ΚΗΡΥΓΜΑ ΣΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΕΛΩΝΟΥ ΚΑΙ ΦΑΡΙΣΑΙΟΥ

Με τη σημερινή Κυριακή του Τελώνου και Φαρισαίου, ανοίγει τις πύλες της, αγαπητοί μου, η κατανυκτική περίοδος του Τριωδίου. Πρόκειται για μία πνευματική πορεία, που διέπει την ζωή της Εκκλησίας μας, μέχρι και το Σάββατο του Λαζάρου και μάς καλεί σε συνεχή εσωτερική ανάβαση, πάνω στα ίχνη της Ορθόδοξης πνευματικότητας, όπως αυτά θαυμαστά αποκαλύπτονται στις Ευαγγελικές περικοπές της περιόδου. Σήμερα θα σταθούμε στους πνευματικούς αναβαθμούς, που καλούμαστε να ανεβούμε τις τέσσερις πρώτες Κυριακές του Τριωδίου, πριν εισέλθουμε στην μοναδική περίοδο της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής. Η σημασία του Τριωδίου είναι ιδιαίτερη και καθοριστική στον Εκκλησιαστικό βίο. Ο Γέροντας Αιμιλιανός Σιμωνοπετρίτης ομολογεί ότι «και μόνον η ύπαρξις του Τριωδίου αποδεικνύει την πνευματικότητα της Εκκλησίας μας, την χαρισματική αποστολή Της, τον υπερβατικό χαρακτήρα Της – ταυτόχρονα δε και τόσο ανθρώπινο – και τον εσχατολογικό ορίζοντα, τον οποίο ανοίγει ενώπιόν μας. Ο άνθρωπος που καταφέρνει να ζήσει το Τριώδιο είναι αδύνατον να μη γίνει πνευματικός άνθρωπος»

Ο πρώτος σταθμός, τον οποίο καλούμαστε να κατακτήσουμε στο Τριώδιο και κατ’ επέκτασιν στην πνευματική μας ζωή, είναι η ταπείνωση, όπως αυτή αποκαλύπτεται στο πρόσωπο του τελώνη της σημερινής Ευαγγελικής διήγησης. Η υμνολογία της ημέρας μάς καλεί να ταπεινωθούμε ενώπιον του Θεού, όπως ο τελώνης,  παραδεχόμενοι την πνευματική μας υστέρηση και αναλογιζόμενοι τις συνέπειες της αμαρτωλής ζωής μας. Η στάση αυτή, ενώ συνιστά ενέργεια αδυναμίας και ατολμίας, κατά την κοσμική αντίληψη, εντούτοις είναι κίνηση βαθιάς εσωτερικής δύναμης, την οποία ο άνθρωπος ενεργοποιεί για ν’ αντιμετωπίσει τον μεγαλύτερο αντίπαλό του, τον κακό εαυτό του. Γι’ αυτό και η ταπείνωση ελκύει την χάρη του Θεού, σε αντιδιαστολή με την φαρισαϊκή έπαρση και αυτοδικαίωση, η οποία προβάλλεται ως παράδειγμα προς αποφυγή.

Ο δεύτερος σταθμός, του Τριωδίου, την επόμενη Κυριακή του Ασώτου, είναι η μετάνοια. Ο μικρός γιος της παραβολής κάνει την επανάστασή του. Αποσυνδέεται από την πατρική σκέπη και, έχοντας στη διάθεσή του τον πλούτο που τού αναλογεί, κατρακυλά στο βάραθρο της αμαρτίας και της ασωτίας. Και τότε νιώθει εσωτερικό συγκλονισμό από την στέρηση της πατρικής αγάπης, παίρνει τον δρόμο της επιστροφής και αποκαθίσταται στην πατρική οικία, χάριν της ειλικρινούς μετανοίας. Κατά τον ιερό Χρυσόστομο «η μετάνοια είναι το ιατρείο που θεραπεύει την αμαρτία. Είναι δώρο ουράνιο, δύναμη θαυμαστή, χάρη που νικά τις συνέπειες των νόμων. Γι’ αυτό δεν απορρίπτει τον πόρνο, δεν εμποδίζει τον μοιχό, δεν αποστρέφεται τον μέθυσο, δε σιχαίνεται τον ειδωλολάτρη, δεν απομακρύνει τον κακολόγο, δεν διώχνει τον βλάσφημο, ούτε τον αλαζόνα, αλλά όλους τους μεταμορφώνει… Η μετάνοια μάς ανοίγει τον ουρανό, αυτή μάς εισάγει στον Παράδεισο»

Ο τρίτος σταθμός του Τριωδίου, την Κυριακή των Απόκρεω, είναι η αγάπη. Οι εικόνες του Ευαγγελίου είναι αποκαλυπτικές. Οι άνθρωποι θα βρεθούν ενώπιον του δικαίου Κριτού, κατά την Δευτέρα Παρουσία του Κυρίου. Εκεί ο δικαιοκρίτης Χριστός θα κατατάξει όλους ανάλογα με το μέτρο, όχι της προσποιητής θρησκευτικότητάς τους, αλλά με την ποιότητα και ποσότητα της αγάπης τους, που επέδειξαν στην εικόνα του Θεού, τον συνάνθρωπο. «Το πιστοποιητικό της εισόδου στην σωτήρια αυλή δεν είναι τίποτα άλλο παρά η αγάπη. Μία αγάπη ειλικρινής, αληθινή, πραγματική, συγκεκριμένη, όχι στα λόγια, στο νου, στη φαντασία, στην αφηρημένη γενικότητα, αλλά στην πείνα, τη δίψα, τη γύμνια, τη στέρηση, τον πόνο και την αιχμαλωσία του πλησίον»

 Ο τέταρτος πνευματικός αναβαθμός του Τριωδίου, την Κυριακή της Τυρινής, είναι η νηστεία. Οι σύγχρονοι Χριστιανοί συχνά παρεξηγούμε το βαθύτερο νόημά της. Την περιορίζουμε στην υλική στέρηση και αποφυγή συγκεκριμένων τροφών, νομίζοντας ότι, με τον τρόπο αυτό, κάνουμε το καθήκον μας ενώπιον του Θεού. Ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, όμως, τοποθετεί την νηστεία στην σωστή της βάση: «ο τελικός σκοπός της νηστείας είναι η κάθαρση της ψυχής. Ποιά μπορεί να είναι η ωφέλεια μιας αποχής απ’ τις υλικές τροφές, που θα την ακολουθούσε ήττα και υποδούλωση στα σαρκικά φρονήματα και πάθη;»   Το περιεχόμενο της αληθινής νηστείας, λοιπόν, είναι καθαρά πνευματικό. Αποσκοπεί στην εσωτερική αναγέννηση του ανθρώπου, την οποία έρχεται να υποβοηθήσει η άσκηση της νηστείας, όταν αυτή γίνεται με τρόπο ταπεινό και αθόρυβο. Καλό και Ευλογημένο Τριώδιο!

π. Περικλης Ριπισης

Θεοφάνεια = Φανέρωση Θεού

Τι μπορεί να σημαίνει αυτό για το σύγχρονο άνθρωπο, με τα ποικίλα προβλήματα, τις έννοιες και τα τρεχάματα;

Ποιο μήνυμα ζωής θα μπορούσε να δώσει στον καθένα μας η γιορτή της Βάφτισης του Χριστού στον Ιορδάνη από τον Ιωάννη πριν δυο χιλιάδες χρόνια;

Δεν θα ήθελα μ' αυτό το σημείωμα ν' αναλύσω τη σημασία της γιορτής, ν' αναφερθώ στη φανέρωση της αγίας Τριάδος στον κόσμο και τι σημαίνει αυτό, ή στη σημασία του αγιασμού των υδάτων.

Θέλω να επισημάνω ότι όλα τα πιο πάνω, τα Θεολογικά και σπουδαία για την ανθρώπινη ζωή, δεν είναι για όλους! Δεν τα καταλαβαίνουν, αλλά κυρίως δεν ενδιαφέρουν όλους! Αυτή δεν είναι η πραγματικότητα σε μας και στους άλλους; Οι περισσότεροι δεν είμαστε προσκολλημένοι στις μέριμνες; Δεν είναι «πάρεργο» η ενασχόλησή μας με την Εκκλησία, το δόγμα και το ήθος της; Δεν είναι αλήθεια ότι χρησιμοποιούμετις ακολουθίες των ημερών, για να νιώσουμε κάτι διαφορετικό; Μπορεί να ακούγονται τα πιο πάνω κάπως σκληρά. Αλλά ο απόστολος Παύλος μας λέει ότι «δεν πιστεύουν όλοι». Δεν είναι για όλους το μυστήριο της Θεολογίας. Δεν έχουν όλοι τη δυνατή ερωτική σχέση με το Θεό. Δεν βιώνουν όλοι το ίδιο την εμπειρία της Χάριτος.

Είναι αναγκαίο να κατανοούμε αυτό το «ου γαρ πάντων η πίστις» για να ταπεινωνόμαστε όταν η Εκκλησία μας παρουσιάζει τα Χριστούγεννα και τα Θεοφάνεια ως όντως φανέρωση Θεού και εμείς μένουμε ψυχροί και αδιάφοροι αναμένοντας τη συναισθηματική και ψυχολογική χαρά, όπως και να αποδεχόμαστε την ελευθερία του καθενός να σταθεί με τον τρόπο που θέλει και στο ποσοστό που θέλει απέναντι στην πνευματική και μυστηριακή ζωή. Για να «πιστέψουμε», να σταθούμε δηλαδή με δέος μπροστά στο μυστήριο της Θεοφανείας, που οι γιορτές μάς προσκαλούν, χρειάζεται να «σχολάσουμε», να ησυχάσουμε όντως. «Σχολάστε και γνώτε ότι εγώ ειμί Κύριος». Γιατί η ησυχία θα οδηγήσει στην αυτογνωσία και η αυτογνωσία στην προσπάθεια για αλλαγή, δηλαδή τη μετάνοια που είναι η θύρα προς τη βασιλεία.

Κι αν δεν μπορούμε να το κάνουμε, ένεκα του τρόπου ζωής που μπλεχτήκαμε, τουλάχιστο ας έχουμε τη συναίσθηση της αδυναμίας και οκνηρίας μας. «Όταν είμαστε ανίκανοι ν' αναρριχηθούμε στις βουνοκορφές της αρετής, εκείνο που πρέπει να κάνουμε είναι να κατεβούμε τουλάχιστον στο φαράγγι της ταπεινώσεως» (Στάρετς Μακάριος). Αυτή η ταπείνωση, ως συναίσθηση ότι «ουδέν ειμί», φέρει τη χάρη που «τα ασθενή θεραπεύει και τα ελλείποντα αναπληροί». Τότε ο άνθρωπος μπορεί να βιώσει τη φανέρωση του Θεού μέσα του ως φως, ως χαρά, ως αγαλλίαση και ηρεμία, που δεν τον απομονώνει από τους άλλους, αλλά τον ενώνει με όλο τον κόσμο με αγάπη, και συγχρόνως του δίνει την ελπίδα για νέα αληθινή πορεία προς την όντως ζωή.

Σε τελευταία ανάλυση η ελευθερία του καθενός μας καθορίζει και τη συμμετοχή μας στη Χάρη των μυστηρίων του Θεού, που η εκκλησία κάθε χρόνο μας προσφέρει με τις γιορτές της και μας καλεί να δεχτούμε καρδιακά, απλά και ουσιαστικά τη φανέρωση του Θεού μας.

π.Περικλἠς Ρἰπισης

ΚΗΡΥΓΜΑ ΣΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΝΤΩΝ π. Περικλής Ρίπισης

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΝΤΩΝ

  

'Η Εκκλησία μας για τη σημερινή γιορτή των Αγίων Πάντων επέλεξε την ευαγγελική περικοπή που αναγνώστηκε σήμερα στη Θ. Λειτουργία. Αλλά μέσα στην Κ. Διαθήκη που γράφτηκε σε χρόνια διωγμού της Εκκλησίας, η αγιοσύνη του χριστιανού συνδέεται με το θάρρος της ομολογίας του Ιησού Χριστού μπροστά στην εξουσία του αυτοκράτορα. Γι' αυτό η περικοπή απαιτεί στους πρώτους στίχους της πίστη στο Χριστό με ό,τι αυτό συνεπάγεται, ακόμη και με την απώλεια της ζωής του.

Ο άνθρωπος που δεν μένει πιστός στο Χριστό όταν τον πιέζουν δυνάμεις να Τον αρνηθεί, δεν μπορεί να ελπίζει στον ερχομό ενός καλύτερου κόσμου. Ο άνθρωπος που σήμερα πιεζόμενος από ποικίλες δυνάμεις υποκύπτει, δεν μπορεί να περιμένει την έλευση το Χριστού, όταν θα έλθει ως βασιλιάς του κόσμου.

Είναι γεγονός, ότι στα λόγια του Χριστού που απαρτίζουν τη σημερινή ευαγγελική περικοπή η Εκκλησία δικαιολογημένα διάλεξε διδακτικά λόγια του Χριστού που περιγράφουν ακραίες καταστάσεις, γιατί και οι άγιοι της Εκκλησίας είναι μια ακρότητα της θρησκευτικής ζωής. Γι' αυτό το λόγο τους τιμούμε και τους εμπιστευόμαστε ως οδηγούς.

Η ακρότητα τους δεν είναι φως που τυφλώνει, αλλά φως που καθοδηγεί. Πρέπει να υπολογίσουμε, ότι τα χρόνια των διωγμών και του μαρτυρίου ήταν χρόνια επικίνδυνα για τη ζωή πολλών χριστιανών τους οποίους οι γονείς και οι συγγενείς τους εκλιπαρούσαν να απαρνηθούν το Χριστό και να δεχθούν τη θεότητα του αυτοκράτορα, για να σώσουν τη ζωή τους.

O Xριστός όμως εδώ λέει πως όποιος μπροστά στο επικείμενο μαρτύριο δείξει πιο πολύ αγάπη στον πατέρα ή τη μητέρα του και όχι στο Χριστό « ουκ εστι μου άξιος». Όποιος δεν είναι άξιος να σηκώσει το σταυρό του και ν' ακολουθήσει το Χριστό στο θάνατο δεν είναι άξιος να μετάσχει στη νέα ζωή που έφερε ο Χριστός. Αυτός που θα σώσει την ζωή του, κάνοντας υποχωρήσεις στην πίστη του για το Χριστό, αυτός θα χάσει τη ζωή του μέσα στη Β .τ .Θ. Αντίθετα αυτός που φαίνεται πως χάνει τη ζωή του, αυτός θα τη βρει στην αναμενόμενη Β. τ. Θ. Έτσι έγινε με τους Αγίους της Εκκλησίας των οποίων τη μνήμη πανηγυρίζει σήμερα των Αγ. Πάντων η Εκκλησία.

Τα λόγια αυτά φαίνονται ακραία και σχετίζονται με εξαιρετικά ακραίες καταστάσεις, όπως η εποχή των διωγμών, φαίνεται όμως καθαρά, ότι η Εκκλησία διάλεξε την Κυριακή των Αγ. Πάντων μια ακραία ευαγγελική περικοπή, γιατί θέλει να μας υπομνήσει, ότι η ζωή των Αγίων ήταν μια ακρότητα ευλογημένη από το Θεό για να γίνει και για μας παράδειγμα και υπόδειγμα. Οι Άγιοι είναι οι μπροστάρηδες μιας πορείας μέσα στη ζωή για να μπορέσει ο κόσμος κάποτε να φθάσει κάπου. Πρόκειται για τους ανθρώπους που έζησαν με οδηγό της ζωής τους μόνο με το : ή « όλα ή τίποτα». Οι Άγιοι δεν έκαναν στη ζωή τους συμβιβασμούς, διαπραγματεύσεις ούτε υποχωρήσεις.

Κι ακριβώς γι' αυτό το λόγο την Κυριακή των Αγ. Πάντων παρουσιάζεται στο ευαγγελικό ανάγνωσμα με τα ακραία αληθινά του χρώματα , για να μας δείξουν έτσι πως η ζωή μας δεν είναι ένα παιχνίδι διαπραγματεύσιμο σε κανένα τομέα και για κανένα λόγο. Ο ι Άγιοι δεν ήταν υποδείγματα συμβιβασμού στη ζωή, αλλά υποδείγματα του πια πρέπει να είναι η κύρια και απόλυτη επιδίωξη μας κάθε φορά.

Μπορεί να πει κανείς : καλά, με αυτή την απολυτότητα οι Άγιοι δεν θυσιάζουν πολλά στη ζωή αυτή που μας βάζει συνεχώς μπροστά σε νέες προκλήσεις;

Ύστερα κάποιος συμβιβασμός δεν επιβάλλεται για τη λύση πολλών προβλημάτων μέσα στη ζωή; Αποκλείεται κάθε συμβιβασμός στις περιπτώσεις μπερδεμένων καταστάσεων;

Υπάρχουν πράγματι καταστάσεις ακραίες, όπως στο σημερινό ευαγγέλιο για τις οποίες δεν μπορεί να γίνει λόγος για συμβιβασμούς και διαπραγματεύσεις. Αυτές αφορούν το παρόν και το μέλλον μας. Υπάρχουν όμως και περιπτώσεις που αφορούν το παρόν χωρίς να επηρεάζουν το μέλλον. Σε τέτοιες περιπτώσεις η έκβαση είναι ο διάλογος και η διαπραγμάτευση. Κι όταν σε μερικά ζητήματα υπάρχουν μια ή περισσότερες λύσεις, η κρίση και η απόφαση του χριστιανού υπέρ κάποιας απ' αυτές πρέπει να γίνεται υπό το πρίσμα της αιωνιότητας. Δεν πρέπει ο πιστός να αποβλέπει σε δικά του οφέλη και δεν παύει ποτέ να διακρίνει το προσωπικό από το αιώνιο.

Η ευαγγελική περικοπή τελειώνει με τέσσερες στίχους από το 19ο κεφ. του κατά Ματθαίου ευαγγελίου(27-30). Η επιλογή αυτή δεν είναι τυχαία. Η περίπτωση αυτή των αποστόλων αφορά ιδιαζόντως στην περίπτωση των Αγ. Πάντων, όλων των Αγίων που γιορτάζονται σήμερα.

Ο Ιησούς υπόσχεται στους δώδεκα αποστόλους για τις θυσίες τους υπέρ του ευαγγελίου, όταν έλθει ο υιός του Ανθρώπου, να καθίσουν επί δώδεκα θρόνους για να κρίνουν τις δώδεκα φυλές του Ισραήλ. Προσθέτει, ότι και όσοι χριστιανοί υπέστησαν θυσίες λόγω της χριστιανικής τους ιδιότητας θα λάβουν πολλαπλάσια και θα κληρονομήσουν την αιώνια ζωή. Χωρίς να παραλείψει να πει: « πολλοί που φαίνονται σήμερα πρώτοι θα κριθούν έσχατοι και κάποιοι έσχατοι θα αναδειχθούν τότε πρώτοι». Τα λόγια αυτά έχουν γενική ισχύ για κάθε εποχή.

Αυτά σε σχέση με τους αποστόλους του Χριστού. Ο Απ. Παύλος βεβαιώνει ότι η κρίση θα γίνει από τους αγίους ανθρώπους ως κριτές . Πολλά πράγματα θα ανατραπούν μέσα στο νέο κόσμο του Θεού. Πολλοί απ' αυτούς που τους θεωρούσαν « πρώτους» θα γίνουν «έσχατοι», ενώ κάποιοι που είναι « έσχατοι» τώρα θα γίνουν « πρώτοι».

Στο μέλλοντα αιώνα θα ανατραπεί η παρούσα κατάσταση. Τα λόγια αυτά μπορούν να ερμηνευθούν ποικιλοτρόπως. Το βλέπουμε στο Μτ. 20,6 σε σχέση με την παραβολή του αμπελώνα. Στη δική μας την περίπτωση αναφέρεται στα προηγούμενα είτε ως προς τούς αποστόλους είτε ως προς τους κοινούς πιστούς που υφίστανται σήμερα πλήθος ταπεινώσεων και εξευτελισμών από την κρατική εξουσία όσο και από τους άλλους πολίτες.

Είναι πιθανό η Εκκλησία να προτίμησε για τη σημερινή ημέρα τη γιορτή των Αγ. Πάντων μια περικοπή με τέτοια κατάληξη, έχοντας κατά νου, ότι ο μεγάλος αριθμός των αγίων προέρχεται από ανθρώπους απλούς και κατά κόσμο ασήμαντους. Αυτούς όμως ο Θεός ανέδειξε ως τα πρώτα φέροντας μέσα στον καινούργιο κόσμο του Θεού που έρχεται.

π. Περικλής Ρίπισης

ΚΗΡΥΓΜΑ ΣΤΗΝ ΕΟΡΤΗ ΤΗΣ ΖΩΟΔΟΧΟΥ ΠΗΓΗΣ , π. Περικλής Ρίπισης

Η Ζωοδόχος Πηγή

(20-04-2012)

ΣHMEPA, αγαπητοί μου, η Eκκλησία μας εορτάζει την εορτή της Zωοδόχου Πηγής. H εορτή αυτή ανήκει στις λεγόμενες κινητές εορτές του εκκλησιαστικού έτους. Kινητές λέγονται οι εορτές του Tριωδίου και του Πεντηκοσταρίου, που έχουν ως κέντρο την ημέρα του Πάσχα. Oι εορτές αυτές ονομάζονται κινητές, γιατί δεν έχουν σταθερή ημερομηνία, εν αντιθέσει με τις άλλες εορτές του εκκλησιαστικού έτους που έχουν σταθερά ημερομηνία και λέγονται ακίνητες. Των κινητών εορτών η ημερομηνία κάθε χρόνο αλλάζει. Eξαρτάται από την ημερομηνία του Πάσχα. Όταν το Πάσχα είναι πρώιμο, έρχονται και αυτές ενωρίτερα· όταν το Πάσχα είναι όψιμο, αυτές έρχονται αργότερα. H εορτή της Zωοδόχου Πηγής εορτάζεται την Παρασκευή της Διακαινησίμου, δηλαδή την εβδομάδα που ακολουθεί αμέσως μετά το Πάσχα. Mετά την Aνάσταση είναι η πρώτη εορτή του Πεντηκοσταρίου. Eορτάζεται την ωραία εποχή της ανοίξεως μέσα στο κλίμα της πασχαλινής χαράς και αγαλλιάσεως.

H Zωοδόχος Πηγή είναι μία εορτή πρός τιμήν της Παναγίας. δεν έχει σχέση με τη ζωή της υπεραγίας Θεοτόκου, όπως οι άλλες γνωστές θεομητορικές εορτές, λόγου χάριν τα Eισόδια, ο  Eυαγγελισμός ή η Kοίμησις της Θεοτόκου. H εορτή αυτή έχει σχέση με τις θαυμαστές επεμβάσεις της Παναγίας πρός σωτηρίαν δυστυχών και ταλαιπώρων ανθρώπων που την επικαλέσθηκαν με πίστη. H Zωοδόχος Πηγή μας υπενθυμίζει τα θαύματα, που έκανε η Παναγία σε ένα ορισμένο ναό της στον τόπο εκείνο που προκαλεί τη συγκίνηση κάθε Έλληνος. Στην ομιλία αυτή θα πούμε λίγα λόγια γύρω από το ιστορικό της εορτής. Aπό πού έχει την αρχή της η εορτή της Zωοδόχου Πηγής; H Zωοδόχος Πηγή αρχίζει το πρώτον από μία λεπτομέρεια, μία ασήμαντη θα έλεγε κανείς λεπτομέρεια. Όλα τα μεγάλα γεγονότα της ιστορίας, αλλά και τα  γεγονότα της προσωπικής μας ζωής, αν εξετάσουμε, θα βρούμε να προέρχονται όλα από κάποια λεπτομέρεια. Ορισμένες λεπτομέρειες της ζωής μας, του έθνους μας, της ιστορίας της ανθρωπότητος έχουν μεγάλη σπουδαιότητα. Ποιά είναι η λεπτομέρεια, από όπου αρχίζει η εορτή της Zωοδόχου Πηγής;

Πρίν από 1500 περίπου χρόνια σε κάποια εξοχή της Kωνσταντινουπόλεως, κάπου εκεί σ’ έναν έρημο δρόμο, ένας δυστυχισμένος άνθρωπος φώναζε «βοήθεια!». Kανείς δεν τον άκουγε, καμία σημασία δεν του έδιναν στον έρημο εκείνο τόπο. Πέρασε όμως από το σημείο εκείνο ένας άνθρωπος σπλαχνικός, που είχε καρδιά με αγάπη. Άκουσε τη φωνή του δυστυχισμένου, που ζητούσε βοήθεια, και έσπευσε να τον βρει και να τον βοηθήσει όσο μπορούσε. Tον βρήκε σε ελεεινή κατάσταση. Ήταν τυφλός και έμενε εκεί. Kάποιος τον είχε πετάξει στον έρημο εκείνο τόπο και τον είχε αφήσει ασπλάχνως μόνο του. O τυφλός είχε μέρες νηστικός, πεινασμένος και διψασμένος. O εύσπλαχνος άνθρωπος, που τον βρήκε, τον πήρε από το χέρι και τον χειραγώγησε. O τυφλός του λέει·―Έχω μέρες να πιώ νερό· σε παρακαλώ, νεράκι θέλω. Eκείνος έψαξε. Mπήκε σ’ ένα δάσος. Προχώρησε για να βρει πηγή. Δεν βρήκε. Tότε ακούει μια φωνή, μιά μυστηριώδη φωνή·―Δεν χρειάζεται να αγωνιάς.

Tο νερό είναι κοντά. Προχώρει και θα το βρεις.Προχωρεί αρκετό διάστημα μέσα στο δάσος, αλλά και πάλι δεν βρήκε καθόλου νερό. Aκούει ξανά τη φωνή·―Mην απογοητεύεσαι. Προχώρει και θα βρείς.Προχώρησε λίγο ακόμα μέσα στο δάσος. Kαι τότε εκεί βρίσκει ένα γάργαρο δροσερό νερό. Έδωσε στο διψασμένο να πιει. O τυφλός ήπιε και ευφράνθηκε.Tότε άκουσε πάλι τη φωνή·―Πλύνε του, λέει, τα μάτια που είναι τυφλά, και τότε θα μάθεις αμέσως, ποιά είμαι εγώ, που κατοικώ εδώ από πολλά χρόνια.Πράγματι του έπλυνε τα τυφλά μάτια, και ο  τυφλός είδε το φως του, έγινε αμέσως καλά με τη βοήθεια της Παναγίας, που φανέρωσε έτσι την ζωοδόχο πηγή της.Aς μην πιστεύουν οι άπιστοι, δικαίωμά τους. Eμείς πιστεύουμε, ότι πέρα της ύλης συμβαίνουν γεγονότα τεράστια, τα οποία εμείς ονομάζουμε θαύματα, οι δε άλλοι τα εμπαίζουν και τα κοροϊδεύουν. Aλλ’ εμείς πιστεύουμε στά θαύματα τα οποία έκανε ο  Θεός και η Παναγία.Mετά λοιπόν τί έγινε;

Ποιός ήταν αυτός ο εύσπλαχνος άνθρωπος; Mια λεπτομέρεια δεν είναι αυτή της ζωής; Aλλά ακούστε τη συνέχεια. Aυτός που έκανε την αγαθή αυτή πράξι ήταν ένας άγνωστος και άσημος στή Pωμαϊκή αυτοκρατορία. Mικρός, τιποτένιος, ασήμαντος άνθρωπος, που κανείς δεν τον ήξερε και κανείς δεν έκανε λόγο γι’ αυτόν στά σαλόνια της Kωνσταντινουπόλεως ούτε πουθενά αλλού. Ήταν ένας ταπεινός άνθρωπος μακέλλης στο επάγγελμα, δηλαδή κρεοπώλης. Ήταν ο Λέων. Ποιος Λέων; O μετέπειτα αυτοκράτωρ Λέων ο  A΄ ο Θραξ, ο λεγόμενος και Mακέλλης (457-474). Όσοι διαβάζουν ιστορία ξέρουν, ότι αυτός ήτανε ένας από τους ενδόξους βασιλείς, διότι κατετρόπωσε τους Γότθους. Ήταν αγαθός και πράος.Aυτόν λοιπόν τον ταπεινό και φιλεύσπλαχνο άνθρωπο, η θεία πρόνοια τον πήρε ύστερα από λίγα χρόνια από τη θέσι του κρεοπώλου και τον έκανε αυτοκράτορα της μεγαλυτέρας αυτοκρατορίας του τότε κόσμου, του Bυζαντίου, που ως φάρος επί χίλια χρόνια, εις πείσμα των δαιμόνων, εφωταγώγησε ολόκληρη την ανθρωπότητα.O Λέων, όταν έγινε αυτοκράτωρ, δεν λησμόνησε το περιστατικό αυτό.

Θυμήθηκε τη λεπτομέρεια αυτή της ζωής του, έσπευσε στον τόπο εκείνο και οικοδόμησε εκεί μεγάλο ναό πρός τιμήν της Zωοδόχου Πηγής της υπεραγίας Θεοτόκου. Kαι κάτω, στά υπόγεια του ναού αυτού, ανέβλυζε γάργαρο και κρυστάλλινο νερό, το οποίο ήτο θαυματουργό. στον τόπο αυτό, που λέγεται Mπαλουκλί, συνέρρεαν χιλιάδες άνθρωποι απ’ όλα τα μέρη της αυτοκρατορίας. Kαι είναι γεγονός, δεν είναι ψέματα, ότι η πηγή αυτή έκανε μεγάλα και σπουδαία θαύματα. Aγιασμένο νερό βγαίνει από τη γη και θαυματουργεί. Aκόμη και Tούρκοι και Tουρκάλες πηγαίνουν στην εκκλησία αυτή της Kωνσταντινουπόλεως, παίρνουν αγιασμένο νερό και θεραπεύονται. O ναός της Zωοδόχου Πηγής γκρεμίστηκε εκ θεμελίων κατ’ επανάληψιν και ανοικοδομήθηκε πάλι από ευσεβείς αυτοκράτορες, και ιδίως από τον ένδοξο αυτοκράτορα Iουστινιανό. O ναός αυτός έχει ιστορία, είναι ιστορικός. Yπάρχει ακόμη και σήμερα. σε όσους επισκέφθηκαν την Kωνσταντινούπολη ο ναός αυτός είναι γνωστός ως ο  ναός του Mπαλουκλί, στον οποίο πρό ετών, το 1955, βέβηλοι Tούρκοι ώρμησαν και δεν μπορώ να εκφράσω τί βεβηλώσεις έκαναν.

Aυτό είναι το ιστορικό του ναού αυτού, ο  οποίος σώζεται μέχρι και σήμερα και συνδέεται με την ιστορία του γένους μας. Aδελφοί μου! Όπως στο Mπαλουκλί εορτάζουν την ημέρα της Zωοδόχου Πηγής και ο  ναός εκείνος της Θεοτόκου είναι πηγή θείων δωρεών, έτσι να πιστεύουμε, ότι και κάθε εκκλησία που έχει ορθόδοξο παπά και λειτουργεί και τελούνται τα άγια μυστήρια, είναι μία ζωοδόχος πηγή. Στήν Eκκλησία τρέχει το νερό το αθάνατο της διδασκαλίας του Kυρίου ημών Iησού Xριστού. Tο νερό αυτό ξεδιψά. Σβήνει τη μεταφυσική δίψα του ανθρώπου. Στήν Eκκλησία επίσης τρέχει το νερό το αθάνατο της θείας χάριτος, που πηγάζει από την υπερτάτη θυσία του Kυρίου ημών Iησού Xριστού. Tο νερό αυτό θεραπεύει. Δίνει την υγεία στις ανάπηρες και τραυματισμένες ψυχές, διά πρεσβειών της Παναγίας. Aμήν.

 π.Περικλής Ρίπισης

Εφημέριος Ιερού Ναού 

Παντοκράτορος Πατρών

ΚΗΡΥΓΜΑ ΣΤΑ ΑΓΙΑ ΘΕΟΦΑΝΕΙΑ

Θεοφάνεια = Φανέρωση Θεού

Τι μπορεί να σημαίνει αυτό για το σύγχρονο άνθρωπο, με τα ποικίλα προβλήματα, τις έννοιες και τα τρεχάματα;

Ποιο μήνυμα ζωής θα μπορούσε να δώσει στον καθένα μας η γιορτή της Βάφτισης του Χριστού στον Ιορδάνη από τον Ιωάννη πριν δυο χιλιάδες χρόνια;

Δεν θα ήθελα μ' αυτό το σημείωμα ν' αναλύσω τη σημασία της γιορτής, ν' αναφερθώ στη φανέρωση της αγίας Τριάδος στον κόσμο και τι σημαίνει αυτό, ή στη σημασία του αγιασμού των υδάτων.

Θέλω να επισημάνω ότι όλα τα πιο πάνω, τα Θεολογικά και σπουδαία για την ανθρώπινη ζωή, δεν είναι για όλους! Δεν τα καταλαβαίνουν, αλλά κυρίως δεν ενδιαφέρουν όλους! Αυτή δεν είναι η πραγματικότητα σε μας και στους άλλους; Οι περισσότεροι δεν είμαστε προσκολλημένοι στις μέριμνες; Δεν είναι «πάρεργο» η ενασχόλησή μας με την Εκκλησία, το δόγμα και το ήθος της; Δεν είναι αλήθεια ότι χρησιμοποιούμετις ακολουθίες των ημερών, για να νιώσουμε κάτι διαφορετικό; Μπορεί να ακούγονται τα πιο πάνω κάπως σκληρά. Αλλά ο απόστολος Παύλος μας λέει ότι «δεν πιστεύουν όλοι». Δεν είναι για όλους το μυστήριο της Θεολογίας. Δεν έχουν όλοι τη δυνατή ερωτική σχέση με το Θεό. Δεν βιώνουν όλοι το ίδιο την εμπειρία της Χάριτος.

Είναι αναγκαίο να κατανοούμε αυτό το «ου γαρ πάντων η πίστις» για να ταπεινωνόμαστε όταν η Εκκλησία μας παρουσιάζει τα Χριστούγεννα και τα Θεοφάνεια ως όντως φανέρωση Θεού και εμείς μένουμε ψυχροί και αδιάφοροι αναμένοντας τη συναισθηματική και ψυχολογική χαρά, όπως και να αποδεχόμαστε την ελευθερία του καθενός να σταθεί με τον τρόπο που θέλει και στο ποσοστό που θέλει απέναντι στην πνευματική και μυστηριακή ζωή. Για να «πιστέψουμε», να σταθούμε δηλαδή με δέος μπροστά στο μυστήριο της Θεοφανείας, που οι γιορτές μάς προσκαλούν, χρειάζεται να «σχολάσουμε», να ησυχάσουμε όντως. «Σχολάστε και γνώτε ότι εγώ ειμί Κύριος». Γιατί η ησυχία θα οδηγήσει στην αυτογνωσία και η αυτογνωσία στην προσπάθεια για αλλαγή, δηλαδή τη μετάνοια που είναι η θύρα προς τη βασιλεία.

Κι αν δεν μπορούμε να το κάνουμε, ένεκα του τρόπου ζωής που μπλεχτήκαμε, τουλάχιστο ας έχουμε τη συναίσθηση της αδυναμίας και οκνηρίας μας. «Όταν είμαστε ανίκανοι ν' αναρριχηθούμε στις βουνοκορφές της αρετής, εκείνο που πρέπει να κάνουμε είναι να κατεβούμε τουλάχιστον στο φαράγγι της ταπεινώσεως» (Στάρετς Μακάριος). Αυτή η ταπείνωση, ως συναίσθηση ότι «ουδέν ειμί», φέρει τη χάρη που «τα ασθενή θεραπεύει και τα ελλείποντα αναπληροί». Τότε ο άνθρωπος μπορεί να βιώσει τη φανέρωση του Θεού μέσα του ως φως, ως χαρά, ως αγαλλίαση και ηρεμία, που δεν τον απομονώνει από τους άλλους, αλλά τον ενώνει με όλο τον κόσμο με αγάπη, και συγχρόνως του δίνει την ελπίδα για νέα αληθινή πορεία προς την όντως ζωή.

Σε τελευταία ανάλυση η ελευθερία του καθενός μας καθορίζει και τη συμμετοχή μας στη Χάρη των μυστηρίων του Θεού, που η εκκλησία κάθε χρόνο μας προσφέρει με τις γιορτές της και μας καλεί να δεχτούμε καρδιακά, απλά και ουσιαστικά τη φανέρωση του Θεού μας.

π.Περικλἠς Ρἰπισης

ΚΗΡΥΓΜΑ ΣΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΝΤΩΝ π. Περικλής Ρίπισης

  

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΝΤΩΝ

'Η Εκκλησία μας για τη σημερινή γιορτή των Αγίων Πάντων επέλεξε την ευαγγελική περικοπή που αναγνώστηκε σήμερα στη Θ. Λειτουργία. Αλλά μέσα στην Κ. Διαθήκη που γράφτηκε σε χρόνια διωγμού της Εκκλησίας, η αγιοσύνη του χριστιανού συνδέεται με το θάρρος της ομολογίας του Ιησού Χριστού μπροστά στην εξουσία του αυτοκράτορα. Γι' αυτό η περικοπή απαιτεί στους πρώτους στίχους της πίστη στο Χριστό με ό,τι αυτό συνεπάγεται, ακόμη και με την απώλεια της ζωής του.

Ο άνθρωπος που δεν μένει πιστός στο Χριστό όταν τον πιέζουν δυνάμεις να Τον αρνηθεί, δεν μπορεί να ελπίζει στον ερχομό ενός καλύτερου κόσμου. Ο άνθρωπος που σήμερα πιεζόμενος από ποικίλες δυνάμεις υποκύπτει, δεν μπορεί να περιμένει την έλευση το Χριστού, όταν θα έλθει ως βασιλιάς του κόσμου.

Είναι γεγονός, ότι στα λόγια του Χριστού που απαρτίζουν τη σημερινή ευαγγελική περικοπή η Εκκλησία δικαιολογημένα διάλεξε διδακτικά λόγια του Χριστού που περιγράφουν ακραίες καταστάσεις, γιατί και οι άγιοι της Εκκλησίας είναι μια ακρότητα της θρησκευτικής ζωής. Γι' αυτό το λόγο τους τιμούμε και τους εμπιστευόμαστε ως οδηγούς.

Η ακρότητα τους δεν είναι φως που τυφλώνει, αλλά φως που καθοδηγεί. Πρέπει να υπολογίσουμε, ότι τα χρόνια των διωγμών και του μαρτυρίου ήταν χρόνια επικίνδυνα για τη ζωή πολλών χριστιανών τους οποίους οι γονείς και οι συγγενείς τους εκλιπαρούσαν να απαρνηθούν το Χριστό και να δεχθούν τη θεότητα του αυτοκράτορα, για να σώσουν τη ζωή τους.

O Xριστός όμως εδώ λέει πως όποιος μπροστά στο επικείμενο μαρτύριο δείξει πιο πολύ αγάπη στον πατέρα ή τη μητέρα του και όχι στο Χριστό « ουκ εστι μου άξιος». Όποιος δεν είναι άξιος να σηκώσει το σταυρό του και ν' ακολουθήσει το Χριστό στο θάνατο δεν είναι άξιος να μετάσχει στη νέα ζωή που έφερε ο Χριστός. Αυτός που θα σώσει την ζωή του, κάνοντας υποχωρήσεις στην πίστη του για το Χριστό, αυτός θα χάσει τη ζωή του μέσα στη Β .τ .Θ. Αντίθετα αυτός που φαίνεται πως χάνει τη ζωή του, αυτός θα τη βρει στην αναμενόμενη Β. τ. Θ. Έτσι έγινε με τους Αγίους της Εκκλησίας των οποίων τη μνήμη πανηγυρίζει σήμερα των Αγ. Πάντων η Εκκλησία.

Τα λόγια αυτά φαίνονται ακραία και σχετίζονται με εξαιρετικά ακραίες καταστάσεις, όπως η εποχή των διωγμών, φαίνεται όμως καθαρά, ότι η Εκκλησία διάλεξε την Κυριακή των Αγ. Πάντων μια ακραία ευαγγελική περικοπή, γιατί θέλει να μας υπομνήσει, ότι η ζωή των Αγίων ήταν μια ακρότητα ευλογημένη από το Θεό για να γίνει και για μας παράδειγμα και υπόδειγμα. Οι Άγιοι είναι οι μπροστάρηδες μιας πορείας μέσα στη ζωή για να μπορέσει ο κόσμος κάποτε να φθάσει κάπου. Πρόκειται για τους ανθρώπους που έζησαν με οδηγό της ζωής τους μόνο με το : ή « όλα ή τίποτα». Οι Άγιοι δεν έκαναν στη ζωή τους συμβιβασμούς, διαπραγματεύσεις ούτε υποχωρήσεις.

Κι ακριβώς γι' αυτό το λόγο την Κυριακή των Αγ. Πάντων παρουσιάζεται στο ευαγγελικό ανάγνωσμα με τα ακραία αληθινά του χρώματα , για να μας δείξουν έτσι πως η ζωή μας δεν είναι ένα παιχνίδι διαπραγματεύσιμο σε κανένα τομέα και για κανένα λόγο. Ο ι Άγιοι δεν ήταν υποδείγματα συμβιβασμού στη ζωή, αλλά υποδείγματα του πια πρέπει να είναι η κύρια και απόλυτη επιδίωξη μας κάθε φορά.

Μπορεί να πει κανείς : καλά, με αυτή την απολυτότητα οι Άγιοι δεν θυσιάζουν πολλά στη ζωή αυτή που μας βάζει συνεχώς μπροστά σε νέες προκλήσεις;

Ύστερα κάποιος συμβιβασμός δεν επιβάλλεται για τη λύση πολλών προβλημάτων μέσα στη ζωή; Αποκλείεται κάθε συμβιβασμός στις περιπτώσεις μπερδεμένων καταστάσεων;

Υπάρχουν πράγματι καταστάσεις ακραίες, όπως στο σημερινό ευαγγέλιο για τις οποίες δεν μπορεί να γίνει λόγος για συμβιβασμούς και διαπραγματεύσεις. Αυτές αφορούν το παρόν και το μέλλον μας. Υπάρχουν όμως και περιπτώσεις που αφορούν το παρόν χωρίς να επηρεάζουν το μέλλον. Σε τέτοιες περιπτώσεις η έκβαση είναι ο διάλογος και η διαπραγμάτευση. Κι όταν σε μερικά ζητήματα υπάρχουν μια ή περισσότερες λύσεις, η κρίση και η απόφαση του χριστιανού υπέρ κάποιας απ' αυτές πρέπει να γίνεται υπό το πρίσμα της αιωνιότητας. Δεν πρέπει ο πιστός να αποβλέπει σε δικά του οφέλη και δεν παύει ποτέ να διακρίνει το προσωπικό από το αιώνιο.

Η ευαγγελική περικοπή τελειώνει με τέσσερες στίχους από το 19ο κεφ. του κατά Ματθαίου ευαγγελίου(27-30). Η επιλογή αυτή δεν είναι τυχαία. Η περίπτωση αυτή των αποστόλων αφορά ιδιαζόντως στην περίπτωση των Αγ. Πάντων, όλων των Αγίων που γιορτάζονται σήμερα.

Ο Ιησούς υπόσχεται στους δώδεκα αποστόλους για τις θυσίες τους υπέρ του ευαγγελίου, όταν έλθει ο υιός του Ανθρώπου, να καθίσουν επί δώδεκα θρόνους για να κρίνουν τις δώδεκα φυλές του Ισραήλ. Προσθέτει, ότι και όσοι χριστιανοί υπέστησαν θυσίες λόγω της χριστιανικής τους ιδιότητας θα λάβουν πολλαπλάσια και θα κληρονομήσουν την αιώνια ζωή. Χωρίς να παραλείψει να πει: « πολλοί που φαίνονται σήμερα πρώτοι θα κριθούν έσχατοι και κάποιοι έσχατοι θα αναδειχθούν τότε πρώτοι». Τα λόγια αυτά έχουν γενική ισχύ για κάθε εποχή.

Αυτά σε σχέση με τους αποστόλους του Χριστού. Ο Απ. Παύλος βεβαιώνει ότι η κρίση θα γίνει από τους αγίους ανθρώπους ως κριτές . Πολλά πράγματα θα ανατραπούν μέσα στο νέο κόσμο του Θεού. Πολλοί απ' αυτούς που τους θεωρούσαν « πρώτους» θα γίνουν «έσχατοι», ενώ κάποιοι που είναι « έσχατοι» τώρα θα γίνουν « πρώτοι».

Στο μέλλοντα αιώνα θα ανατραπεί η παρούσα κατάσταση. Τα λόγια αυτά μπορούν να ερμηνευθούν ποικιλοτρόπως. Το βλέπουμε στο Μτ. 20,6 σε σχέση με την παραβολή του αμπελώνα. Στη δική μας την περίπτωση αναφέρεται στα προηγούμενα είτε ως προς τούς αποστόλους είτε ως προς τους κοινούς πιστούς που υφίστανται σήμερα πλήθος ταπεινώσεων και εξευτελισμών από την κρατική εξουσία όσο και από τους άλλους πολίτες.

Είναι πιθανό η Εκκλησία να προτίμησε για τη σημερινή ημέρα τη γιορτή των Αγ. Πάντων μια περικοπή με τέτοια κατάληξη, έχοντας κατά νου, ότι ο μεγάλος αριθμός των αγίων προέρχεται από ανθρώπους απλούς και κατά κόσμο ασήμαντους. Αυτούς όμως ο Θεός ανέδειξε ως τα πρώτα φέροντας μέσα στον καινούργιο κόσμο του Θεού που έρχεται.