμ. Ο ι. ευαγγελιστής δεν μας αναφέρει το όνομά του, όμως μας διάσωσε το ήθος του και την αξιοθαύμαστη πίστη του. Πλησιάζει τον Χριστό και ζητάει υγεία και ζωή για το δούλο του που κινδυνεύει να πεθάνει. Ο Κύριος προθυμοποιείται να επισκεφθεί το σπίτι του εκατόνταρχου, αλλ’ αυτός αρνείται αυτή την επίσκεψη με την δικαιολογία, ότι δεν κρίνει τον εαυτό του άξιο να μπει ο Χριστός στο σπίτι του. Μπροστά στο Χριστό ο εκατόνταρχος αισθάνεται τον εαυτό του αμαρτωλό, πιστεύει όμως, ότι αν ο Χριστός ήθελε μπορούσε να πραγματοποιήσει το θαύμα που του ζητά.

          Ο εκατόνταρχος παρακαλεί το Χριστό να θεραπεύσει όχι το παιδί του, αλλά το δούλο του. Σε μία εποχή που οι φτωχοί δούλοι θεωρούνταν άχρηστα «πράγματα», ο εκατόνταρχος δείχνει μία σπάνια στοργή και ενδιαφέρον για τον άρρωστο δούλο του. «Κύριε, ο παις μου βέβληται εν τη οικία παραλυτικώς, δεινώς βασανιζόμενος».

          Είναι ν’ απορεί κανείς πώς ένα σκληρό επάγγελμα, όπως είναι του στρατιωτικού, δεν επηρέασε τον συναισθηματικό του  κόσμο, ώστε η καρδιά του να φιλοξενεί  τέτοια αισθήματα στοργής και συμπάθειας για έναν δούλο!

          Αλλά εκείνο που προσελκύει περισσότερο το ενδιαφέρον μας από την ζωή του εκατόνταρχου είναι η πίστη του στο πρόσωπο του Χριστού. Ο εκατόνταρχος ζώντας μέσα σ’ ένα έθνος υπόδουλο στη ρωμαϊκή εξουσία έμεινε ανεπηρέαστος από την αλαζονεία της εξουσίας και διαφύλαξε την ανθρωπιά του. Γνώριζε ο ευγενής αυτός ρωμαίος στρατιωτικός την Ιουδαϊκή θρησκεία και έτσι προετοιμάστηκε να δεχθεί τον Χριστό ως θαυματουργό και σοφό διδάσκαλο κα υιό του Θεού.

          Η συμπεριφορά και το παράδειγμα του ευγενούς αυτού ρωμαίου εκατόνταρχου αποτελεί φωτεινό παράδειγμα για όλες τις γενιές των χριστιανών και καθοδηγητικό υπόδειγμα στη σχέση του επαγγέλματος και της θρησκευτικής πίστεως. Πολλοί που πίστευαν στο ευαγγέλιο δεν διαφοροποιήθηκαν στο θέμα του επαγγέλματός τους. Εξακολούθησαν να ασκούν τα συνηθισμένα επαγγέλματα για να συντηρηθούν, όπως λ .χ. ο απ.  Παύλος που ασκούσε το επάγγελμα του σκηνοποιού για να μην επιβαρύνει την χριστιανικές κοινότητες.

          Εξ άλλου στη χορεία των αγίων απαριθμούνται και στρατιωτικοί άγιοι οι οποίοι ανεδείχθησαν ήρωες και μάρτυρες της πίστεως, όπως οι Άγιοι Δημήτριος, Γεώργιος κ. α.

          Συνεπώς όσοι θέλουν να ζήσουν κατά Θεό δεν μπορούν να επικαλούνται τη φύση του  επαγγέλματος τους ως  ένα εμπόδιο για τη γνησιότητα της πίστεως τους. Για τους πιστούς το πρώτο «επάγγελμα» είναι πώς να τηρήσουν τις εντολές του Θεού, να είναι καλοί και συνεπείς χριστιανοί. Το επάγγελμα δεν είναι αυτοσκοπός, αλλά μέσον για να επιτευχθεί ο ύψιστος σκοπός της ζωής μας που είναι η σωτηρία μας. «Οι χριστιανοί επί γης διατρίβουν, αλλ’ εν ουρανώ πολιτεύονται».

          Ο χριστιανός δεν δίνει υπεροχική αξία σε κάποια επαγγέλματα, όμως το ευαγγέλιο  αποτρέπει τους πιστούς από κάποια επαγγέλματα τα οποία έρχονται σε αντίθεση με βασικά στοιχεία της πίστεώς μας. Ο χριστιανισμός τιμά και το ευτελέστερο επάγγελμα. Τιμά αυτόν που αγωνίζεται και κουράζεται για την προκοπή προπαντός του κοινωνικού συνόλου, αλλά τιμά και τον οδοκαθαριστή που εργάζεται για την υγεία όλων μας. Απεναντίας δεν έχει καμία εκτίμηση για όσους επιλέγουν επαγγέλματα με σκοπό μόνο και μόνο να πλουτίζουν εις βάρος των άλλων χρησιμοποιώντας κάθε μέσον θεμιτό και αθέμιτο καταπατώντας αρχές, συνείδηση, και κάθε έννοια δικαιοσύνης.

          Αν λοιπόν θέλουμε να είμαστε συνεργοί του Θεού, έχουμε τη δυνατότητα να εργασθούμε το οποιοδήποτε τίμιο επάγγελμά μας χωρίς  αυτό να γίνεται αφορμή και εμπόδιο για παρεκκλίσεις και παρασπονδίες από την πίστη μας, για να  κερδίσουμε το πολυπόθητο αγαθό, τη βασιλεία του Θεού.

Καλή  Κυριακή

π .γ. στ.      

π. Γερασιμάγγελος Στανίτσας

ΚΥΡΙΑΚΗ Γ΄ ΜΑΤΘΑΙΟΥ (Πέτρου και Παύλου) Ευαγγέλιο: Μτ. 6,13-19 π. Γερασιμάγγελος Στανίτσας

ΟΙ ΠΡΩΤΟΚΟΡΥΦΑΙΟΙ ΠΕΤΡΟΣ ΚΑΙ ΠΑΥΛΟΣ

          Εν ολίγοις

          Σήμερα η Εκκλησία μας επιτελεί την πάνσεπτη μνήμη των πρωτοκορυφαίων αποστόλων, Πέτρου και Παύλου. Η σημερινή ευαγγελική διήγηση έχει άμεση σχέση με την μεγάλη αυτή εορτή καθόσον αναφέρεται η ομολογία του Πέτρου εξ ονόματος όλων των αγίων Αποστόλων για την μεσσιανικότητα του Ιησού Χριστού.

          Ποιοι είναι αυτοί οι δύο απόστολοι του Χριστού;

          Ο απόστολος Πέτρος, αδελφός του πρωτοκλήτου Ανδρέα, κατάγονταν από τη Βηθσαϊδά της Γαλιλαίας. Δούλευαν συνεταιρικά μαζί με τους αλιείς τον Ιάκωβο και τον Ιωάννη, γιούς του Ζεβεδαίου. Ήταν άνθρωποι απλοϊκοί και αγράμματοι. Η κλήση τους στο αποστολικό αξίωμα έγινε σιγά-σιγά. Ο αδελφός του τον παρουσίασε στο Χριστό που του έδωσε το όνομα Κηφάς. «Εμβλέψας αυτώ ο Ιησούς είπεν. Συ ει «Σίμων ο υιός Ιωάννου συ κληθήσει Κηφάς ο ερμηνεύεται Πέτρος». Ο Πέτρος παρευρίσκονταν στο θαύμα της Κανά και μετά εγκαταστάθηκε στην Καπερναούμ μαζί με τον Ιησού. Η οριστική του κλήση στο αποστολικό αξίωμα έγινε μετά τη θαυμαστή αλιεία, όπως αναφέρει ο ευαγγελιστής Λουκάς.

          Στην κλήση του Χριστού ο Πέτρος υπακούει χωρίς προϋποθέσεις. «Περιπατών παρά την θάλασσα της Γαλιλαίας  είδεν δύο αδελφούς Σίμωνα τον λεγόμενον Πέτρον και τον αδελφόν αυτού…και λέγει αυτοίς, δεύτε οπίσω μου και ποιήσω υμάς αλιείς ανθρώπων. Οι δε ευθέως  αφέντες τα δίκτυα ηκολούθησαν αυτώ». Μαθητεύει πλησίον Του και στην Καισάρεια της Παλαιστίνης κάνει την μεγάλη ομολογία για τον Ιησού Χριστό. Στο ερώτημα του Χριστού: «Τι λένε οι άνθρωποι για μένα;», ο Πέτρος εξ ονόματος όλων των αποστόλων ομολογεί: «Εσύ είσαι ο Μεσσίας ο υιός του αληθινού Θεού». Και ο Χριστός πάνω σ’ αυτή την πέτρα της ομολογίας της πίστεως θεμελίωσε την Εκκλησία Του.

          O άλλος απόστολος, ο Παύλος, πριν γυρίσει στο χριστιανισμό ήταν ένας φανατικός εβραϊστής λάτρης των ιουδαϊκών παραδόσεων. Δίωκε με πάθος την Εκκλησία Του Χριστού και οργάνωνε διωγμούς εναντίον των   χριστιανών. Γεννημένος στην Ταρσό της Κιλικίας έλαβε σπουδαία μόρφωση και τις ικανότητές του τις διέθεσε για την υπεράσπιση της πατρώας θρησκείας, όχι βέβαια από μικροπρέπεια, αλλά από αληθινό ζήλο για την αξία της Μωσαϊκής θρησκείας.

          Όμως η δραστηριότητά του αυτή άλλαξε κατεύθυνση, όταν τον «συνέλαβε» ο αναστημένος Χριστός προς την Δαμασκό με το γνωστό όραμα. Κατηχήθηκε και βαπτίστηκε και έγινε όργανο και σκεύος εκλογής για να κάνει το όνομα του Χριστού γνωστό στα έθνη. Εργάστηκε με ζήλο και αυταπάρνηση περισσότερο απ’ όλους τους αποστόλους όπως αναφέρει ο ίδιος στην Α΄ Κορινθ. 15,10.    

Με τις αποστολικές του περιοδείες  έφερε το κήρυγμα του ευαγγελίου στις εσχατιάς της Δύσεως μέσα από ανείπωτες δυσκοίλιες, κινδύνους  και περιπέτειες. «Τα κατά πόλη δεσμά και τας θλίψεις», ή «τους αγώνας και τας βασάνους δια Χριστόν» ποιος μπορεί να διηγηθεί; Αγωνίστηκε για να κάνει τον ακρογωνιαίο λίθο τον Ιησού Χριστό στις ψυχές του καθενός για να υψωθεί το οικοδόμημα του Θεού, η Εκκλησία. Ο Παύλος υπήρξε μόνος από τους απόστολος που δεν βαπτίσθηκε. Οι άλλοι απόστολοι λούσθηκαν με το Άγιο Πνεύμα την ημέρα της Πεντηκοστής.

          Αυτό λοιπόν το ευλογημένο αποστολικό ζευγάρι σαγήνευσε και έφερε στην ποίμνη του Χριστού «πόλεις και νήσους». Ο Πέτρος έγραψε δύο καθολικές επιστολές, ο δε Παύλος δεκατέσσαρες που περιλαμβάνονται στον κανόνα της Κ. Διαθήκης.

          Ο Χριστός για τους αγώνες τους τούς βράβευσε. Τον μεν Πέτρο τον έκανε υπέρτερο των αγγέλων, κριτή και σύνεδρο κατά τη Β΄ παρουσία. Του έδωσε την εξουσία του «δεσμείν και λύειν», τον δε Παύλο τον ανύψωσε μέχρι τον παράδεισο, ενώ ήταν ακόμα εν ζωή.

          Αυτοί οι δύο πρωτοκορυφαίοι απόστολοι αποτελούν το καύχημα της Εκκλησίας και στηρίγματα της σταθερότητας (Πέτρου) και της σοφίας (Παύλου). Η Εκκλησία μας λέγεται Καθολική, γιατί οικοδομήθηκε στο θεμέλιο των αγίων Αποστόλων με ακρογωνιαίο λίθο τον Ιησού Χριστό και τηρεί απαρέγκλιτα τις παραδόσεις και την αποστολή.

          Τέλος, ο Χριστός έδωσε υπόδειγμα σε όλους το υπόδειγμα του Πέτρου που τον αρνήθηκε και μετανόησε και του Παύλου που τον πολέμησε, αλλά έγινε δικός του. Η μετάνοια είναι πράξη μεγαλοσύνης των μεγάλων ανδρών της χριστιανικής πίστεως. Και η επιστροφή στην Εκκλησία είναι ένα διαχρονικό γεγονός μέσα στην ιστορία του χριστιανισμού.

Καλή Κυριακή

π .γ. στ.

π.Γερασιμάγγελος Στανίτσας

ΓΕΝΕΣΙΟΝ ΑΓ. ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ, Ευαγγ. Λκ. 1,1-25, 57-68,76-80

                 

Σήμερα η Εκκλησία μας γιορτάζει το Γενέσιον του Τιμίου Προδρόμου. Σ’ ένα ύμνο της Στ΄ Ωδής ο ιερός υμνογράφος προσφέρει ένα καίριο χαρακτηρισμό του:

                        « προφητών σε σφραγίδα γινώσκομεν,

                        Ως Παλαιά και Καινής μεσιτεύσαντα,

                        Και βαπτιστήν και πρόδρομον

                        Του Σωτήρος Χριστού καταγγέλλομεν»

Ο Άγ. Ιωάννης ο Πρόδρομος στάθηκε πάντα μία θαυμαστή για κάθε πιστό μορφή αγίου, αλλά και μία τραγική προφητική φυσιογνωμία. Η γέννηση του έγινε με τη χάρη του Θεού και η σύλληψη του ευαγγελίστηκε, όπως αναφέρει ο ευαγγελιστής Λουκάς, στον πατέρα του Ζαχαρία, μέσα στο Ναό την ώρα που πρόσφερε θυμίαμα. Εκεί ακούει κατάπληκτος, ότι η στείρα γυναίκα του Ελισάβετ θα γεννήσει γιο « και καλέσεις το όνομα αυτού Ιωάννην. Και έσται χαρά σοι και αγαλλίασις και πολλοί επί τη γεννήσει αυτού χαρήσονται και έστι μέγας ενώπιον του Κυρίου».

Και πράγματι ο Πρόδρομος γεννήθηκε « εκ των στειρωτικών λαγόνων» της Ελισάβετ, λύνοντας ταυτόχρονα και την αφωνία του Ζαχαρία. Ακόμη όταν βρίσκονταν μέσα στη κοιλιά της Ελισάβετ και σκίρτησε, προφήτεψε τη σάρκωση του Θ. Λόγου, στην παρθενική γαστέρα της Θεοτόκου.

Χωρίς να γνωρίσει την αμαρτία του κόσμου ο Πρόδρομος τραβάει νέος προς την έρημο όπου ζει με φοβερή άσκηση τρεφόμενος με ακρίδες και μέλι άγριο, σαν να ήταν πτηνό. Εκεί στην έρημο μέσα στο μεγάλο καμίνι τη δοκιμασίας που δοκιμάζονται οι μεγάλοι άγιοι, αρχίζει τι κήρυγμα της μετάνοιας. Βροντοφωνάζει, ότι «ήγγικεν», πως έφτασε και είναι κοντά η βασιλεία των ουρανών, εννοώντας το Χριστό, που ερχόταν κοντά του και ο οποίος σαν θεός που ήταν « έμπροσθέν του γέγονεν».

Δεν δειλιάζει να κηρύττει και να ελέγχει προς όλες τις κατευθύνσεις, κτυπώντας και την παρανομία του βασιλιά Ηρώδη έστω κι’ αν αυτό θα του κόστιζε τη ζωή του.    

Ο άγ. Ιωάννης ο Βαπτιστής είναι η πιο αποπνευματοποιημένη μορφή της βυζαντινής αγιογραφίας. Ιστορείται σύμφωνα με τον αγ. Νικόδημο τον Αγιορείτη: « ήταν κατά την σωματικήν θεωρίαν άγριος και φοβερός και ανόμοιος με τους άλλους ανθρώπους, δια την πολυχρόνιον εν ταις ερήμοις διατριβήν είχε κεκαυμένον υπό του ηλίου το πρόσωπον. Ατός ήταν λεπτός εις το σώμα και τόσον λεπτούς είχε τους βραχίονες και τα πλευρά, ώστε εφαίνετο ως αράχνη. και τα σκέλη του παρομοίαζαν με τα σκέλη των ακρίδων. Η ομιλία του ήταν τραχεία εν ταυτώ και γλυκεία, τραχεία μεν δια το ονειδιστικόν, γλυκεία δε δια τα κήρυγμα της μετανοίας. Και δια να είπω καθολικώς, καθώς ήταν η τροφή του Ιωάννη μέλι άγριον, ούτω και η διδασκαλία του ήτο σμιγμένη με γλυκύτητα και με σκληρότητα».

Ακριβώς σ’ αυτή την παράδοση των αγ. Πατέρων στηρίζεται και η σημερινή ορθόδοξη αγιογραφία και εικονογραφία του αγ. Προδρόμου.

Ο άγ. Ιωάννης ο Πρόδρομος είχε πολλά ονόματα στην Αγ. Γραφή και την παράδοση της Εκκλησίας μας. Στην Π. Δ. προφητικά ονομάζεται  « φωνή βοώντος εν τη ερήμω», κατά τον προφήτη Ησαία, Απ’ αυτή την προλείανση κα προετοιμασία του δρόμου του Κυρίου ονομάστηκε και « πρόδρομος», η « φωνή του Λόγου», ο « λύχνος του Φωτός», ο «Εωσφόρος» ( αυγερινός) του Ήλιου», « φίλος του Νυμφίου» κ.α.

Ο άγ. Ιωάννης είναι από τους ποιο αγαπημένους αγίους της ορθοδοξίας. Κάθε χωριό και πολιτεία θα έχει από ένα εκκλησάκι ή ένα μεγαλοπρεπή Ι. Ναό αφιερωμένο στον Τ. Πρόδρομο. Και τον τιμούν με πολλή ευλάβεια κάνοντας ακολουθίες, αγρυπνίες, λειτουργίες, πανηγύρια στην ιερά μνήμη του, γιατί βρίσκεται κοντά στον Χριστό και τη Θεοτόκο Μητέρα Του. Γιατί κάνει θαύματα σ’ όποιον ζητάει με πίστη τη μεσιτεία, την ικεσία και την πρεσβεία του προς τον Χριστό.

Αλλά και όσοι μελετούν το συναξάρι του διδάσκονται πως πρέπει να είναι αγνοί, καθαροί, με παρρησία και με διάθεση να εκπληρώνουν την αποστολή τους όπως έκανε εκείνος.

Ακόμη διδάσκονται πως πρέπει να κοσμούνται από την αγία αρετή της ταπείνωσης, όπως εκείνος, που ενώ άκουγε από το στόμα του Χριστού, πως κανείς άλλος δεν γυναίκα τόσο μεγάλος, όσο ο Ιωάννης, αυτός έλεγε σ’ αυτούς που τον άκουγαν: « δεν είμαι εγώ ο Χριστός, ούτε ο Μεσσίας, ούτε ο Ήλιος της δικαιοσύνης. Εκείνος που έρχεται δεν είμαι άξιος ν σκύψω και να λύσω τον ιμάντα των υποδημάτων του.  Αν ο Πρόδρομος   έσκυβε πιο χαμηλά από τα υποδήματα του Κυρίου, γιατί δεν θεωρούσε τον εαυτό του άξιο, εμείς πόσο χαμηλά θα πρέπει να σκύψουμε και πόσο πιο ταπεινά πρέπει να έχουμε τον εαυτό μας!

Παρ’ όλα αυτά ο Πρόδρομος όμως είναι το « ουκ έξεστι σοι έχειν την γυναίκα του αδελφού σου». Δηλ. μετά τον Βαπτιστή Πρόδρομο έρχεται ο άφοβος ελεγκτής Πρόδρομος. Πόσα « ουκ έξεστι σοι..» δεν βροντοφωνάζει και σήμερα στον καθένα μας ξεχωριστά: στο γιο και τη κόρη για την άστατη ζωή το στον πατέρα και τη μητέρα για την απρόσεκτη και ένοχη αμέλεια του, στον κακό εργοδότη , στο μαθητή και το δάσκαλο, τον  μορφωμένο και τον αμόρφωτο που καταπατούν τον ευαγγελικό νόμο και το δίκαιο για τα αμαρτωλά συμφέροντα τους.

Η μορφή του τιμίου προδρόμου σ’ όλους έχει κάτι να πει  από ένα ή περισσότερα ελεγκτικά λόγια.

Εκείνο που χρειάζεται         είναι ν’ ανοίξουμε τα αυτιά μας για ν’ ακούσουμε το λόγο του και να εμπνευσθούμε από την αγία και αγνή ζωή του. Γιατί έτσι όπως πορευόμαστε μακριά από το δρόμο του Θεού, η τραγική φωνή του μεγάλου αγίου  ερημίτη, αυτός δεν θα ηχεί, παρά ως « φωνή βοώντος εν τη ερήμω».

Τέλος ο άγ. Ιωάννης με τη ζωή και το έργο του  συνέχισε το έργο τω προφητών της Π.Δ. Κήρυξε τον ερχομό του Μεσσία, τους κάλεσε να μετανοήσουν , πολύ καλά και τη δική του τους έδειξε τρόπους ν’ αλλάξουν τη ζωή τους. Ακόμη έκρινε τους θρησκευτικούς ηγέτες καθώς και τη διαφθορά τους με  αποτέλεσμα να βρει μαρτυρικό τέλος.

Έζησε την ίδια εποχή με τον  Ιησού Χριστό και αξιώθηκε να τον δείξει στους ανθρώπους. Όμως γνώριζε πολύ καλά και τη δική του αποστολή και τη σχέση του με τον Μεσσία Χριστό. Τέλος οι ορθόδοξοι χριστιανοί αναγνωρίζοντας αυτή τη σχέση το προδόμου με τον Χριστό, τον τιμούν ιδιαίτερα και τοποθετούν την εικόνα του δίπλα στην εικόνα του Χριστού στο τέμπλο του Ι. Ναού.

π.γ.στ

π. Γερασιμάγγελος Στανίτσας

Κυριακή Β” Ματθαίου (Ματθ.4,18-23) π.Γερασιμάγγελος Στανίτσας

Η ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

Ο Χριστός παραδίδει το ευαγγέλιό του στους Αποστόλους, τους οποίους κάνει αλιείς των ανθρώπων. Συνεργός στο έργο αυτό είναι το Αγ. Πνεύμα, το οποίο αποκαλύπτει στους Αποστόλους το μυστήριο του Χριστού και τους φωνάζει να το μαρτυρήσουν στον κόσμο. Σε άλλο σημείο της Αγ. Γραφής γίνεται πάλι λόγος, ότι άλλοι απόστολοι σπέρνουν την θεία σπορά και άλλοι την ποτίζουν. Ωστόσο εκείνος που αυξάνει την σπορά είναι ο Θεός .

Το έργο της ιεραποστολής ολοκληρώνεται με την εγκατάσταση της εκκλησιαστικής Ιεραρχίας, που είναι και αυτό έργο του Αγ. Πνεύματος .

Η ιεροσύνη είναι διακονία που δόθηκε από τον Θεό στους ιερείς ως θείο χάρισμα. Και ενώ ασκείται στη γη ανήκει στην τάξη των επουράνιων. Γι’ αυτό το ιερατικό αξίωμα χαρακτηρίζεται «αγγελικό».

Το λειτούργημα της ιεροσύνης δεν το ίδρυσε ούτε άγγελος, ούτε καμία άλλη κτιστή δύναμη, αλλά αυτός ο Παράκλητος. Και ενώ οι ιερείς είναι αδύναμοι άνθρωποι, το Άγ. Πνεύμα τους κατέστησε ικανούς να επιτελούν αγγελικό έργο. Το ύψιστο έργο της τελέσεως της Θ. Ευχαριστίας και των ιερών μυστηρίων τελετουργεί το Αγ. Πνεύμα δια των χειρών και της γλώσσας των ιερέων. (Ν. Καβάσιλας )

Ο Άγ. Σιλουανός μπροστά στο αξίωμα του ιερουργού έλεγε «Αν θα έβλεπαν οι άνθρωποι σε ποια δόξα λειτουργεί ο ιερέας, θα έπεφταν καταγής μπροστά στο όραμα αυτό. Κι αν ο ίδιος ο ιερέας έβλεπε την εικόνα του, σε ποια ουράνια δόξα βρίσκεται όταν λειτουργεί, τότε θα γινόταν μεγάλος ασκητής και θα αγωνιζόταν να μην λυπήσει ποτέ την χάρη του Αγ. Πνεύματος που ζει μέσα του .

Ο επίσκοπος είναι ο φύλακας της αποστολικής παραδόσεως .

Το χάρισμα της αλήθειας που αποδίδει ο Αγ. Ειρηναίος στους επισκόπους, δεν αποτελεί ατομικό χάρισμα του επισκόπου, αλλά θεωρείται ως η αυθεντική έκφραση της υπ’ αυτού αποστολικής παραδόσεως που βιώνεται από την εκκλησία και αποδεικνύεται με την αδιάκοπη αποστολική διαδοχή του επισκόπου .

Ο επίσκοπος θεωρείται ως αντιπρόσωπος του Χριστού στην Εκκλησία, όχι με την έννοια της νομικής, αλλά της παραστατικής εκπροσωπήσεως, γιατί η εκκλησία δεν αντιπροσωπεύει τον Χριστό, είναι ο Χριστός επί της γης « ὅπου ἄν φανῇ ὁ ἐπίσκοπος , ἐκεῖ καί τό πλῆθος ἐστίν, ὥσπερ ὅπου ἄν ῇ Χριστός, ἐκεῖ καί ἡ καθολική ἐκκλησία» (αγ. Ιγνάτιος ). Γι αυτό και ο επίσκοπος αποτελεί την ορατή κεφαλή του σώματος του Χριστού σε κάθε τοπική εκκλησία .

Ποιος γνωρίζει σήμερα, όταν ο επίσκοπος εισέρχεται στο ναό να λειτουργήσει, ότι το γεγονός αυτό είναι ένα μέγα τελετουργικό γεγονός, διότι εικονίζει τον ερχομό του Χριστού στον κόσμο; ( Α και Β παρουσία Του )-(Αγ. Μάξιμος ομολογητής )

Η ενότητα του επισκόπου με την τοπική εκκλησία στηρίζεται στο πρότυπο της ενότητας του Ιησού Χριστού με την εκκλησία και γι αυτό ο Άγ. Ιγνάτιος ο Θεοφόρος παραγγέλλει στους πιστούς ότι « ὁ Κύριος ἄνευ πατρός οὐδέν ἐποίησεν, ἠνωμένος ὤν, οὔτε δι’ ἐαυτού , οὔτε διά τῶν ἀποστόλων , οὔτε καί ἡμεῖς ἄνευ τοῦ ἐπισκόπου καί τῶν πρεσβυτέρων μηδέν πράσσετε …» αλλά « ὑποτάγητε τοῦ ἐπισκόπου καί ἀλλήλοις ὡς ὁ Χριστός τῷ Πατρί κατά σάρκα , καί οἱ ἀπόστολοι ταῷ Χριστῷ καί ταῷ Πατρί καί τῷ Πνεύματι , ἵνα ἡ ἕνωσις ἡ σαρκική τε καί πνευματική».

Ας προσευχόμαστε για τους ποιμένες μας, λοιπόν και ας παρακαλάμε το Θεό να μας χαρίζει πνεύμα αληθείας και υπακοής προς εκείνους οι οποίοι ιερουργούν το μυστήριο της Θ. Οικονομίας .

ΚΥΡΙΑΚΗ Γ΄ ΝΗΣΤΕΙΩΝ (Σταυροπροσκυνήσεως) Ευαγγέλιο : Μρκ. 9,17-31 π. Γερασιμάγγελος Στανίτσας

ΤΟ ΝΟΗΜΑ ΤΗΣ ΑΥΤΑΠΑΡΝΗΣΗΣ

            Εν ολίγοις

            Ο Τίμιος Σταυρός που προβάλλεται σήμερα στη μέση της Εκκλησίας αποβλέπει στην ενίσχυση των πιστών στην πορεία τους προς το Πάσχα.

            Η αποδοχή του Σταυρού σημαίνει απάρνηση του εαυτού μας και του κόσμου χάρη της αλήθειας και της αγάπης του Θεού και των εν Χριστώ αδελφών.

            Ο Χριστός προ δύο και πλέον χιλιάδων χρόνων προσκάλεσε εν ελευθερία όλους όσους θέλουν να Τον ακολουθήσουν, ν’ αρνηθούν τον εαυτό τους και ν’ ακολουθήσουν το δρόμο της θυσίας. Ο ίδιος έκανε την αρχή. Θυσιάστηκε και περιμένει να εμφανισθούν κι άλλοι συνοδοιπόροι στην πορεία προς το πάθος.

            Στην αρχή τον ακολούθησαν μερικοί. Σήμερα βαδίζει σχεδόν μόνος. Όχι βέβαια γιατί δεν υπάρχουν κάποιοι που εκούσια θέλουν να υποβληθούν σε στερήσεις χάρη του Χριστού, όπως νομίζουν. Αλλά γιατί  πολλοί δεν δέχονται να στερηθούν κάτι χάρη των άλλων. Κι’εδώ ακριβώς βρίσκεται και η παρεξήγηση.

            Αυταπάρνηση, ναι. Αλλά χάρη ποίου ή ποίων;

            Πράγματι. Μπορεί να υπάρχουν κάποιοι που με προθυμία δέχονται να στερηθούν κάτι, αλλά συνήθως το κάνουν για το δικό τους και μόνο συμφέρον. Λ. χ. για να προαχθούν στην αρετή και να φαίνονται ενάρετοι. Αυτού του είδους η αυταπάρνηση, αν πετύχει, είναι βέβαια κάτι το αξιόλογο, όμως το κατόρθωμα  αυτό αρμόζει σ’ όσους ακολουθούν τη στωική φιλοσοφία.  Αν θέλουν  όμως ν’ ακολουθήσουν τον Ιησού Χριστό, αυτό δεν είναι αρκετό, δεν φθάνει. Γιατί όπως γράφει ο απ .Παύλος , μπορεί κανείς ν’ απαρνηθεί όλα τα υπάρχοντα του, ακόμα και να θυσιασθεί, κι όμως να μην έχει ανταποκριθεί στην πρόσκληση του Χριστού, την οποία συνεχίζει να μας απευθύνει.

            Αν οι απαρνήσεις που πετύχαμε γίνονται για να πετύχουμε κάτι για τον εαυτό μας, τότε αυτό είναι εγωισμός, γιατί γίνεται χάρη του εγώ. Ακόμη κι αν γίνεται ν’ αποκτήσουμε έστω και κάτι το πνευματικό-ακόμη και την αιώνια ζωή- αν γίνεται για τον εαυτό μας και μόνο, ακόμη και τότε παραμένουν ξένες προς το Χριστό και το ευαγγέλιό Του.  

            Ο Χριστός ζητεί ν’ απαρνηθούμε τον εαυτό μας και να θυσιαζόμαστε χάρη των άλλων και όχι να θυσιάζουμε και να χρησιμοποιούμε άλλους για να προβάλλονται οι εγωιστικές μας επιδιώξεις και να εισπράττουμε τα ανάλογα ωφελήματα.

            Ας γνωρίζουμε, ότι ο Χριστός δεν θυσιάστηκε για να κερδίσει κάτι  για τον εαυτό Του, αλλά «χάριν ημών». Ανυψώθηκε στο ικρίωμα του σταυρού «ίνα ημείς ταις αμαρτίαις απογενόμενοι τη δικαιοσύνη ζήσωμεν». Δηλ. για ν’ αποξενωθούμε εμείς από τις αμαρτίες μας και μετά να ζήσουμε σύμφωνα με το νόμο του Θεού.

            Την ίδια συμπεριφορά ακολούθησε και ο απ. Παύλος που μας προτρέπει να γίνουμε μιμητές του Χριστού, όπως εκείνος. Ο Παύλος υπέβαλε τον εαυτόν του σε ποικίλες στερήσεις και περιπέτειες και κινδύνους και στερήσεις, για να μην σκανδαλίσει κάποιον από τους αδελφούς. Χαρακτηριστικά αναφέρει: «Ηυχόμην γαρ αυτός εγώ ανάθεμα είναι, από του Χριστού υπέρ των αδελφών μου».(Ρωμ. 9,3). Αυτή είναι απάρνηση του εαυτού μας: Αποξένωση από το εγώ μας, από τον εαυτό μας, στερήσεις, περιπέτειες, θυσία υπέρ των άλλων. Όταν σκοπός της ζωής μας δεν είναι ο εαυτός μας, αλλά οι άλλοι, τότε ακολουθούμε αληθινά το Χριστό και είμαστε άξιοι μιμητές Του.

            Κοντολογίς η απάρνηση του εαυτού μας και η άρση του σταυρού του Χριστού δεν προβάλλεται σε θεωρητικό επίπεδο. Έχει και την πρακτική του πλευρά. Ο πιστός καλείται, ενώ γνωρίζει καλά τα συμφέροντά του, ενώ γνωρίζει τις νόμιμες απαιτήσεις της ζωής, τα νόμιμα δικαιώματα του, στην προσωπική και κοινωνική του ζωή, να τολμά εν ονόματι του Χριστού την απέκδυση όλων αυτών χάριν των αδελφών, των άλλων. Βλέπετε, ότι η λογική του Χριστού ξεπερνάει τη λογική του εγώ και του κόσμου τούτου.

            Είναι σίγουρο, ότι η εικόνα της ανθρωπότητας θα ήταν διαφορετική αν όλοι οι άνθρωποι είχαν ανταποκριθεί μ’ αυτόν τον τρόπο στην πρόσκληση του Κυρίου και είχαμε νεκρώσει και σταυρώσει τον εαυτό μας χάριν των άλλων. Και οι ευκαιρίες είναι πολλές στην καθημερινή μας ζωή που μπορούν να φθάσουν ακόμη και μέχρι τη θυσία.

            Για να εξυγιανθεί η ατμόσφαιρα της σύγχρονης κοινωνίας από τη δυσωδία των εγωκεντρικών λυμάτων, είναι ανάγκη να αναβιώσει η απάρνηση του εαυτού μας και να άρουμε τον σταυρό του  Χριστού και ν’ ακολουθήσουμε το δρόμο της θυσίας. Και τούτο για να μην δώσουμε το δικαίωμα σε κανέναν να θεωρεί την χριστιανική πίστη ως υπόθεση αργόσχολων και απόμαχων οραματιστών. Οφείλουμε όσοι λέμε ότι ακολουθούμε τον Χριστό, ν’ αρχίσουμε πρώτοι εμείς να παίρνουμε σοβαρά την σημερινή πρόσκληση του Χριστού και ν’ αποφασίσουμε να ακολουθούμε το δρόμο της αληθινής απάρνησης και της θυσίας χάριν των αδελφών μας.  

            Βέβαια ο δρόμος είναι σκληρός και δύσκολος, γιατί απαιτεί εσωτερικές και εξωτερικές συγκρούσεις και αιματηρές προσπάθειες. Αλλά αυτός είναι ο μόνος υγιής και σωτήριος δρόμος που οδηγεί τον άνθρωπο και τον κόσμο στην καινούργια πραγματικότητα που εγκαινίασε ο Ιησούς Χριστός και μας κάλεσε να Τον ακολουθήσουμε με πνεύμα ταπείνωσης και αγάπης.

Καλή Κυριακή

π. γ. στ.

π. Γερασιμάγγελος Στάνιτσας

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΤΥΡΟΦΑΓΟΥ Ευαγγέλιο : Μτθ. 6,14-21 π.Γερασιμάγγελος Στανίτσας

Η ΑΣΚΗΤΙΚΗ ΦΥΣΙΟΓΝΩΜΙΑ ΤΗΣ Μ. ΣΑΡΑΚΟΣΤΗΣ

            Εν ολίγοις

            Βρισκόμαστε στο τέλος του πρώτου μέρους του κατανυκτικού Τριωδίου και από αύριο εισερχόμαστε στο δεύτερο μέρος του, τη Μ. Σαρακοστή που θα τελειώσει το Μ. Σάββατο. Η Εκκλησία μας δίδαξε την αρετή της ταπεινοφροσύνης, μας βεβαίωσε για τη σωτήρια μετάνοια και μας πρόβαλλε το λόγο για την επιστροφή μας  στο Θεό εν αναμονή της Β΄ Παρουσίας του Κυρίου.

            Και στις τέσσαρες Κυριακές τα ευαγγέλια απευθύνονται σε μας ως μελών της εκκλησιαστικής κοινότητας. Σήμερα ακούσαμε συγκεκριμένες οδηγίες για την νηστεία και τη σχέση μας με τους άλλους ανθρώπους, για τη συγχωρητικότητα και τον θησαυρισμό.

            Ιδιαίτερα αυτό το τελευταίο είναι μία μεγάλη παγίδα για τον πιστό, γιατί εύκολα ξεγελιέται και μεταβάλλει την πορεία του σε αδιέξοδο. Και εδώ βρίσκεται το ερώτημα πού βρίσκεται ο θησαυρός του ανθρώπου. Εδώ φαίνεται πόσο βαθιά είναι ριζωμένος ο χριστιανισμός μας, γιατί η καρδιά μας βρίσκεται εκεί , όπου βρίσκεται και ο θησαυρός μας, λέει ο Κύριος.

            Στην εποχή μας επικρατεί η αντίληψη, ότι η ευτυχία του ανθρώπου βρίσκεται στην απεριόριστη αύξηση της καταναλωτικότητας ως μοναδικού στόχου της κοινωνικής ζωής και προβάλλεται με κάθε τρόπο η οικονομική ανάπτυξη. Πρόκειται για μία νοοτροπία που δημιούργησε ένα υλιστικό τρόπο ζωής και διέστρεψε κάθε έννοια ηθικής. Η μεγιστοποίηση του κέρδους γίνεται πλέον το ιδανικό που κατευθύνει την ατομική και κοινωνική ζωή του ανθρώπου. Γίνεται όμως και το μέσον που διαφθείρει την ηθική ποιότητά του. Έτσι η κοινωνία μεταβάλλεται σ’ ένα τεράστιο καταναλωτικό μηχανισμό και ο άνθρωπος είναι ένα από τα εξαρτήματά του. Η οικονομική ζωή αυτονομείται, ενώ η πνευματική ζωή συμπνίγεται και ο άνθρωπος ευτελίζεται μέσα στον ατομοκεντρισμό του.

            Όμως το σημερινό ευαγγέλιο μας προτείνει μία διαφορετική συμπεριφορά λέγοντας μας: «Μη θησαυρίζετε θησαυρούς επί της γης». Αντίθετα «θησαυρίζετε δε υμίν θησαυρούς εν ουρανώ». Και μας προσκαλεί να μπούμε στον καλό αγώνα της πίστης με την άσκηση των αρετών, της προσευχής και της νηστείας και της άρνησης του επίγειου θησαυρισμού.

            Η Εκκλησία μας στην άσκηση είδε το αντίδοτο της αποξένωσης του ανθρώπου από το Θεό και η έμπρακτη άρνηση της αμαρτίας θα λέγαμε ότι είναι η αποκατάσταση της πνευματικής υγείας του ανθρώπου. Με τη στέρηση των τροφών και των ανέσεων ο χριστιανός ασκεί τη θέλησή του, καταπολεμά τα πάθη του και κυριαρχεί στις αισθήσεις του και αποκρούει το νόμο της αμαρτίας, ενώ η υλική άνεση προκαλεί πνευματική παράλυση και ταλαιπωρεί τον άνθρωπο.

            Είναι λυπηρό να παρασύρεται ο πιστός από το πνεύμα της εποχής  ικανοποιώντας περιττές ανάγκες. Καλείται να κυριαρχείται από τη δύναμη της αγάπης και το ασκητικό πνεύμα της ορθοδοξίας, το οποίο είναι συγχρόνως και δημιουργικό. Σέβεται τη δημιουργία, την προστατεύει, ενώ ο καταναλωτισμός καταστρέφει την κτίση και συμβάλλει στην αλλοτρίωση του ανθρώπου. Οπότε αν έτσι έχουν τα πράγματα δεν μπορούμε να θεωρούμε το ασκητικό πνεύμα σαν κάποιο είδος πολυτελείας, ούτε ως επιλογή κάποιας μερίδας πιστών, των μοναχών. Όταν η Εκκλησία προβάλλει τους ασκητές και ερημίτες ως πρότυπα ζωής, αποβλέπει στην καλλιέργεια παρόμοιου πνεύματος  και στάση ζωής σε όλους τους πιστούς.

            Μέσα σ’ αυτή την προοπτική μπορούμε να εντάξουμε και τη νηστεία ως ασκητικού μέσου που παίζει σπουδαίο ρόλο στην πνευματική μας ζωή. Η νηστεία ακόμη και ως ασιτία, ήταν γνωστή από την αρχή στην Εκκλησία. Ο ίδιος ο Χριστός νήστεψε και σύστησε τη νηστεία ως μέσον καταπολέμησης των παθών. Στη συνέχεια η Εκκλησία συνέδεσε τη νηστεία με την ελεημοσύνη και ο λόγος είναι  προφανής. Αυτό που στερούμαι εγώ το προσφέρω στον άλλο που το έχει ανάγκη.

            Κατά συνέπεια το ασκητικό πνεύμα στην Εκκλησία συνδυάζεται με την αγάπη προς τον συνάνθρωπο, που συνεπάγεται φροντίδα για την επίλυση των προβλημάτων του σε προσωπικό και συλλογικό επίπεδο. Ένας τέτοιος θεσμός είναι η Μ. Σαρακοστή. Δεν είναι απλά μία λειτουργική περίοδος, αλλά ένας τρόπος και πρόταση ζωής με έντονη ασκητική φυσιογνωμία. Θα ήταν φοβερή αμέλεια ν’ αφήσουμε αναξιοποίητο αυτόν τον πνευματικό και ηθικό πλούτο που μας προσφέρει η Εκκλησία και η παράδοση της ορθοδοξίας.

            Καλή Σαρακοστή

            π. γ. στ.

π.Γερασιμάγγελος Στανίτσας